Pierwiastki Promieniotwórcze

Pierwiastek promieniotwórczy

to dość nieścisłe określenie tych pierwiastków

chemicznych występujących w przyrodzie,
które posiadają naturalne izotopy nietrwałe.
Najczęściej tego terminu używa się w stosunku
do pierwiastków posiadających izotopy o
krótkim okresie połowicznego rozpadu, a więc
charakteryzujących się poziomem
promieniotwórczości mającym zauważalny
wpływ na otoczenie.
to pierwiastki chemiczne, których wszystkie
izotopy są promieniotwórcze. Są to: technet
(Te), promat (Pm), polon (Po) oraz wszystkie
pierwiastki położone w układzie okresowym za
polonem.
 Historia :
Zjawisko promieniotwórczości odkrył w
1896 r. fizyk francuski, Herni Becquerel.
Zajmował się on tym zagadnieniem
razem z Marią i Piotrem Curie. Wspólnie
w 1903r. otrzymali oni Nagrodę Nobla w
dziedzinie fizyki. Maria Skłodowska -
Curie, pierwszy profesor - kobieta
paryskiej Sorbony, wraz mężem Piotrem,
otrzymała drugą Nagrodę Nobla w 1911r,
tym razem w dziedzinie chemii, za
badania oraz odkrycie pierwiastków
promieniotwórczych - radu i polonu.
 Pierwiastki te dzielą się na:
• NATURALNE - pierwiastki występujące w
przyrodzie, tak jak: aktyn, astat, frans, neptun,
polon, pluton, radon, rad, protaktyn, tor, uran.
• SZTUCZNE - nie występują w przyrodzie:
ajnsztajn, ameryk, kiur, lorens, berkel, ferm,
kaliforn, mendelew, nobel, promat, technet,
pierwiastek 104, 105, 106, 107.
 Rodzaje promieniowania
… α, β, γ mają zdolność jonizacji materii.
Zjawisko to polega na tworzeniu się jonów z
elektrycznie obojętnych atomów w wyniku
wybijania elektronów. Atom, który utracił
elektron staje się katonem, a który przyłączył -
anionem. Zjonizowane cząstki posiadają inne
własności: przede wszystkim przewodzą prąd
elektryczny. Ta cecha charakterystyczna
posłużyła do wykrywania promieniowania.
 Promieniowanie α :
• Jest to strumień cząstek α, czyli jąder helu.
Zasięg tego rodzaju promieniowania jest dość
mały i wynosi 2,5 - 11,5 cm. Stosunkowo duże
cząstki α szybko tracą energię podczas
oddziaływania z cząsteczkami powietrza czy
ośrodka. Prędkość jąder helu wynosi ok. 0,2
prędkości światła.
 Promieniowanie β :
• Jest strumieniem elektronów o mniejszej
jonizacji niż promieniowanie omawiane
powyżej. Charakteryzuje się zasięgiem w
granicach paru metrów oraz dość dużej
prędkości od 0,3 do 0,99 c (prędkości światła).
Promieniowanie β przenika na głębokość 1 cm
organizmów żywych.
 Promieniowanie γ :
• Ten rodzaj promieniowania, choć słabo
zjonizowanego, charakteryzuje się bardzo dużą
przenikalnością zasięgiem oraz energią. Jest to
strumień kwantów promieniowania powodujący
bardzo silna jonizacje materii. Promieniowanie γ
jest najniebezpieczniejsze dla żywych organizmów.
Ochrona przed nim jest gruba warstwa ołowiowa,
podczas gdy przed promieniowaniem α i β
odpowiednio: kartka papieru oraz aluminiowa
blacha.
 Negatywne skutki
promieniotwórczości :
• Zakłócenie równowagi w przyrodzie
• Toksyczny wpływ na żywe organizmy

Obecnie odkryto 13 pierwiastków, których liczby

atomowe większe są od 92, zwanych transuranowymi
albo pozauranowymi. Największe osiągnięcia w
otrzymywaniu pierwiastków o liczbach atomowych
103 - 106 miał Seaborg (jeden z pierwiastków nosi
jego nazwisko). Substancje te są otrzymane w sposób
sztuczny i nie występują w naturze.
Naukowe odkrycia związane z promieniotwórczością

Naukowcy Odkrycia
Herni Becquerel Zjawisko promieniotwórczości
Pierwiastki promieniotwórcze: rad i
Maria i Piotr Curie polon
James Chadwick Neutron

Zdolność pierwiastków
Irena oraz Fryderyk Joliot - Curie napromieniowanych
w odpowiedni sposób do rozpadu

Ernest Rutherford Studia nad promieniotwórczością

Niels Bohr Studia nad promieniotwórczością