Program Wyborczy PO 2011

spis
treci
Spis treci
Sowo wstpne premiera Donalda Tuska Cztery paszczyzny inteligentnego rozwoju 1. Innowacyjno i kapita spoeczny a) Edukacja od przedszkola do pracy zawodowej dzieci studenci uczelnie b) Od pomysu do przemysu kultura innowacyjnej przedsibiorczoci c) Kultura d) Polska cyfrowa e) Kapita spoeczny 2. Rodzina i bezpieczestwo a) Bezpieczestwo energetyczne i rodowiskowe b) Bezpieczestwo strategiczne i obronno polityka obronna nasi sojusznicy 47 57 61 66 73 74 80 80 84 9 21 23 26 27 37 42
www.platforma.org
c) Polityka zagraniczna d) Rodzina e) Zdrowie f) Sport 3. Wolny obywatel i efektywne pastwo a) Sprawne pastwo wymiar sprawiedliwoci sprawna administracja podatki i inne obcienia b) Rozwj regionalny c) Infrastruktura 4. Stabilna gospodarka Bezpieczne pienidze Emerytury i rynek pracy Rolnictwo Czyste rodowisko
87 99 107 118 127 130 130 137 145 148 153 161 169 171 177 184
sowo wstpne
w 2007 roku obiecaem Polakom zmian. Daem sowo: zmienimy styl uprawiania polityki. Nasze dziaania bd racjonalne i przewidywalne. Zaprezentujemy nowy typ przywdztwa: odwany, bronicy naszych interesw, ale nie agresywny. Zapewniaem, e ja i mj rzd bdziemy z caych si pracowali na rzecz podnoszenia jakoci ycia Polek i Polakw. Mwiem: potrzebujemy wicej zaufania, mniej podejrzliwoci. Wicej wsppracy nastawionej na realizacj aspiracji Polakw i wykorzystanie historycznej szansy, jak stworzyo przystpienie do
www.platforma.org
Unii Europejskiej, a mniej ktni. Wicej nadziei, mniej strachu. Kiedy dziesi lat temu powstawaa Platforma Obywatelska, tworzylimy j w protecie przeciwko zej polityce. Wiedzielimy, e musimy podj wyzwanie i pokona zarwno tych, ktrzy zawaszczyli wtedy pastwo i demokracj, jak te tych, ktrzy w imi przeomu gotowi byli wywrci wszystko do gry nogami, kwestionujc nawet to, co sensowne i poyteczne w polskich przemianach po 1989 roku. Tamten bunt podyktowany odruchem serca wkrtce wzmocnia idea Polski obywatelskiej, ktra do dzisiaj pozostaje naszym drogowskazem. W 2007 roku zapowiedzielimy dobr zmian. Naszym celem byo nie tylko odsunicie PiS-u od wadzy. Jeszcze waniejsze byy marzenia o silnej i nowoczesnej Polsce w zjednoczonej Europie, co traktujemy jako priorytet, ktry wynika z dogbnego zrozumienia sensu naszych dziejw i racji stanu naszego pastwa. Od pocztku Platforma Obywatelska bya miejscem spotkania i wsplnej aktywnoci rnych rodowisk politycznych, a take zaprzyjanionych stowarzysze i organizacji, ktre podzielajc nasze ideay, rozwijay dziaalno w lokalnych spoecznociach, w swoich regionach i gminach. Nasz platform programow tworzy wic synteza
10
sowo wstpne
wielorakich stylw i tradycji mylenia o pastwie i demokracji. Dlatego pord nas s dzisiaj zarwno rzecznicy wolnoci i zmiany, jak te cigoci i autorytetu, konserwatywni liberaowie i chrzecijascy demokraci, tradycjonalici i socjaldemokraci. Nie jestemy ani z prawicy, ani z lewicy. Jestemy parti otwart dla wszystkich, ktrym bliskie s ideay obywatelskiego pastwa. Takie pastwo nie narzuca obywatelowi przekona, nie poucza i nie wyklucza nikogo. Takie pastwo akceptuje zoono rzeczywistoci, odrzuca radykalizm polityczny i przemoc, broni wic tego, co pozostaje nam najblisze spotkania wolnoci i solidarnoci pod rzdami prawa. Stalimy si Nowym Centrum. Dziki Waszemu zaufaniu rozpoczlimy u progu 2008 roku wielk modernizacj pastwa, mimo e w chwili przejcia przez nas rzdw nikt nie wiedzia, jak powanej prbie zostaniemy poddani przez wiatowy kryzys i tragiczne wydarzenia w kraju. Dzieo modernizacji podjlimy we wsppracy z Polakami we wszystkich zaktkach Ojczyzny, wykorzystujc jak nikt dotd w Polsce i Europie rodki unijne. Ubiegamy si o nastpn kadencj, bo wiemy, jak z poytkiem inwestowa w rozwj i pozyska nowe rodki unijne do roku 2020. Wiemy, jak je wsplnie z Wami zagospodarowa, by dokoczy budow silnej Polski i zniwelowa dystans dzielcy nas od najbogatszych krajw Zachodu. Pomimo tak czsto rozemocjonowanej, ostrej polityki,
11
www.platforma.org
mj rzd stara si budowa zaufanie spoeczne. Zaufanie to w Polsce czsto towar deficytowy, ale z satysfakcj odnotowuj, e midzynarodowe badania wskazuj, i Polacy ufaj sobie teraz bardziej ni cztery lata temu. To daje mi wiar, e drugi etap modernizacji marzenie o tym, by Polska staa si naprawd nowoczesna i zamona jest w zasigu naszych moliwoci. Jeli chodzi o pierwszy etap modernizacji, wiele nam si udao. Nie tylko dlatego, e realizacj naszych zobowiza pokazuj statystyki, ale te dlatego, e na wasne oczy widz, i Polska od Batyku po Tatry staa si wielkim placem budowy. Na skal dotd w Polsce nieznan budujemy autostrady i drogi lokalne, wielkie stadiony i Orliki, oczyszczalnie ciekw i nowoczesne laboratoria. Wierz, e Polska jest na waciwej drodze. Drodze, na ktrej konsekwentnie poprawiamy jako ycia ludzi w miecie i na wsi. Zgoda. Nie wszystkie rozpoczte projekty zostay zakoczone, nie uniknlimy bdw. Remonty s uciliwe, przeszkadzaj w codziennym yciu. Rodz czasem naturalne zniecierpliwienie czy wrcz uzasadnion zo. Ale musimy mie jasno, e wsplnymi siami budujemy i modernizujemy nasz kraj w warunkach najgbszego kryzysu gospodarczego na wiecie
12
sowo wstpne
od ponad 70 lat. Widzimy, jakich spustosze dokona on nawet w USA i w zamonej Europie. Dla nas oznacza, e nie wszystkie ambitne plany dao si zrealizowa tak szybko, jak bymy chcieli. Jednak dziki rozsdnej polityce nasza gospodarka jako jedyna w Europie cay czas si rozwijaa. Spotkay nas tragedie katastrofa smoleska i klski ywioowe. Ale zarazem te trudne okolicznoci wewntrzne i zewntrzne pokazay ogromny potencja naszego narodu i zdolno do przezwyciania trudnoci. Cztery lata naszych rzdw pokazay, e koncepcja polityki opartej na zaufaniu do rozsdku, przedsibiorczoci i pracowitoci Polakw daa rezultaty. Nie zgadzamy si z tymi, ktrzy dzi pomniejszaj polskie osignicia i twierdz, e w Polsce wszystko jest le. Z tymi, ktrzy siej zwtpienie i prbuj odebra Polakom dum z ich osigni. Ale kryzys wiatowy jeszcze si nie skoczy. W wielu krajach Unii problemy z zadueniem i brakiem konkurencyjnoci dalekie s od rozwizania, a my musimy dalej prowadzi rozsdn polityk wzrostu i stabilnoci. Dlatego jestem gboko przekonany, e Polski nie sta na eksperymenty i niestabilno polityczn. Ubiegamy si o nastpn kadencj, bo umiemy poprawia wasne i cudze bdy. Zdajemy egzamin z rzdzenia w trudnych, kryzysowych czasach rzdzenia w oparciu o polityk
13
www.platforma.org
wsppracy, dialogu spoecznego i solidarnoci midzypokoleniowej. Take w przyszoci bdziemy w duchu solidarnoci way, ile rodkw przeznaczamy na przyszo, a ile na godne ycie Polakw dzi. Teraz pora na drugi etap modernizacji, dokoczenia budowy, ktr rozpoczlimy. Prosz Was o poparcie, bo chc z Wami tworzy wspczesn polsk histori. Oto po raz pierwszy od odzyskania niepodlegoci w 1989 roku demokratycznie wybrany rzd ma szans kontynuowa przez kolejn pen kadencj dzieo budowy silnej Polski. Cigo rzdzenia pozwala mdrze wykorzysta zdobyte dowiadczenia, a przy tej skali wyzwa i w obliczu kryzysu jest to w mojej ocenie bezcenne. Jeeli wygramy wybory, to nastpny etap budowania Polski przeprowadzimy lepiej. Musimy przej od etapu podnoszenia efektywnoci i akumulacji kapitau do budowania zamonoci w oparciu o innowacje i tworzenie przewagi konkurencyjnej opartej na wiedzy i kreatywnoci. Tylko tak dokonamy kolejnego skoku i wejdziemy do pierwszej wiatowej ligi. Pisaem o tym w marcu w artykule o trzeciej fali nowoczesnoci. Nazywam to etapem inteligentnego rozwoju. Jego podstaw bd kreatywno i wsppraca. Kreatywno to nasz narodowy talent i wielka rezerwa, z ktrej musimy w wikszym stopniu korzysta. Ale to nie
14
sowo wstpne
wystarczy. Musimy nasz kreatywno obudowa nawykiem wsppracy, wspdziaania dla dobra wsplnoty tej lokalnej, narodowej i europejskiej. Bez wizi spoecznej, solidarnoci midzypokoleniowej i kapitau spoecznego nikomu nie udao si zbudowa zamonoci. Nastpna perspektywa finansowa z Unii i nasze wasne rodki stan si spoiwem midzy kreatywnoci a wspprac, fundamentem, na ktrym oprzemy inteligentny rozwj i drugi etap modernizacji Polski. Pokazalimy, e jak nikt inny przed nami wykorzystujemy rodki unijne. Prawie cao z 67 mld euro jest ju rozdysponowana. Dziki naszemu dowiadczeniu, ale take dziki temu nowemu podejciu do wsppracy i kreatywnoci, wykorzystamy jeszcze lepiej nastpne miliardy, ktre wynegocjujemy na lata 20142020. Mwimy tu o okoo 400 mld zotych rodkw unijnych i naszego wasnego wspfinansowania. Bdziemy wspiera i rozwija kreatywno od przedszkola do uniwersytetu, w rodzinnej firmie i wielkim przedsibiorstwie, w gminie i duym miecie. Zaley nam na rozwoju i sukcesie wszystkich polskich gmin. Kada z nich ma swoj specyfik, swoj kreatywno, ktr nasze pastwo wesprze. Kreatywno to energia modych i pomysy artystw, to wynalazki inynierw i przedsibiorcw. Pastwo bdzie w tych dziaaniach elastyczne, suebne wobec aspiracji Polakw, wsuchujce si w ich opinie
15
www.platforma.org
i krytyk. Jeeli 9 padziernika okaecie nam zaufanie, to razem zrealizujemy wizj inteligentnego rozwoju i pozostaniemy liderem wzrostu w Europie. Nasz program prezentuje konkretne dziaania, ktre skadaj si na wizj inteligentnego rozwoju Polski i trzeciej fali nowoczesnoci. Kreatywno, wsppraca i dobre wykorzystanie rodkw unijnych i wasnych bd podstaw wszystkich naszych dziaa. Podzielilimy je na cztery paszczyzny: 1. Innowacyjno i kapita spoeczny 2. Rodzina i bezpieczestwo 3. Wolny obywatel i efektywne pastwo 4. Stabilna gospodarka Konkretne dziaania w tych obszarach prezentujemy w szczegach w naszym programie. S tam sprawy due i mae, ale czy je to, e s wane dla ludzi i bd suyy dalszej modernizacji Polski. Pozwlcie mi Pastwo przedstawi przykadowe propozycje w nim zawarte. Niech stan si zacht do przeczytania naszego programu. 1. Wynegocjujemy ponad 300 mld zotych w budecie UE na lata 20142020 na nasz program inteligentnego rozwoju, ktry wesprzemy kolejnymi 100 mld zotych rodkw wasnych.
16
sowo wstpne
2. Pace sfery budetowej, zamroone ze wzgldu na kryzys, zaczn ponownie rosn. Podobnie jak konsekwentnie zwikszylimy pace nauczycieli, bdziemy sukcesywnie podnosi wynagrodzenia innych wanych spoecznie grup zawodowych, zaczynajc od nauczycieli akademickich i policjantw. 3. Do 2013 roku wprowadzimy rozwizania gwarantujce Polsce wysokie przychody z wydobycia gazu upkowego, ktre przeznaczymy na bezpieczestwo przyszych emerytur. 4. Na podobiestwo 1800 Orlikw wybudujemy 1000 wietlikw centrw kultury i bibliotek gminnych, ktre bd wspiera kreatywno i budowa umiejtno pracy zespoowej. 5. W cigu kadencji zwikszymy wydatki na Uniwersytety Trzeciego Wieku i grupowe zajcia zdrowotne dla seniorw. 6. W Polsce rodzi si coraz mniej dzieci. eby temu zaradzi, radykalnie zwikszymy ulg rodzinn na trzecie i kolejne dziecko. 7. W ramach programu Koperniki w kadym wojewdztwie do 2020 roku stworzymy Centra Nauki, ktrych zadaniem, podobnie jak to si ma w przypadku udanego projektu stoecznego, bdzie inspirowanie modziey do nauki i innowacyjnoci.
17
www.platforma.org
8. Zlikwidujemy formularze podatkowe PIT. 9. Obniymy zasadnicz stawk VAT do 22% w 2014 roku, kiedy wiatowy kryzys gospodarczy powinien ustpi fazie oywienia. 10. Zwikszymy ulgi podatkowe dla oszczdzajcych na emerytur, by motywowa skonno do dugookresowego oszczdzania. 11. Zapewnimy dostp do szerokopasmowego Internetu w kadej gminie. 12. Stopniowo do 2015 roku wprowadzimy do szk e-podrcznik. 13. Damy Polakom prawo wyboru, komu przeka swoj skadk zdrowotn, wprowadzajc konkurencj dla NFZ. 14. Wprowadzimy do kodeksu pracy odnawialne umowy sezonowe dla pracownikw, co zwikszy stabilno zatrudnienia wrd modych. 15. Zlikwidujemy obowizek noszenia przez kierowc przy sobie dowodu rejestracyjnego swojego pojazdu i prawa jazdy, ktre policja i inne suby bd mogy skontrolowa, czc si elektronicznie z odpowiednim urzdem. 16. Radykalnie ograniczymy dostp sub specjalnych i policyjnych do bilingw obywateli oraz zwikszymy kontrol nad wykorzystywaniem podsuchw.
18
sowo wstpne
17. Skrcimy termin wydawania pozwole na budow z okoo 300 do 100 dni, a liczb procedur z ponad 30 do 15. Skrcimy termin oczekiwania przez obywatela na rozstrzygnicie jego sprawy w sdzie o 1/3. 18. Bdziemy dy do zrwnowaonego budetu przed kocem kadencji. Obniymy relacje dugu do PKB do 48% w 2015 roku i do 40% w 2018 roku, dziki czemu bdziemy mieli nisze stopy procentowe i szybszy wzrost gospodarczy. 19. Wzorem krajw najbardziej rozwinitych wprowadzimy przepisy gwarantujce kobietom rwn pac za rwn prac, eliminujc dyskryminacj kobiet w miejscu pracy. 20. Najlepsi maturzyci ju od pierwszego roku studiw bd otrzymywa stypendia naukowe. 21. Przeznaczymy miliard zotych ze rodkw unijnych na Fundusz Przedsibiorczoci na Wsi.
Przedstawiona przez nas w tym programie wizja nie jest zamknita, gucha na pomysy innych. Zaufanie i kreatywno oznaczaj, e dalej bdziemy otwarci na jej ulepszanie w dialogu spoecznym. Dzi, jako premier Rzeczypospolitej Polskiej i przewodniczcy Platformy Obywatelskiej, staj do walki o drug kadencj. Chc budowa przyjazn
19
www.platforma.org
Polsk i pastwo, o ktrym z dum powiemy, e jest nasze. To pragnienie wyrasta z przekonania, e nasza Ojczyzna to wsplny dom nas wszystkich. Dom, w ktrym Polki i Polacy maj moliwo i szans tworzenia lepszej przyszoci. Dla siebie i dla kraju. Prosz Was o gos. Razem zrobimy wicej.
20
CZTERY PASZCZYZNY INTELIGENTNEGO ROZWOJU

1. Innowacyjno i kapita spoeczny 2. Rodzina i bezpieczestwo 3. Wolny obywatel i efektywne pastwo 4. Stabilna gospodarka
innowacyjno i kapita spoeczny
1. Innowacyjno i kapita spoeczny

a) Edukacja od przedszkola do pracy zawodowej dzieci studenci uczelnie b) Od pomysu do przemysu kultura innowacyjnej przedsibiorczoci c) Kultura d) Polska cyfrowa e) Kapita spoeczny
23
www.platforma.org
24
We wspczesnym wiecie warunkiem inteligentnego rozwoju kadego kraju stay si kreatywno ludzi i innowacyjno gospodarki. W Platformie Obywatelskiej jestemy przekonani, e bez dobrze wyksztaconych i kompetentnych pracownikw, innowacyjnych przedsibiorcw, pracujcych na najwyszym poziomie naukowcw, kreatywnych artystw, architektw, przedstawicieli wszystkich zawodw nie moe by mowy o szybkim i trwaym rozwoju Polski. Musimy stworzy nowoczesny system edukacji od przedszkola do pracy zawodowej, dobre warunki do transferu osigni naukowcw do przemysu, wesprze artystw i zwikszy dostp do kultury, wreszcie zbudowa Polsk cyfrow. Wiemy, jak to zrobi.
25
www.platforma.org
Edukacja od przedszkola do pracy zawodowej

O przyszoci naszego kraju zdecyduje to, czy bdziemy zdolni konkurowa wiedz i umiejtnociami w zmieniajcym si wiecie, czu si swobodnie w zglobalizowanej gospodarce. Kluczem do tego jest edukacja z jednej strony nastawiona na wartoci i budowanie tosamoci naszej wsplnoty, z drugiej na najwyszy poziom wiedzy i jej kreatywne wykorzystanie w pracy zespoowej. Szybko zmian zachodzcych na wiecie sprawia, e uczenie si nowych rzeczy trwa praktycznie przez cae ycie. Ju w tej kadencji zostao zrealizowanych wiele projektw sucych zwikszeniu dostpnoci do edukacji wszystkich szczebli od podstawowej do wyszej. Zmiany objy wychowanie przedszkolne, edukacj szkoln, szkolnictwo wysze oraz funkcjonowanie nauki. Zdajemy sobie jednak spraw, e to dopiero pocztek budowy najwyszej jakoci systemu edukacji.
26
DZIECI
Chcemy, aby dzieci szybciej podejmoway nauk i rozwijay swoje indywidualne zdolnoci, wzorem najbardziej rozwinitych krajw na wiecie. Dziki dobremu poczeniu zabawy z nauk dzieci chtnie wejd na ciek zdobywania umiejtnoci i kultury promujcej osignicia, co w dorosym yciu pozwoli im na znalezienie satysfakcjonujcej, dobrej pracy.
Czego dokonalimy
Od roku szkolnego 2006/2007 o prawie 20% wzroso upowszechnienie edukacji przedszkolnej w grupie dzieci w wieku od 3 do 5 lat. W roku szkolnym 2010/2011 w przedszkolach zostao zapewnione miejsce dla 725 tys. dzieci. To a o 250 tys. wicej ni cztery lata temu. Oznacza to, e 64% dzieci w wieku 35 lat jest objtych edukacj przedszkoln. Stao si tak m.in. dziki temu, e obok duych placwek wprowadzilimy moliwo zakadania maych przedszkoli, tzw. punktw i zespow, najczciej w maych miejscowociach i na terenach wiejskich. Powstao ich okoo tysica.
27
www.platforma.org
Liczba przedszkoli
7811 8500
7746
2005
rdo: MEN
2007
2011
Najwikszy wzrost upowszechnienia edukacji przedszkolnej zosta odnotowany na terenach wiejskich. W grupie 35 lat wskanik ten wzrs dwukrotnie z 21,4% w 2006/2007 roku do 43,1% w roku 2010/2011. W grupie 5-latkw mona wrcz mwi o skoku cywilizacyjnym wskanik uczestnictwa w edukacji przedszkolnej wzrs z 32,6% w 2006/2007 roku do 64,8% w 2010/2011 roku. Obniylimy wiek rozpoczcia nauki w szkole podstawowej do 6 lat, wzorujc si na krajach najbardziej rozwinitych. Taki model edukacyjny wykorzystuje potencja dzieci do nauki w najbardziej chonnym okresie ich ycia umysowego, co dziki wiedzy da im lepszy start w dorose ycie w konkurencyjnej gospodarce. Przy okazji obnienia wieku szkolnego stworzylimy program
28
czcy edukacj z zabaw Radosna szkoa. Szkoy wyposaane s w niezbdne narzdzia do nauki dla najmodszych i bezpieczne place zabaw. Wybudowalimy ju okoo tysica takich miejsc. Na realizacj programu przeznaczylimy prawie 2,5 mld zotych do 2014 roku.
Plac zabaw w Gnienie wybudowany w ramach programu Radosna szkoa
Wprowadzilimy now podstaw programow, ktra stwarza uczniom moliwo indywidualnego rozwoju zdolnoci i zainteresowa. Do historii przeszy przeadowane, uciliwe dla uczniw i nauczycieli programy. Szkoy w wikszym ni dotd stopniu mog wykorzystywa nowoczesne techniki, programy komputerowe oraz pomoce naukowe.
29
www.platforma.org
Wprowadzilimy nauk jzyka obcego od pierwszej klasy szkoy podstawowej oraz obowizkow nauk drugiego jzyka obcego ju w gimnazjum. Dobra znajomo jzykw jest dzi czsto warunkiem znalezienia dobrej pracy. Matematyka znw staa si po 27 latach obowizkowym przedmiotem maturalnym. To, w poczeniu ze stworzeniem kierunkw zamawianych studiw, spowodowao, e wzroso zainteresowanie modziey studiami na kierunkach cisych, technicznych i przyrodniczych. A to zwiksza szanse pniejszych absolwentw na znalezienie satysfakcjonujcej pracy i umoliwi Polsce doczenie do najbardziej rozwinitych gospodarek wiata. Podnielimy pensje nauczycieli. Wzrost wynagrodze pedagogw wynis w latach 20072011 okoo 40%. Konsekwentnie realizujemy nasze zobowizania. Wiemy, e bez nauczycieli-pasjonatw otrzymujcych godne wynagrodzenia nie uda nam si zbudowa systemu edukacyjnego na najwyszym wiatowym poziomie, a tym samym stworzy przyszym pokoleniom warunkw do dostatniego ycia.
30
Przecitne wynagrodzenie nauczycieli (w zotych)

4817
3770 3265 2539 1814 1451 1933 1546 2706 3479 2906 2618
2005 staysta
rdo: MEN
2007 kontraktowy mianowany
2011 dyplomowany
Co zrobimy
Zerwiemy ze sztywnym podziaem na opiek nad dziemi w wieku 03 lat i nastpnie edukacj przedszkoln. Te dwa etapy bd zintegrowane w spjny system opieki i edukacji oraz uzupenione o ofert pomocy dla rodzicw w procesie wychowania dzieci czy diagnozy ewentualnych deficytw. Obejmiemy wszystkie dzieci w wieku 3 i 4 lat prawem do edukacji przedszkolnej. Dziki czciowemu subwencjonowaniu przedszkoli
31
www.platforma.org
z budetu pastwa uda nam si zapewni w nich miejsce dla kadego dziecka. Samorzdy nie bd pozostawione z tym zadaniem same. Do 2015 roku stopniowo wprowadzimy e-podrczniki w szkoach. Wysokiej jakoci interaktywne podrczniki do nauki wszystkich przedmiotw w klasach IVVI szkoy podstawowej bd dostpne w Internecie dla kadego. Bd uzupenieniem programu nauczania lub alternatyw dla tradycyjnego podrcznika. Umoliwienie uczniom korzystania z e-podrcznikw to realizacja idei rwnej, bezpatnej, otwartej i naprawd nowoczesnej edukacji. Oznacza lejsze tornistry uczniw i oszczdno dla rodzicw. Place zabaw przy szkoach wyposaymy w instalacje naukowe szachownice, zegary soneczne, wahada i modele zjawisk fizycznych. Wykonane z solidnych materiaw, bd suy pobudzaniu ciekawoci wiata wrd dzieci. Do programw szkolnych wprowadzimy zmiany, by nasze dzieci uzyskiway odpowiednie kompetencje do samodzielnego mylenia, kreatywnoci i pracy zespoowej. Innowacyjno, umiejtnoci informatyczne oraz projektowy charakter zada szkolnych stan si podstaw programu nauczania.
32
Stworzymy doradztwo zawodowe w gimnazjach. Szkolnictwo zawodowe zintegrujemy z gospodark. Zniesiemy bariery prawne dla prowadzenia przez pracodawcw maych szk przyzakadowych. Do programu nauczania w liceach wprowadzimy elementy nauczania prawa oraz przedsibiorczoci, aby krzewi kultur zaradnoci, zrozumienie procesw gospodarczych i wspiera tym samym wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Przedsibiorczo bdzie moga by przedmiotem egzaminu maturalnego. Zajcia bd prowadzone przez praktykw, w tym przedsibiorcw. Do programu ksztacenia licealistw wczymy take filozofi. To europejski standard. Dziki temu zwikszymy kreatywno modych ludzi i przygotujemy ich do aktywnego ycia obywatelskiego. Jest to szansa dla setek absolwentw kierunkw humanistycznych na znalezienie pracy. Wzmocnimy rol szkoy otwartej i aktywnej w roku szkolnym. Wszelkiego rodzaju dodatkowa dziaalno, np. kka zainteresowa, sporty, harcerstwo, powinny by dostpne w obrbie szkoy.
33
www.platforma.org
Bdziemy rozwija wspprac szk z organizacjami pozarzdowymi, by stworzy atrakcyjn ofert zaj pozalekcyjnych, promowa postawy zaangaowania spoecznego, wolontariatu, wraliwoci na potrzeby innych oraz rozwijanie pasji i talentw uczniw. Szkoa w okresie wakacyjnym, o ile to moliwe, powinna by wykorzystywana jako lokalne centrum edukacyjne i obywatelskie. Zbudujemy sie Astrobaz, czyli maych obserwatoriw nieba. Kada Astrobaza zostanie wyposaona w teleskop oraz stanowiska komputerowe.
Astrobaza, czyli przyszkolne, mae obserwatorium astronomiczne
34
W ramach programu Koperniki do 2020 roku stworzymy pitnacie regionalnych Centrw Nauki. Bdzie to oglnopolski program, do ktrego zostan zaproszone konsorcja szk podstawowych, licew, szk wyszych i samorzdw, ktrych zadaniem bdzie przedstawienie koncepcji utworzenia na swoim terenie regionalnego centrum nauki. W ramach konsorcjw sieci szk i uczelni tworzyyby laboratoria oraz udostpniay wiedz naukowcw do przeprowadzania bada naukowych przez modzie. W programie znalazyby si zajcia popularyzujce nauk, organizowanie szkolnych i studenckich zespow badawczych.
Na wzr Centrum Nauki Kopernik stworzymy pitnacie regionalnych Centrw Nauki
35
www.platforma.org
Bdziemy wprowadza motywacyjny charakter awansu zawodowego nauczycieli oraz poprawia presti i konkurencyjno zawodu. Nauczyciele bd przygotowani do realizacji zada zwizanych z nowym modelem edukacji, bd posiada kompetencje do wykorzystywania nowoczesnych technologii podczas zaj. Dyrektor szkoy publicznej bdzie dysponowa wiksz elastycznoci w zarzdzaniu swoj placwk, tak aby mc motywowa nauczycieli do osigania jak najlepszych wynikw nauczania. Zapewnimy moliwo realnego wpywu rodzicw na sposb dziaania szkoy. Propozycje przedstawiane przez grupy rodzicw, dotyczce ksztacenia ich dzieci, powinny mie przeoenie na decyzje podejmowane przez nauczycieli. Bdziemy tworzy nowe orodki polskiej edukacji za granic, a take wspiera placwki zagraniczne przez pomoc metodyczn i dostp do materiaw dydaktycznych. Stworzymy warunki dla objcia wikszej liczby dzieci niepenosprawnych nauk w szkoach powszechnych. Stworzymy warunki i bdziemy zachca samorzdy do dodatkowego dofinansowania szk powszechnych speniajcych lub planujcych speni wysokie standardy w zakresie dostosowania do potrzeb
36
niepenosprawnych uczniw (specjalistyczna opieka, odpowiednia organizacja pracy szkoy, odpowiednie standardy infrastruktury). rdem finansowania tego typu programw mog by take rodki PFRON. Na terenie szkoy ograniczymy sprzeda niezdrowej dla dzieci ywnoci. W zamian, pod hasem Stop mieciowemu jedzeniu, do jadospisw stowek szkolnych bdziemy zaleca wpisanie da ze zdrow ywnoci, jako uzupenienie programu Owoce w szkole. Zwikszymy aktywno szk w oferowaniu darmowych obiadw. Mimo rozwinitego rzdowego programu doywiania, co czwarta szkoa nie jest w stanie skorzysta z dzisiejszej oferty. W duej czci dotyczy to maych szk, poniej 100 uczniw.
STUDENCI
Czci sukcesu Polski ostatnich lat jest skokowy wzrost liczby absolwentw wyszych uczelni. Na nastpnym etapie modernizacji Polski musimy skoncentrowa si na podniesieniu jakoci studiw uniwersyteckich i ich dostosowaniu do oczekiwa rynku pracy, tak aby wicej absolwentw mogo
37
www.platforma.org
szybko znale prac. W ostatnich latach ju wprowadzilimy zmiany poprawiajce atrakcyjno i jako ksztacenia, ze szczeglnym uwzgldnieniem kierunkw technicznych. Bdziemy dalej wzmacnia system wspierania zdolnej modziey szkolnej, zwaszcza z mniej zamonych rodzin i spoza duych orodkw miejskich, w jej dostpie do najlepszych uniwersytetw poprzez system stypendialny i kredytowy.
Czego dokonalimy
Zagwarantowalimy nowy system preferencyjnych kredytw studenckich ze stuprocentowym porczeniem pastwa dla najuboszych oraz moliwoci szerszego zakresu umorze za wyniki w nauce.
Liczba kredytw porczonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego
7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2008/2009 2009/2010 rok akademicki
Dane MNiSW
2010/2011
38
Wprowadzilimy 51-procentow ulg komunikacyjn dla studentw, np. na przejazd pocigami. Rozszerzylimy t ulg dla osb midzy I a II stopniem studiw, gwarantujc im utrzymanie statusu studenta w okresie wakacji. Wprowadzilimy take 51-procentow ulg komunikacyjn dla doktorantw. Zapewnilimy szerszy dostp do studiw bezpatnych dla wszystkich studentw poprzez wprowadzanie zasady, e bezpatnie z drugiego kierunku korzystaj najlepsi studenci, podobnie jak obecnie najlepsi maturzyci dostaj si na studia bezpatne. Ju kilkanacie tysicy studentw otrzymuje wysokie (nawet do 1 tys. zotych miesicznie) stypendia na kierunkach zamawianych, a uczelnie techniczne zajmuj pierwsze miejsca w rankingach popularnoci wrd kandydatw na studia. W roku akademickim 2011/2012 zreformujemy system stypendialny, tak aby wiksza liczba studentw miaa dostp do stypendiw socjalnych, a stypendia naukowe byy wysze.
Co zrobimy
Najlepsi maturzyci ju od pierwszego roku studiw bd otrzymywa stypendia naukowe na
39
www.platforma.org
podstawie wynikw matur. Taki system dziaa ju w przypadku rzdowego programu kierunkw zamawianych. Na pozostaych kierunkach bdzie funkcjonowa od roku akademickiego 2012/2013. Od padziernika 2011 roku, na podstawie przyjtej przez nas reformy szkolnictwa wyszego, zlikwidowane zostan opaty pobierane od studentw przez uczelnie: za egzamin poprawkowy, komisyjny, dyplomowy, wpis na kolejny semestr i rok studiw, wydanie suplementu do dyplomu, ocen pracy dyplomowej i wydanie dziennika praktyk zawodowych. Chcemy uatwi studentom znalezienie pracy oraz tanich mieszka do wynajcia. Planujemy wprowadzenie na uczelniach funkcji animatorw zawodowych w biurach karier, wspierajcych studentw w kontaktach z pracodawcami. Stworzymy akademickie bazy prywatnych stancji, ktrych waciciele w zamian za gwarantowany caoroczny ryczatowy dochd oferowaliby studentom nisze od komercyjnych ceny wynajmu mieszka. Wsplnie z pracodawcami zaoymy fundacj na rzecz stay w wiodcych firmach dziaajcych w Polsce dla studentw, take tych ksztaccych si na kierunkach humanistycznych, aby
40
uatwi im zdobycie praktycznej wiedzy i wejcie na rynek pracy. Bdziemy wspiera uczelnie w weryfikowaniu kierunkw studiw pod ktem ich przeoenia na zawodowy i naukowy sukces absolwentw. Zwikszymy nacisk na projektow prac studenta. Powoamy specjalny fundusz konkursowy Generacja Przyszoci, finansujcy udzia wybitnie uzdolnionej modziey w prestiowych, midzynarodowych konkursach. Kadego roku 100 najwybitniejszych studentw w Polsce otrzyma Diamentowy Grant na realizacj bada naukowych. Od roku akademickiego 2011/2012 we wszystkich uczelniach studenci bd ocenia wykadowcw, a oceny te bd brane pod uwag jako jeden z elementw okresowej oceny wykadowcy. Od 1 stycznia 2012 roku studenci bd mieli wgld do recenzji swoich prac dyplomowych i magisterskich, a obrona, na yczenie studentw, bdzie moga mie charakter publiczny.
41
www.platforma.org
UCZELNIE
Szkolnictwo wysze w cigu ostatnich dwudziestu lat przeszo gruntowne zmiany. Zwikszono liczb uczelni publicznych i wprowadzono niepubliczne formy ksztacenia, przez co liczba studentw wzrosa niemal piciokrotnie. Teraz wdraamy reform szkolnictwa wyszego, ktrej efektem ma by podniesienie poziomu naszych uczelni, aby mogy ksztaci profesjonalistw dla innowacyjnej gospodarki. Chcemy, aby absolwenci polskich uczelni uzyskiwali wyksztacenie i umiejtnoci lepsze od absolwentw z innych europejskich krajw.
Czego dokonalimy
Wprowadzilimy do systemu szkolnictwa wyszego mechanizmy projakociowe wiksze finansowanie dla najlepszych jednostek naukowych oraz za najlepiej realizowan dydaktyk. Pozwoli to wyoni najlepsze w Polsce, a w przyszoci w Europie, orodki naukowo-dydaktyczne, ksztacce profesjonalne kadry, take na rzecz gospodarki.
42
Nakady na szkolnictwo wysze (w mld zotych)

11.87
9.94 8.87
2005
rdo: MNiSW
2007
2011
W 2008 roku uruchomilimy rzdowy program kierunkw zamawianych, by polskie spoeczestwo byo lepiej przygotowane do wyzwa technologicznych. Najlepsi studenci wybierajcy kierunki techniczne, np. informatyk lub mechatronik, otrzymuj wysokie stypendia motywacyjne, nawet do 1 tys. zotych. Dziki temu uczelnie politechniczne przeywaj prawdziwy renesans. Na kade wolne miejsce na politechnikach przypada 3,9 kandydata, a na uniwersytetach 3,5. Najwikszy awans zanotowao budownictwo, ktre znalazo si na 2 miejscu wrd najpopularniejszych studiw w Polsce. Trzy lata temu zajmowao 11 pozycj.
43
www.platforma.org
Popularno poszczeglnych typw uczelni publicznych na studiach stacjonarnych (liczba kandydatw/miejsce)
4.5 4 3.5 3 2.5 2 1.5 1 0.5 0 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011
uniwersytety uczelnie techniczne

AWF
rdo: MNiSW
uczelnie pedagogiczne
uczelnie techniczne
PWSZ
Ponad 1 mld zotych przeznaczylimy na rozszerzenie i wzbogacenie oferty edukacyjnej na uczelniach, ze szczeglnym uwzgldnieniem studiw w jzyku angielskim, oraz na programy umoliwiajce wspprac uczelni z sektorem gospodarczym, gwnie w zakresie tworzenia programw kierunkw studiw. Od roku akademickiego 2011/2012 zapewnilimy dofinansowanie uczelni niepublicznych na realizacj studiw doktoranckich, promujc w ten sposb inwestowanie w kadry i jako ksztacenia na najlepszych uczelniach niepublicznych.
44
Zwikszylimy moliwoci uczelni w umidzynarodawianiu studiw poprzez szersze zatrudnianie naukowcw z najlepszych orodkw za granic. Wybitny uczony z zagranicy lub obywatel polski, ktry posiada stopie doktora i 5-letni sta w pracy naukowej za granic, moe po przyjedzie do Polski otrzyma status samodzielnego pracownika naukowego rwnorzdny z habilitacj. Ma to by zachta do podejmowania pracy naukowej w naszym kraju. Powstanie Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego pokazao, e konsolidacja uczelni w celu tworzenia silniejszych orodkw akademickich to droga do podniesienia jakoci nauczania. Dlatego zdecydowalimy o stworzeniu dogodniejszych warunkw do takich pocze. Tak powstae silne orodki akademickie bd mogy skuteczniej konkurowa ze swoimi zagranicznymi odpowiednikami. Zawarlimy umowy na ponad 13 mld zotych, a wydalimy ju ponad 3 mld zotych funduszy unijnych na inwestycje w budynki dydaktyczne i laboratoria, m.in. na Narodowe Centrum Promieniowania Elektromagnetycznego przy Uniwersytecie Jagielloskim w Krakowie, Dolnolskie Centrum Materiaw i Biomateriaw, Wrocawskie Centrum Bada oraz Centra Nowoczesnych Technologii CENT I i CENT II przy Uniwersytecie Warszawskim.
45
www.platforma.org
Collegium Humanisticum Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu
Co zrobimy
Bdziemy kontynuowa wdraanie reformy szkolnictwa wyszego. Wyonimy pitnacie Krajowych Naukowych Orodkw Wiodcych, ktre dziki najlepszej kadrze naukowej i studentom bd prowadzi prace naukowo-dydaktyczne na najwyszym, wiatowym poziomie. Ju od 2012 roku zacznie funkcjonowa zapisana w budecie pastwa dotacja projakociowa
46
dla uczelni, w sumie 230 mln zotych. Pienidze te trafi do pitnastu Krajowych Naukowych Orodkw Wiodcych, uczelni niepublicznych realizujcych studia doktoranckie oraz uczelni prowadzcych 25 wyrnionych kierunkw studiw. Od 2013 roku, przez kolejne trzy lata, przeprowadzimy znaczce podwyki wynagrodze kadry akademickiej.
Od pomysu do przemysu kultura innowacyjnej przedsibiorczoci

Inteligentny rozwj musi opiera si na nowoczesnych badaniach naukowych i ich szybkiej transmisji do gospodarki. Przeprowadzana obecnie reforma stwarza lepsze warunki do uprawiania nauki na najwyszym poziomie, a take motywuje naukowcw do realizacji projektw wdroeniowych i korzystania ze sprzeday produktw wasnej myli naukowej i technicznej. Kluczowe dla sukcesu drugiego etapu modernizacji bdzie zwikszenie nakadw na badania i rozwj. Aby to osign, pastwo musi skuteczniej wykorzystywa niemae rodki na mobilizowanie sektora prywatnego do wikszych wydatkw na badania. Dzi wikszo wydatkw
47
www.platforma.org
na badania pochodzi z sektora publicznego, podczas gdy w przodujcych innowacyjnie krajach to sektor prywatny generuje wikszo wydatkw na badania i rozwj.
Czego dokonalimy
Powoalimy Narodowe Centrum Nauki, niezalen agencj, ktra finansuje badania wstpne i podstawowe. Funkcjonowanie NCN opiera si na wzorach European Research Council. Pozwoli to na zwikszenie liczby polskich uczonych uzyskujcych granty w ERC. NCN posiada budet w wysokoci okoo 500 mln zotych. Co najmniej 20% wszystkich grantw z NCN zagwarantowalimy modym naukowcom. W pierwszych ogoszonych konkursach modzi naukowcy zoyli blisko 4 tys. wnioskw, co stanowi ponad poow wszystkich zoonych aplikacji. Zmienilimy zasady funkcjonowania Narodowego Centrum Bada i Rozwoju, ktre przydziela granty na badania stosowane. Uatwilimy firmom staranie si samodzielnie lub w konsorcjum z orodkami naukowymi o dotacje z tej agencji, zlikwidowalimy bowiem prg (400 tys. euro) wydatkw na badania naukowe, ktry decydowa o przydzieleniu dotacji. Teraz kada firma, nawet ta, ktra dotychczas nie finansowaa bada naukowych, moe ubiega
48
si o pienidze z NCBiR. Budet agencji wynosi 1 mld zotych. Stworzylimy kultur finansowania nauki w drodze konkursw i grantw w oparciu o jasne i sprawiedliwe kryteria, nie tylko poprzez powoanie nowych instytucji (takich jak Narodowe Centrum Nauki) i procedur, lecz take poprzez systemowe zwikszanie puli funduszy na granty o ponad 100% w cigu trzech lat. Wpywa to na popraw efektywnoci rodkw przeznaczanych na badania. Mamy pewno, e granty trafiaj do najlepszych naukowcw i na najbardziej obiecujce projekty.
rodki publiczne na granty badawcze
w tys. zotych 1 200 000 1 000 000 800 000 600 000 400 000 200 000 0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Narodowe Centrum Bada i Rozwoju
Narodowe Centrum Nauki
rdo: MNiSW
49
www.platforma.org
Otoczylimy specjaln opiek modych naukowcw. Oprcz zapewnienia minimum 20% grantw z Narodowego Centrum Nauki, zaadresowalimy do nich program Iuventus Plus. Program, wart 40 mln zotych, dedykowany jest na konkretne cele badawcze. Do otwartych konkursw mog przystpowa modzi naukowcy, ktrzy rozpoczli zaawansowane badania i chc je kontynuowa. Z pierwszej edycji programu skorzystao 300 modych naukowcw. Zapewnilimy finansowanie strategicznym projektom badawczym przez NCBiR. Trwaj finansowane przez pastwo m.in. prace nad samolotem bezzaogowym i pierwszymi polskimi satelitami, badania nad lekiem na miadyc i innowacyjnym zastosowaniem komrek macierzystych w medycynie. Aby aden kreatywny pomys technologicznego rozwizania nie umkn uwadze, wprowadzilimy moliwo aplikowania o fundusze na te badania przez osoby fizyczne niezwizane z adnymi orodkami naukowymi. Stworzylimy wszystkim naukowcom rwne szanse w dostpie do wynikw najnowszych bada naukowych poprzez system bezpatnej Wirtualnej Biblioteki Nauki, dostpnej w kadej uczelni od 2010 roku. Rzd przeznaczy w 2011 roku na ten cel ponad 160 mln zotych.
50
Stworzylimy lepsze szanse rozwoju naukowego kobietom-naukowcom, ktre dziki temu mog mie szersz reprezentacj w organach zarzdzajcych nauk i szkolnictwem wyszym, a urlopw macierzyskich nie zalicza si do upywajcych terminw przewidzianych na awans naukowy i aplikowania o granty na badania lub mobilno zawodow. Wprowadzilimy procedury wspierajce coraz szersz wspprac, a take konsolidacj dziaa badawczych oraz korzystanie ze wsplnej infrastruktury badawczej w formie centrw naukowych lub naukowo-przemysowych tworzonych przez instytuty naukowe PAN z uczelniami i instytutami badawczymi.
Liczba realizowanych projektw badawczych
12 000 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
rdo: MNiSW
51
www.platforma.org
Wspieramy finansowanie bada nie tylko z obszaru bio-info-techno, ale rwnie bada spoecznych i humanistycznych. W padzierniku 2010 roku powoalimy Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, aby wspiera badania wane dla dziedzictwa narodowego. W ramach tego programu przeznaczylimy 50 mln zotych na granty dla modych naukowcw oraz tumaczenie i wydawanie najwybitniejszych polskich dzie za granic. Systematycznie zwikszalimy finansowanie nauki w Polsce ze rodkw publicznych (budet pastwa i rodki strukturalne).
Nakady na nauk (w mld zotych)

6.37 5.38 3.75 3.09
2005
rdo: MNiSW
2007
2011
2012
Od 2008 roku odnotowujemy wzrost innowacyjnoci w Polsce. Wedug danych kolejnej edycji rankingu innowacyjnoci European Innovation
52
Scoreboard, opublikowanych w 2010 roku, Polska podnosi swj poziom innowacyjnoci. Raport The Global Innovation Index 2011 wskazuje, e Polska awansowaa o 13 miejsc od 2008 roku i zajmuje obecnie 43 miejsce.
Co zrobimy
Systematycznie bdziemy zwiksza budety dwch niezalenych agencji finansujcych badania naukowe Narodowego Centrum Nauki oraz Narodowego Centrum Bada i Rozwoju. W 2015 roku kada z nich bdzie dysponowaa sum co najmniej 1,5 mld zotych na granty naukowe dla konsorcjw naukowo-przemysowych i naukowcw. W 2012 roku zaoymy Polski Fundusz Innowacyjnoci na rzecz Bada i Rozwoju w przedsibiorstwach, finansowany z pracujcego majtku Skarbu Pastwa. Fundusz bdzie skierowany do innowacyjnych mikro-, maych i rednich przedsibiorstw. Zwikszymy zainteresowanie zarwno naukowcw, jak i biznesu (mikro-, maego i redniego) wzajemn wspprac w celu wytwarzania innowacyjnych dbr i usug. Chcemy umoliwi finansowanie ze rodkw budetowych pocztkowej fazy dziaalnoci
53
www.platforma.org
badawczo-rozwojowej podejmowanej w sektorze prywatnym, aby systematycznie zwiksza jego zaangaowanie w finansowanie tej dziaalnoci. Zintegrujemy program stay podyplomowych z programem studiw. Bdziemy zachca zarwno pracodawcw, jak i kadr akademick do zacieniania wsppracy take poprzez zamawianie kierunkw ksztacenia przez przemys. Konieczne jest te cige poprawianie efektywnoci uczelnianych Centrw Transferu Technologii oraz Klastrw Innowacyjnoci i Inkubatorw Przedsibiorczoci. Chcemy stworzy model promocji innowacyjnej przedsibiorczoci, zwikszajc zachty dla start up-w, przeznaczajc na ten cel granty, dziki ktrym modzi mikroprzedsibiorcy bd w stanie zamawia projekty badawcze i wdraa innowacyjne rozwizania. W tym celu stworzymy Akademickie Inkubatory Innowacyjnoci. W ramach programu bdziemy wspiera uczelnie wysze w tworzeniu i rozwoju ju istniejcych Akademickich Inkubatorw Przedsibiorczoci. Bd one wspieray studentw w rozpoczciu dziaalnoci gospodarczej opartej na nowoczesnych technologiach, ktre zostan wytworzone w trakcie programu. Studenci bd mieli moliwo m.in. przeniesienia kosztw ubezpiecze
54
spoecznych oraz kosztw ksigowo-prawnych na inkubator, wsparcia kadry naukowej uczelni i niezalenych ekspertw, uczestnictwa w szkoleniach z zakresu np. prawa patentowego, dostpu do infrastruktury biurowej oraz do Internetu. 1520% udziaw w przedsibiorstwie i jego zyskach (m.in. prawa autorskie do patentw) bdzie mia inkubator. Droga od pomysu do przemysu musi by coraz krtsza. Konieczne jest wprowadzenie systemu zacht materialnych dla kadego indywidualnego naukowca, a take studenta w celu rozwoju kreatywnoci naukowej na uczelniach i w jednostkach naukowych. Dlatego podatek od praw autorskich do wynalazku zostanie zamroony a do czasu uzyskania dochodw ze sprzeday produktu. Wprowadzimy take zachty dla naukowcw, takie jak specjalne dodatki zadaniowe lub redukcja pensum, sprzyjajce angaowaniu si w rozwj przedsibiorczoci akademickiej i innowacyjnoci. Bdziemy kontynuowa program TOP 500 Innovators, sucy polskim pionierom innowacyjnoci do odbywania stay za granic. Do 2015 roku prawie 500 polskich naukowcw wemie udzia w programie rocznych pobytw staowych na najbardziej prestiowych uczelniach wiata (m.in. Harvard, Stanford, MIT).
55
www.platforma.org
Otworzymy punkt doradztwa dla naukowcw, wynalazcw i przedsibiorcw w Narodowym Centrum Bada i Rozwoju. Pomoemy im w uzyskaniu finansowania na projekty. Skrcimy te procedur uzyskania zarwno europejskiego, jak i polskiego patentu. Ogosimy program Granty na Start dla jednostek, ktre potrzebuj dofinansowania na rozpoczcie prac w nowo wybudowanych laboratoriach. W ramach konkursu bd dystrybuowane specjalne granty na rozruch dziaalnoci nowych jednostek naukowych. Zapewnimy moliwo komercjalizacji usug i produktw wytworzonych na bazie laboratoriw wybudowanych za fundusze unijne. Bdziemy zabiega w KE i krajach czonkowskich UE o zlokalizowanie w Polsce laboratorium duej infrastruktury badawczej o znaczeniu ponadnarodowym, w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA). Infrastruktura badawcza wpisana do Europejskiej Mapy Drogowej w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej bdzie moga uzyska status Laboratoriw Narodowych z moliwoci korzystania z nich przez wszystkich zainteresowanych naukowcw w kraju i regionie.
56
Jednym z nich stanie si np. synchrotron na Uniwersytecie Jagielloskim. W ramach nowego budetu UE na lata 2014 2020 uruchomimy nowy, dedykowany nauce i innowacyjnoci program operacyjny finansowany z funduszy unijnych i budetu pastwa, sucy finansowaniu infrastruktury badawczej, bada i wsppracy midzynarodowej polskich naukowcw.
Kultura
Polityka kulturalna pastwa powinna wzmacnia kapita spoeczny, budujc kreatywno, ale take wizi midzyludzkie, wzmacnia sens wsplnoty i poczucia wasnej wartoci Polek i Polakw. Kapita ten staje si dzisiaj rdem realizacji ambicji doganiania przez Polsk krajw Europy Zachodniej. Pod wpywem dialogu ze rodowiskiem ludzi zaangaowanych w rozwj kultury w naszym kraju zainicjowalimy proces zmiany jej postrzegania przez elity polityczne. Nie postrzegamy wydatkw na kultur wycznie jako formy wspierania naszych artystw. Chcemy budowa nowoczesn gospodark opart na wiedzy i wspiera inteligentny wzrost gospodarczy co zaleca flagowa unijna Strategia 2020 czas wic uwolni potencja drzemicy w brany kultury i brany twrczej.
57
www.platforma.org
Przemys kreatywny wytwarza prawie 3% PKB w UE. W Polsce te moe on mie wikszy udzia w kadym sektorze gospodarki, zaszczepiajc kreatywno i innowacyjno. Zaczlimy myle o kulturze w sposb nowatorski, wzmacniajc obecno polskiej kultury i twrczoci w wiecie, zwaszcza na europejskich uniwersytetach i w innych instytucjach kulturalnych. W naszej filozofii rzdzenia polityka kulturalna pastwa staa si jedn z kluczowych strategii rozwoju kraju.
Czego dokonalimy
Rozpoczlimy digitalizacj zasobw kultury, dziki czemu przez Internet kady ma coraz szerszy dostp do skarbw dziedzictwa narodowego. Na te dziaania przeznaczylimy 85 mln zotych. Utworzylimy Narodowy Instytut Audiowizualny, ktry w imieniu rzdu dba o zasoby cyfrowe. Zadbalimy o edukacj artystyczn najmodszych. Od 1 wrzenia 2011 roku przywrcilimy do szk podstawowych muzyk i plastyk. W ramach kampanii Muzyka rozwija. Kup dziecku instrument namawiamy rodzicw, by zainteresowali swoje dzieci gr na maych instrumentach. Z myl o poprawie wyposaenia szk muzycznych w 2010 roku uruchomilimy program Fortepian dla szk.
58
Wsparlimy szkolnictwo artystyczne. Do szk i uczelni muzycznych zostay zakupione instrumenty warte 25 mln zotych. Przy wspudziale funduszy unijnych rozbudowane zostay szkoy artystyczne m.in. w Krakowie, Czstochowie, Radomiu, odzi, Tarnowie. W Szczecinie powoalimy do ycia Akademi Sztuki, pierwsz w Polsce uczelni publiczn czc rne dziedziny sztuki. Realizujemy programy modernizujce biblioteki we wsppracy z partnerami spoecznymi za 500 mln zotych podczono do szerokopasmowego Internetu blisko 3 500 bibliotek. Utworzylimy Narodowy Instytut Dziedzictwa i Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorw Publicznych, ktre zajy si projektem budowy Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, remontu Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w krakowskich Sukiennicach, remontu Arkad Kubickiego przy Zamku Krlewskim w Warszawie.
Wydatki na ochron dziedzictwa narodowego cznie za rzdw SLD-UP, PiS, PO-PSL (w mld zotych)
2.5 1.3 1.2
20022005
rdo: MKiDN
20062007
20082010
59
www.platforma.org
Budujemy infrastruktur kulturaln. Na terenie caego kraju realizujemy lub zrealizowalimy szereg inwestycji, takich jak Narodowe Forum Muzyki we Wrocawiu, Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, Muzeum II Wojny wiatowej w Gdasku, Muzeum Historii ydw Polskich, Midzynarodowe Centrum Kultur w Kielcach, Opera i Filharmonia Podlaska, Filharmonia Warmisko-Mazurska.
Opera i Filharmonia Podlaska w Biaymstoku
Co zrobimy
Wykonamy zapisy Paktu dla kultury, w ktrym zobowizalimy si do podwyszenia
60
finansowania kultury z budetu pastwa do co najmniej 1% wszystkich wydatkw budetowych, poczynajc od roku 2012 (bez rodkw europejskich i samorzdowych). W latach 20112015 razem z samorzdami przeznaczymy 375 mln zotych na rozbudow infrastruktury bibliotecznej, budow nowych bibliotek, wyposaenie ju istniejcych bibliotek w dostp do szerokopasmowego Internetu. Sprzgniemy ten program z ide budowy wietlikw. Poprawimy warunki przechowywania zbiorw wanych dla dziedzictwa narodowego. Stoimy przed szans na ocalenie dorobku kulturalnego zapisanego na nietrwaych nonikach, dlatego naszym priorytetem bdzie dalsza cyfryzacja archiww i zbiorw bibliotecznych.
Polska cyfrowa
Kiedy mwimy o inteligentnym rozwoju, nazywajc go trzeci fal nowoczesnoci, wiemy, e najwikszym wyzwaniem jest przejcie od dziaa analogowych, papierowych, do cyfrowych. Nie mwimy tutaj jednak o wyzwaniu technologicznym, ale cywilizacyjnym. Bo Polska w 2011 roku jest
61
www.platforma.org
nierwnomiernie rozwinitym spoeczestwem cyfrowym. Tylko nieco ponad poowa Polakw korzysta z Internetu. Istniej ogromne rnice midzy tymi ju wczonymi w spoeczestwo cyfrowe a osobami z niego wykluczonymi. Brak dostpu i niekorzystanie z technologii cyfrowych staje si obecnie takim samym wykluczeniem spoecznym jak kiedy ubstwo lub brak edukacji. Drugim wanym aspektem Polski cyfrowej jest wykorzystanie technologii i Internetu przez administracj, aby lepiej suya obywatelom i gospodarce. Polska cyfrowa musi wspiera kreatywno Polakw poprzez uproszczenie im kontaktw z administracj. Zadania zwizane z informatyzacj wymagaj realizacji w kadym obszarze ycia spoecznego w systemie ochrony zdrowia, w sdownictwie, w edukacji i pomocy spoecznej.
Czego dokonalimy
Zwikszylimy liczb usug publicznych dostpnych przez Internet: do e-sdu wpyno ju ponad milion spraw, z moliwoci wysyania deklaracji PIT przez Internet korzystaj setki tysicy Polakw, miliony osb skorzystao z elektronicznego dostpu do ksig wieczystych, przedsibiorcy mog si ju rozlicza w oparciu o elektroniczne faktury, do polskiego wymiaru sprawiedliwoci wprowadzono dozr
62
elektroniczny, a przedsibiorcy mog korzysta z portalu umoliwiajcego zaoenie firmy przez Internet www.firma.gov.pl. Dziaajcy od 2009 roku zesp Polska Cyfrowa angauje przedstawicieli rodowisk zwizanych z nowoczesnymi technologiami i koordynuje inicjatywy w zakresie spoeczestwa informacyjnego. Wyniki jego prac s wdraane przez wszystkie resorty.
Co zrobimy
Zapewnimy powszechny dostp do Internetu do 2015 roku. Zrobimy to w oparciu o przyjt w 2010 roku ustaw o wspieraniu rozwoju usug i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji, uatwiajc procesy inwestycyjne. W najbliszych latach dokoczymy inwestycje publiczne w infrastruktur szerokopasmow w ramach projektu Sieci Szerokopasmowej Polski Wschodniej. Na terenach sabo zaludnionych zapewnimy dostp do Internetu bezprzewodowego, wykorzystujc wolne lub zwalniane przez wojsko czstotliwoci. Dla przyspieszenia dziaania uruchomimy systemowy projekt wsparcia jednostek samorzdu terytorialnego w budowie infrastruktury teleinformatycznej (na podstawie ustawy szerokopasmowej). W cigu trzech lat
63
www.platforma.org
zostanie wybudowana lub zmodernizowana infrastruktura zapewniajca przyczenie co najmniej 1,2 mln nowych czy szerokopasmowych. Dla powodzenia tego projektu wprowadzone zostan take rozwizania obok ju istniejcych, ktre pozwol na peniejsze wykorzystanie infrastruktury operatorw sieci wodocigowej, kanalizacyjnej i energetycznej. Do 2015 roku zintegrujemy systemy informatyczne administracji, aby urzdy mogy si ze sob komunikowa na bieco, oszczdzajc obywatelom biegania po urzdach (szczegy w dziale powiconym deregulacji). We wsppracy z organizacjami pozarzdowymi przygotujemy i zrealizujemy w orodkach kultury, bibliotekach i Uniwersytetach Trzeciego Wieku projekt majcy na celu likwidacj wykluczenia cyfrowego osb dorosych, w tym seniorw. Wdroymy w Polsce naziemn telewizj cyfrow. Zrealizujemy Europejsk Agend Cyfrow poprzez rozwj szybkich i ultraszybkich sieci szerokopasmowych w technologii wiatowodowej. Bdziemy podejmowa kolejne zadania zwizane z cyfryzacj treci analogowych. Dziki
64
technologiom cyfrowym powstanie nowy obieg kultury i informacji. Zmieni si zasady dostpu do zasobw, ktre uzyskaj charakter cyfrowy. Wiksza bdzie dostpno kultury i dziedzictwa narodowego, poprawiony zostanie dostp do wiedzy i edukacji, a tempo wymiany informacji przyczyni si do poprawy jakoci bada naukowych. Zadaniem na nastpn kadencj bdzie digitalizacja wsplnego dziedzictwa kulturowego i wsparcie procesw archiwizacji. Bdziemy kontynuowa prace nad zmianami prawnymi umoliwiajcymi peny i otwarty dostp do informacji publicznych w celu ich ponownego wykorzystania przez obywateli oraz innowacyjnych przedsibiorcw. Opracowujemy ujednolicony system elektronicznego Biuletynu Informacji Publicznej. Chcemy, aby wszystkie informacje publiczne znajdoway si na jednej stronie. Zmniejszymy bariery regulacyjne utrudniajce sprzeda towarw i wiadczenie usug drog elektroniczn. Wprowadzamy do administracji publicznej elektroniczne metody komunikacji pastwo- obywatel, zapewniajc wiksze zaangaowanie obywateli w proces rzdzenia oraz zwikszajc przejrzysto procesu stanowienia prawa.
65
www.platforma.org
Kapita spoeczny
Kapita spoeczny to ukryty potencja ludzi i instytucji, ktry opierajc si na zaufaniu i zdolnoci do wsppracy przyczynia si do rozwoju spoecznego i gospodarczego kraju. Badania pokazuj, e Polacy ufaj sobie bardziej ni na pocztku kadencji obecnego rzdu, cho ich zaufanie do instytucji publicznych jest niskie. Tymczasem osignicie przez Polsk poziomu krajw najbardziej rozwinitych wymaga dalszego wzrostu zaufania midzy obywatelami oraz zaufania do instytucji publicznych. Dlatego w naszych dziaaniach skoncentrujemy si na usprawnianiu pastwa i uczynieniu go przyjaznym obywatelowi. W dziaaniach tych pastwo musi znale sposb na wspieranie organizacji pozarzdowych, ktre w dojrzaych demokracjach peni kluczow rol w podnoszeniu jakoci debaty spoecznej i dyskusji nad kierunkami rozwoju.
66
BADANIE EBRD o wzrocie zaufania Polakw do siebie

70% 69%
67%
64%
54%
50% 50%
62%
45%
45%
44%
44%
43%
38%
36%
36%
36%
36%
34%
30%
28% 28%
35%
28%
27%
27%
26%
24%
25%
24%
23%
23% 18% 21%
24%
17%
18%
19%
16%
15%
12%
13%
10%
12%
16%
7%
8%
17%
5%
5%
5%
Hiszpania
Czechy
Grecja
Wgry
Izrael
Cypr
otwa
Estonia
Niemcy
rednia
Sowenia
Chorwacja
Rumunia
Polska
Rosja
Sowacja
Ukraina
Szwajcaria
Zaufanie do innych ludzi
Wielka Brytania
Zaufanie do partii politycznych
Za: Polska 2030. Trzecia Fala Nowoczesnoci. Dugookresowa Strategia Rozwoju Kraju (projekt) na podstawie European Social Survey 2008.
Czego dokonalimy
Budowa zaufania i dialog spoeczny byy sztandarowymi celami Platformy Obywatelskiej przez ca kadencj. Szacunek do prawa i instytucji pastwa, respektowanie konstytucyjnego podziau wadzy, roli mediw i niezalenych organw kontroli s fundamentem naszego patrzenia na pastwo jako nasze wsplne dobro. Wielokrotnie demonstrowalimy otwarto na
Portugalia
Norwegia
Szwecja
Finlandia
Holandia
Dania
Francja
Belgia
3%
6%
19%
67
www.platforma.org
rne rodowiska i ich pomysy na modernizowanie Polski. Budowaniu kapitau spoecznego sprzyjaj zmiany ustrojowe zbliajce parlament i administracj do obywateli. Dlatego w wyborach do Senatu zostay wprowadzone jednomandatowe okrgi wyborcze. Daje to wyborcom wikszy wpyw na to, kto ich reprezentuje, ni w systemie gosowania na listy partyjne. Platforma pozostaje zwolennikiem jednomandatowych okrgw wyborczych take do Sejmu i w przyszoci jednoizbowego parlamentu. Znowelizowalimy ustaw o dziaalnoci poytku publicznego i o wolontariacie. Jedn z nowoci jest wprowadzona do ustawy moliwo finansowania ze rodkw samorzdowych i rzdowych tzw. inicjatyw lokalnych. Zmienilimy sposb prowadzenia konsultacji spoecznych. Kady ma prawo do zgoszenia uwag i uczestniczenia w dyskusji o planach legislacyjnych.
Co zrobimy
Na wzr Orlikw stworzymy oglnokrajow sie 1 000 wietlikw, czyli lokalnych centrw
68
rozwoju kapitau spoecznego opartego na zaufaniu, kreatywnoci i wsppracy. Centra te pozwol integrowa lokalne spoecznoci, stan si narzdziami wyrwnania szans cywilizacyjnych, zdobywania praktycznych umiejtnoci i kompetencji przydatnych na rynku pracy. wietliki umoliwi rozwijanie zainteresowa i uzdolnie, pomoc w nauce oraz bd organizowa i animowa czas wolny. W wietlikach bdzie mg si take znajdowa punkt przedszkolny, tradycyjna i internetowa biblioteka. Centra bd suyy spoecznociom lokalnym, ktre bd mogy korzysta z ich zaplecza w celu prowadzenia dziaalnoci, np. lokalnych stowarzysze i k zainteresowa.
Projekt wietlika, czyli lokalnego centrum aktywnoci dla dzieci i dorosych
69
www.platforma.org
Rozpoczniemy proces wzmacniania instytucjonalnego i finansowego organizacji pozarzdowych. W tej chwili rodki publiczne i pienidze pochodzce z Unii Europejskiej stanowi podstawowe rdo dochodw tych organizacji. Upraszczajc zasady zlecania zada publicznych przez administracj samorzdow i centraln, musimy tworzy warunki do budowania niezalenoci tych organizacji. W tym celu rozpoczniemy przygotowania do uruchomienia funduszy sucych budowie kapitaw elaznych organizacji stowarzysze i fundacji. Pierwszy krok w tym kierunku ju zosta uczyniony w ustawie o dotacji dla Fundacji Auschwitz Birkenau. Uprocimy zasady sprawozdawczoci dla organizacji pozarzdowych dysponujcych niewielkimi budetami. To pozwoli na uzyskiwanie statusu formalnej organizacji niewielkim grupom spoecznym. Zmiany te bd szy w parze z programem edukacji obywatelskiej w szkoach. Wprowadzimy do szk podstawowych program edukacji obywatelskiej. Stanie si to ju w roku szkolnym 2012/2013. Program bdzie suy ksztaceniu kompetencji niezbdnych do rozumienia funkcjonowania nowoczesnej, zaawansowanej demokracji oraz wzmocnienia postaw obywatelskich.
70
Wprowadzimy do szk powszechne projekty spoeczne, w ramach ktrych uczniowie bd mogli realizowa zadania wane dla lokalnych spoecznoci, w ktrych yj oni i ich rodzice. Rozwiniemy nowoczesne metody komunikowania si administracji publicznej z obywatelami, wprowadzimy konsultacje elektroniczne oraz obowizek publikowania wynikw gosowa, np. w radach gmin, udostpnimy zbiory danych publicznych, bdziemy wspiera powstawanie portali monitorujcych aktywno przedstawicieli radnych, posw, sub miejskich. Podejmiemy dziaania na rzecz zwikszania udziau obywateli w wyborach powszechnych poprzez prowadzenie polityki informacyjnej i projektw profrekwencyjnych, m.in. przez Pastwow Komisj Wyborcz, ktrej zadania zostayby rozszerzone o dziaania informacyjne i promocyjne. Zaproponujemy ograniczenie wydatkw partii politycznych na reklam i przeznaczymy je w wikszej skali na dziaania programowe i merytoryczne. Ograniczymy immunitet parlamentarny, aby zmniejszy dystans midzy obywatelami a ich reprezentantami.
71
www.platforma.org
72
rodzina i bezpieczestwo
2. Rodzina i bezpieczestwo
a) Bezpieczestwo energetyczne i rodowiskowe b) Bezpieczestwo strategiczne i obronno polityka obronna nasi sojusznicy c) Polityka zagraniczna d) Rodzina e) Zdrowie f) Sport
73
www.platforma.org
Bezpieczestwo energetyczne i rodowiskowe

Polityka energetyczna jest dzi kluczowym elementem bezpieczestwa i rozwoju gospodarczego kadego pastwa. Bez nowoczesnej, wydajnej i bezpiecznej energetyki stracimy moliwo wspzawodnictwa i wzmacniania naszej pozycji w Europie. Naszym celem jest zabezpieczenie naszych potrzeb w oparciu o zrnicowane rda energii, ktre w kadej, nawet kryzysowej sytuacji zagwarantuj Polakom prd i gaz w ich domach i zakadach pracy. Celem rzdu w minionej kadencji byo przede wszystkim uniezalenienie si od dostaw gazu od jednego tylko dostawcy, do czego konieczna jest dywersyfikacja rde energii i paliw oraz zrnicowanie kierunku ich przesyu. Nasz filozofi mona wyrazi krtko: wypenienie naszych zobowiza zwizanych z paktem energetyczno-klimatycznym wynegocjowanym na forum Unii Europejskiej, przy jednoczesnym zadbaniu o specyficzny interes narodowy naszej gospodarki, nadal opartej w duej mierze na energii pozyskiwanej z wgla. Olbrzymi szans w tym zakresie stwarzaj zasoby gazu upkowego, ktre najprawdopodobniej znajduj si na naszym terytorium. Ich wykorzystanie
74
zwikszy nasz niezaleno energetyczn, umoliwi redukcj emisji zanieczyszcze, a dochody pastwa z eksploatacji gazu pomog zbudowa take rezerw finansow dla przyszych pokole. Aby osign nasz cel i wprowadzi w Polsce gospodark niskoemisyjn przy jednoczesnym unikniciu gwatownego wzrostu cen energii, konieczna jest inteligentna transformacja sektora energetycznego. Musimy zwikszy jego efektywno, inwestowa w nowe technologie oraz rozwija energi odnawialn. Takie inwestycje bd wspieray rozwj nauki i daway nowe miejsca pracy.
Czego dokonalimy
Budujemy gazoport w winoujciu. Dziki tej inwestycji skroplony gaz (LNG) bdzie mg by dostarczany do Polski drog morsk. Pocztkowo roczna przepustowo terminalu bdzie wynosi 5 mld m, co stanowi okoo 1/3 rocznego zapotrzebowania na gaz. Plan budowy zosta przygotowany w 2008 roku, a w 2009 roku przyjto ustaw umoliwiajc sprawne rozpoczcie budowy. Wydane zostay ju wszystkie pozwolenia na budow oraz decyzje rodowiskowe. Budowa rozpocza si we wrzeniu 2010 roku, a zakoczy si w 2014 roku. Aby zapewni efektywne funkcjonowanie gazoportu, ju w czerwcu
75
www.platforma.org
2009 roku rzd podpisa umow z Katarem na dostawy skroplonego gazu. Umowa przewidujca dostarczanie 1,5 mld m gazu LNG rocznie bdzie obowizywa od 2014 do 2034 roku.
Wizualizacja terminalu LNG w winoujciu
Przygotowalimy podstawy prawne dla rozwoju polityki jdrowej, dziki czemu nie ma ju legislacyjnych przeszkd do budowy elektrowni atomowej w Polsce. Pena realizacja programu polityki atomowej w Polsce podniesie poziom naszego bezpieczestwa energetycznego poprzez dywersyfikacj rde energii. Udzielilimy ponad dwudziestu koncesji na badania geologiczne na terenie Polski w celu sprawdzenia moliwoci wydobywczych gazu upkowego. Zmienimy prawo geologiczne, tak
76
aby zapewni pastwu wysok rent od tych z, ktr w czci wykorzystamy na wzmocnienie rezerwy demograficznej i bezpieczestwa emerytur. Rozbudowujemy pojemno magazynw na gaz, m.in. w Wierzchowicach, Mogilnie, Husowie, Kosakowie. W 2009 roku do eksploatacji oddano magazyn w Daszewie, a w 2010 roku zakoczya si budowa zbiornika w Bonikowie. W 2011 roku oddano do uytku magazyn w Strachocinie. Rozbudowujemy sieci przesyowe gazu ziemnego. Powsta nowy gazocig Wocawek-Gdynia, zapewnilimy pienidze na budow sieci Jeleniw-Dziwiszw. Trwaj prace projektowe nad kolejnymi gazocigami. Prowadzimy take inne inwestycje w infrastruktur energetyczn, m.in. budowana jest kopalnia gazu ziemnego i ropy naftowej Lubiatw-Midzychd-Grotw oraz nowy blok energetyczny w Bechatowie. Budujemy nowe poczenie gazowe z Czechami w okolicach Cieszyna i rozbudowujemy istniejcy interkonektor z Niemcami w Lasowie. Dziki tym inwestycjom poczymy pnoc Polski, gdzie uruchomiony zostanie gazoport, z poudniem kraju i Zachodni Europ.
77
www.platforma.org
Wynegocjowalimy dugoterminow umow na dostawy gazu z Rosji. Polska zabezpieczya sobie 10 mld m gazu rocznie, ktry wraz z gazem pochodzcym z innych rde w zupenoci wystarcza do utrzymania cigej pracy polskich przedsibiorstw oraz staych dostaw do naszych domw. Za zgod i przy wsparciu Unii Europejskiej wprowadzilimy polskiego operatora do naszego odcinka rurocigu jamalskiego. Rwnolegle w Unii Europejskiej podjlimy dziaania na rzecz tworzenia alternatywnych, europejskich kanaw przesyu energii. W celu przeksztacenia naszej gospodarki w niskoemisyjn zainicjowalimy program czystych technologii wglowych. Dziki jego realizacji moliwa bdzie znaczca redukcja obecnej emisji CO2. Przeprowadzamy ambitny program modernizacji energetycznej budynkw, aby uczyni je niskoenergochonnymi.
Co zrobimy
Dokoczymy budow gazoportu w winoujciu, bdziemy kontynuowa program energetyki
78
jdrowej oraz rozbudow magazynw gazowych i sieci przesyowych. Do 2015 roku cakowita pojemno magazynw gazowych wzronie z obecnego 1,66 mld m do ponad 3 mld m, a dugo gazocigw zwikszy si o 1 tys. km. Powoamy rzdowego koordynatora do spraw gazu upkowego, ktrego zadaniem bdzie jak najszybsze doprowadzenie do komercyjnej eksploatacji z w Polsce. Uchwalimy mechanizm przekazywania dochodw pastwa z wydobycia gazu upkowego na bezpieczestwo przyszych emerytur. Zreformujemy sektor energetyczny na trzy sposoby. Po pierwsze, zwikszenie efektywnoci. Po drugie, dywersyfikacja rde i przesyu energii i paliw. Po trzecie, rozwj energooszczdnych i niskoemisyjnych technologii. Oprcz budowy poczenia gazowego z Czechami w okolicach Cieszyna i Niemcami w Lasowie zmodernizujemy poczenie ze Sowacj i zbudujemy nowe poczenia z Litw. Do 2015 roku podwoimy nasze moliwoci importowe, a eksportowe potroimy. Stawiajc na rozwj innowacyjnej energetyki, rozwj elektrowni gazowych i jdrowych, zadbamy jednoczenie o stan rodowiska
79
www.platforma.org
naturalnego i wypenienie przyjtych przez Uni Europejsk zobowiza klimatycznych. Bdziemy zabiega o analogiczne finansowanie odnawialnych rde energii w perspektywie finansowej UE na lata 20142020. Chcemy wspiera energetyk rozproszon: mae rda wiatrowe, fotowoltaik, pompy ciepa, urzdzenia magazynujce energi, w tym take samochody elektryczne. Bdziemy kontynuowa badania nad moliwoci podziemnego zgazowania wgla oraz tzw. wychwytu i magazynowania CO2.
Bezpieczestwo strategiczne i obronno

POLITYKA OBRONNA
Zapewnienie bezpieczestwa kraju to najwaniejsze zadanie rzdzcych. Bdc penoprawnym czonkiem najsilniejszego sojuszu wojskowego w historii NATO Polska musi w swej polityce obronnej uwzgldni rne zagroenia. Std potrzeba dostosowania naszej armii do nowej rzeczywistoci, zwikszenia jej efektywnoci, co rzd
80
skutecznie realizuje poprzez program jej profesjonalizacji oraz wyposaenia w nowoczesny sprzt.
Czego dokonalimy
Znielimy pobr do wojska. W miejsce obowizku odbywania zasadniczej suby wojskowej oraz przeszkolenia wojskowego wprowadzilimy ochotnicz kontraktow zawodow sub wojskow, a take moliwo penienia suby przez kobiety. Dziki tej decyzji przymusowej mobilizacji do wojska unikno ju ponad 105 tys. modych ludzi. Zbudowalimy 100-tysiczn armi zawodow i powoalimy Narodowe Siy Rezerwowe, ktre maj by wsparciem dla zawodowego wojska. Program profesjonalizacji Si Zbrojnych zakoczylimy w cigu dwch lat. Wspczesne wymogi obronnoci wymagaj profesjonalnych i dobrze wyszkolonych onierzy, si bardziej mobilnych, dyspozycyjnych, przygotowanych do szybkiego dziaania. Stosunek wojsk operacyjnych, a wic takich wanie, do wojsk zabezpieczajcych zmieni si z 53% do 47% na 56% do 44% i wci wzrasta.
81
www.platforma.org
Rozpoczlimy gruntown modernizacj wyposaenia armii. Tylko w 2010 roku na zakup wyposaenia i uzbrojenia onierzy przeznaczono ponad 4 mld zotych. O 20% zwikszone zostay nakady na to, co w wojsku trwae, na wydatki majtkowe. Dziki temu Polska nie odbiega poziomem sprztu od swoich sojusznikw, a co waniejsze, zapewnia rwnie coraz wyszy poziom bezpieczestwa swoim onierzom, na takich misjach jak ta w Afganistanie. Wydatki na obron narodow w 2011 roku wynios 27,5 mld zotych najwicej w naszej historii. To wane, gdy pokazuje z jednej strony dbao o bezpieczestwo Polski, z drugiej o zapewnienie dobrych warunkw onierzom. Podniesieniu budetu na obron towarzyszy szeroko zakrojony przegld struktury oraz efektywnoci wydatkw, aby rodki byy przesuwane tam, gdzie s one rzeczywicie potrzebne. Rozpoczlimy proces odbiurokratyzowania wojska, w ktrym likwidowane s niepotrzebne szczeble administracyjne. Proces ten przynosi nie tylko oszczdnoci, ale rwnie wiksz przejrzysto oraz skuteczno dziaania.
82
W ramach reformy polskiej armii wprowadzilimy nowe rozwizania dotyczce zakwaterowania onierzy. Kady onierz ma wybr: albo zamieszka w garnizonie, albo w wynajtym mieszkaniu. Jeli wybiera drug opcj, otrzymuje wiadczenie mieszkaniowe. Rzd wprowadzi take nowe rozwizania dotyczce pomocy dla onierzy zawodowych rannych w czasie suby (ktrzy przeszli do cywila ze wzgldu na stan zdrowia), m.in. w postaci zapomg. Wyduylimy moliwy okres szkolenia onierza zawodowego z 1,5 roku do 3 lat.
Co zrobimy
Przebudujemy system dowodzenia wojskiem w celu poprawy jego funkcjonalnoci. Poprawimy funkcjonowanie systemw informatycznych na wszystkich szczeblach dowodzenia oraz ich wsparcia. Kontynuujc racjonalizacj zatrudnienia w resorcie obrony narodowej, ustabilizujemy sytuacj kadrow onierzy i pracownikw cywilnych. Wyduymy aktywno wojskow onierzy.
83
www.platforma.org
Na koniec 2011 roku osigniemy proporcj 60% jednostek operacyjnych do 40% jednostek zabezpieczajcych, co oznacza wicej wojsk do natychmiastowego uycia. Uatwimy korpusowi szeregowych zawodowych moliwo awansu oraz przygotowania si do podjcia pracy po zakoczeniu suby wojskowej. Wojsko nie powinno produkowa nowych bezrobotnych, tylko efektywnie wykorzystywa swj potencja. Utrzymamy na poziomie powyej 25% udzia wydatkw majtkowych, a wic idcych na modernizacj armii, w budecie MON, gwarantujc armii stay dopyw nowoczesnego sprztu.
NASI SOJUSZNICY
Po osigniciu najwaniejszych celw strategicznych, jakimi po 1989 roku byo penoprawne czonkostwo w NATO oraz Unii Europejskiej, Polska musi obecnie dziaa na rzecz budowania swojej silnej pozycji w ramach tych dwch organizacji. Wypenianie swoich sojuszniczych zobowiza poprzez uczestnictwo w midzynarodowych misjach pokojowych, wpyw na przyjt w tym roku now koncepcj strategiczn NATO oraz dziaanie na rzecz rozwoju struktur obronnych w ramach Unii
84
Europejskiej to dziaania, ktre bardzo dobrze wpisuj si w t strategi.
Czego dokonalimy
W 2008 roku sprawnie zakoczylimy nasz udzia w misji w Iraku. Dokonalimy zmian w strukturze misji w Afganistanie, koncentrujc polskie siy w jednej prowincji oraz wyposaajc je w bardzo potrzebny sprzt, ktrego wczeniej im brakowao. Polscy onierze nie tylko prowadz dziaania bojowe. Szkol te afgask policj i wojsko, aby mogy one przej odpowiedzialno za bezpieczestwo we wasnym kraju. W zwizku z realizacj przyjtych zobowiza sojuszniczych koczy si misja w Afganistanie. Polscy wojskowi i funkcjonariusze obecni s rwnie w znacznie mniejszej skali w innych misjach pokojowych w Europie i na wiecie, gdzie szkol miejscowe siy bezpieczestwa, by mogy one przej odpowiedzialno za tereny wczeniej ogarnite konfliktem. Bralimy aktywny udzia w tworzeniu nowej Koncepcji Strategicznej NATO. Prace dotyczyy przede wszystkim planw ewentualnociowych,
85
www.platforma.org
czyli takich, ktre nakrelaj scenariusze wzmocnienia dla Polski, gdyby staa si ona celem ataku, ale rwnie m.in. tarczy antyrakietowej, relacji z Rosj, dalszego rozszerzenia NATO oraz bezpieczestwa energetycznego. Zaangaowalimy si rwnie w dalszy rozwj polityki obronnej Unii Europejskiej, w ktrej widzimy bardzo wane wsparcie dla NATO, oraz w dalsze umacnianie partnerstwa midzy tymi dwiema organizacjami. W dziaaniach tych wspieralimy nowo powoan sub dyplomatyczn UE oraz Wysok Przedstawiciel ds. Polityki Zagranicznej i Obronnej.
Co zrobimy
Przygotujemy tzw. map drogow zakoczenia polskiej misji w Afganistanie. Zrealizujemy j zgodnie z naszym interesem narodowym oraz w porozumieniu z sojusznikami i rzdem afgaskim, tak by bezpiecznie przekaza kontrolowan przez Wojsko Polskie prowincj w rce lokalnych wadz. W ramach Unii Europejskiej bdziemy wspiera w dziaaniach na rzecz rozwoju Wsplnej Polityki Bezpieczestwa i Obrony UE Wysokiego Przedstawiciela. Szczeglny nacisk chcemy
86
pooy na realizacj inicjatywy Polski i jej partnerw z Trjkta Weimarskiego dotyczcej podniesienia sprawnoci UE w zakresie reagowania kryzysowego. Bdziemy prowadzi dalsz promocj polskich wojskowych oraz pracownikw cywilnych jako kandydatw na stanowiska suce interesowi Polski w obu organizacjach.
Polityka zagraniczna
Wraz z akcesj do UE, ale rwnie dziki globalizacji, powoli zacieraj si granice midzy polityk zagraniczn i wewntrzn. To na forum Unii podejmowane s decyzje dotyczce 2/3 obowizujcego u nas prawodawstwa. Polityka zagraniczna si rzeczy dotyczy wic caoci naszej aktywnoci politycznej i dlatego musi wywodzi si z interesw wewntrznych oraz by w peni zakorzeniona w gospodarczych interesach pastwa. Wszelkie dziaania zewntrzne rzdu premiera Donalda Tuska stawiaj sobie za cel wspieranie trwaego wzrostu ekonomicznego i dobrobytu, zapewnienie bezpieczestwa pastwa i jego obywateli, wzrost szans na modernizacj pastwa oraz wzmocnienie jego pozycji midzynarodowej.
87
www.platforma.org
Wikszo naszej aktywnoci na polu polityki zagranicznej jest realizowana za porednictwem Unii Europejskiej. Skutecznie realizowa nasz racj stanu mona tylko poprzez umiejtne wpisanie naszego interesu w szerszy interes europejski. Unia Europejska to system staych negocjacji, w ktrym liczy si sia argumentw. Nie wystarczy mie racj, trzeba jeszcze do niej przekona partnerw. Zarwno w szerszym rodowisku midzynarodowym, jak i w Unii Europejskiej Platforma Obywatelska wie, jak budowa skuteczne koalicje, jak negocjowa i jak przekonywa partnerw do naszych racji. W obecnym wiecie nie wystarczy zdefiniowa naszej racji stanu, trzeba wiedzie, w jaki sposb efektywnie j realizowa. Nasi partnerzy na wiecie, w Unii czy te w relacjach bilateralnych susznie spodziewaj si, e w swoich dziaaniach bdziemy kierowali si przede wszystkim interesem naszych obywateli. Po powanym partnerze oczekuje si jednak przewidywalnoci. W swoich dziaaniach rzd premiera Donalda Tuska wykazuje si dojrzaoci i pragmatyzmem. Nasz dewiz stao si stwierdzenie: Realizujemy nasze interesy, ale nie jestemy interesowni.
Czego dokonalimy
Symbolicznym potwierdzeniem rosncej roli Polski jest piastowanie przez naszych rodakw
88
kluczowych stanowisk w unijnych strukturach: Jerzy Buzek przewodniczy Parlamentowi Europejskiemu, za budet na lata 20142020 odpowiada Janusz Lewandowski. Flagowe przedsiwzicie rzdu stanowio Partnerstwo Wschodnie. Niezaprzeczaln polsk racj stanu, podzielan przez wszystkie polskie siy polityczne, jest zblienie oraz postpujca i stopniowa integracja pastw ssiedztwa (krajw Europy Wschodniej i Kaukazu Poudniowego) z Uni Europejsk. Jako pierwsi podjlimy w tej mierze skuteczne dziaania na forum Unii, susznie wychodzc z zaoenia, e inicjatywa ta moe si uda tylko przy wsparciu jej przez naszych innych partnerw. Symboliczne gesty w tej delikatnej materii nie wystarcz, trzeba mie pomys na prowadzenie skutecznej polityki. Przygotowalimy Polsk do procznej Prezydencji w Radzie UE. W programie polskiej Prezydencji zaproponowalimy Unii konkretne rozwizania. Skoncentrowalimy si w znacznej mierze na sprawach gospodarczych. W ramach Prezydencji przygotowalimy m.in. nowe unijne prawo regulujce transakcje online (tzw. 28 Reim Prawny Europejskie Prawo Umw). Wsparlimy te dziaania Komisji Europejskiej dotyczce likwidacji niepotrzebnych barier rynkowych. Nasz rzd zdoa te
89
www.platforma.org
wypracowa pierwszy w historii mandat negocjacyjny dla caej UE do rozmw gazowych z Turkmenistanem i Azerbejdanem. Wierzymy, e odpowiedzi na dzisiejszy kryzys gospodarczy i niepewne rodowisko midzynarodowe jest nie mniej, a wicej Europy, dlatego wspieramy wzmacnianie unijnych instytucji wsplnotowych, a take cilejsz koordynacj polityk gospodarczych prowadzonych przez poszczeglne pastwa czonkowskie, a take dokoczenie budowy jednolitego rynku. W ramach Prezydencji przygotowujemy unijne rozporzdzenia i dyrektywy, ktre wzmacniaj zarzdzanie gospodarcze w Unii, a ich celem jest trwae zabezpieczenie Europy przed kolejnymi kryzysami (tzw. Szeciopak). W Unii Europejskiej kluczowe decyzje podejmowane s przez pastwa czonkowskie. Niemniej jednak skuteczny jest tylko ten, kto do promocji swoich racji uywa caego dostpnego instrumentarium. Powanie traktujemy wszystkie unijne gremia decyzyjne. W Parlamencie Europejskim, ktry powoli staje si rwnorzdnym partnerem w procesie podejmowania decyzji, pracujemy w ramach najwikszej i najbardziej wpywowej chadeckiej rodziny politycznej. Wypracowalimy dobre kontakty z Komisj Europejsk, wzmocnilimy
90
take nasz obecno w rodzcej si unijnej dyplomacji. Nasz dyplomata Maciej Popowski jest jednym z czterech najwaniejszych rang urzdnikw zarzdzajcych Europejsk Sub Dziaa Zewntrznych. Dziki dziaaniom naszego rzdu, w systemie midzynarodowym Polska jest postrzegana jako autor rozwiza, kraj, ktry nie czeka na stanowisko innych, lecz zapewnia tak potrzebne inicjatywy. Rozumiejc, e najwaniejszym filarem Unii Europejskiej jest solidarno, w ramach pomocy bilateralnej w zwizku z kryzysem finansowym Polska udzielia poyczek Islandii, otwie i Modawii. Znaczco poprawilimy relacje z naszym najwaniejszym ssiadem i najwaniejszym aktorem ycia Unii Europejskiej Niemcami. Wsplnie podejmujemy dziaania na rzecz demokratyzacji naszego ssiedztwa na Ukrainie i na Biaorusi. Uzyskalimy lepsze warunki funkcjonowania spoecznoci polskiej w Niemczech. Razem z Niemcami i Francj reaktywowalimy Trjkt Weimarski na szczeblu szefw pastw i rzdw, gdzie rozmawiamy m.in. o relacjach Unii z Rosj, o polityce ssiedztwa, a take o wsppracy obronnej.
91
www.platforma.org
Mamy dobre relacje z innymi wanymi partnerami w polityce zagranicznej, jak Francja jeden z gwnych inwestorw zagranicznych w Polsce i partner w wielu projektach politycznych i gospodarczych oraz Wielka Brytania, z ktr mamy podobne zdanie m.in. na temat funkcjonowania unijnego rynku wewntrznego, deregulacji oraz w sprawach stosunkw transatlantyckich. Wsppracujemy z Wochami i Stolic Apostolsk na rzecz ochrony praw chrzecijan na wiecie. Z Hiszpani mamy podobne zapatrywania co do przyszoci polityki spjnoci. Ze Szwecj przygotowalimy inicjatyw Partnerstwa Wschodniego. Wypracowalimy najlepsze w historii stosunki z Czechami, Sowacj czy Wgrami. W sprawach kluczowych staramy si koordynowa nasze stanowisko w Unii Europejskiej. Funkcjonowanie Grupy Wyszehradzkiej jest dla pastw Partnerstwa Wschodniego jasnym sygnaem, e wsppraca regionalna moe prowadzi do czonkostwa w Unii. Dowiadczenie nauczyo nas jednak, e ani w polityce midzynarodowej, ani w UE nie istnieje co takiego jak stae koalicje. Zmieniaj si one w zalenoci od dyskutowanych problemw. Postawilimy na budowanie trwaych zwizkw i porozumienia ze wszystkimi naszymi
92
partnerami geograficznie bliskimi i dalekimi, duymi i maymi, bogatymi i biednymi. Pielgnujemy struktury wsppracy ju istniejce, takie jak wspomniana wsppraca wyszehradzka czy Trjkt Weimarski, ale rwnie tworzymy i wzmacniamy nowe zwizki czy to formalne, czy nieformalne co nasz rzd udowodni choby przy okazji powoywania Partnerstwa Wschodniego, negocjacji nad pakietem klimatycznym, Strategi 2020 czy obecnie podczas wstpnych negocjacji dotyczcych unijnego budetu na lata 20142020. Poza dziaaniami w ramach Partnerstwa Wschodniego rozwijamy te kontakty bilateralne z naszymi najwaniejszymi partnerami na Wschodzie. Stworzylimy Polsko-Ukraiskie Forum Partnerstwa. Wdroylimy umow o maym ruchu granicznym. W ubiegym roku przyznalimy na Ukrainie prawie tyle samo wiz, co wszystkie pozostae kraje strefy Schengen razem wzite. Wzgldem Biaorusi prowadzimy polityk opart na zasadzie warunkowoci. Los Biaorusinw jest nam szczeglnie bliski. Jestemy gotowi pomc Biaorusi, jeli ta pjdzie drog demokratycznych przemian. W obecnych warunkach koncentrujemy si na popieraniu rodzcego si tam spoeczestwa obywatelskiego. Reagujemy
93
www.platforma.org
w stanowczy sposb, gdy Biaoru z tej drogi zawraca, amic przy tym elementarne prawa czowieka. W relacjach z Rosj nastpiy zmiany wiadczce o poprawie, take ze wzgldu na siln pozycj Polski w Unii Europejskiej. Wynegocjowalimy umow o maym ruchu granicznym, stwarzajc moliwo otwarcia si Obwodu Krlewieckiego na Europ. Moliwa jest egluga przez Cienin Pilawsk. Antidotum na obawy przed Rosj jest nowoczesna i silna Polska, posiadajca wiarygodnych sojusznikw, siln pozycj w Unii Europejskiej i doskonae relacje ze swoimi innymi ssiadami na Wschodzie. Konstruktywne podejcie do Rosji wzmacnia nasz pozycj w Europie. W naszym interesie jest, aby w sprawach gospodarczych prowadzi z Rosj dialog przede wszystkim za porednictwem Unii. Czym silniejsi jestemy w Unii i czym wikszy mamy wpyw na wsplne dziaania, tym bardziej Rosjanie bd si musieli z nami liczy. Do Rosji naley odnosi si z szacunkiem, ale z elazn konsekwencj naley od niej egzekwowa wypenianie wszystkich zobowiza midzynarodowych, czy to dotyczcych przestrzegania praw czowieka, czy te umw rozbrojeniowych, czy polityki energetycznej.
94
Nasze dziaania zwikszyy w Rosji wiedz zwykych obywateli o zbrodniach popenionych przez reim stalinowski, o czym wiadczy przyjcie rezolucji ws. Katynia w rosyjskiej Dumie. Przy zachowaniu rnic interesw i ocen, mimo trudnoci zwizanych ze ledztwem smoleskim, bilans ostatnich trzech lat stosunkw polsko-rosyjskich jest pozytywny. W relacjach z USA staramy si prezentowa polityk opart na zasadzie wzajemnoci. W jej ramach wynegocjowalimy dobre porozumienia o rozmieszczeniu elementw systemu obrony przeciwrakietowej i o statusie wojsk amerykaskich w Polsce, z zachowaniem pierwszestwa polskiej jurysdykcji. Stosunki polsko-amerykaskie powinny opiera si nie tylko na sprawach polityki bezpieczestwa, lecz rwnie na wikszej amerykaskiej obecnoci inwestycyjnej, technologicznej i intelektualnej w Polsce. Jest to szczeglnie istotne w kontekcie poszukiwa gazu upkowego, bowiem to wanie Amerykanie dysponuj odpowiedni technologi. Rozwijalimy rwnie korzystne dla Polski stosunki z rodzcymi si wiatowymi potgami ekonomicznymi i politycznymi: Chinami, Indiami, Brazyli, ale take z Izraelem czy krajami
95
www.platforma.org
Ameryki aciskiej. Celem tej polityki jest wymiana gospodarcza i kulturowa. W cigu mijajcej kadencji skutecznie zabiegalimy o wiksz ni dotd dostpno nowych rynkw dla polskich przedsibiorcw: w Chinach, Izraelu, Katarze, Azerbejdanie, Indiach, Wietnamie czy Turcji. W celu zacieniania relacji z nasz diaspor cile wsppracowalimy z organizacjami polonijnymi. Po raz pierwszy wydalimy Raport o sytuacji Polonii i Polakw za granic. To pierwsze tak kompleksowe przedstawienie tej problematyki. Obecnie Ministerstwo Spraw Zagranicznych przystpio do opracowania Atlasu obecnoci Polonii i Polakw na wiecie.
Co zrobimy
Zadaniem priorytetowym jest wynegocjowanie ambitnego budetu Unii Europejskiej na lata 20142020, ktry pozwoli speni rosnce ambicje polityczne i traktatowe Wsplnoty, a Polsce da szans zmiejszy dystans do bogatszych ssiadw. Zadbamy o rwne traktowanie wszystkich rolnikw w ramach Wsplnej Polityki Rolnej. Mamy jeszcze wiele do nadrobienia. Dlatego mimo kryzysu zobowizujemy si do
96
wynegocjowania wsparcia na poziomie wyszym ni 300 mld zotych. Jestemy przekonani, e Polska bdzie nadal odgrywa kluczow rol w ksztatowaniu nowego oblicza Unii Europejskiej. Weszlimy do grona pastw, ktre wpywaj na ostateczny ksztat decyzji podejmowanych w UE, i bdziemy t pozycj skutecznie ugruntowywa. Jest to szczeglne istotne, poniewa najblisze cztery lata bd kluczowe dla rozwoju Wsplnoty. Po penej implementacji postanowie traktatu lizboskiego ostatecznie ugruntuje si instytucjonalny ksztat Unii, zbudowane zostan zrby wsplnego zarzdzania gospodark, rozstrzygnie si ksztat nowego budetu do roku 2020 oraz dopeni si budowa jednolitego rynku. Aby bra aktywny udzia w ksztatowaniu kadego z tych procesw, konieczna jest spjna wizja przyszoci integracji, skuteczne zabieganie o realizacj naszych interesw we wszystkich unijnych instytucjach, ale nade wszystko kompetencja. Stopniowo doprowadzimy do penego otwarcia przed polskimi przedsibiorcami rynku liczcego 500 mln konsumentw. Szczeglnie zaley nam na dokoczeniu budowy jednolitego rynku w obszarze swobody wiadczenia usug, jak rwnie rozszerzania jednolitego rynku na nowe obszary, takie jak choby handel
97
www.platforma.org
w Internecie. Bdziemy jednym z gwnych krajw, ktre okrel nowe zasady zarzdzania europejsk gospodark. Zadbamy, aby zarzdzanie to pogodzio innowacyjno i rynek bez barier z solidarnoci i zrwnowaonym rozwojem poszczeglnych regionw Unii. Bdziemy rzecznikiem rozszerzania Unii przede wszystkim o kraje Pwyspu Bakaskiego, a w dalszej perspektywie czasowej rwnie o inne pastwa europejskie, ktre speni wszystkie konieczne wymogi akcesyjne. To w czasie polskiej Prezydencji w Radzie UE zostanie sfinalizowany proces wchodzenia do Unii Chorwacji. Polska pozostanie liderem w promowaniu i wdraaniu programu Partnerstwa Wschodniego, ktre przyblia kraje aspirujce do rangi pastw o standardach demokratycznych do Unii Europejskiej. Dlatego nadal bdziemy wspiera europejskie ambicje krajw ssiedztwa, takich jak Ukraina, Modawia czy pastwa Kaukazu Poudniowego. Naszym celem pozostanie promowanie demokratycznych wartoci za pomoc demokratycznych metod. Polska, w miar swoich moliwoci, w ramach europejskiej solidarnoci pozostanie aktywna na polu mechanizmw
98
stabilizacyjnych: finansowych i militarnych. Jednym z najbardziej palcych wyzwa s epokowe przemiany w wiecie arabskim. Polska ma w dziedzinie transformacji ustrojowej spore dowiadczenie, dlatego bdziemy si nim dzieli ze wszystkimi innymi, ktrzy sobie tego zaycz.
Rodzina
Aktywna polityka na rzecz rodziny dzieci, osb modych, maestw, seniorw to inwestycja w przyszo i element zaawansowanej wsplnoty narodowej. Dziaania w tym obszarze musz by niezwykle kompleksowe i wzajemnie si uzupeniajce, by wspierajc np. modych ludzi w transferze edukacja-rynek pracy, nie straci dla rynku pracy dowiadczenia i kompetencji starszego pokolenia. Zasada solidarnoci midzypokoleniowej jest fundamentem kadego wysoko rozwinitego spoeczestwa. Mdra polityka rodzinna musi by wic polityk solidarnoci pokole. Musi by nastawiona na eliminowanie deficytw, wsparcie osb w sytuacjach kryzysowych, popraw sytuacji demograficznej, ale jej priorytetem musi by take wzrost zatrudnienia.
99
www.platforma.org
Czego dokonalimy
Przez cztery lata prowadzilimy aktywn polityk prorodzinn. W pierwszej kolejnoci wyduylimy urlopy macierzyskie i wprowadzilimy urlopy ojcowskie (potocznie nazywane tacierzyskimi), ktre przysuguj ojcom po narodzinach dziecka.
Dugo trwania urlopu macierzyskiego na pierwsze dziecko na koniec rzdw SLD-UP, PiS i PO-PSL (w tyg.)
20+2 18 16
2005
rdo: MZ
2007
2011
Zwikszylimy dostpno miejsc w obkach i przedszkolach. atwiejsze stao si zakadanie obkw. Nie s one ju traktowane jako zakady opieki zdrowotnej. Dziki tzw. ustawie obkowej mog take powstawa kluby dziecice. Na mocy tej samej ustawy gminy mog ogasza konkursy na tzw. opiekuna dziennego. Po odbyciu szkolenia moe nim zosta np. matka, ktra sama ma mae dziecko i moe zaj si dziemi
100
z ssiedztwa w swoim domu albo w lokalu udostpnionym przez gmin. Od padziernika 2011 roku atwiej bdzie zatrudni niani. Wystarczy, e rodzice podpisz z opiekunk umow uaktywniajc i zgosz j do ZUS. Do pensji nia dooy si pastwo, opacajc skadki na ubezpieczenie spoeczne i zdrowotne liczone od minimalnej pensji. Przyjlimy przepisy skuteczniej ni do tej pory chronice nasze dzieci przed przemoc i wykorzystywaniem seksualnym. Nowe prawo zakada m.in. zakaz stosowania kar cielesnych, moliwo natychmiastowego zabrania dziecka z domu zagroonego przemoc, bezpatn obdukcj u lekarza pierwszego kontaktu bez wniosku prokuratora, nakaz opuszczenia mieszkania przez sprawc, bez wzgldu na to, czy jest on jego wacicielem, czy nie, skuteczniejsze ciganie i karanie pedofilw oraz ich chemiczn kastracj. Przeznaczylimy dodatkowe 50 mln zotych na doywianie dzieci w szkoach. Jednoczenie uelastyczniono procedury przyznawania prawa do doywiania i dyrektor szkoy moe sam podj decyzj o przyznaniu dziecku darmowego posiku.
101
www.platforma.org
Wprowadzilimy ustaw o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej. Celem, ktry ma zosta zrealizowany przez t ustaw, jest stworzenie spjnego systemu opieki nad dzieckiem i rodzin, jeli ma ona trudnoci w wypenianiu swoich funkcji. Pomoc bdzie skierowana gwnie do rodzin dotknitych przemoc, ubogich i zagroonych ubstwem. W ustawie przewidziano, e wrd instytucji sprawujcych piecz zastpcz nad dzieckiem szczeglne miejsce powinny zaj rodzinne formy pieczy zastpczej. Chodzi o rodziny zastpcze spokrewnione, rodziny zastpcze niespokrewnione (niezawodowe, zawodowe) oraz rodzinne domy dziecka. W ramach weryfikacji wysokoci wiadcze rodzinnych rzd podwyszy o ponad 40% kwoty zasikw rodzinnych, a take o okoo 24% kwot wiadczenia pielgnacyjnego przyznawanego rodzinnym opiekunom osb niepenosprawnych wymagajcych szczeglnej opieki. Dodatkowo rzd przyj projekt nowelizacji ustawy o wiadczeniach rodzinnych, usuwajcy wymg kryterium dochodowego przy przyznawaniu wiadczenia pielgnacyjnego opiekunom osb niepenosprawnych oraz opacanych za nich z budetu pastwa skadek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne. Uruchomilimy program 50+, sucy zwikszeniu szans osb powyej 50 roku ycia na
102
rynku pracy poprzez obnienie dla pracodawcw kosztw zatrudnienia takich osb, wprowadzenie nowoczesnych metod szkoleniowych i podnoszenia kwalifikacji osb 50+. Przygotowalimy raport o modziey wraz z rekomendacjami dotyczcymi polityki pastwa wobec modych ludzi w nastpnych latach.
Co zrobimy
W Polsce rodzi si coraz mniej dzieci, co powoduje starzenie si spoeczestwa i ogranicza szanse rozwojowe kraju. Dlatego bdziemy wspiera dzietno przez radykalne zwikszenie ulgi rodzinnej na trzecie i kolejne dzieci od 2014 roku, kiedy nie bdziemy ju objci procedur nadmiernego deficytu. Zmienimy zasady finansowania kosztw szkoy rodzenia, porodu, zwaszcza dla kobiet, ktre s w ciy po raz pierwszy. Podobnie pastwo pomoe pokry koszty znieczulenia okooporodowego czy porodu rodzinnego. Bdziemy nadal tworzy miejsca dla dzieci w obkach i przedszkolach (wicej na ten temat w rozdziale o edukacji).
103
www.platforma.org
W wielu przedszkolach publicznych wci brakuje miejsc dla dzieci. Oznacza to, e rodzice musz szuka znacznie droszej alternatywy w postaci przedszkoli prywatnych. Wysoko dotacji na dziecko bdzie taka sama w przedszkolach publicznych i niepublicznych. Dla wielu rodzicw godziny otwarcia przedszkoli s trudne do pogodzenia z prac zawodow. Bardzo duo problemw sprawia rwnie przerwa wakacyjna. W zwizku z tym wprowadzimy zapis prawny, ktry naoy na przedszkola obowizek funkcjonowania w godzinach od 6.00 do 18.00, dwanacie miesicy w roku. Na kadej duej uczelni powstanie punkt przedszkolny. Studenci, ktrzy zostaj rodzicami w trakcie studiw, lub zatrudnieni na uczelni modzi naukowcy otrzymaj moliwo skorzystania z takiego udogodnienia. Bdziemy wsplnie z organizacjami spoecznymi prowadzi kampanie na rzecz przeciwdziaania otyoci i promowa zdrowe ywienie. Chcemy wdroy programy aktywizacji rezerw na rynku pracy, aby zwiksza poziom zatrudnienia i ogranicza bezrobocie poprzez zwizanie osb niepenosprawnych z otwartym rynkiem pracy, umoliwienie wczeniejszego
104
startu modych osb na rynku pracy, podniesienie aktywnoci zawodowej kobiet w wieku 2550 lat. Zaproponujemy wprowadzenie do kodeksu pracy odnawialnych umw sezonowych dla pracownikw. W okresie obowizywania umowy pracownikowi przysugiwaoby wynagrodzenie, natomiast nie otrzymywaby wynagrodzenia w przypadku niewiadczenia pracy z przyczyn lecych po stronie pracodawcy. Takie rozwizanie zwolni pracodawcw z ponoszenia wysokich kosztw zatrudnienia, a pracownikom zapewni perspektyw stabilizacji zatrudnienia. Proponujemy okrelenie maksymalnej liczby bezpatnych praktyk odbywanych u tego samego pracodawcy przez osoby kierowane z urzdw pracy. Chcemy, by ju drugi sta odbywa si odpatnie. W przypadku, gdy pracodawca nie bdzie spenia tego wymogu, urzd pracy nie bdzie do niego kierowa kolejnych staystw. W ten sposb chcemy wyeliminowa zjawisko wiecznych praktyk, po ktrych nawet najlepsi stayci nie maj szans na stae lub czasowe zatrudnienie. Dla rozwoju kraju i rynku pracy musimy nadal prowadzi aktywn polityk wobec seniorw. Zwikszymy dostp osb starszych do edukacji
105
www.platforma.org
i bdziemy je zachca do uczenia si przez cae ycie. Bdziemy systematycznie podnosi poziom ich aktywnoci zawodowej i spoecznej. W czasie kadencji radykalnie podniesiemy nakady na aktywizacj seniorw. W 2012 roku wzrosn one z okoo 10 mln zotych do 60 mln zotych, w 2013 roku do 85 mln zotych, a w 2014 roku do 110 mln zotych. Razem z samorzdami bdziemy wspiera powstawanie Uniwersytetw Trzeciego Wieku. Wprzgniemy w ten plan istniejc infrastruktur orodki kultury i biblioteki, a w przyszoci wietliki. W 2012 roku ruszy pilotaowy program obejmujcy pi wojewdztw Czwartek seniora. Przez jeden dzie w miesicu ludzie starsi bd mieli dostp do publicznych instytucji kultury za symboliczn zotwk. Program bdzie realizowany przy wspudziale polskich artystw rwnie modego pokolenia. Zagwarantujemy bezpieczestwo emerytalne, take wykorzystujc dochody pastwa z gazu upkowego do zasilenia funduszy emerytalnych. Zreformujemy system wsparcia dla osb niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Udzielimy skutecznej pomocy rodzinom pragncym opiekowa si swoimi niesamodzielnymi bliskimi.
106
Priorytetem naszych dziaa bdzie bezporednia pomoc osobom niepenosprawnym. Doprowadzimy do zwikszenia rodkw PFRON na usuwanie barier architektonicznych oraz inwestycji uatwiajcych funkcjonowanie osobom ze schorzeniami wzroku i suchu. Standardem w tym zakresie bdzie docelowa realizacja wszystkich uzasadnionych spoecznie i finansowo wnioskw. Zwikszymy zakres pomocy rzeczowej kierowanej do osb niepenosprawnych. Naszym celem bdzie tu przede wszystkim zwikszenie dostpu do efektywnej rehabilitacji oraz usug pozwalajcych np. na nabycie umiejtnoci koniecznych dla wsparcia procesu rehabilitacji osoby niepenosprawnej przez czonkw jej rodziny. Cz nowo przyznawanych wiadcze pieninych zostanie ukierunkowana bezporednio na wsparcie rzeczowe majce na celu jak najszybsze odzyskanie zdolnoci do pracy i powrt do zatrudnienia.
Zdrowie
Ochrona zdrowia jest jednym z najwraliwszych obszarw ycia spoecznego. Od niej w duej mierze zaley bezpieczestwo obywateli i ocena skutecznoci wadzy publicznej. W ostatnich latach wiele
107
www.platforma.org
si w subie zdrowia zmienio na korzy, a w nowej kadencji wprowadzimy innowacyjne rozwizania, ktre pozwol polskiej subie zdrowia wykona prawdziwy skok cywilizacyjny. Bdziemy dalej podnosi jako opieki zdrowotnej, jak i modernizowa infrastruktur ratownicz i diagnostyczn, dbajc przy tym o efektywne wykorzystywanie rodkw publicznych. Kluczem do dalszego poprawiania jakoci usug medycznych i podniesienia standardu opieki zdrowotnej do poziomu porwnywalnego z krajami najbardziej rozwinitymi jest danie Polakom wyboru, komu i na jakich warunkach powierz swoj skadk zdrowotn.
Czego dokonalimy
W latach 20072011 zwikszylimy nakady NFZ na leczenie z 41,5 do 58 mld zotych.
Wydatki na ochron zdrowia na koniec rzdw SLD-UP, PiS i PO-PSL (w mld zotych)
58
41.5 33
2005
rdo: MZ
2007
2011
108
Zwikszylimy nakady na lecznictwo szpitalne z 18,5 mld zotych w 2007 roku do 27 mld zotych w 2011 roku. Planujemy dalszy wzrost nakadw na lecznictwo szpitalne w roku 2012 (do poziomu okoo 29 mld zotych) i w latach nastpnych. Niestety, kostyczna struktura organizacyjna, brak jasno okrelonych i moliwych do wyegzekwowania kompetencji zarzdczych i kontrolnych, w jakich funkcjonoway samodzielne publiczne zakady opieki zdrowotnej, nie daway gwarancji poprawy jakoci i wzrostu zadowolenia pacjentw. Dlatego na pocztku 2009 roku przygotowalimy plan odduenia szpitali pod warunkiem przeksztacenia ich w spki handlowe. W latach 20092011 z tej formy wsparcia skorzystao 38 szpitali. Na wsparcie tego procesu do 30 sierpnia 2011 roku przeznaczylimy ju kwot okoo 300 mln zotych. W 2009 roku zmienilimy wprowadzony przez PiS, niekorzystny dla mniej zasobnych wojewdztw system podziau rodkw z Narodowego Funduszu Zdrowia. W efekcie rozpito wydatkw na leczenie w przeliczeniu na jednego ubezpieczonego pomidzy wojewdztwami spada z prawie 500 do 200 zotych.
109
www.platforma.org
rednie czasy oczekiwania do poradni kardiologicznych dla dzieci

80
51
czerwiec 2007 roku
czerwiec 2011 roku
Przecitna warto redniego przewidywanego czasu oczekiwania* (w dniach)

*Jest to rednia waona, gdzie kademu sprawozdanemu przez wiadczeniobiorc redniemu przewidywanemu czasowi oczekiwania przypisano wag w postaci liczby osb oczekujcych.
rdo: MZ
rednie czasy oczekiwania do poradni chirurgii urazowo-ortopedycznej dla dzieci

85
26
czerwiec 2007 roku
czerwiec 2011 roku
Przecitna warto redniego przewidywanego czasu oczekiwania* (w dniach)

*Jest to rednia waona, gdzie kademu sprawozdanemu przez wiadczeniobiorc redniemu przewidywanemu czasowi oczekiwania przypisano wag w postaci liczby osb oczekujcych.
rdo: MZ
110
Skrcilimy kolejki; np. redni czas oczekiwania do oddziaw pulmonologii w czerwcu 2007 roku wynosi 209 dni, a w czerwcu 2011 roku 19 dni. redni czas oczekiwania do poradni chorb metabolicznych w czerwcu 2007 roku wynosi 74 dni, a w czerwcu 2011 roku 25 dni. redni czas oczekiwania do poradni gastrologicznych w czerwcu 2007 roku wynosi 180 dni, a w czerwcu 2011 roku 54 dni. redni czas oczekiwania do poradni hematologicznych w czerwcu 2007 roku wynosi 99 dni, a w czerwcu 2011 roku 64 dni. Ustawa o dziaalnoci leczniczej (obowizujca od lipca 2011 roku) trwale zmieni obraz systemu ochrony zdrowia w Polsce. Odchodzimy od sztywnego definiowania dziaalnoci leczniczej przez formalnoprawn struktur organizacyjn na rzecz podejcia funkcjonalnego. Na wsparcie przeksztace szpitali w ustawie przewidzielimy na lata 20112013 1,7 mld zotych. Wikszo pastw rozwinitych posuguje si nowoczesnym systemem rozliczania wiadcze medycznych tzw. Jednorodnymi Grupami Pacjentw (JGP). W Polsce wprowadzilimy system JGP ju po p roku rzdzenia od lipca 2008 roku. Radykalnie wzmocnilimy pogotowie ratunkowe. Podnielimy finansowanie zespow
111
www.platforma.org
wyjazdowych z 1,01 mld zotych w 2006 roku do 1,73 mld zotych w 2008 roku. W cigu ostatnich trzech lat do pogotowia ratunkowego trafio 346 nowoczesnych ambulansw, sfinansowanych ze rodkw Unii Europejskiej. Polskie Lotnicze Pogotowie Ratunkowe wymienio kilkudziesicioletnie wysuone migowce Mi-2 na 23 ultranowoczesne migowce ratownicze EC-135. Dziki nowym migowcom i karetkom pogotowia skrci si czas oczekiwania na ratownikw medycznych. Lotnicze Pogotowie Ratunkowe dysponuje dzi najnowoczeniejszym sprztem w Europie. Przez cztery lata konsekwentnie zmierzalimy do obnienia dopat pacjentw do lekw refundowanych. W sumie udao si obniy poziom dopat z 35,41% w 2007 roku do 32,26% w 2010 roku. Co roku rozszerzalimy list lekw refundowanych o nowe pozycje. Dodalimy do wykazu chorb przewlekych ponad dwadziecia chorb (np. reumatoidalne zapalenie staww, astm, przewlek obturacyjn chorob puc, chorob afektywn dwubiegunow, endometrioz, ADHD, przerost gruczou krokowego, wrzodziejce zapalenie jelita grubego), co spowodowao istotne obnienie kosztw zwizanych z nimi lekw. Specjalny nacisk pooylimy na leczenie onkologiczne. Oprcz onkologicznych programw
112
terapeutycznych, ktre umoliwiaj leczenie najnowoczeniejszymi preparatami, zmienilimy zasady stosowania chemioterapii, tak by to lekarz mg decydowa o doborze substancji z dostpnego katalogu, a kady przypadek mg by traktowany indywidualnie. Wydatki na chemioterapi wzrosy szeciokrotnie, z okoo 200 mln zotych w 2006 roku do ponad 1,2 mld zotych w 2010 roku. Dostrzeglimy problem zwizany z dostpem pacjentw do najnowoczeniejszych, a tym samym najdroszych technologii lekowych. Opracowalimy specjalne programy terapeutyczne dla chorb rzadkich. Wszystkie programy zostay ocenione przez Agencj Oceny Technologii Medycznych pod wzgldem ich skutecznoci i wprowadzone do realizacji. W 2010 roku na realizacj tych programw przeznaczylimy 1,4 mld zotych. Wprowadzilimy systemowe rozwizania leczenia cukrzycy u dzieci z zastosowaniem pompy insulinowej. W 2009 roku rozpoczlimy finansowanie pomp insulinowych dla modziey do 18 roku ycia. Wdroylimy profilaktyk krwawie u dzieci z hemofili A i B. Wprowadzilimy przejrzysto procesw decyzyjnych w polityce lekowej poprzez ustawowe rozdzielenie kompetencji procesu rejestracji lekw (decyzja prezesa Urzdu Rejestracji Lekw) od decyzji refundacyjnych (minister zdrowia na
113
www.platforma.org
podstawie rekomendacji przekazywanych przez Agencj Oceny Technologii Medycznych). W 2009 roku wprowadzilimy ustaw o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Po raz pierwszy w jednym akcie prawnym zostay ujte prawa pacjenta a na ich stray postawiono niezalenego od resortu zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia i wiadczeniodawcw Rzecznika Praw Pacjenta. Zapewnilimy, e decyzja o tym, ktre wiadczenie zdrowotne jest wiadczeniem gwarantowanym, nie bdzie decyzj uznaniow, lecz zostanie poprzedzona pen analiz skutecznoci klinicznej dokonywan przez Agencj Oceny Technologii Medycznych. Dziki uchwaleniu ustawy koszykowej pacjenci maj moliwo uzyskania informacji o zawartoci koszyka wiadcze gwarantowanych. Zreformowalimy system ksztacenia na kierunkach medycznych, aby studia medyczne daway absolwentom wicej wiedzy praktycznej. Likwidacja stau podyplomowego i lekarskiego egzaminu pastwowego pozwoli szybciej rozpocz wykonywanie zawodu. Zlikwidowalimy paradoks, e mody lekarz rozpoczyna swoj karier od trzymiesicznego bezrobocia. Wicej lekarzy oznacza dalsze skrcenie kolejek.
114
Zwikszylimy liczb miejsc pozwalajcych na rozpoczcie specjalizacji medycznej. Wprowadzilimy moduowy system specjalizacji, ktry skraca cykl ksztacenia bez uszczerbku dla jego jakoci. Rozwijamy specjalizacje obecnie deficytowe, oferujc wysze wynagrodzenie dla specjalizujcych si lekarzy. Na ksztacenie specjalizacyjne przeznaczamy z budetu pastwa okoo 700 mln zotych rocznie. W krtkim czasie doprowadzilimy do wyrwnania liczby absolwentw kierunkw medycznych z liczb miejsc specjalizacyjnych. Blisko 30 tys. pielgniarek podnioso kwalifikacje na studiach pomostowych. Ta cieka ksztacenia bdzie utrzymana. Fundusze europejskie przyczyni si te do zwikszenia liczby studentw na kierunkach pielgniarstwo i poonictwo. Oznacza to w przyszoci wicej pielgniarek i poonych do opieki nad chorymi oraz lepsz opiek pielgniarsk nad dziemi w szkoach. Nie uleglimy wiatowej panice i presji firm farmaceutycznych i nie zakupilimy kosztownych szczepionek, o wtpliwej skutecznoci, na tzw. wisk gryp.
115
www.platforma.org
Wypowiedzielimy wojn producentom i sprzedawcom dopalaczy, ktre zagraay zdrowiu naszych dzieci.
Co zrobimy
Od 2013 roku damy Polakom prawo wyboru, komu przeka swoj skadk, wprowadzajc moliwo powstania konkurencyjnych wobec NFZ funduszy zdrowotnych kontraktujcych usugi medyczne dla swoich pacjentw. Taki innowacyjny krok jest moliwy dziki temu, e wprowadzamy ju konkurencyjne zasady funkcjonowania zakadw opieki zdrowotnej i szpitali. Konkurowanie o skadk Polakw stworzy motywacj dla NFZ i innych publicznych i prywatnych funduszy do szukania wiadczeniodawcw najwyszej jakoci usug, gwarantujcych krtkie terminy i autentyczn trosk o pacjenta. Systemy opieki zdrowotnej oparte na konkurencji patnikw s uwaane za najbardziej innowacyjne i efektywne. System, jaki planujemy wprowadzi, bdzie oparty o powszechno dostpu do suby zdrowia i bdzie zawiera mechanizmy zapobiegajce jakiejkolwiek dyskryminacji pacjentw ze wzgldu na wiek, pe czy stan portfela.
116
W 2012 roku rodki przeznaczone na leczenie wzrosn o kolejne 3,5 mld zotych, do poziomu 61,5 mld zotych. Ju za kilka miesicy (stycze 2012) pacjent bdzie mia prawo dochodzenia roszcze za niepodane skutki dziaa medycznych z pominiciem mudnej i dugotrwaej drogi sdowej. Czas dochodzenia roszcze powinien si skrci z ponad 4 lat do 10 miesicy. W 2014 roku zakoczymy prace nad pen informatyzacj ochrony zdrowia. Wprowadzimy rachunkowo w szpitalach. Dziki obecnie realizowanym projektom informatycznym i uchwalonej przez nas ustawie o systemie informacji w ochronie zdrowia pacjent bdzie mg ju wkrtce korzysta z recepty elektronicznej, zarejestrowa si w kadej poradni za porednictwem Internetu czy uzyska dostp do swoich danych medycznych za porednictwem internetowego konta pacjenta na podstawie elektronicznej karty pacjenta. System informacyjny zapewni take skuteczniejsze metody leczenia (e-poradniki dla lekarzy, oparcie si na dotychczasowej historii choroby), zmniejszy obcienia administracyjne i doprowadzi do redukcji naduy.
117
www.platforma.org
Bdziemy w dalszym cigu obnia dopaty pacjentw do lekw. Ju w 2012 roku pacjenci bd paci mniej ni 30% ceny leku refundowanego. Uchwalimy kompleksow ustaw regulujc badania kliniczne. Listy prowadzonych bada bd jawne, a kwalifikacja pacjentw, ktrzy chc w nich uczestniczy, bdzie odbywa si na jasnych zasadach. Zapewnimy pen przejrzysto i bezpieczestwo bada klinicznych w Polsce. Wyduymy refundacj zestaww infuzyjnych do 26 roku ycia, co umoliwi modziey po 18 roku ycia korzystanie z pompy insulinowej. Tym samym studiujca modzie nie bdzie musiaa martwi si o wysokie koszty leczenia cukrzycy z wykorzystaniem pomp insulinowych. Doprowadzimy do uznania przez kraje Unii Europejskiej kwalifikacji polskich pielgniarek bez koniecznoci odbywania dodatkowych studiw.
Sport
Sport ma ogromne znaczenie spoeczne, edukacyjne i gospodarcze. Nie tylko uczy pozytywnych wartoci czy uczestnictwa obywatelskiego, ale jest
118
wanym narzdziem polityki spoecznej i ma istotny wpyw na popraw jakoci ycia, a poprzez promocj aktywnoci fizycznej odgrywa istotn rol prozdrowotn i przyczynia si do integracji spoecznej. Rozwj infrastruktury sportowej stanowi element przestrzeni publicznej, w ktrej koncentruje si aktywno lokalnej spoecznoci i rozwija lokalny biznes. Dlatego priorytetem naszych dziaa jest wspieranie rozwoju sportu poprzez tworzenie korzystnych dla obywateli warunkw infrastrukturalnych i finansowych do jego uprawiania.
Czego dokonalimy
Lata 20072011 to czas istotnych zmian w polskim sporcie. Realizujemy dwa wielkie projekty infrastrukturalno-organizacyjne Moje Boisko Orlik 2012 oraz UEFA EURO 2012. W ramach programu Moje Boisko Orlik 2012 powstao ponad 1800 Orlikw, a kolejnych 490 jest w budowie. Po ich powstaniu do koca 2011 roku liczba tych obiektw wyniesie blisko 2300, co oznacza, e zbliamy si do zrwnania liczby boisk z liczb gmin w Polsce. W kadym miesicu z Orlikw korzysta ponad 1,8 mln osb. W 2010 roku program zosta rozszerzony
119
www.platforma.org
o projekt Biaego Orlika, dziki ktremu powstao 38 lodowisk. Z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w latach 20072010 dofinansowano budow okoo 1800 obiektw sportowych, zarwno o strategicznym znaczeniu dla polskiego sportu, jak infrastruktura Centralnego Orodka Sportu, ale rwnie setek boisk, basenw, hal sportowych oraz sal gimnastycznych dla lokalnych spoecznoci.
Stadion PGE Arena Gdask
Obok budowy stadionw, na ktrych bd rozgrywane mecze Turnieju UEFA EURO 2012
120
(Warszawa, Gdask, Wrocaw, Pozna), pastwo wspiera rwnie budow stadionw w Krakowie i Chorzowie. Zakoczyy si budowy i procesy odbioru stadionw w Poznaniu i Gdasku. W finalnej fazie budw znajduj si stadiony we Wrocawiu i Warszawie. Wszystkie stadiony, na ktrych bd rozgrywane mecze Turnieju, zostan oddane do uytku w 2011 roku. Wszystkie centra pobytowe, w ktrych zamieszkaj druyny biorce udzia w Turnieju, s ju gotowe na przyjcie uczestnikw UEFA EURO 2012. 83 inwestycje kluczowe i wane dla UEFA EURO 2012 znajduj si dzi w 80% w fazie budw lub zostay zakoczone, a ich czna warto wynosi 96 mld zotych. Wanym priorytetem rzdu, take w kontekcie organizacji Turnieju UEFA EURO 2012, jest zapewnienie bezpieczestwa na naszych stadionach. Wprowadzone w 2009 roku i znowelizowane w biecym roku nowoczesne rozwizania prawne w ustawie o bezpieczestwie imprez masowych umoliwiaj skuteczne zwalczanie chuligastwa i przemocy na stadionach.
121
www.platforma.org
Od 2008 roku rozpoczto wdraanie innowacyjnego systemu finansowania przygotowa najlepszych polskich sportowcw do duych imprez midzynarodowych, opartego na zasadach zarzdzania projektowego. Podstawowym zaoeniem nowego systemu jest efektywne wydatkowanie rodkw publicznych poprzez bezporednie finansowanie przygotowa zawodnikw majcych najwiksze szanse na osignicie sukcesw sportowych. W tym celu uruchomiono nowatorski projekt Klub Polska, skupiajcy najlepszych polskich zawodnikw. Sport wyczynowy sportowcw niepenosprawnych, a zwaszcza ich przygotowania do igrzysk paraolimpijskich, objto tymi samymi zasadami, co przygotowania olimpijczykw. Od czterech lat systematycznie wzrastaj nakady pastwa na rozwj sportu dzieci i modziey. Dziki tym dziaaniom w latach 20082011 znaczco zwikszya si liczba (z okoo 23 tys. do 29 tys.) modych, uzdolnionych sportowo zawodnikw, ktrych szkolenie dofinansowywane jest ze rodkw publicznych. Wprowadzono znaczc deregulacj w polskim sporcie, poprzez ograniczenie ingerencji pastwa w sprawy, ktre mog by regulowane
122
przepisami stanowionymi przez organizacje sportowe (nowa ustawa o sporcie). Wprowadzono w ustawie o sporcie przepisy penalizujce doping oraz zaostrzono kary za korupcj sportow. Ponadto zapewniono rodki finansowe na utrzymanie akredytacji wiatowej Organizacji Antydopingowej (WADA) dla polskiego laboratorium antydopingowego, jednego z nielicznych o takim statusie w naszej czci Europy. Pomidzy 2007 a 2010 rokiem wydatki jednostek samorzdu terytorialnego na sport wzrosy prawie trzykrotnie (z okoo 2,3 mld zotych do okoo 6,5 mld zotych). Take rodki z budetu pastwa przeznaczane na sport wzrosy znaczco w tym okresie (z okoo 0,7 mld zotych do okoo 2,3 mld zotych).
123
www.platforma.org
TABELA 2. Wydatki publiczne (budet pastwa + budety jednostek samorzdu terytorialnego) na sport w latach 2001-2010 w mln zotych.
9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Wydatki publiczne
rdo: MSiT
Wydatki JST
Liczba obiektw sportowych, nowych lub wyremontowanych, donansowanych ze rodkw pastwowych w latach 20012011.
1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 (plan)
rdo: MSiT
124
Co zrobimy
Wdroymy program ORLIK+, bdcy nastpc programu Moje Boisko Orlik 2012. Celem programu bdzie budowa obiektw sportowych obejmujcych zarwno boiska do gier zespoowych, jak i urzdzenia do uprawiania innych dyscyplin sportowych, np. lodowiska czy bienie lekkoatletyczne. Przeprowadzimy program Klub Sportowy, ktrego celem bdzie wdroenie nowych instrumentw prawnych oraz wsparcia finansowego ze strony wadz publicznych, sucych tworzeniu nowych klubw sportowych. Ze wzgldu na wci nisk liczb klubw sportowych w stosunku do oglnej liczby ludnoci Polski, tworzenie nowych klubw jest warunkiem koniecznym dla rozwoju sportu w naszym kraju. Opracujemy i zrealizujemy program Wolontariat Sportowy, ktrego celem bdzie prowadzenie dziaa, w tym m.in. kampanii spoecznych oraz dofinansowanie przedsiwzi organizacji pozarzdowych, sucych aktywizacji oraz wsparciu osb z rnych grup wiekowych i spoecznych, wykonujcych woluntarystyczn prac w zakresie dziaalnoci podmiotw sportowych oraz organizacji imprez.
125
www.platforma.org
Wykorzystamy Turniej Finaowy UEFA EURO 2012 do wzmocnienia wizerunku Polski za granic jako nowoczesnego i kreatywnego kraju, ze stosunkowo modym i dobrze wyksztaconym spoeczestwem.
126
wolny obywatel i efektywne pastwo
3. Wolny obywatel i efektywne pastwo

a) Sprawne pastwo wymiar sprawiedliwoci sprawna administracja podatki i inne obcienia b) Rozwj regionalny c) Infrastruktura
127
www.platforma.org
128
Jednym z filarw inteligentnego rozwoju, opartego na kreatywnoci i wsppracy, musi by przyjazne pastwo i sprawna administracja. Efektywnie dziaajcy wymiar sprawiedliwoci, suebne urzdy, ograniczenie biurokracji i deregulacja s warunkami dokonania przez Polsk prawdziwego skoku cywilizacyjnego. Zreformujemy administracj tak, aby jak najlepiej wywizywaa si ze swego gwnego zadania uatwiania obywatelom i przedsibiorcom dziaania, by zaoszczdzi ich czas, dzi zbyt czsto tracony na biurokratyczn mitrg. Wprowadzimy do administracji mierniki jej skutecznoci i przyjaznoci wobec obywatela. Likwidacja zbdnych procedur i skrcenie terminw administracyjnych bd zadaniami priorytetowymi.
129
www.platforma.org
Sprawne pastwo
WYMIAR SPRAWIEDLIWOCI
Sprawne pastwo w duej mierze zaley od sprawnego wymiaru sprawiedliwoci. Wieloletnie zapnienia w tym obszarze stanowiy dla nas jedno z najwaniejszych wyzwa mijajcej kadencji. Mamy na koncie spore dokonania niezaleno prokuratury, e-sd, ksigi wieczyste dostpne w Internecie ale wymiar sprawiedliwoci wymaga jeszcze wielu zmian, ktre maj na celu pene przystosowanie go do standardw nowoczesnego pastwa.
Czego dokonalimy
Rozdzielimy urzd Ministra Sprawiedliwoci i Prokuratora Generalnego. Tym samym Polska po latach doczya do grona pastw europejskich, w ktrych to nie polityk, ale niezaleny specjalista sprawuje najwysz funkcj prokuratorsk. Wprowadzilimy w ycie projekt elektronizacji postpowa, wraz z konsekwentnym wyposaeniem sdw w nowoczesn technologi
130
informatyczn. Okoo 1 600 000 spraw wpyno ju do dziaajcego od pocztku 2010 roku e-sdu (sdu elektronicznego), z czego zaatwionych zostao okoo 1 300 000. Umoliwilimy publiczny i powszechny dostp do ksig wieczystych przez Internet. Odnotowano ju okoo 23 mln wgldw do ksig wieczystych. Uruchomilimy projekt nagrywania audio/ wideo na salach rozpraw sdowych, czyli tzw. e-protok. Nagrania zastpi obecny sposb dokumentowania rozprawy w postaci pisemnego protokou. Na jesieni 2011 roku w 290 salach w sdach okrgowych oraz 56 salach sdw apelacyjnych ruszy nagrywanie rozpraw. Wprowadzilimy system dozoru elektronicznego, ktry umoliwia wykonywanie kary pozbawienia wolnoci poza zakadem karnym. Do tej pory kar w tym systemie zostao objtych ju 2 700 osb. Uatwilimy dostp do zawodw prawniczych. Zmienilimy zasady egzaminw na aplikacje tak, by stay si bardziej przejrzyste dla kandydatw. Skrcilimy aplikacj do trzech lat, znacznie poszerzylimy katalog osb, ktre bez aplikacji mog przystpi do egzaminw zawodowych,
131
www.platforma.org
i wprowadzilimy wsplny test na aplikacj adwokack i radcowsk. Dziki temu obecnie liczba osb odbywajcych aplikacje jest najwysza w historii. Obniylimy opat za aplikacj adwokack o okoo 1 400 zotych, a opat za aplikacj radcowsk o okoo 700 zotych. Zdecydowanie wzrosa liczba adwokatw wykonujcych zawd w roku 2008 wynosia okoo 7 tys., obecnie wynosi 9 277, a po wpisaniu na list osb, ktre pozytywnie zday czerwcowy test, liczba adwokatw powinna wynie okoo 10 200. Taki wzrost dostpnoci powinien znaczco obniy koszty usug prawniczych dla obywateli i firm. Przeprowadzilimy pilotaowy program Praktycznej nauki prawa dla modziey licealnej. Programem zostao objtych kilka tysicy uczniw z ponad stu klas. Wdroylimy program pomocowy pod nazw Sie Pomocy Ofiarom Przestpstw, w ramach ktrego utworzonych zostao szesnacie wojewdzkich orodkw pomocy dla osb pokrzywdzonych przestpstwem.
132
Liczba osb, ktre zday egzamin na aplikacj adwokack
1 219
4 552 3 463
Rzd SLD (20012005) Rzd PiS, Samoobrona, LPR (3 egzaminy w okresie grudzie 2005 czerwiec 2007) Rzd PO-PSL (3 egzaminy w okresie wrzesie 2008 wrzesie 2010)*
* Stan na 2010 rok, liczba ta wzronie po egzaminie przeprowadzonym 24 wrzenia 2011 roku
rdo: MS
Liczba osb, ktre zday egzamin na aplikacj radcowsk
3 074
8 855 5 124
rdo: MS
133
www.platforma.org
Liczba osb, ktre zday egzamin na aplikacj notarialn
164
470
1 583
rdo: MS
Nieodpatne zatrudnienie skazanych
9798
3970 2991
3134
670 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
65 2010 I-procze 2011
Prace publiczne
rdo: MS
Prace charytatywne
Prace porzdkowe
134
Co zrobimy
Skrcimy czas postpowa sdowych rednio o jedn trzeci za pomoc lepszego zarzdzania sdami oraz informatyzacji. Zmienimy struktur organizacyjn sdw, a zasoby kadrowe i finansowe zostan efektywnie wykorzystane. Sdami pokieruj dyrektorzy wybrani spord specjalistw z zakresu zarzdzania instytucjami publicznymi, finansw publicznych, prowadzenia inwestycji i gospodarowania mieniem Skarbu Pastwa. Prezesi sdw skoncentruj si na swoich zasadniczych obowizkach: kierowaniu dziaalnoci orzecznicz i prac z sdziami. Wdroony zostanie system oceny pracy sdziw, poczony z indywidualnym planem rozwoju, co wpynie w znaczcy sposb na wzrost jakoci ich pracy. Ustanowimy na potrzeby postpowania sdowego publiczne bazy danych zawodowych penomocnikw. Zapewni to moliwo weryfikacji penomocnikw zawodowych w automatyczny sposb. Zastpimy tradycyjny bankowy tytu egzekucyjny tytuem elektronicznym. W lad za tym zinformatyzujemy postpowanie o nadanie klauzuli wykonalnoci bankowemu tytuowi egzekucyjnemu. To pozwoli na przyspieszenie
135
www.platforma.org
postpowania, uproszczenie procedur, a take ograniczenie kosztw. Umoliwimy wierzycielowi wszczcie egzekucji drog elektroniczn w innych przypadkach ni te, w ktrych wydano nakaz zapaty w elektronicznym postpowaniu upominawczym. Moliwe bdzie skadanie drog elektroniczn nie tylko wnioskw o wszczcie egzekucji, ale take innych pism i wnioskw. Zakoczymy wdraanie Systemu Dozoru Elektronicznego tak, by obj 7 500 skazanych (w wymiarze dziennym i miesicznym). Uprocimy prawo upadociowe tak, aby postpowania skrciy si do poziomu redniej OECD, a likwidowane przedsibiorstwa byy w stanie szybko si odrodzi, zachowujc warto majtku produkcyjnego i utrzymujc miejsca pracy. Poszerzymy grup osb, ktre mog przystpi do egzaminu zawodowego bez odbywania aplikacji (zwaszcza poprzez skrcenie wymaganych okresw). Rozszerzymy program Praktycznej nauki prawa m.in. tworzc Szkolne Koa Prawne, ktrych celem bdzie przede wszystkim poszerzanie wiadomoci prawnej dzieci i modziey,
136
zapoznanie ich z zasadami porzdku prawnego oraz przekazanie im praktycznej wiedzy prawniczej. Wprowadzimy przepisy, zgodnie z ktrymi niektrzy przebywajcy w zakadach karnych (osadzeni za nieuiszczenie kary finansowej) bd nieodpatnie odpracowywali swoj kar prac, bd to np. prace zwizane z zabezpieczeniem przed powodzi czy sprztanie lasw. Radykalnie ograniczymy dostp sub specjalnych i policyjnych do billingw obywateli oraz zwikszymy kontrol nad wykorzystywaniem podsuchw.
SPRAWNA ADMINISTRACJA
Platforma Obywatelska jest sojusznikiem polskich przedsibiorcw i promotorem swobd obywatelskich. Od lat staramy si wspiera mae i rednie firmy, promowa przedsibiorcze postawy Polakw, zachca absolwentw szk wyszych do wzicia inicjatywy we wasne rce, dba o aktywizacj osb bezrobotnych. W minionej kadencji rozpoczlimy przeomowe prace zwizane z deregulacj usuwaniem zbdnych przepisw, ktre podnosz koszty dziaalnoci gospodarczej i zabieraj ludziom cenny czas.
137
www.platforma.org
Czego dokonalimy
Administracja przechodzi rewolucj cyfrow: od administracji papierkowej do e-administracji. Wprowadzilimy system elektronicznych deklaracji podatkowych (e-deklaracje). Tylko w 2011 roku drog internetow zoono okoo 4 mln deklaracji podatkowych, w tym osoby fizyczne zoyy prawie milion rocznych deklaracji podatkowych (e-PIT). Wprowadzilimy tasze i atwiejsze w uyciu faktury elektroniczne. Likwidujemy NIP. Osoby, ktre nie s przedsibiorcami, nie bd musiay uywa NIP. Bd mogy po prostu posugiwa si swoim numerem PESEL. Wprowadzilimy system Zero Okienka (System Centralnej Ewidencji i Informacji o Dziaalnoci Gospodarczej). Za jego pomoc mona szybko i sprawnie zaoy wasn dziaalno gospodarcz oraz uzyska dostp do bazy wszystkich zarejestrowanych podmiotw. W cigu pierwszego miesica dziaalnoci skorzystao z niego ponad 11 tys. osb. Od stycznia 2012 roku bdzie mona zaoy najprostsz spk z ograniczon
138
odpowiedzialnoci bez udziau notariusza w cigu 24 godzin przez Internet. W 220 przypadkach zastpilimy zawiadczenia uzyskiwane w urzdach owiadczeniami samych zainteresowanych obywateli. Jest to prawdziwa rewolucja w relacjach pastwa z obywatelami. W Ordynacji podatkowej wprowadzilimy zasad domniemania niewinnoci podatnika do momentu zapadnicia prawomocnej decyzji. Nigdy wicej nie powtrzy si skandaliczny kazus Kluski. Uprocilimy ksigowo dla maych firm. Obniylimy koszty wpisw do rejestrw. Zlikwidowalimy opat za wpis do ewidencji dziaalnoci gospodarczej. Wiksza liczba firm moe odprowadza zaliczk na podatek dochodowy kwartalnie, zamiast uciliwego trybu miesicznego. Wedug najbardziej prestiowych instytutw midzynarodowych za rzdw Platformy Obywatelskiej pozycja Polski stanowczo poprawia si w rankingach wolnoci gospodarczej i konkurencyjnoci.
139
www.platforma.org
I tak si dzieje przy rwnoczesnej poprawie Indeksu Percepcji Korupcji Transparency International. Wyniki rzdw PiS byy znacznie gorsze, a za SLD w dwch indeksach odnotowalimy regres.
Wskaniki i rankingi deregulacji Lata podlegajce ocenie
SLD-UP 30 2001
31 39
PiS-SO-LPR 2005
34 40 41 44
PO-PSL 2008 2009

32 39 41 44 46 49 39 41
2002
30 39
2003
36
2004
32
2006
2007
40
44 45
43
43 45 50
42
Pozycja w rangingu
50
54
51 52
53
60
61 61 64 70 74 77 80 75 76
58
70
66
67 71
68 71 73 76 82 70
80
90
86
Wskanik Wolnoci Gospodarczej (Heritage Foundation & The Wall Street Journal) raport Doing Business (Bank wiatowy) Globalny Indeks Konkurencyjnoci (wiatowe Forum Ekonomiczne) wiatowy Rocznik Konkurencyjnoci (Midzynarodowy Instytut Rozwoju Zarzdzania) Gospodarka cyfrowa/ranking E-readiness (Economist Intelligence Unit) Wskanik Rozwoju Spoecznego (Organizacja Narodw Zjednoczonych) Indeks Percepcji Korupcji (Transparency International)
rdo: MF
140
Polska w czasie rzdw Platformy Obywatelskiej staa si szstym najatrakcyjniejszym dla inwestorw zagranicznych krajem wiata. Zaledwie w cigu jednego roku awansowalimy a o sze pozycji w midzynarodowym rankingu ONZ-owskiej agendy UNCTAD.
Co zrobimy
W znoszeniu barier dla przedsibiorczoci i aktywnoci obywatelskiej le olbrzymie szanse rozwojowe i dlatego deregulacja oraz ograniczanie biurokracji stan si priorytetem naszej polityki gospodarczej. Nasze dziaania pjd w czterech kierunkach: Dobre prawo projekty ustaw bd procedowane wycznie po przejciu rygorystycznego badania ich przydatnoci dla obywateli i przedsibiorcw, co ukrci gonitw legislacyjn w administracji rzdowej. Dyrektywy unijne bd mogy by przenoszone do polskiego prawa wycznie w wersji minimum, zgodnie z zasad UE i ani przecinka wicej. Projekty ustaw bd musiay obowizkowo uwzgldnia przegld najlepszych praktyk
141
www.platforma.org
krajw najbardziej zaawansowanych. Kada ustawa bdzie zawieraa zapis o obowizku przegldu jej efektw przez parlament po maksymalnie trzech latach obowizywania, tak aby mona byo porwna zaoenia ze skutkami. Powoamy biuro interwencyjne (pogotowie antybiurokratyczne) pod kierownictwem penomocnika Prezesa Rady Ministrw, ktre bdzie zbierao skargi obywateli na absurdy biurokratyczne i na bieco interweniowao w urzdach i instytucjach, wymuszajc uproszczenie i przyspieszenie zaatwiania spraw. Deregulacja w sposb kompleksowy bdziemy upraszcza i likwidowa krpujce i zbdne przepisy tak, aby poszerza wolno gospodarcz i obywatelsk. Skoncentrujemy si na tych obszarach, ktre maj najwikszy wpyw na gospodark i ycie ludzi, np.: Skrcimy termin uzyskania pozwolenia na budow do 100 dni (z okoo 300) i zmniejszymy liczb procedur z 30 do 15. Uwolnimy poow regulowanych zawodw i stworzymy jednolite zasady dziaania
142
samorzdw zawodowych, wcznie ze swobod stowarzyszania si i tworzenia stowarzysze. Zmniejszymy liczb procedur wymaganych przy rejestracji firmy poprzez integracj systemw informatycznych administracji publicznej. Przystpimy do gruntownego przegldu instytucji kontrolnych w pastwie, aby zredukowa ich liczb wycznie do tych niezbdnych. Zlikwidujemy odrbn procedur gospodarcz w postpowaniu sdowym. Spory midzy przedsibiorcami bd rozpatrywane w takim samym trybie, jak spory midzy innymi obywatelami, co znacznie przyspieszy ich rozstrzyganie. Pomimo likwidacji postpowania w sprawach gospodarczych zamierzamy zachowa tzw. sdy gospodarcze jako wyspecjalizowane w obszarze rozstrzygania spraw wydziay sdw powszechnych. E-administracja poczymy urzdy w informatyczn sie, aby zaoszczdzi obywatelom i przedsibiorcom wizyt w urzdach i uproci ich kontakty z administracj. Na przykad
143
www.platforma.org
umoliwimy odbir paszportw i innych dokumentw osobistych w dowolnym urzdzie Polski lub za porczeniem pocztowym. Wprowadzimy system, ktry umoliwi podrowanie samochodem bez dokumentw. Policjant zatrzymujc do kontroli kierowc, bdzie w radiowozie dysponowa mobilnym urzdzeniem, ktre czc si z centralnymi serwerami bdzie w stanie przekaza, na podstawie wybranej informacji (np. PESEL), dane o kierowcy lub samochodzie. Od 2013 roku wprowadzimy elektroniczny dowd osobisty (pl.ID). Dziki bezpatnemu podpisowi elektronicznemu zapisanemu w dowodzie kontakt z urzdami bdzie o wiele prostszy. Stworzymy system, dziki ktremu paszport bdzie mona odebra w dowolnym miejscu w kraju lub otrzyma go bezporednio, poczt do domu. Konsultacje spoeczne zgodnie z nasz filozofi wyzwalania kreatywnoci i wsppracy zaprosimy wszystkich do interaktywnego opiniowania projektw i pomysw rzdu od najwczeniejszego etapu. Wykorzystamy Internet
144
i portale spoecznociowe do aktywnej moderacji dyskusji nad projektami rzdowymi i poselskimi. Wprowadzimy obowizek analizy propozycji pyncych od obywateli przez rzdowe centrum analityczne. Oprcz dziaa deregulacyjnych opracujemy reform centrum administracyjnego pastwa, by zwikszy efektywno wadzy wykonawczej przez jej konsolidacj i wiksze ukierunkowanie na mylenie strategiczne. Chcemy, aby rzdowa administracja centralna w wikszym stopniu wykorzystywaa wiedz, aktywno spoeczn oraz posiadane zasoby materialne. Zaproponowane zmiany powinny take przyczyni si do rozwoju nowych technologii w administracji uatwiajcych kontakt na linii urzd-obywatel.
PODATKI I INNE OBCIENIA

Chcemy, eby podatki byy moliwie jak najnisze (ale zawsze musimy uwzgldnia konieczno utrzymania rwnowagi finansw publicznych), a ich pacenie jak najprostsze. Cho wiemy, e nigdy nie bdzie to przyjemnoci!
145
www.platforma.org
Czego dokonalimy
Walczymy z kryzysem wiatowym utrzymujc niski udzia podatkw w PKB. Jest to konieczne dla zapewnienia szybkiego rozwoju gospodarczego w rednim okresie. W pierwszym roku naszego rzdu znielimy tzw. podatek Religi. W 2009 roku, pomimo nastania kryzysu i trudniejszej sytuacji finansw publicznych, utrzymalimy decyzj o obnieniu podstawowej stawki PIT z 19% do 18%, obnienie 30-procentowej stawki do 18% i 40-procentowej stawki do 32%. Dziki temu w kieszeniach Polek i Polakw pozostao ponad 8 mld zotych wicej. Skrcilimy termin zwrotu podatku VAT ze 180 do 60 dni, zlikwidowalimy ponad 30% sankcji za nieprawidowe wypenienie deklaracji podatkowej, podatnicy zyskali moliwo skorygowania deklaracji po kontroli skarbowej, zniesiony zosta take obowizek skadania kaucji gwarancyjnej w wysokoci 250 tys. zotych dla przedsibiorcw rozpoczynajcych dziaalno handlow w Unii Europejskiej. Dziki tym rozwizaniom w kieszeniach podatnikw zostao do 2 mld zotych.
146
Zlikwidowalimy opat za wydanie dowodu osobistego (dziki temu w kieszeniach obywateli pozostaje 35 mln zotych rocznie). Zlikwidowalimy abonament radiowo-telewizyjny dla emerytw i osb bezrobotnych. Wprowadzilimy abolicj podatkow dla osb pracujcych za granic. W indeksie Paying Taxes Banku wiatowego Polska w ubiegym roku poprawia swoj pozycj a o 31 miejsc. Nadal jestemy na niskim miejscu w tym rankingu, ale robimy znaczne postpy.
Co zrobimy
W 2014 roku obniymy zasadnicz stawk VAT do poprzedniego poziomu. W lad za likwidacj NIP zniesiemy deklaracj PIT, zdejmujc tym samym z Polakw uciliwy obowizek skadania rocznych zezna podatkowych. Ju niedugo urzd skarbowy poinformuje kadego z nas, ile i z jakiego tytuu zapacilimy w cigu roku podatku, z jakich ulg moemy skorzysta, a take ile zamierza nam zwrci nadpaconego podatku lub ile powinnimy na jego
147
www.platforma.org
konto dopaci. Moliwy bdzie take podgld swojego konta online i analiza prognozy w poowie roku. W dalszym cigu bdziemy konsekwentnie upraszcza przepisy dotyczce pacenia podatkw. Stworzymy oficjalny portal internetowy Ministerstwa Finansw prezentujcy pene i aktualne informacje dotyczce interpretacji przepisw podatkowych.
Rozwj regionalny
Polska zmienia si w oczach. Niektre czci naszego kraju przypominaj jeden wielki plac budowy (zob. www.polskawbudowie.pl). adne pastwo w historii nie otrzymywao takiego wsparcia finansowego z Unii jak Polska i adne tak dobrze nie wykorzystao rodkw unijnych. Stao si tak dlatego, e stworzylimy efektywny system wdraania funduszy. Za rzdw PO niesychanie przyspieszylimy tempo nadrabiania dystansu dzielcego nas od redniej bogactwa w Unii Europejskiej (mierzonego w PKB). W 2007 roku PKB Polski wynis 54% unijnej redniej (w 2005 roku 52%), a dzi zblia si do blisko 2/3 redniej unijnej.
148
Obecnie rozpoczy si negocjacje nad kolejnym unijnym budetem na lata 20142020. Jeszcze nigdy budet nie by negocjowany w tak trudnych warunkach rosnce ambicje wsplnoty, kryzys gospodarczy i niech patnikw do ponoszenia ciaru zwizanego z finansowaniem budetu. Jednak naszym zdaniem prawdziwa wsplnota nie moe istnie bez solidarnoci, a nasza silna pozycja w Unii daje nam szans wynegocjowania kolejnego zastrzyku funduszy, ktre s kluczowe dla realizacji trzeciej fali modernizacji i ostatecznie zniweluj dystans dzielcy nas od najzamoniejszych krajw Europy. Przed nami dokoczenie wielkich przedsiwzi infrastrukturalnych, ale take wyzwanie wykorzystania funduszy unijnych do wsparcia innowacyjnoci i gospodarki opartej na wiedzy tak, by zicia si nasza wizja inteligentnego rozwoju.
Czego dokonalimy
Jestemy europejskim liderem w wykorzystywaniu rodkw funduszy unijnych. Wedug danych Komisji Europejskiej (na 17 sierpnia 2011 roku) wypacia ona pastwom czonkowskim w formie zaliczek i patnoci okresowych rodki w wysokoci 96,2 mld euro. Z powyszej kwoty do Polski trafio 21 mld euro, co stanowi 22% wszystkich wypaconych dotychczas pastwom czonkowskim rodkw.
149
www.platforma.org
rodki wypacone Polsce oraz pozostaym pastwom UE w mln euro na lata 20072013
25 000 20 000 15 000 10 000 5 000 0

Bugaria Belgia Czechy Dania Niemcy Estonia Grecja Hiszpania Francja Irlandia Wochy Cypr otwa Litwa Luksemburg Wgry Malta Holandia Austria Polska Portugalia Rumunia Sowenia Sowacja Finlandia Szwecja Wielka Brytania
rdo: MRR
W latach 20072013 na infrastruktur transportow, rodowiskow, energetyczn, edukacyjn, inwestycje w kultur i ochron zdrowia w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko zostao przewidziane 37,6 mld euro. Kwota przeznaczona na inwestycje w zasoby ludzkie w ramach Programu Operacyjnego Kapita Ludzki to 11,4 mld euro. Na innowacyjn gospodark, czyli rozwj przedsibiorczoci i innowacyjnoci polskich firm, moe zosta wydane 9,71 mld euro w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
150
Liczba rm, ktre skorzystay z funduszy europejskich na innowacyjnoci gospodarki

3284
1986
1188
X 2001X 2005
rdo: MG
X 2005XI 2007
XI 2007V 2011
Wedug szacunkw dziki funduszom UE na lata 20072013 m.in. powstanie 5 964 km drg powiatowych i gminnych, 18 205 km nowej sieci kanalizacyjnej, przebudowanych zostanie 411 oczyszczalni ciekw, powstanie ponad 95 tys. nowych miejsc pracy, 108 tys. osb zostanie objtych rnorodnymi formami ksztacenia i podnoszenia kwalifikacji, powstanie ponad 20 tys. km sieci szerokopasmowego Internetu, powstanie 1 850 nowych e-usug, 384 orodki badawcze otrzymaj wsparcie finansowe, zostanie zrealizowanych 376 projektw badawczych i rozwojowych w orodkach badawczych, utworzonych
151
www.platforma.org
lub zmodernizowanych zostanie 1 076 laboratoriw itd. Przygotowalimy podstawy nowoczesnej wizji rozwoju Polski i jej regionw w Raporcie Polska 2030. Rozpoczlimy projekt ograniczenia istniejcych dokumentw strategicznych. Przyjty przez nas Plan uporzdkowania strategii rozwoju ogranicza 42 strategie sektorowe do dziewiciu zintegrowanych strategii rozwojowych. Przygotowalimy Koncepcj Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Dokument ten zawiera propozycje konkretnych zmian na kadym szczeblu: krajowym, regionalnym, lokalnym oraz funkcjonalnym, realizujc postulaty rozwoju kraju.
Co zrobimy
Utrzymamy pozycj Polski jako lidera w unijnej polityce spjnoci. Zaplanujemy wykorzystanie kolejnej perspektywy finansowej, starajc si wygospodarowa rodki take na inteligentny rozwj, innowacje i projekty wspomagajce sektor prywatny w budowaniu gospodarki opartej na wiedzy.
152
Uporzdkujemy i ograniczymy liczb programw rozwoju, w tym programw wieloletnich. Proces ten bdzie polega na przyporzdkowaniu obecnie realizowanych programw oraz innych dokumentw strategicznych do dziewiciu obowizujcych, zintegrowanych strategii rozwoju. Dziki temu zwikszymy efektywno wydatkowania rodkw poprzez koncentracj publicznych rodkw finansowych na realizacji ograniczonej liczby priorytetw.
Infrastruktura
Rwnomierny rozwj kraju, likwidacja skutkw istniejcej polaryzacji, zrwnowaenie tempa postpu i poprawa jakoci ycia nas wszystkich, bez wzgldu na miejsce zamieszkania, zale przede wszystkim od tempa budowy i modernizacji drg, sieci kolejowej, rozwoju dostpu do Internetu i usug komunikacyjnych. Mimo e nie wszystko, co zaplanowalimy, udao si zrobi, Polska jest obecnie najwikszym placem budowy w Europie. Zdajemy sobie spraw, e moe to rodzi dla wielu z nas trudnoci w codziennym yciu, ale wszyscy wiemy take, e kocowy efekt wart jest wsplnego wysiku nas wszystkich. Powstajce centra kultury, place zabaw, odnawiane dworce kolejowe to wszystko wpywa na popraw jakoci naszego
153
www.platforma.org
ycia. Jednak wieloletnie zapnienia w odbudowie i tworzeniu nowej infrastruktury powoduj, e wiele pozostaje jeszcze do zrobienia.
Czego dokonalimy
Najpierw uprocilimy prawo. Przyjlimy tzw. specustaw drogow, ktra zlikwidowaa dwie decyzje niezbdne do rozpoczcia budowy drg (o ustaleniu lokalizacji drogi oraz pozwolenie na budow), zastpujc je jedn (decyzja o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej), uatwia wywaszczenia i wprowadzia zachty do opuszczenia nieruchomoci. Uporzdkowalimy prawo rodowiskowe (m.in. skrcono czas wydawania decyzji rodowiskowej z 300 do 100 dni) i wyznaczylimy obszary chronione NATURA 2000 (inwestycje zaplanowano tak, by z jednej strony suyy lokalnej spoecznoci, a z drugiej nie zagraay rodowisku). Dziki temu odblokowalimy wiele inwestycji infrastrukturalnych wspfinansowanych ze rodkw UE. Zmienilimy prawo zamwie publicznych (m.in. ograniczono moliwo blokowania rozstrzygnitych przetargw poprzez wykazanie bdu w treci ogoszenia).
154
Przyjlimy ustaw uatwiajc partnerstwo publiczno-prywatne, ktra m.in. zlikwidowaa ograniczenia w zawieraniu umw PPP oraz zniosa obowizek sporzdzania skomplikowanych i kosztownych analiz. W cigu czterech lat oddalimy do uytku 1343 km drg krajowych, w tym 220 km autostrad, 430 km drg ekspresowych, 146 km obwodnic miast i blisko 550 km nowoczesnych drg po rnego rodzaju przebudowach. Byo to moliwe, bo skutecznie zmienilimy prawo, by stworzy nowy system finansowania inwestycji. To odblokowao i przyspieszyo budow drg w Polsce.
Autostradowa Obwodnica Wrocawia
155
www.platforma.org
Od listopada 2007 roku zostao wyremontowanych i oddanych do uytku ponad 1450 km linii kolejowych. Rozpoczlimy dziaania restrukturyzacyjne PKP SA, ktre przynios wiksz efektywno spki i poprawi jej kondycj finansow, umoliwiajc zwikszenie nakadw na inwestycje. Trwaj remonty prawie 2 tys. km drg kolejowych.
Dugo zmodernizowanych torw kolejowych w trakcie rzdw SLD-UP, PiS oraz PO-PSL
1450
873 751
20012005
rdo: MI
20062007
20082011
W zeszym roku uruchomiony zosta program remontw i modernizacji dworcw kolejowych. Realizujemy program modernizacji 70 dworcw, ktry potrwa do 2015 roku.
156
Rozpoczlimy modernizacj polskich portw lotniczych. Zwikszajcy si ruch lotniczy, poprawa dostpnoci do transportu lotniczego (obnienie cen biletw) powoduj, e lotniska w Polsce musz zosta przygotowane do wikszego natenia ruchu. Ju teraz prowadzone s inwestycje w omiu portach lotniczych znajdujcych si w Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) w Warszawie, Poznaniu, Gdasku, Wrocawiu, Katowicach, Krakowie, Rzeszowie i Szczecinie.
Lotnisko w Jasionce k. Rzeszowa
157
www.platforma.org
Budowane s take nowe porty lotnicze w widniku pod Lublinem oraz Modlinie koo Warszawy, a ich udziaowcami bd samorzdy.
Co zrobimy
Dokoczymy realizacj rzdowego Programu Budowy Drg Krajowych na lata 20112015, w tym budow autostrad A1, A2, A4 oraz A8. Wzmocnimy sie pocze drg ekspresowych i obwodnic miast. Dokoczymy modernizacj kolei konwencjonalnej. Dostosujemy sieci kolejowe do prdkoci 120 i 160 km/h, tworzc komercyjnie dochodow alternatyw dla osobowego i towarowego transportu samochodowego. W ramach programu remontw zmodernizujemy 200 dworcw kolejowych. Dokoczymy restrukturyzacj grupy PKP SA. Spki PKP Cargo, Telekomunikacja Kolejowa, PKP Energetyka, PKP Intercity, PKL zostan sprywatyzowane. Chcemy, by Urzd Transportu Kolejowego peni rol rzecznika praw pasaerw. Wzmocnimy jego rol, szczeglny nacisk kadc na
158
dostpno kolei dla wszystkich grup podrnych, w tym osb niepenosprawnych, starszych, kobiet w ciy, osb podrujcych z dziemi. Zmodernizujemy terminale pasaerskie na lotniskach w celu zwikszania ich przepustowoci. Lotniska zostan lepiej skomunikowane z drogami i liniami kolejowymi. W ramach programw budownictwa mieszkaniowego chcemy obj preferencyjnym kredytem wiksz liczb Polek i Polakw. Do koca 2012 roku bdziemy kontynuowa zmodyfikowany program Rodzina na swoim. Zaproponujemy now formu realizacji inwestycji mieszkaniowych, w ramach ktrej osoby wynajmujce mieszkanie stopniowo spacayby koszt jego budowy, a do nabycia penych praw wasnoci. Program ten ma obj osoby niemajce zdolnoci kredytowej pozwalajcej na zakup mieszkania i umoliwi realizowanie inwestycji mieszkaniowych w oparciu o najem lokalu. W szczeglny sposb traktowane bd te osoby, ktrych dochody uniemoliwiaj w inny sposb zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na rynku. Do nich adresowane bd programy budownictwa socjalnego i komunalnego z udziaem budetu pastwa i samorzdw oraz budownictwo spoeczne.
159
www.platforma.org
160
stabilna gospodarka
4. Stabilna gospodarka
Bezpieczne pienidze Emerytury i rynek pracy Rolnictwo Czyste rodowisko
161
www.platforma.org
162
stabilna gospodarka
Pod koniec pierwszego roku kadencji rzdu wybuch najwikszy od II wojny wiatowej kryzys gospodarczy na wiecie. W tym kontekcie najwaniejszym wyzwaniem stojcym przed rzdem stao si utrzymanie wiarygodnoci i stabilnoci polskiej gospodarki. Po trzech latach kryzysu mona powiedzie, e z tego zadania rzd wywiza si dobrze. Polska przesza such stop przez kryzys finansowy w 2009 roku, utrzymaa i umocnia potencja wzrostu, a obecnie jest na ciece konsolidacji finansw publicznych. Walka ze wiatowym kryzysem gospodarczym bya i bdzie naszym najwaniejszym zadaniem jeszcze przez kilka lat, zwaszcza w kontekcie nowych zagroe pyncych z objtej kryzysem strefy euro. Dlatego wszystkie propozycje programowe partii politycznych w obszarze gospodarki musz by ocenianie przez pryzmat odpowiedzialnoci i ostronoci.
163
www.platforma.org
Czego dokonalimy
W krtkim horyzoncie czasowym rzd wpywa na zatrudnienie i rozwj gospodarczy poprzez swoj polityk finansw publicznych. Ju w grudniu 2007 roku w budecie na 2008 rok odziedziczonym po PiS przezornie obniylimy wydatki o 3 mld zotych, mimo e wtedy nikt o kryzysie wiatowym jeszcze nie myla. Budet na 2009 rok by zaplanowany jeszcze bardziej oszczdnie, zaoylimy deficyt na poziomie jedynie 18 mld zotych (9 mld zotych mniej ni na 2008 rok). Kiedy wiatowy kryzys uderzy rykoszetem w Polsk, drastycznie obniajc dochody pastwa, nie zabrako nam odwagi, by znowelizowa budet i wprowadzi pakiety oszczdnociowe na 13,5 mld zotych. Opozycja opowiadaa si wwczas za zwikszeniem wydatkw i gigantycznym dodatkowym zadueniem Polakw. Budety na ten i przyszy rok maj obniy deficyt sektora publicznego o 80 mld zotych. Odbywa si to gwnie przez twarde trzymanie wzrostu wydatkw (tzw. regua wydatkowa), ale take przez reform OFE, emerytur pomostowych oraz podwyszenie VAT w ubiegym roku. Warto przy tym zauway, e naprawiamy finanse publiczne utrzymujc niski udzia podatkw w PKB. Sprzyja to szybkiemu rozwo-
164
stabilna gospodarka
jowi gospodarczemu i wzrostowi zatrudnienia w rednim okresie.

Ranking krajw UE wedug udziau wpyww z podatkw i skadek w PKB
44.4 45.9 47.4 49.0
otwa Rumunia Sowacja Bugaria Irlandia Litwa Hiszpania Polska Grecja Portugalia Czechy Cypr Malta Estonia Wielka Brytania Sowenia Luksemburg Holandia Wgry Niemcy Finlandia Wochy Francja Austria Belgia Szwecja Dania
Przewidujc, e kryzys strefy euro moe znacznie si zaostrzy: 1) przeduylimy na dwa lata i podwyszylimy do 30 mld dolarw elastyczn lini kredytow, ktr zapewniono nam w Midzynarodowym Funduszu Walutowym; 2) wyprzedzajco zapewnilimy finansowanie potrzeb pastwa na rok 2011 (na poziomie przekraczajcym obecnie 90%), dziki czemu na koncie budetu pastwa znajduje si 50 mld zotych (w poprzednich latach byo to 712 mld zotych).
27.0 27.8 28.9 28.9
29.6 29.8
31.3 31.8 32.9
33.9
34.5 35.1
35.5
36.0 36.7
37.9
38.0
39.0 39.6 41.1
43.3 43.4
43.5
165
www.platforma.org
W Polsce w czasie naszych czteroletnich rzdw udao si obroni wzrost gospodarczy. By on najszybszy w caej Unii w latach kryzysu (20082010) i wynis cznie 10,6%. Wrd wikszych krajw uprzemysowionych caego wiata bylimy na szstym miejscu, wyprzedzajc Kore Pd. i Tajwan. Dziki temu doganialimy bogate kraje Europy Zachodniej szybciej ni kiedykolwiek wczeniej. W cigu tych trzech lat udao nam si pokona dystans, ktry poprzednim rzdom zaj ponad trzy razy tyle, bo a 10 lat. Gdybymy rozwijali si w tamtym tempie, to pod wzgldem poziomu ycia dogonilibymy Uni dopiero za 49 lat. Natomiast przy obecnym tempie stanie si to faktem ju za 15 lat. Obecnie nasz wzrost jest notowany na poziomie okoo 4% PKB.
PKB per capita w Polsce wg PPS (UE27=100)

62,0% 60,5%
0,78 pp. rocznie W tym tempie dogonienie UE27 zajmie 49 lat

54,5% 51,3% 51,9%
56,3%
+ 7,5
50,6% 47,7% 48,5% 48,2% 48,2% 48,8%
3 lata, 20072010 + 7,8 2,5 pp. rocznie W tym tempie dogonienie UE27 zajmie 15 lat
46,7% 44,8% 42,9% 40,3% 41,2%
47,5%
10 lat, 19972007
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
rdo: AMECO, KE
166
stabilna gospodarka
Jednak wzrost gospodarczy musi suy czowiekowi, nigdy odwrotnie. Musi powodowa bogacenie si Polakw i co najwaniejsze zapewni im miejsca pracy. To rwnie udao si nam osign. Pomimo wiatowego kryzysu powstao w Polsce tysice nowych miejsc pracy. Prawie poowa wszystkich dodatkowych miejsc pracy stworzonych w Europie w latach 20082010 powstaa nad Wis (730 tys.). Pod wzgldem nowych miejsc pracy jestemy na pierwszym miejscu w Europie, wyprzedzajc Niemcy (650 tys.), a warto pamita, e maj one ponad dwukrotnie wicej ludnoci. W porwnaniu z tym samym kwartaem 2007 roku mamy w Polsce ju ponad milion nowych miejsc pracy.
Liczba pracujcych (BAEL) porwnanie midzynarodowe zmian w okresie 20082010

528 157
108 69 18
5 -19 -37 -40 -44 -84 -86 -93 -114 -121 -145 -176 -177 -191 -192
-200 -273
-350
Luksemburg
Wielka Brytania
Litwa Portugalia Bugaria
rdo: Eurostat
-1900
Hiszpania
Belgia
Austria
Cypr Szwecja
Sowenia Czechy
Finlandia Estonia
Irlandia
Niemcy Francja
Sowacja
Holandia
Rumunia
Wochy
Polska
Malta
Dania
Grecja
Wgry
otwa
167
www.platforma.org
Co zrobimy
Bdziemy dy do zrwnowaonego budetu w czasie nastpnej kadencji. Zredukujemy zaduenie do 48% PKB z obecnych 53%. Podejmiemy dziaania, aby dug obniy si do 40% PKB do roku 2018. Dziki takiej konsolidacji finansw publicznych spadn koszty obsugi dugu i kredytowania si na rynku przez sektor publiczny i prywatny. Narodowy Bank Polski bdzie mia przestrze do obniania stp procentowych, co wspomoe wzrost gospodarczy. Aby utrzyma wiarygodno finansow Polski i zapewni finansowanie wszystkich potrzeb pastwa wobec obywateli w sytuacji potencjalnego powrotu kryzysu finansowego na wiecie, utrzymamy nasz Elastyczn Lini Kredytow w MFW i ju jesieni zabezpieczymy przyszoroczne finansowanie pastwa. Wdroymy docelow regu budetow, ktra zwie limit wydawanych rodkw ze redniookresowym wzrostem gospodarczym.
168
stabilna gospodarka
BEZPIECZNE PIENIDZE
Pastwo ma obowizek zabezpieczy si przed moliwymi turbulencjami w sektorze bankowym, majc na uwadze bezpieczestwo tysicy polskich firm i milionw konsumentw.
Czego dokonalimy
Wraz z wybuchem wiatowego kryzysu jako jeden z pierwszych rzdw w Europie stworzylimy ramy prawne dodatkowo zabezpieczajce pienidze Polakw w bankach. Ju w grudniu 2008 roku Sejm uchwali podwyszenie gwarancji naszych kont z 22 tys. euro do 50 tys. euro (a w 2009 roku dodatkowo do poziomu 100 tys. euro). W 2009 roku w ramach pakietu antykryzysowego wprowadzilimy take tzw. ustaw pynnociow, zapewniajc dodatkow pynno bankom, w miar potrzeby, i ustaw rekapitalizacyjn, umoliwiajc wzmocnienie kapitaowe bankw przez pastwo, tym samym zabezpieczajc interesy klientw bankw i stabilno sektora bankowego. W sierpniu biecego roku wesza w ycie tzw. ustawa spreadowa, pozwalajca tym, ktrzy
169
www.platforma.org
zacignli kredyty w walucie zagranicznej, spaca raty bezporednio w tej walucie (zakupione w dowolnym banku lub kantorze). Powinno to wyeliminowa stosowanie niekorzystnego dla klientw kursu wymiany zotych na walut przy zapacie rat. Badanie odpornoci na szoki ekonomiczne (tzw. stress test) przeprowadzone w lipcu tego roku przez Europejski Nadzr Bankowy (EBA) wykazao, e Bank PKO BP jest trzecim najbezpieczniejszym wrd 91 najwikszych europejskich bankw. Analogiczne badania przeprowadzone w innych polskich bankach przez Narodowy Bank Polski i Komisj Nadzoru Finansowego pokazuj, e Polski sektor bankowy jest jednym z najbezpieczniejszych w Europie.
Co zrobimy
Wprowadzimy w przyszej kadencji tzw. bankow opat ostronociow, uiszczan przez instytucje prowadzce dziaalno bankow. rodki te bd kierowane do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, a nie do budetu pastwa, i bd mogy by uywane zamiast rodkw podatnika w przypadku potrzeby
170
stabilna gospodarka
dokapitalizowania ktrego z bankw na skutek ewentualnego przyszego kryzysu finansowego. Wzmocnimy polski sektor bankowy m.in. przez stworzenie Rady Ryzyka Systemowego pod przewodnictwem Prezesa NBP, na wzr Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (ang. European Systemic Risk Board), ktrej przewodniczy Prezes Europejskiego Banku Centralnego, co w wikszym stopniu zapewni dugoterminowe bezpieczestwo naszych rodkw w bankach.
EMERYTURY I RYNEK PRACY

Godna emerytura i wiksza liczba miejsc pracy to nie tylko dobrze brzmice haso wyborcze. To przede wszystkim konkretne cele, ktre kady rzd musi umie zrealizowa, a jest to szczeglnie trudne w czasie wiatowego kryzysu gospodarczego. Tylko odpowiedzialna polityka budetowa poczona z konsekwentn zmian systemu pozwala w peni zrealizowa te postulaty.
Czego dokonalimy
Utrzymalimy obnik skadki rentowej i stawek PIT, mimo e wielu ekspertw nakaniao
171
www.platforma.org
nas do tego, aby w dobie kryzysu powrci do wczeniejszych stawek. wiadomie wybralimy trudniejsz drog, wiedzc, e utrzymanie tych decyzji wie si z koniecznoci przygotowania finansw publicznych na znaczny ubytek dochodw pastwa. Przeprowadzilimy reform otwartych funduszy emerytalnych, aby zahamowa wzrost dugu, przy jednoczesnym zabezpieczeniu przyszych emerytw. Ponadto osoby, ktre bd oszczdza na tzw. indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), skorzystaj ze specjalnej ulgi podatkowej. Obniylimy take pobieran przez OFE opat od skadki z 7% do 3,5%, dziki czemu uczynilimy emerytury bezpieczniejszymi, a rwnoczenie obniylimy potrzeby poyczkowe pastwa. Najwaniejsz reform byo wprowadzenie emerytur pomostowych. W przeciwiestwie do poprzedniego rzdu nie balimy si tego zrobi. Dziki tym, kluczowym dla dokoczenia reformy emerytalnej, zmianom do 2015 roku efektywny wiek emerytalny podwyszy si o 3 lata. Do 2020 roku da to caemu naszemu spoeczestwu prawie 45 mld zotych oszczdnoci.
172
stabilna gospodarka
Udao nam si utrzyma wysoki wzrost gospodarczy. Dziki temu moglimy w peni wywiza si z naszych zobowiza wobec starszego pokolenia. W sytuacji gdy w wielu innych krajach dokonywano ostrych ci wiadcze, nam udao si podnie wysoko emerytur przecitnie z 1347 zotych w 2007 roku a do 1785 zotych w 2011 roku. W 2005 wynosiy one zaledwie 1257 zotych. Dziki zapewnieniu stabilnoci gospodarczej moglimy podnie pac minimaln w bezpieczny sposb, czyli tak, e nie spowodowao to wzrostu bezrobocia. Na 2012 rok podnielimy j do poziomu 1500 zotych. Oznacza to wzrost w stosunku do rzdw PiS o 564 zotych, a w stosunku do rzdw SLD a o 651 zotych.
173
www.platforma.org
Paca minimalna brutto

1 386.0
1 500.0
936.0 849.0
2005
rdo: MF
2007
2011
2012
Przyjlimy tzw. pakiet antykryzysowy, ktry uatwi przedsibiorcom elastyczne reagowanie na kryzys, m.in. poprzez dusze rozliczanie czasu pracy i wprowadzenie ruchomego czasu pracy. Pomimo kryzysu, stopa bezrobocia w pierwszym proczu 2011 roku wyniosa 12,8%, podczas gdy w 2007 roku, czyli w czasach wietnej koniunktury na wiecie, wynosia 13,9%, a w 2005 a 19,0%. Stopa bezrobocia wrd absolwentw szk wyszych obniya si z 22,8% w 2007 roku do
174
stabilna gospodarka
21,5% obecnie (w 2005 wynosia a 31,3%). Pod tym wzgldem pozycja Polski w UE poprawia si w stosunku do rzdw SLD i PiS a o cztery pozycje. Gwn przyczyn ubstwa jest brak pracy. Dlatego, tworzc nowe miejsca pracy i ograniczajc bezrobocie, walczylimy take z ubstwem. Odsetek ludzi zagroonych ubstwem lub wykluczeniem spoecznym obniylimy z 34,4% w roku 2007 roku do 27,8% obecnie. W 2005 roku wynosi on jeszcze wicej, bo a 45,3%.
Co zrobimy
Pace sfery budetowej, zamroone ze wzgldu na kryzys, zaczn ponownie rosn. Podobnie jak konsekwentnie zwikszylimy pace nauczycieli, bdziemy sukcesywnie podnosi wynagrodzenia innych wanych spoecznie grup zawodowych, zaczynajc od nauczycieli akademickich i policjantw. Wzorem krajw najbardziej rozwinitych wprowadzimy przepisy gwarantujce kobietom rwn pac za rwn prac, eliminujc dyskryminacj kobiet w miejscu pracy.
175
www.platforma.org
Wprowadzimy reform emerytur mundurowych. Zrobimy to z poszanowaniem praw nabytych, co oznacza, e nowe zasady nie bd dotyczyy osb obecnie pracujcych w tych subach. Zwikszymy efektywno zarzdzania aktywami OFE. Dla osb zbliajcych si do emerytury wprowadzimy bezpieczne fundusze, jednoczenie dla osb modych pozostawimy fundusze bardziej efektywne, aby w peni mogy one skorzysta na wzrostach giedowych w dugim okresie. Zwikszymy ulgi podatkowe dla dobrowolnie odkadajcych na emerytur Polakw do 6% dochodu, by motywowa ich do oszczdzania i wzmacnia bezpieczestwo emerytalne. Otworzymy zawody, ktre do tej pory pozostaway zamknite, poniewa godzi to przede wszystkim w osoby mode, ktrym najtrudniej jest uzyska pierwsz prac. Bdziemy si przy tym wzorowa na takich krajach, jak Szwecja czy Finlandia, w ktrych liczba zawodw regulowanych jestnajnisza w UE. Nadal bdziemy intensywnie prywatyzowali przedsibiorstwa pozostajce pod kontrol Skarbu Pastwa. Rwnoczenie unowoczeni-
176
stabilna gospodarka
my zarzdzanie udziaami Skarbu Pastwa w przedsibiorstwach o kluczowym znaczeniu dla gospodarki tak, aby odpowiaday one standardom sektora prywatnego.
ROLNICTWO
W ostatnich latach polskie rolnictwo, dziki funduszom unijnym i dynamicznie rozwijajcemu si przemysowi rolno-spoywczemu, przeywa gwatowny rozwj. Polskie sery, przetwory i miso ciesz si popularnoci na wiatowych rynkach. Dziki temu Polska wie si zmienia. Staje si atrakcyjnym miejscem pracy, zamieszkania i wypoczynku. Zmniejsza si dystans w poziomie ycia pomidzy obszarami wiejskimi a miastami. Rosncy popyt na ywno na wiecie stwarza szans, aby wie i rolnictwo obj naszym programem inteligentnego rozwoju. Rolnictwo powinno pozosta istotn czci polskiej gospodarki i fundamentem bezpieczestwa ywnociowego obecnych i przyszych pokole. Dlatego chcemy wspiera rozwj nowoczesnego rolnictwa. Do tego potrzebne jest inteligentne i oparte na umiejtnoci wsppracy wykorzystanie rodkw publicznych. Celem powinno by wspomaganie gospodarstw rodzinnych w zwikszaniu areau i tworzeniu grup producenckich, bo tylko tak mona poczy utrzymanie
177
www.platforma.org
wysokiej jakoci i bezpieczestwa polskiej ywnoci z wiksz rentownoci gospodarstw i podnoszeniem jakoci ycia ludzi na wsi.
Czego dokonalimy
Od momentu przystpienia Polski do UE wsparcie publiczne dla rolnikw wynioso ju ponad 113 mld zotych, w tym ponad 76 mld zotych pochodzio ze rodkw Wsplnej Polityki Rolnej. Gwnym mechanizmem wsparcia modernizacji polskiego rolnictwa s dopaty bezporednie. Polscy rolnicy otrzymali ponad 63 mld zotych dopat bezporednich. Z dopat hektarowych korzysta blisko 1,5 mln rolnikw. Polska jest take liderem w wykorzystaniu innych instrumentw Wsplnej Polityki Rolnej. czna warto rodkw przekazanych na modernizacj polskiego rolnictwa z Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich przekroczya ju kwot 26 mld zotych, co stawia nasz kraj na pierwszym miejscu wrd pastw UE. W samym rekordowym 2010 roku kwota wsparcia wyniosa 8,2 mld zotych, a w 2011 roku przekroczya ju 6 mld zotych.
178
stabilna gospodarka
Dodatkowo ze rodkw UE korzystaj polscy rybacy. Z funduszy unijnych otrzymali oni ju ponad miliard zotych, a dodatkowy miliard zostanie rozdysponowany w najbliszym czasie. Realizujemy take wiele dziaa, ktre maj przeciwdziaa wyludnianiu si wsi. Zwikszylimy wysoko premii dla modych rolnikw z 50 tys. do 75 tys. zotych. Dla studentw z rodzin wiejskich o dochodach nieprzekraczajcych 600 zotych na osob stworzylimy program udzielania porcze do wysokoci 100% wykorzystanej kwoty kredytu. Budet na renty strukturalne zosta zwikszony o 320 mln euro. Dla producentw rolnych wprowadzilimy moliwo uzyskania preferencyjnych kredytw na sfinansowanie zakupu udziaw i akcji zakadw przetwrczych. Stworzylimy dziewi specjalnych Funduszy Promocji Produktw Rolno-Spoywczych, zarzdzanych wycznie przez rolnikw. Ronie liczba grup producentw rolnych. Tylko w 2008 roku zarejestrowanych zostao 158 nowych grup. W caym kraju jest ich blisko 700. Ju dzi obowizuje preferowanie grup producenckich w dziaaniach pomocowych, a ich dalszy rozwj wpisuje si w nasz filozofi rozwoju i dobrobytu opartego na wsppracy.
179
www.platforma.org
Ponad 70 mln euro rodkw z Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich przeznaczonych zostao na realizacj programu Mj Rynek, dziki ktremu w kadym powiecie stworzone zostanie targowisko, na ktrym rolnicy i producenci rolni bd sprzedawa swoje produkty.
Co zrobimy
Dziki polityce rzdu gwnymi beneficjentami rodkw unijnych w kolejnych wieloletnich ramach finansowych UE po 2013 roku pozostan polscy rolnicy. Realizacja ambitnych projektw przy wykorzystaniu funduszy unijnych przyspieszy wprowadzanie nowych technologii produkcji w rolnictwie oraz poprawi jako produkcji. Bdzie te suy zharmonizowaniu warunkw rodukcji olnej ymogami otyczcymi p r zw d ochrony rodowiska naturalnego i zdrowej ywnoci, ktra bdzie w wikszym stopniu naszym hitem eksportowym. Bdziemy wspiera rodzinne gospodarstwa, aby nadal wytwarzay dobr i tani ywno, aby zachoway swoj wielk warto spoeczn, kulturow i narodow. Dla tych gospodarstw przygotowany zostanie uproszczony system
180
stabilna gospodarka
pozyskiwania unijnych rodkw. Zniesiony zostanie obowizek dostarczania co roku tych samych szczegowych informacji. Pakiet dla rodzinnego gospodarstwa bdzie zachca do modernizacji, rozwoju i konkurowania gospodarstw midzy sob. Wprowadzimy preferencyjny kredyt konsolidacyjny (podobny do hipotecznego) dla gospodarstw rodzinnych chccych powikszy area, pod warunkiem prowadzenia rachunkowoci rolniczej. W pierwszej poowie 2011 roku ponad 51 tys. ha gruntw w gestii Skarbu Pastwa zostao sprzedane. Wikszo nabywcw stanowiy grupy rolnikw prowadzcych gospodarstwa rodzinne, ktrzy zakupili ziemi, eby powikszy wasne gospodarstwa. Zgodnie z Traktatem Akcesyjnym w 2013 roku osigniemy poziom patnoci dopat bezporednich dla rolnikw w wysokoci 100%. Jednak ze wzgldu na historyczne uwarunkowania (m.in. wysoko plonu referencyjnego), formalne zrwnanie patnoci nie oznacza, e polscy rolnicy bd otrzymywali wsparcie rwne wysokoci pomocy otrzymywanej w innych krajach UE. Dlatego ju w 2008 roku rozpoczlimy batali o zmian zasad Wsplnej Polityki Rolnej po 2013 roku. Cay czas trwaj dyskusje, spotkania i konsultacje w tej sprawie. Opowiadamy si za
181
www.platforma.org
odejciem od historycznych tytuw do patnoci. Jestemy za stworzeniem sprawiedliwego, prostego i przejrzystego systemu dopat bezporednich. Coraz wicej pastw popiera nasz punkt widzenia. Podejmiemy dziaania ukierunkowane na restrukturyzacj i zwikszenie wydajnoci rolnictwa poprzez wsparcie rozwoju innowacyjnego sektora rolno-spoywczego. Rozwj ten odbywa si bdzie poprzez modernizacj, wspieranie innowacyjnoci i efektownoci produkcji, a take poprzez wsparcie w zakresie pozyskiwania energii ze rde odnawialnych. Dziki programowi wietliki, szerokopasmowemu Internetowi w kadej gminie, e-podrcznikom i funduszom spjnoci przeznaczonym na rozwj i unowoczenienie wiejskiej infrastruktury nadal bdziemy niwelowa nierwny start modziey wiejskiej nierwny dostp do wiedzy i podnoszenia kwalifikacji, take w dziedzinach zwizanych z nowoczesnym gospodarowaniem. Kluczem do modernizacji polskiej wsi jest edukacja od pierwszych lat ycia dziecka. Uchwalona ustawa obkowa oraz programy wpierajce powstawanie punktw dziennej opieki nad dziemi (program Maluch) pozwol zwikszy
182
stabilna gospodarka
liczb obkw i przedszkoli na obszarach wiejskich. Podejmiemy dziaania upowszechniajce posiadanie komputerw osobistych przez rolnikw oraz szkolenia zapobiegajce e-wykluczeniu na wsi (w dziedzinie wykorzystania sieci, technologii informacyjno-komunikacyjnych i e-biznesu). Nasze dziaania skoncentrujemy na wspieraniu rozwoju przedsibiorczoci wiejskiej, przede wszystkim agroturystyki, oraz promocji lokalnych przedsibiorcw, uatwiajc im przydomow produkcj, przetwrstwo i sprzeda produktw rolnych. Przeznaczymy miliard zotych ze rodkw unijnych na Fundusz Przedsibiorczoci na Wsi. Za jego pomoc wesprzemy osoby odchodzce z rolnictwa do innej dziaalnoci na wasny rachunek, co zwikszy dywersyfikacj ekonomiczn na wsi, bdzie wspiera rozwj usug i mobilno zawodow mieszkacw wsi.
183
www.platforma.org
CZYSTE RODOWISKO
Polska w ostatnich latach szybko si rozwija i nadrabia wieloletnie zalegoci infrastrukturalne i gospodarcze. Ten dynamiczny rozwj odbywa si w zgodzie z zasadami ochrony rodowiska i wanie dlatego nasz kraj cigle wyrnia si na tle innych krajw europejskich nieskaon przyrod, piknymi lasami, malowniczym krajobrazem. Naszym celem jest dalsza, skuteczna ochrona i promocja unikalnych rodowiskowych zasobw Polski, przy jednoczesnym wspieraniu dugofalowego rozwoju gospodarczego kraju i dbaoci o lepsz jako ycia Polakw.
Czego dokonalimy
Odblokowalimy procedury rodowiskowe dla inwestycji, dziki czemu udao si podpisa najwiksz w historii ilo umw na budow drg i autostrad. Zakoczylimy bezsensowny, destrukcyjny i kosztowny spr wok Doliny Rospudy, czym udowodnilimy, e mona budowa infrastruktur w Polsce z poszanowaniem cennych ekosystemw. Skrcilimy czas wydawania pozwole rodowiskowych z 300 do 100 dni. Zakoczylimy spory z Bruksel, m.in. o wyznaczenie obszarw NATURA 2000, dziki czemu
184
stabilna gospodarka
odblokowalimy unijnych.
finansowanie
projektw
Najlepiej w historii Polski radzimy sobie z wykorzystaniem funduszy. Podstawow zasad wyboru beneficjentw byy konkursy. Rozdysponowalimy blisko 5 mld euro na inwestycje prorodowiskowe. Stworzylimy nowy system gospodarki odpadami dziki czemu ju od stycznia 2012 roku z polskiego krajobrazu zaczn znika gry mieci, przedsibiorcy zyskaj moliwo konkurencji na terenie caego kraju, wzmocniona zostanie rola samorzdw w zagospodarowaniu odpadw. agodzone s zapisy dotyczce polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Dziki zdecydowanej postawie polskich negocjatorw wypracowalimy korzystne zapisy dotyczce pakietu energetyczno-klimatycznego w odniesieniu do zobowiza poprzedniego rzdu przyjtych przez Rad Europejsk w 2007 roku redukcji emisji o 20% i 30%. Dziki strategii negocjacyjnej rzdu w cigu ostatnich czterech lat Polska staa si wanym graczem w Europie, z ktrego zdaniem na temat polityki energetycznej i klimatycznej naley si liczy.
185
www.platforma.org
Zaczlimy zarabia na klimacie. Polska znaczco zredukowaa emisje mimo zaniedba rzdu PiS stworzylimy system, dziki ktremu Polska pozyskuje rodki na inwestycje klimatyczne w ten sposb zarobilimy ju ponad 80 mln euro. Pienidze s wykorzystywane gwnie na termoinwestycje w szkoach, przedszkolach, szpitalach, domach pomocy spoecznej i na ekologiczne wytwarzanie energii. Stworzylimy projekt Green Evo, aby promowa za granic najlepszych polskich przedsibiorcw w brany ochrony rodowiska. Rozwijamy w ten sposb Polsk myl technologiczn i promujemy pomysowo i kreatywno.
Co zrobimy
Najwaniejszym celem rzdu jest zapewnienie obywatelom wysokiej jakoci ycia czystego powietrza, czystej wody i terenw zielonych, w zgodzie z rozwojem gospodarczym kraju. Kluczowe jest zachowanie unikalnej polskiej przyrody w dobrym stanie. Objcie ochron najcenniejszych przyrodniczych fragmentw kraju oraz utrzymanie wyrniajcej si w skali Europy rnorodnoci biologicznej to nasz obowizek wobec przyszych pokole. Deniem rzdu bdzie kontynuacja dziaa zwizanych
186
stabilna gospodarka
z powikszeniem obszaru chronionego Puszczy Biaowieskiej, objcie ochron unikalnego krajobrazu i przyrody Mazur oraz stworzenie mechanizmw wsparcia dla podmiotw gospodarujcych na obszarach chronionych. Duym problemem dla ochrony polskich gatunkw rolin moe sta si wysiewanie na polach rolinnoci genetycznie zmodyfikowanej. Rzd bdzie dy, aby w Polsce moliwe stao si tworzenie stref wolnych od GMO. Niemal 28% powierzchni Polski stanowi wyjtkowej jakoci lasy. Konieczna jest kontynuacja programu zwikszania lesistoci kraju. Konieczne jest rwnie utrzymanie integralnoci Lasw Pastwowych. Wacicielem lasw musi pozosta pastwo. Dbajc o mieszkacw polskich miast, bdziemy wspiera ekologiczne formy transportu transport zbiorowy i cieki rowerowe. Bdziemy rozwija inteligentne systemy sygnalizacji wietlnej, ktre nie tylko rozadowuj korki, ale rwnie powoduj zmniejszenie emisji spalin. Wskutek znaczcej poprawy planowania przestrzennego w miastach bd skutecznie chronione obszary zielone (m.in. parki), ktre poza funkcjami wypoczynkowymi peni take inne wane funkcje biologiczne, oczyszczaj powietrze i retencjonuj wod.
187
www.platforma.org
Mimo wprowadzenia wielu uproszcze i skrcenia czasu oczekiwania na decyzj rodowiskow, procedury i przepisy w zakresie ochrony rodowiska nadal s skomplikowane. Bdziemy dyli do uproszczenia obcie administracyjnych w tym obszarze dla przedsibiorcw, w szczeglnoci poprzez uproszczenie prawa i procedur, a take pen informatyzacj tego sektora. Bdziemy wspiera dalszy rozwj spoeczestwa obywatelskiego poprzez wzmacnianie wsppracy z organizacjami pozarzdowymi na rzecz ochrony zasobw przyrodniczych oraz jednoczesnego rozwoju gospodarczego kraju. Zreformujemy zarzdzanie gospodark wodn w Polsce, tak by uporzdkowa ukad instytucjonalny, a take system zarzdzania i finansowania, midzy innymi poprzez rozdzielenie zarzdzania wodami od zarzdzania infrastruktur. Do roku 2015 zakoczymy kluczowe przedsiwzicia zwizane z bezpieczestwem duych orodkw miejskich i innych obszarw szczeglnie zagroonych wystpieniem powodzi.
188

Program Wyborczy PO 2011

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Program Wyborczy PO 2011

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

spis

CZTERY PASZCZYZNY INTELIGENTNEGO ROZWOJU

innowacyjno i kapita spoeczny

1. Innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

Edukacja od przedszkola do pracy zawodowej

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

Plac zabaw w Gnienie wybudowany w ramach programu Radosna szkoa

innowacyjno i kapita spoeczny

Przecitne wynagrodzenie nauczycieli (w zotych)

2007 kontraktowy mianowany

innowacyjno i kapita spoeczny

Astrobaza, czyli przyszkolne, mae obserwatorium astronomiczne

innowacyjno i kapita spoeczny

Na wzr Centrum Nauki Kopernik stworzymy pitnacie regionalnych Centrw Nauki

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

Nakady na szkolnictwo wysze (w mld zotych)

Popularno poszczeglnych typw uczelni publicznych na studiach stacjonarnych (liczba kandydatw/miejsce)

4.5 4 3.5 3 2.5 2 1.5 1 0.5 0 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011

uniwersytety uczelnie techniczne

innowacyjno i kapita spoeczny

Collegium Humanisticum Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu

innowacyjno i kapita spoeczny

Od pomysu do przemysu kultura innowacyjnej przedsibiorczoci

innowacyjno i kapita spoeczny

Narodowe Centrum Bada i Rozwoju

Narodowe Centrum Nauki

innowacyjno i kapita spoeczny

Nakady na nauk (w mld zotych)

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

Opera i Filharmonia Podlaska w Biaymstoku

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

innowacyjno i kapita spoeczny

BADANIE EBRD o wzrocie zaufania Polakw do siebie

23% 18% 21%

Zaufanie do innych ludzi

Zaufanie do partii politycznych

innowacyjno i kapita spoeczny

Projekt wietlika, czyli lokalnego centrum aktywnoci dla dzieci i dorosych

innowacyjno i kapita spoeczny

Bezpieczestwo energetyczne i rodowiskowe

Wizualizacja terminalu LNG w winoujciu

Bezpieczestwo strategiczne i obronno

Europejskiej to dziaania, ktre bardzo dobrze wpisuj si w t strategi.

rednie czasy oczekiwania do poradni kardiologicznych dla dzieci

czerwiec 2007 roku

czerwiec 2011 roku

Przecitna warto redniego przewidywanego czasu oczekiwania* (w dniach)

rednie czasy oczekiwania do poradni chirurgii urazowo-ortopedycznej dla dzieci

czerwiec 2007 roku

czerwiec 2011 roku

Przecitna warto redniego przewidywanego czasu oczekiwania* (w dniach)

Stadion PGE Arena Gdask

wolny obywatel i efektywne pastwo

3. Wolny obywatel i efektywne pastwo