Efekty kreacji i przesunięcia handlu mogą się pojawić w trzech przypadkach:

1. gdy kraje udzielają sobie preferencji celnych;

2. tworzą strefę wolnego handlu;
3. tworzą unię celną.

Efekt kreacji handlu - trade creation effect - wyraża się we wzroście wolumenu wzajemnych obrotów
handlowych krajów tworzących unię celną - w wyniku usunięcia ceł i innych barier w handlu między
krajami unii oraz wprowadzenia wspólnej zewnętrznej taryfy celnej. Zniesienie ceł wewnątrz unii
powoduje, iż pewne rodzaje towarów wytwarzane w poszczególnych krajach unii po cenach
konkurencyjnych w stosunku do towarów miejscowych. Efekt kreacji handlu zależy od elastyczności
cenowej popytu na importowane towary i elastyczności cenowej podaży w kraju eksportera. Im ta
elastyczność jest większa, tym efekt kreacji jest większy.

Zastąpienie mniej efektywnej produkcji w krajach członkowskich przez tańsza produkcje z krajów
partnerskich (po utworzeniu ugrupowania) wiąże się z:

- przemieszczeniem zasobów produkcyjnych od droższych do tańszych dziedzin wytwarzania.

- jest tym większy, im bardziej elastyczna jest podaż krajowa.
- Oznacza eliminacje z rynku relatywnie nieefektywnej produkcji krajowej i może prowadzić do
upadku tych dziedzin produkcji. Dla całej gospodarki oznacza wzrost efektywności produkcji.

- korzyść konsumenta, (dostępność tańszych towarów zagranicznych, czyli wzrost konsumpcji).

- jego wielkość zależy od elastyczności popytu substytutów. Im jest większa, tym większy jest efekt
konsumpcyjny.

Efekt przesunięcia handlu - trade diversion effect - wyraża się w zwiększeniu udziału krajów
należących do unii celnej w handlu wzajemnym oraz w zmniejszaniu udziału krajów trzecich, w
wyniku przesunięcia się źródeł zakupu określonych towarów z krajów nawet o niższych kosztach
produkcji, lecz pozostających poza obrębem unii, do krajów wchodzących w skład unii celnej. U
podstaw efektu przesunięcia znajduje się zróżnicowanie stawek celnych; wewnątrz unii pozostają one
zniesione, natomiast w stosunkach z krajami trzecimi są nadal stosowane. Efekt przesunięcia wystąpi
wtedy, gdy:
-         znoszoną stawka celna między dwoma krajami strefy (unii) jest wyższa od różnicy w kosztach
produkcji towaru w tych krajach i krajach trzecich

- zastąpienie dostaw od producentów z krajów trzecich przez dostawy od producentów z krajów

partnerskich strefy lub unii. Ich konkurencyjność wzrosła na skutek zniesienia wewnętrznych barier
handlowych.
- w krótszym okresie może powodować stratę w dobrobycie ekonomicznym kraju członkowskiego w
stosunku do reszty świata
 1. Sposób powołania, procedura, co jest niezbędne, by decyzje były prawomocne.

Zwołanie walnego zgromadzenia

Walne zgromadzenie jest zwoływane przez zarząd. Zwyczajne walne zgromadzenie powinno zostać
zwołane w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego.

Rada nadzorcza ma prawo zwołania zwyczajnego walnego zgromadzenia, jeżeli zarząd nie zwoła go
w terminie określonym przez kodeks spółek handlowych, oraz nadzwyczajnego walnego
zgromadzenia, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane, a zarząd nie zwoła walnego zgromadzenia w
terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia odpowiedniego żądania przez radę nadzorczą.

Akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego

mogą żądać zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia. Jeżeli w terminie dwóch tygodni od
dnia przedstawienia żądania zarządowi nadzwyczajne walne zgromadzenie nie zostanie zwołane, sąd
rejestrowy może, po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, upoważnić do zwołania
nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy występujących z tym żądaniem.

Walne zgromadzenie zwołuje się przez ogłoszenie, które powinno być dokonane co najmniej na trzy
tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia. Jeżeli wszystkie akcje wyemitowane przez spółkę
są imienne, walne zgromadzenie może być zwołane za pomocą listów poleconych lub przesyłek
nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem walnego
zgromadzenia. Walne zgromadzenie odbywa się w siedzibie spółki.

Podmioty uprawnione do uczestniczenia w WZ i jego przebieg

W WZA mogą brać udział:

 uprawnieni z akcji imiennych i świadectw tymczasowych oraz zastawnicy i użytkownicy,

którym przysługuje prawo głosu, jeżeli zostali wpisani do księgi akcyjnej co najmniej na
tydzień przed odbyciem walnego zgromadzenia,
 uprawnieni z akcji na okaziciela, jeżeli dokumenty akcji zostały złożone w spółce co najmniej
na tydzień przed terminem tego zgromadzenia i nie zostały odebrane przed jego
ukończeniem.
 członkowie zarządu i rady nadzorczej.

Akcjonariusze spółek publicznych posiadający akcje zdematerializowane jeżeli chcą wziąć udział w
WZ, powinni złożyć w spółce imienne świadectwa depozytowe wystawione przez podmiot
prowadzący rachunek papierów wartościowych.

Akcjonariusze mogą uczestniczyć w walnym zgromadzeniu oraz wykonywać prawo głosu osobiście
lub przez pełnomocników. Co do zasady uchwały zapadają bezwzględną większością. Większość
kwalifikowana jest wymagana w następujących przypadkach:

 emisja obligacji zamiennych i obligacji z prawem pierwszeństwa objęcia akcji, zmiana statutu,
umorzenie akcji, obniżenie kapitału zakładowego, zbycie przedsiębiorstwa albo jego
zorganizowanej części i rozwiązanie spółki - 3/4 głosów,
 zmiana statutu, zwiększająca świadczenia akcjonariuszy lub uszczuplająca prawa przyznane
osobiście poszczególnym akcjonariuszom wymaga zgody wszystkich akcjonariuszy, których
dotyczy,
 istotna zmiana przedmiotu działalności spółki - większość 2/3 głosów.
Co do zasady głosowanie jest jawne. Tajne głosowanie zarządza się przy wyborach oraz nad
wnioskami o odwołanie członków organów spółki lub likwidatorów, o pociągnięcie ich do
odpowiedzialności, jak również w sprawach osobowych. Poza tym należy zarządzić tajne głosowanie
na żądanie choćby jednego z akcjonariuszy obecnych lub reprezentowanych na walnym
zgromadzeniu. Uchwały walnego zgromadzenia powinny być umieszczone w protokole
sporządzonym przez notariusza.

Zaskarżanie uchwał WZA, stwierdzenie nieważności uchwały

Uchwała walnego zgromadzenia:

 sprzeczna ze statutem,
 sprzeczna z dobrymi obyczajami,
 godząca w interes spółki,
 mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza

może być zaskarżona w drodze powództwa o uchylenie uchwały wytoczonego przeciwko spółce.
Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje:
zarządowi; radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów; akcjonariuszowi, który
głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu;
akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu;
akcjonariuszom, którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego
zwołania walnego zgromadzenia lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.
Powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia może być wniesione w terminie miesiąca od
dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia
powzięcia uchwały.

Podmiotom uprawnionym do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały przysługuje również prawo

do wniesienia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały walnego
zgromadzenia sprzecznej z ustawą. Prawo do wniesienia powództwa wygasa z upływem sześciu
miesięcy od dnia, w którym uprawniony powziął wiadomość o uchwale, nie później jednak niż z
upływem dwóch lat od dnia powzięcia uchwały.

Kto zwołuje WZA?

Zwyczajne WZA zwołuje zarząd spółki. Powinien tego dokonać w terminie wyznaczonym przez k.s.h.
(6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego). Jeżeli zarząd nie zwoła zwyczajnego WZA w terminie,
uprawnionym organem do zwołania zwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy jest rada
nadzorcza. Jednak jej uprawnienie jest warunkowe - może to zrobić po bezskutecznym upływie
terminu na zwołanie zwyczajnego WZA przez zarząd.

Prawo zwołania nadzwyczajnego WZA także ma zarząd spółki. Jednakże razie nadzorczej przysługuje
prawo zwołania nadzwyczajnego WZA jeżeli uzna to za wskazane. W tym celu rada musi wystąpić do
zarządu o zwołanie nadzwyczajnego WZA i jeżeli zarząd nie zwoła takiego zgromadzenia w terminie 2
tygodni od dnia zgłoszenia żądania przez radę, rada nadzorcza może sama zwołać nadzwyczajne
WZA.

Natomiast akcjonariusz lub grupa akcjonariuszy reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą kapitału
zakładowego spółki, ma prawo żądania zwołania nadzwyczajnego WZA. Żądanie należy złożyć
zarządowi spółki najpóźniej na miesiąc przed proponowanym terminem walnego zgromadzenia.
Jeżeli w terminie 2 tygodni od zgłoszenia żądania zarząd nie zwoła nadzwyczajnego zgromadzenia, na
żądanie wnioskodawców sąd rejestrowy może, po wcześniejszym wezwaniu zarządu do złożenia
stosownego oświadczenia, upoważnić akcjonariusza bądź grupę akcjonariuszy reprezentujących co
najmniej 10% kapitału zakładowego do zwołania nadzwyczajnego WZA.

Statut spółki może upoważniać do żądania zwołania nadzwyczajnego WZA także akcjonariuszy
reprezentujących mniejszy odsetek kapitału zakładowego.

Jak zwołuje się zgromadzenie?

WZA zwołuje się poprzez ogłoszenie, które powinno być dokonane co najmniej na trzy tygodnie
przed terminem WZA. W ogłoszeniu tym, umieszczonym w Monitorze Sądowym i Gospodarczym,
należy oznaczyć datę, godzinę i miejsce WZA oraz szczegółowy porządek obrad. W przypadku
planowanej zmiany statutu, w ogłoszeniu należy powołać dotychczasowe postanowienia statutu,
które mają być zmienione oraz treść proponowanych zmian.

Jeżeli wszystkie akcje wyemitowane przez spółkę są imienne, walne zgromadzenie może być
zwołane za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską,, wysłanych co
najmniej dwa tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia. Dzień wysłania listów uważa się za
dzień ogłoszenia. Zamiast listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską, zawiadomienie
może być wysłane akcjonariuszowi pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną
zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.

Prawo uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy mają oczywiście akcjonariusze.

Akcjonariusze uprawnieni z akcji imiennych i świadectw tymczasowych oraz zastawnicy i
użytkownicy, którym przysługuje prawo głosu, mają prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu,
jeżeli zostali wpisani do księgi akcyjnej co najmniej na tydzień przed odbyciem walnego
zgromadzenia. Natomiast akcje na okaziciela dają prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu,
jeżeli dokumenty akcji zostaną złożone w spółce co najmniej na tydzień przed terminem tego
zgromadzenia i nie będą odebrane przed jego ukończeniem. Zamiast akcji mogą być złożone
zaświadczenia wydane na dowód złożenia akcji u notariusza, w banku lub firmie inwestycyjnej
mających siedzibę lub oddział na terytorium Unii Europejskiej lub państwa będącego stroną umowy o
Europejskim Obszarze Gospodarczym, wskazanym w ogłoszeniu o zwołaniu walnego zgromadzenia.

Akcjonariusze spółek publicznych posiadający akcje zdematerializowane powinni złożyć w spółce

imienne świadectwa depozytowe wystawione przez podmiot prowadzący rachunek papierów
wartościowych zgodnie z przepisami o obrocie instrumentami finansowymi.

Członkowie zarządu i rady nadzorczej mają prawo uczestniczenia w walnym zgromadzeniu.

Należy zaznaczyć, że akcjonariusze mogą uczestniczyć w WZA osobiście lub poprzez pełnomocników.
Gdy akcjonariusza na WZA ma reprezentować ustanowiony pełnomocnik, pełnomocnictwo takie
powinno być udzielone, pod rygorem nieważności, na piśmie.

Pełnomocnikami na walnym zgromadzeniu nie mogą być członek zarządu i pracownik spółki.

Zarząd sporządza listę akcjonariuszy uprawnionych do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu

akcjonariuszy. Lista ta powinna zawierać nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) uprawnionych, ich
miejsca zamieszkania lub siedzibę, a także liczbę, rodzaj i numery akcji oraz liczbę przysługujących
głosów. Lista ta powinna być wystawiona w lokalu zarządu przez trzy dni powszednie przed odbyciem
WZA..

Zasady głosowania

Co do zasady uchwały podejmowane są bezwzględną większością głosów.

Jednakże w przypadku uchwały zmieniającej postanowienia statutu, dotyczące emisji obligacji

zamiennych i obligacji z prawem do pierwszeństwa objęcia akcji, umorzenia akcji, obniżenia kapitału
zakładowego, zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części oraz rozwiązania spółki
uchwały zapadają większością trzech czwartych głosów. Natomiast w przypadku uchwały
zmieniającej w sposób istotny przedmiot działalności spółki wymagana jest większość dwóch trzecich
głosów

Ponadto, akcjonariusz nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej
osoby głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z
jakiegokolwiek tytułu, w tym udzielenia absolutorium, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki oraz
sporu pomiędzy nim a spółką.

Głosowanie na WZA jest jawne. Tajność głosowania zarządzana jest na wniosek choćby jednego z
akcjonariuszy obecnych lub reprezentowanych na WZA. Tajność jest natomiast obowiązkowa przy
wyborach oraz przy głosowaniu nad wnioskami o odwołanie członków organów spółki lub
likwidatorów, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności oraz w sprawach osobowych.

Głosowanie grupami.

Jeżeli w spółce istnieją akcje o różnych uprawnieniach, uchwały o zmianie statutu, obniżeniu kapitału
zakładowego i umorzeniu akcji, mogące naruszyć prawa akcjonariuszy danego rodzaju akcji, powinny
być powzięte w drodze oddzielnego głosowania w każdej grupie (rodzaju) akcji. W każdej grupie
akcjonariuszy uchwała powinna być powzięta większością głosów, jaka jest wymagana do powzięcia
tego rodzaju uchwały na walnym zgromadzeniu.

Uchwały

Uchwały powzięte na WZA musza być umieszczane w protokole sporządzanym przez notariusza.
Obecność notariusza na WZA jest więc konieczna. W protokole tym należy stwierdzić prawidłowość
zwołania walnego zgromadzenia i jego zdolność do powzięcia uchwał, wymienić powzięte uchwały,
liczbę głosów oddanych za każdą uchwałą i zgłoszone sprzeciwy.

Pamiętaj, że:

 zwołanie WZA jest obowiązkiem zarządu;

 zwyczajne WZA zwoływane jest co najmniej raz w roku, w ciągu 6 miesięcy od zakończenia
każdego roku obrotowego;
 w WZA maja prawo uczestniczyć akcjonariusze wpisani na listę uczestników;
 akcjonariusze mogą uczestniczyć w WZA osobiście lub poprzez pełnomocników;
 uchwały podejmowane są bezwzględną większością głosów z zastrzeżeniem przypadków
wymienionych w k.s.h.;
 co do zasady głosowanie na WZA jest jawne.