Był synem Dzeusa i Alkmeny.

Ojciec położył go koło śpiącej Hery, aby ssał jej pierś i

stał się nieśmiertelny, jednak ona się obudziła i znienawidziła Heraklesa. Wyrósł na
olbrzyma, który nie lubił się uczyć, za to ojciec wygnał do z domu, ale bogowie go
polubili i dali mu miecz (Hermes), kołczan (Hefajstos), strzały (Apollo) i pancerz
(Atena), a sam zrobił maczugę z drzewa oliwnego.
Za pomoc w pokonaniu wroga król Teb ofiarował mu swoją córkę. Pewnego dnia zabił
żonę i dzieci. Pytia kazała mu za to wykonać 12 prac.

ę1) Pokonać lwa z Nemei,

2) zabić hydrę lernejską,
3) sprowadzić do Myken łanię ceryntyjską,
4) pokonać dzika koło Erymantu,
5) posprzątać stajnię Augiasza,
6) zniszczyć roje ptaków stymfalijskich,
7) przynieść byka z Krety;
8) schwytać klacze Diomedesa;
9) zdobyć pas Hipolity,
10) przyprowadzić woły Gerionesa,
11) zdobyć złote jabłka Hery;
12) sprowadzić z piekieł Cerbera.
Potem wykorzystywał swe siły do zabijania potworów. Ożenił się Dejanirą. Zabił
centaura, a żona wyprała w jego krwi koszulę męża, tak że paliła go i wżerała mu się w
ciało. Dejanira powiesiła się. Zrobił sobie na górze stos pogrzebowy, ale z niego chmura
zabrała go na Olimp. Dzeus uczynił go nieśmiertelnym, a Hera dała mu swą córkę Hebę
za żonę.

Olimp - łańcuch gór w Grecji w

pobliżu Zatoki Salonickiej, pełen ogromnych skał. Najwyższy szczyt (2917 m), którego
strome stoki pocięte są dolinami oraz porośnięte dębowymi i sosnowymi lasami, według
wierzeń starożytnych Greków był siedzibą bogów greckich, stąd zwanych olimpijskimi.

Na najwyższym szczycie błyszczał pałac Zeusa, cały ze złota i drogich kamieni, a dalej
znajdowały się skromniejsze dwory innych bogów.
Bogowie, a właściwie arystokracja bogów, pędzili szczęśliwe życie na Olimpie.
Panowała tam wieczna wiosna. Często odbywały się uroczystości oraz mniejsze lub
większe narady czy wiece. Szybkonogi Hermes musiał przedtem obiegać wszystkie lądy i
morza, aby w imieniu Zeusa zaprosić na nie pozostałych bogów - tych - którzy nie
należeli do arystokracji bogów i nie mieszkali na Olimpie, tylko na niebie i ziemi, wśród
gór, łąk i rzek.
Po naradach odbywały się uczty. Spożywano na nich ambrozję chroniącą bogów od
starości i śmierci, popijano też nektar, a później Apollo grał i śpiewał, a Charyty tańczyły.

Zeus - władca nieba i ziemi wraz z Olimpem, pan błyskawic i piorunów (dzień i noc na
dnie wulkanów cyklopi kuli dla niego pioruny), najsilniejszy i najpotężniejszy z bogów,
był popędliwy i łatwo unosił się gniewem.
Jako najważniejszy bóg na niebie i ziemi, żądał przestrzegania praw moralnych. W całej
Grecji oddawano mu najgłębszą cześć. We wszystkich miastach stały jego świątynie.
Najsławniejszym miastem kultu Zeusa była Olimpia, leżąca w krainie Elis na
Peloponezie, gdzie odbywały się igrzyska (które od 776 r. p.n.e. przetrwały aż do 393 r.
n.e.). W świątyni olimpijskiej stał posąg Zeusa, dzieło mistrza ateńskiego Fidiasza -jeden
z siedmiu cudów świata (przeniesiony później do Konstantynopola, spłonął w czasie
pożaru).

Hera - królowa nieba, małżonka Zeusa, to bogini ogniska domowego, patronka niewiast,
opiekunka macierzyństwa i wdów, skora do kłótni. Zeus ulegał jej często, ale nie zawsze.
Raz powiesił ją na kilka dni za ręce u szczytu Olimpu, obciążywszy jej nogi ciężkimi
kowadłami. W każdym mieście Hera miała świątynię, kaplicę lub ołtarz. Przedstawiano
ją jako poważną matronę o majestatycznej urodzie.
W świątyni w Argos stała jej wyrzeźbiona postać, która w jednej ręce trzymała jabłko
granatu, symbol płodności, a w drugiej berło z kukułką, ptakiem jej poświęconym.

Atena - bogini mądrości, wyskoczyła w pełnej zbroi z (otwartej toporem) głowy Zeusa.
Nigdy nie myślała o miłości ani o małżeństwie, wynalazła mnóstwo
pożytecznych rzeczy. Uczeni i filozofowie widzieli w niej swoją patronkę.
Ze wszystkich greckich miast najbardziej kochała Ateny, gdzie miała najwspanialsze
świątynie i najokazalsze uroczystości.
W świątyni Partenon w Atenach zbudowano jej posąg (dłuta Fidiasza) ze^łota i kości
słoniowej, wyobrażający stojącą boginię, opierającą się lewą ręką na tarczy, spod której
wychyla się wąż, a w prawej dłoni trzymającą skrzydlatą boginię zwycięstwa Nike.

Apollo - syn Zeusa i Latony, urodził się na wyspie Delos, pod drzewami palmowymi; bóg
muzyki, piękna, poezji, sztuki, wyroczni i wróżb, patron wieszczów, śpiewaków i
poetów, najpiękniejszy z bogów. Mimo że należał do najwyższej arystokracji bogów,
chętnie przebywał na ziemi.
Jako kapelmistrz orkiestry olimpijskiej był zwierzchnikiem muz, dziewięciu cór Zeusa i
Mnemosyne (bogini pamięci). Nazywano go Zbawcą, gdyż wspierał ludzi w cierpieniu,
ratował od nieszczęścia i od śmierci.
W sztuce Apollo przedstawiony był jako ideał młodości i męskiego wdzięku, bez brody, z
bujnymi kędziorami, swobodnie spadającymi na ramiona, zazwyczaj nagi. Na plecach
nosił kołczan pełen srebrnych strzał, a w ręku trzymał łuk.

Artemis - siostra Apollina, piękna jak on, nigdy nie myślała o małżeństwie jak Atena,
nawet nie pozwalała mężczyznom spojrzeć na siebie. Zamieniła Akteona w jelenia,
którego jego wierne psy dopadły i rozszarpały. Artemis była królową niebios i lasów oraz
boginią płodności
i śmierci zarazem.

Wyobrażano ją sobie jako łowczynię w krótkiej, niedbale przepasanej szacie, nogi i ręce
nagie; na plecach kołczan, w ręku luk. We włosach błyszczał diadem w kształcie
półksiężyca.
 Hermes - syn Zeusa i Mai, posłaniec i goniec Zeusa, szybkonogi bożek spełniający
wszelkie polecenia.
Już jako niemowlę w kołysce dokonywał niesamowitych czynów. Później płatał figle i
kradł, co mógł, boginiom na Olimpie. Zeus wypędził go za to z Olimpu, ale odwołał go
szybko z wygnania, bo bez niego Olimp wydawał się ponury.
Aby wywiązać się ze wszystkich zadań, musiał sobie przyprawić skrzydełka do nóg.
Żaden z bogów nie miał tyle zajęć co on. Już o świcie zamiatał salę biesiadną na Olimpie
i przebiegał wszystkie pokoje, aby sprawdzić, czy wszystko jest w należytym porządku.
Cały dzień biegał.
Kupcy widzieli w nim swego orędownika i w starożytności można było spotkać posągi
Hermesa trzymającego w ręce woreczek z pieniędzmi.
W starej sztuce greckiej Hermes pojawiał się jako mężczyzna w średnim wieku, ze
spiczastą bródką. Nagłowie miał często kapelusz podróżny ze skrzydełkami i podobne
skrzydełka miał u nóg, a w ręce trzymał kaduceusz (symboliczną białą laskę heroldów i
posłów, będącą oznaką ich nietykalności; uśmierzał nią spory - dlatego jest ona
symbolem pokoju i handlu).

Hefajstos - syn Zeusa i Hery, bóg ognia, mistrz sztuki kowalskiej i złotniczej,
najpracowitszy z bogów. Wszystko, co wychodziło z jego rąk, było piękne i misterne.
Ujął się za swoją matką, gdy Zeus powiesił ją na kilka dni za ręce u szczytu Olimpu, i
został przez niego strącony na ziemię. Połamał sobie nogi, ale wyzdrowiał pod opieką
bogini Tetydy. Na Olimp nie chciał już wracać.
Po dziewięciu latach Bachus spoił go winem i podstępnie sprowadził na Olimp. Wówczas
Zeus dał mu za żonę najpiękniejszą boginię, Afrodytę, co Hefajstos uważał za szyderstwo
z niego. Ona lubiła świat, bogów i ludzi, a on tylko swoją kuźnię.
W sztuce przedstawiano Hefajstosa jako siedzącego, muskularnego, brodatego
mężczyznę z młotem lub innym narzędziem kowalskim.

Afrodyta - bogini miłości i piękna, wyłoniła się z piany morskiej i do brzegu Cypru
dopłynęła w muszli, a następnie została zabrana na Olimp.
Wybrańcem jej serca był piękny myśliwy Adonis, który został rozszarpany przez dzika w
czasie polowania. Bogini poprosiła Zeusa, aby go ożywił. Odtąd Afrodyta pierwszą
połowę roku spędzała przy Adonisie, a na drugą wracała do Hadesu.
Dokonała cudu, zamieniając rzeźbę dłuta Pigmaliona w żywą kobietę, Galateę, którą ten
uczynił swoją żoną i królową, a ona dała mu syna Pafosa.
W sztuce przedstawiano Afrodytę w długiej szacie, z owocami lub kwiatami w ręce. U jej
stóp siedziały gołębie.

Eros - bóg miłości, czczony zarówno jako figlarny chłopczyk z malutkim łukiem i
strzałeczką, jak i jako potężny, starszy od Kronosa i Zeusa, bóg.
Hezjod głosił, że Eros należy do najstarszego pokolenia bogów, że wyłonił się z chaosu
razem z ziemią i niebem. Według późniejszych podań był synem i towarzyszem Afrodyty.
I tak pozostał już małym, psotnym chłopcem.
Zakochał się w królewnie Psyche, ofiarował jej cudowny pałac, przychodził do niej nocąj
upominał ją, aby nigdy nie starała się poznać, kim on jest. Pewnego razu, gdy spał,
Psyche zapaliła lampkę i podeszła do niego. Wówczas ten znikł wraz z cudownym
 pałacem, a ona została sama. Wtedy Zeus ulitował się nad parą kochanków i przyjął
Psyche na Olimp, gdzie odbyły się ich zaślubiny.

Charyty - boginie (Eufrozyna, Taleja i Aglaja) pogodnego wdzięku i radosnych uroków.

Upiększałyludziom życie, niosąc im radość i pogodę ducha. W sztuce przedstawiano je
jako urodziwe dziewczęta, pięknie wystrojone, później nago, trzymające się zwykle za
ręce, jakby do tańca.

Ares - bóg wojny, syn Zeusa i Hery. Ponieważ jako dziecko nie objawiał żadnych
zdolności, oddano go na wychowanie jednemu z tytanów i ten wpoił mu przekonanie, że
najpiękniejszym zajęciem jest wojna.
Później Ares nauczył ludzi walczyć, a następnie znikł bez śladu. Dopiero Hermes
odnalazł go uwięzionego w lochu, gdzie przebywał od pię-Inastu miesięcy w wielkiej
nędzy i poniżeniu. Grecy nie stawiali mu świątyń. W sztuce ukazywano go jako silnego
mężczyznę z brodą, w pełnej zbroi.