Professional Documents
Culture Documents
Projektowanie konstrukcyjne
budynków z bloków SILKA
PROJEKTOWANIE KONSTRUKCYJNE
BUDYNKÓW ZE ŚCIANAMI Z BLOKÓW
WAPIENNO-PIASKOWYCH SILKA
Wydanie V
Grudzień 2008
Copyright © by Xella Polska sp. z o.o.
Warszawa 2008
Żadna część tej pracy nie może być powielana i rozpowszechniana bez pisemnej zgody wydawcy.
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 5
2. Asortyment SILKA 6
2.1. Proces produkcji 6
2.2. Bloki serii SILKA E 6
2.3. Elementy uzupełniające 8
2.4. Cegły i bloki serii SILKA P 9
2.5. Klasy wytrzymałości 9
2.6. Dopuszczalne odchyłki wymiarowe 9
2.7. Zaprawy murarskie 10
2.7.1. Zaprawy do cienkich spoin 10
2.7.2. Zaprawy zwykłe 10
3. Zasady projektowania budynków ze ścianami
z bloków wapienno-piaskowych SILKA 11
3.1. Zasady ogólne 11
3.2. Ściany z cegieł i bloków wapienno-piaskowych SILKA 12
3.2.1. Zalecenia ogólne 12
3.2.2. Ściany konstrukcyjne 12
3.2.3. Wymagania dotyczące ścian trójwarstwowych, szczelinowych 14
3.2.4. Ściany wypełniające 15
3.2.5. Łączenie ścian usytuowanych prostopadle lub ukośnie 16
3.2.6. Nadproża 19
3.2.7. Ściany piwniczne i fundamentowe 20
3.2.8. Oparcie stropów na ścianach z SILKI 20
3.2.9. Wieńce 21
4. Zasady obliczeń statycznych 22
4.1. Zasady ogólne 22
4.2. Parametry wytrzymałościowe muru 22
4.2.1. Wytrzymałość muru na ściskanie 22
4.2.2. Wytrzymałość muru na ścinanie 22
4.2.3. Wytrzymałość muru na rozciąganie 23
4.2.4. Ściana poddana obciążeniu skupionemu 23
4.2.5. Odkształcalność muru 24
5. Wymiarowanie ścian obciążonych głównie pionowo 25
5.1. Nośność obliczeniowa ściany 25
5.2. Modele obliczeniowe 25
5.2.1. Model ciągły 25
5.2.2. Model przegubowy 27
5.3. Wysokość efektywna ścian 27
5.4. Maksymalna ilość kondygnacji 28
5.5. Nośności ścian i filarów 30
6. Przykłady obliczeń 32
6.1. Zestawienie obciążeń jednostkowych 32
6.1.1. Stropodach wentylowany 32
6.1.2. Stropy 33
6.1.3. Ściany 33
6.2. Sprawdzenie nośności ściany zewnętrznej pełnej 34
6.3. Sprawdzenie nośności filara międzyokiennego 35
6.4. Sprawdzenie nośności ściany wewnętrznej pełnej 36
6.5. Sprawdzenie nośności filara międzydrzwiowego w ścianie wewnętrznej 37
6.6. Sprawdzenie docisku pod belką nadproża 38
6.7. Analiza statyczno-wytrzymałościowa żelbetowej belki nadprożowej wykonanej w kształtkach 38
YTONG U traktowanych jako szalunek tracony
7. Bibliografia 40
1. WPROWADZENIE
Bloki serii SILKA E, wprowadzonej do produkcji w 2004 Seria SILKA E podlega normie PN-EN 771-2:2004 „Wy-
roku, różnią się od tradycyjnych wyrobów wapienno- magania dotyczące elementów murowych. Część 2:
piaskowych. Elementy murowe silikatowe”. Przy projektowaniu
i wykonawstwie murów z elementów SILKA E obowią-
Wymiary i kształty serii SILKA E zostały tak pomyślane zują ustalenia normy PN-B-03002:2007 „Konstrukcje
aby stworzyć logiczny i przyjazny w projektowaniu sys- murowe. Projektowanie i obliczanie”.
tem:
– bloki systemu SILKA E posiadają modularne wymiary: Dzięki badaniom nad właściwościami wytrzymałościo-
33,3 cm (długość) x 20 cm (wysokość bloku 19,8 cm + wymi bloków SILKA E, przeprowadzonym w grudniu
grubość warstwy zaprawy 0,02 cm) x (grubość blocz- 2004 roku w Zakładzie Badań Wytrzymałościowych ITB,
ka), dzięki czemu można w prosty sposób połączyć ze stwierdzono między innymi bardzo wysokie wartości
sobą różne rodzaje ścian, wytrzymałości charakterystycznych na ściskanie mu-
– moduł wysokości 20 cm ułatwia projektowanie i wy- rów wykonanych z tych elementów.
konawstwo kondygnacji o dowolnej wysokości bez
kłopotliwych uzupełnień, Jednocześnie bloki systemu SILKA E poddano bada-
– moduł długości 33,3 cm (33,3 x 3 ≈ 100 cm) jest „po- niom pod kątem wytrzymałości na rozciąganie przy zgi-
ręczny” dla projektantów przy projektowaniu długo- naniu. Dzięki tym badaniom określono wartości wytrzy-
ści ścian i filarów międzyotworowych, małości na rozciąganie dla murów wykonanych z blo-
– wprowadzenie bloków wyrównawczych SILKA EQ10 ków SILKA E, które projektanci mogą używać w projek-
daje możliwość zaprojektowania wysokości kondy- towaniu ścian poddanych na przykład poziomemu ob-
gnacji w module 10 cm, co rozwiązuje każdy przypa- ciążeniu wiatru czy parciu gruntu:
dek wysokości 2,50; 2,60; 2,70; itd. – wytrzymałość na rozciąganie przy zginaniu w przy-
– bloki połówkowe – SILKA 1/2 E rozwiązują problem padku zniszczenia w płaszczyźnie równoległej do
przewiązywania murów i zamykania warstw. spoin wspornych murów – fxk1 = 0,25 MPa,
– wytrzymałość na rozciąganie przy zginaniu w przy-
Seria bloków SILKA E została również zaprojektowana padku zniszczenia w płaszczyźnie prostopadłej do
z myślą o zminimalizowaniu kosztów wznoszenia ścian spoin wspornych murów – fxk2 = 0,45 MPa.
związanych z obróbką mechaniczną bloków. Wprowadzono
szereg udogodnień, które dotyczą wykonawstwa: Elementami uzupełniającymi system SILKA E są bloki
– bloki SILKA E posiadają rozmieszczone modularnie co połówkowe SILKA 1/2 E, bloki wyrównawcze SILKA EQ
16,7 cm wewnętrzne kanały elektryczne, umożliwiają- 10, kształtki nadprożowe YTONG U oraz Blok wentylacyj-
ce instalatorom prowadzenie wiązki instalacji w pio- ny SILKA EW. Bloki SILKA 1/2 E oraz SILKA EQ 10 pod-
nach bez konieczności bruzdowania ściany. Przebieg legają normie PN-EN 771-2:2004 „Wymagania dotyczą-
kanałów jest łatwy do ustalenia dzięki specjalnym ce elementów murowych. Część 2: Elementy murowe si-
znacznikom zamarkowanym prostą linią na powierzch- likatowe”. Kształtki YTONG U są traktowane jako traco-
ni bloków. Dzięki temu proces bruzdowania ograniczo- ny szalunek. Ponieważ kształtki YTONG U produkowane
ny jest tylko do bruzd poziomych i otworów do gniazd. są z autoklawizowanego betonu komórkowego podlegają
– w blokach SILKA E zastosowano uchwyty murarskie normie PN-BN 771-4:2004 „Wymagania dotyczące
poprawiające ergonomię pracy. Uchwyty są tak roz- elementów murowych. Część 4: Elementy Murowe
mieszczone (naprzemiennie – jeden u góry, drugi z autoklawizowanego betonu komórkowego. Ostatnim
z dołu), aby umożliwić szybkie i łatwe podniesienie, elementem uzupełniającym system jest SILKA EW.
przeniesienie i umieszczenie bloku w warstwie. Jest to blok przeznaczony do konstruowania pionów
Środek ciężkości bloku znajduje się zawsze pośrodku wentylacyjnych. Podlega on normie PN-EN 771-2:2004
odległości między jednym a drugim uchwytem – blok „Wymagania dotyczące elementów murowych. Część 2:
nie „przeważa” w żadną stronę, a murarz mniej się mę- Elementy murowe silikatowe”.
czy. Kieszeń uchwytu jest tak cofnięta w stosunku do
płaszczyzny czołowej bloku, aby w momencie dosta- Cegły i bloki wapienno-piaskowe serii SILKA P są to tradycyj-
wiania do sąsiedniego bloku w warstwie palce murarza ne wyroby (odpowiadają formatom 1NF, 2NFD, 3NFD) pro-
były zabezpieczone przed uderzeniem. dukowane na zgodność z normą PN-EN 771-2:2004 „Wy-
– seria bloków SILKA E zawiera bloki połówkowe – SILKA magania dotyczące elementów murowych. Część 2: Ele-
1/2 E oraz bloki wyrównawcze – SILKA EQ 10. Elementy menty murowe silikatowe”. Projektowanie i obliczenia
te ograniczą docinanie na długości i na wysokości ścian. statyczne konstrukcji murowych z wyrobów SILKA P na-
5
leży wykonywać zgodnie z normą PN-B-03002:2007 2. ASORTYMENT SILKA
„Konstrukcje murowe. Projektowanie i obliczanie”.
6
a) b)
198
198
3
33
3
33
80 12
0
c) d)
198
198
3
33
3
15 18
33
0 0
e) f)
198
198
3
18
33
24 0
3
0
33
g) h)
198
198
18
0
6
16
24
3
33
i)
198
24
0
6
16
Rys. 2.1. Bloki serii SILKA E: a) SILKA E8, b) SILKA E12, c) SILKA E15, d) SILKA E18, e) SILKA E24, f) SILKA E18S,
g) SILKA E24S, h) SILKA 1/2E18, i) SILKA 1/2E24.
7
2.3. Elementy uzupełniające śnym w tym przypadku jest indywidualnie projekto-
wana belka żelbetowa, której wymiary i kształt zosta-
Do elementów uzupełniających system SILKA E należą: je nadany przez kształtkę YTONG U,
– Bloki wyrównawcze SILKA EQ10. Dzięki tym ele- – Blok pomocniczy SILKA E24/7. Wykorzystywany jest
mentom wysokość ścian z SILKI można projekto- do murowania narożników budynków z bloków SILKA
wać w module 10 cm. Ułatwiają one również wymu- E24 bez potrzeby docinania bloków.
rowanie pierwszej warstwy muru na zaprawie tra- – Ostatnim elementem systemu jest SILKA EW – blok
dycyjnej, wentylacyjny. Jest to blok przeznaczony do konstru-
– Kształtki nadprożowe YTONG U. Traktowane jako tra- owania pionów wentylacyjnych.
cony szalunek kształtki YTONG U pozwalają wykon- Wymiary elementów uzupełniających serię SILKA E
struować nadproża nad otworami. Elementem no- przedstawione są w tabeli 2.2.
a) b)
98
98
3
33
18 24
0
3
0
33
c) d)
199
199
9
59
9
59
17
5 24
0
e) f)
198
198
0
24
70
24
0
0
24
Rys. 2.2. Elementy uzupełniające serii SILKA E: a) SILKA EQ 10/18, b) SILKA EQ 10/24, c) YTONG U18, d) YTONG U24,
e) SILKA E24/7, f) SILKA EW.
8
Tabela 2.4. Zależność klasy wyrobów od średniej
2.4. Cegły i bloki serii SILKA P
znormalizowanej wytrzymałości na ściskanie [MPa].
Elementy murowe z serii SILKA P mogą być stosowane Minimalna wartość średniej
w każdym rodzaju ścian: konstrukcyjnych, nośnych, Klasa znormalizowanej wytrzymałości
osłonowych i działowych. Po wprowadzeniu do produk- na ściskanie– fb [MPa]
cji serii SILKA E są one wykorzystywane jako warstwy 15 15
zewnętrzne w murach trójwarstwowych oraz gdy za- 20 20
chodzi potrzeba pozostawienia ściany z bloków wa- 25 25
pienno-piaskowych bez tynku, wykończonej tylko za
pomocą fugowania lub pomalowanej (rysunek bloków
serii SILKA P na ścianie jest bardziej estetyczny niż
w przypadku serii SILKA E).
2.6. Dopuszczalne odchyłki wymiarowe
Wymiary cegieł i bloków SILKA P przedstawione są
w tabeli 2.3. Dopuszczalne odchyłki wymiarowe dla wyrobów firmy
Xella Polska Sp. z o.o. zależą od serii oraz od rodzaju
wymiaru – tabela 2.5.
138
65
12 12 12
0
0
0
25
25
0 0 0
25
9
Bardzo duża dokładność wykonania bloków serii SILKA E 2.7.2. Zaprawy zwykłe
wpływa na znaczne oszczędności w zużyciu zaprawy. Ma
ona również znaczenie przy pracach wykończeniowych Do grupy zapraw zwykłych zalicza się zaprawę cemen-
ścian wykonanych z SILKI E. Warstwą wykończeniową towo-wapienną oraz zaprawę cementową. Z zapraw
może być tynk cienkowarstwowy o grubości 5 mm. cementowych zaleca się stosowanie klasy M5 lub M10.
Jednak z uwagi na korzyści wynikające z zastosowania
w zaprawie wapna hydratyzowanego (łatwiejsze nakła-
danie zaprawy, większa plastyczność, grzybobójcze
2.7. Zaprawy murarskie właściwości wapna) przede wszystkim zaleca się sto-
sowanie zaprawy cementowo-wapiennej klasy M5.
Cegły i bloki wapienno-piaskowe SILKA należy układać Proporcje składników w zalecanych zaprawach, przy
na zaprawach do cienkich spoin („klejowych”) lub za- cemencie klasy 35, w tabeli 2.6.
prawach zwykłych.
Zaprawy zwykłe stosujemy przede wszystkim do wyro-
bów tradycyjnych SILKA P. W niektórych przypadkach
2.7.1. Zaprawa do cienkich spoin SILKA-YTONG używa się ich również do wyrobów SILKA E:
– poziomowanie pierwszej warstwy muru wykonanej
Do murowania ścian budynków z bloków wapienno- z bloków wyrównawczych SILKA EQ 10 lub podstawo-
piaskowych SILKA stosuje się specjalną zaprawę wych SILKA E,
murarską do cienkich spoin SILKA-YTONG. Jest to – murowanie ściany piwnicznej, gdzie z uwagi na dzia-
zaprawa o średniej wytrzymałości na ściskanie 10 MPa łające siły naporu gruntu ściany należy murować
uzyskiwanej po 10 dniach. z wypełnionymi spoinami poziomymi i pionowymi.
10
3. ZASADY PROJEKTOWANIA BUDYNKÓW ZE jące na budynek w kierunku równoległym do płasz-
ŚCIANAMI Z BLOKÓW WAPIENNO-PIAS- czyzn ścian. Istotnym elementem decydującym
KOWYCH SILKA o sztywności konstrukcji budynku na obciążenia pozio-
me są stropy o odpowiedniej konstrukcji, stanowiące
sztywne tarcze rozdzielające obciążenia poziome na
wszystkie ściany usztywniające. Budynek traktujemy
3.1. Zasady ogólne wówczas jako ustrój z węzłami nieprzesuwnymi co
wpływa na nośność ścian na obciążenia pionowe. Z blo-
Podczas projektowania ścian konstrukcyjnych z cegieł ków SILKA można projektować budynki średniowysokie
i bloków SILKA obowiązują zasady ogólne projektowa- a nawet wysokie, powyżej 9 kondygnacji. Odpowiednie
nia ścian podane w normie PN-B-03002:2007. zaprojektowanie sztywności konstrukcji na obciążenia
poziome nabiera wówczas szczególnego znaczenia.
Konstrukcję budynku należy tak zaprojektować aby Przy sprawdzaniu nośności konstrukcji nie można po-
w okresie użytkowania nie nastąpiło przekroczenie sta- mijać sił powstających w ścianach usztywniających od
nów granicznych nośności i użytkowalności. Tak, aby obciążeń poziomych.
budynek był odporny na lokalne uszkodzenia ścian np.
pożar lub eksplozja. Ważną rolę pełnią tutaj wieńce W budynkach o ustroju szkieletowym sztywność prze-
żelbetowe, które łączą wszystkie ściany w poziomie strzenną zapewniają również ściany usztywniające oraz
stropów. ściany wypełniające poszczególne pola ustroju szkiele-
towego.
W budynkach o ustroju ścianowym sztywność kon-
strukcji uzyskuje się poprzez usytuowanie w kierunku W budynkach ze ścianami konstrukcyjnymi z cegieł i blo-
podłużnym i poprzecznym ścian usztywniających. Ścia- ków wapienno-piaskowych SILKA należy przyjmować
ny usztywniające przejmują obciążenia poziome działa- przerwy dylatacyjne nie większe niż podane w tabeli 3.1.
11
W budynkach z nieocieplonymi stropodachami należy waniu takiej ściany na jej izolacyjność termiczną, aku-
stosować pod stropodachem dylatacje poziome. Od- styczną i ogniową.
kształcenia termiczne stropodachu powinny być nieza-
leżne od odkształceń ścian konstrukcyjnych. Ewentualne pionowe szczeliny powstałe w murze
w wyniku docinania bloków lub murowania ściany łuko-
Przerwy dylatacyjne powinny mieć szerokość nie wej wypełnia się zaprawą.
mniejszą niż 20 mm i być zabezpieczone przed pene-
tracją wody opadowej np. wypełnione kitem trwale pla-
stycznym na obwodzie. 3.2.2. Ściany konstrukcyjne
Rys. 3.2. Ściany zewnętrzne z cegieł i bloków SILKA. Ściana dwuwarstwowa i trójwarstwowa, szczelinowa; 1 – bloki SILKA E18,
2 – izolacja termiczna, 3 – strop, 4 – zbrojenie wieńca stropu, 5 – kotwa ze stali nierdzewnej z krążkiem dociskowym,
6 – cegła SILKA 1NF, 7 – pustka powietrzna.
12
Tabela 3.2. Kalkulacja przenikalności cieplnej muru dwuwarstwowego.
Ściany wewnętrzne konstrukcyjne projektuje się z blo- Ściany wykonane z cegieł i bloków SILKA są ścianami
ków SILKA E18 o grubości 18 cm lub SILKA E24 o gru- niepalnymi, odznaczającymi się wysokimi wartościami
bości 24 cm. Rodzaj zastosowanego bloku zależy od w zakresie nośności, izolacyjności i szczelności ognio-
wielkości przenoszonego obciążenia, od rodzaju stropu wej. Z bloków SILKA można wykonywać ściany kotłow-
i wymaganej głębokości oparcia belek stropu a także ni i ściany ogniowe. Klasyfikację ogniową ścian z SILKI
od wymaganej izolacyjności ścian (ściany przy klatce przedstawia tabela 3.5.
schodowej, ściany międzymieszkaniowe). Izolacyjność
akustyczna ścian z bloków SILKA pokazuje tabela 3.4.
Tabela 3.4. Wskaźniki izolacyjności akustycznej właściwej RA dla murów z bloków SILKA E otynkowanych tynkiem mineralnym o
grubości 10 mm [dB].
13
Tabela 3.5. Klasyfikacja ogniowa ścian otynkowanych i nieotynkowanych z cegieł i bloków SILKA.
αN = NSd / NRd
Warstwa wewnętrzna ściany szczelinowej z bloków Para wodna dyfundująca przez ścianę może ulec skro-
SILKA jest ścianą konstrukcyjną, w związku z tym pro- pleniu w miejscu pustki powietrznej. W celu odprowa-
jektuje się ją zgodnie z ogólnymi zaleceniami dotyczą- dzenia wody u spodu warstwy zewnętrznej wykonuje się
cymi ścian konstrukcyjnych. fartuch z papy bitumicznej dobrego gatunku na podkła-
dzie z zaprawy cementowej. W warstwie elewacyjnej
Warstwa zewnętrzna powinna mieć grubość nie mniej- należy również umieścić kratki wentylacyjne w rozsta-
szą niż 70 mm z tego względu do wymurowania tej wie ok.: 1 kratka na 1 mb ściany, które umożliwiają od-
warstwy muru mogą być użyte: cegła SILKA 1NF, blo- pływ wody oraz wentylowanie pustki powietrznej. Krat-
ki SILKA 2NFD, 3NFD, blok SILKA E12, wszystkie ki wentylacyjne umieszcza się w pierwszej dolnej war-
o grubości 120 mm, oraz blok SILKA E8 o grubości stwie cegieł, w warstwie cegieł pod okapem oraz ponad
80 mm. nadprożami otworów okiennych i drzwiowych.
Warstwa zewnętrzna powinna być trwale połączona Warstwę elewacyjną z SILKI należy dylatować w odległo-
z warstwą konstrukcyjną muru. Mogą do tego służyć ściach nie większych niż 8 m. Z uwagi na koncentrację
kotwy łączące o nazwie PK31 wykonane z blachy nie- naprężeń w narożach ścian, zaleca się umieszczać prze-
rdzewnej o grubości 0,2 mm. rwy dylatacyjne w pobliżu tych miejsc.
14
3.2.4. Ściany wypełniające
Rys. 3.5. Połączenie ściany wypełniającej ze spodem Rys. 3.6. Połączenie ściany wypełniającej ze spodem
elementu poziomego konstrukcji szkieletowej; elementu poziomego konstrukcji szkieletowej za
1 – bloki SILKA E18, 2 – pasek poliuretanu, pomocą oparcia mechanicznego; 1 – bloki SILKA E18,
3 – spieniony poliuretan, 4 – izolacja termiczna, 2 – oparcie mechaniczne, 3 – spieniony poliuretan,
5 – konstrukcja szkieletowa. 4 – izolacja termiczna, 5 – konstrukcja szkieletowa.
15
Sztywne połączenie ściany z konstrukcją uzyskane Połączenie w dotyk polega na murowaniu oddzielnie
przez podbicie zaprawą, można stosować jedynie dwóch łączonych ze sobą ścian w narożniku. W pierw-
w przypadku stropu o dużej sztywności na zginanie. szym etapie muruje się jedną ścianę mocując w niej
Ugięcie takiego stropu nie powoduje uszkodzeń ele- łączniki mechaniczne LP30 w każdej spoinie. Następnie
mentów budynku znajdujących się pod nim. W prakty- domurowuje się drugą ścianę narożnika tak, aby łączni-
ce ma to miejsce przy stropach o małych rozpięto- ki wchodziły w spoiny domurowywanej ściany. Należy
ściach, nie większych niż 5,0 m. pamiętać również o nakładaniu zaprawy na pionowe po-
wierzchnie łączonych ze sobą ścian.
W przypadku, gdy odległość między słupami lub ścia-
nami usztywniającymi jest większa niż 6,0 m dodatko- Ilość łączników LP30 w połączeniu ścian zależy wprost
wo stosuje się mechaniczne oparcie ściany w jej czę- od wielkości obciążeń poziomych przypadających na łą-
ści środkowej w postaci kątownika umocowanego do czone ściany (przy czym powinno się uwzględnić obcią-
spodu stropu lub belki konstrukcji. Również w takich żenie większe). Wymaganą ilość łączników dla każdego
przypadkach często wykonuje się poziome belki – przypadku należy obliczyć za pomocą analizy statyczno-
wieńce żelbetowe – w kształtkach YTONG U w rozsta- -wytrzymałościowej.
wie co około 2,0 m.
We wstępnym doborze ilości można posłużyć się poniż-
szą zależnością:
3.2.5. Łączenie ścian usytuowanych prostopadle lub
ukośnie Wartość wytrzymałości muru na rozciąganie w stosunku
do wytrzymałości na ściskanie wyraża się stosunkiem
System SILKA E został zaprojektowany przede 1/10. Zatem wartość siły rozciągającej jaką musi prze-
wszystkim z myślą o ułatwieniu prowadzenia instala- nieść połączenie ścian jest dziesiątą częścią wartości
cji elektrycznych w ścianach. Chcąc skorzystać z tej obciążenia pionowego.
możliwości każdą warstwę bloków należy układać tak, Według Aprobaty Niemieckiej Z-17.1-750 dopuszczalna
aby spoiny pionowe mijały się dokładnie co 166 mm. siła rozciągająca dla 1 kotwy LP 30 wynosi 0,5 kN.
Taki sposób murowania powoduje, że preferowanym Zatem dla ściany obciążonej siłą pionową w wartości
rozwiązaniem łączenia ścian jest połączenie w dotyk 75 kN/m ilość łączników wyniesie:
z łącznikami mechanicznymi – kotwami. Jest to meto-
da obecnie mało rozpowszechniona, ale poprawna n = 75 kN · 0,10 / 0,5 kN/szt = 15 sztuk
konstrukcyjnie (pkt 7.3.3, str. 53, norma PN-B-03002:
2007 „Konstrukcje murowe. Projektowanie i oblicza- Oznacza to, że w połączeniu ścian wystarczy 15 sztuk
nie”). Metody tej nie można jednak stosować podczas łączników, co w praktyce oznacza układ łączników
murowania ścian piwnicznych i fundamentowych. LP 30: 1 łącznik w każdej spoinie (rozstaw co 20 cm) +
W tych przypadkach należy zawsze stosować metodę dodatkowo 1 łącznik co drugą spoinę (rozstaw co 40 cm).
typowego połączenia na wiązanie murarskie.
Dla budynków mieszkalnych można przyjąć uogólnione
założenia zebrane w tabeli 3.6.
Tabela 3.6. Zależność ilości łączników LP30 w połączeniu ścian nośnych na dotyk od wartości obciążeń pionowych przypadających
na ściany.
16
Istnieją dwa sposoby łączenia w dotyk wewnętrznych
ścian działowych ze ścianami konstrukcyjnymi:
- jeżeli wiemy dokładnie gdzie będą przypadać ściany
wewnętrzne lub działowe, wówczas w trakcie murowa-
nia ściany konstrukcyjnej w co drugiej spoinie umiesz-
cza się łącznik LP30 z blachy o przekroju 0,50 x 20 mm,
- jeżeli ściany wewnętrzne lub działowe będą murowa-
ne w późniejszym terminie to ich połączenie z wcze-
śniej wymurowaną ścianą nośną przeprowadza się za
pomocą „przyklejenia” na zaprawę cementowo-wa-
pienną i zamocowania łącznikiem LP30 wygiętym pod
kątem prostym w kątownik. Łącznik LP30 wkłada się
w spoiny ściany działowej oraz mocuje do ściany nośnej
kołkami rozporowymi.
Rys. 3.7. Łączenie ścian w narożu budynku za pomocą Dzięki modularnym wymiarom serii SILKA E w łatwy
połączenia w dotyk z łącznikami mechanicznym
sposób można przewiązywać ściany o różnych grubo-
(łączniki LP30).
ściach (ściany nośne ze ścianami działowymi). Jednak
w tym przypadku aby wykorzystać kanały elektryczne
SILKI E podczas wykonywania naroży budynków należy
zastosować nietypowe rozwiązania zależne od grubości
muru:
Rys. 3.8. Łączenie ścian działowych usytuowanych prostopadle. Ściany łączone w dotyk, kotwione za pomocą blach i kątowników.
17
– dla ściany wykonywanej z bloków SILKA E24 o grubo- bloku podstawowego SILKA E18 odsuniętego od lica
ści 24 cm. Murowanie narożnika rozpoczyna się od ściany o 14 mm. W dalszej kolejności układa się blo-
bloku podstawowego SILKA E24. Następnym elemen- ki podstawowe SILKA E18.
tem jest blok pomocniczy SILKA E24/7 o długości
7 cm. W dalszej kolejności układa się znów bloki pod- Nie zastosowanie się do powyższych zasad spowoduje
stawowe SILKA E24. brak możliwości zgrania się ze sobą kanałów elek-
trycznych na wysokości ściany.
– dla ściany wykonywanej z bloków SILKA E18 o grubo-
ści 18 cm. Murowanie narożnika rozpoczyna się od
Rys. 3.9. Łączenie ścian w narożu budynku za pomocą przewiązania elementów murowych. Ściana wykonana z bloków SILKA E24;
1 – blok pomocniczy SILKA E24/7.
Rys. 3.10. Łączenie ścian w narożu budynku za pomocą przewiązania elementów murowych. Ściana wykonana z bloków SILKA E18
– odsunięcie 14 mm.
18
3.2.6. Nadproża W przypadku kształtowania nadproża w warstwie elewa-
cyjnej muru trójwarstwowego szczególnie przydatne jest
Nadproża nad otworami okiennymi i drzwiowymi rozwiązanie oparte na prefabrykowanych belkach zbroje-
w ścianach z SILKI wykonuje się w kształtkach YTONG U. niowych typu Murfor. Belki Murfor składają się z dwóch
Traktowane jako tracony szalunek, kształtki YTONG U równoległych prętów, połączonych za pomocą trzeciego
pozwalają wykonstruować nadproże o żądanej długo- wygiętego sinusoidalnie. Podczas murowania warstwy
ści. Elementem nośnym w tym przypadku jest indywi- cegieł w nadprożu w spoinach pionowych umieszcza się
dualnie projektowana belka żelbetowa, której wymiary specjalne strzemiona. Następnie w pierwszej warstwie
i kształt zostaje nadany przez kształtkę YTONG U (wy- zaprawy wkłada się belkę zbrojeniową Murfor. Ilość kolej-
miary w tabeli 3.7.) nych warstw zbrojenia zależy od rozpiętości nadproża
i wielkości oddziałującego na nie obciążenia. Zastosowa-
Przykłady obliczeń konstrukcji nadproży w kształtkach nie tego rozwiązania eliminuje powstawanie rys i spękań,
YTONG U w rozdziale 6. które często są wynikiem połączenia materiałów o róż-
nych właściwościach fizycznych (cegła wapienno-piasko-
Nadproża w kształtkach YTONG U można wykonywać na wa i żelbet). Prefabrykowane zbrojenia pozwalają również
placu budowy jako nadproża prefabrykowane, a następ- wykonstruować jednolitą elewację bez szpecących ją ele-
nie montować w budynku. Należy wówczas stosować mentów betonowych, które ukrywa się pod tynkiem lub
długości oparcia takie jak dla belek prefabrykowanych. doklejając do nich płytki elewacyjne.
Tabela 3.7. Szczegółowe wymiary przekroju belki żelbetowej uzyskiwanej w kształtkach nadprożowych YTONG U.
Rys. 3.11. Nadproża w ścianach z cegieł i bloków SILKA. Nadproże z kształtek nadprożowych YTONG U w ścianie
dwuwarstwowej oraz wykorzystanie prefabrykowanych belek zbrojeniowych Murfor w ścianie trójwarstwowej;
1 – bloki SILKA E18, 2 – stolarka okienna, 3 – izolacja regulująca odpływ wilgoci folia PE, 4 – izolacja termiczna,
5 – kotwa ze stali nierdzewnej z krążkiem dociskowym, 6 – cegła SILKA 1NF, 7 – pustka powietrzna, 8 – puszka
wentylacyjna, 9 – kształtki nadprożowe YTONG U18, 10 – belka żelbetowa, 11 – belki zbrojeniowe Murfor.
19
3.2.7. Ściany piwniczne i fundamentowe 3.2.8. Oparcie stropów na ścianach z SILKI
Norma PN-B-03002:2007 „Konstrukcje murowe. Pro- Stropy żelbetowe monolityczne, monolityczno – prefabry-
jektowanie i obliczanie” dopuszcza wyroby wapienno- kowane typu Filigran oraz żelbetowe gęstożebrowe z ele-
piaskowe do stosowania w murach piwnicznych. mentami prefabrykowanymi (Akerman, Fert, Teriva) opie-
Oczywiście taki mur należy zabezpieczyć przed zawil- ra się bezpośrednio na ścianach wykonanych z bloków
goceniem i przenikaniem wilgoci. Zabezpieczenie SILKA za pośrednictwem wieńca żelbetowego, stanowią-
przeciwwilgociowe składa się z izolacji pionowej (wy- cego przedłużenie stropu w ścianie (belki stropowe opiera
prawa wodochronna z osłoną przed uszkodzeniem me- się bezpośrednio na murze ścian zewnętrznych i we-
chanicznym), z izolacji poziomej w styku spodu ściany wnętrznych). Możliwość zastosowania konkretnego rodza-
i wierzchu fundamentu oraz w razie konieczności z od- ju stropu do ściany z SILKI o danej grubości jest uzależnio-
wodnienia gruntu przylegającego do ściany piwnicy na tylko od wymaganej przez strop głębokości oparcia na
przez zastąpienie gruntu rodzimego żwirem z odpro- murze. Warstwa konstrukcyjna muru wykonana z SILKI
wadzeniem wody za pomocą drenażu. E24 pozwala na zastosowanie każdego rodzaju stropu, na-
tomiast wewnętrzna ściana konstrukcyjna, na której strop
Do ścian piwnicznych i fundamentowych stosuje się blo- opiera się z dwóch stron, wykonana z SILKI E18 o grubości
ki pełne SILKA E24S i SILKA E18S. Ściany piwniczne na 18 cm wyklucza stosowanie stropów ciężkich: z płyt kana-
które oddziaływuje parcie gruntu muruje się na zaprawie łowych czy gęstożebrowych typu Teriva II i III. Stropy te wy-
tradycyjnej o grubości 10 mm, wypełniając spoiny pozio- magają głębokości oparcia większej lub równej 11 cm.
me i pionowe.
Opieranie stropów w przypadku niektórych materiałów
W szczególnych przypadkach ścian o dużej wysokości lub ściennych pociąga za sobą zastosowanie tzw. podmurów-
dużej głębokości zasypania, gdy ich nośność na obciąże- ki – zastąpienia materiału ściennego o niskiej wytrzyma-
nia poziome jest niewystarczająca, stosuje się wzmoc- łości na materiał o wysokiej wytrzymałości. Opieranie
nienia w postaci poziomych belek żelbetowych wykony- stropów na podmurówce w przypadku ścian z bloków
wanych w kształtkach YTONG U. SILKA E, które są produkowane w klasach 15 ÷ 25 MPa
nie jest wymagane.
Rys. 3.12. Oparcie stropu gęstożebrowego na ścianie z bloku SILKA E18. Ściana zewnętrzna dwuwarstwowa i ściana
wewnętrzna; 1 – bloki SILKA E18, 2 – izolacja termiczna, 3 – strop, 4 – zbrojenie wieńca stropu.
20
Rys. 3.13. Oparcie stropu z płyt kanałowych na ścianie z bloku SILKA E24. Ściana zewnętrzna dwuwarstwowa i ściana
wewnętrzna; 1 – bloki SILKA E24, 2 – izolacja termiczna, 3 – strop, 4 – zbrojenie wieńca stropu.
3.2.9. Wieńce
21
4. ZASADY OBLICZEŃ STATYCZNYCH elementów, w przypadku gdy element badany jest
w stanie innym niż powietrzno-suchym (fb = fB·δ·ηw).
K – współczynnik z Tablicy 2 normy PN-B-03002:2007
dla elementów silikatowych na zaprawie do cienkich
4.1. Zasady ogólne spoin równy K = 0,55
Wartości fk podano w tabeli 4.1.
Konstrukcję budynku należy tak zaprojektować, aby
w przewidywanym okresie użytkowania nie nastąpiło Wytrzymałość obliczeniową fd otrzymuje się przez po-
przekroczenie stanów granicznych nośności i użytko- dzielenie wartości charakterystycznej przez częściowy
walności. współczynnik bezpieczeństwa γm, zależny od kategorii
produkcji elementów murowych oraz kategorii wyko-
Zasady projektowania zawarte są w PN-B-03002:2007. nania robót (tabela 4.2.):
fd = fk / γm
* Zaprawa przepisana jest to zaprawa murarska o określonym składzie, której wytrzymałość ustala się na podstawie proporcji objętościowej składników
22
Wytrzymałość w kierunku równoległym do spoin wspor- W celu potwierdzenia dobrych właściwości SILKI Xella
nych fvk dla muru niezbrojonego wykonanego z niewy- Polska zleciła przeprowadzenie badań murów wykona-
pełnionymi spoinami pionowymi przyjmuje się jako naj- nych z bloków SILKA E pod kątem wytrzymałości na
mniejszą z wartości: rozciąganie przy zginaniu.
Rozciąganie przy zginaniu w kierunku prostopadłym do ftk = fxk1 lub ftk = fxk2
płaszczyzny ściany
23
N Sd N Sd N Sd
hc /2
hc
l l
l
N Sd
4.2.4. Ściana poddana obciążeniu skupionemu leff – efektywna długość określona w połowie wysokości
ściany lub pilastra;
W ścianie poddanej obciążeniu skupionemu wykonanej
z elementów murowych grupy 1 należy sprawdzić, czy Należy sprawdzić również warunek nośności ściany na
siła pionowa w ścianie NSd spełnia warunki: ściskanie w przekrojach pod i nad stropem oraz w czę-
ści środkowej ściany.
NSd ≤ NRd
24
5. WYMIAROWANIE ŚCIAN OBCIĄŻONYCH Modelem ciągłym należy się posługiwać gdy:
GŁÓWNIE PIONOWO – stropy oparte są za pośrednictwem wieńca żelbeto-
wego o szerokości równej grubości ściany lub nie
Sprawdzenie nośności ściany należy dokonać w prze- mniejszej niż wysokość stropu,
krojach pod stropem górnej kondygnacji, nad stropem – średnie naprężenie obliczeniowe ściany σcd ≥ 0,25 MPa,
sprawdzanej kondygnacji oraz w strefie środkowej ścia- – mimośród e1 ≤ 0,33 t w przekroju pod stropem,
ny. Uwzględniać należy geometrię ścian, mimośrodowe – stropy mają zbrojenie podporowe zdolne przenieść
przyłożenie sił i właściwości materiałowe. W ścianach moment zamocowania.
z otworami należy sprawdzić nośność nadproży.
Konstrukcje murowe z SILKI E, charakteryzujące się du-
Stan graniczny nośności ścian należy sprawdzać z warunku: żą wytrzymałością na ściskanie, mogą być stosowane
w budynkach o znacznych wysokościach a zatem przy
NSd ≤ NRd naprężeniach ściskających w ścianach przekraczających
gdzie: powyższy warunek graniczny. Ponadto norma wymaga
NSd – obliczeniowe obciążenie pionowe ściany, aby stropy, którym na podporze nie zapewniono pełnej
NRd – nośność obliczeniowa ściany. swobody obrotu przekroju, były odpowiednio zbrojone na
podporze. Warunki te powodują, że podstawowym mode-
lem do obliczania nośności ścian SILKA E jest model cią-
gły. Model przegubowy jest wykorzystywany sporadycz-
5.1. Nośność obliczeniowa ściany nie np. przy sprawdzaniu nośności ścian w budynkach ni-
skich lub na najwyższych kondygnacjach budynków wy-
Nośność obliczeniową ściany wyznacza się: sokich oraz w wypadku szczególnych rozwiązań stropów,
eliminujących możliwość powstania znacznych momen-
– dla przekroju pod i nad stropem ze wzoru: tów podporowych (np. stropy drewniane, prefabrykowane
stropy kanałowe).
NiR, d = φi A fd Przy obliczaniu nośności ścian należy uwzględnić tak-
gdzie: że obciążenie poziome działające bezpośrednio na
i = 1 dla przekroju pod stropem oraz i = 2 dla przekroju ścianę, zwiększające mimośrody działania obciążeń.
nad stropem,
φi – współczynnik redukcyjny, zależny od mimośrodu ei,
A – pole przekroju ściany, 5.2.1. Model ciągły
fd – wytrzymałość obliczeniowa muru na ściskanie.
Współczynnik φi dla murów z elementów grupy 1
– w środkowej strefie ściany ze wzoru: wyznacza się ze wzoru:
2 ⋅ ei
φ i = 1−
NmR, d = φm A fd t
gdzie: w którym mimośród ei:
φm – współczynnik redukcyjny uwzględniający efekty dru- M id M wd
giego rzędu, zależny od mimośrodu początkowego, smu- ei = + + ea ≥ 0,05⋅ t
N id N id
kłości ściany, zależności σ (ε) i czasu działania obciążenia. gdzie:
Mid – obliczeniowy moment zginający w przekroju
ściany pod stropem M1d lub nad stropem M2d,
wynikający z obciążenia ściany stropem,
5.2. Modele obliczeniowe Nid – obliczeniowa siła pionowa w rozpatrywanym
przekroju,
W zależności od warunków przekazywania w poziomie Mwd – obliczeniowy moment zginający od obciążenia
stropu, siły pionowej ze ściany górnej kondygnacji na poziomego,
dolną należy posługiwać się modelem: ea – mimośród przypadkowy.
– ciągłym, w którym ściana stanowi pręt pionowy ramy, Mimośród przypadkowy przyjmować należy:
połączony ze stropami, lub
– przegubowym, w którym ściana stanowi pręt wydzie- ea = h / 300
lony, podparty przegubowo w poziomie stropów. gdzie:
h – wysokość ściany w świetle wyrażona w mm.
25
Rys. 5.1. Schemat do wyznaczania momentów w modelu ciągłym.
Wyznaczanie wartości momentów M1d i M2d, gdy obcią- Wartość współczynnika φm oblicza się jak dla pręta
żenie stropów jest równomiernie rozłożone: podpartego przegubowo o wysokości efektywnej heff,
– dla ściany obciążonej jednostronnie: obciążonego siłą Nmd działającą na mimośrodzie em
obliczanym ze wzoru:
E 1I 1
h1 M md + M wd
M 1d = ⋅ 0,85⋅ M o3 em = + ea ≥ 0,05⋅ t
E 1I 1 E 2I 2 E 3I 3 N md
+ +
h1 h2 h3
gdzie:
– dla ściany obciążonej dwustronnie: Mmd – największy moment obliczeniowy w środkowej
E 1I 1
1/5 wysokości ściany,
h1 Mwd – moment zginający w połowie wysokości ściany
M 1d = ⋅ 0,85⋅ (M o3 − M o 4 )
E 1I 1 E 2I 2 E 3I 3 E 4I 4 od obciążenia poziomego,
+ + +
h1 h2 h3 h4 Nmd – obliczeniowa siła pionowa w połowie wysokości
ściany.
– dla przęsła o rozpiętości L4: Przy obliczaniu ścian o przekroju prostokątnym war-
tość współczynnika φm przyjmować należy z tablicy 12
q4d ⋅ L24
M o4 = PN-B-03002:2007 w zależności od współczynnika smu-
12
kłości heff/t, współczynnika sprężystości αc,∞ i wartości
Moment od obciążenia poziomego wd wyznacza się jak mimośrodu em.
dla belki ciągłej. Gdy jest równomiernie rozłożone
przyjmować można:
w d ⋅ h12
M wd =
16
26
5.2.2. Model przegubowy Gdy na ścianę działa obciążenie poziome wartość mimośro-
du należy zwiększyć o mimośród dodatkowy em,w równy:
Do wyznaczania momentu M1d w przekroju pod stro- M wd
pem dla ściany najwyższej kondygnacji przyjmuje się, em,w =
N md
że siła N0d, będąca obciążeniem przekazywanym z da- gdzie:
chu działa na mimośrodzie ea w stosunku do nominal- Mwd – obliczeniowy moment zginający w połowie wyso-
nej osi ściany, a obciążenie ze stropu NSl,d na mimo- kości ściany od obciążenia równomiernie rozłożonego
środzie 0,4·t+ea. wd, obliczony jak dla belki wolnopodpartej:
w d ⋅ h12
Moment M2d w przekroju nad stropem niższej kondy- M wd =
8
gnacji wyznacza się przyjmując, że siła N2d, będąca su-
mą sił N0d i NSl,d oraz ciężaru ściany działa na mimo-
środzie ea.
Rodzaj stropów
Rodzaj konstrukcji z uwagi na Betonowe z wieńcami
inne
usztywnienie przestrzenne żelbetowymi
Usztywniona przestrzennie bez możliwości
1,0 1,25
przesuwu poziomego
Bez ścian usztywniających, z liczbą ścian 3 i więcej 1,25 1,5
prostopadłych przejmujących obciążenie poziome 2 1,5 2,0
Ściany wolnostojące 2,0
27
Współczynniki: 5.4. Maksymalna ilość kondygnacji
- ρh należy przyjąć z tabeli 5.1. w zależności od prze-
strzennego usztywnienia budynku: W tabelach 5.2 ÷ 5.4 podano maksymalną liczbę kondy-
– ρn dla ścian podpartych u góry i u dołu, kiedy stropy żel- gnacji budynków o ścianowym układzie nośnym, które
betowe lub sprężone oparte są na ścianie za pośrednic- można zaprojektować z bloków SILKA E18, SILKA E24
twem wieńca żelbetowego o szerokości równej grubo- o klasach wytrzymałości 15, 20 MPa oraz SILKA E18S
ści ściany lub nie mniejszej niż grubość stropu, mają i SILKA E24S o klasie wytrzymałości 25 MPa na zapra-
zbrojenie podporowe zdolne do przeniesienia momen- wie do cienkich spoin.
tu zamocowania stropu w ścianie, średnie naprężenie
obliczeniowe ściany σcd ≥ 0,25 MPa, a mimośród e1 Obliczenia wykonano dla następujących założeń:
działania obciążenia pionowego w przekroju ściany pod
stropem e1 ≤ 0,33 t grubości ściany – ρ2 = 0,75, w pozo- – jako liczbę kondygnacji należy rozumieć wszystkie
stałych przypadkach ρ2 = 1,0, kondygnacje budynku wykonane z SILKI również pod-
– dla ścian podpartych u góry i dołu i usztywnionych ziemne i kondygnację poddasza,
wzdłuż jednej krawędzi pionowej według wzoru: – grubość ścian nośnych wewnętrznych i zewnętrznych
wynosi 18 lub 24 cm; na ścianach wykonane są wień-
gdy h ≤ 3,5 L ce żelbetowe o szerokości równej grubości ściany,
ρ2 – dach – płaski stropodach kryty papą lub dach stromy
ρ3 =
2
⎛ ρ ⋅h⎞ o konstrukcji drewnianej, kryty dachówką ceramicz-
1+ ⎜⎜ 2 ⎟⎟
⎝ 3⋅ L ⎠ ną; obciążenia ze stropodachu przyjmowano równe
obciążeniom ze stropu powtarzalnego
gdy h > 3,5 L – ściany stanowią oparcie dla stropów o rozpiętościach
1,5 ⋅ L w osiach 4,5 lub 6,0 m,
ρ3 = > 0,3
h – stropy żelbetowe Filigran lub monolityczne o grubo-
ści 15 i 20 cm wraz z posadzką i obciążeniem zastęp-
gdzie: czym od ścianek działowych; obciążenie obliczeniowe
całkowite wynosi 9,8 (11,2) i 14,7 (16,1) kN/m2 (cha-
L – odległość krawędzi swobodnej od osi ściany rakterystyczne obciążenia zmienne technologiczne
usztywniającej, 1,5 i 5,0 kN/m2)
– wysokość kondygnacji wynosi 2,70 m w świetle stropów,
– szerokość filarów międzyokiennych lub międzydrzwio-
– dla ścian dodatkowo usztywnionych wzdłuż dwóch wych wynosi 0,5; 0,9; 1,2 i 1,5 m przy szerokości otwo-
krawędzi pionowych według wzoru: rów 1,50 m w ścianach zewnętrznych i 1,0 m w ścia-
nach wewnętrznych,
gdy h ≤ L – przy obliczaniu liczby kondygnacji uwzględniano
ρ2 w uproszczeniu naprężenia ściskające w ścianach
ρ4 =
2
⎛ ρ ⋅h⎞ nośnych powstające w wyniku działania obciążeń po-
1+ ⎜⎜ 2 ⎟⎟
⎝ L ⎠ ziomych na budynek; założono, że przyrost sił piono-
wych od obciążenia wiatrem w budynkach średniowy-
gdy h > L sokich (do IX kondygnacji) nie przekracza 10%.
0,5 ⋅ L – obliczenia przeprowadzono stosując model ciągły; dla
ρ4 =
h ścian zewnętrznych stan graniczny związany jest
z wyczerpaniem nośności strefy podporowej a dla
Gdy L ≥ 30 t dla ścian usztywnionych wzdłuż obu kra- ścian wewnętrznych, obciążonych stropem obustron-
wędzi oraz L ≥ 15 t dla ścian usztywnionych wzdłuż jed- nie, z wyczerpaniem nośności strefy środkowej ściany.
nej krawędzi ściany należy traktować jako usztywnione
u góry i u dołu.
28
Tabela 5.2. Maksymalna liczba kondygnacji budynku z bloków SILKA E ze stropami żelbetowymi monolitycznymi grubości 150 mm
o rozpiętości maksymalnej 4,50 m.
Tabela 5.3. Maksymalna liczba kondygnacji budynku z bloków SILKA E ze stropami żelbetowymi monolitycznymi grubości 150 mm
o rozpiętości maksymalnej 6,00 m.
Tabela 5.4. Maksymalna liczba kondygnacji budynku z bloków SILKA E ze stropami żelbetowymi monolitycznymi grubości 200 mm
o rozpiętości maksymalnej 6,00 m.
29
5.5. Nośności ścian i filarów łożenia co do rozwiązań konstrukcyjnych jak przy usta-
laniu wysokości budynków.
Tabele 5.6. –: 5.8. przedstawiają wartości nośności obli- Dla filarów i słupów o powierzchni przekroju mniejszej
czeniowej wyrażonej w MN – dla filarów i w MN/m – dla niż 0,30 m2 redukowano wytrzymałość obliczeniową mu-
ściany bez otworów, obliczone schematem ciągłym. ru fd przez podzielenie jej przez współczynnik ηA o war-
Przy wyznaczaniu nośności stosowano takie same za- tościach podanych w tablicy 5.5. wg PN-B-03002:2007.
Tabela 5.5. Współczynnik zmniejszający wytrzymałość obliczeniową muru - ηA dla filarów o powierzchni przekroju mniejszych od 0,3 m2.
Tabela 5.6. Nośności ścian budynku z bloków SILKA E ze stropami żelbetowymi monolitycznymi grubości 150 mm o rozpiętości
maksymalnej 4,50 m w MN – dla filarów i w MN/m – dla ścian bez otworów. Ściana wewnętrzna obciążona symetrycznie.
Tabela 5.7. Nośności ścian budynku z bloków SILKA E ze stropami żelbetowymi monolitycznymi grubości 150 mm o rozpiętości
maksymalnej 6,00 m w MN – dla filarów i w MN/m – dla ścian bez otworów. Ściana wewnętrzna obciążona niesymetrycznie,
stropami o rozpiętości 6,00 i 2,40 m.
30
Tabela 5.8. Nośności ścian budynku z bloków SILKA E ze stropami żelbetowymi monolitycznymi grubości 200 mm o rozpiętości
maksymalnej 6,00 m w MN – dla filarów i w MN/m – dla ścian bez otworów. Ściana wewnętrzna obciążona niesymetrycznie,
stropami o rozpiętości 6,00 i 2,40 m.
31
6. PRZYKŁADY OBLICZEŃ Dane geometryczne i materiałowe:
– grubość ściany: t = 0,18 m lub 0,24 m,
– wysokość ściany w świetle stropów: h = 2,7 m,
Schemat budynku przyjęty do obliczenia wybranych – klasa bloczków E18 i E24: 15, 20 i 25 MPa,
fragmentów ściany przedstawiono na rysunku nr 6.1. – zaprawa murarska do cienkich spoin SILKA–YTONG,
Budynek jest siedmiokondygnacyjny. Układ stopów po- – częściowy współczynnik bezpieczeństwa γm = 1,7,
przeczny. Dach płaski o spadku 5°, kryty papą. Rozpię- – cecha sprężystości muru: αc,∞ = 700.
tość stropu 6,0 m, odległość między ścianami usztyw-
niającymi 5,0 m. Okna w ścianach podłużnych oraz
drzwi w ścianie wewnętrznej o szerokości 0,9 m.
6.1. Zestawienie obciążeń jednostkowych
1 – fragment ściany zewnętrznej o długości 1,0 m,
1a – pole, obciążające ścianę zewnętrzną,
2 – fragment ściany wewnętrznej o długości 1,0 m, 6.1.1. Stropodach wentylowany
2a – pole, obciążające ścianę wewnętrzną,
3 – filar międzyokienny w ścianie zewnętrznej o sze- a) Obliczeniowe obciążenia stałe wg PN-82/B-02001:
rokości 1,5 m,
3a – pole, obciążające filar w ścianie zewnętrznej – papa potrójnie 0,20·1,3 = 0,260 kN/m2
o szerokości 2,4 m, – gładź cementowa 0,015·21,0·1,3 = 0,410 kN/m2
4 – słup międzydrzwiowy w ścianie wewnętrznej – płyty korytkowe 0,87·1,1 = 0,957 kN/m2
o szerokości 1,5 m, – ścianki ażurowe
4a – pole, obciążające słup w ścianie wewnętrznej (śr. 1,0 m) 0,12·1,0·0,66·14,0·1,1 = 1,220 kN/m2
o szerokości 2,4 m. – styropian 0,1·0,45·1,2 = 0,054 kN/m2
– strop filigran 15 cm
Ściana pełna obciążona głównie pionowo: wypełniany
– szerokość pasma obliczeniowego: b = 1,0 m, pustakami 0,11·25,0·1,1 = 3,025 kN/m2
– szerokość ściany między usztywnieniami: b1 = 5,0 m. – tynk cem.-wap. 0,015·19,0·1,3 = 0,371 kN/m2
suma 6,30 kN/m2
Filar międzyokienny obciążony głównie pionowo:
– szerokość pasma obliczeniowego: b = 2,4 m,
– filar podparty u góry i u dołu.
32
b) Obliczeniowe obciążenia zmienne: o grubości 0,24 m z bloków SILKA E24:
– mur 15,0·0,24·1,1 = 3,96 kN/m2
– obciążenie śniegiem wg PN-80/B-02010: I strefa – styropian 0,45·0,1·1,2 = 0,054 kN/m2
obciążenia Qk = 0,7 kN/m2, kąt pochylenia połaci – tynk 19·0,015·2·1,3 = 0,741 kN/m2
dachu 5° C = C1 = C2 = 0,8, współczynnik obciążenia suma 4,75 kN/m2
γf = 1,4:
S = Qk C γf = 0,7·0,8·1,4 = 0,784 kN/m2, o grubości 0,24 m z bloków SILKA E24S:
– obciążenie wiatrem ze względu na odciążający cha- – mur 18,0·0,24·1,1 = 4,752 kN/m2
rakter pominięto, – styropian 0,45·0,1·1,2 = 0,054 kN/m2
– obciążenie użytkowe stropu poddasza pominięto, po- – tynk 19·0,015·2·1,3 = 0,741 kN/m2
nieważ pokrycie dachowe obciąża strop. suma 5,55 kN/m2
c) Wieniec żelbetowy:
6.1.3. Ściany
dla ściany
a) Zewnętrzne: o grubości 0,18 m 25·0,18·0,15·1,1 = 0,743 kN/m
dla ściany
o grubości 0,18 m z bloków SILKA E18: o grubości 0,24 m 25·0,24·0,15·1,1 = 0,99 kN/m
– mur 14,5·0,18·1,1 = 2,871 kN/m2
– styropian 0,45·0,1·1,2 = 0,054 kN/m2 d) Obciążenie obliczeniowe poziome od ssania wiatru
– tynk 19·0,015·2·1,3 = 0,741 kN/m2 na ścianę zewnętrzną wg PN-77/B-02011:
suma 3,67 kN/m2
– I strefa obciążenia qk = 0,25 kN/m2,
o grubości 0,18 m z bloków SILKA E18S: – teren typu A – niezabudowany, współczynnik
– mur 18,5·0,18·1,1 = 3,663 kN/m2 ekspozycji przy wysokości budynku ≤ 30m Ce = 1,35,
– styropian 0,45·0,1·1,2 = 0,054 kN/m2 – współczynnik aerodynamiczny C = -0,7 dla H/L <2 i
– tynk 19·0,015·2·1,3 = 0,741 kN/m2 B/L < 1,
suma 4,46 kN/m2 – współczynnik działania porywów wiatru β = 1,8 dla
budowli niepodatnych,
– współczynnik obciążenia γf = 1,3,
34
6.3. Sprawdzenie nośności filara międzyokiennego c) Obciążenia pionowe z pasma o szerokości 2,4 m:
35
6.4. Sprawdzenie nośności ściany wewnętrznej pełnej f) Obciążenia pionowe z pasma o szerokości 1,0 m:
36
6.5. Sprawdzenie nośności filara międzydrzwiowego c) Obciążenia pionowe z pasma o szerokości 2,4 m:
w ścianie wewnętrznej
– stropodach 7,1·2,4·6,0 = 102,24 kN
a) Dane geometryczne: – obciążenia
ze stropów 6·9,8·2,4·6,0 = 846,72 kN
– grubość muru t = 0,24 m – wieńce żelbetowe 7·0,99·2,4 = 16,63 kN
– szerokość oddziaływania b = 2,4 m – ciężar ścian. 7·5,49·(2,7·2,4 –0,9·2,2) = 173,03 kN
– szerokość filara b1 = 1,5 m suma (obc. ściany
– szerokość otworu x = 0,9 m w przekroju nad stropem - N2d) 1138,62 kN
– wysokość otworu y = 2,2 m
– rozpiętość stropu 2x l = 6,0 m d) Ciężar ściany rozpatrywanej kondygnacji:
– wysokość kond. w świetle h = 2,7 m
– liczba kondygnacji powyżej n=6 – nad stropem 5,49·(2,7·2,4-0,9·2,2) = 24,71 kN
– w połowie
b) Dane materiałowe wysokości ściany 5,49·(2,7·2,4-0,9·2,2)/2 = 12,36 kN
37
6.6. Sprawdzenie docisku pod belką nadproża – lokalne naprężenia ściskające
σd = Ni,d/Ab+3289,52=27,83/0,027+3289,52 = 4319,89 kPa
Przeprowadza się sprawdzenie docisku w miejscu opar- – wytrzymałość obliczeniowa muru na docisk
cia nadproża okiennego na filarze ściany zewnętrznej. a1 = 0 H = 2,5 m x = a1 / H = 0
fdd = fd [ (1+0,15x) (1,5-1,1 Ab / Aeff) ] ≤ 1,25·fd = 5,15 MPa
a) Dane geometryczne: 4,12·[ (1+0) (1,5-1,1·0,027/0,167) ] = 5,45 MPa > 1,25 fd
fdd = 5,15 MPa
– grubość muru t = 0,18 m
– szerokość oddziaływania stropu b = 3,0 m σd = 4,32 MPa < fdd = 5,15 MPa
– szerokość okna x = 1,5 m
– długość oparcia nadproża na ścianie 0,15 m Wytrzymałość na docisk jest spełniona.
– rozpiętość stropu l = 6,0 m
– wysokość kond. w świetle h = 2,7 m
– liczba kondygnacji powyżej n=6
6.7. Analiza statyczno-wytrzymałościowa żelbeto-
b) Dane materiałowe: wej belki nadprożowej wykonanej w kształtkach
YTONG U traktowanych jako szalunek tracony
– wytrzymałość na ściskanie bloczków fb = 20 MPa
– charakterystyczna Przeprowadza się obliczenie maksymalnej wartości li-
wytrzymałość muru fk = 7,0 MPa (tabela 4.1) niowego obciążenia obliczeniowego działającego na
– obliczeniowa wytrzymałość muru fd = 4,12 Mpa belkę żelbetową nad otworem okiennym o rozpiętości
2,0 m wykonaną w kształtkach YTONG U18 (ściana wy-
c) Obciążenia pionowe nad stropem z pasma o szeroko- konana z bloków SILKA E18) o wysokości 20,0 cm i sze-
ści 3,0 m: rokości 17,5 cm. Przyjęto wstępnie zbrojenie belki:
zbrojenie dolne 2Ø12, zbrojenie górne 2Ø10.
– stropodach 7,10·3,0·6,0/2 = 63,90 kN
– obciążenia ze a) Dane geometryczne:
stropów i wieńców 6· (9,80+0,99) ·3,0·6,0/2 = 582,66 kN
– ciężar ścian. 7·4,75· (2,7·3,0 –1,5·1,5) = 194,51 kN – wysokość belki żelbetowej h = 15,0 cm
suma (obc. ściany – szerokość belki żelbetowej b = 7,5 cm
w przekroju nad stropem – N2d) 841,07 kN – szerokość przekrywanego otworu l = 2,0 m
– długość obliczeniowa
d) Reakcja z belki nadproża: belki żelbetowej leff = 1,05 · 2,0 m = 2,1 m
– powierzchnia
– obciążenie ze zbrojenia górnego (2Ø10) As2 = 1,57 cm2
stropu i wieńca 9,8·3,0 29,4 kN/m – powierzchnia zbrojenia
– ciężar muru 1,2·4,75 5,7 kN/m dolnego (2Ø12) As1 = 2,26 cm2
– ciężar wieńca – otulenie górne zbrojenia a2 = 2,0 cm
i nadproża 2·0,99 2,0 kN/m – otulenie dolne zbrojenia a1 = 2,0 cm
Razem obciążenie nadproża 37,1 kN/m – wysokość użyteczna
przekroju d = h – a1 = 15,0 – 2,0 = 13 cm
Ni,d = 37,1·1,5/2 = 27,83 kN – grubość muru t = 0,18m
38
– wytrzymałość obliczeniowa – nośność obliczeniowa na ścinanie ze względu na roz-
żelbetu na rozciąganie fctd = 0,87 MPa ciąganie poprzecznego zbrojenia na ścinanie
– wytrzymałość charakterystyczna s1 = 50 mm
betonu na ściskanie fck = 16,0 MPa VRd3 = Asw1 (fywd1 / s1) z · cot θ = 0,32 (190 / 0,5) 11,7 · 1 =
= 14,227 kN
c) Sprawdzenie Stanu Granicznego Nośności – zginanie: Vsd = 0,5 · qd · l qd = 2 Vsd / l
Do wymiarowania zbrojenia ścinanego przyjęto maksy- Sprawdzenie ugięć nie jest konieczne gdyż dla stopnia
malne obliczeniowe obciążenie liniowe. zbrojenia 1,50 % i betonu klasy B15 maksymalny stosu-
nek rozpiętości leff do wysokości użytecznej przekroju
- maksymalna siła poprzeczna d przy którym można nie sprawdzać ugięć wynosi 16.
Vsd = qd · leff · 0,5 = 11,515 · 2,1 · 0,5 = 12,091 kN
39
7. BIBLIOGRAFIA
40
Xella Polska Sp. z o.o.
infolinia 0 801 122 227
www.xella.pl
Grudzień 2008