Kancelaria Sejmu

s. 1/1

USTAWA z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczeglnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie drg publicznych
Opracowano na podstawie tj. Dz.U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194, Nr 199, poz. 1227, z 2009 r. Nr 72, poz. 620.

Rozdzia 1 Przepisy oglne Art. 1. 1. Ustawa okrela zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie drg publicznych w rozumieniu przepisw ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, Nr 23, poz. 136 i Nr 192, poz. 1381 oraz z 2008 r. Nr 54, poz. 326), zwanych dalej drogami, a take organy waciwe w tych sprawach. 2. W odniesieniu do drg innych ni zarzdzane przez Generalnego Dyrektora Drg Krajowych i Autostrad uprawnienia, obowizki i zadania Generalnego Dyrektora Drg Krajowych i Autostrad wynikajce z niniejszej ustawy wykonuje waciwy zarzdca drogi. 3. Uprawnienia, obowizki i zadania Generalnego Dyrektora Drg Krajowych i Autostrad lub Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad stosuje si odpowiednio do drogowej spki specjalnego przeznaczenia, z tym e spce tej przysuguje prawo nieodpatnego uytkowania w stosunku do nieruchomoci nabytych w trybie ustawy lub przejtych od Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 2/2

Rozdzia 2 (uchylony). Rozdzia 2a Postpowanie poprzedzajce rozpoczcie robt budowlanych Art. 11a. 1. Wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych wydaj decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej na wniosek waciwego zarzdcy drogi. 2. W przypadku inwestycji drogowej realizowanej na obszarze dwch lub wicej wojewdztw, decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej wydaje wojewoda, na ktrego obszarze waciwoci znajduje si najwiksza cz nieruchomoci przeznaczonych na realizacj inwestycji drogowej. 3. Decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej wydaje si w terminie 90 dni od dnia zoenia wniosku, o ktrym mowa w ust. 1. 4. Decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej moe by wydana po uprzednim przeprowadzeniu oceny oddziaywania przedsiwzicia na rodowisko, jeeli jest ona wymagane przepisami ustawy z dnia 3 padziernika 2008 r. o udostpnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spoeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaywania na rodowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227). Art. 11b. 1. Waciwy zarzdca drogi skada wniosek, o ktrym mowa w art. 11a ust. 1, po uzyskaniu opinii waciwych miejscowo zarzdu wojewdztwa, zarzdu powiatu oraz wjta (burmistrza, prezydenta miasta). 2. Niewydanie opinii, o ktrych mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia zwrcenia si przez waciwego zarzdc drogi o jej wyraenie, traktuje si jako brak zastrzee do wniosku. Art. 11c. Do postpowania w sprawach dotyczcych wydania decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stosuje si przepisy Kodeksu postpowania administracyjnego, z zastrzeeniem przepisw niniejszej ustawy. Art. 11d. 1. Wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej zawiera w szczeglnoci:

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 3/3

1) map w skali co najmniej 1:5 000 przedstawiajc proponowany przebieg drogi, z zaznaczeniem terenu niezbdnego dla obiektw budowlanych, oraz istniejce uzbrojenie terenu; 2) analiz powizania drogi z innymi drogami publicznymi; 3) mapy zawierajce projekty podziau nieruchomoci, sporzdzone zgodnie z odrbnymi przepisami; 4) okrelenie zmian w dotychczasowej infrastrukturze zagospodarowania terenu; 5) cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z zawiadczeniem, o ktrym mowa w art. 12 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z pn. zm.1)), aktualnym na dzie opracowania projektu; 6) pozwolenie, o ktrym mowa w art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z pn. zm.2)) , jeeli jest ono wymagane; 7) w przypadku obiektw zakadw grniczych oraz obiektw usytuowanych na terenach zamknitych i terenach, o ktrych mowa w art. 82 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, postanowienie o uzgodnieniu z organem administracji architektoniczno-budowlanej, o ktrym mowa w art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, projektowanych rozwiza w zakresie: a) linii zabudowy oraz elewacji obiektw budowlanych projektowanych od strony drg, ulic, placw i innych miejsc publicznych, b) przebiegu i charakterystyki technicznej drg, linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice terenu zamknitego, portw morskich i przystani morskich, a take podcze tych obiektw do sieci uytku publicznego; 8) opinie: a) ministra waciwego do spraw zdrowia w odniesieniu do inwestycji lokalizowanych w miejscowociach uzdrowiskowych, zgodnie z odrbnymi przepisami, b) dyrektora waciwego urzdu morskiego w odniesieniu do obszarw pasa technicznego, pasa ochronnego, morskich portw i przystani, c) waciwego organu nadzoru grniczego w odniesieniu do terenw grniczych, d) dyrektora waciwego regionalnego zarzdu gospodarki wodnej w odniesieniu do inwestycji obejmujcych wykonanie urzdze wodnych
1)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880, Nr 191, poz. 1373 i Nr 247, poz. 1844 oraz z 2008 r. Nr 145, poz. 914. Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 170, poz. 1652, z 2004 r. Nr 6, poz. 41, Nr 93, poz. 895 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 203, poz. 1683, z 2006 r. Nr 220, poz. 1600 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 21, poz. 125 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1055.

2)

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 4/4

oraz w odniesieniu do wykonywania obiektw budowlanych lub robt na obszarach bezporedniego zagroenia powodzi, e) dyrektora waciwej regionalnej dyrekcji Lasw Pastwowych w odniesieniu do gruntw lenych stanowicych wasno Skarbu Pastwa, bdcych w zarzdzie Lasw Pastwowych, f) waciwego wojewdzkiego konserwatora zabytkw w odniesieniu do dbr kultury chronionych na podstawie odrbnych przepisw, g) waciwego zarzdcy infrastruktury kolejowej w odniesieniu do linii kolejowej, h) innych organw wymaganych przepisami szczeglnymi; 9) wymagane przepisami odrbnymi decyzje administracyjne. 2. Waciwy organ wydaje opinie, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 8, na wniosek waciwego zarzdcy drogi, w terminie nie duszym ni 30 dni od dnia otrzymania wniosku o wydanie opinii. Niewydanie opinii w tym terminie traktuje si jako brak zastrzee do wniosku. 3. Opinie, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 8, zastpuj uzgodnienia, pozwolenia, opinie bd stanowiska waciwych organw wymagane odrbnymi przepisami. 4. Jeeli realizacja inwestycji drogowej wymaga wydania pozwolenia wodnoprawnego, odpowiednio marszaek wojewdztwa albo starosta wydaj to pozwolenie w terminie nie duszym ni 30 dni od dnia zoenia wniosku o jego wydanie. W sprawach dotyczcych wydania pozwolenia wodnoprawnego nie stosuje si art. 131 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z pn. zm.3)). Dla ustalenia stanu prawnego nieruchomoci, o ktrych mowa w art. 132 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, siedziby i adresy wacicieli tych nieruchomoci okrela si wedug katastru nieruchomoci. 5. Wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych wysyaj zawiadomienie o wszczciu postpowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej wnioskodawcy, wacicielom lub uytkownikom wieczystym nieruchomoci objtych wnioskiem o wydanie tej decyzji na adres wskazany w katastrze nieruchomoci, a w przypadku, o ktrym mowa w art. 11a ust. 2, wojewodom, na ktrych obszarze waciwoci znajduje si cz nieruchomoci objtej wnioskiem o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, oraz zawiadamiaj pozostae strony w drodze obwieszcze, odpowiednio w urzdzie wojewdzkim lub starostwie powiatowym, a take w urzdach gmin waciwych ze wzgldu na przebieg drogi, na stronach internetowych tych gmin i w prasie lokalnej. Dorczenie zawiadomienia na adres wskazany w katastrze nieruchomoci jest skuteczne. 6. Zawiadomienie, o ktrym mowa w ust. 5, zawiera w szczeglnoci:

3)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2255, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125, Nr 64, poz. 427, Nr 75, poz. 493, Nr 88, poz. 587, Nr 147, poz. 1033, Nr 176, poz. 1238, Nr 181, poz. 1286 i Nr 231, poz. 1704.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 5/5

1) oznaczenie nieruchomoci lub ich czci, objtych wnioskiem o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, wedug katastru nieruchomoci; 2) informacj o terminie i miejscu, w ktrym strony mog zapozna si z aktami sprawy. 7. W przypadku nieruchomoci o nieuregulowanym stanie prawnym wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych wysyaj zawiadomienie, o ktrym mowa w ust. 5, jedynie wnioskodawcy. 8. Przepis ust. 7 stosuje si odpowiednio, jeeli waciciel lub uytkownik wieczysty nie yj, a ich spadkobiercy nie wykazali prawa do spadku. 9. Z dniem zawiadomienia, o ktrym mowa w ust. 5, nieruchomoci stanowice wasno Skarbu Pastwa bd jednostek samorzdu terytorialnego, objte wnioskiem o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, nie mog by przedmiotem obrotu w rozumieniu przepisw o gospodarce nieruchomociami. 10. Czynno prawna dokonana z naruszeniem zakazu, o ktrym mowa w ust. 9, jest niewana. Art. 11e. Nie mona uzalenia zezwolenia na realizacj inwestycji drogowej od spenienia wiadcze lub warunkw nieprzewidzianych obowizujcymi przepisami. Art. 11f. 1. Decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej zawiera w szczeglnoci: 1) wymagania dotyczce powizania drogi z innymi drogami publicznymi, z okreleniem ich kategorii; 2) okrelenie linii rozgraniczajcych teren; 3) warunki wynikajce z potrzeb ochrony rodowiska, ochrony zabytkw i dbr kultury wspczesnej oraz potrzeb obronnoci pastwa; 4) wymagania dotyczce ochrony uzasadnionych interesw osb trzecich; 5) zatwierdzenie podziau nieruchomoci, o ktrym mowa w art. 12 ust. 1; 6) oznaczenie nieruchomoci lub ich czci, wedug katastru nieruchomoci, ktre staj si wasnoci Skarbu Pastwa lub waciwej jednostki samorzdu terytorialnego; 7) zatwierdzenie projektu budowlanego; 8) w razie potrzeby inne ustalenia dotyczce: a) okrelenia szczeglnych warunkw zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robt budowlanych, b) okrelenia czasu uytkowania tymczasowych obiektw budowlanych,

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 6/6

c) okrelenia terminw rozbirki istniejcych obiektw budowlanych nieprzewidzianych do dalszego uytkowania oraz tymczasowych obiektw budowlanych, d) okrelenia szczegowych wymaga dotyczcych nadzoru na budowie, e) obowizku dokonania przebudowy istniejcej sieci uzbrojenia terenu, f) obowizku przebudowy drg innych kategorii, g) okrelenia ogranicze w korzystaniu z nieruchomoci dla realizacji obowizkw, o ktrych mowa w lit. e i f, h) zezwolenia na wykonanie obowizkw, o ktrych mowa w lit. e i f. 2. Do ogranicze, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 8 lit. g, przepisy art. 124 ust. 48 i art. 124a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomociami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z pn. zm.4)) stosuje si odpowiednio. 3. Wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych dorczaj decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej wnioskodawcy oraz zawiadamiaj o jej wydaniu pozostae strony w drodze obwieszcze, odpowiednio w urzdzie wojewdzkim lub starostwie powiatowym oraz w urzdach gmin waciwych ze wzgldu na przebieg drogi, na stronach internetowych tych gmin, a take w prasie lokalnej. Ponadto wysyaj zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej dotychczasowemu wacicielowi lub uytkownikowi wieczystemu na adres wskazany w katastrze nieruchomoci. W przypadku, o ktrym mowa w art. 11a ust. 2, zawiadomienie to wysya si wojewodom, na ktrych obszarze waciwoci znajduje si cz nieruchomoci objtej wnioskiem o wydanie tej decyzji. Dorczenie zawiadomienia na adres wskazany w katastrze nieruchomoci jest skuteczne. 4. Zawiadomienie o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej zawiera informacj o miejscu, w ktrym strony mog zapozna si z treci decyzji. 5. Przepisu ust. 3 zdanie drugie nie stosuje si w przypadku nieruchomoci o nieuregulowanym stanie prawnym oraz w sytuacji, gdy waciciel lub uytkownik wieczysty nieruchomoci nie yj, a ich spadkobiercy nie wykazali prawa do spadku. 6. Przepisy ust. 35 stosuje si odpowiednio do dorczania i zawiadamiania stron o decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej wydanej przez organ drugiej instancji. Art. 11g. 1. Od decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stronie suy odwoanie do organu wyszego stopnia, ktrym jest: 1) wojewoda w przypadku wydania decyzji przez starost;

4)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 64, poz. 456, Nr 104, poz. 708 i Nr 220, poz. 1600 i 1601, z 2007 r. Nr 173, poz. 1218 oraz z 2008 r. Nr 59, poz. 369.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 7/7

2) minister waciwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej w przypadku wydania decyzji przez wojewod. 2. Odwoanie strony od decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej rozpatruje si w terminie 30 dni, a skarg do sdu administracyjnego w terminie dwch miesicy. 3. W postpowaniu przed organem odwoawczym oraz przed sdem administracyjnym nie mona uchyli decyzji w caoci ani stwierdzi jej niewanoci, gdy wad dotknita jest tylko cz decyzji dotyczca odcinka drogi, nieruchomoci, dziaki. Art. 11h. 1. W przypadku gdy waciwy organ nie wyda decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej w terminie 90 dni od dnia zoenia wniosku o wydanie takiej decyzji, organ wyszego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na ktre przysuguje zaalenie, kar w wysokoci 500 z za kady dzie zwoki. Wpywy z kar stanowi dochd budetu pastwa. 2. Kar uiszcza si w terminie 14 dni od dnia dorczenia postanowienia, o ktrym mowa w ust. 1. W przypadku nieuiszczenia kary, o ktrej mowa w ust. 1, podlega ona cigniciu w trybie przepisw o postpowaniu egzekucyjnym w administracji. 3. Do terminu, o ktrym mowa w ust. 1, nie wlicza si terminw przewidzianych w przepisach prawa do dokonania okrelonych czynnoci, okresw zawieszenia postpowania oraz okresw opnie spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezalenych od organu. Art. 11i. 1. W sprawach dotyczcych zezwolenia na realizacj inwestycji drogowej nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje si odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, z wyjtkiem art. 28 ust. 2. 2. W sprawach dotyczcych zezwolenia na realizacj inwestycji drogowej nie stosuje si przepisw o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Art. 11j. Do nieruchomoci stanowicych rodzinne ogrody dziakowe objtych decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej nie stosuje si art. 1722 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach dziakowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1419 oraz z 2006 r. Nr 220, poz. 1600).

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 8/8

Rozdzia 3 Nabywanie nieruchomoci pod drogi Art. 12. 1. Decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej zatwierdza si podzia nieruchomoci. 2. Linie rozgraniczajce teren ustalone decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stanowi linie podziau nieruchomoci. 3. Decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stanowi podstaw do dokonania wpisw w ksidze wieczystej i w katastrze nieruchomoci. 4. Nieruchomoci lub ich czci, o ktrych mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, staj si z mocy prawa: 1) wasnoci Skarbu Pastwa w odniesieniu do drg krajowych, 2) wasnoci odpowiednich jednostek samorzdu terytorialnego w odniesieniu do drg wojewdzkich, powiatowych i gminnych z dniem, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna. 4a. Decyzj ustalajc wysoko odszkodowania za nieruchomoci, o ktrych mowa w ust. 4, wydaje organ, ktry wyda decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej. 4b. Decyzj ustalajc wysoko odszkodowania wydaje si w terminie 30 dni od dnia, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna. 4c. Jeeli na nieruchomoci lub prawie uytkowania wieczystego tej nieruchomoci zostay ustanowione ograniczone prawa rzeczowe z dniem, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna, prawa te wygasaj. 4d. Jeeli przeznaczona na pasy drogowe nieruchomo gruntowa stanowica wasno Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego zostaa oddana w uytkowanie wieczyste, uytkowanie to wygasa z dniem, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna. 4e. Przepis ust. 4d stosuje si odpowiednio do uytkowania wieczystego nabytego w sposb inny ni w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego. 4f. Odszkodowanie za nieruchomoci, o ktrych mowa w ust. 4, przysuguje dotychczasowym wacicielom nieruchomoci, uytkownikom wieczystym nieruchomoci oraz osobom, ktrym przysuguje do nieruchomoci ograniczone prawo rzeczowe. 5. Do ustalenia wysokoci i wypacenia odszkodowania, o ktrym mowa w ust. 4a, stosuje si odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomociami, z zastrzeeniem art. 18.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 9/9

6. Nieruchomoci, o ktrych mowa w ust. 4, mog by uytkowane nieodpatnie przez dotychczasowych wacicieli lub uytkownikw wieczystych do upywu terminu, o ktrym mowa w art. 16 ust. 2. Art. 13. 1. (uchylony). 2. Waciwy zarzdca drogi moe nabywa w imieniu i na rzecz Skarbu Pastwa, wojewdztwa, powiatu albo gminy, nieruchomoci, w tym lokale mieszkalne, poza pasami drogowymi w celu dokonania ich zamiany na nieruchomoci pooone w pasach drogowych lub wydzielania ich w tych pasach w postpowaniu scaleniowo-wymiennym. 3. W przypadku, o ktrym mowa w art. 12 ust. 4, jeeli przejta jest cz nieruchomoci, a pozostaa cz nie nadaje si do prawidowego wykorzystania na dotychczasowe cele, waciwy zarzdca drogi jest obowizany do nabycia, na wniosek waciciela lub uytkownika wieczystego nieruchomoci, w imieniu i na rzecz Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego tej czci nieruchomoci. Art. 14. (uchylony). Art. 15. (uchylony). Art. 16. 1. (uchylony). 2. Decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej okrela termin odpowiednio wydania nieruchomoci lub wydania nieruchomoci i oprnienia lokali oraz innych pomieszcze. Termin ten nie moe by krtszy ni 120 dni od dnia, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna. 3. Do egzekucji obowizkw wynikajcych z decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stosuje si przepisy o postpowaniu egzekucyjnym w administracji. Egzekucj obowizku wynikajcego z decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej przeprowadza si w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku waciwego zarzdcy drogi. Art. 17. 1. Wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych nadaj decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej rygor natychmiastowej wykonalnoci na wniosek waciwego zarzdcy drogi, uzasadniony interesem spoecznym lub gospodarczym. 2. (uchylony). 3. Decyzja, o ktrej mowa w ust. 1:

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 10/10

1) (uchylony); 2) zobowizuje do niezwocznego wydania nieruchomoci, oprnienia lokali i innych pomieszcze; 3) uprawnia do faktycznego objcia nieruchomoci w posiadanie przez waciwego zarzdc drogi; 4) uprawnia do rozpoczcia robt budowlanych. 4. W przypadku gdy decyzja, o ktrej mowa w ust. 1, dotyczy nieruchomoci zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w ktrym zosta wyodrbniony lokal mieszkalny, waciwy zarzdca drogi jest obowizany, w terminie faktycznego objcia nieruchomoci w posiadanie, do wskazania lokalu zamiennego, z zastrzeeniem ust. 4a. 4a. W przypadku gdy faktyczne objcie nieruchomoci w posiadanie nastpuje po upywie terminu, o ktrym mowa w art. 16 ust. 2, waciwy zarzdca drogi nie ma obowizku do wskazania lokalu zamiennego. 4b. Osoba, ktrej wskazano lokal zamienny, jest obowizana do jego oprnienia najpniej w dniu upywu terminu, o ktrym mowa w art. 16 ust. 2. 5. Do egzekucji obowizkw wynikajcych z decyzji, o ktrej mowa w ust. 1, stosuje si przepisy o postpowaniu egzekucyjnym w administracji. Egzekucj obowizku wynikajcego z tej decyzji przeprowadza si w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku waciwego zarzdcy drogi. Art. 18. 1. Wysoko odszkodowania, o ktrym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala si wedug stanu nieruchomoci w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz wedug jej wartoci z dnia, w ktrym nastpuje ustalenie wysokoci odszkodowania. 1a. Jeeli na nieruchomociach, o ktrych mowa w art. 12 ust. 4, lub na prawie uytkowania wieczystego tych nieruchomoci s ustanowione ograniczone prawa rzeczowe, wysoko odszkodowania przysugujcego dotychczasowemu wacicielowi lub uytkownikowi wieczystemu zmniejsza si o kwot rwn wartoci tych praw. 1b. Suma wysokoci odszkodowania przysugujcego dotychczasowemu wacicielowi lub uytkownikowi wieczystemu, z wyczeniem kwot, o ktrych mowa w ust. 1e i 1f, i wysokoci odszkodowania z tytuu wyganicia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomoci lub na prawie uytkowania wieczystego nie moe przekroczy wartoci nieruchomoci lub wartoci prawa uytkowania wieczystego. 1c. Jeeli na nieruchomociach, o ktrych mowa w art. 12 ust. 4, lub na prawie uytkowania wieczystego tych nieruchomoci jest ustanowiona hipoteka, wysoko odszkodowania z tytuu wyganicia hipoteki ustala si w wysokoci wiadczenia gwnego wierzytelnoci zabezpieczonej hipotek, wraz z odsetkami zabezpieczonymi t hipotek. Odszkodowanie to podlega zaliczeniu na spat wiadczenia gwnego wierzytelnoci zabezpieczonej hipotek wraz z odsetkami.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 11/11

1d. Kwot odszkodowania z tytuu wyganicia ograniczonych praw rzeczowych ustalon na dzie, o ktrym mowa w ust. 1, wypaca si osobom, ktrym te prawa przysugiway. 1e. W przypadku, w ktrym dotychczasowy waciciel lub uytkownik wieczysty nieruchomoci objtej decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej odpowiednio wyda t nieruchomo lub wyda nieruchomo i oprni lokal oraz inne pomieszczenia niezwocznie, lecz nie pniej ni w terminie 30 dni od dnia: 1) dorczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji, o ktrej mowa w art. 17, 2) dorczenia postanowienia o nadaniu decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalnoci albo 3) w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna wysoko odszkodowania powiksza si o kwot rwn 5 % wartoci nieruchomoci lub wartoci prawa uytkowania wieczystego. 1f. W przypadku gdy decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej dotyczy nieruchomoci zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w ktrym zosta wyodrbniony lokal mieszkalny, wysoko odszkodowania, o ktrym mowa w ust. 1, przysugujcego dotychczasowemu wacicielowi lub uytkownikowi wieczystemu zamieszkaemu w tym budynku albo lokalu, powiksza si o kwot 10 000 z w odniesieniu do tej nieruchomoci. 1g. W przypadku gdy decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej dotyczy rodzinnych ogrodw dziakowych ustanowionych zgodnie z ustaw z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach dziakowych podmiot, w ktrego interesie nastpi likwidacja rodzinnego ogrodu dziakowego lub jego czci, zobowizany jest: 1) wypaci czonkom Polskiego Zwizku Dziakowcw - odszkodowanie za stanowice ich wasno nasadzenia, urzdzenia i obiekty znajdujce si na dziakach; 2) wypaci Polskiemu Zwizkowi Dziakowcw - odszkodowanie za stanowice jego wasno urzdzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu dziakowego przeznaczone do wsplnego korzystania przez uytkujcych dziaki i suce do zapewnienia funkcjonowania ogrodu; 3) zapewni grunty zastpcze na odtworzenie rodzinnego ogrodu dziakowego. 2. (uchylony). 3. Odszkodowanie, o ktrym mowa w ust. 1, podlega waloryzacji na dzie wypaty, wedug zasad obowizujcych w przypadku zwrotu wywaszczonych nieruchomoci. Art. 18a. (uchylony). Art. 19. 1. Decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stanowi podstaw do wydania przez wojewod albo starost decyzji o wyganiciu trwaego zarzdu

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 12/12

ustanowionego na nieruchomoci przeznaczonej na pas drogowy, stanowicej wasno Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego, z wyjtkiem przypadkw, gdy trway zarzd jest ustanowiony na rzecz waciwego zarzdcy drogi albo samorzdowej jednostki organizacyjnej. Przepis art. 17 stosuje si odpowiednio. 2. Jeeli przeznaczona na pasy drogowe nieruchomo stanowica wasno Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego zostaa uprzednio wydzierawiona, wynajta lub uyczona, decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej stanowi podstaw do wypowiedzenia przez waciwego zarzdc drogi umowy dzierawy, najmu lub uyczenia ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek rozwizania umowy przysuguje odszkodowanie. 3. (uchylony). 4. (uchylony). 5. (uchylony). Art. 20. 1. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad albo samorzdowa jednostka organizacyjna otrzymuj z mocy prawa, nieodpatnie, w trway zarzd odpowiednio nieruchomoci stanowice wasno Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego, z dniem, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej dotyczca tych nieruchomoci staa si ostateczna, z zastrzeeniem ust. 2. 2. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad albo samorzdowa jednostka organizacyjna otrzymuj z mocy prawa, nieodpatnie, w trway zarzd odpowiednio nieruchomoci stanowice wasno Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego, o ktrych mowa w art. 19, odpowiednio z dniem wyganicia trwaego zarzdu albo rozwizania umw: dzierawy, najmu lub uyczenia. 3. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad albo waciwy zarzd drogi otrzymuj z mocy prawa, nieodpatnie, w trway zarzd odpowiednio nieruchomoci nabyte na wasno Skarbu Pastwa albo jednostki samorzdu terytorialnego na cele budowy drg, z dniem, w ktrym decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej staa si ostateczna. 4. Ustanowienie trwaego zarzdu, o ktrym mowa w ust. 1 i 2, stwierdzaj wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych w drodze decyzji. 5. Decyzja, o ktrej mowa w ust. 4, stanowi podstaw wpisu do ksigi wieczystej. 6. Generalna Dyrekcja Drg Krajowych i Autostrad oraz zarzd drogi s zwolnione z opat rocznych z tytuu trwaego zarzdu za nieruchomoci, o ktrych mowa w ust. 13, take w przypadku odpatnego udostpnienia tych nieruchomoci koncesjonariuszom lub innym podmiotom realizujcym zadania w zakresie inwestycji drogowych, w tym prac budowlanych i utrzymaniowych.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 13/13

Art. 20a. 1. W przypadku gdy inwestycja drogowa wymaga przejcia przez tereny wd pyncych bd tereny linii kolejowej, waciwy zarzdca drogi jest uprawniony do nieodpatnego zajcia tego terenu na czas realizacji tej inwestycji. 2. Waciwy zarzdca drogi nie pniej ni w terminie 30 dni przed planowanym zajciem terenu, o ktrym mowa w ust. 1, uzgadnia w drodze pisemnego porozumienia z zarzdc infrastruktury kolejowej lub z odpowiednimi organami, o ktrych mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, zakres, warunki i termin zajcia tego terenu. 3. W przypadku gdy decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej zosta nadany rygor natychmiastowej wykonalnoci, porozumienie, o ktrym mowa w ust. 2, zawiera si niezwocznie. 4. Za szkody powstae w wyniku dziaa, o ktrych mowa w ust. 1, przysuguje odszkodowanie ustalane na zasadach wynikajcych z Kodeksu cywilnego. 5. Do zapaty odszkodowania, o ktrym mowa w ust. 4, jest obowizany waciwy zarzdca drogi. Art. 20b. 1. Lasy Pastwowe, zarzdzajce nieruchomociami, o ktrych mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, na podstawie ustawy z dnia 28 wrzenia 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z pn. zm.5)), s obowizane do dokonania nieodpatnie, z zastrzeeniem ust. 3, wycinki drzew i krzeww oraz ich uprztnicia w terminie ustalonym w odrbnym porozumieniu midzy Lasami Pastwowymi a waciwym zarzdc drogi. 2. Drewno pozyskane z wycinki drzew i krzeww, o ktrej mowa w ust. 1, staje si nieodpatnie wasnoci Lasw Pastwowych. 3. Koszty wycinki drzew i krzeww w wieku do 20 lat oraz ich uprztnicia ponosi waciwy zarzdca drogi. Art. 21. 1. Do gruntw rolnych i lenych objtych decyzjami o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej nie stosuje si przepisw o ochronie gruntw rolnych i lenych. 2. Do usuwania drzew i krzeww znajdujcych si na nieruchomociach objtych decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, z wyjtkiem drzew i krzeww usuwanych z nieruchomoci wpisanej do rejestru zabytkw, nie stosuje si przepisw o ochronie przyrody w zakresie obowizku uzyskiwania zezwole na ich usunicie oraz opat z tym zwizanych.

5)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1315, Nr 167, poz. 1399 i Nr 175, poz. 1460 i 1462, z 2006 r. Nr 227, poz. 1658 i Nr 245, poz. 1775, z 2007 r. Nr 59, poz. 405, Nr 64, poz. 427 i Nr 181, poz. 1286 oraz z 2008 r. Nr 163, poz. 1011.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 14/14

Art. 22. 1. Koszty nabycia nieruchomoci pod drogi, w tym odszkodowania, finansowane s na podstawie przepisw o finansowaniu infrastruktury transportu ldowego, przepisw o drogach publicznych oraz przepisw o autostradach patnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. 2. Zwalnia si z podatku od nieruchomoci grunty i budynki wchodzce w skad nieruchomoci przeznaczonych na budow drg publicznych, nabytych, po dniu 1 stycznia 2007 r., odpowiednio na wasno lub w trway zarzd: 1) Skarbu Pastwa oraz przekazanych Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad, 2) waciwych jednostek samorzdu terytorialnego w trybie okrelonym w niniejszym rozdziale, od pierwszego dnia miesica nastpujcego po miesicu w ktrym nastpio nabycie, nie duej ni przez okres 5 lat w odniesieniu do gruntw i 1 roku w odniesieniu do budynkw. Art. 23. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje si przepisy ustawy o gospodarce nieruchomociami.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 15/15

Rozdzia 4 Realizacja inwestycji drogowej Art. 24. (uchylony). Art. 25. (uchylony). Art. 26. (uchylony). Art. 27. (uchylony). Art. 28. (uchylony). Art. 29. (uchylony). Art. 30. (uchylony). Art. 31. 1. Nie stwierdza si niewanoci ostatecznej decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, jeeli wniosek o stwierdzenie niewanoci tej decyzji zosta zoony po upywie 14 dni od dnia, w ktrym decyzja staa si ostateczna, a inwestor rozpocz budow drogi. Art. 158 2 Kodeksu postpowania administracyjnego stosuje si odpowiednio. 2. W przypadku uwzgldnienia skargi na decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, ktrej nadano rygor natychmiastowej wykonalnoci, sd administracyjny po upywie 14 dni od dnia rozpoczcia budowy drogi moe stwierdzi jedynie, e decyzja narusza prawo z przyczyn wyszczeglnionych w art. 145 lub 156 Kodeksu postpowania administracyjnego. 3. (uchylony). Art. 32. 1. Wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gminnych wydaj decyzj o pozwoleniu na uytkowanie drogi na zasadach i w trybie przepisw Prawa budowlanego, z zastrzeeniem ust. 2. 2. W przypadku decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej wydanej dla drogi posiadajcej co najmniej dwie jezdnie, przy czym kad z nich przeznaczon dla jednego kierunku ruchu, wojewoda w odniesieniu do drg krajowych i wojewdzkich albo starosta w odniesieniu do drg powiatowych i gmin-

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 16/16

nych, na wniosek inwestora, wydaj decyzj o pozwoleniu na uytkowanie w odniesieniu do jezdni lub jej odcinka, na ktrym zakoczono budow. 3. Przepis ust. 2 stosuje si odpowiednio do drogowych obiektw inynierskich, objtych decyzj o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej. Art. 33. (uchylony). Rozdzia 5 Zmiany w przepisach obowizujcych Art. 3440. (pominite).6) Rozdzia 6 Przepisy przejciowe i kocowe Art. 41. 1. Wskazania lokalizacyjne udzielone do dnia wejcia w ycie ustawy pozostaj w mocy w zakresie dotyczcym ustalenia przebiegu autostrady, a w pozostaym zakresie, jeeli ich tre nie jest sprzeczna z przepisami niniejszej ustawy. 2. Decyzje o ustaleniu lokalizacji autostrady wydane do dnia wejcia w ycie ustawy pozostaj w mocy. 3. Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydane do dnia wejcia w ycie ustawy, a dotyczce drg objtych niniejsz ustaw, pozostaj w mocy do dnia 31 grudnia 2020 r., chyba e uprawniony podmiot zoy przed upywem tego terminu wniosek o wydanie zezwolenia na realizacj inwestycji drogowej na podstawie niniejszej ustawy. Art. 42. 1. Do spraw wszcztych i niezakoczonych do dnia wejcia w ycie ustawy decyzj ostateczn przepisy niniejszej ustawy stosuje si na wniosek uprawnionego podmiotu. 2. Postpowania o udzielenie wskaza lokalizacyjnych niezakoczone do dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy umarza si, z tym e dokumentacja do wniosku o ich udzielenie moe by wykorzystana do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi. Art. 43. 1. Decyzje o ustaleniu lokalizacji drogi, decyzje o pozwoleniu na budow drogi, decyzje o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej oraz inne decyzje wydane na podstawie niniejszej ustawy pozostaj w mocy.
6)

Zamieszczone w obwieszczeniu.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 17/17

2. Do spraw wszcztych i niezakoczonych do dnia utraty mocy przez niniejsz ustaw decyzj ostateczn stosuje si przepisy dotychczasowe. Art. 44. W okresie obowizywania niniejszej ustawy do lokalizacji autostrad oraz do nabywania nieruchomoci pod autostrady nie stosuje si art. 2137 ustawy z dnia 27 padziernika 1994 r. o autostradach patnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2571, z pn. zm.7)). Art. 45. 1. Ustawa wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia. 2. Przepisy rozdziaw 15 trac moc z dniem 31 grudnia 2020 r.

7)

Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostay ogoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 155, poz. 1297 i Nr 172, poz. 1440, z 2006 r. Nr 12, poz. 61 oraz z 2007 r. Nr 23, poz. 136 i Nr 99, poz. 666.

2009-05-26

Kancelaria Sejmu

s. 18/18

Zaczniki do ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. Zacznik nr 1 (uchylony). Zacznik nr 2 (uchylony).

2009-05-26