You are on page 1of 149

Caroline Myss

Anatomia duszy
Siedem stopni mocy i uzdrowienia

Anatomy
WYDAWNICTWO

Informacji zawartych w tej ksice nie naley traktowa jako porady lekarskiej. Jeeli masz problem ze zdrowiem, ktry wymaga konsultacji medycznej, zgo si do lekarza. Tytu oryginau: ANATOMY OF THE SPIRIT The Seven Stages of Power and Healing Copyright 1996 by Caroline Myss, Ph. D. Foreword copyright 1996 by Crown Publishers, Inc. za zgod Harmony Books, oddz. Random House, Inc. Copyright 2000 for the Polish edition by Anatomy Wszelkie prawa zastrzeone. aden fragment niniejszej ksiki nie moe by publikowany bez zgody wydawcy. Wydawca: Wydawnictwo Anatomy Przekad i streszczenie: Dariusz Diirschlag Redakcja i korekta: Tomasz Dziedziczak Elbieta Przedlecka Konsultacja medyczna: lek med. Marta Klimek-Lewandowska Projekt okadki: Renata i Pawe Szar Skad i amanie: LightPlain Wydanie I ISBN 83-914725-0-7 Druk i oprawa: Drukarnia im W. Anczyca, Krakw

Ksik t, z bezgraniczn mioci i wdzicznoci, dedykuj trzem moim wasnym anioom, bez ktrych nie przetrwaabym najtrudniejszych chwil ycia: matce, ktra stale dodaje mi si, bratu Edwardowi, ktry jest rdem mej radoci i optymizmu oraz bratowej Amy, klejnotowi naszej rodziny. Do naszych Czytelnikw Pragniemy, aby ksiki, ktre publikujemy, przyczyniay si do tworzenia lepszego wiata wiata przyjaznego wszystkim istotom, opartego na mioci i deniu do wewntrznego rozwoju. Naszym celem jest obudzenie w sercach naszych Czytelnikw potrzeby wsplnego doskonalenia si i wiadomego uczestniczenia w trudzie stawania si prawdziwym Czowiekiem. Adam Gobiowski Wydawnictwo Anatomy

Spis treci Sowo wstpne.....5 Wstp: Pojawienie si intuicji medycznej.....8 Wprowadzenie: Krtka biografia.....13 Punkty zwrotne Poznawanie intuicji Od hobby do zawodu Ostatni zwrot Cz pierwsza Nowy jzyk ducha Rozdzia 1: Medycyna energetyczna a intuicja.....23 Pole energetyczne czowieka Zasada pierwsza: Biografia staje si biologi Zasada druga: Wewntrzna moc jest niezbdna dla zdrowia Zasada trzecia: Sam moesz sobie pomc Odczytywanie symbolicznego znaczenia Rozdzia 2: Stworzeni na obraz Boga.....37 Symboliczna moc siedmiu czakr Symboliczna moc sakramentw chrzecijaskich Symboliczne znaczenie dziesiciu sefir Zwizki zachodzce midzy czakrami, sakramentami i sefirami Siedem uniwersalnych prawd Cz druga Siedem uniwersalnych prawd Rozdzia 1: Czakra pierwsza: energia wsplnoty.....55 Kultura grupowa Energetyczne skutki wzorcw mylowych Przeciwstawienie si szkodliwemu oddziaywaniu energii grupowej Pytania Rozdzia 2: Czakra druga: moc zwizkw.....68 Moc decydowania Wybr a zwizki Opanowanie energii twrczej Opanowanie energii seksualnej Energia pienidzy Etyka Osobista moc drugiej czakry Pytania Rozdzia 3: Czakra trzecia: osobista moc.....86 Budowanie poczucia wasnej wartoci Potgowanie siy wewntrznej Wiara w siebie i intuicja Cztery stopnie osobistej mocy Wyzwania na drodze ku osobistej mocy Pytania Rozdzia 4: Czakra czwarta: moc uczu.....101

Opanowanie mocy mioci Droga do boskoci wiedzie poprzez mio do siebie Rozbudzanie samowiadomoci Przeamanie jzyka cierpienia Droga do silnego serca Pytania Rozdzia 5: Czakra pita: moc woli.....112 Konsekwencje lku Wiara Pomidzy sercem a umysem Pytania Rozdzia 6: Czakra szsta: moc umysu.....121 Stosowanie nieprzywizania Zwizek wiadomoci ze zdrowiem wiadomo i mier Rozwijanie wiadomoci nieosobowej i umiejtnoci odczytywania symbolicznego znaczenia Stawanie si wiadomym Pytania Rozdzia 7: Czakra sidma: nasz cznik duchowy.....134 Przebudzenie duchowe Kryzysy duchowe i potrzeba oddania Przetrwanie ciemnej nocy duszy " Pytania Posowie: Przewodnik wspczesnego mistyka.....144 Wskazwki dla wspczesnego mistyka Codzienna medytacja Podzikowania

Sowo wstpne Nie czsto mamy okazj pozna kogo wyjtkowego, kto potrafi zmieni nasz sposb patrzenia na nas samych i otaczajcy nas wiat. Dziki tej ksice poznasz tak wanie osob. Caroline Myss jest autork i osob posiadajc due dowiadczenie w dziedzinie intuicyjnej diagnozy. Poprzez swj oryginalny sposb traktowania duchowoci i znaczenie, jakie nadaje osobistej odpowiedzialnoci jednostki za jej zdrowie, intryguje, prowokuje i inspiruje czytelnika. Niektre wnioski wycignite przez Caroline wydadz si tak oczywiste, e bdziesz si zastanawia, dlaczego sam wczeniej nie mylae w ten sposb. Stawiane przez ni tezy pobudz Ci emocjonalnie i mentalnie powodujc, e na nowo przemylisz swoj duchow ciek. Przed kilkunastu laty po raz pierwszy zetknem si z filozofi Caroline. Jej proste i pene mocy przesanie mwi, e kady z nas przyszed na wiat, aby wypeni wyznaczone sobie zadanie, aby wywiza si z umowy, ktrej charakter jest wity, i nauczy si wykorzystywa swoj osobist moc w sposb odpowiedzialny, mdrze i z mioci. Przez tysice lat dominowa w spoeczestwie pogld, e moc demoralizuje, a absolutna moc psuje cakowicie. Wadza i kontrola, pienidze i seks stanowiy namiastk mocy. W artykule, ktry zosta opublikowany niedawno w jednym z magazynw, przeczytaem, e John F. Kennedy by osob pozbawion mocy, cho prowadzi bogate ycie, a jego potrzeby seksualne byy w peni zaspokojone. Autor artykuu trywializuje pojcie mocy, podtrzymujc panujce powszechnie przekonanie, e moc mona sobie kupi i e Kennedy zdoby j wydajc elitarny magazyn. Jeeli w podobny sposb mylisz o mocy, przygotuj si na wstrzs, gdy czytajc Anatomi duszy poznasz prawdziw moc - moc ludzkiego ducha. Na przestrzeni wiekw yo wielu mistykw i wiele osb o rozwinitej intuicji, ktre wyczuway istnienie orodkw mocy w ludzkim ciele. Pisali o tym Alicja Bailey, Charls W. Leadbetter i Rudolf Steiner. Jednak nikt wczeniej tak wyczerpujco i dogbnie nie zbada i nie opisa duchowo-energetycznej budowy organizmu czowieka, jak uczynia to Caroline Myss. Anatomia duszy zawiera podstawy medycyny dwudziestego pierwszego wieku. Najwaniejsze pytanie, jakie od wiekw zadaj sobie ludzie, brzmi: Jaki jest cel mojego ycia?" Caroline odpowiada na nie w sposb prosty i wyczerpujcy. Celem naszego istnienia jest ycie w sposb zgodny z naszymi duchowymi ideaami, kierowanie si zawsze zasad mioci bliniego i traktowanie kadej myli jak modlitwy. To zadanie jest proste, lecz wcale nie atwe! Wyobra sobie przez chwil, e wchodzisz do wypenionego ludmi pomieszczenia i ju w progu zauwaasz, e nie czujesz si tu swobodnie. Nastpnie wyobra sobie, e potrafisz wczu si w wewntrzny dialog prowadzony w podwiadomoci kadej z osb, e rozpoznajesz energi i stan zdrowia kadej z nich, a co waniejsze, wyobra sobie, e znasz dokadnie stan swojej wasnej energii i wszystkie czynniki, ktre obciaj Ci intelektualnie, fizycznie i emocjonalnie. Mdro zawarta w tej ksice jest kluczem do rozbudzenia zdolnoci widzenia energii wasnej i innych. Fizycy kwantowi potwierdzili istnienie podstawowych czstotliwoci, ktrymi emanuj wszystkie formy ycia. Te wanie wibracje wyczuwaj osoby o rozbudzonej intuicji. Ludzkie DNA przesya fale o czstotliwoci w zakresie od 52 do 78 gigahercw (biliony drga na sekund). Cho naukowe przyrzdy nie potrafi jeszcze wyznaczy przebiegu fal waciwych poszczeglnym osobom ani okreli, co blokuje przepyw tego rodzaju energii, dwa fakty s niepodwaalne. Po pierwsze, energia ycia nie jest statyczna, ma charakter kinetyczny, rozprzestrzenia si. Po drugie, osoby uzdolnione, takie jak Caroline, potrafi t energi zinterpretowa, cho ani umysu, ani ukadu energetycznego czowieka nie mona dokadnie zmierzy metodami fizyki. W czasie dwudziestopicioletniej pracy, ktr prowadziem na caym wiecie z ludmi wykorzystujcymi intuicj, nie spotkaem nikogo, kto robiby to w sposb tak przejrzysty i jednoznaczny jak Caroline. Caroline zestraja si z subtelnymi energiami ludzkiego organizmu i wsuchuje si w jzyk naszej energetycznej istoty. Jej diagnozy wielokrotnie potwierdzaj wpyw minionych i obecnych

stanw emocjonalnych na zdrowie. Caroline wyczuwa gbokie i dramatyczne przeycia, przekonania i postawy, ktre zmieniaj wibracj komrek i naruszaj spjno naszego ukadu energetycznego. Analizuje naszego ducha, ktry jest prawdziwym rdem naszej mocy. W tej ksice znajdziesz szczegowe informacje na temat siedmiu orodkw mocy ciaa czowieka. Te orodki kieruj przepywem energii yciowej. S podstawowymi biologicznymi ogniwami, ktre akumuluj emocjonaln energi na przestrzeni caego naszego ycia. Wystarczy ju, e z caego tego opracowania zapamitasz jedno stwierdzenie, a mianowicie: e biografia staje si fizjologi", aby wiele mg skorzysta. Moesz nauczy si, jak unika negatywnych skutkw wasnych przywiza i szkodliwej energii innych ludzi; jak zbudowa zdrowe poczucie wasnej wartoci i jak nie dopuci, by faszywe symbole mocy, takie jak pienidze, seks czy zewntrzny autorytet, zachwiay Twoje zdrowe poczucie siebie. Moesz take nauczy si korzysta z intuicji. Anatomia duszy zawiera nowy, ekscytujcy, ekumeniczny sposb rozumienia siedmiu energetycznych orodkw ciaa czowieka. Prezentujc siedem uniwersalnych duchowych prawd integruje judaistyczne, chrzecijaskie, hinduistyczne i buddyjskie koncepcje na temat mocy. Caroline pisze: witym przesaniem i ogniwem czcym cztery gwne religie wiata jest przekonanie, e bosko wpisana jest w ukad biologiczny czowieka w siedmiu stopniach rozwoju, ktre su przemianie i doskonaleniu osobistej mocy czowieka". Moc, jaka zawarta jest w poczeniu metafizycznego znaczenia chrzecijaskich sakramentw, Kabay i czakr, odmieni Ci na zawsze. Wiedza jest potg, a w przypadku tej ksiki stanowi klucz do potgi wasnego ducha. Anatomia duszy w sposb niezmiernie klarowny przedstawia istot medycyny alternatywnej. Stanowi inspiracj w deniu do wasnych duchowych ideaw i wprowadza w cudown rzeczywisto samouzdrawiania. Jestem szczliwy, e mogem uczestniczy w dugim procesie narodzin tego dziea. Zamknita w nim wiedza wpyna na moje ycie w sposb przerastajcy wszystkie moje oczekiwania. ycz Ci, aby take Twoje ycie zostao wzbogacone o t mdro. dr med. C. Norman Shealy zaoyciel Shealy Institute for Comprehensive Health Care zaoyciel i przewodniczcy American Holistic Medical Association prowadzi badania naukowe i praktyk kliniczn w Forest Institute of Professional Psychology autor ksiki Miracles Do Happen

Boe, bd w mojej gowie i w mym pojmowaniu Boe, bd w moich oczach i w mym spogldaniu Boe, bd w moich ustach i w mym przemawianiu Boe, bd w mym jzyku i w mym smakowaniu Boe, bd w moich wargach i w mym pozdrawianiu Boe, bd w moim nosie i w moim wchaniu/wdychaniu Boe, bd w moich uszach i w moim suchaniu Boe, bd w moim karku i w moim poddaniu Boe, bd w moich barkach i w moim dwiganiu Boe, bd w moim grzbiecie i bd w moim trwaniu Boe, bd w moich rkach i w moim siganiu/przyjmowaniu Boe, bd w moich doniach i w moim dziaaniu Boe, bd w moich nogach i w moim stpaniu Boe, bd w moich stopach i w mym pewnym staniu Boe, bd w moich stawach i w mym uwikaniu Boe, bd w moich trzewiach i w mym odczuwaniu Boe, bd w mych jelitach i w mym wybaczaniu Boe, bd w moich ldwiach i w mym spkowaniu Boe, bd w moich pucach i w mym oddychaniu Boe, bd w moim sercu i w mym miowaniu Boe, bd w mojej skrze i w mym dotykaniu Boe, bd w moim ciele i w mojej boleci Boe, bd we krwi mojej i w mej witalnoci Boe, bd w moich kociach i w mym przemijaniu Boe, bd przy mej mierci i mym zmartwychwstaniu
Tradycyjna modlitwa zaczerpnita z ksiki Prayer by Night (Cairns Publications, Sheffield, England, 1988) autorstwa wielebnego Jima Cottera

Wstp

Pojawienie si intuicji medycznej


Jesieni 1982 roku, po rozstaniu si z karier dziennikarsk i zdobyciu tytuu magistra teologii, wraz z dwjk znajomych zaoyam wydawnictwo Stillpoint. Wydawalimy ksiki powicone alternatywnym metodom leczenia. Mimo swoich zainteresowa zawodowych wcale nie miaam ochoty, by rozwija si w tym kierunku. Nie chciaam spotyka uzdrowicieli, odmawiaam uczestniczenia w medytacjach. Czuam niech do dzwonkw wietrznych, muzyki New Age i rozmw na temat organicznej uprawy warzyw. Paliam papierosy, wypijaam kaw litrami i nadal ubieraam si na wzr kutej na cztery nogi reporterki prasowej. W aden sposb nie byam przygotowana na dowiadczenia mistyczne. Mimo to jeszcze tej samej jesieni moje zdolnoci postrzegania zaczy nagle wzrasta. Gdy jaki znajomy wspomnia, e kto, kogo zna, nie czuje si dobrze, w mojej gowie od razu pojawiaa si precyzyjna informacja dotyczca przyczyny tego stanu. Pogoska o moich zdolnociach szybko rozesza si po okolicy. Ludzie zaczli dzwoni do wydawnictwa i umawia si na konsultacje dotyczce ich stanu zdrowia. Wiosn 1983 roku diagnozowaam ju rne osoby z problemami zarwno zdrowotnymi, jak i yciowymi, od depresji po raka. Trudno jest odda stan, w jakim si wtedy znajdowaam. Byam przeraona i kompletnie zagubiona. Nie mogam zrozumie, skd bior si informacje, ktre pojawiay si, gdy tylko poznaam imi i wiek danej osoby oraz otrzymaam jej przyzwolenie. Byy one i nadal s czym w rodzaju bezosobowych wyobrae, jakie czasami pojawiaj si podczas pytkiego snu. Bardzo wany jest ich neutralny, pozbawiony emocji charakter, dziki ktremu mog rozpozna, e nie s wytworem mojej wyobrani ani projekcjami. Odczucia zwizane z ich odbiorem s podobne do tych, jakie mam podczas ogldania albumu ze zdjciami nieznanej rodziny, gdzie nic z adn z osb mnie nie czy. Obrazy s wyrane, jednak cakowicie pozbawione emocji. Po kilku miesicach prowadzenia konsultacji zaczam si obawia, e moje postrzeenia przestan by trafne. Za kadym razem czuam, e wie si z nimi ogromne ryzyko. Przetrwaam pierwsze sze miesicy tylko, dlatego, e wmwiam sobie, e jest to rodzaj gry. Cieszyam si z kadego trafienia", co oznaczao dla mnie, e z moj gow chyba wszystko jest w porzdku. Mimo to nieustannie si zastanawiaam: Czy tym razem mi si uda? Co bdzie, jeeli nic si nie pojawi albo si pomyl? A jeeli kto zada mi pytanie, na ktre nie bd moga odpowiedzie? Co bdzie, jeeli powiem komu, e jest zdrowy, a pniej okae si, e jest nieuleczalnie chory? A przede wszystkim, co taka osoba jak ja robi wrd wszystkich tych ludzi z ich problemami?" Czuam si, jakby spad na mnie obowizek objawienia boskiej woli dziesitkom smutnych, przeraonych ludzi; byam do tego nieprzygotowana. Jak na ironi losu, im bardziej inni chcieli si dowiedzie, czego chce od nich Bg, tym bardziej ja sama pragnam wiedzie, czego Bg chce ode mnie. To powodowao ble gowy, migreny, ktre cigny si latami. Chciaam y jak dotychczas, jakby moje zdolnoci niczym nie rniy si np. od talentu do gotowania. Zdawaam sobie jednak spraw z tego, e nie bdzie to moliwe. Byam katoliczk, studiowaam teologi i dokadnie wiedziaam, e duchowe zdolnoci prowadz nieuchronnie do klasztoru albo do szpitala psychiatrycznego. W gbi serca wiedziaam, e mam do czynienia z czym witym, i ta wiedza rozdzieraa moj dusz na dwoje. Z jednej strony obawiaam si, e stan si niezdolna do normalnego ycia, podobnie jak dawni mistycy, z drugiej strony czuam, e przeznaczone jest mi ycie, w ktrym bd wystawiona na ocen innych, zarwno zwolennikw, jak i przeciwnikw. Jakkolwiek nie mylaam o swojej przyszoci, czuam, e czeka mnie nieszczcie. Mimo obaw fascynoway mnie moje nowe zdolnoci i czuam potrzeb dalszego diagnozowania. W tym wczesnym okresie moje spostrzeenia dotyczce zgaszajcych si osb odnosiy si do stanu ich zdrowia oraz lecych u jego podstaw emocjonalnych i psychicznych napi. Widziaam take otaczajc ludzkie ciao energi. Wiedziaam, e zawiera ona wyczerpujce
8

informacje na temat ycia danej osoby, a take, e jest ona czci jej duszy. Zaczam odkrywa co, o czym nie syszaam nigdy wczeniej: e dusza uczestniczy w naszym codziennym yciu, e zapisuje i przechowuje wszystkie nasze myli i uczucia, od najzwyklejszych po najbardziej wizjonerskie. Uczono mnie, e dusza jest czym, co po mierci idzie do nieba lub do pieka, w zalenoci od tego, jakie ycie prowadzilimy; teraz wiedziaam, e jest czym wicej. Uczestniczy w kadej chwili naszego ycia. Jest wiadom energi, esencj ycia. Kontynuowaam swoj dziaalno, w sposb do, automatyczny, a do dnia, w ktrym moje wtpliwoci zostay rozwiane. Prowadziam sesj z kobiet chor na raka. Dzie by gorcy i byam bardzo zmczona. Siedziaymy naprzeciwko siebie w moim biurze, w wydawnictwie. Zakoczyam badanie i przez chwil zwlekaam z powiedzeniem prawdy. Baam si jej reakcji na wiadomo, e nowotwr rozprzestrzeni si w caym ciele. Wiedziaam, e zapyta, dlaczego ta tragedia przydarzya si wanie jej, i czuam si rozdraniona, e bd musiaa jej odpowiedzie. Gdy zebraam si w sobie i chciaam otworzy usta, ona pooya rk na mojej nodze i powiedziaa Caroline, wiem, e jestem ciko chora na raka. Czy moesz mi powiedzie, dlaczego to przydarzyo si wanie mnie?" Moja niech bya ogromna i ju miaam jej przerwa, gniewnie mwic: Skd mog wiedzie!" - gdy nagle zostaam zalana energi, jakiej nie dowiadczyam nigdy wczeniej. Energia poruszaa si w moim ciele i wydawao si, e chce zawadn moim gosem, ignorujc przy tym cakowicie moje zdanie. Nie mogam ju patrze na siedzc przede mn kobiet, gdy poczuam, e kurcz si i jestem wielkoci dziesiciocentowej monety. Wewntrz gowy usyszaam polecenie: bd czujna. Do kobiety przemwi przeze mnie gos. Powiedzia: Pozwl mi si przyjrze caemu Twojemu yciu i kademu z Twoich zwizkw. Razem przeanalizujmy wszystkie lki, ktre kontroloway Twoje ycie, a opucia Ci energia ycia". Obecno" poprowadzia kobiet poprzez cae jej ycie. Przypomniaa jej rozmowy, chwile, kiedy w samotnoci pakaa, i wszystkie zwizki, ktre miay dla niej jakie znaczenie. Obecno" pozostawia wraenie, e kada sekunda naszego istnienia oraz psychiczna, emocjonalna, twrcza i fizyczna aktywno, a nawet odpoczynek -zostaj w jaki sposb zapamitane i zachowane. Wszelki osd, jaki wydajemy, jest zapisany. Kada postawa i pogld jest rdem pozytywnej lub negatywnej energii, za ktrej powstanie jestemy odpowiedzialni. Przestraszyam si. Zaczam si modli, czciowo ze strachu, a czciowo z poczucia pokory w obliczu doskonaoci Wszechwiata. Zawsze wierzyam, e nasze modlitwy s wysuchiwane", nie wiedziaam jednak, w jaki sposb si to odbywa. Nie potrafiam poj, jak jaki system, choby nawet boski, moe spamita potrzeby i proby wszystkich ludzi, rozrniajc, ktre dotycz np. zdrowia, a ktre spraw finansowych. Nie byam przygotowana na to dowiadczenie, w ktrym kada sekunda ycia zostaa przedstawiona jako wane, przechowywane z mioci, wydarzenie. Obserwujc to wszystko, modliam si, aby kobieta nie spostrzega, e to nie ja do niej przemawiam. Nie potrafiam jej powiedzie, dlaczego ma raka, i nie umiaabym wytumaczy, skd znam wszystkie szczegy z jej przeszoci. Gdy skoczyam si modli, znw spojrzaam na twarz kobiety. Zauwayam, e moja rka spoczywa na jej kolanie, jakby w odpowiedzi na jej gest w moim kierunku. Nie przypominaam sobie, abym j tam pooya. Cofnam rk. Draam na caym ciele. Kobieta powiedziaa tylko: Jestem Ci bardzo wdziczna. Teraz mog znie wszystko", a po chwili dodaa: Nawet mier mnie nie przeraa. Wszystko jest dobrze". Kobieta opucia moje biuro, ja rwnie wyszam po chwili. Byam wstrznita tym, co si wydarzyo. Weszam na pikny, otwarty teren, ktry przylega do wydawnictwa, i mocno postanowiam nie ukrywa swoich zdolnoci, lecz korzysta z nich bez wzgldu na wszystko. Od tamtego jesiennego dnia w 1983 roku z penym oddaniem pracowaam jako osoba diagnizujca intuicyjnie. Wykorzystywaam swoj zdolno, aby pomaga ludziom zrozumie

psychiczn i emocjonaln energi lec u podstaw ich dolegliwoci i yciowych trudnoci. Potrafi wyczu, kiedy powstaje choroba, czsto zanim osoba uwiadomi sobie, e w ogle jest chora. Jednak ludzie, ktrzy do mnie przychodz, w wikszoci przypadkw sami czuj, e dzieje si co niedobrego z ich zdrowiem lub w ich yciu. adne dramatyczne przeycie nie wywoao moich zdolnoci; pewnego dnia obudziy si we mnie, atwo i naturalnie, jak gdyby zawsze tam byy i czekay tylko na odpowiedni moment. W dziecistwie zawsze byam bardzo czujna i uwana i jak wikszo ludzi postpowaam zgodnie ze swoim instynktem. Ty take instynktownie reagujesz na energi innych ludzi, zazwyczaj jednak znasz lub widziae te osoby. Nietypowy w moim przypadku jest tylko fakt, e postrzegam energi ludzi, ktrych nigdy nie widziaam. Nawet wol nie mie z nimi kontaktu, gdy widok przeraonych twarzy przeszkadza w dokadnej analizie ich energii. Im czciej uywaam intuicji, tym bardziej precyzyjny przekaz otrzymywaam. Kierowanie si intuicj wydaje mi si teraz czym zupenie naturalnym, cho sposb, w jaki ona funkcjonuje, zawsze pozostanie dla mnie tajemnic. Jakkolwiek mog pomc innym rozwin intuicj, naprawd nie wiem, jak sama si tego nauczyam. Podejrzewam, e moja zdolno intuicyjnego postrzegania wynika z zainteresowa duchowoci i z gbokiej frustracji, jakiej dowiadczyam z powodu niemonoci zrealizowania swoich planw yciowych. Ale rwnie dobrze moga ona zosta wywoana czym, co zjadam; co wcale by mnie nie zdziwio, gdy wiem, jak dziaaj bogowie. Chocia si do tego zobowizaam, doskonalenie intuicji nie byo atwe. Nie miaam nauczycieli ani adnych wzorcw do naladowania. Otrzymaam jednak pomoc i wsparcie od osb zwizanych z medycyn. Teraz, po czternastu latach nieprzerwanej praktyki, intuicja staa si moim szstym, penoprawnym zmysem. Stanowi to dla mnie znak, e pora podzieli si z innymi wiedz na temat jzyka energii i intuicji. W swojej pracy wykrywaam emocjonalne i psychiczne przyczyny chorb. Nie ulega wtpliwoci, e istniej silne zwizki pomidzy psychik, emocjami a okrelonymi dolegliwociami. Te powizania s dobrze znane i udokumentowane, np. zwizek choroby wiecowej, nadcinienia z tak zwan osobowoci typu A. Jednak z mojego dowiadczenia wynika, e emocjonalne i psychiczne napicia lub trudnoci s gwn przyczyn wszystkich chorb fizycznych. Ponadto uwaam, e problemy psychiczne i emocjonalne powoduj zaburzenia w okrelonych, odpowiadajcych im czciach ciaa. Np. osoby, ktre przychodziy do mnie z chorob wiecow, wypieray ze swojego ycia mio i blisko. Osoby z blami krzya miay stale kopoty finansowe, a chore na nowotwory - nie zaatwione sprawy z przeszoci. Osoby z chorobami krwi przeywaj zazwyczaj gbokie konflikty na tle rodzinnym lub zwizane z ich pochodzeniem. Im lepiej poznawaam ukad energetyczny czowieka, tym bardziej byam przekonana o tym, e nic nie dzieje si w naszym ciele ani yciu przypadkowo. Zwizek pomidzy przeyciami emocjonalnymi i psychicznymi a okrelonymi schorzeniami mona najlepiej zrozumie, poznajc ludzki system energetyczny - anatomi duszy - co jest treci niniejszej ksiki i przedmiotem programu, ktrego ucz w Stanach Zjednoczonych i wielu innych krajach. Diagnozowanie intuicyjne pozwolio mi rozpoznawa nie tylko energetyczne przyczyny chorb, lecz take trudnoci zwizane z leczeniem. Bardzo wane byo dla mnie odkrycie, e uzdrowienie nie zawsze oznacza odzyskanie zdrowia fizycznego. Powrt do zdrowia dotyczy take duszy, ktra moe uwolni si od dugo skrywanych lkw lub negatywnych myli o sobie lub innych. Ten rodzaj duchowego uwolnienia i uzdrowienia moe nastpi nawet wtedy, gdy umiera ciao. Poznanie ludzkiego systemu energetycznego prowadzi do poznania siebie i jest drog poprzez wyzwania duchowe. Studiujc anatomi energii, rozpoznasz wzorce kierujce yciem i gbokie wizy czce ciao, umys i dusz. Poznanie siebie moe wnie do ycia rado, spokj umysu, a jednoczenie uzdrowi ciao i emocje.

10

Wprowadzenie do diagnozowania intuicyjnego, jakim jest ta ksika, jest podsumowaniem czternastu lat moich bada powiconych anatomii i intuicji, ciau i umysowi, duszy i energii. Poprzez t ksik pragn nauczy Ci jzyka energii, ktrym sama si posuguj. Gdy poznasz anatomi energii, zrozumiesz, e ciao jest przejawem ducha. Bdziesz mg czyta z ciaa jak z ksiki. Dostrzeesz w nim swoj dusz i zrozumiesz, czym ona jest i co czyni j i Ciebie silnym. Dowiesz si take, co osabia Twojego ducha i pozbawia Ci energii, i bdziesz mg zapobiec dalszym jej utratom. Poznanie jzyka energii i wasnego systemu energetycznego pomoe Ci odnale si w wiecie informacji intuicyjnej, ktrej odbir stanie si atwy i zrozumiay. W tej ksice odwouj si take do gbokiej i sprawdzonej wiedzy starych tradycji duchowych: do hinduistycznego systemu czakr, chrzecijaskich sakramentw i kabalistycznego Drzewa ycia, aby za ich pomoc ukaza w nowym wietle zalenoci, jakie cz ciao i dusz. wiadomie nie sigam do bogatej tradycji islamu, nie dlatego, e nie szanuj goszonych w nim prawd, lecz dlatego, e nie poznaam go tak dobrze, jak tradycji judeochrzecijaskiej, hinduistycznej i buddyjskiej. Po prostu nie mogabym z przekonaniem pisa o islamie. Korzystanie ze starej wiedzy duchowej pomaga rozwija intuicj oraz lepiej rozumie swoje wntrze i nim kierowa. Pocztkowo zamierzaam skoncentrowa si wycznie na ukadzie energetycznym, teorii i praktyce diagnozowania na podstawie energii oraz na intuicji medycznej, jednak podczas pisania ksiki doszam do wniosku, e nie potrafiabym dobrze przedstawi tych poj bez ich kontekstu duchowego. Jestem przekonana, e naszym zadaniem jest ujrzenie siebie, tej indywidualnej fizyczno-umysowej struktury, ktr jestemy, jako przejawu wikszej siy duchowej. Celem naszego ycia jest zrozumienie zarwno znaczenia osobistej mocy, jak i naszego wsplnego przeznaczenia, ktrym jest istnienie w ramach wikszej duchowej caoci. Wszyscy posiadamy ciaa, ktre w taki sam sposb choruj i tak samo powracaj do zdrowia. Dowiadczamy wsplnych dla caej ludzkoci negatywnych emocji i problemw psychicznych. Wszyscy boimy si odrzucenia, straty lub zdrady; zo jest rwnie trujca dla ciaa hindusa, yda czy chrzecijanina. Wsplne jest nam take pragnienie mioci. Pod wzgldem naszego ciaa i ducha niczym si od siebie nie rnimy. Dlatego te uywam w tej ksice jzyka symboli. Postrzeganie rzeczywistoci poprzez pryzmat symboliki jest szczeglnym sposobem widzenia siebie, ludzi i wydarze oraz rozumienia ich w kontekcie uniwersalnych wzorw archetypowych. Rozwijanie umiejtnoci odczytywania symbolicznego przesania pogbi Twoje zrozumienie wydarze, ludzi i trudnoci, a w szczeglnoci tego bolesnego dowiadczenia, jakim jest choroba, gdy ukae ich uniwersalne znaczenie i umoliwi obiektywn ocen. Stosowanie jzyka symboli pozwala zajrze w gb duszy i dostrzec wasne nieograniczone moliwoci uzdrawiania i dowiadczania peni. Na moje wykady i warsztaty przychodz bardzo rni ludzie -osoby zajmujce si zawodowo leczeniem, ci, ktrzy potrzebuj wsparcia i pomocy, a take tacy, ktrzy chc si nauczy diagnozowania intuicyjnego. Wszystkich czy ch zrozumienia wasnej duszy. Pragn wewntrznej klarownoci, by mc usysze swj intuicyjny gos. Lekarze, ktrzy uczestnicz w moich zajciach, z rozgoryczeniem opowiadaj, e gdy wyczuwaj u pacjenta, e choroba ma podoe emocjonalne lub mentalne, nie maj moliwoci postawienia odpowiedniej diagnozy, poniewa idee duchowe nic nie znacz w wiecie nauki. Wielu lekarzy tumi swoje intuicyjne wraenia, gdy jak powiedzia jeden z nich: Przeczucia nie speniaj wymaga stawianych przez instytucje ubezpieczeniowe". Inny lekarz stwierdzi: Nie interesuje mnie diagnozowanie intuicyjne. Tego mam pod dostatkiem. Abym mg skutecznie pomaga chorym, chc zdoby wicej wiedzy na temat rodzinnych wzorcw i gbszych duchowych aspektw choroby. Pacjenci wymagaj czego wicej ni lekw, ktre tylko chwilowo maskuj symptomy ich choroby". Potrzeba duchowego odniesienia i duchowej interpretacji ycia jest bardzo powszechna. Wierz, e umiejtno posugiwania si jzykiem energii i praktyka odczytywania

11

symbolicznego znaczenia pozwol wypeni przestrze, jaka dzieli medycyn tradycyjn i duchowy sposb podejcia do zdrowia i procesw leczenia. Dlatego te przez pierwsze dwa lata, gdy zajmowaam si wykrywaniem chorb, byam bardzo ograniczona brakiem wiedzy na temat ich medycznych i duchowych aspektw. Wiele informacji zachowywaam dla siebie. Moja praca ograniczaa si do pomocy w zrozumieniu psychicznych i emocjonalnych przyczyn dolegliwoci. Nie sugerowaam metod leczenia ani ewentualnych zabiegw chirurgicznych, lecz kierowaam osoby do specjalistw. W 1984 roku poznaam doktora medycyny Normana Shealy'ego i pod jego okiem zaczam intensywnie studiowa anatomi ciaa. Dziki rozmowom, jakie osobicie lub za jego porednictwem przeprowadzaam z pacjentami na temat ich ycia i choroby, mogam doskonali rozumienie odbieranych informacji. To przynioso mi ogromn ulg, bo nareszcie mogam pozwoli dojrze swoim zdolnociom, cho nie leczyam i nadal nie lecz, a tylko pomagam zrozumie zagadnienia duchowe lece u podstaw emocjonalnych i fizycznych problemw. Dziki wieloletniej wsppracy z Normanem, ktry sta si moim zawodowym partnerem i drogim przyjacielem, dowiedziaam si, e moje umiejtnoci s szczeglnie cenne, kiedy dotycz okresu poprzedzajcego pojawienie si objaww fizycznych. Zanim ciao wytworzy chorob, wysya sygnay energetyczne, ktre mwi nam, e tracimy energi, a ktre mog wystpi midzy innymi w formie chronicznej ospaoci lub depresji. Wiele osb szuka wtedy pomocy lekarskiej, gdy nie czuje si dobrze. Zazwyczaj jednak badania medyczne niczego nie wykazuj, poniewa na poziomie fizycznym nie mona wykry jeszcze zmian. Oficjalnie dopuszczone metody bada nie s w stanie wykaza utraty energii, a wikszo lekarzy nie wierzy w moliwo wykrycia jej zaburze. Jednak cigle pojawiaj si nowe, powane choroby, ktre nie poddaj si konwencjonalnym metodom leczenia. Cho niektre, jak np. AIDS, mog by diagnozowane przy wykorzystaniu tradycyjnych metod, to jednak wiele z nich wydaje si by rezultatem zbyt szybkiego tempa ycia i staego wystawienia na dziaanie fal elektromagnetycznych wytwarzanych przez komputery, anteny satelitarne, telefony komrkowe i wiele innych urzdze, ktrymi naszpikowane jest nasze otoczenie. Medycyna konwencjonalna nie uznaje chorb takich jak zesp przewlekego zmczenia ani zaburze spowodowanych degradacj rodowiska naturalnego, gdy ich przyczyn nie s rozpoznawalne mikroorganizmy. Te choroby jednak w peni mieszcz si w definicji energetycznego zaburzenia organizmu, poniewa ich objawy wskazuj na ubytki w polu energetycznym. Lekarzom, ktrzy dostrzegaj w ludzkim ciele aspekt energetyczny i ktrzy rozumiej duchow natur czowieka, intuicja medyczna moe by przydatna w rozpoznawaniu energetycznego podoa wystpujcych chorb, a take w leczeniu zarwno ich przyczyn, jak i symptomw. Leczenie pola energetycznego moe obejmowa szereg metod terapeutycznych: psychoterapi, akupunktur, masa lub homeopati. Najistotniejszym elementem terapii jest jednak sam udzia pacjenta. Poprawy nie wywoaj ani rady, ani ostrzeenia, tylko dziaanie. Nic nie sprawioby mi wikszej radoci, jak szansa natychmiastowego przekazania Ci swoich umiejtnoci poprzez ksiki czy warsztaty. Jednak tylko lata praktyki pozwol Ci w peni rozwin t zdolno. Regularna praktyka, jak prowadziam u boku Normana, absolwenta Harvardu, neurochirurga i zaoyciela American Holistic Medical Association, daa mi moliwo zawodowego diagnozowania przy wykorzystaniu intuicji. Kady moe czerpa z wiedzy zawartej w tej ksice i wyostrzy swoj intuicj, jednak aby rozwin j w peni, nieodzowna jest praktyka. Dlatego wraz z Normanem zamierzam pomaga osobom studiujcym intuicj medyczn organizujc regularne praktyki w holistycznych orodkach zdrowia na terenie caych Stanw Zjednoczonych. Na farmie Normana w Springfield, w stanie Missouri, wsplnie realizujemy naukowy program, ktrego celem jest przygotowanie do korzystania z intuicji jako rwnorzdnego zmysu postrzegania. Pomys utworzenia staych punktw przyj dla pacjentw szukajcych pomocy osb diagnozujcych intuicyjnie jeszcze dziesi lat temu wydawaby si do szokujcy. Jako

12

spoeczestwo jednak coraz bardziej otwieramy si na wykorzystanie take w medycynie odwiecznej wiedzy o przepywie energii w ciele i wok niego - uznajemy stosowanie np. akupresury, akupunktury albo chi kungu. Wedug doktora medycyny Larry'ego Dosseya, autora ksiki Meaning and Medicine, potrzebna nam jest medycyna III ery" - nowoczesne metody leczenia, ktre cz w sobie podejcie fizyczne, reprezentowane przez medycyn oficjaln, i duchowe, propagowane przez ruch holistyczny. Nie mog si oprze wraeniu, e osoby diagnozujce intuicyjnie stan si ktrego dnia wanymi czonkami zespow terapeutycznych, zarwno w Stanach Zjednoczonych, jak i na caym wiecie. wiat medyczny jest o krok od dostrzeenia zwizku pomidzy chorobami a niedomaganiem na poziomie energii lub ducha. Wydaje si nieuniknione, e medycyna zniesie ostatecznie podzia na ciao i dusz. Jednak zanim to nastpi, sami na wasny uytek moemy budowa to poczenie, odkrywajc jzyk energii i rozwijajc umiejtno odczytywania symbolicznego przesania. Mam nadziej, e dziki tej ksice poznasz siebie i swoj energi i zaczniesz troszczy si o swojego ducha tak samo jak pielgnujesz swoje ciao.

13

Wprowadzenie

Krtka biografia
Do osb, ktre przychodz na moje wykady i zajcia, zwykle mwi: Poka Wam swj wewntrzny wiat". Gdy opowiem Ci o swoim stopniowym przebudzeniu, o wydarzeniach i ludziach, ktrych spotkaam na swej dugiej drodze do wasnej mdroci i umiejtnoci intuicyjnego diagnozowania, bdziesz mg sobie atwiej uwiadomi wewntrzne prowadzenie we wasnym yciu. Punkty zwrotne Wszystkiego, co ma dla mnie znaczenie osobiste, zawodowe i duchowe, dowiadczyam w okresie, w ktrym kierowaam si intuicj, aby pomaga innym. Jako studentka podaam zupenie inn drog. Powodowana ambicj studiowaam dziennikarstwo i ju od razu na pierwszym roku studiw postanowiam, e przed trzydziestk zdobd nagrod Pulitzera. Jednak w trakcie pierwszej pracy dla jednej z gazet okazao si, e nie mam odpowiedniego talentu. Rzuciam, wic prac, cho nie potrafiam zaakceptowa faktu, e wizja mojej wymarzonej kariery lega w gruzach. Nie majc adnych innych planw, popadam w gbok, wyniszczajc depresj, typow ciemn noc duszy". W najtrudniejszym dla mnie okresie pno wstawaam, siadaam na pododze w swoim mieszkaniu, ktre jednoczenie suyo jako biuro, i bez koca wpatrywaam si w niedokoczone artykuy. Pewnego ranka, gdy jeszcze si nie przebudziam i przebywaam w stanie midzy snem a jaw, ogarno mnie uczucie, e umaram. Przed moimi oczami przewino si cae ycie. Czuam wdziczno za to, e wreszcie si skoczyo. Kiedy jednak otworzyam oczy i stwierdziam, e jestem jak najbardziej ywa, poczuam mdoci i przez reszt przedpoudnia wymiotowaam, pena rozgoryczenia. Wyczerpana wrciam do ka, zastanawiajc si, gdzie popeniam bd, planujc swoje ycie. W tej samej chwili przypomniaam sobie jedne z zaj na wydziale dziennikarstwa. Moja profesor przywizywaa due znaczenie do tego, aby by obiektywnym. Powiedziaa, e obiektywizm polega na braku emocjonalnego stosunku do przedmiotu reportau i na przedstawianiu jedynie tych faktw", ktre opisuj sytuacj. Poprosia nas, abymy wyobrazili sobie poncy dom i czterech reporterw relacjonujcych to wydarzenie, ogldane z czterech rnych stron budynku. Kady widzi ten sam poar z innej perspektywy, kady przepytuje przechodniw. Problem by nastpujcy: Ktry z reporterw zna wszystkie fakty i ma dokadny obraz sytuacji? Ktry z nich zna prawd?". Nagle to proste zadanie sprzed lat nabrao dla mnie symbolicznego znaczenia. Moe prawda" i rzeczywisto" s kwesti punktu widzenia, pomylaam. By moe patrz na ycie tylko z jednej perspektywy; ogldam budynek tylko z jednej strony i spotykam ludzi, ktrzy take nie maj szerszego spojrzenia. Stwierdziam, e musz otworzy oczy i zmieni perspektyw. Mj wyczerpany, sfrustrowany umys przypomnia sobie co jeszcze. Rok po ukoczeniu studiw wyjechaam z Chicago, mojego rodzinnego miasta, aby przez lato pracowa na Alasce. Przemierzaam kraj z dobrymi znajomymi, jadc do Seattle, gdzie wsiedlimy na prom i odbylimy trzydniowy rdziemny rejs do Haines. Nikt z nas nie zmruy oka w czasie rejsu, tak e kiedy wreszcie dopynlimy na miejsce, bylimy kompletnie wyczerpani. W porcie czeka na nas mczyzna, ktry zawiz nas furgonetk do miejscowego hotelu. Udalimy si do naszego pokoju i padlimy na ka. Wszyscy zasnli, oprcz mnie. Byam zbyt wykoczona, eby spa, wic wyszam z hotelu i zaczam si wczy po miecie. Zauway mnie nasz kierowca, zatrzyma si i zapyta, dokd id. Odparam, e wyszam na spacer. Powiedzia, ebym wsiada do samochodu, i po chwili ruszylimy. Zatrzyma si przy starym, drewnianym, dwupitrowym budynku i powiedzia Wejd na drugie pitro. Mieszka tam kobieta o imieniu Rachel. Id i porozmawiaj z ni przez chwil, a pniej po ciebie wrc".

14

Teraz mieszkam znowu w Chicago i takie zachowanie jest tutaj uwaane za bardzo niebezpieczne. Jednak wtedy moja zdolno oceniania bya przymiona wyczerpaniem i fascynacj Alask. Zrobiam, wic tak, jak powiedzia - weszam po schodach i zapukaam do drzwi. Otworzya mi Indianka wygldajca na ponad osiemdziesit lat. Zaprosia mnie do rodka i zaproponowaa herbat. Zachowywaa si tak, jak przystao na mieszkank Alaski, gdzie goci przyjmuje si ciepo, przyjanie i z ufnoci. Nie wydawaa si zdziwiona moj obecnoci ani nie sprawiaa wraenia, e jej przeszkadzam. Bya to dla niej zwyczajna wizyta kogo, kto wstpi na herbat, eby porozmawia. Gdy tak siedziaam pprzytomna w domu Rachel, ogarno mnie uczucie, e znajduj si w dwch rnych wiatach. Poowa mieszkania ozdobiona bya przedmiotami z Rosji: ikonami z Czarn Madonn, samowarem, w ktrym Rachel przygotowywaa herbat, koronkowymi firankami; drug poow zdobiy przedmioty kultury Atapaskw. Byy tam midzy innymi: nieduy, drewniany totem i indiaski koc, ktry zdobi cian. Spogldajc na mnie sponad samowara, Rachel zauwaya, e przygldam si totemowi. - Czy wiesz, jak si go odczytuje? - zapytaa. - Nie - odparam, bo nie sdziam, e w ogle mona go odczytywa". - Ojej - powiedziaa. - Totemy s duchowym zapisem mwicym o opiekunach szczepu. Spjrz na to. To zwierz na grze to niedwied. Jego duch prowadzi nasze plemi. Jest silny, sprytny w podchodzeniu zdobyczy, potrzebuje dugiego snu, aby odzyska siy, i zabija tylko w obronie wasnej, a nigdy dla przyjemnoci. Naszym zadaniem jest jego naladowanie. Syszc te sowa, oprzytomniaam. Oto spotkaam dobrego nauczyciela, a dobrzy nauczyciele zawsze przycigaj moj uwag. Rachel powiedziaa mi, e jest p-Rosjank, p-Indiank Atapaska i e ya na Alasce, na dugo zanim ta staa si stanem. Jej krtka opowie o duchowej tradycji Indian Atapaska na zawsze odmienia moje ycie. - Widzisz ten koc na cianie? - zapytaa. - Jest bardzo szczeglny. W kulturze Atapaskw tkanie dywanw jest ogromnym zaszczytem, podobnie jak pisanie pieni i wszystkie inne zajcia. Aby mc zapiewa pie, musisz mie pozwolenie od jej autora, gdy zawiera ona jego ducha. Gdy jeste tkaczk, nie wolno ci zacz nowego dywanu, jeeli nie masz pewnoci, e bdziesz ya wystarczajco dugo, aby go skoczy. A jeeli odkryjesz, e masz potrzeb umrze (wyobracie sobie, powiedziaa: masz potrzeb umrze"), musisz przeprowadzi ceremoni, w ktrej przekaesz to zadanie komu, kto zgodzi si je dokoczy, poniewa nie moesz umrze, pozostawiajc niedokoczon spraw. W przeciwnym razie pozostawiasz na Ziemi cz swojego ducha. - Ten dywan by prawie gotowy, gdy Wielki Duch przyszed we nie do kobiety, ktra go tkaa, i powiedzia, eby przygotowaa si na opuszczenie Ziemi. Zapytaa go, czy bdzie moga dokoczy prac, a Duch odpowiedzia jej, e otrzyma potrzebny czas. Kobieta zmara dwa dni po skoczeniu tego dywanu. Dobro i moc jej ducha s obecne w dywanie i daj mi si. - ycie jest proste - powiedziaa Rachel. - Przychodzimy na wiat, aby troszczy si o siebie nawzajem i o Ziemi. Potem otrzymujemy znak, e nasz czas si koczy i musimy uporzdkowa swoje ycie, aby nie zostawi niedokoczonych spraw. Musimy przeprosi kogo trzeba, przekaza spoeczne obowizki i przyj mio innych oraz wdziczno za czas, ktry z nimi spdzilimy. Tak to wyglda. Rachel przerwaa, aby nala herbaty, po czym cigna dalej swoj opowie. - Jutro wieczorem id na ceremoni potlaczu. Pewien mczyzna przygotowuje si do odejcia i bdzie przekazywa plemieniu wszystkie swoje rzeczy osobiste. Woy wasne ubrania i narzdzia do dugiego naczynia. Plemi przyjmie symbolicznie jego dobytek, zwalniajc go ze wszystkich obowizkw. W ten sposb praca jego ducha zostanie zakoczona. Wtedy nas opuci. Oniemiaam z wraenia. Zadziwi mnie spokojny i rzeczowy ton Rachel, a zwaszcza jej

15

stosunek do mierci. Gdzie podzia si lk przed mierci, tak charakterystyczny dla naszej kultury? Ta agodna jak letni deszcz kobieta sprawia, e mj dotychczasowy wiat, a w szczeglnoci moje pojcia duchowoci i Boga legy w gruzach. Popijajc herbat prbowaam wmwi sobie, e to, o czym mwi, to prymitywny zabobon, jednak wewntrzne przeczucie mwio mi, e ona zna Boga, ktry jest bardziej realny od mojego. - Skd ten mczyzna wie, e umrze? Czy jest chory? - zapytaam. - Ach - odpowiedziaa. - Poszed do szamana. Szaman przyjrza si jego energii i powiedzia mu, co go spotka. Rachel wydawaa si zaskoczona moj niewiedz. - Powiedz mi - rzeka patrzc mi prosto w oczy - dlaczego ty nic o tym nie wiesz? Jak moesz y nie wiedzc, co robi twj duch i co do ciebie mwi? - Wszyscy chodz do szamana, aby si dowiedzie, co mwi ich duch. Kiedy szaman powiedzia mi, e zami nog, jeeli nie bd chodzia prosto. Wiedziaam, e nie ma na myli fizycznego chodzenia, lecz moje nieuczciwe postpowanie wobec kobiety, ktrej chciaam odebra mczyzn. Musiaam przesta si z nim spotyka. To byo dla mnie bardzo trudne, poniewa go kochaam. Lecz moja dusza zaczynaa chorowa z powodu nieuczciwoci. Na jaki czas wyjechaam, a gdy wrciam, chodziam ju prosto. Niczego tak nie pragnam, jak zosta z Rachel i wicej si od niej nauczy. Zaproponowaam, e bd sprztaa jej mieszkanie, zaatwiaa sprawunki, robia, co ona zechce. Jednak, gdy przyszed po mnie kierowca furgonetki, odprawia mnie i nigdy wicej ju si nie spotkaymy. Gdy jesieni wrciam z Alaski, w moim ciele nie byo ducha. Jego odzyskanie zajo mi wiele miesicy. Zanim poznaam Rachel, nie braam pod uwag siy, o ktrej mi opowiedziaa. Nie miaam take pojcia, e moja dusza uczestniczy we wszystkim, co robi, i e jest obecna w kadym momencie. Nie sdziam rwnie, e moje decyzje odzwierciedlaj stan mojego ducha i maj wpyw na moje zdrowie. Teraz jasno widz, e historia o emocjonalnym i fizycznym uzdrowieniu Rachel jest przykadem tego, e patrzenie na rzeczywisto poprzez pryzmat symboliki moe zmieni nasze ycie. I cho nie byam wtedy tego wiadoma, spdzone z ni popoudnie otworzyo przede mn wiat intuicji. Mimo e swoj prac w tej dziedzinie zaczam dopiero osiem lat pniej, wspomnienie Rachel wyprowadzio mnie z podziennikarskiej" depresji i nadao mojemu yciu nowy bieg. Zainspirowana przykadem Rachel, postanowiam poszerzy swoje horyzonty i ostatecznie uwolni si od uprzedze i umysowych ogranicze, podejmujc podyplomowe studia na wydziale teologii. Zastanawiaam si, czy Bg, w ktrego wierzyam, istnieje naprawd, skoro nie odpowiada na moje modlitwy i proby o to, bym moga zosta dziennikark. By moe Bg, ktrego teraz poznam, bdzie bardziej skonny do wsppracy - pomylaam. Przyjechaam do szkoy w stanie wyczerpania - po raz pierwszy w yciu czuam cakowit niemoc. Mimo to zaczam studiowa mistycyzm i wiedz o schizofrenii - chorobie, ktra pojawia si na drodze do duchowego owiecenia. Pniej zrozumiaam, e to moja sabo pchna mnie do zgbiania tajnikw mocy poprzez poznawanie ycia mistykw, u ktrych po penym emocjonalnych i duchowych rozczarowa okresie nastpuje duchowe odrodzenie. Za zamknitymi drzwiami, pord udrki i ekstazy, mistycy nawizuj gboki kontakt ze wiatem duchowym, dziki czemu potrafi nadawa moc zwykym sowom i dziaaniom. Uzyskuj zdolno uzdrawiania poprzez szczer mio, wybaczenie i wiar. Uwaa si, e najwiksi mistycy chrzecijascy, tacy jak w. Franciszek z Asyu, w. Klara z Asyu, w. Julian z Norwich, w. Teresa z Avila, w. Katarzyna z Sieny i bardziej wspczesny nam Ojciec Pio, utrzymywali cigy wewntrzny dialog z Bogiem, osigajc zrozumienie wykraczajce poza moliwoci przecitnego umysu. Ich wewntrzny wiat by dla nich nieskoczenie bardziej realny ni ten zewntrzny. Sposb, w jaki mistycy postrzegaj rzeczywisto i moc, rni si od tego, w jaki widz je zwykli ludzie. W jzyku chrzecijastwa mwi si, e s w wiecie, lecz nie ze wiata". Jzyk hinduizmu i buddyzmu okrela ich jako

16

wolnych od iluzji wiata fizycznego, jako ludzi przebudzonych, ktrzy widz czysto i dostrzegaj symboliczne znaczenie wydarze (sowo budda" oznacza tego, ktry jest przebudzony). Jednak bez wzgldu na to, jak bardzo uciliwa bya droga duchowa, ktr podali, i ile fizycznego cierpienia doznali, aden z nich nie pragn odzyska zwykej wiadomoci. Pomagajc ludziom pozna przyczyny ich chorb, czsto zastanawiam si nad yciem mistykw, a szczeglnie nad rol osobistej mocy w ich yciu. W tamtym okresie intuicja bya dla mnie jeszcze czym nowym i nie dostrzegaam zwizkw pomidzy chorob, uzdrowieniem i osobist moc. Teraz wierz, e moc jest podstaw zdrowia. Dziki obiektywizmowi, ktry daje umiejtno dostrzegania symbolicznego znaczenia, mog analizowa sposb, w jaki ludzie wykorzystuj swoj moc, i jak wpywa to na ich ciaa i dusze. Teraz sama uywam jzyka Rachel i ludziom, ktrzy si do mnie zwracaj, mwi, e wpltali swojego ducha w negatywne dziaania, i aby powrci do zdrowia, powinni si zatrzyma, odzyska go i nauczy si znowu chodzi prosto". Byoby wspaniale, gdybymy mogli stosowa si do tej jasnej wskazwki, poniewa dusza jest esencj ycia i wszystkie nasze decyzje, kontakty i wydarzenia znajduj w niej odzwierciedlenie - ycie naprawd jest tak proste. Poznawanie intuicji Gdy spogldam wstecz na minione czternacie lat, zauwaam, e dziaaam wedug cile okrelonego planu, ktry suy mojej edukacji w zakresie interpretacji jzyka energii i intuicyjnego diagnozowania. W okresie od 1983 do 1989 roku, gdy praktykowaam diagnozowanie, dziki licznym niezwykym zbiegom okolicznoci dowiadywaam si wszystkiego, co byo mi potrzebne. Po pierwsze, zauwayam, e ludzie z takimi samymi dolegliwociami trafiaj do mnie grupowo. W jednym tygodniu przyszy do mnie trzy osoby z tak sam odmian nowotworu. Kilka tygodni pniej zadzwoniy trzy osoby, ktre cierpiay na migrenowe ble gowy. W taki sam sposb zgaszali si do mnie cukrzycy, osoby z rakiem piersi, chorobami okrnicy, rakiem prostaty, wypadaniem patka zastawki mitralnej, depresj i wieloma innymi problemami zdrowotnymi. Zanim podjam decyzj o tym, e chc rozwija swoj intuicj, ludzie pojawiali si przypadkowo, nie wedug jakiego szczeglnego schematu. Jednoczenie poprawia si jako otrzymywanych przeze mnie informacji. Dowiadywaam si, jak emocjonalne, psychiczne i fizyczne obcienia wpyny na rozwj choroby u poznawanych osb. Pocztkowo oddzielnie odnotowywaam spostrzeenia nie porwnujc ich z innymi. W kocu jednak zaczam dostrzega podobiestwa i przeglda wczeniejsze przypadki, szukajc emocjonalnych lub psychicznych wzorcw, ktre poprzedzayby wystpienie okrelonej choroby. Okazao si, e choroby nie rozwijaj si przypadkowo. W 1988 roku potrafiam okreli emocjonalne, psychiczne i fizyczne czynniki powodujce powstawanie ponad stu rnych chorb. Ta wiedza zostaa potwierdzona i jest wykorzystywana w pracy przez wielu lekarzy oraz inne osoby zwizane zawodowo z leczeniem. Kolejnym nadzwyczajnym wydarzeniem byo poznanie Normana Shealy'ego. Norman jest neurochirurgiem oraz zaoycielem The American Holistic Medical Association i czoowym amerykaskim ekspertem w dziedzinie leczenia blu. Od 1972 roku interesuje si take metafizyk. Wiosn 1984 roku zaproponowano mi uczestnictwo w wanej konferencji, ktra odbywaa si na zachodzie kraju; zaproszono mnie tam jednak nie ze wzgldu na moje zdolnoci diagnozowania, lecz jako przedstawicielk wydawnictwa Stillpoint, gdzie nadal pracowaam. W trakcie konferencji poznaam pewnego psychologa, ktry wskaza na Normana Shealy'ego i powiedzia: Widzisz tego mczyzn? Jest lekarzem, ktry rwnie interesuje si intuicyjnym diagnozowaniem". Byam bardzo zdenerwowana, jednak zdecydowaam si podej i powiedzie, e mam takie zdolnoci. Tak zacza si nasza znajomo.

17

Ktrego dnia, siedzc obok niego podczas obiadu, powiedziaam, e potrafi diagnozowa na odlego. Nie zrobio to na nim adnego wraenia. Nie przerywajc obierania jabka, spyta: Jeste w tym dobra?" Odpowiedziaam, e nie wiem. Zapyta znowu: Czy potrafisz wykry guza mzgu? Czy widzisz, jak choroba rozwija si w ciele? Nie potrzebuj kogo, kto mi powie, e pacjent ma niski poziom energii. Sam to wiem. Potrzebuj kogo, kto potrafi przewietli osob jak rentgen". Powiedziaam mu, e nie wiem, na ile trafne jest moje diagnozowanie, poniewa zajmuj si tym od niedawna. Odpowiedzia, e zadzwoni do mnie, gdy bdzie mia pacjenta, ktry wedug niego bdzie mg skorzysta z moich umiejtnoci. W miesic pniej, w maju 1984 roku, dr Shealy zadzwoni do mojego biura, do wydawnictwa Stillpoint. Powiedzia, e ma w swoim gabinecie pacjenta, poda mi jego imi, wiek i czeka na odpowied. Dobrze sobie przypominam ywo przekazywane informacje, gdy byam bardzo zdenerwowana. Opisywaam swoje wraenia, nie uywajc jednak poj medycznych. Powiedziaam dr Shealy'emu, e jego pacjent ma zgstnia rop w gardle. Nastpnie wyjaniam emocjonalne przyczyny choroby. Wedug mnie pacjent by narkomanem, jednak tak bardzo ba si do tego przyzna, e nie mg wydusi z siebie ani sowa na ten temat. Wyrazy dosownie wizy mu w gardle. Gdy skoczyam, dr Shealy podzikowa i odoy suchawk. Przez dugi czas nie miaam pojcia, czy dobrze wykonaam swoj prac, pniej jednak powiedzia mi, e w mczyzna mia raka przeyku. Tak wyglda pocztek mojej wsppracy z Normanem Shealym. Jego chodny stosunek do moich zdolnoci okaza si bogosawiestwem. Gdyby mi schlebia, zapewne prbowaabym zrobi na nim wraenie, co wpynoby niekorzystnie na dokadno odczytw. Jego spokojne podejcie pozwolio mi zachowa jasno i obiektywizm. Jak wan rzecz jest brak przywizania, dowiedziaam si od moich nauczycieli dziennikarstwa. Teraz sama ucz, e jest to podstawowy warunek postawienia dobrej diagnozy. Nic nie zakca jej bardziej ni potrzeba sprostania sytuacji lub ch udowodnienia, e jest si w stanie przeprowadzi intuicyjn analiz. Przez nastpny rok Norman pomaga mi poznawa anatomi czowieka. Wykonaam dla jego pacjentw jeszcze wiele analiz stanu zdrowia. Z kadym badaniem stawaam si dokadniejsza technicznie. Nie odbieraam ju mglistych obrazw wewntrznych czci ciaa, lecz potrafiam rozpozna i odrni wibracje poszczeglnych schorze i odpowiadajcych im organw. Odkryam, e kada choroba i kady narzd posiada wasn czstotliwo lub wibracyjny wzorzec. Wtedy nie przypuszczaam, e Norman i ja bdziemy tworzyli zesp. Cho byam zdecydowana rozwija swoj umiejtno, to jednak wikszo energii wkadaam w sukces wydawnictwa. Jednak w marcu 1985 roku poznaam modego mczyzn, ktrego odwaga w obliczu choroby i zaangaowanie we wasne uzdrowienie doday mi si i pozwoliy inaczej spojrze na wasne ycie. Pracujc z Normanem nabraam pewnoci, co do wasnych umiejtnoci rozpoznawania chorb, ich przyczyn i objaww energetycznych. Nie wypowiadaam si jednak w kwestii moliwych sposobw terapii, pozostawiajc to Normanowi. Moja znikoma wiedza na temat leczenia opieraa si na kilku przeczytanych manuskryptach i na rozmowach. Pewnego sobotniego ranka, w maju 1985 roku, zadzwoni do mnie mczyzna o imieniu Joe, ktrego przypadkowo poznaam po wykadzie, jaki wygosiam w Kansas City. Powiedzia, e wydaje mu si, e z jego synem Peterem dzieje si co niedobrego, i zapyta, czy nie mogabym tego sprawdzi. Poniewa Peter by ju dorosy, poprosiam, aby si z nim skontaktowa i uzyska jego zgod. Ojciec oddzwoni po dziesiciu minutach i powiedzia, e syn jest gotw przyj wszelk pomoc. Zapytaam o wiek Petera i gdy mi go poda, dotaro do mojej wiadomoci, e jest chory na biaaczk. Nie powiedziaam o tym Joemu, lecz poprosiam o numer telefonu do Petera, tumaczc, e chciaabym pomwi z nim osobicie. Przegldajc notatki, ktre sporzdziam w trakcie sesji, uwiadomiam sobie, e wibracja, jak

18

odczuwaam, wcale nie pasowaa do biaaczki. Nie mogam jej zidentyfikowa, poniewa nigdy wczeniej si z ni nie spotkaam. Wtedy nagle uzmysowiam sobie, e Peter jest nosicielem wirusa HIV Wspomnienie rozmowy, jak zaraz potem z nim przeprowadziam, jest we mnie cigle ywe, gdy wiem, e ja rwnie dziwnie bym si czua, gdyby jaka nieznana kobieta zadzwonia do mnie z drugiego koca kraju i powiedziaa: Cze, przed chwil zbadaam twj ukad energetyczny; nie do, e jeste nosicielem wirusa HIV, to jeszcze zaczynasz by chory na AIDS". Rzeczywicie, ciao Petera zaczo zdradza objawy pneumocystozowego zapalenia puc (PCP), najczstszej choroby ukadu oddechowego zwizanej z wirusem HIV Rozmow z Peterem zaczam od sw: Jestem znajom twojego ojca. Zajmuj si intuicyjnym diagnozowaniem". Staraam si wytumaczy mu, co robi. W kocu powiedziaam: Peter, zbadaam twoj energi, masz AIDS". Zareagowa mwic: Jezu, Caroline, tak si boj. Przeszedem dwa testy na HIV i oba byy pozytywne". Ton, jakim do mnie mwi, i jego natychmiastowe zaufanie wywoay u mnie przypyw emocji. Rozmawialimy o tym, co powinien w tej sytuacji zrobi. Peter powiedzia mi, e jego ojciec nawet nie wie, i jego syn jest gejem, a tym bardziej, e ma AIDS. Zapewniam, e o niczym nie powiem ojcu, jednak zachciam go, eby by szczery w sprawach dotyczcych wasnego zdrowia i ycia. Rozmawialimy przez jakie p godziny. Gdy tylko odoyam suchawk, zadzwoni jego ojciec i zapyta o wyniki. Powiedziaam mu, e Peter chce z nim porozmawia i e nie wydaje mi si waciwe, abym opowiadaa mu o treci naszej rozmowy. Powiedzia: Wiem, o co chodzi mojemu synowi. Chce przerwa studia prawnicze i boi si mi o tym powiedzie". Nic nie odpowiedziaam. Tak zakoczylimy nasz rozmow. Mino kolejne dwadziecia minut, gdy zadzwoni telefon. To by Joe, ktry powiedzia: Zastanawiaem si nad najgorsz rzecz, jaka mogaby si przytrafi mojemu synowi. I gdyby zadzwoni do mnie i powiedzia: Tato, mam AIDS, to nadal bym go kocha". Odparam: Mam nadziej, e mwisz prawd, bo to wanie usyszysz". Po p godzinie znowu zadzwoni Joe, mwic, e Peter jest w drodze do domu i e obaj zjawi si u mnie, w New Hampshire, nastpnego dnia w poudnie. Byam oszoomiona; od razu zadzwoniam do Normana. Razem stworzylimy program terapii, ktry obejmowa zdrow, prawie wegetariask diet, aerobik, rzucenie palenia, codzienne czterdziestopiciominutowe okady na brzuch z oleju rycynowego i psychoterapi, ktrej celem miao by uwolnienie Peter a od lku przed ujawnianiem swoich preferencji seksualnych. Peter bez narzekania przyj wszystko, czego wymaga od niego program. By do wszystkiego dobrze nastawiony i nie sprawia wraenia, by go to mczyo. Musz stwierdzi, e wiele osb traktuje terapi jak kar. Pracowalimy z Normanem z bardzo du liczb osb, midzy innymi z pewn kobiet, ktra cierpiaa na otyo, cukrzyc i przewleky bl. Powiedzielimy jej, e moe od razu poprawi stan swojego zdrowia wprowadzajc odpowiedni program odywiania i umiarkowanie intensywne wiczenia fizyczne. Odpowiedziaa nam: Nigdy w yciu. Nie mog tego zrobi. Nie mam tyle siy. Czy moecie zaproponowa mi co innego?" W przeciwiestwie do niej Peter z wdzicznoci zaakceptowa fakt, e wynik leczenia zaley od jego wasnych stara, a wszelkie wymagania zwizane z programem terapii uzna za atwe do spenienia. Wynik badania krwi na obecno wirusa Hiy wykonanego po szeciu tygodniach leczenia, by ujemny i taki pozostaje do dnia dzisiejszego. Obecnie Peter pracuje jako prawnik. Opisalimy ten przypadek w naszej pierwszej ksice: AIDS: Pas-sageway to Transformation. Efektem pracy z Peterem stay si warsztaty dla nosicieli wirusa HIV i chorych na AIDS, ktre zaczlimy prowadzi gboko wierzc, e jeeli mg uzdrowi siebie jeden czowiek, mog to uczyni take inni.

19

Od hobby do zawodu Spektakularne wyleczenie Petera z choroby uwaanej za mierteln pocigno za sob seri zaprosze za granic, gdzie wygaszaam wykady na temat AIDS i oglnie leczenia. Jego przypadek by punktem zwrotnym w moim yciu - sprawi, e dokadniej zaczam bada przyczyny chorb. Interesowao mnie gwnie, jak i dlaczego rozwija si choroba, na czym polega wyleczenie oraz dlaczego jedni zdrowiej, natomiast inni nie. Szczeglnie czsto zastanawiaam si, co moe powodowa, e spoeczno ludzka podatna jest na epidemie. Jakie emocjonalne i fizyczne obcienia sprawiaj, e choroby dotykaj duych grup ludzi? Patrzc na AIDS poprzez pryzmat symboliki, wyranie dostrzegam jego wspzaleno z sytuacj globaln. Zwizane z AIDS pneumocystozowe zapalenie puc symbolicznie odzwierciedla zniszczenie lasw tropikalnych, ktre s najwikszym rdem tlenu na Ziemi, a misak Kaposiego - destrukcj powierzchni planety, wywoan przez prby z broni jdrow, zanieczyszczenia i odpady. Sam ludzki ukad immunologiczny moe symbolizowa warstw ozonow, ktra jest tak saba, jak ukad odpornociowy chorego. Niektrzy uznali przypadek Petera za cud, sugerujc, e uzdrowia go aska Boa, bez ktrej nigdy by nie pokona choroby. Jeeli tak jest w istocie, to naley zada sobie pytanie: Co trzeba zrobi, aby mg zdarzy si cud?". Wierz, e tkanki zawieraj energetyczne wzory nastawienia do ycia, przekona, i pewn szczegln energi lub ask", ktr moemy uaktywni, uwolniwszy naszego ducha z negatywnych przywiza. Wedug Kursu cudw cuda s czym naturalnym; gdy si nie wydarzaj, dzieje si co niedobrego. Uzdrowienie Petera skonio mnie do zastanowienia si, jak moemy wpyn na energi, aby powstaway cuda. Mona by wegetarianinem i przebiega dziennie dziesi kilometrw, lecz jeeli yje si w toksycznym zwizku, nienawidzi swojej pracy lub bez przerwy kci z rodzicami, traci si energi (lub moc), przez co mona zachorowa lub zahamowa proces leczenia. Z drugiej strony, gdy postpuje si w zrwnowaony sposb, zmieni negatywne przekonania, to mona odywia si karm dla kota, a jednak by zdrowym. Nie namawiam Was, abycie odywiali si niezdrowo i unikali fizycznych wicze - chodzi mi o to, e to nie wystarczy dla zachowania zdrowia. Podnoszenie wiadomoci duchowej te nie da stuprocentowej gwarancji zdrowia, jednak na pewno poprawi Wasze ycie i zrozumienie siebie oraz stworzy sprzyjajce warunki do fizycznego i duchowego uzdrowienia, ktre moe nastpi spontanicznie lub te przebiega stopniowo. Im lepiej poznawaam zwizek pomidzy nasz wewntrzn dynamik a jakoci zdrowia i ycia w ogle, tym bardziej byam oddana tej pracy. Wraz z Normanem kontynuowalimy badania nad emocjonalnymi i psychicznymi czynnikami poprzedzajcymi wystpienie choroby, a w 1988 roku opublikowalimy ich wyniki w ksice The Creation of Health. Ostatni zwrot Wkrtce po napisaniu ksiki miaam wypadek, ktry spowodowa u mnie obfity krwotok z nosa. Jechaam karetk do szpitala, siedziaam na noszach i trzymaam na kolanach misk, do ktrej spywaa krew, poniewa lec mogabym si udusi. Wtedy nagle moja gowa wykonaa ruch do przodu i znalazam si na zewntrz karetki, unoszc si nad autostrad i obserwujc przez okno swoje ciao i usilne starania sanitariuszy, aby mnie ratowa. Wpadam w eufori. Byam lekka i tak oywiona, jak nigdy dotd. Przyszo mi na myl, e opuciam ciao i e pewnie nie yj. Czekaam na tunel, o ktrym tak wiele syszaam, a ktry si jednak nie pojawi. Zamiast tego poczuam, e oddalam si od Ziemi. Ogarno mnie uczucie spokoju, tak gbokie, e jego wspomnienie nadal mnie porusza. Nastpnie zobaczyam Normana, ktry sta na podium przygotowujc si do wykadu. Trzymajc w grze egzemplarz The Creation of Health powiedzia: Mylaem, e bdzie to pocztkiem naszej wsplnej pracy, jednak nieszczliwym trafem okazao si jej kocem".
20

Odczuam nag potrzeb odzyskania fizycznego ciaa i powrotu do niego. W tej samej chwili pdziam ju w jego stron, by nastpnie wlizgn si do jego wntrza. Po tym dowiadczeniu zadaam sobie pytanie: Dlaczego w tym stanie nie ujrzaam mojego wydawnictwa?". Zrozumiaam, e z niego odejd i bd si zajmowaa medyczn intuicj do koca swojego ycia. Jako osoba zawodowo zajmujca si intuicyjnym diagnozowaniem wsppracowaam z ponad pitnastoma lekarzami, w tym ze specjalistk w dziedzinie ginekologii i poonictwa dr Christiane Northrup, jedn z zaoycielek kliniki dla kobiet Women to Women" w Yarmouth, w stanie Maine, autork ksiki Womes Bodies, Women's Wisdom. Chris zadzwonia do mnie jesieni 1990 roku z prob o ocen jej stanu zdrowia, a potem jeszcze telefonowaa wiele razy w sprawach swoich pacjentw. Moliwo wsppracy z Chris i innymi lekarzami sygnalizowaa mi, e dojrzaam. Pokazywaa, e mj sposb interpretacji ukadu energetycznego czowieka moe by wykorzystywany przez lekarzy. W okresie od 1990 do 1992 roku, oprcz praktyki z lekarzami, poprowadziam sama lub z Normanem niezliczon ilo warsztatw w Stanach Zjednoczonych, Australii, Europie, Meksyku i Kanadzie. Te wczesne warsztaty obejmoway wykad o systemie energetycznym czowieka i indywidualn ocen stanu zdrowia kadego z uczestnikw. To oznaczao, e podczas weekendowych warsztatw stawiaam czasami 120 diagnoz. Nieraz koczyam warsztat zlana potem, a pod koniec dnia byam wyczerpana. Po dwch latach takiej pracy wypaliam si. Podobnie jak dotychczas, gdy skoczyy mi si siy, pojawiy si nowe moliwoci. W lutym 1992 roku prowadziam warsztat w stanie New Hampshire. Po powrocie uczestnikw z obiadu zaczam od sesji z kobiet, ktrej zadaam pytanie: W czym mog Ci dzisiaj pomc?". Mylaam, e podobnie jak inni wspomni o jakim problemie zdrowotnym i bd moga rozpocz. Ona jednak skrzyowaa rce na piersi, spojrzaa na mnie jak na jakiego klauna i powiedziaa: Sama nie wiem. To Ty mi powiedz, przecie zapaciam". Ogarna mnie wcieko. Miaam wielk ochot j wyprowadzi. Zaczerpnam powietrza i odparam: Wiesz, bd tu siedziaa, a wymyl powd, eby Ci podzikowa za ten komentarz. I moliwe, e bdziemy tutaj siedziay bardzo dugo". Napicie w grupie wzroso. Nikt si nie porusza. Wtedy mnie owiecio. Poderwaam si i ogosiam: Ju nie bd wicej przeprowadzaa indywidualnych ocen. Zamiast tego naucz Was, jak to si robi. Jestem tylko jedna i jeeli to si nie zmieni, dugo nie poyj. Jeeli kto chce zwrotu pienidzy, niech powie o tym teraz. Pozostali niech wyjm, prosz, notesy, bo bdziecie uczy si patrze na swoje ciao tak, jak ja na nie patrz. Wicej skorzystacie, jeeli nauczycie si samodzielnie wykrywa problemy, ni gdy bd Warn zawsze do tego potrzebna." Popatrzyam na kobiet, z ktr przed chwil rozmawiaam, a ktra teraz wygldaa na wstrznit, i powiedziaam: Myl, e chyba uratowaa mi ycie. Dzikuj Ci bardzo". aden z uczestnikw nie wycofa si, a od tego dnia zaczam uczy samodiagnozowania". Jesieni 1992 roku wraz z Normanem zastanawialimy si nad programem szkoleniowym dotyczcym intuicji. Poznalimy pewnego przedsibiorc z Holandii, ktry zgodzi si sfinansowa jego pierwszy etap, i dziki temu w 1993 roku zaczlimy prowadzi intensywne warsztaty, na ktrych uczylimy intuicyjnego diagnozowania. Niniejsza ksika opiera si na dowiadczeniach zebranych w trakcie realizacji tego programu. Podczas tych warsztatw miaam moliwo wysuchania wielu opowieci ich uczestnikw. Historie niektrych przypadkw opisuj w tej ksice. Wrd kursantw byo wiele osb, ktre dziaajc na poziomie energii uzdrowiy ciao, unikny rozwoju fizycznej choroby lub odwrciy jej bieg. Ustalajc porzdek ksiki, zachowaam kolejno, ktra sprawdzia si w praktyce uczenia intuicyjnego diagnozowania. Rozdzia 1 czci pierwszej zawiera podstawy intuicyjnego diagnozowania w formie, w jakiej sama je poznaam i stosowaam, oraz wskazwki, jak mona z nich korzysta.

21

Rozdzia 2 czci pierwszej jest dopenieniem pierwszego i przedstawia nowy, moim zdaniem, model ludzkiego systemu energetycznego, ktry powsta w wyniku syntezy trzech duchowych tradycji: hinduistycznych nauk o czakrach, symbolicznego znaczenia siedmiu chrzecijaskich sakramentw i duchowej interpretacji dziesiciu sefir, tzw. Drzewa ycia, przedstawionego w Zoharze, ktry jest gwnym tekstem Kabay - mistycznych nauk judaizmu. Siedem czakr, siedem sakramentw oraz Drzewo ycia symbolizuj siedem poziomw w ukadzie energetycznym czowieka i siedem stopni jego rozwoju albo siedem podstawowych nauk na uniwersalnej duchowej ciece lub w podry bohatera, jak powiedziayby Joseph Campbell. Rozdzia 2 jest na wielu paszczyznach sercem tej ksiki, gdy opisuje duchowo-biologiczny charakter ludzkiego ukadu energetycznego. Koczy si omwieniem duchowych i energetycznych podstaw, ktrymi kieruj si w swojej pracy. S to wskazwki przydatne w nauce jzyka energii i odczytywania symbolicznego znaczenia, ktre mog pomc Ci w uzyskaniu wgldu we wzorce energetyczne decydujce o fizycznym i duchowym zdrowiu Twoim i Twoich bliskich. W czci drugiej, ktra obejmuje siedem rozdziaw, znajdziesz opis siedmiu orodkw energetycznych ciaa ludzkiego oraz analiz przypadkw ilustrujcych, w jaki sposb wykorzystujemy energetyczne dane w swoim duchowym rozwoju. Posowie Przewodnik wspczesnego mistyka" pokazuje, jak moesz uy umiejtnoci odczytywania symbolicznych treci dla wasnego rozwoju i zdrowia. Na pocztku kadego warsztatu mwi do swoich uczniw: Przyjmijcie, prosz, tylko to, co jest dla Was prawdziwe i co przemawia do Waszego serca".

22

Cz pierwsza

Nowy jzyk ducha


Rozdzia 1

Medycyna energetyczna a intuicja


Niektre osoby czuj si zaskoczone tym, co mwi o intuicji, a zwaszcza moim gbokim przekonaniem, e intuicyjny lub symboliczny sposb postrzegania nie jest darem, lecz umiejtnoci wynikajc z wiary w siebie. atwiej jest doskonali t zdolno i rozwija zdrow wiadomo siebie, gdy rozumie si nomenklatur, pojcia i zasady medycyny energetycznej. Pamitaj wic, czytajc ten rozdzia, e rozwj umiejtnoci korzystania z intuicji polega na nauce interpretacji jzyka energii.

Pole energetyczne czowieka


Wszystko, co yje, pulsuje energi, ktra wypeniona jest informacj. Koncepcj t bez zastrzee akceptuj osoby zajmujce si medycyn alternatywn lub komplementarn. Zgadza si z ni take cz fizykw kwantowych, ktrzy uznaj istnienie wok ywych organizmw pola elektromagnetycznego, powstajcego w procesach biologicznych. Naukowcy przyznaj, e ludzkie ciao wytwarza energi, poniewa produkuje j ywa tkanka. Twoje ciao fizyczne otoczone jest polem energetycznym. Pole to, rozpocierajce si na szeroko ramion, przebiega wzdu caego ciaa fizycznego. Jest orodkiem informacji i bardzo czuym systemem postrzegania, poprzez ktry nieustannie komunikujemy si z otaczajcym nas wiatem. Jest ono czym w rodzaju wiadomej energii, ktra wymienia informacje z ciaami innych osb. Przekazy zawarte w obrbie tego pola i wychodzce z niego s postrzegalne dla osb z rozwinit intuicj. Osoby zajmujce si medycyn energetyczn s przekonane, e pole energetyczne ludzkiego ciaa odzwierciedla indywidualn energi osoby. Pole to otacza nas i jest wypenione energi emocjonaln, ktr wytworzyy nasze wewntrzne i zewntrzne przeycia, zarwno te pozytywne, jak i negatywne. Ta naadowana emocjonalnie energia oddziauje na yw tkank naszego ciaa. W ten sposb biografia, czyli przeycia, z ktrych skada si nasze ycie, staje si nasz biologi. Dowiadczenia powodujce powstanie energii emocjonalnej obejmuj przesze i obecne zwizki, zarwno osobiste, jak i zawodowe, gbokie i traumatyczne przeycia, wspomnienia oraz przekonania i postawy, cznie z przekonaniami natury duchowej i przesdami. Emocje zwizane z tymi dowiadczeniami zostaj wprowadzone do ukadu biologicznego ludzkiego ciaa i uczestnicz w budowaniu struktur komrkowych, ktre nastpnie wytwarzaj odpowiadajcy im rodzaj energii. Te energetyczne lady tworz jzyk energii zawierajcy konkretne i symboliczne informacje, ktre osoba z rozwinit zdolnoci diagnozowania intuicyjnego moe odczyta. Oto przykad informacji, jaka moe by przekazywana poprzez pole energetyczne. Przypumy, e w szkole podstawowej miae problemy z matematyk. Wiedza, e tuzin oznacza dwanacie, zazwyczaj nie zawiera w sobie adunku emocjonalnego, ktry mgby wpyn na zdrowie struktur komrkowych. Jeeli jednak zostae poniony przez nauczyciela za nieznajomo tego faktu, to wtedy przeycie to niesie emocjonaln energi powodujc zniszczenia wrd komrek, zwaszcza, gdy bdc ju osob doros, czsto wspominasz to wydarzenie lub wpyno ono na Twj sposb przyjmowania krytyki, autorytetw, edukacji lub niepowodze. Osoba wraliwa intuicyjnie moe odebra dokadny obraz relacji z nauczycielem lub inny symboliczny przekaz odzwierciedlajcy to przeycie. Pozytywne odczucia i energia pozytywnych przey rwnie s przechowywane w polu energetycznym. Przypomnij sobie sytuacj, kiedy kto podzikowa Ci za dobrze wykonan

23

prac, za miy gest lub za pomoc. Odczuwasz wtedy pozytywn energi, przypyw osobistej mocy w ciele. Pozytywne i negatywne przeycia s zapisywane zarwno w pamici komrek, jak i w polu energetycznym. Neurolog dr Candace Pert dowioda w swoich badaniach, e neuropeptydy, zwizki chemiczne uwalniane pod wpywem emocji, s mylami przeksztaconymi w materi. Nasze emocje s fizycznie obecne w ciele i wchodz w reakcj z komrkami i tkankami. Dr Pert nie rozpatruje ju oddzielnie ciaa i umysu, poniewa te same komrki, ktre w mzgu wytwarzaj i odbieraj zwizane z emocjami zwizki chemiczne, s obecne w caym ciele. Czasami ciao reaguje emocjonalnie i wytwarza odpowiednie substancje, a dopiero potem umys rejestruje to wydarzenie. Zauwacie np., e ciao reaguje na gony huk zanim zdycie o nim pomyle. Dr Pert stwierdzia: Niewtpliwie istnieje forma energii, ktrej jeszcze nie rozumiemy. Pewien rodzaj energii zdaje si np. opuszcza ciao, gdy ono umiera. (...) Umys obecny jest w kadej komrce ciaa." Na pytanie, czy uwaa, e emocje s zapisane w ciele, dr Pert odpowiada: Oczywicie. Czy tego nie zauwaacie? (...) Jest wiele zjawisk, ktrych nie moemy wyjani bez odwoywania si do energii". Odczytywanie pola Oprcz silnych przey z czasu dziecistwa osoba diagnozujca moe czasami intuicyjnie odczyta przesdy, przyzwyczajenia, wzory zachowania, pogldy moralne, a nawet muzyczne czy literackie preferencje. Czasami przekazy energetyczne maj charakter bardziej symboliczny. W przypadku pewnego pacjenta cierpicego na zaburzenia oddechowe odbieraam symboliczny obraz, w ktrym mczyzna stojcy przed plutonem egzekucyjnym zostaje trafiony kul w serce. Oczywicie nic takiego si nie wydarzyo. Szczegowe badania medyczne nie stwierdziy adnej fizycznej przyczyny jego dolegliwoci. Kiedy podzieliam si z nim swoimi odczuciami, powiedzia, e jego ona zdradzia go kilkakrotnie, a strza w serce dokadnie oddaje to, jak si wtedy czu. Dopuciwszy do siebie emocje, ktre wczeniej stara si ignorowa, mg rozpozna problemy zarwno zdrowotne, jak i maeskie - i stawi im czoa. Energia emocji staje si materi biologiczn w trakcie bardzo zoonego procesu. Podobnie jak stacje radiowe, ktre nadaj na cile okrelonych czstotliwociach, kady organ i ukad w ciele jest dostrojony do odbioru i przetwarzania okrelonych emocjonalnych i psychicznych energii. Dlatego te kady obszar ciaa przesya energi o cile okrelonej czstotliwoci. Gdy jestemy zdrowi, wszystkie czstotliwoci s w harmonii. Obszar ciaa, ktry nie nadaje" na swoim normalnym zakresie czstotliwoci, wskazuje na miejsce wystpowania zaburzenia. Wielko zmiany czstotliwoci okrela charakter choroby, jej zaawansowanie oraz rodzaj dowiadczenia, ktre przyczynio si do jej rozwoju. Ten sposb interpretacji energii ciaa nazywany jest czasami medycyn wibracji" (ang. nbrational median). Jest ona podobna do najstarszych wierze i praktyk medycznych, poczwszy od tradycyjnej medycyny chiskiej, poprzez tubylcze praktyki szamaskie do medycyny ludowej i alternatywnych form terapii. Medycyna energetyczna nie jest wic niczym nowym; jestem jednak przekonana, e moja jej interpretacja oraz przedstawiony sposb, w jaki moesz z niej korzysta w celu duchowego uzdrawiania, w poczeniu ze wspczesnymi metodami leczenia, s wyjtkowe. Jeeli kto intuicyjnie czuje, e w wyniku stresujcej sytuacji traci energi, a nastpnie odpowiednio reaguje powstrzymujc jej odpyw, wtedy niebezpieczestwo, e napicie przerodzi si w fizyczn dolegliwo, zmniejsza si lub zostaje w peni usunite. Cho potrafi krok po kroku nauczy Ci jzyka energii po to, aby zacz widzie i odczuwa pole energetyczne czowieka, rozumie lec u jego podstaw duchow anatomi, rozpoznawa rdo swojej osobistej mocy i rozwija wasn intuicj, to jednak mam pewne trudnoci z dokadnym wyjanieniem, w jaki sposb sama zdobywam informacje energetyczne. Inne osoby, ktre podobnie jak ja odbieraj impulsy energetyczne, wydaj si mie taki sam problem. czy

24

nas take to, e zawsze odbieramy informacje, ktre charakteryzuje najsilniejszy impuls, najwiksze nasilenie. Zazwyczaj wskazuj one bezporednio na t cz ciaa, ktra sabnie lub zaczyna chorowa. System energetyczny czowieka przekazuje tylko t informacj, ktrej uwiadomienie jest najwaniejsze. Jak w przypadku strzau w serce" symboliczny obraz moe by czasami niepokojcy. Taka intensywno jest jednak konieczna, aby sygna przesyany przez ciao zosta dostrzeony i mg przeama te wzorce mylowe i emocjonalne, ktre najbardziej przyczyniy si do powstania choroby. Osoby diagnozujce intuicyjnie wsppracuj z wrodzonym deniem ciaa do zdrowia i ycia. Nasza energia jest zawsze zorientowana na zdrowie - bez wzgldu na to, co robimy. Jeeli kamiemy, nasze pole energetyczne bdzie przekazywao drugiej osobie energetyczn wiadomo" mwic o naszej nieszczeroci. Energia nie kamie i nie moe kama. Zachowaj swoje pierwsze wraenie Gdy odbierasz intuicyjne wraenia dotyczce Ciebie lub osoby, ktr badasz, uwzgldnij kady obraz, ktry si pojawi. Wikszo ludzi chce bezpiecznej" intuicji i oczekuje bezpiecznych" informacji, gdy najczciej pragnie bezkonfliktowego przejcia w przyszo, w nieznane. Moesz wic ulec pokusie i odrzuci obrazy burzce porzdek lub takie, ktre nie odpowiadaj yczeniom Twoim lub osoby przez Ciebie badanej. Ci, ktrzy zgaszaj si do mnie na konsultacje, w wikszoci sami intuicyjnie czuj, e co jest nie tak, maj jednak nadziej, e nadam temu uczuciu inne znaczenie mwic np. Przechodzisz naturaln przemian fizyczn i nic zego w Twoim ciele si nie dzieje". Wane jest jednak, aby mwi ludziom prawd, a nie to, co chc usysze. Wielokrotnie musiaam potwierdza negatywne przeczucia osb, ktre zwracay si do mnie 0 pomoc. Ich zdolno odczytywania energetycznych impulsw bya rwnie trafna jak moja; wiedzieli, e s chorzy. Jednak, dlatego, e nie podzielam ich obaw, moja intuicja potrafi lepiej zinterpretowa informacje. Ludzie musz stawi czoa temu, czego si obawiaj. Np. dla trafionego w serce" mczyzny bezpieczniej byo nie mwi niewiernej onie o wasnych podejrzeniach. Zamiast zrobi to, co podpowiadaa mu intuicja, ukry zo i uraz w swoim ciele, ktre ujawnio je w postaci blu w klatce piersiowej. Jego ciao i duch staray si uwiadomi mu potrzeb zmierzenia si ze zdrad ony, lecz podobnie jak wikszo ludzi sdzi, e unikanie problemu spowoduje jego zniknicie. Jednak za spraw ciaa okazao si, e to na pozr bezpieczne" potraktowanie bolesnego dowiadczenia bdzie kosztowao go utrat zdrowia. Przypadek tego mczyzny pokazuje, e za intuicj kryje si ogromna sia, ktra dy do naszego uzdrowienia i ktrej nie powstrzyma adne postanowienie umysu. ycie czasami bywa trudne, a naszym zadaniem jest stawianie czoa jego trudnociom. W zachodniej kulturze czsto bdnie rozumiemy nasze przeznaczenie oczekujc, e ycie bdzie wygodne i wolne od trosk. Mierzymy obecno Boga w naszym yciu poziomem osobistego komfortu i wydaje nam si, e jest On po to, by spenia nasze proby. Jednak ani Bg, ani Budda, ani aden duchowy przywdca czy religia nie stawia za cel i nie gwarantuje pozbawionego trosk ycia. Nauczyciele duchowi zachcaj nas, abymy wzrastali poprzez bolesne dowiadczenia, ktre s duchowymi lekcjami. Rozwijanie zdolnoci intuicyjnego postrzegania pomoe nam przerabia te lekcje w chwili ich dowiadczania. Zachowuj otwarty umys Nie ma jednej recepty na rozwinicie intuicji. Niektrzy pogbiaj j poprzez medytacj, inni doskonalc okrelone umiejtnoci lub zajmujc si sportem. Czsto spotykaam si z opini, e zdolno wewntrznego postrzegania jest wynikiem duchowego" stylu ycia, ale nie jest to do koca prawd. Intuicj posiada kady, gdy suy ona przetrwaniu, a nie duchowoci. Jednak zachowanie refleksyjnej, medytacyjnej" postawy uatwia odbir przekazw intuicyjnych.

25

Obiektywizm pomoe Ci zrozumie odbierane wraenia i umieci je w duchowym i symbolicznym kontekcie. Kluczem jest obiektywizm Dziki dowiadczeniu nauczyam si odrnia wraenia majce charakter osobisty od tych bezosobowych, ktre s wykorzystywane przy diagnozowaniu. Jako wskanik suy mi przy tym brak emocji. Czysty odbir nie powinien, wedug mnie, mie adnego zabarwienia emocjonalnego. Gdy czuj zwizek emocjonalny z przekazywan informacj, zakadam, e nie jest obiektywna. Natomiast osoba, dla ktrej robisz odczyt, moe odczuwa emocje w zwizku z przekazywanymi informacjami. Wraenia intuicyjne nie maj charakteru suchowego ani wizualnego. S jak szybkie mentalne obrazy, ktre charakteryzuje bardzo saby impuls. Gdy badam czyje ciao, skupiam si kolejno na kadym orodku energetycznym i czekam na obraz. Po okoo piciu sekundach zaczynaj si pojawia wraenia. Proces ten trwa jeszcze jaki czas, a nastpnie samoistnie si koczy. Dugo jego trwania zmienia si w zalenoci od osoby; niekiedy wynosi niemal godzin, innym razem wystarcza niespena dziesi minut. Co jaki czas trafiam na osob, ktrej nie potrafi odczyta, a w zwizku z tym nie mog jej te pomc. Mog tylko snu domysy, dlaczego tak si dzieje. W kilku takich przypadkach miaam wraenie, e cokolwiek bym powiedziaa, nie zostaoby to zrozumiane. Czasami czuam, e badana osoba oczekuje bardzo okrelonych informacji, ktrych nie mogam jej udzieli, np. dlaczego rozpado si jej maestwo. Praktycznie nie ma ze mnie poytku take wtedy, gdy jestem wyczerpana lub gdy jaka wana sprawa osobista zaprzta mj umys. Uczc si odczytywa ludzki system energetyczny, najpierw naley pozna zasady, na ktrych opiera si praktyka, a w nastpnej kolejnoci zdobywa praktyczne dowiadczenie. Ta ksika da Ci teoretyczne podstawy i wskazwki do poszerzania wasnych, zdolnoci intuicyjnych. Doskonalc swoje umiejtnoci i wyprbowujc je w yciu, musisz zaufa swoim podpowiedziom wewntrznym - jest to sprawa najwaniejsza, na ktr kad najwikszy nacisk. Zasada pierwsza: Biografia staje si biologi Wedug medycyny energetycznej jestemy yjcym zapisem wasnej historii. Nasze ciaa zawieraj nasz yciorys - wszystkie informacje na temat kadego wydarzenia i wszelkich interakcji, w jakie wchodzilimy z ludmi. Z biegiem ycia nasz organizm staje si ywym, oddychajcym przejawem naszych mocnych stron, naszych saboci, nadziei i obaw. Kada myl przepywa przez nasz organizm i wywouje jego fizjologiczn reakcj. Niektre myli s jak gbokie wstrzsy powodujce zmiany w caym ciele. Strach np. oddziauje na wszystkie ukady ciaa. Sprawia, e odek si kurczy, rytm bicia serca staje si przyspieszony i oblewasz si potem. Natomiast myl przepeniona mioci moe zrelaksowa cae ciao. Cz myli jest pytka, a sporo nieuwiadomionych. Wiele myli nie ma dla nas znaczenia i przepywa przez ciao niepostrzeenie, nie pozostawiajc po sobie wyranych ladw. Jednak wszystkie wiadome myli (a take liczne nieuwiadomione) powoduj biologiczne zmiany. Wszystkie myli, bez wzgldu na swoj tre, pojawiaj si w organizmie najpierw jako energia. Te, ktre zawieraj adunek emocji i maj psychiczne lub duchowe znaczenie, wywouj reakcje biologiczne utrwalajce si w pamici komrek. W ten sposb - powoli, stopniowo, dzie po dniu - bieg naszego ycia ksztatuje nasz fizjologi. Przykad pewnego mczyzny dobrze ilustruje ten proces. Kiedy Norman zadzwoni do mnie z prob o telefoniczn konsultacj - chodzio o jego pacjenta, modego dentyst, ktry oglnie czu si saby i wyczerpany. Mia ostre ble z prawej strony brzucha, cierpia take na powan depresj. Narastajce zmczenie, ktre powoduje przytpienie umysowe i emocjonalne, jest oznak, e na poziome energii, w ciele, dzieje si co niedobrego. Wikszo ludzi nie uwaa zmczenia za

26

symptom choroby, gdy nie czuje blu. Poprzez wyczerpanie, ktrego nie likwiduje nawet duszy sen, ciao stara si powiedzie, e jest energetycznie" chore. Powane potraktowanie tej informacji moe zapobiec chorobie. Take depresja wiadczy o tym, e dzieje si co zego. W wiecie medycznym uwaa si j za zaburzenie emocjonalne i psychiczne. Jednak przeduajca si depresja czsto poprzedza chorob. W jzyku energii depresja oznacza niewiadome wyrzeczenie si energii lub inaczej siy yciowej. Porwnujc energi do pienidzy, mona powiedzie, e depresja jest jak otworzenie portfela i ogoszenie: Bierzcie sobie moje pienidze, nic mnie to nie obchodzi". Przeduajca si depresja nieuchronnie prowadzi do skrajnego wyczerpania. Jeeli nie dbasz o to, kto i w jakiej iloci wydaje Twoje pienidze, to nie uda Ci si unikn bankructwa. Tak samo bez energii podupadniesz na zdrowiu. Rozmawiajc z owym mczyzn, Norman odnis wraenie, e jego choroba postpuje. Ze wzgldu na ble brzucha przeprowadzi badania w celu wykrycia raka trzustki, ale te nie potwierdziy podejrze. Zadzwoni wic do mnie po pomoc. Jak zawsze poda mi tylko imi i wiek pacjenta, nic nie mwic o blu ani swoich przypuszczeniach. Analizujc stan zdrowia tego czowieka zauwayam, e prawa strona ciaa w okolicy trzustki wytwarza toksyczn energi. Powiedziaam Normanowi, e mczyzn przytacza ogromne poczucie, odpowiedzialnoci, ktre jest rdem udrki. Uwaa on, e nie moe y tak, jak tego pragnie, i uporczywie rozpamituje t myl, nie dopuszczajc do siebie adnych innych uczu. Oczywicie, wszyscy mamy negatywne emocje, jednak nie zawsze powoduj one zmiany patologiczne. Aby rozwina si choroba, negatywne uczucie musi si sta stanem dominujcym, jak w przypadku tego modego dentysty. Przekazujc Normanowi swoje spostrzeenia stwierdziam, e pacjent ma raka trzustki. Norman przyzna, e te podejrzewa raka, jednak testy tego nie wykazay. Poegna si, odoy suchawk i zaj swoim pacjentem. Poradzi mu, aby zastanowi si, czy suy mu jego praca. Powiedzia, e aby osign to, czego pragnie, bdzie zmuszony wprowadzi zmiany. Pacjent przyzna si, e chciaby porzuci praktyk dentystyczn, jednak nie moe obciy swoj decyzj rodziny, ktr utrzymuje. Norman nie wspomnia mu o obecnoci toksycznej energii. Skierowa rozmow na temat jego kariery i zwizanej z ni frustracji, starajc si zmieni jego negatywne nastawienie. Niestety, czowiek ten nie umia zastosowa si do wskazwek Normana. Pojmowa odpowiedzialno jako obowizek troszczenia si o innych nawet kosztem wasnego zdrowia i nie potrafi zmieni swojego podejcia na takie, ktre pozwolioby mu zadba take o siebie i realizowa wasne pragnienia. Po dwch tygodniach lekarz rodzinny tego mczyzny powtrzy badania majce wykry raka trzustki. Tym razem wynik by pozytywny. Pacjent zosta natychmiast zoperowany, zmar jednak po czterech miesicach. Czasami, aby mogo nastpi uzdrowienie, trzeba zmieni sposb mylenia, a to moe wymaga duego wysiku. Cho widzieli to inni, ten mczyzna nie chcia dostrzec zwizku pomidzy zmianami w ciele a poczuciem bezsilnoci i niezadowoleniem ze swojej pracy. Do uzdrowienia nie wystarcza jednak samo zrozumienie, e kady epizod z ycia, wszystkie wydarzenia, stosunki, myli, pogldy i przekonania maj wpyw na funkcjonowanie organizmu. Trzeba przenie t wiadomo na poziom fizyczny - do ciaa, poczu swoimi wntrznociami, kad komrk - i uwierzy bez zastrzee. Mona pozna co nowego i stosowa to od czasu do czasu. Stwierdzenie, e biografia staje si biologi, oznacza jednak, e sami uczestniczymy w powstawaniu choroby. Bardzo wane jest odpowiednie zastosowanie tej wiedzy, przy czym podstawow zasad jest nieobwinianie osoby badanej o wywoanie schorzenia. Ludzie rzadko powoduj choroby wiadomie. Dolegliwo powstaje zazwyczaj w rezultacie jakiego zachowania lub nastawienia, o ktrym pocztkowo nie sdzimy, e moe mie negatywny wpyw na nasze zdrowie. Dopiero gdy bl zmusza nas do zmiany podejcia, zaczynamy

27

rozumie, e nasze myli pene lku lub goryczy s substancj trujc. Powtarzam, wszyscy mamy negatywne uczucia, jednak nie wszystkie one wywouj choroby. Aby choroba si rozwina, emocja negatywna musi si sta dominujca. Uwiadomienie sobie, e taka negatywna myl jest szkodliwa i mimo to pozwolenie na jej dalszy rozwj - przyspiesza zmiany w ciele. Moesz np. wiedzie, e powiniene komu wybaczy, lecz ze wzgldu na uczucie przewagi, jakie daje Ci gniew, wolisz tego nie robi. W ten sposb zwiksza si prawdopodobiestwo choroby, gdy rezultatem negatywnej obsesji jest zawsze utrata energii. Przekazywanie energii do przeszoci przez rozwodzenie si nad bolesnymi wydarzeniami pozbawia ciao mocy i si yciowych i moe doprowadzi do choroby. Wewntrzna moc jest podstawowym warunkiem odzyskania i zachowania zdrowia. Postpowanie, ktre powoduje jej utrat, nie tylko podkopuje wiar w siebie, lecz take osabia zdrowie. Dlatego te drug kwesti wymagajc omwienia jest podstawowe znaczenie wewntrznej mocy dla zdrowia. Zasada druga: Wewntrzna moc jest niezbdna dla zdrowia Pewnego dnia zadzwoni do mnie Norman i poprosi o zbadanie kobiety, ktr nkaa depresja i cigy bl karku i krzya. Zapyta, czy pomoe jej terapia elektromagnetyczna. Odpowiedziaam: Nie, ona ma za mao oparcia w sobie, aby te urzdzenia mogy jej pomc". Wtedy po raz pierwszy wypowiedziaam si na temat wewntrznej mocy osoby badanej i sposobu jej leczenia. Norman poprosi mnie, abym dokadniej mu to wyjania, i dopiero wwczas uwiadomiam sobie, co powiedziaam. Nagle zobaczyam ludzki ukad energetyczny w zupenie nowym wietle: jako wyraz osobistej mocy. Wyjaniam Normanowi, e nastawienie tej kobiety do ycia spowodowao u niej utrat wewntrznej mocy. Powiedziaam, e kobieta czuje si niepewnie, cigle szuka potwierdzenia i panicznie boi si samotnoci. Jej poczucie wasnej wartoci opiera si jedynie na umiejtnoci kontrolowania innych, gwnie swoich dzieci. Jej lki i brak oparcia w sobie s jak czarna dziura", ktra przyciga i niszczy wszystko. Kobieta ta nieustannie krytykuje wasne dzieci i prbuje uzaleni je od siebie, aby od niej nie odeszy. Nie chce ryzykowa udzielenia im emocjonalnego wsparcia, dlatego znajduje wady we wszystkim, co robi - w szkole i poza ni. Poniewa kontrolowanie innych wymaga ogromnego wysiku i nie przynosi spodziewanych korzyci, kobieta jest nieustannie wyczerpana. Jej przewleky bl wynika z niemonoci zapanowania nad innymi. Gdy trafia do Normana, bya wykoczona. Nie potrafia si pogodzi z perspektyw odejcia dzieci i twierdzia, e wszystko, co robi, robi dla ich dobra. We wasnym mniemaniu bya dobr matk, poniewa zapewniaa im czysty dom, zdrowe jedzenie i przyzwoite ubranie. Jednak nieustannie usiowaa ograniczy ich rozwj emocjonalny, do czego nie chciaa si przyzna. Poniewa konwencjonalne sposoby leczenia nie przynosiy efektw, Norman rozwaa program alternatywny obejmujcy psychoterapi, stymulacj czaszki za pomoc specjalnego urzdzenia, terapi wiatem i kolorem. Stwierdziam, e te metody nie przynios cakowitego wyleczenia, ktrego warunkiem jest rezygnacja z chorobliwego denia do kontrolowania innych, a jedynie spowoduj kilkutygodniow popraw. Tego popoudnia zrozumiaam, e terapia alternatywna moe odnie skutek tylko wtedy, kiedy pacjent rozumie, czym jest wewntrzna moc - gdy potrafi znale w sobie oparcie i je ugruntowa, np. poprzez wiar w swoj samowystarczalno. Ta kobieta posiadaa tylko zewntrzne pojcie siy, ktr pobieraa z zewntrznego rda, od swoich dzieci. Moga pj do psychoterapeuty. Jednak, jeeli nie stawiaby czoa prawdzie na swj temat, to tylko ualaaby si nad sob przez godzin tygodniowo. Leczenie nie przyniosoby efektu. Jak podkrela M. Scott Peck w swoich ksikach People of he Lie i Drog mniej uczszczan, dostrzeenie i przyjcie prawdy na swj temat i na temat wasnych relacji z innymi jest istotne dla uzdrowienia.

28

Diagnozowanie tej kobiety pozwolio mi dostrzec rol osobistej mocy w yciu i jej znaczenie dla ukadu energetycznego. Moc jest podstaw czowieczestwa. Nasze postawy i pogldy, zarwno te pozytywne, jak i negatywne, s wynikiem tego, jak rozumiemy i wykorzystujemy (lub nie) swoj moc. Nikomu nie s obce te kwestie. Prbujemy si zmierzy z poczuciem zagubienia, braku energii, albo te pragniemy kontrolowa ludzi lub sytuacje, by w ten sposb czerpa si lub zachowa poczucie bezpieczestwa (ktre jest synonimem siy) poprzez osobiste relacje. Zaczynamy wywoywa chorob, kiedy stracimy co, co uwaalimy za rdo swojej mocy, np. pienidze, prac, lub po rozstaniu si z kim, w kim widzielimy swoje spenienie - z maonkiem, kochank lub kochankiem, rodzicem lub dzieckiem. Poczucie wewntrznej mocy jest podstaw zdrowia. Poczmy teraz pierwsz zasad, ktra mwi, e biografia staje si biologi, z twierdzeniem, e poczucie wewntrznej mocy jest niezbdne dla zdrowia. Osobista moc okrela relacje pomidzy naszym wiatem wewntrznym i zewntrznym, komunikujc si z nami za pomoc jzyka mitw i symboli. Wemy np. najpopularniejszy symbol siy - pienidze. Gdy kto uwaa pienidze za przejaw siy, ich posiadanie staje si symbolicznym odzwierciedleniem jego zdrowia i samopoczucia. Gdy pienidze napywaj, system biologiczny takiej osoby otrzymuje sygna, e do ciaa napywa sia i energia. Umys przekazuje niewiadom informacj: Mam pienidze, wic jestem bezpieczny. Mam si, wic wszystko jest w porzdku". Ta pozytywna informacja przekazana biologicznemu systemowi decyduje o zdrowiu. Cho zarabianie duych sum nie gwarantuje zdrowia, to jednak ubstwo, niemoc i choroba s niezaprzeczalnie ze sob zwizane. Jeeli zarabianie zaczyna Ci sprawia trudnoci lub nagle tracisz pienidze, Twj organizm moe zacz sabn. Pamitam pewnego mczyzn, ktry w poowie lat osiemdziesitych zdawa si mie wiat u stp. Jego przedsibiorstwo odnosio gigantyczne sukcesy, a on sam mia energi dziesiciu osb. Pracowa do pna, bawi si z przyjacimi do wczesnych godzin rannych, a nastpnie pierwszy pojawia si w pracy. By przy tym zawsze uwany, pogodny i we wszystkim dobrze zorientowany. W padzierniku 1987 roku nastpi krach na giedzie, a wraz z nim popado w finansowe kopoty jego przedsibiorstwo. W cigu kilku miesicy w mczyzna straci zdrowie. Pojawia si migrena, ble krzya i do powane schorzenie jelit. Nie mg ju sprosta wielogodzinnej pracy i terminarzowi spotka. Wycofa si ze wszystkiego, koncentrujc si jedynie na sprawach najistotniejszych dla funkcjonowania jego imperium finansowego. Mczyzna wczeniej nie wiedzia, e zdrowie poczy z zarabianiem pienidzy. Gdy zachorowa, zauway to od razu. Uwiadomi sobie, e pienidze oznaczay dla niego wolno i moliwo prowadzenia ycia, o jakim zawsze marzy. Wraz z fortun utraci rdo siy, a w kilka tygodni pnej take zdrowie. Wysiek zwizany z tworzeniem firmy zapewne niejednego by powali, jednak dla niego by rdem mocy. Kady z nas ma wiele symboli mocy, a kady z nich ma swoje przeciwiestwo. Symbolem mocy dla dentysty z rakiem trzustki bya jego praca. Jednak rozwijajc si przesta j ceni i straci energi do ycia. To spowodowao reakcj biologiczn, z ktrej wynika miertelna choroba. Nasze ycie jest skupione wok symboli mocy - pienidzy, autorytetu, tytuw, urody, bezpieczestwa. Ludzie, ktrymi si otaczamy, i wszystkie decyzje, ktre podejmujemy, odzwierciedlaj nasze symboliczne wartoci. Czsto zgadzamy si z osobami, ktre w naszym odczuciu maj wicej mocy, gdy wydaje nam si, e nie potrafimy si im przeciwstawi. Niezliczone sytuacje i wiele naszych wzajemnych kontaktw polega na energetycznym pertraktowaniu. Staramy si wyczu, kto ma si, i jaki moemy mie w niej swj udzia. Uczc si symbolicznego jzyka energii, rozwijamy umiejtno waciwej oceny energii u siebie i innych. Informacja energetyczna zawsze jest prawdziwa. Cho osoba moe deklarowa publicznie co innego, jej energia zdradzi, co naprawd czuje; jej prawdziwe uczucia dadz o sobie zna w jaki symboliczny sposb. Nasz ukad duchowo-biologiczny zawsze stara si wyraa prawd i zawsze znajduje na to sposb.

29

Powiniene wiedzie, co daje Ci si. Rozpoznanie wasnych symboli mocy, symbolicznego i fizycznego z nimi zwizku oraz uwzgldnienie wszystkich sygnaw, jakie przesya Ci ciao i intuicja, uatwi leczenie kadej choroby. Zasada trzecia: Sam moesz sobie pomc Medycyna energetyczna jest filozofi holistyczn, ktra uczy, e sami jestemy odpowiedzialni za wasne zdrowie, a co za tym idzie -w duej mierze odpowiadamy take za powstanie choroby. Mwi ona, e moemy uczestniczy w leczeniu, pracujc nad sob jednoczenie na emocjonalnym, psychicznym, fizycznym i duchowym poziomie. Wyleczenie nie jest tym samym, co uzdrowienie. Oznacza uzyskanie kontroli nad fizyczn dolegliwoci lub jej zahamowanie. Fizyczne wyleczenie nie znaczy jednak, e wyleczone zostao emocjonalne i psychiczne podoe choroby. W takim przypadku moliwy i prawdopodobny jest jej nawrt. Leczenie jest procesem biernym, w ktrym pacjent przekazuje odpowiedzialno za siebie lekarzowi i przepisanej przez niego terapii. Nie stawia czoa wyzwaniu i nie walczy o odzyskanie zdrowia. Uzdrawianie natomiast jest aktywnym i wewntrznym procesem, ktry wymaga przeanalizowania swojego podejcia, swoich wspomnie i przekona, z zamiarem uwolnienia si od negatywnych wzorcw. Analiza wewntrzna nieuchronnie prowadzi do oceny swojego ycia w wiecie zewntrznym, do przyjrzenia si i zaakceptowania prawdy o sposobie wykorzystywania w nim wasnej energii. Wiedzie take do zmian, ktre w przyszoci pozwol uywa jej do wyraania mioci, wiary w siebie i zachowywania zdrowia. Jzyk medycyny konwencjonalnej jest zbliony do argonu wojskowego. Mwi si: Wirus zaatakowa organizm" lub: Tkanki zostay skaone toksyczn substancj, co spowodowao zagroenie ycia". Wedug filozofii, na jakiej opiera si medycyna akademicka, pacjent jest niewinn i wrcz bezsiln ofiar, ktra cierpi w wyniku nie prowokowanego ataku. Chory poddaje si przepisanemu przez lekarza programowi leczenia, w zwizku, z czym to lekarz ponosi odpowiedzialno za jego wyniki. Ch wsppracy ze strony pacjenta jest oczywicie mile widziana, jego nastawienie jest jednak bez znaczenia dla samego procesu leczenia - zadanie przejmuj leki i chirurg. Przeciwnie jest w terapiach holistycznych - dla osignicia sukcesu niezbdne jest pene zaangaowanie. Medycyna holistyczna i konwencjonalna skaniaj do dwch odmiennych postaw - aktywnej i pasywnej. Leczenie chemiczne nie zakada wiadomego uczestnictwa pacjenta, natomiast techniki holistyczne, jak np. wizualizacja, wymagaj aktywnoci i zaangaowania. To w nich pacjent wykorzystuje moliwoci terapii i wsppracuje z terapeut. Gdy pacjent jest pasywny, z nastawieniem zrbcie, co trzeba", uzdrowienie nie nastpuje. Stan fizyczny moe ulec poprawie, jednak chory nie zaj si rdem choroby. Typ pasywny Matka z depresj i chronicznym blem plecw jest przykadem osoby pasywnej. Osoby tego typu czuj, e potrzebna jest im zewntrzna energia, ktr pobieraj od kogo lub dziki komu. Maj mniej lub bardziej uwiadomione przekonanie, e same sob nic nie reprezentuj. Staraj si zdobywa energi poprzez pienidze, status spoeczny, autorytet polityczny, wojskowy lub religijny albo przez zwizki z wpywowymi osobami. Nie wyraaj bezporednio swoich potrzeb, lecz dobrze znosz niezadowalajce sytuacje, zrcznie je wykorzystujc. Nasze energetyczne powizania ze wiatem zewntrznym mona postrzega w sposb symboliczny jako obieg siy elektromagnetycznej. Strumie energii przepywa przez ciao i czy si z przedmiotami i ludmi. Czujemy si przez nich przycigani, poniewa symbolizuj dla nas moc, tzw. cele energetyczne". Ich energi moemy wczy do naszego systemu energetycznego. To poczenie powoduje tym samym oddanie celowi energetycznemu czci naszej energii.

30

Pocztkowo uwaaam ten obieg za obraz symboliczny, jednak przekonaam si, e tworz go rzeczywiste strumienie energii. Ludzie bardzo czsto mwi, e czuj si zwizani z osob lub wydarzeniem z przeszoci. Niektrzy czuj si wyczerpani po spotkaniu z kim lub po pobycie w jakim miejscu. Te potoczne okrelenia opisuj wzajemne oddziaywanie naszej energii i otoczenia lepiej, ni nam si wydaje. Mwic o sobie, e s do czego lub kogo przywizani lub te zbytnio si z czym identyfikuj, ludzie sami stawiaj sobie intuicyjn diagnoz. Niewiadomie okrelaj sposb, w jaki trac energi. T grup ludzi nazywam typem pasywnym. Najbardziej skrajn grup osb, ktre wykazuj biern postaw, s osoby uzalenione. Bez wzgldu na to, czy uzalenienie dotyczy narkotykw, alkoholu czy potrzeby kontrolowania innych, obieg energii takiej osoby jest tak mocno zwizany z celem energetycznym, e traci ona zdolno jasnego rozumowania. Pewien przypadek, z ktrym zetknam si w trakcie moich warsztatw w Danii, w dramatyczny sposb pokazuje energetyczne konsekwencje naogu. Pracowaam wtedy z nosicielami wirusa HIV i chorymi na AIDS. Anna zarazia si wirusem wykonujc swj zawd - prostytucj. Bya bardzo drobnej budowy i wygldaa jak maa dziewczynka. Utykaa, gdy jeden z jej klientw" cztery tygodnie wczeniej poama jej ebra.

Podczas wykadu mwiam o tym, jakie dziaania powinien podj chory, aby wyleczy si z powanej choroby. Wspomniaam, e naogi, takie jak tyto, narkotyki i alkohol, osabiaj proces uzdrowienia. W przerwie podesza do mnie Anna i powiedziaa: Caroline, czy naprawd nie mogabym wypali, chocia dwch papierosw dziennie?" Patrzc na ni, zdaam sobie spraw, e gdybym w jednej rce trzymaa lekarstwo na AIDS, a w drugiej papierosa i poprosia j, by wybraa to, czego chce, jej umys wybraby lekarstwo, lecz caa jej energia skierowaaby si na papierosa. Podkrelam raz jeszcze: osoba pasywna wcza w swj obieg energii inne osoby lub rzeczy poprzez poddanie si im, gwnie poprzez przekazanie im wadzy nad sob. Uzalenienie Anny od papierosw miao nad ni wiksz wadz ni jej pragnienie zdrowia. Nieprzyzwyczajona do troszczenia si o siebie i podejmowania samodzielnych decyzji, stworzya wzorzec przekazywania swojej energii innym - gwnie swojemu sutenerowi i papierosom. Te dwa cele

31

energetyczne w peni zawadny jej yciem. Uzdrowienie nie byo w zasigu jej moliwoci, gdy jej wasna sia ulokowana bya poza ciaem. Umys nie jest w stanie skutecznie konkurowa z naszymi emocjami. Anna wiedziaa, e zarwno jej profesja, jak i nag s niebezpieczne dla zdrowia. Mimo to pragna tytoniu, gdy uwaaa, e j relaksuje, i bya zwizana ze swoim sutenerem, bo wierzya, e si o ni troszczy. Umys Anny racjonalnie uzasadni jej przywizania emocjonalne i wobec moliwoci leczenia prbowa wynegocjowa, chocia dwa papierosy dziennie. Niezdolna do zerwania z naogiem, Anna nie bya w stanie odzyska mocy, jaka jest potrzebna do uzdrowienia. To nie umys, lecz nasze pragnienia decyduj o celach energetycznych. Serce nie suga" - te sowa bardzo trafnie opisuj t sytuacj. Dla osb pasywnych kierowanie si intuicj jest wyjtkowo trudne. Tak bardzo licz si z opini swojego celu energetycznego, e automatycznie neguj kad informacj, ktr przekazuje im intuicja. Aby mc odbiera przekazy intuicyjne, niezbdne jest ich zaakceptowanie. Jeeli potrzebujesz opinii innej osoby, aby uwierzy w swoje wraenia bardzo mocno ograniczasz swoj zdolno postrzegania intuicyjnego. Poniewa dziaania, jakich wymaga uzdrowienie, nie podlegaj dyskusji, osoby pasywne uwaaj je za przeraajce wyzwania, inaczej ni osoby, ktre wykazuj bardziej zaangaowan postaw. Uzdrowienie jest procesem indywidualnym i nikt nie moe nas w tym wyrczy. Oczywicie, moemy wspiera si nawzajem, jednak nikt nie moe np. wybaczy w czyim imieniu. Nikt take nie zastpi chorego w uwolnieniu si od bolesnych wspomnie i dowiadcze, czego wymaga uzdrowienie. Przywizanie, ktre jest charakterystyczne dla postawy pasywnej, jest sprzeczne z deniem ciaa do uwolnienia si od toksycznych, pochaniajcych jego energi celw. Metody medycyny konwencjonalnej s jakby stworzone dla osb typu pasywnego. W leczeniu konwencjonalnym nie ma nic zego, gdy jest ono najlepsz z form terapii dla tych, ktrzy pozostaj bierni. Korygowanie przepywu energii Wikszo osb przychodzcych na moje warsztaty rozumie potrzeb zmian. Niektrzy mimo obaw rozwaaj moliwo rozstania si z partnerem lub zmiany pracy, podczas gdy inni prbuj si pogodzi z trudn sytuacj, ktra nie zaspokaja ich potrzeb emocjonalnych. Wiele razy syszaam stwierdzenia typu: Nigdy nie sdziem, e jestem a tak nieszczliwy". Gdy zrozumiemy nasze potrzeby emocjonalne, ju nigdy o nich nie zapomnimy. Gdy uwiadomimy sobie rda naszego niezadowolenia, nie wymaemy ich ze wiadomoci. Musimy dokona zmian. Zdolno podejmowania decyzji oznacza jednak posiadanie aktywnej mocy. Gdy ju j mamy, chcemy wprowadza zmiany, co wywouje dreszcz emocji czy nawet przeraeni. Przeksztacenie jednego aspektu wasnego ycia prowokuje nas do przyjrzenia si nastpnym obszarom, ktre nie speniaj naszych oczekiwa. Dokonywanie zmian jest czsto trudne ze wzgldu na istniejce zobowizania. Znaczenie zobowiza poznajemy zazwyczaj w rodzinie, poprzez czce nas z ni wizy. Jednak z drugiej strony mamy take zobowizania wobec siebie. Ch ich realizacji moe powodowa due zamieszanie w stosunkach rodzinnych. W przypadku kobiety wierno sobie moe oznacza np. pragnienie zerwania dotychczasowego zwizku. Powiedziawszy mowi o swoim zamiarze, moe ona usysze: A pomylaa o dzieciach?" Takie przypadki s bardzo czste i ukazuj konflikt pomidzy lojalnoci wobec grupy a wiernoci sobie. Moemy pozosta w niezadowalajcej nas sytuacji, starajc si przez jaki czas zapomnie o swoich wewntrznych potrzebach. W pewnym momencie jednak nasze ciao emocjonalne zbierze wystarczajco duo siy i uniemoliwi umysowi dalsze oszukiwanie serca. Nieszczliwa ona albo znajdzie si w stanie niekoczcej si udrki, pozostajc przy mu, albo doprowadzi do rozwodu, obarczajc si win za sprzeniewierzenie si grupie, czyli rozbicie maestwa. Niestety, na og uwiadamiamy sobie istnienie osobistych potrzeb wtedy, gdy ju tkwimy w okrelonych ukadach. W takiej sytuacji trudno jest znale zadowalajce rozwizanie.

32

Jedn z uczestniczek moich warsztatw bya Julia. Chorowaa na raka piersi i jajnikw. Jej maestwo od duszego czasu nie funkcjonowao dobrze. Chciaa wyleczy raka, ya jednak z mczyzn, ktry traktowa j z ogromn pogard. Taka sytuacja utrzymywaa si od drugiego roku maestwa. M powtarza jej, e na sam jej widok robi mu si niedobrze, cho bya wyjtkowo atrakcyjn kobiet. Aby uzyska jego aprobat, stosowaa godow diet i nieustannie wiczya. Opisaa siebie jako mistrzyni manipulacji, ktr si staa w swoim zwizku, cho nie przynosio to adnych rezultatw. Gdy chciaa zwrci na siebie uwag ma, zmylaa ciekawe historie na temat rzekomo spotkanych w supermarkecie ludzi. Kiedy zadzwonia do jego biura i opowiedziaa fikcyjn histori o tym, jak to, kiedy uprawiaa jogging, napadnito j i prbowano zgwaci. Niezalenie jednak od tego, jak bardzo staraa si zwrci na siebie uwag i wzbudzi szacunek ma, nic nie robio na nim wraenia. Kolejnym problemem w ich wzajemnych relacjach byy pienidze. Cho m Julii bardzo dobrze zarabia, pozwala jej na niewiele i wymaga, aby rozliczaa si z kadego centa. Mimo takiego poniania Julia nigdy nie zastanawiaa si nad moliwoci podjcia pracy, co daoby jej wiksz niezaleno finansow, gdy uwaaa, e nie posiada adnych przydatnych umiejtnoci. Ich aktywno seksualna take zanika po dwch latach maestwa. Starania Julii, aby to zmieni, wywoay kolejn fal ponie. Kiedy stwierdzono u niej raka, m wynis si ze wsplnego ka. W odpowiedzi na t form odrzucenia Julia zacza spa na pododze pod drzwiami sypialni. Kadego ranka m musia dosownie po niej przej, aby si dosta do azienki; przy tym nieraz spluwa na ni, gdy prosia go o pomoc. Gdy zapytaam Juli, dlaczego od niego nie odesza, odpowiedziaa, e nigdy nie potrafia troszczy si o siebie, ani emocjonalnie, ani finansowo, a teraz, gdy zachorowaa, tym bardziej potrzebuje opieki. Gdy opowiadaa o mu, zachowywaa si tak, jakby kto rzuca na ni urok; przybieraa powany wyraz twarzy i mwia, e jest bardzo troskliwy, tylko troch cierpi z powodu stresu zwizanego z prac, i e naprawd j kocha, chocia ma trudnoci w wyraaniu swoich uczu. Gdy zaproponowaam Julii, aby porozmawiaa z psychologiem, odpowiedziaa, e m nie uznaje psychologw i e nie moe tego zrobi. Zasugerowaam take, e mogaby wzmocni swoje ciao lepiej si odywiajc, wprowadzajc bogat w witaminy i zdrow diet. Julia odpowiedziaa, e tak zrobi, jeeli jej m zaakceptuje ten pomys. W przypadku Julii z energetycznego punktu widzenia znamienne jest to, e rak zaatakowa jej narzdy kobiece - najpierw jajniki, a potem piersi. Jej choroba bya symbolicznym odzwierciedleniem uczucia odrzucenia, jakiego dowiadczya jako kobieta. Jak dowiesz si z nastpnego rozdziau, narzdy pciowe gromadz energi wszystkich naszych dotychczasowych przey, zwaszcza relacji z otoczeniem, jednym sowem - nasz biografi. Julia nie potrafia uaktywni wasnej osobistej mocy, gdy za rdo swojego bezpieczestwa uznaa ma. Jej ukad biologiczny nieustannie otrzymywa sygnay o braku siy. Julia zmara w cigu roku. Odmienn grup stanowi osoby typu aktywnego. Same s dla siebie motorem i samodzielno uwaaj za rzecz najwaniejsz. Ich energia jest ukierunkowana na samowiadomo, si wewntrzn i wytrzymao emocjonaln. Osoba niezalena potrafi zrobi wszystko, co jest konieczne, aby utrzyma rwnowag ciaa, umysu i duszy. Podobnie jak Julia, Joanna miaa nieudane maestwo, wskutek czego zachorowaa na raka piersi. Problemy w jej zwizku byy podobne, cho nie tak drastyczne, jak w przypadku Julii. M Joanny, Neal, zdradza j z kilkoma innymi kobietami. Wiedziaa o tym, jednak staraa si o tym nie myle. Chcc sobie poradzi z jego niewiernoci, zacza uczestniczy w warsztatach dla kobiet. Dziki nim uwiadomia sobie, e zachowanie Neala rani jej osobiste uczucia. Wczeniej nigdy o tym nie mylaa. Jak wiele innych osb sdzia, e maestwo jest poczeniem dwojga ludzi w jeden nierozczny uczuciowy zwizek.

33

Joanna szybko zrozumiaa, e jej piersi, ktre symbolizuj dawanie i dzielenie si, mog zosta uzdrowione tylko wtedy, gdy zacznie si szanowa i uwierzy w siebie. Coraz wyraniej postrzegaa siebie jako niezalen osob, jako indywidualno. Wesza w gboki kontakt ze sob, co wczeniej wydawao jej si niemoliwe. Jej dotychczasowa koncepcja wasnej osoby wymagaa obecnoci ma. Gdy Joanna uwiadomia sobie swoje uczucia, wykorzystaa oparcie, jakie znalaza w sobie, i zadaa, aby Neal wywizywa si z maeskiego przyrzeczenia. Neal obieca si zmieni, jednak wytrwa tylko miesic. Joanna zdaa sobie wtedy spraw, e nie uda si jej go zmieni i e nie potrafi duej znosi takiego zachowania. Uznaa, e jeeli ma wyzdrowie, musi zmieni szkodzc jej sytuacj. Rozwioda si i odzyskaa zdrowie. Grupy wsparcia dla chorych osb czsto pomagaj rozbudzi now wiadomo. Zauwaajc wasne potrzeby i analizujc swoj sytuacj, uczestnicy czsto przyznaj, e ich dotychczasowe ycie nie pasuje do osoby, jak si staj, i e nie suy ich zdrowiu. Uwiadamiaj sobie, e musz si zmieni. W procesie uzdrawiania ucz si uniezalenia od rzeczy i ludzi, ktrzy pozbawiaj ich ciao energii. Zmiany s dla wielu osb przeraajc perspektyw. Chorzy wiadomie lub niewiadomie czuj, e przerwanie dopywu wasnej energii do celw energetycznych wie si z cakowit z nich rezygnacj. Wpadaj w otcha niepewnoci, pragnc zarwno zerwania z obiektem swojego przywizania, jak i pozostania przy nim. Niektrzy prbuj by w obu wiatach naraz, yjc jeszcze czciowo w tym, ktry im nie suy, i nie wchodzc w peni w nowy. Wiele osb udaje si do rda uzdrowienia, lecz stwierdza, e nie moe z niego czerpa. Uzdrowienie jest procesem aktywnym i wymaga dziaania. Wymaga wiadomego wysiku znalezienia w sobie oparcia i si potrzebnych do odrzucenia zdezaktualizowanych pogldw i sposobw postpowania i spojrzenia na siebie w nowy, zdrowy sposb - aby mona byo odrzuci kule i pj. Odczytywanie symbolicznego znaczenia Wykorzystujc wiedz zawart w drugiej czci ksiki, gdzie opisuj zwizek pomidzy energi a nasz psychik i fizjologi, bdziesz intuicyjnie bada kady z siedmiu orodkw

34

energetycznych ciaa. Pierwsz diagnoz postaw sobie. W trakcie pracy staniesz si bardziej wiadomy tego niezwykego wiata, ktry znajduje si w Twoim wntrzu. W rezultacie nauczysz si symbolicznego sposobu interpretacji rzeczywistoci - zyskasz umiejtno intuicyjnego analizowania symboli mocy w swoim yciu. Na pocztek chc Ci da kilka pomocnych wskazwek. Osoba, ktra pragnie gbszej wiedzy na swj temat, jest na dobrej drodze do uzdrowienia. Wczeniej jednak musi pozna metod przyswajania sobie tych wewntrznych informacji, by mogy nabra dla niej prawdziwego znaczenia. Po pierwsze i przede wszystkim, skup swoj uwag na znalezieniu symbolicznego znaczenia wasnych yciowych problemw. Ucz si postrzega je w wietle symboliki. Zastanawiaj si i odczuwaj, jaki jest ich zwizek z Twoim zdrowiem. Skupiaj si kadego dnia na wyzwaniach, ktre podejmujesz, i obserwuj, jak reaguj na nie Twj umys i dusza. Zauwa, co odbiera Ci energi i w jakiej czci ciaa nastpuje ta utrata. Zwr uwag na psychiczne i fizjologiczne reakcje spowodowane t sytuacj. Po drugie, zawsze myl o sobie jako o istocie fizycznej i energetycznej zarazem. Twj komponent energetyczny jest nadajnikiem i rejestratorem wszystkich Twoich myli i kontaktw ze wiatem zewntrznym. Zawsze pamitaj, e biografia staje si biologi. Wyrb w sobie nawyk intuicyjnego badania udzi, dowiadcze i informacji, jakie pojawiaj si w Twoim yciu. Postanw, e rozwiniesz zdolno odczytywania symbolicznych treci; wiadomie i regularnie badaj wasne relacje ze wiatem i ich wpyw na Twoje wewntrzne i fizyczne samopoczucie. Zawsze pamitaj, e wszelkie uprzedzenia zakcaj odbir energetycznych informacji. Po trzecie, oceniaj swoj energi codziennie. Gdy dojdziesz do wprawy, bdzie Ci to zajmowao tylko chwil. Wykorzystuj w swojej praktyce model ludzkiego systemu energetycznego przedstawiony w rozdziale 2. Skoncentruj si przez minut lub dwie kolejno na kadym z orodkw mocy. Bd przy tym spokojny i obiektywny. Nie czekaj, a zachorujesz, aby zwrci uwag na stan ukadu energetycznego. Naucz si wyczuwa napicia, jakie gromadz si w Twoim polu energetycznym, i rb wszystko, co suy uzdrowieniu na poziomie energii. Uczy badanie siebie rutyn. Po czwarte, gdy odkryjesz utrat energii, skoncentruj si na rzeczach najistotniejszych, ktre pozwol Ci j odzyska. Zawsze szukaj odpowiedzi na pytanie: Dlaczego trac energi?" W usuwanie wszelkich zaburze, tak energetycznych, jak i fizycznych angauj zarwno serce, jak i umys. Nie poprzestawaj na rozpoznaniu objaww fizycznych, zawsze staraj si dostrzec inne aspekty napotykanych trudnoci. Odwouj si do kadej z siedmiu uniwersalnych prawd dotyczcych energii opisanych w rozdziale 2. Twoja sytuacja bdzie wizaa si co najmniej z jedn z nich. Pytaj siebie, ktra znajduje swoje odzwierciedlenie w Twoim przypadku. Jeeli np. masz trudnoci w pracy, sprbuj odwoa si do zasady: Szanuj siebie". Moe si okaza, e to wanie ona dotyczy Twojej sytuacji. Wnikliwie patrzc poprzez pryzmat tej prawdy, zdejmiesz z oczu zason iluzji, dostrzeesz jej symboliczne i duchowe znaczenie, co pozwoli Ci j bezstronnie oceni i nauczy si lekcji, jakie ze sob niesie. Sprawy ducha wymagaj skupienia na sobie - nie opartego na egocentryzmie, lecz pozwalajcego na wiadome rozporzdzanie swoj moc i energi. Po pite wic, badaj co, a nie kto pozbawia Ci energii. Wiedz, e osoba, ktra wydaje si odbiera Ci si, odzwierciedla tylko jaki aspekt Ciebie samego. Jeeli czujesz do kogo zawi, decydujce znaczenie ma nie ta konkretna osoba, lecz ciemna strona Twojej osobowoci, ktra poddaje si temu uczuciu. Ta osoba jest w takim przypadku Twoim nauczycielem. Koncentrowanie si na niej nie spowoduje uzdrowienia, a jedynie sprowadzi do Twojego ycia kolejnych nauczycieli, przy czym kada nastpna lekcja bdzie intensywniejsza. Twoim zadaniem jest nauczenie si lekcji, a nie obraanie si na nauczyciela. Jeeli uznasz, e jaka osoba jest przyczyn Twojego osabienia, i niepotrzebnie zaczniesz j o to obwinia i lka si jej, skoncentruj si na okrelonym orodku mocy, a poczujesz energi tej

35

osoby i sposb, w jaki si z Tob wie. Gdy zdasz sobie spraw, e Twoim celem nie jest nauczyciel, lecz nauczenie si czego, zaczniesz wtedy dostrzega prawd, ktra zostaa Ci ukazana poprzez t sytuacj. Po szste, upraszczaj drog wiodc do zdrowia. Warunki uzdrowienia w przypadku kadej choroby s w zasadzie takie same. Traktuj kad chorob jako zaburzenie energetyczne, prawie jak techniczn usterk. Gdy rozpoznasz, ktra z uniwersalnych prawd dotyczy Twojego przypadku, oprzyj na niej wewntrzny proces uzdrowienia. Konsekwentnie realizuj swj program, wczajc do niego elementy leczenia medycznego. Korzystaj z pomocy. Pamitaj, e Twoim celem jest wyeliminowanie cierpienia, a nie ycie z nim. Nie jeste ofiar, wic nie marnuj czasu na mylenie, dziaanie i modlenie si jak ofiara. Ualanie si nad sob pogbia chorob i jeeli jest dominujcym elementem mylenia, samo staje si chorob. Rb wszystko, aby wspomc swoje ciao fizyczne: zaywaj odpowiednie leki, regularnie wicz i zdrowo si odywiaj. Jednoczenie konsekwentnie wspieraj take ciao energetyczne, puszczajc w niepami smutki i wybaczajc ale. Wprowad do wasnego ycia wszelkie konieczne do uzdrowienia zmiany: porzu stresujc prac, zwizek lub maestwo, zacznij medytowa lub uprawia narciarstwo biegowe. Rodzaj zmian jest nieistotny; wane jest, aby zrobi to, czego wymaga proces uzdrowienia. Samo mwienie o problemach Ci nie pomoe, poniewa uzdrowienie wymaga dziaania. Bez wzgldu na rodzaj choroby oprcz pozytywnego nastawienia potrzebne jest pene zaangaowanie i powicenie. Nie pomoe wizualizacja, jeeli stosujesz j raz w tygodniu; take Twoje ciao nie stanie si sprawne po jednym treningu. Uzdrowienie ciaa, yciowej sytuacji lub nauczenie si symbolicznego sposobu interpretacji sytuacji, zdarze i relacji wymaga uwagi i codziennej praktyki. Proces powrotu do zdrowia moe wypeni cay Twj wolny czas, cho zawsze mona wprowadzi uproszczenia. Jeeli mimo poddania si zoonej terapii, obejmujcej rne formy leczenia u wielu lekarzy i terapeutw, zioa i diet, poprawa nie nastpuje lub jest niewielka, moe to wiadczy o tym, e sam powstrzymujesz uzdrowienie. By moe uzdrowienie przeraa Ci bardziej, ni sobie z tego zdajesz spraw. By moe nie moesz wybaczy lub zapomnie o czym z przeszoci albo obawiasz si zmiany rwnowagi si pomidzy Tob a inn osob. Uwzgldnij te moliwoci, cho niektre choroby s rzeczywicie trudniejsze do wyleczenia ni inne i brak rezultatw nie zawsze wiadczy o hamowaniu procesu. Jednak gdy dziesiciu rnych terapeutw i tyle samo terapii nie moe pobudzi procesu uzdrowienia, we pod uwag, e sam wiadomie lub niewiadomie blokujesz proces uzdrawiania lub e w ramach uzdrowienia powiniene si przygotowa do zakoczenia fizycznego ycia. Po sidme, upraszczaj swoje ycie duchowe. Wszystkie moje duchowe przemylenia doprowadziy mnie do przekonania, e boska rzeczywisto nie jest skomplikowana. Dlatego niech Twoja osobista teologia take bdzie prosta. Staraj si wierzy w to, co si wydaje najistotniejsze, np. Wszystkie okolicznoci mog zosta zmienione w mgnieniu oka; wszystkie choroby mog zosta wyleczone. To, co boskie, nie jest ograniczone ludzkim pojciem czasu, przestrzeni ani materii. Bd konsekwentny/a. yj wedug prawd, ktre wyznajesz. Wszystko si zmienia. Kady dowiadcza w yciu zarwno trudnych przemian, jak i okresw spokoju. Naucz si pyn z nurtem ycia i nie staraj si powstrzymywa zmian. Nigdy nie wymagaj, aby druga osoba Ci uszczliwia. Szczcie zaley od osobistego, wewntrznego nastawienia i kady sam za nie odpowiada. ycie polega przede wszystkim na nauce. Kada sytuacja, problem i relacja zawiera pewn informacj wart zapamitania lub przekazania innym. Pozytywne nastawienie w kadej sytuacji przynosi wiksze korzyci. yj chwil obecn i wicz si w wybaczaniu innym.

36

Niczego nie zyskamy, gdy sdzimy, e gra" myli i dziaa w sposb skomplikowany. atwiej si yje, gdy umiemy (myle w boski sposb - poprzez wieczne i proste prawdy. Prawdopodobnie wszyscy uczynilimy swoje ycie bardziej skomplikowanym ni jest w rzeczywistoci. Zdrowie, szczcie i rwnowag energetyczn mona osign, koncentrujc si na tym, co pozytywne, i yjc w sposb zgodny z tym, co uwaamy za prawd. Przestrzeganie tylko tych dwch zasad ju wystarcza, aby duchowa moc naszego cudownego organizmu wypenia nasze ycie i nim pokierowaa. Naszym wsplnym przeznaczeniem jest poznanie uniwersalnych prawd i pozwolenie mieszkajcej w nas boskoci na dziaanie w nas i poprzez nas. Jest to zadanie proste, co nie znaczy, e atwe. Okolicznoci naszego ycia i spotykane w nim osoby rni si, jednak wyzwania, jakie dziki nim musimy podejmowa, i ich oddziaywanie na nasze ciao i psychik s identyczne. Im lepiej to zrozumiemy, tym bardziej rozwiniemy zdolno odczytywania symbolicznych przekazw - umiejtno dostrzegania w fizycznych chorobach lekcji, jakich nam wszystkim udziela ycie. Rozdzia 2

Stworzeni na obraz Boga


Od pocztku wiedziaam, e odbierane przeze mnie wraenia intuicyjne dotycz duszy, mimo i odnosiy si do problemw fizycznych i e do ich opisu uywam terminw energetycznych. Energia jest okreleniem neutralnym, nie wywoujcym skojarze religijnych ani lkw dotyczcych relacji z Bogiem. atwiej jest komu zaakceptowa stwierdzenie, e jest wyczerpany energetycznie, ni e jego duch jest skaony. Nie zmienia to faktu, e wikszo osb, ktre do mnie trafiay, przechodzia kryzysy natury duchowej. Opisywaam im je jako zaburzenia energetyczne, cho waciwsze i bardziej pomocne byoby mwienie o nich w kategoriach duchowych. Kiedy zauwayam zgodno pomidzy wschodnim systemem czakr a zachodnimi sakramentami, obok jzyka energii zaczam uywa okrele duchowych. Stao si to nagle, na jednym z warsztatw na temat anatomii ludzkiego ukadu energetycznego. W trakcie wykadu wprowadzajcego narysowaam w ukadzie pionowym siedem krgw, ktre przedstawiay orodki mocy w ciele. Gdy si im przyjrzaam, zwrciam uwag na fakt, e istnieje nie tylko siedem czakr, ale take siedem sakramentw. W jednej chwili zrozumiaam, e ich przekaz duchowy jest taki sam. Pniej, gdy badaam dokadniej podobiestwa tych systemw, dowiedziaam si, e take kabaa zawiera siedem stopni. Zgodno tych trzech tradycji sprawia, e zaczam postrzega duchowo nie tylko jako potrzeb psychologiczn i emocjonaln, lecz take jako wrodzone denie biologiczne. Nasz duch, nasza energia i osobista moc s jedn i t sam si. Siedem uniwersalnych prawd zawartych w tych tradycjach stanowi rdo siy duchowej. Uczy nas, jak kierowa energi lub siami yciowymi, ktre przepywaj przez organizm. Ciao odzwierciedla te siedem prawd poprzez siedem orodkw mocy. S one czci naszego wewntrznego fizycznego i duchowego systemu prowadzenia, stanowic jednoczenie uniwersalny kodeks mwicy o tym, jak postpowa, aby zachowa zdrowie. Celem duchowym ycia jest uporzdkowanie i zrwnowaenie energii ciaa i ducha, myli i dziaania oraz siy fizycznej i umysowej. Nasze ciaa maj wbudowany ukad sucy samouzdrawianiu. Ksiga Rodzaju opisuje ciao Adama jako stworzone na podobiestwo Boga. Przesanie tego wersetu jest zarwno dosowne, jak i symboliczne. Oznacza, e ludzie s energetycznym odzwierciedleniem Boskiej istoty - systemem siedmiu podstawowych energii i prawd, ktrych badanie i rozwijanie jest naszym ziemskim zadaniem. Gdy uwiadomiam sobie, e system energetyczny czowieka przedstawia te siedem prawd, nie chciaam uywa ju tylko jzyka energii i wczyam do intuicyjnego diagnozowania pojcia duchowe. Poniewa nasze organizmy s tworem zarwno biologicznym, jak i duchowym,
37

poczenie jzyka energii i ducha pozwala obj wiele systemw przekona. Umoliwia porozumienie pomidzy wyznaniami, a nawet powrt do wiary osb, ktre formalnie z ni zerway, w sposb nie obciony religijnymi dogmatami. Zauwayam, e gdy na moich warsztatach mwiam o wyzwaniach zwizanych z chorobami, napiciami lub problemami emocjonalnymi uywajc nowego jzyka energii i ducha, ludzie przyjmowali to z atwoci. Moliwo ujrzenia swoich trudnoci w perspektywie duchowej przyspieszaa ich powrt do zdrowia, poniewa ukazywaa prawdziwy sens i znaczenie tych przej; pozwalaa im pomc sobie, zacz odzyskiwa zdrowie i odbudowa wasne ycie. Problemy zdrowotne zawsze wskazuj na jaki kryzys duchowy i s okazj do nauki duchowej, dlatego w przypadku niemal kadej choroby moesz uzyska wgld w sposb, w jaki wykorzystujesz, trwonisz lub le ukierunkowujesz swoj osobist moc - wasnego ducha. Ten duch lub sia, bdca rdem ludzkiej wiadomoci, uwaana jest za wit przez wikszo religii i kultur, poczwszy od antycznych kultur Grecji i Indii po kultur chisk i cywilizacj Majw. Wikszo mitw we wszystkich kulturach opowiada o boskich powizaniach czowieka - o bogach zawierajcych zwizki z istotami ludzkimi, ktrych potomstwo jest do nich podobne lub jest pbogami. Ci boscy potomkowie reprezentuj pen skal ludzkiego zachowania, od wielkich aktw twrczych, destrukcji i zemsty, poprzez akty zazdroci, rywalizacj i noszenie urazy, po niezwyke przykady przemiany, seks i zmysowo. Wczesne kultury, tworzc mitologie, odkryway swoj emocjonaln i psychiczn natur, a take moc ludzkiego ducha. Kada z kultur opisywaa wasn wizj przemiany czowieka na uniwersalnej ciece duchowej - wizj podry bohatera, jak zwyk mawia Joseph Campbell. Wrd mitologii wyrnia si tradycja ydowska, w ktrej Jahwe nigdy nie jest przedstawiany jako istota pciowa. O Bogu mwi si, e ma lew i praw rk, lecz jego opis nigdy nie schodzi poniej pasa". W przeciwiestwie do innych tradycji duchowych, ydzi wyposayli Jahwe tylko w ograniczone cechy ludzkie, zachowujc przez to wikszy dystans do boskoci i czynic j bardziej niedostpn. Gdy pojawio si chrzecijastwo, zwolennicy nowej wiary dali swojemu Bogu ciao ludzkie, nazywajc go Jezusem, Synem Boym. Z punktu widzenia ydw herezja chrzecijan polegaa na przekroczeniu biologicznej granicy, na stworzeniu nowej teologii, zawierajcej wydarzenie, ktre czy w sobie biologi i duchowo - Zwiastowanie. Podczas Zwiastowania anio Gabriel zapowiedzia Marii Dziewicy, e spotka j wielka aska ze strony Boga i urodzi syna, ktrego nazwie Jezus. Nowoci byo to, e Bg zosta biologicznym ojcem dziecka. Nagle abstrakcyjna zasada judaizmu, Jahwe, zapadnia zwyk kobiet. Dziki narodzinom Jezusa chrzecijanie stworzyli biologiczn teologi" i uznali Jego ycie za dowd na to, e ludzko powstaa na obraz i podobiestwo Boga". Zarwno ydzi, jak i chrzecijanie wierzyli, e nasze ciaa fizyczne, szczeglnie te mskie, przeniknite s boskoci. Bardziej wspczesne pisma teologiczne kwestionuj to biologiczne podobiestwo, zmieniajc je na podobiestwo duchowe. Jednak ta pierwotna zasada, e nasze ciao fizyczne stworzone jest na podobiestwo Boga, pozostaje ywa i jest gwnym, dosownym i archetypowym przekazem tradycji judeochrzecijaskiej. Jednym z wtkw pojawiajcych si we wszystkich mitach jest tsknota ludzi do poczenia ciaa z istot Boga, pragnienie posiadania boskoci we krwi i w kociach, by staa si ona czci naszej konstrukcji psychicznej i emocjonalnej. W rnych systemach przekona na caym wiecie natura Boska odzwierciedla najlepsze ludzkie cechy i wartoci. Skoro jedn z najlepszych cech ludzkich jest wspczucie, Boskie wspczucie musi by bezgraniczne; skoro potrafimy wybaczy, Bg wybacza wszystko; skoro zdolni jestemy do mioci, Bg jest sam mioci; skoro staramy si by sprawiedliwi podlegamy sprawiedliwoci doskonaej. W tradycji Wschodu sprawiedliwo Boska jest prawem karmy. W chrzecijastwie sprawiedliwo opiera si na zasadzie nie czy drugiemu, co tobie niemie". Na rny sposb wpletlimy Boga we wszystkie obszary naszego; ycia, mylenia i dziaania.

38

Dzisiaj wielu aspirantw duchowych dy do osignicia wiadomoci duchowej poprzez codzienne ycie; stara si, by ich postawa bya zawsze przeniknita boskoci. wiadczy to o potrzebie niezalenoci i znalezienia duchowego oparcia w sobie. Oznaczaj osignicie duchowej dojrzaoci i jest odejciem od klasycznej relacji z Bogiem, ktra przypominaa ukad dziecko-rodzic i bya obecna w starych religiach. Duchowa dojrzao polega nie tylko na umiejtnoci gbszego rozumienia tekstw duchowych, lecz take na rozumieniu duchowego jzyka ciaa. Wraz ze wzrostem wiedzy o oddziaywaniu ycia wewntrznego - naszych myli i postaw - na ciao i ycie zewntrzne przestajemy postrzega Boga jako zewntrznego rodzica, ktry o wszystkim decyduje za nas i od ktrego jestemy w peni uzalenieni. Jako osoby dojrzae duchowo przejmujemy na siebie cz odpowiedzialnoci za wasne ycie i zdrowie. Dojrzao duchowa opiera si na idei wsptworzenia - na podejmowaniu decyzji i akceptowaniu swojej za nie odpowiedzialnoci. Opanowanie woli jest naszym najwikszym zadaniem, naszym witym zobowizaniem i przeznaczeniem. Zaczyna si od wyboru sposobu mylenia i nastawienia. Kiedy nasze decyzje byy jedynie odpowiedzi na to, co Bg dla nas stworzy, teraz umiejtno dokonywania wyborw oznacza wspudzia w budowaniu rzeczywistoci - uczestniczenie w tworzeniu wasnego zdrowia fizycznego poprzez wykorzystanie twrczej mocy myli i uczu. Systemy siedmiu witych prawd kabay, chrzecijaskich sakramentw i hinduistycznych czakr su stopniowej transformacji ku dojrzaoci duchowej. Te zasady maj znaczenie dosowne i symboliczne i na nowo okrelaj, czym jest duchowe i fizyczne zdrowie, pomagaj zrozumie, co wywouje choroby i jak mona je pokona. Siedem uniwersalnych zasad stanowi prawdy ponad kulturowe, a take symboliczn map naszej drogi yciowej, ktra wpisana jest w organizm. wite teksty wci przypominaj, e celem ycia jest zrozumienie i rozwinicie duchowej mocy, siy, ktra jest niezbdna dla dobrego samopoczucia psychicznego i fizycznego. Niewaciwe wykorzystywanie tej siy obcia naszego ducha i pozbawia ciao witalnoci. Poniewa boska energia jest nieodczn czci systemu biologicznego, kada myl, kade przekonanie, w ktrym si utwierdzamy, i kade wspomnienie, do ktrego powracamy, stanowi pozytywne lub negatywne polecenie dla naszego ciaa i ducha. Wspaniale jest patrze na siebie poprzez pryzmat tej wiedzy, lecz jednoczenie deprymujce jest to, e kada chwila ycia pozostawia w nas lad i e niczego tak naprawd nie mona ukry. Jestemy tworami biologicznymi o Boskiej konstrukcji. Gdy ta prawda dotrze do Twojej wiadomoci, Twoje ycie zmieni si raz na zawsze. Symboliczna moc siedmiu czakr Religie wschodu nauczaj, e ciao ludzkie posiada siedem orodkw energii. Kady z nich zawiera uniwersaln duchow lekcj ycia, ktr musimy opanowa, podajc ku wyszej wiadomoci. Po wielu latach regularnych sesji diagnozowania intuicyjnego zrozumiaam, e instynktownie koncentrowaam si na tych siedmiu orodkach energetycznych. To wite staroytne wyobraenie zadziwiajco trafnie opisuje ludzki ukad energetyczny, jego charakter i denia. Ukad czakr jest archetypowym opisem drogi indywidualnego dojrzewania poprzez system siedmiu stopni. Czakry uoone s w linii pionowej, poczwszy od podstawy krgosupa a po czubek gowy, sugerujc, e wznosimy si ku boskoci poprzez stopniowe opanowanie pokus wiata fizycznego. Na kadym z poziomw osigamy wiksze zrozumienie osobistej, duchowej mocy. Czakry reprezentuj duchowe lekcje ycia i wyzwania wsplne dla wszystkich ludzi. Opanowujc kolejne stopnie, poznajemy siebie i osigamy moc, ktra staje si czci naszej duszy i wspiera j w dalszej drodze ku duchowej wiadomoci w klasycznym ujciu podry bohatera. Oto krtki opis lekcji duchowych odpowiadajcych siedmiu czakrom (zobacz rysunek nr 3).

39

Czakra pierwsza: lekcje zwizane ze wiatem materialnym Czakra druga: lekcje zwizane z seksualnoci, prac i pragnieniami fizycznymi C z akra trzecia: lekcje zwizane z ego, osobowoci i wiar w siebie Czakra czwarta: lekcje dotyczce mioci, przebaczania i wspczucia Czakra pita: lekcje zwizane z wol i wyraaniem siebie Czakra szsta: lekcje dotyczce umysu, intuicji, zrozumienia i mdroci Czakra sidma: lekcje zwizane z duchowoci

40

Te siedem duchowych lekcji ycia suy rozbudzeniu w nas wyszej wiadomoci. Jeeli zlekcewaymy wasn odpowiedzialno i potrzeb wiadomego odniesienia si do tych zada, ich energia moe zamanifestowa si w formie choroby. Wschodnie tradycje duchowe pojmoway chorob jako utrat wewntrznej mocy lub osabienie ducha. Wszystkie gwne tradycje duchowe potwierdzaj wspln dla caej ludzkoci zasad spjnoci ducha i ciaa, choroby i uzdrowienia. W ujciu symbolicznym siedem sakramentw chrzecijaskich odpowiada znaczeniu siedmiu czakr. Symboliczna moc sakramentw chrzecijaskich Od pocztku Koci chrzecijaski rozrnia siedem sakramentw, ktre byy oficjalnie uznanymi rytuaami odprawianymi przez powoanych do tego kapanw. Te siedem sakramentw stanowio i nadal stanowi wite ceremonie, ktre przenosz na wiernego okrelone cechy Boej mocy i aski. Kademu aspektowi aski przyporzdkowany jest jeden sakrament. Cho siedem sakramentw kojarzonych jest przede wszystkim z Kocioem rzymskokatolickim, czciowo zachoway je take inne wyznania chrzecijaskie. Dotyczy to gwnie chrztu, sakramentu maestwa i kapastwa. Sakramenty to take symboliczne stopnie na drodze rozwoju, ktre su sprowadzeniu boskoci bezporednio do duszy czowieka. Okrelenie sakrament oznacza rytua przywoujcy wit moc do duszy wiernego. Symboliczne znaczenie rytuaw wykracza poza ich rol religijn. Mojego odwoywania si do sakramentw nie naley bdnie rozumie jako sugestii, by przyjmowa je od jakichkolwiek instytucji chrzecijaskich. Sakramenty w symboliczny sposb odzwierciedlaj drog osigania dojrzaoci duchowej i uzdrowienia. Jednoczenie pokazuj, co naley uczyni w kolejnych etapach ycia, aby zaakceptowa odpowiedzialno, jaka wie si z dojrzaoci duchow. Sakramenty s wewntrznymi aktami, ktrych powinnimy dokonywa sami, niezalenie od tego, czy uczestniczymy w jakich zewntrznych rytuaach, czy nie. Reprezentuj moc, ktr powinnimy obdarza innych i ktr powinnimy od innych przyjmowa. Wida to na przykadzie sakramentu chrztu, w ktrym rodzina przejmuje fizyczn i duchow odpowiedzialno za dziecko. W symbolicznym ujciu chrztu naszym zadaniem, jako osb duchowo dojrzaych, jest cakowite i pene wdzicznoci zaakceptowanie rodziny, w ktrej przyszlimy na wiat. Chrzest oznacza szanowanie rodziny, a take siebie, i wybaczanie jej czonkom tego, e gdy bylimy dziemi, przysporzyli nam cierpienia. Takie przebaczenie wyzwala moc, ktra uzdrawia ciao. Oto siedem sakramentw i ich symboliczne znaczenie. Chrzest: otrzymanie lub udzielenie aski poprzez wdziczno za przekazanie ycia. Komunia: otrzymanie lub udzielenie aski w formie hostii; symboliczne zawarcie witego przymierza z Bogiem i ludmi w naszym yciu. Bierzmowanie: otrzymanie lub udzielenie aski poprzez uznanie wasnej lub czyjej indywidualnoci i osobistej mocy. Maestwo: otrzymanie lub udzielenie aski poprzez zawarcie witej unii z samym sob; symboliczne uznanie potrzeby kochania siebie i troszczenia si o siebie, aby mc kocha innych. Spowied: otrzymanie lub udzielenie aski oczyszczenia duszy z negatywnych aktw woli. Kapastwo: otrzymanie lub udzielanie aski suenia innym. Ostatnie namaszczenie: otrzymanie lub udzielenie aski zamknicia niedokoczonych spraw, nie tylko przed mierci, lecz take w yciu codziennym. Umoliwienie kochania w chwili obecnej". Te siedem stopni inicjacji duchowej odpowiada siedmiu energiom wewntrznym, ktre

41

wymagaj zastosowania w yciu si, jakie powinnimy uaktywni i wiadomie stosowa w obliczu trudnoci i wyzwa dnia codziennego. Symboliczne znaczenie dziesiciu sefir Dziesi sefir lub inaczej: Drzewo ycia to cz zoonego systemu nauk kabay, ktry rozwija si na przestrzeni wiekw i ktry w zadziwiajcy sposb przypomina czakry i sakramenty. W redniowiecznej kabale sefiry odpowiadaj dziesiciu cechom natury Boskiej. Poniewa trzy z nich s poczone w pary, mona je podzieli na siedem poziomw, ktre czsto s przedstawiane jako odwrcone, zakorzenione w Niebie mityczne Drzewo ycia. Jak twierdzi Daniel Chanan Matt w ksice The Zohar: The Book ofEnlightenment, dziesi sefir stanowio wzorzec dla biblijnego twierdzenia: I stworzy Bg czowieka na obraz swj" (Genesis 1,27). Tych dziesi cech duchowych, wsplnych dla Boga i ludzi, zostao nam danych po to, abymy mogli si doskonali i rozwija na drodze ycia. Podczas gdy oblicze Boga jest w judaizmie przedstawione w sposb moliwie najbardziej abstrakcyjny, to jego osobowo zostaa w kabale opisana niezwykle dokadnie. Inaczej ni pozostae religie, judaizm nigdy nie uwaa swoich prorokw za boskie wcielenia. Nawet buddyzm zosta zapocztkowany przez Siddharth, boskiego pomazaca, ktry mia szerzy nauk o owieceniu wrd mieszkacw Ziemi. Podczas gdy buddyzm nie przypisuje Bogu cech ludzkich, to hinduizm ma wielu bogw, ktrzy zstpili na Ziemi, a chrzecijastwo Syna Boego", ktry y wrd ludzi przez trzydzieci trzy lata. Dziesi sefir okrela cechy Boga a jednoczenie archetypowy obraz czowieka. System sefir rozumiany jest jako zasada Boga i droga powrotu do Niego. Okrela si je czsto mianem szaty krlewskiej, ktra pozwala nam spojrze bezporednio na Krla, rdo Boskiego wiata, unikajc przy tym olepienia. Symboliczny obraz odwrconego Drzewa ycia oznacza, e te dziesi wartoci ma wite korzenie i e poprzez modlitw, kontemplacj i dziaania zbliamy si do witoci. Naszym zadaniem jest powrt do Boskiego rda poprzez rozwijanie w sobie tych wartoci. Dziesi sefir, chrzecijaskie sakramenty i system czakr odnosz si do tych samych wartoci. Jedyna rnica polega na sposobie liczenia tych stopni. O ile czakry i sakramenty liczy si od dou, o tyle sefiry zaczynaj si od gry (od korzeni drzewa). Poza tym wartoci na kadym z poziomw s identyczne.

42

Oto najczciej uywane nazwy, kolejno i symboliczne znaczenie sefir (zob. take rysunek nr 4): 1. Keter (lub Keter Elyon) - najwysza korona Boga -reprezentuje ten aspekt boskoci, ktry powoduje przejawianie si wiata fizycznego. Ta sefira jest najbardziej nieokrelona, a co za tym idzie take najbardziej wewntrzna. Stanowi ona pocztkowy punkt, ktry nie ma elementw wsplnych z tym, co ziemskie. 2. Chochma - mdro. W tej sefirze to, co Boskie, zaczyna si czy z ludzk myl. Zaczynaj powstawa formy, ktre poprzedzaj przejawienie fizyczne. Uywajc wspczesnego jzyka Junga mona porwna t sefir do niewiadomej energii zwanej animusem, gdy ma ona charakter mski. Tworzy par z trzeci sefir, Bin. 3. Bina - Boskie zrozumienie i inteligencja Boga. Bina oznacza take wit matk, ono, w ktrym wszystko przygotowywane jest do narodzin. Jest to anima, eski odpowiednik Chochmy. 4. Chesed - mio lub miosierdzie Boga, a take jego wielko. Tworzy par z pit sefir, Gewur. 5. Gewura (znana take jako Din) - moc, osd, kara. Chesed i Gewura uwaane s za rce Boga i rwnowa si wzajemnie. 6. Tiferet (lub Rachamin) - wspczucie, rwnowaga i pikno. Uwaana jest za pie lub serce drzewa.

43

7. Necach - wytrwao Boga. Tworzy par z Hod. 8. Hod - majestat Boga. Necach i Hod stanowi nogi Boga. S take rdem proroctwa. 9. Jesod - fallus, podzca sia Boga, ktra nadaje energii form fizyczn. Ta sefir zwana jest take praw (sprawiedliw) i okrelana jako grunt wieczysty (Przypowieci Salomona 10,25). 10. Szechina (nazywana take Kneset Izrael lub Mal-chut) - element eski, mistyczna spoeczno Izraela. Rwnoway msk energi Jesodu. Posiada wiele eskich nazw: Ziemia, Ra. Jest zwizan z ziemi yciodajn si, ktra zasila wszelkie stworzenie. Gdy Tiferet (wspczucie) i Szechina (element eski) si cz, dusza ludzka budzi si i rozpoczyna swoj mistyczn podr. Sefiry przestaj wtedy by abstrakcj i staj si szczegow map indywidualnego rozwoju duchowego. Ju na pierwszy rzut oka wida, e czakry, sefiry i sakramenty pokrywaj si w swoim znaczeniu. Jeeli potrafisz poczu i zrozumie przenone znaczenie przekazu tych tradycji duchowych, zaczynasz patrze w sposb symboliczny i pojmowa, e teologia jest nauk zajmujc si uzdrawianiem ciaa, umysu i duszy. Poczenie mdroci czakr, duchowej mocy chrzecijaskich sakramentw i boskich atrybutw wyraonych w sefirach daje nam obraz potrzeb, jakie ma ciao i dusza. To, co suy duchowi, oywia ciao. Co obcia dusz, osabia zdrowie. Zwizki zachodzce midzy czakrami, sakramentami i sefirami Kady z siedmiu poziomw mocy odzwierciedla jedn wit prawd. Prawdy te s obecnymi w nas aktywnymi siami, ktre kieruj nami i motywuj do waciwego ich wykorzystywania w yciu. Przyszlimy na wiat z wrodzon wiedz o tych siedmiu zasadach i s one wplecione w nasz ukad energetyczny. Sprzeciwianie si im osabia zarwno naszego ducha, jak i ciao, podczas gdy ich szanowanie wzmacnia wewntrznie i zewntrznie. Ciao potrzebuje energii i oparcia w wewntrznej mocy. Czakry, sefiry i sakramenty odnosz si do naszych relacji z wewntrzn moc i ucz penego jej wykorzystania. Na pierwszym poziomie zdobywamy wiadomo bycia czonkiem grupy i oparcie, jakie daje rodzina. Pniej stajemy si doroli i bardziej samodzielni. Stopniowo uczymy si kierowa wasnym intelektem i duchem. Kada decyzja ukierunkowuje ducha. Jeeli kto powodowany jest lkiem, to w rezultacie lk ten powraca do jego ciaa i pola energetycznego. Gdy kieruje si wiar, do jego pola energetycznego napywa aska, a on sam fizycznie rozkwita. We wszystkich trzech tradycjach kierowanie si lkiem lub dziaanie w zej intencji wiadczy o braku wiary i przedkadaniu wasnej woli nad wol Boga. Z punktu widzenia tradycji Wschodu kade dziaanie jest rdem karmy. Przejawy wiadomoci tworz dobr karm, natomiast dziaania negatywne lub powodowane lkiem rodz z karm. Osoba, ktra wytworzya z karm, musi si uwolni od lku, ktry wywoa zy czyn. W tradycji chrzecijaskiej aktem oczyszczenia duszy jest sakrament spowiedzi. Dusza zostaje uleczona i moe osign Niebo. W judaizmie strach, ktry wada czowiekiem, jest jego faszywym bogiem". Odwoujc si do sw mojej nauczycielki z plemienia Atapaskw, Rachel, ducha naley sprowadzi na waciw drog, aby mg chodzi prosto. Jestemy zarwno materi, jak i duchem. Aby rozumie siebie i zachowa zdrowe ciao i ducha, musimy wiedzie, jak one oddziauj na siebie, co obcia dusz, pozbawiajc nas si yciowych, i jak naley si uwolni od faszywych bogw, ktrymi s lki, gniew i przywizanie do przeszoci. Kade przywizanie powodowane lkiem pozbawia nas energii, przez co tracimy zdrowie. To, co odbiera Ci energi, osabia ciao. Co zasila ducha, wzmacnia organizm. To nie DNA buduje nasze ciaa, umysy i serca. Ta sia ma korzenie Boskie. Ta prawda jest prosta i wieczna. Istniej trzy charakterystyczne cechy, ktre s wsplne tym trzem tradycjom duchowym i

44

diagnozowaniu intuicyjnemu: 1.Niewaciwe wykorzystanie swojej energii przynosi ujemne skutki dla ycia i zdrowia. 2.Kady czowiek napotyka na swojej drodze wyzwania, ktrych celem jest ustalenie jego wiernoci Niebu. Sprawdziany" te oznaczaj nieuchronny rozpad fizycznych podstaw ycia: utrat bogactwa, rodziny, zdrowia lub ziemskich wpyww. Wywouje to kryzys wiary, ktry zmusza nas do stawiania pyta takich, jak: W co lub w kogo wierz?" lub: Komu powierzyem swego ducha?" Oprcz tych powanych strat pojawiaj si inne problemy osobiste, zawodowe lub zdrowotne, ktre sprawiaj, e zaczynamy poszukiwa gbszego sensu ycia oraz dy do psychicznego i duchowego rozwoju. Zwracamy si ku grze", gdy tracimy grunt pod nogami. 3. Aby powrci na waciw drog, musimy okaza ch i gotowo do rozstania si z przeszoci, do oczyszczenia ducha i do powrotu do ycia w teraniejszoci. Bd przekonany, e ju tak jest" to duchowy nakaz z Ksigi Daniela, aby wizualizowa i modli si w czasie teraniejszym. We wszystkich trzech przywoanych tradycjach duchowych wiat fizyczny suy poznaniu ducha, a sprawdziany" pojawiaj si wedug cile okrelonego wzoru. W ukadzie czakr (zob. rysunek nr 5) kady z orodkw mocy zawiera okrelon energi. Energie te narastaj od najbardziej zagszczonej energii materii po subteln energi ducha. Charakterystyczne jest to, e wyzwania, jakie pojawiaj si w naszym yciu, podlegaj podobnym schematom. Pierwsza, druga i trzecia czakra odpowiedzialne s za sprawy zwizane z materi i wiatem zewntrznym. Czwarta, pita, szsta i sidma - za sprawy niematerialne i wewntrzne. Gdy zestawimy je z sakramentami i sefirami, otrzymamy nie tylko opis rozwoju naszej wiadomoci, lecz take duchow instrukcj uzdrawiania i przewodnik po nieuniknionych wyzwaniach, jakim przyjdzie nam stawi czoa.

45

Siedem uniwersalnych prawd


Sia zewntrzna Poziom I Poczenie czakry pierwszej lub grupowej (Muladhary), sakramentu chrztu i sefiry Szechina. Te trzy archetypowe siy przekazuj do naszej energii i ukadu biologicznego zasad: Wszystko jest jednoci". Jestemy poczeni ze sob i z caym istnieniem.

Wszyscy musimy si nauczy szanowa t prawd. Moemy do niej dotrze, czc si z energi jednej z tych trzech archetypowych si. Czakra wsplnoty wyzwala w nas potrzeb uznania wizi rodzinnych i wyznawania okrelonych zasad. Po raz pierwszy dowiadczamy tej prawdy w naszej rodzinie biologicznej uczc si respektowa wizy krwi". Rodzina moe take, poprzez swoj religi, uczy nas, e wszyscy jestemy czonkami jednej Boskiej rodziny i e wszystko stanowi jedno. Wizy rodzinne symbolizuj nasze poczenie ze wszystkimi i ze wszystkim, co stanowi ycie. Jak mwi Thich Nhat Hanh, wspjestemy". Pogwacenie tych energetycznych wizi, np. przez uwaanie tych, ktrzy s od nas inni, za gorszych, powoduje konflikt i zaburzenie naszej energii, take w naszym ciele. Zaakceptowanie tej podstawowej prawdy i kierowanie si ni w yciu jest duchowym wyzwaniem dla ludzkoci. W sakramencie chrztu rodzina chrzecijaska podejmuje podwjne zobowizanie. Po pierwsze, przyjmuje odpowiedzialno za ycie nowonarodzonego dziecka, a po drugie wszyscy czonkowie rodziny zobowizuj si do uczenia dziecka zasad duchowych. Wywizanie si z tych obowizkw daje dziecku podstawy wiary i trwania w prawdzie, na ktrych moe ono zbudowa swoje ycie. Dla osoby duchowo dojrzaej sakrament chrztu zawiera w sobie dwa inne symboliczne zobowizania. Po pierwsze, mamy duchowy obowizek w peni zaakceptowa rodzin, w jakiej przyszlimy na wiat, jako t, ktra zostaa nam przeznaczona, abymy mogli dowiadczy wyzwa, dziki ktrym moemy si uczy i rozwija. Po drugie, zobowizujemy si prowadzi ycie godne czonka ludzkiej spoecznoci, a take czyni innym to, czego sami chcielibymy od nich dowiadcza i szanowa wszelkie ycie na Ziemi. Wypeniajc te dwa zobowizania, w istocie sami siebie chrzcimy i skadamy hod wasnemu yciu. Odstpstwo od tych zobowiza, np. poprzez negatywne ocenianie swojej rodziny, powoduje utrat energii i jest niezgodne z nadrzdn prawd wpisan w ukad energetyczny czowieka.

46

Sefira Szechina, ktrej nazwa oznacza Bosk obecno", jest Bosk wiadomoci, ktra tworzy i chroni mistyczn wsplnot Izraela. Z oglnego i bardziej symbolicznego punktu widzenia Boska wiadomo tworzy i chroni wszystkie wsplnoty ludzkie. Szechina to take wrota do witoci. Stwierdzenie: Ten kto przybywa, musi przej przez te wrota" (Zohar 1,7) opisuje j najlepiej, gdy sefira Szechina odpowiada pierwszej, spoecznej czakrze. Aby sprosta jej przesaniu duchowemu, w pierwszej kolejnoci naley nauczy si szanowa swoj rodzin i wszystkie ludzkie spoecznoci. Poziom II Poczenie czakry partnerstwa (Svadisthany), sakramentu komunii i sefiry Jesod. Te trzy archetypowe siy s obecne w naszym ukadzie biologicznym pod postaci Boskiej prawdy: Szanujcie siebie nawzajem". Czakra partnerstwa wspiera nas w uczciwym i penym szacunku postpowaniu we wszystkich naszych zwizkach, od maestwa, poprzez przyja, do kontaktw zawodowych. Ta energia jest szczeglnie aktywna, gdy wie si z finansami i twrczoci. Uczciwo i szacunek s niezbdne dla zdrowia. Gdy zachowujemy si niegodnie lub nieuczciwie, zanieczyszczamy i ducha, i ciao. Sakrament komunii symbolicznie odzwierciedla prawd, e kady, z kim obcujemy, jest czci naszego ycia, gdy taki jest Boski zamiar. Gdy si z kim dzielimy chlebem", w symboliczny sposb potwierdzamy, e jestemy czci jednej duchowej rodziny i e kady, kogo znamy, jest wpisany w Boski plan, oraz e potrzebujemy siebie nawzajem, aby wzbogaca swoje ycie. Nieuniknione jest, e niektre ze zwizkw s bolesne. Kada osoba spotkana w yciu ma do odegrania szczegln, istotn dla rozwoju osobistego rol. Naszym zadaniem jest uznanie tej prawdy i ycie wedug niej. Z duchowego punktu widzenia jest nienaturalne, aby uwaa innych za wrogw lub samemu by wrogiem dla innych. Negatywne zwizki tworz z energi, ktra uniemoliwia odczytywanie ich symbolicznego znaczenia. Nie dostrzeemy Boskiego celu w zwizku, ktry uwaamy za zy. Sefira Jesod ucielenia drug czakr lub wspycie. Jesod to fallus, potrzeba podzenia, siania ycia i materialnego przejawiania si tego, co jest w sferze energii. W tej sefirze tworzenie jest aktem wsplnym, naturaln dwoistoci, z ktrej wynika ycie. Jesod symbolizuje nasz energetyczn potrzeb tworzenia uwiconych zwizkw z innymi istotami ludzkimi w celu kontynuacji ycia. Jestemy duchowo pobudzani do tego, by obcowa z boskoci innych ludzi, by czy dusze w partnerstwie. Blisko sama w sobie jest form Boskiej unii, a sefira Jesod w naturalny sposb czy nas z tymi, z ktrymi moemy stworzy uwicony zwizek. Dopuszczamy si gwatu na wasnym duchu, gdy w sposb niegodny amiemy luby wobec tych, z ktrymi zawarlimy wit uni, lub nie wywizujemy si z nich. ycie wymaga jednak czasami ponownego przemylenia naszych ukadw z innymi i rozwaenia moliwoci rozwodu w maestwie lub rozstania w innym rodzaju zwizku. Rozwd sam w sobie nie jest niczym zym, jednak od nas zaley, w jaki sposb dokonuje si zerwania przyrzeczenia. Poziom III Poczenie czakry osobistej mocy (Manipury), sakramentu bierzmowania oraz sefir Hod i Necach. Te cztery archetypowe siy przekazuj do naszego systemu energi Boskiej prawdy: Szanuj siebie". Wszystkie one przyczyniaj si do zdobywania coraz wikszego szacunku do siebie i poczucia wasnej godnoci. Trzecia czakra zawiera energi przetrwania - intuicj, ktra chroni nas w chwilach fizycznego zagroenia, alarmuje w obliczu negatywnej energii i dziaa innych ludzi. Jestemy w konflikcie z t energi, gdy ignorujemy nasze wewntrzne odczucia. Symbolicznym znaczeniem sakramentu bierzmowania jest przyjcie na siebie odpowiedzialnoci za to, jak osob si stajemy. Czci procesu nabywania wiadomoci wasnego ja jest dowiadczenie inicjacji, inaczej rytuau wejcia w doroso. Dusza potrzebuje takiego dowiadczenia lub ceremonii jako znaku, e staa si dojrzaa. Gdy go brakuje, rozwija si

47

wiadome lub niewiadome poczucie braku lub pustki, ktrego wynikiem jest uomno psychiczna. Przejawem tego braku jest potrzeba cigej aprobaty ze strony innych (co moe prowadzi do niezdrowego identyfikowania si z gangami, sektami lub innymi nieodpowiednimi grupami), niezdolno do docenienia siebie i brak wiadomoci wasnej odrbnoci. Zdolno kierowania si intuicj opiera si na szacunku i silnym poczuciu siebie. W uzdrowieniu i zachowaniu zdrowia wane jest take poczucie wasnej wartoci. Gdy brak nam szacunku do siebie, nasze relacje z innymi s nietrwae i kruche. Nieustannie obawiamy si odrzucenia, a naszym postpowaniem kieruje lk przed samotnoci. Bierzmowanie", czyli wiadome rozwinicie wiary w siebie, ma decydujce znaczenie dla zdrowia. Nie mona stworzy zdrowego ciaa, nie szanujc siebie. Sefira Necach oznacza wytrwao - zdolno zachowania siy i wytrzymao wykraczajc poza moliwoci ciaa fizycznego. Ta cecha uaktywnia si, gdy akceptujemy nasze ycie takie, jakie jest. Tracimy j, gdy si koncentrujemy na tym, czego nam brakuje, lub gdy uwaamy, e ycie jest puste i bez znaczenia oraz kiedy nie zdajemy sobie sprawy z tego, e sami odpowiadamy za jego stan. Sefira Hod symbolicznie odzwierciedla majestat i prawo, energi, ktra pozwala nam wykracza poza osobiste ograniczenia i uaktywni nasz duchow wi z boskim przewodnictwem. Energia Hod pobudza wdziczno i docenianie wszystkiego, co posiadamy, oraz dar samego ycia. Razem, Necach i Hod, symbolizuj nogi ciaa ludzkiego. W poczeniu z esk i msk energi trzeciej czakry wyraaj potrzeb stworzenia wizi duchowych pomimo dwoistoci - a take to, e bez wiary w siebie i poczucia wasnej godnoci nigdy nie staniemy si samodzielni, ani w znaczeniu dosownym, ani w przenoni. Sia wewntrzna Poziom IV Poczenie czakry emocji (Anahaty), sakramentu maestwa i sefiry Tiferet. Te trzy archetypowe siy przekazuj do naszego systemu energi Boskiej prawdy: Mio jest si Bosk". Zwizany z nimi orodek jest centralnym punktem mocy w ukadzie energetycznym czowieka, symboliczn bram do naszego wiata wewntrznego. Energia czakry emocji daje nam wiadomo, e mio jest jedyn prawdziw si. Nasz umys i nasze wntrze, ale take ciao fizyczne potrzebuj mioci, aby y i dobrze funkcjonowa. Zaburzamy t energi, gdy postpujemy wobec innych w sposb pozbawiony mioci. Gdy podtrzymujemy negatywne uczucia wzgldem innych i siebie lub gdy wiadomie sprawiamy bl czy cierpienie, zatruwamy wasny ukad fizyczny i duchowy. Najwiksz trucizn dla ludzkiej duszy, obezwadniajc ycie emocjonalne, jest niezdolno do wybaczania sobie i innym. Ta czakra wymaga od nas, abymy doskonalili wasn zdolno do obdzielania mioci zarwno innych, jak i siebie, i rozwijali umiejtno wybaczania. Sakrament maestwa w symboliczny sposb wprowadza do ycia zarwno potrzeb, jak i obowizek odkrywania mioci. Najpierw musimy si nauczy kocha samych siebie. Nasze pierwsze maestwo jest symboliczne, zawieramy je sami ze sob - i wie si ze wiadomym zaspokajaniem wasnych potrzeb emocjonalnych, wskutek czego bdziemy mogli bezwarunkowo kocha i akceptowa innych. Pokochanie siebie jest zadaniem, z ktrym wszyscy musimy si zmierzy, poniewa mio nie jest nasz cech wrodzon. Gdy zaniedbujemy siebie emocjonalnie, nie tylko zatruwamy wasne emocje, lecz wnosimy t toksyczno do wszystkich relacji, a szczeglnie do naszego ziemskiego maestwa. Sefira Tiferet symbolizuje serce i soce, promienieje w nas energi wspczucia, harmonii i pikna - przejawami mioci. Energia Tiferet zespala wszystkie Boskie cechy dziesiciu sefir. Z natury jestemy istotami wspczujcymi i rozkwitamy w atmosferze spokoju i harmonii. Energia Tiferet jest wana dla zdrowia fizycznego, prawidowego rozwoju uczuciowego oraz wszelkich dziaa wypywajcych z serca. Jeeli serce nie jest wypenione yciodajn energi mioci i harmonii, adne pienidze ani wadza nie zaspokoj jego potrzeb. Puste serce powoduje
48

pustk w yciu, ktrej nastpstwem jest czsto choroba - fizyczny przejaw braku harmonii. Sprzeniewierzenie si sercu musi zosta rozpoznane, zrozumiane i naprawione, w przeciwnym razie uzdrowienie nie nastpi. Poziom V Poczenie czakry woli (Vishuddhy), sakramentu spowiedzi oraz sefir Chesed i Gewury. Energia wytwarzana przez te cztery archetypowe siy przesya do naszego systemu Bosk prawd: Zrezygnuj z wasnej woli na rzecz woli Boga". Zawierzenie jest najwikszym aktem, na jaki moemy si zdoby, aby osign w yciu stabilno duchow. Kady z nas w pewnym stopniu zdaje sobie spraw z tego, e narodzi si w jakim szczeglnym celu, e istnieje wobec niego Boski plan. Pita czakra jest orodkiem tej wiadomoci i zawiera pragnienie zestrojenia si z tym planem. Gdy dorastamy, wszyscy staramy si pokierowa yciem wedug wasnej woli. Rozstajemy si z rodzicami, stajemy si samodzielni i chcemy zrobi karier. Potem co si zdarza lub pojawiaj si nieprzewidziane trudnoci. By moe sprawy zawodowe nie przebiegaj tak, jak bymy tego chcieli, maestwo si nie sprawdza lub pojawia si choroba. Bez wzgldu na rodzaj trudnoci dana sytuacja pokazuje ograniczenia naszej woli. W obliczu tych przeciwnoci zadajemy sobie pytania: Co powinienem robi w yciu? Dlaczego si urodziem?" Ich pojawienie si jest wanym krokiem na drodze do dostosowania naszej woli do Boskiego planu, co jest najwaniejsz rzecz, na jak powinnimy si zdoby. Taka decyzja, podjta w wierze i z ufnoci, pozwala pojawi si w naszym yciu Boskiemu kierownictwu oraz zmieni dotychczasowe denia w sukces, a niepowodzenia w si. Niezalenie od tego, czy pragniemy zawierzenia, na naszej drodze i tak pojawi si ku temu liczne sposobnoci. Bodziec do podjcia takiej decyzji jest widoczny w yciu tych ludzi, ktrzy mimo stara nieustannie dowiadczaj poraek i blu, a zdecyduj si ostatecznie powiedzie Bogu: Ty przejmij prowadzenie". Wtedy ich ycie nieoczekiwanie zaczyna si zmienia, pojawiaj si nowe moliwoci i nowy rodzaj odczuwania siebie. Nie spotkaam osoby, ktra aowaaby proby: Bd wola Twoja". Sakrament spowiedzi w sposb symboliczny mwi nam, e znieksztacanie prawdy jest niezgodne z nasz natur. Kamstwo oznacza sprzeniewierzenie si ciau i duszy, a nasz ukad energetyczny rozpoznaje je jako trucizn. Zarwno duch, jak i ciao wymagaj uczciwoci i prawoci. Dlatego mamy wewntrzn potrzeb uwolnienia si od wszelkich zaburze, ktre stworzylimy. Spowied jest symbolem oczyszczenia si ze wszystkiego, co jest w nas niegodne. Naprawia szkody, jakie spowodowalimy niewaciwie wykorzystujc swoj wol. Oczyszczenie ducha jest najistotniejszym krokiem w procesie uzdrowienia. W terapiach obejmujcych psychik i ducha, takich jak np. program dwunastu krokw, spowied i zawierzenie mocy, ktra jest potniejsza od jednostki, s podstaw i warunkiem sukcesu. Psychoterapia jest take wspczesn, wieck form spowiedzi. Spowied uwalnia ducha od dominacji wiata fizycznego i ukierunkowuje go na wiat Boski. Sefira Chesed oznacza wielko i mio. Jest instynktem, ktry podpowiada nam, bymy mwili tak, aby nie rani innych. Komunikowanie si przy wykorzystaniu tej zasady jest atwe. Pogwacamy t energi i zatruwamy siebie, gdy nie mwimy prawdy. Nie musimy si przyznawa do naszych niegodziwoci, jeeli w ten sposb jeszcze bardziej zranimy dan osob. Spowied oznacza zmian w naszym postpowaniu i zachowaniu, uwolnienie si od negatywnych, wywoujcych poczucie winy, emocji. W naszej naturze nie ley krytykowanie ani innych, ani siebie; to lk sprawia, e mylimy o innych w chory sposb. Uywajc sw, ktre rani drug osob, zanieczyszczamy take siebie, obarczajc ciao negatywn energi (w buddyzmie mwi o tym zasada naleytej mowy"). Nasze wrodzone poczucie odpowiedzialnoci wywouje wyrzuty sumienia, a dc do uzdrowienia nieodparcie pragniemy spowiedzi". Gewura - sefira oznaczajca osd i moc - promieniuje w naszym systemie energetycznym mdroci, ktra nakazuje, aby nie osdza le ani siebie, ani innych. Negatywna ocena wywiera

49

negatywne skutki, zarwno w ciele jak i w naszym otoczeniu. Poziom VI Poczenie czakry umysu (Adny), sakramentu kapastwa oraz sefir Biny i Chochmy. Te cztery archetypowe siy przesyaj do naszego systemu energi Boskiej zasady: D wycznie do prawdy". Umys instynktownie dy do zrozumienia tajemnic, ktre s naszym udziaem. Boski impuls w nas sprawia, e pytamy dlaczego?" i pragniemy wiedzie wicej. Energia, ktra wypywa z czakry umysu, nieustannie popycha nas ku sprawdzaniu prawdziwoci i spjnoci dotychczasowych przekona. Od urodzenia instynktownie czujemy, e ufanie czemu lub komu, kto nie jest wiarygodny, okalecza dusz i ciao. Wszyscy przeywamy sytuacje, ktre powoduj zmian postaw i zblianie si do prawdy. Dziki nim nasz system przekona stopniowo dojrzewa. Energia szstej czakry czuwa, abymy odrzucili pogldy, ktre nie odzwierciedlaj prawdy. Gdy opieramy si tej energii, wiadomie nie dopuszczajc do siebie gbszych prawd, zanika nasza zdolno jasnego postrzegania rzeczywistoci. Sakrament kapastwa dosownie oznacza wywicenie kogo na ksidza i oficjalne podjcie si przez t osob roli przekanika Boskiej prawdy. Jednak wszyscy pragniemy wzbogaca ycie innych i czu, e to, co robimy, jest wite (w buddyzmie ta zasada nazywa si naleytym sposobem ycia"). Bez wzgldu na to, czy naszym powoaniem jest uzdrawianie, wychowywanie dzieci, zajmowanie si nauk, uprawianie ziemi czy bycie dobrym przyjacielem, moemy si sta naczyniem dla Boskiej energii. W znaczeniu symbolicznym osigamy kapastwo, kiedy osoby, z ktrymi yjemy lub pracujemy, rozpoznaj, e nasz wkad w ich ycie, w ich osobisty i duchowy rozwj, jest cenny. Poprzez denie do wspierania i nie-ocenianie innych stajemy si przekanikiem Boskich energii. Susznie mwi si, e ludzie, ktrzy promieniuj mioci i gotowoci niesienia pomocy, posiadaj uwicon energi; s Boskimi narzdziami. Kady z nas nosi w sobie potencja stania si Boskim przekanikiem i suenia innym przez odzwierciedlanie Boskiej energii. Na tym polega wspczesne kapastwo. Sefira Chochma pomaga nam sta si naczyniem dla Boskiej energii, motywujc nas do korzystania z Boskiej mdroci, szczeglnie wtedy, gdy zawodzi logika. Chochma pomaga nam wyway osdy, pozosta w zgodzie z prawd i podejmowa decyzje suce dobru naszemu i tych, z ktrymi wchodzimy w relacje. Energi Chochmy dopenia sefira Bina, promieniujc energi zrozumienia, agodniejsz w porwnaniu do czsto zacitej" energii ludzkiej argumentacji. Chochma i Bina razem su jako wewntrzny system orientacji i inspiruj nas do osigania klarownoci w myleniu oraz do przeamywania ogranicze ludzkiego umysu, tak aby moga si przez nas przejawi Boska inteligencja, jak to miao miejsce w przypadku biblijnej postaci Salomona. Pokonujc wyuczon skonno do osdzania, otwieramy si na rozumienie, ktre jest Boskie w swojej naturze. Umys ludzki nie jest w stanie wyjani tajemnic ycia. Nigdy nie pojmie zoonoci przyczyn, dla ktrych co si dzieje. Prawdziwy spokj ducha moemy osign tylko poprzez wyzbycie si ludzkiej potrzeby, aby wiedzie, i przez przyjcie Boskiego sposobu rozumowania w myl sw: Pozwl mi pozna to, co zdoam zrozumie, i pom zaufa, e kade, choby nie wiem jak bolesne, wydarzenie ma swj powd, dla ktrego bdzie mogo zaistnie dobro". Poziom VII Poczenie czakry ducha (Sahasrary), sakramentu ostatniego namaszczenia i sefiry Keter. Te trzy archetypowe siy przesyaj do naszego ukadu energi Boskiej prawdy: yj tu i teraz". Poniewa z natury jestemy istotami duchowymi, nasze duchowe potrzeby s rwnie wane (lub moe nawet waniejsze) dla naszego dobrego samopoczucia jak potrzeby fizyczne. Czakra ducha mwi nam o wiecznoci duszy. wiadomo, e jestemy czym wicej ni fizycznym ciaem, pozwala nam atwiej znie kryzysy, ktre s czci ludzkiego ycia.

50

Powinnimy zda sobie spraw z tego, e zwizek ciaa z chronologicznym przebiegiem czasu jest iluzj, cho na pierwszy rzut oka wydaje si oczywisty. To nienaturalne i niezgodne z Bosk struktur naszej istoty, aby nasze myli zbyt dugo przebyway w przeszoci. Znieksztacamy w ten sposb czas, przez co utrudniamy sobie ycie w teraniejszoci, a take odbir przewodnictwa duchowego. Przewodnictwo jest bezuyteczne, gdy koncentrujemy si na przeszoci. yjc peni teraniejszoci, stopniowo wyjaniamy zagadki przeszoci. Nasze dusze przycigane s instynktownie ku tej witej prawdzie, ktra jest rdem inspiracji wyzwalajcej ekstaz. To wanie w chwilach ekstazy nasz duch staje si silniejszy od ciaa i je sobie podporzdkowuje. Wtedy rozkwitamy i zostajemy uzdrowieni. Potrzeba ycia w teraniejszoci ma swoje uzasadnienie take w sakramencie ostatniego namaszczenia. Zosta on ustanowiony, aby uwolni dusz zanim nastpi mier fizyczna. W znaczeniu symbolicznym ostatnie namaszczenie odzwierciedla potrzeb przywoania ducha poprzez zamknicie niedokoczonych spraw, dotyczcych rnych obszarw ycia. Energia tego sakramentu daje nam moc uwalniania si od przeszych dowiadcze i zarazem zapobiegania noszeniu w sobie tego, co odeszo. Jego moc i symbolika nie odnosz si zatem tylko do ostatniej fazy ycia. Istnieje biologiczna i duchowa potrzeba koczenia wszystkich spraw, a energia sakramentu ostatniego namaszczenia jest w tym pomocna. Po kadym bolesnym i dramatycznym dowiadczeniu pojawiaj si wewntrzne impulsy, ktre maj za zadanie pomc nam w uwolnieniu si od przeszoci i kontynuowaniu ycia. Kiedy skupiamy nasz uwag na przeszoci, zakcony zostaje naturalny przepyw si yciowych. Znieksztacamy to, co dzieje si teraz, gdy patrzymy na wszystko poprzez pryzmat minionych zdarze. To osabia ciao i ducha. Zbyt dugie noszenie w sobie tego, co odeszo, czyni nas chorymi. Sefira Keter symbolizuje poczenie ze wiatem nieskoczonoci - promieniuje wiedz, e nie ma mierci i e istnieje tylko ycie. Kady, kogo spotkalimy, znowu pojawi si na naszej drodze - takie jest Boskie przyrzeczenie. Naszym przeznaczeniem jest wypoczywa w energii tej witej prawdy. Rodzimy si ze znajomoci tych siedmiu witych prawd. Kady z nas jest ich biologicznym zapisem. Poprzez praktyki religijne spoecznoci, w ktrych dorastamy, poznajemy w dziecistwie rne interpretacje tych prawd. Nawet jeeli nikt wiadomie ich nam nie przekazuje, samoistnie si budz - w naszym wntrzu, umysach i poprzez naturalne poczucie porzdku ycia. Dorastajc, zaczynamy coraz lepiej i gbiej rozumie ich tre, ich symboliczne i oglne przesanie. Zadaniem prawd zawartych w pisanych przekazach rnych religii jest zjednoczenie wszystkich nas. Dosowne ich pojmowanie powoduje podziay. Natomiast ich symboliczna interpretacja pokazuje, e struktura duchowa kadego czowieka jest identyczna. To nas czy. Gdy odwrcimy uwag od wiata zewntrznego i skierujemy si do wntrza, zaczniemy odczytywa symboliczne przesania. Duchowe wyzwania jakim wszyscy stawiamy czoa, s takie same. W gbi wszyscy jestemy tacy sami. Nasze zewntrzne rnice s iluzoryczne i tymczasowe, natury czysto fizycznej. Poszukujc podobiestw, ktre nas cza, coraz bardziej pozwalamy si prowadzi naszej zdolnoci symbolicznego postrzegania. Poczenie hinduizmu, buddyzmu, chrzecijastwa i judaizmu ustanawia jeden system wsplnych prawd, ktry poszerza moliwoci umysu, wzmacnia ciao, pozwala sprosta duchowym wyzwaniom ycia. W drugiej czci ksiki dokadnie opisuj czakry i zwizan z nimi moc, ze szczeglnym uwypukleniem lkw, ktre powoduj jej utrat. Studiujc ten materia, badaj siebie z zamiarem rozpoznania, w ktr stron skierowae swojego ducha.

51

Cz druga

Siedem uniwersalnych prawd


Moje rozumienie systemu czakr* rozwino si dziki praktyce diagnozowania intuicyjnego. Dzielc si z Czytelnikiem wynikami swojej pracy otwieram przed nim umys i udostpniam wypracowany przez siebie warsztat. Przyjmij na swj uytek tylko to, co przemawia do Twojego serca i duszy, a reszt od na bok. W czci II omawiam kolejno wszystkie czakry, aby mg si zaznajomi z ich szczeglnymi cechami, znaczeniem i przesaniem. Gdy analizuj chorob z punktu widzenia medycyny energetycznej, badam wszystkie obszary ycia pacjenta: fizyczne objawy choroby, nawyki psychiczne, relacje z innymi, sposb odywiania, praktyk duchow, karier itp. Pamitaj o tej zasadzie, studiujc ludzki ukad energetyczny. Bez wzgldu na to, gdzie znajduje si ognisko choroby, analiza energetyczna powinna by wyczerpujca, czyli obejmowa wszystkie siedem czakr i wszystkie aspekty ycia pacjenta. Najwicej energii zabieraj ludziom sprawy zwizane z pierwsz, drug i trzeci czakr. Nie przypadkiem wikszo chorb jest wynikiem utraty energii w tych orodkach. Nawet jeeli choroba rozwija si w grnej czci ciaa, jak to jest np. w przypadku chorb serca lub raka piersi, jej przyczyny energetyczne dotycz spraw zwizanych z trzema dolnymi czakrami, np. maestwa, zwizkw, rodziny lub pracy. Takie emocje, jak zo lub gniew, objawiaj si w dolegliwociach fizycznych dolnej czci ciaa, podczas gdy np. nie wyraony smutek dotyczy grnej jego czci. Najwaniejszymi przyczynami raka i guzw piersi s urazy, ale i nie zakoczone sprawy emocjonalne - kwestie oglnie zwizane z dzieleniem si i troszczeniem si o innych. Troska i dzielenie si dotycz relacji, a za relacje odpowiedzialna jest przede wszystkim pierwsza i druga czakra. Aby w peni zrozumie, dlaczego rozwina si choroba, konieczne jest wic uwzgldnienie kilku, jeeli nie wszystkich, czakr. Ze wszystkich energii, ktre tworz system energetyczny, pierwsza czakra jest najbardziej zoona, gdy stanowi pocztek i podstaw energetycznego ukadu ciaa. Poruszane przeze mnie kwestie chorb i ich przyczyn naley rozumie w nastpujcy sposb: wymienione silne negatywne emocje mog by gwnym czynnikiem powodujcym rozwj dolegliwoci fizycznych w kadym z opisanych orodkw energetycznych.

Istnieje kilka rnych interpretacji systemu czakr. Z niektrymi z nich si zgadzam. Wersja opisana przez Josepha Campbella w ksice pt. The Mythic Image jest jedn z najczciej akceptowanych.

52

Czakra

Narzdy rusztowanie" ciaa podstawa krgosupa nogi, koci stopy odbytnica ukad odpornociowy

Anatomia energii Odpowiedniki psychiczne i emocjonalne rodzinne i grupowe bezpieczestwo fizyczne zdolno do zapewnienia sobie rodkw do ycia nieugito poczucie bycia w swoim rodowisku spoeczne i rodzinne zasady i porzdek poczucie winy i obwinianie innych przewleke ble krzya pienidze i seks wadza i dominacja kreatywno etyka i honor w zwizkach midzyludzkich

Dolegliwoci fizyczne przewleke ble krzya rwa kulszowa ylaki rak odbytnicy depresja zaburzenia ukadu immunologicznego

narzdy pciowe jelito grube ko krzyowa miednica wyrostek robaczkowy pcherz moczowy okolice bioder brzuch odek jelito cienkie wtroba, pcherzyk ciowy nerki, trzustka gruczoy nadnercza ledziona rodkowy odcinek krgosupa

zaufanie lk i zastraszenie godno osobista, pewno siebie i szacunek do siebie troska o siebie i innych odpowiedzialno za podejmowane decyzje wraliwo na krytyk poczucie honoru

Przewleke ble krzya Rwa kulszowa Schorzenie ginekologiczne Ble podbrzusza/krzya Zaburzenie potencji Dolegliwoci ukadu moczowego zapalenie staww wrzody odka i dwunastnicy patologie jelitowe zapalenie trzustki, cukrzyca niestrawno ostra lub przewleka anoreksja, bulimia zaburzenia czynnoci wtroby zapalenie wtroby zaburzenia czynnoci nadnerczy niewydolno serca zawa serca wypadanie patka zastawki skupienie na sobie mitralnej samotno i zobowizania astma, alergia nadzieja i uf rak puc Chrypka Przewleke zapalanie garda Owrzodzenie jamy ustnej Schorzenie dzise
53

ukad krenia puca barki i rce ebra, piersi przepona grasica

mio i nienawi uraza i gorycz al i gniew skupienie na sobie samotno i zobowizania przerost serca wybaczanie i wspczucie nadzieja i ufno

gardo tarczyca tchawica odcinek szyjny krgosupa jama ustna zby i dzisa

Sia woli i zdecydowanie Wyraanie siebie Realizowanie soich marze Wykorzystanie wewntrznej mocy w tworzeniu Naogi

przeyk przytarczyce podwzgrze

Osdzanie krytycyzm Wiara i wiedza Zdolno podejmowania decyzji

mzg ukad nerwowy oczy, uszy nos szyszynka przysadka mzgowa

ukad miniowy ukad kostny skra

samoocena prawda zdolnoci intelektualne poczucie kompetencji otwarto na pomysy innych umiejtno uczenia si na podstawie swoich dowiadcze padaczka inteligencja emocjonalna zaufanie do ycia wartoci, etyka i odwaga humanitaryzm altruizm zdolno patrzenia na wiat z szerszej perspektywy wiara i natchnienie duchowo i oddanie

Dolegliwoci stawu skroniow-uchwowego Skoaliza Zapalenie krtani Powikszenie wzw chonnych Patologie gorczycy guz mzgu, udar mzgowy zaburzenia neurologiczne lepota, guchota dolegliwoci caego krgosupa trudnoci w uczeniu si padaczka zaburzenia energetyczne depresje natury duchowej chroniczne zmczenie, ktre nie ma przyczyn fizycznych nadwraliwo na wiato, haas i inne czynniki zewntrzne

54

Rozdzia 1

Czakra pierwsza: energia wsplnoty


Pierwsza czakra zawiera energi wsplnoty. Sowo wsplnota" jest synonimem rodziny, ale take archetypem, ktrego znaczenie wykracza poza tradycyjne pojcie rodziny. Wsplnota oznacza w przenoni grupow tosamo, si oraz grupowe denia i przekonania. Wszystkie te znaczenia stanowi tre energetyczn pierwszej czakry. Czakra wsplnoty daje nam oparcie; jest naszym poczeniem z tradycj, ktra jest podstaw tosamoci spoecznej i poczucia przynalenoci do okrelonej grupy ludzi zamieszkujcej pewien obszar. Pocz si z energi pierwszej czakry, skupiajc si przez kilka chwil na czym, co ma odniesienie spoeczne, a co wyzwala w Tobie reakcj emocjonaln, np. suchanie hymnu narodowego ogldanie defilady wojskowej wrczenie medalu zwycizcy olimpijskiemu to, e jeste wiadkiem na lubie kogo, o kogo si troszczysz to, e dziecko otrzymuje Twoje imi Koncentrujc si na wybranym dowiadczeniu, uwiadom sobie, e Twoje ciao reaguje na nie w obszarze czakry wsplnoty. Umiejscowienie: podstawa krgosupa (okolica koci guzicznej. Odpowiedniki fizyczne: krgosup, odbytnica, nogi, koci, stopy i ukad immunologiczny. Powizania energetyczne z emocjami i umysem: Pierwsza czakra jest podstaw zdrowia emocjonalnego i psychicznego. Rwnowaga psychiczna i emocjonalna jest zwizana z rodzin i rodowiskiem spoecznym, w ktrym przebywao si na pocztku ycia. Wiele chorb umysowych (midzy innymi rozszczepienie osobowoci, zaburzenia obsesyjne i kompulsywne, depresje) i zachowa destrukcyjnych takich jak alkoholizm powstaje w wyniku zaburze w rodzinie. Znaczenie symboliczne: Energia pierwszej czakry przejawia si poprzez potrzeb zachowania logiki, porzdku i struktury. Pozwala nam odnajdywa si w czasie i przestrzeni oraz opiera si na wasnych zmysach. Jako dzieci postrzegamy i poznajemy wiat fizyczny niemal wycznie poprzez pi zmysw fizycznych. Z perspektywy pierwszej czakry nie jestemy w stanie postrzega ycia w sposb symboliczny, gdy zmysy fizyczne traktuj wszystko dosownie i przedstawiaj nam rzeczy takimi, jakimi je odbieraj. Dopiero w wieku dorosym potrafimy odnajdywa symboliczne znaczenia wydarze i zwizkw. Powizanie z sakramentami i sefirami: Sefira Szechina, ktra dosownie oznacza mistyczn spoeczno Izraela, odzwierciedla duchow wsplnot ludzkoci oraz poczenie z eskim duchem Ziemi zwanym Gaj. Sakrament chrztu oznacza obowizek szanowania wasnej rodziny biologicznej jako wsplnoty najbardziej dla nas odpowiedniej, uwiconej i nam przeznaczonej, w ktrej moemy rozpocz drog yciow. Gwne lki: Obawy zwizane z przetrwaniem, lk przed odrzuceniem przez grup i przed zaburzeniem adu fizycznego. Podstawowe wartoci: Wi i poczucie przynalenoci do rodziny lub wsplnoty i wyznawanych przez ni zasad. Wsparcie i wierno, ktre s rdem poczucia bezpieczestwa i podstaw w relacjach ze wiatem zewntrznym. Uniwersalna prawda: Pierwsza czakra zawiera w sobie Bosk prawd: Wszystko jest jednoci". Poznajemy j i jej twrcz moc poprzez dowiadczenia majce charakter spoeczny i grupowy. Zawiera ona przesanie, ktre mwi, e jestemy powizani z wszelkim yciem i e kada nasza decyzja i kady pogld ma wpyw na cao ycia. Sefira Szechina mwi, e wszyscy jestemy czonkami jednej wsplnoty duchowej. Ta prawda, ktra jest elementem rozwoju duchowego i zdrowia fizycznego, wyraa si w yciu poprzez honor, wierno, praworzdno, wizi rodzinne i grupowe, osadzenie, potrzeb zapuszczenia duchowych korzeni

i zdolno wykorzystania siy fizycznej dla przetrwania. Zaczynamy odkrywa, e wszystko jest jednoci", kiedy rozpoczynamy ycie w rodzinie i spoecznoci. Bycie czonkiem wsplnoty staje si wtedy najwaniejsz potrzeb, gdy jestemy od niej w peni zaleni w podstawowych kwestiach zwizanych z przeyciem, otrzymywaniem poywienia, schronienia i okrycia. Naszym przeznaczeniem, jako istot spoecznych, jest wsplne ycie, wsplne tworzenie, uczenie si, przebywanie razem i poleganie na sobie. Kada z grup, ktrej czonkiem si stajemy, od rodziny biologicznej po rodowisko pracy i krg znajomych, daje nam moliwo twrczego badania rnych aspektw tej prawdy. Kultura grupowa Nikt nie rozpoczyna ycia jako jednostka wiadoma, w peni wykorzystujca wasne moliwoci woli. Taka tosamo pojawia si duo pniej i rozwija si etapami przez okres dziecistwa i wieku dorosego. Gdy zaczynamy ycie, stajemy si czonkiem wsplnoty; czymy si z jej wiadomoci i deniami, przejmujemy jej przekonania, uprzedzenia, lki, mocne i sabe strony. Poprzez rodzin i inne grupy poznajemy moc, jak daje posiadanie wsplnych przekona. Uczymy si take, jak bolesne moe by wykluczenie z grupy i pozbawienie jej energii. Poznajemy wreszcie moc wyznawania tych samych zasad moralnych i etycznych, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Te zasady postpowania kieruj yciem dziecka w okresie dorastania, zapewniajc mu poczucie godnoci i przynalenoci. Podobnie jak dowiadczenia, czy nas take postawa wsplnoty wyraajca si poprzez wzniose idee (jak ta, e wszyscy jestemy brami i siostrami) i w przesdach (jak ten, e liczba 13 przynosi pecha). Energia wsplnoty i wszystkie zwizane z ni zagadnienia oddziauj na nasz ukad immunologiczny, nogi, koci, stopy i odbytnic. Ukad odpornociowy jest dla organizmu tym, czym dla grupy jest energia wsplnoty - ochron dla ciaa przed zagroeniem zewntrznym. Zaburzenia zwizane z ukadem odpornociowym, przewleke ble i inne dolegliwoci ukadu kostnego s spowodowane zakceniami osobistych relacji ze wsplnot. Problemy zwizane z przynalenoci grupow pocigaj za sob utrat energii gwnie w pierwszej czakrze, osabiajc nasz odporno, a gdy s powane, prowadz do chorb - poczwszy od zwykego przezibienia po tocznia. Czakra wsplnoty okrela nasze poczenie zarwno z pozytywnymi, jak i negatywnymi aspektami zbiorowoci. Epidemie s negatywnym przejawem energii grupowej; jestemy na nie podatni wtedy, kiedy nasze lki i nastawienie do ycia podobne s do tych, ktre reprezentuje wikszo populacji. Wszelkie epidemie, zarwno wirusowe, jak i inne, odzwierciedlaj aktualn sytuacj spoeczn i wiadcz o oglnej odpornoci spoeczestwa. Jest to kwestia podstawowa, poniewa kady z nas osadzony jest w okrelonej kulturze i zwizany z jej podejciem do wiata poprzez pierwsz czakr. Dramatycznym przykadem spoecznego oddziaywania energii grupy na zdrowie jej czonkw jest epidemia polio, ktra wybucha w Stanach Zjednoczonych w latach trzydziestych i czterdziestych. W padzierniku 1929 roku rozpocz si wielki kryzys ekonomiczny, ktry dotkn ca ludno Stanw Zjednoczonych. Dziennikarze, politycy, ludzie biznesu, robotnicy, mczyni i kobiety, wszyscy zgodnie twierdzili, e katastrofa gospodarcza w jaki sposb ich zaamaa. Na pocztku lat trzydziestych pojawia si epidemia poio, ktra symbolicznie odzwierciedlaa duchowe zaamanie" wsplnoty, jak jest nard. Ci, ktrzy czuli si najbardziej dotknici kryzysem, czy to poprzez zwizany z nim lk, czy przez wasne dowiadczenia, byli energetycznie najmniej odporni na wirusa. Poniewa dzieci przejmuj energi wsplnoty, stay si podatne na chorob w stopniu odpowiednim do trudnoci gospodarczych. Zgodnie z uniwersaln prawd: wszystko jest jednoci", gdy wsplnota zainfekowana jest lkiem, dotyka on take jej dzieci.
56

Poczucie zaamania tak szybko opanowao psychik spoeczestwa, e nawet na prezydenta Stanw Zjednoczonych wybrano osob naznaczon t chorob - Franklina D. Roosevelta. By on ywym symbolem uomnoci fizyczej, ale i nieposkromionej energii. Trzeba byo duego wydarzenia spoecznego zwizanego z si fizyczn, aby uzdrowi amerykaskiego ducha - II wojny wiatowej. Bohaterstwo i poczucie jednoci w spoeczestwie, wzmocnione wzrostem zatrudnienia, przywrcio dum, si i honor wszystkich jego czonkw. Pod koniec wojny nard amerykaski odbudowa swoj potg. Stany Zjednoczone stay si przywdc wolnego wiata dziki broni atomowej. Fakt ten wnis poczucie dumy i siy do pierwszej czakry Amerykanw. Rzecznicy spoeczni gosili, e nard ekonomicznie stan znowu na nogach", co oznaczao uzdrowienie. W wyniku zmian, ktre zaszy w grupowej wiadomoci, i odzyskania zdrowia duchowego moga zosta opanowana epidemia polio. Duch i nastawienie wsplnoty stay si nagle silniejsze od wirusa. Nieprzypadkowo na pocztku lat pidziesitych Jonas Salk odkry szczepionk przeciwko tej chorobie. Bardziej wspczesnym przykadem tego samego zjawiska jest wirus HIV. W Stanach Zjednoczonych jest on najbardziej rozpowszechniony, wrd osb zaywajcych narkotyki, prostytutek i w rodowisku gejw. W Rosji i krajach afrykaskich rozwija si w najuboszej czci spoeczestwa. W Ameryce aciskiej AIDS szerzy si wrd kobiet z klasy redniej, ktrych mowie uprawiaj seks z mczyznami, bo chocia nie s gejami, naley to do ich stylu bycia macho". Wszystkich, ktrzy zainfekuj si tym wirusem, bez wzgldu na sposb, w jaki to nastpuje, czy poczucie bycia spoecznym wyrzutkiem i ofiar. Cho kademu si zdarza, e w jaki sposb zostaje wykorzystany, ten szczeglny rodzaj wiadomoci bycia ofiar polega na poczuciu bezsilnoci wobec spoeczestwa ze wzgldu na preferencje seksualne, brak pienidzy lub status spoeczny. Kobiety w Ameryce aciskiej uwaaj, e s bezsilne. Nosicielki wirusa HIV w tym regionie nie mog si sprzeciwi zachowaniu swoich mw, gdy w ich kulturze gos kobiety jeszcze si nie liczy. Gdy spojrzymy na obecno wirusa HIV w Stanach Zjednoczonych z perspektywy symbolicznej, okazuje si, e pojawi si on, gdy wypyna kwestia wykorzystywania innych. Energia wsplnoty tego kraju jest niszczona deniem do osigania korzyci kosztem innych, ktrych uwaa si za mniej wartociowych. Osabienie ukadu odpornociowego Amerykanw wynika wanie z tej postawy. Zachowanie zdrowia w pierwszej czakrze wymaga skierowania uwagi na sprawy dotyczce naszych relacji ze wsplnot. Jeeli czujemy si wykorzystywani przez spoeczestwo, powinnimy zmieni ten negatywny sposb postrzegania, aby nie powodowa utraty energii - np. poprzez skorzystanie z pomocy terapeuty, skoncentrowanie si na doskonaleniu zawodowym, zrozumienie symbolicznego znaczenia danej sytuacji lub poprzez polityczn aktywno na rzecz zmiany wiadomoci spoeczestwa. Rozgoryczenie zwizane z postaw spoeczestwa i cywilizacj powoduje trway wewntrzny konflikt energetyczny, ktry uniemoliwia wykorzystanie uzdrawiajcej siy zawartej w uniwersalnej prawdzie: Wszystko jest jednoci". Nasze wsplnoty ucz nas ycia w wiecie". Mwi nam, jaki jest wiat: e jest grony albo bezpieczny, obfity albo peen niedostatku, owiecony lub ciemny, e jest miejscem, z ktrego czerpiemy, lub takim, w ktrym musimy zawsze co dawa. Nasze wsplnoty przekazuj nam take pogldy na temat natury samej rzeczywistoci, np. e to ycie jest jednym z wielu, ktrych dowiadczamy, lub e jest wszystkim, co mamy. Od naszych wsplnot przejmujemy ich nastawienie do innych religii, grup etnicznych, narodowociowych i rasowych. Wsplnoty pobudzaj odpowiednie procesy mylowe. Kady z nas sysza uoglnienia dotyczce innych nacji w stylu: Niemcy lubi porzdek" lub: Szkoci s skpi". Poprzez stwierdzenia typu: Nie ycz nikomu zego, bo sam tego dowiadczysz" lub: Bg ci ukarze, jeeli bdziesz si namiewa z innych" wpajano nam rne pogldy dotyczce Boga, wiata niewidzialnego i tego, w jaki sposb jestemy z nim powizani. Przejmujemy take liczne pogldy na temat roli pci, np. Mczyni s zaradniejsi od kobiet"
57

lub: Chopcy lubi gra w pik, a dziewczynki wol bawi si lalkami". Dziedziczone przez nas przekonania s mieszanin prawdy i fikcji. Wiele z nich, jak np. Nie wolno mordowa", stanowi sta warto. Innym brakuje cechy uniwersalnoci - s maostkowe i su podtrzymaniu izolacji grupy przy pogwaceniu boskiej prawdy: Wszystko jest jednoci". Proces rozwoju duchowego polega midzy innymi na tym, by zachowa te wpywy wsplnoty, ktre s pozytywne, i odrzuci szkodliwe. Nasza duchowa moc wzrasta, gdy potrafimy wznie si ponad sprzecznoci, jakie przekazuje nam wasna spoeczno, i siga do zasobw gbszej prawdy. Za kadym razem, gdy robimy krok w stron rozumienia jzyka symboli, w pozytywny sposb oddziaujemy na energi i ciao. W ten sposb wnosimy take pozytywn energi do wsplnego organizmu, jakim jest globalna wsplnota ludzka. Potraktuj proces wasnego rozwoju duchowego jak duchow homeopati" dla wiata. Energetyczne skutki wzorcw mylowych Niezalenie od prawdziwoci przekona wyniesionych z rodziny kade z nich pochania cz naszej energii. Kade przekonanie i kade dziaanie wywouje skutki. Zgadzajc si z pogldami innych, uczestniczymy w energetycznych i fizycznych wydarzeniach spowodowanych przez t grup. Akt ten jest twrczym i symbolicznym wyrazem prawdy: Wszystko jest jednoci". Jeeli wygrywa kandydat na jakie stanowisko, ktrego wspieramy, nie tylko czujemy, e nasza energia i wsparcie byy pomocne, lecz sdzimy, e w jakiej mierze reprezentuje on nasze sprawy, co jest fizycznym przejawem prawdy: Wszystko jest jednoci". Carl Jung wyrazi kiedy pogld, e umys grupowy jest najnisz" form wiadomoci, gdy jednostka, ktra uczestniczy w negatywnych dziaaniach grupy, niemal nigdy nie czuje si odpowiedzialna za swj udzia i poczynania. Stanowi to ciemn stron prawdy: Wszystko jest jednoci". Niepisane prawo grupy uznaje jedynie odpowiedzialno jej przywdcy, a nie czonkw. Procesy norymberskie s typowym przykadem zawania tej odpowiedzialnoci. Wikszo hitlerowcw oskaronych o zorganizowanie i dokonanie zagady jedenastu milionw ludzi (w tym szeciu milionw ydw) twierdzia, e jedynie wykonywaa rozkazy". Bez wtpienia w czasie wojny byli dumni z tego, e mog suy wsplnocie, i w trakcie procesw nie potrafili zaakceptowa swojej osobistej odpowiedzialnoci. Bez wzgldu na to, czy oglnie panujce przekonania s dobre, czy ze, jednostce trudno jest je zakwestionowa, a tym samym sprzeciwi si wasnej wsplnocie. Uczy si nas, abymy podejmowali decyzje, ktre s uznawane przez wsplnot, i przejmowali jej nawyki, np. sposb ubierania si. To przystosowanie oznacza podporzdkowanie wasnej woli grupy. To wspaniae uczucie by czonkiem grupy ludzi lub rodziny, z ktr czujemy si zwizani fizycznie, emocjonalnie i duchowo. Taka relacja zwiksza nasz osobist si oddziaywania i moc tworzenia - tak dugo, jak dugo postpujemy w zgodzie z grup. czymy si, aby tworzy. Jednoczenie mamy w sobie take nieugit, wrodzon potrzeb rozwijania wasnych zdolnoci twrczych, mocy i autorytetu. To pragnienie jest motorem w deniu do samowiadomoci. Uniwersalna droga rozwoju ludzkiego polega na uwiadamianiu sobie swojej mocy i szukaniu moliwoci jej wykorzystania. Zrozumienie odpowiedzialnoci zwizanej z kierowaniem si wasn wol stanowi meritum tej podry. Z energetycznego punktu widzenia wiadomo wymaga wytrwaoci i determinacji. Przyjrzenie si wasnym pogldom i odrzucenie tych, ktre nie su naszemu rozwojowi, jest szczeglnym i czsto bolesnym wyzwaniem. Zmiany le w naturze ycia i, zarwno te zewntrzne, jak i wewntrzne, s jego starym elementem. Gdy zmieniamy si wewntrznie, wyrastamy z jednych przekona i umacniamy inne. Rozwj duchowy przebiega wedug okrelonego porzdku, wpisanego w ukad energetyczny. Zgodnie z nim oczyszczamy wasne pogldy od podstaw, zaczynajc od najwczeniejszych i najbardziej podstawowych - a pierwsze wzorce mylowe, z jakimi mamy do czynienia, s natury grupowej.
58

Weryfikacja przekona jest duchow i biologiczn koniecznoci. Aby dobrze funkcjonowa na poziomie ciaa, ducha i umysu, potrzebujemy nowych idei. Niektre wsplnoty maj np. ma wiadomo potrzeby ruchu, wicze i zdrowego sposobu odywiania do momentu, gdy jaki jej czonek zachoruje. Chory moe otrzyma zalecenia dotyczce diety i sposobu traktowania swojego ciaa. W rezultacie take inni czonkowie rodziny zetkn si z now rzeczywistoci, a w ich umysach i ciaach moe si pojawi potrzeba bardziej odpowiedzialnego i wiadomego traktowania siebie, np. poprzez poznanie zalet zdrowego sposobu odywiania lub aktywnoci fizycznej. Ujmujc rzecz symbolicznie, yciowe kryzysy wskazuj na potrzeb uwolnienia si od pogldw, ktre nie wspieraj nas w rozwoju. Sytuacje, w ktrych musimy zadecydowa, czy si zmieniamy, czy trwamy w dotychczasowych strukturach, maj dla nas najwiksze znaczenie. Kade rozwidlenie na naszej drodze oznacza, e stoimy u progu zmian, mogcych dotyczy nowej diety lub nowej praktyki duchowej. Zmiany czsto wymagaj rozstania z ludmi i opuszczenia miejsc, do jakich przywyklimy, i wejcia w now rzeczywisto. Wiele osb, ktre poznaj na moich warsztatach, utkno pomidzy dwoma wiatami: tym, do ktrego przywyky, a od ktrego musz odej, i nowym, ktrego si obawiaj. Pragniemy poszerzenia wiadomoci, ale jednoczenie lkamy si wikszej odpowiedzialnoci, jaka si z tym wie - za nasze zdrowie, karier, stosunek do wiata i sposb mylenia. Gdy przejmiemy odpowiedzialno za jaki obszar ycia, nie bdziemy ju mogli uy grupowego" sposobu argumentowania, aby usprawiedliwi swoje zachowanie. W wiadomoci grupowej nie istnieje cile okrelone pojcie osobistej odpowiedzialnoci, dlatego o wiele atwiej jest unikn konsekwencji swojego postpowania w rodowisku grupy. Odpowiedzialno w rozumieniu wsplnoty odnosi si gwnie do zewntrznych aspektw ycia, do spraw finansowych, relacji, kwestii spoecznych i zawodowych. Wsplnota nie wymaga od swoich czonkw osobistej odpowiedzialnoci za wewntrzne nastawienie. Wedug niej wystarczajcym wytumaczeniem uprzedze jest stwierdzenie: Kady w mojej rodzinie tak uwaa". Rezygnacja z tej wygodnej pozycji jest niezmiernie trudna, gdy uniemoliwia stosowanie takiego wytumaczenia w przyszoci. Przypomnij sobie, ile razy mwie: Kady tak robi, wic dlaczego ja miabym postpowa inaczej?" Takie unikanie konsekwencji jest najbardziej prymitywnym sposobem wyraania prawdy: Wszystko jest jednoci". Pozwala przerzuci na grup odpowiedzialno za wszelkiego rodzaju niemoralne zachowania - od uchylania si od pacenia podatkw i zatrzymania omykowo wydanej reszty w sklepie po zdrad maesk. Duchowo dojrzae osoby nie potrafi jednak duej stosowa grupowej argumentacji. Uchylanie si od pacenia podatkw staje si umylnym oszustwem, zatrzymanie nie nalecej si reszty okradaniem sklepu, a romans - zamaniem przysigi maeskiej. Czsto aby rozpocz proces uzdrowienia, konieczne jest przyjrzenie si swoim powizaniom z negatywnymi pogldami grupy. Pewnego dnia zgosi si do mnie mczyzna o imieniu Gerald, proszc o konsultacje, poniewa czu si wyczerpany. Diagnozujc Geralda poczuam, e w jego okrnicy rozwija si nowotwr zoliwy. Zapytaam go, czy mia robione jakie badania medyczne. Przez chwil zwleka z odpowiedzi, po czym przyzna, e wanie stwierdzono u niego raka okrnicy. Powiedzia, e potrzebuje mojej pomocy, aby uwierzy, e moe wyzdrowie. Jaka cz tego mczyzny pragna zerwa z pogldami na temat raka, jakie wyznawaa jego wsplnota. Wszystkie osoby, ktre w jego rodzinie choroway na raka, zmary i nikt, wczajc w to jego samego, nie wierzy, e raka mona uleczy. Rozmawialimy o pomocy, jak mgby uzyska, uczestniczc np. w terapii wykorzystujcej wizualizacj w celu wyrobienia w sobie pozytywnego nastawienia. Istotne byo to, e Gerald sam intuicyjnie rozpozna, e jego przywizanie do pogldw grupy byo problemem rwnie powanym, jak sama choroba. Aby si uwolni od grupowych przekona na temat raka, w swoim procesie uzdrowienia Gerald korzysta z rnych form pomocy terapeutycznej. By gotw wyprbowa kady moliwy sposb.
59

Przeciwstawienie si szkodliwemu oddziaywaniu energii grupowej Nasze spoecznoci ucz nas lojalnoci, poczucia honoru i sprawiedliwoci - postaw moralnych, ktre s podstawowym warunkiem dobrego funkcjonowania oraz osobistej i grupowej odpowiedzialnoci. Lojalno, honor i sprawiedliwo s wyrazem uniwersalnej prawdy pierwszej czakry, sakramentu chrztu i sefiry Szechina: Wszystko jest jednoci". Kada z tych postaw moe si jednak sta ograniczajca lub szkodliwa, jeeli jest niewaciwie interpretowana. Lojalno Lojalno jest instynktem, niepisanym prawem, na ktrym mog polega czonkowie wsplnoty, szczeglnie w trudnych chwilach. Stanowi element wizi grupowej i bywa silniejsza nawet od mioci. Mona by lojalnym wobec czonka wsplnoty, ktrego nie darzy si uczuciem, i wobec ludzi pochodzcych z tego samego krgu kulturowego, nawet jeeli nie zna si ich osobicie. Wymagajc lojalnoci, grupa ma ogromny wpyw na jednostk. Jest to widoczne w przypadku konfliktu, jaki moe powsta, gdy kto lub co, co ma dla nas due znaczenie osobiste, stoi w sprzecznoci z wiernoci grupie. W trakcie sesji z modym mczyzn, ktry skary si na nieustajce zmczenie, miaam wraenie, e jego nogi symbolicznie tkwi w miejscu, z ktrego pochodzi. Pierwsza czakra przekazywaa energi z dolnej czci ciaa do miasta rodzinnego, podczas gdy reszta ciaa bya energetycznie z nim, czyli w obecnym miejscu zamieszkania. To rozczonkowanie byo przyczyn jego nieustajcego zmczenia. Gdy opowiedziaam mu o swoich wraeniach, przyzna, e waciwie nigdy nie mia ochoty wyjeda ze swojego rodzinnego miasta, gdy rodzina bardzo wiele dla niego znaczya. Zmusia go do tego praca. Zapytaam go, czy lubi swoj prac. Odpowiedzia: tak sobie". Zasugerowaam, by si zwolni, skoro praca nie daje mu satysfakcji, i wrci do domu. Po dwch miesicach otrzymaam od niego list. Okazao si, e dwa dni po naszej rozmowie zoy rezygnacj, a po tygodniu wrci do domu. Zmczenie zniko i cho nie znalaz jeszcze nowej pracy, czu si wietnie. Lojalno jest pikn cech wsplnoty, szczeglnie gdy oznacza wiadome zaangaowanie si, ktre suy zarwno jednostce, jak i grupie. Jednak w niektrych przypadkach, gdy naruszane s indywidualne wartoci jednostki nie bdcej w stanie si broni, mamy do czynienia z wzorcami negatywnymi, od ktrych taka osoba powinna si uwolni. Nastpny przypadek dotyczy pogwacenia pierwszej zasady i wyjania symboliczne znaczenie sakramentu chrztu. Tony jest synem emigrantw ze wschodniej Europy. W wieku piciu lat przyby do Stanw Zjednoczonych wraz z rodzicami i szeciorgiem rodzestwa. W pocztkowym okresie jego rodzice mieli due trudnoci z zapewnieniem rodzinie utrzymania i wyywienia. W wieku omiu lat Tony zacz pracowa w sklepie ze sodyczami. Rodzina Tony'ego bya bardzo wdziczna za dodatkowe dziesi dolarw, ktre co tydzie przynosi do domu. Nie miny dwa miesice, a chopak przynosi ju prawie dwadziecia dolarw i by bardzo dumny, widzc wdziczno rodzicw za dokadanie si do domowego budetu. W tym czasie waciciel sklepu zacz podrywa Tony'ego. Zaczo si od niewinnego kontaktu fizycznego, a skoczyo na molestowaniu seksualnym i zupenym ubezwasnowolnieniu chopca. Pedofil kontrolowa go do tego stopnia, e Tony co wieczr musia dzwoni do niego, zapewniajc, e wszystko pozostaje ich tajemnic". Prowadzc podwjne ycie, Tony sta si psychicznie rozbity. Wiedzia, e spotkania z panem od cukierkw" s niemoralne, jednak rodzina liczya na jego comiesiczny wkad w wysokoci prawie stu dolarw. Wreszcie zdoby si na odwag i w skrcie opowiedzia matce o tym, co musi robi, aby otrzyma pensj. Matka zabronia mu o tym mwi. Powiedziaa, e rodzina liczy na niego i na to, e nadal bdzie pracowa.
60

Tony pracowa w sklepie a do ukoczenia trzynastego roku, ycia. Skutki seksualnego wykorzystywania odbijay si na postpach w nauce. Z trudem przebrn przez drug klas szkoy redniej i w wieku pitnastu lat zakoczy edukacj. Aby zarobi na ycie, zacz terminowa na budowie. Wtedy zacz pi. Alkohol pomaga mu zapomnie o koszmarnych dowiadczeniach. Upija si codziennie po pracy. W wieku szesnastu lat by znanym zabijak i zaka dzielnicy. Policja wielokrotnie zatrzymywaa go za wzniecanie bjek i drobne akty wandalizmu. Rodzina prbowaa powstrzyma go od picia, jednak bez rezultatw. Po jednym z incydentw, kiedy to koledzy odprowadzili go pijanego do domu, wrzeszczc wyrzuci z siebie wcieko na rodzicw i rodzestwo za to, e nie ochronili go przed wacicielem sklepu. Wiedzia, e matka powiedziaa ojcu o molestowaniu, gdy rodzice zabronili rodzestwu Tony'ego przychodzi do sklepu. Pniej stwierdzi, e jego bracia take o tym wiedzieli, gdy namiewali si z niego i artowali, e sprawia mu to przyjemno. W wieku dwudziestu piciu lat Tony zaoy firm budowlan i wraz z czterema pracownikami wykonywa drobne naprawy domw w ssiedztwie. Przez trzy lata jego firma jako prosperowaa, jednak alkoholizm wywoa u niego urojenia przeladowcze. Tony by przekonany, e jest otoczony demonami, ktre nakaniaj go do samobjstwa. W wieku dwudziestu dziewiciu lat straci firm i dom. Jak we wczeniejszych sytuacjach zacz wicej pi. Spotkaam Tony'ego w miesic po tym, jak powrci do pracy. Zosta zatrudniony przy remoncie domu pooonego w ssiedztwie mojego. Poznalimy si cakiem przypadkowo. Pi nawet w trakcie pracy. Widzc to, zwrciam mu uwag. Odpowiedzia, e te bym pia, gdybym miaa takie wspomnienia jak on. Spojrzaam na niego i jego postaw i od razu wiedziaam, e w dziecistwie by molestowany seksualnie. Zapytaam go, czy nie chciaby porozmawia o swoim dziecistwie. Z jakiego powodu si otworzy i wtedy zacz z niego wypywa" ten ciemny rozdzia jego ycia. Spotkalimy si kilkakrotnie i rozmawialimy o jego przeszoci. Suchajc go zauwayam, e bardziej bolaa go wiadomo tego, e rodzina, wiedzc, co si dzieje - nie prbowaa mu pomc, ni sam fakt seksualnego wykorzystywania. Rodzina uwaaa go teraz za pijaka i spisaa na straty. Bl zwizany ze zdrad, jakiej dopucili si wobec niego najblisi, poera go od rodka. Okazao si, e wybaczy sprzedawcy sodyczy. Niedokoczone sprawy dotyczyy rodziny. Po dwch miesicach od chwili naszego poznania Tony sam postanowi podda si terapii odwykowej. Po jej zakoczeniu poinformowa mnie o efektach programu terapeutycznego, w ktrym uczestniczy. Wiedzia, e bdzie musia si zmierzy ze swoimi negatywnymi uczuciami do bliskich. W psychologii pogodzenie si zazwyczaj oznacza konfrontacj z osobami, z ktrymi mamy co do wyjanienia, i otworzenie przed nimi swoich ran. W najlepszym wypadku osoby, ktre nas zraniy, przeprosz, dziki czemu nastpi oczyszczenie. Tony sdzi jednak, e jego rodzina nigdy nie uzna swojej zdrady. Szczeglnie rodzice byliby zbyt zawstydzeni, aby mc wysucha jego historii. Nie byliby w stanie si przyzna, e wiedzieli, co musia robi dawno temu, aby zarobi pienidze. Zamiast tego Tony zacz si modli i kontynuowa psychoterapi. Po roku abstynencji i oddania si modlitwie powiedzia mi, e nie czuje ju alu do swojej rodziny. Uwierzyam mu. Stwierdzi, e w obliczu strachu zwizanego z egzystencj w nowym kraju rodzice by moe podjli jedyn decyzj, na jak byo ich wtedy sta. Tony pracowa nad odnowieniem swoich kontaktw z rodzin, a wraz z rozwojem jego firmy rodzice zaczli si wyraa o nim z dum. To stanowio dla niego przeprosiny za to, co wydarzyo si przed laty. Potrafi bogosawi swoj rodzin i uzna j za rdo siy, ktr odkry w sobie. Jego droga od odrzucenia poprzez uzdrowienie do mioci i akceptacji rodziny odzwierciedla symboliczne znaczenie sakramentu chrztu.
61

Inny mczyzna, George, przyszed na moje warsztaty, ulegajc namowom ony. Wyrnia si wrd uczestnikw. Powiedzia, e jest tylko widzem", i da do zrozumienia, e cae to przedstawienie interesuje on, nie jego. Rozpoczam warsztaty od wprowadzenia w ukad energetyczny czowieka. George rozwizywa w tym czasie krzywki. Zdrzemn si podczas czci powiconej zwizkom pomidzy pogldami a zdrowiem. W trakcie przerwy podeszam do George'a i zaproponowaam mu filiank kawy, majc nadziej, e si domyli, e wol, aby moi uczniowie mieli oczy otwarte w trakcie wykadu. Po przerwie przeszam do omwienia pierwszej czakry i oddziaywania energii grupowej. George troch si oywi. Najpierw pomylaam, e to wpyw kofeiny, jednak gdy omawiaam oddziaywanie dowiadcze z dziecistwa na nasz ukad biologiczny, George napomkn: Masz na myli to, e wszystko, co powiedziaa mi rodzina, jest zapisane w moim ciele?" W jego tonie wyczuwalny by sarkazm, jednak najwidoczniej co go w moich sowach poruszyo. Odparam, e by moe nie wszystko, co powiedzieli do niego rodzice, jest nadal w jego energii, ale na pewno bardzo wiele. Poniewa George wanie skoczy szedziesitk, zapytaam: Jakie masz, na przykad, wspomnienia zwizane ze starzeniem si Twoich rodzicw?" Uczestnicy w ciszy czekali na odpowied, George'a. Gdy tylko spostrzeg, e wszyscy skupili si na nim, sta si niemal dziecinnie oniemielony. - Nie wiem - odpowiedzia - nigdy si nad tym nie zastanawiaem. - Zastanw si wic teraz - powiedziaam i powtrzyam pytanie. ona Georga nie moga spokojnie usiedzie na krzele, tak bardzo chciaa odpowiedzie za niego. Posaam jej ostrzegawcze spojrzenie, wic si uspokoia. - Nie wiem, co powiedzie. Moi rodzice zawsze mwili mi, abym ciko pracowa i odkada pienidze, eby zabezpieczy si na staro - odpowiedzia George. - A kiedy zamierzasz si zestarze? - zapytaam. George nie mg zrozumie tego pytania, wic zadaam je w inny sposb. - Kiedy zestarzeli si twoi rodzice? - Po szedziesitce, oczywicie. - Wic i ty zamierzasz zestarze si po szedziesitce? - powiedziaam. - Kady starzeje si po szedziesitce. Takie jest ycie. Dlatego idziemy na emerytur. Poniewa jestemy starzy. Wok stwierdzenia George'a rozwina si dyskusja. George przyzna, e zawsze uwaa, i staro zaczyna si po szedziesitce, poniewa taka informacja docieraa do niego nieustannie od jego rodzicw, z ktrych adne nie doyo siedemdziesitki. Rozmawialimy o tym, jak mona si uwolni od wzorca, ktry cho nie odzwierciedla prawdy, posiada nad nami wadz. Ku zaskoczeniu mojemu, jego ony i wszystkich uczestnikw, George momentalnie odrzuci swoj dotychczasow koncepcj, jakby otrzyma od kogo now zabawk, ktr mg si teraz bawi. Powiedzia: Masz na myli, e kiedy odsun od siebie jak ide, to ona przestanie kontrolowa moje ycie?" Moment kulminacyjny nastpi, gdy George popatrzy na swoj on mwic: Ju nie chc by stary, a ty?" Jego ona zacza paka i mia si zarazem, podobnie jak caa grupa. Nadal nie mog zrozumie, w jaki sposb podejcie George'a mogo ulec tak szybkiej zmianie. Bardzo rzadko widuje si, aby kto zmieni przekonania tak szybko i gruntownie jak on, gdy zrozumia, e gwnym powodem, dla ktrego si starzeje, jest przewiadczenie, e tak musi by, bo skoczy szedziesit lat. Odkd George skoncentrowa si na wasnym wewntrznym poczuciu wieku, zacz si cieszy yciem, uwalniajc si tym samym spod wpywu spoecznej koncepcji starzenia. Honor Wsplnota jest podtrzymywana nie tylko poprzez lojalno, lecz take przez poczucie honoru.
62

Kodeks honorowy kadej wsplnoty obejmuje religijne oraz ludowe tradycje i ceremonie. Rytuay takie jak chrzest oraz inne grupowe obrzdy wi energetycznie nowych czonkw z duchow energi grupy. Przekazane poczucie godnoci napenia nas si, wzmacnia wizy krwi i wiadomo przynalenoci etnicznej, uczy nas znaczenia sprawiedliwoci i prawdomwnoci. Cho na og nie uwaa si, by honor mia wpyw na zdrowie fizyczne, zrozumiaam, e moe by jednym z najwaniejszych czynnikw majcych wpyw na ciao, porwnywalnym z mioci. Honor i poczucie godnoci s rdem bardzo silnej i pozytywnej energii, ktra zasila nasz ukad energetyczny i ciao, w szczeglnoci nasz ukad immunologiczny, nogi i ukad kostny. Bez poczucia honoru bardzo trudne lub wrcz niemoliwe dla jednostki jest godne wystpienie we wasnej obronie, gdy osoba taka pozbawiona jest ram lub punktu odniesienia dla swoich decyzji i zachowa, przez co nie znajduje oparcia ani w sobie, ani w innych. Spraw honoru, ktrej wsplnota przypisuje due znaczenie, jest instytucja maestwa. Pewna kobieta powiedziaa mi tak: Mj ojciec umierajc poprosi mnie, abym mu przyrzeka, e bd miaa dziecko. Gdy odpowiedziaam, e nie poznaam jeszcze mczyzny, za ktrego chciaabym wyj, odpowiedzia: Wyjd za kogokolwiek, byleby zachowa cigo rodziny. Takie byy jego ostatnie sowa." Poprzez swj sposb zachowania partnerzy ucz zasad etycznych nastpn generacj. Cudzostwo jest zabronione. Jednak starsi czonkowie wsplnoty, dopuszczajc si zdrady, pozwalaj take swoim dzieciom na amanie tej zasady w przyszoci. Zadaniem ojca jest utrzymywanie rodziny, jednak, gdy nie wywizuje si z tego obowizku, sprawia, e jego dzieci maj zaburzone poczucie odpowiedzialnoci. Uczy si ludzi, by traktowali siebie z szacunkiem, jednak rodzice, ktrzy nie okazuj sobie szacunku, wychowuj dzieci, ktre w wieku dorosym take nie maj respektu dla innych. Bez moralnego oparcia, jakie daje godne postpowanie, dzieci wyrastaj na dorosych, ktrzy nie potrafi stworzy stabilnego ycia. Musimy si nauczy dotrzymywa danego sowa wzgldem innych i wzgldem siebie. Bd pewny, e moesz si wywiza ze zobowiza i potrafisz doprowadza sprawy do koca. Gdy nie moesz na sobie polega, wszyscy i wszystko naokoo wydaje si tymczasowe i kruche, poniewa tak czujesz si wewntrz siebie. Pewien mczyzna powiedzia: Nie chc y tak, jak moi rodzice, ktrzy cigle siebie okamywali. Jednak nie mog oprze si wraeniu, e odziedziczyem ten sposb zachowania i e w odpowiednich okolicznociach zaczn postpowa w ten sam sposb". Brak moralnych zasad dotyczy nie tylko rodziny, lecz caego spoeczestwa. Sama poznaam w trakcie warsztatw, na ktrych otwarcie opowiedzia o swoim yciu. Wychowywa si w biedzie, bez ojca. Uparcie dy do penienia roli lidera, nawet, gdy chodzio o przywdztwo w gangu narkotykowym. Na tym opiera swoje poczucie godnoci. Jako handlarz narkotykw zarabia prawie siedemdziesit pi tysicy dolarw tygodniowo. Zatrudnia" wielu dealerw, ktrzy obracali ogromnymi sumami. Pewnego dnia, prowadzc samochd, Sam wczy radio i usysza rozmow. Ju mia przeczy na inn stacj, gdy rozmwczyni powiedziaa, e kady ma anioa stra, ktry otacza go opiek i chroni w kadej sytuacji. Sam nie mia ochoty tego sucha, jednak nagle przypomnia sobie, jak jego babcia w dziecistwie opowiadaa mu o aniele stru, ktry zawsze nad nim czuwa. Zapomnia o tym, a kobieta w radiu na nowo obudzia to wspomnienie. Jecha wanie po dostaw narkotykw, jednak nie mg oprze si wraeniu, e jego anio go obserwuje. Sam powiedzia: Jedyn rzecz, o ktrej mylaem, byo to, jak po mierci wytumacz si ze sposobu, w jaki zarabiaem". Po raz pierwszy w yciu Sam poczu, e ma problem, z ktrym nie moe sobie poradzi. Chodzio mi o to, e miaem wielu chopcw, ktrzy liczyli na mnie i moje pienidze. Nie mogem im powiedzie: Suchajcie, musimy si zmieni, poniewa mamy anioy, ktre ledz nasze postpowanie, i nie moemy ich rozczarowa,poniewa oni z niczym si nie liczyli. Nie wiedziaem, jak wybrn z tej sytuacji". Pewnej nocy, kilka dni po audycji radiowej, Sam mia wypadek. Wjecha samochodem w
63

latarni i zosta powanie ranny w nogi i doln cz krgosupa. Jego pracownicy" zapewnili go, e poprowadz dalej interes, jednak Sam dostrzeg w tej sytuacji okazj do tego, aby zmieni swoje ycie. Lekarze powiedzieli mu, e odzyskanie sprawnoci w nogach bdzie dugim i powolnym procesem i e ble mog nie ustpi do koca ycia. Sam zacz czyta ksiki o uzdrawianiu - i o anioach. Miaem wraenie, e jeeli przyrzekn, e nie powrc na ulic, bd mg uzdrowi swoje nogi. Powiedziaem chopcom, e nie jestem w stanie sprosta obowizkom, a oni mi uwierzyli. Myl, e du rol odegraa przy tym ch przejcia mojego udziau, czego nie miaem im za ze. Zmieniem miejsce zamieszkania najszybciej, jak tylko byo to moliwe, i zaczem nowe ycie". W efekcie Sam zaj si innym gangiem" - grup harcerzy z ssiedztwa. Postanowi im pomc, aby mogli y yciem innym od tego, jakie sam do tej pory prowadzi. Prawie nic nie zarabiaem w porwnaniu do moich wczeniejszych dochodw, jednak uwierzcie mi, e to nie miao adnego znaczenia. Jako dawaem sobie rad. I kiedy te dzieciaki opowiadaj mi o swoich marzeniach, mwi im, e wszystko jest moliwe, poniewa wiem, e jest to prawda. Tumacz im, jak wane jest to, by by dumnym z tego, co si robi, i czasami opowiadam o anioach. One sprawiaj, e mam w yciu cel. Nigdy dotd tego nie czuem i musz wam powiedzie, e jest to lepszy odlot" ni wszystkie narkotyki, jakie kiedykolwiek sprzedawaem. Po raz pierwszy w yciu wiem, co to znaczy by czystym a do gbi swojej duszy i by z siebie dumnym." Sam zosta przywdc dzieci uczcym je poczucia honoru. Dzisiaj chodzi o kulach. W artobliwy sposb mwi: Kto by przypuszcza, e o kulach bd sta na ziemi pewniej ni gdy byem bez nich?" Ma swoje, jak to mwi, ze dni", kiedy to bl jest bardzo dokuczliwy, jednak emanuje radoci. Inspiruje wszystkich, ktrzy go poznaj, promieniujc zaufaniem do siebie, wynikajcym z prawdziwej mioci do ycia. Jego uzdrowienie niewtpliwie stao si moliwe dziki znalezieniu sensu w yciu. Sprawiedliwo Wsplnoty ucz nas sposobu pojmowania sprawiedliwoci; zazwyczaj opiera si ono na zasadach: oko za oko, zb za zb", nie czy drugiemu, co tobie niemie" albo prawie karmy: co posiejesz, to zbierzesz". Tak rozumiana przez grup sprawiedliwo zapewnia porzdek spoeczny. Mona j sprowadzi do kilku podstawowych zasad: sprawiedliwa jest zemsta za nieuzasadnione szkodliwe dziaanie; sprawiedliwe jest robienie wszystkiego, co suy ochronie siebie i rodziny, sprawiedliwe jest pomaganie czonkom rodziny w dziaaniach obronnych lub odwetowych. Niezgodne z grupowym poczuciem sprawiedliwoci jest wystawienie na niebezpieczestwo czonka rodziny dla indywidualnych korzyci; niesprawiedliwe jest sprzeciwianie si nakazom wsplnoty, a take pomaganie komu, kogo wsplnota uznaa za zagroenie. Zakaz sprowadzania wstydu na rodzin daje wsplnocie ogromn wadz nad jednostk. Kiedy czonek wsplnoty zasuy si jej w szczeglny sposb, zawsze zostaje energetycznie nagrodzony". Nierzadko zdarza si, e czonek wsplnoty utrzymuje si" z reputacji innej osoby. Nazwisko jest bez znaczenia", mwimy czasem lekcewaco. Lecz od nazwiska zaley wiele - energia dumy lub wstydu, ktr przekazuje nam pierwsza czakra. Z drugiej strony, grupowe poczucie sprawiedliwoci moe spowodowa silne osabienie ukadu energetycznego, wskutek czego jednostka moe odczuwa trway brak oparcia i mie trudnoci w nawizywaniu kontaktw. Wsplnota zazwyczaj wierzy, e istnieje ziemskie" wyjanienie wszystkich wydarze. Takie przekonanie jest przyczyn gbokiego smutku. Niektre osoby latami bezskutecznie prbuj odkry powd" swoich bolesnych przey, a gdy nie potrafi znale odpowiedzi, reszt ycia spdzaj bdzc we mgle - niezdolni do uczynienia kroku w przd ani do uwolnienia si od przeszoci. Cho zbiorowe prawo jest potrzebne dla utrzymania porzdku spoecznego, nie
64

odzwierciedla rzeczywistoci, w ktrej rzdzi Boska logika. W symbolicznym znaczeniu sakramentu chrztu moemy odnale pomost pomidzy duchow puapk ludzkiej sprawiedliwoci a Boskim sposobem rozumowania. Zaakceptujmy fakt, e rodzinne i zewntrzne okolicznoci nie zostay zaaranowane po to, by wspiera nasz komfort fizyczny, lecz su naszemu rozwojowi duchowemu, a bolesne dowiadczenia nie s kar za ze postpowanie, lecz istotnym elementem rozwoju. Jeeli sprawiedliwo w tym znaczeniu, jakie przypisuje jej wsplnota, przeszkadza nam w rozwoju duchowym, musimy si uwolni spod jej panowania. To zadanie jest jednym z najtrudniejszych, jakie si wi si z pierwsz czakr, gdy czsto oznacza fizyczne rozstanie si z rodzin lub grup ludzi, z ktr bylimy zwizani. Patryk, ktry uczestniczy w jednym z moich warsztatw, by wyjtkowo czarujcym mczyzn. Flirtowa z kad kobiet, ktra zbliya si do niego na odlego trzech metrw. Kady, kto go pozna, uwaa, e jest pogodn, ciep i uczuciow osob. Pracowa jako sanitariusz i posiada dar opowiadania. Opowiadajc o epizodach ze swojego ycia hipnotyzowa innych. Kilka osb zauwayo, e cierpia na ble ng i krgosupa. Nie mg dugo siedzie, wic w trakcie wykadu wielokrotnie wstawa i si przeciga. Chodzi o lasce. Ze wzgldu na swj sposb zachowania Patryk wydawa si osob woln od trosk, cho pochodzi z Irlandii Pnocnej, znanej ze swoich niekoczcych si konfliktw religijnych i ekonomicznych. Z racji swojej pracy prawdopodobnie widzia wicej ran postrzaowych i ofiar bomb samochodowych ni ktokolwiek inny. Ktrego ranka Patryk spotka si ze mn, i cho czu si przy tym niezrcznie, poprosi, abym go zdiagnozowaa. Zapytaam go o wiek i gdy znalazam si w tym agodnym stanie, ktry pozwala pojawia si wraeniom, nerwowo zapyta mnie: Co widzisz?" W tym momencie zrozumiaam, e jest onierzem i e jego silny bl w nogach jest wynikiem cikiego pobicia, ktre doprowadzio go prawie do kalectwa. Dlaczego mam wraenie, e prowadzisz podwjne ycie - jako sanitariusz w szpitalu i jako wojskowy? Czy jeste czonkiem jakiej organizacji militarnej?" Patryk zesztywnia. Nagle z ciepej i bliskiej osoby zrobi si zimny, obcy. Zrozumiaam, e przekroczyam niebezpieczn granic. W moich stronach musisz umie si broni" - odpowiedzia, majc najwidoczniej na myli trwajcy od dawna konflikt w Irlandii Pnocnej. Zauwayam jednak, e jego energia nie jest zaangaowana w samoobron, lecz agresj. Powiedziaam: Sdz, e to zwizek z t organizacj militarn jest przyczyn Twojego przewlekego blu. Wedug mnie musisz ograniczy swoje kontakty z t grup lub nawet zupenie z ni zerwa". Niektre rzeczy s nie do odwrcenia. Nie mona cofn historii, choby nie wiem jak bardzo si tego pragno. Nie mona zmieni wiata. Zemsta pociga za sob zemst; jednego dnia ja trac nog, nastpnego - oni. To jest droga bez wyjcia - kiedy raz si na ni wstpi, nie mona si wycofa". Zapada cisza. Po chwili Patryk powiedzia: Musz ju i. Dosy powiedzielimy". Mylaam, e ma na myli odejcie od stou, lecz on opuci warsztaty i nigdy wicej ju go nie spotkaam. Nie wiem, czy Patryk kiedykolwiek by zmuszony odebra komu ycie, wiem jednak, e obcienia spowodowane prowadzeniem podwjnego ycia nie pozwalay mu odzyska zdrowia. Nie potrafi zerwa ze swoj wsplnot militarn" bez wzgldu na cen, jak musia za to zapaci - utrat zdrowia i wewntrzny konflikt pomidzy osobistym poczuciem sprawiedliwoci a atmosfer usprawiedliwionej zemsty, ktra go otaczaa. Najwiksz lekcj, jaka si wie z pierwsz czakr, jest zrozumienie, e prawdziwa sprawiedliwo jest Boska. Zrozumiaam t gbok prawd, gdy diagnozowaam pewn kobiet z rozlegymi zmianami nowotworowymi. Odbierajc wraenia jej dotyczce, zobaczyam obraz ukrzyowania. Nie by on zwizany z jej religi, lecz z cierpieniem z powodu zdrady, jakiej kiedy doznaa. Obraz stanowi wezwanie do zerwania z tym blem.
65

Gdy zastanowiam si gbiej nad znaczeniem tego obrazu, zdaam sobie spraw, e dowiadczenie judaszowej zdrady jest archetypem. W przenoni oznacza, e ludzka argumentacja i sprawiedliwo nie s wystarczajce i e nie posiadamy mocy sprawiania, by wszystko byo tak, jak dotd lub jak bymy sobie tego yczyli. Dowiadczenie zdrady pokazuje nam, e pokadanie wiary w ludzk sprawiedliwo jest bdem i e powinnimy zaufa Boskiej logice. Uczy nas, e yciem rzdzi sprawiedliwo uniwersalna, ktrej nie potrafimy dostrzec. W przeciwiestwie do kobiety, ktra w obliczu zdrady rozwina w sobie raka, nie powinnimy dopuszcza do siebie rozgoryczenia i poczucia zranienia, gdy przydarza nam si co podobnego lub gdy nie moemy osign tego, czego pragniemy. Musimy zrozumie, e celem tego bolesnego dowiadczenia nie jest zranienie nas, lecz pomoc w przewartociowaniu tego, w co do tej pory wierzylimy i czemu ufalimy. ycie Eryka jest typowym przykadem tego wyzwania. Eryka poznaam przed kilkoma laty na warsztatach, ktre prowadziam w Belgii. Przez cay czas siedzia cicho, a gdy warsztat si zakoczy, oznajmi, e zabiera mnie na wycieczk do Amsterdamu. Cho byam wyczerpana i chciao mi si spa, zgodziam si. Po drodze Eryk powiedzia: Pozwl, e opowiem Ci o sobie". Wydawao mi si, e tego nie znios, lecz powiedziaam: Dobrze, sucham Ci". Nie poaowaam i do dzi jestem mu wdziczna za jego natrctwo. Przed dziesiciu laty ycie Eryka lego w gruzach. Dwch partnerw, z ktrymi realizowa rne przedsiwzicia, oznajmio, e nie chce z nim duej wsppracowa. Poniewa ich byo dwch, nie mg nic na to poradzi. Zaproponowali mu dwie moliwoci. Albo wemie rwnowarto trzydziestu piciu tysicy dolarw w gotwce, albo wszystkie akcje przedsibiorstwa, ktre wsplnie prowadzili, a ktre nie miao adnej wartoci. Eryk wyszed z biura przytoczony. Wchodzc do domu zwrci si do ony: Musz ci o czym powiedzie", na co ona odpara: Ja te musz ci co oznajmi. Chc rozwodu. Poznaam kogo". Wszyscy moi partnerzy opucili mnie jednego dnia. Byem zdruzgotany tym faktem i cho jestem ateist, pomylaem, e tylko Bg mg co takiego zainscenizowa. W nocy zaczem si modli. Powiedziaem Bogu: Jeeli Ty za tym stoisz, daj mi znak. Powiedz mi, czego chcesz, a ja to zrobi". Tej samej nocy Eryk mia sen. Podczas wielkiej burzy przedziera si samochodem przez Alpy. Jezdnia bya zdradziecko oblodzona i musia przyklei si do kierownicy, aby unikn wypadnicia z drogi. W pewnym momencie straci panowanie nad pojazdem i wydawao si, e zaraz uderzy w zbocze gry. Jednak tak si nie stao. W jaki sposb udao mu si przedosta na drug stron, gdzie burzy ju nie byo. wiecio soce, a droga bya sucha i bezpieczna. Jadc dalej, dotar do maej wioski, gdzie w oknie jednego z domw palia si wieca, a na stole czeka ciepy posiek. Pod wpywem tego snu zdecydowa si przyj ofert swoich partnerw, ktra dotyczya przejcia akcji pozbawionego wartoci przedsibiorstwa. Podj tak decyzj, gdy firma zajmowaa si produkcj pokarmu dla kotw, a samochd, ktry prowadzi we nie to by Jaguar. Partnerzy byli tym zachwyceni, sdzc, e w ten sposb zaoszczdzili trzydzieci pi tysicy dolarw. Wiedziaem, cho nie byem tego pewien, e w ten sposb bd mg odej od nich i od ony bez alu - powiedzia. - Poegnaem si z nimi, cho to oni myleli, e uwalniaj si ode mnie." Wkrtce pojawio si kilka sprzyjajcych okolicznoci, ktre pozwoliy mu zaj si t ma firm. Jak przepowiedzia to sen, pierwsze miesice budowania przedsibiorstwa praktycznie od podstaw byy bardzo trudne. Poniewa wiedzia ze snu, e mu si powiedzie, nie rezygnowa. Dzi Eryk ma jedno z odnoszcych najwiksze sukcesy przedsibiorstw w Belgii i wikszo swojego czasu spdza prowadzc transakcje. Oeni si ponownie, jak twierdzi, z najcudowniejsz kobiet na wiecie, ktra jest prawdziwym partnerem yciowym w kadym tego sowa znaczeniu. Nigdy nie przewidywaem, e bd robi to, co robi - powiedzia - tylko
66

Bg mg zna ten plan. Kady dzie zaczynam od modlitwy, dzikujc Bogu za uwolnienie mnie od wczeniejszego ycia, gdy nigdy sam nie zdobybym si na rozstanie z tymi trzema osobami. Teraz, kiedy spotykam osob, ktrej ycie si wali, mwi jej: Bg jest z Tob. Nie trzeba si niczym martwi. Wiem o tym z wasnego dowiadczenia". Opisane przypadki s przykadami sytuacji, na ktrych moemy si uczy uniwersalnej prawdy: Wszystko jest jednoci". Duchowa moc zawarta w sefirze Szechina i sakramencie chrztu czy si z energi pierwszej czakry, tworzc intuicj pierwszej czakry", ktra pomaga nam godnie ze sob wspy, rozwija si i wznosi ponad wypaczenia zasady: Wszystko jest jednoci". Kolejnym etapem naszego rozwoju s lekcje zwizane z drug czakr i Bosk prawd: Szanujcie siebie nawzajem". Odpowiedz na pytania: 1. Jakie przekonania odziedziczye/a po swoich rodzicach? 2. Ktre z nich straciy wano, cho nadal dominuj w Twoim myleniu? 3. Jakie masz uprzedzenia? Ktre z nich s silniejsze ni zdrowy rozsdek? 4. Czy posiadasz poczucie honoru? Czego ono dotyczy? 5. Czy kiedykolwiek mu si sprzeniewierzye/a? Jeeli tak, czy podje/a dziaania, aby uzdrowi t sytuacj? 6. Czy masz jakie nierozwizane konflikty z czonkami rodziny? Jeeli tak, wymie przyczyny, ktre powstrzymuj Ci przed uzdrowieniem tych relacji? 7. Wymie wszystkie sposoby, na jakie Twoja rodzina wnosi dobro do Twojego ycia. 8. Jeeli zaoye/a wasn rodzin, wymie wartoci, jakie chcia(a)by przekaza swoim dzieciom. 9. Jakie rodzinne tradycje lub rytuay przeje/a i kontynuujesz sam(a) lub w swojej rodzinie. 10. Wymie te cechy wsplnoty, ktre chcia(a)by w sobie rozwin lub wzmocni.

67

Rozdzia 2

Czakra druga: moc zwizkw


Druga czakra odpowiada za nasze zwizki. Jej energia zaczyna pulsowa i ujawnia si w wieku okoo siedmiu lat. W tym okresie dzieci zaczynaj wchodzi w nowe relacje z dorosymi i innymi dziemi, stajc si bardziej niezalene od rodzicw i od domu. W tych nowych relacjach dzieci zaczynaj przejawia indywidualno, tworzy zwizki i bada moliwoci wykorzystania swojej woli. Energia drugiej czakry zmienia nastawienie do wiata. Podporzdkowanie si wsplnocie przestaje odgrywa decydujc rol, a znaczenia nabieraj inne zwizki, dziki ktrym mona zaspokoi osobiste, fizyczne potrzeby. Cho pierwsza czakra nada nakania nas, bymy polegali na sile zewntrznej, wanym bodcem staje si energia drugiej czakry. Umiejscowienie: dolna cz brzucha, poniej ppka. Odpowiedniki fizyczne: narzdy pciowe, jelito grube, dolna cz krgosupa, miednica, okolica bioder, wyrostek robaczkowy i pcherz moczowy. Energetyczne powizania z emocjami i umysem: Druga czakra jest odpowiedzialna za nasz potrzeb tworzenia zwizkw i oddziaywania na wiat fizyczny. Wszystko, co pozwaa nam kontrolowa otoczenie, np. autorytet, ludzie lub pienidze, powizane jest z naszym polem energetycznym wanie poprzez t czakr. Choroby zwizane z tym orodkiem energetycznym powodowane s lkiem przed utrat kontroli. Rak prostaty, rak jajnika, przewleke ble dolnej czci krgosupa, bioder oraz zapalenie staww s najczstszymi dolegliwociami tego obszaru. Zaburzenia zwizane z menopauz, takie jak uderzenia krwi do gowy lub depresje, wywoywane s przez zaburzenia energetyczne drugiej czakry. Miniaki macicy s wynikiem tumienia energii twrczej lub angaowania energii yciowej w pozbawion perspektywy prac lub zwizek. Znaczenie symboliczne: Energia tej czakry pomaga nam budowa indywidualn tosamo i chroni siebie poprzez ustalanie wasnych granic. Energia drugiej czakry, jak emanuje zdrowe fizyczne ego, pozwala nam radzi sobie ze sprawami wiata zewntrznego bez wyrzekania si lub sprzedawania" siebie. Dziki energii drugiej czakry moemy odpowiednio dozowa siy i radzi sobie z pokusami, jakie niesie ycie, takimi jak seks, pienidze, rodki uzaleniajce lub inni ludzie. Druga czakra daje nam niezaleno i stanowi instynkt przetrwania, dziki ktremu moemy bezpiecznie porusza si w wiecie. Powizanie z sakramentami i sefirami: Druga czakra jest powizana z sefir Jesod symbolizujc fallusa - podzc msk energi. Czakra partnerstwa zawiera take energi przymierza". Ta podzca energia ma charakter biologiczny, a zarazem duchowy; z jednej strony wyraa si poprzez pragnienie posiadania dzieci, a z drugiej - nadawania fizycznej formy naszym twrczym pomysom, co jest niezmiernie wane dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Sakrament komunii wspbrzmi z energi drugiej czakry i dotyczy wizi, jakie tworzymy z innymi. Symbolicznym wyrazem rnego rodzaju komunii jest akt dzielenia si chlebem". Gwne lki: Lk przed utrat kontroli lub przed kontrol z zewntrz sprawowan przez innych ludzi lub wydarzenia i okolicznoci takie, jak: uzalenienie, gwat, zdrada, impotencja, straty finansowe, odrzucenie przez partnera lub rodowisko zawodowe. Take lk przed utrat sprawnoci fizycznej. Podstawowe wartoci: Zdolno do zapewniania sobie finansowych i materialnych rodkw do ycia oraz stabilno w tym zakresie; umiejtno obrony i chronienia siebie, instynkt: walcz lub uciekaj", zdolno podejmowania ryzyka, umiejtno radzenia sobie z utrat czonka rodziny, partnera, wasnoci, pracy lub pienidzy, zdolno dwignicia si" i odbudowania ycia, a take umiejtno podejmowania decyzji osobistych i zawodowych. Uniwersalna prawda: W drug czakr wpisana jest wita prawda: Szanujcie siebie nawzajem". Dotyczy ona naszych kontaktw z ludmi oraz wszelkimi przejawami ycia. Z duchowej perspektywy kada relacja, zarwno przypadkowa, jak i gboka, suy rozwojowi
68

wiadomoci. Niektre zwizki z koniecznoci s bolesne, gdy odkrywanie prawdy na swj temat i uwiadamianie sobie swoich ogranicze nie naley do rzeczy przyjemnych. Takie relacje s czsto duchowym bodcem", ktry pozwala stawi czoa wasnym sabociom. Z symbolicznego punktu widzenia przesaniem trzech archetypowych energii - sefiry Jesod, sakramentu komunii i fizycznej energii drugiej czakry - jest zrozumienie, e kada relacja stanowi wan lekcj duchow, dziki ktrej moemy poszerzy wiedz na swj temat, umoliwiajc to samo take drugiej osobie. Nie ma zwizku, ktry byby pozbawiony duchowego znaczenia, i bez wzgldu na to, czy ma on charakter rodzinny, zawodowy, spoeczny czy polityczny, za kadym razem pomaga nam, jako jednostkom, rozwija si duchowo. atwiej jest dostrzec symboliczne znaczenie naszych relacji, gdy uwolnimy si od potrzeby oceniania, kto i co jest wane, zamiast tego okazujc szacunek osobom, z ktrymi mamy do czynienia, i koncentrujc si na sprawie, ktra nas poczya. Energia drugiej czakry ma charakter dwoisty. Jednolita energia pierwszej czakry, reprezentujca wsplnot, w drugiej czakrze zostaje rozdzielona na dwie przeciwstawne siy. Te dwa bieguny s rnie nazywane: jin i jang, anima i animus, esko i msko, soce i ksiyc. Zrozumienie tych przeciwstawnych si ma decydujce znaczenie w pracy z sytuacjami zwizanymi z drug czakr. Energie sefiry Jesod i sakramentu komunii cz si z dwoistoci drugiej czakry, sprawiajc, e tworzymy w swoim yciu takie relacje, ktre pozwalaj nam lepiej pozna siebie. Powiedzenia typu: podobne przyciga podobne" lub: gdy ucze jest gotowy, pojawia si nauczyciel" wyraaj to, e niepostrzeenie dziaa jaka sia, ktra organizuje nam spotkania z innymi - zawsze we waciwej chwili. Przesanie duchowe drugiej czakry dotyczy wiadomego uczestniczenia w relacjach, tworzenia zwizkw z ludmi, ktrzy wspieraj nasz rozwj, i rozstawania si z tymi, ktrzy nas ograniczaj. Odpowiednikiem drugiej czakry w fizyce jest zasada akcji i reakcji (kade dziaanie powoduje reakcj przeciwn o takim samym nasileniu) oraz zasada magnetyzmu (przeciwnie naadowane obiekty przycigaj si). W kontekcie kontaktw midzyludzkich zasady te mwi, e wytwarzamy wzorce energetyczne, dziki ktrym przycigamy osoby, ktre rni si od nas i od ktrych moemy si czego nauczy. Nie ma przypadkw. Zanim wejdziemy w jakkolwiek relacj, wysyamy wytworzon wczeniej energi. To sprawia, e obcowanie z dwoistoci drugiej czakry jest takie atrakcyjne; im bardziej stajemy si wiadomi, tym lepiej moemy wykorzystywa t energi. Moc decydowania Energia drugiej czakry pozwala nam rozwija si i wznie ponad kolektywn energi wsplnoty. Przeciwiestwa umoliwiaj dokonywanie wyborw. Druga czakra, dziki swej dwoistej naturze, nieustannie pobudza nas do podejmowania decyzji w wiecie skrajnoci, pozytywnych i negatywnych wzorcw energetycznych. Kada decyzja powoduje niewielkie poruszenie energetyczne. Ten ruch wpywa na energi naszego wiata, ktry odbiera impulsy napywajce z ludzkiej wiadomoci. Opanowanie mocy decydowania oraz wszystkich jej twrczych i duchowych aspektw jest podstaw ludzkiego dowiadczenia. Wszyscy nauczyciele duchowi maj za zadanie inspirowa nas, abymy zrozumieli, e dziki mocy decydowania moemy przelewa naszego ducha w materi i sprawia, e nasze sowa staj si ciaem". Podejmowanie decyzji jest procesem tworzenia. Gdy podejmujemy decyzje, wpltujemy naszego ducha w wydarzenia, dlatego wszystkie gwne duchowe tradycje gosz jedn podstawow nauk: wybieraj mdrze, poniewa kada decyzja jest aktem twrczym twojego ducha, za ktry ponosisz odpowiedzialno. Co wicej, za kad decyzj, ktra dokonana jest w wierze, stoi moc niebios. To dlatego wiara choby wielkoci ziarenka gorczycy moe sprawi, e zostanie przeniesiona gra". Kada decyzja, ktra podyktowana jest lkiem, jest pogwaceniem wiary.
69

Wybr ma wymiar mistyczny, gdy tak naprawd nigdy nie wiemy, co nam przyniesie. Podstawowa lekcja zwizana z drug czakr dotyczy paradoksalnej natury wyboru: to, co wydaje si dobre, moe okaza si ze. Gdy wszystko ukada si dobrze, chaos wszystko burzy. Paradoks drugiej czakry polega na tym, e jej energia nakania nas do przejcia kontroli nad yciem, ale zarazem uczy, e ycia nie mona kontrolowa. Jestemy istotami zarwno fizycznymi, jak i duchowymi, a skoro wiata fizycznego nie mona kontrolowa, nasze zadanie polega na opanowaniu reakcji wewntrznych, myli i emocji wywoywanych przez zjawiska zewntrzne. Mimo to wszyscy staramy si kontrolowa wasne ycie, cho dowiadczamy cigych rozczarowa. Usilnie wypatrujemy tego jednego doskonaego rozwizania, ktre pozwoli zaprowadzi w yciu trway porzdek, zatrzymujc tym samym potok zmian na wystarczajco dugi czas, abymy mogli ostatecznie przej kontrol nad wszystkim i wszystkimi. Zadajemy sobie pytania: Czy zajmuj si tym, czym powinienem? Czy polubiem waciw osob? Czy mieszkam w miejscu, ktre jest dla mnie najlepsze?" Nieustannie poszukujc tego jednego waciwego rozwizania, wywoujemy lk przed naturalnym rytmem ycia, ktry polega na zmianach. Szukajc tej jednej waciwej osoby lub rzeczy, ktra do koca ycia zapewni nam spokj, oparcie, mio i zdrowie, oddalamy si od rzeczywistej, cho ukrytej mocy. W paradoksalnej naturze dwoistoci zawarta jest prawda, e nie ma znaczenia to, co wybieramy, lecz nasza motywacja, poniewa to ona pozwala nam wpywa na rezultaty. Aby opanowa drug czakr, naley zbada, co kieruje naszymi decyzjami. Poznawszy motywacj swojego postpowania, dowiemy si, co kryje nasza dusza - czy wypenia j lk, czy wiara? Kady nasz wybr zwizany jest z wiar lub lkiem, a rezultaty kadej decyzji odzwierciedlaj w pewnym stopniu te uczucia. Ta zaleno sprawia, e nie moemy uciec od samych siebie i odpowiedzialnoci za podjte decyzje. Wybr a zwizki Ze wzgldu na swj twrczy charakter energia drugiej czakry jest bardzo ulotna. Odpowiada jednoczenie za sprawy zwizane z fizycznym przetrwaniem, takie jak seks, wadza i pienidze, ktre s walut w stosunkach midzyludzkich. Dc do stworzenia sobie miejsca do ycia, nasz wewntrzny konflikt pomidzy wiar i lkiem czsto ukrywany jest pod warstw obaw zwizanych z przetrwaniem: Czy zarobi na ycie? Czy znajd partnera? Czy dam sobie rad?" Ciemn stron drugiej czakry s jedne z najsilniejszych ludzkich lkw: przed gwatem, zdrad, finansowym niepowodzeniem, bied, porzuceniem, bezsilnoci i utrat samodzielnoci. Kady z tych lkw potrafi zdominowa nasze mylenie i ycie. W witych ksigach lki te okrela si mianem faszywych bogw". Aby rozpozna motywy wasnego postpowania, osobistych faszywych bogw", wchodzimy w zwizki, angaujc w nie cz energii i osobistej mocy, ktrymi dysponujemy Nastpnie, wiadomie lub nie, zastanawiamy si: Czy ta relacja mnie nie osabia? Czy co mi daje? Gdzie kocz si ja, a gdzie zaczyna ta druga osoba? Co jest moim udziaem, a co tej drugiej osoby? Czy wyrzekam si siebie w zamian za poczucie bezpieczestwa, pienidze lub status spoeczny?" Cho w zasadzie te pytania s zdrowym przejawem wiadomoci, to w wikszoci przypadkw powoduj konflikty i podziay typu: albo ja, albo ty, moje albo twoje, dobrze czy le, wygrany i przegrany, biedny i bogaty. Te wewntrzne konflikty w symboliczny sposb odzwierciedlaj nasz relacj z Bogiem: Moja wola czy Twoja? Czy naprawd jeste ze mn tu na Ziemi, czy sam musz nad wszystkim zapanowa? A nawet jeeli wszystkim kierujesz, to skd mog wiedzie, ktra decyzja jest waciwa?" Jest to zasadniczy konflikt, obecny w kadej z relacji. Naszym zadaniem jest pogodzenie tych przeciwiestw i rozwinicie wiadomoci wrodzonej jednoci Wszechwiata. Rozpoczynamy ten proces od dowiadczania konfliktw w relacjach, a prawd jest, e kady zwizek wyzwala konflikt. Konflikty zmuszaj nas do podejmowania
70

decyzji, a decyzje powoduj ruch. Ruch wywouje jeszcze wicej konfliktw. Moemy wyzwoli si z tego cyklu, podejmujc takie dziaania, ktre cz przeciwiestwa i likwiduj poczucie oddzielenia w relacjach z innymi i z Bogiem. Jak dugo staramy si kontrolowa innych, zapominajc, e s oni naszym odbiciem, dziki ktremu moemy pozna siebie, tak dugo podtrzymujemy wewntrzne sprzecznoci. Postrzeganie wzajemnych relacji jako symbolicznego jednoczenia si pozwala zaakceptowa rnice. Na tym polega znaczenie sakramentu komunii. Opanowanie energii twrczej Energie drugiej czakry d do twrczego uczestniczenia w yciu, pragn porusza ziemi, zaznacza na niej swoj obecno i bra udzia w przekazywaniu ycia. Energia twrcza, w przeciwiestwie do natchnienia, ktre jest atrybutem sidmej czakry, posiada natur fizyczn jest zwizana z ziemi i osadzeniem. Daje nam poczucie fizycznego ycia. Druga czakra zawiera instynkt samozachowawczy, intuicj, ch tworzenia muzyki, sztuki, poezji i architektury, a take ciekawo powodujc denie do badania natury poprzez nauk i medycyn. Nasza twrcza energia wciga nas w dialog z wewntrznymi sprzecznociami ludzkiego ja, naszymi rozbienymi skonnociami, i zmusza nas do tworzenia zewntrznych relacji, dziki ktrym bdziemy mogli te sprzecznoci usun. Twrcza energia wytrca nas z utartych wzorcw postpowania, myli i zwizkw. Przyzwyczajenia s piekem, ktrego trzymaj si ludzie prbujcy zatrzyma bieg wydarze. Twrcza energia sprzeciwia si powtarzalnoci. Te dwie siy, twrczo i powtarzalno, cieraj si w psychice ludzkiej, skaniajc nas do powicenia uwagi naszemu yciu, przeksztacania go i wypeniania osobist treci. Druga czakra jest jednym z podstawowych narzdzi, jakie posiadamy do radzenia sobie w sytuacjach codziennego ycia; znajduje twrcze rozwizania dla umysowych, fizycznych i duchowych problemw i sytuacji. Niedopuszczanie do gosu tej energii moe wywoa impotencj, bezpodno, infekcje narzdw rodnych, endometrioz i depresj. Jej blokowanie wpywa negatywnie na dojrzewanie duchowe i jest rwnoznaczne ze stwierdzeniem: Nie chc wicej widzie, nie chc wicej rozumie, nie chc uczy si od ycia." Gdy pozwolimy pyn energii twrczej, bdzie ona nieustannie przeksztacaa nasze ycie, ujawniajc jednoczenie, dlaczego dzieje si tak, jak si dzieje, lepiej ni sami moglibymy to ustali. Pewnego dnia zgosia si do mnie kobieta o imieniu Kate, proszc o konsultacj. W wypadku samochodowym stracia trzydzie-stokilkuletniego ma. Pozostaa sama z dwjk dzieci, nie majc wyksztacenia ani adnych szczeglnych umiejtnoci, ktre zapewniyby jej utrzymanie. Powiedziaa mi, e nie ma siy duej y. Byo oczywiste, zarwno dla mnie, jak i dla niej, e cierpi na depresj. Rozpoznajc jej energi, zauwayam, e ma torbiel jajnika, o ktrej jeszcze nie wiedziaa. Przeprowadziymy trudn dla niej rozmow o znaczeniu uwolnienia si od przeszoci i o koniecznoci znalezienia sensu ycia. Zasugerowaam, aby zgosia si do swojego lekarza na badanie kontrolne ze szczeglnym uwzgldnieniem torbieli i by wymylia jakie dziaanie, ktre symbolizowaoby jej zamiar odbudowania swojego ycia. Miaa wizualizowa to dziaanie i now energi, jak wnosi ono do jej ycia. Poniewa oprcz ma utracia take rodki do ycia i musiaa walczy o fizyczne i finansowe przetrwanie, ktre jest wanym aspektem drugiej czakry, nie dziwi fakt, e doszo u niej do rozrostu w obrbie jajnika. Dziaaniem symbolicznym, ktre miao oznacza nowy pocztek i nowe ycie, byo sadzenie kwiatw. Z kadym dniem coraz bardziej wiadomie sprowadzaa swoj energi do teraniejszoci. Nie pozwalaa sobie na rozwodzenie si nad przeszoci i yciem, jakie prowadzia z mem. Udaa si take do lekarza, ktry potwierdzi obecno torbieli jajnika. Powiedzia, e nie grozi jej bezporednie niebezpieczestwo, jednak torbiel wymagaa regularnej kontroli. Kate doczya do swojego wiczenia nowy element: w trakcie sadzenia kwiatw powtarzaa: Usuwam torbiel ze swojego ciaa".
71

Po szeciu tygodniach Kate zacza wierzy w moliwo zarabiania pienidzy. Zawsze z atwoci i przyjemnoci wykonywaa rne prace domowe, takie jak gotowanie i szycie, jednak nigdy wczeniej nie mylaa o wykorzystaniu tych umiejtnoci w celach zarobkowych. Pewnego dnia zadzwonia do niej znajoma i powiedziaa, e ma zwichnity nadgarstek i nie moe uszy kostiumw na przedstawienie w miejscowym teatrze, do czego si wczeniej zobowizaa. Zapytaa, czy Kate nie mogaby si tym zaj. Kate si zgodzia. Przysza do teatru, gdzie otrzymaa wskazwki, potrzebne materiay i pobraa miary. Ogldajc projekty zauwaya, e mogaby wprowadzi kilka poprawek. Zadzwonia do osoby odpowiedzialnej za kostiumy i zasugerowaa wprowadzenie kilku zmian, a wszystkie zostay zaakceptowane. Kostiumy bardzo si podobay. Wkrtce Kate zacza otrzymywa propozycje projektowania strojw i wsppracy przy projektach teatralnych. Po pewnym czasie Kate otworzya sklep z zaprojektowanymi przez siebie strojami, ktry cieszy si du popularnoci. Torbiel jajnika znika. Gdy spotyka osoby, ktre uwaaj, e s w sytuacji bez wyjcia, doradza, eby w wyobrani sadziy kwiaty w ogrodzie i powtarzay: Zaszczepiam w sobie twrcze pomysy". Przypadek Kate ilustruje, w jaki sposb energia twrcza moe popchn nas w nowym kierunku i wzmocni nasze pozytywne decyzje. Twrcze pomysy posiadaj wasne pole energetyczne, ktre moe zsynchronizowa wydarzenia i dziaania ludzi tak, aby doprowadzi do ich realizacji. Historia Kate pokazuje duchow moc sefiry Jesod - potrzeby tworzenia - i sakramentu komunii, przycigajcej siy, ktr emanujemy i ktra sprowadza pomoc, kiedy najbardziej jej potrzebujemy. Poniewa energia twrcza jest tak ulotna, a jednoczenie tak silna, jednym z najtrudniejszych zada jest nauczenie si wiadomego jej wykorzystywania. Najczciej przejawia si ona w naszych mylach, jest jednak take obecna w relacjach z innymi. Gdy np. twrczo zmieniamy szczegy naszych opowiada, tak aby suyy naszym celom, lub manipulujemy innymi, uywamy jej w sposb negatywny. Plotka i manipulacja osabiaj energi drugiej czakry. rdem negatywnych dziaa i myli s lki. Sia, z jak ogarnia nas lk np. przed zdrad, przemoc lub finansowym wykorzystaniem, okrela poziom naszego negatywnego zachowania. Cokolwiek jest przedmiotem naszej wiary, wywouje skutki. Dawanie wiary lkom powoduje destrukcj, ktrej pierwszym objawem jest utrata pewnoci siebie w relacjach ze wiatem zewntrznym. Gdy kieruje nami lk, jestemy podatni na uwodzicielsk moc seksu, wadzy i pienidzy oraz wszystkiego, z czym s one zwizane. Raz uwiedzeni, poddajemy si kontroli faszywych bogw" - zaburzonemu zwizkowi, zewntrznemu rdu pienidzy lub bezpieczestwa, wspomnieniu przeycia, o ktrym dawno powinnimy zapomnie, narkotykom lub alkoholowi. Owadnici lkiem, ktry powoduje odpyw twrczej energii z drugiej czakry, nie jestemy w stanie jasno myle ani dziaa. Druga czakra jest miejscem narodzin - dosownie i symbolicznie. Mimo to, e nowonarodzone" pomysy posiadaj wasne pole energetyczne i, podobnie jak mae dzieci, same walcz o przetrwanie, lk czsto powoduje ich odrzucenie. Niektrzy, ogarnici lkiem, nie daj nowym pomysom lub zwizkom przestrzeni do ycia i rozwoju. Moemy obawia si np. koniecznoci skorzystania z zewntrznej pomocy, gdyby dowiadczenie, ktrym dysponujemy, okazao si niewystarczajce. Moemy te uzna, e skoro zrodzilimy pomys, to jestemy jego wacicielami i powinnimy kontrolowa wszystkich i wszystko, co jest z nim zwizane. Obie te reakcje powoduj energetyczne zaduszenie" -skutek oddziaywania kontrolujcego, kierowanego lkiem rodzica lub partnera. Jednym z uczestnikw moich warsztatw by John. Pragn on, w sposb intuicyjny, znale dla siebie nowe zajcie. Zawsze marzy o zaoeniu firmy produkujcej filmy video. W dniu swoich czterdziestych urodzin powiedzia sobie: teraz albo nigdy". Znalaz wic dwch wsplnikw i rozpocz przedsiwzicie, o ktrym wraz z partnerami sdzi, e si powiedzie. Wsplnicy opracowali biznes-plan i rozpoczli poszukiwania inwestorw. We wstpnej fazie planowania, w
72

okresie marze", wsppraca dobrze im si ukadaa. Dopeniali si energetycznie i wiedzc o swoich ambicjach czuli, e ich przedsiwzicie odniesie sukces. W wierze tej umocni ich fakt znalezienia piciu rnych inwestorw. Jednak napyw kapitau niespodziewanie pogorszy ich relacje. Zamiast skierowa Johna ku kolejnemu etapowi twrczego dziaania, pienidze zmieniy jego podejcie. Dawa wsplnikom do zrozumienia, e wszystkie plany opieraj si gwnie na jego pomysach 1 e to on powinien by odpowiedzialny za nastpn faz przedsiwzicia. Wspzawodnictwo Johna z partnerami zahamowao ich twrczy rozpd i po upywie szeciu miesicy, kiedy to wydali ju znaczn cz pienidzy, nadal nie wyprodukowali adnego filmu. W efekcie zostali zmuszeni do zakoczenia swojej dziaalnoci i ogoszenia bankructwa. John obwinia swoich partnerw o niepowodzenie. By przekonany, e zazdrocili mu talentu. Cho druga czakra reprezentuje twrczy potencja, odpowiada take za skonno do wywoywania konfliktw. Jej prawdziwym przesaniem i treci jest wzajemny szacunek. Uniwersalna prawda: Szanujcie siebie nawzajem" posiada ogromn moc duchow, ktra jest rozwizaniem dla duchowych problemw, jakimi s konflikty. Gdy postpujemy zgodnie z t prawd, wyzwalamy w sobie i innych to, co najlepsze. Przeznaczeniem energii sefiry Jesod i sakramentu komunii, w znaczeniu symbolicznym, jest szanowanie innych np. poprzez wraliwo i staranie si mwienia innym tego, co waciwe, lub poprzez traktowanie innych na rwni ze sob. Jednoczenie si w tworzeniu jest form komunii, poczeniem yciodajnych energii ludzi w deniu do wsplnego celu. Czsto stosowane porwnanie tworzenia do rozsiewania nasion jest jeszcze jedn metafor energii fallusa sefiry Jesod. John nie potrafi uzna faktu, e jego partnerzy rwnie maj talent, twrcze pomysy i ambicje. Zamiast je uszanowa i wykorzysta, poczu si zagroony. W trakcie analizowania jego energii, majc nadziej, e uda mi si pomc mu w zrozumieniu rde wasnego lku, poczuam, e jego obawy w najwikszym stopniu dotycz bezwadu i e sdzi, i impotencja oraz finansowa i twrcza niemoc bior si z podziau odpowiedzialnoci. Jednoczenie pocigao go tworzenie wraz z innymi ludmi. W rozwizaniu takiego wewntrznego konfliktu moga pomc psychoterapia. Jednak John odrzuci t sugesti twierdzc, e w kadej dziaalnoci powinien by jeden lider i e jego problem zostanie rozwizany, gdy znajdzie grup utalentowanych modych ludzi, ktrzy bd w stanie to zrozumie. John powiedzia, e terapia nie zmieni jego pogldw na temat przywdztwa, w zwizku z czym nie ma sensu. Dopki nie postanowi przyjrze si swoim przekonaniom, jego przedsiwzicia skazane s na niepowodzenie. Opuci warsztat z postanowieniem znalezienia innej grupy ludzi, ktr bdzie mg pokierowa. Zarwno aborcja, jak i energetyczne odrzucanie nowych idei wywoane lkiem, powoduje konsekwencje psychiczne i zdrowotne. Sytuacje, w ktrych kobieta przerywa ci dlatego, e jej partner nie akceptuje jej albo dziecka lub dlatego, e boi si, i sama nie bdzie moga zapewni dziecku domu, mog by przyczyn patologii ukadu rozrodczego, np. miniakw. Pewnego dnia zadzwoni do mnie Norman Shealy, aby poradzi si w sprawie jednej z pacjentek, ktra miaa cikie krwawienia z macicy, bez wykrywalnej przyczyny fizycznej. Gdy rozpoznaam jej energi, zauwayam, e miaa dwie aborcje, ktrych wewntrznie nie akceptowaa. Spytaam Normana, czy mu o tym wspominaa. Norman zapyta pacjentk o jej uczucia dotyczce dawnych aborcji, o ktrych nie wspomniaa podczas bada medycznych. Kobieta rozpakaa si i wyrzucia z siebie al i poczucie winy, ktre przeladoway j przez ostatnie dwa lata. Te traumatyczne przeycia stanowiy energetyczn przyczyn jej krwawienia. Inne kobiety, ktre poznaam, a ktre przerway ci z wasnej woli, nie miay takich przey. Czuy raczej, e czas nie by dla nich wtedy odpowiedni na to, by zosta matk lub mie kolejne dziecko. wiadomo, e maj prawo wyboru, decydowaa o tym, e dobrze si czuy z tak wiadomie podjt decyzj. Pewna kobieta opowiedziaa mi, e zanim przerwaa ci, odprawia ceremoni, podczas ktrej przesaa wiadomo do duszy dziecka, ktre nosia, e nie bdzie moga mu zapewni odpowiednich warunkw. Czua, e wiadomo zostaa przyjta. Po
73

aborcji miaa sen, w ktrym istota duchowa powiedziaa jej: Wszystko w porzdku". Aborcja" energetyczna, czyli niedopuszczenie do realizacji pomysu lub idei, jest o wiele czstszym zjawiskiem ni aborcja fizyczna, i dowiadczaj jej w rwnym stopniu mczyni co kobiety. Podobnie jak przerwanie ciy moe prowadzi do powstania uszkodze emocjonalnych i fizycznych, tak rwnie niedopuszczanie do narodzin pomysw przyczynia si do powstawania zaburze fizycznych, zarwno u kobiety, jak i u mczyzny, midzy innymi do bezpodnoci. Wiele kobiet, ktre zbyt mocno angauj si w swoj karier, ma trudno z zajciem w ci. Rwnie mczyni w podobnej sytuacji maj czsto problemy z prostat i zaburzenia potencji. Pewien mczyzna bardzo wiele czasu, energii i pienidzy przeznaczy na opracowanie swojego nowego przedsiwzicia. Poniewa nie mia wystarczajco duo pienidzy, aby samodzielnie je sfinansowa, zwrci si o pomoc do kilku znajomych. Po uzyskaniu ich poparcia zabra si do planowania. Po kilku miesicach dopracowywania szczegw zgosi si do swoich partnerw po pienidze, ktre mu obiecali. Jednak przez ten czas wszyscy zmienili zdanie. Jego plany nie doczekay si realizacji i mczyzna czu si tym faktem gboko dotknity. Mwi, e jego pomys umar. Czu si, jakby dokona aborcji i przez wiele lat nosi w ciele uczucie mierci". W efekcie pojawi si u niego guz w okrnicy, w wyniku ktrego zmar po kilku latach. Jego potrzeba dawania ycia, ktra jest w takim samym stopniu obecna u mczyzn jak i u kobiet, nie zostaa zaspokojona i spowodowaa cierpienie. Inny mczyzna opowiedzia mi, e jego ona przerwaa ci, w ogle go o tym nie informujc, gdy uwaaa, e ta decyzja dotyczy wycznie jej. Gdy si o tym dowiedzia, dopuci do swojego organizmu gniew i poczucie winy - uczucia zwizane z t aborcj. W rezultacie sta si impotentem; jego ciao odmwio produkowania ycia. Opanowanie energii seksualnej Seks i nasz stosunek do niego s zapisane w drugiej czakrze. Energia seksualna ma pierwotny charakter, suy tworzeniu silnych wizi i intymnych zwizkw z drug osob w celu podzenia i podtrzymania ycia. Posiadanie maonka i rodziny, z dziemi czy te bez dzieci, symbolizuje stabilno wieku dojrzaego. yciowym partnerem moe by take osoba tej samej pci. Przeamanie ogranicze kulturowych, narzucajcych ludziom okrelone formy ekspresji seksualnej, pozwolio jednostkom dobiera sobie partnerw wedug wasnych potrzeb. Spoeczno homoseksualistw rozpocza tym samym swoj drog do uznania i szacunku w tym przewaajco heteroseksualnym wiecie. Druga czakra zawiera pragnienie i zdolno tworzenia ycia. Cia i narodziny dziecka jednocz przeciwstawne energie dwojga ludzi silniej ni jakikolwiek inny przejaw jednoci. Oprcz tworzenia ycia seks pozwala wyraa siebie, jest potwierdzeniem dobrej relacji ze wiatem zewntrznym. Seks pozwala nam lepiej pozna wasne ciao, jego potrzeby fizyczne, a take erotyczn i zmysow natur. Seks jest aktem uwolnienia fizycznego, emocjonalnego, ale take duchowego. Dlaczego duchowego? Doznania erotyczne osadzaj nas w teraniejszoci, s sytuacj, w ktrej odrzucamy wikszo naszych ogranicze fizycznych w celu penego odczuwania kontaktu fizycznego z drug osob. Pozbawione wstydu odkrywanie energii seksualnej moe doprowadzi ludzkie ciao i dusz do ekstazy, czasami wywoujc doznania odmiennych stanw wiadomoci. Kobiety s ucielenieniem procesu przekazywania ycia, energii stajcej si materi przez ci, pord i rozwizanie. yciowy cykl kobiety odzwierciedla naturalny rozwj energii seksualnej. U wikszoci kobiet duchowo-seksualna energia, zwana Kundalini, zaczyna si samoczynnie podnosi w wieku okoo czterdziestu lat. Kiedy si wznosi, pobudza czakry, ktrych dotyka. Wszelkie niedokoczone sprawy, jakie znajduj si w dolnych czakrach, daj o sobie zna przed menopauz i w jej trakcie. U kobiet, ktre w niewielkim stopniu doznaway przyjemnoci seksualnej, energia Kundalini (lub inaczej: popd seksualny) moe powodowa uderzenia krwi
74

do gowy. Niewykorzystana energia twrcza lub konflikty na jej tle rwnie mog si przejawia w ten sposb. Zaburzenia miesiczkowania i ble menstruacyjne u kobiet do czterdziestego roku ycia wiadcz o niezgodzie z rol narzucon im przez wsplnot i z jej oczekiwaniami. Wikszo problemw zwizanych z krwawieniami i nieregularn miesiczk spowodowanych jest u kobiet stresem emocjonalnym i poczuciem, e swoich decyzji nie podejmuj samodzielnie, e s kontrolowane przez innych. Zaburzenia miesiczkowania staj si intensywniejsze, gdy kobieta przejmuje si negatywnymi uwagami ze strony rodziny lub spoeczestwa na temat seksu i zwizanych z nim dozna i potrzeb. Kobieta moe np. pragn dozna erotycznych, lecz mie w zwizku z tym poczucie winy lub nie potrafi si o nie upomnie. Moe nie mie nawet wiadomoci tego wewntrznego konfliktu. Patologie jajowodw i zaburzenia podnoci wi si z wewntrznym dzieckiem" kobiety, przy czym same jajowody odpowiadaj niezagojonym ranom z dziecistwa i niewykorzystanej energii. Wdrwka jajeczek moe by zakcona, poniewa wewntrzna istota kobiety nie otrzymaa wystarczajcego wsparcia, nie dorosa i nie dojrzaa do tego, aby czu si podn. Ten wzorzec energetyczny moe stanowi podoe zaburze funkcjonowania jajowodw. Z powodu braku gotowoci do tworzenia ycia cz kobiety moe pozosta niedojrzaa. Energie Kundalini to przeciwstawne sobie energie psychiki i ciaa. Oplataj krgosup od jego podstawy w pierwszej czakrze do czubka gowy, przechodzc kolejno przez wszystkie czakry. Joga Kundalini uczy kierowania t energi i wywoywania dowiadczenia Kundalini - stanu duchowej ekstazy - poprzez opanowanie energii seksualnej. Zamiast pozwoli na normalne jej uwolnienie poprzez orgazm fizyczny, praktyka duchowa Kundalini kieruje j w gr krgosupa w celu osignicia poczenia z Bogiem. Uwaa si, e dziki gbokiej medytacji wielu mistykw dowiadczao stanw odmiennej wiadomoci, cznie z ekstaz i uwolnieniem energii seksualnej. Dowiadczenia erotyczne zazwyczaj prowadz do orgazmu. Rozadowanie napicia przez orgazm jest istotne dla zdrowia fizycznego, umysowego i emocjonalnego. Orgazm jest jednym z najprzyjemniejszych sposobw rozadowania energetycznych naleciaoci", ktre gromadzimy w wyniku zwykych kontaktw. Innym znanym sposobem uwolnienia tej energii jest aktywno fizyczna i kreatywno. Jeeli energia nie jest uwalniana, to nastpuje jej skadowanie w ukadzie energetycznym i bez wiadomego ni pokierowania moe powodowa rne zaburzenia, od depresji po gwat i przemoc. Moliwe jest take spontaniczne dowiadczenie Kundalini. Kiedy kpiam z pogldu, e zwizek oparty na seksie moe prowadzi do zjednoczenia duchowego. Jednak prawda zawarta w naukach tantrycznych i Kundalini jest gboka, co uzmysawia kolejny przykad. Poznaam Linde kilka lat temu w trakcie pobytu u wsplnego znajomego. Poniewa miaam kurcze przedmiesiczkowe, poprosiam Linde o aspiryn, komentujc niedbale: Wiesz jak to jest". Linda odpowiedziaa: Nie, nie wiem. Nigdy nie miaam miesiczki". Widzc moje niedowierzajce spojrzenie, dodaa: Ja nie artuj. Jeeli chcesz, moesz to sprawdzi". Tak te uczyniam. Od razu zrozumiaam, e Linda ma usunit macic, jednak wraenie byo bardzo osobliwe, poniewa zobaczyam, jak przechodzi operacj, bdc dzieckiem. Jednoczenie odczuam, e przez jej drug czakr pynie bardzo wyrany i zdrowy strumie energii seksualnej - rzadko spotykany u kobiety, ktra zostaa pozbawiona narzdw pciowych. Opowiedziaam jej o swoich wraeniach i przyznaam, e jestem nimi bardzo zakopotana. Linda umiechajc si przyznaa, e rzeczywicie ma usunit macic i e reszta stanie si zrozumiaa, kiedy opowie mi swoj histori. Linda i jej obecny m chodzili ze sob w szkole redniej, we wczesnych latach szedziesitych. W owych czasach naleao do rzadkoci, aby modzie prowadzia ycie seksualne. Linda przyznaa, e obawiaa si momentu, kiedy ich zwizek dotknie tej sfery, poniewa gdy miaa szesnacie lat, stwierdzono u niej niedorozwj
75

narzdw pciowych (co wyjania obraz dziecka, ktry zobaczyam). Nie moga mie menstruacji, tym bardziej nie bya moliwa cia. Linda czua si zakopotana swoim stanem i utrzymywaa go w tajemnicy przed Steve'em. Obawiaa si, e nie zechce jej polubi, jeeli dowie si, e nie moe mie dzieci i e nie jest normaln kobiet. Nie wiedziaa nawet, czy moe mie stosunek seksualny z mczyzn, chciaa jednak bardzo wyj za Steve'a. W szkole redniej Linda polubia gr na cymbaach, amerykaskim instrumencie ludowym. Wieczorem ostatniego dnia szkoy, Steve podarowa jej wasnorcznie wykonane cymbay. Tej nocy Linda i Steve si kochali. Nie zdradzia mu swojej tajemnicy i baa si, e Steve odkryje, e co z ni jest nie w porzdku. W trakcie stosunku Linda zacza dysze, nie tyle z namitnoci, co ze strachu. Jednoczenie modlia si do Boga, aby pozwoli im by razem do koca ycia. W wyniku poczenia tej arliwoci duchowej z mioci fizyczn Linda poczua silny impuls energetyczny, ktry przepyn przez jej ciao do ciaa Steve'a. Poczua, jakby stali si jednym ukadem energetycznym. Wiedziaa ju, e zostan maonkami, mimo e nie moga mie dzieci. Tydzie pniej Steve oznajmi jej jednak, e chce wyjecha na pewien czas. Smutek, jaki wywoaa ta informacja, w poczeniu ze wspomnieniem ich niedawnego zblienia, utwierdzi Linde w przekonaniu, e jej ukochany uzna, e co jest z ni nie w porzdku. Pomylaa, e Steve nie chce duej z ni by, a wyjazd z miasta jest pretekstem, aby zakoczy zwizek. Rozstali si. Po czterech latach oboje zaoyli wasne rodziny. Dziwnym zbiegiem okolicznoci ich luby odbyy si w tym samym miesicu. Cho Linda zamierzaa powici si swojemu maestwu, nigdy nie przestaa kocha Steve'a. W tamtym okresie przestaa si przejmowa tym, e nie moe mie dzieci albo normalnego ycia seksualnego i e mogoby to stanowi dla mczyzn jaki problem, wczajc w to jej ma. W ptora roku od dnia zawarcia maestwa, z powodu guza, Linda przesza operacj wycicia macicy. Zarwno Linda, jak i Steve wyjechali z rodzinnego miasta. Ich zwizki trway pi lat i cho wydaje si to nieprawdopodobne, oboje rozwiedli si w odstpie kilku dni. W tym samym miesicu oboje powrcili do rodzinnego miasta. Przez wszystkie te lata nie utrzymywali kontaktu ze sob ani z nikim ze swoich dawnych, wsplnych znajomych. Po powrocie Linda popada w kopoty finansowe. Zmuszona bya sprzeda wszystkie wartociowe przedmioty, cznie z cennymi cymbaami, ktre byy ostatnim wspomnieniem czcym j ze Steve'em. Dwie godziny po tym, jak Linda opucia lombard, w ktrym zastawia cymbay, wszed do niego Steve, aby zastawi cz swoich kosztownoci. Dostrzeg cymbay. Jak dugo one tu ju stoj?" - zapyta. Gdy powiedziano mu, e klientka wysza przed chwil, z cymbaami pod pach wybieg z lombardu, aby j odnale. Tego wieczoru Linda i Steve znowu si poczyli i ju pozostali razem. Steve powiedzia jej, e kiedy zobaczy cymbay, odyy w nim wspomnienia, a mio wypenia jego ciao. Zrozumia, e Linda musi by w bardzo trudnej sytuacji, gdy w przeciwnym przypadku nie zastawiaby cymbaw. Tego wieczoru Linda opowiedziaa Steve'owi o stanie swojego zdrowia i o tym, e przypuszcza, i odszed od niej, poniewa nie bya w peni kobiet. Steve powiedzia jej, e tamtej nocy, gdy kochali si pierwszy raz, poczu fal energii ogarniajc jego ciao, co czego nigdy wczeniej nie dowiadczy. Jakby caa jego istota poczya si z ni na zawsze. Uczucie to wywoao w nim eufori, jednak gdy po kilku dniach zacz si nad tym zastanawia, poczu przeraenie, i jedyn rzecz, jaka przysza mu do gowy, bya ucieczka. Linda oniemiaa. Jeszcze tego samego wieczoru postanowili si pobra w najbliszym tygodniu. Gdy kochali si w noc po swoim ponownym poczeniu, pojawia si ta sama fala energii i oboje byli jej wiadomi. Sdzili, e to uczucie wywoane jest radoci z moliwoci bycia razem, jednak z czasem, w trakcie trwania zwizku, energia stawaa si coraz silniejsza. Steve czyta o energii Kundalini i zapozna Linde z praktyk wiadomego jej wykorzystywania dla przyjemnoci fizycznej i duchowej. Opowie Lindy potwierdza moje wraenie zdrowego przepywu energii w
76

drugiej czakrze pomimo braku macicy. Poczenie cielesne oprcz przyjemnoci, jaka jest z nim zwizana, symbolizuje take poczenie duchowe dwojga ludzi. Zdarza si, e energia seksualna uruchamia przepyw energii duchowej, wytwarzajc duchow wi pomidzy dwojgiem kochajcych si ludzi. Ta energia pozwolia Lindzie i Steve'owi osign stan wiadomoci opisywany jako dowiadczenie Kundalini, pene poczenie si sefiry Jesod, sakramentu komunii i drugiej czakry (czakry partnerstwa). Potrzeba wzajemnego szacunku jest czsto przymiewana przez energi seksualn, kiedy ta kontrolowana jest przez lki i brak umiaru. Mczyni boj si utraty potencji lub tego, e nie s wystarczajco mscy, a wikszo spoecznoci zgadza si, aby chopcy w nieograniczony sposb folgowali swoim potrzebom seksualnym. Oczekuje si od nich, e gdy bd starsi, to automatycznie stan si bardziej odpowiedzialni. Rozpowszechniony jest pogld, e modzi mczyni musz si wyszumie", czym spoeczestwo usprawiedliwia ich postpowanie i uwalnia od odpowiedzialnoci. Wskutek tego kontrol nad nimi przejmuj popdy biologiczne. Inaczej ni mczyznom, kobietom nie pozwala si na odkrywanie wasnej cielesnoci. Mimo istnienia od trzydziestu lat ruchu na rzecz wyzwolenia kobiet, nadal wymaga si od nich, by zachowyway si przyzwoicie", podczas gdy mczyznom pozwala si na bardzo wiele. W rezultacie wiele kobiet boi si utraty kontroli nad sob, a nawet przyznania si do posiadania potrzeb seksualnych. Jedna z uczestniczek moich warsztatw opisaa, co robia jej matka, eby crka, wybierajc si na spotkanie ze znajomymi, zawsze miaa poczucie, e jest brudna". Pod wpywem insynuacji matki wydawao jej si, e kade zwrcenie na siebie uwagi mczyzny rwna si prostytucji. Poprzez swoj emocjonaln natarczywo matka dokonywaa na crce energetycznego gwatu. To, e energi seksualn uwaa si z jednej strony za niezbdn, a z drugiej za niebezpieczn i trudn do opanowania, powoduje schizofreniczny rozdwik w spoecznej wiadomoci. Spoeczestwo zachca kobiety do tego, by wyglday, ubieray si i zachowyway uwodzicielsko, lecz gdy z tego powodu staj si ofiarami przemocy, wiadomo zbiorowa z niechci uznaje win gwaciciela, oprawcy i mordercy. Zgwacone kobiety drobiazgowo si sprawdza pod ktem tego, jak si ubieraj i prowadz. Kobiety bite lub gwacone przez swoich partnerw lub mw otrzymuj wprawdzie wsparcie od grup i organizacji powstaych w tym celu, ale nie uzyskuj od spoeczestwa. Kobietom zgwaconym lub wykorzystanym opinia spoeczna nadal zadaje pytanie: Skoro on jest taki zy, to dlaczego nie odesza?" - sugerujc tym samym, e s to sprawy, ktre nie wymagaj oficjalnej interwencji i ktre naley rozwizywa poprzez terapi. Wydajc niskie wyroki za gwat, spoeczestwo przyznaje, e przemoc seksualna jest tylko troch nielegalna, w porwnaniu do innych, prawdziwych" przestpstw. Dwoisto energii drugiej czakry widoczna jest w spoecznym sposobie postrzegania seksu, ktry z jednej strony jest energi trudn do opanowania, a z drugiej niezmiernie wanym aspektem ycia. Upatrujemy w seksie zagroenie dla naszej zdolnoci panowania nad sob i kontrolowania innych. Wszystkie relacje wywouj w nas potrzeb chronienia siebie, jednak wizy fizyczne wyzwalaj skrajne lki, dotyczce gwnie zdrady, ktre mog zagraa nawet bliskiemu zwizkowi. Sposb traktowania seksu jest uwarunkowany kulturowo i rni si w rnych spoecznociach. Purytaska historia Ameryki w konfrontacji z wag, jak Amerykanie przywizuj do kontroli w dziedzinie seksu, jest istotn przyczyn szeroko rozpowszechnionego wstydu dotyczcego ciaa i jego potrzeb erotycznych. Z wielu warsztatw wiem, e rwnie duo osb pragnie poprawy zdrowia, jak i zaspokojenia swoich erotycznych potrzeb. Wiele osb opowiadao o tym, e przez lata, a nawet dziesiciolecia, yo w zwizkach, ani razu nie rozmawiajc z partnerem o swoich potrzebach seksualnych. Cho podawane powody rniy si, zawsze dotyczyy tych samych uczu, zakopotania i wstydu oraz braku umiejtnoci obchodzenia si ze swoimi potrzebami seksualnymi.
77

To poczucie wstydu, tak rozpowszechnione w umyle amerykaskiego spoeczestwa, wyzwala potrzeb okrelania zasad poprawnego i niepoprawnego zachowania w sferze seksu, co stanowi kolejny paradoks drugiej czakry. Poniewa energia w drugiej czakrze wypywa od nas, lki powoduj potrzeb kontrolowania tego przepywu, a co za tym idzie, take seksualnego zachowania. Dlatego spoeczestwo uznaje np. monogamiczne zwizki maeskie i stara si potpia inne ich formy. Niektre stany Ameryki nie zadowalaj si uznaniem pewnych rodzajw seksualnego zachowania za niewaciwe, lecz posuwaj si dalej, nadaj im status przestpstwa, mimo e seks jest aktem dobrowolnym odbywajcym si z woli i za zgod uczestniczcych w nim partnerw. To legalne potpienie skierowane jest gwnie przeciwko homoseksualistom. Wstyd zwizany z seksualnoci dotyczy take chorb przenoszonych drog pciow, jak kia, opryszczka i AIDS. Osoby z chorobami wenerycznymi czuj si zmuszane do ujawniania szczegw swoich intymnych zwizkw, aby uchroni si przed posdzeniem o przypadkowe stosunki. Takie przestpstwa jak gwat, kazirodztwo i pedofilia dotycz nie tylko przemocy fizycznej, ale take pogwacenia energii. Mona zgwaci czyje pole energetyczne obelywym lub poniajcym zachowaniem. Relacja Billa, jednego z uczestnikw moich warsztatw, z ojcem ukazuje przemoc psychiczn i energetyczny gwat. W okresie dorastania ojciec stale ponia Billa, wmawiajc mu, e nigdy niczego nie osignie. Bili przez wiele lat stara si udowodni ojcu, e jest inaczej, jednak bez skutku. Ojciec nigdy nie odwoa swoich sw, a gdy zmar, Bili by sparaliowany energetycznie. Cierpia na przewlek depresj, nie potrafi wytrwa w adnej pracy i by impotentem. Cho ojciec kwestionowa tylko jego umiejtno radzenia sobie w wiecie materialnym, jego uwagi wpyny take negatywnie na potencj, poniewa zarwno zaradno, jak i potencja s energiami drugiej czakry i s w zwizku z tym cile ze sob powizane. Gwat i kazirodztwo dokonywane na polu energetycznym drugiej osoby s motywowane chci okaleczenia, uniemoliwienia samodzielnego rozwoju i uzalenienia od siebie. Narzdy pciowe magazynuj urazy spowodowane tymi negatywnymi osdami i dziaaniami. Wiele osb, ktre cierpi na patologie zwizane ze sfer pciow, jak impotencja, bezpodno czy nowotwory ukadu rozrodczego, relacjonuje, jak nieustannie poddawane byo krytyce w sferze swoich zdolnoci, ambicji, osigni lub wygldu zewntrznego. W rzeczywistoci rodzice dokonywali na nich gwatu, pozbawiajc energii potrzebnej do prowadzenia zdrowego i udanego ycia. Tego rodzaju przemoc energetyczna stosowana jest prawdopodobnie czciej ni gwat fizyczny czy kazirodztwo. Ofiarami gwatu energetycznego i kazirodztwa s zarwno kobiety, jak i mczyni. Gdy pytam uczestnikw warsztatw: Kto z Was czuje, e w pracy lub rodzinie zosta poniony lub pogwacano jego poczucie wasnej wartoci?", prawie kady podnosi rk. Z kolei kiedy pytam: Kto z Was by w podobnej sytuacji napastnikiem?", zgosze jest mniej. Jednak gdy przez zazdro lub w wyniku poczucia zagroenia w obliczu zdolnoci drugiej osoby le si o niej wyraamy lub le o niej mylimy, dopuszczamy si gwatu, ktrego celem jest pozbawienie jej mocy. Ciao kumuluje nasze ze intencje w narzdach pciowych; akt energetycznego gwatu rani w rwnym stopniu gwaciciela i jego ofiar. Przemoc stosowana wobec drugiej istoty ludzkiej zatruwa ukad energetyczny i okalecza ciao sprawcy. Przemoc energetyczna podlega wrodzonej, karmicznej sprawiedliwoci, ktra dziaa niezalenie od poczucia fizycznej sprawiedliwoci. Cho sprawcom gwatu czy kazirodztwa udaje si unikn konsekwencji prawnych, nie uchodz sprawiedliwoci energetycznej, bez wzgldu na to, czy s tego wiadomi, czy nie. Dlatego nauki duchowe nakazuj wybaczy i y dalej. Z duchowego punktu widzenia jest zrozumiae, e porzdek Boski jest si, ktra nieustannie przywraca naszemu yciu rwnowag, zwaszcza gdy rezygnujemy z potrzeby okrelania, co jest, a co nie jest sprawiedliwym rozwizaniem. Sprawiedliwo dokonuje si bez wzgldu na to, czy jeste wiadkiem tego aktu,
78

czy nie. Ta prawda duchowa jest czsto trudna do zaakceptowania. Seks jest rodzajem wymiany, a w szczeglnych okolicznociach take rodkiem patniczym. Wiele osb wykorzystuje seks, aby osign okrelony cel, i gdy ich wysiek woony w manipulowanie drug osob nie przynosi spodziewanych rezultatw, czuj si jak ofiary gwatu. Osoba oferujca seks w zamian za upragnion prac lub w celu zblienia si do osoby posiadajcej wadz ryzykuje stworzenie sytuacji, w ktrej bdzie si czua wykorzystana. Jeeli seks jest traktowany w sposb, ktry osoba uznaje za uczciw wymian", wtedy energia gwatu nie pojawia si w ciele. Najstarsza forma handlu seksem to oczywicie prostytucja -najbardziej degradujcy akt, w jakim czowiek moe uczestniczy. Prostytucja energetyczna jest powszechniejsza ni sprzedawanie usug erotycznych, a niezliczona ilo kobiet i mczyzn tkwi w ukadach, ktre cho zapewniaj im bezpieczestwo materialne, to jednak powoduj utrat czci siebie. Energia pienidzy W psychice ludzkiej obecny jest element prostytucji - za odpowiedni sum jaka cz nas jest skonna si podporzdkowa. Bez wzgldu na to, czy nasza wewntrzna prostytutka objawi si w sferze zawodowej, czy w relacjach osobistych, to nie unikniemy z ni konfrontacji. Pienidze, podobnie jak energia, s z natury neutralne i obieraj kierunek zgodny z intencj tego, kto nimi rozporzdza. Zadziwiajcy jest jednak fakt, e pienidze mog wple si w ludzk psychik jako substytut energii yciowej. Kiedy ludzie traktuj pienidze jak energi yciow, co czsto dzieje si niewiadomie, skutki s zazwyczaj negatywne, gdy kady wydany grosz jest oddaniem czci energii. Brak pienidzy jest odbierany niewiadomie jako niedobr energii. Naga utrata pienidzy, ktre utosamiane s z energi witaln, potrafi spowodowa rne patologie, takie jak rak prostaty, impotencja, endometrioza, dysfunkcje jajnikw, bl krzya i rwa kulszowa. To, e wiele problemw czcych si z pienidzmi przejawia si w schorzeniach zwizanych choby porednio z ukadem rozrodczym, stanowi symboliczny wyraz energii fallusa reprezentowanej przez sefir Jesod; pienidze zostay powizane z energi seksualn. Do pewnego stopnia wszyscy czymy pienidze z energi witaln. Naszym zadaniem jest, aby w miar moliwoci oddzieli pienidze od si yciowych, a mimo to przyciga je z atwoci i w naturalny sposb. Im swobodniejszy jest nasz stosunek do pienidzy, tym lepiej potrafimy przycign ich energi do wasnego ycia, gdy s nam potrzebne. Nie znaczy to, e pienidze pozbawione s symbolicznego znaczenia w wiecie energii. Oglnie uwaa si, e to, w jaki sposb ludzie rozporzdzaj swoimi pienidzmi, mwi wicej o ich motywach ni jakiekolwiek deklaracje. Pienidze s rodkiem, za pomoc ktrego wyraamy publicznie nasze przekonania i denia. Poniewa energia poprzedza dziaanie, nasza intencja ma istotny wpyw na rezultaty. Przekonania dotyczce pienidzy maj wpyw na postaw duchow i praktyk. Rozpowszechnione jest np. przekonanie, e Bg bogosawi tym, ktrzy staraj si by dobrzy i wspomagaj finansowo innych, lub e dobroczynno chroni przed bied. Te i wiele innych podobnych przekona odzwierciedla bardziej oglny pogld, e Bg komunikuje si z nami poprzez pienidze. Bez znaczenia jest, czy rdem takiego nastawienia s dawne przekazy, czy wasne dowiadczenie. Fakt, e bardziej skonni jestemy uwierzy w te stare przysowia ni je odrzuci, wiadczy o tym, e czymy ze sob wiar i pienidze. Najmdrzejszy sposb traktowania pienidzy polega na postrzeganiu ich jako materii, ktr wiara sprowadza do naszego ycia. Postawienie wiary na pierwszym miejscu odbiera pienidzom wadz i sprowadza je na odpowiednie miejsce, nadajc im rang sugi. Wiara, ktra jest silniejsza od pienidzy, umoliwia jednostce podanie za przewodnictwem wewntrznym bez ulegania rozpraszajcemu wpywowi spraw finansowych. Oczywicie, tak dugo jak jestemy czci materialnego wiata, musimy akceptowa oglnie przyjte sposoby postpowania i przestrzega zasad dotyczcych
79

patnoci i spaty dugw. Pienidze jednak nie zasuguj na wiksz uwag. Ju samo zapocztkowanie takiej wiary wiadczy o dojrzewaniu duchowym. Czowiek dojrzay duchowo poddaje si wewntrznemu prowadzeniu i moe postpowa w sposb, ktry osoba uzaleniona od pienidzy uznaaby za gupi i ryzykowny. W wielu przekazach duchowych jest mowa o tym, e Niebo jest przychylne tym, ktrzy maj wiar, i zsya im kadego dnia mann z nieba", aby mogli wykona przydzielone zadanie. Takie mity odzwierciedlaj symboliczne znaczenie sefiry Jesod. Manna" oznacza take finansow moc. Nigdzie w literaturze duchowej nie spotkaam si ze stwierdzeniem, e kto aowa, i posucha Boskiego przewodnictwa. Andrew, dwudziestosiedmioletni mczyzna, umwi si ze mn, poniewa chcia uzyska pomoc w zrozumieniu powtarzajcego si snu. W opowiedzianym przez niego nie Andrew przeprowadza si do miasta w stanie Montana. W rzeczywistoci nigdy nie by w Montanie, nie mia tam pracy, domu, adnych przyjaci ani znajomoci. Andrew prbowa ignorowa sen, ktry uwaa za wspomnienie jakiej sceny z filmu, tkwicej w jego podwiadomoci. Stopniowo jednak sen zacz wywoywa w nim silne wraenie, e pracuje tylko dla pienidzy. Zapyta mnie, co sdz o tym nie. Odpowiedziaam: Na Twoim miejscu powanie zastanowiabym si nad przeprowadzk do Montany". Andrew odpar, e nigdy wczeniej nie by w Montanie i nawet nie ma ochoty, eby tam pojecha. Zaproponowaam, eby zrobi sobie wycieczk i zobaczy, jak si tam czuje. Powiedzia, e si nad tym zastanowi i da mi zna. Odezwa si po p roku. Sen powtarza si nadal, a on sam z powodu swojej pracy zacz si czu jak prostytutka. Kiedy myla o sobie jak o czowieku honoru, lecz odkd pojawi si sen, zacz mie wraenie, e sprzeniewierza si sobie, przez co ycie stao si dla niego bardzo trudne. Ponownie go zachciam, eby pojecha do Montany, tym razem jednak nalegaam, eby wyjecha jak najszybciej. Odpowiedzia, e rozway powanie t moliwo. Zadzwoni do mnie nastpnego ranka i oznajmi, e zwolni si z pracy. Powiedzia, e kiedy wszed do biura, poczu, e musi to zrobi, i zrobi to. Gdy oznajmi, e wyjeda do Montany, jego wsppracownicy przypuszczali, e zaproponowano mu tam nowe, lepsze stanowisko. Powiedzia im, e nie ma tam adnej pracy ani perspektyw na jej otrzymanie, i e tak naprawd to kieruje si snem. W cigu miesica Andrew przeprowadzi si do Montany. Wynaj pokj w domu dwojga ludzi, wacicieli rancza. Potrzebowali oni pomocy przy prowadzeniu gospodarstwa, wic go zatrudnili. Wydarzenia nastpoway jedno po drugim. Czas mija i Andrew nauczy si pracowa mniej gow a wicej rkami, co byo dla niego zupenie nowym dowiadczeniem. Gdy nadszed okres urlopu, zdecydowa si pozosta ze swoimi nowymi przyjacimi i nie odwiedza wschodu, skd pochodzi. Waciciele rancza mieli crk, ktra przyjechaa z wizyt na Boe Narodzenie. W lecie nastpnego roku Andrew oeni si z t dziewczyn i w cigu nastpnych piciu at nauczy si, jak zarzdza pokanym ranczem, ktre on i jego ona w przyszoci odziedzicz. Kierujc si swoim snem, wiadomie lub nie, Andrew uczyni siebie wolnym czowiekiem. Jego dziaania potwierdziy, e stawienie czoa nieznanemu jest dla niego waniejsze ni bezpieczestwo finansowe, zyskane kosztem utraty honoru. W zamian otrzyma od Nieba o wiele wicej ni mg sobie wyobrazi. Jak pokazuje przypadek Allena, nie jest atwo prowadzi zdrowe ycie seksualne, stojc w obliczu wielu negatywnych przekazw na temat seksu, jakie obecne s w naszej kulturze. Dwudziestoomioletni Allen zgosi si do mnie z prob o konsultacj, twierdzc, e boi si kobiet i potrzebuje pomocy, aby zrozumie przyczyny tego stanu. Przeprowadzajc analiz intuicyjn, odebraam wraenie, e jest impotentem, i mocno poczuam, e uwaa siebie za zboczeca, cho nie wydao mi si, by kiedykolwiek kogo molestowa. Jego energia nie wiadczya take, aby sam by obiektem molestowania seksualnego w dziecistwie. Byam zakopotana. Podzieliam si z nim swoimi spostrzeeniami i zapytaam, dlaczego uwaa siebie
80

za zboczeca. Odpowiedzia, e kiedy by nastolatkiem, wraz z innymi chopcami uczestniczy w grupowych masturbacjach. Pewnego dnia do pokoju niespodziewanie wesza matka jednego z chopcw. Gdy zobaczya, co si dzieje, zwyzywaa ich od zboczecw i bezwstydnikw. Zadzwonia do matek pozostaych uczestnikw zajcia i opowiedziaa o tym, co widziaa. Nastpnie opowiedziaa o tym dyrektorowi szkoy, do ktrej uczszczali chopcy, twierdzc, e s zagroeniem dla maych dzieci i dziewczt. Plotka rozesza si po caym miecie i przez nastpne lata nauki w szkole redniej wszyscy ich unikali. Gdy tylko skoczy szko, Allen wyjecha z miasta. By przewiadczony o tym, e jest zboczecem. Przyzna, e jest impotentem i e jeszcze nigdy nie by z kobiet. Stwierdziam, e grupowa masturbacja jest zjawiskiem tak rozpowszechnionym wrd nastolatkw, e moe by traktowana jak rytua inicjacyjny. Nie wierz w to", odpowiedzia Allen. Ustalilimy, e zwrci si o pomoc do terapeuty, aby uwolni si od swojego problemu i zrozumie, e to dowiadczenie nie wiadczy o perwersji. Po roku otrzymaam od Allena list, w ktrym opisa swoje postpy w terapii. Napisa, e zaczyna czu si normalny", co jest dla niego zupenie nowym doznaniem. Pozna take kobiet, z ktr czu si na tyle swobodnie, e mg jej opowiedzie o swoich dramatycznych przeyciach. Jego przyjacika przyja to z wielkim zrozumieniem. Allen by przekonany, e wkrtce zostanie w peni uzdrowiony. Energie drugiej czakry w agodny sposb przywouj do wiadomoci te wspomnienia, ktre potrzebuj oczyszczenia i nieustannie rozbudzaj w nas pragnienie dziaania w celu osigania peni fizycznej i duchowej. Etyka O ile pierwsza czakra zwizana jest z prawami, o tyle za nasze postawy etyczne i moralne odpowiada czakra druga. Energia sefiry Jesod i sakramentu komunii pobudza nas wewntrznie do tworzenia i przestrzegania zasad etycznych, do tworzenia osobistych relacji z innymi i uwraliwia nasz intuicj na niebezpieczestwo pogwacenia owych zasad. Narzdy zwizane z drug czakra zapamituj te relacje, w ktrych do czego si zobowizujemy, dajemy komu sowo" lub przyjmujemy czyje obietnice. Ten obszar ciaa przechowuje take obietnice, jakie skadamy sami sobie, takie jak postanowienia noworoczne lub inne decyzje zwizane ze zmian wasnych wzorcw postpowania. Osoby przestrzegajce zasad moralnych emanuj wyczuwaln energi. Pierwsza czakra odpowiada za porzdek fizyczny, ktry ma nam zapewni poczucie bezpieczestwa. Posuguje si prawami, aby da nam poczucie panowania nad otoczeniem. Zasady etyczne i moralne zawarte w drugiej czakrze tworz jzyk, za pomoc ktrego moemy wyraa to, co akceptujemy, a czego nie w relacjach midzyludzkich. Zasady etyczne posiadaj moc tworzenia silnych wizi; poszukujemy towarzystwa osb, ktre maj podobne do naszego pojcie dobra i za, a gdy kto postpuje niezgodnie z naszymi normami moralnymi lub etycznymi, czsto odrzucamy go jako nieodpowiedniego partnera. Uwaamy te, e Bg take powinien wyznawa okrelone zasady, i nieustannie staramy si odgadn, co w Jego mniemaniu jest dobre, a co ze, za co nas nagradza, a za co karze i dlaczego nieszczcia przydarzaj si dobrym" ludziom. Skaniamy si ku przekonaniu, e gdy zawodzi sprawiedliwo ludzka, sprawiedliwo Boska wynagrodzi nam wszystkie straty. Poniewa druga czakra zawiera w sobie wszystkie nasze lki zwizane z przetrwaniem, dla bezpieczestwa stworzylimy zewntrzny system prawny, ktry pozwala utrzyma pozory sprawiedliwoci. Taki system jest niezbdny dla naszego dobrego samopoczucia. Stosowanie prawa lub chociaby jzyka prawa stanowi swoisty zawr bezpieczestwa dla energii, ktra zbiera si w drugiej czakrze. System prawny, przynajmniej z zaoenia, ma orzeka o winie i karze. Uniewinnienie czsto jest spraw honoru, a odszkodowanie, jakie otrzymuje ofiara, jest rwnoznaczne z odzyskaniem poczucia godnoci. Ta zaleno jest
81

wyrazem prawdy: Szanujcie siebie nawzajem" w rozumieniu spoecznym. Potrzeba uczciwoci, prawa i porzdku dotyczy take ciaa i zdrowia. Tu take obowizuj zasady, takie jak waciwe odywianie, aktywno fizyczna, higiena psychiczna, umiar i porzdek. Przestrzeganie tych zasad sygnalizuje naszemu ciau, e jestemy bezpieczni i ufamy rodowisku. Dla porwnania brak stabilnoci sprawia, e w organizmie utrzymuje si wysoki poziom adrenaliny i gotowo do uruchomienia mechanizmu: walki lub ucieczki". Ciao nie wytrzymuje dugotrwaego stresu bez uszczerbku. Choroba wrzodowa i migrena nale do czstszych objaww wiadczcych o tym, e poziom nieadu w czyim yciu osign stan krytyczny. Czterdziestodwuletni prawnik o imieniu Paul zwrci si do mnie z prob o konsultacj, poniewa twierdzi, e wyczerpuje go stres zawodowy. W trakcie sesji odniosam wraenie, e jaka toksyczna energia pragnie przenikn do drugiej czakry, jak gdyby kto lub co chciao nim zawadn. Zauwayam take, e Paul cierpi na przewleke ble plecw, karku i barkw oraz na migren. Gdy opowiedziaam mu o swoich wraeniach, Paul przyzna, e ble o rnym stopniu nasilenia dokuczaj mu ju od dziesiciu lat. Prbowa si leczy, jednak bezskutecznie. Poyka garciami tabletki przeciwblowe, co tumaczyo moje wraenie, e co stara si nim zawadn. Obawia si uzalenienia od lekw. Powiedziaam, e przyczyna jego blw ley w potrzebie kontrolowania, by wszystko przebiegao zgodnie z jego planami. Bez wzgldu na to, co robi, zawsze musia wygrywa. Dotyczyo to nie tylko pracy prawnika, ale take aktywnoci fizycznej, gry w karty czy kolejnoci dotarcia do umwionego miejsca. Przeraaa go moliwo utraty kontroli przez uzalenienie si od rodkw przeciwblowych. Wierzy, e niezdolno do zachowania penej wadzy nad swoim yciem oznacza kompromitacj i utrat honoru. Zasugerowaam Paulowi, e skoro jest prawnikiem, powinien zawrze ze sob umow, ktra pozwoliaby mu zmieni jego ycie. Podejmujc wspprac z wasn kontrolujc, lecz honorow natur, mgby przeksztaci swoj potrzeb panowania. Energia, jakiej dostarcz mu sukcesy na tym polu, powinna zmniejszy bl. Paul by zachwycony tym pomysem. Powiedzia, e od razu spisze umow i przefaksuje mi jej kopi, co te zrobi nastpnego dnia. Po trzech miesicach Paul przesa mi krtk wiadomo, w ktrej napisa, e odkd wywizuje si z umowy, nastpia poprawa jego stanu. Aby zwalczy u siebie potrzeb wygrywania, zabroni sobie zakadania si o cokolwiek. Potrzeb wygrywania akceptowa tylko w sprawach zawodowych, i to jedynie, wtedy gdy byo to podejcie waciwe. Nigdy wczeniej nie zdawa sobie sprawy z tego, e wszyscy, ktrzy go znali, uwaali jego potrzeb wygrywania za uciliwy nawyk. Stopniowo nastpowao uzdrowienie; migrena pojawiaa si coraz rzadziej, a ble plecw ustpiy na tyle, e ponownie zacz wiczy. Przypadek Paula ukazuje symboliczne znaczenie wewntrznej komunii - zawarcia porozumienia ze sob w celu wprowadzenia rwnowagi i peni we wasne ycie. Dopki zaburzona cz naszej istoty moe oddziaywa negatywnie na reszt ukadu, nasz energi wyczerpuj sprzecznoci. Paul potrafi porozumie si ze sob, zawrze odpowiedni ukad i wyzdrowie. Poniewa natur rodzaju ludzkiego jest denie do prawa i porzdku, atwo ulegamy wpywom ludzi, ktrzy powoujc si na swj autorytet pragn kontrolowa innych. W wyniku oddziaywania prawdy: Szanujcie siebie nawzajem" instynktownie ufamy osobom, z ktrymi dzielimy ycie i pracujemy; nienaturalna jest podejrzliwo wzgldem tych, z ktrymi prbujemy co wsplnie stworzy. A jednak zdarza si, e ludzie zamiast do wspierania, wykorzystuj swoj moc do kontrolowania innych. W bliskich zwizkach powszechne jest ustalanie zasad, do ktrych przestrzegania zobowizuj si obie strony, np. zasada dochowania wiernoci, nietolerowania oszustw czy konsultowania wikszych wydatkw. Tworzenie okrelonych regu w celu kontrolowania drugiej osoby na paszczynie emocjonalnej, psychicznej czy duchowej jest szkodliwe energetycznie. Gdy partnerzy nie s zdolni do zmiany swoich zasad, uniemoliwiaj rozwj i na og zwizek si
82

rozpada. Rodzice czasami stosuj przemoc psychiczn i emocjonaln wobec swoich dzieci, narzucajc im surowe reguy w celu zapewnienia sobie autorytetu. Zemsta osobista jest jeszcze innym, niewaciwym sposobem wykorzystywania energii drugiej czakry. Druga czakra jest orodkiem samoobrony (zauwacie, e bro zazwyczaj jest noszona w okolicy tej czakry). Akty samowolnego wymierzania sprawiedliwoci z uyciem broni palnej, opisywane przez dzisiejsze gazety, s rezultatem indywidualnego, psychicznego i emocjonalnego poczucia honoru", domagajcego si np. wyrwnywania rachunkw". Energia zemsty jest dla organizmu jedn z najbardziej toksycznych i wywouje rnorakie skutki - od impotencji po raka narzdw pciowych. Osobista moc drugiej czakry Oprcz takich form energii, jak kreatywno, erotyka, moralno i pienidze, zwizanych z drug czakr, omwienia wymaga take pragnienie osobistej mocy. Moc jest przejawem energii ycia. Potrzebujemy osobistej mocy, aby y, dziaa i si rozwija. Choroba towarzyszy ludziom pozbawionym mocy. Tak naprawd wszystko, co dotyczy naszego ycia, ma zwizek z energi, ktr nazywamy moc. Na poziomie pierwszej czakry poczucie mocy wie si z przynalenoci grupow i z identyfikowaniem si z grup. Unosi nas wsplna energia. Entuzjazm kibicw sportowych lub uczestnikw wiecw politycznych jest przejawem tego rodzaju energii. Energia drugiej czakry wyraa si poprzez formy fizyczne - materializm, autorytet, dominacj, poczucie wasnoci, pocig pciowy, zmysowo, erotyzm i uzalenienia. Kada fizycznie kuszca forma, jak moe przyj moc, jest energetycznie powizana z drug czakr. W przeciwiestwie do charakteru grupowego pierwszej czakry, druga czakr dotyczy relacji osobistych na paszczynie: jednostka - jednostka. Kady z nas jako indywidualna jednostka potrzebuje zbadania swojej relacji z siami zewntrznymi. Musimy dowiedzie si, czy, jak i kiedy jestemy kontrolowani przez zewntrzne przejawy siy, i okreli te, ktrym ulegamy najczciej. Moc jest energi yciow. Urodzilimy si z t wiedz. Od najmodszych lat sprawdzamy siebie pod tym ktem, doskonalimy umiejtno rozpoznawania, co i kto posiada moc, jak moemy j uzyska i wykorzysta. Dziki tym dziecicym wiczeniom dowiadujemy si, czy potrafimy zapewni sobie poczucie mocy. Jeeli tak, to zaczynamy marzy o tym, co moglibymy osign jako doroli. Jeeli jednak uznamy, e nie potrafimy przyciga si yciowych, zaczynamy y w stanie niedoboru energetycznego". Wyobraamy sobie, e yjemy dziki energii innych ludzi, a nie dziki swojej. Ludzie, ktrzy s przewiadczeni o swoich moliwociach przycigania mocy, potrafi przemieni zwyke marzenia w fantazje na temat swojej siy. W skrajnym wypadku wypeniaj swoje umysy zudzeniem wielkoci. Ich logiczny umys zostaje owadnity pragnieniem mocy, trac umiar i dopuszczalne staje si wszystko, co suy osigniciu celu. dza mocy moe si sta naogiem i spowodowa konflikt z wol Boga. Pragnienie mocy dla niej samej jest tematem wielu przypowieci i mitw, gdzie w zetkniciu z wol Bosk istota ludzka ostatecznie ponosi klsk. Naszym przeznaczeniem jest nie tyle celibat energetyczny", ile osignicie takiego poziomu wewntrznej mocy, by mc swobodnie posugiwa si ni w wiecie fizycznym bez koniecznoci wyrzekania si siebie. To wanie oznacza: by w wiecie, lecz nie ze wiata". Fascynuj nas osoby, ktre wolne s od pokus wiata fizycznego, one staj si naszymi bohaterami spoecznymi i duchowymi. Ghandi we waciwy sposb posugiwa si moc. Jego pragnienie poprawy ycia mieszkacw Indii miao charakter ponadosobowy. Natomiast w yciu osobistym cierpia z powodu niepanowania nad moc, szczeglnie w sferze seksu. Cierpienie osobiste dodawao jednak wiarygodnoci jego globalnym osigniciom. Potrafi rozpozna swoje saboci i wiadomie oddzieli je od pracy na rzecz spoeczestwa, dziki ktrej mg rozwija si duchowo.
83

Filmowy bohater Forrest Gump podbi serca milionw ludzi gwnie ze wzgldu na wierno sobie i jednoznaczny stosunek do mocy w relacjach ze wiatem zewntrznym. Interesujcy jest fakt, e Gump nie dy wiadomie do rozwoju duchowego, nie odrzuca seksu, sawy ani pienidzy. Wszystkie te atrybuty drugiej czakry osign dziki swojej niewinnoci i nieustpliwoci wobec nieczystoci ziemskiego ycia. Nie zwaajc na lki czy samotno, pozosta wierny swoim zasadom. Gdy w trakcie warsztatw prosz uczestnikw o to, by opisali swj stosunek do mocy, atmosfera zazwyczaj ulega nagej zmianie. Napicie ronie, co powoduje, e tym bardziej pragn dry t kwesti. Wikszo osb zmienia pozycj, ukrywajc swoj drug czakr - pochyla si do przodu, opierajc okcie na udach, podpiera gow lub zakada nog na nog. Patrz na mnie i swoim spojrzeniem mwi: To bardzo intrygujce pytanie, ale lepiej zostaw mnie w spokoju". Odpowiedzi, jakich mi udzielaj, dotycz gwnie umiejtnoci radzenia sobie i panowania nad otoczeniem. W drugiej kolejnoci moc opisywana jest jako zdolno samokontroli. Charakterystyczne jest to, e pojcie mocy dotyczy zawsze jakiego obiektu, czego, co istnieje w wiecie zewntrznym lub w nas samych. Cho za idea uwaa si moc wewntrzn, w rzeczywistoci jest ona mao popularna. Po pierwsze, nie jest tak praktyczna, jak moc zewntrzna, a po drugie - w pewnym sensie wymaga oderwania si od wiata fizycznego. Moemy zauway, e na obecnym poziomie ewolucji moc zewntrzna lub fizyczna jest niezbdna dla zdrowia, zarwno ze spoecznego, jak i jednostkowego punktu widzenia. Zdrowie jest bezporednim rezultatem stosowania w yciu wasnych lub zwizanych z terapi zasad. Zarwno wspczesna duchowo, jak i psychologia podkrelaj zasadnicze znaczenie osobistej mocy dla sukcesu materialnego i rwnowagi wewntrznej. Moc wczona jest bezporednio w tworzenie osobistego wiata a take zdrowia. David Chetlahe Paladin opowiedzia mi o swoim yciu w 1985 roku, zmar w rok pniej. Jego ycie jest wiadectwem ludzkich moliwoci w opanowaniu siy wewntrznej, ktra pozwala pokonywa ograniczenia wiata fizycznego. Gdy go poznaam, promieniowa niespotykanym poczuciem mocy. Zapragnam si dowiedzie, w jaki sposb udao mu si osign to, do czego dy tak wielu. David by jednym z moich najwikszych nauczycieli, osob, ktra opanowaa uniwersaln prawd: Szanujcie siebie nawzajem" w stopniu najwyszym i ktra emanowaa w peni energi sefiry Jesod i sakramentu komunii. David by Indianinem z plemienia Navaho. Dorasta w rezerwacie w latach dwudziestych i trzydziestych. W wieku jedenastu lat by alkoholikiem. Majc kilkanacie lat opuci rezerwat i uda si na kilkumiesiczn wdrwk. W wieku pitnastu lat, podajc si za starszego, zacign si na statek handlowy. Na statku zaprzyjani si z modym Niemcem i innym Indianinem. Razem odbywali rejsy do rnych portw w rejonie Pacyfiku. W wolnym czasie David szkicowa. Midzy innymi bunkry, ktre Japoczycy budowali na rnych wyspach Morza Poudniowego. By rok 1941. Rysunkami Davida zainteresowao si wojsko amerykaskie. Mia zamiar zosta artyst, jednak zamiast tego zosta powoany do wojska. Armia wykorzystywaa Indian z plemienia Navaho (i innych szczepw) do dziaa w sieci szpiegowskiej. David by wysyany za linie wroga w Europie, skd przesya informacje do baz wojskowych. Wykorzystanie Indian i ich jzyka zapewniao poufno, poniewa istniao ryzyko, e transmisje radiowe mog by podsuchane. David zosta schwytany przez grup hitlerowskich onierzy. Hitlerowcy torturowali go, midzy innymi przybijajc mu gwodziami stopy do podogi i zmuszajc, by sta tak przez wiele dni. W kocu zosta wysany do obozu zagady, poniewa nalea do niszej rasy". Podczas zaadunku do wagonu jaki onierz uderzy go kolb w ebra, rozkazujc, by szybciej si rusza. Gdy David odwrci si w jego stron, rozpozna swojego niemieckiego przyjaciela ze statku handlowego, na ktrym razem pracowali. Przyjaciel postara si, aby David zosta przeniesiony do obozu dla jecw wojennych, gdzie pozosta do koca wojny. Gdy obz zosta wyzwolony, David by nieprzytomny i umierajcy.
84

Przewieziono go do Stanw Zjednoczonych i umieszczono w szpitalu wojskowym w Battle Creek w stanie Michigan, gdzie pozostawa w stanie piczki przez dwa i p roku. Gdy odzyska wiadomo, by tak saby, e nie mg utrzyma si na nogach. Dopasowano mu ciki aparat ortopedyczny stabilizujcy nogi, w ktrym o kulach mg przemieszcza si na niewielkich dystansach. David postanowi wrci do rezerwatu, aby poegna si ze swoimi bliskimi, a nastpnie na stae przenie si do orodka dla weteranw i pozosta tam do koca ycia. Gdy dotar do rezerwatu, rodzina i przyjaciele przerazili si tym, co zobaczyli. Zwoali rad, aby ustali, jak mona mu pomc. Po naradzie podesza do niego starszyzna plemienia; zerwano mu z ng aparat ortopedyczny, obwizano w pasie lin i wrzucono go na gbok wod. Davidzie, przywoaj swojego ducha! W twoim ciele nie ma ducha. Jeeli nie zdoasz go przywoa, pozwolimy ci umrze. Nikt nie moe y bez ducha. Duch jest twoj si". - Sprowadzenie mojego ducha byo najtrudniejszym zadaniem, z jakim si zmierzyem w yciu powiedzia David. - To byo trudniejsze ni znoszenie blu stp przybitych do podogi. Zobaczyem twarze hitlerowcw i obraz obozu jenieckiego. Wiedziaem, e musz odrzuci gniew i nienawi. Z trudem utrzymywaem si na wodzie, modliem si arliwie, aby gniew opuci moje ciao. Prosiem tylko o to i moja modlitwa zostaa wysuchana. David odzyska pen wadz w nogach, zosta szamanem, pastorem chrzecijaskim i uzdrowicielem. Zacz znowu rysowa i zdoby rozgos jako utalentowany artysta. David Chetlahe Paladin promieniowa moc, ktr odbierao si jak bogosawiestwo. Zetkn si z najciemniejsz stron mocy, pokona ciemno i powici reszt ycia uzdrawianiu i pomaganiu ludziom w odzyskiwaniu siy yciowej, jakiej na skutek rnych dowiadcze pozbawione zostao ich ciao. Najwaniejsz spraw w jednoczeniu przeciwstawnych energii pojawiajcych si w naszych relacjach jest wzajemny szacunek. Wykorzystujc energi drugiej czakry, twrcz moc sefiry Jesod i symboliczne znaczenie sakramentu komunii, moemy nauczy si pielgnowa wite unie, ktre w trakcie ycia tworzymy z innymi. To, jak reagujemy na wyzwania wiata zewntrznego, zaley od sposobu, w jaki traktujemy samych siebie. Obok zwizkw, ktre tworzymy z innymi, musimy stworzy zdrow i pen mioci relacj z samymi sob. To zadanie naley do obszaru trzeciej czakry. Odpowiedz na pytania: 1. Co dla Ciebie oznacza kreatywno? Czy uwaasz siebie za osob twrcz? Czy realizujesz swoje twrcze pomysy? 2. Jak czsto wykorzystujesz swoj twrcz energi w sposb negatywny? Czy zmieniasz lub upikszasz fakty, aby suyy Twoim interesom? 3. Czy jeste zadowolony/a ze swojego ycia erotycznego? Jeeli nie, to jak moesz uzdrowi ten obszar? Czy w sferze seksu wykorzystujesz innych dla wasnej przyjemnoci, czy czujesz si sam(a) wykorzystywany/a? Czy jeste wierny/a swoim pogldom na temat seksu? 4. Czy dotrzymujesz sowa? Jakie s Twoje zasady etyczno-moralne? Na czym polega Twoje osobiste poczucie godnoci? Czy odstpujesz od tych zasad w zalenoci od sytuacji? 5. Czy postrzegasz Boga jako si wymierzajc Ci sprawiedliwo? 6. Czy dominujesz w relacjach z innymi? Czy zmagasz si energetycznie w swoich zwizkach? Czy potrafisz jasno okrela swoje stanowisko w sprawach dotyczcych mocy i pienidzy? 7. Czy pienidze kontroluj Twoje ycie? Czy idziesz na ustpstwa i sprzeniewierzasz si sobie, aby zapewni sobie bezpieczestwo finansowe? 8. Czy lki zwizane z egzystencj i przeyciem maj wpyw na Twoje decyzje? Jak czsto? 9. Czy jeste wystarczajco silny/a, aby zapanowa nad lkami dotyczcymi bezpieczestwa finansowego i fizycznego, czy te one kontroluj Ciebie i Twoj postaw? 10. Jakich celw nie udao Ci si dotd osign? Co stoi na przeszkodzie ich realizacji?
85

Rozdzia 3

Czakra trzecia: osobista moc


Energia trzeciej czakry uaktywnia si i zaczyna dominowa w okresie dojrzewania. Przyczynia si do wikszej indywidualizacji, pobudza proces tworzenia wasnego ja, ego" osobowoci, ktra jest niezalena od odziedziczonej tosamoci grupowej. Orodek energetyczny trzeciej czakry zwizany jest z rozwojem osobistej mocy i zaufania do siebie. Czakra osobistej mocy jest trzecim i ostatnim orodkiem w ukadzie energetycznym czowieka, ktry dotyczy zewntrznych aspektw mocy. Podczas gdy pierwsza czakra odpowiada za zbiorow energi grupy lub wsplnoty, a druga kieruje przepywem energii pomidzy jednostkami, trzecia czakra reprezentuje nasz wewntrzn moc w relacjach ze wiatem zewntrznym. Umiejscowienie: splot soneczny Odpowiedniki fizyczne: odek, trzustka, nadnercza, jelito cienkie, pcherzyk ciowy, wtroba, odcinek krgosupa na wysokoci splotu sonecznego. Powizania energetyczne z emocjami i umysem: Trzecia czakra, czsto nazywana czakra splotu sonecznego, jest orodkiem naszej osobistej mocy, rdzeniem naszej osobowoci, naszym ego. Typowe dla tego orodka choroby maj zwizek z odpowiedzialnoci za siebie, poczuciem wasnej wartoci, lkiem przed odrzuceniem i nadmiern wraliwoci na krytyk. Znaczenie symboliczne: Energia tej czakry poredniczy pomidzy zewntrzn wiadomoci (ktra jest gwnie atrybutem pierwszej i drugiej czakry) a wiadomoci wewntrzn. Punkt odniesienia pierwszej czakry ley na zewntrz w wiadomoci grupy. Take energia drugiej czakry jest skupiona na zewntrz, na naszych relacjach i ich oddziaywaniu na nas. Energia trzeciej czakry ma charakter czciowo wewntrzny; ogniskuje si na tym, jak rozumiemy samych siebie i jak si do siebie odnosimy. Powizanie z sakramentami i sefirami: Sefira Necach odpowiada za Bosk cech wytrwaoci, a sefira Hod za Boski majestat (lub peni). W ukadzie czakr te dwie wartoci s ze sob poczone, gdy wedug tradycji kabay obie s odpowiedzialne za nasz siln pozycj jako jednostki. Dlatego te Necach i Hod s przedstawiane jako nogi. Uwaane s take za rdo proroctwa i umiejtnoci interpretacji jzyka symboli. Znaczenie symboliczne sefir Necach i Hod jest duchowo sprzone z sakramentem bierzmowania. Bierzmowanie oznacza wyonienie si wiadomego ja" lub tej czci ludzkiej osobowoci, ktra jest wieczna i w naturalny sposb poczona z boskoci. Gwne lki: Lk przed odrzuceniem, krytyk, kompromitacj i niemonoci wywizania si ze swoich zobowiza; kompleksy dotyczce wygldu: otyoci, ysienia, starzenia si; obawa, e inni odkryj nasze tajemnice itp. Podstawowe wartoci: Zaufanie do siebie, poczucie wasnej godnoci, dyscyplina wewntrzna, ambicje, zdolno do dziaania i radzenia sobie z trudnociami, gotowo do podejmowania ryzyka, hojno, zasady etyczne i sia charakteru. Uniwersalna prawda: wita prawda trzeciej czakry brzmi: Szanuj siebie". Wspieraj j duchowe energie sefir Necach (wytrwao) i Hod (majestat), symboliczne znaczenie sakramentu bierzmowania i moc trzeciej czakry. Energie, ktre spotykaj si w trzeciej czakrze, su jednemu celowi: stworzeniu dojrzaej relacji z samym sob poprzez lepsze zrozumienie siebie i uwiadomienie sobie tego, na ile jestemy niezaleni i potrafimy troszczy si o siebie. Duchow treci sakramentu bierzmowania jest szacunek do siebie. Bierzmowanie symbolizuje take zakoczenie dziecistwa i wkroczenie w doroso. Wszyscy dowiadczylimy lub dowiadczymy sytuacji, w ktrej odkryjemy, e nasze siy i saboci nie zale od innych. W duchowej naturze trzeciej czakry ley tworzenie tosamoci, ktra jest niezalena od wiadomoci grupowej.

86

Budowanie poczucia wasnej wartoci Wszystkie trzy strumienie energii duchowej cz si, tworzc intuicyjny gos splotu sonecznego. Gdy tworzymy obraz siebie, nasza intuicja staje si naturalnym i staym rdem przewodnictwa. Stosunek, jaki mamy do siebie, to, czy siebie szanujemy, stanowi o jakoci naszego ycia, zdolnociach do odnoszenia sukcesw w pracy, w zwizkach, w uzdrawianiu i w dziedzinie intuicji. Stworzenie wizi z samym sob poprzez zrozumienie i akceptacj siebie ma rozstrzygajce znaczenie w wielu kwestiach. Jeeli nie lubimy siebie, nie bdziemy potrafili waciwie decydowa. W tej sytuacji odpowiedzialno za podejmowanie decyzji oddamy w rce kogo innego, kogo, na kim chcemy zrobi wraenie, lub o kim sdzimy, e podporzdkowanie si jemu zapewni nam fizyczne bezpieczestwo. Ludzie nie majcy oparcia w sobie przycigaj osoby i tworz sytuacje zawodowe, ktre odzwierciedlaj t sabo. Pewien mczyzna powiedzia mi, i nigdy nie oczekiwa, e ona bdzie go kochaa. Oeni si dla towarzystwa, sdzc, e mio przydarza si tylko ludziom wybranym, niepodobnym do niego. Nikt nie rodzi si w peni przekonany o swojej wartoci. Na t cech musimy zapracowa, stawiajc czoa wszystkim kolejnym wyzwaniom yciowym. Trzecia czakra w sposb szczeglny zwizana jest z naszymi cechami fizycznymi. Czy jestemy fizycznie silni, czy sabi? Zdolni czy ograniczeni? Pikni czy brzydcy? Za wysocy czy za niscy? Z duchowego punktu widzenia wszystkie fizyczne cechy i ograniczenia s iluzoryczne i stanowi charakteryzacj na scenie ycia. Jednak ich akceptacja jest warunkiem osignicia duchowej dojrzaoci. Z perspektywy duchowej wiat fizyczny jest szkoln klas. Naszym zadaniem w tej klasie jest zdanie sobie sprawy z tego, e bez wzgldu na to, jak wyglda nasze ciao, jakie mamy przekonania i w jakim yjemy rodowisku, moemy podejmowa decyzje, ktre wzmacniaj ducha, lub takie, ktre pozwalaj iluzji wiata materialnego panowa nad nami i pozbawia nas energii. Podkrelam raz jeszcze, wyzwania zwizane z trzeci czakr zmuszaj nas do jasnego okrelenia swojego stosunku do siebie i wasnej mocy w relacjach ze wiatem zewntrznym. Rozwamy np. wyzwania zwizane z trzeci czakr u osoby poruszajcej si na wzku inwalidzkim. Fakt, e wiat fizyczny jest iluzj, nie oznacza, e wzek nie istnieje czy e jej fizyczny problem nie jest rzeczywisty. Oznacza on, e nic w wiecie fizycznym nie moe powstrzyma lub ograniczy mocy ducha ludzkiego. Ta osoba moe nigdy nie odzyska wadzy w nogach, lecz dziki swojej mocy moe zdecydowa, czy kalectwo ogarnie take jej ducha. Jeeli postanowi w peni wykorzysta swoje ycie, nie tylko podejmie wan psychicznie decyzj, lecz rozpocznie duchowy proces, ktry wyzwoli energie sefir Necach i Hod. W trakcie trwajcych tydzie warsztatw w Meksyku poznaam kobiet o imieniu Ruth. Ruth zatrzymaa si w tym samym hotelu co ja. Nie bya uczestniczk warsztatw. Z powodu zwyrodnienia staww bya skazana na wzek. Nigdy wczeniej nie spotkaam si z przypadkiem tak skrajnego kalectwa. Ktrego ranka wstaam wyjtkowo wczenie. Z kubkiem kawy w rku wyszam na patio z zamiarem zrobienia notatek w zwizku z zaplanowanym na ten dzie wykadem. Zauwayam Ruth siedzc samotnie i suchajc muzyki klasycznej ze starego magnetofonu. Poznaam j poprzedniego dnia, jednak tego ranka nie mogam oderwa od niej wzroku. Wpatrywaam si w ni, sdzc, e tego nie zauway, gdy bya odwrcona do mnie plecami. Zastanawiaam si, jak daje sobie rad ze swoim strasznie okaleczonym ciaem, ktre na dodatek byo otye z powodu braku ruchu. Nagle Ruth odwrcia gow i umiechnita powiedziaa: Zastanawiasz si, jak udaje mi si y w tym ciele, nieprawda?" Byam tak zaskoczona, e nie potrafiam si wycofa. Odparam: Nakrya mnie, Ruth. Wanie nad tym si zastanawiaam".
87

Podejd tu do mnie, to Ci powiem". Gdy przysunam do niej swoje krzeso, siedemdziesiciopicio-letnia Ruth zapytaa mnie: Lubisz muzyk New Age?" Przytaknam, a ona powiedziaa: Dobrze, wic wcz t kaset, a potem opowiem Ci o sobie". Z muzyk Kitaro w tle ta zadziwiajca ydwka opowiedziaa mi swoj histori: Owdowiaam, gdy miaam trzydzieci osiem lat. Zostaam sama z dwoma wymagajcymi opieki crkami i niewieloma moliwociami. Staam si najbardziej zaradn osob, jak moesz sobie wyobrazi. Nigdy niczego nie ukradam, cho byam tego bliska. Gdy moja starsza crka miaa dwadziecia dwa lata, wstpia do wsplnoty buddyjskiej. Wychowaam swoje crki w Nowym Jorku, w duchu tradycji ydowskiej, a ona zostaa buddystk! Za kadym razem, gdy mnie odwiedzaa, powtarzaam: Jak moga mi to zrobi po tym wszystkim, co ja dla Ciebie zrobiam? Odbyymy t rozmow chyba kilkaset razy. Potem, pewnego dnia zadaa mi pytanie: Mamo, czy mam brudne ubranie? Czy jestem zaniedbana? Czy w ogle w jaki sposb ciebie obraam? Powiedziaam: Na pewno bierzesz narkotyki. Tak, oni Ci do tego zmuszaj. Odpowiedziaa: Tak, prbowaam narkotykw. I wiesz, co jej wtedy powiedziaam? Daj mi troch. Tak te zrobia. Przyniosa mi LSD. Miaam pidziesit pi lat i wziam kwas." O mao co nie spadam z krzesa. Nie potrafiam sobie wyobrazi, jak Ruth bierze LSD. Zapytaa mnie: Czy wierzysz w anioy?" Tak, oczywicie", odpowiedziaam. Dobrze, bo to wanie mi si przydarzyo. Wziam LSD i mj duch opuci ciao. Lejsza od powietrza, unosiam si nad swoim ciaem. Wtedy pojawia si pena mioci eska istota i powiedziaa, e jest moim anioem. Skarya si: Ruthi, Ruthi, czy wiesz, jak trudno jest by Twoim anioem? Odpowiedziaam: Nigdy o tym nie mylaam, a istota anielska odrzeka: Pozwl, e Ci poka, jak Ci widz. Nastpnie pokazaa mi mojego sobowtra, tyle e by on skrpowany tysicami gumowych opasek. Istota powiedziaa: Tak wygldasz w moich oczach. Kada z tych opasek jest lkiem, ktry Ci kontroluje. Masz ich tak wiele, e nie syszysz, gdy staram si powiedzie, e nad wszystkim panuj. Nastpnie dodaa: Masz tu noyczki. Moesz przeci wszystkie te opaski i uwolni siebie. Tak wanie uczyniam. Po kolei braam w palce kad z nich i przecinaam. Byo to niesamowite uczucie, gdy z kadym ciciem moje ciao zalewaa fala oywczej energii. Wtedy moja anielica zapytaa: Czy teraz nie czujesz si lepiej? Odpowiedziaam jej, e czuj si lejsza od powietrza i szczliwa jak nigdy dotd. Nie mogam powstrzyma radoci. A ona powiedziaa: Za chwil bdziesz musiaa wrci do swojego ciaa, lecz zanim to nastpi, musz Ci co pokaza. Pokazaa mi przyszo i zobaczyam, jak artretyzm wykrca moje ciao. Nie moga mi powiedzie, dlaczego bd musiaa tego dowiadczy, tylko e tak bdzie. Zapewnia mnie, e bdzie przy mnie przez cay czas, a nastpnie sprowadzia z powrotem do ciaa. Opowiedziaam o wszystkim crce, potem miaymy si z tego niemal przez dwa miesice. Po tym wydarzeniu staymy si sobie bardzo bliskie. Kiedy przed dwoma laty pojawia si choroba, pomylaam sobie, e to nie jest prawdziwe kalectwo; byam bardziej kaleka, gdy chodziam - tak bardzo si baam samotnoci i samodzielnoci, e prbowaam zatrzyma przy sobie crk, eby si o mnie troszczya. Jednak po tamtym dowiadczeniu przestaam si lka. Wierz, e mj stan fizyczny przypomina mi, abym nigdy si nie baa. Teraz codziennie rozmawiam ze swoim anioem i nadal si miej." Miaam ochot zabra ze sob Ruth, aby moga opowiada swoj histori na kadym z moich warsztatw. Ruth i jej anio byy dla mnie jak bliniaczki. Ruth jest przykadem wiary w to, e niefizyczny, Boski wiat energii jest silniejszy od fizycznego wiata formy i materii. Ruth zdecydowaa, e co, co mogo by ograniczeniem, stao si rdem inspiracji. Ograniczenia
88

stay si jej atutem. Na tym polega oddziaywanie sefir Necach i Hod, naszych duchowych ng". Potgowanie siy wewntrznej Moemy przeobrazi wasne ycie, przedkadajc rzeczywisto ducha nad iluzj uwarunkowa fizycznych. Kade postanowienie, jakie podejmujemy, decyduje o tym, czy jeszcze bardziej wpltujemy si w iluzoryczny wiat materii, czy zwikszamy moc ducha. Na poziomie kadej z siedmiu czakr uczymy si tej podstawowej prawdy w inny sposb. Za kadym razem, kiedy postanawiamy zwikszy wewntrzn moc, ograniczamy wadz wiata zewntrznego nad swoim yciem, ciaem, zdrowiem, umysem i duchem. Kada decyzja, ktra zwiksza moc naszego ducha, wzmacnia take nasze pole energetyczne, a im silniejsze ono si staje, tym mniej przycigamy negatywnych osb i dowiadcze. Poznaam Penny na warsztatach. Penny ju wczeniej zacza aktywnie przeobraa swoje ycie. Zamna od osiemnastu lat, wsplnie z mem prowadzia firm. Bya mzgiem przedsiwzicia, lecz niestety take alkoholiczk. Jej mowi taka sytuacja bya na rk, poniewa sam take by alkoholikiem. Pragn, by pia, poniewa utrzymywanie ony w stanie pwiadomym pozwalao mu sprawowa wiksz kontrol nad maestwem i wsplnym biznesem. Codziennie po pracy Penny wracaa do domu, zajmowaa si psami i gospodarstwem domowym. Potem m nalewa jej lampk wina i mwi: A teraz chod i odpocznij. Ja zajm si obiadem." Gdy obiad by gotowy, Penny bya ju wstawiona. Po siedemnastu latach takiego ycia Penny zauwaya, e ma problem. Zamierzaa pj na spotkanie anonimowych alkoholikw, jednak si nie odwaya. yjemy w maym miasteczku tumaczya - gdyby dowiedzieli si o tym znajomi, to byby koniec wiata". Wielokrotnie mijaa miejsce spotka, jednak nigdy nie wesza do rodka. Wtedy si zaamaa. Jednak zamiast zwrci si do ma, zadzwonia do przyjaciki i powiedziaa: Pom mi! Potrzebuj pomocy!" Dziki przyjacice trafia na swoje pierwsze spotkanie AA. Trzewo zmienia jej ycie. Gdy odzyskaa wiadomo, stwierdzia, e w jej yciu nic nie funkcjonuje, a szczeglnie maestwo. Mimo ogromnego lku odesza od ma, tracc tym samym prac. Przeprowadzia si do innej czci kraju. Nadal uczszczaa na spotkania AA, a take na zajcia zwizane z rozwojem osobistym. W ten sposb si poznaymy. Zmienia styl ubierania, fryzur i zrzucia dziesi kilogramw. Wkrtce wrcia do ycia. Postanowia si rozwie, nie zwaajc na to, e pogorszy to jej sytuacj finansow, poniewa, jak powiedziaa, tego potrzebuje moja dusza, aby odzyska wolno". Kiedy rozwd sta si faktem, wsplnie zastanawiaymy si nad kolejnymi dziaaniami i ich wpywem na jej ycie i samopoczucie. Jako e rozwd pogorszy jej sytuacj finansow, Penny postanowia przekona si, czy bdzie potrafia samodzielnie zapewni sobie utrzymanie. Uznaa, e ma do wiary w siebie, aby stao si to moliwe. Postanowia zosta nauczycielem programowania neurolingwistycznego (NLP). Po jakim czasie poznaa Jamesa, wspaniaego mczyzn, ktry odpowiada jej nowym wymaganiom dotyczcym zdrowia i rozwoju osobistego. Wkrtce si pobrali i teraz wsplnie prowadz seminaria zwizane z rozwojem osobistym w Europie. Historia Penny ukazuje nieograniczony potencja, jaki posiada kady z nas, a ktry przy odpowiedniej determinacji i poczuciu osobistej odpowiedzialnoci pozwala zmieni ycie. Ta moc zawarta jest w trzeciej czakrze. Zaangaowanie Penny w proces wasnego uzdrowienia odzwierciedla symboliczne znaczenie sakramentu bierzmowania. Penny potrafia zerwa ze szkodzcymi jej osobami i przyzwyczajeniami, odzyskaa ducha i odkrya, e posiada niewyczerpan wytrwao (Jesod) i godno (Hod), dziki ktrym moe przeobrazi swoje ycie. Poniewa potrafia stawi czoa swoim lkom, pokonaa je odzyskujc si, zdrowie i powodzenie. Im silniejszy jest nasz duch, tym mniej zaleni jestemy od linearnego przebiegu czasu. Do pewnego stopnia czas linearny jest iluzj wiata fizycznego, zwizan z fizyczn energi trzech
89

pierwszych czakr. Aby funkcjonowa w wiecie fizycznym, potrzebujemy tej fizycznej energii, aby np. wykona odpowiednie czynnoci, gdy chcemy zrealizowa jaki pomys i nada jakiej myli ksztat. Jednak w odniesieniu do uzdrowienia nasze pojcie czasu powinno ulec zmianie. Przekonanie, e do wyzdrowienia potrzeba duo czasu", jest fikcj, cho jest mocno zakorzenione w naszej kulturze. Wiara w uzdrowienie czyni je rzeczywistoci. W ksidze rodzaju Jahwe tchn w nozdrza jego dech ycia. Wtedy sta si czowiek istot yw". Przyjmujc jakie przekonanie, tchniemy w nie dech ycia i dajemy mu wadz nad sob. W naszej kulturze uwaa si, e uleczenie bolesnych wspomnie z dziecistwa wymaga wielu lat psychoterapii, jednak wcale nie musi tak by. Jeeli potrafimy w to uwierzy, to uleczenie ran z przeszoci i pozbawienie ich wadzy nad naszym yciem moe nastpi bardzo szybko. Czas, jaki zajmuje odzyskanie zdrowia, zaley od wzorcw zakodowanych w wiadomoci zbiorowej. W wiadomoci spoecznej istnieje pogld, e niektre postacie raka zabijaj w cigu szeciu miesicy, e ludzie chorzy na AIDS mog y sze do omiu lat, e pogodzenie si ze mierci maonka trwa rok, a ze mierci dziecka mona nigdy sobie nie poradzi. Jeeli zgadzamy si z tymi stwierdzeniami, pozwalamy wiadomoci grupowej kierowa naszym yciem i nie korzystamy z wasnej mocy. Jeeli posiadasz wystarczajco duo siy duchowej, aby oprze si grupowemu przekonaniu, moesz zmieni swoje ycie. Wyjtkowo piknym przykadem takiej zmiany jest Margaret. Poznaam j na warsztatach w New Hampshire. Margaret okrelia swoje wychowanie jako surowe, solidne i zwyczajne". Jej rodzice sprawowali kontrol nad tym, co czytaa i decydowali o tym, z kim moe si przyjani. Nie pozwalano jej na nic, co jej rodzice okreliliby jako zbyt radykalne". Czasami ukradkiem czytaa gazet. Dorastaa kontrolowana przez lk swoich rodzicw przed nieznanym. Rodzice powiedzieli jej, e ma do wyboru dwa zawody, nauczyciela lub pielgniarki. Margaret zdecydowaa si na zawd pielgniarki. Po ukoczeniu nauki w szkole pielgniarskiej polubia mczyzn, ktry, uywajc jej sw, by surowy, solidny i zwyczajny". W ten sposb powielia wzorzec swoich rodzicw. Wraz z mem przeniosa si do maego miasteczka, gdzie zajmowaa si pielgnowaniem pacjentw, ktrzy pozostawali w swoich domach. Miasteczko charakteryzowao si sielankow atmosfer, lecz miao te postacie szczeglne; jedn z nich bya kobieta o imieniu Ollie. OUie miaa opini kobiety niebezpiecznej". Nikt si do niej nie odzywa i nigdzie nie bya zapraszana. Tradycyjnie co roku, od dziesiciu lat, bya drczona przez dzieci w wito Halloween. Pewnego dnia Ollie zadzwonia z prob o pomoc do orodka opieki domowej. Oprcz Margaret nikt nie chcia odpowiedzie na jej wezwanie. Margaret nie czua si pewnie wchodzc do domu Ollie, jednak gdy znalaza si w rodku, ujrzaa, jak to okrelia, samotn, nieszkodliw, bardzo potrzebujc uczucia pidziesiciopicioletni kobiet". W trakcie wizyt kobiety si zaprzyjaniy. Margaret, gdy poczua si do pewnie, zapytaa Ollie, czym ta zasuya sobie na swoj reputacj. Zapada cisza, po czym Ollie powiedziaa, e kiedy, gdy bya dzieckiem, niespodziewanie wypenia j energia, ktra posiadaa moc leczenia ludzi. Jej ojciec dostrzeg w tym interes i zacz sprzedawa jej usugi tym, ktrzy potrzebowali uzdrowienia. W ten sposb zarobi sporo pienidzy, a ktrego dnia energia odesza. Ojciec uzna, e crka si upara, biciem prbowa j zmusi do odzyskania energii, co jednak nie nastpio. Gdy dorosa, wyprowadzia si i zamieszkaa w miecie, gdzie nikt jej nie zna. Pracowaa jako sprztaczka i wysza za m majc trzydzieci dwa lata. Urodzia dwjk dzieci. Modsze dziecko powanie zachorowao na biaaczk. Lekarz kaza rodzicom przygotowa si na najgorsze, gdy mier bya nieunikniona. Wtedy, jeden jedyny raz, Ollie opowiedziaa mowi o mocy, jak posiadaa w dziecistwie, i poprosia go, aby wraz z ni pomodli si o odzyskanie tej zdolnoci choby na chwil, aby pomc synkowi. Ollie uklka przy ku dziecka, modlia si, a nastpnie pooya na nim swoje rce. W cigu dwch dni nastpia poprawa, a po
90

tygodniu dziecko zaczo powraca do zdrowia. Po dwch miesicach cakowicie wyzdrowiao. Lekarz zapyta rodzicw, jakiej kuracji poddali swoje dziecko. Cho Ollie prosia ma, by zachowa w tajemnicy to, czego by wiadkiem, on, nie zwaajc na Ollie, dokadnie wszystko zrelacjonowa. Lekarz stwierdzi, e Ollie jest niebezpieczna", i poradzi mowi, by by z ni ostrony", gdy nie wiadomo, co w niej siedzi. Pi miesicy pniej, gdy Ollie wrcia z pracy, odkrya, e m j opuci, zabierajc ze sob dwjk dzieci. Otrzyma rozwd ze wzgldu na jej niepoczytalno". Ollie bya zdruzgotana. Prby odnalezienia dzieci nie przyniosy rezultatw. Nie widziaa ich od tamtego czasu. Przyja midzy Margaret i Ollie pogbiaa si z kad wizyt. Energia, ktrej dowiadczya Ollie, zainspirowaa Margaret do czytania ksiek o uzdrowicielach, uzdrawiajcych energiach i duchowoci. Ollie otworzya przed ni inny wiat. Im wicej si dowiadywaa, tym bardziej mylaa o swoich rodzicach, ich lku przed tym, co nowe i nieznane, i o ich staraniach, aby poznawaa tylko to, co zwyczajne i zwizane oglnie z uznanym stylem ycia. Prbowaa podzieli si now wiedz z mem sdzc, e rwnie dla niego okae si ona ciekawa i inspirujca. M poczu si jednak zagroony przez Ollie i nowe pomysy Margaret. Pewnego dnia zabroni onie spotyka si z Ollie. W tym czasie Margaret pragna spotka z przyjacik nie tylko dlatego, e ta bya jej bliska, ale take dlatego, e opowiadaa jej o mocy uzdrawiania - energii mioci pochodzcej z Boskiego rda. Tym razem postanowia, e nie pozwoli na to, by kieroway ni lki innych. Tym samym wesza w najtrudniejszy okres swojego ycia, nie tylko z powodu Ollie, lecz take dlatego, e znalaza si pomidzy dwoma wiatopogldami. Wiedziaa, e niezalenie od tego, czy bdzie si spotykaa z Ollie, nie bdzie moga powrci do swoich wczeniejszych przekona na temat uzdrawiania i duchowoci. Pragna si dalej rozwija i powiedziaa mowi, e bez wzgldu na jego zdanie nadal bdzie wypeniaa swoje obowizki zawodowe wobec Ollie. Wtedy m zacz wyraa swoje podejrzenia w rodzaju: Ta kobieta rzucia na ciebie urok" oraz zastanawiam si, co jeszcze razem robicie". Atmosfera w domu staa si nie do zniesienia i Margaret wyprowadzia si. Miaa nadziej, e czasowa separacja uzdrowi jej maestwo. Koledzy i koleanki z pracy, a take jej przyjaciele stanli po stronie ma. Twierdzili, e Margaret powicia swoje maestwo dla starej wariatki. Nikt nie rozumia motyww jej postpowania. Modlia si i prosia o Bosk interwencj, bya gotowa przyj kade rozwizanie, byle ta sytuacja si zmienia. Po czterech miesicach m poprosi Margaret o spotkanie. Mylaa, e chodzi mu o rozwd, jednak okazao si, e stwierdzono u niego raka okrnicy. By przeraony, lecz sta si cud, bo przypomnia sobie o Ollie. Zapyta, czy mogaby mu pomc. Margaret draa z emocji. Od razu poszli do domu Ollie. Ollie powiedziaa mowi Margaret, e jej moc pochodzi od Boga i eby o tym pamita. Pooya na nim swoje donie i trzymaa je tak przez niecae dziesi minut. Mczyzna wyzdrowia w cigu trzech miesicy. Z zapaem zacz opiekowa si Ollie. Troszczy si o ni do tego stopnia, e namwi j, aby przeprowadzia si do ich domu, gdzie pozostaa a do mierci. Teraz mj m przechodzi sam siebie w troszczeniu si o mnie i innych. Prowadzimy w domu seanse uzdrawiania, podczas ktrych wsplnie si modlimy. Tych, ktrzy tego chc, uczymy uzdrawiania. Gdyby kto wczeniej opowiedzia mi o tym, co bd robia, nigdy bym mu nie uwierzya. Sama nie wiem ju, ile razy m powtarza: Codziennie w swoich modlitwach dzikuj Bogu za to, e miaa odwag mi si przeciwstawi i pozosta wierna swoim pogldom. Dziki tobie yj". Nie ma wtpliwoci, e nasze wspomnienia z dziecistwa mog by rdem ogromnego blu. Jednak jako doroli, podobnie jak Margaret, moemy dowiadczy okolicznoci, ktre sprawi, e stanie si on inspiracj do wprowadzenia zmian.
91

Wiara w siebie i intuicja Gdy zaczynaam uczy suchania przewodnictwa intuicyjnego, opieraam si na pracy wewntrznej i medytacjach. Jednak wikszo praktykujcych skarya si na brak postpw w rozwijaniu intuicji. Podczas jednego z warsztatw zdaam sobie spraw z tego, e nawizanie kontaktu z intuicj nie stanowi problemu. Wikszo uczestnikw bya ju z ni poczona, jednak zupenie nie rozumiaa jej charakteru. Wszystkie osoby myliy intuicj ze zdolnoci prorokowania. Mylay, e intuicja oznacza umiejtno przepowiadania przyszoci. Jednak nie jest ona ani sposobem na przewidywanie przyszych wydarze, ani nie pozwala unikn kopotw finansowych czy trudnych relacji. W rzeczywistoci jest umiejtnoci korzystania z informacji energetycznych w chwili podejmowania decyzji. Informacje energetyczne to emocjonalne, psychiczne i duchowe czci skadowe okrelonej sytuacji. S zwizane z konkretnym czasem i miejscem, a nie jakimi pozazmysowymi przekazami z przyszoci. Informacje dostpne dla intuicji pojawiaj si zazwyczaj pod postaci uczucia niepewnoci, depresji i lku lub, w skrajnie przeciwnym przypadku, poprzez utrat kontaktu z rzeczywistoci i odpynicie"; pojawia si wtedy wraenie odcicia od wasnych uczu. W snach o charakterze intuicyjnym widzimy symbole zmian i chaosu. Pojawiaj si one zazwyczaj w penych napicia, przeomowych okresach. Doznania energetyczne i intuicyjne sygnalizuj, e w yciowej wdrwce dotarlimy do rozstaju i e poprzez swoje wybory moemy teraz, przynajmniej czciowo, wpyn na to, co nastpi. Intuicja i niezaleno, ktre s atrybutami trzeciej czakry, pozwalaj nam podejmowa ryzyko i poda za przeczuciami. Dwudziestoomioletni Evan skontaktowa si ze mn z powodu cikiego wrzodziejcego zapalenia jelita grubego. Badajc jego energi ujrzaam obraz konia wycigowego, ktry jest prowadzony na start, jednak nigdy nie uczestniczy w gonitwie. Trzecia czakra Evana bya jak otwr, z ktrego uchodzia energia. Wygldao na to, e nie starcza mu si, aby pozosta wiernym sobie. Chowa si przed moliwociami, jakie dawao mu ycie, poniewa obawia si poraki. Nie dawa sobie najmniejszej szansy na to, aby sprawdzi swoje przeczucia. Evan sam przyzna, e jego ycie byo seri falstartw. Planowa rne przedsiwzicia, jednak na nic si nie zdecydowa. Cigle analizowa gied, szukajc doskonaego wzoru, ktry pozwoliby mu przewidywa ruchy cenowe. Owadnity t ide, skrztnie gromadzi statystyki. I rzeczywicie, po pewnym czasie by bardzo dobry w typowaniu tych akcji, ktrych cena wzronie. Gdy zapytaam go, dlaczego nie pjdzie o krok dalej i nie zainwestuje w niektre z nich, odpowiedzia: Wzr nie jest jeszcze dopracowany. Musi by doskonay". By jednak rozgoryczony faktem, e nie zarobi pienidzy, co byoby atwe, gdyby posucha swojego gosu wewntrznego. Staby si bogaty. Powiedziaam, e skoro udao mu si to na papierze, to rwnie dobrze moe powtrzy to w rzeczywistoci. Odpowiedzia, e rynek papierw wartociowych jest zmienny i nigdy nie moe mie pewnoci, e jego przeczucia si sprawdz. Niezdolno do postpowania w zgodzie ze swoimi przeczuciami powodowaa w ciele Evana rozdarcie, ktrego objawem byy owrzodzenia jelita grubego. Nie potrafi zainwestowa nawet maej sumy. Lk przed podjciem ryzyka wyniszcza jego ciao, cho pasj Evana by zawd, ktry polega gwnie na podejmowaniu ryzyka. Zalecenie temu modemu mczynie, by stosowa relaksacj, daoby taki sam efekt, jak powiedzenie nastolatkowi, eby wraca do domu na czas. Evan potrzebowa uwolnienia od komputerowego sposobu mylenia i odwoania si do swojej intuicji. Upiera si jednak, e przeczucia nie daj pewnoci", a jedynie pokazuj moliwoci. Uczestnicy moich warsztatw take obcowali ze swoj intuicj - przyjli jednak, e intuicja to konkretne wskazania, a nie wyczucie. Sdzili, e dziki intuicji mona znale jedno doskonae
92

rozwizanie, dziki ktremu w ich yciu zapanuje porzdek i osign harmoni i szczcie. Intuicja nie zaprowadzi nas do ziemi obiecanej. Podanie za intuicj oznacza, e ufamy sobie w stopniu wystarczajcym do tego, by rozpozna, e poczucie dyskomfortu czy dezorientacja dane s nam po to, abymy wzili odpowiedzialno za wasne ycie i dokonali wyborw, ktre nas wyprowadz ze stagnacji czy cierpienia. Osoba o niskiej samoocenie nie potrafi kierowa si przeczuciami, gdy sparaliowana jest lkiem przed porak. Intuicja, podobnie jak inne dziedziny opierajce si na wyczuciu, przynosi doskonae wyniki wtedy i tylko wtedy, gdy mamy odwag i si, aby poda za impulsami, jakich nam dostarcza. Przewodnictwo wymaga dziaania i nie gwarantuje bezpieczestwa. O ile my swj sukces mierzymy poziomem wygody i bezpieczestwa, o tyle dla Nieba liczy si to, czego si uczymy. Dopki bezpieczestwo i wygoda stanowi nasze kryteria, dopty bdziemy bali si i odrzucali przewodnictwo intuicyjne, poniewa w jego naturze ley uczenie nas poprzez dowiadczenia, ktre czasami bywaj trudne. Na jednym z moich warsztatw poznaam Sandy. Sandy z dum opowiadaa o tym, jak przez sze lat mieszkaa w aszramie w Indiach, gdzie doskonalia si w technice medytacji. Co dzie, rano i wieczorem, podczas godzinnej medytacji otrzymywaa jasne przekazy duchowe. W prywatnej rozmowie zapytaa mnie, czy nie mam jakiego pomysu na to, czym mogaby si zajmowa i gdzie zamieszka. Powiedziaam, e poradnictwo zawodowe nie jest moj specjalnoci i spytaam, dlaczego nie otrzymuje takich przekazw podczas swojej medytacji. Odpara, e jej przewodnictwo jest natury duchowej. Ale praca jest czci Twojego ycia i dlatego te czci Twojej duchowoci", zaoponowaam. Powtrzya, e nie otrzymuje tego typu informacji. Wtedy zapytaam: Jaki najgorszy przekaz intuicyjny na ten temat_gotrafisz sobie wyobrazi?" Odpowiedziaa bez wahania: To proste - wrci do pracy w szkole w centrum Detroit. Mam koszmarne sny na ten temat". Powiedziaam: Na Twoim miejscu rozwayabym t moliwo. To mi wyglda na przewodnictwo". Po roku otrzymaam od Sandy list, w ktrym napisaa, e po moim warsztacie miaa uporczywe myli dotyczce powrotu do pracy w szkole. Prbowaa je zaguszy, w kocu zacza cierpie na migren i zaburzenia snu. W tym czasie zacza pracowa jako sprzedawczyni w ksigarni, jednak to, co zarabiaa, nie starczao na utrzymanie. Kiedy wic otrzymaa propozycj zastpstwa w szkole, w ktrej kiedy pracowaa, zgodzia si. W cigu dwch miesicy zorganizowaa pozalekcyjne zajcia z medytacji dla uczniw szkoy redniej, ktre odbyway si dwa razy w tygodniu. Zajcia cieszyy si takim powodzeniem, e w nastpnym roku zostay wczone do programu nauczania, a Sandy z zadowoleniem podpisaa kontrakt nauczycielski. Migrena i kopoty ze snem wkrtce ustay. Zaufanie do siebie jest niezbdne dla odzyskania zdrowia. Zanim zdaam sobie spraw ze znaczenia, jakie dla rozwoju umiejtnoci intuicyjnych ma samoocena, twierdziam, e najwaniejszym dla uzdrowienia czynnikiem jest wiara. Obecnie wiar, samoocen oraz si wewntrzn uznaj za jednakowo wane. Niska samoocena wiadczy o braku zaufania do siebie i mocy wiata niewidzialnego. Nie ulega wtpliwoci, e wiara jest wana w radzeniu sobie z wyzwaniami ycia codziennego. Niespena trzydziestoletnia Janice skontaktowaa si ze mn, poniewa pragna lepiej radzi sobie z dolegliwociami. Miaa ich bardzo wiele. Nie pytaa, dlaczego musi je wszystkie znosi; interesowao j jedynie rozpoczcie procesu uzdrowienia. Jako nastolatka bya operowana z powodu niedronoci jelita grubego. Gdy j poznaam, bya matk i miaa dziecko, Przebya siedem operacji brzucha. Pozbawiona bya wikszej czci przewodu pokarmowego i miaa wytworzony chirurgicznie sztuczny odbyt. Moga przyjmowa tylko pynne poywienie poprzez cewnik umieszczony w klatce piersiowej. Tak miao pozosta do koca ycia. Przed snem musiaa si podcza do podajnika pynnego poywienia, a w nocy podczas snu pokarm powoli spywa do jej ciaa. Poniewa ten sposb odywiania, zwany hiperalimentacj, wprowadzono do leczenia niedawno, ubezpieczenie nie pokrywao jego
93

kosztw. Podre, nawet weekendowe wycieczki, byy dla Janice cik przepraw, gdy musiaa bra ze sob ogromn ilo sprztu medycznego. Na dodatek, z powodu dugw zacignitych na pokrycie kosztw leczenia, Janice i jej m znajdowali si w katastrofalnej sytuacji finansowej. Jadc do szpitala, spodziewaam si zobaczy kobiet przytoczon chorob i pen obaw o swoj przyszo. Jednak okazao si, e Janice promieniuje energi i pozytywnym nastawieniem. Aby poprawi swj stan, chciaa si nauczy technik pracy z energi, takich jak medytacja i wizualizacja. W trakcie rozmowy powiedziaa: Gdy zaoono mi cewnik, zaczam si nad sob uala. Czuam si na dodatek winna wobec ma, dla ktrego stanowiam jedynie obcienie finansowe i dla ktrego byam nieprzydatna jako partnerka. Jednak kiedy przeszam si po korytarzach szpitala i zobaczyam to, z czym musz y inni, uznaam, e moja sytuacja nie jest taka za, i postanowiam, e dam sobie rad". Po ostatniej operacji Janice wrcia do szkoy pielgniarskiej, aby zakoczy nauk i otrzyma dyplom. Wanie kiedy wracaa do ycia, m poprosi j o rozwd. Zadzwonia do mnie i umwiymy si na spotkanie. W trakcie rozmowy stwierdzia: Wcale mnie nie dziwi, e Howard chce si rozwie. Wspiera mnie jak umia przez ostatnie dwanacie lat, mimo e nasze ycie w niczym nie przypominao maestwa. Nie mog mie do niego alu. Mam syna, ktry mnie potrzebuje, i jestem gboko przekonana, e negatywne uczucia tylko pogbiyby moje problemy-Nie wiem jednak, jak sobie teraz poradz. Czy jest jaka wizualizacja na odwag wewntrzn?" Uznaymy, e przeprowadzenie rozwodu jest w tej chwili spraw najwaniejsz i e powinna otrzymywa przez najblisze miesice jak najwicej wsparcia. Gdy proces rozwodowy mia si ku kocowi, Janice dostaa prac w miejscowym szpitalu. Wsplnie z dziesicioletnim synem przeprowadzia si do nowego mieszkania i podja starania, aby zdoby nowych przyjaci. ycie duchowe postawia na pierwszym miejscu i kadego ranka wsplnie z synem wizualizowali swoje ycie jako pene i szczliwe. Dziaaniem tym dotykaa energii zwizanych z trzeci czakr: energii wytrzymaoci, wytrwaoci i szacunku do siebie. Bya zdecydowana radzi sobie ze swoj trudn sytuacj. Ostatecznie udao si jej. Stan zdrowia Janice ustabilizowa si, a po roku poznaa wspaniaego mczyzn i ponownie wysza za m. Jej przykad dobrze ilustruje zdolnoci ducha ludzkiego do pokonywania ogranicze fizycznych i problemw osobistych dziki odwanemu postpowaniu. Janice miaa cikie dni, jednak zrozumiaa, e litowanie si nad sob szkodzi jej bardziej ni choroba. Dziki dobremu nastawieniu i codziennej praktyce duchowej utrzymywaa swoje ciao i umys w rwnowadze. Wspieray j w tym energie sefir Necach i Hod oraz sakramentu bierzmowania. W znaczeniu symbolicznym sakrament bierzmowania jest przebudzeniem wewntrznym, ktre jest wynikiem uaktywnienia wewntrznej siy. Poczucie wasnej wartoci i wiadoma, wewntrzna moc s czasami rdem jakiego niezapomnianego wydarzenia, ktre staje si nasz inicjacj do dojrzaoci duchowej. By moe kiedy zdae sobie nagle spraw z tego, e potrafisz sprosta jakiemu zadaniu, ktre wczeniej wydawao si nazbyt trudne, lub poczue si i zrozumiae, e jeste w stanie zrealizowa rnorakie cele, od zdobycia sprawnoci fizycznej po sukces finansowy. Wiara w zdolno osigania swoich celw jest jednym z wewntrznych przejaww wzrastajcej mocy osobistej. Jednoczenie mog nastpi rwnie gbokie zmiany w yciu duchowym lub w sferze symbolicznej. Rozbudzenie si wewntrznych przenosi rodek cikoci z zewntrz do wewntrz, co jest oznak dojrzewania duchowego. W wikszoci kultur modzie przechodzi inicjacj - ceremoni, ktra symbolizuje wejcie w wiek ducha. W kulturze ydowskiej jest to bar miewa, a w chrzecijastwie bierzmowanie. W tradycji Indian, przynajmniej w przeszoci, modzi mczyni opuszczali wsplnot, aby przez pewien czas zmaga si w samotnoci z natur; po tym okresie przechodzili inicjacj na wojownikw. Ceremonie te dla modej osoby symbolicznie oznaczaj wydostanie si spod
94

chronicej energii wsplnoty i przejcie odpowiedzialnoci za wasne ycie fizyczne i duchowe. Taki rytua oznacza take, e wsplnota uznaje ten fakt. Rodzina i przyjaciele oczekuj od osoby po inicjacji bardziej dojrzaego zachowania. Poczucie wasnej mocy moe si take rozwija etapami, w cyklu maych inicjacji rozoonych na okres caego ycia. Za kadym razem, gdy choby w maym stopniu umacniamy wiar w siebie, powodujemy zmian okolicznoci zewntrznych naszego ycia. W wikszoci przypadkw nie lubimy zmian, jednak inicjacja wie si z ich koniecznoci. Zmiany mog dotyczy zwizku, jeeli stalimy si silniejsi i potrzebujemy silniejszego partnera, lub pracy, jeli musimy si uwolni od bezpiecznych i znanych wzorcw, aby wyprbowa wasn kreatywno. Zbyt wiele szybko nastpujcych po sobie zmian moe nas przytoczy, dlatego staramy si opanowywa nasz moc stopniowo, mierzc si z jednym wyzwaniem na raz. Zmiany, ktrym podlegamy na drodze zwikszania osobistej mocy, przebiegaj wedug okrelonego wzorca. Cztery stopnie osobistej mocy Wiara w siebie staa si popularnym okreleniem w latach szedziesitych, okresie rewolucyjnym, ktry trwale zmieni nasze pojcie siy wewntrznej. Dopiero wtedy poczucie wasnej wartoci uznane zostao za istotny czynnik wpywajcy na zdrowie zarwno mczyzn, jak i kobiet. Samo pojcie zdrowia zostao poszerzone i zaczo si odnosi w rwnym stopniu do ludzkiej psychiki, emocji, ducha, jak i ciaa. Kada z kolejnych dekad rozwijaa pojcie wiary w siebie. Trendy spoeczne w okresie od lat szedziesitych do dziewidziesitych w symboliczny sposb odzwierciedlaj etapy rozwoju osobistej mocy, przez ktre wszyscy przechodzimy. Po rewolucji lat szedziesitych nastay lata siedemdziesite - dekada inwolucji. Surowa energia uwolniona w latach szedziesitych, ktra przeamaa bariery zewntrzne, doprowadzia do przeamywania barier wewntrznych w latach siedemdziesitych. Bya to dekada, w ktrej psychoterapia staa si codziennoci. W latach siedemdziesitych nastpio poczenie dwch si psychicznych. Po pierwsze, to niezmiernie silne sowo, jakim jest ja", zostao uwolnione od purytaskiego rozumienia go w kontekcie samolubnoci i egocentryzmu. Przez wieki jego znaczenie negatywne byo wystarczajco silne, aby powstrzyma zdecydowan wikszo ludzi od jakiejkolwiek formy rozwoju osobistego. W latach siedemdziesitych okrelenia odnoszce si do pojcia indywidualnoci zaczto stosowa w sposb nieskrpowany. Pojawio si wiele nowych terminw, jak np. motywowanie siebie, samouzdrawianie, wiadomo siebie. Ta prosta zmiana oznaczaa uzyskanie dostpu do zaczarowanego ogrodu" naszego wntrza, po ktrym moglimy, z niewielk pomoc, nauczy si chodzi samodzielnie. Fascynacja ja" doprowadzona zostaa do skrajnoci. Aby sprawdzi, jak daleko zaprowadzi nas nasze nowe ja", tematem lat osiemdziesitych uczynilimy pobaanie sobie, czyli narcyzm. Narcystyczna atmosfera tego okresu sprawia, i uznalimy, e bez ogranicze moemy zaspokaja wszystkie nasze fizyczne potrzeby. Prbowalimy wszystkiego: Jak szybko moemy si wzbogaci? Jak szybko przekaza informacj? Jak szybko uda nam si przeistoczy Ziemi w stechnicyzowany wiat? Jak szybko moemy schudn? Jak szybko moemy wyzdrowie? Nawet owiecenie, ktre do tej pory byo uwiconym zadaniem i wymagao wielu wytonych stara, rozoonych na liczne wcielenia, uznano za co, co mona osign w tydzie, jeeli wystarczajco duo zapacimy. Jednak z nastaniem lat dziewidziesitych nasycilimy si ju pobaaniem sobie, a wahado ponownie wychylio si w stron wiata wewntrznego. W centrum uwagi znalaza si osobista ewolucja, ktrej celem stao si stworzenie jani wystarczajco silnej, aby by w wiecie, lecz nie ze wiata" i ktra moe rozkoszowa si cudownoci wiata materialnego bez niebezpieczestwa, e ulegnie jednej z wielu jego osabiajcych ducha iluzji. Rewolucja, inwolucja, narcyzm i ewolucja s czterema etapami budowania poczucia wasnej
95

wartoci i osigania dojrzaoci duchowej. Podejmujc codzienne decyzje, osoba duchowo dojrzaa w niezauwaalny sposb korzysta ze swoich wewntrznych osigni duchowych. Duchowe mylenie i praktyki s cile powizane z innymi obszarami ycia; wszystko staje si jednoci. Tempo przechodzenia kolejnych etapw moe by rne. Jednak bez wzgldu na to, czy kolejny etap zajmie nam kilka miesicy, czy kilka lat, napotkamy te same wyzwania zwizane z naszym usposobieniem, moralnoci i poszanowaniem siebie. Naszym zadaniem jest odkrywanie siebie, zrozumienie, dlaczego co ukrywamy, czemu mamy naogi i dlaczego win za wasne bdy obarczamy innych. Dlaczego sprawia nam trudno przyjmowanie lub prawienie komplementw lub dlaczego si wstydzimy. Musimy si nauczy by dumni ze swojego charakteru i osigni. Musimy pozna wasn natur, to, na jakie ustpstwa jestemy gotowi pj, gdzie s nasze granice i czy my sami je ustalilimy. Tworzenie tosamoci indywidualnej jest procesem odkrywania siebie i nie dotyczy dziedziczenia biologicznego ani kulturowego. Pierwszym stopniem na tej drodze jest rewolucja. Stopie pierwszy: rewolucja Rozwinicie poczucia wasnej wartoci wymaga rewolucji lub kilku mniejszych przeomw, kiedy to przestajemy podziela grupowy sposb mylenia i zaczynamy polega na sobie. Nagle zaczynamy dostrzega, e jestemy innego zdania ni nasza rodzina czy rwienicy. W obu tych przypadkach bdziemy mieli trudnoci z uwolnieniem si od energii grupowej, ktrych skala zalena jest od wielkoci grupy i jej determinacji w przeciwstawianiu si przejawom indywidualnoci. Wyrobienie sobie wasnego zdania, choby w wyniku maych rewolucji, ma ogromne znaczenie duchowe. O dojrzaoci duchowej czowieka nie wiadczy to, jak wyszukane s jego pogldy, lecz jego wasna autentyczno, odwaga w wyraaniu siebie i wierno swoim ideaom. Mwic o odwadze, nie mam na myli nieustpliwoci dwch prbujcych przelicytowa si osb - ten rodzaj zachowania naley do gry energetycznej zwizanej z drug czakr. W przeciwiestwie do tego rodzaju postawy dojrzao duchowa to umiejtno obrony swojego stanowiska wyraajcego autentyczne wewntrzne przekonanie. Jeny poprosi mnie o konsultacj, poniewa cierpia na wrzody. W trakcie sesji odebraam silne wraenie, e jest zwizany z kobiet, ktra amie wyznawane przez niego zasady moralne. Czuam, e ma potrzeb troszczenia si o ni, ale jednoczenie jest ni rozczarowany. W takim samym stopniu by rozczarowany samym sob, poniewa nie potrafi powiedzie jej o swoich uczuciach. Gdy podzieliam si z nim swoimi odczuciami, powiedzia, e Jane, jego partnerka, jest narkomank. Pozna j, gdy ju nie braa narkotykw. Po miesicu znajomoci wprowadzia si do niego. Przez nastpne dwa miesice wszystko wydawao si by dobrze, jednak potem zachowanie Jane ulego zmianie. Zapyta j, czy zacza ponownie co bra, ona jednak zaprzeczya, twierdzc, e ma zy humor, poniewa zamierza odej z pracy i jeszcze nie wie, co pniej bdzie robia. Z pocztku jej wierzy, jednak po pewnym czasie zauway, e z jego portfela znikaj pienidze. Gdy jej o tym powiedzia, Jane przyznaa, e potrzebowaa pienidzy na prowadzenie domu i przeprosia, e nie powiedziaa mu o tym wczeniej. Opowiadania Jerry'ego o kamstwach Jane trway p godziny. Poprosiam go, eby wycign wnioski. Odpowiedzia, e wczeniej, zanim pozna Jane, nie mia wrzodw. Powiedziaam, i jego problemem nie jest Jane, tylko fakt, e usilnie pragnie powiedzie jej o tym, e jej nie wierzy. Zamilk na chwil, po czym odpar, e nie chcia myle, e wrzody pojawiy si w zwizku z Jane. Poniewa uwaa, e nie powinno si opuszcza osoby w potrzebie, postanowi si ni opiekowa. W zwizku z tym ba si, e gdy powie jej o swoich odczuciach, ona odejdzie. Co wolisz utraci, zdrowie czy Jane?", zapytaam dodajc, e w istocie mwi jej o swoich uczuciach za porednictwem wrzodw. Dwa dni po naszym spotkaniu zadzwoni do mnie i poinformowa, e poprosi Jane, eby si wyprowadzia. Ze zdziwieniem
96

stwierdzi, e odczu ulg. Nie mylaem, e si na to zdobd, ale duej nie potrafiem tego cign. Ju wol by sam ni y w kamstwie". Dla Jerry'ego sprzeciwienie si Jane byo osobist rewolucj. Dziki temu dowiadczeniu nauczy si, e musi szanowa to, w co wierzy, i e w zwizku z tym ma odwag potrzebn do podejmowania odpowiednich decyzji. Gdy rozwijamy tego rodzaju moc wewntrzn, choby w niewielkim stopniu, atwiejsze staj si introspekcja i rozpoznanie siebie. W ten sposb zastpujemy wiadomo grupow wasnym wewntrznym lub intuicyjnym przewodnictwem. Gdy zatem proces budowania poczucia wasnej wartoci zostanie zapocztkowany, po nim nastpuje etap inwolucji. Stopie drugi: inwolucja Kade spotkanie lub nowe zajcie wymaga od wewntrznego ja" dookrelenia: W co naprawd wierz? Czego jeszcze o sobie mog si dowiedzie?". Dziki kadej nowej sytuacji do naszego wntrza napywaj informacje. W fazie inwolucji wiat zewntrzny oceniamy pod ktem wasnych potrzeb. Czsto w trakcie tego wewntrznego rozpoznania pojawia si potrzeba uregulowania stosunku do Boga i zastanowienia si nad celem ycia, wczeniej jednak musimy znale w sobie oparcie i wytrwao, aby sprosta konsekwencjom rozpoznania wewntrznego. Gdy na warsztatach zadawaam pytania pobudzajce do refleksji, cz uczestnikw przyznaa, e woli si wycofa i nie chce a tak dobrze siebie pozna. Mwili wtedy np. Nie wiem, nigdy si nad tym nie zastanawiaem", na co odpowiadaam: No, to teraz si zastanw!" Dlaczego tak czsto wystpuje tego typu reakcja? Poniewa poznanie siebie prowadzi do podjcia decyzji i dziaania, a wikszo ludzi nie czuje si na to gotowa. Na jednym z warsztatw poznaam Emm, kobiet okoo szedziesitki, ktra wanie zakoczya chemioterapi z powodu raka okrnicy. Miaa szecioro dzieci, z ktrych wszystkie byy ju dorose. Powiedziaa mi, e rak by dla niej inspiracj. W trakcie terapii zrozumiaa, e cho dzieci serdecznie j kochaj, to najwikszym uczuciem darz t jej cz, ktra im pomaga. Smutkiem przejmowao j to, e czworo z jej dzieci stwierdzio, e teraz musz znale kogo innego do pomocy na jej miejsce; pytay j, kiedy bdzie moga znowu chodzi. Emma zrozumiaa, e musi na nowo okreli, jak chce spenia rol we wasnym yciu i co jest jej potrzebne, aby wyzdrowie. Po rewolucji nastpi okres inwolucji, kiedy to czytaa wiele ksiek na temat samouzdrawiania i wiadomoci siebie. Zdaa sobie spraw, e ya dla dzieci, lecz teraz pragnie y dla siebie. Mino kilka miesicy, zanim wreszcie odwaya si zmieni zasady obowizujce do tej pory w domu. Oznajmia dzieciom, e nie maj ju co liczy na ni, jeeli chodzi o cig opiek nad niemowltami, e od tej pory nie bdzie ju przygotowywaa gwnych posikw i nie bdzie przerywaa tego, czym jest zajta, eby zaatwia ich sprawy. Niedugo potem przyznaa sobie prawo do mwienia nie". Jej dzieci byy tak bardzo zaniepokojone, e zwoay zebranie rodzinne (zebranie wsplnoty), aby si do tego ustosunkowa. Emma wytrwaa przy swoim postanowieniu i powiedziaa dzieciom, e bd musiay pogodzi si z faktem, e jest zarwno matk, jak i indywidualn osob, a jako matka przechodzi od teraz na stae na emerytur. Historia Emmy pokazuje, jak po etapie inwolucji wyania si nowy, narcystyczny obraz siebie. Stopie trzeci: narcyzm Mimo e narcyzm nie wywouje dobrych skojarze, bywa wyjtkowo potrzebn energi w budowaniu silnego poczucia wasnego ja. Tworzenie nowego obrazu siebie poprzez zmian fryzury czy sposobu ubierania si, a take dziki treningowi wiadczy o tym, e zmiany zachodz rwnie w nas samych. Znajdujc si w tym stanie, podatni na zranienie, jestemy naraeni na silne reakcje krytyczne ze strony naszej wsplnoty. Energia narcyzmu daje nam jednak oparcie, umoliwiajc kontynuowanie procesu przemiany i ustalanie nowych granic, mimo sprzeciww. Zmiany zachodzce na tym etapie przygotowuj nas do waniejszego
97

przeobraenia wewntrznego. Ten etap bardzo adnie opisa Gary, uczestnik jednego z warsztatw. Gary by muzykiem i wystpowa na scenie. Do tej pory zawsze nosi na koncertach dinsy i podkoszulki, nagle jednak zacz ubiera si uroczycie. Cho oblewa go zimny pot na sam myl, e amie zasady obowizujce w jego grupie, postrzega t zmian jako wany krok na drodze rozwoju osobistego, gdy postanowi sprbowa, jak to jest by podziwianym. W rzeczywistoci nie chodzio mu o podziw, lecz o uwolnienie si spod presji, jak wywierali na niego jego przyjaciele podtrzymujcy jego skromny wizerunek. Gary powiedzia take, e jest homoseksualist. Gdy zapytaam, czy w tej kwestii jest szczery wobec swojej rodziny, odpowiedzia: Jeszcze nie. Gdy nabior wystarczajco duo pewnoci, by si ubiera tak jak chc, zaczn zbiera siy, by by tym, kim chc by. Wierz w siebie coraz bardziej". Stawanie si sob jest charakterystyczne dla czwartego stopnia: ewolucji. Stopie czwarty: ewolucja Ostatni stopie budowania poczucia wasnej wartoci ma charakter wewntrzny. Osoby, ktre potrafi dochowa wiernoci swoim zasadom, zachowa poczucie godnoci i wiar, zachowujc jednoczenie pen moc wasnego ducha, s osobami rozwinitymi wewntrznie. Przykadem takiego rozwoju s: Gandhi, Matka Teresa i Nelson Mandela. wiat oczywicie peen jest osb mniej sawnych, ktre osigny ten poziom wiary w siebie, jednak duch tych trzech przej kontrol nad otoczeniem, dajc wyraz swojej mocy. Nawiasem mwic, kad z nich w pewnym okresie ich rozwoju uwaano za narcystyczn. Matk Teres, na przykad, w modoci dwa razy zmuszono do opuszczenia zakonu, gdy jej wizja suenia biednym bya odmienna i nie do przyjcia dla sistr. Sdzono o niej, e jest narcystyczna, skupiona tylko na sobie. Musiaa przej przez etap gbokiej refleksji duchowej, a gdy przyszed odpowiedni czas, posuchaa intuicji. Podobnie jak Gandhi i Mandela, wesza w okres ewolucji, w czasie ktrego jej osobowo staa si person" - archetypow si, z ktrej miliony ludzi mogy czerpa inspiracj. Kiedy duch przejmuje kierownictwo, wiat podporzdkowuje si jego sile. Wyzwania na drodze ku osobistej mocy Nie tak atwo jest zrozumie siebie, osign niezaleno i rozwin szacunek dla siebie, cho na proces ten skadaj si tylko cztery stopnie. Trzecia czakra jest pena ambicji, poczucia odpowiedzialnoci i szacunku wzgldem swoich dobrych cech i saboci, ale take lkw i tajemnic, ktrym jeszcze nie jestemy gotowi stawi czoa. Poniewa czsto jestemy rozdarci przez wewntrzne konflikty, ze strachem stajemy przed zadaniem stania si pustymi, abymy mogli na nowo zosta napenieni", przed prb wyzbycia si starych przyzwyczaje i wyobrae na wasny temat, aby z dreniem narodzi si na nowo. Niezaleno i dojrzao s czym o wiele gbszym ni zdrowie psychiczne. Kroczenie drog samopoznania i nauki jzyka symboli jest istotnym zadaniem duchowym, ktre prowadzi do wzrostu poczucia wasnej wartoci. Opowiem Warn histori Chucka, ktr uwielbiam, gdy doskonale pokazuje, na czym polega szacunek do siebie. Chuck pochodzi z pielgnujcej tradycj wschodnioeuropejskiej rodziny. Wpyw rodziny by bardzo silny na wszelkich paszczyznach: od spoecznej po religijn. Wymagano od dzieci, by, gdy dorosn, byy podobne do rodzicw. Chuck nie przystawa do rodziny, nie interesoway go ani sport, ani spotkania przy piwie. Pocigay go idee liberalne i osoby, ktre te idee wyznaway. Ju w okresie szkoy redniej prowadzi podwjne ycie, oddzielajc swoje zainteresowania i przyjanie od ycia domowego. Pod koniec szkoy uwiadomi sobie, e jest gejem, co wzmocnio w nim potrzeb odseparowania ycia osobistego od rodzinnego, poniewa wiedzia, e rodzina nie poradzi sobie z jego homoseksualizmem. Odszed z domu i wyjecha za granic, gdzie pracowa jako nauczyciel i pozna kilka jzykw.
98

Gdy na stae powrci do miasta rodzinnego, mia na swoim koncie due osignicia akademickie, nieustannie jednak odczuwa przygnbienie. Gdy go poznaam, mia wyran potrzeb zakoczenia podrowania i zagbienia si w sobie. Rozmawialimy o jego yciu patrzc na nie z symbolicznego punktu widzenia; ustalilimy, e motywacj do wyjazdu za granic bya opinia wyrzutka, jak mia w rodzinie. Rozpaczliwie pragn by przez ni akceptowany, wiedzia jednak, e najpierw sam musi siebie zaakceptowa. Nadal nie mg y otwarcie jako gej, co go niepokoio, gdy jak stwierdzi: Nie mog powiedzie, e zaakceptowaem fakt bycia homoseksualist, jeeli jedynymi osobami, ktre o tym wiedz, s moi znajomi, rwnie geje. Najbardziej boj si tego, e kiedy si przyjrz swoim uczuciom, to moe si okaza, e tak naprawd nie akceptuj sam siebie. Co wtedy zrobi?" Chuck z zapaem studiowa mistycyzm i wid ycie duchowe, ktre obejmowao modlitw, medytacj i praktyki religijne w kociele. Zaproponowaam, aby odby pielgrzymk do miejsc, o ktrych lubi czyta, i eby akceptacj siebie uczyni swoim celem duchowym. Zacytowa swojego przyjaciela, ktry powiedzia: Pielgrzymka jest mistycyzmem zewntrznym, podobnie jak mistycyzm jest pielgrzymk wewntrzn". W lecie Chuck polecia do Europy, aby odwiedzi Fatim, Lourdes oraz inne miejsca, ktre uwaa za wite. W kadym z nich przeprowadzi rytua duchowy, w trakcie ktrego symbolicznie uwalnia bolesn cz przeszoci i prosi o zdolno do penego zaakceptowania siebie. Powrci do domu odmieniony. By wolny i peen ycia. Zrzuci z siebie cie i miao si wraenie, e bije od niego blask. Pierwsz rzecz, ktr zrobi po powrocie, byo zaproszenie rodziny po to, by powiedzie jej, e jest gejem. By przygotowany na rne reakcje, jednak ku jego radoci rodzina zaakceptowaa t wiadomo. Duchowa podr Chucka przyniosa mu uwolnienie od przeszoci i lkw o przyszo, a take gbok wiar w siebie. Wszyscy odbywamy swojego rodzaju pielgrzymk, cho zapewne nie jest konieczne fizyczne podrowanie do witych miejsc i przeprowadzanie rytuaw w celu uwolnienia od przeszoci. Konieczne jest jednak podrowanie duchowe w celu zrzucenia z siebie ciaru lkw, ktre uniemoliwiaj nam dostrzeenie pikna naszego ycia, a take odcinaj nas od uzdrowienia i akceptacji siebie. W ten sposb moemy podrowa codziennie w modlitwach i medytacjach. Nieyjca ju poetka Dorothy Parker stwierdzia kiedy: Nienawidz pisania. Kocham to, co napisaam". To samo mona powiedzie o rozwoju mocy osobistej - gdy j osigamy, czujemy si jak w niebie, lecz droga, ktra do niej prowadzi, jest duga i uciliwa. ycie nieubaganie kae nam zrozumie znaczenie sw Poloniusza Sobie wierny bd". ycie pozbawione mocy osobistej jest dowiadczeniem przeraajcym i bolesnym. Kierowanie si intuicj nie zwalnia nas z obowizku przyjrzenia si swoim lkom. W procesie stawania si pen osob nie ma drogi, ktra wiodaby na skrty. Umiejtno kierowania si intuicj nie jest rozwizaniem naszych problemw. Jest naturaln konsekwencj poczucia wasnej godnoci. Biologicznie jestemy przygotowani na przyjcie prawdy, e ciao korzysta, gdy korzysta nasz duch. Trzecia czakra reprezentuje uniwersaln prawd: Szanuj siebie", ktr swoim symbolicznym znaczeniem wspieraj sefiry Necach i Hod oraz sakrament bierzmowania. Gdy mamy ju si i wytrwao pynce z ycia penego poczucia wasnej godnoci, zdolnoci intuicyjne pojawi si samoistnie. Odpowiedz na pytania: 1. Czy lubisz siebie? Jeeli nie, to okrel, czego w sobie nie lubisz i dlaczego? Czy jeste zaangaowany/a w zmian tego, czego w sobie nie lubisz? 2. Czy jeste szczery/a? Czy zawsze obiektywnie przedstawiasz prawd? Jeeli nie, to dlaczego? 3. Czy krytykujesz innych? Czy obwiniasz innych po to, aby chroni siebie? 4. Czy potrafisz przyzna si do bdu? Czy jeste otwarty/a na uwagi kierowane pod Twoim adresem?
99

5. Czy potrzebujesz uznania innych? Jeeli tak, to dlaczego? 6. Czy uwaasz siebie za osob siln czy sab? Czy dbasz o siebie? Jeeli nie, to dlaczego? 7. Czy zwizae/a si kiedy z osob, ktrej w rzeczywistoci nie kochae/a, po to, aby unikn samotnoci? 8. Czy szanujesz siebie? Czy potrafisz zdecydowa si na wprowadzenie zmian w swoim yciu, a nastpnie wytrwa w tym postanowieniu? 9. Czy boisz si odpowiedzialnoci? Czy czujesz si odpowiedzialny/a za wszystkich i za wszystko? 10. Czy czsto mylisz o prowadzeniu innego ycia? Jeeli tak, to czy robisz wszystko, aby zmieni swoje ycie, czy si poddae/a?

100

Rozdzia 4

Czakra czwarta: moc uczu


Czwarta czakra zasila cay ukad energetyczny czowieka. Jako czakra rodka poredniczy pomidzy ciaem i psychik decydujc o ich sile i zdrowiu. Jej energia ma charakter uczuciowy i stymuluje rozwj emocjonalny. Czwarta czakra jest odpowiedzialna za dowiadczenia, dziki ktrym uczymy si mioci i wspczucia, a take zaczynamy rozumie, e najwiksz si jest mio. Umiejscowienie: rodek klatki piersiowej. Odpowiedniki fizyczne: serce i ukad krenia, ebra, piersi, grasica, puca, barki, ramiona, donie, przepona. Energetyczne powizania z emocjami i umysem: Czwarta czakra odpowiada za uczucia, ktre w wikszym stopniu ni doznania umysowe wpywaj na jako ycia. Jako dzieci wyraamy nasz stosunek do otoczenia poprzez rne uczucia i emocje: mio, wspczucie, zaufanie, nadziej, rozpacz, nienawi, zazdro i lk. Jako doroli stajemy przed zadaniem stworzenia wewntrz siebie trwaego rodowiska emocjonalnego, ktre zapewni nam oparcie i pozwoli dziaa wiadomie i ze wspczuciem. Znaczenie symboliczne: Czwarta czakra, bardziej ni pozostae orodki energetyczne, odpowiada za nasz zdolno do wybaczenia" i dopuszczenia Boga". Pod wpywem jej energii dostrzegamy, e osobiste wyzwania emocjonalne, przed jakimi stajemy, s czci Boskiego planu, ktrego celem jest rozwijanie naszej wiadomoci. Uwalniajc bl emocjonalny i rezygnujc z dociekania, dlaczego dzieje si tak, jak si dzieje, osigamy stan wewntrznego spokoju. Jednak aby dowiadczy tego spokoju, musimy dopuci do siebie uzdrawiajc energi wybaczenia i zrezygnowa z domagania si ludzkiej sprawiedliwoci. Powizanie z sakramentami i sefirami: czwarta czakra odpowiada sefirze Tiferet, aspektom takich cech Boskich, jak pikno i wspczucie. Jej energia symbolizuje serce Boga, nieprzerwany strumie oywczej energii ycia. Sakrament maestwa jest zgodny z energi czwartej czakry. Jako archetyp, maestwo oznacza przede wszystkim wi ze sob, wewntrzny zwizek z dusz. Zadanie, jakie si wie z czwart czakr, jest podobne do zadania czcego si z trzeci czakr, z t rnic, e ma bardziej duchowy charakter. Trzecia czakra koncentruje si na poznaniu siebie w kontekcie relacji ze wiatem zewntrznym, natomiast czakra czwarta dotyczy naszego wiata wewntrznego, emocjonalnych reakcji na wasne myli, pomysy, postawy i natchnienie, a take tego, w jaki sposb zaspokajamy swoje potrzeby emocjonalne. Opanowanie tego poziomu ma decydujce znaczenie w tworzeniu zdrowych relacji z innymi. Gwne lki: lk przed samotnoci, zaangaowaniem i podaniem za gosem serca". Obawa przed niezdolnoci do obrony siebie, lk przed urazem emocjonalnym, saboci emocjonaln i zdrad. Utrata energii w czakrze czwartej moe wywoa zazdro, rozgoryczenie, zo, nienawi i niezdolno do wybaczania sobie i innym. Podstawowe wartoci: mio, przebaczenie, wspczucie, zaangaowanie, natchnienie, nadzieja, zaufanie, zdolno do uzdrawiania siebie i innych. Uniwersalna prawda: Poniewa Mio jest si Bosk", czwarta czakra jest centralnym punktem ukadu energetycznego czowieka. Panuje oglny pogld, e inteligencja lub energia umysowa" peni rol nadrzdn w stosunku do uczu, jednak w rzeczywistoci to energia emocjonalna jest motorem dla ludzkiego ciaa i ducha. Mio w najczystszej postaci jest bezwarunkowa i stanowi istot boskoci z jej niewyczerpan zdolnoci wybaczania i odpowiadania na nasze modlitwy. Nasze serca stworzone s do tego, aby wyraa pikno i wspczucie, aby wybacza i kocha. Postpowanie innego rodzaju jest sprzeczne z natur duchow. Nie rodzimy si z umiejtnoci kochania, lecz uczymy si jej przez cae ycie. Energia mioci
101

jest czyst moc. Mio w rwnym stopniu pociga nas, jak i przeraa. Mio nas napdza, kontroluje, inspiruje, uzdrawia i niszczy. Jest paliwem dla ciaa fizycznego i duchowego. Kade wyzwanie yciowe jest lekcj mioci. To, jak odpowiadamy na te wyzwania, jest zapisywane w naszej tkance, zdrowie wic jest konsekwencj decyzji yciowych. Opanowanie mocy mioci Poniewa mio posiada wielk moc, dlatego odkrywamy j stopniowo. Kada lekcja wprowadza nas na kolejny poziom jej intensywnoci; poznajemy rne jej formy: wybaczanie, wspczucie, wspaniaomylno, yczliwo, trosk o siebie i innych. Te stopnie odpowiadaj budowie ukadu czakr. Najpierw poznajemy mio w naszej wsplnocie, otrzymujc j od czonkw rodziny. Mio wsplnoty potrafi by bezwarunkowa, jednak na og jest zwizana z oczekiwaniem lojalnoci i wspierania grupy. W rozumieniu wsplnoty mio jest energi, ktr wymienia si w jej obrbie. Gdy budzi si druga czakra i poznajemy wizi przyjani, mio si rozrasta i zaczyna obejmowa osoby z zewntrz". Wyraamy mio poprzez dzielenie si ni i troszczenie o osoby, z ktrymi nie cz nas wizy krwi. A gdy budzi si czakra trzecia, odkrywamy mio do rzeczy zewntrznych, zwizanych z naszymi potrzebami osobistymi, fizycznymi i materialnymi, ktre mog dotyczy sportu, nauki, mody, spotka, przyjani, pracy, domu i ciaa. Trzy pierwsze czakry dotycz mioci w wiecie zewntrznym. W przeszoci do ycia w naszej kulturze wystarczay te trzy rodzaje mioci. Bardzo niewiele osb potrzebowao czego wicej ponad mio wsplnoty i partnera. Wraz z pojawieniem si psychoterapii i ruchw duchowych zaczto dostrzega, e mio wpywa na sprawno biologiczn, a by moe nawet j okrela. Mio pomaga uzdrawia siebie i innych. Kryzysy yciowe, ktre w swej istocie dotycz mioci, takie jak rozwd, mier ukochanej osoby, wykorzystywanie emocjonalne, porzucenie lub cudzostwo s czsto przyczyn choroby, a nie tylko przypadkowym wydarzeniem, ktre j poprzedza. Uzdrowienie fizyczne wymaga i czsto domaga si uleczenia sfery uczu. Czterdziestosiedmioletni ciela Jack zainwestowa wszystkie swoje oszczdnoci w interes swojego kuzyna Grega. Powiedzia, e sam nie zna si na biznesie, a Greg zawsze sprawia wraenie, jakby dokadnie wiedzia, w co zainwestowa pienidze, ponadto obieca mu, e to due przedsiwzicie przyniesie zyski, ktre pozwol Jackowi przej na wczeniejsz emerytur. ona Jacka, Lynn, nie bya przekonana do pomysu zainwestowania wszystkich wsplnych oszczdnoci w projekt, ktry nie gwarantowa zwrotu pienidzy, jednak Jack ufa swojemu kuzynowi i czu, e wszystko bdzie przebiegao zgodnie z planem. Po czterech miesicach okazao si, e inwestycja si nie powioda, a Greg znikn. Dwa miesice po tym wydarzeniu Jack uleg w pracy wypadkowi i uszkodzi sobie krzy. Zacz cierpie na nadcinienie, zamkn si w sobie i przejawia objawy depresji. Pojawi si na jednym z moich warsztatw razem z Lynn, ktra zdesperowana zmusia go do przyjcia, szukajc sposobu na wyrwanie ma ze stanu odrtwienia. Przyczyny niektrych dolegliwoci s tak oczywiste, e kada osoba postronna potrafi powiza je z konkretnymi wydarzeniami. Problemy finansowe Jacka w poczeniu z poczuciem wykorzystania przez kuzyna zawadny jego psychik, powodujc osabienie krzya i nerwu kulszowego. Gniew przyczyni si do rozwoju nadcinienia. Zadrcza si wyrzutami sumienia, e tak naiwnie uwierzy w obietnice kuzyna. Choroba serca Jacka bya spowodowana oszustwem Grega i poczuciem, e sprawi onie zawd. Gdy poruszyam temat wybaczenia, Jack sta si tak rozdraniony, e przerwa mi i zapyta, czy moe wyj. Nie chciaam, eby wychodzi, bo wiedziaam, jak wane s wskazwki, ktre chciaam mu przekaza, lecz spojrzawszy na jego twarz zrozumiaam, e gdyby pozosta duej, poczuby si jeszcze bardziej skrpowany. Zamiast mnie do Jacka zwrcia si Lynn, zachowujc si tak, jakby nikogo poza nimi nie byo w pomieszczeniu. Wzia go za rk i po102

wiedziaa, e chocia Jack potpia siebie za co, co uzna za gupot, to jednak jego dziaanie wypywao z mioci. Nie wierz, e akt mioci moe by ukarany blem - kontynuowaa jestem pewna, e gdy spojrzysz na to z innej strony i zobaczysz, e swoim dziaaniem wspierae kogo, kogo kochasz, wtedy si okae, e to jest w jaki sposb dla nas dobre. Nie chc, aby zo, jak czujesz do kuzyna, zniszczya nasze ycie. Prosz, postarajmy si y dalej". Jack rozpaka si, proszc o wybaczenie i dzikujc onie. Inni uczestnicy warsztatw byli take gboko poruszeni. Zrobilimy przerw, aby Jack i Lynn mogli mie chwil dla siebie. Gdy wychodziam z sali, Lynn przywoaa mnie i powiedziaa: Myl, e ju pjdziemy. Wiem, e damy sobie rad". Kilka miesicy pniej ponownie nawizaam z nimi kontakt, aby si dowiedzie, co u nich sycha. Lynn powiedziaa, e Jack wrci do pracy i e krzy nadal sprawia mu troch kopotw, cho nie boli ju tak bardzo. Cinienie krwi unormowao si, a depresja mina. Oboje czuli si wyjtkowo dobrze w obliczu finansowego niepowodzenia, poniewa wybaczyli sobie i kuzynowi i skoncentrowali si na swoim yciu. Greg si nie odezwa, jednak podejrzewamy, e to wydarzenie daje mu teraz wicej do mylenia ni nam". Ta historia jest przykadem oddziaywania duchowej energii orodka serca. Mio, jaka pyna z serca Lynn do ciaa Jacka, pomoga mu wybaczy sobie i kuzynowi i pogodzi si z yciem. Droga do boskoci wiedzie poprzez mio do siebie Stwierdzenie: Nie moesz kocha innych, jeeli nie potrafisz kocha siebie" jest oglnie znane. Jednak dla wikszoci osb kochanie siebie jest pojciem mglistym. Mio do siebie najczciej wyraamy w sposb materialny - poprzez kupowanie sobie rnych rzeczy lub organizowanie ekstrawaganckich wakacji. Nagradzanie siebie wycieczkami i zabawkami jest jednak mioci trzeciej czakry - korzystaniem z przyjemnoci fizycznej w celu wyraenia akceptacji siebie. Mimo e nagradzanie siebie jest czym przyjemnym, moe nas odciga od wysuchania gosu serca wwczas, gdy istnieje potrzeba przyjrzenia si sytuacji w zwizku partnerskim, w pracy lub innej trudnej okolicznoci, ktra ma wpyw na nasze zdrowie. Kochanie siebie jest zadaniem zwizanym z czwart czakr i oznacza suchanie uczu i wskaza duchowych wypywajcych z serca. Gdy istnieje potrzeba uzdrowienia, serce kieruje nasz uwag najczciej na archetyp zranionego dziecka". Zranione dziecko" w kadym z nas przechowuje zaburzone lub zablokowane wzorce emocjonalne, bolesne wspomnienia, negatywne postawy i zaburzone wyobraenia na nasz temat, ktre maj swoje rda w dziecistwie i wieku modzieczym. Jako doroli, niewiadomie nadal moemy stosowa te wzorce, aczkolwiek w innej formie. Na przykad lk przed opuszczeniem staje si zazdroci, a wykorzystanie seksualne - zaburzonym stosunkiem do seksu, czsto powodujcym powtrzenie takich samych atakw gwatu na wasnych dzieciach. Negatywny wizerunek wasnej osoby moe si sta pniej przyczyn anoreksji, otyoci, alkoholizmu i innych uzalenie, a take obsesyjnego lku przed niepowodzeniem. Takie wzorce mog zniszczy nasze zwizki uczuciowe, ycie osobiste i zawodowe, a take zdrowie. Kochanie siebie polega przede wszystkim na konfrontacji z si archetypow, jak jest w naszej psychice zranione dziecko, i zniesieniu wadzy, jak nad nami posiada. Jeeli ta sytuacja nie zostanie uzdrowiona, poczucie zranienia nie pozwoli nam si uwolni od przeszoci. Derek jest trzydziestosiedmioletnim biznesmenem. Uczestniczy w jednym z moich warsztatw, poniewa chcia sobie poradzi z bolesnymi wspomnieniami z dziecistwa. Jako dziecko Derek by maltretowany. Bito go i nie dawano mu jedzenia, gdy by godny. Karano, zmuszajc do noszenia za maych butw. Derek odszed z domu po ukoczeniu szkoy redniej, skoczy studia i zosta przedstawicielem handlowym. Gdy go poznaam, prowadzi udane ycie maeskie i mia dwjk maych dzieci. Powiedzia, e nadszed czas na to, by si upora ze wspomnieniami z dziecistwa, wobec ktrych do tej pory udawao mu si utrzyma dystans, tak jak do rodzicw. Niedawno zmar jego
103

ojciec, a matka chciaa ponownie nawiza z nim kontakt. Derek zgodzi si z ni spotka. Gdy byli razem, domaga si od matki, by mu powiedziaa, dlaczego w dziecistwie by tak okropnie traktowany. Pocztkowo matka temu zaprzeczya, pniej stwierdzia, e gdyby wiedziaa, e by nieszczliwy, na pewno by mu jako pomoga. Ostatecznie jednak ca win za te kilka incydentw" obarczya ojca. W kocu zdenerwowaa si na Dereka, e jest zbyt dla niej surowy, szczeglnie po tym, jak zostaa wdow. Takie zachowanie wobec wasnego dorosego dziecka jest typowe dla toksycznego" rodzica. Derek z uwag wysucha mojego wykadu na temat wspomnie indywidualnych i grupowych. Nie uwaa, aby jego rodzice byli li, postrzega ich jako osoby przeraone, ktre nie zdaway sobie sprawy z konsekwencji swojego zachowania. Pod koniec warsztatw Derek powiedzia, e jest za nie bardzo wdziczny i e day mu one wiele do mylenia. Po czterech czy piciu miesicach Derek przysa mi krtki list, w ktrym stwierdzi, e ycie jest zbyt krtkie, aby si rozwodzi nad bolesnymi wspomnieniami, i wyrazi przekonanie, e pojawienie si matki w jego yciu jest dobr okazj do tego, aby poprzez wasne maestwo i partnerstwo pokaza jej inny, oparty na mioci sposb ycia. Regularnie spotyka si z matk i wierzy, e wkrtce wszystko bdzie dobrze". Historia Dereka opowiada o uzdrawiajcym przewodnictwie, ktrego rdem jest sefira Tiferet, a ktre powiedziao mu, e powinien na nowo okreli swoje uczucia zwizane ze wspomnieniami z dziecistwa. Tak samo jak u Dereka, to przewodnictwo pojawia si u kadego z nas, gdy jestemy wystarczajco dojrzali, aby za nim pody. Suchanie intuicji jest najlepsz metod zapobiegania chorobom. Energie duchowe, obecne w sercu Dereka, ostrzegy go, e negatywne wspomnienia zagraaj jego zdrowiu fizycznemu. Kady posiada intuicyjny system ostrzegania - rzadko zdarza si, aby nie uprzedzi nas on o negatywnych prdach, ktre mog nas zrani, i by nie pokaza nam, jak moemy si uwolni od negatywnych energii, aby zapobiec chorobie fizycznej. Uzdrowienie moe nastpi poprzez wybaczenie. ycie i nauki Jezusa pokazuj, e wybaczenie jest aktem nie tylko duchowego wyzwolenia, ale take fizycznego uzdrowienia. W procesie zdrowienia wybaczenie nie jest wic tylko pewn moliwoci, z ktrej moemy skorzysta lub nie, lecz absolutn koniecznoci. Jezus u swoich pacjentw zawsze najpierw leczy uczucia, a uzdrowienie fizyczne nastpowao w sposb naturalny. Chocia wielu teologw i nauczycieli religii uwaa, e uzdrowienia, jakich dokona Jezus, byy nagrod za przyznanie si do winy, to jednak wybaczenie jest istotnym aktem duchowym, bez ktrego chory nie bdzie mg przyj uzdrawiajcej mocy mioci. Kochanie siebie oznacza trosk o siebie polegajc na wybaczaniu ludziom, ktrzy nas kiedy zranili, tak by te wydarzenia przestay nam szkodzi. Krzywdy te bowiem nie szkodz im, lecz nam samym. Uniezalenienie si od przeszych wydarze pozwala nam zmieni nasz relacj z Bogiem - z dziecicej, zwizanej z pierwszymi trzema czakrami, na tak, w jakiej wspdziaamy z Bogiem, wyraajc mio i wspczucie zwizane z czakr czwart. Energie czwartej czakry wspieraj dojrzewanie duchowe oraz pozwalaj nam wyj poza ograniczenia relacji z Bogiem, ktra opiera si na schemacie: rodzic - dziecko i na modlitwach o zrozumienie przyczyn wydarze. Zranione dziecko postrzega Boga jako system karzconagradzajcy, gdzie wszystkie bolesne dowiadczenia maj swoje logiczne, w rozumieniu czowieka, wytumaczenie. Zranione dziecko nie rozumie, e w kadym dowiadczeniu, jakkolwiek by byo bolesne, zawarte jest przesanie duchowe. Dopki nie przestaniemy myle jak zranione dzieci, nasza mio bdzie uwarunkowana i bdzie jej towarzyszy strach przed utrat. Caa nasza kultura ewoluuje, zmieniajc sposb postrzegania urazw i cierpie. Gdy identyfikujemy si z energi wasnych bolesnych przey, trudno jest nam wyrwa si spod ich negatywnego wpywu, zosta uzdrowionym i nabra mocy. Nastaa epoka czwartej czakry",
104

jednak nasza kultura nie uleczya jeszcze swoich ran i nie osigna dojrzaoci duchowej. Rozbudzenie samowiadomoci Moemy opanowa czwart czakr uczc si zwizanych z ni lekcji. Gdy udajemy si do wntrza naszego serca, musimy odoy na bok utarte wzorce mylowe, ktre byy zwizane z trzema niszymi czakrami, w szczeglnoci z czakr wsplnoty. Nie chroni nas ju zwyczajowe stwierdzenia, takie jak np. Moim priorytetem s potrzeby rodziny" lub: Nie mog zmieni pracy, poniewa dziki niej zapewniam onie poczucie bezpieczestwa". U wrt serca wita nas jedno, jedyne pytanie: A co ze mn?" Staje si ono wezwaniem, ktre pozwala ody stumionym, cho skrztnie przechowywanym przez lata uczuciom. Potrafi one w jednej chwili nada nowy kierunek naszemu yciu. Moemy usiowa odzyska poczucie bezpieczestwa, jakie dawaa nam wiadomo grupowa, jednak nie jest ju ona w stanie nas zadowoli. Stajemy przed przeraajcym zadaniem poznania siebie przez odkrywanie swej emocjonalnej natury. Dzieje si to w relacji z samym sob, bez moliwoci odniesienia si do kogokolwiek lub czegokolwiek. Z pomoc lub bez, musimy odpowiedzie sobie na pytania: Co lubi? Co kocham? Co daje mi poczucie szczcia? Czego potrzebuj dla utrzymania rwnowagi? Jakie s moje mocne strony? Czy mog na sobie polega? Jakie s moje saboci? Dlaczego robi wanie to, co robi? Dlaczego potrzebuj uwagi i uznania innych? Czy jestem do silny, aby by z drug osob, szanujc jednoczenie wasne potrzeby emocjonalne? Te wartoci rni si od wyznawanych przez wiadomo grupow, ktra kae nam pyta: Co lubi w porwnaniu z innymi? Na ile mog by niezaleny, pozostajc nadal atrakcyjnym dla innych? Czego potrzebuj od innych, aby by szczliwym? Co musz w sobie zmieni, aby kto mnie pokocha? Z trudnoci przychodzi nam badanie kwestii dotyczcych nas samych, poniewa wiemy, e znalezienie odpowiedzi bdzie wymagao wprowadzenia zmian. Zanim nastay lata szedziesite, ten rodzaj poznawania siebie by przywilejem jedynie wskiej grupy spoecznej: mistykw, artystw, filozofw i innych ludzi twrczego ducha. Poznawanie wasnego ja powoduje przemian wiadomoci, w efekcie ktrej wielu artystw i mistykw przeywao osobiste dramaty. Nierzadko dowiadczali oni depresji, rozpaczy, halucynacji, wizji, myli samobjczych i emocjonalnego zamtu, ale take stanw poszerzonej wiadomoci w poczeniu z ekstaz fizyczn i duchow. Panowa wwczas pogld, e rozbudzenie duchowe jest drog dla wybranych" i e dla normalnego czowieka podanie ni oznacza zbyt wiele wyrzecze, a korzyci s wtpliwe. Jednak rewolucja lat szedziesitych sprawia, e miliony ludzi zaczy zadawa sobie pytanie: A co ze mn?". Dziki nowym deniom do rozbudzenia ludzkiej wiadomoci nasza kultura przekroczya symboliczny prg czwartej czakry. Ruch ten wydoby na wiato dzienne tajemnice naszego serca, szczegy bolesnych dowiadcze z dziecistwa, ktre ksztatuj doros osobowo. Nie dziwi fakt, e wraz z wejciem w obszar czwartej czakry pojawia si fala rozwodw. Miejsce archetypu maestwa zajo partnerstwo. Wspczeni partnerzy oczekuj od siebie silnego poczucia ja, a nie wyrzeczenia si siebie, charakterystycznego dla maestwa tradycyjnego. W znaczeniu symbolicznym sakrament maestwa to przede wszystkim silny zwizek z samym sob, wasnym duchem i osobowoci. Tylko wtedy, kiedy dobrze rozumiemy siebie, moemy stworzy udany zwizek z drug osob. Wzrost liczby rozwodw wynika zatem bezporednio z otworzenia si na energi czwartej czakry, ktra po raz pierwszy kieruje ludzi ku poznaniu samych siebie. Wielu ludzi za przyczyn rozkadu swojego maestwa podaje to, e ich partnerzy nie pomagali im w realizacji potrzeb emocjonalnych, psychicznych i intelektualnych. W rezultacie ludzie ci postanowili szuka prawdziwego partnerstwa. Otworzenie czwartej czakry spowodowao take zmian naszych pogldw na temat zdrowia, leczenia i przyczyn chorb. Wczeniej rde schorze dopatrywano si w genach i zarazkach 105

elementach trzech pierwszych czakr. Teraz za ich przyczyny uwaa si toksyczny poziom stresu emocjonalnego. Uzdrowienie zaczyna si od naprawienia szkd emocjonalnych. Nasze medyczne podejcie do zdrowia zostao zmienione w wyniku oddziaywania energii czakry serca. Ponisza historia ilustruje t zmian. Na jednych z moich warsztatw poznaam lekarza o imieniu Perry. Perry duo czasu powica pacjentom, w zwizku z czym cierpia na typowe w takich wypadkach objawy stresu. Gdy do wiata medycznego coraz czciej zaczy dociera informacje o teoriach i praktykach alternatywnych, Perry troch o tym poczyta, jednak nadal kierowa pacjentw na leczenie konwencjonalne, gdy nie posiada dostatecznej wiedzy, potrzebnej do zalecania nowych metod. Pi lat wczeniej Perry zdecydowa si na uczestniczenie w seminarium powiconym alternatywnym formom terapii. By nie tylko pod wraeniem naukowej solidnoci prezentowanego materiau, lecz take zaskoczony opisami przypadkw, przedstawionymi przez innych lekarzy. Po powrocie do pracy zmieni swoje podejcie do pacjentw i zacz inaczej ich traktowa. Podczas badania pyta o ich problemy yciowe. Czyta ksiki traktujce o holistycznym podejciu do zdrowia i uczestniczy w nastpnych wykadach i seminariach, ktrych tematem byy emocjonalne aspekty chorb, co wydawao mu si rzecz najbardziej interesujc. Stopniowo Perry zacz traci przekonanie do leczenia konwencjonalnego. Chcia si podzieli swoimi wtpliwociami z kolegami, jednak nie wykazywali oni adnego zainteresowania. Osign punkt, w ktrym ju nie czu si dobrze, wypisujc recepty i skierowania, jednoczenie nie mia jeszcze dostatecznej wiedzy, by zaleca pacjentom inne metody. Coraz mniej chtnie przychodzi do pracy i myla o zerwaniu z praktyk medyczn. Pewnego dnia, kiedy przygotowywa si do wizyty kolejnego pacjenta, pidziesiciodwuletni Perry przy wasnym biurku dozna zawau serca. W trakcie leczenia poprosi o spotkanie z psychoterapeut i konsultantem duchowym. Przez kilka miesicy bra udzia w zaleconych przez nich terapiach, po czym wystpi o zgod na zawieszenie praktyki. W tym czasie studiowa alternatywne metody opieki zdrowotnej. Efektem tych dziaa byo zaoenie orodka terapeutycznego, gdzie potrzeby fizyczne pacjenta byy traktowane na rwni z emocjonalnymi, psychicznymi i duchowymi. Miaem bardzo ciki zawa i jestem przekonany, e odzyskaem zdrowie dziki terapii, ktra pomoga mi si poczy z wasnym wntrzem. Nie przypuszczaem, e moje serce moe cierpie z powodu praktyki medycznej, dopki rzeczywicie nie zachorowao. Czy jest co bardziej oczywistego? Przez wzgld na siebie samego musz traktowa pacjentw z trosk i uwag, poniewa uwaam, e tego wanie potrzebuj. Zaczem take inaczej traktowa siebie; nie pracuj ju tak dugo jak kiedy. Teraz w pierwszej kolejnoci troszcz si o siebie. Cae moje ycie stao si zdrowsze, odkd uwierzyem, e zawa by czym wicej, ni tylko efektem patologii ttnic wiecowych." Przeamanie jzyka cierpienia Jako spoeczno czwartej czakry w bliskich zwizkach uywamy jzyka krzywd. W okresie poprzedzajcym lata szedziesite w rozmowach dopuszczalne byy tylko tematy zwizane z pierwsz, drug i trzeci czakr, dotyczce nazwiska, pochodzenia, pracy i hobby. Niezwykle rzadko ujawniano szczegy pragnie seksualnych lub gbi cierpie psychicznych i emocjonalnych. W naszej kulturze nie byo wtedy przyjte prowadzenie konwersacji na te tematy i brakowao odpowiedniego sownictwa. Odkd wkroczylimy w obszar czwartej czakry, stalimy si biegli w dziedzinie psychoterapii, rozwijajc w kontaktach osobistych nowy jzyk, ktry nazywam jzykiem bolesnych dowiadcze" (ang. woundology). Korzystamy z tego objawienia, wymieniajc si dowiadczeniami krzywd, czynic je sednem rozmw i w gruncie rzeczy spoiwem naszych zwizkw. Uczynilimy wasne urazy walut, z ktrej korzystamy, aby kontrolowa sytuacje i
106

ludzi. Wiele grup wsparcia, tworzonych w celu pomocy w radzeniu sobie z przeszoci, kiedy to ich czonkowie dowiadczyli np. wykorzystania, kazirodztwa, uzalenie lub przemocy, suy jedynie rozwijaniu jzyka bolesnych dowiadcze jako paszczyzny porozumienia we wspczesnych zwizkach. W majcej dobre intencje grupie jej czonkowie zaznaj akceptacji swoich bolesnych przey, czsto po raz pierwszy w yciu. Fala wspczucia ze strony grupy jest jak szklanka zimnej wody podana w suchy i upalny dzie. Kilka lat temu uwiadomiam sobie wszechobecno jzyka bolesnych dowiadcze, a byo to przy okazji obiadu, na ktry umwiam si ze swoj znajom, Mary. Czekaam na ni, pijc kaw w towarzystwie dwch mczyzn, lana i Toma. Gdy pojawia si Mary przedstawiam ich sobie. Chwil pniej podszed do nas inny mczyzna, ktry zapyta Mary, czy dysponuje czasem smego czerwca, poniewa ich spoeczno spodziewa si wanego gocia i potrzebuj kogo do oprowadzenia po orodku. Zauwacie, e pytanie brzmiao: Czy masz czas smego czerwca?", na ktre odpowiada si prostym tak" lub nie". Natomiast Mary odpowiedziaa w sposb nastpujcy: smego czerwca? Powiedziae: smego czerwca? To niemoliwe. Kadego innego dnia, tylko nie smego czerwca. smego czerwca id na spotkanie ofiar kazirodztwa, a my nigdy nie sprawiamy sobie zawodu. Wspieramy si i bez wzgldu na wszystko, zawsze jestemy gotowi siebie wysucha. Tego dnia nie mog. Bdziesz musia poszuka kogo innego. Nie mog zawie grupy. Wszyscy przeylimy ju zawd i nie chcemy traktowa siebie lekcewaco." Mczyzna, ktry zada pytanie, odpowiedzia po prostu: Dobrze, dzikuj" i odszed. Ja byam jednak oszoomiona, podobnie jak an i Tom. Gdy poszymy na umwiony obiad i zostaymy same, zapytaam: Mary, chciaabym si dowiedzie, dlaczego udzielia Waynowi takiej szokujcej odpowiedzi, pyta Ci przecie tylko o to, czy jeste wolna smego czerwca? Wydaje si, e bardzo zaleao Ci na tym, aby an i Tom, w cigu tych dwunastu sekund, ktre spdzilimy wsplnie, dowiedzieli si o tym, e w dziecistwie bya ofiar kazirodztwa i e nadal jeste za z tego powodu. Z mojego punktu widzenia chodzio Ci o to, by Twoje przeycie zdominowao rozmow przy stole. Chciaa, aby ci dwaj mczyni traktowali Ci w szczeglny sposb i Ci wspczuli. Przekazaa wszystkie te informacje, cho Wayne chcia tylko wiedzie, czy masz czas smego czerwca. Naleao tylko odpowiedzie: nie. Dlaczego tak postpia?" Mary popatrzya na mnie, jakbym j zdradzia, i odpowiedziaa: Poniewa jestem ofiar kazirodztwa." Wiem o tym, ale dlaczego musiaa wszystkim o tym powiedzie?" Mary stwierdzia, e najwidoczniej nie wiem, na czym polega wspieranie, jakiego szczeglnie potrzebuj ofiary kazirodztwa. Wytumaczyam jej, e zdaj sobie spraw z tego, e dowiadczya bolesnego przeycia, ale wedug mnie uzdrowienie polega na przezwycieniu blu, a nie jego rozgaszaniu. Jako jej przyjacika musiaam powiedzie, e zamiast zaleczy rany, pozwala kontrolowa si swojej przeszoci. Odpowiedziaa mi, e powinnymy si zastanowi nad tym, czy warto kontynuowa nasz przyja, a kiedy skoczyymy obiad, skoczya si take nasza znajomo. Zajcie, ktrego byam wiadkiem, nie dawao mi jednak spokoju. Mary nie odpowiedziaa na moje pytanie. Jej uwag tak bardzo pochaniao bolesne dowiadczenie, e stao si treci jej ycia towarzyskiego. Uwaaa, e z powodu trudnego dziecistwa zasuguje na szczeglne traktowanie: na przywilej zwalniania si z pracy, gdy musi zaleczy swoje rany, na finansow pomoc ze strony ojca za to, co jej uczyni, i niekoczce si wsparcie emocjonalne od swoich przyjaci". Wedug Mary prawdziwi przyjaciele to takie osoby, ktre rozumiej jej kryzysy i s gotowe przej jej obowizki, gdy staj si one dla niej ciarem. Nastpnego dnia miaam wygosi wykad dla tej spoecznoci. Przyjechaam wczeniej i usiadam obok kobiety, ktra przysza go wysucha. Powiedziaam: Cze, jak si nazywasz?" Kobieta, nie odwracajc gowy w moj stron, odpowiedziaa: Mam pidziesit sze lat i jestem ofiar kazirodztwa. Oczywicie daj sobie z tym rad, poniewa nale do grupy
107

wsparcia i wzajemnie siebie wspieramy. Dziki tym ludziom moje ycie nabrao sensu". Byam wstrznita. Nie tylko tym, e si powtrzya sytuacja z poprzedniego dnia, ale take dlatego, e nie otrzymaam odpowiedzi na swoje pytanie. Urazy stay si elementem czcym ludzi w zwizkach osobistych i terapeutycznych grupach wsparcia. Nie jest przesad stwierdzenie, e obecnie, aby stworzy miosny zwizek, wymagane jest posiadanie urazw. Typowy rytua nawizywania znajomoci wyglda mniej wicej tak: Dwie osoby widz si po raz pierwszy, przedstawiaj si sobie i wymieniaj kilka informacji: skd pochodz, jakie s ich korzenie religijne i etniczne (dane dotyczce pierwszej czakry). Nastpnie rozmowa przechodzi na tematy drugiej czakry: praca, zwizki, maestwo, dzieci, rozwody, no i moe finanse. Nastpnie przychodzi czas na trzeci czakr i rozmowa przechodzi w dziedzin osobistych upodoba dotyczcych jedzenia, aktywnoci fizycznej, dziaa poza prac i, ewentualnie, udziau w programach rozwoju osobistego. Jeeli rozmwcy pragn stworzy zayy stosunek, przechodz do czakry czwartej. Jedna z osb ujawnia ran z przeszoci, z ktr nadal pracuje". Jeeli druga osoba chce zblienia", wspomina o czym, co ma podobny charakter. Gdy nastpuje zestrojenie, osoby staj si towarzyszami w cierpieniu". Ich zwizek bdzie si opiera na nastpujcych niewypowiedzianych zasadach: 1. Bdziemy zawsze gotowi wspiera si w obliczu bolesnych wspomnie. 2. To wsparcie oznacza gotowo do powicenia wasnego ycia towarzyskiego, a nawet zawodowego. 3. Jeeli zaistnieje taka potrzeba, przejmiemy obowizki zranionego partnera, aby potwierdzi nasze zaangaowanie. 4. Bdziemy zawsze zachca partnera, aby z nami pracowa nad swoimi urazami i by powica temu tyle czasu, ile potrzebuje. 5. Pokornie zaakceptujemy wszelkie saboci i niedoskonaoci partnera wynikajce z jego bolesnego przeycia, poniewa akceptacja ma podstawowe znaczenie dla uzdrowienia. Mwic w skrcie, wi oparta na bolesnych dowiadczeniach daje pen gwarancj, e zranieni partnerzy zawsze bd siebie potrzebowali i e zawsze maj otwart drog do wntrza drugiej osoby. W kategoriach komunikacji taka wi nadaje cakowicie nowe znaczenie pojciu mioci, ktra staje si ukierunkowana na pomoc i podtrzymywanie wzajemnego zaangaowania w proces uzdrowienia. Z punktu widzenia energii partnerzy nigdy wczeniej nie mieli tak atwego dostpu do swoich sabych punktw ani tyle oglnego przyzwolenia na wykorzystanie urazw w celu kontrolowania swoich relacji. Jzyk bolesnych dowiadcze cakowicie zmieni obraz bliskich relacji. Zwizki opierajce si na urazach z przeszoci znalazy ogromne poparcie i potwierdzenie w rodowisku holistycznego podejcia do zdrowia, a w szczeglnoci w literaturze powiconej wpywom urazw emocjonalnych na zdrowie i ich leczeniu. Powstay grupy wsparcia dla osb z kad moliw form urazu emocjonalnego, poczwszy od ofiar kazirodztwa i pedofilii, przemocy w rodzinie po czonkw rodzin osb odsiadujcych wizienne wyroki. Stacje telewizyjne z upodobaniem publicznie rozgaszaj szczegy ycia bolenie dowiadczonych osb (nie tylko konfrontujemy si z wasnymi ranami, lecz dla rozrywki rozdrapujemy rany innych). System prawny nauczy si przelicza urazy na pienidze: reklamy telewizyjne zachcaj ludzi do wkraczania na drog prawn w celu poradzenia sobie z bolesnymi przeyciami. Do lat szedziesitych dojrzao i sia wizay si z utrzymaniem swojego blu i ran w tajemnicy. Wspczenie oznaczaj zdolno do otwierania swoich ran przed innymi. Grupy wsparcia powstay z myl suenia ludziom pomoc w sytuacjach kryzysowych; ich celem nie miao by towarzyszenie w caym procesie pokonywania trudnoci, a tym bardziej leczenie. Miay stanowi ratunek w okresie najciszych przej. Jednak gdy kryzys mija, tylko nieliczni byli gotowi zrezygnowa ze wsparcia. Wikszo
108

uczestnikw etap przejciowy uczynia swoim stylem bycia. Gdy ludzie poznawali jzyk bolesnych dowiadcze, niechtnie rezygnowali z przywilejw, jakie daje im bycie ofiar w spoeczestwie czwartej czakry. Nie majc planu terapii, ryzykujemy uzalenienie si od tego, co uwaamy za pomoc i wspczucie; zaczynamy wierzy, e potrzebujemy coraz wicej czasu na zagojenie ran. Poniewa osoby zranione tak dugo czekay na zrozumienie, otrzymujc je w grupie wsparcia trzymaj si jej kurczowo, uwiadamiajc sobie i innym: Nigdy std nie odejd, poniewa to jest jedyne miejsce, w ktrym znajduj wspczucie. W zwykym wiecie nie ma dla mnie zrozumienia. Dlatego bd trwa w procesie" i wrd ludzi, ktrzy wiedz, przez co przeszedem". Trudno tego systemu pomocy polega na koniecznoci powiedzenia komu, e otrzyma wystarczajco duo wsparcia i e musi y dalej. W duym stopniu problem ten odzwierciedla nasze skrzywione pojmowanie wspczucia. Wspczucie jest uczuciem zwizanym z czwart czakr i jedn z duchowych energii zawartych w sefirze Tiferet i oznacza poszanowanie cierpienia drugiej osoby, gdy ta przechodzi proces odzyskiwania si. Uznajc, e nie ma takiej potrzeby, nasza kultura przez bardzo dugi czas nie dawaa szansy na to, aby serce mogo zosta uzdrowione. Teraz rekompensujemy sobie te braki poprzez wyduanie procesu uzdrowienia. Istnieje potrzeba stworzenia zdrowego modelu bliskoci, ktra z jednej strony dopuszczaaby do gosu bolesne wspomnienia, z drugiej za - pomagaa odzyska utracon moc. Obecnie zdrowie jest rozumiane jako przeciwiestwo bycia w potrzebie, a za osob w peni zdrow uwaa si tak, ktra jest samowystarczalna, zawsze pewna siebie, szczliwa i niezalena. Nic wic w tym dziwnego, e niewielu uwaa siebie za zdrowych. Droga do silnego serca Uzdrowienie jest spraw prost, lecz nieatw. Obejmuje kilka etapw i wymaga duego wysiku. Etap pierwszy: Bd zdeterminowany, aby dotrze do rda blu. Skieruj si do wntrza i dotknij bolesnych miejsc. Etap drugi: Bdc w swoim wntrzu, rozpoznaj urazy. Czy maj wpyw na twoje ycie? Jeeli dae im wadz, zastanw si, co moe Ci powstrzymywa przed uzdrowieniem. Skonsultuj si z terapeut lub przyjacielem, aby potwierdzi swoje urazy i ich wpyw na Twj rozwj. Etap trzeci: Gdy rozpoznasz i nazwiesz bolesne miejsca, zastanw si, czy wykorzystujesz je, aby wpywa na ludzi lub manipulowa nimi (a take sob). Czy zdarza Ci si np., e gdy chcesz odwoa spotkanie, usprawiedliwiasz si swoim zym samopoczuciem zwizanym z dawnymi krzywdami, cho w rzeczywistoci masz si niele? Czy kiedykolwiek manipulowae innymi twierdzc, e ich postpowanie przypomina Ci Twoich rodzicw? Czy zdarza Ci si wycofa z jakiego dziaania lub nie podj wyzwania, gdy wolisz si rozwodzi nad przeszoci i otworzy wrota depresji? Czy boisz si, e uzdrowienie moe zakoczy pewne Twoje bliskie zwizki lub e bdzie wymagao wprowadzenia zmian w tym, do czego przywyke? To s pytania, na ktre bdziesz musia sobie szczerze odpowiedzie, poniewa dotycz najczstszych przyczyn, dla ktrych ludzie obawiaj si odzyskania zdrowia. Obserwuj, jak dobierasz sowa, czy stosujesz argon terapeutyczny i czy jeste biegy w posugiwaniu si jzykiem bolesnych dowiadcze. Nastpnie stwrz nowe wzorce postpowania w relacjach z innymi, ktre nie bd si opieray na urazach z przeszoci. Zmie swj sposb odnoszenia si do innych, a take do siebie. Jeeli napotkasz na trudnoci przy zmianie tych wzorcw, wiedz, e czasami o wiele trudniej jest zrezygnowa z mocy, jak czerpie si z cierpienia, ni zaleczy rany z przeszoci. Osoba, ktra nie potrafi uwolni energii zbudowanej na przykrych dowiadczeniach, jest od niej uzaleniona i, jak wszystkie
109

uzalenienia, jest to trudne do pokonania. Nie obawiaj si zwrci o pomoc do terapeuty, aby przej przez ten lub inny etap. Etap czwarty: Rozpoznaj korzyci, jakie wyniky lub mog wynikn dla Ciebie z bolesnego dowiadczenia. Zacznij y w atmosferze pokory i wdzicznoci, a jeeli na razie nie potrafisz robi tego szczerze, udawaj. Rozpocznij praktyk duchow, pozosta jej wierny i zachowaj dyscyplin. Etap pity: Gdy uda Ci si zakorzeni w wiadomoci wdziczno i akceptacj, moesz si zaj wybaczeniem. W teorii wybaczenie jest bardzo atrakcyjne, natomiast w praktyce dla wikszoci ludzi jest mao pocigajce, gwnie z powodu niezrozumienia jego prawdziwego charakteru. Wybaczenie nie polega, jak to si wydaje wikszoci ludzi, na powiedzeniu: W porzdku, nic si nie stao". Jest natomiast zoonym, wiadomym aktem, ktry uwalnia psychik i dusz od potrzeby zemsty i postrzegania siebie jako ofiary. Wybaczenie jest czym wicej ni uwolnieniem od winy osoby, ktra nas zrania; jest wyzwoleniem siebie spod kontroli, jak sprawuje nad nasz psychik poczucie bycia ofiar. To uwolnienie jest efektem wiadomego wzniesienia si na wyszy poziom odczuwania i nie jest teoretyczne, lecz dotyczy sfery energii i naszej fizjologii. Efekty autentycznego wybaczenia granicz z cudami. W moim pojciu wybaczenie zawiera energi, ktra moe by rdem cudw. Oce, co powiniene zrobi, aby wybaczy osobie, ktra wobec Ciebie zawinia, a take sobie, jeeli jest to konieczne. Jeeli zamierzasz si z kim spotka i przeprowadzi powan rozmow, upewnij si, e nie nosisz w sobie chci obwiniania, w przeciwnym razie oznacza to, e nie jeste naprawd gotw do tego, aby wybaczy i pj dalej. Jeeli uznasz, e powiniene si podzieli swoimi przemyleniami listownie, take upewnij si, e zamierzasz odzyska energi z przeszoci, a nie po raz kolejny wyrazi swoj zo. Na kocu przeprowad formalny rytua, podczas ktrego odzyskasz swojego ducha, ktry utkn w przeszoci. Uwolnij si spod negatywnego oddziaywania wszystkich bolesnych wspomnie. Obojtnie, czy zdecydujesz si na rytua, czy na indywidualn modlitw, wyra swoje wybaczenie w sposb jak najbardziej oficjalny", aby ostatecznie zakoczy spraw i umoliwi nowy pocztek. Etap szsty: yj mioci, doceniaj ycie i bd wdziczny. Dokonaj w swoim yciu zmian, chociaby poprzez swoje nastawienie. Nieustannie przypominaj sobie przesanie wszystkich wielkich mistrzw duchowych: Utrzymuj swojego ducha w teraniejszoci", co w naukach Buddy wyraa stwierdzenie: Istnieje tylko teraz", a w jzyku Jezusa sowa: Zostaw umarych i yj dalej". Ciekaw rzecz jest to, e w zalenoci od tego, z kim rozmawiasz, moesz doj do wniosku, e uzdrowienie jest rzecz bardzo prost albo bardzo skomplikowan. Czwarta czakra to centrum ludzkiego ukadu energetycznego. Wszystko w naszym yciu zwizane jest z energi serca. Wszyscy dowiadczymy zamania serca", nie lekkiego, lecz zupenego. Bez wzgldu na to, co je zamie", pytanie pozostaje takie samo: Co uczyni ze swoim blem? Czy uyj go jako usprawiedliwienia, by da lkom jeszcze wicej wadzy nad moim yciem, czy potrafi zerwa z kontrol, jak sprawuje nade mn wiat fizyczny i zdecyduj si na wybaczenie? To pytanie, wpisane w czwart czakr, bdzie cigle ponawiane w Twoim yciu, a odpowied, ktrej udzielisz, Ci oswobodzi. Przenikliwe energie sefiry Tiferet i sakramentu maestwa nieustannie pobudzaj nas do odkrywania i kochania siebie. Mio jest kluczem do szczcia, o ktrym mylimy, e znajduje si na zewntrz nas, a ktre mona znale tylko wewntrz, o czym przypominaj nam teksty duchowe. Wiele osb nie chce siebie pozna, poniewa boi si, e w ten sposb straci obecnych przyjaci i partnerw i bdzie musiao y w samotnoci. Pocztkowo poznanie siebie moe spowodowa trudne do zaakceptowania zmiany, jednak pniej to rozwj, a nie lk, da nam poczucie spenienia. Nie ma sensu rozwija wraliwoci intuicyjnej, a nastpnie nie dopuszcza jej do gosu. Jedyna cieka do duchowoci prowadzi przez serce.
110

Prawda ta nie podlega dyskusji. Jeeli chcemy pozna Boga, to nie ma znaczenia, ktr tradycj duchow wybierzemy, poniewa to Mio jest si Bosk".

Odpowiedz na pytania: 1. Jakie Twoje bolesne wspomnienia wymagaj uleczenia? 2. Jakie relacje w Twoim yciu wymagaj uzdrowienia? 3. Czy wykorzystujesz wasne krzywdy, aby manipulowa ludmi lub sytuacjami? Jeeli tak, opisz, w jaki sposb to robisz. 4. Czy kiedykolwiek dopucie/a do tego, by manipulowaa Tob inna osoba, wykorzystujca swoje bolesne dowiadczenia? Co czujesz, gdy pomylisz, e miaoby si to powtrzy? Co jeste gotw/owa zrobi, aby uchroni si przed tak manipulacj? 5. Jakie lki wywouje u Ciebie perspektywa odzyskania penego zdrowia emocjonalnego? 6. Czy uwaasz, e bdc emocjonalnie zdrowy/a, nie bdziesz potrzebowa bliskich zwizkw? 7. W jaki sposb rozumiesz wybaczenie? 8. Komu musisz jeszcze wybaczy? Co powstrzymuje Ci od uwolnienia si od blu zwizanego z tymi osobami? 9. Ktre z Twoich uczynkw wymagaj wybaczenia? Kto ma Ci co do wybaczenia? 10. Co dla Ciebie oznacza bliski, zdrowy zwizek? Czy jeste gotw/owa zrezygnowa z wykorzystywania swoich bolesnych wspomnie, aby otworzy si na wanie tak relacj?

111

Rozdzia 5

Czakra pita: moc woli


Pita czakra jest rdem wyzwa zwizanych ze zrzeczeniem si osobistej woli i oddaniem w rce Niebios. Z perspektywy duchowej najwyszym celem naszego istnienia jest zawierzenie. Jezus, Budda i wielu innych wielkich nauczycieli to postacie bdce przykadem opanowania tego stanu wiadomoci, ktry polega na penym poczeniu si z Bosk wol. Umiejscowienie: gardo Odpowiedniki fizyczne: gardo, tarczyca, tchawica, przeyk, przytarczyca, podwzgrze, cz szyjna krgosupa, usta, szczka i zby. Powizania energetyczne z emocjami i umysem: Pita czakra odpowiada za liczne emocjonalne i umysowe zmaganie zwizane z poznawaniem natury wyboru. Kada choroba jest powizana z t czakra, poniewa kwestie wyboru dotycz kadego szczegu naszego ycia, a zatem i kadej choroby. Znaczenie symboliczne: Wyzwanie zwizane z t czakra polega na koniecznoci poddania woli procesowi dojrzewania. Proces ten to przejcie od pogldu, e wadz nad nami sprawuje grupa i otoczenie, poprzez wiar w to, e jedynie my sami decydujemy o sobie, a po uznanie, e prawdziwie suszne jest zestrojenie si z wol Boga. Gwne lki: Lki zwizane z si woli pojawiaj si na poziomie kadej z czakr i s dla kadej z ich charakterystyczne. Boimy si, e nie bdziemy mieli moliwoci decydowania lub dokonywania wyboru. Pocztkowo lki te dotycz zwizkw z grup, nastpnie relacji osobistych i zawodowych. Potem obawiamy si utraty panowania nad sob w reakcjach dotyczcych rzeczy materialnych, pienidzy, mocy i emocjonalnej kontroli innych osb nad nami. W kocu boimy si woli Boga. Dla osoby dcej do rozbudzenia wiadomoci myl o wyrzeczeniu si wasnej woli na rzecz mocy Boskiej wie si z najwikszym wysikiem. Podstawowe wartoci: Wiara, znajomo siebie, panowanie nad swoim yciem, zdolno do podejmowania wiadomych i wicych decyzji. Powizanie z sakramentami i sefirami: Pita czakra powizana jest z sefirami Chesed i Gewur, ktre reprezentuj mio i miosierdzie Boga oraz Boski osd. Przedstawiane s jako prawa i lewa rka Boga i ilustruj zrwnowaony charakter Boskiej woli. Gosz, e Bg jest miosierny i e tylko On posiada prawo oceniania naszego postpowania. Sefira Chesed przypomina nam, abymy komunikujc si z innymi uywali sw penych mioci, a Gewura bymy mwili z szacunkiem i gosili prawd. Z pit czakr czy si sakrament spowiedzi, ktry podkrela znaczenie odpowiedzialnoci, jaka zwizana jest z korzystaniem z wolnej woli. Dziki sakramentowi spowiedzi mamy moliwo odzyskania tej czci ducha, ktrej przydzielilimy zadanie negatywne", mylc lub dziaajc w sposb negatywny. Uniwersalna prawda: Pita czakra jest orodkiem karmy duchowej - podejmowania decyzji i dowiadczania ich skutkw. Kade dziaanie, ktre wybieramy, kade uczucie i kada myl s aktami mocy, ktre wpywaj na nasze ciao, ycie, otoczenie, a take powoduj konsekwencje globalne. Jestemy tam, gdzie kierujemy nasze myli, dlatego ponosimy osobist odpowiedzialno za to, co mylimy i w co angaujemy swoj energi. Jak bymy postpowali, znajc skutki energetyczne naszych decyzji? Moemy uzyska dostp do tego rodzaju wiedzy, przestrzegajc uniwersalnej prawdy: Zrezygnuj z wasnej woli na rzecz woli Boga. Lekcje duchowe zwizane z pit czakr ucz nas, e najlepsze rezultaty osigamy wtedy, kiedy nasze dziaania wynikaj z osobistej woli, ktra opiera si na Boskim prowadzeniu. Myli i postawy mog by inspirowane wyszym przewodnictwem. Pewna kobieta po tym, jak dowiadczya mierci klinicznej, zacza y ze wiadomoci, e kada decyzja, jak podejmuje, ma energetyczny wpyw na wszelkie ycie. W chwili, gdy znalaza si w stanie pomidzy yciem fizycznym a niefizycznym, przed jej oczami zaczy si przewija obrazy wszystkich decyzji, jakie kiedykolwiek podja, wraz z ich konsekwencjami, ukazanymi w
112

kontekcie jej wasnego ycia, ycia innych ludzi i caoci istnienia. Pokazano jej, e przewodnictwo zawsze chciao przenikn do jej wiadomego umysu. adna decyzja, bez wzgldu na to, czy dotyczya np. ubrania czy pracy, nie bya zbyt baha, aby zostaa niezauwaona przez Boga. Zobaczya, jak zakup sukienki pociga za sob natychmiastowe konsekwencje energetyczne dotyczce dugiego acucha osb uczestniczcych w jej wytworzeniu i dystrybucji. Teraz prosi o przewodnictwo przed podjciem kadej, choby najmniejszej decyzji. Zrozumienie skutkw energetycznych naszych dziaa, ale take wasnych myli i przekona, moe wymaga od nas wikszej szczeroci. Okamywanie siebie lub innych nie powinno wchodzi w gr. To naprawd jest tak, e pene uzdrowienie nie moe si obej bez bycia ze sob szczerym. Nieszczero hamuje powrt do zdrowia tak samo jak brak wybaczenia. Szczero i wybaczenie przywracaj nam energi - naszego ducha - z rzeczywistoci nazywanej przeszoci". Pita czakra i zwizane z ni lekcje duchowe pokazuj nam, e osobista moc zaley od naszych myli i postaw. Konsekwencje lku Najpowaniejsze konsekwencje energetyczne powoduj decyzje kierowane lkiem. Nawet jeeli takie dziaania su osigniciu tego, czego pragniemy, zawsze maj niekorzystne skutki uboczne. Rozczarowania ucz nas, e kierowanie si lkiem jest niezgodne z Boskim przewodnictwem. Wszyscy yjemy w iluzji, e sami decydujemy o swoim yciu. Pragniemy pienidzy i wyszej pozycji spoecznej, aby mie wicej moliwoci wyboru i aby nie musie podporzdkowywa si innym. Idea, e rozwj wiadomoci wymaga rezygnacji z wasnej woli na rzecz woli Boskiej stoi w jawnej sprzecznoci z naszym pojciem silnej osobowoci. W zwizku z tym moemy popa w schemat przeplatajcych si lkw i rozczarowa, ktry przetrwa a do chwili, gdy z naszego wntrza wypynie modlitwa, w ktrej powiemy: ly decyduj, a ja posucham". Dopiero gdy o to poprosimy, w naszym yciu bdzie mogo si pojawi przewodnictwo zapewniajce niekoczcy si acuch sprzyjajcych wydarze i przypadkw - dowiadczymy w peni Boskiej interwencji. Emily, trzydziestopicioletnia nauczycielka szkoy podstawowej, krtko po ukoczeniu studiw z powodu nowotworu stracia nog. Na okres rehabilitacji zamieszkaa z powrotem w domu swoich rodzicw. Z czasem rodzice Emily zaczli si obawia, e jej pobyt w domu przecignie si na lata, poniewa zamiast odzyskiwa siy, bya coraz bardziej przygnbiona i przeraona perspektyw samodzielnego ycia. W rezultacie ograniczya do minimum ruch, tak e si starczao jej jedynie na okrenie domu. Z kadym mijajcym rokiem Emily coraz bardziej wycofywaa si w zacisze domu rodzicw, rezygnujc nawet z przyjemnych wycieczek. Rodzice namawiali Emily na terapi, ona jednak nie bya tym zainteresowana. Jak powiedziaa mi jej matka, Emily przez cay czas ualaa si nad sob, twierdzc, e utrata nogi odebraa jej szans na zaoenie rodziny i prowadzenie samodzielnego ycia. Czua si napitnowana poprzez swoje dowiadczenie i czasem mwia, e chciaaby, eby choroba wrcia i dokoczya swoje dzieo. Pragnc pomc crce, matka zacza si interesowa alternatywnymi metodami leczenia. Kiedy j poznaam, wraz z mem zbieraa siy, aby poprosi crk, eby si wyprowadzia i zamieszkaa sama. Emily musiaa si nauczy sama zaspokaja wasne potrzeby fizyczne i radzi sobie ze swoim stanem psychicznym. Musiaa si ponownie nauczy, e moe na sobie polega. Rodzice wynajli i umeblowali mieszkanie, do ktrego niezadowolona i przeraona Emily si przeprowadzia. Powiedziaa im, e czuje si przez nich odrzucona. Po miesicu pobytu w nowym mieszkaniu Emily poznaa ssiadk, Laur, ktra samodzielnie wychowywaa dziesicioletniego syna, T.J. Laura pracowaa. T.J. wczenie koczy szko i przez trzy godziny by w domu sam. Emily co dzie syszaa, jak T.J. chodzi po mieszkaniu, oglda telewizj i je przekski, czekajc na powrt matki.
113

Pewnego popoudnia, wracajc z zakupami, Emily spotkaa Laur. Zaczy rozmawia o chopcu. Laura wspomniaa, e martwi si o jego nauk i o to, e na tak dugo pozostawiony jest sam sobie. Nagle Emily zaproponowaa, e moe dotrzymywa chopcu towarzystwa, a na dodatek pomoe mu w odrabianiu lekcji, gdy jest dyplomowanym nauczycielem. Laura z wdzicznoci przystaa na propozycj i od nastpnego popoudnia Emily zacza si opiekowa T.J. W cigu kilku tygodni po osiedlu rozniosa si wie o cudownej nauczycielce", ktra opiekuje si dziemi po szkole i pomaga im w odrabianiu lekcji. Emily zostaa zasypana propozycjami ze strony pracujcych rodzicw. Udaa si do zarzdcy osiedla z prob o udostpnienie jakiego pomieszczenia na trzy godziny po poudniu. Pomieszczenie si znalazo, Emily ustalia wynagrodzenie i, po trzech miesicach od chwili opuszczenia domu rodzicw, odya. Gdy Emily opowiadaa mi swoj histori, kilkakrotnie wspomniaa o spontanicznoci, z jak zaproponowaa swoj pomoc matce T.J. Jak powiedziaa, sowa same z niej wypyny; nie miaa nawet czasu, aby si zastanowi. Gdyby zacza o tym myle, nigdy nie zaproponowaaby pomocy. Poniewa ten gest by dla niej tak nietypowy, pomylaa, e to Niebo dao jej znak, aby zaja si chopcem. W rezultacie Emily zacza wierzy, e jej przeznaczeniem byo opiekowa si T.J. i jedenaciorgiem innych dzieci do chwili, kiedy ponownie zacza uczy w szkole. Z jakiego powodu Emily miaa szczcie rozpozna przewodnictwo. Gdy tylko zacza si troszczy o innych, jej wasny lk przed opuszczeniem osab. Stwierdzia, e sama jest yjcym przykadem tego, i Bg zwraca uwag na potrzeby wszystkich ludzi. To przekonanie odbudowao jej wiar. Wiara Istot pitej czakry jest wiara. Bez wzgldu na to, czy wierzymy osobie, idei, czy kowi, przekazujemy im cz wasnej energii. W wyniku tego nasze ycie, umys i serce ponosz okrelone konsekwencje. Wiara i wola s moc twrcz. Jestemy naczyniami, dziki ktrym energia staje si materi. Dlatego jest nam przeznaczone odkrywa, co motywuje nas do podejmowania decyzji i czy ufamy temu, co Boskie, czy wolimy wierzy lkom. Wszyscy musimy znale odpowied na to pytanie albo poprzez dialog wewntrzny, albo w chorobie. Wszyscy dochodzimy do punktu, w ktrym pytamy: kto odpowiada za nasze ycie? Dlaczego nie dzieje si tak, jak bymy tego chcieli? Bez wzgldu na to, jak dobrze sobie radzimy, nadchodzi chwila, kiedy stajemy si wiadomi faktu, e czego nam brakuje. Jakie nieprzewidziane wydarzenie, relacja lub choroba pokazuje nam, e sami nie jestemy w stanie poradzi sobie z trudnociami. Musimy zrozumie, e nasza osobista moc jest ograniczona; zastanowi si, czy w yciu dziaa jeszcze jaka inna sia" i dlaczego dzieje si tak, jak si dzieje? Czego ode mnie oczekujesz? Co powinienem zrobi? Co jest moim przeznaczeniem? Jaki jest cel mojego ycia? Zdanie sobie sprawy z wasnych ogranicze pozwala nam wzi pod uwag moliwoci, o jakich nie pomylelibymy w innej sytuacji. Wanie wtedy, gdy sdzimy, e ycie najbardziej wymyka si nam spod kontroli, moemy si otworzy na przewodnictwo, ktrego nie przyjlibymy w innych okolicznociach. W rezultacie nasze ycie moe obra zupenie nowy i niespodziewany kierunek. Wikszo z nas po czasie stwierdza: Nigdy bym nie pomyla, e bd robi to, co robi, lub y tu, gdzie yj, jednak tak si stao i wszystko jest dobrze". Pomocne w osigniciu stanu zawierzenia jest dostrzeganie symbolicznych znacze i potraktowanie ycia jako wycznie duchowej podry. Wszyscy syszelimy o ludziach, ktrym si udao wyj z opresji dziki temu, e zawierzyli sile Boskiej. Kada z tych osb w pewnym momencie powiedziaa: Nie moja, lecz Twoja wola". Jeeli wystarczy ta prosta modlitwa, to dlaczego tak si boimy? Lkamy si, e rezygnujc z wasnej woli na rzecz Boskiej, utracimy wszystko to, co zapewnia
114

nam komfort fizyczny. Tak wic uywamy swojej woli, aby si przeciwstawi Boskiemu przewodnictwu. Zapraszamy je, jednoczenie nie dopuszczajc go do siebie. Na moich warsztatach spotykam wiele osb, ktre maj ten dylemat. Z jednej strony pragn intuicyjnego przewodnictwa, a z drugiej boj si tego, co powie im wewntrzny gos. Pamitaj, e ycie materialne i duchowe to jedno i to samo. Dowiadczanie w yciu przyjemnoci jest rwnie wanym celem duchowym, jak zdrowie fizyczne. Jedno i drugie wynika z dziaania w wierze oraz z kierowania si Boskim przewodnictwem przy wyborze sposobu ycia. Poddanie si Boskiemu autorytetowi oznacza uwolnienie si od iluzji wiata fizycznego, a nie od przyjemnoci i komfortu ycia. Duchowe energie pitej czakry prowadz nas do zawierzenia. Sefira Chesed przekazuje do naszej pitej czakry Bosk energi wielkoci, ktr osiga si poprzez mio. Chesed inspiruje nas do tego, by kocha ze wszystkich si, we wszystkich okolicznociach. Czasami najwikszym aktem mioci jest powstrzymanie si przed osdzaniem kogo lub siebie. Na wiele sposobw jestemy upominani, e osdzanie jest duchow pomyk. Stosujc dyscyplin wewntrzn w odniesieniu do woli, moemy si powstrzyma od mylenia w sposb negatywny o innych i o sobie. Nie oceniajc, osigamy mdro i pokonujemy lki. Sefira Gewura uczy nas rezygnacji z potrzeby dowiedzenia si, dlaczego dzieje si tak, jak si dzieje, i pozwala zaufa, e wszystko, niezalenie od przyczyny, jest elementem wikszej duchowej caoci. Marnie ma czterdzieci cztery lata i posiada dar uzdrawiania. Zacza od uzdrowienia samej siebie w trakcie trwajcej siedem lat ciemnej nocy duszy". Majc trzydzieci lat, bya pracownikiem socjalnym w Szkocji, prowadzia aktywny tryb ycia, miaa przyjaci i czerpaa ogromn satysfakcj z pracy. Wtedy stwierdzono u niej nierozpoznawaln" chorob. Marnie odczuwaa coraz to silniejsze ble. Czasami pojawiay si w plecach, czasami jako migrena, kiedy indziej w nogach. W kocu zmusiy j do przerwania pracy. Prawie dwa lata spdzia, odwiedzajc rnych specjalistw, z ktrych aden nie potrafi okreli przyczyny przewlekych blw i zaburze rwnowagi ani przepisa skutecznej terapii. Popada w pogbiajc si depresj. Przyjaciele poradzili jej, eby poszukaa pomocy u terapeutw stosujcych alternatywne metody leczenia. Marnie nie wierzya w takie metody. Pewnego dnia przyjaciel przynis jej kilka ksiek na temat niekonwencjonalnych sposobw leczenia, wrd ktrych znalazy si teksty Sai Baby - nauczyciela duchowego, ktry mieszka w Indiach. Marnie przeczytaa je, lecz uznaa za nonsens, w ktry moe uwierzy jedynie opanowany mani kultu nieszcznik". Po kolejnych szeciu miesicach blu Marnie zmienia zdanie i wyruszya w podr do Indii, majc nadziej, e uda jej si spotka z Sai Bab na prywatnej audiencji. Spdzia w jego aszramie trzy tygodnie, jednak nie zdoaa zobaczy si z nim prywatnie. Wrcia do Szkocji jeszcze bardziej przybita ni bya przed wyjazdem. Jednak wkrtce po powrocie do domu miaa seri snw, w ktrych za kadym razem pojawiao si jedno i to sam pytanie: Czy moesz przyj to, co Ci daem? Pocztkowo Marnie mylaa, e jej sny s efektem podry do Indii i wielu rozmw na temat Boskiej woli i jej znaczenia w yciu czowieka, jakie tam prowadzia. Jeden z przyjaci poradzi jej jednak, by potraktowaa sen jak prawdziwe zapytanie duchowe. Marnie pomylaa: Dlaczego nie, przecie nie mam nic do stracenia". Nastpnym razem, gdy pojawio si pytanie, odpowiedziaa: Tak, przyjm to, co mi dae". W chwili, gdy powiedziaa tak", poczua, jak zalewa j wiato, i po raz pierwszy od lat drczcy j bl usta. Po przebudzeniu sdzia, e choroba mina, jednak tak si nie stao - w rzeczywistoci przez kolejne cztery lata byo coraz gorzej. Wielokrotnie mylaa o nocnym wydarzeniu, wierzc, e byo ono czym wicej ni zwykym snem, jednak nadal bya za i zrozpaczona; nie raz wydawao jej si, e Bg kae jej cierpie bez powodu. Szlochajc pewnej nocy, Marnie osigna stan, ktry okrelia zawierzeniem". Mylaa, e bya w nim od czasu tamtego snu, jednak tej nocy uwiadomia sobie, e bya to rezygnacja, a nie
115

zawierzenie. yam z nastawieniem: Dobra, zrobi, co chcesz, ale teraz Ty popraw za to moje samopoczucie, lecz tamtej nocy zdaam sobie spraw, e moe nigdy nie poczuj si lepiej, a jeeli tak miaoby by, to co powiem potem Bogu? Zawierzyam w peni. Powiedziaam: Jakiekolwiek masz wobec mnie zamiary, niech tak si stanie. Daj mi tylko si". Bl natychmiast osab, a jej donie stay si gorce - nie ciepem fizycznym, lecz gorcem duchowym. Od razu wiedziaa, e ma ono moc uzdrawiania, cho, na ironi losu, sama by moe nigdy nie bdzie moga napi si z tej studni". Poczua rozbawienie. Powiedziaa: Moja sytuacja przypominaa mi opowieci o dawnych mistykach, ktre kiedy czytaam. Kto by pomyla, e mnie to spotka?". Marnie jest obecnie kochan i bardzo cenion uzdrowicielk. Ble w zasadzie ustpiy, nadal miewa jednak trudne chwile. Marnie twierdzi: W obliczu wiadomoci i wiedzy, jak posiadam, zgodziabym si raz jeszcze przej przez to wszystko, aby dostpi przywileju pomagania innym w sposb, w jaki mog to robi". Jej opowie jest dla mnie szczeglnie interesujca, poniewa tak jasno ukazuje rnic pomidzy zawierzeniem i rezygnacj, a take dlatego, e obala mit, wedle ktrego wszystkie troski maj znikn w chwili, gdy powiemy Bogu tak". Zaakceptowanie swojego stanu jest zawierzeniem czciowym, po ktrym moe, ale nie musi nastpi poprawa. Dopiero zgoda na to, by Bg wybiera odpowiedni czas, czyni je cakowitym. Spowied uwalnia naszego ducha od skutkw wczeniejszych wyborw. Poznajc istot wasnej energii, zauwaamy, jak bardzo duch przywizuje si do negatywnych przey i myli, dotyczcych teraniejszoci i przeszoci. Spowied jest czym wicej ni publicznym przyznaniem si do popenienia grzechu. W znaczeniu symbolicznym spowied jest uwiadomieniem sobie lku, ktry nami kieruje, a tym samym zapanowaniem nad nim. Tak pojmowana spowied uwalnia dusz od obaw i negatywnych wzorcw mylowych z przeszoci. Pielgnowanie negatywnych przekona i wspomnie zatruwa umys, dusz, tkanki i ycie. Energetyczn i fizyczn konsekwencj decyzji jest karma. Negatywne wybory powracaj do nas poprzez wydarzenia, ktre ucz nas dokonywania waciwych wyborw. Gdy zrozumiemy tak lekcj i zaczniemy podejmowa waciwe postanowienia, sytuacja przestanie si powtarza, gdy duch uwolni si od wczeniejszych negatywnych postaw, ktre byy przyczyn lekcji. Zachodnia kultura take dostrzega ten rodzaj karmicznych zwizkw, wyraajc je w powiedzeniach typu: Jak posiejesz, tak zbierzesz" lub: Nie unikniesz przeznaczenia". Akt spowiedzi wewntrznej polega na uznaniu swojej odpowiedzialnoci za wszystko, co stworzylimy, oraz zauwaeniu bdnie podjtych decyzji. W jzyku energii ten rytua wyzwala ducha z cyklu bolesnych dowiadcze i nauki i kieruje nas ku twrczej i pozytywnej energii ycia. Spowied wewntrzna jest tak znaczca dla zdrowia umysowego, fizycznego i duchowego, e nie jest moliwe jej uniknicie. Potrzeba uwolnienia duszy od poczucia winy jest silniejsza od naszej potrzeby spokoju. Pewna osoba, ktra pracuje w wizieniu, powiedziaa mi tak: Wielu przestpcw udaje si zapa dlatego, e czuj potrzeb powiedzenia komu o tym, co zrobili. I cho czasami moe przyj to form przechwaki, jest swoist spowiedzi, ktr nazywam uliczn". Wspczesnymi spowiednikami stali si psychoterapeuci. Przy ich pomocy staramy si rozwizywa problemy psychiczne i emocjonalne, otwarcie badamy ciemne strony natury i wadajce nami obawy. Sodka energia uzdrowienia napywa do ciaa, gdy wyzwalamy si spod jarzma lku, wypeniajc powsta w ten sposb luk wiksz pewnoci siebie. Z punktu widzenia spowiedzi taki postp w terapii oznacza odwoanie ducha z negatywnej misji, do ktrej go wczeniej przeznaczylimy. Skoro pita czakra uczy nas, jak kierowa si woln wol i zapamituje polecenia, ktre dajemy duchowi, to w jaki sposb moemy sobie radzi z zadaniami, jakie przed nami stawia? Pomidzy sercem a umysem Poniewa orodek woli znajduje si midzy sercem i umysem, powinnimy si nauczy
116

odnajdywa midzy nimi rwnowag. Ju jako dzieci, pod wpywem innych osb, skaniamy si ku faworyzowaniu jednej z tych dwch energii; chopcy s zazwyczaj zachcani do kierowania si swoim umysem, a dziewczynki sercem. Energia umysu napdza wiat zewntrzny, podczas gdy serce zasila obszary wewntrzne. W naszej kulturze przez wieki panowa pogld, e uczucia osabiaj zdolno do podejmowania szybkich i koniecznych decyzji, a energia umysu jest niemal bezuyteczna w sprawach uczu i emocji. Przez stulecia nie kwestionowano tego podziau. Dopiero w latach szedziesitych umys spotka si z sercem; zaczto definiowa rwnowag wewntrzn jako t, ktra pozwala dziaa zgodnie sercu i umysowi. Jeeli umys i serce jasno si ze sob nie komunikuj, jedno z nich zaczyna dominowa. Cierpimy, gdy przewag zdobywa umys, poniewa zaczynamy traktowa uczucia jak wroga. Prbujemy kontrolowa emocje, wszystkie sytuacje i relacje. Jeeli prym wiedzie serce, skaniamy si ku iluzji, e wszystko jest dobrze. Obojtne, czy przewag ma serce, czy umys, nasz wol kieruje lk lub daremne pragnienie kontrolowania, a nie poczucie wewntrznego oparcia. Brak rwnowagi pomidzy gow a sercem czyni z ludzi naogowcw. W aspekcie energetycznym wszystkie rodzaje zachowania wynikajce z lku przed wewntrznym wzrostem zalicza si do uzalenie. Kada aktywno, nawet taka, ktra jest uwaana za zdrow, jak np. sport czy medytacja, moe si sta uzalenieniem, jeeli suy unikaniu blu i poznania prawdy na swj temat. Kada dziedzina moe sta si zamierzon barier pomidzy naszym wiadomym a niewiadomym umysem w myl zasady: Pragn przewodnictwa, ale nie przyjm adnych zych wiadomoci". Nie cofamy si nawet przed manipulowaniem przewodnictwem, ktrego tak pragniemy. W rezultacie yjemy w cigym stanie niemonoci zrealizowania pragnie mentalnych, poniewa powstrzymuj nas przed tym obawy emocjonalne. Jedyny sposb na przeamanie tego schematu polega na podjciu decyzji opartych na poczonych siach serca i umysu. atwo jest trwa przy utartym wzorcu twierdzc, e nic nie da si zrobi. Jednak rzadko jest to prawd. Jeeli tkwimy w powtarzajcym si schemacie, to tylko dlatego, e dokadnie wiemy, jakie naley podj dziaanie, tyle e si go obawiamy. Wyjcie z tej sytuacji wymaga jednej stanowczej decyzji, ukierunkowanej na przyszo, a nie na przeszo. Akt woli polegajcy na tym, e mwimy: Koniec, nie bd bra wicej tych rodkw" lub: Nie zostan tu ani chwili duej - odchodz", wynika z poczenia mocy serca i umysu. Pod wpywem decyzji podjtej z tak moc ycie zaczyna si zmienia niemal natychmiastowo. To prawda, e zerwanie z czym, co do tej pory stanowio tre naszego, choby nawet bardzo ndznego, ycia, jest aktem przeraajcym. Przeraajca jest perspektywa zmiany, a niepewno zwizana z oczekiwaniem na nowe jest rdem jeszcze wikszej udrki. Jednak jedynym sposobem na uzyskanie poczucia bezpieczestwa i radoci ycia jest przejcie przez wir zmian. Eileen Caddy, jedna z trojga zaoycieli wsplnoty duchowej Findhorn" w pnocnej Szkocji, miaa interesujce, pene wyzwa i punktw zwrotnych ycie, w ktrym nauczya si zawierza i ufa Boskiemu przewodnictwu. Suchajc wewntrznego gosu, ktry uwaaa za Chrystusowy, odesza od pierwszego ma i pitki swoich dzieci i stworzya nowy zwizek z Peterem Caddym. Cho posuchaa przewodnictwa, kolejne lata jej ycia byy niespokojne, po czci dlatego, e Peter by wtedy jeszcze onaty. Ostatecznie rozwid si, oeni ponownie z Eileen i zosta kierownikiem podupadego hotelu w miejscowoci Forres na pnocy Szkocji. Mieli trjk dzieci. Suchajc przewodnictwa, jakie otrzymywaa Eileen, Peter przeksztaci hotel niskiego standardu w czterogwiazdkowy. Przez kilku lat Eileen prawie nie miaa kontaktu z pitk swoich dzieci z poprzedniego maestwa, cho przewodnictwo mwio jej, e ostatecznie si z nimi pogodzi - tak te si stao. Przewodnictwo Eileen, jak oboje stwierdzili, miao gboko duchowy charakter. Gdy hotel by u szczytu sukcesu, ku zaskoczeniu wszystkich Peter zosta zwolniony. Peter i
117

Eileen byli tym faktem poraeni. Biorc pod uwag swj wkad, nie spodziewali si, e zostan tak odprawieni. Wtedy przewodnictwo Eileen poinstruowao ich, aby wynajli przyczep na pobliskim placu campingowym, zwanym Findhorn. Powiedziano im, by zaoyli ogrd. Zwaywszy na panujcy tam klimat, pooenie i niedostatek wiata sonecznego, nie bya to lukratywna propozycja. Mimo to posuchali przewodnictwa. Wkrtce doczya do nich Dorothy McLean. Podobnie jak Eileen, Dorothy zajmowaa si channelingiem, z t rnic, e jej przewodnictwo pochodzio od energii przyrody". Energie te przekazay jej informacje na temat tego, jak mona z nimi wsppracowa w sposb twrczy. Powiedziay jej, e przez najblisze siedem lat w ogrodzie bd rosy znacznie wiksze ni zwykle roliny. Dziki temu ludzie zobacz, co mona osign, kiedy wspdziaaj siy natury, ducha i ludzi. Tak jak obiecay energie przyrody, ogrd zacz rozkwita. Wegetacja osigna niespotykany, przekraczajcy wszelkie standardy poziom. Sawa magicznego" ogrodu szybko si rozniosa i do tego odlegego miejsca zaczli przybywa ludzie z caego wiata. Chcieli zobaczy ten cud na wasne oczy. Nikt nie by rozczarowany, nawet najbardziej sceptycznie nastawieni ogrodnicy musieli przyzna, e ogrd by spektakularny. Gdy pytano ich o rda tak wspaniaych wynikw, Dorothy, Peter i Eileen odpowiadali: Postpujemy w zgodzie z wol Boga". W rezultacie wok ogrodu zacza powstawa wsplnota. W tym czasie praktyka medytacji Eileen przybraa niezwyk form. Eileen medytowaa od godziny dwunastej w nocy do szstej rano. Z powodu braku miejsca robia to w oglnodostpnej azience, ktra jako jedyna zapewniaa jej chwile spokoju i odosobnienia. Ich malutka przyczepka, ktra ledwo starczaa jednej osobie, teraz miaa szeciu mieszkacw. Kadego ranka, po medytacji, w przyczepie pojawiaa si Eileen i przekazywaa Peterowi instrukcje, jakie otrzymaa w nocy. Peter dokadnie je realizowa, a dziki jego kierowniczym zdolnociom inni podali za nim. Powstaway budynki, tworzono zasady; ycie wsplnoty zaczo kwitn. Po upywie siedmiu lat, tak jak zostao to przepowiedziane, wegetacja powrcia do normalnych rozmiarw. Eileen zostaa poinformowana, e Peter nie bdzie od tej pory otrzymywa od niej przewodnictwa i e musi sam odnale drog do swojego gosu wewntrznego. Ta wiadomo obciya ich zwizek i spowodowaa, e Peter zacz szuka przewodnictwa u innych osb. Wkrtce ludzie prbujcy wpyn na Petera zaczli konkurowa ze sob. Powsta chaos i Eileen popada w depresj. W kocu Peter postanowi rozwie si z Eileen i opuci wsplnot. Powiedzia jej, e tak naprawd nigdy jej nie kocha. Dotknita rozwodem i wyznaniem Petera, Eileen nie moga zrozumie, jak moga zosta tak skrzywdzona, skoro suchaa Boskiego przewodnictwa. Dzi Eileen mwi, e jej zmagania i rozpacz, a nawet rozwd, wynikay z opierania si Bogu". Uwaa, e cho suchaa przewodnictwa, to robia to wbrew sobie, w wyniku czego przez wikszo czasu bya w wewntrznym konflikcie. Brakowao jej wiary i zaufania do wasnego poczenia z Chrystusow wiadomoci", jak okrela rdo swojego przewodnictwa. Jej osobistym zadaniem duchowym byo zrozumienie tego. Eileen mwi, e Boska obecno jest teraz jej rzeczywistoci wewntrzn i e prowadzi j przez cay czas. Z oddaniem suy innym i czuje, e jej wysiek jest wynagradzany po stokro. Mam rodzin w znaczeniu archetypowym. yj wrd ludzi, ktrzy s moj rodzin. Mam pikny dom, pene mioci relacje ze wszystkimi moimi dziemi i osobisty kontakt z Bogiem. Czuj, e spywa na mnie Boa aska." Wi Eileen z energi Chrystusa" oddaje wspczesne podejcie do mistycyzmu. Jej ycie stanowi poczenie starej i nowej cieki rozwoju duchowego. Dawniej przywdca duchowy y skromnie i w samotnoci oddawa si kontemplacji, poredniczc midzy Bogiem a ludmi. Obecnie osoba taka yje razem ze spoecznoci duchow. Podanie za Boskim przewodnictwem stawia Eileen w obliczu prb, ale jest take wynagradzane i przynosi bogosawiestwa. Pene jest cudw i zbiegw okolicznoci.
118

Zrzeczenie si wasnej woli na rzecz Boskiego przewodnictwa oprcz tego, e przynosi wspaniae objawienia, moe si wiza z trudnymi dowiadczeniami. Pewne etapy ycia, jak maestwo lub praca, mog si bolenie zakoczy. Jednak nie spotkaam jeszcze osoby, ktra powiedziaaby, e poczenie si z Bosk wol, jakie ostatecznie nastpuje, nie byoby tego warte. adna inna historia nie opisuje lepiej tego dowiadczenia, jak biblijna przypowie o lekcji zawierzenia Hioba. Hiob by mczyzn zamonym i wielkiej wiary, co dawao mu powd do dumny. Szatan zapyta Boga, czy mgby wystawi Hioba na prb, utrzymujc, e potrafi odebra mu wiar. Bg si zgodzi. Szatan najpierw pozbawi Hioba majtku i dzieci. Wierzc, e taka jest wola Boga, Hiob pozosta Mu wierny i przyj wszystko z pokor. Nastpnie Szatan pozbawi go zdrowia. Cho ona nakaniaa go, aby w obliczu mnocych si nieszcz wyrzek si Boga, Hiob pozosta Mu wierny. Potem straci on. Wtedy Hioba odwiedzili trzej przyjaciele: Elifaz, Bildad i Sofar, aby okaza mu swoje wspczucie i porozmawia na temat Boskiej sprawiedliwoci. Przyjaciele uwaali, e Bg nie karze przypadkowych ludzi", w zwizku z czym Hiob musia czym obrazi niebiosa. Hiob broni swojej niewinnoci twierdzc, e jego cierpienie jest oglnym brakiem sprawiedliwoci w wiecie. Kiedy Hiob coraz bardziej utwierdza si w pogldzie, e zsyajc na niego cierpienia Bg okaza si niesprawiedliwy, doczy do nich mody mczyzna o imieniu Elihu. Elihu skarci mczyzn za to, e sdz, i znaj sposb mylenia Boga i e Bg powinien wyjawia im powody swoich decyzji. W kocu Bg przemwi do Hioba, wyjaniajc mu rnic pomidzy wol ludzk a wol Boga. Bg zapyta: Gdzie bye, gdy zakadaem Ziemi?" i Czy kiedykolwiek, odkd yjesz, powoae wit, a zorzy wskazae jej miejsce?" Hiob uwiadomi sobie szalestwo zwizane z prb zrozumienia woli Boga i poczu skruch. Obwieci swoim przyjacioom poznan prawd: aden miertelnik nie jest w stanie pozna umysu Boga, a prawdziwa wiara polega na zaakceptowaniu wszystkiego, czego Bg od nas wymaga, oraz e Bg nie jest winien miertelnikom wyjanie dotyczcych powodw swoich decyzji. Nastpnie w akcie zawierzenia Hiob przekaza swoj wol w rce Boga sowami: Raz mwiem i wicej nie bd". Bg da Hiobowi now rodzin i podwoi jego ziemski majtek. Podkrelam to raz jeszcze: wyzwania, jakie pojawiaj si w naszym yciu, maj sprawi, abymy zadawali sobie pytanie: Co Bg dla mnie zaplanowa?" Czsto mylimy, e Bg wymaga od nas wykonania konkretnego zadania, pracy lub zdobycia mocy, z ktrej bdziemy mogli korzysta. W istocie jednak wola Boska kieruje nas gwnie ku poznaniu istoty ducha i Boga. Najwikszym aktem woli, na jaki moe zdoby si nasz duch, jest ycie w zgodzie z nastpujcymi zasadami: 1. Nie osdzaj. 2. Nie miej oczekiwa. 3. Porzu potrzeb wiedzy, dlaczego dzieje si tak, jak si dzieje. 4. Zaufaj, e nieprzewidziane wydarzenia s form przewodnictwa duchowego. 5. Miej odwag dokonywania waciwych wyborw, zaakceptuj to, czego zmieni nie moesz, i naucz si odrnia jedno od drugiego. Odpowiedz na pytania: 1. Jak sdzisz, na czym polega sia woli? 2. Kto ma wpyw na podejmowane przez Ciebie decyzje i dlaczego? 3. Czy starasz si kontrolowa innych? Jeeli tak, to kogo i dlaczego? 4. Czy potrafisz si wyraa w sposb szczery i otwarty, gdy jest taka potrzeba? Jeeli nie, to dlaczego? 5. Czy jeste w stanie poczu, e wanie otrzymae przewodnictwo, za ktrym powiniene/na
119

pody? 6. Czy ufasz przewodnictwu, ktre nie gwarantuje spodziewanych rezultatw? 7. Czego si obawiasz w zwizku z Boskim przewodnictwem? 8. Czy prosisz Boga o pomoc przy realizacji swoich osobistych planw i czy potrafisz powiedzie: Zrobi to, co wskae mi Niebo"? 9. Co powoduje, e tracisz kontrol nad wasn wol? 10. Czy ocigasz si, kiedy wiesz, e musisz si zmieni? Jeeli tak, okrel te sytuacje. Dlaczego odwlekasz dziaanie?

120

Rozdzia 6

Czakra szsta: moc umysu


Szsta czakra dotyczy intelektu i logicznego sposobu mylenia, a take umiejtnoci oceny wasnych pogldw i postaw. Czakra umysu jest sprzona z energi psychiki uwiadomionymi i nieuwiadomionymi psychologicznymi aspektami nas samych. W duchowej literaturze Wschodu szsta czakra okrelana jest mianem trzeciego oka" i uznawana za orodek duchowy, w ktrym wzajemne oddziaywanie intelektu i psychiki moe doprowadzi do widzenia intuicyjnego i mdroci. Szsta czakra jest orodkiem mdroci. Energia tego orodka pobudza nas do otworzenia umysu, rozwinicia nieosobowej wiadomoci, wycofania swojej energii z fikcyjnych lub faszywych prawd", do nauki dziaania w oparciu o wewntrzne przewodnictwo i rozrniania pomidzy mylami opartymi na poczuciu mocy a tymi, ktre wynikaj z lku i iluzji. Umiejscowienie: rodek czoa Odpowiedniki fizyczne: mzg i cay ukad nerwowy, przysadka mzgowa, szyszynka, a take oczy, uszy i nos. Energetyczne powizania z emocjami i umysem: Szsta czakra czy nas z umysem, inteligencj i psychik. Nasza psychika jest swoistym zespoleniem tego, co wiemy i w co wierzymy -niepowtarzaln kombinacj faktw, obaw, osobistego dowiadczenia i wspomnie, ktre pozostaj aktywne w polu energetycznym umysu. Znaczenie symboliczne: Szsta czakra jest rdem lekcji, ktre prowadz nas do mdroci. Mdro wynika zarwno z yciowego dowiadczenia, jak i stosowania pewnego szczeglnego rodzaju percepcji, zwizanej z nieprzywizywaniem si. Umiejtno odczytywania symbolicznego znaczenia jest czciowo uzaleniona od opanowania sztuki nieprzywizywania si - wyszego stanu wiadomoci wyzbytego tosamoci osobowej, ktry otwiera przed nami moliwo korzystania z mocy i wnikliwoci nieosobowego", otwartego umysu. Powizanie z sakramentami i sefirami: Szstej czakrze przyporzdkowane s sefiry Bina i Chochma. Sefira Bina reprezentuje Boskie zrozumienie, a Chochma Bosk mdro. Sefira Bina jest onem Boskiej matki, przyjmujcej zapadniajce nasienie od Chochmy, ktra jest uwaana za pocztek". Poczenie tych dwch si tworzy nisze sefiry. Bina i Chochma odzwierciedlaj Bosk prawd, wedle ktrej forma nastpuje po myli, w zwizku z czym kady akt twrczy ma swj pocztek w wiecie energii. Bina i Chochma przypominaj, aby by wiadomym tego, co si tworzy; aby nadajc energii form, wiadomie korzysta z mocy umysu. To przesanie czy je z chrzecijaskim sakramentem kapastwa. W znaczeniu symbolicznym kapastwo oznacza powoanie do suenia innym. Jest rozpoznaniem przez innych naszej szczeglnej wnikliwoci i mdroci, dziki ktrej moemy suy ludziom - jako matka, uzdrowiciel, nauczyciel, sportowiec czy oddany przyjaciel. Tradycyjnie kocielny sakrament kapastwa kojarzony jest z rol ksidza. W znaczeniu symbolicznym wywicenie to kady akt, w ktrym spoeczno uznaje nasz wkad lub wyraa wdziczno za korzyci, jakie czerpie z tego, e podamy skierowan do wntrza drog suby. Ten aspekt obustronnej korzyci jest charakterystyczny dla symbolicznego powoania. Pikno symbolicznie pojmowanego kapastwa polega na tym, e kady moe wnosi dobro do ycia innych, nie tyle poprzez spenian funkcj, co poprzez to, co sob reprezentuje. W tym ujciu nasz duchowy wkad w ycie innych ma o wiele wiksze znaczenie ni okrelone czynnoci. Gwne lki: Niech do spojrzenia w gb siebie i do rozpoznania swoich lkw; obawianie si prawdy, kiedy umys jest zmcony; lk przed zdrow, realistyczn ocen; lk przed poleganiem na cudzej radzie i przed wprowadzeniem dyscypliny; lk przed ciemn stron wasnej natury i jej przejawami.
121

Podstawowe wartoci: Zdolnoci intelektualne i sprawno umysowa, waciwa ocena wiadomych i niewiadomych wgldw, inspiracja, wielka kreatywno i intuicyjne pojmowanie - inteligencja emocjonalna. Uniwersalna prawda: Szsta czakra reprezentuje wit zasad: D wycznie do prawdy". Nieodparcie nakania nas do rozrniania pomidzy prawd a iluzj - siami, ktre s obecne w kadej chwili ycia. Oddzielenie prawdy od iluzji jest zadaniem dla umysu, a nie dla mzgu. Mzg kieruje zachowaniem ciaa fizycznego, podczas gdy umys kieruje ciaem energetycznym, ktre jest wyrazem myli i sposobu odbierania rzeczywistoci. Mzg jest instrumentem fizycznym, dziki ktremu zamieniamy myli w dziaanie, natomiast nasza percepcja i wszystko, co si z ni wie, np. poszerzanie wiadomoci, jest cech umysu. Rozwijajc wiadomo, moemy zerwa z subiektywnym widzeniem spraw i w kadej sytuacji dostrzec prawd lub symboliczne przesanie. Brak przywizania nie oznacza beztroski. Oznacza natomiast uciszenie lkw. Osoba, ktra osigna stan nieprzywizania", posiada tak pene poczucie siebie, e siy zewntrzne nie maj wpywu na jej wiadomo. Taka klarowno i poczucie wasnego ja jest opok mdroci, ktra jest jednym z Boskich atrybutw szstej czakry. Stosowanie nieprzywizania Jak wyglda brak przywizania w praktyce? Historia Pete opowiada o jednym ze sposobw korzystania z tej umiejtnoci. Pete zgosi si do mnie z prob o konsultacj w zwizku powanym kryzysem osobistym. ona, z ktr przey siedemnacie lat, oznajmia mu, e ju go nie kocha i e pragnie si rozwie. Pete by zaamany, podobnie jak czwrka ich dzieci. Zachciam go, by chocia przez chwil spojrza na swoje ycie z perspektywy nieprzywizania. Miaam wraenie, e jego ona postanowia zerwa z rol troskliwej matki, jak penia przez wiksz cz ycia. Ju jako dziewczynka musiaa si opiekowa modszym rodzestwem, a za m wysza w wieku siedemnastu lat. W rok po lubie urodzia pierwsze dziecko. Teraz, gdy miaa ju lat czterdzieci, obudzia si w niej potrzeba zatroszczenia si o siebie i swoje potrzeby. Powiedziaam Pete, e jego on prawdopodobnie przeraa to, co czuje, i e gdyby dysponowaa odpowiednim sownictwem, wyjaniaby mu swj stan emocjonalny, zamiast od niego ucieka. Nawizaa romans, ktry stanowi prb uwolnienia si od tego, co dziao si wewntrz niej samej. Prawdopodobnie wcale nie zaleao jej na tym mczynie, mimo e nie bya tego w peni wiadoma. Postanowia mie romans, poniewa nie potrafia sobie wyobrazi lepszego sposobu, eby odej od ma i dzieci. Skorzystanie z pomocy terapeuty byo obce jej myleniu i kulturze. Powiedziaam Pete, e cho moe to by dla niego trudne do zaakceptowania, jego ona postpiaby tak samo, bez wzgldu na to, kto byby jej mem, poniewa przechodzia proces odkrywania siebie, ktry nie ma nic wsplnego z partnerem. Nie wiedziaa, e wchodzi w okres ciemnej nocy duszy". Zasugerowaam, by nie traktowa jej zoci i odrzucenia osobicie, cho to on by obiektem jej wybuchw emocjonalnych. O wiele bardziej ni on denerwowa j zamt, jaki miaa w gowie. Pete potrafi przyj i wykorzysta t informacje. Cho jego maestwo si rozpado, za kadym razem, gdy ogarniaa go zo i poczucie blu, potrafi z wikszym dystansem patrze na to dowiadczenie. Wkrtce po naszej pierwszej rozmowie Pete odkry, e ona miaa krtkotrway romans z jego przyjacielem. Zrozumia, e nie kochaa tego mczyzny, a jedynie szukaa ujcia dla emocji, ktre wprowadzay j w zamt. Wyraziam wtedy pogld, e bya ona bdzie prbowaa znale nowego partnera, gdy sdzi, e w ten sposb uda si jej rozwiza wasne problemy, lecz e nie zda to egzaminu. Kady jej zwizek skazany jest na niepowodzenie, gdy wie si z ponowym przejciem roli opiekunki, co w aden sposb nie pomoe jej zaagodzi blu. Bdc nieprzywizanym i wiadomym, pewne spostrzeenia przekazujemy z umysu do ciaa. Oznacza to poczenie si z takim sposobem postrzegania, ktry oddaje prawd, i stosowanie go,
122

a stanie si czci naszej natury. Wemy np. prawd: wszystko si zmienia". Umysowo potrafimy j z pewnym wysikiem zaakceptowa. Jednak gdy zmiana pojawia si w naszym yciu - gdy zauwaamy, e si starzejemy, a ludzie, ktrych kochamy, umieraj, lub gdy nasze relacje zmieniaj si z czuych i ciepych w osche - ta prawda nas przeraa. Potrzebujemy lat, aby sobie poradzi z niektrymi zmianami, poniewa mielimy nadziej, e to co, czymkolwiek byo, pozostanie takie samo. Wiedzielimy, e zmiany musz nastpi, uleglimy jednak zudzeniu, e energia zmian ominie ten obszar naszego ycia. Cho prawda: wszystko si zmienia" moe si wydawa wrogiem, ktry pozbawia nas rde szczcia, jednak nasze osamotnienie dobiegnie koca i rozpoczniemy nowy cykl ycia. Obietnica: wszystko si zmienia" oznacza, e po rozstaniu zawsze nastpuje nowy pocztek. wiadomo jest umiejtnoci rozstawania si z tym, co przemija, aby mc przyj nowe, i zrozumieniem, e wszystkie rzeczy zaczynaj si i kocz we waciwym dla siebie czasie. Trudno jest y ze wiadomoci tej prawdy, poniewa istoty ludzkie szukaj stabilnoci - braku zmian. Dlatego wiadome ycie oznacza pene zaangaowanie w chwil obecn i wiedz, e nic nie bdzie jutro dokadnie takie samo, jak dzi. Jak radzi Tao Te Ching, powinnimy postrzega zmiany jako naturalny element ycia i stara si pyn" ich nurtem, a nie przeciwstawia si im. Wymaganie, aby nic si nie zmieniao, jest pozbawione sensu i niemoliwe do spenienia. Naszym zadaniem jest uczestniczy w kadej sytuacji w sposb najpeniejszy z moliwych, ze wiadomoci, e mamy wpyw na to, czego dowiadczymy w przyszoci, cho o tym nie decydujemy. W trakcie moich warsztatw na temat nieprzywizywania si uczestnicy czsto wyraaj pogld, e brak przywizania jest stosunkiem zbyt chodnym i bezosobowym. Jednak nie jest to waciwy sposb pojmowania braku przywizania. Na jednym z warsztatw poprosiam uczestnikw, aby opisali jak sytuacj, ktra wydaje im si szczeglnie przeraajca. Pewien mczyzna powiedzia, e przeraa go wizja, w ktrej przyszedszy do biura dowiaduje si, e zosta zdegradowany. Powiedziaam mu, eby sobie wyobrazi, e jest wolny od przywizania do swojej pracy i e posiada wszelkie moliwoci. Poprosiam, eby stworzy obraz, w ktrym jego praca przestaje by oceanem energii zasilajcym jego ycie, a staje si jej kropl, i e wypenia go energia twrcza. Nastpnie powiedziaam, eby sobie wyobrazi, e wchodzi do biura i dowiaduje si, e zosta zwolniony. Gdy zapytaam go, jak si teraz czuje, miejc si powiedzia, e z takim obrazem siebie, jaki w tej chwili ma w umyle, wyrzucenie z pracy nie miaoby adnego znaczenia. Wcale by mu to nie przeszkadzao, poniewa w kadej chwili mgby przycign now prac. Nieprzywizywanie si polega na zdaniu sobie sprawy z tego, e adna osoba ani grupa ludzi nie posiada mocy decydowania o Twoim yciu. Kiedy w Twoim yciu pojawia si zmiana, to dzieje si tak dlatego, e wiksza sia pcha Ci do przodu. Czasami moe si wydawa, e stracie prac w wyniku zmowy kilku osb -jednak jest to iluzja. Jeeli postanowisz wierzy w t iluzj, staniesz si jej zakadnikiem, by moe na cae ycie. Gdyby to nie by odpowiedni moment na zmian w Twoim yciu, ta zmowa" nie powiodaby si. Taka jest prawda dotyczca zmian, a zdolno dostrzegania symbolicznego znaczenia, ktra towarzyszy stanowi nieprzywizania", pozwala j zrozumie. Oczywicie nikt z nas nie moe obudzi si pewnego ranka i stwierdzi: Sdz, e dzi stan si osob wiadom". Mamy wrodzone pragnienie poszerzania horyzontw umysowych poprzez poznawanie tajemnic ycia. Wszyscy dowiadczamy i bdziemy dowiadcza zwizkw i wydarze, ktre stymuluj zmian naszego sposobu widzenia rzeczywistoci. Konstrukcja umysu zmusza nas do zastanawiania si nad tym, dlaczego jest tak, a nie inaczej, choby powodowao to wielki zamt. Danny poprosi mnie o pomoc, poniewa wykryto u niego raka prostaty. Zapyta mnie tylko o jedno: Prosz, powiedz mi, co takiego robi lub myl, z czym powinienem skoczy".
123

Analizujc jego energi stwierdziam, e Danny naogowo wszystkim pomaga, zupenie ignorujc wasne potrzeby. Zapytaam, na co miaby w tej chwili najwiksz ochot. Odpowiedzia: Chciabym rzuci prac handlowca, wyjecha na wie, uprawia ogrdek i pracowa jako ciela." Zaczlimy wic omawia ewentualne konsekwencje takiej decyzji; Danny posiada zobowizania wobec firmy, w ktrej pracowa; bra aktywny udzia w pracy kilku grup, a jego rodzina przywyka do wysokiego standardu ycia. Wszystko to ulegoby zmianie. Wtedy Danny powiedzia: Od bardzo dawna czuj, e nie chc, by moj gow zaprztay wyniki sprzeday. Pragn myle o innych rzeczach, np. o przyrodzie. Oczywicie natura nie zapaci moich rachunkw, dlatego te niczego nie zmieniaem. Co mi jednak podpowiada, e powinienem zmieni swoje ycie. To uczucie stao si teraz szczeglnie intensywne". Powiedziaam mu, e otrzyma przewodnictwo, ktrego powinien posucha, bo kiedy zacznie za nim poda, otworzy si przed nim nowy wiat, w ktrym dowiadczy odrodzenia fizycznego. Danny skontaktowa si ze mn po dwch miesicach i poinformowa, e jego rodzina jest przychylnie nastawiona do pomysu przeprowadzki i e nastpnego lata zamierzaj si przenie na poudniowy zachd. Doda, e nigdy wczeniej nie czu si tak dobrze i e wie, e aden zoliwy nowotwr nie pojawi si wicej w jego ciele. Danny by gotw i potrafi zerwa z yciem, jakie prowadzi bdc handlowcem, i wyj naprzeciw nowemu. Uwalniajc si od swojego dotychczasowego wizerunku i pracy, uwolni si take od przewiadczenia, e posiada ograniczon moc w wiecie fizycznym. Podajc za swoim gosem wewntrznym, otworzy si na swoj wewntrzn rzeczywisto i sprbowa znale odpowiedzi na pytania: Na czym polega ycie?", Co powinienem robi?", Czego powinienem si nauczy?" Danny potrafi powiedzie: wiat zewntrzny nie ma nade mn a takiej wadzy. Postanawiam sucha swego wntrza." W taki wanie sposb stajemy si wiadomi - otrzymujemy przekaz, podejmujemy dziaanie, i pojawia si nastpny przekaz. Gdy staramy si zatrzyma ten proces, wchodzimy w stan zawieszenia, coraz bardziej oddalajc si od yciodajnych si ducha. Przeistoczenie umysu osobowego w stan nieprzywizania moe jednak przebiega w sposb atwy i naturalny. Karen, ktr poznaam na jednym ze swoich warsztatw, trzykrotnie w cigu roku bya zwalniana z pracy. Powiedziaa, e postanowia si zastanowi, co jest przyczyn tej sytuacji. Gdy raz postawia to pytanie, musiaa znale odpowied. Znalaza czas na to, by lepiej siebie pozna, i stwierdzia, e sama jest rdem swoich problemw. adna z tych trzech prac, z ktrych zostaa zwolniona, jej nie interesowaa. Tak naprawd pragna zmiany zawodu. Stwierdzenie tego byo dla niej ogromnym odkryciem. Dzi Karen zajmuje si rnymi sprawami i z kadym dowiadczeniem odkrywa w sobie nowe upodobania i niechci, ambicje i lki. Dla niej jest to naturalny sposb postpowania w wiadomym yciu. Gdy wspomina swoje ycie z okresu poprzedzajcego jej olnienie", dziwi si, jak w ogle moga y, nie zastanawiajc si nad tym, co nadaje jej yciu sens. Brak wiadomoci to co, z czego w ogle nie zdajesz sobie sprawy; po prostu niczego nie jeste wiadoma. Mylisz o podstawowych sprawach, jak jedzenie, ubranie i pienidze, i nie przychodzi Ci na myl, eby si zastanowi nad celem, do ktrego zostaa stworzona. Gdy w kocu zapytasz o sens, nie moesz przesta pyta, gdy kada odpowied odkrywa przed Tob coraz to now prawd". Zwizek wiadomoci ze zdrowiem W okresie ostatnich czterdziestu lat otrzymalimy ogromn ilo informacji dotyczcych wpywu umysu na zdrowie. Nasze nastawienie odgrywa wielk rol w procesie tworzenia lub niszczenia zdrowia. Depresja na przykad nie tylko opnia proces leczenia, ale bezporednio osabia nasz ukad odpornociowy. Gniew, rozgoryczenie, zo i urazy utrudniaj odzyskanie zdrowia lub zupenie je uniemoliwiaj. Doniose znaczenie ma wola wyzdrowienia; ciao pozbawione tej mocy zazwyczaj jest bezbronne wobec choroby. Wraz z tymi odkryciami oficjalnie zostaa uznana rola wiadomoci, ktr uwzgldnia si w medycznym modelu
124

zdrowia. Zadziwiajce jest, e dla bardzo wielu osb choroba stanowi impuls do tego, by skierowa si do wntrza i dokadnie przyjrze si swoim postawom i trybowi ycia. Swj proces powrotu do zdrowia chorzy opisuj w zasadzie tak samo jak przemian wiadomoci, od indywidualnej do nieosobowej. Na pocztku, gdy poznaj diagnoz, s przeraeni. Gdy powraca spokj, przyznaj jednak, e ju wczeniej czuli, e co jest nie w porzdku, jednak peni obaw woleli oddali od siebie t myl. To zjawisko jest bardzo charakterystyczne, poniewa przewodnictwo wewntrzne zawsze sygnalizuje nam utrat energii. Wiele osb, ktre przeszy chorob, relacjonuje, e gdy lk stopniowo ustpowa, kierowao swoj uwag do wntrza, badajc tre swoich umysw. W taki sposb rozpoczynali proces zestrajania wasnych myli i emocji lub uwiadamiali sobie dystans, jaki dzieli ich myli od uczu. Uzdrowienie wymaga zgodnoci serca i umysu, przy czym to zazwyczaj umys wymaga dostrojenia do naszych uczu, ktre zbyt czsto ignorowalimy przy podejmowaniu codziennych decyzji. Tak wic ludzie czsto opowiadaj o tym, jak zmieniali swoje ycie, aby da uczuciom moliwo twrczego w nim uczestniczenia. Opowie Sylwii pokazuje drog do wiadomoci, ktra dotyczy zarwno serca, jak i umysu. Z powodu raka Sylwia stracia obie piersi. Nowotwr przerzuci si take na cz wzw chonnych. Czym naturalnym byoby, gdyby Sylwia zacza nieustannie myle o chorobie, ona jednak nie poddaa si i skoncentrowaa si na napiciach, ktre zaburzay jej energi. Przyjrzaa si swoim lkom i temu, w jaki sposb kontroluj jej psychik; stwierdzia, e przeraa j samotno. Rak rozwin si wkrtce po tym, jak si rozwioda. Take w tym przypadku nikt by si nie zdziwi, gdyby Sylwia skupia si na swojej samotnoci i rozgoryczeniu zwizanym z rozwodem; ona jednak postanowia, e codziennie bdzie odkrywaa w swoim yciu co cennego. Zdecydowaa si skoczy z przeszoci, doceni wszystko to, co byo dobre w jej dotychczasowym yciu, i puci w niepami bolesne dowiadczenia, take rozwd. Czsto czua smutek w zwizku ze swoj sytuacj, jednak zamiast w nim y, postanowia go wypaka i i naprzd. Z czasem Sylwia zaangaowaa si w pomoc ludziom leczonym na raka, co nadao jej yciu nowego sensu i znaczenia. W rozumieniu symbolicznym zostaa wywicona" - moc, ktr przekazywaa innym, powrcia do niej w formie uznania i wdzicznoci. Nigdy wczeniej nie czua si tak przydatna. W cigu szeciu miesicy jej organizm uwolni si od raka. Jednym z aspektw wiadomoci jest ycie w chwili obecnej i docenianie kadego dnia. Sylwia potrafia si uwolni od swojej przeszoci i znale w swoim yciu sens i cel. Na tym polega nieosobowy stosunek do problemw yciowych. Cho wczeniej stworzya warunki sprzyjajce rozwojowi raka, udowodnia, e zdrowy duch moe zapanowa nad chorym ciaem. Wielokrotnie obserwowaam, e uzdrowienie jest kwesti wiadomoci - nie wiadomoci choroby, lecz si yciowych, ktre do tej pory nigdy nie byy wykorzystane. wiadomo i mier Czy to oznacza, e ludziom, ktrzy nie odzyskali zdrowia, nie udao si poszerzenie wiadomoci? Absolutnie nie. Pogld, e mier oznacza porak, jest kwesti sporn w holistycznym podejciu do zdrowia. Nasz umys ma skonno do oceniania wszystkich sytuacji w kategoriach dobra lub za, wygranej lub przegranej. Gdy jaka osoba nie odzyskuje zdrowia, ludzie bdnie wnioskuj, e nie staraa si o to wystarczajco mocno. mier nie oznacza przegranej. mier jest nieodczn czci ycia. Wiele osb umiera, odzyskawszy zdrowie psychiczne i emocjonalne. Przypadek Jacksona pokazuje, co znaczy umrze wiadomie. Jackson zgosi si do mnie z prob o diagnoz z powodu zoliwego guza mzgu. Skary si na silne, nieustajce ble. Postanowi zrobi wszystko, co pozwoli mu odzyska peni", bez wzgldu na to, czy przeyje. Omwilimy wszystkie niedokoczone sprawy, ktre Jackson rozpozna w swoim yciu, od
125

kwestii, ktre wymagay wyjanienia z innymi, po lki, ktrym musia stawi czoa. Pamita nawet o podzikowaniach, jakie powinien by wczeniej wysa. Jackson nie koncentrowa si na zakoczeniu ycia, lecz na sprawach, ktre domagay si uzupenienia. Stale zadawa sobie pytanie: Czego mam si w yciu nauczy?" Za kadym razem, kiedy pojawiaa si odpowied lub gdy uzyskiwa wgld w swoje ycie, podejmowa odpowiednie kroki. Zauway na przykad, e nigdy nie wyjani swojej byej onie, dlaczego poprosi o rozwd. Pewnego dnia po prostu oznajmi jej, e ma dosy maestwa i, jak to uj, chce by zwolniony z przysigi maeskiej. Wiedzia, e swoj decyzj spowodowa zamt w psychice ony i doprowadzi do jej zaamania. Cho prosia go o wyjanienie, on umylnie jej odmawia. Zda sobie spraw z tego, e w podobny sposb zrani jeszcze inne osoby i e takie postpowanie stanowi w jego yciu powtarzajcy si wzorzec. Jego ona bya osob, ktra najbardziej z tego powodu ucierpiaa. Jackson przyzna, e sprawiao mu satysfakcj posiadanie przewagi nad drug osob i e uzyskiwa j poprzez zamt, jaki wywoywa swoim odejciem. Zdolno powodowania chaosu sprawiaa, e czu si wany. Jednak teraz postanowi zaprowadzi porzdek. Do kadej z osb, ktre uzna za ofiary swojego nawyku, wysa list z wyjanieniem i prob o przebaczenie. Jackson wytrwale bada ciemn stron swojego charakteru i podejmowa kade dziaanie potrzebne do tego, aby wprowadzi do niego wiato. Jednak wygldao na to, e umrze. Powiedzia mi, e mimo to jest zadowolony, poniewa wierzy, e zakoczy wszystkie lekcje yciowe. Celem denia do wiadomoci nie jest uniknicie mierci ani uodpornienie si na choroby, lecz poradzenie sobie ze wszystkimi zmianami, jakie zachodz w yciu i ciele w sposb wolny od lku, z zamiarem zrozumienia przesania, jakie niesie ze sob kada zmiana. Poszerzanie wiadomoci np. przez medytacj w celu zapobiegania chorobom jest wypaczeniem. Celem rozwoju duchowego nie jest opanowanie fizycznoci, lecz ducha. wiat fizyczny i ciao fizyczne peni jedynie rol nauczycieli. Zgodnie z tym punktem widzenia uwolnienie si od lku przed mierci i umieraniem suy osigniciu spokoju, ktry jest wanym aspektem w rozwoju wiadomoci. Gdy ludzie, ktrzy swoj wiadomoci objli take sfer przejcia z tego wiata do nastpnego, wypowiadaj si swobodnie na temat cigoci ycia, niektre z naszych lkw ustpuj natychmiast. Miaam okazj dowiadczy tego dziki Scottowi i Helen Nearingom. Przytaczam tutaj histori tej wspaniaej pary ze wzgldu na jej wkad w moje poznawanie natury ludzkiej wiadomoci oraz zrozumienie mocy, dziki ktrej moemy zmienia pogldy odcinajce nas od prawdy. Scott i Helen Nearing Scott i Helen Nearing s znani z dziaa na rzecz ochrony rodowiska naturalnego i propagowania samowystarczalnoci. Poniewa ich styl ycia opiera si na powrocie do natury, co byo rzecz zupenie niesychan w latach trzydziestych, gdy rozpoczynali wspprac, uznano ich za buntownikw. Wasnorcznie zbudowali dom i odywiali si wyhodowanymi przez siebie owocami i warzywami. yli w harmonii z przyrod przez ponad siedemdziesit lat. Po mierci Scotta Helen kontynuowaa ten styl ycia a do roku 1995, kiedy to zmara. Napisali ogromn liczb artykuw i innych publikacji na temat szacunku do rodowiska i samowystarczalnego sposobu ycia, midzy innymi ksik Living the Good Life, w ktrej opisuj korzyci pynce z ycia w stanie cigego poszanowania obfitoci przyrody. Ich wiadomo i koncepcje dotyczce boskiego cyklu przyczyny i skutku nadal inspiruj rzesze ludzi. Scott zmar na pocztku lat osiemdziesitych w wieku stu lat. Miaam przywilej pozna Helen na jednym z moich warsztatw. Helen opowiedziaa mi o odejciu swojego ma. Scott podj t decyzj wiadomie, w poczuciu, e nie moe ju y w sposb, ktry daje mu moliwo rozwoju duchowego. Pewnego dnia Scott wrci do domu z drewnem na opa. Odoy drewno i oznajmi, e nadszed jego czas. Owiadczy, e wie o tym, poniewa nie jest w stanie wywizywa si ze
126

swoich obowizkw. Powiedzia, e na bardzo gbokim poziomie uwiadomi" sobie, e pora umrze. Powiedzia take, e chciaby umrze, zaprzestajc jedzenia. Towarzyszyam mu przez okres trzech tygodni, kiedy to lea w ku, nie przyjmujc poywienia. Nie prbowaam zachca go ani do jedzenia, ani do zmiany zdania, gdy rozumiaam ostateczno jego decyzji". Scott Nearing odszed po trzech tygodniach od momentu podjcia decyzji spowodowanej niezdolnoci do prowadzenia samodzielnego ycia. Helen dodaa: Zamierzam postpi w ten sam sposb, kiedy nie bd moga si ju o siebie troszczy. Nie naley si ba mierci. Kiedy pojawia si uczucie, e nadszed Twj czas, akceptujesz je i wspdziaasz z nim, przestajc je. Potem opuszczasz ciao. To nic strasznego". Postawa i wiadomo Scotta i Helen mog budzi kontrowersje, jednak wzbudzao je cae ich ycie. Sposb umierania, na jaki si zdecydowali, kci si z gboko zakorzenionymi zbiorowymi przekonaniami o nieingerowaniu w proces umierania i z religijnym stanowiskiem, wedug ktrego tylko Bg okrela moment mierci. By moe tak jest, jeeli jednak potrafimy rozpozna, e nadszed nasz czas, czy nie mamy prawa wspdziaa z t wiadomoci? Moliwe, e Scott, w efekcie swojego denia do ycia w prawdzie, otrzyma ask, dziki ktrej wiedzia, e jego czas ju nadszed. Zamiast zaama si w obliczu choroby, wspdziaa z intuicj i rozsta si z yciem, zachowujc do ostatniej chwili peni wadz umysowych. Czy nie na tym polega wiadomo? wiadoma mier jest jednym z wielu bogosawiestw prowadzenia wiadomego ycia. W czasie gdy pisaam t ksik, we wrzeniu 1995 roku odesza take Helen. Prowadzc samochd, doznaa zawau. W trakcie naszej rozmowy powiedziaa mi, e nie odejdzie, zanim nie skoczy ksiki, ktr pisaa, i dotrzymaa sowa. Lk przed mierci jest tak silnie obecny w umysach zbiorowych, e temat ten jest czsto zdominowany przez przesdy. Powinnimy zachowa w pamici przykad Scotta i Helen, nie tylko za ich wkad w uwiadomienie nam naszej samowystarczalnoci, ale take za ich niezachwian wiar w cigo ycia, zachowan take poza form fizyczn. Sogyal Rinpocze Sogyal Rinpocze jest autorem znanej ksiki pt. Tybetaska ksiga ycia i umierania. Ze wzgldu na ogromne poczucie humoru znany jest na caym wiecie jako miejcy si Rinpocze". Poznaam Sogyala w jego domu w Paryu w 1984 roku. Nigdy wczeniej nie przebywaam w towarzystwie lamy, wiele jednak czytaam o nauczycielach tybetaskich i byam bardzo ciekawa, czy to, czego si dowiedziaam, jest prawd. Przeczytaam, na przykad, e wielu mistrzw tybetaskich potrafi pokona prawa fizyki: lewitowa lub biega z prdkoci ponad szedziesiciu kilometrw na godzin. Czytaam take, e mistrz tybetaski zapytany o swoj moc" zawsze bdzie kierowa uwag na jakiego innego mistrza. W drodze do jego rezydencji zastanawiaam si, co poda na obiad. Poniewa nie miaam pojcia o zwyczajach tybetaskich zastanawiaam si na przykad, czy przed jedzeniem bdziemy godzinami medytowa. Okazao si, e Sogyal zamwi chiszczyzn, ktr jedlimy bezporednio z jednorazowych pojemnikw siedzc na pododze w jego biurze. Gdy tylko atmosfera staa si odpowiednia do prowadzenia powanej rozmowy, zapytaam Sogyala: Czy to prawda, e potrafisz kwitowa?" Zacz si gono mia, prawie histerycznie, po czym powiedzia: Ja nie, ale mj mistrz potrafi". Nastpnie: Czy to prawda, e dziki praktyce medytacji potrafisz biega z niezwyk prdkoci?" Na moje pytanie znowu odpowiedzia miechem, po czym doda: Ja nie, ale mj mistrz potrafi". Jego sowa dokadnie pasoway do tego, co przeczytaam; mistrz tybetaski w rozmowie zawsze podkrela zasugi kogo innego. Wtedy przyszo mi na myl, e moe Sogyal czyta w moich mylach i dokadnie wie, skd si wziy moje pytania. W kocu powiedziaam: Nie mam wicej pyta. Czy jest co, co chciaby mi powiedzie od siebie?" Chciabym Ci opowiedzie o tym, jak umar mj mistrz", powiedzia. Wezwa swoich
127

astrologw, kaza sporzdzi dla siebie horoskop i okreli najlepszy czas na wycofanie swojego ducha z ziemskich energii. Jego duch posiada ogromn moc, wic mistrz nie chcia swoim odejciem spowodowa adnych zakce energetycznych. Pewnie o tym nie wiesz, lecz zawsze, gdy jaka dusza opuszcza Ziemi, ma to wpyw na cae pole energetyczne planety. Gdy odchodzi bardzo silna dusza, oddziaywanie na Ziemi jest bardzo silne. Tak wic astrologowie wyznaczyli najodpowiedniejszy dzie i godzin na odejcie mistrza. Mistrz przekaza t informacj swoim uczniom. Tego dnia medytowa z uczniami, a gdy nadesza wyznaczona godzina, pobogosawi ich, nastpnie zamkn oczy i uwolni swojego ducha". Zapytaam Sogyala, czy jego mistrz postanowi umrze, bo by chory. Moje pytanie znowu spowodowao u niego niekontrolowany wybuch miechu, po ktrym powiedzia: Chory? A co to ma wsplnego z chorob? Tak samo jak pojawiamy si na wiecie w najlepszym dla nas momencie, tak samo opuszczamy go w najodpowiedniejszej chwili. Mj mistrz nie by chory, by w peni si. Naszym przeznaczeniem nie jest umiera w blu i chorobie. Umys wiadomy jest w stanie uwolni ducha bez koniecznoci dowiadczania blu i rozkadu fizycznego. Kady moe tak umrze". Sogyal opisa mistrzostwo duchowe jako stan wiadomoci, ktry nie zna konfliktu z tym, co Boskie"; w ktrym osobiste decyzje s zgodne z Boskimi. Wedug Sogyala jego mistrz y na takim poziomie wiadomoci, na ktrym nie istnieje dylemat wyboru -gdzie kada decyzja jest dobra. Sogyal powiedzia, e jego mistrz by przykadem owieconego umysu - zarwno podczas ycia, jak i w chwili mierci. Rozwijanie wiadomoci nieosobowej i umiejtnoci odczytywania symbolicznego znaczenia Zarwno Nearingowie, jak i Sogyal Rinpocze weszli w sfer wiadomoci nieosobowej. Nieatwo jest opisa wiadomo sowami. Jak mwi koan zen: Jeeli moesz to opisa, to nie jest to". Przypominam sobie pewn profesor, ktra zapoznaa mnie z ideami buddyzmu i hinduizmu. W ramach egzaminu kocowego zabraa mnie i czwrk innych studentw na weekendowe odosobnienie. Wprowadzia zakaz mwienia i korzystania z zegarkw. W nocy budzia nas, kazaa przyjmowa okrelone pozycje jogi, a nastpnie zadawaa pytania: Jak chrzecijanin pojmuje natur Boga? Jak buddysta rozumie natur rzeczywistoci? Na czym polega ycie wieczne? Jaki jest cel ziemskiego ycia?" Pytania dotykay kwestii gbokich i powanych. Profesor nie oceniaa jednak poprawnoci naszych odpowiedzi, lecz stopie przywizania do okrelonych wiatopogldw. Jeeli miaa wraenie, e kto jest przywizany do okrelonej formy prawdy, uznawaa, e osoba ta nie opanowaa jej przesania: e prawda jest tylko jedna. To, e prawda si zmienia w zalenoci od kultury, jest iluzj. Na tym polegaa wedug niej istota wiadomoci: poszukiwanie prawdy niezalenej od norm spoecznych czy kulturowych. Te zajcia stworzyy podstaw dla moich zdolnoci odczytywania symbolicznych treci. W jaki sposb moemy uwraliwi umys na prawd i nabra wprawy w przenikaniu iluzji? Jak zawsze, aby osign dobre wyniki, potrzebna jest pewna dyscyplina. Nastpny przykad pokazuje niewaciwe podejcie do kwestii rozwijania wiadomoci. Oliver odnosi due sukcesy jako biznesmen. W pewnym momencie uzna jednak, e pragnie zrobi co bardziej znaczcego. Uczestniczy w realizacji wielu spoecznie uytecznych projektw. Jednak aden nie wydawa mu si dostatecznie wany. Modli si o przewodnictwo. W kocu umwi si na spotkanie ze wiatowej sawy mistrzem duchowym. Spotkanie trwao dziesi minut, w jego trakcie duchowy mistrz powiedzia, e zadanie Olivera polega na czekaniu i przygotowywaniu si". Tak wic Oliver czeka". Czeka w Paryu, czeka w
128

Rzymie i na Wschodzie. Czeka w hotelach pierwszej kategorii, popijajc cappuccino na Riwierze. W kocu uzna, e polecenie, aby czeka", jest bezuyteczne. Ponownie zacz si angaowa w rne projekty i wypisywa czeki na pokrycie zwizanych z nimi wydatkw. Jego serce pozostao jednak puste. Moim zdaniem, mistrz duchowy da mu zadanie, ktrego nie mg wykona za pomoc pienidzy. Gdyby potrafi czeka" w sensie duchowym, zagbi si w sobie i przyj kad, choby najskromniejsz wskazwk, znalazby odpowiedzi na swoje pytania. Duchowe oczekiwanie" i stawanie si inn osob przynosi wiatu wiksze korzyci ni sfinansowanie nowego szpitala. Moe wydawa si to trudne do pojcia, gdy nie przywyklimy przywizywa wagi do rzeczy niewidzialnych i nie potrafimy dostrzec mocy, jak emanuje zdrowa psychika. Dlatego te ci, ktrych praca polega na czekaniu i stawaniu si", uwaani s czsto za bezuytecznych. Jednak czekanie i stawanie si" w ujciu symbolicznym jest powoaniem do suenia" i polega na pozwalaniu siom Boskim, by obudziy t cz naszej duszy, ktra jest zdolna ofiarowa co wiatu i nam samym. ycie kobiety znanej jako Peace Pilgrim (w tumaczeniu: Pielgrzym pokoju) jest przykadem procesu duchowego, jaki ma miejsce, gdy pozwolimy, by siy Boskie wskazay nam drog. Peace Pilgrim to imi, ktrego ta kobieta uywaa przez ostatnie dwadziecia pi lat ycia. ya skromnie, stale modlc si, by pokazano jej drog suenia. W wieku pidziesiciu dwch lat posuchaa gosu wewntrznego i rozpocza wdrwk po kraju w imi pokoju. Na tym polegao jej wywicenie". Sza, a otrzymywaa miejsce na spoczynek i poywienie. Jej ycie stao si potwierdzeniem tego, e Bg zaspokaja wszystkie nasze potrzeby. W czasie trwajcej dwadziecia pi lat pielgrzymki swoj wywoujc lk i podziw relacj z Bogiem poruszya serca setek tysicy ludzi. Syszaam, jak opowiadaa o sobie dwie historie, ktre bardzo mnie wzruszyy. Kiedy, gdy sza wiejsk drog, nagle zaczo si bardzo ochadza. Nie bya przygotowana na zmian pogody i zacza okropnie marzn. W pobliu nie byo adnego miejsca, gdzie mogaby si schroni. Wtedy usyszaa gos: Wejd pod najbliszy most". Pod mostem znalaza skrzyni, na tyle du, e moga si w niej pomieci. Wewntrz znajdoway si koc i poduszka. Opowiadajc t histori, daa mi do zrozumienia, e te rzeczy zostay jej podesane przez Boga. Peace Pilgrim wyjania, e jej ycie podlegao pewnym cyklom, w czasie ktrych poznawaa natur konfliktw. Najpierw dowiadczya konfliktu zewntrznego, a nastpnie wewntrznego. Gdy wreszcie zawierzya Bogu, otrzymaa ask uczenia si bez koniecznoci dowiadczania konfliktw. Peace Pilgrim staa si niewyczerpanym rdem mdroci, ktra jest atrybutem sefiry Chochmy, oraz Boskiego zrozumienia, istoty sefiry Biny. Staa si ucielenieniem wywiconego ducha, biegle wadaa jzykiem symboli i ya w penej harmonii i zaufaniu do Boga. Zgodnie z natur prawdy jej wskazania dla innych byy niezmiernie proste. Mwia: Nie jem byle czego i nie myl byle czego", co w przenoni oznacza: Szanuj swoje ciao, swj umys i swojego ducha". Rozwijanie wiadomoci nieosobowej jest zadaniem na cae ycie, czciowo ze wzgldu na to, e jest tak wielkim wyzwaniem, a czciowo dlatego, e ujawnia nasze najskrytsze lki i iluzje. Aby dowiadczy przemiany, musimy zacz od naszego wntrza. W naszym yciu zawsze nastpuje wtedy wiele zmian. Nie spotkaam nigdy osoby, ktra na ciece wiadomego przebudzenia nie przechodziaby przez okres oczekiwania", kiedy to jej wntrze ulega przemianie. Jak w przypadku wszystkich spraw ducha, take z tej drogi nie ma powrotu. Ponisze wskazwki stanowi punkt wyjcia rozwoju wiadomoci nieosobowej., umiejtnoci wnikania w symboliczn natur rzeczywistoci i rozpoznawania ukrytej za kulisami iluzji energii. Piszc te wskazwki, utrzymywaam w wiadomoci energie sefir Chochmy i Biny, ktre wspbrzmi z szst czakr. Zastosowanie si do tych porad pozwoli Ci rozwin zdolno odczytywania symbolicznego znaczenia i rozumie Boskie motywy.
129

Wyrb w sobie nawyk introspekcji i pracuj nad uwiadomieniem sobie tego, w co wierzysz i dlaczego. Bd otwarty/a i naucz si rozpoznawa, kiedy Twj umys si zamyka. Uwiadom sobie, e przyjmujc postaw obronn, nie dopuszczasz do siebie prawdy. Miej na uwadze, e wszystkie sytuacje i relacje maj znaczenie symboliczne, nawet jeeli nie od razu potrafisz je rozpozna. Otwrz si na wgldy i przewodnictwo, jakie pojawiaj si w snach. Uwolnij si od myli, ktre sprawiaj, e ualasz si nad sob, zocisz lub obwiniasz innych za co, co Ci spotkao. Ucz si nie przywizywa. Podejmuj decyzje w oparciu o moliwie najmdrzejsz ocen, na jak Ci sta w danej chwili, a nie z myl o osigniciu okrelonego rezultatu. Powstrzymuj si od wszelkiej oceny, nie tylko w stosunku do ludzi i sytuacji, ale take zasigu i znaczenia Twoich zada. Zamiast tego pamitaj o gbszej prawdzie, zgodnie z ktr jest mao prawdopodobne, aby zna(a) wszystkie aspekty i szczegy danej sytuacji i mg/moga przewidzie dugoterminowe konsekwencje swoich dziaa. Naucz si rozpoznawa, kiedy dziaasz pod wpywem lku. W takiej sytuacji natychmiast si od niego zdystansuj, koncentrujc si na obserwowaniu wpywu lku na Twj umys i emocje. Nastpnie podejmij takie decyzje, ktre osabi jego si. Uwolnij si od wszelkich przekona, wedle ktrych sukces w yciu zaley od osignicia okrelonych celw. Zamiast tego za sukces uwaaj postp w zdobywania kontroli nad sob i zdolno radzenia sobie z wyzwaniami, jakie niesie ycie. Niech Twj sukces ma charakter wewntrzny, a nie materialny. Dziaaj w oparciu o przewodnictwo wewntrzne i uwolnij si od potrzeby posiadania dowodw" na potwierdzenie jego prawdziwoci. Im bardziej pragniesz dowodu, tym mniejsze jest prawdopodobiestwo, e otrzymasz przewodnictwo. Skup uwag na chwili obecnej; powstrzymuj si od rozwodzenia si nad przeszoci i od martwienia o przyszo. Naucz si bardziej ufa temu, co jest ukryte przed ludzkim wzrokiem, ni temu, co widzisz. Stawanie si wiadomym Stawanie si wiadomym nie jest atwe. Moje ycie byo o wiele prostsze, zanim zdaam sobie spraw z odpowiedzialnoci, jaka wie si z podejmowaniem decyzji. Przekazanie odpowiedzialnoci za swoje decyzje jakiej sile zewntrznej moe si wydawa prostszym rozwizaniem, przynajmniej na jaki czas. Kiedy si jednak zrozumie, o co w tym wszystkim chodzi, nie mona ju siebie oszukiwa. Caym sercem jestem z tymi, ktrzy ciko pracuj nad uwolnieniem si od negatywnych postaw i bolesnych wspomnie. Nie raz proszono mnie o pomoc sowami: Powiedz mi jak, a ja tak zrobi". Nieustannie szukamy jakiej medytacji lub wiczenia, ktre zdejmie zason z naszych oczu. Jednak w przypadku wiadomoci to nie skutkuje. O dziwo, istnieje prosta metoda, cho nie jest ona atwa, a brzmi: Daruj sobie! Daruj sobie mylenie o tym, jak powinno wyglda Twoje ycie i przyjmij je, bo ono na swj sposb samo stara si przemwi do Twojej wiadomoci. Tak wiele osb, ktre pragn kroczy wasn drog znajduje si w niepokojcym, cho koniecznym stanie oczekiwania. Jaka ich czstka pragnie usilnie przekaza siom Boskim kierownictwo, jednak mczy je obawa, e jeeli zawierz to utrac wszelkie przyjemnoci, jakich dostarcza im ycie. Osoby takie trwaj wic w zawieszeniu, a stan si na tyle silne, by pokona lk i przyj gbok prawd, ktra mwi: wszystko bdzie dobrze" - by moe nie w
130

rozumieniu ludzkim, ale na pewno Boskim. Toby zgosi si do mnie, poniewa cierpia na gbok depresj, artretyzm i impotencj. Badajc jego energi, odebraam wraenie, e stan jego zdrowia uleg nagemu pogorszeniu, gdy skoczy pidziesit lat. By przekonany, e najlepsze lata ma za sob. Gdy powiedziaam mu o swoich odczuciach, odpowiedzia: No tak, rozejrzyj si, czy widzisz jakie szans zawodowe dla mczyzny w moim wieku? yj w cigym lku, e kto modszy odbierze mi prac. Co wtedy zrobi?" Zaproponowaam mu, by skoncentrowa si na odbudowaniu si fizycznych i zacz regularnie wiczy. Potrzebowa poczucia, e do jego ciaa powracaj siy, a co za tym idzie, take do jego ycia. Ku mojemu zaskoczeniu by otwarty na tego rodzaju sugesti. Ju wczeniej myla o zapisaniu si do jakiego klubu, wic si zgodzi. Dodatkowo kazaam mu czyta buddyjskie teksty na temat iluzji i w takich kategoriach myle o starzeniu si i o czasie. Ta wskazwka wprawia Toby'ego w osupienie. - Jak czas moe by iluzj? - zapyta. - Moesz postanowi, e nie bdziesz si starze wedug ustalonego wzorca. Moesz wyrzuci kalendarz i codziennie dawa z siebie wszystko, co najlepsze - odpowiedziaam. Toby zacz si mia. - Chciabym, eby to byo takie proste - powiedzia. - Wic sprbuj - odrzekam. - Zawsze moesz przerwa i znw sta si starcem. Ta moliwo istnieje zawsze. Ale najpierw sprbuj. Poniewa usyszaam w gosie Toby'ego pogodne nuty, zapytaam: - Czy zauwaye, e na te kilka chwil wyrwae si z depresji? Toby zawaha si przez chwil, po czym powiedzia: - Masz racj. Zupenie o niej zapomniaem. - Czy w tej chwili dokucza ci artretyzm? - spytaam. - Waciwie teraz to nie, ale on zwykle si pojawia i znika. - Ale w tej chwili, gdy mylisz o dobrym samopoczuciu i wolnoci, nie czujesz blu ani depresji, prawda?" - Prawda - odpowiedzia. - Tak wic przyjmijmy, e gdy dopucisz do siebie wicej pozytywnych myli i bdziesz podejmowa wicej pozytywnych dziaa, bdziesz si lepiej czu i odzyskasz energi, cznie z energi seksualn. - No dobrze, ale co bdzie, jeeli nie uda mi si utrzyma pozytywnego podejcia do ycia? Wtedy wszystko wrci, prawda? - Oczywicie. - Twierdzisz wic, e ode mnie zaley moje samopoczucie i mj artretyzm i e depresja zwiksza bl. Uwaasz, e mam wpyw na to wszystko?" - Na to wyglda - powiedziaam. - Powinna bya zosta prawnikiem. Daa mi wiele do mylenia. - Po czym doda: - Zrobi co w mojej mocy. Cztery miesice pniej otrzymaam od Toby'ego kartk. Wraz z on wybra si w podr statkiem. Na kartce napisa: wietnie si bawimy, w dzie i w nocy ..." Nieczsto si zdarza, by jedna rozmowa tak gruntownie zmienia czyje postpowanie, jednak Toby by gotw przyjrze si swojemu podejciu do ycia i zauway, e widzi je w negatywnym wietle. Gdy kto tak chtnie przyjmuje energi mdroci, nie mog si oprze wraeniu, e siy duchowe obecne w naszym polu energetycznym, jak np. Chochma, sefira mdroci, tylko czekaj na moliwo przeniknicia do naszej wiadomoci. Trzydziestoczteroletnia Carrie przedstawia si przez telefon w taki oto sposb: - Co jest ze mn nie tak. - Co takiego? - spytaam.
131

- Nie mog pracowa. Nie mog myle. Nic ju nie mog robi. - powiedziaa. Gdy badaam jej energi, od razu zauwayam, e jej wiadomo, w ujciu symbolicznym, znajdowaa si poza" ciaem. Umys miaa wypeniony obrazami, ktre nie miay nic wsplnego z jej obecnym yciem i dotyczyy samotnoci w jakim odlegym miejscu na wsi. - Co czytasz? - zapytaam. Carrie wymienia szereg ksiek na temat duchowoci, po czym powiedziaa: - Wydaje mi si, e moim miejscem jest Nowy Meksyk. Byam tam w zeszym roku na odosobnieniu i ca sob czuam, e mogabym tam zamieszka. Nie znam tam nikogo, jednak nie mog przesta o tym myle. W trakcie rozmowy o intensywnoci jej odczucia, opierajc si na symbolicznym znaczeniu sakramentu kapastwa, wytumaczyam jej, e niektrzy s powoywani do ycia w okrelonych miejscach i e dobrze jest posucha takiego wewntrznego gosu. Carrie zacza paka, tumaczc, e w rwnym stopniu boi si pojecha, jak zosta. - Czuj, e moje ycie tutaj si skoczyo i powinnam wyjecha, ale nie wiem, co mnie tam spotka. Zapytaam, czym si kierowaa, decydujc si na odosobnienie, o ktrym wspomniaa. Odpowiedziaa, e zainspirowaa j do tego historia pewnej kobiety, ktra powiedziaa Bogu: Poka mi prawd, bo na niczym innym mi nie zaley" i od tamtej chwili zacza prowadzi niezwyke ycie. - Nie jestem misjonark - powiedziaa Carrie - ale chc y prawdziwym yciem. Nie czuj, abym prowadzia takie ycie tutaj, w Detroit, pracujc jako adwokat. Szanuj ludzi, dla ktrych pracuj, i jestem wdziczna za moliwo pomagania im, jednak wewntrznie czuj si strasznie pusta i nie mog tego duej znie." Carrie zerwaa z praktyk prawnicz i przeniosa si na stae do Nowego Meksyku. Ku swojemu zaskoczeniu poczua, e chce zosta akuszerk, co w Detroit nie przyszoby jej nigdy do gowy. Kilkakrotnie informowaa mnie o tym, co dzieje si w jej yciu. Za kadym razem donosia, e do jej ciaa powraca ycie. W jednym ze swoich listw napisaa: Za kadym razem, gdy zbliam si do kobiety ciarnej, czuj napyw energii. Zaczynam rozumie, czym ona jest. Kiedy mieszkaam w Detroit, uwaaam takie rzeczy za wytwr fantazji, jednak teraz wierz w istnienie wiadomej siy, ktra nieustannie podtrzymuje ycie i ktra przepywa take przez nas". Jak sdz, Carrie odnalaza swoje powoanie. Zawsze jestem do gbi poruszona yciem ludzi, ktrzy podaj za przewodnictwem. Droga do wiadomoci jest zazwyczaj mniej atrakcyjna w praktyce ni wydaje si w teorii. Teoretyczne zajmowanie si wiadomoci za pomoc ksiek i rozmowy pozwala nam fantazjowa na jej temat bez koniecznoci dokonywania zmian we wasnym yciu. Ju sama myl o tym stanie moe wywoa przypyw dobrego samopoczucia. Osoby uzalenione" od warsztatw postpuj czciowo w taki wanie sposb - doznaj uniesienia w trakcie rozmowy, po czym powracaj do swojego dotychczasowego, w niczym nie zmienionego ycia. Brytyjski pisarz, Graham Green, czeka kiedy dwa i p roku na pitnastominutowe spotkanie z mistykiem katolickim, Ojcem Pio, ktry mieszka w klasztorze we Woszech. Z wielu powodw Ojciec Pio ju za ycia zdoby reputacj witego, midzy innymi (i gwnie) dlatego, e nosi stygmaty - rany chrystusowe", ktre pojawiy si na jego ciele, gdy by modym ksidzem. W dniu, kiedy Green mia si spotka z mistykiem, uda si najpierw na msz, ktr odprawia Ojciec Pio. Spotkanie miao odby si po mszy. Jednak Green wyszed z kocioa, pojecha na lotnisko i odlecia z powrotem do Londynu. Zapytany, dlaczego nie poszed na spotkanie, odpowiedzia: Nie byem gotowy na zmiany, jakie ten czowiek mg spowodowa w moim yciu". W kocu jednak nasz umys nasyca si informacjami i przychodzi dzie, kiedy nie moemy ju duej y w dwch rzeczywistociach. Chobymy nie wiem jak bardzo si starali, nie potrafimy dugo sporadycznie odwiedza" prawdy, a nastpnie powraca do iluzji. W pewnym momencie proces zmiany samoistnie popycha nas do przodu. Przed kilku laty poznaam mczyzn o imieniu Dan, ktry uczestniczy w zajciach na temat
132

wiadomoci i praktyki biznesu. Powiedzia, e bardzo go zainspirowa wykad, ktry dotyczy stosowania zasad zdrowia holistycznego w biznesie, takich jak pozytywne nastawienie i poczenie mocy umysu i serca. Przez kilka tygodni po zakoczeniu seminarium Dan opowiada swoim kolegom z pracy o tym, czego si dowiedzia. Wierzy, e jego entuzjazm okae si zaraliwy i e wszyscy zechc bardziej wiadomie podchodzi do swoich obowizkw. Testem dla jego optymizmu byo rozpoczcie w firmie prac nad nowym projektem. Zachci swoich wsppracownikw, by wizualizowali" powodzenie i obfito. Udao mu si nawet zorganizowa wspln medytacj w dniu startu przedsiwzicia. Po tym spotkaniu szef poprosi Dana do siebie i powiedzia, aby swoje cudowne" metody praktykowa poza firm. Kiedy si okazao, e realizacja planu si nie powioda, Dan i jego idee stay si obiektem bezlitosnej krytyki. W efekcie Dan zrezygnowa z pracy w tej firmie. Po czterech miesicach si zaama. Pewnego dnia zadzwonia do niego bya koleanka z pracy i umwia si z nim na spotkanie. Powiedziaa wtedy, e kiedy Dan opowiada o swoich nowych pomysach, kilka osb wyrazio przypuszczenie, e zosta czonkiem jakiej sekty. Dziki tej rozmowie zda sobie spraw z bdu, jaki popeni. Dojrzawszy do tego, by wprowadzi w ycie nowe zasady, zakada, e inni take s gotowi. Jednak w rzeczywistoci byo inaczej. Chcia, by jego koledzy z pracy stali si ywym przykadem koncepcji, ktre pozna na seminarium - gwnie dlatego, e wiedzia, i trudno mu bdzie pracowa i pozostawa w zgodzie z nowymi zasadami wewntrznymi, tak innymi od zasad zewntrznych panujcych w firmie. Uwiadomi sobie, e otrzyma dar najwikszy z moliwych - impuls do zmiany swojej sytuacji i do znalezienia odpowiedniejszej pracy. Wkrtce zacz nowe ycie. Pogbianie wiadomoci oznacza zmian yciowych zasad i przekona. Wspomnienia i nastawienie stanowi wzorzec, ktry okrela jako ycia, a take nasze relacje z innymi. Kada zmiana w wiadomoci wymaga okresu izolacji i samotnoci, w ktrym przyzwyczajamy si do nowego poziomu prawdy w yciu. Potem znajdujemy nowych towarzyszy. Nikt nie pozostaje sam na dugo. Ekspansja w sfer wiadomoci zawsze opiera si na energiach sefir Chochmy i Biny oraz na wewntrznym pragnieniu odkrycia swojego powoania - cieki suby, dziki ktrej w peni bdziemy mogli wykorzysta potencja naszego umysu, ciaa i ducha. Odpowiedz na pytania: 1. Jakie pogldy sprawiaj, e negatywnie oceniasz postpowanie innych? 2. Jakie negatywne wzorce zachowania powtarzaj si w Twoich relacjach z innymi? 3. Jakie postawy yciowe pozbawiaj Ci energii? 4. Jakie przekonania pielgnujesz, cho wiesz, e nie odpowiadaj prawdzie? 5. Czy oceniasz? Jeeli tak, to jakie sytuacje lub relacje wyzwalaj w Tobie t skonno? 6. Czy usprawiedliwiasz swoje negatywne zachowanie? 7. Czy przypominasz sobie, e gdy wszede/a w kontakt z prawd na gbszym ni zazwyczaj poziomie, to wywoao to Twj niepokj? 8. Jakie pogldy i postawy chcia(a)by w sobie zmieni? Czy jeste gotw/owa zobowiza si do dokonania tych zmian? 9. Czy potrafisz bez trudu myle o swoim yciu w sposb nieosobowy? 10. Czy boisz si zmian, jakie mogyby nastpi w Twoim yciu, gdyby przyj/a w peni wiadomy styl ycia?

133

Rozdzia 7

Czakra sidma: nasz cznik duchowy


Sidma czakra czy nas z nasz natur duchow. Pozwala uczyni duchowo przewodnikiem i nieodczn czci ycia. Podczas gdy cay ukad energetyczny ciaa ludzkiego oywiany jest przez ducha, sidma czakra dy do bezporedniego kontaktu z boskoci. Jest to orodek modlitwy. Stanowi take nasze konto aski", na ktrym gromadzimy energi wytworzon przez dobre myli i uczynki, a take akty wiary i modlitw. Pozwala rozbudzi nasz wiadomo wewntrzn poprzez medytacj i modlitw. Sidma czakra jest poczeniem z pozazmysowym wymiarem ycia. Umiejscowienie: czubek gowy Odpowiedniki fizyczne: sidma czakra jest centrum yciowej siy czowieka - energii, ktra z wyszej rzeczywistoci, Boga lub Tao, nieprzerwanie napywa do naszego ukadu energetycznego, zasila ciao, umys i ducha. Rozprzestrzenia si w organizmie i pooonych niej szeciu orodkach energetycznych, czc cae ciao z sidm czakra. Energia sidmej czakry ma wpyw na najwaniejsze ukady w ciele: orodkowy ukad nerwowy, ukad miniowy i skr. Energetyczne powizania z emocjami i umysem: Sidma czakra zawiera energi, ktra jest odpowiedzialna za oddanie, inspiracj, myli prorocze, wzniose idee i zwizki mistyczne. Znaczenie symboliczne: Sidma czakra zawiera najczystsz energi aski lub inaczej prane. Przechowuje energi wytworzon przez modlitw i medytacj i pozwala odczytywa symboliczne przesania. Jest orodkiem intuicji, wizji i wgldw duchowych, przekraczajcych moliwoci zwykej ludzkiej wiadomoci. Naley do sfery mistycznej, tworzy rzeczywisto, w ktrej nastpuje wiadome zespolenie z boskoci. Gwne lki: Obawy natury duchowej zwizane np. z ciemn noc duszy", lk przed duchowym osamotnieniem, utrat tosamoci, kontaktu z yciem i otoczeniem. Podstawowe wartoci: Wiara w obecno siy Boskiej i we wszystko, co z wiar jest zwizane: przewodnictwo wewntrzne, wgldy, uzdrowienie, a take zaufanie, ktre usuwa w cie ludzkie lki, oraz oddanie. Powizanie z sakramentami i sefirami: Z sidm czakr zwizana jest sefira Keter, ktra oznacza koron". Tradycje duchowe Wschodu okrelaj sidm czakr mianem czakry koronnej. Keter reprezentuje nico" - energi rda, w ktrej wiat fizyczny ma swj pocztek. Energia ta uwaana jest za wieczn, nie posiadajc pocztku ani koca. Z sidm czakr zwizany jest chrzecijaski sakrament ostatniego namaszczenia, ktrego udziela si osobie umierajcej. Symbolicznie sakrament ostatniego namaszczenia oznacza odzyskanie wasnego ducha z rnych zakamarkw" ycia, ktre stanowi sprawy niezakoczone"; oznacza te wyraenie ubolewania w zwizku ze spraw, ktra obcia nasz wiadomo i dotyczy czego, co np. naleao powiedzie, a czego nie powiedzielimy, lub co powiedzielimy niepotrzebnie. Niedokoczone sprawy to take zwizki, ktrych nie zakoczylimy tak, jak bymy tego chcieli, lub moliwoci, ktrych nie wykorzystalimy, i teraz tego aujemy. Pod koniec ycia wiadomie przywoujemy te wspomnienia, pracujemy nad nimi, akceptujc podjte wczeniej decyzje i uwalniajc si od poczucia, e co mogo lub powinno si potoczy inaczej. Na tym polega odzyskanie wasnego ducha", dziki ktremu po opuszczeniu tego wiata w peni moemy powrci do rzeczywistoci duchowej. By moe ten sakrament zapocztkoway ostatnie sowa Jezusa. Wiszc na krzyu, powiedzia do matki: Niewiasto, oto syn Twj.", a do ucznia Jana: Oto matka Twoja". Nastpnie zwrci si do Boga ze sowami: Ojcze, odpu im, bo nie wiedz, co czyni" i Dokonao si. Ojcze, w rce Twoje polecam ducha mego". Ten opis pokazuje wiadome zakoczenie ziemskiego ycia i przygotowanie si na powrt do wiecznej, duchowej tosamoci.
134

Z perspektywy symbolicznej, ostatnie namaszczenie stanowi rytua, ktry powinien by nieodcznym elementem ludzkiego ycia. Na rnych etapach ycia stajemy na rozstaju i powinnimy pozwoli umrze" jego wczeniejszej fazie. Im mniej jestemy przywizani do wiata fizycznego, tym atwiej jest nam wiadomie czerpa z energii sefiry Keter lub czakry koronnej, naszego poczenia z Bogiem. Uniwersalna prawda: Energia sidmej czakry zachca nas do odwoywania si do si Boskich we wszystkim, co robimy. Duchowe poczenie z Bogiem jest w istocie czym innym ni religijno. Religia jest przede wszystkim dowiadczeniem grupowym i suy ochronie grupy - gwnie przed zagroeniami fizycznymi: chorob, ubstwem, mierci, kryzysami spoecznymi lub nawet wojn. Religia ma korzenie w energii pierwszej czakry. Natomiast duchowo jest dowiadczeniem indywidualnym, ukierunkowanym na pozbycie si lkw zwizanych ze wiatem materialnym i na stworzenie relacji z Bogiem. wita prawda sidmej czakry brzmi: yj tu i teraz. Poszukiwanie osobistego poczenia duchowego porusza nas do gbi. wiadoma lub niewiadoma modlitwa, w ktrej wyraamy pragnienie bezporedniego poznania Boga, brzmi mniej wicej tak: Ju nie chc, by chronia mnie grupa. Pragn osobicie odbiera przewodnictwo, bez porednikw. Pragn, by Ty pojawi si w moim yciu i usun wszelkie przeszkody, ktre uniemoliwiaj osobisty kontakt z Tob, bez wzgldu na to, czy dotyczy to osoby, miejsca czy wykonywanej pracy. W swoim kazaniu Dusza jest zjednoczona z Bogiem Mistrz Eckhart napisa, e ostatecznym celem mistycyzmu jest rozpoznanie, i Bg jest mioci, a kto jest w mioci, jest w Bogu, a On w nim." Dc do poczenia z boskoci, prosimy o to, aby z naszego ycia zostay usunite wszelkie iluzje dotyczce wiata materialnego, psychiki, uczu i emocji. Gdy rozpoczyna si proces oczyszczania, budzi si w nas wewntrzny autorytet, ktry zaczyna konkurowa z autorytetami zewntrznymi, co moe spowodowa wewntrzny zamt lub nawet duchow schizofreni". Pewnego razu zgosi si do mnie mczyzna, pracownik socjalny, ktry wyczuwa wok siebie obecno aniow. Mia poczucie, e tak naprawd nie robi niczego dobrego dla biednych i zrozpaczonych ludzi na rzecz ktrych pracowa. Pewnego wieczoru, gdy wrciem do domu, padem na kolana i zapytaem Boga: Czy Ty w ogle jeste z tymi ludmi? Czy syszysz ich modlitwy? Oni potrzebuj pomocy, a ja si czuj taki bezsilny. Nazajutrz, gdy siedziaem z jedn z takich osb, prbujc jej pomc w yciowych trudnociach, zobaczyem przy niej anioa. Anio si umiecha. Byem oszoomiony. Nadal prowadziem rozmow, jak gdyby nic si nie dziao, jednak nie mogem si oprze miesznemu uczuciu uniesienia, jakie mnie ogarniao. Prbowaem przekona moj rozmwczyni, powtarzajc w kko: Uwierz mi, wiem, e wszystko bdzie dobrze, a ona powiedziaa: Wiesz co, wierz Ci, naprawd Ci wierz, po czym si umiechna i wysza. Teraz wszdzie widz anioy. Chciabym przekaza ludziom, e s pod opiek niebios. Przed tym dowiadczeniem byem taki zrozpaczony. Bya we mnie wiara, ale take rozpacz. Wiem, e to brzmi jak sprzeczno, jednak ni nie jest. Pragnem jedynie, w gbi mego serca, mc wicej zdziaa." Przebudzenie duchowe Na temat osobistej wdrwki duchowej powiedziano ju wiele. Najbardziej znana jest jedna z pierwszych prac na ten temat: Noc ciemna, napisana w szesnastym wieku przez w. Jana od Krzya. W tym klasycznym dziele zostay opisane stopnie, jakie trzeba przej, aby si oddzieli od (uywajc mojej terminologii) wiadomoci zbiorowej (lub grupowej), by stworzy w peni wiadom wi z boskoci. Na kadym ze stopni doznamy cudownych, mistycznych przey, jak rwnie zaama, szalestwa i poczucia skrajnej izolacji, nieznanych zwykemu ludzkiemu dowiadczeniu. Osobom zwizanym z Kocioem katolickim praca w. Jana od Krzya w pewnym stopniu
135

pozwolia na oddzielanie si od grupowego dowiadczania religijnoci i na poszukiwanie indywidualnej drogi rozwoju duchowego. ycie klasztorne pozwolio przeksztaci zwyke" religijne podejcie do Boga w bezporedni kontakt z boskoci. W nastpnych stuleciach, w miar jak Europejczycy poznawali inne kultury, stao si jasne, e szczera modlitwa, poznawanie siebie i wewntrzna dyscyplina prowadz do dozna mistycznych, bez wzgldu na korzenie religijne czy kulturowe. Podobnie jak oficjalni przywdcy religijni, duchowo ukrywaa si za dobrze strzeonymi murami klasztorw i aszramw. Osoby, ktre przyznaway, e maj wizje, sysz gosy, dowiadczaj wyjtkowej komunikacji telepatycznej i uzdrawiaj modlitw lub przez dotyk, jednoczenie pociy a do skrajnego wyczerpania, medytoway nieprzerwanie tygodniami i popaday w depresje, ktre zwykych miertelnikw doprowadziyby na skraj samobjstwa. Osoby postronne, nawet jeeli same mieszkay w klasztorach, trzymay si z daleka od niektrych z tych mistykw, nie chcc zwrci uwagi Boga" na siebie. Powszechnie wiedziano bowiem, e niewielu moe znie bezporednie obcowanie z Niebem. W 1960 roku wraz z II soborem watykaskim nastpi przeom w wiecie religijnym Zachodu. Na zjedzie tym hierarchia Kocioa rzymskokatolickiego zerwaa z czci wielowiekowej tradycji, wprowadzajc now wolno duchow dla wszystkich, bez wzgldu na korzenie religijne. Samo sowo katolicki" oznacza powszechny", co w sposb symboliczny sugeruje, e religia rzymskokatolicka bya pierwotnym Kocioem chrzecijaskim. Poprzez II sobr watykaski ta pierwotna struktura ogosia przesanie oglnego wyzwolenia duchowego. Na caym wiecie ludzie zaczli dostrzega ograniczenia swoich tradycji religijnych i otwiera si na inne przekazy duchowe. Kobiety poczuy powoanie, chrzecijanie podrowali do buddyjskich klasztorw Zen i hinduistycznych aszramw. Buddyci i Hindusi poznawali nauki chrzecijastwa, a przywdcy duchowi z rnych stron wiata organizowali wsplne oficjalne spotkania. Bariery pomidzy Wschodem i Zachodem byy przeamywane nie tylko przez zbuntowane osoby wieckie, lecz take przez uczonych, jak np. nieyjcego ju mnicha trapist, Thomasa Mertona, ktry w swoim klasycznym dziele pt. Dziennik azjatycki wyrazi potrzeb poszukiwania wsplnych prawd buddyzmu i chrzecijastwa. Dla osb poszukujcych duchowoci ta nowa wolno oznacza przeom w moliwociach poznawania" Boga, rewolucj, jakiej wiat nie widzia od czasu buntu Marcina Lutra. Od kiedy niewywiceni" posiedli umiejtno interpretowania pism, osaba rola kapanw i oficjalnych przywdcw kocielnych. Mury klasztorw, ktre do tej pory stanowiy najsilniejsze rdo wiata duchowego w rozumieniu symbolicznym legy w gruzach W latach pidziesitych dwudziestego stulecia Chiczycy dokonali inwazji na Tybet, zmuszajc Dalajlam do ucieczki z jego klasztornej ojczyzny. Cho wygnanie duchowego przywdcy byo najbardziej bolesnym wydarzeniem w historii Tybetu, nauki Dalajlamy i wielu innych utalentowanych nauczycieli rozprzestrzeniy si i wpyny na wsplnoty duchowe na caym wiecie. Boskie wiato stao si dostpne dla niezliczonych nieklasztornych" mistykw - osb wieckich, ktre indywidualnie i samodzielnie przyjy niezwyke nauki duchowe. Przejcie od religii do duchowoci jest czym wicej ni trendem kulturowym. Jest archetypow przemian ziemskiej spoecznoci, ktra dziki umiejtnoci symbolicznego interpretowania rzeczywistoci uzyskaa dostp do prawd uniwersalnych. Odczytywanie symbolicznych treci angauje szsty zmys - intuicj, ktra wyczuwa poczenie, jakie istnieje pomidzy wszystkimi yjcymi ukadami energii. Na jednym z moich warsztatw pewna kobieta opowiedziaa o swoim zwizku z przyrod. Za kadym razem, gdy si przygotowuj do pracy w ogrodzie, odmawiam modlitw, aby sprowadzi pomoc istot duchowych, ktre opiekuj si przyrod. Wtedy natychmiast zaczynam odczuwa przy sobie ich obecno. Gdyby kto przed laty opowiedzia mi o takich rzeczach, uznaabym go za wariata. Gdy przed omioma laty byam wiadkiem katastrofy ekologicznej, ogarno mnie poczucie gniewu, jakiego nie dowiadczyam nigdy wczeniej. Nie mogam sobie
136

poradzi z tym uczuciem. Jednak pewnego dnia, gdy wdrowaam przez las, usyszaam gos, ktry wydawa si pochodzi od kogo, kto siga mi tylko do kolan. Powiedzia: Pom nam". zy napyny mi do oczu, gdy ca sob wiedziaam, e przemawia do mnie krlestwo przyrody. Tego wieczoru skontaktowaam si z moim szefem i poinformowaam go, e odchodz z pracy, w ktrej byam kierownikiem sklepu. Nawet przez chwil nie zastanawiaam si nad tym, z czego bd ya. Po prostu wiedziaam, e musz posucha tego gosu. Nastpnie poprosiam w modlitwie, aby pokazano mi w jaki sposb mog pomaga naturze. Dwa tygodnie pniej osoba, ktr znaam tylko przelotnie, zaproponowaa mi zajcie si upraw i sprzeda rolin leczniczych. W ten sposb rozpoczam nowe ycie." Odczuwajc intuicyjnie to poczenie, ludzko zmierza ku peniejszemu rozumieniu zdrowia i choroby, rodowiska naturalnego i jego rnorodnoci oraz spoecznej suby i dobroczynnoci. Oglny ruch w kierunku wspdziaania jest efektem uwolnienia Boskiego wiata. Wyglda na to, e ludzko wzywana jest do tego, aby dojrze duchowo i osign poziom holistycznego zrozumienia i suenia. Abymy mogli podj te wyzwania, otwieraj si przed nami niezliczone nowe drogi i moliwoci suenia. Jednym ze wspczesnych mistykw, ktrzy pracuj na poziomie globalnym na rzecz jednoczenia si ludzi i krajw oraz poprawy warunkw ycia na Ziemi, jest czterdziestoczteroletni Jim Garrison, przewodniczcy Fundacji Gorbaczowa, Midzynarodowego Stowarzyszenia Polityki Zagranicznej oraz prezes i dyrektor Korporacji Diomedesa. Jim jest take teologiem, ktry zrobi doktorat na Uniwersytecie Cambridge. To on namwi Michaia Gorbaczowa do zaoenia Fundacji, stworzy moliwoci wsppracy dla kosmonautw amerykaskich i rosyjskich i zainicjowa Pierwsze Forum wiatowe, w ktrym, obok wielu liczcych si przywdcw politycznych, jak George Bush, Margaret Thatcher i Michai Gorbaczow, uczestniczyy autorytety duchowe m.in. Deepak Chopra i Thich Nhat Hanh. Celem zgromadzenia byo stworzenie nowej wizji spoecznoci globalnej. Jimowi dodaje si jego wizja i moc ducha. Jim urodzi si w Chinach, w rodzinie amerykaskich misjonarzy. Swoje pierwsze dowiadczenia duchowe opisuje w nastpujcy sposb: Kiedy miaem pi lat, poszedem do wityni buddyjskiej, w maej wiosce na Tajwanie, gdzie po raz pierwszy w yciu zobaczyem medytujcego mnicha. Przygldajc mu si zauwayem, e po jego twarzy chodzi mucha. Zafascynowao mnie to, e mnich nie reagowa. Mucha na chwil odleciaa, po czym znowu usiada na jego twarzy, a on nawet nie drgn. Wtedy zrozumiaem, e przebywa w innym miejscu. Siedziaem w wityni i przygldaem mu si, cay czas si zastanawiajc, gdzie on jest". Nastpnej niedzieli, gdy mj ojciec wygasza kazanie w trakcie naboestwa, uwiadomiem sobie, e nie wierz w to, co mwi. Zdaem sobie spraw, e Orient jest skarbnic prawdy i e kultura Wschodu powinna by szanowana, a nie nawracana. Pniej zostaem posany do protestanckiej szkoy z internatem, gdzie jako siedmioletni chopiec byem wielokrotnie bity, gdy nie zgadzaem si z tym, czego o Bogu prbowali nauczy mnie misjonarze. W tym trudnym okresie powraca do mnie obraz medytujcego mnicha, przypominajc mi o miejscu poza czasem i przestrzeni, do ktrego moemy si uda. Ten obraz pomg mi przetrwa okres szkolny. Gdy miaem dziewi lat, zaczem wygasza swoje zdanie w kwestiach dotyczcych teologii. Przypominam sobie, jak stanem w obronie katolickiej dziewczynki o imieniu Jackie, ktra bya uczennic w tej samej szkole. Inni uczniowi mwili jej, e pjdzie do pieka, poniewa jest katoliczk, a ja powiedziaem, e nikt, kto wierzy w Boga, nie pjdzie do pieka, a to, e jest katoliczk, nie ma znaczenia. Z tego powodu zostaem na dwa tygodnie zamknity w izolatce. Wkrtce po tym wydarzeniu jedna z opiekunek zwoaa wszystkie inne dzieci, aby da im cukierki. Z ssiedniego pomieszczenia syszaem, jak proponowaa im dodatkowe cukierki w zamian za obietnic, e nie bd si ze mn bawiy do czasu, a przyjm Chrystusa. Wtedy
137

znowu zobaczyem obraz mnicha, ktry przypomnia mi, e istnieje miejsce poza wszelkimi okolicznociami, do ktrego mona si uda, aby wytrwa w wiecie zewntrznym. Gdy nauczyem si dociera do tego miejsca, dowiedziaem si, e w obliczu maostkowoci i ograniczonego mylenia naszym zadaniem jest utrzymanie wiata - stawanie w obronie sabszych i przeciwstawianie si tym, ktrzy maj negatywne pogldy. Wraz z tym zrozumieniem pojawia si wizja sprawiedliwoci spoecznej, ktrej teraz su swoim yciem. Wierz, e jestemy narzdziami, poprzez ktre dziaa Duch, umoliwiajc ludzkoci rozwj. Cae swoje ycie powiciem tej wizji, co jest, jak wierz, rezultatem mego wczesnego dowiadczenia z mnichem. W jaki sposb musiaem wtedy uda si do tego wewntrznego miejsca razem z nim. Tamto wydarzenie zmienio moj wiadomo i nigdy nie powrciem do zwykego mylenia. Jestem przekonany, e nasza praca polega czasem na medytacji, czasem na modlitwie, a czasem na zmierzeniu si z wyzwaniami, jakie stawia nam ycie. Kiedy indziej powinnimy wielbi stworzenie i rnorodnoci przejaww boskoci. Na tym polega praca duchowa." Jim jest wspczesnym mistykiem. Zwoujc przywdcw wiata na Pierwsze wiatowe Forum z zamiarem wsplnego rozwaenia kolejnego etapu w rozwoju ludzkoci", sta si wzorem potencjau ludzkiego ducha i siy, jak posiada przepeniona wiar jednostka, ktra pozwala dokona pozytywnych zmian na skal wiatow. Kryzysy duchowe i potrzeba oddania Symptomy kryzysw duchowych s bardzo podobne do objaww zaama psychicznych. Poniewa kryzys duchowy dotyczy take sfery psychiki, pocztkujcy mistyk" moe nie by wiadomy jego duchowej natury i sdzi, e jego dylematy maj podoe psychologiczne. Kryzysy duchowe rni si jednak od zaama psychicznych i charakteryzuj si trzema rodzajami symptomw. Zaczynaj si zazwyczaj poczuciem braku sensu i celu w yciu, ktremu nie s w stanie zaradzi adne zewntrzne zabiegi i zmiany. Pragnienie ma o wiele gbsze podoe i nie zaspokaja go perspektywa podwyki, awansu, maestwa czy nowej znajomoci. Zwyke rozwizania wydaj si mao atrakcyjne. Oczywicie, jest wiele osb, ktre nigdy nie czuy sensu i celowoci w swoim yciu, one jednak prawdopodobnie bdnie oczekuj, e samo ycie dostarczy sens" do ich stp. Ludzie, ktrzy cigle narzekaj lub s pozbawieni ambicji, nie przechodz kryzysw duchowych. Ci, ktrzy dowiadczaj duchowych rozterek czuj, e co si w nich budzi, nie wiedz tylko, jak to rozpozna. Nowe, nieznane lki s drugim objawem kryzysw duchowych. Lki te nie s zwyczajne", jak np. lk przed opuszczeniem czy starzeniem si, lecz wi si z utrat poczucia siebie lub wasnej tosamoci. Nie wiem ju, kim jestem, i czego chc od ycia" - to najczstsze stwierdzenie w przypadku osoby, ktr przepenia energia sidmej czakry. Trzecim symptomem jest potrzeba powicenia si czemu wikszemu od siebie. W ogromnej liczbie dostpnych obecnie tekstw psychologicznych rzadko si wspomina o podstawowej ludzkiej potrzebie: o oddaniu. Wszyscy, zarwno fizycznie, jak i energetycznie mamy potrzeb kontaktu ze rdem mocy, ktre jest wolne od ludzkich ogranicze i zamtu. Pragniemy obcowa ze rdem nadziei i cudw. Oddanie sprawia, e cz naszej wiadomoci wie si z nasz nieosobow, wieczn tosamoci, ktra jest poczona bezporednio z Bosk obecnoci. Nawet krtki i przelotny kontakt z t obecnoci i jej nieskoczon moc pozwala wiadomie uwolni si od lkw zwizanych z yciem, a nasza uwaga przestaje by przycigana przez ludzk moc. Stworzylimy wiele nieodpowiednich zamiennikw potrzeby oddania si wikszej mocy: oddanie firmie, partii politycznej, druynie sportowej, technice wicze lub gangowi. Wszystkie te ziemskie namiastki ostatecznie zawodz. Bez wzgldu na to, jak wiele bdziemy wiczy, i tak si zestarzejemy. Moemy zachowa zdrowie, ale nieuchronnie bdziemy coraz starsi. Wiele
138

osb cierpi, gdy si je zwalnia z firm, ktrym przez lata lojalnie suyy, niewiadomie zaspokajajc w ten sposb swoj potrzeb powicenia. Oczekujemy, e nasze ziemskie oddanie sprawom i ludziom da nam w zamian si, dziki ktrej unikniemy wszelkich nieszcz, jednak adna istota ludzka ani organizacja nie dysponuje tak moc. aden ksidz, guru ani pastor nie jest w stanie, przez duszy czas, kierowa energi oddanej mu osoby bez wywoania skandalu. Nie jestemy stworzeni do tego, by si oddawa innej istocie ludzkiej; oddanie powinno by skierowane ku grze, dokd ma nas doprowadzi. Brak poczucia wasnej tosamoci i sensu w yciu oraz potrzeba oddania s najwyraniej szymi oznakami tego, e osoba wchodzi w okres ciemnej nocy". Z pewnoci te symptomy s podobne do zwykych zaburze psychologicznych, jakich dowiadczaj ludzie. Gdy jednak maj podoe duchowe, osoba nie czuje potrzeby obwiniania innych za ten stan. Co wicej, zdaje sobie spraw z tego, e przyczyna kryzysu ma charakter wewntrzny. Negatywna ocena zewntrznych okolicznoci w yciu takiej osoby jest wynikiem kryzysu duchowego, a nie jego przyczyn. Wprawny doradca duchowy moe pomc w przejciu przez ciemn noc duszy". Wiele trudnych wyzwa z ni zwizanych jest natury psychicznej. Typowa pomoc psychologa polega na przyjrzeniu si negatywnym wzorcom w relacjach z innymi, poczwszy od dziecistwa a do chwili obecnej. Chocia rozpoznanie tych negatywnych wzorcw jest pomocne take w poradnictwie duchowym, jednak ono przede wszystkim bada kwestie dialogu wewntrznego dotyczcego spraw ducha, jak np. W jaki sposb prbowae/a zrozumie sens swojego ycia? Ktre z Twoich lkw dotycz pojmowania Boga? Czy oceniajc swoje ycie w kontekcie duchowym, uwaasz je za bezwartociowe? Czego dotycz Twoje marzenia zwizane z duchowoci? Czy sdzisz np., e podanie ciek rozwoju duchowego czyni Ciebie lepszym/ od innych lub e Bg jest bardziej przychylny Tobie ni tym, ktrzy mniej angauj si w rozwj duchowy? Czy prosie/a w mylach lub modlitwie o pomoc w zrozumieniu, dlaczego tak trudno Ci jest zaufa Bogu? Czy czujesz, e w jaki sposb zawiode/a, podejmujc takie, a nie inne decyzje? Czy uwiadamiasz sobie, e zdarzyo Ci si zama wasne zasady duchowe? Czy kiedykolwiek pragne/a uzdrowienia? Czy pragne/a gbiej pozna Boga? To nie s zwyke pytania psychologiczne. atwiej mona uzyska na nie odpowiedzi, gdy wprowadzi si w swoje ycie zmiany, ktre znios ograniczenia umysowe i emocjonalne. Takie przeobraenie najpierw pogorszy samopoczucie osoby, ktra dowiadcza ciemnej nocy", gdy otworzy przed ni jej serce i umys, odkrywajc lki i negatywne przekonania i pozwalajc na stawienie czoa swojej ciemnej stronie i swoim faszywym bogom; faszywe przekonania nie poddadz si bez walki i nie zrezygnuj ze swojej dominacji nad ludzk psychik. Choroba czsto sprzyja duchowej przemianie i ciemnej nocy". Per, ktry teraz ma czterdzieci dziewi lat, projektuje okrty pasaerskie. Zdoby uznanie i odnis ogromny sukces finansowy. Przez wiele lat Per podrowa po wiecie, zadawa si z wanymi osobistociami wiata biznesu i prowadzi byskotliwe ycie towarzyskie. Jednak w wieku czterdziestu trzech lat stwierdzono u niego obecno wirusa HIV Rok pniej zmara jego matka, z ktr czya go bardzo silna wi. W wyniku tych dwch dramatycznych przey Per popad w rozpacz i depresj. Wczeniej Per nie powica uwagi sprawom duchowym. Gdy zmara jego matka, szuka wsparcia u pastora, nie znalaz jednak pocieszenia w religijnej tradycji rodziny. Per nadal pracowa, nikomu nie mwic o swoim stanie fizycznym i duchowym. Zamkn si w sobie, peen lku, e ludzie dowiedz si o jego chorobie. Takie poczenie lku z samotnoci doprowadzio do zaamania. Zrezygnowa z pracy i postanowi na jaki czas wyprowadzi si z miasta. Wrci wic do domu swojej matki, ktry pooony by w do odludnym miejscu w
139

grach. Aby si czym zaj, zacz remontowa dom. Samotne wieczory mg wypeni jedynie czytaniem. Poszed wic do ksigarni w najbliszym miecie. W ten sposb zetkn si z alternatywnym podejciem do zdrowia i z literatur duchow. Wrci do domu matki z du liczb ksiek i przez kolejne kilka miesicy doksztaca si w dziedzinie leczenia alternatywnego, w tym take medytacji i wizualizacji. W rezultacie zacz medytowa. Jednoczenie zmieni swoje nawyki ywieniowe, wprowadzajc diet lecznicz. y jak pustelnik - w odosobnieniu, oddajc si medytacji i stosujc diet makrobiotyczn. Z czasem pojawi si optymizm i nadzieja. Per uczy si utrzymywa swojego ducha tu i teraz" i wiadomie robi wszystko, aby pozamyka sprawy z przeszoci. Podczas medytacji zacz dowiadcza stanw rozszerzonej wiadomoci. Cho doznania byy cudowne, nie mia pojcia, co si z nim dzieje. Zacz wic czyta ksiki na temat mistycyzmu, w ktrych znalaz opisy dowiadcze zblionych do jego stanw uniesienia. Jak powiedzia, w trakcie jednej z medytacji odwiedzi Niebo". Poczu, jak jego duch oddziela si od ciaa i wchodzi w wymiar ekstazy nieznanej ludzkiemu dowiadczeniu". W tym stanie wszystkie lki Pera zniky i poczu, e posiad ycie wieczne". Po tym wydarzeniu wrci do pracy. Z kadym dniem czu si coraz silniejszy. Uda si do lekarza, aby powtrnie przeprowadzi badanie krwi i cho nie przesta by nosicielem HIV, jego ukad odpornociowy odzyska pen sprawno. Per mwi, e teraz czuje si lepiej ni kiedykolwiek w przeszoci i e odkd spojrza mierci w oczy, ma w sobie wicej ycia. Jego ycie skupio si wok praktyki duchowej, a jego kreatywno osigna nowy poziom. Nie wiem, jak dugo bd y - powiedzia mi Per - jednak, prawd mwic, gdybym nie mia tego wirusa, te bym tego nie wiedzia. Wierz, e wirus uzdrowi mnie duchowo. yj peniej i mam poczenie z miejscem, ktre jest o wiele bardziej rzeczywiste ni ta ziemia i to ycie. Gdyby kto zaproponowa mi wszystko to, co teraz wiem i czego dowiadczam, twierdzc, e jedynym sposobem na osignicie tego jest zaraenie si wirusem HIV, myl, e zgodzibym si, poniewa to wewntrzne miejsce swoj realnoci przewysza wszystko to, czego zaznaem wczeniej". Dowiadczenia Pera nie tylko ukazuj ciemn noc duszy", ale wiadcz o mocy ducha, ktra jest w stanie pokona ograniczenia ciaa. W swojej wdrwce duchowej Per osign co, czego bardzo mu brakowao - oddanie sile potniejszej od siebie. Przetrwanie ciemnej nocy duszy" Aby przetrwa ciemn noc", potrzebujemy zaufania, modlitwy i gdy jest to moliwe, duchowego doradcy. Jeeli nie znamy takiej osoby, moemy znale pomoc w literaturze duchowej. Osoba, ktra rozumie natur wdrwki duchowej, moe stanowi desk ratunku. Prowad dziennik, zapisuj w nim swoje myli i modlitwy i pamitaj, e kada ciemna noc koczy si wiatem, ktre wskazuje now drog. Mdl si codziennie w sposb, ktry jest dla ciebie najodpowiedniejszy. Oddanie, nie obsesja, jest bardzo kojc i uzdrawiajc si. Mdl si o okrelonych porach: po przebudzeniu, moe w poowie dnia i wieczorem, przed snem. O jakoci modlitwy decyduje nie czas jej powicony, lecz jej intensywno. Nawet pi minut rano i wieczorem moe si okaza wystarczajce. Jeeli odkryjesz, e jaki rodzaj modlitwy przynosi Ci spokj, uczy go czci swojej codziennej praktyki oddania. Ron, pidziesiciosiedmioletni byy ksidz katolicki, zdoby uznanie w Stanach Zjednoczonych dziki zdolnoci uzdrawiania. Odkry j w sobie, gdy by modym ksidzem. Swoje pierwsze dowiadczenie tego typu opisuje w nastpujcy sposb: Wiosn 1976 roku poproszono mnie, abym dla grupy ludzi wyznajcych rne religie wygosi wykad na temat mocy Boga. Zajmowaem si wtedy tworzeniem paszczyzny porozumienia dla rnych tradycji duchowych. Pod koniec wykadu jaki mczyzna poprosi mnie, abym si
140

pomodli za chore osoby, ktre znajduj si w grupie. Pomylaem, e chodzi mu o to, bym pamita o nich podczas swojej osobistej modlitwy, wic zapewniem go, e tak uczyni. Gdy mu odpowiedziaem, mczyzna wszed na podium i ogosi: Ron chciaby si pomodli o uzdrowienie obecnych tu chorych. Serce niemal mi stano. Wierzyem w teologicznie pojmowan moc Boga, jednak Boska moc uzdrawiania - to byo co nowego. Okoo dwustu z czterystu obecnych osb podeszo do przodu, aby uczestniczy w modlitwie. Nie wiedziaem, co mam robi, wic poprosiem o przewodnictwo i intuicyjnie zaczem ka na ludziach rce, proszc, by moc Boa uczynia, co naley. Dokadnie przypominam sobie kobiet, ktra jako pierwsza stana przede mn. Pooyem na niej jedn do, drug krelc z przyzwyczajenia znak krzya. Nie czuem niczego poza strachem. Sprawnie przesuwaem si od jednej osoby do drugiej, aby jak najszybciej skoczy. Po okoo czterech miesicach ta sama kobieta przysza do mojego kocioa, aby opowiedzie o tym, co od tamtego momentu wydarzyo si w jej yciu. Owego dnia poczua, jakby byskawica przeszya jej ciao. Usyszaa jednoczenie wewntrzny gos, ktry powiedzia jej, aby ponownie udaa si do lekarza i przeprowadzia dodatkowe badania. Tak te zrobia. Wyniki pokazay e nowotwr, na ktry chorowaa, znikn. Byem zaskoczony. Od tego czasu moje ycie obrao kierunek, jakiego wiadomie nie planowaem. Uzdrawianie duchowe znalazo si w centrum mojego ycia. Ludzie zaczli si zwraca do mnie o pomoc. Zastanawiajc si nad tym, w jaki sposb mgbym tej pomocy udzieli, przypomniaem sobie zdanie wypowiedziane w modlitwie przez witego Franciszka: Uczy mnie narzdziem Twojego pokoju. Czuem, e powinienem zawierzy sile, ktra jest potniejsza ode mnie, i przy jej udziale wykonywa swoj prac. Mj udzia polegaby na udostpnieniu tej sile duchowej siebie jako narzdzia, poprzez ktre mogaby dziaa." Ciemna noc" Rona zacza si w 1987 roku, gdy zrozumia, i duej nie chce by duchownym. Rne wydarzenia wywoay w nim niech do politycznej atmosfery panujcej w Kociele i przekonanie, e nauki goszone przez Koci s niezgodne z nauczaniem Jezusa. Byem zrozpaczony, zaamany i czuem si nie na miejscu. Jednak lk przed tym, co powiedz inni, szczeglnie moja rodzina, nie pozwala mi odej. Baem si wystpi przeciwko wiadomoci grupowej - powiedzia Ron - sprawy jednak tak si potoczyy, e gdy wreszcie podjem decyzj o odejciu, rodzina mnie w tym wspieraa. Z powodu tego, co robiem, a co, jak szczerze wierzyem, suy pogbianiu mojej wiadomoci duchowej, wszedem w gboki konflikt z pewnym biskupem. Ta trudna sytuacja zmusia mnie do przyjrzenia si sobie i okrelenia na nowo, gdzie jest moje miejsce. W tym samym czasie otrzymaem zaproszenie do wystpienia w telewizyjnym programie Joan Rivers. Cho od dwudziestu piciu lat byem ksidzem, Joan Rivers przedstawia mnie jako uzdrowiciela duchowego, leczcego za pomoc modlitwy. W obliczu kryzysu tosamoci, jaki przechodziem, to stwierdzenie byo jak grom z jasnego nieba - jakby kto powiedzia: oto Twoja nowa tosamo. Wtedy wanie wiato zaczo powraca do mojego ycia. Kiedy wracaem po programie samolotem z Nowego Jorku, postanowiem, e zrezygnuj z roli duchownego. Wkrtce potem poznaem gboko uduchowion osob - nauczyciela, ktry utwierdzi mnie w przekonaniu, e gdy odejd, uda mi si przeama ograniczenia religii i zyska wiksz wiarygodno, ni gdybym pozosta ksidzem. Stwierdzenie tego bardzo mn wstrzsno, bo cho formalnie zrezygnowaem z funkcji ksidza, czuj, e z powoania nadal nim jestem. Wracajc do ycia, postanowiem zosta uzdrowicielem duchowym. Uwolniem si od wszelkich przywiza, jakie udao mi si rozpozna. Pozostaem wierny mistycznym prawdom, ktre poznaem jeszcze jako ksidz, zerwaem jednak z naukami religijnymi. Niemal natychmiast pojawiy si nowe moliwoci, np. wsppracy ze wiatem medycznym." Ron jest teraz czoowym uzdrowicielem, ktry znajduje uznanie nie tylko wrd osb
141

potrzebujcych, lecz take tych, ktre pragn zosta uzdrowicielami. Dziki swojemu zrozumieniu natury uzdrawiania poprzez modlitw, sta si cennym rdem informacji dla wszystkich. Ron mwi: Pozwlcie, e najpierw wyjani, co to znaczy by uzdrowicielem z powoania. Taka osoba charakteryzuje si gotowoci do przyjcia energii Boga w modlitwie, aby nastpnie wykorzysta j dla dobra poszczeglnych osb, a take caej planety. Wiele osb okrela siebie mianem uzdrowicieli i cho posiada dobre chci, nie mog nazwa ich uzdrowicielami z powoania. Uzdrowiciel z powoania ma za sob dowiadczenie ciemnej nocy duszy i opuszczenia przez Boga. Teraz rozumiem, e opuszczenie jest zapytaniem ze strony Boga: Czy potrafisz wierzy we mnie nawet w najciemniejsz z nocy? W czasie tego opuszczenia zaamuje si Twj duch i zdajesz sobie spraw, e jedynym sposobem przetrwania tego pieka jest zwrcenie si do Boga i zaakceptowanie Jego warunkw, bez wzgldu na to, o co odtd zostaniesz poproszony. Zachowujesz w wiadomoci wspomnienie ciemnej nocy, stajcej si punktem odniesienia, dziki ktremu pozostajesz w cznoci z Bogiem - w pokorze i wiadom, e zawsze moesz zosta wskrzeszony, bez wzgldu na to, jak ciemna jest noc. Jacy ludzie szukaj mojej pomocy? Osoby umierajce, w przewaajcej czci czujce, e Bg je opuci lub e zostay przez Niego ukarane. Cho ich sowa sugeruj, e s w stanie zaakceptowa Jego wol, to z pewnoci tak nie myl. Ich konflikt wewntrzny wida jak na doni, boj si jednak pozna przyczyny, z powodu ktrych ich dusza tak cierpi. Niektrzy umiej zdoby si na odwag, by kiedy modl si z nimi, powiedzie Bogu: Jestem gotw przyj Twoj ask i uy jej jak Jezus to czyni, aby uzdrowi swoje lki i wybaczy tym, ktrym musz wybaczy. Zazwyczaj otrzymuj ask, pozwalajc pokona chorob fizyczn. Na czym polega uzdrawianie przez modlitw? Polega na przywoaniu energii Boga, aby moga dotkn nas w sposb, ktry pozwoli nam si poczu silniejszymi od choroby. Czy moliwe jest uzdrowienie? Oczywicie, e tak, co nie znaczy jednak, e kady moe by uleczony. Czasami osoba musi dowiadczy choroby, aby mc stawi czoa swoim lkom i swojej negatywnej energii. Czasami nadchodzi czas mierci. To nie mier jest wrogiem, lecz lk przed ni. mier moe by zakoczeniem dowiadczenia zwizanego z opuszczeniem. Dlatego staramy si skontaktowa z tymi, ktrzy przeszli t drog przed nami chcemy mie pewno, e po drugiej stronie bdzie czeka na nas komitet powitalny. Czy uzdrawianie poprzez modlitw zdobywa uznanie w wyniku wzrostu wiadomoci duchowej wywoanej przez ruch New Age? Tak, jeeli potrafimy zrozumie, na czym polega prawdziwa modlitwa. Modlitwa jest wiadomym kontaktem z Bogiem. Prawdziwy kontakt to nie proszenie o co, ale zwracanie si do Boga po to, aby z Nim by. Modlitwa nie polega na sowach, jakie kierujemy do Niego, lecz na yciu z Bogiem. Gdy to rozumiemy, modlitwa staje si lekarstwem. Po rozstaniu ze mn ludzie musz kontynuowa bycie z Bogiem. Bdem jest mylenie, e mog kogo w czym wyrczy lub e mam moc, ktrej kto sam nie posiada. To nieporozumienie wynika z przekonania, e ksidz ma lepszy kontakt z Bogiem ni zwyky miertelnik. Tak nie jest. Jednostka musi rozwin osobiste i odpowiedzialne ycie duchowe. Ja tylko uruchamiam te energie, a konkretna osoba musi utrzyma je w ruchu." Ron powrci do odwiecznej formy uzdrawiania: poprzez wiar, tu i teraz. Celem naszego pobytu na Ziemi jest przezwycienie iluzji i odkrycie wewntrznej mocy wasnego ducha. Jestemy odpowiedzialni za to, co tworzymy; dlatego musimy si nauczy dziaa i myle mdrze, w mioci, oraz suy swoim yciem innym i caemu stworzeniu. Odpowiedz na pytania: 1. Na jakie pytania szukae/a odpowiedzi, modlc si lub medytujc? 2. Jakie odpowiedzi na powysze pytania wywoayby najwikszy lk?
142

3. Czy targujesz si z Bogiem? Czy skarysz si Bogu czciej, ni wyraasz mu wdziczno? Czy zwyke/a prosi Boga, zamiast modli si z pen czci? 4. Czy jeste oddany/a jakiej ciece duchowej? Jeeli nie, to czy czujesz tak potrzeb? Czy znalaze/a obiekty zastpcze dla swojej potrzeby oddania? Jeeli tak, wymie je i okrel swj stosunek do nich. 5. Czy uwaasz, e Bg Twojej religii jest prawdziwszy od tego, ktry jest obecny w innych tradycjach duchowych? 6. Czy oczekujesz, e Bg wyjani Ci przyczyny Twoich bolesnych dowiadcze? Jeeli tak, wymie jakich. 7. Gdyby nagle Bg postanowi udzieli Ci wszystkich potrzebnych wyjanie, jak wpynoby to na Twoje ycie? A jak zareagowa(a)by, gdyby odpowied brzmiaa: Nie mam zamiaru ujawnia Ci czegokolwiek na tym etapie Twojego ycia"? Co wtedy by zrobi(a)? 8. Czy zacze i przerwae praktyk medytacji? Jeeli tak, dlaczego nie udao Ci si w niej wytrwa? 9. Ktrych znanych sobie duchowych prawd nie przestrzegasz? Wymie je. 10. Czy obawiasz si wej w gbszy kontakt z Bogiem z powodu zmian, jakie mogyby nastpi w Twoim yciu?

143

Posowie

Przewodnik wspczesnego mistyka


Wiem, e nie ja pierwsza gosz, e yjemy w niezwykle ciekawych czasach. aden z dotychczasowych okresw nie jest do nich podobny. yjemy pomidzy dwiema formami rzeczywistoci - wewntrzn i niematerialn a zewntrzn i fizyczn. Zmienia si coraz czciej nasz stosunek do mocy osobistej i duchowej. To przeobraenie nieuchronnie obejmie wszystkie aspekty kultury globalnej, w myl uniwersalnej prawdy: Wszystko jest jednoci. To, e spoeczno wiatowa jest nkana kryzysami, ktre dotykaj kadego narodu, wszystkich organw" i systemw" naszego globalnego ciaa, ma znaczenie symboliczne. Skaenie radioaktywne, zmniejszanie si zasobw wody pitnej, degradacja rodowiska naturalnego i kurczenie si warstwy ozonowej s kilkoma z wielu zagadnie o ponadnarodowym wymiarze. Groba katastrof globalnych wymaga od nas zjednoczenia si, tak jak choroba pojedynczej osoby wymaga zmobilizowania i poczenia wszystkich si organizmu i podporzdkowania ycia idei uzdrowienia. Wyczerpay si moliwoci systemu dziaajcego na zasadzie dziel i rzd". Jego miejsce zajmuje denie do poczenia si wielu narodw w celu przetrwania i bezpiecznego wejcia w nowe stulecie. Era komunikacji" jest symbolem nowej wiadomoci globalnej. Technika informacyjna jest fizycznym odzwierciedleniem naszych powiza energetycznym. Jest zewntrznym wyrazem tego, co istnieje w naszych polach energetycznych. Informacja przekazywana drog energetyczn wykorzystywana jest ju wszdzie: w holistycznym podejciu do zdrowia, w programach dotyczcych zdrowia i rozwoju, na seminariach uczcych pozytywnego nastawienia czy w sporcie, gdzie odpowiednia postawa i umiejtno wizualizacji jest rwnie wana jak trening fizyczny. Bez wzgldu na to, czy chodzi o opanowanie choroby, sukces finansowy, sportowy czy w innej dziedzinie, ci, ktrzy na poziomie fizycznym osigaj najlepsze rezultaty, w swoich dziaaniach wykorzystuj energi. Z punktu widzenia pierwszej czakry energetyczny wiek cywilizacji okrela si mianem ery informacji", charakteryzujcej si komputeryzacj biznesu, szk i domw. Jednak patrzc z poziomu czakry sidmej, zauwaamy, e mamy do czynienia z er wiadomoci, ktra wymaga od nas waciwych mistykom umiejtnoci pracy energi, czyli wykorzystywania modlitwy, medytacji i nieustajcej analizy siebie i wiadomoci, e wszyscy stanowimy jedno. Cho wydaje si to dziwne, obie ery s jednym i tym samym; wszyscy kroczymy t sam ciek. Wskazwki dla wspczesnego mistyka Myl w kategoriach jednoci. Patrz poprzez pryzmat symboliki. Pamitaj, e wszystkie przeszkody s iluzoryczne, zarwno te fizyczne, jak i emocjonalne. W kadej sytuacji dopatruj si znaczenia energetycznego i nim si kieruj. Analizuj wszystkie swoje decyzje, obserwujc ich wpyw na wasny ukad energetyczny. W ten sposb rozpoznasz, kiedy tracisz energi w wyniku lkw i negatywnych myli. Aby uzyska przewodnictwo, codziennie badaj swj ukad energetyczny (zob. rysunek nr 6). Pamitaj o siedmiu uniwersalnych prawdach dotyczcych ciaa i duszy: 1. Wszystko jest jednoci 2. Szanujcie siebie nawzajem 3. Szanuj siebie 4. Mio jest si Bosk 5. Poddaj wasn wol woli Boga 6. D wycznie do prawdy 7. yj tu i teraz

144

145

Te proste i pene mocy prawdy pomagaj ponownie zestroi umys, ciao i ducha z Bosk wiadomoci. Stosujc te prawdy jako wyznaczniki, wykryjesz kade osabienie. Uwiadamiajc sobie, ktrej prawdy nie przestrzegasz, moesz odzyska swojego ducha. Codzienna medytacja Dodatkowo, w codziennej medytacji koncentruj si kolejno na kadej z czakr. Rozpoczynajc od pierwszej, postpuj w sposb nastpujcy: 1. Zadaj sobie pytanie: Czy trac energi?", i gdy odpowied jest twierdzca, zapytaj: Jaki lk pozbawia energii t cz ciaa?" Po czym we gboki oddech i wiadomie odcz swoj energi od tego lku. 2. Przywoaj odpowiadajce danej czakrze ochronne energie sefiry lub sakramentu. 3. Skoncentruj si na energii danej czakry i poczuj, jak zwiksza si jej aktywno w tej czci ciaa. Przechod kolejno przez czakry, wykorzystujc ponisze wskazwki: Przy pierwszej czakrze skup si na energii sefiry Szechiny i poczuj, jak czysz si z caym yciem. Nastpnie skoncentruj si na symbolicznym znaczeniu sakramentu chrztu, bogosawic ycie, na jakie si zgodzie, a potem swoj rodzin, take w szerszym znaczeniu. Przy drugiej czakrze skoncentruj si na sefirze Jesod i poczuj energi, jak uwalniasz z tego miejsca w aktach tworzenia. Jeeli Twoja energia jest negatywna lub skaona lkiem, zastanw si nad swoimi intencjami. Nastpnie przywoaj do wiadomoci energi sakramentu komunii i zobacz, e obecno kadej osoby w Twoim yciu ma swoje Boskie przyczyny. Jeeli nie potrafisz dostrzec tej prawidowoci, popro, aby mg si pozby iluzji, ktre Tob wadaj. Przy trzeciej czakrze skoncentruj si na energii sefir Necach i Hod: wytrwaoci i peni. Zastanw si nad sposobem swojego postpowania i oce, czy w jaki sposb nie amiesz ustalonych przez siebie zasad. Jeeli tak, zastanw si gbiej nad znaczeniem honoru i popro o pomoc, aby mg dochowa wiernoci wasnym zasadom. Nastpnie skieruj swoj uwag na energi sakramentu bierzmowania i zwizany z ni obowizek szanowania siebie. Przy czwartej czakrze skoncentruj si na energii sefiry Tiferet -mioci i wspczuciu. Oce, czy w wystarczajcym stopniu otaczasz mioci siebie i innych oraz czy wyraasz mio w aktach wybaczenia. Nastpnie zastanw si, czy w dostatecznym stopniu troszczysz si o siebie i wywizujesz z zobowiza, ktre podje wzgldem siebie, co symbolizuje sakrament maestwa. Przy pitej czakrze przywoaj energi sefir Chesed i Gewury, miosierdzia i osdu, oraz przyjrzyj si swojemu sposobowi mylenia na temat innych i siebie. Zastanw si nad sowami, ktre wypowiadasz do innych, i jeeli uznasz, e zranie te osoby, wylij do nich pozytywn energi. Jeeli mwie nieprawd, zaakceptuj to, e oszukiwae innych, i okrel, jaki lk spowodowa to zachowanie. Na tym polega wykorzystanie energii sakramentu spowiedzi. Popro, by wiato napyno do tego lku i dao Ci si, aby mg unikn powtarzania tego negatywnego wzorca. Przy szstej czakrze skoncentruj si na energii sefir Chochmy i Biny, Boskiej mdroci i zrozumienia. Kontynuujc analiz swojego codziennego ycia, zwr si o mdro i zrozumienie sytuacji, ktra powoduje zamt lub Ci przeraa. Przypomnij sobie o prawdzie zwizanej z sakramentem kapastwa: kady z nas ma szczeglny dar do ofiarowania yciu i kady jest prowadzony ku jego realizacji. Nie jest moliwe, abymy rozminli si z naszym yciowym celem. Dla sidmej czakry przywoaj energi sefiry Keter - poczenia z boskoci i sakramentu ostatniego namaszczenia, wiadomie doprowadzajc do koca niedokoczone sprawy i uwalniajc si od nich. Poprzez oddech pozwl Boskiej energii wej do Twojego umysu, ciaa
146

i duszy. Ta codzienna medytacja pozwoli Ci diagnozowa stan zdrowia wasnego ciaa, umysu i ducha. czc si w ten sposb ze swoim ciaem i duchem, bdziesz mg wzmocni poczucie rwnowagi w ukadzie energetycznym. Dodatkowo regularnie przypominaj sobie archetyp ziemi obiecanej. Zadaniem tego obrazu nie jest zachcanie nas do poszukiwania jednego, zewntrznego rozwizania dla wszystkich problemw, lecz skierowanie nas do wntrza, gdzie moemy odkry wasn moc. W oparciu o si ducha moemy pokona kady problem; taka jest Boska obietnica. Badajc siebie w ten sposb, rozwiniesz umiejtno odczytywania energii i odczuwania prowadzenia intuicyjnego. Rozwijanie tych zdolnoci wymaga codziennej praktyki, a w trudnych okresach - przeprowadzania analizy nawet co godzin. Ten prosty akt wiadomoci, w poczeniu ze szczerym pragnieniem uczenia si ze swoich dowiadcze, pozbawi siy Twoje lki i wzmocni ducha. Jednak przede wszystkim, uczc si jzyka ducha, zbuduj system zasad, ktry bdzie odzwierciedleniem Twojej istoty duchowej. Era wiadomoci nie polega na tworzenia nowych teorii duchowych lub na prowadzeniu eksperymentw mylowych sucych np. czeniu zasad fizyki z buddyzmem Zen. Naszym zadaniem jest poznawanie siebie i osignicie dojrzaoci duchowej, aby mc i umie y w sposb peen znaczenia dla nas samych oraz dla osb z naszego otoczenia. Mdro jest zapisana w nas. Nosimy w sobie bosko. Jestemy ni. Jestemy kocioem, synagog, aszramem. Musimy tylko zamkn oczy i poczu energi sakramentw, sefir i czakr, ktra zasila nasz ukad biologiczny, stanowic rdo mocy. Gdy zrozumiemy, z jakiej gliny jestemy ulepieni, nie pozostaje nam nic innego, jak y w sposb duchowy. Podzikowania Jestem wdziczna wielu osobom, ktre wspieray mnie w pracy i pisaniu tej ksiki. Gbok wdziczno czuj dla Neda Leavitta za zapocztkowanie tego projektu oraz za jego niezaleno i fachowo. Wiele zawdziczam mojej redaktorce, Leslie Meredith. Jestem jej niezmiernie wdziczna za jej niewyczerpany optymizm, niezwyky talent, ciepo i trosk, ale przede wszystkim za zrozumienie wizji, ktr pragnam przela na papier, zwaszcza e w trakcie pracy zmieniam koncepcj ksiki, co Leslie potrafia w peni zrozumie. Podziwiam jej akademicki umys i wielkie oddanie sprawie rozpowszechniania pracy autorw, z ktrymi wsppracuje, w tym take mojej. Dzikuj take drugiej redaktorce, Karin Wood, za czste wspieranie mnie i ogromn pracowito. Jestem take wielkim dunikiem Janet Biehl, dzikujc jej za prac korektorsk. Z gbi serca dzikuj mojej kochanej, osobistej redaktorce Dorothy Mills -zarwno za jej profesjonalne wsparcie, jak i za przyja, ktra nas czy. Dorothy jest dla mnie skarbnic siy i optymizmu, na zawsze pozostan wdziczna losowi za to, e wiele lat temu zetkn nas ze sob. Przez ponad dziesi lat prowadziam badania wsplnie z doktorem medycyny, C. Normanem Shealym. On take jest jednym z moich najdroszych przyjaci, powiernikiem, doradc i przewodnikiem. Gdyby nie on, nie sdz, bym si zajmowaa tym, co robi. Wdziczno to za mao, by wyrazi to, co czuj w zwizku z tym, czym mnie obdarowa. Wiele zawdziczam take jego cudownej onie, Mary-Charlotte, ktra zostaa moj serdeczn przyjacik i czonkiem naszego zespou. Szczerze dzikuj za pomoc Robercie Howard, naszej wspaniaej sekretarce o umiejtnociach rodem spod znaku Panny. Moje ycie jest pene przyjaci, ktrych kocham i podziwiam, ktrych ycie i praca s dla mnie rdem nieustannego natchnienia. Utalentowana lekarka i pisarka, Christiane Northrup, pi lat temu zaproponowaa mi wspprac. Od tego czasu wsplnie si uczyymy. Niezmiernie ceni jej poczucie humoru i energi, a take oddanie medycynie holistycznej.
147

Dzikuj mgr Joan Borysenko za sowa wsparcia dla mojej pracy, ktrymi tak czsto mnie obdarowywaa; nasze serca s jednym. Cudowna kobieta, wizjonerka, dr med. Mona Lisa Schulz, dodawaa mi odwagi, kiedy najbardziej jej potrzebowaam. Wiele si nauczyam od niej o uzdrawianiu. Utalentowany uzdrowiciel, Ron Roth, i drogi przyjaciel, Paul Fundson, zapewnili mi duchowe wsparcie, szczeglnie w najciszych okresach, ktrych byo wiele w ostatnich dwch latach; zawsze bd cenia ich pomoc. Mgr Clarisse Pinkola Estes poznaam na krtko przed rozpoczciem pisania tej ksiki. Znalazam w niej przyjacik na cae ycie. Jestem jej wdziczna za jej geniusz, wiedz, gbi i dowcip. czy nas take wsplne dziedzictwo duchowe. Do Tami Simon, zaoycielki Sounds True Recording, czuj mio i jestem wdziczna za jej wsparcie, przyja, si ducha i wspaniaomylno. Pragn take podzikowa Elmerowi Greenowi, ojcu techniki biofeedbacku, ktry suy mi fachow rad przy realizacji tego projektu. Dr Green zdoby wiatowe uznanie w dziedzinie bada ludzkiej wiadomoci i dlatego dumna jestem, e mogam otrzyma jego nieustanne wsparcie. Z caego serca dzikuj Nancy W. Barlett, komputerowej czarodziejce, ktra wiele razy odwiedzaa mnie w domu, gdy potrzebowaam jej pomocy. Dzikuj za jej cierpliwo, ktr okazywaa wobec mojej komputerowej niewiedzy. Dzikuj take pracownikom Danny's Dli za codzienne dostarczanie mi kawy cappuccino bez cynamonu". Wasze ciepo i gocinno pomogy mi znowu poczu si u siebie po powrocie do miejsca, w ktrym dorastaam. Swoj mioci otaczam M. A. Bjorkman, Rhe Baskin, Carol Simmons, Kathalin Walker i reszt zespou The Conference Works. W Waszej organizacji spotkaam si z trosk, ktra poruszya mnie bardziej, ni potrafi to wyrazi sowami. Ze wzgldu na Wasz uczciwo i niezomne zasady wsppraca z Wami jest czym wicej ni przyjemnoci. Jestecie moim bogosawiestwem. Na zawsze pozostan wdziczna swoim serdecznym przyjacikom i przyjacioom, ktrzy wzbogacaj moje ycie, a ktrych obecnoci szczeglnie potrzebowaam w trakcie pisania tej ksiki: Eileen Kee, Susie Marco, Kathy Musker, wielebnej Suzanne Fageol, Dawidowi Luce, Jimowi Garrisonowi, Penny Tomkins, Lynn Bell, Carole Dean, Carol Hasler, Ronowi Roth, Paulowi Fundsenowi, Tomowi Williamsowi, Peterowi Breyowi, Kaare Sorenson, Kevinowi Todeshi, Johnowi Mayowi, Sabin Kurjo, Sisce Pothoff, Judy Butt-ner, Pauli Daleo, Fredowi Matzerowi, DeLacy Sarantos i wielu innym, ktrzy sprawiaj, e moje ycie utkane jest z przyjani. Pragn wyrazi ogromne uznanie dla wszystkich tych, ktrzy wspierali moj prac uczestniczc w warsztatach i wykadach. adne sowa nie wyra wdzicznoci, jak dla Was czuj. Stanowicie nieocenion pomoc i inspiracj. Bez Waszego zaangaowania i uwag nie potrafiabym napisa tej ksiki. Szczerze przepraszam wszystkich, ktrych zaniedbywaam przez ostatnie dwa lata. Z powodu nawau pracy nie mogam odpisywa na Wasze listy i odpowiada na telefony. Najbardziej pragn podzikowa swojej rodzinie, od ktrej zawsze otrzymywaam mio i wsparcie, a w szczeglnoci mojej drogiej mamie. Jest jednym z bogosawiestw, jakimi obdarowa mnie Bg. Jej troska, ogromna mio, sia charakteru i niewyczerpana energia pomogy mi nie tylko napisa t ksik, ale i uzdrowi sam siebie. Zawsze bya otwarta na moje pomysy, bez wzgldu na to, jak bardzo byy szalone. Ciepo wspominam nasze rozmowy dotyczce moich koncepcji Boga, jakie prowadziymy, gdy byam na studiach, i ktre nieraz przecigay si do pna w nocy. Matka nigdy nie zniechcaa mnie do poszukiwania prawdy. A jej postawa osoby, ktra zna si wiary, nadal mnie inspiruje. rdem wielkiej radoci w moim yciu s moi bracia Edward i Joseph, ich ony Amy i Mary Pat oraz ich dzieci Sarah, Eddie Junior, Angela, Allison i Joey. Te wspaniae osoby pomagaj mi przetrwa trudne okresy. Wiedzc, e wszyscy jestecie nieodczn czci mojego ycia, czuj wdziczno za to, e
148

yj. Jestecie moim domem". Dzikuj swoim kuzynom i kuzynkom, ktrych tak bardzo kocham, za wsparcie i otuch, cho zdaj sobie spraw z tego, e przez wikszo czasu nie mieli pojcia o tym, czym si zajmuj. Dobrze jest y w wiadomoci, e bezwarunkowo akceptuj to, co robi. Tak wic otaczam swoj mioci Marilyn i Mitcha, Chrissy i Ritchiego, Pam i Andiego, Wand, Mitcha, ojca Len, ciotk Virgini i wszystkich pozostaych, w tym take moj cudown ciotk Gen, ktra odesza od nas do Nieba. Tak bardzo jestem wdziczna, e siebie mamy.

149

You might also like