26 IV 08 - -

FILOZFIA NIEANALITYCZNA
jb

5599207 1
26 IV 08 - Filozfia nieanalityczna -

Sp is t reśc i
Fi lozfia nieanal ity czna .................................................................................. .........1
1 Filozofia życia ............................................................................ ..........................5
Tezy filozofii bytu.........................................................................................................................................5
Tezy filozofii życia........................................................................................................................................5
2 Nietz sc he ................................................................................................... ...........5
2.1 Krytyka religii..........................................................................................................................................5
2.2 Pan i niewolnik........................................................................................................................................5
2.3 Geneza moralności..................................................................................................................................6
2.3.1Moralność panów.............................................................................................................................6
2.3.2Moralność niewolników..................................................................................................................6
2.4 Prawdy nie ma.........................................................................................................................................
.6
2.5 Ontologia - czas.....................................................................................................................................
...6
3 Dithley ............................................................................................................... ...6
3.1 Krytyka filozofii.......................................................................................................................................6
3.2 Rozumienie....................................................................................................................................
...........6
3.2.1Psychologiczne.................................................................................................................................6
3.2.2Antypsychologiczne........................................................................................................................6
3.2.3Filozof życia......................................................................................................................................7
3.2.4Światopoglądy..................................................................................................................................7
3.3 Cel filozofii.......................................................................................................................................
.........7
3.4 Teoria nauki humenistycznej................................................................................................................7
4 Fr eud ............................................................................................. .......................8
4.1 Dwa popędy..............................................................................................................................................8
4.2 Struktura umysłu....................................................................................................................................8
4.2.1Świadome i nieświadome...............................................................................................................8
4.2.2ego i superego...................................................................................................................................8
4.3 Hermeneutyka podejrzeń......................................................................................................................8
4.4 Zarzuty................................................................................................................................
......................8
5 Personalizm ................................................................................................. .........8
6 Huss er l..................................................................................... ............................9
6.1 Cel......................................................................................................................................................
.........9
6.2 Epistemologia....................................................................................................................................
.......9

5599207 2
26 IV 08 - Filozfia nieanalityczna -

6.3 Fenomenologia ....................................................................................................................................

....9
7 Bergson ............................................................................. ...................................9
7.1 Pojecia.......................................................................................................................................................
.9
7.2 Filozofia .........................................................................................................................................
...........9
7.3 Sztywność intelektu (umysłu)............................................................................................................10
7.4 Nauka to pomocnik działania.............................................................................................................10
8 Ma rx ...................................................................................... .............................10
8.1 Alienacja istoty człowieka (rękopisy ekonomiczno-filozoficzne)................................................10
8.1.1Alienacja w ogóle ..........................................................................................................................10
8.1.2Cel życia...........................................................................................................................................10
8.1.3Kapitalizm.......................................................................................................................................10
8.1.4Hasło: ...................................................................................................................................
............10
8.1.5Konieczność i mesjanizm Ploretaryjatu....................................................................................10
8.1.6Krytyka.............................................................................................................................................11
8.2 Teoria Rynku..........................................................................................................................................11
8.2.1Konieczność....................................................................................................................................11
8.2.2Cel badania......................................................................................................................................11
8.2.3Alienacja..........................................................................................................................................11
9 Eg zys ten cjal iz m................................................................................... ...............11
9.1 Genezy Egzystencjalizmu....................................................................................................................11
10 Kir keega rd ......................................................................... ..............................12
10.1.1Postawa ironiczna........................................................................................................................12
10.1.2Trzy stadia rozwoju człowieka..................................................................................................12
11 Jaspers .................................................................................... ..........................12
11.1 Ontologia profetyczna........................................................................................................................12
11.2 Teza ontologiczna J.............................................................................................................................12
11.3 Sytuacje graniczne .............................................................................................................................12
11.3.1Sytuacje graniczne - wyliczenie................................................................................................13
11.4 Krytyka filozofii...................................................................................................................................13
11.5 Byty............................................................................................................................................
............13
11.6 Absolut .................................................................................................................................................13
11.7 Podsumowanie.....................................................................................................................................13
12 Sartr ................................................................................................................. .13
13 Pr ama tyz m.......................................................................................... ..............14
13.1 Problem asercji....................................................................................................................................14

5599207 3
26 IV 08 - Filozfia nieanalityczna -

13.2 Prawda...........................................................................................................................................
........14
13.3 Wiedza.......................................................................................................................................
............14
13.4 Religia .......................................................................................................................................
............14
13.5 Relacja do pozytywizmu ...................................................................................................................14
13.6 Relacja do empiryzmu........................................................................................................................14
13.7 Etyka ....................................................................................................................................
.................15
14 Boski mar tin ....................................................................... ..............................15
14.1 Cel filozofii Heidegeera......................................................................................................................15
14.2 Ideał człowieka....................................................................................................................................15
14.3 Polna droga........................................................................................................................................
...15
15 Feno men olog ia ......................................................................................... .........15
15.1 Krytyka Filozofii..................................................................................................................................15
15.2 Idea fenomenologii.............................................................................................................................15
15.3 Program...............................................................................................................................................
..16
15.4 Etyka fenomenologiczna...................................................................................................................16
16 Hu mianizm i antyhu maniz m........................................................... ..................16
16.1 Dyrektywa humanizmu i antyhumanizmu....................................................................................16
16.2 Rhiozma................................................................................................................................................16
16.3 Krytyka humanizmu...........................................................................................................................17
16.4 Krytyka antyhumanizmu...................................................................................................................17
16.5 List o humaniźmie ..............................................................................................................................17
17 Dek onstrukcjoniz m........................................................................ ...................17
17.1 Krytyzyzm ...........................................................................................................................................17
17.2 Dekonstrukcjonizm ............................................................................................................................18

5599207 4
26 IV 08 - Filozofia życia -

1 FILOZOFIA ŻYCIA
Jedne z filozofii (zwane filozofiami bytu) uznają że człowiek powinien budować
(odbudowywać swoją jedność ze światem). Inne - filozofie życia - uznają takie nadzieje za złudne i
bezsensowne. Wedle nich trzeba ów brak jedności znieść.

TEZY FILOZOFII BYTU TEZY FILOZOFII ŻYCIA

1. Esencjalizm 1. Fenomenalizm
2. Istnienie obiektywnego porządku świata 2. Chaos
3. Istnieje coś co zapewnia ludzkości pewną 3. Idnywidualizm
jedność (universalizm)
4. Rozumność wyznacznikiem 4. Działanie wyznacznikiem
człowieczeństwa człowieczeńtwa
5. Teoria ma być wiedzą pewną 5. Nie ma pewności, spontaniczność i
wyobraźnia są cenione
6. Możliwość i konieczność obserwacji (nie 6. Wiedza nie jest opisem lecz zapisem
aktu współtworzenia tego co postrzega relacji człowieka do świata
się) (niemożliwość obserwacji)
7. Język powinien być jednojednoznaczny. 7. Nie ma po co.

2 NIETZSCHE
Naczelną tezą Nietzschego jest antyesencjalizm - świat jest pusty. Rzeczywistość jest życiem
- rzeczywistość jest chaosem. Nie ma porządku!
2.1 KRYTYKA RELIGII

Słabe dusze nie mogą zaakceptować braku porządku w świecie, więc próbują go
uporządkować (czego nie da się zrobić!), stąd powstaje konieczność stworzenia fikcyjnego
porządkowacza świata - Boga. Porządkowanie świata jednak prowadzi do walki z samym życiem
(skoro życie jest chaosem).
2.2 PAN I NIEWOLNIK

Pan akceptuje świat, jest w stanie w nim żyć i w nim tworzyć, nie potrzebuje zewnętrznego
układu odniesienia - sam jest swoim odniesieniem. Niewolnik nie ma na to sił, potrzebuje Boga
jako tego do czego moze się odnieść.

5599207 5
26 IV 08 - Nietzsche -

2.3 GENEZA MORALNOŚCI

Nie ma moralności obiektywnej. Należy jedynie zbadać jakie prawa służą życiu, jakie są mu
wbrew.
2.3.1 MORALNOŚĆ PANÓW

Podstawowym rozróżnieniem jest 'dobry' - 'mierny' ('wytworny' - 'nie wart uwagi').

2.3.2 MORALNOŚĆ NIEWOLNIKÓW

Podstawowym rozróżnieniem jest 'dobry' - 'zły'. Takie wartościowanie jest złe.

2.4 PRAWDY NIE MA

Prawda jest stwierdzeniem istnienia jakichś struktur w świecie... Ale takich struktur nigdy
nie ma.
2.5 ONTOLOGIA - CZAS

Teoria czasu liniowego powoduje niechęć do działania - to już było, coś tam przepadło i już
nic z tym nie można zrobić, wszystkie moje dzieła przepadną, zamiast niej N. proponuje aktywną
teorię wiecznych powrotów. Wszystko było, i nieskończenie wiele razy będzie wracać - w ten
sposób każde dzieło, jest wiecznym (będąc wiecznie wracającym).

3 DITHLEY
Dithley był antynaturalistą, twierdzącym że nauki humanistyczne i przyrodnicze są
zasadniczo różne - że nie da się budować humanizmu w oparciu o przyczynę, skutek i
generalizację; a trzeba w oparciu o rozumienie, i pojmowanie jednostkowych faktów.
Przyrodnicy wyjaśniają a humaniści rozumieją.
Rozumienie jest faktem jednostkowym - nie ma ogólnej teorii rozumienia, jest raczej
jednostkowa teoria rozumienia budowana podczas prób zrozumienia jednego faktu.
3.1 KRYTYKA FILOZOFII

W filozofii nie ma systemu. Metafizyka upada. <- standardowe stanowisko :)

3.2 ROZUMIENIE
Dithley używał pojęcia rozumienie w dwóch różnych sensach.
3.2.1 PSYCHOLOGICZNE
Rozumienie to oznacza powtórne przeżycie czyichś doświadczeń i wczucie się (empatię)
3.2.2 ANTYPSYCHOLOGICZNE
Rozumiemy ekspresję dzieła interpretując ją poprzez jej kontekst kulturowy.

5599207 6
26 IV 08 - Dithley -

3.2.3 FILOZOF ŻYCIA

Metafizyka jest próżna (wiedza jest eksplikacją ludzkich doświadczeń, a nie analizą bytu
samego w sobie) i zła (splaszcza bogactwo ludzkiej egzystencji do jednej zasady).
Człowiek jest więc skazany na życie bez zasad, nie na znajomość zasady świata, a na
wieczną interpretację.
3.2.4 ŚWIATOPOGLĄDY
Choć krytykował metafizykę nie uznawał jej za bezsensowną. Miała ona sens w ramach jego
systemu - była specyficznym wyrazem ludzkich doświadczeń, ale doświadczeń w sensie
ogólnoludzkim a nie jednostkowym.
Pomiędzy trzema światopoglądami nie ma żadnej hierarchii (są jak są, nie są lepsze od
innych).
1. Naturalizm
Próbuje pojąć człowieka jako byt przyrodniczy, którego naczelnym motwyem działania są
popędy
2. Idealizm wolności
Człowiek to samowładny autonomiczny byt. Tym co daje człowiekowi autonomiczność jest
rozum. Jako projekcja rozumu w świat powstaje logos.
3. Idealizm obiektywny
Kontemplacja bytu - zjednoczenie.
Korzeniem światopoglądu jest życie. Życie to niedyskursywne źródło przeżyć jednostki
3.3 CEL FILOZOFII

Dilthey stara się określić sens i cel świata. Odpowiada na ludzką potrzebę znalezienia
trwałego miejsca w świecie.
3.4 TEORIA NAUKI HUMENISTYCZNEJ

Przedmiotami nauk humanistycznych są całości życiowe: pojedyncze osoby. Zadaniem nauk

humanistycznych jest uchwycenie ekspresji jednostek, ich strukturę życiową. Przeżycia i pojęcia
muszą na siebie oddziaływać. Uprawianie humanistyki polega na czymś innym niż
przyrodoznawstwo. Humanistyka uprawiana metodami przyrodoznawstwa przestaje być nauką.
Psychologia opisowa to klucz do rozumienia nauk humanistycznych. Ma ona charakter
hermeneutyczny i obejmuje wszystkie wytwory człowieka, odtwarza w nas życie człowieka.

5599207 7
26 IV 08 - Freud -

4 FREUD
4.1 DWA POPĘDY

Popęd erosa - popęd miłości i popęd tanatosa- śmierci. Popędy te są splecione w jeden -
zawsze występują razem ze sobą: Instynkt samozachowawczy jest przejawem popędu śmierci, ale
potrzebuje agresji by się realizować; popęd seksalny jest przejawem agresji której celem jest
miłość.
4.2 STRUKTURA UMYSŁU

4.2.1 ŚWIADOME I NIEŚWIADOME

Pierwszą dychotomią w umyśle jest dychotomia pomiędzy tym co świadome i tym co

nieświadome.
4.2.2 EGO I SUPEREGO

Id to jest ta część umysłu która wyrasta z biologicznych popędów erosa i tanatosa. To z id

pochodzą wszystkie popędy i pragnienia. Pragnień tych nie da się zaspokoić, a jest tak z dwóch
powodów - po pierwsze pragnienia te (jak popędy z których powstają) są sprzeczne same w sobie,
po drugie świat nie pomaga w ich zaspokajaniu.
Powstaje więc ego, czyli wartości i przekonań które wyznaczają sposób urzeczywistniania
pragnień płynących z id. Ego jest już wybitnie dostosowane do mozliwości rzeczywistości.
Jeśli id rządzi zasada przyjemności to ego - zasada realizmu.
U neurotyków ego jest słabe i nie potrafi poradzić sobie z pragnieniami płynącymi z id - nie
może ani ich zaspokoić ani wytłumić - prowadzi to do stanów lękowych etc.
Superego jest zestawem wtłoczonych przez kulturę zasad pełniących rolę sumienia.
4.3 HERMENEUTYKA PODEJRZEŃ

Ogólnie chodzi o to że ludzie za wszystkimi deklarowanymi motywami stoi jakiś ukryty

popęd, to którego trzeba się dobrać.
4.4 ZARZUTY
Niedfalsyfikowalność.

5 PERSONALIZM
Czyli teoria stwierdzająca że człowiek jest nieredukowalny do oddziaływań fizycznych,
biologicznych, kulturowych, ekonomicznych, w ogóle do niczego; jest czymś wykraczającym poza
wszelkie struktury.

5599207 8
26 IV 08 - Husserl -

6 HUSSERL
6.1 CEL
Celem H. jest wykroczenie poza zarówno subiektywizm jaki empiryzm (nie popadając po
drodze zabardzo w neokantyzm) i dotarcie do rzeczy samych.
6.2 EPISTEMOLOGIA
Świadomość współkonstruuje świat. Poznanie jest grą pomiędzy 'światem' a świadomością.
Trzeba teraz zbadać jak owo poznanie zachodzi, odkryć w nim apodyktycznie pewne fakty.
6.3 FENOMENOLOGIA
To nauka o Fenomenach, refleksją świadomości nad samą sobą, jest wiedzą o tym co się jawi
człowiekowi (jak to się dzieje że coś się zjawia, i dlaczego właśnie w ten sposób).
Fenomenologia ma być pewna i dotyczyć istoty rzeczy.
Fenomenologia jest refleksją świadomości nad sobą. Dokonuje się powrót do samowiedzy
redukcja fenomenologiczna, inaczej epoche powrót od świata ku świadomości.
Fernomenologia jest obiektywna. Nie chodzi o to jak mi się jawi biel (ale biel jawi sie w
ogóle).

7 BERGSON
Świadomość jest fajna (standard) nie da się jej zredukować do pojęć przyrodniczych a nawet
- do pojęć w ogóle.
Niczego nie da się poznać dzięki pojęciom. OBRAZ: Jeśli chcemu uchwycić zwierze-życie
będące w ruchu, i próbujemy uzyć pojęć - dostajemy statyczny szkielet tego zwierzęcia ( i to
widziany z jednej perypektywy).
Świat tzreba poznawać całościowo za pomocą intuicji.
7.1 POJECIA
Pojęcia są be bowiem są narzędziami, służą partykularnym celom zrobienia czegoś (nie bycia
;)), i ten ich cel odbiera im mozliwość pojmowania głębi. Cel zabiera ludziom możliwość widzenia
świata w całej jego okazałości. To można osiagnąć tylko jak się patrzy a nie patrzy po coś.
7.2 FILOZOFIA
To tak naprawdę próba odnalezienia jednej podstawowej ludzkiej intuicji. Nie wiadomo co to
jest bo jeszcze nikt nie znalazł :).

5599207 9
26 IV 08 - Bergson -

7.3 SZTYWNOŚĆ INTELEKTU (UMYSŁU)

Pojęcie to sztuczne odtworzenie przedmiotu. Pojęcia ukształtowane są na wzór ciał stałych.

7.4 NAUKA TO POMOCNIK DZIAŁANIA.

Myślenie naukowe nie dotrze tam, gdzie jest „stawanie”, tam gdzie jest „ruch”.
Nasz umysł posługuje się znakami. Władza umysłu jest częściowa, przypadkowa. Bergson
uważa, że nauka się sprawdza, nie odrzuca jej. Nauka jest nastawiona na powtarzalność. Nauka
schematyzuje wiedzę.

8 MARX
Filozofia Marxa jest niespójna - można w niej wyróżnić przynajmniej trzy różne modele.
8.1 ALIENACJA ISTOTY CZŁOWIEKA (RĘKOPISY EKONOMICZNO-FILOZOFICZNE)

8.1.1 ALIENACJA W OGÓLE

Człowiek ma pewna swoją naturę, którą powinien realizować. Teraz tego nie robi. Wobec nie
możliwości opanowania siebie i zmiany swojej natury1, postanawia zmienić świat.
8.1.2 CEL ŻYCIA

W pełni uspołeczniona praca, w której do robotnika należą zarówno środki produkcji jak i jej
efekt.
8.1.3 KAPITALIZM
Ani robotnik (do którego nie należą ani środki produkcji, ani jej narzędzia) ani kapitalista
nie spełniają się w pracy.
Paradoksalnie kapitalista wcale nie dlatego że nie uczestniczy on w niej (aczkolwiek
uczestniczy w niej w sposób ograniczony), ale dlatego że sam wpada w pułapkę kapitalizmu, i
pracuje nie po to by tworzyć wartości użytkowe - a dla zysku.
8.1.4 HASŁO:
Produkcja towar owa je st wy alieno waną formą ludzkiej pr acy i nikt nie moż e
znaleźć w niej zaspok oj enia.
8.1.5 KONIECZNOŚĆ I MESJANIZM PLORETARYJATU
Nie jest tak że przejście przez piekło kapitalizmu było jakimś błędem na drodze rozwoju
ludzkości, ale jest raczej koniecznym krokiem w tym rozwoju (każdy regres jest progresem).
Człowiek może się realizować tylko w komunistycznej wspólnocie.
Proces ich tworzenia musi być świadomy i jego przejawem będzie czyn rewolucyjny, w którym
1 Marksizm jako przejaw resentymentu?

5599207 10
26 IV 08 - Marx -

Proletariat (jako najbardziej ciemiężona klasa) stworzy nowy lepszy świat. Mesjaniz m
Plor etaryjatu.
8.1.6 KRYTYKA
Samemu Marxowi ta teoria wydała się naiwna.
8.2 TEORIA RYNKU
8.2.1 KONIECZNOŚĆ
Człowiekiem rządzi historyczna konieczność. Historia jest procesem kierunkowym - w
konieczny sposób gdzieś zmierza. (Przeciw celowości Kanta, Hegla i innych popierdółek).
W procesie swego rozwoju środki wytwórcze uniezaleśniły się od człowieka i zyskały własny
pół-niezależny byt (człowiek wciąż je wytwarza, ale też musi je wytrwarzać, ito nie on nimi
kieruje a w drugą stronę.
Stosunki społeczne przedstawione jako konieczne elementy pewnego rozwoju nie są juś
samosankcjonującą się świętością (chodziło o zerwanie z iluzją tego że kapitalizm jest naturalny).
8.2.2 CEL BADANIA

Celem badania nie jest kapitalizm i komunizm jako ustroje gospodarcze, ale jako określone
kultury.
8.2.3 ALIENACJA
Można interpretować tą teorię jako teorię alienacji której dokonują uciekłe spod kontroli
Ludzkości środki produckji.

9 EGZYSTENCJALIZM
Teoria jest taka że człowiek nie ma ustalonego miejsca w Bycie (Sartre powie że jest szczeliną
w Bycie). No i to strasznie smuci Egzystencjalstów.
Egzystencjalizm jest wyrazem immanentnej przepaści między obiektywnością świata i
subiektywnością człowieka.
9.1 GENEZY EGZYSTENCJALIZMU
1. Był on obecny w dziejach od ich zarania tylko czasem bardziej się przejawia.
2. Jest on dzieckiem naszych złych czasów.
3. Jest on wynikiem kryzysu wieku średniego paru Panów.

5599207 11
26 IV 08 - Kirkeegard -

10 KIRKEEGARD
10.1.1 POSTAWA IRONICZNA

Jest negacją całego istniejącego świat, jako nieposiadającego sensu i istoty. Negacja ta
zawiera w sobie odniesienie do nieistniejącego Sensu czy Abbsolutu. Jest istotą postawy religijnej.
10.1.2 TRZY STADIA ROZWOJU CZŁOWIEKA

1. Stadium estetyczne
Jest charakteryzowanie poszukiwaniem przyjemności. Wyrafinowanej albo nie. Jednak
stan ten prowadzi do nudy. Poszukiwania absolutu.
Rozróżnienie: przyjemne - nieprzyjemne.
2. Stadium Etyczne
Jest charakteryzowane przez roz różnie nie: dobro - zło. Ale człowiek Etyczny nie może
swoich zasad ufundować co prowadzi go do rozpaczy.
3. Stadium religijne
Człowiek w tym stadium jest ironistą. Obcuje z Absolutem, ale nie wie czy ów istnieje.

11 JASPERS
11.1 ONTOLOGIA PROFETYCZNA

Wstępne, przygotowujące, badania metafizyczne który wyznaczy to czego szukamy - czyli

jakieś określenie bytu. Np. że jest niesprzeczny.
11.2 TEZA ONTOLOGICZNA J.
To se ne da! Nie można mieć żadnych wstępnych określeń bytu, bo:
1. Obraz jest zawsze subiektywny. A ten rosci sobie prawa do obiektywności.
2. Nie ma kryteriów wyboru pomiędzy różnymi określeniami
3. Żadna filozofia nie może kierować ludzkim życiem, bo jest z konieczności ogólna a
życie jest jednostkowe. Ludzie chcą mieć jeden ogólny system odpowiadający na każde
pytanie - ale to se ne da.
11.3 SYTUACJE GRANICZNE

Człowiek jest zawsze sytuacji - czyli zawsze jest w jakimś stosunku do świata.
Sytuacj e graniczne to sy tuacje uświada miając e czło wiek owi jego mi ejs ce w
świeci e - pozycję bytu problematycznego, skazanego na wybieranie, nie mogącego liczyć na
żadne uprawomocnienie siebie.

5599207 12
26 IV 08 - Jaspers -

11.3.1 SYTUACJE GRANICZNE - WYLICZENIE

1. Czło wiek je st za wsze w sy tuacji - czyli w każdej chwili ma kontakt tylko z

częścią bytu, sytuacja odgranicza go od całości bytu.
2. Śmi erć odgranicza człowieka od wszelkiej sytuacji, uświadamia że wszystkie byty
nie mają swojego uprawomocnienia - wyłaniają się z bytu i zapadają weń bez powodu.
3. Cier pienie otwiera oczy - człowiek szczęśliwy zapomina o swojej sytuacji.
4. Walka - uświadamia że nie ma możliwości zbudowania harmonijnej wspólnoty z
innymi ludźmi, nawet kontakt z innymi ludźmi (jak z całym bytem) jest dla człowieka
fragmentaryczny.
5. Poczucie winy - świadomość odpowiedzialności za rzeczy które spowodowałem, a
których nie chciałem powodować (czyli nie zjednoczyłem się harmonijnie ze światem).
Tak więc przed człowiekiem stoi następująca straszna alternatywa - albo zapomnieć o
swoim nieuprawomocnieniu - zatem zacząć żyć jako automat; albo wiecznie znosić swoja sytuację
w świecie.
11.4 KRYTYKA FILOZOFII

Ontologia to nie abstrakcyjne badanie bytu, ale rozjaśnianie egzystencji.

11.5 BYTY
Człowiek żyjący w świecie może wyodrębnić trzy rodzaje bytów (ale jest to raczej wiedza o
człowieku nie o świecie):
1. Byt przedmiotowy
2. Byt podmiotywy
3. Byt sam w sobie
11.6 ABSOLUT
Człowiek tęskni do jakiegoś absolutu - czy będzie to Tao, czy Bóg. Ów absolut nazywa Jaspers
Wszechogarniającym.
11.7 PODSUMOWANIE
Człowiek pragnie komunikacji ze światem, ale nie może jej uzyskać. W sytuacjach
granicznych uśiwadamiamy sobie istnienie ntranscendencji co nie znaczy że ją poznajemy.

12 SARTR

5599207 13
26 IV 08 - Pramatyzm -

13 PRAMATYZM
Nawiązać do Rortyego jako neopragmatysty.
13.1 PROBLEM ASERCJI

Zastanówm się kiedy (na podstawie czego) uznajemy zdania. Najprostsza odpowiedź - 'gdy
jest ono prawdziwe' okazuje się jaskrawie fałszywe w świetle potocznego doświadczenia.
Pragmatści uznają odpowiedź - 'gdy jest ono użyteczne'. Nie oznacza to że wiedza jest
generowana tlko przez problem - znacznie częściej powstaje ona 'na zapas'.
13.2 PRAWDA
Jak wyżej (krytyka: "Gdy berkeley wyjaśnił ludziom co rozumieją pod pojęciem materii
wydawało im się że tym samm zaprzeczył jej istnieniu. Podobnie James gdy wyjaśnił im czym jest
prawda").
13.3 WIEDZA
Wiedza nie jest kopią rzeczywistości - jest uwypukleniem pewnych jej aspektów. Klasyczna
koncepcja prawdy jest OK, ale tylko przypadkowo - po prostu użyteczne są teorie korespondujące z
rzeczywistością.
"Kategoria >>Energii<< nie pretenduje do nazwania czegoś >>obiektywnego<<. Jest jedynie
narzędziem mierzenia powierzchni zjawisk, tak żeby podciągnąć ich zmiany pod jakąś prostą
formułę".
Fallabilizm - nic nie jest niepodważalne. Żadna wiedza nie jest pewna.
13.4 RELIGIA
Religia jest użyeczna: "Gdy tylko [Bóg] jest użyteczny, świadomość religijna nie pyta o nic
więcej. Czy Bóg rzeczywiście istnieje? Jak istnieje? Czym jest?".
Religia ułatwia ludziom życie.
13.5 RELACJA DO POZYTYWIZMU

O ile obie filozofie pszukiwały kryterium sensowności twierdzeń. Ale znalazły je gdzie
indziej. Wiec maja się do siebie jak pięść do nosa.
13.6 RELACJA DO EMPIRYZMU

Tu również pragmatyzm okazuje się oryginalny. Jest empiryczny tylko przypadkowo -

empiria jest użyteczna (ale Religia też a tego empiryk nie zwidzi).

5599207 14
26 IV 08 - Pramatyzm -

13.7 ETYKA
Etyka pragmatyczna będzie ciążyć (z konieczności) w kierunku utyliotaryzmu. - Jak zrobić
żeby ludziom było lepiej. I to konkretnym ludziom, a nie 'społeczeństwom'.

14 BOSKI MARTIN
14.1 CEL FILOZOFII HEIDEGEERA
Szukając go zakładamy że ma ona jakiś - a to jest dość ryzykowna interpretacja Martina.
14.2 IDEAŁ CZŁOWIEKA

Człowiek powinien traktować świat takim jaki on jest a nie jakimkolwiek innym. Powinien
mieć kontakt z Byciem.
14.3 POLNA DROGA

W społeczności wiejskiej (wyideailozwanej) każdy ma swoje miejsce, każdy wie gdzie jest,
współczesna kultura utraciął owo poczucie swojego miejsca w świecie. Człowiek powinien dążyć
do mistycznego zjednoczenia z byciem, które dokona się dzięki postawie kontemplacyjnej.

Kurwa nie moge....

15 FENOMENOLOGIA
15.1 KRYTYKA FILOZOFII
Filozofia nie ma systemu, nie mam jej jedności (standardzik).
Krytykował też psychologizm - bowiem ten prowadził do sceptycyzmu, a sceptycyzm jest
zły.
Psychologizm w logice jest fałszywy bowiem:
1. Sceptyzyzm
2. Prawa logiczne są prawdziwe a priori - zatem nie mogła być wyjaśniane przez
aposterioryczną wiedzę o człowieku.
3. Relatywizm - jeśli prawa logiczne zależą od psychologii to czy kosmici maja inną logikę?
15.2 IDEA FENOMENOLOGII

Huserl chciał powołać do życia nową naukę - fenomenologią, nauka ta miała być absolutnie
pewna.
Nie może ona mieć założeń (bowiem wtedy potrzebowałaby sama fundamentu), a skoro nie
ma założeń musi się ona wyrzec też wszelkiej konstrukcji, twierdzeń i hipotez.

5599207 15
26 IV 08 - Fenomenologia -

Ma ona stwierdzać to co oczywiste.

Ma mieć też charakter ejdetyczny - znaczy ma ona badać nie zjawiska w konkretnych
przejawach - ale ich istotę. To abstrachowanie od konkretów jest określane mianem redukcji
fenomenologicznej czyli epoche.
15.3 PROGRAM
Trzeba ustalić co jest bezpośrednio dane naszej świadomości - w ten sposób określając co
jest oczywiste. Tym co pozwala nam odebrać te bezpośrednio dane rzeczy jest coś co Huserll
nazwał intuicją.
Jest wiele rozajów intuicji - intuicja racjonalna odkrywa prawdy logiki, intuicja irracjonalna
- te dotyczące emocji.
Dzięki intuicji możemy odkrywać prawdy a priory - kto raz poznał intuicyjnie istoty barw
żółtej pomarańczowej i czerownej - zawsze będzie wiedział że na kole barw występują po sobie.
Uprawomocnienie intuicji - umysł jest z rzeczy samej nakierowany na to co poza nim - więc
te rzeczy muszą istnieć.
15.4 ETYKA FENOMENOLOGICZNA

Scheller - obiektywne odkrywane intuicyjne i sprzeczne ze sobą wartrości.

16 HUMIANIZM I ANTYHUMANIZM
Humanizm twierdzi że człowiek powinien (oraz że może) wielostronnie realizować swoje
cele (swoją wolę) - realizować się.
Inaczej mówiąc humanizm twierdzi że człowiek może (powinien) przyjmować postawę
podmiotąwą wobec świata.
Inaczej humanizm twierdzi że człowiek może osiągnąć jakąś postać komunikacji ze światem.
Antyhumanizm twierdzi że celów człowiek realizwać nie może a postawa jaką przyjmuje
wobec świata jest przedmiotowa (przy czym to człwiek jest przedmiotem).
Antymumaniści mają jakąś dziwną fazę że 'nowoczesny świat' jakoś dowodzi tezy
antyhumanistycznej.
16.1 DYREKTYWA HUMANIZMU I ANTYHUMANIZMU

Dyrektywa humanizmu - człowiek jest najwyższą wartością i powinien się realizować itp. . .
Teza antyhumanizmu - to se ne da.
16.2 RHIOZMA
Świat nie jest drzewm - nie ma Ygdrassila, modelem świata jest Rhiozma - czyli

5599207 16
26 IV 08 - Humianizm i antyhumanizm -

pasożytnicza roślina która nie posiada struktury - jest amorficzna - każdy jej kawałek łączy się z
prawie każdym innym, tworzy bluszcz, labirynt. Nie ma w nim centrum, osi ani porządku.
A skoro nie ma porządku świata, skoro nie ma celu, ani struktury - jakże można realizować
jakiekolwiek cele - jakże można do czegoś dotrzeć? Jakże realizować cele człowieka skoro celów w
ogóle nie ma.
16.3 KRYTYKA HUMANIZMU

Humanizm jest bardzo bliski sprzeczności - jeśli człowiek winien realizować jakieś cele - to
co zrobić z ludźmi którzy ich nie chcą realizować? Jeśli celem człoewieka jest Tworzenie - to czyż
humanizm nie jest humanizmem artystów a nie Ludzi? Czy nie jest narzędziem upodlania szarego
człowieka?
Zawsze ofiarami represji stawali się Żydzi, Chrześcijanie, Czarni... Nigdy Człowiek. A to
Humanizm jest potrzebny by z Ludzkości wydzielić ludzi.
16.4 KRYTYKA ANTYHUMANIZMU

Cóż pozostanie między niebem i ziemią jeśli po śmierci Boga, zabijemy także Człowieka?
Nichilizm i pustota.
16.5 LIST O HUMANIŹMIE

Człowiek jest egzystencją - samo pojmowanie człowieka jako Byt mający Istotę jest błędne -
człowiek jest Byciem.

17 DEKONSTRUKCJONIZM
Dekonstrukcja - takie przestawienie wyrazów w zdaniu języka A by odpowiadały one
strukturze zdania w języku B - tak by po przestawieniu proces tłumaczenia sprowadzał się do
podstawienia sobie w wyrazów.
No to co pani Inga na Łacinie robiła :)
17.1 KRYTYZYZM
Po powstaniu pojęcia błędu i halucynacji - powstał krytyzyzm nakazujący przyglądanie się
pojęciom poznania człowieczego by ową wiedzę zweryfikować - i odrzucić wszystkie błędy.
Są filozofowie którzy twierdzą że metoda krytyczna pozwala dojść do wiedzy pewnej - jeśli
człowiek ma pewien zasób wiedzi danej w jakiś sposób bytującej i danej do odkrycia, to pozbycie
się błędów zagwarantuje nam poznanie prawdy.
Jednak są filozofowie bardziej radykalni. Uznający zasadę krytyczną jako warunek konieczni
- lecz nie dostateczny wiedzy.

5599207 17
26 IV 08 - Dekonstrukcjonizm -

Głoszą oni tezę Dekonstrukcjonizmu.

17.2 DEKONSTRUKCJONIZM
Chodzi o coś takiego że świat nie ma struktury - nie da się odkryć jego istoty. Pismo, Ksiega
nie może być opisem świata, tym co jest jest jest wieczne Pisanie, które jest samo dla siebie, nie
rosci sobie praw by odsyłać do czegokolwiek - chyba że do swojej przeszłości.
Skoro sensów nie ma to też nie ma czegoś takiego jak sens książki - czy pisania. Czytanie też
jest pisaniem - nie da się odtwarzać - można tylko tworzyć2.
Należy więc dokonać dekonstrukcji wiedzy. Czyli rozłożenia jej sensu i ułożenia w nową całość. U
Derrity przybierało to postać tworzenia, wskazywania ram w ktoych jest zawarty utwór. Ale
wszelkie ramy są sztuczne - i powinno się je zdekonstruować.
Wszelka analiza (czy autoanalza) jest niemożliwa - zawsze jest wa ramach czegoś - a ramy
należy przekraczać.

2 Zastanówmy się nad tym zdaniem w peryspoektywie Nietzsheańskiej - Niewolników przeraża peryspektywa
konieczności wiecznego tworzenia - więc tworzą sobie metafizykę odtwarzania - mimikry.

5599207 18