Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia
Katalog ksiek
Katalog online
Zamw drukowany
katalog
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912011

Alchemia portretu.
Warsztaty Bolesawa
Lutosawskiego
Autor: Bolesaw Lutosawski
ISBN: 978-83-246-2784-4
Format: 200230, stron: 264
Pikne, niezwyke fotografie pene gbi uczu
Richard Avedon o zdjciach Bolesawa Lutosawskiego
Jak uchwyci osobowo i wyjtkowo fotografowanych osb?
Jak budowa zaufanie midzy fotografem a modelem?
Jak za pomoc wiata odda nastrj chwili i atmosfer intymnoci?
Pierwiastek porozumienia, chemia intymnoci, esencja chwili w magicznym oku aparatu
przeksztacaj si w elektryzujcy portret. Z tej alchemii rodzi si zdjcie, bdce czym wicej ni
tylko wiernym odwzorowaniem wygldu i nastroju fotografowanego czowieka. Oto bowiem
otrzymujemy poetycki zapis spotkania z osob i jej osobowoci, portrety przenikliwe, a w swej
prostocie ekspresyjne, intrygujce i nieatwo dajce o sobie zapomnie. Fotografowanie ludzi to
sztuka psychologicznego i emocjonalnego wyczucia drugiego czowieka, mistyczna umiejtno
nasycania wizerunkw ich emocjami i wyjtkowoci. Cho sztuka ta wykracza daleko poza
techniczn biego rejestrowania obrazw za pomoc wiata, jest z ni jednak nierozerwalnie
zwizana.
Eteryczne portrety saw i zwykych ludzi, tworzone przez Bolesawa Lutosawskiego, publikoway
takie pisma, jak The Guardian, Vogue, The Independent, Przekrj czy Tygodnik Powszechny.
Pojawiay si na rozmaitych plakatach, okadkach ksiek i w telewizji BBC. Warsztaty
z Lutosawskim to fascynujca podr przez wyjtkowe chwile, w ktrych powstaway niezwyke
portrety takich osobowoci, jak Sawomir Mroek, Krzysztof Penderecki, Andrzej Wajda,
Mieczysaw Jastrun, Witold Lutosawski, Wisawa Szymborska czy Glenda Jackson.
Mamy niepowtarzaln okazj zajrze za kulisy kadej z tych magicznych fotografii, dowiedzie si,
jak narodzi si pomys na konkretne zdjcie, dlaczego zostao ono w okrelony sposb skomponowane
i skadrowane, jakiego obiektywu czy ekspozycji uyto. Dziki temu uczymy si mistrzowskiego
fotografowania ludzi w zamknitych pokojach i na otwartych przestrzeniach, malowania wiatem
atmosfery i intymnoci chwili czy chwytania obiektywem niemal niezauwaalnych, a jednak
istotnych spojrze i gestw. Bolesaw Lutosawski wyjawia nam take sekretn wiedz o tym, jak
budowa zaufanie midzy fotografem a jego modelem oraz dzieli si opartymi na swym wieloletnim
dowiadczeniu praktycznymi wskazwkami i najgbszymi tajnikami pracy fotografa portretowego.
Poznaj inspirujcy warsztat pracy jednego z najciekawszych polskich fotografw portretowych!
Od trzydziestu lat obserwuj prace Bo Lutosawskiego. Jest fotografem o niezwykej
umiejtnoci zrozumienia prawdziwego charakteru ludzi, a nastpnie odsonicia ich
osobowoci
Sir John Tusa,
brytyjski meneder kultury, popularny dziennikarz radiowy i telewizyjny
Dla Lutosawskiego tworzenie portretw jest rwnoznaczne z niemal zmysowym
wnikniciem w osoby, ktre fotografuje. Jego zdjcia s ulotn prb uchwycenia ich
prawdziwej tosamoci, ktr podwiadomie ujawniaj w gestach"
Sophie Grove,
Country & Town House, maj 2010

Spis treci
Wprowadzenie 11
Mistrzowie 17
Otwarta przestrze 25
Moja Przestrze 37
Okno 45
Atelier 53
Promie sztucznego wiata 63
Studio fotograficzne 71
Aparaty fotograficzne 79
Trjkt nawietlania 91
Rozproszone 107
Intymno 111
Bd agodny 117
Zaufanie 125
Pozowanie 129
Spotkania 143
Osobowoci 159
Promocja 171
Kompozycja 181
Gesty i donie 193
Spojrzenia 203
Wsptworzenie 213
Portret samego siebie 217
Marzyciele 223
Indeks nazwisk 247

Spojrzenia
Fotografia portretowa jest patrzeniem w oczy, tyle e
nie zawsze w te same.
Spojrzenie fotografa to penetrujca obserwacja i zaproszenie do
wsplnej sesji, ktra jest spotkaniem dwch wizji: modela i foto
grafa; dodam tu, e fotograf zainteresowany jest wycznie osob
po drugiej stronie aparatu fotograficznego, a osoba pozujca ma
peny wybr: albo patrzy przed siebie, albo zaglda komu innemu
w renice, albo wpatruje si w obiektyw. Mwic jednoznacznie,
wanie od kierunku spojrzenia osoby pozujcej zaley, jaki bdzie
portret. Jeli wic model jest lekko wystraszony, choby dlatego, e
jeden pstryk migawki odbierze mu dusz (wtedy patrzy na stopy),
albo czuje si zakopotany wasnym wygldem (wtedy patrzy
z ukosa, mruy oczy lub osania twarz rk), to fotograf powinien
to zrozumie i stworzy atmosfer opiekuczego zaufania. (Na
marginesie: pisz tu o ludziach, ktrzy uprzednio zgodzili si na
pozowanie do zdj, umwili si na spotkanie, zaoyli na siebie
odpowiednie sukienki, koszule, garnitury, zawizali kokardki na
warkoczach, narzucili szale, wypudrowali nosy, pociemnili brwi,
poszli do fryzjera, wcignli brzuchy i teraz sami nie rozumiej,
dlaczego stoj lub siedz na wprost fotografa).
Czym wic jest spojrzenie? Oczywicie nie tu miejsce na opi
sywanie zmysu wzroku, czyli optycznej jakoci gaki ocznej, czy
wraliwoci retiny, ktra jest czci mzgu, czy te intelektu
alnego zrozumienia konotacji otoczenia. Jedyne, co nas w tej
ksice interesuje, to intensywno spotkania spojrze, bo to one
s pomostem do drugiego czowieka. Pomylmy wic, e kiedy
obserwujemy ludzi, od razu dostrzegamy kierunek ich spojrzenia,
Lucy Bethune
(Canon A1, f=8, z fleszem na Hot Shoe)

203

U gry: Lucy i Nick

(Canon A1, f=8, z fleszem na Hot Shoe)
Po prawej: Bruce Rae
(Canon A1, f=8, z fleszem na Hot Shoe)

czyli odkrywamy to, co ich zainteresowao, co oni uznali za

ciekawe. Jeli dzieje si to w autobusie czy na ulicy, przewanie
przechodzimy obok zajci wasnymi sprawami. Tymczasem foto
graf powinien sprbowa zrozumie, dlaczego wanie tak, a nie
inaczej zachowuj si ludzie w jego obecnoci. Mwic krtko:
powinien zrozumie motywy, pragnienia, intencje, ktre kieruj
spojrzeniem portretowanego, bo ono wanie stanie si pierwsz
inspiracj do portretu.

205

U gry: John Blakemore

(Hasselblad, obiektyw 80mm, film Ilford FP4
21ASA, strobe lighting [Bowens], 1/250, prze
sona f=8 lub f=11)
Po prawej: Rob Derby
(Hasselblad obiektyw 80mm, film Ilford FP4
21ASA, strobe lighting [Bowens], 1/250, prze
sona f=8 lub f=11)

Chris McNulty by moim studentem na Wydziale Fotografii

w Derby; ja uczyem si od niego zachowania spokoju. Tu przed
powrotem do Polski poszedem si z nim poegna. Wanie
wykopiowywa zdjcia w ciemni, wic przez parnacie minut
rozmawialimy w przestrzeni agodnie owietlonej czerwonymi
lampami. Do zdj, ktre mu zrobiem, wczyem jednak zwy
czajne jarzeniwki. Pomimo to Chris pozosta sob, czowiekim
o wyciszonym spojrzeniu.

208

Chris McNulty
(Canon A1, obiektyw 50mm, film Neopan
400ASA, 1/60 sekundy, przesona f=2)

Helen znaem od lat. By w niej smutek, ale i rado, cie

kawo, ale i obojtno, pasja, ale i niepewno. To wszystko
odzwierciedlao si w jej oczach.
2

Helena Charnock
(Canon A1, obiektyw 50mm, film Neopan
400ASA, 1/60 sekundy, przesona f=2)