You are on page 1of 69

Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia
Skorowidz
Katalog ksiek
Katalog online
Zamw drukowany
katalog
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912011

Fotografia cyfrowa.
Wydanie V
Autor: Ben Long
Tumaczenie: Alicja Szatkowska, Zbigniew Wako
ISBN: 978-83-246-2880-3
Tytu oryginau: Complete Digital Photography, Fifth Edition
Format: 164239, stron: 600

Radykalnie zmienione i rozszerzone wydanie wiatowego bestsellera


Jak fotografowa sport czy dokumentowa wydarzenia kulturalne?
Jak wykonywa zdjcia przy sabym owietleniu?
Jak dokonywa lokalnych edycji i korekt?
Aparaty cyfrowe zapocztkoway now er zainteresowania fotografi. Ludzie wykorzystuj atwo,
jak przynis rozwj cyfrwek, i bawi si robieniem zdj przy kadej okazji. Poniewa fotografia
jest procesem odkrywania, wiele osb szybko przekonuje si, e posiadajc odpowiedni wiedz,
mona wykonywa prace znacznie ciekawsze, zarwno pod wzgldem artystycznym, jak
i technicznym. Jeli Ty rwnie masz ambicj zdoby umiejtnoci, ktre posiada kady wybitny
fotograf, zapraszamy do lektury tego wyjtkowego podrcznika!
Ksika Fotografia cyfrowa. Wydanie V odkryje przed Tob wszystkie tajemnice tej odmiany
fotografii, poczwszy od robienia zdj, przez ich obrbk, na drukowaniu skoczywszy. Dowiesz
si, jak wybra odpowiedni sprzt, jak robi zdjcia, jak je obrabia i publikowa. Poznasz take
reguy komponowania kadru, metody eksponowania gwnego motywu, sposoby operowania
wiatem i wiele innych zagadnie zwizanych z artystycznym aspektem fotografii. wiczenia
proponowane w poszczeglnych rozdziaach pomog Ci lepiej zrozumie prezentowane zagadnienia
i zwiksz Twoje umiejtnoci praktyczne. Najnowsze wydanie ksiki zostao radykalnie zmienione
w stosunku do poprzednich edycji, inna jest jej struktura, ale rwnie znacznie zwikszy si zasb
nowych treci przecie w cigu ostatniej dekady fotografia cyfrowa przesza rewolucyjne zmiany.
Metody dziaania zmysu wzroku
Techniczne szczegy funkcjonowania aparatu
Zasady zgrywania zdj z aparatu
Tajemnice ekspozycji dla pocztkujcych i zaawansowanych
Wyszukiwanie i komponowanie tematu zdjcia
Modyfikacja wiata za pomoc flesza i ekranw
Wady i zalety fotografowania w formacie RAW
Informacje na temat dopasowywania tonw
Przetwarzanie zdj czarno-biaych
Zdobd wiedz teoretyczn oraz praktyczn i nie bj si eksperymentowa!

CONTENTS
Spis treci
11

Oczy,
mzg,
wiato
iobrazand
. . .Images
. . . . . . .. .. .. . . .22
Eyes,
Brains,
Lights,
. . . . . .2
Understanding
czyli jak widzisz
wiat
How
You See
Jak How
widziYour
nasze
okoSee
. . .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Eyes
Przenoszenie
koloru
do to
mzgu
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Transmitting Color
the Brain
Jasny
iciemny
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Light and Dark . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Podsumowanie
. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Summing Up
Jak How
nauczy
si
fotografowania
to Learn Photography . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..

22

.24
..
.25
..
.27
..
.28
..
.29
..
22

.
.
.
.
.

.
.
.
.
.

.
.
.
.
.

.
.
.
.
.

.
.
.
.
.

4
5
7
9
9

GETTING
TOaparat
KNOW . YOUR
Poznaj
swj
. . . . CAMERA
. . . . . . . . . 30 10
Usingtrybu
Auto automatycznego
Mode for Snapshot Shooting
Uycie
do
codziennego
Camera Basics . . fotografowania
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Point-and-Shoot
Obsuga
aparatu . . . . . or
. . SLR
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Battery,
Card, . Power
Kompakt
czyMedia
lustrzanka
. . . . . Switch.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Shootingkarta
in Auto
Mode
. . . . . . zasilania
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Baterie,
pamici
iwcznik
Setting Your
Camera
to Auto Mode.
Fotografowanie
wtrybie
automatycznym
. . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Framing Your
Shot
. . . automatyczny
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Przeczenie
aparatu
na. tryb
Focal Length
Kadrowanie
. . . .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
How ogniskowej
to Press the . .Shutter
Dugo
. . . . . .Button
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
the Focus
of the
Jak Adjusting
wciska spust
migawki
. . . .Viewfinder
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Practice
Shots
. . . . .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Dostosuj
ostro
wizjera
Shutter
Speed
Rb
zdjcia
. . . .and
. . .Status
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Reading Shutter
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Czas nawietlania
iekranSpeed
pomocniczy
When Shutter
Speed
Cant Go . Low
Odczytywanie
czasu
nawietlania
. . . .Enough.
. . . . . . . . .. .. ..
Playing
Back
Your Images
. . . dugi
. . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Kiedy
czas
nawietlania
jest .zbyt
Using Scene
Przegldanie
zdjModes
. . . . .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Snapshot
Tips.sceny
. . . . .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Uywanie
trybw
Pay Attention
Wskazwki
. . . . . . . to
. . HeadroomFill
. . . . . . . . . . . . the
. . .Frame
. . . . . . . .. .. ..
DontnaBe
Afraid to Get inprzestrze
Close . . . . . . . . . . . . .
Uwaaj
niewykorzystan
Lead
Yourkadr
Subject

zapenij
. . . .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Yourbliej
Knees
Nie Remember:
bj si podej
. . .Can
. . .Bend
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Watch
Background
. . na
. . zdjciu
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Podaj
zathe
spojrzeniem
osoby
WatchTwoje
Out for
Backlighting
. . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Pamitaj:
kolana
mog si. zgina
Understand
Uwaaj
na to . .Flash
. . . . Range
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Coverage
. . .owietlenie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. ..
Uwaaj
na tylne
Zasig lampy byskowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wielo uj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.31
..
.31
..
.33
..
.34
..
.35
..
.35
..
.36
..
.36
..
.38
..
.39
..
.39
..
.40
..
.42
..
.42
..
.43
..
.46
..
...
.46
..
.47
..
.47
..
.48
..
.48
..
.49
..
50
50

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

11
14
15
15
16
16
16
18
19
19
20
22
22
23
26
26
27
27
28
28
29
30
30

6 Spis treci

Anatomia aparatu . . . . . . . . . . . . . . . 52
jak obsugiwa ikontrolowa
aparat fotograficzny
Okompaktach ilustrzankach raz jeszcze . . . . . . . . . . . .
Fantastyczne pudeko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak dziaa matryca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Budowa aparatu kompaktowego . . . . . . . . . . . . . . . .
Konstrukcja lustrzanek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czci aparatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obiektyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podstawowe elementy sterujce . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybr trybu fotografowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pomocniczy wywietlacz LCD . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Parametry fotografowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Aktywacja menu inawigacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lampa byskowa (flesz) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przegldanie zdj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Konfiguracja aparatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Data igodzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozmiar obrazu ikompresja . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Format pliku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Parametry przetwarzania obrazu . . . . . . . . . . . . . . . .
Inne opcje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak trzyma aparat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uchwyt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stopy, okcie iszyja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wicej wicze wtrybie automatycznym . . . . . . . . . . . . .
Fotografuj ze sta ogniskow . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak dba oaparat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Akumulatory izasilanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czyszczenie obiektywu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czyszczenie matrycy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Woda aaparaty cyfrowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Niskie temperatury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gorcy klimat aaparaty cyfrowe . . . . . . . . . . . . . . . .
Noniki pamici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Komputer przenony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przenone dyski twarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Netbooki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czyste pyty CD-ROM, kable iadaptery kart PC . . . . . .

53
53
54
54
56
58
58
63
63
64
65
66
66
66
68
68
68
70
70
71
73
73
74
75
76
77
77
78
79
81
83
83
84
85
85
86
86

Spis treci 7

Importowanie zdj . . . . . . . . . . . . . . 88
Kompletowanie wyposaenia cyfrowej ciemni
ipobieranie zdj
Wybr komputera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Pami masowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Kopie zapasowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Monitory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Przygotowanie monitora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Jeszcze kilka sw okolorach . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Profilowanie ikalibracja monitora . . . . . . . . . . . . . . . 94
Dwie postawy wobec toku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Programy do przegldania ikatalogowania zdj . . . . . 97
Programy do edycji zdj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Programy dedykowane do organizacji toku pracy . . . . 101
Zgodno oprogramowania do konwersji
plikw RAW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Inne programy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Importowanie zdj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Czytniki kart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Importowanie zdj zurzdzenia na komputer
zsystemem Windows . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Importowanie zdj zurzdzenia na macintosha . . . . 109
Rczne przenoszenie obrazw przy uyciu
systemu Windows lub Mac OS . . . . . . . . . . . . . . 110
Zmiana nazwy iorganizacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Do przodu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Matryce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Jak ukad scalony tworzy obraz
Jak dziaa matryca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Liczenie fotonw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Szczypta teorii kolorw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Interpolacja koloru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zamiana danych wobraz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dopasowanie kolorw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Konwersja przestrzeni kolorw . . . . . . . . . . . . . . . .
Korekcja gamma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Balans bieli iprzetwarzanie obrazu . . . . . . . . . . . . .
Wyostrzanie iredukcja szumw . . . . . . . . . . . . . . .
Kompresja JPEG izapis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Powrt do rzeczywistoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

115
115
117
119
121
121
121
121
123
123
123
125

8 Spis treci

Podstawy ekspozycji . . . . . . . . . . . . . 126


Podstawowa teoria ekspozycji
Przewietlenie iniedowietlenie . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mechanizmy kontroli ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ISO trzeci parametr ekspozycji . . . . . . . . . . . . . .
Warto ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czas nawietlania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przysona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po co dwa sposoby kontrolowania wiata? . . . . . . . .
Powrt do trybu automatycznego . . . . . . . . . . . . . . . . .

127
128
129
130
130
130
132
138

Tryb automatyki programowej . . . . . . . 140


Kontrola ekspozycji, ostrzenia
iinnych parametrw
Przejcie na tryb automatyki programowej . . . . . . . . . . .
Powrt do ostrzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak dziaa autofokus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tryby autofokusa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena ostroci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zota zasada ostrzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Balans bieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Automatyczny ipredefiniowany balans bieli . . . . . . .
Rczny balans bieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena balansu bieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przesunicie balansu bieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bracketing balansu bieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Unikaj zmartwie zwizanych zbalansem bieli . . . . .
Pomoce do ustawiania balansu bieli . . . . . . . . . . . .
Tryb zdj seryjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografowanie wtrybie zdj seryjnych . . . . . . . . . .
Samowyzwalacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pilot zdalnego sterowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustawienia rczne przy uyciu funkcji Shift
(fleksji programu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obliczanie bezpiecznego czasu nawietlania
podczas fotografowania zrki . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stabilizacja iczas nawietlania . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy naprawd musz oblicza bezpieczny
czas nawietlania? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zmiana czuoci ISO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uamkowe wartoci ISO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

141
142
142
144
153
153
154
156
156
158
158
159
159
159
163
164
165
167
169
171
171
172
172
176
176

Spis treci 9

Ekspozycja: poziom zaawansowany . . . . . 178


Wicej na temat pomiaru wiata
ielementw sterujcych ekspozycji
Opomiarze wiata raz jeszcze . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Blokada ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oczym informuje wiatomierz? . . . . . . . . . . . . . . .
Ryzyko przewietlenia iniedowietlenia . . . . . . . . . .
Ustawianie parametrw ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . .
Kompensacja ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sterowanie ekspozycj za pomoc wiatomierza . . . .
Tryby priorytetw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tryb manualny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ktrej metody powiniene uywa? . . . . . . . . . . . . .
Histogram waparacie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Definicja histogramu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena kontrastu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Histogram ztrzema kanaami kolorw . . . . . . . . . . .
Bracketing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Auto-bracketing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ponownie otrybach scen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ponownie oparametrach przetwarzania obrazu . . . . . . .
Koniec pstrykania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

180
181
182
184
187
187
189
191
192
194
194
195
196
199
200
201
204
204
205

Wyszukiwanie ikomponowanie
tematu zdjcia . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
Nauka sztuki fotografii
Patrzenie awidzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenia na widzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Znajdowanie tematu zdjcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia jako abstrakcja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nie tylko dla artystw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tworzenie zdjcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybr pozycji aparatu idugoci ogniskowej . . . . . . .
Fotografowanie zma gbi ostroci . . . . . . . . . . .
Kompozycja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rwnowaga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Regua trjpodziau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Powtrzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Geometria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Linie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mieszanie iczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pierwszy idrugi plan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Komponowanie jasnych iciemnych tonw . . . . . . . . . .
Mniej znaczy wicej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mieszanie, czenie iignorowanie . . . . . . . . . . . . . . . .

207
208
211
215
218
218
220
223
227
227
231
231
232
232
234
234
237
237
238

10 Spis treci

Sze sposobw na lepsze zdjcia . . . . . . . . . . . . . . . .


Zwracaj uwag na obraz wwizjerze . . . . . . . . . . . . .
Pracuj nad tematem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tryb zdj seryjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Narracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Upraszczaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nie bj si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sprzt nie ma znaczenia (zazwyczaj) . . . . . . . . . . . . . .
czenie rzemiosa isztuki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10 Owietlenie . . . . . . . . . . . . . . . . . .

239
239
240
242
242
243
244
244
245

246

Reflektory, lampy stroboskopowe


ikontrolowanie owietlenia

Kontrolowanie wiata zastanego . . . . . . . . . . . . . . . . .


Owietlenie wskie iszerokie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografowanie zlamp byskow . . . . . . . . . . . . . . . .
Tryby pracy lampy byskowej . . . . . . . . . . . . . . . . .
Balans bieli awiato lampy byskowej . . . . . . . . . . .
Uywanie flesza przy sabym wietle . . . . . . . . . . . .
Uycie bysku dopeniajcego przy jasnym wietle . . .
Zewntrzna lampa byskowa . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dalsza nauka owietlenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11

247
251
251
252
254
254
257
258
263

Fotografowanie wformacie RAW . . . . . . 264


Zyskaj wicej moliwoci edycji zdjcia
dziki formatowi RAW
Czym jest format RAW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dlaczego warto uywa formatu RAW . . . . . . . . . . . . . .
Moliwo edycji balansu bieli . . . . . . . . . . . . . . . .
Odzyskiwanie wiate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wikszy zakres ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cyfrowy negatyw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przetwarzanie wsadowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Edycja bezstratna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wady formatu RAW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pliki RAW zajmuj wicej miejsca . . . . . . . . . . . . . .
Inni mog mie problemy zodczytaniem
Twoich plikw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Twj program moe nie wsppracowa
zTwoim aparatem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Organizacja toku pracy moe by nieco
bardziej skomplikowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Konfiguracja ustawie formatu RAW . . . . . . . . . . . . . . .
Ekspozycja plikw RAW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak aparat rejestruje wiato . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Asekuracja podczas przewietlania . . . . . . . . . . . . .

265
266
266
267
268
270
271
271
271
271
271
272
272
272
273
274
274

Spis treci 11

Wymagana odrobina edycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Jak bardzo przewietli? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nie do codziennego uytku . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Warto eksperymentowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12 Zdjcia specjalne . . . . . . . . . . . . . . .

275
275
275
275

276

Funkcje aparatu imetody radzenia sobie


wokrelonych sytuacjach zdjciowych

Fotografia czarno-biaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ty mwisz czerwony, ja mwi szary . . . . . . . . .
Kolorowe widzenie, czarno-biae fotografowanie . . . .
Czarno-biaa ekspozycja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografowanie wpodczerwieni . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stabilne fotografowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia krajobrazowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uwaaj na flary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ekspozycja zekstremaln gbi ostroci . . . . . . . . .
Zdjcia panoramiczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przygotowanie aparatu do zdj panoramicznych . . .
Poprawne panoramowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ekspozycja zdj panoramicznych . . . . . . . . . . . . . .
Fotografuj zuwag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Makrofotografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Optymalna dugo ogniskowej . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustawianie ostroci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Maa gbia ostroci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zwikszenie gbi ostroci wtrybie makro . . . . . . . .
Zdjcia zszerokim zakresem dynamiki (HDR) . . . . . . . .
Fotografia HDR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografowanie koncertw iprzedstawie . . . . . . . . . . .
Ustawienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Strategia doboru ekspozycji . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Komponowanie zdj zwystpu . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografowanie wydarze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia sportowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia uliczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Co wzamian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Uycie zdj ulicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia nocna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia podwodna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotografia reklamowa produktu . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Korzystanie zfiltrw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rodzaje filtrw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozszerzenia obiektywu dla kompaktw . . . . . . . . . .
Odkrywanie na wasn rk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

277
279
280
281
281
284
286
287
287
291
292
293
296
296
299
300
300
301
302
303
303
304
305
306
307
308
309
310
312
313
313
314
317
318
319
320
322
322

12 Spis treci

13 Tok pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

324

Zarzdzanie zdjciami iprzygotowywanie


ich do obrbki

Postprodukcja, czyli przetwarzanie zrobionych zdj . . . .


Importowanie iporzdkowanie . . . . . . . . . . . . . . . .
Znakowanie iprzypisywanie sw kluczowych . . . . .
Selekcjonowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Korygowanie iedytowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nadawanie formy wyjciowej . . . . . . . . . . . . . . . . .
Archiwizowanie itworzenie kopii bezpieczestwa . . .
Katalogowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Elastyczno toku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Pierwsze kroki zprogramem Bridge . . .
wiczenie. Wybieranie iocenianie zdj
wprogramie Bridge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Filtrowanie zdj . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Grupowanie zdj . . . . . . . . . . . . . . .
Sortowanie zdj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Metadane IPTC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Tworzenie istosowanie
szablonw metadanych . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sowa kluczowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tworzenie sw kluczowych . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przypisywanie sw kluczowych . . . . . . . . . . . . . . .
Filtrowanie wedug sw kluczowych . . . . . . . . . . . .
Kolekcje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Tworzenie kolekcji . . . . . . . . . . . . . . .
Kolekcje inteligentne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Tworzenie kolekcji inteligentnej . . . . .
Jedno zzastosowa kolekcji . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Otwieranie zdj wPhotoshopie . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inne polecenia programu Bridge . . . . . . . . . . . . . . . . .
Niewane, jakiego programu uywasz, wane,
co moesz za jego pomoc zdziaa . . . . . . . . . . . . .

325
328
328
329
330
330
330
331
331
332
338
341
342
344
344
344
346
346
347
347
347
348
349
349
350
350
351
351

pracy edycyjnej
14 Tok
ipierwsze czynnoci . . . . . . . . . . . . . 352
Omwienie znaczenia kolejnoci zabiegw
edycyjnych iwykonanie wstpnych korekt
Kolejno czynnoci edycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Powtrka zhistogramw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kadrowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Kadrowanie obrazu . . . . . . . . . . . . . .
Prostowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Prostowanie zdjcia . . . . . . . . . . . . .
Korekcja znieksztace geometrycznych . . . . . . . . . . . .

353
355
356
357
361
361
364

Spis treci 13

wiczenie. Korygowanie znieksztace


poduszkowych ibeczkowych
wPhotoshopie CS2 lub nowszym . . . . . . . . . . . 365
Korekcja perspektywy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 368
wiczenie. Korygowanie perspektywy
wPhotoshopie CS2 lub nowszym . . . . . . . . . . 368
Korekcja aberracji chromatycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . 370
wiczenie. Korygowanie aberracji chromatycznej
wPhotoshopie CS2 lub nowszym . . . . . . . . . . 370
Usuwanie ladw pyu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372
wiczenie. Usuwanie ladw pyu . . . . . . . . . . . 373
Usuwanie efektu czerwonych oczu . . . . . . . . . . . . . . . . 374
Zapisywanie zdjcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
Polecenia Save (Zapisz) iSave As (Zapisz jako) . . . . 375
Idziemy dalej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 376

15 Korekcja tonalna . . . . . . . . . . . . . . . 378


Ustalanie bieli, czerni ikontrastu
na waciwym poziomie

Na czym polega korekcja tonalna? . . . . . . . . . . . . . . . .


Poziomy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Ustawianie poziomw wejciowych . . .
wiczenie. Korekcja poziomw wpraktyce . . . . .
Czy naley martwi si utrat danych? . . . . . . . . . . . . .
Krzywe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Korekcja tonw
za pomoc krzywych . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nauka rozpoznawania prawdziwej czerni . . . . . . . . . . .

16 Korekcja barw . . . . . . . . . . . . . . . .

379
380
381
384
389
390
393
397

400

Naprawianie, poprawianie
izmienianie kolorw

Poziomy ikrzywe akolorystyka obrazu . . . . . . . . . . . . .


wiczenie. Usuwanie przebarwienia . . . . . . . . . .
wiczenie. Korygowanie barw
za pomoc krzywych . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Korekcja barwy inasycenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Korekcja nasycenia . . . . . . . . . . . . . .
Jaskrawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Co wiemy do tej pory? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17 Edycja plikw RAW . . . . . . . . . . . . . .

401
403
407
410
411
413
414

416

Korygowanie tonw ikolorw wplikach RAW

Tok pracy wtrybie RAW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 417


Edycja plikw RAW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421

14 Spis treci

Edycja bezstratna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybr miejsca zapisu listy edycyjnej . . . . . . . . . . . .
Podstawowe korekcje plikw RAW . . . . . . . . . . . . . . . .
Ustawienia wstpne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Podstawowa edycja pliku RAW . . . . . .
Wicej obalansie bieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rczne ustawianie balansu bieli . . . . . . . . . . . . . . .
Korygowanie balansu bieli na zdjciach,
ktre nie zawieraj elementw szarych . . . . . . . . .
Balans bieli aposteryzacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wicej oodzyskiwaniu wiate . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Suwak Recovery (Odtwarzanie) . . . . . . . . . . . . . . . .
Jeszcze raz ostrategii nawietlania wtrybie RAW . . .
Wicej owietle wypeniajcym . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Narzdzia adaptacyjne wAperture . . . . . . . . . . . . .
Funkcja D-Lighting wCapture NX . . . . . . . . . . . . . .
Pozostae narzdzia korekcyjne wCamera Raw 4.0 . . . .
Opcje obiegu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie parametrw konwersji zjednego
obrazu do drugiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie edycji wCamera Raw . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie edycji wAperture . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie edycji wLightroomie . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie edycji wNikon Capture NX . . . . . . . . . .
wiczenie. Przygotowanie do rozdziau 18 . . . . . .
Co dalej? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18 Maskowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . .

421
421
422
423
423
426
427
428
430
430
432
432
433
435
435
435
436
438
438
439
439
440
440
441

442

Ograniczanie dziaania korekt


za pomoc masek

Narzdzia maskujce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Narzdzia do tworzenia zaznacze . . . . . . . . . . . . .
Modyfikowanie krawdzi zaznacze . . . . . . . . . . . . .
Zapisywanie masek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ograniczenia wdziaaniu narzdzi zaznaczajcych . .
wiczenie. Tworzenie zoonych masek . . . . . . . .
Warstwy dopasowania (korekcyjne) . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Warstwy dopasowania . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Wicej omaskowaniu warstw . . . . . .
Edycja selektywna wCamera Raw . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Korekcja selektywna
wCamera Raw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Korekta ukierunkowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Maskowanie zaawansowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Zaawansowane maskowanie
wPhotoshopie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jeszcze raz ozapisywaniu plikw . . . . . . . . . . . . . . . . .

444
444
449
450
451
452
457
459
464
469
470
472
473
475
479

Spis treci 15

19 Konwersja do czerni ibieli . . . . . . . . .

480

Przeksztacanie zdj kolorowych


wczarno-biae

Prosta konwersja do skali szaroci . . . . . . . . . . . . . . . .


Funkcja Black & White (Czarno-biay) wPhotoshopie . . .
wiczenie. Stosowanie polecenia
Black & White (Czarno-biay) . . . . . . . . . . . . .
Warstwy dopasowania typu Black & White
(Czarno-biay) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inne techniki konwertowania do czerni ibieli . . . . . . . .
Mieszanie kanaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Konwersja do luminancji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Redukcja nasycenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Konwersja do czerni ibieli wCamera Raw . . . . . . . . . .
Wyspecjalizowane pluginy do konwersji czarno-biaej . . .
Korygowanie obrazw czarno-biaych . . . . . . . . . . . . . .
Zdjcia osabym kontracie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

retuszowanie
20 Warstwy,
iefekty specjalne . . . . . . . . . . . . . .

481
482
482
485
487
487
488
488
489
490
491
492

494

Dodatkowe narzdzia edycyjne ipomysy


na poprawianie zdj
Warstwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podstawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Komponowanie . . . . . . . . . . . . . . . .
Krycie itryby mieszania warstw . . . . . . . . . . . . . . .
Pdzle istemple . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pdzle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stemple, czyli narzdzia do klonowania . . . . . . . . . .
Narzdzia Patch (atka) iHealing Brush
(Pdzel korygujcy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Malowanie wiatem icieniem . . . . . .
Praktyczne techniki edycyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Adaptacyjna korekcja wiate icieni . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Korygowanie balansu bieli
wpliku JPEG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Retuszowanie portretw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Usuwanie szumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Programy redukujce szum . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rczne usuwanie szumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Redukcja szumu za pomoc filtra Median
(Mediana) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Maskowana redukcja szumu za pomoc filtra
Median (Mediana) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Redukcja szumw wtrybie L*a*b . . . . . . . . . . . . . .

495
496
497
500
502
503
504
505
506
507
507
510
514
516
518
518
519
520
522

16 Spis treci

Obiekty inteligentne wPhotoshopie . . . . . . . . . . . . . . . 523


wiczenie. Praca zobiektami inteligentnymi . . . . 524
Co dalej? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 528

21 Publikowanie fotografii cyfrowych . . . .

530

Nadawanie zdjciom form


papierowych ielektronicznych

Skalowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzielczo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Skalowanie obrazu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Zrozumie,
czym jest rozdzielczo . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kiedy naley stosowa ponowne prbkowanie? . . . . .
Wyostrzanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak dziaa wyostrzanie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ostro nie zawsze znaczy to samo . . . . . . . . . . .
Malowanie ostroci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Selektywne wyostrzanie portretu . . . . .
Publikowanie zdj winternecie . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przygotowanie plikw elektronicznych . . . . . . . . . . . . .
Wybr drukarki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukarki atramentowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukarki laserowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukarki termosublimacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybr papieru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybr tuszu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybr rozdzielczoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie. Podgld wydruku wPhotoshopie . . . .
wiczenie. Drukowanie
przy uyciu Photoshopa . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Poprawianie druku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukowanie za porednictwem internetu . . . . . . . . .
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

531
531
532
534
537
538
538
541
541
542
546
549
550
551
557
558
558
559
559
559
564
565
567
571
571

Dodatek A
Sowniczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572
Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587

Wyszukiwanie
ikomponowanie
tematu zdjcia
Nauka sztuki fotografii

ak dotd zajmowalimy si teori dotyczc rnych parametrw istotnych podczas tworzenia zdj, atake elementami sterujcymi, ktre su do zmiany poszczeglnych ustawie. Mwiem, e jest to dziedzina rzemiosa. Sztuka fotografii
to proces wykorzystania tych umiejtnoci rzemielniczych do przedstawienia pewnych
scen takich jak portret, martwa natura, wydarzenie, krajobraz lub abstrakcja
wsposb, ktry czciowo odzwierciedla Twoje odczucia wzgldem tematu zdjcia.
Moesz uczy si teorii iwciskania przyciskw do koca ycia, ale jeeli nie wiesz, jak
rozpozna potencjalne zdjcie, a nastpnie jak je skomponowa tak, aby przycigao
uwag, Twoje umiejtnoci na nic si nie zdadz. Podobnie nie jest wane, czy potrafisz
patrze fotograficznie, jeeli nie wiesz, jakie znaczenie ma dugo ogniskowej, pozycja
aparatu, czas nawietlania, wielko otworu przysony i oglna ekspozycja, poniewa
Twoje sownictwo fotograficzne bdzie bardzo ograniczone. Pod tym wzgldem sztuka
irzemioso s rwnie wane dla dobrego fotografowania. Wtym rozdziale skupimy si
na sztuce ina tym, jak znale, zwizualizowa iskomponowa potencjalne zdjcie.

Patrzenie awidzenie
Znasz to? Spieszysz si, eby wyj zdomu, ale nie moesz znale kluczy (albo okularw przeciwsonecznych, portfela, gogli, szpicruty czy czegokolwiek innego). Sprawdzasz na biurku, w kieszeniach wszystkich paszczy, ktre ostatnio nosie, na stole
wkuchni, wazience apotem jeszcze raz wtych samych miejscach. Prbujesz sobie
przypomnie, gdzie ostatnio widziae klucze. Wkocu po 20 minutach coraz bardziej
nerwowych poszukiwa znajdujesz je lece na penym widoku na rodku biurka
pierwszym miejscu, ktre sprawdzae.
Takie frustrujce sytuacje maj miejsce, poniewa patrzenie na wiat nie sprawia nam
kopotw owiele gorzej jest zwidzeniem. Chocia zazwyczaj uywamy tych dwch
poj wymiennie, zperspektywy fotografa istniej midzy nimi due rnice.
Dlaczego patrzysz na biurko, na ktrym le szukane przez Ciebie klucze, ale nie widzisz
ich? Odpowied ma wiele wsplnego ztym, czego si dowiedziae zrozdziau 1., Oczy,
mzg, wiato iobraz. Twoje oczy s czym wicej ni prostym urzdzeniem optycznym.
Chocia atwo przyrwnywa je do aparatu maj soczewk, tczwk, ktra dziaa jak
przysona irysowa, iwiatoczu paszczyzn ogniskowej rni si od niego jednym,
istotnym szczegem s poczone z mzgiem. Jak ju wiesz z rozdziau 1., mzg
w znacznym stopniu zmienia nasz percepcj, a pierwszorzdnym przykadem na to
jest niedostrzeganie kluczy lecych przed Tob na biurku. Moe to by frustrujce, ale
istnieje dobry powd, dla ktrego mzg nauczy si dziaa wten sposb.
Pomyl otypowym zaatwianiu spraw wmiecie. Jedc lub chodzc wrnych miejscach, bdziesz wiadomy obecnoci dziesitkw, anawet setek samochodw iprawdopodobnie dziesitek lub setek ludzi, nie wspominajc orowerzystach, wzkach zdziemi itd. Jeeli wszystko pjdzie dobrze, bdziesz mg wymanewrowa pomidzy tymi
przeszkodami lub zupenie je omin, nie wpadajc na adn znich. Chocia staniesz
si tym samym czci bardzo skomplikowanej choreografii, kiedy wrcisz do domu,
najprawdopodobniej nie bdziesz pamita szczegw dotyczcych wikszoci, jeeli
nie wszystkich, pojazdw iludzi.
By moe zwrcie uwag na jeden czy dwa samochody (lub na kilkoro ludzi), poniewa wyglday wyjtkowo atrakcyjnie lub niezwykle, ale na wikszo patrzye jak
na przedmiot zpewnej kategorii. Po powrocie do domu okae si, e nie zapamitae

208 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


nawet ich marek izamiast tego oznajmisz domownikom, e dzi na drogach jest duy
ruch. Wpewnym sensie istota rzeczy przysania szczegy.
Przetworzenie danych wizualnych wymaga niezwykle duej przepustowoci neuronalnej, ktrej Twj mzg potrzebuje do innych czynnoci, np. do skupienia si na sprawach, ktre masz zaatwi itp. Aby nie zosta przeciony iloci informacji wzrokowych, mzg edytuje iskraca dowiadczenia wzrokowe. Dziki temu, przechodzc przez
ulic, nie widzisz wielkiego, metalowego pojazdu na czterech koach zdu, jasn szyb,
szecioma zdechymi konikami polnymi na przednim zderzaku, ztablic rejestracyjn
znapisem KOCHAM NY izbrunetk wpapilotach siedzc za kierownic po prostu
widzisz samochd. Upraszczajc skomplikowany obraz duego samochodu do zwykego
pojcia iikony, nie musisz ryzykowa potrcenia, aby zarejestrowa wszystkie szczegy
jego wygldu. Mzg wybiera drog na skrty, dziki ktrej moesz normalnie funkcjonowa, cho przez to prawdopodobnie wiat staje si mniej wizualnie interesujcy.
Wrmy jednak do zgubionych kluczy. Kiedy patrzysz na biurko, mzg moe stwierdzi,
e ju wie, jak ono wyglda, wic nie musi wysila si, aby zarejestrowa wszystkie
szczegy, ktre przecie ju zna. Normalnie wtym miejscu nie le klucze, wic ich po
prostu nie dostrzegasz. Dlatego te kto, kto nie przyzwyczai si do widoku Twojego
biurka, wejdzie do pokoju iod razu zauway klucze.
Dzieci dziaaj inaczej. Poniewa wiat jest dla nich nowym miejscem, zauwaaj owiele wicej szczegw. Musz je widzie, poniewa nie nauczyy si jeszcze upraszcza
skomplikowanych informacji wzrokowych do prostych symboli, takich jak biurko. Niestety wizualna zoono wiata stanowi surowiec, nad ktrym fotograf musi pracowa.
Dlatego te nie chcesz, aby mzg upraszcza to, czego dowiadczasz, poniewa chcesz
dostrzega kady szczeg. Innymi sowy, musisz nauczy si ponownie widzie wiat
oczami dziecka.
Kiedy starzejesz si, gromadzisz wiksz wiedz na temat wiata, wic mzg moe pozwoli sobie na wprowadzenie jeszcze wikszych uproszcze, aby zaoszczdzi Ci problemw zwizanych zwidzeniem. Co za tym idzie, jedn znajtrudniejszych umiejtnoci,
ktr musisz posi jako fotograf, jest powicanie mniejszej iloci czasu na patrzenie,
awikszej na widzenie. Kiedy ju to opanujesz, bdziesz wykonywa lepsze zdjcia, nawet jeeli Twoje umiejtnoci techniczne pozostawiaj jeszcze troch do yczenia.
Na szczcie, chocia mzg czsto utrudnia nam dokadne widzenie, s pewne sposoby,
dziki ktrym moesz wyczuli swoje zmysy inauczy si zauwaa interesujce rzeczy
wok Ciebie. Im czciej to robisz, tym czciej odkrywasz surowiec, ktry moe zosta
uformowany wfotografi.

wiczenia na widzenie
Podobnie jak muzycy musz wiczy such, aby rozpoznawa tonacje, interway iakordy, tak fotografowie musz trenowa swj wzrok, aby by bardziej otwarty iwraliwy na
wiat. Innymi sowy, moesz wiczy widzenie.
Najprostszym sposobem na zwikszenie sprawnoci widzenia jest przypomnienie sobie, jak to jest widzie. Jednake, jeeli upyno duo czasu, od kiedy Twj wzrok by
naprawd otwarty, moesz mie trudnoci z okreleniem, jaka jest rnica pomidzy
zwykym patrzeniem awidzeniem. Jednym znajatwiejszych sposobw na przywrcenie wzrokowi dawnej sprawnoci jest pojechanie wnowe miejsce. By moe zauwaye
to podczas podry lub wyjazdu na urlop. Kiedy po raz pierwszy jeste wmiejscu, ktre
wyglda bardzo obco lub jest dla Ciebie po prostu nowe, czsto zauwaasz duo rnych
szczegw. Jest to cz mechanizmu przetrwania jeste nieco bardziej uwany ni
zwykle inieco bardziej czujny, przez co Twoje zmysy s bardziej aktywne. Ale dzieje si
tak rwnie dlatego, e masz duo nowych rzeczy do zobaczenia rzeczy, co do ktrych
Twj mzg nie wie jeszcze, jak je uproci.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 209


Dlatego te wielu ludzi uwaa, e musi gdzie wyjecha, jeeli chce fotografowa. Zauwayli ju wczeniej, e kiedy podruj, widz wicej. Czasami dzieje si tak, poniewa s wwyjtkowo malowniczym miejscu, ale moim zdaniem jest to wduym stopniu
zwizane ztym, e zmys wzroku pracuje wtedy na wyszych obrotach ijest bardziej
efektywny. Kiedy nastpnym razem co takiego przytrafi si Tobie, zwr uwag, jak si
czujesz, poniewa jest to dobry sposb na nauczenie si, jak to jest widzie naprawd.
Zidentyfikowanie tego uczucia uatwi Ci ponowne jego odnalezienie.
Kolejn rzecz, ktrej musisz si nauczy, jest to, e nie liczy si miejsce, ale to, jak je
widzisz. Nie powiniene podrowa wcelu zrobienia interesujcych zdj inie powiniene liczy na to, e podrowanie aktywuje Twj zmys wzroku, poniewa nie zawsze
tak bdzie. Istnieje due prawdopodobiestwo, e jeeli nie potrafisz zrobi dobrych
zdj we wasnym ogrdku, to nie pomoe Ci podr wegzotyczne miejsca, poniewa
dobre fotografie maj swoje rdo wdobrze wywiczonym zmyle wzroku.
Poniej znajduje si kilka wicze, ktre pomog Ci uaktywni zmys wzroku, inie bdziesz musia wtym celu podrowa.

Rozgrzewka
Nie zakadaj, e po caym dniu wpracy wyjdziesz zdomu inagle bdziesz fotografem.
Nie prbowaby wicze i gry na instrumencie bez rozgrzewki Twj wzrok take
moe tego potrzebowa. Chocia akt widzenia nie jest mczcy, jest to jednak czynno
fizyczna, ktr musisz wykonywa wiadomie. Troch czasu moe upyn, zanim opadnie zCiebie stres po caym dniu iotworzysz si na wraenia wzrokowe.
Kiedy tylko wyjdziesz zdomu, zrb zdjcie. Niewane czego moe to by zdjcie stopy, latarni po drugiej stronie ulicy, pokrywy studzienki kanalizacyjnej lub czegokolwiek
innego. Krok ten uwiadomi Ci fizyczno fotografowania. Poczujesz aparat wrkach
iprzypomnisz sobie, jak go trzyma. Najwaniejsze jednak, aby spojrza przez wizjer
iprzypomnia sobie ksztat kadru oraz jak wyglda wiat przycity do rozmiarw zdjcia. Pomoe Ci to odci si od wszystkiego, co mogoby Ci rozprasza, dziki czemu
skupisz si na widzeniu imyleniu ozdjciach.

Wymyl sobie zadanie


Fotografia wymaga wicze, ktre musisz wykonywa regularnie. Jeeli bdziesz odkada robienie zdj na czas urlopu, to prawdopodobnie nie bdziesz duo fotografowa.
Jak ju wspominaem, okazj do zrobienia dobrego zdjcia moesz napotka wszdzie,
musisz mie tylko oczy szeroko otwarte, aby jej nie przegapi, atakiej czujnoci mona
si nauczy.
Wymylenie sobie zadania jest jednym ze sposobw na wiczenie ina tchnicie ycia
wznajome miejsca. Moesz wybra przedmiot stare samochody, drzwi, kwiaty kwitnce wokolicy albo jak fraz lub sowo zadowolenie, bez pracy nie ma koaczy,
ziarnko do ziarnka, azbierze si miarka. Obrany przez Ciebie temat nie musi by zrozumiay dla nikogo poza Tob imoesz go zinterpretowa tak, jak tylko zechcesz. Chodzi oto, eby spojrza na znajom okolic zinnej perspektywy. Spojrzenie pod innym
ktem lub narzucenie sobie jakiego celu zwizanego zfotografi pomoe Ci zobaczy
Twoje otoczenie winnym wietle.
Aktualnie realizuj trzy projekty: moja ulica, moje ssiedztwo iSan Francisco. Czasami,
kiedy mam woln chwil, wybieram ktry ztych tematw iid robi zdjcia. Ograniczenie si tylko do mojej ulicy stawia przede mn najwiksze wymagania. Nieco atwiejsze jest fotografowanie ssiedztwa, anajatwiejsze caego miasta. Jednake skupienie
si na jednej ulicy moe by najbardziej interesujce, poniewa wymaga to wyszukania
niezwykego owietlenia lub kompozycji wbardzo znajomym otoczeniu (rysunek 9.1).

210 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Rysunek 9.1.
Zdjcia wykonane
wramach projektu
Moja ulica, Moje
ssiedztwo iSan
Francisco (wtej
kolejnoci). Fotografowanie wramach
projektu moe uatwi Ci wynajdowanie
tematw

Projekt moe by jedynie pozornie mao pojemny. Wyznacz sobie ograniczone cele, aby
nada swoim dziaaniom kierunek, anastpnie wykorzystaj wpeni moliwoci, jakie
Ci daj.

Ogldaj zdjcia innych fotografw


Ostatnio, uczc przyszych fotografw, zauwayem co dziwnego: niewielu znich zna
histori fotografii. Chocia osoby, ktre chc zosta pisarzami, z atwoci wymieni
swoich ulubionych autorw iukochane ksiki, niewielu studentw fotografii ma ulubionego fotografa lub potrafi wymieni najsynniejsze inajwaniejsze zdjcia. Jednake
zaznajomienie si zdzieami mistrzw watwy sposb moe pomc Ci wrobieniu lepszych zdj.
Na szczcie wobecnych czasach atwo jest uzyska dostp do najsynniejszych inajbardziej cenionych fotografii whistorii. Pjd do biblioteki lub ksigarni albo przeszukaj
Google iznajd prace najwikszych mistrzw fotografii, takich jak Henri Cartier-Bresson, Paul Strand, Ansel Adams, Elliot Erwitt, Diane Arbus, Alfred Stieglitz iDorothea
Lange. Powi troch czasu na ogldanie ich dzie, zarwno pod ktem tego, jaki maj
wpyw na Ciebie, jak itechniki ich wykonania. Zwr uwag na kompozycj izastanw
si, co dany fotograf musia zrobi (albo na co poczeka), aby uzyska dany rezultat.
Jakich parametrw ekspozycji mg uy? By moe uda Ci si wydedukowa dugo
ogniskowej. Czy zdjcie obejmuje szerokie pole widzenia? Jeeli tak, to wiesz, e uyty
zosta obiektyw szerokoktny. Jeeli nie, to fotograf posuy si duszym obiektywem.
Kiedy ju wiesz co nieco na temat ogniskowej, moesz zacz si zastanawia, jak blisko tematu zdjcia znajdowa si fotograf. Przeprowadzajc tego typu analiz, moesz
dowiedzie si duo na temat podejcia danego fotografa do tematu zdjcia, wyborw,
jakich dokona, idecyzji, ktre musia podj, aby uzyska taki, anie inny rezultat.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 211

Szkicuj irysuj
Oczywicie jest to ksika na temat fotografii, ale fotografia jest form sztuki wizualnej i szkicowanie oraz rysowanie moe pomc Ci w pobudzeniu do dziaania zmysu
wzroku. Jeeli jeste podobny do mnie, to prawdopodobnie upierasz si, e nie umiesz
rysowa. Twoim celem nie jest jednak stworzenie dziea godnego miejsca wgalerii, ale
zgranie si z wasnym zmysem wzroku. Nie musisz stworzy idealnego obrazu, ani
nawet dobrego.
Rysujc, musisz zwraca uwag na kady ksztat i linie, ktre skadaj si na dany
obiekt. Przestaniesz go widzie jako cao, ale jako zbir linii iksztatw. Czy uda Ci
si dobrze je narysowa, nie ma najmniejszego znaczenia, poniewa proces ten potrafi
doskonale aktywowa Twj wzrok. Nawet 10 do 15 minut rysowania ze skupieniem
pomoe Ci inaczej spojrze na wiat.

Uwaaj irb to, co sprawdza si wTwoim przypadku


Jednym znajlepszych sposobw na nauczenie si, jak rozgrza wzrok, jest zwracanie
uwagi na to, jak si czujesz, kiedy widzisz efektywnie. Jak ju bdziesz wiedzia, bdziesz mg znale swj wasny sposb na dochodzenie do tego stanu. Niewane jaki.
Wane, aby dziaa wTwoim przypadku.
Na przykad czasami wychodz fotografowa iskupiam si tak bardzo na tym, aby moje
poszukiwania zostay zwieczone sukcesem, e zapdzam sam siebie wkozi rg. Kiedy
daj si opta myli, e musz zrobi dobre zdjcia, to zaczynam si rozprasza iprzestaj widzie. Ostatnio wic wyprbowaem takie oto wiczenie: wyjmuj kart pamici
zaparatu iwychodz fotografowa. Poniewa nie mam nonika pamici, nie mam na
czym zapisa zdj. Jedyne, co mog zrobi, to wyszukiwa potencjalne zdjcia isprawdza, jak by wyglday wwizjerze aparatu. Dziki temu przypominam sobie, jak to jest
po prostu widzie, bez stresu zwizanego ztym, czy uda mi si zrobi dobre zdjcia.
Nie przejmuj si te, jeeli uda Ci si zrobi rewelacyjne zdjcie bez karty pamici waparacie. Bdziesz mia jeszcze wiele okazji do wykonania wietnych zdj.

wicz
Tak, powtarzam to do znudzenia, ale jest to bardzo wane, wic myl, e wspomn otym jeszcze
raz: wicz. wicz ijeszcze raz wicz. Nie tylko przyswoisz sobie dziki temu wszystkie zagadnienia
techniczne iteori, ktre omwilimy jak dotd, ale take bdziesz sobie lepiej radzi zwidzeniem
irozpoznawaniem potencjalnych zdj. Jeeli chcesz, moesz rwnie sprbowa ekstremalnego
podejcia stosowanego przez fotografa Joego Buissinka: gdy nie ma on przy sobie aparatu, awidzi
potencjalne zdjcie, ktre chciaby wykona, mwi klik ipstryka palcami. Dziki fotografowaniu
bez aparatu nie wypada zwprawy wwidzeniu fotograficznym, rozpoznajc potencjalne zdjcia
irozwaajc ich kompozycj.
wiczenie otwiera przed Tob twrcze moliwoci, awprzypadku fotografii nie polega ono tylko na
zapamitaniu, do czego su czas nawietlania iliczba przysony, ale take na wiczeniu kompozycji, widzenia iinterpretacji.

Znajdowanie tematu zdjcia


Dobre zdjcie musi mie temat. Czasami bdzie on oczywisty, ale zazwyczaj interesujce
tematy s zakryte przed wzrokiem tych, ktrzy ich nie szukaj. Fotograf czsto bdzie
widzia materia na zdjcie wmiejscu, ktre wydaje si by nudne.

212 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Rozwijanie umiejtnoci widzenia pomoe Ci rozpozna potencja danej sceny iprzedstawi j wjak najlepszy sposb. Wykorzystanie umiejtnoci kompozycyjnych, zrozumienie ekspozycji iinnych aspektw fotografii pomoe Ci stworzy zdjcie, ktre sobie
wyobraasz.
Pocztkujcy fotografowie czsto pytaj, jak znale temat zdjcia. Wydaje im si, e
musz szuka interesujcych przedmiotw, znanych miejsc, zachwycajcych widokw.
Wrzeczywistoci znane miejsca izachwycajce widoki s zazwyczaj do nudnymi tematami, poniewa byy one tak czsto fotografowane ina tak wiele sposobw.
Dobre zdjcia moesz wykona wszdzie i zazwyczaj impulsem do podjcia dziaania
jest co, co zobaczye gra wiate, pikny kolor, interesujcy ksztat. Moesz i ulic
pnym popoudniem izauway podniszczone drzwi, ktrych tekstura, uwydatniana
przez promienie zachodzcego soca, przypomina relief. Albo moe natkniesz si na
inny, nudny przedmiot, ktry zosta jednak jasno owietlony przez zachodzce soce.
By moe odkryjesz ciekawy wzr z powtarzajcych si ksztatw lub spotkasz grup
dzieci bawicych si wberka.
Podstaw wszystkich dobrych zdj jest wiato. Bardzo czsto to wanie ono zachca
Ci do wykonania zdjcia, nie za waciwy temat. Na przykad moesz zdecydowa si
na sfotografowanie krajobrazu nie dlatego, e jest wyjtkowo atrakcyjny, ale dlatego, e
podoba Ci si padajce na niego wiato. Dobre wiato moe przemieni przecitn scen lub temat wco interesujcego, jak moesz si przekona, patrzc na rysunek 9.2.

Rysunek 9.2. Chocia pierwsze zdjcie nie jest szczeglnie interesujce, wraz ze zmian charakterystyki wiata fotografowana scena
nabraa wikszego dynamizmu. Jako wiata bardzo czsto jest cech definiujc danej sceny

Rysunek 9.2 jest rwnie przykadem na temat zdjcia, ktry nie jest sam wsobie ciekawy. To dziki wiatu sta si interesujcy, co oznacza, e na dobry temat fotografii
moemy natkn si wszdzie, nie tylko wegzotycznych iznanych miejscach.
Moe si te zdarzy, e dobry temat zdjcia okae si nudny lub interesujcy wzalenoci od rodzaju wiata, ktre bdzie na niego pada (rysunek 9.3).
Jak ju wiesz, Twoje oko zawiera owiele wicej komrek wraliwych na jasno ni na
kolor, przez co jest bardziej czue na kontrast. Zatem mocno kontrastowe wiato jest dla
nas owiele atrakcyjniejsze ni mao kontrastowe.
wiato soneczne tworzy sceny owikszym poziomie kontrastu, jeeli wieci pod maym ktem. Wczesny poranek i pne popoudnie s wic bardziej interesujce pod
wzgldem owietlenia ni samo poudnie. Dziki temu rodzajowi wiata cienie s dusze, co wydobywa tekstur iszczegy rnych powierzchni. Wpoudnie, kiedy soce
wieci niemale prostopadle, uzyskujemy bardzo niewielki poziom cieniowania, przez
co zdjcia s paskie inudne.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 213

Rysunek 9.3.
Ten niezwyky obiekt
architektoniczny
stanowi dobry materia na fotografi,
ale sfotografowany
wtym wietle wyglda pasko iniezbyt
interesujco. Owiele
ciekawsze zdjcie
mona wykona,
jeeli poczeka si
nazmiany wkolorze
ikontracie

Bdziesz czsto wykorzystywa zastane wiato na dwa sposoby. Kiedy napotkasz szczeglnie atrakcyjne owietlenie, zatrzymaj irozejrzyj si za dobrym materiaem na zdjcie.
By moe znajdziesz wzorzyst powierzchni lub obiekt, ktry warto sfotografowa, poniewa jest dobrze owietlony (rysunek 9.4). Zdrugiej strony, gdy odkryjesz interesujcy przedmiot, zastanw si, czy masz szans sfotografowa go wlepszym wietle. By
moe soce wyjdzie zza chmur iowietli temat Twojego zdjcia wbardziej interesujcy
sposb.
Wczesnym rankiem i pnym popoudniem wiato ma inn barw ni w poudnie.
Oglnie rzecz biorc, zmierzch iwit charakteryzuj si cieplejszym wiatem, cho

214 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


moe to by zalene od warunkw atmosferycznych, miejsca zamieszkania i pory roku.
wiato pnym popoudniem
jest szczeglnie ciepe oraz kolorowe iwietnie nadaje si do
robienia zdj krajobrazowych
oraz portretw (rysunek 9.5).

Rysunek 9.4.
wiato byo wyjtkowo zachwycajce tego
pnego popoudnia,
kiedy szedem ulic,
wic zaczem rozglda si za tematem
zdjcia izastanawia
si nad odpowiedni
kompozycj. Kiedy
zobaczyem gobia,
kompozycja zacza
skada si wcao,
ale to wiato zapocztkowao cay ten
proces

Rysunek 9.5.
Zdjcia te rni
si ukadem cieni
ichmur na niebie, ale
rwnie charakterystyk wiata:
pnym popoudniem
wiato (po prawej)
jest cieplejsze od
wczesnoporannego
(po lewej)

Wczesnym rankiem i pnym


popoudniem wiato bardzo
szybko zmienia swoje waciwoci, co moe uatwi iutrudni Ci ycie. Jeeli widzisz co,
co nie jest zbyt ciekawie owietlone, sytuacja ta moe szybko
si zmieni. Z drugiej strony,
jeli spodobaa Ci si jaka scena, musisz pracowa szybko,
wprzeciwnym wypadku owietlenie straci swoje waciwoci.
Wiosn i jesieni, kiedy soce wieci nisko, bdziesz mia
dobre wiato przez wikszo
dnia. Poszczeglne godziny
mog si rni zalenie od szerokoci geograficznej.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 215


Trzeba jeszcze doda, e deszcz inieciekawa pogoda nie wykluczaj robienia dobrych
zdj. Czasami zbyt duy poziom kontrastu moe by zy, poniewa dodaje Twojemu
zdjciu chropowatoci izoonoci. Fotografowanie przy mniej kontrastowym owietleniu daje Ci szans na pniejsze dostosowanie poziomu kontrastu (rysunek 9.6).

Rysunek 9.6.
Zachmurzone
niebo nie oznacza,
e nie moesz zrobi
dobrych zdj. Wiele
scen wyglda lepiej
zniszym poziomem
kontrastu. To zdjcie
zostao wykonane
przy duym zachmurzeniu

Patrz przez wizjer


Jeeli chodzisz od duszego czasu inie widzisz niczego, co warto by sfotografowa, by moe jeste
akurat wmiejscu, gdzie nie ma dobrego tematu zdjcia. Jednake moe te tak by, e Twoje oczy
imzg nie widz rzeczy wsposb fotograficzny. Czasami spojrzenie przez wizjer pomaga wdostrzeeniu potencjalnych zdj. Jeeli nie widzisz interesujcych tematw, przy aparat do oka ispjrz
przez wizjer. Jego ramy czsto kadruj wiat wsposb, jakiego nie moesz sobie wyobrazi, kiedy
poprostu patrzysz. Te wycinki rzeczywistoci czsto okazuj si ciekawymi kompozycjami.
Pamitaj take, e czasami wykonasz wiele nieuytecznych, zych uj, zanim Twj zmys fotograficzny zacznie dziaa. Jeeli przejdziesz przez ten proces, by moe zaczniesz zauwaa wicej
potencjalnych fotografii.
Jeeli sprbowae wszystkich tych metod iwci nie zauwaasz nic ciekawego, by moe wtym
miejscu nie ma nic wartego sfotografowania lub Twj zmys fotograficzny jest upiony. Nie zniechcaj si tym. Zrelaksuj si, odpocznij iwr nastpnego dnia.

Fotografia jako abstrakcja


Prawdopodobnie ju dowiadczye czego podobnego: przed Tob rozciga si zapierajcy dech wpiersiach widok, np. stoisz na krawdzi Wielkiego Kanionu imylisz sobie:
Cudowne! Musz to sfotografowa!. Wycigasz aparat, kadrujesz scen irobisz kilka zdj. Po powrocie do domu patrzysz na odbitki ijeste zawiedziony. Mylisz sobie:
No nie wiem, wydawa mi si jaki taki bardziej okazay.

216 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Faktem jest, e nikt nie jest wstanie wykona zdjcia, dziki ktremu ogldajca osoba
poczuje si tak, jakby staa na krawdzi Wielkiego Kanionu. To tak, jakby poprosi tancerza, aby stworzy choreografi, dziki ktrej widz poczuje si, jakby sta na krawdzi
Wielkiego Kanionu. Chocia wydaje si, e fotografia stanowi zadziwiajco prawdziw
reprodukcj danej sceny, musisz pamita otym, e jest ona zaledwie interpretacj. Na
Twoje bezporednie dowiadczenie Wielkiego Kanionu skadaa si wiksza liczba bodcw ni te zwizane zogldaniem fotografii. Po pierwsze, bodce wizualne s owiele
bardziej zoone widzisz obraz trjwymiarowy, panoramiczny, z wiksz iloci informacji na temat koloru ijasnoci ni ktrykolwiek aparat jest wstanie zarejestrowa.
Ponadto wszystkie inne zmysy maj take swj udzia wtworzeniu tego dowiadczenia,
podobnie jak emocje, ktre mog mu zrnych powodw towarzyszy (rado zbycia
na urlopie, spenienie marzenia ozobaczeniu Wielkiego Kanionu itp.).
Jednake, chocia stworzenie fotografii, ktra w peni oddaje emocje zwizane z pobytem wokrelonym miejscu, moe by poza zasigiem Twoich moliwoci, to moesz
jednak zrobi zdjcie, ktre odzwierciedli niektre Twoje uczucia zwizane ztym miejscem. Twoim zadaniem jako fotografa jest okrelenie, co sprawia, e dana scena lub
moment s dla Ciebie tak ciekawe. Wprzypadku Wielkiego Kanionu moe to by ksztat
lub kolory. By moe s to warstwy osadu, wiadczce oupywie czasu geologicznego.
Mog to by rwnie ludzie, zktrymi tam jeste, albo sposb, wjaki wiato pada na
ktr zformacji skalnych.
Zamiast prbowa uj cao tego dowiadczenia, musisz sprbowa wyodrbni jedno, wysublimowane uczucie, ktre bdzie stanowio odpowied na pytanie, co czyni
dan scen interesujc dla Ciebie. Potem moesz wykorzysta swoje umiejtnoci techniczne, aby przedstawi to uczucie wformie paskiego, dwuwymiarowego obrazu. Fotografia jest interpretacj, nie za dokadn kopi dowiadczenia.
Alfred Hitchcock opisa kiedy dramat jako ycie, zktrego wymazano plamy nudy.
Dramatopisarze czsto bior na warsztat normalne, codzienne wydarzenie i rozdmuchuj je do rozmiarw dramatu. Wyolbrzymiaj niektre rzeczy, inne pomijaj iwymylaj nowe, aby stworzy przedstawienie, do ktrego widzowie bd mogli si odnie.
Fotografia dziaa wten sam sposb.
Na przykad kilka lat temu byem wDolinie mierci. Niektre czci tego obszaru s
pooone poniej poziomu morza, dlatego te mona zaobserwowa ciekawe zjawisko:
unoszony przez wiatr piasek zotaczajcych dolin gr zderza si zdziwnymi prdami
powietrznymi wystpujcymi w czciach doliny pooonych poniej poziomu morza
inatychmiast opada na ziemi, aby uformowa gigantyczne wydmy. Wparku znajduj
si cztery takie pola wydm ikiedy przygldasz si im zdaleka, wygldaj niesamowicie.
S ogromne. Kiedy patrzysz na nie zgry, zdajesz sobie spraw zich rozmiarw. Moesz
niemale wyobrazi sobie piasek, ktry zlatuje zgr, aby opa na dno doliny.
Pewnego ranka jechaem od strony gr izobaczyem wanie taki widok. Signem po
aparat izrobiem zdjcie pokazane na rysunku 9.7.
Potem zjechaem wd doliny, aby zbliy si do wydm izrobiem zdjcie pokazane na
rysunku 9.8.
Nastpnego dnia pojawiy si burzowe chmury iwybraem si na piesz wycieczk wgb
wydm. Pobyt na polu wydm jest niepowtarzalnym przeyciem. Sceneria to nieustajca
gra ksztatw. Gry piasku s ogromne. Wszystko to przyczynia si do powstanie gbokiego uczucia, jakby si byo winnym wiecie. Nie spieszyem si, sprbowaem rnych
podej do tematu iwykonaem fotografi pokazan na rysunku 9.9.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 217

Rysunek 9.7. Trudno nazwa to fotografi. Nie ma tu waciwej kompozycji ioko nie ma za czym poda.
Poza tym majestatyczne pole wydm woddali wyglda jak nudny, beowy skrawek ziemi udou zdjcia.
Fotografia ta wadnym wypadku nie oddaje tego, co widziaem ico odczuwaem

Rysunek 9.8. To zdjcie nie jest owiele lepsze od poprzedniego (rysunek 9.7). Nie oddaje ono wielkoci wydm, nie jest dobrze skomponowane nie wiadomo, jak je odczytywa inie wzbudza te adnych szczeglnych uczu

218 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Rysunek 9.9.
Wkocu wszedem
pomidzy wydmy
izaczem pracowa
nad zdjciem. Wrezultacie otrzymaem
obraz, ktry moe nie
pokazuje szerokiej
panoramy tego
miejsca, ale oddaje
moje odczucia znim
zwizane

Mog powiedzie wprost, e sfotografowana scena nie wygldaa wrzeczywistoci tak,


jak zdjcie pokazane na rysunku 9.9. Jednake wzbudzaa takie same odczucia bya
tajemnicza, pikna, niezwyka. Cho zdjcie to nie jest dosownym przedstawieniem
wygldu wydm, to jednak efektywnie oddaje prawd otym, czego dowiadczyem. Oto
Twj cel jako fotografa.

Nie tylko dla artystw


Moesz sobie pomyle: Nie jestem zainteresowany pokazywaniem swoich prac wgalerii. Chc po prostu robi moim dzieciom lepsze zdjcia. Nie przejmuj si, zagadnienia
zwizane zwykonywaniem dobrych zdj, atake ze sztuk irzemiosem fotografii s
takie same bez wzgldu na to, czy fotografujesz rodzin, czy robisz zdjcia artystyczne.

Tworzenie zdjcia
S dwa rodzaje zdj: te, ktre robisz, ite, ktre tworzysz. Jeeli stoisz koo wiey Eiffla
akurat wmomencie, gdy soce wyszo zza chmur, by owietli pikn supermodelk,
ktra akurat przechodzi, to nie musisz bardzo si wysila, aby uzyska dobre zdjcie.
Jest to zdjcie, ktre robisz.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 219


Czasami moje prababcia idzie do fotografa, aby, jak to ona mwi, stworzy jej portret1.
Pomys, e zdjcia si tworzy, jest do starowiecki, ale czasownik ten lepiej opisuje to,
wjaki sposb czsto powstaj dobre fotografie. Bez wzgldu na to, co jest tematem zdjcia, skuteczna fotografia oznacza podejmowanie wielu decyzji i rozwizywanie wielu
problemw. Bdziesz musia niejednokrotnie wykonywa wiele zdj prbnych, eksperymentujc iwyprbowujc rne pomysy. Wwikszoci przypadkw dobrych zdj si
nie robi, ale s one tworzone zsurowca fotografowanej sceny.
Wostatnim podrozdziale mwilimy otym, jak rozpozna potencjalne zdjcie. Moe si
to zdarzy na rne sposoby wzalenoci od rodzaju fotografii, ktrym si zajmujesz. Jeeli fotografujesz jakie wydarzenie, np. lub lub urodziny, prawdopodobnie nie bdziesz
mia problemw zwynajdywaniem okazji do zdj, gdy chodzc midzy gomi, bdziesz
rozglda si za adnymi kompozycjami, dobrymi momentami, atrakcyjnymi wyrazami
twarzy idobrym owietleniem. Jeeli zajmujesz si fotografi uliczn, moesz natkn
si na ulotne chwile, ktrych zarejestrowanie wymaga byskawicznego dziaania.
Istniej jednak inne rodzaje fotografii ulicznej, ktre wymagaj wicej przemylenia.
Na przykad wiato pada na jakie miejsce wpikny sposb ichcesz sprbowa to wykorzysta. Fotografowanie krajobrazw wyglda podobnie: zauwaasz pikny widok,
anastpnie prbujesz dobra odpowiedni kadr.
Wzalenoci od szybkoci istylu fotografowania Twj wybr podejcia do fotografowania bdzie si rni. Czasami bdziesz musia pracowa szybko ifotografowa byskawicznie, zwracajc przy tym uwag na ustawienia ekspozycji. Innym razem bdziesz
mia przeczucie, e natkne si na potencjalny temat zdjcia, ale bdziesz musia powici troch czasu na dojcie do tego, jak go skomponowa.
Zdarza si, e widz co ktem oka ikiedy odwracam si, eby przyjrze si dokadniej
tej rzeczy, nie mam bladego pojcia, co przykuo moj uwag. Ale kiedy spojrz przez
wizjer, ju wiem. Innym razem bez szczeglnego zapau wykonam par uj, adopiero pniej, po wprowadzeniu kilku korekt wprogramie komputerowym, nagle owieci
mnie, jak to zdjcie powinno wyglda. Twoja podwiadomo jest czsto sama wsobie
dobrym fotografem, wic kiedy co zwrci Twoj uwag wjakikolwiek sposb, powiniene si zatrzyma isprawdzi, dlaczego tak si stao. Potencja danej sceny moe nie by
oczywisty iujawni si dopiero, gdy zaczniesz komponowa zdjcie.
Nie od razu nauczysz si zwraca uwag na tego typu impulsy. Wymaga to praktyki,
poniewa mog one bardzo delikatnie manifestowa swoj obecno. Kiedy wychodzisz
fotografowa, musisz by skupiony, aby wychwytywa nawet najmniejsze sygnay. Jeeli rozmawiasz zkim, suchasz muzyki lub ogldasz wystawy sklepw, to nie uda Ci si
zrobi zbyt wielu zdj. Fotografia to aktywny proces.
Kiedy ju znajdziesz potencjalny materia na zdjcie, ktry chcesz wykorzysta, bdziesz
musia pomyle onastpujcych sprawach:

Tryb fotografowania. Na obecnym etapie nauki powiniene ju dobrze zna tryby


fotografowania swojego aparatu irozumie zasady ich dziaania. Kiedy wiesz ju,
e chcesz stworzy zdjcie, musisz zadecydowa, ktry tryb najlepiej sprawdzi si
wdanej sytuacji. Wwielu przypadkach (lub nawet wwikszoci) tryb automatyki
programowej bdzie dobrym wyjciem. Zastanw si, czy chcesz mie kontrol nad
gbi ostroci lub czasem nawietlania. Jeeli tak, wybierz odpowiedni tryb, ktry
Ci to uatwi. W przypadku, gdy Twj aparat ma tryb sceny odpowiedni dla danej
sytuacji, warto rozway uycie go.

Wjzyku angielskim istniej dwie frazy opisujce robienie zdjcia: take apicture (forma uwaana obecnie za poprawn) imake apicture (forma spotykana bardzo rzadko, czsto uwaana za niepoprawn iwystpujca gwnie wstarszych tekstach ofotografii zXIX izpocztku
XXw.). Odpowiednikiem make aphoto byby zwrot zdejmowa fotografi, ktry by uywany wPolsce mniej wicej wtym samym czasie, jednake nie oddaje on twrczego aspektu
fotografowania, ktry jest widoczny wangielskim zwrocie przyp. tum.

220 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Bardzo czsto temat zdjcia lub styl fotografowania wska odpowiedni tryb. Na
przykad, kiedy fotografujesz jakie wydarzenie, moe si zdarzy, e wejdziesz do
pomieszczenia i stwierdzisz, e poziom owietlenia jest niski, aco za tym idzie
bdziesz potrzebowa trybu, ktry pozwoli Ci na dobr czasu nawietlania, aby zagwarantowa wyraniejsze zdjcia. Prawdopodobnie nie zmienisz tego ustawienia
do koca sesji zdjciowej. Innym razem moesz fotografowa spotkanie towarzyskie
istwierdzi, e poziom owietlenia jest na tyle dobry, eby wybra tryb, ktry pozwoli
na kontrolowanie wielkoci otworu przysony, co umoliwi Ci rozmycie ta zdjcia.

Wprzypadku niektrych tematw moesz wyprbowa kilka trybw, ktre bdziesz


zmienia, wmiar jak Twoje wyobraenie zdjcia bdzie ewoluowao. Na przykad
moesz zacz od trybu automatyki programowej ipo jakim czasie stwierdzi, e do
wykonania danego ujcia potrzebujesz wikszej kontroli nad ustawieniami.

Balans bieli. Dogbnie omwilimy ju t funkcj, wic powiniene wiedzie, e kiedy zmienia si sytuacja owietleniowa, musisz dostosowa ustawienia balansu bieli.

Pomiar wiata. Chocia pomiar matrycowy sprawdza si wwikszoci sytuacji,

czasami bdziesz musia zmieni tryb pomiaru, aby poradzi sobie ztrudn sytuacj
owietleniow lub aby upewni si, e ekspozycja zostanie dobrze dobrana do tematu zdjcia. Aby przekona si, jaki tryb bdzie idealny dla danej sytuacji, czasami
trzeba wykona kilka zdj.

Wybr pozycji aparatu idugoci ogniskowej


Kiedy ju zauwaye potencjalny temat izdecydowae si zrobi mu zdjcie, musisz
jeszcze zdecydowa si, gdzie si ustawisz. Moesz sobie myle: Gdzie mam stan?
Mam fotografowa ztego miejsca, gdzie zauwayem t scen? Wkocu to tutaj przykua moj uwag. Wwikszoci przypadkw to, e rozpoznae potencjalne zdjcie zdanego miejsca, nie oznacza, i stoisz wnajlepszym zmoliwych punktw, aby je zrobi.
Oczywicie zblienie si lub oddalenie, przesunicie si wjedn lub drug stron moe
bardzo zmieni wygld zdjcia. Jednak pozycja aparatu wpywa take na wybr dugoci
ogniskowej, ato zkolei ma ogromny wpyw na przestrzenny aspekt kompozycji.

Dugo ogniskowej
Obiektyw wyposaony w funkcj zoomu daje wielk swobod w kadrowaniu ujcia.
Bez zmiany pozycji moesz powiksza lub pomniejsza obiekty widoczne wobiektywie
iokrela wten sposb zawarto kadru. Musisz jednak zwraca uwag na inne aspekty
zdjcia, ktre zmieniaj si podczas operowania zoomem. Obiektyw ozmiennej ogniskowej to nie tylko wygoda, ale take moliwo twrczego podejcia do fotografii pozwala znaczco wpywa na przestrzenny aspekt kompozycji ina gbi ostroci.
Dla wielu osb obiektyw zzoomem jest jedynie pewnym rodzajem szka powikszajcego ido pewnego stopnia faktycznie jest to prawd. Gdy dokonujesz zblienia, obiekt
widziany poprzez obiektyw staje si coraz wikszy. To wanie dlatego producenci aparatw cyfrowych wypisuj na obiektywach wspczynniki powikszenia 2, 3 itd.
Podczas stosowania zoomu zmieniaj si jednak rwnie inne waciwoci ujcia.
Gdy zwikszasz dugo ogniskowej (dokonujesz zblienia), kt widzenia obiektywu
stopniowo si zawa. Ludzkie oko ma kt widzenia wgranicach 50 55. Zdjcie obejmujce taki wycinek przestrzeni odbierane jest jako wygldajce bardzo naturalnie,
aobiektywy otakim kcie widzenia okrela si mianem standardowe.
Waniejsze jest jednak kontrolowanie tego, jak zmienia si gbia obrazu podczas operowania zoomem. Przyjrzyj si zdjciom przedstawionym na rysunku 9.10.
Fotografowana kobieta nie ruszaa si z miejsca pomidzy wykonaniem pierwszego
idrugiego zdjcia, ale fotograf si od niej oddali izmieni dugo ogniskowej wcelu
uzyskania takiego samego kadru jak za pierwszym razem. Zwr uwag na zmian wy-

Rozdzia9 Wyszukiwanieikomponowanietematuzdjcia 221

Rysunek 9.10. Chocia obydwa zdjcia zostay skadrowane tak samo, zwr uwag na rnice pomidzy tem pierwszego i drugiego
z nich. Na zdjciu z lewej aparat znajdowa si bardzo blisko modelki, a obiektyw mia ustawione minimalne zblienie. Na zdjciu z prawej
mamy do czynienia z sytuacj odwrotn: aparat daleko od modelki i maksymalne zblienie. Zwr uwag, jak bardzo to zbliyo si
do pierwszego planu w drugim przypadku (z prawej). Wniosek z tego taki, e im wiksze ustawimy zblienie, tym bardziej paska staje
si fotografowana scena. Na zdjciu z lewej take droga wydaje si biec bardziej stromo ni na zdjciu z prawej. Podsumowujc, w obydwu
fotografiach mamy do czynienia z zupenie innym poczuciem przestrzeni, chocia modelka staa cay czas w tym samym miejscu

gldu stolikw i krzese na drugim zdjciu. Gdy fotograf cofn si i uy zoomu do


przyblienia postaci, gbia fotografii si zmniejszya, a wszystkie elementy ta wygldaj, jakby znajdoway si bliej. Powstay obraz charakteryzuje si bliszymi relacjami
przestrzennymi, ni ma to miejsce w przypadku pierwszego zdjcia, gdzie poszczeglne
elementy s od siebie bardziej oddalone.
Z powyszych przykadw wynika, e zarwno kt widzenia, jak i wraenie gbi zale
od pozycji fotografa i dugoci ogniskowej obiektywu. Obydwa te czynniki wpywaj na
powstanie bardzo rnych przedstawie perspektywy i gbi.
Kontrolowanie gbi i perspektywy stanowi kolejn moliwo twrczego podejcia do
fotografii. Gdy nastpnym razem bdziesz robi zdjcie jakiego miejsca, zastanw si, jak
chcesz przedstawi dan przestrze. Chcesz, aby bya ciasna i klaustrofobiczna? Czy moe
gboka i obszerna? Odpowiednio dobierz pozycj aparatu oraz dugo ogniskowej.

CD

Sprostowanie bdnego wytumaczenia

Ksiki na temat fotografii wydawane w przecigu ostatnich 150 lat (w tym kilka poprzednich wyda tej
ksiki) tumaczyy, e kiedy zmienia si dugo ogniskowej, rne czci zdjcia zostaj w rnym stopniu powikszone. Nieprawda! Bez wzgldu na wybran dugo ogniskowej wszystkie elementy zdjcia zostaj powikszone w tym samym stopniu. Zmiana perspektywy jest nastpstwem zmiany pozycji
aparatu oraz szerokoci pola widzenia wynikajcego z kolei ze zmiany ogniskowej. Aby przekona si, e
wszystkie obiektywy powikszaj obraz w tym samym stopniu, obejrzyj filmik w pliku Camera Position.pdf
zamieszczony w folderze Cwiczenia/Rozdzial 09 na FTP Wydawnictwa Helion.

znieksztacenie portretu
Zapewne zdarzao Ci si popatrzy na fotografi przedstawiajc samego siebie i pomyle wcale nie jestem do siebie podobny. Jednym z powodw takiego odebrania
zdjcia mogo by to, e fotograf uy obiektywu szerokoktnego. Wykonywanie zdj
portretowych takim obiektywem jest do kopotliwe z powodu znieksztace perspektywicznych, ktre powoduje. Przyjrzyj si zdjciom z rysunku 9.11. Zdjcie po lewej

222 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Rysunek 9.11.
Zmiana dugoci
ogniskowej moe
znaczco wpyn na
wygld fotografowanej postaci. Zdjcie
po lewej wykonano
zwiksz dugoci
ogniskowej (jak
wteleobiektywie),
natomiast wcelu
wykonania znieksztaconego portretu
po prawej dugo
ogniskowej zostaa
znacznie zmniejszona
(podobnie jak poprzednio, take itym
razem powiniene
zwrci uwag na
to, jak teleobiektyw
spaszcza scen
na zdjciu zprawej
zegar wiszcy na
cianie za plecami
modela wydaje si
by znacznie dalej ni
na zdjciu zlewej)

wykonano przy duszej ogniskowej iportret odpowiada temu, jak wrzeczywistoci postrzegamy sfotografowanego mczyzn. Po prawej wida obrazek, zktrego mona si
pomia, gdy nie oddaje wiernie proporcji twarzy mczyzny zpierwszego zdjcia. Nos
jest zbyt duy, auszy zbyt mae. Dodatkowo odlego midzy nosem auszami, czyli gbia tego zdjcia, jest zbyt dua. (Oczywicie zdjcie to samo wsobie moe by ze, ale by
moe lepiej oddaje charakter modela ni poprawna wersja. Fotografujc, dokonujesz
twrczej interpretacji).
Do wykonywania portretw uywa si zazwyczaj teleobiektywu oniewielkim powikszeniu, ktry sprzyja wykonywaniu bardziej pochlebnych zdj. Dziki wydueniu
ogniskowej nos nie jest zbyt dugi, twarz pociga, a oczy wybauszone a przynajmniej nie bardziej ni zwykle.

Znieksztacenia geometryczne
Wikszo obiektyww typu zoom wykazuje tendencj do generowania znieksztace beczkowych
lub poduszkowych podczas pracy zekstremalnymi wartociami ogniskowej. Znieksztacenie beczkowe powoduje, e linie pionowe ipoziome wyginane s na zewntrz. Znieksztacenie poduszkowe
polega na wygiciu linii poziomych ipionowych do wewntrz. Znieksztacenia tego typu s najbardziej widoczne przy krawdziach iwnaronikach zdjcia (patrz rysunek 9.12).

Rysunek 9.12.
Obiektywy szerokoktne czsto wprowadzaj znieksztacenia beczkowe.
Chocia na tym zdjciu nie jest ono
silne, to jednak zauwaalne na grnej
krawdzi drzwi garaowych

(cig dalszy)

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 223

Znieksztacenie geometryczne (cig dalszy)


Gdy ustawiasz maksymalny lub minimalny zoom obiektywu, sprawd, czy przy krawdziach obrazu
nie wystpuj znieksztacenia. Jeli nie przeszkadzaj Ci one, wykonaj zdjcie. Jeli natomiast
deformacje s zbyt due ipsuj wygld fotografowanych obiektw, musisz zmieni pozycj aparatu
iustawi inn dugo ogniskowej. Jeli znieksztacenie nie jest zbyt wielkie, czasem mona usun
je na komputerze za pomoc programu edycyjnego, oczym przeczytasz wdalszej czci ksiki.
Szczeglnie podatne na znieksztacenia beczkowe s zdjcia zkategorii makrofotografii wykonywane s zazwyczaj znajmniejszej odlegoci iprzy najkrtszej ogniskowej obiektywu. Nie zawsze
musi to oznacza due znieksztacenia, ale dobrym zwyczajem jest zwracanie na to uwagi podczas
wykonywania zdjcia. Wprzypadku stwierdzenia zbyt silnych znieksztace naley odsun aparat
od fotografowanego obiektu, zwikszajc jednoczenie dugo ogniskowej.

Fotografowanie zma gbi ostroci


Wybr maej gbi ostroci
(w celu rozmycia ta) bdzie mia wpyw na inne
Twoje decyzje podczas
tworzenia zdjcia.
Gbia ostroci zastosowana wtej scenie jest funkcj
trzech parametrw: wielkoci otworu przysony,
wielkoci obiektw w tle
i wymiarw matrycy. Jak
ju wiesz, wikszy otwr
przysony oznacza mniejsz gbi ostroci, czyli
mniejsz liczb przysony.
Jednake gbia ostroci
jest zauwaalna jedynie
wtedy, gdy wtle znajduje
si co rozmytego, o wyranie mikkim rysunku. Innymi sowy, dziki
wikszym i atwiejszym
do dostrzeenia obiektom
wtle uwidacznia si maa
gbia ostroci. Zazwyczaj
oznacza to, e bdziesz
musia wybra dusz
ogniskow, poniewa krtsza sprawiaby, e obiekty w tle wydawayby si mniejsze
ibardziej oddalone (patrz rysunek 9.13).

Rysunek 9.13.
Gbia ostroci
naobydwu tych zdjciach jest taka sama.
Jednake gbia
ostroci na drugim
wydaje si by
wiksza, co zostao
spowodowane uyciem obiektywu szerokoktnego. Obiekty
wtle s na tyle mae,
e nie zauwaasz
ich rozmycia. Zatem
wybr ogniskowej
ipozycji aparatu jest
niezwykle wany dla
uzyskania maej gbi
ostroci

224 Fotografiacyfrowa.WydanieV

Gbia ostroci a aparaty kompaktowe


Jeli masz dowiadczenie z tradycyjnymi aparatami na film o szerokoci 35 mm lub wikszej, musisz
w przypadku aparatw kompaktowych bra poprawk na to, e posiadaj one krtkie ogniskowe
(co wie si z maymi rozmiarami obiektyww) i w rezultacie gbia ostroci obrazu pochodzcego
z kompaktu jest zazwyczaj duo wiksza, ni mgby oczekiwa. W typowym kompakcie gbia
ostroci przy przysonie f5,6 jest mniej wicej taka jak w aparacie na film przy przysonie f16. Jest to
dobra wiadomo dla osb lubicych otrzymywa zdjcia ostre na wszystkich planach, natomiast
fotografowie przyzwyczajeni do operowania gbi ostroci w celu oddzielania od siebie rnych
planw mog czu si nieco zawiedzeni2 (rysunek 9.14).

Rysunek 9.14.
Wikszo kompaktw
nie potrafi wykona zdjcia
z bardzo ma gbi ostroci.
Jeli zamierzamy uzyska
efekt mocnego rozmycia
ta, to aparat kompaktowy nie bdzie najlepszym
narzdziem. Rozmycie
ta przedstawione na tym
zdjciu stanowi maksimum
moliwoci przecitnego
kompaktu

Do uzyskania maej gbi ostroci uyj lustrzanki


Jeeli chcesz mie moliwo wyboru bardzo maej gbi ostroci, uyj lustrzanki. Dziki wikszej matrycy moesz osiga mniejsz gbi ostroci na lustrzankach ni na kompaktach. Poza tym moliwo
wymiany obiektywu oznacza, e moesz kupi taki z bardzo duym maksymalnym otworem przysony
i z duszymi ogniskowymi.

Dugo ogniskowej nie ma wpywu


na gbi ostroci
CD

Istnieje takie stare przewiadczenie, e dziki duszym ogniskowym mona uzyska mniejsz gbi
ostroci. To nieprawda. Jest to jedynie zudzenie. Wicej na ten temat moesz si dowiedzie, czytajc
Focal Length and Depth of Field.pdf zamieszczone w folderze Cwiczenia/Rozdzial 14 na FTP Wydawnictwa
Helion. Faktem jest jednak, e jeeli chcesz zrobi zdjcie, ktre wydaje si mie mniejsz gbi ostroci,
musisz uy duszej ogniskowej.

Uzyskanie maej gbi ostroci w aparacie cyfrowym jest rzeczywicie trudne, ale tylko wtedy,
gdy korzystamy z autofokusa. System ten bowiem z zaoenia prbuje zachowa jak najlepsz
ostro wszystkich planw w kadrze. Wystarczy wic przeczy si do trybu rcznego ustawiania
ostroci, aby efekty manipulowania jej gbi byy bardziej spektakularne i blisze temu, co mona uzyska za pomoc tradycyjnej lustrzanki z obiektywem o duszej ogniskowej przyp. tum.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 225

Jak bardzo powiniene


otworzy przyson?
Kiedy chcesz uzyska ma
gbi ostroci, moe Ci kusi, aby maksymalnie otworzy
przyson, ale to niekoniecznie
najlepszy pomys. Po pierwsze,
im mniejsza gbia ostroci,
tym to staje si coraz bardziej
rozmyte iabstrakcyjne. Moesz
nie chcie, aby to byo zupenie nierozpoznawalne. Wybierz
przyson, ktra troch, ale
nie za bardzo, rozmyje obiekty
wtle (patrz rysunek 9.15).
Twoim innym zmartwieniem
podczas fotografowania zma
gbi ostroci jest ostro (rysunek 9.16). Im mniejsza gbia
ostroci, tym trudniejsze moe
okaza si nastawienie ostroci.
Na przykad, jeeli uywasz bardzo duego otworu przysony
powiedzmy f1,8 to gbia
ostroci moe by tak maa, e
kiedy nastawisz ostro na nos,
oczy bd nieco rozmyte. Kiedy
fotografujesz przy uyciu najmniejszych wartoci przysony,
pamitaj, e dokadne ostrzenie
jest niezwykle wane!

1.2

1.8
Rysunek 9.15.

2.8

Gdy bierzesz udzia w jakim


wydarzeniu imusisz szybko fotografowa, wybr bardzo duych otworw przysony moe nie by najlepszym pomysem, poniewa bdziesz musia
wicej czasu powici na ostrzenie.
Dobrze jest przetestowa swj aparat i wykona kilka takich samych uj z rnymi
otworami przysony, aby zorientowa si, jak due zmiany zachodz pomidzy kolejnymi ustawieniami. Najbardziej zauwaalna powinna by zmiana przy maksymalnym
otwarciu przysony. Oczywicie, jeeli Twj obiektyw nie oferuje szczeglnie duych
otworw przysony (np. f4), to nie uda Ci si uzyska bardzo maej gbi ostroci. Jak
ju wspomniaem, fotografujc kompaktem, nie bdziesz wstanie uzyska bardzo maej
gbi ostroci ze wzgldu na mae wymiary matrycy.

Powiniene si zastanowi, jak bardzo


chcesz rozmy to,
kiedy robisz zdjcie
zma gbi ostroci.
By moe nie chcesz,
aby szczegy wtle
rozmyy si do tego
stopnia, e bd
nierozpoznawalne. Zwr uwag
narnice wrozmyciu ta podczas
fotografowania ztymi
trzema ustawieniami
przysony

226 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Rysunek 9.16.
Kiedy fotografujesz
zmaksymalnym
otworem przysony,
zwracaj szczegln
uwag na ostro.
Wtym przypadku
twarz osoby pozujcej
bya nieco odchylona,
przez co prawe oko
znajdowao si nieco
dalej od aparatu ni
lewe

Podgld gbi ostroci


Jeeli masz lustrzank zprzyciskiem podgldu gbi ostroci (patrz rysunek 9.17), moesz uy go
do zorientowania si, jak du gbi ostroci dadz Ci obecnie ustawienia ekspozycji. Zazwyczaj
przysona aparatu jest maksymalnie otwarta, bez wzgldu na to, jak liczb przysony wybrae.
Dziki temu obraz wwizjerze jest jasny iwyrany. Kiedy wciskasz spust migawki, przysona irysowa
zostaje odpowiednio przymknita iponownie otwiera si po zrobieniu zdjcia. Oczywicie wszystko
to dzieje si wuamku sekundy.

Przycisk podgldu gbi ostroci

Rysunek 9.17. Wikszo lustrzanek ma przycisk podgldu gbi ostroci, dziki ktremu mona sprawdzi
gbi ostroci zdjcia. Nie wszystkie tego typu przyciski znajduj si we wskazanych na rysunku miejscach.
Szczegowe informacje na ten temat znajdziesz winstrukcji obsugi aparatu.

(cig dalszy)

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 227

Podgld gbi ostroci (cig dalszy)


Jeeli wybrae may otwr przysony, gbia ostroci na zdjciu bdzie wiksza ni ta, ktr widzisz
przez wizjer. Gdy wciniesz przycisk podgldu gbi ostroci (po pomiarze wiata iustawieniu
wybranej liczby przysony), przysona przymknie si ipozostanie wdanym ustawieniu tak dugo,
jakdugo bdziesz wciska ten przycisk. Pozwala to na obejrzenie obrazu przez odpowiedniej wielkoci otwr przysony, ktry pniej zostanie uyty, aby zrobi zdjcie. Jednake przez to, eprzysona irysowa zostanie przymknita, obraz wwizjerze bdzie ciemniejszy, co moe uniemoliwi
obejrzenie go wogle, atym bardziej dostrzeenie gbi ostroci.
Daj oczom czas na dostosowanie si do ciemniejszego wizjera i, jeeli zajdzie taka potrzeba, zakryj
drugie oko doni, aby zapewni sobie jak najlepsze warunki do ogldania. Kiedy oczy si przystosuj, bdziesz mg dokadniej przyjrze si gbi ostroci.

Kompozycja
To, e co wyglda rewelacyjnie na ywo, nie oznacza, e moesz po prostu skierowa
aparat na dany obiekt izrobi dobre zdjcie. Odwrotnie ni wrzeczywistoci fotograf
jest ograniczany przez ramy kadru. Osoba, ktra oglda wykonane przez Ciebie zdjcie,
prbuje okreli izrozumie, co chcesz jej pokaza. Najprostsza definicja kompozycji to
sposb, wjaki kadrujesz dan scen, ale dobra kompozycja oznacza owiele wicej ni
przycicie rzeczywistoci tak, aby zmiecia si wprostoktne ramy zdjcia.
Dobra kompozycja to proces aranowania ksztatw itonw wsposb, ktry jest przyjemny ikieruje spojrzenie widza na temat. Dobra kompozycja moe rwnie odsania
przed ogldajcym elementy sceny, ktrych sam by nie zauway powtarzajce si
wzory, gr wiate icieni, anawet Twoje odczucia odnoszce si do konkretnego momentu, ktry fotografowae.
Omwilimy ju kilka prostych zasad dotyczcych kompozycji zapeniaj kadr, prowad wzrok ogldajcego, nie bj si zblie. Stosowanie si do tych wskazwek, ktre sprawdzaj si w kadym rodzaju fotografii, moe znacznie poprawi jako Twoich zdj. Wprzypadku skomplikowanych tematw ichcc robi bardziej interesujce
zdjcia, bdziesz musia zastanowi si nad dodatkowymi zagadnieniami zwizanymi
zkompozycj.
Nie ma twardych iszybkich regu, ktre zagwarantuj dobr kompozycj wkadej sytuacji, ale istniej pewne wskazwki, ktrych stosowanie zazwyczaj pozytywnie wpywa
na zdjcia. Wskazwki te mog by mieszane iczone, atake, oczywicie, ignorowane
lub porzucane. Kade zdjcie jest unikatowym wyzwaniem, ale tworzc kompozycj,
warto zazwyczaj rozway opisane poniej wskazwki.

Rwnowaga
Poszczeglne elementy zdjcia maj rn wag. Ciki element umieszczony po ktrej
stronie kadru bdzie musia zosta zrwnowaony przez element ustawiony po drugiej
stronie. Na przykad na rysunku 9.18 dla dwch duych ptakw po lewej przeciwwag
stanowi mniejszy ptak po prawej. Mniejszy ptak jest wstanie stworzy stan rwnowagi,
poniewa jest umieszczony daleko wprawym, dolnym rogu. Powoduje to przesunicie
rodka cikoci zdjcia idziaa tak, jak prawdziwy odwanik.

228 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Rysunek 9.18.
Elementy tego zdjcia
s dobrze zbalansowane wkadrze.
Kady stanowi odpowiedni przeciwwag
dla drugiego

Jeeli usunie si ze zdjcia ptaka po prawej (rysunek 9.19), zdjcie traci rwnowag.
Dwa ptaki po lewej s po prostu dziwnie ustawione wkadrze, tak jakby wylatyway ze
zdjcia, pozostawiajc za sob du, pust przestrze.

Rysunek 9.19.
Jeeli usuniesz ptaka
po prawej, zdjcie
utraci stan rwnowagi kompozycyjnej
lewa strona jest zbyt
cika

Umiejscowienie czego wsamym centrum kadru moe rwnie stworzy stan rwnowagi, jak to pokazano na rysunku 9.20. Wtym przypadku sprawdza si to dobrze, poniewa wzgrza po obu stronach naprowadzaj wzrok ogldajcego na rodek zdjcia.
Rwnowaga kompozycyjna moe by podchwytliwa, poniewa nie musisz mie elementw o tych samych wymiarach, aby j stworzy. Podobnie jak may kawaek oowiu
moe way tyle, co gra pianek, tak may element graficzny moe zrwnoway elementy oznacznie wikszych wymiarach. Tak jest zazwyczaj zludmi, do ktrych przykadamy du wag, idlatego jedna osoba moe stanowi przeciwwag dla ogromnej
iloci innych czci kompozycji (patrz rysunek 9.21).

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 229

Rysunek 9.20.
Rwnowaga moe
zosta stworzona
rwnie dziki
umieszczeniu
jakiego elementu
wcentrum kadru.
Wtym przypadku
opadajce zbocza
gr przyczyniaj si
do zrwnowaenia
kompozycji

Rysunek 9.21.
Ludzie posiadaj du
wag. Nawet maa
sylwetka czowieka
moe zrwnoway
bardzo duy element
zdjcia

Czasami rwnie pusta przestrze moe suy jako przeciwwaga, tak jak na rysunku9.22.
Rysunek 9.22 jest rwnie dobrym przykadem na zamanie reguy, poniewa bez ogrdek ignorujemy zasad prowadzenia wzroku, ktr opisalimy wrozdziale 2., Poznaj
swj aparat. W tym przypadku jednak zdaje to egzamin. Zamylony, peen refleksji
wyraz twarzy kobiety nadaje pustej przestrzeni za jej plecami wicej mocy. Przywouje
na myl emocjonalny ciar, ktry na niej spoczywa, lub ciar jej przeszoci. Zgraficznego punktu widzenia pusta przestrze po lewej stanowi przeciwwag dla kobiety po
prawej stronie.

230 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Rysunek 9.22. Pusta przestrze moe zosta uyta jako element rwnowacy

Warto jeszcze wspomnie, e rwnowaga nie jest tworzona wycznie za pomoc geometrii. Moesz j wprowadzi za pomoc tonw. Na przykad na rysunku 9.23 ciemne
tony po lewej stanowi przeciwwag dla jasnych tonw po prawej stronie zdjcia. Rowerzysta po lewej stronie rwnie ma pewn wag.

Rysunek 9.23. Moesz rwnie wprowadzi rwnowag za pomoc jasnych iciemnych tonw. Na tym zdjciu
ciemne tony po lewej stanowi przeciwwag dla janiejszych tonw po prawej stronie

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 231

Regua trjpodziau
Moesz uzyska dobr kompozycj, dzielc obraz na trzy czci poziomo i pionowo,
anastpnie umieszczajc poszczeglne elementy fotografowanej sceny na przeciciu si
tych linii. Na rysunku 9.24 geometryczne czci skadowe sceny zostay skomponowane
wedug tej zasady.

Rysunek 9.24.
Aby zastosowa
zasad trjpodziau,
musisz podzieli
obraz na trzy czci
poziomo ipionowo, anastpnie
sprbowa umieci
elementy obrazu
blisko przeci linii
podziaowych

Powtrzenie
Powtrzenie elementw zdjcia, tak jak wida to na zdjciu potu na rysunku 9.2, daje
czsto bardzo interesujce rezultaty. Rysunek 9.25 pokazuje kolejne zdjcie zprostym
przykadem na powtrzenie.

Rysunek 9.25.
Powtrzenie form
geometrycznych
lubtonalnych daje
czsto ciekawe rezultaty itworzy dobr
kompozycj

232 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Geometria
Wzory geometryczne te s czsto bardzo atrakcyjne (i czsto zawieraj element powtrzenia). Zdjcie zrysunku 9.26 zostao skomponowane na podstawie czcych si
inachodzcych na siebie trjktw. Czasami nawet czysta geometria moe dawa interesujce rezultaty, jak wida na zdjciu 9.27.

Rysunek 9.26.
Wzory geometryczne,
wtym przypadku
trjkty, s czsto
interesujce pod
wzgldem kompozycyjnym izawieraj
zazwyczaj element
powtrzenia

Rysunek 9.27.
Czysta geometria
moe by rwnie
ciekawa

Linie
Podobnie jak wprzypadku geometrii, wyrane linie, wszczeglnoci ukone, stanowi
rwnie dobry element kompozycyjny. Rysunek 9.28 jest na to wietnym przykadem
kamie suy zaburzeniu powtarzajcego si wzoru ijest punktem, na ktrym skupia
si wzrok (zauwa rwnie, e zdjcie to jest skomponowane zgrubsza wedug zasady
trjpodziau).
Rysunek 9.29 jest kolejnym przykadem na kompozycj zliniami, cho moe nie tak dosownym. Linie tworzone przez kable, przerwy midzy pytami chodnika ipowtarzajce
si supy telefoniczne zdaj si gin gdzie woddali.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 233

Rysunek 9.28.
Mocno zarysowane
linie stanowi dobry
element kompozycyjny. To zdjcie oczywicie zawiera rwnie
wyrany element
powtrzenia

Rysunek 9.29.
Linie iksztaty
geometryczne nie
musz by widoczne
na pierwszy rzut oka.
Zdjcie to skada si
zwielu ukonych linii

234 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Wijce si linie wygldaj czsto ciekawie, tak jak np. cieka na rysunku 9.30. Stan
rwnowagi tworzony jest za pomoc tonw. Umieszczajc ciemn ciek po prawej
stronie kadru, rwnowaysz ciemne tony cieki wikszym, jasnym obszarem po lewej.

Rysunek 9.30.
Silnie zarysowane,
krzywe linie stanowi
rwnie efektowny
element kompozycji

Mieszanie iczenie
Jak widziae na wielu zpokazanych zdj, moesz miesza iczy rne elementy oraz
pomysy, dziki czemu uzyskasz lepsz kompozycj.

Pierwszy idrugi plan


Moe to wydawa si proste, ale jest to jedna znajczciej amanych zasad kompozycji.
Zdjcie musi mie pierwszy idrugi plan. Innymi sowy, musi mie temat ito. Co wicej,
relacje zachodzce pomidzy tymi elementami s bardzo wane.
Wrozdziale 2. poznae zasad wypeniania kadru. Wybr tematu, ktrym zapenimy
kadr, jest bardzo wan czci dobrej kompozycji. Na przykad rysunek 9.31 przedstawia mczyzn stojcego przed mostem Golden Gate.

Rysunek 9.31.
Chocia kadr zosta
wypeniony potencjalnie interesujcymi
elementami mczyzna, most Golden
Gate trudno okreli, co jest waciwie
tematem zdjcia. Jest
nim mczyzna czy
moe most?

Chocia zapenilimy cay


kadr i cho widzimy most
oraz caego czowieka, zdjcie to nie ma wybijajcego
si tematu. W rzeczy samej
most jest takim samym tematem jak mczyzna, ktry wydaje si suy jedynie
jako punkt odniesienia dla
mostu.
Lepiej byoby zawzi kompozycj, tak jak jest to pokazane na rysunku 9.32.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 235

Rysunek 9.32.
Dziki zastosowaniu
ciasnego kadru temat
zdjcia jest bardziej
oczywisty. Jest to
zdecydowanie portret.
Jednake most jest
wystarczajco widoczny, ale dostarcza
informacji na temat
otoczenia mczyzny

Tym razem wiksza cz kadru zostaa powicona mczynie i wiadomo ju, e to


on jest tematem zdjcia. Tak, konieczne byo przycicie mostu, ale ze zdjcia mona
dowiedzie si wystarczajco duo na temat osoby ijej otoczenia. Jeeli chciaby zrobi
zdjcie mostu, byby to ju zupenie inny temat iinna fotografia prawdopodobnie nie
umieszczaby wkadrze czowieka.
Nie skami, jeeli powiem, e wwikszoci przypadkw nie powiniene robi jednego
zdjcia, ktre obejmuje ca fotografowan scen. Czasami skoczy si to na tym, e
bdziesz mia zdjcie zrobione bez wyranego tematu lub celu.
Moe si zdarzy, e napotkasz pikny lub interesujcy widok, ktry bdzie na tyle ciekawy, aby stanowi samodzielny temat. Bdziesz musia zastanowi si nad kadrowaniem, kompozycj ireguami, ktre jak dotd omwilimy, ale nie bdziesz potrzebowa
wyranego pierwszego idrugiego planu (rysunek 9.33).

Rysunek 9.33.
Czasami, szczeglnie
wprzypadku krajobrazw, nie bdziesz
mia wyranego
podziau napierwszy idrugi plan.
Drugi plan bdzie
wystarczajco silny,
abystanowi samodzielny temat

236 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Innym razem moesz znale ciekawy widok, ale mie problemy z dobraniem odpowiedniej kompozycji. Moe tak si dzia, poniewa dana scena nie ma tematu, przez co
Twj wzrok nie wie, na czym si skupi. Jeeli znajdziesz co, co moe posuy za temat,
atwiej Ci bdzie skomponowa zdjcie (rysunek 9.34).

Rysunek 9.34. Po lewej stronie znajduje si zdjcie ciekawego miejsca, cho sama fotografia nie jest interesujca, poniewa wzrok nie wie,
na czym si skupi brakuje tematu. Ale po odczekaniu okoo minuty widok uzupeni wagon kolejki linowej, ktry sta si tematem,
wprowadzi stan rwnowagi inada caoci kompozycji odpowiednie proporcje

Cierpliwo jest czsto najwaniejszych narzdziem fotograficznym, jakie masz do dyspozycji. Jeeli znajdziesz adne to, poczekaj isprawd, czy kto nie uzupeni kompozycji
lub nie posuy za temat, wchodzc wkadr.
Jeeli nic nie zmieni si wfotografowanej scenie, to wybierz inny punkt obserwacyjny
iznajd co, co moe posuy za temat (rysunek 9.35).

Rysunek 9.35. Ta burza piaskowa bya ciekawa sama wsobie, ale nawet znalezienie tak prostego inudnego
tematu jak to wiadro sprawio, e kompozycja ta jest jeszcze bardziej interesujca

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 237

Komponowanie jasnych iciemnych tonw


Na rysunku 9.23 widziae
przykad zdjcia, na ktrym
jasne tony po prawej stronie
kadru byy rwnowaone
przez ciemne tony po lewej. Czsto bdziesz tworzy
kompozycje ze wiate i cieni, nie tylko z figur geometrycznych.
wiato jest surowcem fotografii, wic zwracaj uwag na jasne i ciemne partie
zdjcia, poniewa mog one
by wietnymi elementami
kompozycyjnymi.
Pamitaj take, e czasami
cakowicie czarne cienie s
wszystkim, czego potrzebuje dane zdjcie. Nie zawsze
wszystkie szczegy musz
zosta zachowane, a wybr,
co pokaza, a co ukry, jest
tym, co sprawia, e dana
kompozycja jest ciekawa, za
obraz atwiejszy w odbiorze
(rysunek 9.36).

Rysunek 9.36.
Szczegy nie musz
by zachowane
wewszystkich partiach zdjcia. Niedowietlenie cieni czsto
pomaga wskupieniu
uwagi natemacie
fotografii

Mniej znaczy wicej


wiat moe by nieznony na wiele
sposobw, ale dla fotografw najbardziej dokuczliwy jest nadmiar
rzeczy.
Malarze maj atwo, poniewa zaczynaj od zera iwypeniaj ptno
jedynie tym, czym chc. Fotograf
za musi umiejtnie skomponowa linie wysokiego napicia, znaki
drogowe, zaparkowane samochody,
ludzi, ktrzy wchodz w kadr, samochody na ulicach, drzewa, ktre
maj jedn, rosnc wzym kierunku ga, itp.
Jednym z najtrudniejszych zada
kompozycyjnych jest zredukowanie
iloci zbdnych rzeczy w fotografowanej scenie tak, aby ogldajca
osoba wiedziaa, na co patrze, iaby
jej wzrok nie bdzi wposzukiwaniu tematu.

Rysunek 9.37.
Chocia caa kaseta
sterujca starej windy
jest sama wsobie ciekawa, bardziej interesujce zdjcie uzyska
si, podchodzc bliej
iskupiajc si najednym szczegle

238 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Jeeli chcesz zapeni kadr, tak jak ju to omawialimy, to bdziesz od razu musia sobie
poradzi z usuniciem zbdnych rzeczy z fotografowanej sceny. Najatwiej wyszuka
waciw kompozycj, stosujc przyblienie, jak to pokazano na rysunku 9.37.
Zblienie si jest wietnym sposobem na zmniejszenie iloci zbdnych elementw iuzyskanie czystszej kompozycji. Podczas fotografowania ludzi moesz wstydzi si podej
bliej, poniewa oznacza to wiksz blisko fizyczn. Oczywicie nie powiniene sprawia, e dana osoba poczuje si nieswojo, ale nie bj si podej odrobin, jeeli jest ku
temu okazja.
Kiedy fotografujesz w miejscu publicznym, przyblienie si do tematu zdjcia moe
oznacza oddzielenie si od tumu ipjcie wkierunku interesujcej Ci sceny. Moesz
mie wraenie, e wszyscy si na Ciebie gapi, ale prawdopodobnie wcale tego nie robi.
Wdzisiejszych czasach wszyscy s przyzwyczajeni do widoku ludzi zaparatami. Apoza
tym, nawet jeli si gapi, to co z tego? Popatrz si przez chwil, a potem wrc do
zaatwiania swoich spraw. Ty za wrcisz do domu zciekawym zdjciem.

Nie bj si umieszcza tematu wrodku kadru


Wielu ludzi uwaa, e jeeli
umieszcz temat wrodku kadru,
to stworz sztampowe, nudne
zdjcie. Kiedy skupiasz si na
stosowaniu reguy trjpodziau,
wprowadzaniu zasady rwnowagi
i wszystkich innych regu, atwo
zapominasz, e czasami najlepszym sposobem na skomponowanie zdjcia jest umiejscowienie
tematu zdjcia w samym rodku
kadru, tak jak to pokazano na rysunku 9.38. Czasami mona przesadzi z kreatywnoci. Pamitaj
owartoci prostej kompozycji.

Rysunek 9.38.
Czsto najlepsza jest
najprostsza kompozycja umie temat
zdjcia wrodku
kadru izaufaj, e
udwignie ciar
kompozycyjny sceny

Mieszanie, czenie iignorowanie


Przyjrzyj si zbliska przykadowym zdjciom, ktre zamieciem wtym rozdziale, azauwaysz, e wiele znich zostao stworzonych wedug kilku zasad kompozycyjnych. Zauwa na przykad, e wagon kolejki liniowej zosta umieszczony wedug reguy trjpodziau.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 239


Moesz zatwoci miesza iczy rne zasady kompozycyjne, ktre przedstawiem
w tym rozdziale i, jak ju wiesz, moesz je rwnie zupenie ignorowa. Czasami bdziesz wiadomie podejmowa decyzje, kierujc si reguami, ale innym razem zkolei
bdziesz postpowa intuicyjnie. Jednake, jeeli bdziesz czsto stosowa si do zasad,
to z czasem zauwaysz, e zdjcia, ktre wykonae na wyczucie, mimo wszystko s
zgodne zreguami kompozycyjnymi.
Zasady te mog by szczeglnie pomocne, gdy napotkasz scen, ktr chcesz sfotografowa, ale nie wiesz, od czego zacz. Najpierw zastanw si nad pozycj aparatu idoborem ogniskowej, atake sprawd, jak zmienia si gbia obrazu irelacje przestrzenne,
kiedy stosujesz rne pozycje iogniskowe. Nastpnie zacznij myle opierwszym idrugim planie, ogeometrycznych formach, wzorach, powtrzeniach izasadzie trjpodziau.
S one jak drogowskazy, ktre pomog Ci wodkrywaniu fotografowanej sceny.
Z czasem przyswoisz te zasady i zaczniesz je stosowa intuicyjnie. Innymi sowy, bdziesz czu, e dana kompozycja jest dobra, poniewa panuje wniej rwnowaga. Zanim
to jednak nastpi, bdziesz prbowa stosowa te zasady.

wiczenie: kompozycja
Jedn z najwikszych zalet kompozycji jest to, e moesz j poprawi ju po fakcie.
Narzdzie kadrowania wedytorze zdj daje Ci moliwo zmiany kompozycji oraz rwnowagi zdjcia. Oczywicie starasz si, aby kompozycja zdjcia bya tak dobra, jak to
tylko moliwe, ju podczas fotografowania, aby zaoszczdzi sobie czasu potrzebnego
na czynnoci edycyjne, azwikszy uycie matrycy aparatu. Czasami moe si jednak
zdarzy, e przycicie zdjcia jest jedynym sposobem na uzyskanie odpowiedniej kompozycji.
Narzdzia kadrowania daj Ci rwnie wspania moliwo powiczenia kompozycji.
Znajd plik Cropping Tutorial.pdf wfolderze Cwiczenia/Rozdzial 09 na FTP Wydawnictwa
Helion iwydrukuj go. Znajdziesz tam zdjcia wykonane przez turystw podczas urlopu.
Za pomoc dugopisu zaznacz nowe ramy kadru. Jeeli uwaasz, e zdjcie jest dobrze
skomponowane, nic nie poprawiaj. Kiedy skoczysz, obejrzyj Cropping Tutorial.mov, aby
zobaczy, wjaki sposb zmieniem kompozycj tych zdj.

Sze sposobw na lepsze zdjcia


Chocia wiczenie widzenia moe wydawa si abstrakcyjne, jest to rzecz, nad ktr
moesz popracowa iktr moesz ulepszy. Nauka iulepszanie kompozycji jest procesem cigym, podobnie jak ma to miejsce wprzypadku ekspozycji. Jednoczenie istniej
inne sposoby na poprawienie jakoci zdj.

Zwracaj uwag na obraz wwizjerze


Mzg ma t niesamowit waciwo, e potrafi skupi Twoj uwag na czym, co znajduje si wpolu Twojego widzenia do tego stopnia, i zatwoci moesz nie zauway
wszystkich innych rzeczy, ktre rwnie si wnim znajduj.
Na przykad kiedy pewnego dnia szedem ulic w San Francisco, zauwayem scen
pokazan na rysunku 9.39.

240 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Nie przypomina to fotografii, poniewa ni nie jest. Brak tu kompozycji
inie wiadomo, na czym skupi uwag.
W znacznym stopniu wyglda to, jak
zdjcie wolnego miejsca parkingowego. Nie przecz, e jest to rzecz godna
sfotografowania w San Francisco, ale
kiedy staem wtym miejscu, moj uwag zwrci budynek wtle, ten zwysok
fasad. Zjakiego powodu wyda mi si
niesamowity. Potem zauwayem, e
mocny, prostoktny ksztat budynku jest
rwnowaony przez okrg wieyczk
budynku po drugiej stronie ulicy.

Rysunek 9.39.
Pewnego dnia, kiedy
szedem ulic wSan
Francisco, natknem
si na ten widok

Innymi sowy, moja uwaga bya skupiona na bardzo maym wycinku mojego
pola widzenia izupenie zignorowaem
ca mas elementw znajdujcych si
wokoo. Spojrzenie przez wizjer nie
zmienio mojej percepcji mj mzg
cigle nakierowywa moj uwag na
may fragment kadru. Fotografujc, koniecznie zwracaj uwag na obraz wwizjerze, aby by wstanie rzeczywicie zobaczy ten obraz, nie tylko t ma jego cz,
na ktrej skupi si Twj mzg. Jest to powrt do zasady wypeniania kadru tematem
zdjcia. Wprzypadku tego zdjcia wkadrze znalazo si owiele wicej elementw ni
tylko temat zdjcia.
Najprostszym sposobem na ustrzeenie si przed tym problemem jest przyjrzenie si
brzegom zdjcia przed naciniciem spustu migawki. Dziki temu zwrcisz uwag na
inne elementy kadru ipomoe Ci to rwnie zauway dziwne poczenia elementw
kompozycji, takie jak sup telefoniczny wystajcy zgowy fotografowanej osoby itp.

Pracuj nad tematem


Wszyscy tego dowiadczylimy: idziesz ulic, co przykuwa Twoj uwag imylisz, e
jest to wietny temat zdjcia. Zatrzymujesz si wmiejscu, komponujesz zdjcie, obliczasz ekspozycj i wciskasz spust. Teraz zastanw si: jakie s szanse na to, e stoisz
widealnym miejscu, aby wykona to wanie zdjcie? Oczywicie, jeeli jest to ulotna
chwila, by moe jeste wjedynym miejscu, zktrego rzeczywicie mona je zrobi, ale
jeeli temat jest bardziej trway, istnieje due prawdopodobiestwo, e moesz stworzy
lepsz fotografi, jeeli wybierzesz inne miejsce.
Kontynuujc przykad zpoprzedniego punktu: po natkniciu si na t scen, ktr opisaem wczeniej, uyem zoomu izaczem robi zdjcia budynkw, ktre spostrzegem.
Zrobiem kilka rnych uj zrnej odlegoci, niektre zprzejedajcymi samochodami, inne bez. Kilka uj moesz zobaczy na rysunku 9.40.
Jedn zduych zalet fotografii cyfrowej jest oczywicie to, e moemy natychmiast po
zrobieniu zdjcia przyjrze si stworzonym przez nas kompozycjom, ogldajc je na
ekranie LCD na tylnej ciance aparatu. Szybkie spojrzenie na zdjcie uwiadomio mi,
e miaam problem zpatrzeniem przez wizjer: te dwa budynki byy od siebie zbyt oddalone, aby mona byo ujawni ich kontrastujce ksztaty, ktre zauwayem. Jest to
kolejny przykad na to, jak mzg skupia moj uwag na czci sceny, ktra jednak nie
wygldaa tak samo na zdjciach.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 241

Rysunek 9.40. Wykonaem wiele uj tej sceny zkilku nieznacznie rnych pozycji, zsamochodami ibez

Przeszedem wic przez ulic izrobiem kilka kolejnych uj, aby wkocu uzyska kompozycj, ktra przypada mi do gustu ta na rysunku 9.41. Podczas fotografowania
wyobraaem sobie t scen jako czarno-bia idobieraem takie parametry ekspozycji,
ktre pozwoliyby mi przetworzy to zdjcie wodpowiedni sposb. Przyjrzymy si temu
procesowi wrozdziale 19., Konwersja do czerni ibieli.
Chodzi oto, e musisz pracowa
nad tematem zdjcia. Zmie
pozycj, wyprbuj rne kty
widzenia, podejd bliej, odejd
kawaek, sta na palcach, klknij, wyprbuj rne ogniskowe.
Rysunek 9.42 pokazuje kolejny
przykad: seri zdj przedstawiajcych wielkiego perkusist
jazzowego
JackaDeJohnettea. Mino troch czasu, zanim
udao mi si zrobi zdjcie czce interesujc kompozycj,
dobry wyraz twarzy i dynamiczny ruch. Efekt rozmazania
zosta stworzony dziki uyciu
obiektywu Lensbaby, wietnego
dodatku do lustrzanek jednoobiektywowych, o ktrym moesz wicej przeczyta na stronie www.lensbabies.com3.

Strona nie ma polskiej wersji jzykowej przyp. tum.

Rysunek 9.41.
Aby zrobi zdjcie,
oktre mi chodzio,
musiaem przej
nadrug stron ulicy,
zrobi kilka dodatkowych uj iwyprbowa kilka rnych
ktw widzenia

242 Fotografia cyfrowa. Wydanie V

Rysunek 9.42.
Zanim udao mi si
wykona fotografi, ktra by mi si
spodobaa, musiaem
poeksperymentowa
zkompozycj iustawieniem aparatu,
atake wykona
wiele zdj zrnymi
pozycjami iwyrazami
twarzy

Wielu ludzi uwaa, e profesjonalni fotografowie wychodz, robi 30 zdj iwracaj do


domu z30 wietnymi ujciami. Tak nie jest. Oni pracuj nad zdjciem, wyprbowujc
rne kty widzenia, parametry ekspozycji ipomysy. Czsto nie wiedz, ktry pomys
okae si najlepszy, dopki nie wrc do domu inie przejrz wszystkich zdj. Im wicej uj wykonasz, tym wikszy bdziesz mia wybr, kiedy zajmiesz si czynnociami
postprodukcyjnymi.

Tryb zdj seryjnych


Jak ju wspomniaem, tryb zdj seryjnych (ang. burst lub drive) jest wietnym sposobem na zwikszenie Twoich szans na wykonanie ujcia okrelonego momentu. Moe on
by rwnie przydatny podczas robienia zdj zoonych scen grupowych, kiedy trudno
jest pilnowa wyrazw twarzy wszystkich osb.
Jednake nie polegaj zbytnio na trybie zdj seryjnych. Umiejtno fotografowania
wtrybie zdj pojedynczych jest bardzo wana, poniewa wznacznym stopniu zwiksza
Twoj zdolno rozpoznawania decydujcego momentu. Poza tym wzalenoci od tego,
zjak prdkoci Twj aparat wykonuje zdjcia wtym trybie, decydujcy moment moe
zdarzy si pomidzy kolejnymi ujciami. Co za tym idzie, rozpoznawanie, oczekiwanie
iwykonywanie pojedynczych uj moe by bardzo wan umiejtnoci.

Narracja
Narracja to opowiadanie historii. Narracj atwo zrozumie w kontekcie pisania lub
krcenia filmu, poniewa te rodki przekazu umoliwiaj pokazanie serii zdarze, ktre
maj pocztek, rodek ikoniec. Fotografia jest nieco bardziej efemeryczna.
Oczywicie moesz zrobi kilka zdj, aby stworzy dyptyk lub tryptyk, ktry opowiada
prost histori. Jednak pojedyncze zdjcie moe rwnie posiada narracj. Fotografia
przedstawiajca mae dziecko obok rozbitego wazonu opowiada konkretn histori rzeczy, ktra wanie przestaa istnie. Zdjcie zrysunku 9.43 rwnie przedstawia pewn
histori: obietnic wielkiego koncertu.
Kiedy prbujesz stworzy narracj fotograficzn, wane jest, aby zastanowi si, co jest
niezbdne do opowiedzenia historii. Na przykad to zdjcie, zrobione podczas tej samej
sesji co poprzednie, przedstawia klarnecist Dona Byrona. Wzasadzie nie opowiada ono

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 243

Rysunek 9.43.
Chocia jest to
pojedyncze ujcie,
to jednak opowiada
histori ozbliajcym
si wydarzeniu

jednak historii. Nie wiemy, gdzie jest klarnecista, czy gra zkim jeszcze, czy jest przed
wystpem czy po (rysunek 9.44).
Jak wiesz, ogldajca osoba bdzie interpretowaa dan scen na podstawie elementw
zawartych na zdjciu. Pusta, owietlona
sala koncertowa sugeruje, e jest to prba,
co zapewne oznacza, e jest to dzie, a to
z kolei oznacza, e w przyszoci odbdzie
si koncert. Jako fotograf wykorzystaj t
naturaln skonno widza do tworzenia historii izapewnij ogldajcym wystarczajco
wiele wskazwek, aby zmierzali wdobrym
kierunku.
Nie spodziewaj si jednak, e kade zdjcie
moe przekaza ca histori. Do wykonania
tego typu zdjcia prawdopodobnie uyjesz
obiektywu szerokoktnego, ryzykujc tym
samym, e Twoja fotografia nie bdzie miaa oczywistego tematu. Czasami uda Ci si
zrobi zdjcie narracyjne, a innym razem
bdziesz musia polega na pojedynczych,
dobrych zdjciach, ktre razem stworz histori. Moe si te zdarzy, e narracja nie
bdzie miaa znaczenia. Niektre fotografowane sceny s atrakcyjne ze wzgldu na warstw wizualn, anie narracj.

Upraszczaj
Im mniej skomplikowana fotografia, tym zazwyczaj lepsza. Nie mam na myli zdjcia,
ktre byo atwiej wykona, ale takie, ktre zawiera mniej elementw, aco za tym idzie,
wzrok ogldajcego jest atwo nakierowywany na temat zdjcia. Jak ju wspomniaem,
tworzenie dobrej fotografii jest procesem subtraktywnym. Podczas gdy punktem wyjcia dla malarzy jest puste ptno, ktre zapeniaj czym chc, dla fotografw jest to cay
wiat. Musz oni wymyli, jak schowa lub usun niektre fragmenty fotografowanej

Rysunek 9.44.
Ten portret raczej nie
opowiada historii, poniewa nie przekazuje
informacji na temat
miejsca, rodzaju
wydarzenia, tego, czy
muzyk wanie skoczy gra, czy moe
dopiero bdzie itd.

244 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


sceny tak, aby zredukowa j do najwaniejszych elementw, ktre przeka ich fotograficzny zamys. Musimy wic ostronie dobiera pozycj aparatu, kadrowa, dobiera
odpowiednie parametry ekspozycji, edytowa iwprowadza korekty do zdj, awszystko po to, aby uwypukli pewne czci skadowe danej sceny.
Rzadko kiedy si zdarza, e nie uda Ci si zrobi lepszego zdjcia, jeli podejdziesz bliej do tematu. Jest to najatwiejszy sposb na uproszczenie kompozycji ipozbycie si
niechcianych elementw. Wprzypadku, gdy nie jest to moliwe, pomyl, wjaki sposb
mgby nada zdjciu bardziej opywowy ksztat: przycinanie fotografii w edytorze,
taki dobr ekspozycji, aby zwrci uwag ogldajcych na ten lub inny element itd.
Wicej na ten temat dowiesz si zdalszej czci ksiki.

Nie bj si

Moe Ci si wydawa dziwne, e mwi ostrachu wkontekcie fotografowania. Ostatecznie, jeeli nie robisz zdj wniebezpiecznych warunkach, to fotografia nie jest ryzykowna. Mimo to wikszo ludzi jest nadmiernie ostrona podczas wykonywania zdj.
Aby robi dobre zdjcia, musisz mie odwag prbowa nowych rzeczy, eksperymentowa
ibra pod uwag kompozycje oraz pomysy, ktrych nigdy wczeniej nie stosowae.
Dlaczego ludzie boj si robi inne rodzaje zdj? Czasami dzieje si tak dlatego, e jeste
wmiejscu publicznym iboisz si, e bdziesz wyglda gupio. Nie przejmuj si tym.
Wwikszoci ludzie sami s tak zajci tym, aby nie wyglda gupio, e nie zwracaj
uwagi na to, co robisz albo czego nie robisz ze swoim aparatem.
Czciej strach przed prbowaniem czego nowego wynika z obawy, e kiedy wrcisz
do domu, okae si, e zrobie kiepskie zdjcia. Jest to okropne uczucie, poniewa podwaa Twoj wiar we wasne umiejtnoci fotograficzne. Aby sta si odwaniejszym
wfotografowaniu, zmiejsca zaakceptuj nastpujc rzecz: wikszo ze zdj wykonywanych przez fotografw nie jest zachwycajca! Aniektre s wrcz okropne!
Prawdopodobnie masz pewnego rodzaju stref komfortu, pewien rodzaj zdj, zktrego
wprzeszoci bye zadowolony. Bdziesz wic robi tego typu fotografie, poniewa nawet jeeli jeste ju nimi znudzony, po powrocie do domu nie bdziesz czu si zniechcony przez to, e zrobie ze lub gupie zdjcia.
Jeeli bdziesz pracowa nad tematem zdjcia wsposb opisany wpoprzednim podrozdziale, wykonasz wiele bezuytecznych uj, niektre bd prawdopodobnie gupie, aniektre
pewnie te kiepskie. Nie ma to nic wsplnego zTwoimi umiejtnociami fotograficznymi.
Praca nad tematem przypomina szkicowanie: nie kada linia rysunku jest poprawna inie
kade zdjcie jest dobre, ale podobnie jak naszkicowane linie, nieudane ujcia zbliaj
Ci do wykonania tej waciwej fotografii, ktr zatrzymasz. Nie bdziesz jednak robi
wartych zatrzymania zdj, jeeli nie bdziesz mia odwagi, eby wyprbowywa nowe
pomysy. Wykonuj dodatkowe ujcia polegaj na intuicji ikorzystaj znadarzajcych si
okazji. Ostatecznie kade nieudane zdjcie mona zawsze wykasowa.

Sprzt nie ma znaczenia (zazwyczaj)


Sprzt fotograficzny jest tak fajny idaje tyle radoci, e atwo jest pomyle, i zakup
jego wikszej iloci zmieni Ci wlepszego fotografa. Nie zmieni. Nie zrozum mnie le
niektre aparaty robi zdjcia, ktre s wyraniejsze imaj ywsze kolory ni fotografie wykonane innym aparatem. Wprzypadku niektrych rodzajw fotografii tego typu
specyfikacje techniczne trzeba koniecznie wzi pod uwag. Nie zmienia to faktu, e
dobre zdjcia mona robi kadym rodzajem aparatu. Na przykad rysunek 9.45 przedstawia trzyczciow panoram wykonan jednym z pierwszych aparatw cyfrowych
zrozdzielczoci 640480.
Nie mona nim byo wykona ostrych jak brzytwa fotografii zdu iloci szczegw,
ale nie oznaczao to, e nie mona byo robi nim zdj, ktre byyby dobre. Jeeli Twj
sprzt ma jak wad, sprbuj j wykorzysta.

Rozdzia 9 Wyszukiwanie ikomponowanie tematu zdjcia 245

Rysunek 9.45.
Dobre zdjcia moesz robi kadym
rodzajem aparatu.
Nietumacz si,
edo wykonywania
dobrych fotografii
potrzebny jest lepszy
sprzt

Jeli podczas edytowania zdjcia odkryjesz jak wad techniczn, ktra Twoim zdaniem
przekrela dan fotografi by moe jest to mikki rysunek lub dranice, kolorowe
obwdki, ktre pojawiaj si wmiejscach owysokim kontracie iwada ta dotyka coraz wikszej iloci zdj, by moe warto, aby zainwestowa winny sprzt. Moesz te
stwierdzi, e dane zdjcie wyszoby rewelacyjnie, gdyby tylko mg uywa krtszych
ogniskowych lub uzyskiwa mniejsz gbi ostroci. W takim przypadku dokupienie
nowego sprztu moe okaza si nie najgorszym pomysem. Jeste jednak w bdzie,
jeeli mylisz, e jakakolwiek ilo sprztu sprawi, i bdziesz robi bardziej interesujce zdjcia. Henri Cartier-Bresson, ktry prawdopodobnie wywar najwikszy wpyw na
fotografi XX wieku, wykona wikszo swoich zdj aparatem 35 mm zjednoogniskowym obiektywem 50 mm. Aparat ten nie by wyposaony wmechanizm autofokusa, automatycznego pomiaru wiata lub automatycznego przewijania filmu imia tylko jedn
ogniskow. Najtaszy kompakt oferuje wicej funkcji idaje wiksz swobod dziaania,
atake czsto lepsz jako zdj ni sprzt, ktrego on uywa.
Jeeli chcesz robi lepsze zdjcia, powi wicej czasu wiatu i widzeniu, a nie zazdroszczeniu innym sprztu.

czenie rzemiosa isztuki


Kiedy bdziesz wiczy twrcze podejcie do fotografii, ktre omwilimy w tym rozdziale, bdziesz posugiwa si pojciami technicznymi, ktre zostay opisane w poprzednich rozdziaach.
Powiedzmy na przykad, e podczas pracy nad zdjciem zmieniania pozycji, zbliania
si iwykonywania tych wszystkich innych pozytywnych czynnoci, ktre ju omwilimy
znajdziesz dugo ogniskowej i pozycj aparatu, ktre stworz cudown kompozycj zidealnymi relacjami przestrzennymi, dobrze zrwnowaonymi elementami, dobrze
wspgrajcym poczeniem tematu ita. Na tym etapie pracy moe si okaza, e wszystko, czego jeszcze potrzebujesz, to mniejsza gbia ostroci, ktra pozwoliaby jeszcze bardziej uwydatni temat zdjcia. Ustawiasz zatem wikszy otwr przysony, posugujc si
funkcj Shift. Wybierasz poczenie parametrw, ktre zawiera mniejsz liczb przysony,
anastpnie uywasz pogldu gbi ostroci, aby zobaczy, jaki da to rezultat.
Potem moesz jednak stwierdzi, e rwnowaga caego zdjcia opiera si na tym, i lewa
strona kadru jest zacieniona, ale cie ten nie jest wystarczajco ciemny. Uywasz wic
funkcji kompensacji ekspozycji inie dowietlasz zdjcia o1/3 EV.
Robisz zdjcie, a nastpnie korzystasz z podgldu, aby sprawdzi kompozycj i histogram, dziki ktremu bdziesz wiedzia, jak dobrze dobrae parametry ekspozycji.
Wten sposb wiedza techniczna czy si zwyborami artystycznymi wprocesie tworzenia fotografii.

Skorowidz
1-bitowy obraz, 113

aberracja chromatyczna, 370


Absolute Colorimetric, 568
Absolutna kolorymetryczna, 568
abstrakcja, 215
adaptacyjna korekcja
wiate icieni, 507
adaptery kart PC, 86
addytywne waciwoci wiata, 117
A-DEP, 289
Adjustment Brush, 470
Adjustments, 459
Adobe Bridge, 329, 332
Append Metadata, 346
automatyczne tworzenie
stosw, 343
Automatyczne tworzenie stosu
Panorama/HDR, 343
Auto-Stack Panorama/HDR, 343
Batch Rename, 351
Collections, 347
Content, 333, 334, 339
Create Metadata Template, 345
Delete, 340
Diapozytyw, 335, 338
dodawanie zdj do stosu, 343
Docz metadane, 346
Essentials, 335, 337, 341
Etykieta, 339, 351
etykiety, 351
Favorites, 333, 337
File, 351
Filmstrip, 335, 338
Filter, 341
Filtr, 341
filtrowanie wedug
sw kluczowych, 347
filtrowanie zdj, 341
Folders, 333, 334, 335
Foldery, 333, 334, 335
Group As Stack, 342
grupowanie zdj, 342
Grupuj jako stos, 342
gwiazdki, 339
Increase Rating, 341

Keywords, 346, 347


kolekcje, 347, 350
Kolekcje, 347
kolekcje inteligentne, 349
konfiguracja paneli, 335
konfiguracja programu, 332
kryteria filtrowania, 341
Label, 339, 351
Light Table, 335
lupa, 336, 337
Metadane, 334, 335, 344, 345
Metadata, 334, 335, 344, 345
miniatury obrazw, 333
New Keyword, 346
New Sub Keyword, 346
Nowe podrzdne sowo
kluczowe, 346
Nowe sowo kluczowe, 346
ocenianie zdj, 338, 339, 340
odrzucanie zdj, 339
Odrzu, 339, 342
otwieranie zdj
wPhotoshopie, 350
Output, 335
panele, 335
Plik, 351
Podgld, 334, 336
Podwietlany pulpit, 335
Pokaz slajdw, 344
polecenia, 351
porwnywanie zdj, 336
Potrzebne, 335, 337, 341
prawa autorskie, 345
Preview, 334, 336
przegldanie obrazw, 334
przyciski konfiguracyjne, 335
przypisywanie sw
kluczowych, 347
Reject, 339, 342
Replace Metadata, 345
rozmiar miniatur, 334
Seryjna zmiana nazw, 351
Slideshow, 344
sowa kluczowe, 346, 347
sortowanie zdj, 344
stosy, 342, 343
szablony metadanych, 344
tryb penoekranowy, 337
tworzenie kolekcji, 348

tworzenie kolekcji
inteligentnej, 349
tworzenie kolekcji zbiecego
zaznaczenia, 348
tworzenie sw kluczowych, 346
Ulubione, 333, 337
Usu, 340
usuwanie zdj, 340
usuwanie zdj ze stosu, 343
Utwrz szablon
metadanych, 345
wersje programu, 332
wybieranie zdj, 338
Wyjcie, 335
wyszukiwanie zdj, 350
Zastp metadane, 345
Zawarto, 333, 334, 339
zmiana ocen, 341
Zwiksz ocen, 341
Adobe DNG Converter, 420
Adobe Photoshop Lightroom, 330
AF, 35
akceptowalnie ostry punkt, 288
aktywacja menu, 66
aktywny autofokus, 144
akumulatory, 77
algorytm JPEG, 123
analogowy, 113
aparat cyfrowy, 31, 53
baterie, 33
budowa, 34
elementy, 53
elementy sterujce, 63
karty pamici, 33
kompakt, 31, 32, 53
konfiguracja, 68
lampa byskowa, 66
lustrzanka, 31, 32, 53
matryca, 54
obiektyw, 33, 58, 61
obsuga, 31
pomocniczy
wywietlacz LCD, 64
przegldanie zdj, 66
regulacja zoomu, 63
spust migawki, 63
stabilizacja obrazu, 60
tryb automatyczny, 31

588 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


aparat cyfrowy
tryby fotografowania, 63
trzymanie aparatu, 73
wizjer optyczny, 33
wcznik zasilania, 33, 63
zmiana parametrw, 65
zoom cyfrowy, 60
aparat kompaktowy, 31, 32
budowa, 54
wizjer optyczny, 55
aparat otworkowy, 53
Aperture, 96, 103, 419
narzdzia adaptacyjne, 435
Aperture value, 191
Apple Aperture, 330
architektura, 290
archiwizowanie, 326, 330
artefakty, 120, 121, 203
JPEG, 70, 124
Assign Profile, 548, 571
aureola, 250
Auto, 35
Auto-Align Layers, 498
auto-bracketing, 201, 202, 275
autochromatyzacja, 117
autofokus, 65, 142
aktywny autofokus, 144
blokada ekspozycji, 147
centralny punkt AF, 146
cigy autofokus, 149
detekcja fazy, 144
fotografowanie ruchomych
obiektw, 150
lampa pomocnicza
doustawiania ostroci, 143
pasywny autofokus, 142
problemy zustawianiem
ostroci, 147
punkty pomiaru
ostroci, 144, 145
rnica fazowa, 144
servo focus, 150
sabe wiato, 148
ledzenie ostroci, 150
tryb autofokusa zfunkcj
wykrywania twarzy, 149
tryb makro, 301
tryby autofokusa, 144
TTL, 143
wielopunktowe ustawianie
ostroci, 145
wspomaga dziaanie dziaania
lamp typu pop-up, 149
automatyczne ustawianie ostroci, 35
automatyczny balans bieli, 156
autoportret, 166
Auto-wyrwnywanie warstw, 498
Av, 191

Backround, 496
balans bieli, 123, 154, 155, 220,
306, 424, 425, 426, 514
automatyczny balans bieli, 156
bracketing, 159
Cloudy, 156
Daylight, 156
ExpoDisc, 159
Fluorescent, 156
format RAW, 159
fotografowanie zkart, 406
histogram, 158
Incandescent, 156
Indoors, 156
JPEG, 510
kolorowe filtry, 158
korekcja, 424
neutralnie szare karty, 160
ocena balansu bieli, 158
Overcast, 156
posteryzacja, 430
predefiniowany balans bieli, 156
przesunicie balansu bieli, 158
RAW, 162, 266
rczny balans bieli, 156
wiato lampy byskowej, 254
Tungsten, 156
typy owietlenia, 156
ustawianie, 157, 159
barwa wiata, 155
Barwa/Nasycenie, 375, 410, 411
barwy podstawowe, 26
baterie, 33
Beep, 71
bezpieczny czas nawietlania, 172
bezporednie wiato flesza, 260
biae ekrany, 250
Bicubic, 534
Bicubic sharper, 534
Bicubic smoother, 534
Bilinear, 534
Black & White, 482, 485
Black Point Compensation, 565,
567, 568
Blacks, 426
blokada ekspozycji, 147, 181, 191
blokowanie lustra, 285
blokowanie zdj, 67
bona fotograficzna, 23
bysk dopeniajcy, 252, 257
Boyle Willard, 115
bracket, 261, 262
bracketing, 200, 202, 275, 305
bracketing balansu bieli, 159
bracketing ostroci, 289
bracketing przysony, 289
Bridge, 97, 102, 332
Kolekcje, 102

Brightness, 426, 431


Browse in Bridge, 332
Brush, 375, 447, 462, 503
budowa aparatu, 34
aparat kompaktowy, 54
lustrzanka, 56
Bulb, 130, 316
burst, 242, 301

Camera Raw, 102, 418


Adjustment Brush, 470
Adjustments, 421
Balans bieli, 424, 425, 427
Blacks, 426
Brightness, 426, 431
Clarity, 426
Contrast, 426
Convert to Grayscale, 435, 489
Crop, 424
Czarne, 426
Develop, 421
edycja nieniszczca, 421
edycja plikw RAW, 421, 423
edycja selektywna, 469
Ekspozycja, 426, 431, 440
Exposure, 426, 431, 440
Fill Light, 426, 433
Graduated Filter, 472
Grayscale Mix, 489
Highliht Clipping Warning, 425
HSL/Grayscale, 435, 489
HSL/Skala szaroci, 435, 489
Jaskrawo, 435
Jasno, 426, 431
kadrowanie, 424
Kontrast, 426
konwersja do czerni ibieli, 489
Konwertuj na skal
szaroci, 435, 489
kopiowanie edycji, 438
kopiowanie parametrw
konwersji midzy
zdjciami, 438
Korekcja obiektywu, 436
korekcja plikw RAW, 422
korekcja selektywna, 470
Korekta ukierunkowana, 472
Krzywa tonalna, 435
Lens Correction, 436
Mieszanie skali szaroci, 489
narzdzia, 422
narzdzia korekcyjne, 435
narzdzia pomocnicze, 436
Nasycenie, 426, 435
Noise Reduction, 435
obiekty inteligentne, 525
Odtwarzanie, 425, 432, 440

Skorowidz 589
odzyskiwanie wiate, 430
Opcje obiegu pracy, 436
Open, 438
Ostrzeenie odcinania
podwietlenia, 425
Otwrz, 438
Pdzel korekty, 470
Prostowanie, 423
prostowanie obrazu, 423
Przejrzysto, 426
przycite wiata, 425
Recovery, 425, 432, 440
Redukcja szumu, 435
rczne ustawianie
balansu bieli, 427
Rozdziel tonowanie, 436
rozjanianie cieni, 434
Saturation, 426, 435
Save, 438
Sharpening, 435
Split Toning, 436
Stopniowy filtr, 472
Straighten, 423
Synchronize, 438
Synchronizuj, 438
lad pdzla, 471
Targeted Adjustment, 472
Temperatura, 424, 427, 428, 429
Temperature, 424, 427, 428, 429
Tint, 424, 427, 428
Tinta, 424, 427, 428
Tone Curve, 435
ustawienia wstpne, 423
Vibrance, 435
wersje moduu, 419
White Balance, 425, 427
Workflow Options, 436
Wyostrzanie, 435
Wypenij wiato, 426, 433
zapis listy edycyjnej, 421
Zapisz, 438
Capture NX, 100, 419
D-Lighting, 435
Cartier-Bresson Henri, 245
CCD, 54, 115, 116, 282
centralnie waony
pomiar wiata, 181
centralny punkt AF, 146
Channel Mixer, 487
Charge-Coupled Device, 54, 115
chmury, 305
chrominancja, 124
ciao doskonale czarne, 155
ciasny kadr, 235
cigo tonalna, 554
cigy autofokus, 149
cienie, 249, 268
Cienie/Podwietlenia, 507, 510
Clarity, 426

Clone Stamp, 504, 505


Close-up, 44
Cloudy, 156
CMOS, 54, 115, 116, 282
CMY, 94
CMYK, 94, 118
Color Management, 567
Color Range, 448
ColorVision Spyder, 95
CompactFlash, 84
Complementary Metal Oxide
Semiconductor, 54
continuous, 301
Contrast, 426
Convert to Grayscale, 435, 489
Create Web Photo Gallery, 548
Crop, 357, 424
CRT, 560
Cumulus, 98
Curves, 396
histogram, 392, 407
Input, 393, 395
kolorystyka obrazu, 401
korekcja barw, 407
korekcja tonw, 393
Output, 393
punkt bieli, 394, 408
punkt czerni, 393
punkt gamma, 395
punkt rodkowy, 409
skrty klawiszowe, 410
wykres, 391
Customize Proof Condition, 568
cyfrowy negatyw, 270
cyfrowy proces produkcji zdj, 113
Czarne, 426
czarno-biae zdjcia, 118, 280
Czarno-biay, 482, 485
czas nawietlania, 39, 40, 41, 130,
132, 136, 137, 171, 310
czas synchronizacji bysku, 262
czerwone oczy, 252
czstotliwo prbkowania, 54
czci aparatu, 58
czciowy pomiar wiata, 181
czopki, 25
czuo, 137
czuo filmu, 129
czuo ISO, 39, 172, 255
czyste pyty CD-ROM, 86
czyszczenie
matryca, 79, 80
obiektyw, 78
czytniki kart, 105, 106

wiczenia na widzenie, 208

dane EXIF, 200, 334


data, 68
Daylight, 156
dbanie oaparat, 77
decydujcy moment, 165
demozaikacja, 119
Desaturate, 488
detekcja fazy, 144
detekcja kontrastu, 142
Digital iESP, 180
digitalizacja, 113, 114
D-Lighting, 435
dugi czas nawietlania, 42
dugo ogniskowej, 36, 220, 289, 300
DMax, 554
DNG, 420
dobr ekspozycji, 127
dobre zdjcia, 212
Dodge, 515
Dopasowania, 459
dopasowanie kolorw, 121
dowietlanie cieni, 508
downsampling, 533
dpi, 532, 562
dpMagic Plus, 417
drive, 242, 301
Drobo, 92
druga kurtyna, 128
drugi plan, 234
drukarka, 550
drukarka atramentowa, 551
drukarka laserowa, 557
drukarka
termosublimacyjna, 558
drukowanie bez marginesw, 555
due wydruki, 553
komunikacja zkomputerem, 555
kryteria wyboru, 554
parametry, 555
rozmiar wydruku, 555
samodzielne drukarki
atramentowe, 557
trwao wydrukw, 552
tusz, 556
drukowanie, 559
drukowanie zwiksz liczb
pikseli ni trzeba, 536
drukowanie za porednictwem
internetu, 571
ekranowa prba kolorw, 564
kompensacja punktu czerni, 565
korekta obrazu, 570
metoda konwersji
kolorw, 565, 568
Photoshop, 565
podgld wydruku, 564
poprawianie druku, 567
profile drukarek, 562

590 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


drukowanie
rozdzielczo, 559
rozdzielczo dla drukarki
atramentowej, 561
rozdzielczo dla drukarki
laserowej, 562
symulacja papieru, 565
zarzdzanie kolorami, 566
zarzdzanie kolorami
przezdrukark, 569
zdjcia wbardzo duych
formatach, 553
Drukuj, 566
Drukuj zpodgldem, 566
Duplicate Layer, 497
dua gbia ostroci, 287
due wydruki, 553
Dwuliniowa, 534
Dwuszecienna, 534
Dwuszecienna wygadzanie, 534
Dwuszecienna wyostrzanie, 534
dyfrakcja, 135
dyfuzor, 247, 248
dystorsje beczkowe, 364
dystorsje poduszkowe, 364
dziaka wartoci ekspozycji, 28

edycja zdj, 96, 99, 326, 330, 353


edycja destrukcyjna, 458
edycja nieniszczca,
101, 271, 421
edycja plikw RAW, 417, 421
edycja zachowawcza, 458
histogram, 355
kadrowanie, 356
konwersja do czerni ibieli, 354
korekcja aberracji
chromatycznej, 370
korekcja barw, 354, 401
korekcja geometryczna, 353
korekcja perspektywy, 368
korekcja tonalna, 353, 354, 379
korekcja znieksztace
geometrycznych, 364
prostowanie, 361
redukcja szumu, 354
retusz, 354
skalowanie, 354
tok pracy, 353
usuwanie efektu czerwonych
oczu, 374
usuwanie skaz, 353
usuwanie ladw pyu, 372
wyostrzanie, 354
efekt czerwonych oczu, 252, 258, 374
efekt pamiciowy, 77
efekt rozmycia ta, 224
efekty specjalne, 354

ekran LCD, 40, 64, 186, 282


ekran pomocniczy, 39
ekranowa prba kolorw, 564
ekrany, 247, 249
ekspozycja, 39, 127, 179, 329
blokada ekspozycji, 181
bracketing, 200
czas nawietlania, 39, 41, 130,
132, 137
czuo ISO, 39
EV, 130
format JPEG, 175
fotografia czarno-biaa, 281
informacje, 41
ISO, 129, 137
kompensacja ekspozycji, 187
koncerty, 307
mechanizmy kontroli
ekspozycji, 128
migawka, 128
niedowietlenie, 127
pliki RAW, 273
przewietlenie, 127
przysona, 128, 130, 131, 137
sterowanie za pomoc
wiatomierza, 189
ustawianie parametrw
ekspozycji, 187
warto ekspozycji, 130
wielko otworu przysony, 39
wspzalene ISO, 136
wspzaleno migawki
iprzysony, 135
zdjcia panoramiczne, 296
Ekspozycja, 431
ekstremalna gbia ostroci, 287
ekwiwalent 35 mm, 62
elektroniczny wizjer typu TTL, 58
elektryczno statyczna, 68
elementy obrazu, 113
Elliptical Marquee, 444
emulsja elatynowa, 23
eSATA, 91
etykiety, 351
EV, 28, 130, 136, 172, 175, 187
EXIF, 200, 326, 334, 417
ExpoDisc, 159
exposition value, 28
Exposure, 426, 431
Expression Media 2, 98
Eyedropper, 375

farby, 26, 93
Feather Selection, 449
Fill, 464
Fill Light, 426, 433, 434, 507
filtrowanie zdj, 341
filtrowanie wedug sw
kluczowych, 347

filtry, 319
adapter, 319
filtry dolnoprzepustowe, 121
filtry efektw, 321
filtry kolorowe, 158
filtry neutralne, 321
filtry neutralnie szare, 321
filtry ochronne, 321
filtry podczerwieni, 121
filtry polaryzacyjne, 320
filtry skylight, 79
filtry tumice podczerwie, 282
filtry ultrafioletu, 321
filtry UV, 79, 321
piercie poredni, 319
rozszerzenia obiektywu
dlakompaktw, 322
FireWire, 91
flary, 287
Flatten Image, 527
fleksja programu, 169
flesz, 66, 247, 251
Fluorescent, 156
forma wyjciowa zdjcia, 330
format 35 mm, 62
format EXIF, 200
format pliku, 70
DNG, 420
PSD, 479
RAW, 69, 70, 159, 162, 265, 266
RAW+JPEG, 70
TIFF, 70, 479
fotodioda, 23
fotografia czarno-biaa, 277
ekspozycja, 281
kontrast, 280
odcienie szaroci, 279
RAW+JPEG, 281
temat zdjcia, 278, 280
widzenie kolorowe, 280
fotografia HDR, 304
fotografia jako abstrakcja, 215
fotografia kolorowa, 117
fotografia krajobrazowa, 286
ekspozycja zekstremaln
gbi ostroci, 287
flary, 287
kalkulator gbi ostroci, 289
maa gbia ostroci, 286
obiektyw typu tilt-shift, 290
ostro, 288
fotografia nocna, 314
redukcja szumw, 317
tryb Bulb, 316
zdjcia krajobrazowe, 316
fotografia podwodna, 317
fotografia reklamowa produktu, 318
fotografia sportowa, 310
czas nawietlania, 310
ISO, 311
rozmycie ta, 311

Skorowidz 591
fotografia uliczna, 219, 312
uycie zdj ulicznych, 313
fotografowanie, 29, 37, 39, 173, 207
fotografowanie architektury, 290
fotografowanie bez aparatu, 211
fotografowanie koncertw, 305
balans bieli, 306
ISO, 306
kt, 308
komponowanie zdj, 308
pozwolenia, 306
strategia doboru ekspozycji, 307
usta, 308
ustawienie, 306
zdjcia podczas prby, 308
fotografowanie kwiatw, 250
fotografowanie na uwizi, 319
fotografowanie niewielkich
obiektw, 300
fotografowanie pod soce, 250
fotografowanie przedstawie, 305
fotografowanie przy bardzo sabym
wietle, 152
fotografowanie ruchomych
obiektw, 150
fotografowanie lubw, 205
fotografowanie wformacie RAW,
159, 265
asekuracja podczas
przewietlania, 274
balans bieli, 269
cienie, 268
ekspozycja, 273
posteryzacja, 269
zakres ekspozycji, 268
fotografowanie wpodczerwieni, 281
czas ekspozycji, 283
punkt skupienia ostroci, 283
fotografowanie wtrybie
automatycznym, 34, 141
fotografowanie wtrybie
manualnym, 193
fotografowanie wtrybie zdj
seryjnych, 164
fotografowanie wydarze, 309
fotografowanie zkart, 406
fotografowanie
zlamp byskow, 251
fotografowanie zma gbi
ostroci, 223
fotografowanie zrki, 171
fotografowanie zzewntrzn
lamp byskow, 259
fotografowanie
ze sta ogniskow, 76
fotografowanie ze statywem, 285
fotokomrki, 115, 116
Func, 65
Function, 65

funkcja automatyki programowej


zshiftem, 169
funkcja Shift, 169, 170, 245
kompensacja ekspozycji, 188
funkcja slave, 259
futera wodoszczelny, 82

Galeria zdj Weba, 548


gamut, 118
Gbka, 375
geometria, 230, 232
gbia, 221
gbia bitowa, 113
gbia ostroci, 131, 133, 136, 223,
224, 288
aparaty kompaktowe, 224
dugo ogniskowej, 289
kontrolowanie, 134
maa gbia ostroci, 223
podgld, 226
godzina, 68
gorca stopka, 66, 247
gorcy klimat, 83
GPU, 89
gradient, 269
Gradient, 355, 466
Graduated Filter, 472
Grayscale, 481
grupowanie zdj, 342

halogenki srebra, 23
HDR, 303, 305
Healing Brush, 505, 516
high dynamic range, 305
histogram, 66, 194, 195, 355, 379
balans bieli, 158
kanay kolorw, 199
ksztat histogramu, 198
niedowietlenie, 195
ocena kontrastu, 196
przewietlenie, 196
tryb fotografowania, 198
zawarto, 195
Histogram, 511
History, 90
Hue/Saturation, 375, 410, 411
modyfikacja okrelonych
kolorw, 412

ICC, 94, 562


iluzje optyczne, 26

Image Capture, 109


Image Processor, 550
Image Size, 534, 535, 561
importowanie zdj, 89, 105, 326, 328
czytnik kart, 106
Image Capture, 109
importowanie zkilku
czytnikw, 106
komputer Mac, 109
komputer zsystemem
Windows, 107
Photo Downloader, 109
rczne przenoszenie
obrazw, 110
imprezy, 309
Incandescent, 156
Indoors, 156
informacje oczasie nawietlania, 40
informacje oekspozycji, 41
informacje ozdjciu, 66
Inteligentne rozmycie, 522
Inteligentne wyostrzenie, 546
interferencja, 135
International Color Consortium, 94
internetowe serwisy
fotograficzne, 571
interpolacja, 533
interpolacja dwuszecienna, 537
interpolacja koloru, 119
interwaometr, 168
iPhoto, 104, 110, 419
IPTC, 326, 335, 344, 549
ISO, 129, 137, 172, 175, 254, 306
jasne soce, 175
wartoci uamkowe, 176
ISOx Pro, 518

jako obrazw, 114


Jaskrawo, 413, 435
jasne owietlenie ta, 50
jasno, 397, 426, 431
jasno ekranu LCD, 67
jasny obiektyw, 132
Joint Photographic
Experts Group, 123
JPEG, 61, 69, 70, 123, 175, 200,
204, 269, 272, 273
ekspozycja, 175
korekcja balansu bieli, 510
przebarwienia zdj, 406

kabel synchronizacyjny, 261


kable, 86
kadr, 235

592 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


kadrowanie, 35, 356, 424
Camera Raw, 424
pooenie ramki, 358
ramka kadrowania, 359
wymiary ramki, 358
kalibracja monitora, 93, 94, 95
kalibrator, 95
kalkulatory gbi ostroci, 289
kanay koloru, 117, 402
karta neutralnie szara, 160
karty pamici, 33, 34, 86
CompactFlash, 84
SD, 84
SDHC, 84
kasowanie zdj, 67
katalogowanie zdj, 97, 327, 331
kt widzenia, 221
klonowanie, 504
kola, 299
kolekcje, 102, 347, 350
kolekcje inteligentne, 349
tworzenie, 348
zasoby zewntrzne, 349
kolory, 25, 93, 117, 155, 392
kanay, 117
kolor piksela, 125
kolory podstawowe, 26
RGB, 117
kolorystyka obrazu, 401
komora lustra, 57
kompakt, 31, 32, 53
kompensacja ekspozycji, 187, 200
funkcja Shift, 188
tryby priorytetw, 192
kompensacja kolorw stosowana
przez oczy, 27
kompensacja lampy byskowej, 253
Kompensacja punktu czerni, 565,
567, 568
komponowanie, 354, 497
kompozycja, 50, 227
drugi plan, 234
geometria, 230, 232
jasne iciemne tony, 237
kadr, 235
linie, 232
czenie zasad
kompozycyjnych, 238
mieszanie zasad
kompozycyjnych, 238
pierwszy plan, 234
powtrzenie elementw
zdjcia, 231
pusta przestrze, 229
regua trjpodziau, 231
rwnowaga, 227
umieszczanie tematu
wrodku kadru, 238
upraszczanie, 243
zdjcia zwystpu, 308

kompresja, 68, 114


kompresja JPEG, 69, 123, 265
kompresja stratna, 123
komputer, 89
komputer przenony, 85
modernizacja, 104
koncerty, 305
konferencje, 309
konfiguracja aparatu, 68
data igodzina, 68
dodatkowe funkcje
wwizjerze, 73
format pliku, 70
kompresja, 68
modyfikacja interfejsu, 73
parametry przetwarzania
obrazu, 70
proporcje obrazu, 71
rozmiar obrazu, 68
sygna dwikowy, 71
konfiguracja ustawie formatu
RAW, 272
konfiguracja ustawie
importowania zdj na
komputerze Mac, 109
kontrast, 196, 197, 280, 397, 426, 477
kontrastowe owietlenie, 250
kontrola czasu nawietlania, 41
kontrola ekspozycji, 128, 189
kontrola gbi, 221
kontrola iloci wiata, 128
kontrola perspektywy, 221
kontrola wiata, 132
wiato zastane, 247
konwersja do czerni ibieli, 354, 481
Aperture, 487
Black & White, 482
Camera Raw, 489
Channel Mixer, 487
Convert to Grayscale, 489
Czarno-biay, 482
Desaturate, 488
Exposure, 490
Grayscale, 481
Konwertuj na skal szaroci, 489
Mieszanie kanaw, 487
Photoshop, 487
Photoshop Elements, 487
pluginy, 490
Silver Efex Pro, 490
Skala szaroci, 481
warstwy dopasowania typu
Black & White
(Czarno-biay), 485
zdjcia osabym kontracie, 492
Zmniejsz nasycenie, 488
konwersja do luminancji, 488
konwersja na posta cyfrow, 113

konwersja plikw RAW, 270, 418


konwersja przestrzeni kolorw, 121
konwerter RAW, 417
Konwertuj na skal szaroci, 435, 489
kopie zapasowe, 91, 330
kopiowanie edycji, 438
Aperture, 439
Camera Raw, 438
Capture NX, 440
Lightroom, 439
korekcja, 326, 330
korekcja aberracji
chromatycznej, 370
korekcja barw, 354, 401
korekcja gamma, 121, 122, 273
korekcja geometryczna, 353
korekcja nasycenia, 410, 411
korekcja obrazw czarnobiaych, 491
korekcja percepcyjna, 433
korekcja perspektywy, 368
korekcja plikw RAW, 422
korekcja poziomw, 384
korekcja selektywna, 470
korekcja winietowania, 372
korekcja znieksztace
geometrycznych, 364
korekcja balansu bieli, 424, 426, 514
pliki JPEG, 510
zdjcia bez elementw
szarych, 428
korekcja kolorw, 401
Barwa/Nasycenie, 410
Curves, 407
Hue/Saturation, 410
krzywe, 407
Korekcja obiektywu, 365, 367, 436
korekcja tonalna, 353, 354, 379
Curves, 390, 393
histogram, 380
Krzywe, 390
Levels, 380
Poziomy, 380
utrata danych, 389
korekta wady wzroku, 38
Korekta ukierunkowana, 472
Krajobraz, 44, 204
krajobrazy, 235, 286
Kroplomierz, 375
krtki czas migawki, 284
krycie, 500
krzywa gamma, 122
Krzywa tonalna, 435
Krzywe, 390, 396
kolorystyka obrazu, 401
ksztat histogramu, 198
kwantyzacja, 124

Skorowidz 593

Lab, 118, 475


redukcja szumw, 522
lampa byskowa, 66, 247, 251
balans bieli, 254
bezporednie wiato flesza, 260
bysk dopeniajcy, 252, 257
czas adowania, 258
czas synchronizacji bysku, 262
kompensacja lampy
byskowej, 253
redukcja efektu czerwonych
oczu, 252
sterowanie moc, 253
stosowanie flesza przy sabym
wietle, 254
tryb synchronizacji zdugim
czasem nawietlania, 254, 256
tryb zdj seryjnych, 165
tryby pracy, 252
wady, 258
wbudowana lampa
byskowa, 253
wyczona lampa byskowa, 253
zasig, 50, 258
zewntrzna lampa byskowa, 258
lampa pomocnicza systemu
autofokusa, 66, 149, 143
Landscape, 44
Lasso, 444
Layers, 495
LCD, 64, 153, 560
Lens Correction, 365, 436
korekcja aberracji
chromatycznej, 370
korekcja perspektywy, 368
korekcja winietowania, 372
prostowanie zdj, 367
usuwanie znieksztace
obiektywu, 366
Levels, 380, 396, 433, 511
gamma, 383
kolorystyka obrazu, 401
korekcja poziomw, 384
kroplomierz rodkowy, 405
kroplomierze, 404
poziomy wejciowe, 381
Preview, 381
punkt bieli, 382, 388, 404
punkt czerni, 381, 385, 405
punkt neutralny, 406
tony rednie, 388
usuwanie przebarwienia,
403, 405
utrata danych, 389
wczytywanie ustawie, 383
widok progowy, 386
zapisywanie ustawie, 383

liczba pikseli, 114


liczba przysony, 40, 130, 131
Lightroom, 419
liniatura rastra, 562
linie, 232
Load channel as selection,
453, 455, 456
Load Selection, 450
lpi, 562
luminancja, 124, 182
lustro, 57
lustrzanka, 31, 32, 53
budowa, 56
komora lustra, 57
lustro, 57
obiektyw, 56
wizjer, 56
wizjer TTL, 58

adowarka, 77
agodzenie intensywnoci
wiata, 248
atka, 505, 506

macierz RAID, 92
macro, 300
makro, 44, 300
makrofotografia, 300
autofokus, 301
maa gbia ostroci, 302
optymalna dugo
ogniskowej, 300
tryb makro, 300
ustawianie ostroci, 301
zwikszenie gbi ostroci
wtrybie makro, 303
maksymalny otwr przysony, 132
malowanie ostroci, 541
malowanie wiatem icieniem, 506
maa gbia ostroci, 223, 224
makrofotografia, 302
manual shift, 169
maska, 443, 451
maska gradientowa, 455
Maska wyostrzajca, 538, 542
Promie, 539
Prg, 540
Warto, 539
maskowana redukcja szumu, 520
maskowanie, 443, 464
narzdzia maskujce, 444
Quick Mask, 446
tworzenie zoonych masek, 452

Viveza, 479
zaawansowane maskowanie,
473, 475
materia wiatoczuy, 115
matrix meter, 180
matryca, 23, 54, 115, 116
CCD, 54, 115, 116
CMOS, 54, 115, 116
czstotliwo prbkowania, 54
czyszczenie, 79
demozaikacja, 119
dodatkowe piksele, 120
dopasowanie kolorw, 121
fotokomrki, 115, 116
interpolacja koloru, 119
adunki elektryczne, 116
matryca niepenoklatkowa, 63
matryca penoklatkowa, 63
mikrosoczewka, 120
spadek napicia fotodiody, 116
stosunek sygnau do szumu, 120
SuperCCD, 120
szacowanie poziomw czerni
wobrazie, 120
tablica filtrw koloru, 119
wzr Bayera, 119
zamiana danych wobraz, 121
zasada dziaania, 115
matrycowy pomiar wiata, 180
Maxwell James Clerk, 117
mechaniczna migawka, 128
mechanizm autofokusa, 142, 144
mechanizm irysowy, 129
mechanizm kontroli ekspozycji, 128
mechanizm stabilizacji obrazu, 60
mechanizm ledzenia ostroci, 150
Median, 519, 520
maskowana redukcja
szumu, 520
Mediana, 519, 520
metadane, 328, 334
EXIF, 326
IPTC, 326, 335, 344, 549
szablony, 344
Metoda konwersji kolorw, 565,
566, 568
miara wiata, 28
Miarka, 362
Mieszanie kanaw, 487
migawka, 39, 128
Mnoenie, 501
mnonik dugoci ogniskowej, 62
modele kolorw, 118
CMYK, 118
gamut, 118
Lab, 118
RGB, 117
zakres kolorw, 118

594 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


modernizacja komputera, 104
modyfikacja kolorw, 401
modyfikacja krawdzi zaznacze, 449
Moje obrazy, 107
monitor, 92, 560
kalibracja, 94, 95
profilowanie, 94
monopod, 286
mzg, 26
Multiply, 501

naciskanie spustu migawki, 36


naciskanie spustu migawki
dopoowy, 36
nadawanie formy wyjciowej,
326, 330
Najbliszy ssiad, 534
najkrtszy czas nawietlania, 262
Nakadka, 515
narracja, 242
nasycenie, 410, 426, 435
nawietlenie sceny, 41
tryb RAW, 432
nauka fotografowania, 29
nawigacja po menu, 66
nazwy trybw Canona, 191
ND, 321
ND3, 321
Nearest Neighbor, 534
Neat Image, 518
netbooki, 86
neutralnie szare karty, 160
neutralny filtr powkowy, 321
New Collection, 348
New Window, 347
NiCd, 77
niebo, 478
niedowietlenie, 127, 183, 184
histogram, 195
nieliniowy sposb postrzegania, 122
Night Portrait, 44
Nikon Capture NX, 419
niskie temperatury, 83
noc, 314
Noise Ninja, 518
Noise Reduction, 435
Normal, 501
noniki pamici, 69, 84
Nowa kolekcja, 348
Nowe okno, 347

obiekty inteligentne, 523


korekcja, 525
tworzenie, 524
tworzenie zpoziomu
programu Bridge, 525

obiektyw, 29, 33, 56, 58, 61


aparaty kompaktowe, 59
akceptowalnie ostry punkt, 288
czyszczenie, 78
dugo ogniskowej, 36, 220
ekwiwalent 35 mm, 62
filtry, 319
jasny obiektyw, 132
mechanizm stabilizacji
obrazu, 60
mnonik dugoci ogniskowej, 62
obiektyw kitowy, 61
obiektyw szerokoktny, 222
obiektyw teleskopowy, 58
obiektyw typu tilt-shift, 290
obiektyw zoom, 131, 220, 222
obiektyw zoom
ostaym wietle, 132
ochrona, 81
odlego hiperfokalna, 287
znieksztacenia, 222
obliczanie bezpiecznego
czasu nawietlania podczas
fotografowania zrki, 171
obracanie obrazu, 363
obraz 1-bitowy, 113
obraz 24-bitowy, 402
obraz 8-bitowy, 402
obraz negatywowy, 23
obraz panoramiczny, 291
obraz RGB, 117
obraz wwizjerze, 239
obsuga aparatu, 31
ocenianie balansu bieli, 158
ocenianie dugoci ekspozycji
nasuch, 172
ocenianie kontrastu, 196
ocenianie ostroci, 153
ocenianie zdj, 338
ochrona obiektywu, 81
oczy, 153
odbitki, 550
odcienie szaroci, 279
odcicie tonw, 195
odczytywanie czasu nawietlania, 40
odlego hiperfokalna, 287
Odtwarzanie, 425, 432
odwzorowywanie barw, 118, 401
odzyskiwanie skasowanych zdj, 68
odzyskiwanie wiate, 267, 430
ogldanie zdj, 570
ogniskowa, 36
oko, 24
Owek, 375
Open, 438
opowiadanie historii, 242
opnienie migawki, 154
oprogramowanie, 96
opuszczanie trybu odtwarzania, 43

organizacja toku pracy, 101


organizacja zdj, 96, 110
osabianie kontrastu, 509
ostre cienie, 249
ostro, 288, 329, 541
ostro wizjera, 38
ostrzenie, 142
autofokus, 142
rczny tryb ustawiania
ostroci, 146
zota zasada ostrzenia, 153
oszczdzanie miejsca na karcie, 202
owietlenie, 49, 213, 247, 263
kontrola nad owietleniem, 247
lampa byskowa, 251
owietlenie szerokie, 251
owietlenie wskie, 251
problemy zkontrastem, 248
wiato soneczne, 247
wiato zastane, 247
otwieranie przysony, 131
otwieranie zdj wPhotoshopie, 350
otwr przysony, 129
Otwrz, 438
Overcast, 156
Overlay, 515

Paint Bucket, 462, 543


Painting Cursors, 504
pami masowa, 90
pami RAM, 90, 502
panorama, 291
panoramowanie, 293, 311
PANTONE huey, 95
papier, 558
parametry fotografowania, 65
parametry przetwarzania
obrazu, 70, 204
paskowanie, 92
pasywny system autofokusa, 142
Patch, 505, 506
patrzenie, 207
Pencil, 375
Percepcyjna, 568
Perceptual, 568
perspektywa, 221
Pdzel, 375, 447, 462, 503
Pdzel korekty, 470
Pdzel korygujcy, 505, 516
pdzle, 447, 502, 503
Photo Downloader, 109
Photo Mechanic, 97, 329
Photoflex, 248
Photoshop, 96, 99, 102
Adjustments, 459, 463
Arbitrary, 363
Auto-Align Layers, 498

Skorowidz 595
Auto-wyrwnywanie
warstw, 498
Barwa/Nasycenie, 375, 410
Black & White, 482, 485
Brightness, 397
Brush, 375, 447, 462, 499, 503
Camera Raw, 418
Channel Mixer, 487
Channels, 402, 455, 475
Cienie/Podwietlenia, 510
Clone Stamp, 373, 504, 505
Cofnij, 359, 453
Color Range, 448
Contrast, 397
Create anew layer, 496
Crop, 357
Curves, 390
Czarno-biay, 482, 485
Delete layer, 496
Deselect, 455
Dodge, 515
Dopasowania, 459, 463
drukowanie, 565
Drukuj, 566
Drukuj zpodgldem, 566
Duplicate, 475
Duplicate Channel, 475
Duplicate Layer, 497
edycja destrukcyjna, 458
edycja zachowawcza, 458
Elliptical Marquee, 444
Eyedropper, 375
Feather Selection, 449
Fill, 464
Flatten Image, 527
Gaussian Blur, 515
Gbka, 375
Gradient, 355, 466
Grayscale, 481
Healing Brush, 505, 516
Histogram, 384, 385, 511
Hue/Saturation, 375, 410
Image Processor, 550
Image Rotation/Arbitrary, 363
Inteligentne rozmycie, 522
Inteligentne wyostrzenie, 546
Jaskrawo, 413
Jasno, 397
jednostki, 361
Jednostki imiarki, 361
kadrowanie, 357
Kadrowanie, 357
Kanay, 402, 455, 475
kanay koloru, 402
klonowanie, 504
kolor obszaru roboczego, 364
komponowanie, 497
Kontrast, 397

konwersja do czerni ibieli, 481


korekcja aberracji
chromatycznej, 370
korekcja nasycenia, 411
Korekcja obiektywu, 365
korekcja perspektywy, 368
korekcja tonalna, 380
korekcja winietowania, 372
korekcja znieksztace
geometrycznych, 364
Krawdzie zaznaczenia, 454
Kroplomierz, 375
krycie, 500
Krzywe, 390
kursor malujcy, 504
Lab, 475
Lasso, 444
Layers, 495
Lens Correction, 365
Levels, 380, 477, 511
Load channel as selection, 453,
455, 456
Load Selection, 450
atka, 505, 506
Malujce kursory, 504
maska gradientowa, 455
Maska wyostrzajca, 538
maski, 444
maskowanie, 464
Median, 519, 520
Mediana, 519, 520
Miarka, 362
Mieszanie kanaw, 487
modyfikacja krawdzi
zaznacze, 449
narzdzia maskujce, 444, 449
narzdzia zaznaczajce, 451
obiekty inteligentne, 523
Obracanie obrazu/Swobodnie,
363
Obr obszar roboczy, 363
Owek, 375
otwieranie zdj, 350
Paint Bucket, 462
Painting Cursors, 504
pami RAM, 502
pasek opcji, 543
Patch, 505, 506
Pencil, 375
Pdzel, 375, 447, 462, 499, 503
Pdzel korygujcy, 505, 516
pdzle, 447, 502, 503
podgld wydruku, 564
Popraw krawd, 449
Powiel, 475
Powiel kana, 475
Powiel warstw, 497
Poziomy, 380, 477

Print, 566
Procesor obrazw, 550
prostowanie zdj, 361, 367
przeczanie narzdzi, 362
Przestrze robocza, 478
przesuwanie warstw, 496
Przywr, 359
Punktowy pdzel korygujcy,
373, 374
Quick Mask, 446
Quick Selection, 446
Rectangular Marquee, 444, 445
redukcja szumu, 519
Refine Edge, 449
retusz, 505
retusz portretw, 514
Revert, 359
Rotate Canvas, 363
Rozjanianie, 515
Rozmycie gaussowskie, 515
Rubber Stamp, 373, 504
Ruler, 362
Save, 375
Save As, 375, 479
Save for Web & Devices, 547
Save Selection, 450, 453
Selection Edges, 454
Shadows/Higlights, 510
Sharpen, 538
Sharpen Edges, 538
Sharpen More, 538
Silniejsze wyostrzenie, 538
Skala szaroci, 481
Smart Blur, 522
Smart Sharpen, 546
Spaszcz obraz, 527
Sponge, 375
sposb wywietlania
histogramu, 385
Spot Healing Brush, 373, 374
Stempel, 373, 502, 504, 505
Step Backwards, 453
Swobodnie, 363
Szybka maska, 446
Szybkie zaznaczanie, 446
techniki edycyjne, 507
tryby mieszania warstw, 500
tworzenie maski warstwy, 499
tworzenie warstw, 496
tworzenie warstw
dopasowania, 459
tworzenie zoonych masek, 452
Undo, 359, 453
Units & Rulers, 361
Unsharp Mask, 538
upraszczanie interfejsu, 478
Usu warstw, 496
Usu zaznaczenie, 455

596 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


Photoshop
usuwanie efektu
czerwonych oczu, 374
usuwanie przebarwienia, 403
usuwanie szumu, 516
usuwanie ladw pyu, 372
usuwanie warstw, 496
Utwrz warstw, 496
Vibrance, 413
warstwy, 495
warstwy dopasowania, 457,
458, 459
warstwy korekcyjne, 457
Wczytaj zaznaczenie, 450
Wiadro zfarb, 462
Workspace, 478
Wtapianie zaznaczenia, 449
wyostrzanie, 538
Wyostrzenie krawdzi, 538
Wypenij, 464
zaawansowane maskowanie, 475
Zakres koloru, 448
zapisywanie masek, 450
zapisywanie plikw, 479
zapisywanie zdjcia, 375
Zapisz, 375
Zapisz dla Internetu
iurzdze, 547
Zapisz jako, 375, 479
Zapisz zaznaczenie, 450, 453
zarzdzanie kolorami, 566
zaznaczanie, 444
Zaznaczanie eliptyczne, 444
zaznaczanie kolorw, 448
Zaznaczanie prostoktne,
444, 445
Zaznaczenie zkanau, 453,
455, 456
Photoshop Elements, 99, 330, 534
Photoshop Lightroom, 96, 102
Piasek inieg, 44, 204
Picture Controls, 205
Picture Style, 205
piercie poredni, 319
pierwsza kurtyna, 128
pierwszy plan, 234
pigmenty, 93
piksele, 113, 114, 125, 532
pilot zdalnego sterowania, 167, 285
zamienniki, 168, 169
plamka ta, 24
pliki, 70
DNG, 420
JPEG, 265, 272
RAW, 71, 162, 266, 271
paszczyzna ogniskowa, 53
pyty piankowe, 250
podczerwie, 281

podgld gbi ostroci, 226, 227


podgld wydruku, 564, 569
Photoshop, 564
pojedynczy AF, 146
pokrto korekcji wady wzroku, 38
pole widzenia, 25, 36
pomiar wiata, 65, 180, 182, 220
centralnie waony
pomiar wiata, 181
czciowy pomiar wiata, 181
ekran LCD, 186
matrycowy pomiar wiata, 180
pomiar wiata
przez obiektyw, 258
punktowy pomiar wiata, 181
wizjer elektroniczny, 186
pomocniczy wywietlacz LCD, 64
ponowne prbkowanie, 533, 537
prbkowanie wd, 537
prbkowanie wgr, 537
Popraw krawd, 449
poprawianie druku, 567
porwnywanie zdj, 336
Portfolio, 98
Portrait, 44
Portret, 44, 204
Portret nocny, 44, 45
portrety, 44, 47, 153, 221, 247
retusz, 514
wyostrzanie selektywne, 542
poruszone zdjcia, 42
porzdkowanie zdj, 326, 328
posteryzacja, 203, 269, 430
postprodukcja, 325
postrzeganie kolorw, 24
Powiel warstw, 497
powikszenie, 36
powtrzenie elementw zdjcia, 231
poziom nawietlenia sceny, 41
Poziomy, 380, 396, 433
kolorystyka obrazu, 401
pozycja aparatu, 220
ppi, 532, 562
prawa autorskie, 345, 549
prawdziwa czer, 397
predefiniowany balans bieli, 156
prciki, 25
Print, 566
Print with Preview, 566
problemy zkontrastem, 248
problemy zmodernizacj
komputera, 104
proces wywoywania, 23
Procesor obrazw, 550
produkty, 290
Professional Desktop Viewer, 570
profil drukarki, 562, 566
profil ICC, 94, 562
profil papieru, 566

profile plikw RAW, 272


profile targets, 563
profilowanie monitora, 93, 94
program shift, 169
programy dedykowane
doorganizacji toku pracy, 101
programy do edycji zdj, 96, 99
programy do katalogowania zdj, 97
programy do przegldania zdj, 97
programy do tworzenia kopii
zapasowych, 92
programy doczone do aparatu, 100
proporcje obrazu, 71
Prostowanie, 423
prostowanie zdj, 361, 367
prbkowanie wiata, 54
prbkowanie wd, 533, 537
prbkowanie wgr, 533, 537
przebarwienia, 403
zdjcia JPEG, 406
przedstawienia, 305
przegldanie zdj, 97
przegldanie zdj partiami, 66
przegldanie zdj
waparacie, 42, 66
przegldarki zdj, 97, 329
Przejrzysto, 426
przeczenie aparatu
na tryb automatyczny, 35
przenoszenie koloru do mzgu, 25
przenoszenie zdj
do komputera, 105
przenone dyski twarde, 85
Przeprowad ponowne
prbkowanie obrazu, 535
przestrzenie kolorw, 121
przesunicie balansu bieli, 158
przesunicie metameryczne, 554
przesunicie rczne, 169
przewietlenie, 127, 135, 184, 274
histogram, 196
przetwarzanie danych
wizualnych, 208
przetwarzanie HDR, 305
przetwarzanie obrazu, 123, 204
przetwarzanie plikw RAW, 270
przetwarzanie wsadowe, 271
przetwarzanie zdj, 325
przetwornik, 54
przyciemnianie wiate, 433
przycisk zatwierdzania ustawie, 65
Przydziel profil, 548, 571
przygotowanie aparatu do zdj
panoramicznych, 292
przygotowanie monitora, 92
przygotowanie plikw
elektronicznych, 549
przymknicie przysony, 131

Skorowidz 597
przypisywanie sw
kluczowych, 326, 328, 347
przysona, 128, 130, 137, 225
gbia ostroci, 131, 133
liczba przysony, 130
mechanizm irysowy, 129
otwieranie przysony, 131
przymknicie przysony, 131
wybr wielkoci otworu, 133
przywracanie ustawie
fabrycznych aparatu, 38
PSD, 479
publikowanie zdj cyfrowych,
354, 531
Image Size, 534, 535
Rozmiar obrazu, 534, 535
skalowanie stylw, 536
skalowanie zdjcia, 535
publikowanie zdj winternecie, 546
Create Web Photo Gallery, 548
Galeria zdj Weba, 548
prawa autorskie, 549
przygotowanie plikw
elektronicznych, 549
Save for Web & Devices, 547
Web Photo Gallery, 548
Zapisz dla Internetu
iurzdze, 547
punkt bieli, 382
punkt czerni, 381, 385
punkt ustawiania ostroci, 37, 134
Punktowy pdzel korygujcy, 373,
374, 375
punktowy pomiar wiata, 181
punkty pomiaru ostroci, 144
pusta przestrze, 229, 230

Quick Mask, 446


Quick Selection, 446

RAID, 92
RAM, 90
RAW, 33, 69, 70, 71, 105, 162, 265,
266, 273
balans bieli, 159, 266, 269
cyfrowy negatyw, 270
edycja nieniszczca, 271
edycja plikw, 421
ekspozycja, 273
konfiguracja ustawie
formatu, 272
korekcja, 422
korekcja gamma, 273
odzyskiwanie wiate, 267

organizacja toku pracy, 272


posteryzacja, 269
profile plikw, 272
programy doczane
doaparatw, 419
rozmiar plikw, 271
strategia nawietlania, 432
tok pracy, 328, 417
wady formatu, 271
zakres ekspozycji, 268
zastosowanie, 266
RAW+JPEG, 70, 273, 281
Recovery, 425, 432
Rectangular Marquee, 444, 445
redukcja efektu
czerwonych oczu, 252
redukcja nasycenia, 488
redukcja szumw, 123, 354
dugie ekspozycje, 317
Median, 519
Redukcja szumu, 435
Redundant Array of Independent
Disks, 92
Refine Edge, 449
regulacja jasnoci, 397
regulacja kontrastu, 397
regulacja zoomu, 63
regua trjpodziau, 231
rejestrowanie wiata
przez aparat, 274
reklamy produktu, 318
Relative Colorimetric, 565, 568
Relatywna kolorymetryczna,
565, 566, 568
Remove Spots, 374
Rendering Intent, 565, 566
Resample Image, 535
resampling, 533
retusz, 354, 505
portrety, 514
skra, 516
rczne ustawianie ostroci,
146, 150, 151
lustrzanki, 151
rczne ustawienie balansu bieli, 157
rczne usuwanie szumu, 518
rczny balans bieli, 156
RGB, 117
robienie zdjcia, 37
rozbyski kolorw, 120
Rozdziel tonowanie, 436
rozdzielczo, 531, 532, 534
rozdzielczo drukowania, 559
Rozjanianie, 515
rozjanianie cieni, 433, 434
rozmiar obrazu, 68, 534, 535, 561
Rozmycie gaussowskie, 515
rozmycie ruchu, 132
rozmycie ta, 223

rozpoznawanie prawdziwej
czerni, 397
rozproszenie wiata, 249
rozszerzenia obiektywu
dlakompaktw, 322
rozwijanie umiejtnoci
widzenia, 208
rwnowaga kompozycyjna, 227, 228
rnica fazowa, 144
Rubber Stamp, 504
ruch, 43, 241
Ruler, 362
rysowanie, 211

samodzielne drukarki
atramentowe, 557
samowyzwalacz, 165, 176, 285
autoportret, 166
moliwo zmiany
opnienia, 166
tryb seryjny, 166
Sand and Snow, 44
Saturation, 426, 435
Save, 438
Save As, 375, 479, 538
Save for Web & Devices, 547
Save Selection, 450, 453
SD, 84
SDHC, 84
selekcjonowanie zdj, 326, 329
selektywne wyostrzanie
portretu, 542
servo focus, 150
seryjna zmiana nazw, 351
Shadows/Higlights, 507, 510
Sharpen, 538
Sharpen Edges, 538
Sharpen More, 538
Sharpening, 435
Shift, 169, 170, 176, 245
siatkwka, 24
Silniejsze wyostrzenie, 538
Silver Efex Pro, 490
Simulate Paper Color, 565
Single Lens Reflex, 31
skala szaroci, 118, 481
skalowanie stylw, 536
skalowanie zdj, 354, 531, 532, 535
ponowne prbkowanie, 537
skazy, 353
sklejanie zdj panoramicznych, 299
skadowa K, 94
skra, 516
Skylight, 79, 321
slave, 259
sleep mode, 78

598 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


SLR, 31
sabe wiato, 254, 255
lampa byskowa, 254
wysokie wartoci ISO, 255
soneczna szesnastka, 193
sowa kluczowe, 326, 328, 346
przypisywanie, 347
Smart Blur, 522
Smart Sharpen, 546
Smith George, 115
soczewka, 24
soft proof, 564
sortowanie zdj, 344
Split Toning, 436
Spaszcz obraz, 527
Sponge, 375
Sport, 43, 44, 150, 310
Sports, 44
sposoby kontrolowania wiata, 132
Spot Healing Brush, 373, 374, 375
sprone powietrze, 80
sprzt, 244
spust migawki, 36, 63
Spyder3Elite, 95
stabilizacja, 60, 171, 284
czas nawietlania, 171
stabilizacja matrycy, 60
stabilne trzymanie aparatu, 74
stan rwnowagi, 228
statyw, 285, 294
Stempel, 502, 504, 505
sterowanie ekspozycj za pomoc
wiatomierza, 189
sterowanie kompensacj
ekspozycji, 200
sterowanie moc
lampy byskowej, 253
Stopniowy filtr, 472
stosunek sygnau do szumu, 120
Straighten, 423
strategia nawietlania wtrybie
RAW, 432
strojenie ostroci wizjera, 38
stuck pixels, 83
styl fotografowania, 219
SuperCCD, 120
sweet spot, 135, 169
sygna dwikowy, 71
Symuluj kolor papieru, 565
system automatycznego
ustawienia ostroci, 36
system detekcji kontrastu, 142
system wielopunktowego
ustawiania ostroci, 145
system zarzdzania kolorem, 95
szablony metadanych, 344
szacunkowy pomiar wiata, 180
szeroki zakres dynamiki, 303
szerokie owietlenie, 251

szkicowanie, 211
sztuka fotografii, 207
szum, 120, 173, 329
szum chrominancji, 174, 517
szum kanau niebieskiego, 517
szum kolorowy, 517
szum luminancji, 174, 517
szum monochromatyczny, 517
usuwanie szumu, 516, 518, 519
usuwanie szumu wtrybie
L*a*b, 522
Szybka maska, 446
Szybkie zaznaczanie, 446

lady pyu, 353


ledzenie ostroci, 150
luby, 205, 309
wiato, 113, 212, 214, 247
barwa, 154, 155
wiato gwne, 251
wiato kluczowe, 251
wiato konturowe, 250
wiato odbite, 254
wiato padajce
bezporednio, 254
wiato podczerwone, 281
wiato soneczne, 247
wiato wypeniajce, 433
wiato zastane, 213, 247
wiatoczuy ukad scalony, 54
wiatomierz, 180, 182
sterowanie ekspozycj, 189
zasada dziaania, 182
wit, 213

tablet graficzny, 503


tablica filtrw koloru, 119
Targeted Adjustment, 472
techniki edycyjne, 507
temat zdjcia, 50, 211, 212, 240, 278
Temperatura, 424, 427, 428, 429
temperatura barwowa, 155
Temperature, 424, 427, 428, 429
teoria kolorw, 117
tethered shooting, 319
tczwka, 24
Through The Lens, 57, 143
TIFF, 70, 100, 175, 200, 204, 479
tilt-shift, 290
Time value, 191
Tint, 427, 428
Tinta, 427, 428
to, 48

To, 496
tok pracy, 96, 325
archiwizowanie, 330
edycja, 330, 353
edytor zachowujcy oryginalne
zdjcie, 355
etapy, 326, 327
importowanie, 328
katalogowanie, 331
korekcja kolorw, 401
nadawanie formy
wyjciowej, 330
porzdkowanie, 328
przypisywanie sw
kluczowych, 328
selekcjonowanie, 329
tworzenie kopii
bezpieczestwa, 330
wyostrzanie, 538
zdjcia RAW, 328, 417
zmiana toku pracy, 331
znakowanie, 328
Tone Curve, 435
tony, 392
trjpodzia, 231
trwao wydrukw, 552, 556
tryb A-DEP, 289
tryb autofokusa, 65, 144
tryb autofokusa zfunkcj
wykrywania twarzy, 149
tryb automatyczny, 31, 34,
75, 138, 141
przeczenie aparatu
na tryb automatyczny, 35
tryb Bulb, 130, 316
tryb czarno-biay, 281
tryb energooszczdny, 78
tryb fotografowania, 34, 63, 219
tryb makro, 143, 300
tryb manualny, 192
fotografowanie, 193
tryb odtwarzania, 42
tryb pomiaru wiata, 65
tryb Portret nocny, 45
tryb pracy lampy byskowej, 252
tryb priorytetu migawki, 191
tryb priorytetu przysony, 191
tryb Sport, 43
tryb stabilizacji, 60
tryb synchronizacji zdugim
czasem nawietlania, 254, 256, 262
tryb ledzenia ostroci, 150
tryb upienia, 78
tryb zdj seryjnych, 65, 163, 176,
202, 242
fotografowanie, 164
lampa byskowa, 165
podgld, 165

Skorowidz 599
tryby mieszania warstw, 500
tryby priorytetw, 191
kompensacja ekspozycji, 192
nazwy trybw Canona, 191
tryby scen, 43, 204
trzymanie aparatu, 73
stabilne trzymanie aparatu, 74
uchwyt, 73
zasada okcie przy sobie, 75
TTL, 57, 142, 143, 258, 260, 321
Tungsten, 156
tusz, 559
Tv, 191
tworzenie
kopie bezpieczestwa, 326, 330
maska warstwy, 499
sowa kluczowe, 346
warstwy dopasowania, 459
zaznaczenie, 444
zdjcia, 218
zdjcia HDR, 304
tylne owietlenie, 49

uchwyt aparatu, 73
uamkowe wartoci ISO, 176
umieszczanie tematu wrodku
kadru, 238
Unsharp Mask, 538, 542
Amount, 539
Radius, 539
Threshold, 540
upsampling, 533
USB, 555
USB 2.0, 91
ustawianie balansu bieli, 157, 159
ustawianie ostroci, 36, 142, 150, 153
makrofotografia, 301
ustawianie parametrw
ekspozycji, 187
ustawienia fabryczne aparatu, 38
usuwanie
efekt czerwonych oczu, 374
plamki, 374
skazy, 353
lady pyu, 372
znieksztacenia obiektywu, 366
usuwanie przebarwie, 403
Aperture, 406
Capture NX, 406
Levels, 403
Lightroom, 406
Photoshop, 403
usuwanie szumu, 516
Median, 519
tryb L*a*b, 522
uszczelnianie aparatu, 83
UV, 79, 321

VGA, 68
Vibrance, 413, 435
virtual reality, 292
Viveza, 479
VR, 292, 295

wady formatu RAW, 271


warstwy, 495
Backround, 496
krycie, 500
maski, 499
przesuwanie, 496
To, 496
tryby mieszania, 500
tworzenie, 496
usuwanie, 496
wyrwnanie, 498
warstwy dopasowania, 457, 458, 459
Black & White
(Czarno-biay), 485
warstwy korekcyjne, 457
Wartoci uamkowe, 137
warto ekspozycji, 130
warto ISO, 129
warunki atmosferyczne, 214
warunki ogldania zdj, 570
wskie owietlenie, 251
wbudowana lampa byskowa,
253, 258
Wczytaj zaznaczenie, 450
wersje programu Bridge, 332
wyk spustowy, 167
wgrywanie zdj do komputera, 105
WhiBal, 160, 161
White Balance, 425
white balance shift, 158
Wiadro zfarb, 462, 543
wiatr, 285
widzenie, 24, 207, 208
widzenie centralne, 25
widzenie obwodowe, 25
widzenie wiata przez aparat
fotograficzny, 27
wielko otworu przysony, 39, 130
wielopunktowe ustawianie
ostroci, 145
wielosegmentowy
pomiar wiata, 180
Windows Media Center, 107
winietowanie, 372
wizjer
lustrzanki, 33
TTL, 58
wizjer elektroniczny, 186
wizjer optyczny, 33, 55

wcznik zasilania, 33, 63


woda, 81
wodoszczelny futera, 82
Wratten 87, 283
wraenie gbi, 221
wskanik pooenia
punktu wzowego, 295
wspzalene ISO, 136
wspzaleno migawki
iprzysony, 135
Wtapianie zaznaczenia, 449
wybr trybu fotografowania, 63
wybr zdj, 96, 338
wydarzenia, 309
wydarzenia sportowe, 150, 311
wykrywanie twarzy, 149
wycznik zasilania, 34
wyczona lampa byskowa, 253
wymienne obiektywy, 33
wyostrzanie, 123, 354, 538
Inteligentne wyostrzenie, 546
Maska wyostrzajca, 538
selektywne wyostrzanie
portretu, 542
Smart Sharpen, 546
Unsharp Mask, 538
wyostrzanie wskali
naturalnej, 540
Wyostrzanie, 435, 538
Wyostrzenie krawdzi, 538
wypenianie kadru, 46
Wypenij, 464
Wypenij wiato, 426, 433, 434, 507
wysokie wartoci ISO, 255
wysoko fotografowania, 48
wyszukiwanie zdj, 350
wywietlacz LCD, 64
wywietlanie histogramu, 66
wywietlanie informacji ozdjciu, 66
wzajemno czasu iprzysony, 135
wzory geometryczne, 232
wzr Bayera, 119
wzrok, 47

zabezpieczanie oryginaw, 328


zablokowane piksele, 83
zachmurzone niebo, 215
zachowawcza korekcja wiate
icieni, 510
zakres dynamiki, 27, 28, 114, 305
zakres dynamiki matrycy, 274
zakres ekspozycji, 268
zakres jasnoci, 27
Zakres koloru, 448
zakres tonalny, 196, 356
zamawianie zdj przez internet, 93

600 Fotografia cyfrowa. Wydanie V


zamroenie ruchu, 43, 132
zapenianie kadru, 46
zapisywanie plikw, 479
zapisywanie ustawie ekspozycji,
199, 200
zapisywanie wersji
przeskalowanej, 538
Zapisz, 375, 438
Zapisz dla Internetu iurzdze, 547
Zapisz jako, 375, 479, 538
Zapisz zaznaczenie, 450, 453
zarzdzanie kolorami, 566
zarzdzanie kolorami
przezdrukark, 569
Zarzdzanie kolorem, 567
zarzdzanie zdjciami, 325
zasada dziaania matrycy, 115
zasada jedna trzecia/dwie
trzecie, 289
zasada sonecznej szesnastki, 193
zasada wypeniania kadru, 46
zasig lampy byskowej, 50
zasilanie, 77
zaznaczanie, 444
zaznaczanie kolorw, 448
Zaznaczanie eliptyczne, 444
Zaznaczanie prostoktne, 444, 445
zaznaczenie, 451
Zaznaczenie zkanau, 453, 455, 456
zblienia, 47
zdejmowanie lampy byskowej
zaparatu, 261
zdjcia, 218
zdjcia czarno-biae, 118, 277
zdjcia HDR, 303
zdjcia osabym kontracie, 492
zdjcia portretowe, 46, 47, 153

zdjcia seryjne, 163


zdjcia specjalne, 277
zdjcia uliczne, 313
zdjcia zszerokim zakresem
dynamiki, 303
zdjcia panoramiczne, 291, 292
ekspozycja, 296
fotografowanie, 293, 296
fotografowanie panoramy
wpojedynczym ujciu, 299
kola, 299
o obrotu aparatu, 294
poprawne panoramowanie, 293
przygotowanie aparatu
dozdj, 292
przystawki do aparatu, 299
sprzt, 295, 299
ujcia, 295
zdjcia wpionie, 298
zewntrzna lampa byskowa, 258
bracket, 261, 262
element sterujcy kompensacj
ekspozycji, 259
fotografowanie, 259
funkcja slave, 259
kabel synchronizacyjny, 261
moc, 258
najkrtszy czas nawietlania, 262
odbijanie wiata, 259
pomiar wiata przez
obiektyw, 258
ruchoma gowica, 259
tryb synchronizacji zdugim
czasem nawietlania, 262
TTL, 258, 260
zdejmowanie lampy byskowej
zaparatu, 261
zoom, 259

zewntrzne dyski twarde, 91


zgodno oprogramowania
dokonwersji plikw RAW, 105
zjawisko dyfrakcji, 135
zjawisko interferencji, 135
zota zasada ostrzenia, 153
zoty ekran, 250
zmiana
czuo ISO, 172
dugo ogniskowej, 222
jasno ekranu LCD, 67
nazwy plikw, 110, 326
zmierzch, 213
Zmniejsz nasycenie, 488
zmys wzroku, 24
znajdowanie tematu zdjcia, 211
znakowanie zdj, 326, 328
znieksztacenia beczkowe,
222, 364, 366
znieksztacenia geometryczne, 223
znieksztacenia obiektywu, 222
znieksztacenia perspektywiczne, 290
znieksztacenia poduszkowe, 222, 364
znieksztacenia portretu, 221
zoom, 131, 220, 259
zoom cyfrowy, 60, 61
zwierzta, 150
zwikszanie czuoci ISO, 255
zwikszanie sprawnoci
widzenia, 208
zwikszenie gbi ostroci wtrybie
makro, 303
Zwyky, 501

rdo szumu, 120


rdo wiata, 247

You might also like