You are on page 1of 18

UCHWAA Nr XLI/318/10 RADY MIEJSKIEJ WE WOSZCZOWIE z dnia 28 stycznia 2010r.

w sprawie przyjcia Strategii Rozwizywania Problemw Spoecznych Gminy Woszczowa na lata 2010-2017 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15, ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591, z 2002r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, z 2003r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203, z 2005r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337; z 2007r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218, z 2008r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458 oraz z 2009r. Nr 52, poz. 420) oraz 17 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy spoecznej (Dz. U. z 2009r. Nr 175 poz. 1362) Rada Miejska uchwala, co nastpuje: 1. Przyjmuje si Strategi Rozwizywania Problemw Spoecznych Gminy Woszczowa na lata 2010-2017, ktrej tekst stanowi zacznik do niniejszej uchway. 2 Wykonanie uchway powierza si Burmistrzowi Gminy Woszczowa. 3 Uchwaa podlega ogoszeniu w Dzienniku Urzdowym Wojewdztwa witokrzyskiego. 4. Uchwaa wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia w Dzienniku Urzdowym Wojewdztwa witokrzyskiego. Przewodniczcy Rady Miejskiej: Stanisaw Nowak
Zacznik do uchway Nr XLI/318/10 Rady Miejskiej we Woszczowie z dnia 28 stycznia 2010r.

Gminna Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych na lata 2010-2017

Woszczowa 2009

1. Wstp Jednym z waniejszych zada samorzdu gminnego jest stworzenie jak najlepszych warunkw rozwoju gospodarczego oraz denie do poprawy warunkw ycia mieszkacw gminy. Proces zarzdzania gmin, w szczeglnoci w aspektach jej rozwoju, musi mie charakter aktywny i by nastawiony na kreowanie przyszoci, a wic winien by oparty na podejciu strategicznym. Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy spoecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362) naoya na gminy obowizek opracowania i realizowania gminnej strategii rozwizywania problemw spoecznych ze szczeglnym uwzgldnieniem programw pomocy spoecznej, profilaktyki i rozwizywania problemw alkoholowych i innych, ktrych celem jest integracja osb i rodzin z grup szczeglnego ryzyka. Gminna Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych ma w zaoeniach peni rol schematu integrujcego dziaania poszczeglnych uczestnikw ycia spoecznego w gminie. Podstawow funkcj strategii jest z jednej strony - dostarczanie podmiotom polityki spoecznej oraz mieszkacom informacji o dugookresowych uwarunkowaniach rozwoju infrastruktury spoecznej, natomiast z drugiej strony - deklaracj i zobowizaniem wadz gminy do podjcia okrelonych przedsiwzi i dziaa. W tym kontekcie strategia wskazuje cele, ich hierarchi, moliwoci realizacji tych celw, jak te narzdzia i instrumenty stosowane w procesie wdraania kolejnych dziaa. Jest take programem rozwoju, ktry formuuje cele dugofalowe i sposoby ich realizacji, ustala hierarchi, podporzdkowuje dziaania dorane celom dugofalowym. Strategia ma charakter partnersko-spoeczny. Okrela kierunki i granice dziaa wadz oraz udzia innych partnerw. Bdzie stale aktualizowana i korygowana. Opracowana strategia umoliwi wyonienie gwnych celw i kierunkw polityki spoecznej, podporzdkuje dziaania dorane dziaaniom dugofalowym z wykorzystaniem silnych stron i szans rozwojowych, a kompensowanie sabych stron i zagroe. Pozwoli ona na lepsze zagospodarowanie zasobw ludzkich, sprztowych, obiektw, rodkw finansowych i wiedzy oraz zwikszy szanse na pozyskanie dodatkowych, zewntrznych rde finansowania dla poszczeglnych dziaa polityki spoecznej. Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych ma stanowi podstaw do realizacji zada z zakresu pomocy spoecznej w celu poprawy funkcjonowania tej czci spoecznoci lokalnej, ktra jest zagroona wykluczeniem spoecznym. Do wsppracy nad opracowaniem strategii zaproszeni zostali przedstawiciele gminnych instytucji i jednostek realizujcych swoje zadania na rzecz spoecznoci lokalnej. W pracach nad opracowaniem strategii wzili udzia przedstawiciele reprezentujcy: - Zesp Kuratorski Suby Sdowej, - Komenda Powiatowa Policji we Woszczowie, - Grupa AA Pomie, - Koo Towarzystwa Pomocy im. w. Brata Alberta, - Stowarzyszenie Spoeczne Porozumienie Samorzdowe RAZEM, - Stowarzyszenie Stop Podziaom, - Stowarzyszenie Arka Noego, - Zesp Placwek Owiatowych nr 2, - Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 1, - Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 2, - Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 3, - Stowarzyszenie Obywatelskie Ziemi Woszczowskiej, - Stowarzyszenie Rozwoju Ziemi Woszczowskiej. 2. Diagnoza Gminy Woszczowa Diagnoza problemw spoecznych Gminy Woszczowa opracowana zostaa na podstawie danych z Orodka Pomocy Spoecznej, Powiatowego Urzdu Pracy, Urzdu Gminy, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Poradni Zdrowia Psychicznego i Poradni Leczenia Uzalenie, Powiatowej Komendy Policji. 2.1. Struktura terytorialna Gmina Woszczowa znajduje si na terenie wojewdztwa witokrzyskiego. Ssiaduje ona: od pnocy z Gmin Kluczewsko, od pnocnego-wschodu w Gmin Krasocin, od poudnia z Gmin Radkw, od poudniowego-zachodu z Gmin Secemin, od wschodu z Gmin Maogoszcz (Powiat Jdrzejowski),

od zachodu z Gmin Koniecpol (Powiat Czstochowski - Wojewdztwo lskie) od zachodu z Gmin ytno (Powiat Radomszczaski - Wojewdztwo dzkie) Jej powierzchnia obejmuje ponad 25 372 ha, z czego okoo 39 % stanowi obszary lene. Powierzchnia uytkw rolnych to 13 020 ha, z czego 9 169 ha przypada na grunty orne; 170 ha na sady; 2 698 ha na ki i 983 ha na pastwiska. Samo miasto odznacza si malowniczym usytuowaniem w pnocnej czci Niecki Nidziaskiej i jest take siedzib starostwa. W skad gminy wchodz soectwa: Silpia Dua, Gociencin, Kurzelw, Jeowice, Midzylesie, Dankw Duy, Dankw May, achw, Czarnca, Kty, Kuzki, Motyczno, Wola Winiowa, Nieznanowice, Konieczno, Ludwinw, Bebelno Wie, Bebelno Kolonia, Rogienice, Boczkowice, Dbie, Ogarka, Przygradw, Rzbiec, Wymysw.

Gwnym wzem drogowym w gminie jest miasto Woszczowa. Jest to wze drg wojewdzkich o znaczeniu regionalnym, ktry stanowi nastpujce drogi wojewdzkie:

Wojewdzka nr 742 Przygw - Przedbrz - Woszczowa - Nagowicie, czy gmin z Piotrkowem Trybunalskim i Jdrzejowem, Wojewdzka nr 785 Cikowice - ytno - Woszczowa, czca gmin z Radomskiem, Wojewdzka nr 786 Czstochowa - Koniecpol - Woszczowa - opuszno, czca Czstochow z Kielcami,

czna dugo odcinkw drg wojewdzkich na obszarze gminy wynosi - 30,60 km. Na terenie gminy znajduje si rwnie 18 drg powiatowych o cznej dugoci 100,7 km. czna dugo drg gminnych to 66,49 km, z czego na teren miasta Woszczowa przypada 17,69 km. Pozostae 48,8 km to drogi pooone na terenie soectw gminy. Na transport kolejowy w Gminie Woszczowa skada si linia kolejowa o znaczeniu midzyregionalnym tj. Centralna Magistrala Kolejowa (CMK), ktra przebiega przez rodek gminy z pnocnego wschodu na poudniowy - zachd, od strony zachodniej miasta Woszczowa. Linia stanowica obiekt bdcy w zasobach kolejnictwa Unii Europejskiej aktualnie dostosowana jest do kursowania pocigw z prdkoci od 200 do 250 km/h. Wedug ustale Unii Europejskiej stanowi ma w przyszoci poczenie pastw skandynawskich z pastwami lecymi na poudniu Europy. Natomiast w skali kraju, jak rwnie dla Woszczowy, gdzie znajduje si przystanek, stanowi najdogodniejsze poczenie Warszawy z Katowicami, a take z Krakowem i Zakopanem. Obecnie pocigi kursuj z prdkoci 90 km/h - 120 km/h. Drug lini kolejow, zelektryfikowan i dwutorow podobnie jak linia CMK, jest linia kolejowa Kielce - Czstochowa ze stacj we Woszczowie i przystankiem w Czarncy. Na obszarze Miasta i Gminy Woszczowa funkcjonuj trzy niezalene systemy wodocigowe: - Wodocig komunalny Woszczowa zaopatruje w wod odbiorcw na terenie miasta Woszczowa oraz miejscowoci: Kuzki, Podlipie i Wola Winiowa, Czarnca, Knapwka, Kty, Mociska. - Wodocig grupowy Dankw May zaopatrujcy w wod miejscowoci: Dankw May, Dankw Duy, Kurzelw i achw. - Wodocig grupowy Konieczno - Dbie zaopatruje w wod miejscowo Konieczno, Ogarka, Boczkowice, Rogienice, Dbie, Podazie, Bebelno Ludwinw. Eksploatacj systemw wodocigowych eksploatowanych na terenie miasta i gminy Woszczowa zajmuje si Woszczowski Zakad Wodocigw i Kanalizacji. Na terenie gminy zlokalizowane s trzy oczyszczalnie ciekw. Najwiksz z nich jest komunalna oczyszczalnia ciekw zlokalizowana we Woszczowie przy ul. Wiejskiej. Jest to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna, wyposaona w pompowni ciekw surowych, krat z piaskownikiem, osadnik, reaktor biologiczny, stacj odwadniania i pompowni. Maksymalna przepustowo oczyszczalni wynosi 4000 m3/dob. cieki przetworzone przez komunaln oczyszczalni ciekw s odprowadzane do rzeki Czarna Struga. Dodatkowo na terenie gminy zlokalizowane s dwie oczyszczalnie ciekw obsugujce zakady produkcyjne. S to mechaniczno-biologiczne oczyszczalnie ciekw dziaajce przy OSM we Woszczowie i przy przedsibiorstwie STOLBUD Woszczowa. Oczyszczalnia Okrgowej Spdzielni Mleczarskiej ma wydajno 435 m3/dob. Oczyszczalnia STOLBUDU skada si ze studzienki z koszem, roww utleniajcych i przepompowni. Wydajno maksymalna oczyszczalni to 150 m3/dob. W gminie jest zarejestrowanych okoo 1500 podmiotw gospodarczych gwnie o charakterze usugowym i handlowym. Wiksze zakady pracy dziaajce na terenie Woszczowy to: - Zakad Stolarki Budowlanej STOLBUD SA - Okrgowa Spdzielnia Mleczarska, - Zakad Produkcji Urzdze Elektrycznych ZPUE S.A - STRUNOBET-MIGACZ Sp. z o.o. - Effector S.A. 2.2. Struktura demograficzna Gmina Woszczowa liczy ok 20.599 mieszkacw, z czego na miasto przypada 10.883 osb, a na soectwa - 9 716 osb. Tabela 1 Liczba ludnoci w latach 2006-2008
2006 Miasto Teren wiejski Razem 10 920 9 793 20 713 2007 10 934 9 759 20 693 2008 10.883 9 716 20 599

Dane z Ewidencji Ludnoci w Urzdzie Gminy Woszczowa

Tabela 2 Struktura wiekowa ludnoci w roku 2008


Miasto Liczba ludnoci Od 0 do 18 lat 10.883 2170 Wie 9.716 2 222 Razem 20.599 4 392 % 100,00 22,04

Od 19 do 65 lat Wiek poprodukcyjny

7 321 1 392

5 750 1 744

13071 3 136

62,92 15,04

Dane z Ewidencji Ludnoci w Urzdzie Gminy Woszczowa

od 0 do 18 od 19 do 65 wiek poprodukcyjny

Z przedstawionej w tabeli i na wykresie struktury wiekowej wynika, e najliczniejsz grup stanowi osoby w wieku produkcyjnym 62.92 % ogu mieszkacw, nastpn grup stanowi dzieci i modzie 22,04 %, natomiast osoby w wieku poprodukcyjnym stanowi 15,04 % ogu ludnoci. 2.3. Przyrost naturalny

Tabela 3
Lata 2006 2007 2008 Liczba urodze na ternie Gminy 196 201 196 Liczba zgonw na terenie Gminy 140 103 102

Dane z Ewidencji Ludnoci w Urzdzie Gminy Woszczowa

Z przedstawionych danych wynika, e liczba urodze przewysza liczb zgonw. Liczba urodze w analizowanym okresie utrzymuje si na podobnym poziomie, natomiast w ostatnich dwch latach lekko zmalaa liczba zgonw. 3. Infrastruktura spoeczna 3.1. Szkolnictwo Na terenie Gminy Woszczowa funkcjonuj nastpujce instytucje owiatowe: - Zesp Placwek Owiatowych nr 1 we Woszczowie w skad ktrego wchodz placwki owiatowe: - Szkoa Podstawowa nr 1 z fili w achowie, - Publiczne Gimnazjum nr 1 we Woszczowie, - Przedszkole Samorzdowe w achowie. - Zesp Placwek Owiatowych nr 2 we Woszczowie w skad ktrego wchodz placwki owiatowe: - Szkoa Podstawowa nr 2 we Woszczowie, - Publiczne Gimnazjum nr 2 we Woszczowie. - Zesp Placwek Owiatowych w Koniecznie w skad ktrego wchodz placwki owiatowe: - Szkoa Podstawowa w Koniecznie, - Publiczne Gimnazjum w Koniecznie. - Zesp Placwek Owiatowych w Bebelnie w skad ktrego wchodz placwki owiatowe: - Szkoa Podstawowa w Bebelnie, - Przedszkole Samorzdowe w Bebelnie. - Szkoa Podstawowa w Czarncy. - Zesp Placwek Owiatowych w Kurzelowie w skad ktrego wchodz placwki owiatowe: - Szkoa Podstawowa w Kurzelowie z fili w Silpii, - Publiczne Gimnazjum w Kurzelowie, - Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 1. - Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 2. - Zesp Szk Ponadgimnazjalnych nr 3. - Zakad Doskonalenia Zawodowego. - Samorzdowe Przedszkole nr 1 we Woszczowie.

Samorzdowe Przedszkole nr 2 we Woszczowie. Samorzdowe przedszkole nr 3 we Woszczowie. Samorzdowe Przedszkole w Koniecznie. Samorzdowe Przedszkole w Kurzelowie. Przedszkole w Woli Winiowej. Do przedszkoli uczszcza 470 dzieci, do szk podstawowych 1244, do gimnazjw 822, a do szk ponadgimnazjalnych 1938 modziey. Na terenie gminy dziaa jedna wietlica rodowiskowa przy Zespole Placwek Owiatowych nr 1 oraz wietlica rodowiskowa przy Orodku Pomocy Spoecznej skupiajca 20 dzieci. W miecie dziaaj dwa internaty przy ZSP nr 2 i ZSP nr 3. W ramach systemu szkolnictwa dziaa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, ktra rocznie obejmuje opiek ok. 500 dzieci i modziey z terenu gminy. W 2008 roku Poradnia wydaa 45 orzecze dla dzieci i modziey z terenu gminy w tym: - 22 orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego, - 23 orzeczenia o potrzebie nauczania indywidualnego. Poradnia prowadzi rwnie nastpujce formy pomocy: - programy socjoterapeutyczne dla modziey szk rednich, - zajcia warsztatowe dotyczce m.in.: zastpowania zachowa agresywnych zachowaniami powszechnie akceptowanymi - TZA-ART., profilaktyka uzalenie, - praca z uczniem zdolnym, - programy profilaktyczno-wychowawcze, - terapia dla dzieci ze specyficznymi zaburzeniami typu dyslektycznego, - prelekcje, konsultacje dla rodzicw, uczniw i nauczycieli z placwek owiatowych z gminy Woszczowa. 3.2. Kultura i sport Znaczny udzia w ksztatowaniu ycia spoecznego maj placwki prowadzce dziaalno w zakresie rozpowszechniania kultury. Na terenie gminy funkcjonuj dwa Domy Kultury - we Woszczowie i Kurzelowie, Biblioteka Publiczna z siedmioma filiami, Orodek Sportu i Rekreacji, Stadion Sportowy, Centrum Kulturalno-Rekreacyjne. W przyszym roku ma zosta oddany do uytku basen, obecnie w budowie. 3.3. Ochrona zdrowia Dostp do usug w zakresie wiadcze zdrowotnych zapewniaj mieszkacom gminy: Zesp Opieki Zdrowotnej z 15 poradniami specjalistycznymi i szpitalem, Niepubliczna Przychodnia Novomed, Niepubliczna Przychodnia Caritas Diecezji Kieleckiej, Niepubliczna Przychodnia Nowe ycie.

3.4. Pomoc spoeczna Instytucje zajmujce si opiek i pomoc na terenie gminy to: - Orodek Pomocy Spoecznej w strukturach orodka dziaa; - Stowka im. w. Brata Alberta, - Noclegownia dla bezdomnych, - rodowiskowy Dom Samopomocy - dzienny orodek dla osb z zaburzeniami psychicznymi, - Usugi Opiekucze, - Specjalistyczne Usugi Opiekucze, - wietlica rodowiskowa, - Wypoyczalnia sprztu rehabilitacyjnego. - Dom Pomocy Spoecznej dla kobiet i mczyzn z zaburzeniami psychicznymi, w ktrym przebywao na dzie 31.12.2008r. 119 pensjonariuszy w tym 5 mczyzn - Rodzinny Dom Dziecka, zapewniajcy opiek 6 dzieciom. Orodek Pomocy Spoecznej we Woszczowie zatrudnia 37 osb w tym 10 pracownikw socjalnych i 7 opiekunek sprawujcych pomoc w miejscu zamieszkania osb starych i niepenosprawnych. Do zada wasnych gminy o charakterze obowizkowym zgodnie z Ustaw o pomocy spoecznej, realizowanych przez Orodek Pomocy Spoecznej naley: 1. opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwizywania problemw spoecznych ze szczeglnym uwzgldnieniem programw pomocy spoecznej, profilaktyki i rozwizywania problemw alkoholowych, ktrych celem jest integracja osb i rodzin z grup szczeglnego ryzyka, 2. sporzdzenie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy spoecznej, 3. udzielanie schronienia, zapewnienia posiku oraz niezbdnego ubrania osobom tego pozbawionym, 4. przyznawanie i wypacanie zasikw okresowych,

5. przyznawanie i wypacanie zasikw celowych, 6. przyznawanie i wypacanie zasikw celowych na pokrycie wydatkw powstaych w wyniku zdarzenia losowego, 7. przyznawanie i wypacanie zasikw celowych na pokrycie wydatkw na wiadczenia zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie majcym dochodu i moliwoci uzyskania wiadcze na podstawie przepisw o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, 8. przyznawanie zasikw celowych w formie biletu kredytowanego, 9. opacanie skadek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osob, ktra zrezygnuje z zatrudnienia w zwizku z koniecznoci sprawowania bezporedniej opieki nad dugotrwale lub ciko chorym czonkiem rodziny oraz wsplnie nie zamieszkujcymi matk, ojcem lub rodzestwem, 10. praca socjalna, 11. doywianie dzieci, 12. sprawienie pogrzebu, w tym bezdomnym, 13. kierowanie do domu pomocy spoecznej i ponoszenie odpatnoci za pobyt mieszkaca w tym domu, 14. sporzdzanie sprawozdawczoci oraz przekazywanie jej waciwemu wojewodzie, 15. przyznawanie i wypacanie zasikw staych 16. opacanie skadek na ubezpieczenie zdrowotne okrelonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ, Do zada wasnych gminy naley: 1. przyznawanie i wypacanie zasikw specjalnych celowych, 2. przyznawanie i wypacanie pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w formie zasikw, poyczek oraz pomocy w naturze, 3. prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy spoecznej i orodkach wsparcia o zasigu gminnym oraz kierowanie do nich osb wymagajcych opieki, 4. podejmowanie innych zada z zakresu pomocy spoecznej wynikajcych z rozeznania potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programw osonowych. 5. Wsppraca z Powiatowym Urzdem Pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy oraz informacji o wolnych miejscach pracy, upowszechniania informacji o usugach poradnictwa zawodowego i o szkoleniach. Oprcz zada wasnych Orodek Pomocy Spoecznej wykonuje zadania zlecone przez administracje rzdow do ktrych naley: 1. organizowanie i wiadczenie specjalistycznych usug opiekuczych w miejscu zamieszkania dla osb z zaburzeniami psychicznymi, 2. przyznawanie i wypacanie zasikw celowych na pokrycie wydatkw zwizanych z klsk ywioow lub ekologiczn, 3. prowadzenie i rozwj infrastruktury rodowiskowych domw samopomocy, 4. realizacja zada wynikajcych z rzdowych programw pomocy spoecznej, majcych na celu ochron poziomu ycia osb, rodzin i grup spoecznych oraz rozwj specjalistycznego wsparcia. Pomoc spoeczna jest jedn z wielu dziedzin wsptworzcych rzeczywisto spoeczn. Jest dziaalnoci instytucji pastwowych i spoecznych, ktra umoliwia i uatwia zaspokojenie podstawowych potrzeb osobom i rodzinom niezdolnym do uczynienia tego samodzielnie. Dla pomocy spoecznej nie jest spraw najistotniejsz przyczyna tego, e czonek spoeczestwa bd rodzina nie moe zaspokoi swoich potrzeb. Jest to natomiast sygna do podjcia dziaa, poniewa w przypadku niedostosowania spoecznego, choroby, problemw, gdy czowiek nie daje sobie rady, konieczne jest udzielenie mu pomocy z zewntrz. Ustawa o pomocy spoecznej reguluje szereg zada dotyczcych pomocy spoecznej, polityki prorodzinnej oraz wspierania najsabszych grup spoecznych. Zadania w tym zakresie na szczeblu gminy realizuje Orodek Pomocy Spoecznej. W wykonywaniu ustawowych zada OPS wsppracuje z innymi placwkami o charakterze spoecznym. Do diagnozy problemw spoecznych wykorzystane zostay dane ujte w sprawozdaniach Orodka Pomocy Spoecznej. Przeprowadzona analiza danych pozwala oceni: - jakiego rodzaju wsparcie wiadczy Orodek Pomocy Spoecznej, - jakie kategorie problemw spoecznych najczciej determinuj zapotrzebowanie na wiadczenia pomocy spoecznej, - w jakich miejscach ogniskuj si problemy spoeczne wyraone realnym zapotrzebowaniem na wsparcie. Dane ujte w poniszych tabelach obrazuj realizacj zada z zakresu pomocy spoecznej i jednoczenie wskazuj na szereg istotnych problemw wystpujcych na terenie gminy.

Tabela nr 4 Liczba osb korzystajcych ze wiadcze OPS w roku 2008


Liczba osb 1229 Zasiki okresowe 277 Zasiki stae 125 Zasiki celowe 433 Doywianie Miasto 478 Wie 676

Zasiek okresowy moe by przyznany osobom i rodzinom midzy innymi ze wzgldu na bezrobocie, niepenosprawno, dugotrwa lub cik chorob. Zasiek stay przysuguje penoletniej osobie samotnie gospodarujcej lub pozostajcej w rodzinie, niezdolnej do samodzielnego zaspokojenia podstawowych potrzeb z powodu wieku lub niepenosprawnoci. Zasiek celowy przyznaje si w celu zaspokojenia niezbdnych potrzeb, w szczeglnoci na pokrycie kosztw opat, lekw, leczenia, remontu mieszkania, opau, odziey, kosztw pogrzebu. Zasiek celowy mona przyzna rwnie osobom ktre w wyniku zdarzenia losowego, ywioowego lub ekologicznego, poniosy straty. Najczciej o pomoc zwracaj si rodziny, w ktrych wystpuje: - dugotrwae bezrobocie - dugotrwaa i przewleka choroba - przemoc fizyczna i psychiczna - uzalenienie od alkoholu i innych rodkw psychoaktywnych - nieletnia matka - bezradno w sprawach opiekuczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Tabela nr 5 Powody przyznania pomocy
Liczba rodzin Powd trudnej sytuacji yciowej Ubstwo Sieroctwo Bezdomno Potrzeba ochrony macierzystwa Wielodzietno Bezrobocie Niepenosprawno Dugotrwaa lub cika choroba Bezradno w sprawach opiek.-wych. i prowadzenia gosp. domowego W tym rodziny niepene W tym rodziny wielodzietne Przemoc w rodzinie Potrzeba ochrony ofiar handlu ludzmi Alkoholizm Narkomania Trudnoci w przystosowaniu do ycia po zwolnieniu z zakadu karnego Brak umiejtnoci w przystosowaniu do ycia modziey opuszczajcej placwki opiek.-wych. Trudnoci w integracji osb, ktre otrzymay status uchodcy Zdarzenia losowe Sytuacja kryzysowa Ogem 31 0 5 46 41 367 241 261 146 59 92 7 0 34 0 11 0 0 5 0 W tym na wsi 22 0 0 33 29 175 93 155 95 32 65 3 0 13 0 3 0 0 2 0 Liczba osb w rodzinach 92 0 7 277 254 1241 646 801 741 198 570 22 0 93 0 19 0 0 16 0

ubstwo 400 367 bezdomno 350

300 261 250 241

potrzeba ochrony macierzystwa

bezrobocie

200 niepenosprawno 150 146 dugotrwaa lub cika choroba

100

50

46 31 5 34

bezradno w sprawach opiekuczowychowawczych alkoholizm

0 1

Z przedstawionego wyej zestawienia wynika, e najczciej po pomoc zwracaj si rodziny w ktrych przebywaj osoby niepenosprawne, dugotrwale lub ciko chore, w sumie udzielono pomocy 502 takim rodzinom w ktrych przebywao 1447 osb. Na drugim miejscu pod wzgldem przyznawanej pomocy jest grupa osb bezrobotnych - 367 rodzin z 1241 osobami w rodzinach. Kolejna grupa korzystajca z pomocy to rodziny wykazujce si bezradnoci w sprawach opiekuczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego - 146 rodzin z 741 osobami w rodzinie a take tam gdzie istnieje potrzeba ochrony macierzystwa - 46 rodzin z 277 osobami w rodzinie. Nastpna kategoria to rodziny, w ktrych istnieje problem alkoholowy - 34 rodziny z 93 osobami i korzystajce z pomocy z powodu ubstwa 31 rodzin z 92 osobami. Tabela nr 6 Typy rodzin objtych pomoc spoeczn
Wyszczeglnienie Rodziny ogem O liczbie osb 1 2 3 4 5 6 i wicej Rodziny z dziemi ogem O liczbie dzieci 1 2 3 4 5 6 7 i wicej Rodziny niepene ogem O liczbie dzieci 1 2 3 4 i wicej Rodziny emerytw i rencistw ogem O liczbie osb 1 2 3 4 i wicej Liczba rodzin 684 216 83 95 101 90 99 369 122 133 66 32 3 8 5 98 44 30 13 11 163 74 36 27 26 Liczba osb w rodzinach 2198 216 166 285 404 450 677 1725 423 595 354 204 20 68 61 302 88 92 59 63 370 74 72 81 143

Z powyszej tabeli wynika, e z pomocy orodka w 2008 roku skorzystay 684 rodziny w tym z dziemi 468. Spor grup korzystajcych z pomocy stanowi grupa emerytw i rencistw - 163 rodziny co wiadczy o tym, e kwestia ludzi starszych stanowi problem gminy. 3.5. Organizacje pozarzdowe

Stowarzyszenia i organizacje zajmujce si wsparciem osb niepenosprawnych i potrzebujcych, udzielajce pomocy mieszkacom i instytucjom, dziaajce na terenie gminy Woszczowa to m .in.: - Klub AA Pomie, - Koo Towarzystwa Pomocy im, w. Brata Alberta. - Stowarzyszenie Wsplny Cel, - Stowarzyszenie Bezpieczny Powiat, - Stowarzyszenie Pomocy Arka Noego, - Woszczowskie Stowarzyszenie Opieki Paliatywnej, - witokrzyski Klub Amazonki. W miecie funkcjonuje take szereg instytucji m. in, Powiatowy Urzd Pracy, Komenda Powiatowa Policji, Sanepid, Sd Rejonowy, Prokuratura Rejonowa, Bank PKO, Bank Spdzielczy, Bank Gospodarki ywnociowej, Ekspozytura Banku Zachodniego, Zakad Ubezpiecze Spoecznych, Urzd Skarbowy, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spoecznego. Z powyszego zestawienia wynika, e infrastruktura gminy jest szeroko rozwinita. Na terenie miasta i w okolicy funkcjonuje szereg instytucji, organizacji i placwek, ktre stanowi materialn podstaw przekazu usug socjalnych, edukacyjnych i kulturalnych. 4. Dominujce problemy spoeczne gminy Woszczowa Bezrobocie Bezrobotnym zgodnie z definicj ustawow jest osoba pozostajca bez pracy, ale jednoczenie zdolna i gotowa do jej podjcia w penym wymiarze czasu. Pod pojciem bezrobotnego mona rozumie osob niezatrudnion, nie prowadzc dziaalnoci gospodarczej i nie wykonujc innej pracy zarobkowej. Jest to szeroka definicja, natomiast wsk stosuj pastwowe Urzdy Pracy i tak w rozumieniu zapisw Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, bezrobotn jest osoba, ktra: - ukoczya 18 lat, - nie ukoczya 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mczyzn, - aktualnie nie uczy si na adnym szczeblu ksztacenia lub nie jest skierowana na szkolenie przez PUP, - jest zameldowana lub pozostaje w naszym kraju legalnie lub jej pobyt moe zosta zalegalizowany. Bezrobocie, przyczyniajc si do zuboenia materialnego, w bezporedni sposb wpywa na poziom ycia rodzin, wywierajc negatywne skutki zwaszcza w postaci: - dezintegracji rodziny, - zmniejszenia siy wsparcia emocjonalnego i solidarnoci pomidzy czonkami rodziny, - zwikszenie ryzyka zaistnienia patologii ycia spoecznego. Dugotrwae bezrobocie ma wpyw na ekonomiczn i psychospoeczn sfer ycia bezrobotnego i jego rodzin. Jednym z pierwszych skutkw utraty pracy jest obnienie standardu ycia rodziny, take wtedy, gdy otrzymywane s wiadczenia kompensujce pac. Sytuacja materialna osb dotknitych bezrobociem zaley od ich standardu ycia w czasie zatrudnienia, a zwaszcza od posiadanych dbr trwaego uytku, oszczdnoci i dugw. Due znaczenie ma poziom, od ktrego zaczyna si proces degradacji ekonomicznej i spoecznej. Najbardziej dramatyczn sytuacj maj rodziny wiadczeniobiorcw pomocy spoecznej, ktre od dawna korzystay z systemu wsparcia socjalnego z powodu np. niskich zarobkw, wielodzietnoci, inwalidztwa. Trudnoci finansowe w takich rodzinach prowadz do drastycznych ogranicze wydatkw nawet na podstawowe potrzeby bytowe. Problem bezrobocia dotyczy nie tylko osoby nim dotknitej, lecz caej rodziny. Z powodu bezrobocia na terenie gminy w roku 2008r. Orodek Pomocy Spoecznej udzieli pomocy 367 rodzinom z 1241 osobami w rodzinie. Pogorszenie warunkw funkcjonowania rodziny jest proporcjonalne do okresu pozostawania bez pracy, co przejawia si problemami opiekuczo-wychowawczymi, przemoc, zanikiem autorytetu rodzicielskiego, alkoholizmem, zachowaniami patologicznymi i moe prowadzi do rozpadu rodziny. Pojawia si groba przejmowania przez dzieci negatywnych wzorw osobowych, a w konsekwencji dziedziczenia statusu bezrobotnego. Dua grupy bezrobotnych wiadczeniobiorcw pomocy spoecznej wymusza konieczno dostosowania form dziaania do potrzeb. Dominujc form pomocy s wiadczenia pienine oraz ywno. Podstawowe znaczenie nabieraj jednak inne formy pomocy zorientowane na planowanie nowych koncepcji ycia zawodowego, rozbudzanie motywacji do dziaania ukierunkowanego na zatrudnienie, jak rwnie technika kontaktu socjalnego, ktra pozwala na to, by pomoc - jej forma, wysoko i okres wiadcze - uzaleniona bya od aktywnoci bezrobotnego i jego rodziny. W zwizku z tak koncepcj Orodek Pomocy realizuje wielolet4.1

ni projekt systemowy Wykorzystaj szans wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Programu Operacyjnego Kapita Ludzki Priorytet VII Promocja Integracji Spoecznej, Rozwj i upowszechnianie aktywnej integracji przez Orodki Pomocy Spoecznej. W ramach projektu klienci maj moliwo zdobywania nowych umiejtnoci zawodowych, kontynuowanie nauki w szkole redniej oraz policealnej. Ponadto uczestnicy maj moliwo udziau w warsztatach integracyjnych oraz zajciach w Klubie Integracji Spoecznej, co pozytywnie wpywa na popraw relacji wewntrzrodzinnych. W Powiatowym Urzdzie Pracy w roku 2008 zarejestrowanych byo na terenie gminy Woszczowa 1204 osb bezrobotnych w tym 690 kobiet. Tabela 7
Bezrobotni Do 25 r. . Dugotrwale bezrobotni Powyej 50 r. . Bez kwalifikacji zawodowych Bez dowiadczenia zawodowego Bez wyksztacenia redniego Samotnie wychowujcy dziecko do 18 r. . Ktrzy po odbyciu kary pozbawienia wolnoci nie podjli zatrudnienia Niepenosprawni Kobiety, ktre nie podjy zatrudnienia po urodzeniu dziecka Dane z PUP we Woszczowie Liczba ogem 246 699 252 343 402 585 44 10 23 146 Kobiety 141 466 99 208 268 271 38 0 12 146 Mczyzni 105 233 153 135 134 314 6 10 11 0

Z przedstawionej tabeli wynika, e wicej jest bezrobotnych kobiet. Najliczniejsz grup bezrobotnych stanowi osoby dugotrwale bezrobotne, nie posiadajce kwalifikacji i dowiadczenia zawodowego. Du grup stanowi kobiety, ktre po urodzeniu dziecka nie podjy zatrudnienia. Niepenosprawno i dugotrwaa choroba W rozumieniu ustawy o pomocy spoecznej - niepenosprawno oznacza stan fizyczny, psychiczny lub umysowy, powodujcy trwae lub okresowe utrudnienie, ograniczenie bd uniemoliwienie samodzielnej egzystencji. Osob niepenosprawn jest taka osoba, ktra posiada odpowiednie orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony lub osoba, ktra takiego orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie sprawnoci w wykonywaniu czynnoci podstawowych dla swojego wieku (zabawa, nauka, praca, samoobsuga). Zbiorowo osb niepenosprawnych dzieli si na 2 podstawowe grupy: osoby niepenosprawne prawnie, czyli te, ktre posiadaj odpowiednie, aktualne orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony oraz osoby niepenosprawne biologicznie tj. takie, ktre nie posiadaj orzeczenia, ale odczuwaj cakowicie lub powanie ograniczon zdolno do wykonywania czynnoci podstawowych. Tabela nr 8 Wydane orzeczenia przez Powiatowy Zesp ds. Orzekania o Niepenosprawnoci
2006r. Orzeczenie o niepenosprawnoci/do 16 roku ycia Orzeczenie o niepenosprawnoci po 16 r. . Stopie lekki Stopie umiarkowany Stopie znaczny 128 101 107 67 2007r. 114 90 118 65 2008r. 137 112 127 81

4.2.

Dane z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

Z danych uzyskanych z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Woszczowie wynika, e w liczba wydanych orzecze o stopniu niepenosprawnoci wzrosa nieznacznie w 2008 roku co sugeruje wzrost populacji osb niepenosprawnych na terenie gminy. Natomiast wedug danych Orodka Pomocy Spoecznej na terenie gminy w 2008r. z powodu niepenosprawnoci udzielono pomocy dla 241 osb, a z przyczyn dugotrwaej choroby dla 261 osb. Na terenie gminy opiek nad osobami niepenosprawnymi zajmuje si m.in. Orodek Pomocy Spoecznej, w ktrego strukturach dziaa rodowiskowy Dom Samopomocy - dzienny orodek dla 25 osb z

zaburzeniami psychicznymi, oferujcy uczestnikom ofert rnorodnych form terapii: plastyczn, kulinarn, muzyczn, ergoterapi, zajcia ruchowe i rehabilitacyjne, a take Punkt Usug Specjalistycznych obejmujcy opiek 15 osb niepenosprawnych w ich rodowisku rodzinnym. Inne instytucje udzielajce pomocy niepenosprawnym i chorym to Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Poradnia Zdrowia Psychicznego, w ktrej w 2008r. zarejestrowano 355 osb a take Dom Pomocy Spoecznej dla osb z zaburzeniami psychicznymi. Dla dzieci niepenosprawnych edukacja w rodowisku szkolnym jest umoliwiona poprzez utworzenie klas integracyjnych. Klasy takie funkcjonuj w Zespole Placwek Owiatowych nr 1 i nr 2 oraz w Zespole Szk Ponadgimnazjalnych nr 3. Wrd osb niepenosprawnych bardzo liczn grup stanowi osoby z zaburzeniami psychicznymi. Osoby te wymagaj wszechstronnej, fachowej pomocy oraz szczeglnego, indywidualnego podejcia. Konieczno podejmowania dziaa na rzecz osb z zaburzeniami psychicznymi wskazuje art. 3 oraz art. 7 ust. 2 Deklaracji Praw Czowieka i Ochrony Zdrowia Psychicznego. Art, 3 Zapobieganie chorobom i zaburzeniom psychicznym oraz organizacja opieki nad chorym wymaga wsppracy midzyrzdowych, rzdowych, pozarzdowych instytucji w dziedzinie zdrowia, nauki, pomocy spoecznej i edukacji. Wsppraca tego rodzaju wymaga zaangaowania spoecznoci lokalnych a take udziau profesjonalnych i stowarzysze na rzecz zdrowia psychicznego (...) Art. 7 ust. 3 Wszelkie wadze publiczne powinny uzna obowizek zajmowania si istotnymi problemami spoecznymi z uwzgldnieniem ich aspektw zdrowotnych, a w szczeglnoci za aspektw odniesionych do zdrowia psychicznego; przede wszystkim za powinny podejmowa dziaania profilaktyczne w warunkach zagroenia dla zdrowia psychicznego. Dostrzeganie i sposb rozwizywania problemw osb niepenosprawnych zaley od wielu czynnikw. Istotny jest oglny poziom spoeczno-ekonomiczny gminy, jej struktura, rozeznanie potrzeb osb niepenosprawnych i miejsce tych potrzeb w hierarchii innych wanych spraw spoecznoci. Obserwacja sytuacji osb niepenosprawnych na terenie gminy wskazuje, e spora cz tych osb wymaga pomocy w zakresie samodzielnego funkcjonowania, jest potrzeba opieki w rodowisku rodzinnym oraz poprzez wszechstronn, zintegrowan dziaalno odpowiednich instytucji. Uzalenienia i przemoc w rodzinie Jednym z gwnych uzalenie z ktrym spotykamy si na terenie naszej gminy jest alkoholizm. Alkoholizm to jeden z dominujcych problemw w obszarze pomocy spoecznej trudny do rozwizania, gdy zarwno jego rdem, jak i skutkiem s inne problemy. Naduywanie alkoholu a take innych rodkw psychoaktywnych, powoduje szkody we wszystkich sferach ycia czowieka. Nastpstwa te dotycz zarwno zdrowia fizycznego jak rwnie psychicznego. Problemami wspwystpujcymi z uzalenieniem s bezrobocie, ubstwo, dysfunkcje rodzin, dugotrwaa choroba, przestpczo w tym przemoc w rodzinie. Wrd przyczyn popadania w alkoholizm mona wymieni uwarunkowania spoeczne, nieprawidowe wzorce rodzinne, brak celw yciowych, utrat zatrudnienia. Z pomocy Orodka Pomocy Spoeczne na terenie gminy, z powodu alkoholizmu korzystay w 2008r. 34 rodziny z 93 osobami w rodzinie. Natomiast wedug danych Komendy Powiatowej Policji we Woszczowie liczba sprawcw przemocy domowej pod wpywem alkoholu w 2008r. wyniosa 243, z czego 72 umieszczono w policyjnych pomieszczeniach dla osb zatrzymanych a 12 przewieziono do Izby Wytrzewie w Kielcach. Oglna liczba podejrzanych w 2008r. wyniosa 894, z czego 418 stanowiy osoby nietrzewe. W 2008r. Gminna Komisja Rozwizywania Problemw Alkoholowych wezwaa na komisj 133 osoby, 25 wnioskw skierowano do postpowania sdowego, nowych wnioskw przyjto 41. W Poradni Leczenia Uzalenie przy ZPZ Woszczowa zarejestrowano w 2008r. 87 osb uzalenionych. Zjawiskiem niepokojcym jest siganie po alkohol i rodki uzaleniajce przez coraz modsze osoby. Naduywanie alkoholu i innych rodkw psychoaktywnych bardzo czsto wynika z nieumiejtnoci radzenia sobie z problemami, jakie niesie ycie. Osoba taka jest niedojrzaa emocjonalnie, skonna do waha i wybuchowych reakcji. Problem uzalenie znajduje swoje negatywne odbicie nie tylko w yciu jednostki ale caego spoeczestwa. Uzalenienie jest problemem caej rodziny, czsto jest przyczyn rozwodw, prowadzi do przemocy, stanowi zagroenie dla funkcjonowania biologicznego i emocjonalnego wszystkich czonkw rodziny, czy si z problemem przemocy w rodzinie. Wedug danych Komendy Powiatowej Policji we Woszczowie w roku 2008 w 203 przypadkach realizowano procedur Niebieskiej Karty. Skuteczna pomoc osobom i rodzinom uzalenionym polega na umoliwieniu im leczenia ale powanym problemem jest bierna postawa ludzi uzalenionych, negowanie choroby. 4.3.

Zakres realizacji przedsiwzi z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemw alkoholowych oraz integracji spoecznej osb uzalenionych zawarty jest w corocznie przyjmowanym przez Rad Miejsk we Woszczowie Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemw Alkoholowych. Pomoc i specjalistycznym wsparciem zajmuj si dziaajca na terenie gminy Grupa AA Pomie skupiajca ok. 25 czonkw. Problem ludzi starszych Jednym z problemw zasugujcych na szczegln uwag jest problem ludzi starszych, osb samotnych, wymagajcych rnorodnej pomocy. Polityka wobec osb starszych okrelana jest jako polityka realizacji interesw osb starszych, s to dziaania, ktre w sposb planowy i celowy maj wpyn na popraw sytuacji yciowej osb starszych. Postpujce zmiany spoeczno-ekonomiczne, postp techniki i medycyny, przyczyniaj si do wyduenia ycia ludzkiego. Do najwaniejszych problemw ludzi starszych mona zaliczy samotno, chorob, inwalidztwo, ubstwo. Rodzina nie zawsze jest w stanie zapewni pomoc seniorom, dlatego naley wspiera rodzin w jej funkcjach opiekuczych lub zapewni opiek instytucjonaln. Sie instytucji i placwek wspomagajcych osoby starsze jest niewystarczajca. W dziaaniach na rzecz ludzi starszych, obowizkiem caego spoeczestwa a zwaszcza wadz lokalnych jest dbao o godne warunki ycia osb starszych, zapewnienie im pomocy i opieki. Na teranie gminy dziaa Punkt Usug Opiekuczych, ktry obj opiek w 2008r. 42 osoby starsze w ich rodowisku. Z form zapewniajcych rozrywk i kontakt z kultur osobom starszym naley wymieni dziaajcy przy Domu Kultury we Woszczowie Chr Niezastpieni oraz Klub ELITA Problemy opiekuczo-wychowawcze w rodzinach Szczeglne miejsce w charakterystyce rodzin gminy Woszczowa zajmuj rodziny dysfunkcyjne. Mwic o dysfunkcyjnoci mamy na myli przede wszystkim brak realizacji podstawowych funkcji rodziny lub istotne zaniedbania w ich wdraaniu. Zauwaa si wyrane nieprawidowoci w zaspokajaniu podstawowych potrzeb biologicznych i psychospoecznych czonkw rodzin, zwaszcza dzieci. W roku 2008 Orodek Pomocy Spoecznej z powodu bezradnoci w sprawach opiekuczowychowawczych obejmowa pomoc 146 rodzin z 741 osobami w rodzinie, natomiast w ramach ochrony macierzystwa 46 rodzin z 277 osobami w rodzinie. Rodzina moe by dysfunkcyjna wewntrznie, wobec czonkw swojej rodziny, jak i zewntrznie wobec spoeczestwa. Czsto zaniedbania funkcji wewntrznej prowadzi do ogranicze w realizacji zewntrznej. Sytuacje takie maj miejsce na przykad wtedy, kiedy dzieci niekochane, zaniedbane, nieszanowane, sprawiaj trudnoci w szkole. Nie da si ukry, e za realizacj wikszoci funkcji rodziny w duej mierze odpowiedzialna jest funkcja ekonomiczna. Proces upadku wyranie widoczny jest w rodzinach dugotrwale bezrobotnych oraz takich gdzie rodzice niezaradni s wychowawczo z powodu np. choroby, zaburzenia psychicznego, uzalenienia. Z nieprawidowym funkcjonowaniem rodziny wi si takie zjawiska jak alkoholizm, przemoc i zncanie si nad czonkami rodziny, rozwody lub mier rodzicw, narkomania, brak waciwej opieki rodzicielskiej i oglnie nieporadno yciowa. Trudno jest jednak z ca pewnoci stwierdzi, ktre z tych zjawisk to skutki a ktre przyczyny np. alkoholizm jednego z czonkw rodziny moe by przyczyn dysfunkcyjnoci, jak rwnie moe by wywoany przez jej ze funkcjonowanie. Z obserwacji rodzin na terenie gminy wynika, e problemy dysfunkcyjnoci czciej pojawiaj si w rodzinach gdzie: - dochody s stosunkowo niskie, - czonkowie maj niski status spoeczno-ekonomiczny, - niski poziom wyksztacenia i uczestnictwa w kulturze, - panuj ze warunki mieszkaniowe (niski standard wyposaenia i dua liczba mieszkacw na maej powierzchni). W gminie Woszczowa zarejestrowano 684 rodzin korzystajcych z pomocy spoecznej z 2198 osobami w rodzinie, w tym: rodzin z dziemi ogem 368 z 1725 osobami w rodzinie, w tym rodzin niepenych 98 z 302 osobami w rodzinie. 5. Analiza SWOT Gminy Woszczowa Pocztkowo analiz SWOT wykorzystywano gownie do tworzenia biznesplanw. Dopiero pniej zauwaono szerokie zastosowania i moliwoci wykorzystywania jej w innych dziedzinach ycia. Obecnie analiza SWOT znajduje powszechne zastosowanie rwnie w opracowywaniu strategii rozwizywania problemw spoecznych. Analiza SWOT oparta jest na schemacie klasyfikacji dzielcym wszystkie czyn4.5. 4.4.

niki majce wpyw na biec i przysz pozycj organizacji. Zastosowania metody analizy statystycznej SWOT oznacza dziaanie kolejno wedug nastpujcych etapw: 1. Okreli silne i sabe strony problemu 2. Znale w otoczeniu zewntrznym moliwoci dla rozwoju oraz zagroenia, 3. Okreli dopuszczalne kombinacje dziaa (strategii) wykorzystujce mocne strony oraz okazje, a jednoczenie nie angaujce sabych stron oraz unikajce ich efektywno, 4. Oceni dopasowanie poszczeglnych kombinacji oraz ich efektywnoci, 5. Wybra strategi charakteryzujc si najlepszym dopasowaniem oraz efektywnoci. Znajc podane kierunki dziaania naley uporzdkowa informacje pod ktem ich przydatnoci do strategii. Nastpnie pogrupowa problemy na sabe i mocne strony w poszczeglnych obszarach problemowych oraz wyoni szanse i zagroenia, ponadto take dokona oceny pod wzgldem ich znaczenia. Przy analizie sabych i mocnych stron najwiksze znaczenie maj te informacje, ktre dotycz wewntrznych uwarunkowa, na ktre mamy wpyw. Szanse i zagroenia to zewntrzne uwarunkowania niezalene od nas, nie mamy na nie wpywu. Uyteczn metod przy okrelaniu priorytetw jest analiza SWOT, oceniajca zarwno wewntrzne jak i zewntrzne czynniki wpywajce na dziaania zwizane z programowaniem strategii. Analiza SWOT zostaa przygotowana w Orodku Pomocy Spoecznej we Woszczowie przy wsppracy z organizacjami pozarzdowymi i placwkami edukacyjnymi. Szanse - to zewntrzne zjawiska i tendencje wystpujce w otoczeniu, ktre odpowiednio wykorzystane bd impulsem rozwoju oraz osabi negatywne zjawiska. Zagroenia - to zewntrzne zjawiska postrzegane jako bariery dla rozwoju, utrudnienia, dodatkowe koszty dziaania. Mocne strony - wynikaj z uwarunkowa wewntrznych, ktre w pozytywny sposb wyrniaj gmin spord innych. Sabe strony - to konsekwencje ogranicze zasobw i niedostatecznego uksztatowania uwarunkowa. Tabela 1 Kwestia osb niepenosprawnych
Mocne strony organizacje i instytucje zajmujce si problematyk osb niepenosprawnych dotacje finansowe na zapewnienie funkcjonowania niepenosprawnych w spoeczestwie Szanse wzrost spoecznej akceptacji osb niepenosprawnych likwidowanie barier architektonicznych Sabe strony niedostateczna baza rehabilitacyjna istnienie barier utrudniajcych udzia niepenosprawnych w yciu spoecznym niedostateczna oferta pracy dla niepenosprawnych Zagroenia zmniejszenie si liczby miejsc pracy dla niepenosprawnych brak dziaa upowszechniajcych problematyk niepenosprawnoci niski poziom wsppracy midzy instytucjami a organizacjami pozarzdowymi zajmujcymi si problematyk

Tabela 2 Kwestia osb bezrobotnych


Mocne strony wzrost znaczenia wyksztacenia jako wartoci organizowanie kursw i szkole majcych na celu zdobywanie lub zmian kwalifikacji wsppraca OPS z PUP w zakresie organizacji prac interwencyjnych, prac spoeczno-uytecznych, szkole Szanse wzrost aktywnoci zawodowej czynny udzia podopiecznych OPS w organizowanych kursach i szkoleniach moliwo zatrudnienia w ramach stau moliwo finansowania dziaa ze rodkw UE Sabe strony wysokie bezrobocie dugotrwae wystpowanie zjawiska dziedziczenia bezrobocia maa ilo zakadw pracy Zagroenia zjawisko wykluczenia spoecznego w grupach dugotrwale bezrobotnych kryzys gospodarczy emigracja zarobkowa osb modych i wykwalifikowanych zawodowo

Tabela 3 Kwestia rodzin dysfunkcyjnych


Mocne strony praca na rzecz pomocy dzieciom i modziey z rodzin dys- funkcyjnych poszukiwanie rodkw pozabudetowych w organizowaniu pomocy Sabe strony brak na terenie gminy placwek dla samotnych matek niewystarczajca ilo orodkw wsparcia dla rodzin w kryzysie brak mieszka komunalnych i socjalnych

wybr placwek zapewniajcych formy spdzania czasu wolnego moliwoci rozwoju pod wzgldem sportu, rekreacji i kultury Szanse prowadzenie szkolnych programw profilaktycznych -

Zagroenia wystpowanie zagroe funkcjonowania rodziny: uzalenienia, rozpad wizi rodzinnych przemoc w rodzinie, ubstwo brak ofert i szkole dla kadr w dziedzinie pracy z rodzin osabienie instytucji rodziny

Tabela 4 Kwestia osb uzalenionych


Mocne strony istnienie bazy wspierajcej i bazy lecznictwa odwykowego organizowanie zaj profilaktycznych w szkoach Szanse traktowanie uzalenienia w kategoriach problemu spoecz- nego moda na zdrowy styl ycia Sabe strony brak wsppracy i przepywu informacji pomidzy instytucjami i organizacjami dziaajcymi w obszarze uzalenie brak miejsc pobytu dla ofiar przemocy brak dziennego orodka terapii brak wsparcia dla rodzin osb uzalenionych brak funduszy na dziaania profilaktyczne Zagroenia niska efektywno i skuteczno dziaa na rzecz osb uzalenionych pogbiajce si uboenie spoeczestwa i zjawisko bezradnoci spoecznej wzrost przestpczoci zwizanej z handlem i produkcj rodkw odurzajcych

Tabela 5 Kwestia ludzi starszych


Mocne strony dostateczny dostp do jednostek pomocy spoecznej wiadczenie usug opiekuczych w rodowisku baza lokalowa do spotka integracyjnych Sabe strony marginalizacja problemw osb starszych niski poziom ycia zmiana modelu rodziny, samotno osb starszych brak dziennego domu opieki brak wolontariatu niedostateczna oferta aktywizacji osb starszych Zagroenia niedostosowanie infrastruktury dla osb starszych wzrost zapotrzebowania na placwki opieki stacjonarnej i stacjonarnych form opieki i pomocy osobom starszym

Szanse podmiotowe traktowanie osb starszych prowadzenie promocji zdrowia dla osb starszych i bada profilaktycznych moliwo pozyskiwania rodkw na likwidacj barier wspieranie dziaa majcych na celu aktywne uczestnictwo w yciu spoecznym

Dokonujc diagnozy problemw spoecznych na terenie gminy zesp opracowujcy strategi korzysta z szeregu moliwoci, jakie stwarza funkcjonowanie jednostek organizacyjnych samorzdu terytorialnego, organizacji pozarzdowych oraz instytucji wspdziaajcych w szeroko rozumianym obszarze polityki spoecznej. Reasumujc powysze analizy, zesp uzna, e problemami, dla ktrych naley zaprogramowa dziaania, s: - problem niepenosprawnoci, - bezrobocie, - dysfunkcje rodziny, - uzalenienia - problem ludzi starszych 6. Cele strategiczne 6.1. Systematyczna analiza istniejcych problemw spoecznych Cele szczegowe: 1. Ocena stanu potrzeb socjalnych. 2. Ocena moliwoci skutecznego reagowania na pojawiajce si kwestie spoeczne. Kierunki dziaania: 1. Systematyczny monitoring problemw spoecznych realizowany przez pracownikw Orodka Pomocy Spoecznej.

Analiza wiadczonej pomocy ze wzgldu na efektywno i waciwo adresatw. Podnoszenie kwalifikacji kadry pomocy spoecznej. Informowanie radnych i decydentw o istniejcych potrzebach i kwestiach spoecznych. Systematyczna analiza zasobw finansowych przeznaczonych na realizacj zada wasnych i zleconych. 6. Systematyczny monitoring istniejcych i rozpoczynajcych si programw celowych i funduszy sucych ewentualnemu pozyskiwaniu rodkw zewntrznych na rozwizywanie lokalnych potrzeb spoecznych 6.2. Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osb niepenosprawnych i starszych Cele szczegowe: 1. Podejmowanie dziaa zmierzajcych do ograniczenia skutkw niepenosprawnoci. 2. Zapewnienie odpowiednich form opieki osobom wymagajcym pomocy. 3. Zwikszenie dostpnoci usug opiekuczych i pielgnacyjnych osobom niepenosprawnym i starszym. 4. Tworzenie moliwoci do penej rehabilitacji leczniczej, psychologicznej i spoecznej osb niepenosprawnych i starszych. 5. Aktywizacja rodzin na rzecz zapewnienia opieki najbliszym. 6. Aktywizacja osb z zaburzeniami psychicznymi Kierunki dziaania 1. Diagnoza potrzeb osb niepenosprawnych i starszych oraz denie do ich zaspokajania. 2. Pomoc i utrzymanie osb niepenosprawnych i starszych w miejscu ich zamieszkania, w szczeglnoci poprzez: - uatwianie kontaktu z placwkami leczniczymi i rehabilitacyjnymi, - propagowanie aktywnego i zdrowego stylu ycia, - uwraliwienie spoecznoci lokalnej na potrzeby osb niepenosprawnych i starszych, - rozwijanie usug opiekuczych w szczeglnoci poprzez podnoszenie kwalifikacji kadry, - rozwj oferty kulturalnej dla osb starszych, - zorganizowanie usug transportowych na terenie gminy (dowz do lekarza, urzdu) dla niepenosprawnych i starszych, majcych problemy z poruszaniem si, - poszukiwanie, innych ni instytucjonalne, form pomocy i opieki. 3. Tworzenie i prowadzenie placwek wsparcia dziennego o charakterze pstacjonarnym dla osb starszych. 4. Rozwj dziaa na rzecz integracji spoecznej osb niepenosprawnych i starszych. 5. Zorganizowanie wypoyczalni sprztu rehabilitacyjnego. 7. Wspdziaanie z PFRON i organizacjami pozarzdowymi dla skuteczniejszego rozwizywania problemw osb niepenosprawnych oraz z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie i Powiatowym Urzdem Pracy w zakresie aktywizacji spoecznej i zawodowej osb niepenosprawnych. 8. Zorganizowanie grupy wsparcia dla osb z niepenosprawnym czonkiem rodziny 10. Wspieranie form pomocy wolontariatem. 6.3. Budowanie systemu wsparcia dla osb bezrobotnych z uwzgldnieniem ich aktywizacji Cele szczegowe: 1. Monitoring socjalny - wypracowanie form postpowania wobec osb w sytuacji bezrobocia. 2. Rozwijanie aktywnych form pomocy skierowanych do osb zagroonych wykluczeniem spoecznym, dugotrwale bezrobotnych. 3. Podejmowanie dziaa na rzecz poprawy sytuacji bytowej osb i rodzin bezrobotnych. Kierunki dziaania 1. Staa wsppraca z Powiatowym Urzdem Pracy we Woszczowie w zakresie monitorowania i rozwizywania problemu bezrobocia na terenie gminy: - organizowanie prac interwencyjnych, robt publicznych, prac spoeczno-uytecznych - promowanie i organizowanie klubw pracy i szkole, - propagowanie dziaa zmierzajcych do przekwalifikowania si osb dugotrwale bezrobotnych. 2. Objcie prac socjaln osb dugotrwale bezrobotnych, tak by zachci je do systematycznego poszukiwania pracy. Denie do udzielenia osobom bezrobotnym wszechstronnej pomocy w zakresie poradnictwa, zapoznania z aktywnymi technikami poszukiwania pracy. 3. Objcie pomoc materialn rodzin dotknitych problemem ubstwa i bezrobocia. 4. Wspudzia w programach realizowanych z Europejskiego Funduszu Spoecznego. 5. Monitoring ofert programowych i ewentualne opracowanie projektw majcych na celu rozwizywanie problemu bezrobocia szczeglnie wrd trwale bezrobotnych.

2. 3. 4. 5.

6. Negocjowanie kontraktw okrelajcych zasady wspdziaania bdcych podstaw pracy z bezrobotnym klientem OPS 6.4. Wsparcie rodzin z problemami opiekuczo-wychowawczymi Cele szczegowe: 1. Aktywne rozwizywanie sytuacji kryzysowej w rodzinie: - objcie opiek psychologiczn i pedagogiczn rodziny, w ktrej wystpuje kryzys, - wsparcie instytucjonalne, 2. Wspomaganie rodzicw w penieniu funkcji opiekuczo-wychowawczych, prowadzce do utrzymania dziecka w rodzinie: - pomoc rodzicom niewydolnym wychowawczo w przezwycieniu problemw opiekuczowychowawczych poprzez odtworzenie lub wzmocnienie ich funkcji, - zapewnienie dzieciom i modziey warunkw do ycia i rozwoju zgodnie z ich potrzebami i prawami. 3. Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom pozbawionym czciowo lub cakowicie opieki rodzicw z zachowaniem priorytetu prorodzinnych form opieki zastpczej: - zagwarantowanie dzieciom i modziey waciwych warunkw opiekuczo-wychowawczych poprzez umieszczenie w prorodzinnych formach opieki najbardziej zblionych do rodowiska rodzinnego lub formach instytucjonalnych odpowiednio do diagnozy dziecka na czas kryzysu rodzinnego, - reintegracja rodziny poprzez ponowne podjcie funkcji opiekuczo-wychowawczych przez rodzin naturaln dziecka, po przezwycieniu problemw yciowych stanowicych przyczyn umieszczenia dziecka poza rodzin oraz odtworzenie i wzmocnienie funkcji rodziny naturalnej. Kierunki dziaania 1. Systematyczna praca socjalna z rodzinami z problemami opiekuczo-wychowawczymi polegajca m.in. na diagnozie deficytw w zakresie penienia rl rodzicielskich, wydolnoci opiekuczowychowawczej, zaniedba wzgldem dzieci oraz ocenie sytuacji dziecka w rodzinie, rodowisku szkolnym i rwieniczym. 2. Pomoc materialna dla rodzin pozostajcych w trudnej sytuacji ekonomicznej realizowana przez Orodek Pomocy Spoecznej. 3. Organizowanie wypoczynku letniego dzieciom z rodzin ubogich. 4. Tworzenie wietlic rodowiskowych oferujcych pomoc dzieciom z rodzin z trudnociami opiekuczo-wychowawczymi poprzez: doywianie, waciw opiek pedagogiczn, pomoc w rozwizywaniu trudnoci szkolnych, moliwo konstruktywnego spdzania czasu wolnego. 5. Doywianie dzieci w szkoach. 6. Wsppraca z jednostkami zapewniajcymi opiek dzieciom i modziey oraz z wymiarem sprawiedliwoci, z sdem rodzinnym, kuratorami - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Placwki Owiatowe, Zesp Kuratorskiej Suby Sdowej, Komenda Powiatowa Policji. 7. Wsppraca z organizacjami pozarzdowymi. 8. Podjcie dziaa w kierunku uruchomienia punktu konsultacyjnego dla samotnych matek, modocianych matek oraz ofiar przemocy, ktrego pracownicy prowadziliby terapi rodzinn, poradnictwo psychologiczne oraz prawne. 9. Tworzenie na terenie gminy grup wsparcia dla samotnych matek. 6.5. Budowa systemu profilaktyki i rozwizywania problemw uzalenie Cele szczegowe: 1. Wypracowanie modelu oddziaywania pracownikw socjalnych, konsultantw na rodziny dotknite problemem alkoholowym. 2. Rozszerzenie dziaa profilaktycznych. 3. Poszerzenie form pomocy sucej radzeniu sobie z problemami ju istniejcymi. Kierunki dziaania 1. Zwikszenie skutecznoci i dostpnoci leczenia i terapii osobom uzalenionym. 2. Poszerzenie ju istniejcych form pomocy o dzienny oddzia terapeutyczny przy klubie AA. 3. Wdroenie form profilaktyki alkoholowej skierowanej gwnie dla dzieci i modziey. 4. Utworzenie punktu konsultacyjnego dla ofiar przemocy. 5. Systematyczna wsppraca z Komend Powiatow Policji, Komisj Rozwizywania Problemw Alkoholowych, Klubem AA. 6. Przeciwdziaanie przemocy domowej poprzez uwraliwienie spoecznoci lokalnej na ten problem. 7. Pomoc i wsparcie dla dzieci i modziey z rodzin uzalenionych oraz wspuzalenionych maonkw.

8. Szkolenia dla pracownikw socjalnych w zakresie postpowania z rodzin z problemem alkoholowym. 7. Zakoczenie Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych bdzie skuteczna o ile przedstawiciele samorzdu lokalnego znajd zasoby umoliwiajce budow i realizacj programw celowych zgodnych z przyjtymi kierunkami dziaa. Projekty i programy mona realizowa w ramach: - zasobw wasnych samorzdu (np. projekty OPS), - poprzez organizacje pozarzdowe, - poprzez inne instytucje zewntrzne. Projekty i programy realizowane w ramach strategii powinny by zgodne z przyjtymi kierunkami dziaa i powinna je cechowa efektywno, skuteczno i celowo.

Spis treci 1. Wstp

2. Diagnoza Gminy Woszczowa 2.1. Struktura terytorialna 2.2. Struktura demograficzna 2.3. Przyrost naturalny 3. Infrastruktura spoeczna 3.1. Szkolnictwo 3.2. Kultura i sport 3.3. Ochrona zdrowia 3.4. Pomoc spoeczna 3.5. Organizacje pozarzdowe 4. Dominujce problemy spoeczne Gminy Woszczowa 4.1 Bezrobocie 4.2. Niepenosprawno i dugotrwaa choroba 4.3. Uzalenienia i przemoc w rodzinie 4.4. Problem ludzi starszych 4.5. Problemy opiekuczo-wychowawcze w rodzinach 5. Analiza SWOT Gminy Woszczowa 6. Cele strategiczne 6.1. Systematyczna analiza istniejcych problemw spoecznych 6.2. Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osb niepenosprawnych i starszych 6.3. Budowanie systemu wsparcia dla osb bezrobotnych z uwzgldnieniem ich aktywizacji 6.4. Wsparcie rodzin z problemami opiekuczo-wychowawczymi 6.5. Budowa systemu profilaktyki i rozwizywania problemw uzalenie 7. Zakoczenie

You might also like