Ruch Zeitgeist

- THE ZEITGEIST MOVEMENT -

OBSERWACJE I REAKCJE
Przewodnik orientacyjny dziaacza

Peter Joseph | Roxanne Meadows | Jacque Fresco

Luty 2009

www.thezeitgeistmovement.com | www.thevenusproject.com

Przedmowa.....................................................................................................................................4 Cz 1: Ekonomia Monetarna...........................................................................................................6 Rozdzia 1: Mechanizmy i Konsekwencje.........................................................................................6 Mechanizm Pierwszy - Potrzeba Cyklicznej Konsumpcji ................................................................8 Mechanizm Drugi - Obfito Niedoboru ....................................................................................10 Mechanizm Trzeci - Priorytetem jest Zysk .................................................................................11 Mechanizm Czwarty - Wypaczenie Wartoci ..............................................................................17 Mechanizm Pity - Manipulacje Fiskalne ...................................................................................20 Rozdzia 2: Ostateczny Kryzys.....................................................................................................26 Wicej ni nieodpowiedzialno: ..............................................................................................26 Ostateczny Outsourcing: .........................................................................................................32 Podsumowanie Rozdziau 2: ....................................................................................................35 Cz 2: Co jest Wane?..................................................................................................................36 Rozdzia 3: Naturalne Prawo........................................................................................................36 1. Naturalne Prawo: ...............................................................................................................37 2. Naturalne Prawo: ...............................................................................................................39 Naukowe Metody ..................................................................................................................39 Dynamiczna Rwnowaga ........................................................................................................42 Podsumowanie Rozdziau 3: ....................................................................................................47 Rozdzia 4: rodki do Spoecznej Ewolucji.....................................................................................47 Czego chcemy? Jak zamierzamy to zdoby? Jakich potrzebujemy narzdzi? .....................................47 Cele ....................................................................................................................................48 Metody ...............................................................................................................................48 Narzdzia ............................................................................................................................49 Proces .................................................................................................................................50 Podsumowanie Rozdziau 4: ....................................................................................................50 Cz 3: Ekonomia Oparta o Zasoby..................................................................................................51 Rozdzia 5: Spoeczna Cybernetyzacja...........................................................................................51 Projekt Venus .......................................................................................................................51 Przemys i praca ....................................................................................................................53 Rzd ...................................................................................................................................62 Podsumowanie Rozdziau 5.: ...................................................................................................68 Rozdzia 6: Miasta, ktre myl....................................................................................................68 Transport .............................................................................................................................72 Styl ycia .............................................................................................................................73 Podsumowanie Rozdziau 6.: ...................................................................................................75 Cz 4: Przezwycienie Mitologii...................................................................................................76 Rozdzia 7: Natura kontra Wychowanie..........................................................................................76 Ludzkie Zachowanie ..............................................................................................................76 System Prawny .....................................................................................................................84 Podsumowanie Rozdziau 7.: ...................................................................................................85 Rozdzia 8: Funkcjonalna Duchowo............................................................................................86 Religijny Idea ......................................................................................................................86 atwo Powiedzie .................................................................................................................88 Podsumowanie Rozdziau 8.: ...................................................................................................88 Cz 5: Udzia..............................................................................................................................89 Rozdzia 9: Ruch........................................................................................................................89 Wprowadzanie Zmian ............................................................................................................89 Interdyscyplinarne Zespoy .....................................................................................................92 Kocowe Uwagi: ......................................................................................................................92

Przedmowa
Ruch Zeitgeist (eng. The Zeitgeist Movement) jest spoecznym ramieniem Projektu Venus (eng. The Venus Project), ktrego podstaw jest praca ycia projektanta spoecznego Jacque'a Fresco. Jacque obecnie mieszka w miecie Venus na Florydzie pracujc wsplnie z Roxanne Meadows. Na pocztek wyjanijmy, e pan Fresco byby pierwszym, ktry powiedziaby Ci, e jego pomysy i spojrzenie nie nale wycznie do niego. S raczej wyprowadzone z naukowej wiedzy i bada, majcych pocztek w antyku. Krtko mwic, to co reprezentuje Projekt Venus i co proponuje Ruch Zeitgeist mona podsumowa jako: "Aplikacja Naukowych Metod dla rozwizania problemw spoecznych". Humanitarne zastosowanie Nauki i Technologii do projektowania spoecznego oraz podejmowania decyzji daje nam narzdzia, do przeksztacenia naszego plemiennego, opartego o niedobr i penego korupcji (zepsucia) rodowiska w co znacznie bardziej zorganizowanego, stabilnego, humanitarnego, trwaego i produktywnego. Aby to zrobi musimy zrozumie kim jestemy, gdzie jestemy, co posiadamy, czego chcemy i jak zrealizowa nasze cele. Biorc pod uwag dzisiejszy stan rzeczy, o ktrym w duej mierze bdzie mowa w pierwszej czci tej ksiki, czytelnik powinien zrozumie, e nie tylko potrzebujemy zmieni kierunek naszego rozwoju, ale wrcz... musimy to zrobi. Obecny system ekonomiczny rozpada si coraz szybciej za spraw oglnowiatowego bezrobocia na niespotykan wczeniej skal. Jednoczenie zbliamy si do "punktu bez odwrotu" w kwestii zniszczenia rodowiska. Obecne metody rozwizywania problemw spoecznych okazuj si nie mie szans w starciu z dzisiejszymi problemami zniszczenia rodowiska, konfliktw midzyludzkich, biedy, korupcji i innych spraw, ktre zmniejszaj nasz szans na trwae, ludzkie wspistnienie na naszej planecie. Nadszed czas by dorosn jako gatunek i naprawd przyjrze si naszym prawdziwym problemom i poszuka dla nich rozwiza, niezalenie jak niewygodne, nietradycyjne i dziwne by si to nie wydawao. W tej pracy najpierw zajmiemy si problemami ekonomicznymi, przed ktrymi stoimy wszyscy obecnie, rozpoznajc ich najbardziej podstawowe przyczyny i konsekwencje, oraz prezentujc jednoczenie rozwizania, wyprowadzone z analizy naszych prawdziwych potrzeb w yciu i spoeczestwie. Dodatkowo, zostan podane informacje, mwice

jak kady z nas moe pomc realizacji tego wyzwania, korzystajc z podanych metod komunikacji i aktywizmu, ktre, miejmy nadziej, przyspiesz proces transformacji. Bardzo wane jest by ci, ktrzy zaczynaj czyta niniejszy tekst zatrzymali si na chwil i pomyleli o tym, w jaki wiatopogld zostali indoktrynowani. Zdajc sobie spraw z ogromu rnych ideologii i systemw wartoci obecnych wrd ludzi, oraz z rosncego z czasem przywizania do okrelonych sposobw mylenia, tradycji czy wiatopogldw wiemy, e moe by trudne, lub nawet bolesne, ponownie przemyle, tudzie wyzby si pielgnowanych przez lata pogldw, ktre dana osoba uwaaa za prawdziwe. To "ego" wraz z cigym stanem ograniczonej wiedzy, ktr kady z nas posiada, bdzie dla wielu najwiksz przeszkod podczas czytania informacji tu zaprezentowanych. Ju czas poszerzy nasz lojalno i przywizanie poza wski zakres rynku, tradycji i i narodw, i obj nimi cay ludzki gatunek oraz rodowisko planety, ktra utrzymuje nas wszystkich przy yciu. Ju czas zobaczy Ziemi jako niepodzielny, ywy organizm, zoony z niezliczonych form ycia, ktre cz wsplne potrzeby. Jeli natura czegokolwiek nas nauczya to tego, e wszystko cigle si zmienia. Nie ma czego takiego, jak Utopia. Co za tym idzie, by rozwija si produktywnie jako gatunek, musimy sta si ekspertami w "zmienianiu naszych umysw i wiedzy" w kadej moliwej kwestii. Jeli zdecydujesz przeczyta ten materia wiadomie prbujc by otwartym i moliwie obiektywnym, wtedy wydaje nam si, e przedstawione tu koncepcje zmieni Twoje spojrzenie na wiat, siebie samego i przyszo ludzkiej rodziny, w najbardziej produktywny, ludzki i efektywny sposb.

Cz 1: Ekonomia Monetarna

Rozdzia 1: Mechanizmy i Konsekwencje

Definicje: Termin "Ekonomia" jest oglnie definiowany jako "nauka spoeczna analizujca oraz opisujca produkcj, dystrybucj oraz konsumpcj dbr i usug". Na pocztku XXI wieku dominujcym mechanizmem waciwie kadej ekonomii na wiecie jest jaka forma "Systemu Monetarnego". System Monetarny uywa poredniczcego medium, zwanego pienidzmi, jako rodka dostpu do pracy, produkcji, dystrybucji i konsumpcji dbr i usug. Uycie tego medium wymiany monetarnej jako bazy dla systemu ekonomicznego, moe by nazwane "Ekonomi Monetarn". Cho praktycznie aden nard na planecie nie uywa obecnie niczego innego, jak Ekonomii Monetarnej, pewne rnice istniej. Oglnie rzecz biorc, te rnice sprowadzaj si do stopnia, w jakim rzd kraju kontroluje ten system. Sortujc je malejco, od najwyszej kontroli do najniszej, mamy najpierw Komunizm (maksymalna kontrola), nastpnie Socjalizm (czciowa kontrola) a w kocu Kapitalizm (bardzo maa lub adna kontrola). Te rnice w zastosowaniu ekonomii mona nazwa Systemami Spoecznymi. Naczelnym Systemem Spoecznym wiata jest obecnie Kapitalizm. Zwykle idcy w parze z kolejn teori znan jako "Wolny Rynek" jest on definiowany nastpujco: "system ekonomiczny, w ktrym rodki produkcji s wasnoci prywatnych osb, gdzie operuje si nimi dla zysku, i gdzie inwestycje, dystrybucja, przychd, produkcja oraz ceny dbr i usug s determinowane poprzez operacje "wolnego rynku"". Wolny Rynek jest zasadniczo nieregulowan przestrzeni handlu, w ktrej "wymiana dbr dokonuje si w wyniku dobrowolnie zawieranych transakcji pomidzy kupujcymi a sprzedajcymi przy dobrowolnie ustalonej przez nich cenie. Na wolnym rynku kupujcy i sprzedajcy nie podlegaj adnym ograniczeniom ani przymusowi ze strony podmiotw zewntrznych (np. wadzy publicznej), a warunki transakcji - w szczeglnoci cena - zale jedynie od ich oboplnej zgody". Pojcie Wolnego Rynku ma wiele interpretacji i wariantw. Przykadowo, jedn z najbardziej ekstremalnych, ale i najpopularniejszych obecnie ideologii jest "Szkoa Austriacka", zakadajca "Leseferyzm" ("laissez-faire"), ktry zasadniczo 6

oznacza odstpienie od jakichkolwiek interwencji rzdowych w sprawach ekonomii. Z tej perspektywy, "opieka spoeczna" i jakiekolwiek inne, sponsorowane przez rzd, programy "spoeczne" mog by uwaane, za niewaciwe. Teraz, pomijajc ju ogln terminologi, najwaniejszym atrybutem Ekonomii Monetarnej jest tak zwana "Teoria Wartoci". Poziom 'wartoci' danego produktu lub usugi jest uzaleniony od dwch czynnikw: 1) Niedoboru (dostpnoci) uytych materiaw. 2) Iloci ludzkiej pracy potrzebnej do produkcji dobra lub usugi. Przykadowo: Wyobra sobie ile czasu wymagao zrobienie prostej koszuli przed nadejciem elektrycznoci i nowoczesnych technologii przemysowych. Cay proces mg polega na: przygotowaniu gleby - zasianiu baweny - dogldaniu pola przez okres wzrostu - zbiorze weny - obrobi nasiona - przerobi bawen na ni - poczy j w tkanin - i zrobi z tkaniny koszul. Biorc pod uwag powyszy scenariusz, patrzc tylko z punktu widzenia ludzkiej pracy, warto koszuli byaby relatywnie wysoka, a sam produkt sprzedawany po cenie adekwatnej do iloci wykonanej pracy. Warto nasion baweny (materia skadowy) byaby nika gdy s one produktem ubocznym poprzednich zbiorw, przez co ich niedobr byby bardzo may. Z tego te powodu waciwa warto koszuli bierze si z iloci ludzkiej pracy koniecznej do jej wykonania. Teraz, hipotetycznie, co by si stao, gdyby ta produkcja w ogle nie wymagaa ludzkiej pracy, za ziarna/woda/wiato soneczne/gleba zachoway swoj naturaln obfito? Jaka byaby wtedy warto koszuli? Oczywicie, adna. Na pocztku XXI wieku Maszyny Przemysowe przejy rol ludzi w sianiu i zbieraniu produktw agrokultury do tego stopnia, e jeden rolnik moe teraz samemu obsugiwa ponad 1000 akrw ziemi. Pojawienie si wyposaenia takiego jak Odziarniarka do Baweny dramatycznie zredukowao ludzki wysiek, za obecnie postpujca komputeryzacja przemysowa przysuwa nas coraz bardziej do cakowitej automatyzacji midzy innymi przemysw tekstylnych i agrokulturowych. Chodzi o to, e pozycja "Wartoci

Ekonomicznej", jako teoretycznie statycznego pojcia w ekonomii, zostaje obecnie przymiona przez wpyw technologii (zwikszenie atwoci produkcji i dostpnoci materiaw) co moe, teoretycznie, wyeliminowa cakowicie pojcie "wartoci". Kiedy ludzka praca zostaje zredukowana/zastpiona przez prac maszyn, rzekoma "warto", czyli rwnanie "pracy" do "ceny", rwnie spada. "Warto" produktu wynikowego przesuwa si wic w kierunku produkcji/obsugi maszyn, ktre obecnie peni rol pracownikw. W konsekwencji im bardziej wydajne i niezawodne s te maszyny tym bardziej "warto" produktu spada. Zrozumienie tego wzorca automatyzacji, wraz z nowymi innowacjami, ktre znajduj substytuty dla "rzadkich" surowcw, mogoby doprowadzi nas w miejsce, gdzie adne dobro czy usuga nie bdzie ju potrzebowa "wartoci" czy metki z cen. Po prostu nie miaoby to sensu. Dla wielu jest to niepojte, biorc pod uwag co widzimy w codziennym yciu. Niezalenie jednak od Twojej opinii prawda jest taka, e cigy technologiczny rozwj wraz z automatyzacj moe teoretycznie stworzy ekonomi, w ktrej obfito materiaw i rodkw produkcji bdzie tak wysoka i wydajna, e wikszo ludzi nie bdzie miaa potrzeby czegokolwiek "kupowa", nie mwic ju o "pracy" w tradycyjnym sensie. Co wicej, jeli maszyny powoli zastpi jedynie mniejsz cz ludzi, zwikszajc bezrobocie, implikacje bd systemowe, a caa ekonomia stanie si coraz bardziej niestabilna i niepraktyczna. Ten temat bdzie rozwinity w Rozdziaach 2 i 5. Odchodzc na razie od tego, przeanalizujmy kilka empirycznych mechanizmw Systemu Monetarnego, konkretnie w kontekcie Kapitalizmu, ktrych ten system potrzebuje, by zachowa integralno. W kolejnych sekcjach tego rozdziau przeanalizujemy 5 najbardziej podstawowych atrybutw, koniecznych do istnienia tego systemu, przyczyny ich istnienia oraz konsekwencje.

Mechanizm Pierwszy - Potrzeba Cyklicznej Konsumpcji

Role ludzi w systemie monetarnym s podzielone w nastpujcy sposb: Pracownik, Konsument, Pracodawca (Waciciel/Producent) Pracownik wykonuje okrelone zadania dla Pracodawcy w zamian za "Pensj", czyli monetarn zapat, podczas gdy Pracodawca sprzedaje produkt lub usug Konsumentowi w zamian za "Zysk", czyli inny rodzaj monetarnej zapaty. Z drugiej strony

zarwno Pracodawca jak i Pracownik funkcjonuj w charakterze Konsumentw, gdy ich monetarna zapata ("pensja" lub "zysk") zostaj wykorzystane do zakupu dbr i usug, ktrych potrzebuj do przeycia. Akt kupowania dbr i usug, ktry jest rol Konsumenta, jest tym, co generuje Zysk u Pracodawcy, jednoczenie umoliwiajc my pacenie Pensji Pracownikowi. Innymi sowy, to wanie ciga Konsumpcja utrzymuje Pracodawc w biznesie i zapewnia zatrudnienie Pracownikowi. Teraz, wane jest, by zrozumie, e ten cykl paca-konsumpcja (lub cykliczna konsumpcja) nie moe si zatrzyma, gdy w takiej sytuacji caa struktura zawaliaby si. Pienidze nie trafiayby do Pracodawcy, ten nie byby w stanie zapaci Pracownikowi, i aden z nich nie mgby kontynuowa cyklu jako Konsument. Konsekwencje: 1 - Nic co wyprodukowane nie moe zachowa swojej funkcjonalnoci przez czas duszy ni ten wymagany do zachowania integralnoci ekonomicznej poprzez "cykliczn konsumpcj". Innymi sowy, kade wyprodukowane "dobro" musi si zepsu po odpowiednim okresie czasu tylko po to, eby zachowa cyrkulacj pienidza utrzymujc wszystkich graczy (konsument/pracownik/pracodawca) w grze. Mona to nazwa "Planowane Zuywanie" Planowane Zuywanie moe przyj dwie formy: a) Zamierzone: Celowe blokowanie wydajnoci by rzeczony produkt si popsu b) Wynikowe: Oparte na poszukiwaniu zysku cicia w produkcji, zwykle przyjmujce form tanich materiaw lub sabego projektu i majce na celu oszczdno lub zapewnienie sobie klientw na przyszo. To natychmiast przekada si na produkt sabej jakoci. [Uywanie plastiku na obudowy sprztu elektronicznego jest tanie, zarwno dla producenta jak i konsumenta, ale wytrzymao tego materiau jest saba w porwnaniu do, na przykad, tytanu, ktry jest jednak znacznie droszy] 2 - Wprowadzanie nowych dbr i usug musi by cige by zrwnoway jakikolwiek wzrost wydajnoci poprzednich generacji produktw, niezalenie od wartoci uytkowej, co generuje nieskoczone marnotrawstwo.

Innymi sowy, tworzenie odpadw jest celowym produktem ubocznym potrzeby utrzymania "cyklicznej konsumpcji" w przemyle. To oznacza, e zastpiony/przestarzay produkt jest wyrzucany, zwykle na wysypiska mieci, zanieczyszczajc rodowisko. Cige powielanie przyspiesza zanieczyszczenie. "Potrzeba Cyklicznej Konsumpcji", ktr mona nazwa "silnikiem" napdzajcym system ekonomiczny, jest zwyczajnie niebezpieczna i zepsuta poniewa jej natura nie pozwala by uycie stabilnych, z punktu widzenia rodowiska, praktyk byo maksymalizowane. Cige odtwarzanie produktw sabej jakoci marnotrawi dostpne zasoby i zanieczyszcza rodowisko. By wyjani to z nieco innej strony, wyobra sobie ekonomiczne nastpstwa metod produkcji, ktre strategicznie maksymalizuj wydajno i stabilno kadego dobra, poprzez uycie najlepszych znanych materiaw i technik. Wyobra sobie samochd zaprojektowany tak dobrze, e nie potrzebowaby obsugi przez 100 lat. Wyobra sobie dom zbudowany z ogniotrwaych materiaw, w ktrym wszystkie urzdzenia, instalacja elektryczna i hydrauliczna etc. zostay skonstruowane z najwytrzymalszych materiaw dostpnych na Ziemi. W takim rozsdnym wiecie, w ktrym faktycznie tworzymy rzeczy tak, by trway, redukujc jednoczenie zanieczyszczenie i marnotrawstwo poprzez zanik powielania i maksymalizacj wydajnoci, system monetarny nie mgby istnie. Cykliczna konsumpcja zwolniaby dramatycznie osabiajc cigle tak zwany "wzrost ekonomiczny".

Mechanizm Drugi - Obfito Niedoboru

W Ekonomii Monetarnej istnieje dobrze znana koncepcja "Popytu i Poday", ktra mwi w zasadzie, e "im wicej jest czego tym mniej jest to warte". Przykadowo, kiedy woda pitna wystpowaa bardzo obficie, co sprawiao, e nie trzeba byo paci za jej konsumpcj w sensie komercyjnym. Zanieczyszczenie wody sprawio jednak, e obecnie filtrowana woda jest komercyjnie sprzedawana, czasem po cenach wyszych, ni ceny benzyny. Innymi sowy, niedobr zasobw si opaca. Jeli firma przekona ludzi, e jej produkt jest "rzadki" to moe wicej sobie za niego policzy. To daje siln motywacj do tworzenia niedoboru produktw. Z innej strony, trzeba powiedzie, e Banki Centralne krajw rwnie tworz niedobr wewntrz systemu monetarnego w celu utrzymania presji na systemie rynkowym. Bernard Lietaer, projektant systemu walutowego Unii Europejskiej wskazuje:

10

"Chciwo i Konkurencja nie s wynikiem niezmiennego ludzkiego temperamentu. Chciwo i strach przed niedoborem s w istocie cigle tworzone i wzmacniane przez rodzaj pienidzy, ktrych uywamy. Moemy wyprodukowa wicej jedzenia ni potrzeba, by nakarmi wszystkich na wiecie... ale zdecydowanie nie ma do pienidzy, by za to wszystko zapaci. Niedobr istnieje w naszych walutach. W zasadzie zadaniem bankw centralnych jest wanie tworzenie i utrzymywanie tego niedoboru waluty. Bezporedni konsekwencj tego jest fakt, i musimy walczy ze sob na wzajem o przetrwanie". Konsekwencje tej obfitoci niedoboru s zwyczajnie tragiczne. Jeli zysk moe by generowany jako wynik niedoboru, tworzonego przez zanieczyszczenie, to istnieje chora podstawa dla obojtnoci wobec problemw rodowiska naturalnego. Jeli firmy wiedz, e mog zarobi wicej pienidzy utrzymujc swoje produkty w niedoborze to jak moe kiedykolwiek powsta wiat obfitoci? Nie moe gdy korporacje s zmotywowane do tworzenia niedoboru, jeli tylko istnieje taka potrzeba. Z drugiej strony niedobr w jako takiej poday pienidza tworzy motywacj dla nas, bymy konkurowali ze sob w nieetycznym, prymitywnym trybalizmie generujc konflikty, stres i choroby.

Mechanizm Trzeci - Priorytetem jest Zysk

Podstawow motywacj w systemie monetarnym jest Zysk lub zdobywanie pienidzy poprzez wykorzystanie pracy innych. Wszyscy gracze musz, aby utrzyma si przy yciu, szuka strategii pozyskania dochodu. Pracownik szuka najlepszej moliwej zapaty za swoje usugi, podczas gdy Pracodawca stara si cigle zmniejsza koszty produkcji by zwikszy swoje zyski. To jest dominujca "mentalno" w Systemie Monetarnym za ci, ktrzy osigaj najwiksze bogactwo (materialny "sukces") s najczciej najbardziej bezwzgldni. Cho wiele osb bronicych tego systemu moe w nieskoczono powtarza, jakie to "etyczne" standardy stosuj w swoich praktykach, historia pokazaa, e nastawienie na zysk jest tak naprawd chorob, nie tylko zatruwajc nasz dobrobyt i standardy ycia, ale rwnie rodowisko na ktrym polegamy, we wszystkim, co jest nam potrzebne jako gatunkowi. Zanim jednak przejdziemy do negatywnych konsekwencji tej "mentalnoci" zastanwmy si nad tym, co wielu uwaa za dobr stron systemu nastawionego na zysk - "Motywacji". Jak gosi teoria, potrzeba zysku dostarcza ludziom/organizacjom motywacji do pracy nad nowymi pomysami/produktami, ktre potem bd sprzedawa na rynku. Innymi sowy,

11

zaoenie jest takie, e potrzeba przetrwania poprzez zysk jest jedyn motywacj, pozwalajc na osiganie jakiegokolwiek postpu w spoeczestwie. Zacznijmy od tego, e najbardziej wartociowy wkad w spoeczestwo prawie nigdy nie pochodzi od korporacji szukajcych zysku. Nikola Tesla nie wymyli prdnicy prdu przemiennego po chcia zarobi troch gorsza. Louis Pasteur, Charles Darwin, Bracja Wright, Albert Einstein i Isaac Newton nie wnieli swojego gigantycznego wkadu do spoeczestwa z powodw materialistycznych. Cho jest prawd, e przydatne wynalazki pochodz czasem z chci osobistego zysku ich intencja nie ma nic wsplnego z problemami ludzkimi czy spoecznymi. To mylenie o wasnym przetrwaniu jest tam prawdziw motywacj. Ch zysku niemal zawsze jest stawiana przed zagadnieniami czysto ludzkimi, a jeden rzut oka na powodujce raka konserwanty w ywnoci, planowane zuywanie si niemal wszystkiego co jest produkowane i przemys farmaceutyczny liczcy sobie po $300 za antybiotyk pozwala stwierdzi, e "Oparta na Zysku Motywacja" jest w istocie szkodliwa, gdy prawdziw motywacj nie jest by przysuy si spoeczestwu w sensowny sposb, ale by wyssa z niego jak si da tyle bogactwa ile si da. Zysk jest w istocie bdn motywacj. Problemy w naszym, opartym na zysku, spoeczestwie rozwizuje si tylko wtedy, kiedy da si na tym zarobi. Konsekwencje: Psychologiczne i socjologiczne efekty stawiania zysku na pierwszym miejscu s zabjcze kiedy wemie si pod uwag zachowanie ludzi. W zasadzie caa struktura narzuconej kontroli zostaa stworzona by radzi sobie z niekoczcymi si problemami zwizanymi z potrzeb przetrwania poprzez zysk. Nazywa si ona Systemem Prawnym. Cho niezwizane z systemem monetarnym przestpstwa, zwykle rodzce si z ego, zazdroci, emocjonalnej deprawacji czy innych kwestii psychologicznych s obecnie problemem, czsto ich wystpowania jest niczym, w porwnaniu do przestpstw umotywowanych pozyskaniem pienidzy lub wasnoci. W zasadzie jeli zdefiniujemy Przestpstwo jako Zepsucie, za Zepsucie jako "Moralne zboczenie, nieuczciwo", to zyskujemy zupenie now perspektyw. Gdy si przyjrzysz zobaczysz, e niemal kada strategia prowadzca do zysku jest zepsuta u podstaw. Jest jedynie, w okrelonym zakresie, w ktrym zachowany zostaje konsensus, przyjmowana za "normaln" przez uwarunkowan kultur.

12

Przykadowo, kiedy idziesz do spoywczego i kupujesz paczk patkw w 9 na 10 przypadkw zajmuj one jedynie 60% powierzchni wewntrz opakowania. Ta "strategia marketingowa", jak nazwaaby to firma produkujca patki, jest w istocie po prostu wierutnym, marnotrawnym kamstwem. Agencje marketingowe, wraz ze swoimi taktykami manipulacji s prawdopodobnie najbardziej jednymi z najbardziej zepsutych instytucji na tej planecie. Niestety, zostalimy uwarunkowani by nazywa to wszystko "promocj" lub "strategi". Wicej o spoecznych wypaczeniach powodowanych przez reklamy w sekcji "Wypaczenie Wartoci" tego rozdziau. Teraz, dla uatwienia dalszej dyskusji o majcym swj pocztek w systemie monetarnym zepsuciu, podzielimy te negatywne zachowania na trzy kategorie: Zwyke Przestpstwo, Korporacyjne Przestpstwo i Rzdowe Przestpstwo. Zwyke Przestpstwo, biorce si z pogoni za pienidzmi, zaczyna si od najprostszej kradziey, przez nielegaln sprzeda czy oszustwo, po brutalny napad rabunkowy. Tym produktom ubocznym systemu monetarnego zwykle nie powica si odpowiedniej uwagi, gdy wikszo zdaje si traktowa tych "przestpcw" jako rodzaj spoecznej anomalii ni poczy ich zachowanie z potrzeb przetrwania czy zabezpieczenia swojego bytu. Nieodczny stres i inne tego rodzaju czynniki rwnie s pomijane. Badania "Merva-Fowles" przeprowadzone w latach '90-tych na Uniwersytecie Utah odkryy silne powizania, midzy bezrobociem a przestpstwem. Badania przeprowadzono w 30 gwnych metropoliach wiata, ktrych czna populacja przekraczaa 80 milionw. Ich wyniki pokazuj, e jeden procent wzrostu bezrobocia da: 6.7% wzrostu iloci morderstw 3.4% wzrostu iloci brutalnych napadw 2.4% wzrostu iloci kradziey W latach 1990-1992 przeoyo si to na: 1 459 dodatkowych morderstw 62 670 dodatkowych brutalnych napadw 223 500 dodatkowych kradziey

13

Gdyby pozbawi dobrze uoon osob, o wysokich standardach moralnych wszystkiego, co posiada i wyrzuci j w biednym miecie z jedn koszul na plecach, to jest wysoce prawdopodobne, e ta osoba, chcc przetrwa, zaczaby kama, oszukiwa i kra. Nie ma nic dziwnego w tym, e najbiedniejsze dzielnice w Stanach Zjednoczonych przoduj w statystykach przestpczoci. Kto, kto urodzi si w zdeprawowanym rodowisku, z niewielk iloci zasobw, sab edukacj i marnymi perspektywami na prac bdzie robi to, co musi eby przetrwa. Chodzi o to, e to ekonomiczne zepsucie (niedobr) a nie tak zwane genetyczne "przestpcze skonnoci" tworz tego rodzaju negatywne zachowanie. Przestpstwo Korporacyjne, niemal zawsze umotywowane wycznie chci zysku, moe przybiera rne formy: Planowane zuywanie, manipulacja rynkiem, outsourcing, zmowy cenowe, praktyki monopolistyczne i wykorzystywanie pracownikw to tylko niektre warte odnotowania. Poczynajc od firmy Enron, celowo wyczajcej Kalifornijskie elektrownie, celem podbicia cen swoich akcji, a po korporacj farmaceutyczn Bayer, wiadomie wprowadzajc do obiegu leki zakaone HIV. Powinno by jasne dla wikszoci ludzi, e Przestpstwa Korporacyjne zdarzaj si cigle i czsto s znacznie gorsze od Zwykych Przestpstw, gdy ich reperkusje dotykaj zwykle olbrzymich grup ludzi. Potrzeba zabezpieczenia swojej pozycji rynkowej w przypadku Przestpcy Korporacyjnego nie jest niczym innym, ni potrzeba przeycia Zwykego Przestpcy. Podczas gdy ten ostatni zwykle popenia przestpstwa eby utrzyma si przy yciu, ten pierwszy robi to, chcc zabezpieczy swoj pozycj, wadz, styl ycia i bogactwo. Jest to oparte na strachu. Pojcie "Chciwoci", manifestujce si czsto poprzez cig niepewno pochodzc ze strachu przed utrat tego, co si posiada, suy za motywacj dla wikszoci przestpstw korporacyjnych. To jak uzalenienie od hazardu. Apetyt ronie w miar jedzenia. Ta neuroza jest podtrzymywana i umacniana przez spoeczne czynniki produkowane przez system monetarny. Istnieje bowiem niekoczcy si strumie nowych "luksusw" dostpnych wraz z powikszaniem si siy nabywczej danego czowieka (posiadoci, jachty, limuzyny, diamenty, ziemia etc.). Wicej na ten temat w rozdziale "Wypaczenie Wartoci". Przestpstwo Rzdowe jest jednym z najbardziej skomplikowanych i trudnych rodzajw zachowa do przeanalizowania, poniewa na pojmowanie rzdu silny wpyw maj systemy wartoci, jakie "klasa rzdzca" utrzymuje w spoeczestwie za porednictwem mass mediw i tradycyjnego, polityczne szowinizmu. Innymi sowy, patrzc na horror rzdw Hitlera wielu 14

zdaje si zapomina, e ludno Niemiecka rwnie popieraa wartoci antysemickie propagowane przez reim za pomoc mediw. To samo mona powiedzie o Amerykaskiej inwazji na Irak. Bya ona pocztkowo napdzana przez spoeczne poparcie, bazujce na nienawici i strachu przed tak zwanymi "Islamskimi terrorystami", a wywoane atakami z 11 wrzenia 2001. Biorc to pod uwag, odejdmy od naszych tradycyjnych wartoci lojalnoci i "patriotyzmu" i zobaczmy czym rzd, wewntrz Ekonomii Monetarnej, faktycznie jest i co reprezentuje. Zacznijmy od tego, e kady w rzdzie dostaje pensj, a wszelkie ich przedsiwzicia musz by finansowane. Te pienidze pochodz oczywicie z "Podatkw" nakadanych na ludno, lub z poyczek udzielanych przez banki, lub inne rzdy. Podatki s generowane przez "handel" lub "dochd z handlu", podczas gdy poyczki musz zasadniczo zosta spacone pienidzmi pochodzcymi rwnie z handlu, kolejnych poyczek, lub kolejnych podatkw. Gwnym zadaniem rzdu jest ustalanie praw regulujcych funkcjonowanie spoeczestwa. W idealnym ukadzie to dobro publiczne byoby dla rzdu na pierwszym miejscu. Niestety, historia pokazaa, e nie jest, i rzadko kiedy bywao. Zamiast tego, rzd jaki znamy, jest w zasadzie korporacj "nadrzdn" wobec wszystkich innych, dziaajcych w gospodarce kraju. Oczywicie ma to sens biorc po uwag fakt, i warto kraju jest liczona zgodnie ze stanem jego gospodarki. To oznacza, e rzd jest "ywotnie zainteresowany" stanem gospodarki swojego kraju, a ju w szczeglnoci swojej wasnej klasy spoecznej - bogatej klasy wyszej. Zainteresowanie jakiej osoby lub grupy osb tym, e moe co zyska lub straci zalenie od rzdowych decyzji jest dwukierunkowe. Polityk moe dosta monetarne "dotacje" od jakiej firmy, ktrej sprzyja w swoich dziaaniach, podczas gdy ta firma czerpie zyski z praw ustalonych zgodnie z jej interesami. Lobbing i Dotacje w Stanach id w miliony dolarw dawane pod pretekstem dotowania na realizacj programu partii. Przykadw zmw korporacji z rzdem jest wiele, poczwszy od zatwierdzania nieprzetestowanych lekw przez Amerykaskie FDA [lub podobne instytucje innych krajw przypis tumacza] a po zniesienie - za spraw lobby paliwowego - Kalifornijskiego zakazu emisji gazw cieplarnianych. Tym niemniej, najwikszym wynikajcym z systemu monetarnego przestpstwem rzdw jest wypowiadanie Wojny w celu zapewnienia zyskw korporacjom.

15

Sowami dwukrotnego odbiorcy Medalu Honoru, generaa dywizji Smedley'a D. Butlera: "Wojna to przekrt. Zawsze nim bya. Moliwe, e najstarszym, chyba najbardziej dochodowym, a ju na pewno najbardziej paskudnym. To jedyny przekrt na skal midzynarodow. Jedyny, w ktrym zyski liczone s w dolarach, a straty - w yciu. Przekrt mona, moim zdaniem, najlepiej opisa jako co, co nie jest tym, czym si wikszoci ludzi wydaje. Jedynie niewielka grupa ludzi "wewntrz" wie w czym rzecz. Zyskuje na nim niewielu, a wielu ponosi straty. Trzymajc si z dala od wojny, niewielu dorabia si prawdziwych fortun... W [Pierwszej] Wojnie wiatowej jedynie garstka ludzi zyskaa na konflikcie. Przynajmniej 21 000 nowych milionerw i miliarderw pojawio si w Stanach podczas Wojny wiatowej... wedug raportu Kongresu dotyczcego zarobkw korporacji i dochodw rzdowych. Biorc pod uwag zyski 122 producentw konserw, 153 producentw baweny, 299 wytwrcw ubra, 49 stalowni i 340 producentw wgla dziaajcych podczas wojny. Zyski poniej 25% byy wyjtkami. Przykadowo, kompanie wglowe zarabiay midzy 100 a 7856% na swoich akcjach w czasie wojny. Pakowacze z Chicago podwajali lub potrajali swoje zyski. Nie zapominajmy te o bankowcach, ktrzy finansowali Wielk Wojn. Jeli ktokolwiek spija mietank zyskw, to byy to wanie banki. Bdc czciej spkami cywilnymi ni korporacjami nie musiay si tumaczy swoim udziaowcom, a ich zyski byy rwnie tajne, co wielkie. Nie wiem jak banki zarobiy swoje miliony i miliardy, poniewa te sekrety nigdy nie wyszy na jaw - nawet przed komisj Senack." II Wojna wiatowa, Wojna w Korei, Wietnam a teraz Irak i Afganistan nie stanowi wyjtku. Przyspieszona produkcja w przemyle, kontrakty z wojskiem, kontrakty na odbudow, pozyskiwanie (kradzie) rde energii i surowcw, wysoko oprocentowane poyczki wydawane po wojnie, przez Bank wiatowy i prywatne banki, krajom w niej uczestniczcym, a nawet przemyt narkotykw przez CIA to tylko kilka z najbardziej dochodowych rodkw. Motywacja dla wojny jest zoona z trzech czci: 1) Zyski w przemyle, maksymalnie zwikszane przez elit, 2) Pozyskiwanie Surowcw (kradzie), 3) Geopolityczne ukady majce na celu uatwienie dalszego powikszania zyskw przemysu oraz kradziey surowcw.

16

To jedna z najpowaniejszych chorb powodowanych przez potrzeb bogactwa i wadzy. Rzd, majc pod rk swj zesp mordercw o wypranych mzgach, jest uwikany w ostateczn form ochrony swojego bytu kosztem innych i tak dugo, jak dugo wszystkie zasoby wiata bd gromadzone dla ochrony interesw grupki ludzi, cykl wojen nigdy si nie zakoczy. Powysza klasyfikacja "zepsucia" jest tylko generalizacj. Wiele niuansw codziennego ludzkiego ycia rwnie jest zatrutych przez mechanizmy denia do zysku. Nieuczciwo, przejawiajca si choby w "sztuce negocjacji", gdzie dwoje ludzi biznesu konkuruje ze sob majc na uwadze tylko swj wasny interes, przy cakowitym braku szacunku dla drugiego. Czy choby poprzez brak rwnowagi wbudowany w relacje pracownik-pracodawca, w ktrych jeden prbuje zmaksymalizowa ilo wykonywanej pracy, by zredukowa ilo patnych godzin pracy, podczas gdy drugi stara si zwiksza ilo spdzonego przy pracy czasu, celem zyskania wikszego przychodu. Podsumowujc, Nastawienie na Zysk powoduje powstanie mentalnoci "my kontra oni", poniewa wewntrz systemu monetarnego musi istnie relacja kupujcy-sprzedajcy, pracownik-pracodawca, klient-waciciel... mie-nie mie... W tej rzeczywistoci kada ze stron musi stara si o wytworzenie warunkw, ktre s dla niej najbardziej zyskowne, przez co nowe strategie s cigle poszukiwane i rozgrywa si nieustanna walka. Wszyscy prowadzimy ze sob na wzajem wojn o przetrwanie. Ta batalia nie daje zbyt dobrych rezultatw w kwestii zrwnowaonego rozwoju ludzkoci, a chory, zanieczyszczony i spaczony wiat, ktry widzisz dookoa siebie jest tego wynikiem.

Mechanizm Czwarty - Wypaczenie Wartoci

Nasze Wierzenia i Wartoci s kreowane przez kultur. Cho istniej okrelone genetyczne podstawy dla pewnych ludzkich cech i zachowa, to jednak wiedza, ktr posiadamy i sposb w jaki postpujemy i mylimy, bazujc na tej wiedzy, ma swoje podstawy w rodowisku. Biorc to pod uwag, system monetarny wymaga sposobu, w jaki firma mogaby informowa opini publiczn o tym, co ma do sprzedania. Ta forma komunikacji, nosi nazw "reklamy". Charakterystyczna dla reklamy jest "promocja", ona za jest form komunikacji, ktra, mwic oglnie, ma nastawi ludzi przychylnie do rzeczonego produktu. Innymi sowy, rol reklamy jest zachci... lub w bardziej dosadnych sowach - wmanipulowa ludzi w kupno

17

okrelonego produktu. Ta manipulacja moe przyjmowa rne formy, ale jedn z najbardziej efektywnych jest manipulacja i/lub wykorzystanie "wartoci" widowni - czyli tego, co widownia uwaa za wane. Zanim przejdziemy dalej naley wspomnie, e nie zawsze istniaa tak masowa konsumpcja, ktr wida obecnie w Stanach Zjednoczonych i innych krajach wiata. Ameryka na przykad zostaa pocztkowo zbudowana, do pewnego stopnia, na rodzaju "Protestanckiej etyki", gdzie zapobiegliwo i oszczdno byy dominujcymi wartociami. Tym niemniej, na pocztku XX wieku skoncentrowany wysiek spoecznoci biznesowej wypaczy te wartoci i stworzy now armi impulsywnych, cigle niezadowolonych, martwicych si o status spoeczny konsumentw. Agencje reklamowe przerzuciy si z argumentw dotyczcych utylitarnych na emocjonalne i zorientowane na status spoeczny. W konsekwencji obecnie przecitny Amerykanin kupuje dwukrotnie wicej, ni przed IIW. Teraz, jedn z najpotniejszych metod manipulacji wartociami jest podczenie czyjej tosamoci pod okrelony idea. Patriotyzm i Religia s tu klasycznymi przykadami, poniewa dziki indoktrynacji w bardzo modym bezwarunkowo wspiera ich doktryny. Innym przykadem jest "moda". Moda przybiera wiele rnych form, poczynajc od noszonych przez ludzi ubra a po ideologie jakie gosz. By zilustrowa jak wietny przemys reklamowy sta si w manipulowaniu ludzkimi wartociami przypomnijmy, e wielu ludzi mona zobaczy noszcych rne produkty w taki sposb, by eksponowa logo marki, widzc w tym jaki rodzaj "ekspresji" czy podwyszenia statusu. Napis "Tommy Hilfiger" na koszulach, "Torby Prady" czy byszczcy zegarek Rolex to przykady produktw, w przypadku ktrych ich przydatno czy funkcja straciy znaczenie, gdy liczy si to, co dany przedmiot "reprezentuje". Smutne jest, e ci ludzie czsto nie zdaj sobie sprawy, e s w istocie niczym innym, jak chodzcymi reklamwkami okrelonych firm. "Status" i "ekspresja" istniej w rzeczywistoci tylko w "projekcjach wartoci" w ktre uwarunkowana zostaa dana osoba, a jeli uda si odpowiednio du liczb ludzi zmanipulowa w okrelony sposb, pojawia si trend. On za ponownie wzmacnia urojenie, wieku, czowiek zwykle jest uwarunkowany, by czu silne, osobiste przywizanie do kraju lub religii, jednoczenie chcc

18

gdy identyfikuj si z nim cae grupy. Te trendy mog by na tyle silne, e ci, ktrzy nie wpasowuj si w nurt mog zosta nazwani "odszczepiecami" i mog zosta odrzuceni. Teraz, zapominajc o "prnoci", musimy rwnie przeanalizowa spaczone wartoci stworzone przez rne mentalnoci i wiatopogldy. Ta ciga potrzeba zainteresowania samym sob zwykle, niczym rak, rozprzestrzenia si na inne psychologiczne rejony, tworzc i wzmacniajc takie neurozy jak "Chciwo", "Zazdro" i "Ego". Chciwo jest najpewniej gwn, poza przetrwaniem, si zapewniajc cigo systemu monetarnego. Z powodu niechybnego podziau dostpnoci dbr i usug (a co za tym idzie rwnie standardw ycia) zalenie od posiadanej siy nabywczej, ludzie bez koca chc wicej bogactwa. Rezultatem jest kultura nie znajca pojcia rwnowagi, umiaru i nie rozumiejca co jest naprawd wane. Reklamy wykorzystuj to podsuwajc nam coraz to nowe wizje "moliwoci", zwykle sprawiajc, e ludzie kwestionuj wasn warto poniewa nie maj "tego co najlepsze z ycia". Zazdro wydaje si by kultywowana od najmodszych lat, nawet w szkole, kiedy nauczyciel chwali ucznia dostajcego wysokie oceny, ganic tego, poradzi sobie gorzej. W efekcie ten ostatni czuje zazdro w stosunku do tego, kto otrzyma wysz ocen. Niezalenie od rda zazdroci, klasyczn taktyk reklamow jest wykorzystanie tej neurozy pokazujc czowiekowi co, czego nie ma i sprawiajc, by poczu potrzeb posiadania tej rzeczy, aby czu si "rwnym". To bardzo podobne do chciwoci, z t rnic, e ludzie ucz si dzieli ludzi zalenie od ich stanu posiadania, tworzc spoeczne napicia i konflikty. Ego jest zwykle definiowane jako "uczucie wyszoci w stosunku do innych". To spaczenie przybiera zasadniczo jedn z dwch form: 1) Oglna wyszo bazujca na bogactwie lub pozycji w spoecznej hierarchii 2) Arogancja wynikajca z kreatywnego wkadu danej osoby, wymaganie prestiu, wdzicznoci lub jakiej innej "nagrody".

To ostatnie wielu ludziom wydaje si naturalne, jako e ludzie dzisiaj uwielbiaj czerpa "uznanie" ze swoich dzie i wynalazkw. Ma to silne wsparcie w systemie monetarnym poniewa w kwestii zysku, czowiek zostaje dosownie "wynagrodzony" za swoje wasne

19

wynalazki i dziaania. To dodatkowo pogbia skonno ludzi do wymagania uznania za swoje dziea, nawet, kiedy nie ma to nic wsplnego z pienidzmi. Musi by jasne, e nikt nie "wynajduje" i nie tworzy niczego samemu. Kada idea i twrczo wynika z tego, co zostao wniesione przez poprzednie pokolenia, wpyww rodowiska i/lub bada. Isaac Newton powiedzia kiedy: "Jeli widz dalej to tylko dlatego, e stoj na ramionach olbrzymw". Chodzio mu o to, e jego badania, a co za tym idzie rwnie odkrycia, bazoway na pracy wielu naukowcw, ktrzy yli przed nim. Jego zasugi nie nale zatem wycznie do niego, ale do wszystkich naukowcw, od ktrych uczy si, i z ktrymi pracowa. Ten rodzaj Ego nie ma podstaw, kiedy czowiek rozumie, e WSZYSTKIE odkrycia i dziea s tak naprawd wynikiem nastpujcych po sobie aktw wsppracy, w ten czy inny sposb. Teraz, co do pierwszego z wyej wymienionych rodzajw Ego ("Oglna wyszo bazujca na...") jest to usposobienie bdce wynikiem klasowych podziaw i, na pewnym poziomie, psychologiczny mechanizm majcy sprawi, by czowiek czu si lepszy od innych ludzi. Bogaczowi znacznie atwiej zlekceway bezdomnego mijanego na ulicy poprzez stwierdzenie, e "to tylko leniwy wczga", ni zauway, i jest on ofiar kultury. Z innej strony, lepy elityzm, w formie "klasowego rasizmu", prowadzi do lekcewaenia tych, ktrzy posiadaj mniejsz si nabywcz jako "gorszych" i "nieprzydatnych". Spoeczna pozycja, edukacja i styl ycia, na ktry sta t elit jest bowiem w duej mierze niedostpny dla pozbawionych okrelonej mocy nabywczej, co tworzy podziay w obrbie caej kultury. W ostatecznym rozrachunku, nasze wartoci s oparte na tym, co dziaa i pozwala nam wie lepsze, atwiejsze ycie. Jeli yjemy w systemie, ktry nagradza konkurencj, nieowiecony egoizm, korupcj, pych i arogancj to te wartoci bd si cigle uwidacznia w naszym spoeczestwie. Podczas gdy wiele osb powtarza, e trzeba by "uczciwym, skromnym i troszczy si o innych", atwo jest zauway, dlaczego te wartoci nie przewaaj. Po prostu system przetrwania w dzisiejszym spoeczestwie nie wspiera i nie umacnia ich.

Mechanizm Pity - Manipulacje Fiskalne

Waluta uywana w dzisiejszym wiecie nazywana jest "pienidzem fiducjarnym", co oznacza, e jej warto pochodzi wycznie z dekretu rzdowego. Innymi sowy, nie stoi za ni nic. No, moe poza potem pracownikw wymieniajcych swoje usugi za t walut. Wiele lat

20

temu, wikszo walut na wiecie byo "wymiennych w zocie", co zapewniao pseudoempiryczn podstaw dla wartoci zapisanej na banknocie. Oczywicie to rwnie byo cakowicie umowne - warto bya zwyczajnie przerzucana na materia zwany "zotem", ktry jednak sam z siebie nie ma adnej nieodcznej wartoci. "Warto" kadego materiau zaley od jego niedoboru (poday) i zapotrzebowania (popytu), a te atrybuty s cigle zmienne i niestabilne. To tak zwane "rwnanie popytu i poday" odnosi si bezporednio do Wartoci Monetarnej. Warto w systemie fiducjarnym pochodzi z tego, ile pienidzy znajduje si w danym czasie w obiegu. Podobnie jak z surowcami naturalnymi, im wicej jest pienidzy, tym mniej kada jednostka waluty jest warta. Kiedy spada ilo pienidzy w obiegu, ich warto ronie. Te fenomeny, mwic oglnie, zw si odpowiednio "Inflacj" i "Deflacj". Najprociej rzecz ujmujc, jeli do gospodarki trafiaj nowe pienidze, nie majce odniesienia do obecnego zapotrzebowania na dobra i usugi, ceny zaczn rosn, poniewa kada jednostka waluty staje si proporcjonalnie mniej warta. To si zwie "efektem inflacyjnym". Jeli jednak pienidze zostan szybko wykorzystane do produkcji dbr i usug, oraz istnieje zapotrzebowanie na te produkty, to mog one trafi do gospodarki nie wywoujc efektu inflacyjnego. Przykadowo, jeli jest zapotrzebowanie na nowe mieszkania i rzd wpuci do obiegu dodatkowy miliard dolarw, a wszystkie te pienidze zostan zuyte na zbudowanie nowych domw, ktre kto potem kupi, efekt inflacyjny jest minimalny. Zwikszanie poday pienidza w ekonomii jest nazywany Ekspansj Monetarn, za jej zmniejszanie Restrykcj Monetarn. Kiedy obie te siy dziaaj razem mamy do czynienia ze zjawiskiem, zwanym "Cyklem Koniunkturalnym" (wicej o tym za chwil). Oglnie rzecz ujmujc, okres Ekspansji to czas, w ktrym zwykle wystpuje tak zwany "Wzrost Gospodarczy", gdy wicej pienidzy jest wykorzystywanych i zwykle tworzonych jest wicej miejsc pracy. Z drugiej strony, okres Restrykcji jest zwykle nazywany Recesj lub Depresj - mniej pienidzy jest uywanych, a co za tym idzie ludzie trac prac, a firmy upadaj. Koncepcja "Wzrostu Gospodarczego" jest zwykle definiowana nastpujco: "okresowy wzrost iloci dbr i usug produkowanych przez gospodark". System mierniczy PKB (Produkt Krajowy Brutto), ktry zasadniczo porwnuje "przychd" z "wydatkami" gospodarki w danym okresie czasu, jest zwykle uywany do mierzenia tego "Wzrostu Gospodarczego". 21

Teraz, zanim przejdziemy dalej, niech bdzie jasne, e cay pomys "Wzrostu Gospodarczego", wedle jego tradycyjnej interpretacji, jest nonsensem biorc pod uwag prawdziwy ludzki rozwj. Nie ma czego takiego, jak prawdziwy wzrost gospodarczy, poniewa cay mechanizm jest niemal cakowicie oparty na iloci pienidzy w systemie. Innymi sowy, jeli ja sfaszuj 100 milionw dolarw, dam Ci je, a Ty za nie rozpoczniesz dziaalno gospodarcz (nie wiedzc, e s sfaszowane), kupisz i odrestaurujesz budynek, zatrudnisz pracownikw i zaczniesz produkowa co, co ludzie bd kupowa, to mogoby to by uznane, za "ekspansj" ekonomii. Zainwestowae w co realnego, zwikszye zatrudnienie i wyprodukowae rzeczy, ktre ludzie kupuj, zwikszajc cyrkulacj pienidzy (cykl konsumpcyjny). Teraz, co by si stao, gdyby odkryto, e pienidze, ktre pocztkowo miae byy sfaszowane? Cay biznes zostaby zamknity. To byaby "restrykcja" gospodarki, poniewa pienidze znikaj z obiegu. Twoi pracownicy zostaliby zwolnieni, budynek przejty a produkcja zatrzymana. Biorc pod uwag powyszy scenariusz, powiniene zapyta: Co byo prawdziwym wzrostem? Jeli zwikszenie (ekspansja) iloci pienidzy moe wpyn na stworzenie miejsc pracy i zwikszenie produkcji, podczas gdy jej zmniejszenie (restrykcja) powoduje utrat pracy i zmniejszenie produkcji, to jaki by w tym sens? eby to zrozumie musimy zobaczy, jak pienidze s tworzone i regulowane przez rzd i/lub jego bank centralny. Jako przykadu uyjemy Stanw Zjednoczonych i ich banku centralnego - Federalnej Rezerwy. Jak opisalimy powyej, Cykl Koniunkturalny jest mechanizmem, ktry czy si z wstrzykiwaniem i wyciganiem pienidzy z systemu. Ten wzorzec jest w duej mierze kontrolowany przez Bank Centralny (Federaln Rezerw w Stanach, lub NBP w Polsce) przy uyciu Stp Procentowych. Stopa Procentowa to opata pobierana od poyczkobiorcy w zamian za moliwo skorzystania z okrelonych pienidzy. Ta opata jest obliczana procentowo w stosunku do poyczonej kwoty. Poniewa wszystkie pienidze w gospodarce Stanw Zjednoczonych, oraz niemal kadej innej na wiecie, s tworzone z dugu za pomoc poyczek, szybko z jak s one tworzone zaley od tego, ile kto jest w stanie zapaci odsetek. Banki Komercyjne okrelaj swoje oprocentowanie bazujc na wartociach ustalonych przez Bank Centralny. Przykadowo, w Ameryce "podstawowa stopa procentowa" ("Prime Rate") okrela najnisze oprocentowanie, jakie banki naliczaj swoim najbardziej wiarygodnym klientom. Bazuje ona na wartoci ustalonej przez Rezerw Federaln. Zakres 22

tej ksiki nie obejmuje opisu skomplikowanych, wypenionych argonem, metod dziaania systemu bankowego. Tym niemniej, wane jest by zrozumie, e Bank Centralny ma moliwo wpywania na oprocentowanie we wszystkich bankach komercyjnych. To przekada si na wadz nad iloci pienidzy, ktre zostaj poyczone, a co za tym idzie, na ilo pienidzy w obiegu. Kiedy Fed obnia stopy procentowe, wtedy kredyty w bankach komercyjnych staj si tasze. Kiedy je podwysza, kredyty droej. Kiedy oprocentowanie jest niskie, wicej ludzi chce bra kredyty, uywa poyczonych pienidzy i generowa tak zwany "wzrost gospodarczy". Gdy oprocentowanie jest wysokie, mniej ludzi moe pozwoli sobie na poyczanie pienidzy, mniej pienidzy jest uywanych, a wzrost gospodarczy zwalnia, lub zaczyna si cofa. To jest cay sens "Cyklu Koniunkturalnego" a Bank Centralny, kontrolujc stopy procentowe, moe do pewnego stopnia kierowa ekspansj i restrykcj poday pienidza jak mu si podoba. Dlaczego bank centralny musi to kontrolowa? By to zrozumie, musisz pamita, e (1) wszystkie pienidze s tworzone z dugu (poyczek) i (2) wzrost poday pienidza moe prowadzi do inflacji. Jeli poday pienidza pozwoli cigle rosn, to jest tylko kwesti czasu, zanim rynek nasyci si nadmiarem pynnoci, a wzrost gospodarczy zacznie si dawi. To doprowadzi do inflacji, zmniejszajc warto waluty i podnoszc ceny. Jednoczenie zalegajcy dug jest wprost proporcjonalny do poday pienidza, wic im wiksza ekspansja w gospodarce tym wicej dugu jest tworzone. To sprawia, e systemowy kryzys jest nieunikniony, poniewa pienidze konieczne do zapacenia ju naliczonych odsetek zwyczajnie nie istniej w gospodarce. Dlatego jest zawsze wicej dugu ni istnieje pienidzy. Kiedy dug przekroczy warto, na ktr osoba lub firma moe sobie pozwoli, zaczynaj si bankructwa (zwykle cign za sob kolejne), ilo poyczek spada a poda pienidza zaczyna male. Taki scenariusz, w ktrym dug przerasta ekspansj mona nazwa "kryzysem finansowym". Teraz, zanim przejdziemy dalej, musimy powiedzie wicej o jako takim dugu. Trzeba zrozumie, e dug jest rwnie bardzo aktywnym narzdziem kontroli spoeczestwa, cho nie w sposb, jaki wikszoci ludzi przychodzi do gowy. W Systemie Monetarnym caa struktura oparta jest na udziale ludzi. Struktura jest hierarchiczna, dlatego ci na szczycie piramidy zawsze zyskuj wicej, ni wikszo na jej spodzie. Co za tym idzie, utrzymywanie ludzi w motywacji, by posiada prac oraz w strachu przed jej utrat jest pozytywn

23

konsekwencj dla tych na szczycie. Osoba, ktra "potrzebuje" pracy chtniej zgodzi si na nisz pensj, i bdzie prawdopodobnie sprawia mniej problemw. Jedn z najlepszych metod sprawienia, by ludzie pracowali i podporzdkowywali si, jest wpakowanie ich w dugi. Kto, majcy dugi bdzie znacznie bardziej ulegy wobec systemu ni kto, kto tych dugw nie ma. O tym mechanizmie "Niewolnictwa poprzez Dug" rzadko si mwi, poniewa wikszo nawet o nim nie myli. Kady dolar w obiegu musi teoretycznie zosta oddany do systemu bankowego, a eby go odda, zaduone strony musz go "zarobi", zwykle w formie "pensji" lub "zysku". Ta kwestia czy si z faktem, e zawsze jest wicej dugu, ni pienidzy w obiegu (w zwizku z oprocentowaniem), przez co wszelkie prby "wyjcia na zero" s w systemie cakowicie daremne. Dug moe tylko rosn, zapewniajc zniewolenie mas. Teraz, w nastpnym rozdziale bdziemy kontynuowa nasz analiz systemu finansowego i jego zaoe by pokaza, jak powtarzajce si kryzysy s w niego wbudowane w ten czy inny sposb. Zanim to zrobimy, podsumujmy co zostao powiedziane w tym rozdziale. Podsumowanie Rozdziau 1: - Nasz wiat jest zdominowany przez System Monetarny. W tym systemie, "warto" dbr i usug jest definiowana jako "dostpno" (poziom niedoboru) wymaganych zasobw wraz z iloci/rodzajem ludzkiej pracy zwizanej z produkcj/usug. Bazujc na tej teorii, gdyby dobra i usugi mogy by produkowane bez potrzeby ludzkiej pracy, za zasoby byyby obficie dostpne, "warto" byaby rwna zero. Gdyby taka sytuacja miaa miejsce, na przykad za spraw automatyzacji oraz metod chemicznych pozwalajcych znale substytuty trudno dostpnych zasobw, wtedy cay system finansowy nie miaby podstaw i nie mgby istnie. - Si napdow rynku jest niedobr. Przemys w duej mierze chce niedoboru, poniewa on wpywa na poda. Ta sytuacja powoduje cakowity brak troski o ludzi i rodowisko, oraz umacnia dziaania, majce na celu limitowanie produkcji i dostpnoci zasobw, zamiast ich powikszania dla oglnego dobra. Dodatkowo waluta jest celowo utrzymywana w stanie niedoboru przez banki centralne, zmuszajc ludzi do codziennej walki ze sob na wzajem, podtrzymujc bied i podziay klasowe. 24

- System Monetarny wymaga "cyklicznej konsumpcji", czyli cigego obrotu w gospodarce. To przekada si na naturaln tendencj/potrzeb produkcji rzeczy nietrwaych, ktre szybko si psuj. Gdyby bowiem tworzone byy produkty wytrzymae, trwae i stabilne, rynek by na tym ucierpia, gdy mniej ludzi miaoby potrzeb kupowania ponownie lub naprawiania produktw. To prowadzi do powielania, marnotrawstwa i zanieczyszczenia. Gdyby produkty w spoeczestwie byy faktycznie tworzone by trwa dugo, dziki uyciu najlepszych znanych materiaw i metod produkcji, system monetarny nie mgby istnie, poniewa moe dziaa tylko przy cigym "wkadzie" generowanym przez kupowanie. - Najwaniejsz kwesti dla czowieka jest przetrwanie, a w Systemie Monetarnym ta oczywista potrzeba przekada si na cig pogo za "Zyskiem". Ta mentalno pokazaa, e tworzy wicej problemw ni korzyci dla spoeczestwa, poniewa problemy spoeczne zawsze schodz na dalszy plan. Gdyby przemys "troszczy si" o spoeczestwo, stawiajc dobrobyt ludzi na pierwszym miejscu, system monetarny nie mgby dziaa, poniewa jego struktura wymaga "zrnicowania korzyci". Innymi sowy, "rwno" i "uczciwo" nie maj racji bytu w systemie, w ktrym podstawa przetrwania jest konkurencja. Oczywicie zwolennicy tego systemu powiedz, e tworzy on "motywacj", ale ta motywacja jest tak naprawd zorientowana na wasny, monetarny zysk, nie na pierwotne intencje. Zepsucie rwnie jest sta, a jego niektre przejawy s wrcz akceptowane przez prawo i ludzi, stwierdzajcych, e "tak ju jest". Jednoczenie Wojna jest ostateczn form ekonomicznego bodca i sprawia, e mier i zniszczenie staj si pozytywn rzecz dla tych, ktrzy, z racji swojej pozycji finansowej lub politycznej, mog czerpa z nich zyski. Wojna jest w rzeczywistoci podana przez przemys, niezalenie od tego jak jest to niehumanitarne. Biorc to pod uwag, wojna nigdy nie zniknie tak dugo, jak dugo funkcjonuje system zysku. Ludzkie zachowanie natomiast zawsze bdzie wykazywao tendencj do naduy, z uwagi na potrzeb zysku czyim kosztem w celu utrzymania si przy yciu. - Ludzki system wartoci jest w duym stopniu produktem rodowiska. Wpyw Systemu Monetarnego, zarwno w kwestii bezwzgldnej mentalnoci wymaganej dla osigania zysku, jak i wypaczonych wartoci, tworzonych przez agencje reklamy w celu wmanipulowania ludzi w kupienie czego, stworzy kultur prnych, samolubnych, agresywnych i niepewnych ludzi. Pycha, Ego, Zazdro i Chciwo s produktami ubocznymi systemu, za kiedy przychodzi do "promocji" jakiego produktu, cel zwykle uwica rodki. Jednoczenie

25

oparta na konkurencji, egoistyczna motywacja konieczna dla pogoni za zyskiem tworzy oglne lekcewaenie dobra innych, powodujc skonnoci do naduy i wykorzystywania. - W dzisiejszym wiecie uywa si pienidza fiducjarnego, zwykle regulowanego przez bank centralny. W Starach Zjednoczonych, Fed (ich bank centralny) manipuluje stopami procentowymi w celu kontrolowania ekspansji i restrykcji poday pienidza. Dugi generowane przez poyczki (pamitaj, e pienidze s tworzone wycznie z poyczek, generujc przy tym dug) s powikszane przez naliczanie odsetek, za pienidze potrzebne do spacenia procentu nie s nigdy tworzone. Co za tym idzie, kiedy poda pienidza jest zwikszana, zwykle generujc "wzrost gospodarczy", proporcjonalna ilo dugu rwnie jest tworzona, zmuszajc ludzi do zatrudniania si w celu obsugi dugu. Poniewa odsetki + podstawa poyczek zawsze jest wartoci wiksz ni wynosi ilo dostpnych pienidzy, tworzona jest forma niewolnictwa ekonomicznego, poniewa nie jest moliwe, by ludno kiedykolwiek wyrwaa si z dugu. Ponadto, termin "Wzrost Ekonomiczny" jest waciwie pozbawiony sensu, poniewa cay ten rozwj jest tymczasowy i musi by rwnowaony przez dekoniunktur. Jedynym powodem, dla ktrego tworzy si nowe miejsca pracy jest zwikszenie iloci pienidzy w obiegu.

Rozdzia 2: Ostateczny Kryzys

Wicej ni nieodpowiedzialno:
David Walker, byy gwny rewident GAO, ostrzega przed wyborami w 2004 roku, e jeli nie zajd ogromne zmiany w ekonomii, to przed 2009 rokiem Stanw Zjednoczonych i ich mieszkacw nie bdzie sta na obsug odsetek dugu narodowego. Badania zlecone przez US Treasury w 2001 roku pokazay, e aby by w stanie nadal obsugiwa dug narodowy przy jego obecnym tempie wzrostu, przed 2013 rokiem podatek dochodowy w Stanach musiaby wzrosn, o 65%. Kiedy Stany Zjednoczone nie bd w stanie spaca odsetek w swoich dugach, bdzie to oznaczao ostatnie stadium ekonomicznej zapaci, czego rezultatem bdzie podrcznikowe bankructwo. Systematyczny kryzys najpewniej obejmie reszt wiata z powodu finansowych i handlowych powiza. Jak to si stao? Dlaczego na Stycze 2009, kwota dugu narodowego USA wynosi $12,250,000,000,000? Z 203 krajw wiata, tylko 4 (!) nie s winne innym pienidzy.

26

Cakowity dug wszystkich rzdw wiata wynosi obecnie okoo 52 bilionw dolarw, a ta warto nie obejmuje gigantycznych iloci dugw z kredytw mieszkaniowych. Cay wiat, jest zasadniczo bankrutem. Ale jak? Jak to moliwe, by cay wiat by winny sobie pienidze? Oczywicie jest to nonsens. Nie ma czego takiego jak "pienidze". S tylko planetarne zasoby, oraz ludzka praca i pomysowo. System monetarny jest niczym wicej, jak gr... na dodatek przestarza i dysfunkcjonaln. Ci, ktrzy maj wadz w spoeczestwie zmieniaj zasady gry wedle swojego uznania. Natura tych zasad jest kierowana t sam spaczon, konkurencyjnie nastawion mentalnoci, ktr spotykamy w naszym codziennym, "monetarnym" yciu, z tym, e tutaj gra jest nastawiona od podstaw na sprzyjanie tym, ktrzy kieruj przedstawieniem. Przykadowo, jeli masz milion dolarw i umiecisz je na lokacie przy 5% oprocentowaniu, wygenerujesz z nich $50 000 tylko dlatego, e le w depozycie. Robisz pienidze z samych pienidzy. Papier z papieru... nic wicej. Bez adnej inwencji, bez adnego wkadu w spoeczestwo, bez czegokolwiek. To powiedziawszy, zamy, e naleysz do klasy redniej i majc ograniczone fundusze, musisz bra oprocentowane poyczki by kupi mieszkanie czy uywa karty kredytowej. Potem spacasz odsetki do banku, ktry teoretycznie uywa ich, eby wypaci komu 5% zysku z lokaty! To rwnanie nie tylko jest skandalicznie odraajce, z uwagi na uywanie lichwy by "ukra biednym i da bogatym", ale na dodatek u swoich podstaw ma powikszanie podziaw klasowych, utrzymujc nisze klasy w biedzie, z cigym brzemieniem dugu, jednoczenie sprawiajc, by klasy wysze mogy rozmnaa swoje pienidze nie wykonujc przy tym adnej pracy. To pomijajc, s te inne gry w systemie, ktre dziaay przez dekady, a teraz zamieniaj si w nieuniknione matematycznie katastrofy, ktre naleao przemyle i przewidzie 100 lat temu. - Cykl Koniunkturalny Powierzchowne definicje Cyklu Koniunkturalnego zwykle opisuj go jako: "powtarzajce si zmiany w aktywnoci ekonomicznej skadajce si z recesji i oywienia, oraz wzrostu i spadku". Tym niemniej, nie mwi to nic o przyczynach tych fluktuacji. Cho jest sporo definicji dotyczcych tych przyczyn, wikszo ekonomistw zdaje si odwraca od "sonia 27

w skadzie porcelany", czyli potnego wpywu, jaki powikszanie i zmniejszanie poday pienidza ma na ten Cykl. Kiedy zwiksza si poda pienidza, te nowe pienidze s zwykle uywane w jakim celu. Bardzo czsto wrd tych celw jest zakadanie firm, kupowanie domw, inwestowanie w akcje etc. To uycie pienidzy zwykle przekada si na wzrost ekonomiczny. Ekspansja kredytw, w formie poyczek, jest tak naprawd ukryt si stojc za wzrostem gospodarczym. To jest okres oywienia w cyklu koniunkturalnym. Jeli przeanalizujesz trendy w ekonomicznej ekspansji Stanw Zjednoczonych zobaczysz jasne powizanie z ekspansj kredytw (przykadowo baka rynkowa w latach 1990-2000). Niestety, pienidze nie mog by dodawane do ekonomii w nieskoczono, poniewa dug i inflacja przez to generowana szybko przerosyby zyski ze "wzrostu". Dzieje si tak dlatego, e nowe pienidze s cigle potrzebne, by pokry rosncy dug, gwnie za spraw odsetek od kredytw (na ktrych pokrycie nie ma istniejcych pienidzy). Oznacza to, e po okresie wzrostu (boomu), kiedy wskaniki zaczynaj pokazywa spowolnienie w ekonomii, rzd/instytucje finansowe mog zrobi jedn z dwch rzeczy: [1] Kontynuowa ekspansj, dodajc jeszcze wicej pienidzy, zwykle dziki obnieniu stp procentowych, lub zwyczajnie przesuwajc due sumy pienidzy z jednego sektora do innego (jak to miao miejsce z 700 miliardami dolarw w 2008 roku w Stanach) lub [2] Pozwoli recesji i wasnym rytmem, podnie stopy procentowe i wprowadzi ekonomi w co w stylu rwnowagi przygotowujc j do nastpnego wzrostu. Jak pokazaa historia, zwykle robi si jedno i drugie, chcc "zaagodzi" recesj zwikszajc pynno. Przyczyny s proste - jest politycznie niepopularnym by mie bezrobotnych, biednych mieszkacw. To moe prowadzi do pogardy dla klasy rzdzcej, a moe nawet do rewolucji. Z tego te powodu cay czas toczy si gra, o zapewnienie ludziom faszywego poczucia bezpieczestwa, by prawda o oczywistej dysfunkcjonalnoci i korupcji systemu Ponzi, zwanego Systemem Monetarnym, nie wysza na jaw. Wynik takiego "agodzenia" najzwyczajniej odwleka to, co nieuniknione, a poniewa rzd USA "agodzi" w zasadzie kady przejaw recesji, jaki pojawia si w przecigu ostatnich 70 lat, pchajc kolejne pienidze do systemu, "Scenariusz Dnia Sdu" czeka... "wielka recesja"... moliwe, e wanie to dzieje si, kiedy piszemy te sowa.

28

Wykres 1 poniej pokazuje wyidealizowany cykl koniunkturalny.

Ale biorc pod uwag, e pienidze byy cay czas wstrzykiwane do systemu, kiedy pojawiao si spowolnienie, okres "redniej" si wydua. Wykres 2 pokazuje uproszczone przedstawienie tego, co dziao si przez ostatnie 70 lat, i co moe by t czyhajc "wielk recesj". Wykres 2

W marcu 2006 rzd stanw zjednoczonych przesta ogasza stan M3, ktre wskazuje cakowit ilo pienidzy, w zasadniczo kadej moliwej formie, istniejcych w ekonomii. Jaki jest tego powd? Nie chc, by opinia publiczna wiedziaa jak duo pienidzy wpompowano w system. Wykres 3 poniej pokazuje M3 do miejsca, w ktrym przestali je podawa.

29

Wykres 3

Mimo i Fed przestao dostarcza raporty, niezaleni ekonomici byli w stanie nadal ledzi M3 i zauwayli, e od 2006 roku M3 wzroso z 10 bilionw do 14.5 biliona na koniec 2008. Oznacza to niemal 50% wzrostu w mniej ni 3 lata. Wykres 4

Jak daleko moemy si posun? W tym tempie, przed 2015 zasoby pienidzy sign okoo 30 bilionw. Teraz, sam fakt, e pienidze s pompowane do gospodarki nie zawsze oznacza, e trwa wzrost gospodarczy. Tu jest wanie sk. Przykadowo, jedn z oznak wzrostu gospodarczego jest tworzenie miejsc pracy. Wykres 5 pokazuje poziom bezrobocia wraz z komponentem SGS, ktry bierze pod uwag tych niepracujcych Amerykanw, ktrzy nie s obecnie liczeni w poczet "bezrobotnych", poniewa okres, w ktrym uznaje si ich za takowych min.

30

Wykres 5

Cho oficjalnie rzdowe agencje informoway o bezrobociu ma poziomie 7% pod koniec 2008 roku, gbsze badania pokazuj, e jest ono blisze 18% populacji w Stanach. Przyczyny takiego stanu rzeczy pokaemy w nastpnej sekcji (Ostateczny Outsourcing), ale teraz skorzystajmy po prostu z tej informacji by zrozumie, e obecnie uskuteczniane dodawanie pienidzy do ich oglnej poday nie daje podanych efektw w dzisiejszym kryzysie finansowym. Jak ju powiedzielimy, pienidzy nie mona dodawa do gospodarki w nieskoczono, poniewa dug i inflacja spowodowane ekspansj przerosn w kocu zyski ze "wzrostu". To wanie dzieje si teraz i adna interwencja majca na celu "zagodzenie" kryzysu nie przyniesie najpewniej rezultatw. Dlaczego? Bo dug jest zbyt duy. Cakowity dug rzdu Amerykaskiego, wraz z dugiem samych mieszkacw, wynosiy okoo $53,000,000,000,000 w 2007 roku (Wykres 6). To szalestwo jeli wzi pod uwag, e w tym samym roku poda pienidza (M3) wynosia zaledwie ok. $12,000,000,000,000. Czy teraz powinnimy wstrzykn kolejne 40 bilionw dolarw w amerykask gospodark eby to pokry? Nie, poniewa nie tylko spowodowaoby to wygenerowanie bilionw dolarw w nowych dugach, ale najpewniej spowodowaoby hiperinflacj na ogromn skal. Z drugiej strony, PKB USA w 2007 roku wynosio zaledwie okoo 14 bilionw!

31

Wykres 6

Obecnie (2009) deflacja i inflacja zachodz jednoczenie, lecz wygrywa deflacja w formie recesji. Pienidze wyparowuj szybciej, ni mona je dodawa, mwic kolokwialnie. Cho w tym systemie jest to i tak nieuchronne zjawisko, sekwencja zdarze obecnej zapaci zdaje si bra pocztek w rozpasanej, spekulacyjnej baki na rynku mieszkaniowym. Kiedy ten si zawali, jego pochodne (ktrych warto przekracza wielokrotnie PKB caej planety), ktre gray kredytami hipotecznymi stay si "toksyczne" za spraw bankructw. To uruchomio upadki bankw inwestycyjnych; wraz nastpujcymi upadkami bankw komercyjnych; co prowadzi do upadkw korporacji potrzebujcych kredytw; niechybnie dajc skutek w postaci zwolnie siy roboczej. Ten systemowy kryzys jest globalny, z powodu midzynarodowej natury Rynkw Finansowych, i to dlatego wszystkie zachodnie kraje odczuwaj obecnie podobne problemy, co Ameryka. Prosz jednak zauway, e cho wydaje si, e "win" za kryzys ponosi baka budowlana i "toksyczne kredyty", w rzeczywistoci tak nie jest. Ten upadek nastpiby tak czy siak z uwagi na jako tak natur systemu ekonomicznego. Tym niemniej, ogromna nieodpowiedzialno w zarzdzaniu tym szkodliwym systemem zdecydowanie przyspieszya pojawienie si zapaci sprawiajc, e przyszo wyglda blado, jeli ta bdna struktura, znana jako System Monetarny ma by utrzymana.

Ostateczny Outsourcing:
Wszystko co opisano w poprzedniej sekcji jest naprawd wane dla zrozumienia gdzie jestemy i dokd zmierzamy w strukturze ekonomicznej. Prosz pamita, e jest to tak samo

32

wane dla Amerykanw jak dla innych narodowoci, poniewa cay wiat posuguje si podobnymi systemami, ktre s silnie poczone. Teraz, ludzie, w odpowiedzi na te problemy, czsto proponuj jako rozwizanie jak form "reformy monetarnej". Te propozycje zwykle skadaj si z: powrotu do wymiennoci w zocie, zakazania naliczania odsetek, zamknicia bankw centralnych i oddania rzdowi prawa do emisji pienidzy, pozwolenia, by rzd dystrybuowa pienidze nieobarczone dugiem etc. Cho te i inne reformy maj logiczne podstawy nie bior one pod uwag niemoliwego do powstrzymania fenomenu, ktry przyspiesza od pocztku XX wieku, a ktry ma znaczcy wpyw na si robocz: Zastpowania ludzkiej pracy maszynami. W centrum systemu ekonomicznego znajduje si mechanizm Ludzkiej Pracy dla Zysku. Nasz cay system ekonomiczny zbudowany jest wok ludzkich istot sprzedajcych swoj prac na otwartym rynku. Jeli ludzie nie bd mieli moliwoci pracowa, wtedy system monetarny jakim go znamy bdzie skoczony. Nikt nie bdzie kupowa, bo nikt nie bdzie zarabia. Firmy nie bd mogy produkowa, skoro konsument nie bdzie mia siy nabywczej. Ta kwestia przewysza wszystko, co do tej pory opisalimy w tym rozdziale. Jak zauwaa John Maynard Keynes, w "The General Theory of Unemployment, Interest and Money": "Wszyscy jestemy dotknici now zaraz, o ktrej wielu czytelnikw pewnie nawet nie syszao, a o ktrej sysze bd coraz wicej w nadchodzcych latach - mowa o "technologicznym bezrobociu". To oznacza bezrobocie, wynikajce z odkrywania nowych sposobw oszczdzania na sile roboczej szybciej, ni jestemy w stanie znajdowa dla tej siy nowe zastosowania." Cho politycy, przedsibiorcy i zwizkowcy kc si o sprawy, ktre ich zdaniem wywouj rosnce bezrobocie na wiecie, takie jak outsourcing czy imigracja, prawdziwy powd nie jest poruszany w debacie publicznej: Bezrobocie Technologiczne. Sowami laureata Nagrody Nobla, ekonomisty Wassily'a Leontiefa: "Rola ludzi jako najwaniejszego czynnika przy produkcji zmniejsza si tak samo, jak rola koni w produkcji agrokulturowej zmniejszaa si, a potem zanika, wraz z pojawieniem si traktorw."

33

Poniewa Kapitalizm zbudowany jest na pomyle ograniczania kosztw (wcznie z si robocz) celem zwikszenia zysku, zastpowanie ludzkiej siy roboczej maszynami wszdzie, gdzie si da jest naturaln kolej rzeczy w przemyle. Ostatecznie maszyna nie potrzebuje przerw, ubezpieczenia zdrowotnego czy przywilejw, i nie naley do Zwizkw Zawodowych. Szybki rzut oka na histori zatrudnienia w Stanach pokazuje jak automatyzacja zastpowaa ludzk prac. W sektorze rolniczym niemal kady rodzaj pracy jest obecnie wykonywany przez maszyny. W 1949 roku maszyny wykonyway 6% prac zwizanych ze zbiorem baweny na poudniu USA. W 1972 100% tych prac byo wykonywanych przez maszyny. Kiedy automatyzacja dotara do Amerykaskiego sektora produkcyjnego w latach 50-tych, 1.6 miliona pracownikw fizycznych stracio prac w cigu 9 lat. W 1860, 60% Amerykanw byo zatrudnionych w rolnictwie, a dzi - mniej ni 3%. W 1950 33% Amerykaskich pracownikw pracowao w sektorze produkcyjnym, a w 2002 ju tylko 10%. Przemys stalowy w Stanach w latach 1982-2002 podnis produkcj z 75m do 120m ton, jednoczenie redukujc zatrudnienie z 289000 do 74000. W 2003 Alliance Capital przeprowadzio badania 20 najwikszych wczenie gospodarek wiata, analizujc je na przestrzeni lat 1995 - 2002. Odkryto, e w sektorze produkcyjnym zatrudnienie zmniejszyo si o 31 milionw, a tymczasem produkcja WZROSA o 30%. Ten kierunek zwikszania produktywnoci i zysku przy jednoczesnym zmniejszaniu zatrudnienia jest nowym, potnym fenomenem, ktry raczej nie zmieni si w najbliszym czasie. Wic... Gdzie podziay si te wszystkie miejsca pracy? W sektorze usug oczywicie. W latach 1950-2002 zatrudnienie w usugach wzroso z 59% do 82%, poniewa ten sektor absorbowa pracownikw zwalnianych z rolnictwa i produkcji. Niestety ten proces zwalnia z powodu rosncej komputeryzacji. W latach 1983-1993 banki zmniejszyy ilo ludzkich kasjerw o 37%, za przed kocem 2000 roku 90% wszystkich klientw bakw korzystao z bankomatw. Operatorzy telefoniczni zostali niemal cakowicie wyparci przez skomputeryzowane syntezatory mowy, pracownicy na poczcie s zastpowani przez maszyny samoobsugowe, a sprzedawcy przez zautomatyzowane budki. McDonalds przykadowo, mwi o automatyzacji swoich restauracji od lat, o wprowadzeniu cyfrowych kioskw do obsugi klientw i automatycznych maszyn przygotowujcych jedzenie. Fakt, e tego nie zrobili jest prawdopodobnie kwesti pijarowsk, poniewa wizayby si z tym masowe zwolnienia. Nie ma ani jednej dziedziny przemysu usugowego, ktra nie zostaje 34

dotknita komputerow automatyzacj. W zasadzie, kiedy pomyle kreatywnie o technologii, ktr mamy, a ktra nie jest stosowana w tym sektorze wida jasno jak, niemal z dnia na dzie, wikszo miejsc pracy w sektorze usug mogaby by zwolniona ju dzisiaj, zaczynajc od kasjerw, kelnerw i operatorw telefonicznych. Ekonomista Stephen Roach ostrzega: "Sektor usug straci swoje znaczenie

niepohamowanego generatora miejsc pracy" Przy postpujcej przemianie, gdzie jest nowy sektor, w ktrym zatrudni si wszyscy zwolnieni pracownicy?... Nigdzie - nie istnieje... przynajmniej na razie. Cho istnieje wiele wyspecjalizowanych dziedzin w wiecie informatycznym, nie maj one tak naprawd szans zrekompensowa zanikania miejsc pracy. I cho ekonomici mcz si z wymylaniem modeli majcych poradzi sobie z tematem niemal niemoliwego do powstrzymania bezrobocia, takich jak rzdowe subsydia za prac, czy wynalazki w rodzaju "odwrotnego podatku dochodowego", wikszo nie chce zastanowi si nad tym, co jest naprawd konieczne by zabezpieczy nas przed cakowitym chaosem na tej planecie. Rozwizaniem nie jest tymczasowe "naprawianie" systemu, a raczej jego cakowite przebudowanie od podstaw. Bo system monetarnej wymiany, wraz z Kapitalizmem, jest obecnie cakowicie przestarzay w obliczu technologicznej kreatywnoci.

Podsumowanie Rozdziau 2:
System Monetarny wiata jest jedynie gr. Ma niewielkie podstawy w rzeczywistoci. Pojawi si tysice lat temu, kiedy niedobr surowcw by codziennym problemem. Ludzie w tamtych czasach musieli znale jaki sposb, eby dystrybuowa dobra i usugi, jednoczenie wynagradzajc tych, ktrzy pracowali by je wyprodukowa. Ten monetarny system pracy by podstaw systemu przez tak dugi czas, e wikszo nie wyobraa sobie bez niego ycia. Niezalenie od tego jednak, mechanizmy tego systemu, zarwno strukturalne jak i psychologiczne, stworzyy dramatyczne problemy w obrbie caego spoeczestwa, poczynajc od monetarnie warunkowanego przestpstwa i emocjonalnych wypacze po naduycia i wyzysk planety i siebie na wzajem na rnych szczeblach. wiat skada si obecnie z serii plemiennych Mafii. Granica midzy tradycyjnym biznesem a przestpczoci zorganizowan waciwie nie istnieje. Z innej strony, wiat stoi w konflikcie z samym sob, gdy jednostki, firmy i kraje cigle walcz by ochroni to, co maj i zyska wicej, zwykle si i korupcj. Z jeszcze innej strony, cay wiat 35

ma u samego siebie dug, bdc winnym komiczne sumy pienidzy, gdy tymczasem sama integralno struktur finansowych stoi na krawdzi rozpadu z uwagi na swoje wasne saboci. Tym niemniej, to wszystko nic w porwnaniu ze znacznie silniejsz, niezauwaan si, ktra gwarantuje ostateczny koniec systemu ekonomicznego, jakim go znamy, a zwie si "Technologicznym Bezrobociem". Ludzie s zastpowani coraz szybciej przez zautomatyzowane systemy, co prowadzi do katastrofy w niespotykanym wymiarze, poniewa jeli ludzie nie maj pracy, to nie mog podtrzymywa ekonomii poprzez kupowanie. Ta rzeczywisto jest ostatecznym dowodem, e obecny system jest przestarzay i jeli chcemy unikn zamieszek na ulicach i biedy na bezprecedensow skal, to musimy ponownie przemyle nasze tradycyjne koncepcje funkcjonowania spoeczestwa na najbardziej fundamentalnym poziomie. Potrzebujemy nowego systemu spoecznego, ktry bdzie zaktualizowany do dzisiejszej wiedzy i nowoczesnych technologii.

Cz 2: Co jest Wane?

Rozdzia 3: Naturalne Prawo

Kiedy spojrzymy na nas samych i wiat z szerszej perspektywy, zwykle zauwaamy ogromn ilo "szumu w systemie". Innymi sowy, podstawy ycia zostay zagubione w morzu spoecznych, zawodowych i finansowych obowizkw, z ktrych wikszo jest sztuczna. Przykadowo, potrzeba pienidzy i dochodu stawia zwykle czowieka w pozycji, gdzie wybr jest bardzo ograniczony. Zwykle praca zawodowa nie oddaje zainteresowa danego czowieka, ani nawet nie przedstawia interesu spoeczestwa jako caoci. Kiedy przyjrzymy si dzisiejszym zawodom zobaczymy, e wikszo z nich nie suy adnemu innemu celowi, jak tylko podtrzymywaniu "cyklicznej konsumpcji". To prowadzi do gigantycznego marnotrawstwa ycia i rodkw. Przykadowo, osoba, ktra sprzedaje ubezpieczenia ma zawd, ktry jest istotny tylko dla wewntrznych mechanizmw systemu monetarnego, a nie ma adnych podstaw jeli chodzi o natur lub faktyczny "wkad w spoeczestwo". To samo dotyczy brokerw, sprzedawcw i wszystkiego innego co dotyczy sektora finansowego. To puste role, ktre nie daj spoeczestwu nic na dusz met. Cho mona stwierdzi, e ich dziaalno wpywa na ycie ludzi w ich codziennym yciu wewntrz

36

systemu ekonomicznego, czas ebymy naprawd zaczli skupia nasze wysiki na kwestiach spoecznych, ktre s faktycznie istotne dla naszego rozwoju... zamiast wykonywa bezsensowne zajcia, ktrych celem jest jedynie wydobywanie z siebie na wzajem zysku. To marnowanie ycia. Podobnie cay system edukacji w dzisiejszych czasach nie jest niczym innym jak foremk do produkcji pracownikw do okrelonych zawodw. Ten element ludzkiego ycia jest tak ukorzeniony przez tradycj, e wikszo bdnie zakada, e "posiadanie pracy" jest jak form ludzkiego instynktu. Nawet rodzice pytaj dzieci "kim chcesz by jak doroniesz?", jakby musiay dokona konkretnego wyboru. To jest niepokojce pogwacenie ludzkiego potencjau. Teraz, na potrzeby dyskusji, zapomnijmy na moment o naszych obecnych wzorcach postpowania w spoeczestwie, i zastanwmy si co jest waciwe prawdziwe. Zadajmy sobie pytanie: Jakie s rzeczywiste aspekty natury i czego ich zrozumienie uczy nas, na temat tego, jak powinnimy postpowa na tej planecie?

1. Naturalne Prawo:
Kady czowiek potrzebuje odpowiedniego poywienia, czystego powietrza i czystej wody, a co za tym idzie musi oczywicie szanowa symbiotyczne procesy zachodzce w rodowisku. Zacznijmy od tego, e 40 procent wszystkich zgonw na wiecie jest obecnie powodowanych przez zatrucie wody, powietrza i gleby. Ten szacunek jest uderzajcy. Jak spoeczestwo moe bra siebie na powanie, kiedy nie potrafi nawet utrzyma najbardziej podstawowych dla ycia surowcw i procesw naturalnych w dobrej formie?! Dlaczego tak wielu naukowcw dzisiaj pracuje nad ezoterycznymi zainteresowaniami w rodzaju czarnych dziur, kwantw i terra-formowania innych planet, skoro nie potrafimy nawet zadba o siebie! Prawda jest taka, e wikszo ludzi nie rozumie lub nie zaprzta sobie gowy poczeniami w naturze i acuchami procesw, ktre tworz nasze jedzenie, powietrze i wod. Jeli jednak zbadamy i nauczymy si czego z tych procesw, logiczne rozumowanie wskae nam bardziej odpowiednie zachowania, ktre pomog wypeni nasze potrzeby.

37

Przykadowo, woda i powietrze s naturalnie obfitymi zasobami planety, ktre wymagaj jedynie, by ludzka populacja utrzymywaa je w czystoci i dbaa o ich rda. Niestety, impulsywny, krtkowzroczny system zysku sprawi, e pitna woda staje si niemal niedostpna, a przemys nadal zatruwa j kadego dnia. Z drugiej strony powietrze, cho nadal obficie wystpujce, zostao bardzo zatrute w obszarach najbardziej zamieszkaych przez ludzi do tego stopnia, e w Azji wielu nosi maski na twarzach chodzc po ulicach. Oczywicie zanieczyszczone powietrze i woda prowadz do mnstwa problemw. W samych Stanach Zjednoczonych okoo 3 milionw ton toksycznych chemikaliw dostaje si do rodowiska kadego roku - prowadzc do czstszego pojawiania si wad wrodzonych, zaburze ukadu immunologicznego, raka i wielu innych powanych problemw zdrowotnych. Nawet procesy pochodne od wody i powietrza s obecnie upoledzone. Wylesianie spowodowane kwanymi deszczami powoduje zaamywanie tego, co kiedy byo naturaln, czyst obfitoci. W kwestii produkcji ywnoci musimy zauway, e przemys w dzisiejszych czasach wychodzi z siebie chcc wyprodukowa ywno najtasz i najbardziej konkurencyjn, powicajc przy tym zdrowie konsumentw. Przykadowo, wikszo produktw ywnociowych zawiera obecnie co, co si nazywa "syropem glukozowo-fruktozowym". Ten tani zastpnik dla cukru trzcinowego powoduje podwyszone ryzyko zachorowania na cukrzyc i inne powane problemy zdrowotne. Dlaczego go uywamy...?! Poniewa jest taszy, a ludzie, z oszczdnoci, kupuj produkty go zawierajce. Symbiotyczne relacje naturalnych procesw posiadaj wbudowan tablic zalenoci, ktr mona dostrzec poprzez zrozumienie jak wiat naprawd dziaa, przy uyciu naukowych bada. Nasze postpowanie powinno by kierowane poszukiwaniem najbardziej optymalnych warunkw, ktre pozwol zabezpieczy i zmaksymalizowa obfito i jako naszych codziennych potrzeb. Niestety, tak nie jest. W istocie nasze przetrwanie jest zagroone przez metody postpowania, ktrych obecnie uywamy. System monetarny cay czas dziaa, stawiajc krtkoterminowy zysk na pierwszym miejscu, cakowicie ignorujc dugoterminowe zniszczenie. Jak mwi Naturalne Prawo, potrzebujemy do ycia powietrza, wody i jedzenia, a co za tym idzie musimy przezwyciy wszystkie systemy, ktre utrudniaj, bd tworz skonno do utrudniania, symbiotycznych procesw w rodowisku, ktre dostarczaj nam tych rzeczy. Jeli tego nie zrobimy,

38

konsekwencje amania tego prawa postawi nasze rodowisko w sytuacji bez wyjcia, a przetrwanie ludzkiego gatunku bdzie zagroone.

2. Naturalne Prawo:
Jedyn sta jest ciga zmienno, a ludzkie rozumienie podlega cigym przeksztaceniom. Nie ma adnych dowodw na poparcie tezy, e cokolwiek, co uwaamy za prawd dzisiaj pozostanie ni jutro. Tak, paradoksalnie tyczy si to rwnie wszystkiego, co wanie czytasz. Cho niektre naturalne zjawiska wydaj si niemal empiryczne bazujc na obecnych dowodach naukowych, konkrety kadego zagadnienia zawsze bd si zmienia. Zmieniaj si bowiem, miejmy nadziej na lepsze, nasze metody badawcze. Sowami C.J. Keysera: "Absolutna pewno jest przywilejem ignorantw i fanatykw" Krtkie spojrzenie na szeroko popierane w historii koncepcje, od paskiej Ziemi po obracajce si wok niej Soce, uczy nas, e intelektualne przemiany maj miejsce cay czas, a co za tym idzie, ludzie musz utrzymywa swj umys tak "otwartym" na nowe informacje, jak to moliwe, nawet jeli moe to zmieni czyje poczucie tosamoci. To przykry efekt uboczny ewolucji naszej kultury, e wierzenia i wartoci s obarczone ogromn iloci ego. Religia na przykad trzyma si kurczowo statycznych wiatopogldw, ktre odzwierciedlaj rozumienie wiata, majce tysice lat. Poniewa wiele religijnych koncepcji zbudowanych jest wok straszenia metafizycznymi konsekwencjami (niebo/pieko) czekajcymi w razie odrzucenia ich nauk, wielu podtrzymuje te wiatopogldy ze strachu, odrzucajc nowe informacje, ktre mogyby pomc w ich yciu, nie mwic o spoeczestwie jako takim. Oczywicie religia nie jest w tym sama, gdy wielu ludzi ma skonno wierzy, e to, co uwaa za "prawdziwe" jest takie w istocie. To ma naturalnie sens, poniewa dzisiejsze spoeczestwo bagatelizuje tych, ktry "nie wiedz". Wszystko co "wiemy" to przyblienia, a dziki nowoczesnym metodom analitycznym, ktre dowiody, e daj korzyci rwnie w duszej perspektywie, moemy teraz umieci nasze rozumienie i wierzenia na skali, od najmniej do najbardziej prawdopodobnych, bazujc nie na opiniach i subiektywnoci, ale na konkretnych informacjach pyncych z naturalnego wiata.

Naukowe Metody

39

Natura sama wyznaczya pewne prawa, i nie zamiaru martwi si tym, w co Ty, czy ktokolwiek inny, chcesz wierzy, e jest prawdziwe. Biorc to pod uwag, w naszym interesie jest nauczy si i zgra z natur najlepiej jak potrafimy. I z prdem jest atwiej ni z nim walczy, a choby nawet kto wierzy najmocniej jak potrafi, e da rad chodzi po suficie bez jakiegokolwiek oprzyrzdowania, Prawo Grawitacji i tak na to nie pozwoli. Najlepsza ze znanych metod poznawania i stosowania si do praw natury nazywa si: "Metoda Naukowa" Metoda Naukowa skada si zasadniczo z trzech krokw: 1) Rozpoznanie nowego pomysu, lub problemu, ktry trzeba rozwiza 2) Skorzystanie z logicznego rozumowania by stworzy hipotez bazujc na wszystkich dostpnych danych 3) Testowanie hipotezy w fizycznym wiecie poprzez obserwacj.

Metoda Naukowa odnosi si do rnych technik uywanych w badaniu zjawisk, zdobywaniu nowej wiedzy, korygowaniu i integrowaniu ju posiadanej wiedzy i uywaniu jej. Te techniki skadaj si z empirycznej obserwacji (np. pomiarw), uzasadnionych hipotez i, wreszcie, testowania tych hipotez w rzeczywistym wiecie, celem okrelenia wiarygodnoci pomysu. Wszystkie konkluzje wymagaj weryfikowalnych dowodw, nie tylko wnioskw i uzasadnie. Cho logiczne rozumowanie jest wane przy naukowym dochodzeniu, moe ono by bdne, gdy kady z nas ma zawsze ograniczon wiedz. Klasycznym przykadem tego faktu jest Arystoteles (384 - 322 p.n.e). Postawi on tez, bazujc na logicznym rozumowaniu wyprowadzonym z jego wczesnej wiedzy, e ciszy obiekt spadnie szybciej, ni obiekt lejszy, majcy ten sam ksztat i zrobiony z tego samego materiau. Logicznie zaoy, e im wicej co way, tym szybciej bdzie spada w prni. Nie przetestowa tego jednak. Poniewa nie uy metod naukowych prawidowo, wiat musia czeka kolejne 2000 lat na Galileusza, ktry w kocu przetestowa hipotez Arystotelesa... i okazao si, e ten ostatni by w bdzie. Waga nie determinuje szybkoci spadania obiektu w prni. Sk w tym, e nie ma znaczenia jak dobrze uzasadniona jest konkluzja. Musi by ona przetestowana. Jeli polejemy wod palce si drewno to ogie najpewniej zganie.

40

To daje nam pewne podstawy do wycignicia wniosku: "Woda gasi ogie". Cho ta teoria moe by prawdziwa dla wikszoci scenariuszy, jeli polejemy wod palcy si olej, to szybko wypynie on na wierzch, a ogie si rozprzestrzeni. Co za tym idzie hipoteza, e "woda gasi ogie" nie jest to koca prawdziwa, i musiaaby zosta ponownie przemylana biorc pod uwag ten nowy scenariusz. Metody naukowe to rwnie orientacja, perspektywa. Niezalenie jak "prawdziwe" co si wydaje, musimy przetestowa to przez obserwacj by sprawdzi, czy nadal bdzie wiarygodne. Powinnimy w zasadzie by bardzo sceptyczni w stosunku do kadego stwierdzenia, ktrego nie da si zobaczy czy przetestowa w fizycznym wiecie. Sowami Stuarta Chase'a: "[Metody naukowe] s zainteresowane tym jak co dziaa, nie jak powinno dziaa. Wikszo z nas jest naukowcami-amatorami w codziennym yciu, cho zwykle nie zdajemy sobie z tego sprawy. Metody Naukowe to nie domena laboratoriw, zderzaczy atomw a nawet kijw mierniczych. To sposb, w jaki patrzymy na wiat, sposb zdobywania wiedzy, ktra bdzie miaa sens, dziki czemu nie bdzimy jak bramki w krokiecie u 'Alicji w Krainie Czarw'." Naukowe metody badawcze s tym, co pozwolio nam zrozumie siebie samych i fizyczny wiat. Na dobre i na ze to wanie one stoj za kadym postpem, ktry poprawia ycie ludzkiego gatunku. Cho kto moe spiera si o definicje "poprawy", nie ma nic innego, co otworzyoby przed nami takie pokady twrczoci i wolnoci jakie umoliwia nauka. Wszystkie fizyczne i materialne korzyci, ktrymi cieszy si obecnie ludzki gatunek s wynikiem dziaania nauki. Od elektrycznego wiata, przez odziarniark do baweny, a po Penicylin, telefon, Internet... nauka cigle sprawiaa, by co, co uwaano za niemoliwe, stawao si moliwe. Nawet najbardziej zagorzay, tradycyjnie mylcy wierny jakiejkolwiek religii, zwykle skorzysta ze wiata nauki i w razie potrzeby uda si do szpitala. W naszym romantycznym wiecie wikszo widzi jednak nauk, jak bezduszn i zimn, jednoczenie wspominajc o tak obrzydliwych spaczeniach jak Bomba Atomowa, dla umniejszenia wartoci nauki. W rzeczywistoci, nauka i technologia s jedynie

41

narzdziami i, jak wszystko inne, mog zosta uyte do celw produktywnych lub destruktywnych. To nasz wybr.

Dynamiczna Rwnowaga
Dynamiczna Rwnowaga zachodzi, kiedy dwa, lub wicej, przeciwstawnych procesw zachodzi jednoczenie i z t sam prdkoci. Powiedzmy, dla prostego przykadu, e mamy ma wysp, na ktrej (1) ronie marchew, (2) yje rodzina krlikw, (3) yje rodzina wilkw. Krliki musz je marchew by przetrwa, a wilki musz je krliki w tym samym celu. W kadej z tych par istnieje rwnowaga oparta o "carrying capacity" (maksymaln moliw populacj, ktra moe si utrzyma w danym rodowisku) wyspy. Jeli jest zbyt mao marchwi, by wyywi ca populacj krlikw, niektre z nich umr. Jeli nie bdzie do krlikw, by wykarmi populacj wilkw, niektre z wilkw nie przeyj. Jeli susza zniszczy ca upraw marchwi, to nikt nie przeyje. Innymi sowy, w fizycznym wiecie istnieje naturalna rwnowaga, ktra dyktuje, na pewnym poziomie, jakie moliwoci maj organizmy, ktre eksploatuj dostpne surowce. Biorc pod uwag ca planet, nazwalibymy to "carrying capacity Ziemi". Z powodu Systemu Monetarnego, wikszo materiaw na planecie jest w posiadaniu grupki prywatnych korporacji. Te korporacje nie ujawniaj swojego stanu posiadania, poniewa miaoby to ramifikacje finansowe. Co gorsza, jest w najlepszym interesie tych firm, eby utrzymywa niedobr tak duy, jak si tylko uda, poniewa oznacza on wicej wartoci za kad jednostk. Ludzkie zarzdzanie t Dynamiczn Rwnowag na tej planecie, co jest najbardziej istotnym czynnikiem zarzdzania spoeczestwem jako takim, musi zacz si od zrozumienia jakie waciwie jest "carrying capacity" Ziemi. Potrzeby ludzkiej populacji musz by w rwnowadze z zasobami istniejcymi na planecie. Co waciwie wiemy o dostpnoci zasobw planetarnych? Podstawowymi klockami skadajcymi si na przetrwanie spoeczestwa s: 1) Energia 2) Przemysowe/Technologiczne surowce 3) Jedzenie, Powietrze, Woda

42

(1) Energia jest fundamentem dzisiejszego spoeczestwa. Jest jednym z najbardziej krytycznych czynnikw jakiejkolwiek dziaalnoci w spoeczestwie. Dostpno odnawialnych rde energii musi by przeanalizowana jako pierwsza. Na szczcie, rezultaty s tu uderzajco pozytywne. Na pocztku XXI wieku pojawio si mnstwo odnawialnych rde energii, z ktrych wiele ma ogromny potencja, znacznie przewyszajcy obecne potrzeby ludzkiej populacji. Era paliw kopalnych i wynikajcego z ich uycia zanieczyszczenia dobiega koca. Nie ma adnego powodu, innego ni poszukiwanie zysku, ebymy musieli kiedykolwiek jeszcze spala paliwa kopalne. Pamitaj, ostatnim, czego przemys energetyczny chce, jest obfito, ona bowiem przekada si na utrat zyskw w systemie monetarnym. Teraz, jednym z najwaniejszych rde odnawialnych energii jest Energia Geotermalna. Badania przeprowadzone w MIT w 2006 roku pokazay, e 13000 zetaduli energii jest obecnie dostpnych na planecie, z czego 2000 zetaduli mona atwo wykorzysta, za pomoc ulepszonej technologii. Oglna konsumpcja energii na planecie, to okoo p zetadula rocznie. Oznacza to, e za pomoc tylko tego rda, mona zasila ca planet przez 4000 lat. A kiedy rozumie si, e generacja ciepa przez Ziemi jest staa, ta energia okazuje si niemal niewyczerpalna i mogaby by uywana wiecznie. Poza energi geotermaln rwnie energia soneczna, wiatrowa, falowa oraz pywowa oferuj ogromne moliwoci, jeli ja sprawnie wykorzysta. Promieniowanie soneczne uderzajce w Ziemi kadego roku jest 10 000 razy silniejsze, ni cakowite zuycie energii na wiecie. Problemem nie jest dostpno, tylko technologia jej efektywnego wykorzystania. Od prostych ogniw fotowoltaicznych apicych energi do akumulatorw na prywatny uytek a po gigantyczne farmy soneczne, nowa technologia cigle si pojawia zwikszajc potencja tej technologii. Technologia wiatrowa, cho zwykle uwaana za niepraktyczn i sab, jest znacznie potniejsza, ni si wikszoci ludzi wydaje. Badania Departamentu Energii Stanw Zjednoczonych pokazay, e energia wiatrowa zbierana na Wielkich Rwninach stanw Teksas, Kansas i Pnocna Dakota mogaby zasili cae USA. Co wicej, badania Stanford z 2005 roku, opublikowane w Dzienniku Bada Geofizycznych odkryy, e gdyby zaledwie 20% potencjau wiatru na wiecie zostao wykorzystane, to medium mogoby pokry zapotrzebowanie caego wiata na energi. No i jest jeszcze energia Fal i Pyww. Instalujc turbiny, moemy wykorzysta energi pyww morskich

43

do generowania prdu. W Wielkiej Brytanii wskazano obecnie 42 miejsca, gdzie mona by wykorzysta t energi i obliczono, e 34% caej energii Wielkiej Brytanii mogoby pochodzi wycznie z energii pyww. Bardziej efektywna jest energia fal, czyli powierzchniowych ruchw wody na oceanach. Jej globalny potencja ocenia si na 80 000 TWH rocznie. To oznacza, e 50% ziemskiego zapotrzebowania na energi mogoby pochodzi z tego medium. Wane jest, e te wszystkie rodzaje energii praktycznie nie wymagaj jakiegokolwiek pocztkowego wkadu energetycznego, w przeciwiestwie do wgla, gazu, biomasy, wodoru itd. Prawda jest taka, e na tej planecie mamy obfito energii. Jedyny powd, dla ktrego ludziom wydaje si, e jest jej mao to system monetarny i jego strategiczne tworzenie niedoboru. (2) A co z surowcami dla przemysu? Czy Ziemia jest w stanie zapewni wystarczajc ilo surowcw taki jak drewno, ruda elaza, aluminium czy bawena dla caej populacji? Wszystko co widzisz dokoa siebie jest zbudowane z atomw. Jest wiele rnych rodzajw atomw, z ktrych kady ma okrelon kombinacj protonw, neutronw i elektronw. Te rne atomy zwane s pierwiastkami. Istnieje obecnie 118 pierwiastkw na tablicy okresowej, z ktrych 92 s dostpne w naturze (reszta jest syntetyczna), i z nich wanie skada si wszystko, co nas otacza. Metale to dla nas najwaniejsze pierwiastki, poniewa topi si w relatywnie wysokich temperaturach, mona je atwo ksztatowa a ciepo i prd elektryczny mog przez nie podrowa. To sprawia, e s przydatne w przemyle/produkcji. Te metale mona znale w skorupie ziemskiej oraz w oceanach, czasem w czystej formie, a czciej s wydobywane z mineraw. Globalne Rezerwy Mineralne s obecnie mierzone poprzez komercyjn produkcj. Niestety, to nie daje jasnego pogldu na to, co jest dostpne. Cho niektre pierwiastki i mineray s w obfitoci, jak krzem, aluminium czy elazo, inne zdaj si stawa coraz mniej dostpne, jak mied, ow, cynk, zoto czy srebro. Z tego co wie autor tego tekstu, nigdy nie byo kompletnego, geologicznego badania pod ktem dostpnoci mineraw i pierwiastkw, a tylko badania regionalne. To trzeba zrobi w przyszoci. Ostatecznie s trzy podstawowe rzeczy, jakie trzeba zrozumie w kwestii "carrying capacity" Ziemi. 44

(a) Wiedza jakie zasoby pierwiastkw/materiaw s dostpne na Ziemi. (b) Gdzie jestemy technologicznie w kwestii tworzenia syntetycznych zastpnikw dla niektrych materiaw/pierwiastkw (c) Jak spoeczestwo zarzdza zuyciem pierwiastkw/materiaw.

(a) Potrzebujemy ekspertyzy zasobw planetarnych. To da nam kluczowe informacje dotyczce tego jak postpowa. Przykadowo, jeli masz kawaek ziemi, na ktrym chcesz co zasadzi, pierwsza rzecz jak robisz jest badanie gleby, eby dowiedzie si jakie ma waciwoci. Te informacje pozwalaj ustali, co mona posia. Z perspektywy caej planety, to jest krytycznie wana informacja, ktra ma bezporedni wpyw na podejmowane przez nas decyzje. (b) Rnica midzy dzisiejszymi czasami a przeszoci polega na naszych wikszych moliwociach rozwizywania problemw poprzez metody naukowe. W kwestii materiaw, ktrych jest niedobr, wane jest znajdowanie substytutw. Przykadowo diamenty byy kiedy bardzo cenione, jako niezwykle rzadkie. Jednym z zastosowa tych mocnych mineraw s maszyny do precyzyjnych ci. Obecnie jednak, dziki pojawieniu si syntetycznych diamentw wytwarzanych w laboratoriach, te narzdzia nie musz polega na drogich oryginaach. Wiele z dzisiejszych materiaw uywanych w przemyle posiada syntetyczne odpowiedniki, za ta dziedzina naukowego rozwizywania problemw jest bardzo aktywna. W zasadzie niedobr kadego surowca jest tylko tak istotny, jak ilo pracy zainwestowana w znalezienie jego substytutu, lub jakiego obejcia. (c) Waniejsze od znajdowania zastpnikw i obej jest sposb wykorzystywania przez nas planetarnych zasobw. To jest naprawd najwaniejszy temat dotyczcy "carrying capacity" Ziemi. Jak opisano wczeniej, ludno ziemi funkcjonuje w systemie monetarnym, wygradzajcym niedobr, planowane zuywanie, marnotrawstwo, zanieczyszczenie i powielanie. Objto produkcji jest dzisiaj gigantyczna w porwnaniu z przeszoci. Z uyciem technologii jestemy w stanie produkowa wicej ni kiedykolwiek, przy uyciu znacznie mniejszej siy roboczej. Z powodu systemu nastawionego na zysk istniej jednak setki producentw robicych te same rzeczy, konkurujc ze sob o udzia w rynku. Ich produkty s z gruntu sabej jakoci od momentu, kiedy opuszczaj fabryk, poniewa

45

producent uywa sabych materiaw by ci koszty. Poniewa jest to system oparty o konkurencj, mamy do czynienia z uderzajcym marnotrawstwem, a kolejne partie cennych surowcw s wykorzystywane do tworzenia lichych produktw, ktre ostatecznie kocz na wysypiskach. Dodatkowo wmanipulowanie ludzi w pragnienie posiadania nieprzydatnych, karmicych tylko prno przedmiotw dokada si do tego marnotrawstwa. Pamitaj, system monetarny moe funkcjonowa tylko kiedy dziaa "cykliczna konsumpcja". To prowadzi do nieefektywnego wykorzystania zasobw. Prawdziw przyczyn niedoboru surowcw na tej planecie ma mao wsplnego z faktyczn ich dostpnoci, a bardzo duo z naszym marnotrawnym modelem postpowania. Waciwie nie przykada si wagi do zrwnowaonego uycia czy konserwacji tych zasobw, do chwili gdy jest ju za pno. W rozsdnym spoeczestwie, surowce wiata by dostpne, przemys byby zorganizowany zgodnie z tym, co mamy do dyspozycji a kady przedmiot byby produkowany tak, by wytrzyma jak najduej. To zmniejszyoby ilo produkowanych rzeczy i ochronioby surowce. (3) Jeli chodzi o produkcj ywnoci i ochron wody, te same monetarne problemy zanieczyszcze, cicia kosztw i generacji niedoboru wchodz w gr (minimalizacja zanieczyszczenia ogranicza zyski. Jeli kto ma ponownie przetworzy odpady zamiast je wyrzuci, naraa si na wysze koszty). Woda pokrywa 70% powierzchni Ziemi. Technologiczne wynalazki takie jak odsalanie sprawiaj, e da si zrobi wod pitn z morskiej, czy innych zasolonych rde, przy pomocy odwrotnej osmozy. To kolejny przykad, jak technologia jest takim samym elementem zarzdzania zasobami, jak same zasoby. Pomys, e wody pitnej jest mao jest prawdziwy tylko w korelacji z metodami, ktrych obecnie uywamy oraz zanieczyszczeniem przemysowym, ktre ma miejsce codziennie. Produkcja ywnoci rwnie rozwija si dziki technologicznym wynalazkom, tworzcym nowe metody uprawy. Przykadowo, obecnie powierzchnia Ziemi jest uywana niewaciwie, a jej cenna wierzchnia warstwa jest niszczona przez marne metody uprawy. Wedle niektrych raportw, tracimy t grn warstw z prdkoci 1% rocznie, za Narodowa Akademia Nauk USA odkrya, e ziemia uprawna w Stanach eroduje 10 razy szybciej, ni gleba moe si odtworzy. Na szczcie naukowcy stworzyli now form uprawy, ktra nie wymaga gleby, zwan "Hydroponik". To potne nowe medium daje nam morze moliwoci, nie tylko zapewniajc kompensacj dla zniszcze, ktre spowodowalimy, ale rwnie 46

zwikszajc ilo miejsc, w ktrych mona uprawia ywno. Dziki hydroponice moglibymy teoretycznie, z odpowiedni irygacj, lub dostajc si do wd gruntowych, uprawia jedzenie na rodku pustyni. Inne niewykorzystane metody produkcji ywnoci to choby uprawy podwodne czy powietrzne. Podsumowujc, produkcja ywnoci jest tylko tak ograniczona, jak decydujemy, e jest. Jeli zdecydujemy dziaa inteligentnie i strategicznie z naszymi metodami produkcji, utrzymujc jednoczenie rodowisko w dobrej kondycji, redukujc uycie nieefektywnych metod, zdrowego jedzenia moe by tak duo, jak wody. Dzieci umieraj na wiecie z godu nie dlatego, e nie jedzenia, ale dlatego, e nie mog go kupi. To nie jest prawdziwy niedobr, a jedynie brak siy nabywczej, ale i tak miliony bezsensownie umieraj z tego powodu kadego roku.

Podsumowanie Rozdziau 3:
Dynamiczna Rwnowaga planety w relacji z ludzkim gatunkiem nie bierze si sama z siebie. To my musimy utrzymywa rwnowag poprzez inteligentne zarzdzanie zasobami. Jeli zrobimy to dobrze, to ma powodu by twierdzi, e nie moemy stworzy obfitoci dla wszystkich. S trzy kwestie zarzdzania: 1) Znajomo dostpnoci materiaw, 2) aktywna praca w celu przezwycienia jakiegokolwiek niedoboru poprzez tworzenie substytutw, 3) uywanie technologii na wszystkich frontach w celu zmaksymalizowania jakoci produktw, zminimalizowania wpywu na rodowisko i oglnego rozwizywania problemw. Natura ma swoje wasne prawa i w naszym najlepszym interesie jest zna i dostosowywa si do nich. Musimy by przygotowani, e wszystko co wiemy obecnie zostanie zaktualizowane jutro. To jest wanie zmienna natura wiedzy. Uczymy si na swoich bdach. Wszystkie bdy s tak naprawd darami, poniewa przybliaj nas do wyszego zrozumienia. Metody Naukowe, ktrych baz jest logiczne mylenie oraz dowody i ich testowanie, s gwn filozofi, ktra rozwizywaa problemy i poprawiaa jako ludzkiego ycia.

Rozdzia 4: rodki do Spoecznej Ewolucji

Czego chcemy? Jak zamierzamy to zdoby? Jakich potrzebujemy narzdzi?
Nasze wartoci skadaj si z tego, co jest dla nas wane; nasze cele - z tego czym si interesujemy, co uwaamy za istotne i czego chcemy od ycia. Wartoci nie s niezmienne i wieczne, cho te narzucone w modym wieku s bardzo silne i trwae. Tradycyjna

47

indoktrynacja, taka jak w przypadku wierze religijnych czy nacjonalistycznych, moe sta si filarem czyjej tosamoci i jest trudno, z emocjonalnego punktu widzenia, j przezwyciy. W istocie wartoci czowieka pochodz ze rodowiska. Jeli zabierzesz dziecko, zaraz po urodzeniu, od biaej amerykaskiej rodziny i umiecisz je na Bliskim Wschodzie z arabsk, islamsk rodzin, to dziecko prawdopodobnie bdzie mwio po arabsku i zostanie Muzumaninem, wpisujc si w tradycyjne wartoci, ktrych uczyaby je rodzina i kultura spoeczna. Najbardziej tradycyjne z naszych wartoci powstay bardzo dawno temu. Przykadowo Biblia mwi: "bdziesz pracowa w pocie czoa". A gdyby spoeczestwo nie wymagao, by pracowa? Czy ta warto nadal byaby prawdziwa? Prawda jest taka, e wartoci staj si przestarzae tak jak wiedza i wszystko inne. Biorc pod uwag obecne odkrycia w nauce, wikszo spoeczestwa jest przestarzaa o tysice lat. Zatrzymajmy si na chwil i zastanwmy, jakie s nasze cele, zarwno jako jednostki jak i jako spoeczestwo. Ruch Zeitgeist i Projekt Venus ma list wartoci i celw, ktre naszym zdaniem s bardzo istotne dla stabilnoci gatunku.

Cele
- Czysta woda i powietrze, odywcze jedzenie, szybki, czysty i efektywny transport, waciwa edukacja, publiczna suba zdrowia, koniec wojen, osobista wolno, rodowisko, ktre pozwala nam cigle zwiksza nasze moliwoci, jedno ludzi, mniej stresu i redukcja przestpczoci. Te spoeczne cele s dalekie od bycia skomplikowanymi czy irracjonalnymi. W zasadzie, wiele osb zauway, e religijni i wieccy filozofowie poetycko starali si odnie to tych nadziei od setek lat.

Metody
Teraz, kiedy nasze cele s wypisane, musimy pomyle o metodach majcych na celu ich realizacj. Jasne, e najsilniejsz metod jest Metoda Naukowa. Obserwacja, Logika i Testowanie od dawna pokonuj przesdy, intuicj i metafizyk.

48

Sowami Karla Pearsona: "Nie ma skrtu do prawdy. adnej drogi do zdobycia wiedzy o Wszechwiecie ni przez bram metod naukowych" Inteligentne korzystanie z tych metod przywiodo nas do wszystkiego, co obecnie uatwia nam ycie. Stosowanie nauki wraz ze spoeczn organizacj jest nastpnym krokiem naszej ewolucji (Zobacz Rozdzia 3. by dowiedzie si wicej o naukowej metodologii)

Narzdzia
Materialne narzdzia, ktrych potrzebujemy by osign nasze cele pochodz z humanitarnego uywania Technologii. Od prostego motka do wysoko zaawansowanej, cakowicie zautomatyzowanej fabryki, technologiczna pomysowo uatwia nasze metody produkcji, jednoczenie sprawiajc, e to co zdawao si niemoliwe, jest moliwe. Historia technologii to gigantyczny, przyspieszajcy rozwj. Wraz z metodami naukowego mylenia, technologia obecnie nam dostpna moe zmieni ludzko w sposb, ktry wielu uznaoby za zbyt fantastyczny, by mg by prawdziwy. Gdyby czowiekowi z XII wieku pokaza telefon komrkowy, prawdopodobnie byby kompletnie zszokowany tym "magicznym" instrumentem. Jedn z cech technologii jest jej umiejtno cigego wystawiania na prb tego, co ludzie uwaaj za moliwe. Sowami Dr Georgea Gallopa: "Co chwila w historii ludzie uwaali, e cywilizacja osigna zenit. Dumni, nie potrafili umieci sienie na osi czasu, ktra siga tysice i miliony lat w przyszo, jak i w przeszo. Patrzc z perspektywy kolejnych 8 tysicy lat - mniej wicej okres zarejestrowanej historii - ludzki postp do dnia dzisiejszego moe wydawa si znacznie mniej imponujcy, ni to ma miejsce dzisiaj." Na pocztku XX wieku wikszo naukowcw zgadzaa si, e zbudowanie samolotu jest teoretycznie niemoliwe. Bracia Wright byli jednak w swoim warsztacie zbyt zajci doczepianiem silnika do skrzyde, eby przejmowa si bdnymi opiniami innych. Niedugo pniej wyzwali autorytety, konstruujc co, co byo uwaane za niewykonalne - "maszyn latajc". Prawda jest taka, e kiedy naukowiec mwi, e co jest moliwe, to najpewniej ma racj. Jeli jednak twierdzi, e co jest niemoliwe, to prawdopodobnie si myli. Nauka i technologia cay czas neguj wczeniejsze zaoenia co do naszych moliwoci i bd robi to nadal. 49

Mona spokojnie zaoy, e cokolwiek czeka nas w przyszoci w kwestii technologii, bdzie pewnie wydawao si niemoliwe lub "mieszne" z dzisiejszego punktu widzenia.

Proces
Teraz, wracajc do naszego gwnego tematu, trzy atrybuty spoecznej o osobistej ewolucji to: Nasze Cele - Metody rozumowania - i potrzebne Narzdzia Definiujemy naszego cele bazujc na naszych wartociach, uywamy Metod Naukowych by rozwizywa problemy oraz tworzy i testowa hipotezy, oraz wykorzystujemy technologi, by urzeczywistni cel. Trzeba tu powiedzie, e ta generalizacja nie jest linowa, gdy kada cz ma wpyw na pozostae. Przykadowo, nasze wartoci s czsto zmieniane przez technologi, a take przez logiczne rozumowanie wyprowadzone z metod naukowych. Jeli kto by wychowywany w systemie wartoci hodujcym "pomaganiu biednym", a nastpnie znajdzie si w rodowisku, w ktrym nie bdzie biedy w wyniku technologicznego postpu, to ta warto przestanie mie podstawy istnienia. Koniec kocw, nasze cigle zmieniajce si wartoci to najwaniejszy czynnik wpywajcy na spoeczn ewolucj. Jedyne istotne wartoci to te, ktre ulepszaj spoeczestwo, i te, ktre powstrzymuj jego postp.

Podsumowanie Rozdziau 4:
Nasze podejcie do spoecznej ewolucji zaczyna si w systemie wartoci. Nasze wartoci s kombinacjami osobistych refleksji nad posiadan wiedz, wraz z tradycyjn, kulturow indoktrynacj. Z czasem, nasze wartoci si zmieniay. Niestety, wikszo wartoci, ktre ludzie dzisiaj wyznaj pochodzi z systemu, ktry jest wysoce przestarzay w kwestii jego stosunku do dzisiejszej nauki i technologii. Proces dochodzenia do osigni skada si z: wiedzy o tym, czego chcemy (Cele), mylenia nad tematem uywajc najbardziej efektywnych, a wic naukowych sposobw (Metody) i uywania najbardziej efektywnych instrumentw technologicznych w celu urzeczywistnienia tego celu (Narzdzia). Cele Ruchu Zeitgeist oraz Projektu Venus to przeprojektowanie spoeczestwa dla dobra caej ludzkoci. Sprawienie, by kady mia wszystkiego pod dostatkiem, zwikszajc zadowolenie i wolno, jednoczenie ograniczajc spoecznie niepodane zachowania, tudzie przestpstwa. 50

Te wartoci mog zosta osignite tylko poprzez inteligentne i humanitarne korzystanie z naukowych metod oraz technologicznych narzdzi. W nastpnej czci pokaemy jak to zrobi.

Cz 3: Ekonomia Oparta o Zasoby

Rozdzia 5: Spoeczna Cybernetyzacja

"Wzywamy do cakowitego przeprojektowania kultury, w ktrej takie, stare jak wiat choroby jak wojna, bieda, gd, dug czy niepotrzebne ludzkie cierpienie zostan nie tylko uznane za moliwe do uniknicia, ale wrcz za nieakceptowalne. Wszystko inne zwyczajnie doprowadzi do utrzymania tego samego zestawu problemw, z ktrym borykamy si cigle w tym systemie." Przyszed czas, by cakowicie zrestrukturyzowa spoeczestwo wiata. Powodem nie jest tu jaka kreatywna ciekawo czy intelektualna ambicja. Powodem jest fakt, i struktura monetarna si wali, zwikszajc bied na wiecie, ilo konfliktw, korupcj wynikajc z pogoni za zyskiem, cige zanieczyszczanie planety oraz zanieczyszczanie nas, przez przemys reklamowy. Stoimy na rozdrou. Albo wemiemy odpowiedzialno za nasze ycie oraz za spoeczestwo, albo zapacimy cen. Im duej bdziemy trwa w tym przestarzaym systemie, tym bardziej niestabilna stanie si sytuacja.

Projekt Venus
Projekt Venus, ktry skada si z pracy ycia spoecznego inyniera i projektanta Jacque'a Fresco, jest organizacj, ktra chce zwyczajnie pokojowej, stabilnej globalnej cywilizacji. Chce zaktualizowa spoeczestwo do dzisiejszej wiedzy i nowoczesnych metod. Jej zasady bazuj na zastosowaniu Nauki i Technologii do spraw ludzkich i spoecznych. Struktura spoeczna, ktra proponuje nazywa si Ekonomi Zasobow. Ekonomia Zasobowa korzysta z istniejcych zasobw, zamiast z handlu. Wszystkie dobra i usugi s dostpne dla kadego bez uycia waluty, kredytu, barteru czy jakiejkolwiek innej formy dugu czy niewoli. Celem tego nowego projektu spoecznego jest uwolnienie ludzi od powtarzalnych, przyziemnych i arbitralnych zawodw, ktre s zupenie nieistotne, dla spoecznego rozwoju, jednoczenie wprowadzajc nowy system motywacji,

51

skoncentrowany na samospenieniu, edukacji, wiadomoci spoecznej i kreatywnoci zamiast na pytkich, egoistycznych celach jak bogactwo, posiadanie i wadza, ktre dominuj obecnie. Projekt Venus rozumie, e Ziemia jest obfita w zasoby, i e przestarzae metody ich racjonowania poprzez kontrol monetarn nie maj ju sensu. W zasadzie, szkodz naszemu przetrwaniu. System monetarny zosta stworzony tysice lat temu, w okresie wielkiego niedoboru. Jego pierwotnym celem, byo zapewni metod dystrybucji dbr i usug, bazujc na ludzkiej pracy. Nie oddaje w adnym wypadku naszych faktycznych moliwoci, co do produkcji dbr i usug na tej planecie. Jak mwilimy w rozdziale 2., rozwj technologii zastpuje obecnie ludzi w charakterze siy roboczej. Ta zmiana paradygmatu wpynie na spoeczestwo, w taki czy inny sposb. Albo doprowadzi nas do projektu spoeczestwa, ktry nie wymaga ludzkiej pracy dla zysku, gdzie spoeczestwo jest zaprojektowane od podstaw tak, by czerpao korzyci z zaawansowanej technologii, albo prawdopodobnie stoczymy si w chaos i niead - z rozszalaym bezrobociem, epidemi przestpstw, drakoskim stanem wojennym, majcym stumi zamieszki i jeszcze bardziej zniszczonym rodowiskiem naturalnym. Fizyczne przetrwanie i jako naszego ycia zaley jedynie od tego jak uywamy, zarzdzamy i chronimy ziemskie zasoby. Teraz, z cigle rosnc pomysowoci naukow, majc na celu wykorzystanie tych surowcw w najbardziej humanitarny, konstruktywny i efektywny sposb, nasze tradycje pracy dla pienidzy i pacenia za zasoby nie maj ju logicznych podstaw. Inteligentne zarzdzanie zasobami Ziemi jest najwaniejsze. W racjonalnym wiecie, bralibymy pod uwag dynamiczn rwnowag w globalnym ekosystemie i dostosowali odpowiednio nasze procesy produkcyjne. Idc dalej, Ekonomia Zasobowa musi by globalna w swojej naturze, poniewa wymaga oglnowiatowej organizacji. Planeta moe by zarzdzana wycznie z caociowej perspektywy. Tu nie ma miejsca na subiektywno. Ziemia jest zestawem narzdzi, penym moliwoci tworzenia obfitoci technologii, ywnoci i energii. Jeli nie bdziemy obserwowa wszystkich zasobw planety i postrzega jej jako synergetyczn cao, nasze moliwoci bd ograniczone. Niestety, obecnie wiat jest podzielony przez zorientowan na zysk konkurencj, religi i prymitywne, nacjonalistyczne tosamoci sprawiajc, e ciko byoby obecnie zorganizowa globalny system zarzdzania zasobami. To kolejny powd dla ktrego system monetarny jest szkodliwy dla naszego przetrwania, poniewa zmniejsza moliwo kooperacji midzy plemionami. W kwestiach ideologicznych, czas odoy na bok

52

nasze religijne i narodowociowe rnice i zda sobie spraw, e jestemy wszyscy na tej samej planecie, i potrzebujemy tych samych rzeczy. Tylko kiedy wiat pracuje razem prawdziwy postp i stabilno mog by osignite. Wicej na temat problemu ideologicznych podziaw w rozdziale 7.

Przemys i praca
Ponownie, jak pokazuj statystyki, ludzie, jako sia robocza, s coraz szybciej zastpowani przez zautomatyzowane maszyny, co powoduje bezrobocie i redukcj siy nabywczej. Z czasem, kiedy ten proces bdzie postpowa, dotrze wreszcie do punktu, w ktrym brak siy nabywczej zniszczy ekonomi bazujc na systemie monetarnym. Nie bdzie miao znaczenia jak ekonomiczna jest produkcja... i tak nikt nie bdzie mia pienidzy, eby kupowa wyprodukowane rzeczy, koczc tym samym mechanizm "cyklicznej konsumpcji". Ci, ktrzy s tego wiadomi, prbuj wypracowa rozwizania wewntrz systemu monetarnego, zwykle proponujc co w rodzaju "socjalistycznej hiper-pomocy spoecznej", gdzie bogata elita posiada fabryki, niemal nieistniejca klasa rednia (pewnie jakie 5% populacji) doglda maszyn, a reszcie pienidze na ycie rozdaje rzd. Ten pomys to zwyczajnie przeraajcy absurd. Doprowadziby do dyktatury, ogromnych ogranicze wolnoci i gigantycznych niepokojw spoecznych, poniewa podzia klasowy nadal by istnia, dajc tym na szczycie dostp do wikszej iloci dbr, ni miliardom na dole. W konsekwencji obecnie celowo dawimy i powstrzymujemy postp technologiczny, by utrzyma ludzi w zatrudnieniu. To jak posiada elektryczn wiertark, ale uywa rcznej, eby wyrobi wicej godzin. To po prostu szalestwo zatrzymywa/ignorowa postp technologiczny, by utrzyma przy yciu przestarzay system. Sensem technologii jest wanie uwolnienie ludzi od pracy! Potrzebujemy projektu spoecznego, ktry skupia si na maksymalnym zwikszeniu moliwoci technologicznych, celem wyzwolenia ludzkoci od harwki i zwikszenia produktywnoci do jej maksimum. Wszystko inne jest nieakceptowalne. Teraz, na potrzeby dyskusji, zapomnijmy kompletnie o naszym obecnym systemie i spjrzmy wieym okiem na nowoczesne metody produkcji, ktre zostayby zastosowane w Ekonomii Zasobowej. Pytanie brzmi: Jak ma wyglda system produkcji, ktry maksymalizuje jako, zmniejsza ilo odpadw, bierze pod uwag dynamiczn rwnowag biosfery i zmniejsza ilo wykonywanej przez ludzi powtarzalnej pracy? Krok 1: Ekspertyza planetarnych zasobw 53

Krok 2: Decyzja, co jest wymagane, zgodnie z priorytetami, poczynajc od najprostszych koniecznoci (woda, jedzenie, dom), przez rzeczy potrzebne do produkcji (surowce, zautomatyzowane maszyny, rozwj technologii itd.) a po pozostae kwestie (media rozrywkowe, radio, instrumenty muzyczne etc.) Krok 3: Optymalizacja produkcji, maksymalizacja dugoci ycia produktu Krok 4: Metody dystrybucji Krok 5: Zoptymalizowane metody recyclingu tych produktw, ktre w kocu stan si przestarzae lub przestan dziaa.

Krok 1: Ekspertyza planetarnych zasobw Jak opisano w poprzednim rozdziale, niezwykle wane jest, bymy wiedzieli czym dysponujemy, gdy to przekada si na moliwoci jakie mamy. Majc te dane, produkcja przemysowa moe zawsze dostosowywa si do i radzi sobie z kadym pojawiajcym si niedoborem, oraz najodpowiedniej zarzdza dystrybucj surowcw, bazujc na ich dostpnoci i tym, gdzie s najbardziej potrzebne. Dla kadego surowca, ktrego zaczyna brakowa natychmiast szukamy alternatywy lub substytutu. Ta wiadomo moe by uzyskana, dziki elektronicznemu sprzeniu zwrotnemu ze wszystkich sektorw zasobowych planety, dane z ktrego byyby gromadzone w centralnej bazie danych, monitorujcej kady problem niedoboru. Ten pomys z wiatowym monitorowaniem zasobw nie jest nacigany, cho moe brzmie skomplikowanie. W zasadzie, armia USA i Pentagon maj ju satelity i sprzt monitorujcy na oceanach, wykorzystywane do celw obronnych. Te instrumenty mogyby po prostu zosta przestawione na monitorowanie rodowiska, zamiast monitorowania ludzi. Krok 2: Decyzja, co jest wymagane Wic czego potrzebujemy? To potne pytanie, gdy, poza jedzeniem, wod i schronieniem, wikszo osb nie ma dzi pojcia o tym, czego faktycznie chc albo potrzebuj, gdy nigdy nie zostali poinformowani, co do stanu dzisiejszej technologii. To, co mylimy jest bezporednim rezultatem spoecznej wiadomoci co do stanu techniki. Przykadowo, kto 300 lat temu mg potrzebowa igy i nici, eby zaata podart koszul. Dzisiaj

54

pomylaby, e potrzebuje elektrycznej maszyny do szycia. A tymczasem tak naprawd, potrzebuje koszuli zrobionej z materiau, ktry si nie drze. Kto, kto ma kurz w domu pomyli: "Potrzebuje odkurzacza". Czyby? A nie przypadkiem systemu filtracji powietrza, ktry nie pozwoli kurzowi dosta si do mieszkania lub za pomoc filtrw elektrostatycznych pozbdzie si go jednoczenie zabijajc bakterie w powietrzu? Innymi sowy, jeli krytycznie przeanalizujemy to, czego mylimy, e potrzebujemy zobaczymy, e nasze potrzeby cigle si zmieniaj. Nauka i technologia s barometrami utylitarnych ludzkich potrzeb a co za tym idzie wszystkie produkty, ktre s tworzone powinny by tak zaawansowane technicznie, jak to moliwe. Nasz obecny system monetarny, ktry produkuje marnotrawne, przestarzae produkty tylko po to, eby utrzyma przemys i ekonomi przy yciu, nie ma moliwoci czy chci tworzy najbardziej zaawansowanych narzdzi. To dlatego, e wikszo produktw dzi produkowanych nie istniaaby nawet, gdyby przemys skupiony by na najlepszym spenianiu potrzeb spoeczestwa. Krok 3: Optymalizacja produkcji, maksymalizacja dugoci ycia produktu Gdybym mia zbudowa sobie biurko, postarabym si, eby byo jak najbardziej trwae. To ma sens prawa? Jeli biurko si popsuje, to bd musia zbudowa nastpne, kosztem mojej pracy i nowych materiaw. Logicznym byoby, aby wszystko, co produkowane w spoeczestwie, byo moliwe najtrwalsze. Niestety, dokadnie co odwrotnego ma miejsce w naszej gospodarce. Jak mwilimy wczeniej, obecny system monetarny zarabia na powielaniu i planowanym zuywaniu si produktw. Bez tego, caa ekonomia zawaliaby si. Ten mechanizm jest zwyczajnie szkodliwy. Przeraajce, e kto moe broni skonnoci systemu monetarnego do marnotrawstwa. W racjonalnym wiecie, tworzylibymy rzeczy, by trway. Optymalizacja metod produkcji polega na uywaniu najlepszych istniejcych materiaw i metod, dajc przy tym najbardziej efektywny i trway produkt. Ludzka praca jest obecnie zastpowana prac maszyn nie tylko dlatego, e jest to bardziej ekonomiczne, ale te dlatego, e maszyny pracuj znacznie lepiej od ludzi. Statystyki produkcji cigle to pokazuj przemysowa produkcja wzrasta, kiedy maszyny zastpuj ludzkich pracownikw. To oczywicie nie powinno by niespodziank, gdy maszyny nie mcz si i s zawsze bardziej dokadne i konsekwentne od ludzi w mechanicznych czynnociach. Wysokowydajna automatyzacja, wraz z naukowym zarzdzaniem zasobami pozwoli na stworzenie pynnego, pozbawionego niedoboru rodowiska, ktre mogoby by zarzdzane przez bardzo ma cz populacji. Wicej w "Kto bdzie obsugiwa maszyny?" za chwil.

55

Krok 4: Metody dystrybucji Metody dystrybucji rwnie zaleayby od stanu technologii. Przykadowo, produkcja mogaby w kocu zosta tak uproszczona, e produkt byby tworzony wtedy, kiedy zostaje wyraone na niego zapotrzebowanie konkretnej osoby. Niezalenie od tego, magazynowe centra dystrybucji, wraz ze zautomatyzowanymi systemami dostarczania byyby najprostsze na t chwil. Ponad to, poniewa w tym systemie nie ma pienidzy, nie ma specjalnie potrzeby, by ludzie gromadzili przedmioty. Nie ma powodu by ktokolwiek krad co, co jest oglnodostpne... szczeglnie kiedy nie mona tego sprzeda. W wietle faktu, e w Ekonomii Zasobowej wszystkie dobra projektowane s by trwa, wyrolibymy rwnie z dzisiejszej kultury konsumenckiej. Nie mwic o innych wypaczeniach systemu wartoci, nakadanych na nas obecnie przez reklamy. Reklamy nie istniayby w tym systemie, pomijajc prost informacj o dostpnoci danego produktu, dla osb, ktre mog uwaa, e im si przyda. By uzyska produkt wchodzioby si do sieci, szukao danej funkcjonalnoci, wybierao obiekt i zamawiao go. Byby gotowy do odbioru lub zostaby dostarczony niedugo potem. Krok 5: Zoptymalizowane metody recyclingu tych produktw, przestarzaych lub ktre przestay dziaa. Ten krok zasadniczo zaczyna si ju na etapie produkcji, gdy podczas projektowania kadego produktu bierze si z gry pod uwag jego pniejsze przetworzenie. Celem jest, by wszystko, co wyprodukowane byo trwae i zdatne do cakowitego przetworzenia. To strategiczne zaoenie daoby pewno, e produkty przestarzae zostayby ponownie uyte, redukujc zanieczyszczenie i marnotrawstwo w maksymalnym stopniu. Teraz, najbardziej trudnym i wprawiajcym w zakopotanie elementem powyszych piciu krokw ma zwizek z numerem 3. i uywaniem maszyn w celu zastpienia ludzkiej pracy we wszystkich moliwych dziedzinach. Pytanie "kto bdzie obsugiwa maszyny?" jest czste. O tym, powiemy za moment. Przeanalizujmy najpierw histori zastosowania automatyzacji maszynowej i technologii komputerowej. Pierwszy powany zautomatyzowany robot, Unimate od Unimation Inc., zajmowa obwd roboczy 350 stp kwadratowych. Zajmowa 20 stp kwadratowych podogi. Unimate zosta 56

pierwszy raz uruchomiony w Trenton, w zakadach GM w 1961 roku, gdzie rozadowywa maszyn odlewnicz. Sze lat pniej, GM uywao Unimate'w do spawania punktowego i montowania zaciskw na ramach siedze. W 1970 roku producent samochodw zbudowa pierwsz, w peni zautomatyzowan lini spawania punktowego, skadajc si z 28 robotw. Ci, ktrzy budowali te maszyny wiedzieli dokadnie, jakie bd implikacje. W 1962 John Snyder, prezes U.S.Industries Inc., producenta zautomatyzowanego sprztu, zaoy "Fundacj Automatyzacji i Zatrudnienia" prbujc "znale metody zagodzenia wpywu automatyzacji na zwolnienia." Kiedy powiedzia: "Chc sprzedawa zautomatyzowane maszyny, ktre produkuje moja firma, ale nasza ekonomia popsuje si, jeli problem bezrobocia nie zostanie rozwizany. Bd mia problem z ich sprzeda i adnego powodu, by je robi. Moim zdaniem kady biznesmen powinien podziela pogld, e problemy automatyzacji i zatrudnienia s tak samo istotne dla biznesu, jak dla pracownikw." W 1946 zosta stworzony pierwszy elektroniczny komputer oglnego przeznaczenia ENIAC. Ten komputer ma 18 000 lamp elektronowych, zajmowa ponad 200 metrw kwadratowych i way ponad 30 ton. Profesor Irving Brainerd spekulowa kiedy, e podczas 80223 godzin swojej pracy, ENIAC wykona wicej oblicze, ni caa ludzko od pocztku czasu. Obecnie, chip komputerowy mierzcy 0.5 milimetra kwadratowego ma te same osigi, co ENIAC. Obecnie maszyny s komputeryzowane. Komputer stanowi mzg maszyny i mwi jej, co ta ma robi. To poczenie maszyny z komputerow inteligencj mona by nazwa Cybernetyzacj. Cybernetyczne Maszyny s obecnie chyba jednym z najbardziej wpywowych i potnych wynalazkw, jakie ludzko kiedykolwiek stworzya. Daj one moliwo zmiany caej struktury spoeczestwa... poczynajc od uwolnienia ludzi od pracy. Sowami Alberta Einsteina: "Ostateczna automatyzacja sprawi, e nasz dzisiejszy przemys bdzie wyglda tak prymitywnie, jak ludzie z epoki kamienia wygldaj dla nas." Z t rzeczywistoci nie powinnimy walczy. Powinnimy j przyj. Cybernetyzacja jest proklamacj emancypacji ludzkiego rodzaju, uwalniajc nas od harwki, otwierajc nowe horyzonty dla ludzkiego potencjau. 57

Sowami dr Norberta Wienera, zwanego "ojcem cybernetyzacji": "To upodlenie dla ludzkich istot, by przykutymi do puga i uywanymi jako rda mocy, ale jest niemal takim samym upodleniem kaza im wykonywa w fabryce powtarzalne zadania, wymagajce mniej ni milionowej czci moliwoci ich mzgu." Te cybernetyczne maszyny znacznie przewyszaj ludzi w fizycznej dokadnoci, mogc jednoczenie oblicza zdecydowanie szybciej, ni potrafi to ludzki mzg. Dla tych, ktrzy zostali zindoktrynowani przez science-fiction by myle, e te maszyny mog zyska "wiadomo" i "przej ludzk ras" niech bdzie jasne, e nie ma to adnych podstaw w rzeczywistoci. Cybernetyczne maszyny s niczym wicej, jak kreatywnym rozszerzeniem ludzkich moliwoci. Tak jak motek pomoe Ci wbi gwd w kawaek deski, tak cybernetyczna maszyna wykona skomplikowane zadania uatwiajc osignicie okrelonego celu. Maszyna robi to, do czego jest zaprogramowana i nic ponad to. Sowami Arthura C. Clarke'a: "Popularny pomys, ktry upodoba sobie komiks i nisze formy science fiction, e inteligentne maszyny musz by nieprzyjaznymi bytami, wrogo nastawionymi do ludzi, jest takim absurdem, e niemal nie warto powica energii jego obalaniu. Mam niemal ochot stwierdzi, e tylko nieinteligentna maszyna moe by wroga... Ci, ktrzy przedstawiaj maszyny jako aktywnych wrogw przenosz na nie wasn agresj. Im wiksza jest inteligencja, tym wiksza skonno do wsppracy. Jeli kiedykolwiek wybuchnie wojna z maszynami, bdzie atwo zgadn, kto j zacz." Powszechn reakcj na pomys, e maszyny mogyby przej rol ludzi w charakterze siy roboczej jest brak zaufania, bazujcy na naszych codziennych problemach z technologi. Poczwszy od psujcych si samochodw po wieszajce si komputery, spoeczestwo dzisiaj zdaje si mie ambiwalentne nastawienie do technologii. C, zacznijmy od tego, e, jak ju wskazalimy, wszystko w systemie monetarnym jest projektowane i produkowane tak, eby si psuo. Nawet NASA, ze swoj siln potrzeb posiadania najlepszych materiaw i technologii, ma budet, z ktrym musi sobie radzi, co oznacza obcinanie kosztw tu i tam. A skoro tak, to twj samochd czy komputer nie maj szans... Oba te przemysy maj ogromny pod-przemys, zajmujcy si naprawianiem i obsug. Jeli komputery i samochody nie byy produkowane tak, by si psu, dziesitki milionw ludzi stracioby prac w tych sektorach.

58

Ostatecznie pierwszy krok do zapewniania, e Cybernetyczne Maszyny, ktre tworzymy skadaj si z najlepszych moliwych materiaw i s najlepiej jak si da zaprogramowane wymagaby wyjcia z systemu monetarnego, poniewa uniemoliwia on wydajno i stabilno. Nie ma adnego powodu, dla ktrego wszystko w Twoim domu, poczwszy od lodwki, przez telewizor, po komputer, nie miaoby przetrwa caego Twojego ycia bez jakiejkolwiek naprawy. Skd ta pewno? Poniewa najlepsze materiay dostpne na tej planecie, takie jak tytan, mog zachowa trwao przez okres przewyszajcy ycie czowieka o tysice lat. Produkty robione dzisiaj s wytwarzane z najtaszych moliwych materiaw, by zwikszy zysk. Obecnie wikszo produktw dostpnych na rynku konsumenckim jest budowana w caoci lub w czci z plastiku. Plastik to najtaszy materia syntetyczny na wiecie. Nie ma adnej tolerancji na ciepo, jest zwykle kruchy i szybko si zuywa, wic oczywicie wszystko si psuje - taki jest plan. W racjonalnym wiecie, co takiego nie byoby tolerowane a maszyny, o ktrych mowa nie tylko miayby ekstremaln wytrzymao i dziaayby dugo, ale bd w kocu w stanie naprawia si same. W samochodach obecnie mamy kontrolki, wskazujce, e co jest nie tak z konkretn czci samochodu. Ten pomys mona rozszerzy tak, by nie tylko komputer pokadowy by "wiadom" problemu, ale by maszyny uzupeniajce mogy by wysane, celem wymiany czci. Jeszcze bardziej zaawansowan technologi s tak zwane "materiay z pamici ksztatu". Te metale dosownie pamitaj swj ksztat. W razie naruszenia struktury fizycznej maszyny, napicie elektryczne mona przesa przez t sekcj, natychmiast korygujc t struktur. Podsumowujc, samo-naprawiajce si maszyny, czy inne konstrukcje, staj si rzeczywistoci. Problem w tym, e ich produkcja nie jest wynagradzana przez system monetarny, wic wikszo ludzi nie ma pojcia, co jest tak naprawd moliwe. Sowami Thorsteina Veblena: "Gdyby przemys produkcyjny by zorganizowany jako systemowa cao a pniej zarzdzany przez kompetentnych technikw, celem maksymalizacji produkcji zamiast, jak dzisiaj, by niewaciwie prowadzony przez ignoranckich biznesmenw, ktrych celem jest maksymalizacja zysku, wtedy zdolno produkcyjna z pewnoci przekroczyaby dzisiejsz o kilkaset procent."

59

Teraz, rol ludzi w tym wysoko-technologicznym, cybernetycznym, zautomatyzowanym procesie produkcji bdzie wycznie rola nadzorcw. Kiedy Cybernetyczny System Przemysowy zostanie zbudowany, bdzie istnie jedynie kwestia jest aktualizacji i upewniania si, e dziaa jak trzeba. Moemy oczekiwa, e z czasem moliwoci technologiczne bd si jeszcze zwiksza. Ale co ze skomplikowanymi pracami, jak praca lekarzy, architektw itp? Musimy zada sobie pytanie, jaka jest prawdziwa natura tych zawodw. Co naprawd lekarz, stolarz, hydraulik, architekt itp. robi w swojej pracy? Rozpoznaj i reaguj na zaobserwowane wzorce. Wszystko co lekarz robi badajc Ci, to odwoywanie si do tego, czego si nauczy. Kiedy idziesz do dermatologa mylc, e moesz mie raka, lekarz bada Twoj skr i w umyle odwouje si do tego, czego zosta nauczony. Potem moe wzi prbk skry, by przeanalizowa j za pomoc odpowiedniej maszyny. To 'techniczny' proces. Nie ma adnego powodu, by nie mia by wynaleziony skaner optyczny, ktry obejrzaby Twoj skr i natychmiast zrozumia, co moe by nie tak. Nowoczesny, odpowiednio zaprogramowany, komputer wyposaony w technologi optyczn nie jest ograniczony do spektrum widzenia ludzkiego oka. Ma te pami i moliwoci przetwarzania danych, ktre znacznie przewyszaj ludzkie. Nawet chirurgia, tak delikatna, jak moe si dzisiaj wydawa, jest czysto technicznym procesem. To tylko kwestia czasu, zanim niezwykle zaawansowane maszyny zastpi chirurgw. To ju si dzieje w niektrych dziedzinach. To dotyczy wszystkich utylitarnych zawodw jakie istniej. "Stolarz" jest osob, ktr zatrudniamy do naprawy lub wykonania okrelonego rodzaju struktury. Cho moe by jaki element "kreatywnoci" w jego dziaaniu, to nadal bazuje on w swoich decyzjach na fizyce, geometrii i nowoczesnych materiaach. Jeli chcesz zbudowa pomost, musisz przede wszystkim wiedzie, jakie s najlepsze moliwe materiay, ktrych moesz uy oraz jakie metody produkcji zapewni najwiksz trwao. To s sprawy czysto techniczne i nie potrzeba tu ludzkiej opinii. I to przyblia nas zrozumienia czego bardzo wanego... czego, co bdzie miao ogromny wpyw, na nasz rozwj na tej planecie: Przesunicie podejmowania decyzji na maszyny jest kolejnym krokiem.

60

Utylitarne zawody, ktre ludzie obecnie wykonuj, s czysto techniczne. To zdaje si oczywiste gdy mowa o pracy fizycznej, poniewa ju widzielimy jak maszyny przejmuj role ludzi w fabrykach i na budowach. Tym niemniej, cho wielu tego nie zauwaa, nasza praca umysowa rwnie jest obecnie cedowana na komputery. Jeli to brzmi dla Ciebie dziwnie, pamitaj, e jeli kiedykolwiek uywae komputera, to przeniose swj proces decyzyjny na maszyn. Musimy pamita, e logiczne rozumowania, bdce nasz umiejtnoci do rozwizywania problemw z perspektywy przyczyn i skutkw, jest cakowicie technicznym procesem, bazujcym na informacjach ktre posiadamy. Przykadowo, majc problem z samochodem udalibymy si do mechanika, ktry uyby swojej pamici i umiejtnoci rozpoznawania wzorcw i rozway moliwe przyczyny problemu, oraz jego rozwizania. To obiektywny, techniczny proces. Tym niemniej, ludzki mzg mechanika ma ograniczon pami i zdolno przetwarzania. Nowoczesna, zaprogramowana maszyna moe przechowywa znacznie wicej danych, ni czowiek, oraz moe konsekwentnie i szybko przetwarza informacje nie mczc i nie lenic si. Przykadowo, powiedzmy, e zaprogramowalimy komputer zawierajcy dane o dyskutowanym samochodzie. Komputer zosta zaprogramowany, by zna kady element, rubk, ciek elektroniczn etc. tego samochodu. Zostaa mu rwnie zaprogramowana znajomo fizyki, by mg odnie si do relacji przyczynowo skutkowej dziaania caego samochodu, a nie tylko jego poszczeglnych czci. Kiedy samochd trafia do naprawy, mechanik rozpoznaje fizyczne waciwoci najlepiej jak potrafi, po czym wprowadza dane do komputera. Mgby wprowadzi: "lewy reflektor nie dziaa". Komputer natychmiast przedstawiby wszystkie moliwe przyczyny takiego stanu rzeczy, oraz seri pyta, ktre w logiczny sposb pozwoliyby zlokalizowa usterk. Komputer mgby powiedzie: "Sprawd poczenie kabla 15b", a nastpnie wywietli schemat, pokazujcy gdzie ten element jest zlokalizowany. Jeli mechanik nie znajdzie tam problemu, wprowadza t now informacj do komputera, ktry wskazuje nastpn logiczn moliwo. Komputer podejmuje decyzje. Podsumowujc, nie ma dziedziny ludzkiej dziaalnoci, ktra nie mogaby by znacznie udoskonalona poprzez przeniesienie procesu decyzyjnego na komputery. W zasadzie, jedynym, co dzieli nas obecnie na poziomie pojmowania od maszyn, jest nasza umiejtno tworzenia skomplikowanych relacji w mzgu. aden komputer obecnie nie potrafi z sensem odpowiedzie, na "skomplikowane pytanie" zadane po Polsku czy Angielsku. Konieczne jest, by jzyk zosta przetumaczony na taki, do ktrego rozumienia maszyna zostaa zaprogramowana. Nowe dziedziny, takie jak Sztuczna Inteligencja,

61

zaczynaj jednak tworzy nowe moliwoci w zakresie takiego rodzaju "wiadomoci". Z czasem, skomplikowane procesy mylowe, pozornie zarezerwowane dla ludzi, zostan osignite przez komputery. Nie ma powodu, by utrzymywa, e jest inaczej. W kolejnej sekcji przedyskutujemy jak ta nowa moliwo scedowania procesw decyzyjnych na wysoce efektywne systemu komputerowe stanie si tym, co zastpi tradycyjnie nam znan instytucj "rzdu".

Rzd
"Ogromny i wci przyspieszajcy rozwj nauki i technologii nie szed w parze z rwnoczesnym rozwojem wzorcw spoecznych, ekonomicznych i politycznych. Obecnie dopiero zaczynamy odkrywa potencja, ktry ten rozwj oferuje w zakresie ulepszania naszej kultury i nauk spoecznych, ekonomicznych oraz polityki. Mona bezpiecznie zaoy, e takie wynalazki jak nowoczesny Kapitalizm, Faszyzm czy Komunizm bd uwaane za prymitywne eksperymenty prowadzce jedynie do podniesienia spoeczestwa do poziomu nowoczesnej wiedzy" - Dr. Ralph Linton Zacznijmy od tego, e Rzd taki, jakim go znamy, jest produktem ubocznym niedoboru w rodowisku. Rzdy wiata skupiaj si na zachowaniu ich obecnej wadzy jednoczenie agresywnie dc do umocnienia swojej ekonomicznej pozycji. W kwestii zarzdzania spoeczestwem jedyne co mog robi rzdy to ustanawia prawa, budety i wypowiada wojny. S w rzeczywistoci konstruktami systemu monetarnego. Niestety, z uwagi na natur ich wadzy historia staa si cigym acuchem rzdowej korupcji, poczynajc od brutalnych rzezi ludzi nalecych do przeciwnych narodw a po rozmylny ucisk wasnej nacji w celu zachowania narzuconego porzdku. Powodem, dla ktrego wszystkie rzdy na tej planecie s skorumpowane jest fakt, i musz takie by w obecnym systemie. Naley pamita, e nie ma adnej rnicy pomidzy nimi a korporacjami, starajcymi si przetrwa w systemie monetarnym. Jest to pasmo cigej rywalizacji, ze "wiatowymi imperiami", wyaniajcymi si co jakie kilkaset lat. Aby jakikolwiek tradycyjny rzd mg kontrolowa swoich ludzi, musi ustanowi zunifikowany system wartoci. Jeli przywdcy kraju chc, by opinia publiczna popara ich wojny, to buduj pomniki "bohaterw wojennych" w parkach, za w mediach przekonuj o "wspaniaoci" armii. Dodatkowo czsto wykorzystuj koncepcj "boga" i tworz zudzenie,

62

jakoby ich wojna bya czci wikszej batalii ze "zem". Ta manipulacja utrzymuje niedoinformowan opini publiczn po "ich stronie" jednoczenie zawajc jej wiatopogld. Sowami Alberta Einsteina: "Patriotyzm to zaraza". W istocie stwierdzenie "USA to najlepszy kraj na wiecie" nie rni si niczym od "biali ludzie s wybran przez Boga ras". Patriotyzm to rasizm z flag... i nic ponad to. Prawda jest taka, e dzisiejsze decyzje rzdw oparte s wycznie na dbaoci o interesy elit, tak samo jak w wypadku korporacji. Ta sytuacja jest czysto destruktywna i niestabilna. Jak wspomnielimy wczeniej, im wicej myli si o problemach tej planety, od biedy w Afryce a po wyniszczenie lasw tropikalnych Amazonii, tym bardziej oczywiste jest, e kady problem w naszym yciu jest w gruncie rzeczy technologiczny. Z tego te powodu jest bardzo mao sensu w poleganiu na tradycyjnych opiniach przy rozwizywaniu problemw, gdy nasza wiedza techniczna daje nam moliwo dojcia do wikszoci rozwiza i odpowiedzi poprzez uycie Metod Naukowych wraz ze wszystkimi znanymi zmiennymi wchodzcymi w skad problemu. Jeli kto przeczyta stron ksiki i zamknie j, moe bardzo atwo wyrobi sobie opini o niej. Jeli kto inny przeczyta ksik w caoci, ta osoba te bdzie miaa swoje zdanie. Ktra opinia jest wicej warta? Osoby, ktra przeczytaa cao, czy tej, ktra zapoznaa si z jedn tylko stron? Innymi sowy, im wicej danych bierzemy pod uwag w procesie decyzyjnym tym bardziej dokadna i waciwa bdzie decyzja. Jak ju wspomnielimy, skomputeryzowane maszyny mog obecnie sprawdza si lepiej ni ludzie, zarwno w zakresie prac fizycznych jak i umysowych. Nasze mzgi nie rwnaj si technicznie z komputerem, majcym moliwo dostpu do bilionw bitw informacji z gigantycznych baz danych, i generowania rezultatw wynikowych z prdkoci blisk prdkoci wiata. Przeniesienie procesu decyzyjnego na inteligencj maszyn jest kolejnym krokiem ewolucji spoeczestwa. Zredukuje to drastycznie bd ludzki, oraz cakowicie usunie grob uprzedze, subiektywnoci i opinii. Z powodu ogranicze naszych moliwoci czuciowych i przechowywania danych nikt na wiecie nie jest w stanie wiedzie wszystkiego. Nasze zmysy maj ograniczone moliwoci. Nasze oczy widza tylko fragment pola elektromagnetycznego... Z tego powodu logicznym jest by scedowa proces decyzyjny na maszyny, gdy one nie posiadaj wszystkich tych ogranicze. Komputery, uywane jako narzdzia, s lub bd w stanie rozwizywa problemy, ktrych ludzie nie dadz rady rozwiza po prostu z uwagi na nasze fizyczne i mentalne ograniczenia. Nie rni si to niczym od noszenia okularw. Okulary

63

s narzdziem technologicznym - rozszerzeniem czowieka, ktre pozwala osobie widzie lepiej, ni widziaaby normalnie. Cybernetyczne Maszyny to dokadnie to samo. Narzdzia rozszerzajce nasze moliwoci. Gatunek ludzki ma potn moliwo ulepszenia siebie poprzez technologiczny postp. Musimy zda sobie z tego spraw, i wykorzysta ten potencja. W Gospodarce Zasobowej ludzie nie podejmuj decyzji. Dochodz do nich poprzez uycie zaawansowanych narzdzi technologicznych, wykorzystujcych Metod Naukow. Nie ma "Republikaskiego" czy "Liberalnego" projektu samolotu... a skoro tak, to dlaczego mamy uywa tych przestarzaych wiatopogldw w dzisiejszym spoeczestwie? Kiedy zdamy sobie spraw, e spoeczestwo jako takie jest wynalazkiem technicznym, z wszystkimi jego zmiennymi, ktre niczym nie rni si od skadowych samolotu, zobaczymy, e nasze rozumienie tak zwanego rzdu rwnie powinno by czysto naukowe. "Polityka" jest przestarzaa a jej metody dziaania w duej mierze subiektywne i pozbawione podstaw naukowych. Polityka to wytwr systemu monetarnego i niedoboru. Teraz musimy razem zrobi krok w przd, przechodzc od okresu, w ktrym gwnym problemem by podzia niedoboru do miejsca, w ktrym problemem jest tworzenie i dystrybucja obfitoci. Rzd oraz koncepcja "Kraju" zostan w kocu porzucone i zastpione bardziej obiektywnym systemem globalnego zarzdzania zasobami i technologicznej organizacji. To jest system obfitoci, w ktrym koncepcja "Kraju" jak znamy nie ma podstaw bytu. Rzd rwnie stanie si Cybernetycznym Systemem, poczonym z Przemysem, a co za tym idzie odpowiedzialnym za produkcj i dystrybucj dbr, oraz za zarzdzanie zasobami i rodowiskiem. Podstawy struktury takiego "rzdu" mona wyrazi nastpujco: 1) Centralna baza danych zawierajca katalog wszystkich moliwych materiaw i wiedzy technicznej w celu innowacji i rozwizywania problemw. Jak wczeniej wspomnielimy, komputery maj obecnie moliwo katalogowania informacji i logicznego ich czenia na skal znacznie przekraczajc moliwoci czowieka. Tylko komputery mog poradzi sobie z integracj caej dostpnej wiedzy i wyprowadzi decyzj, ktra bdzie w sposb logiczny bazowaa na caej gamie dostpnych danych. Jak ju mwilimy, najbardziej efektywne decyzje to te, do ktrych dochodzi si biorc pod uwag wszystkie dostpne zmienne. Jest obecnie w naszym zasigu rozpoczcie budowy Centralnej Komputerowej Bazy Danych, zawierajcej ca znan wiedz, poczynajc od waciwoci, kombinacji i zastosowa kadego pierwiastka z tablicy okresowej, a po ca znan histori 64

technologicznej innowacji. Kiedy powstanie taki system skojarzeniowy, umoliwiajcy komputerom kontekstowe czenie wszystkich znanych dziedzin dostaniemy do rk narzdzie o moliwociach nieproporcjonalnych do czegokolwiek co obecnie znamy. Ograniczenia naszych moliwoci fizycznych i poznawczych przestan by problemem, gdy powstanie nowa metoda rozwizywania problemw i wprowadzania innowacji, ktrej podstaw bdzie interakcja z t baz danych. Mogoby to nawet mie posta prostej strony internetowej. Wprowadzaoby si problem lub zapytanie do bazy danych a ona dawaaby najlepszy moliwy wynik bazujc na aktualnym stanie wiedzy w danym czasie. Ten proces naprawd nie jest niczym innym, ni uywanie kalkulatora, z tym, e ten nowy "kalkulator" bdzie wyposaony w potny system skojarzeniowy i ogromn baz danych i bdzie potrafi nie tylko oblicza matematyczne rwnania, ale te czy ze sob fizyk, biologi, astronomi i kad inn dziedzin nauki w jedn skoncentrowan "wiadomo". Bardzo prawdopodobne, e armia Stanw Zjednoczonych ju teraz posiada podobny system i uywa go przy podejmowaniu decyzji strategicznych podczas wojen. Niezalenie od tego jednak, aby ten system mg by efektywny musi otrzymywa, w czasie rzeczywistym, informacje o stanie planety, by wiedzie, ktre zasoby mamy, a ktrych nam brakuje. To wymaga oglnowiatowego systemu sensorycznego, innymi sowy: 2) Oglnowiatowy, autonomiczny system nerwowy wyposaony w czujniki

do monitorowania rodowiska we wszystkich istotnych obszarach planety, generujcy "Elektroniczne Sprzenie Zwrotne" dotyczce zasobw, operacji i innych kwestii rodowiska naturalnego. Ten system nerwowy bdzie poczony bezporednio z Centraln Baz Danych opisan przed powyej. Ten system cay czas monitoruje wszystkie zasoby naturalne na planecie, oraz informuje o wszelkich zakceniach rodowiska naturalnego, o ktrych ludzko powinna wiedzie, jak trzsienia ziemi czy inne tego rodzaju naturalne zjawiska. Ta baza zawieraaby przegld wszystkich dostpnych surowcw, upraw rolin, personelu technicznego i naukowego, transportu, laboratoriw badawczych, kompleksw medycznych, szk etc. Tego nie da si zrobi z dnia na dzie, ale jeli zaczlibymy od konstrukcji regionalnych systemw, a z czasem poczylibymy je globalnie, mogoby to doj do skutku szybciej ni mylimy. Ten system moe informowa Centraln Baz Danych o tym, co jest dostpne, a czego brakuje, za sama Baza cay czas aktualizowaaby metody przemysowe bazujc na dynamicznej rwnowadze planety. Oczywicie pena midzynarodowa kooperacja jest jedynym sposobem, by to wszystko osign. Ten temat zostanie poruszony w Rozdziale 9.

65

3) Interdyscyplinarne Zespoy technikw nadzorujce system i ukierunkowujce badania w celu zapewnienia cigego rozwoju, wydajnoci i spoecznej ewolucji. W zoptymalizowanej wersji systemu, nie wicej ni 5% populacji byoby potrzebne do kierowania wszystkim. Im bardziej zoptymalizowana i potna staj si technologie i uywane metody tym bardziej maleje ta liczba. Oczywicie ludzie czsto pytaj "a co z demokracj"? Czy ten system jest demokracj? Jak uczestnicz w tym systemie? Czy Interdyscyplinarne Zespoy s wybierane w wyborach? W Gospodarce Zasobowej, Globalnej Ekonomii, gdzie "przemys" i "rzd" s poczone w jeden Cybernetyczny System, uywajcy najbardziej zaawansowanej bazy danych do rozwizywania problemw, oraz planetarnego systemu sensorycznego, tradycyjne koncepcje polityki, wyborw i tym podobnych nie maj podstaw i znaczenia. Cho moe to przeraa wikszo tradycyjnie mylcych ludzi, trzeba stale powtarza, e problemy w naszym yciu s czysto techniczne. Demokracja w dzisiejszym wiecie i tak jest iluzj. Zawsze bya. Ludziom wydaje si, e maj "wybr" w obecnym systemie, poniewa mog nacisn guzik na maszynie do gosowania i w ten sposb odda wadz jednej z wczeniej wyselekcjonowanych osb. Kiedy ta osoba jest ju przy wadzy opinia publiczna cakowicie traci swoj wadz. Czy gosowae na program kosmiczny? Czy gosowae na okrelon wysoko podatkw? Czy gosowae gdzie biec maj autostrady lub linie wysokiego napicia? Czy gosowae na wojn w Iraku? Nie, nie gosowae. Tradycyjna koncepcja "przedstawicielskiej demokracji" jest okrutnym artem. Gra zawsze polegaa na tym, eby kademu kolejnemu pokoleniu dawa iluzj kontroli, podczas gdy zepsute wadze na szczycie systemu monetarnego i tak robiy co chciay. Nie byo nigdy prawdziwej demokracji w adnym kraju w historii i nigdy jej nie bdzie tak dugo, jak dugo system monetarny bdzie dziaa, a niedobr na ktrym si opiera bdzie podtrzymywany. Wic jak kto miaby uczestniczy w Gospodarce Zasobowej? Przede wszystkim poprzez interakcj z Centraln Baz Danych, ktrej interface miaby najpewniej posta zaawansowanej strony internetowej, do ktrej kady miaby dostp. Ludzie wprowadzaliby do niej swoje propozycje, a ona, opierajc si na swojej bazie wiedzy historycznej oraz penej integracji wszystkich dziedzin naukowych, nastpnie analizowaaby koncepcj pod wzgldem jej naukowej i technicznej sensownoci, oraz optymalizowaaby kwesti uycia materiaw zgodnie z aktualn ich dostpnoci i rozumieniem. Jeli propozycja ma logiczny sens, a zoptymalizowane materiay konieczne do jej urzeczywistnienia s dostpne zostaje ona 66

przekazana Interdyscyplinarnym Zespoom, ktre nadzoruj implementacj propozycji w systemie. Te Zespoy bd wybierane i organizowane przez sam Centraln Baz Danych bazujc na tym, co dane osoby ju wniosy do systemu. To s wanie prawdziwe "wybory", gdzie istotne jest to, co osoba zrobia, a nie to, co mwi, e zrobi. Ponad to, jakikolwiek strach przed tradycyjn "korupcj" niemiaby podstaw, gdy nie byoby za ni nagrody. Osoby wchodzce w skad Interdyscyplinarnych Zespow nie byyby "opacane" w jakikolwiek sposb. Ich wiatopogld byby na tyle szeroki, e rozumiayby, i ich nagrod s w istocie owoce spoeczestwa jako caoci, a sam ich wkad wynikaby najzwyczajniej z chci! Cho moe si to wydawa trudne do zrozumienia dla tych, ktrzy zostali cakowicie zindoktrynowani by myle, e pienidze to jedyna moliwa "motywacja", powinno by wiadomym, e na caym wiecie, kadego dnia, miliony ludzi pracuj w charakterze wolontariuszy dla wsplnego dobra. W 1992 roku sonda Gallop pokaza, e ponad 50% dorosych Amerykanw (94 Miliony ludzi) zgosio si na ochotnika przy pracach spoecznych w rednim wymiarze 4.2 godziny tygodniowo, co cznie daje 20.5 miliarda godzin! To niesamowity triumf wsplnego ludzkiego ducha, kiedy nawet mimo chorego egoizmu generowanego przez system monetarny ludzie nadal chc pomaga innym i dawa co od siebie spoeczestwu nie oczekujc nagrody. W przyszoci ci, ktrzy zdecyduj pracowa w Cybernetycznym Systemie bd to robi dlatego, e to duma suy ludzkoci. Bd rozumie, e w ich wasnym interesie jest by ludzko ya i pracowaa wsplnie dla wyszego dobra. Nagrod w Gospodarce Zasobowej jest cigy rozwj spoeczestwa jako caoci. Sowami Margaret Mead: "Jeli si przyjrzysz to zobaczysz, e wszystko co ma dla nas jakiekolwiek znaczenie, wszystko co ucielenia nasze powicenie dla tego jak ludzkie ycie powinno wyglda, polega na jakiej formie wolontariatu." W Gospodarce Zasobowej wsppraca jest otwarta dla wszystkich poniewa wszystkie kwestie s fundamentalnie rozumiane jako techniczne. Stopie, w ktrym dana osoba udziela si w systemie jest oparty li tylko na jej edukacji i umiejtnoci rozwizywania problemw i tworzenia innowacji. Wanie dlatego rozwj edukacji jest najwaniejszy. W dzisiejszym

67

spoeczestwie opinia publiczna jest utrzymywana w stanie niedoinformowania i tak ogupiona, jak to tylko moliwe. W ten sposb rzd moe utrzyma kontrol. W Gospodarce Zasobowej celem systemu edukacji jest utworzenie jak najbardziej inteligentnych i wiadomych ludzi. Dlaczego? Bo kady moe co od siebie wnie, a przez to mie ogromny wpyw na ewolucj spoeczestwa, poprawiajc ycie wszystkich.

Podsumowanie Rozdziau 5.:

Kto podejmuje decyzje w Gospodarce Zasobowej? Nikt tego nie robi. Decyzje s wyprowadzane z uyciem Metody Naukowej wykorzystujcej komputery, ktre otrzymuj dane o rodowisku naturalnym w czasie rzeczywistym, oraz Centraln Baz Danych zawierajc ca znan wiedz techniczn, i nadzorowane przez ewoluujce Zespoy Interdyscyplinarne. Taki ukad byby nazwany Cybernetyczny Systemem Industrialnym. Koncepcja ta znacznie redukuje mylne opinie i subiektywno. Nie chcemy ludzi u wadzy. Chcemy wykorzystywa Metody Naukowe by dochodzi do najlepszych moliwych decyzji. Ostatecznie jedynymi naprawd istotnymi kwestiami dla spoeczestwa jest (1) produkcja dbr i usug dostpnych w rwnym stopniu dla wszystkich, (2) badania i edukacja majce na celu poszerzanie naszej wiedzy i rozumienia wiata oraz (3) cige monitorowanie zasobw naturalnych i atmosfery Ziemi i analizowanie tych danych pod ktem dostpnoci rodkw i ewentualnych problemw rodowiskowych, co da nam moliwo zachowania nieskazitelnego rodowiska. Bez marnotrawstwa energii i zasobw poprzez wojny i inne aspekty systemu monetarnego, moglibymy zaj si prawdziwymi zagroeniami dla ludzkoci, takimi jak nieprzewidziane zmienne w rodzaju tsunami, trzsie ziemi, chorb czy plag. Jedyne prawdziwe problemy w yciu to te, ktre s wsplne dla nas wszystkich.

Rozdzia 6: Miasta, ktre myl

Antropolodzy czsto uwaaj miasto za nasz najbardziej fundamentalny wynalazek spoeczny. Uwaa si, e pierwsze znane miasta pojawiy si okoo roku 5400 p.n.e. w staroytnej Sumerii. Od tego czasu nastpi znaczny technologiczny postp w zakresie produkcji i materiaw uywanych do tworzenia komponentw miasta, wraz z takimi zaawansowanymi ukadami jak sieci elektryczne, dystrybucja wody i tym podobne. Tym niemniej, dzisiejsze miasta, jak nowoczesne by si nie wydaway, s w istocie niesamowicie przestarzae biorc pod uwag dzisiejsz technologi i naukow innowacj.

68

Ju czas, bymy w peni wykorzystali systemowe podejcie do naszych miast. Termin "system" pochodzi od greckiego "synistanai", co oznacza "czy w cao". Systemowe podejcie do miast oznacza wic, e kady z jego 'elementw', jak domy, generatory prdu i kompleksy produkcyjne, s w zoony sposb poczone z z jego systemami 'przetwarzania', jak oczyszczanie ciekw, irygacja, dystrybucja energii, produkcja dbr i usug etc. W Gospodarce Zasobowej miasta s zaprojektowane by by moliwe elastycznymi, pozwalajc na cigy rozwj i zmiany. S zmiennymi, w peni integralnymi systemami zaprojektowanymi by ewoluowa jak ywy organizm. Innowacyjne, wielowymiarowe i bazujce na okrgu projekty miast Jacque'a Fresco uywayby najbardziej zaawansowanych materiaw i metod konstrukcji. Konieczne byoby jednak, by zacz od zera. Prby naprawienia istniejcych miast nie s warte czasu, materiaw i wysiku. Znacznie mniej problematyczne i bardziej efektywne byoby zbudowa nowe, od fundamentw, ni odnawia stare. Projekt i rozwj tych miast zakada przywrcenie i ochron rodowiska naturalnego oraz wydajne stosowanie zasobw - oszczdno energii, atwo produkcji i relatywnie niewielk potrzeb konserwacji. Wiele starych, niewydajnych miast bdzie uywane jako rdo budulca, za inne zostan zachowane w charakterze muzew. Miasto Koowe

Koowe miasto pozwala na najefektywniejsze uycie materiaw, metod transportu oraz na najwysz oglnie pojt funkcjonalno, przy zachowaniu minimalnego zuycia energii. Geometryczne, koowe rozstawienie elementw miasta jest zaprojektowane by zapewni najwyszy standard ycia w najbardziej produktywny i wydajny z moliwych sposobw. Te miasta speniaj rol rozszerzenia ludzkiej aktywnoci w penej harmonii z otaczajcym rodowiskiem. Konfiguracja miast byaby bezporedni reprezentacj tego, czemu su.

69

Przykadowo, najbardziej zewntrzny obszar miasta jest nastawiony na rekreacj na onie natury. Zawiera ogrody, parki do spacerw, jazdy na rowerze, uprawiania sportw wodnych, lub jakiejkolwiek innej aktywnoci na powietrzu. Nastpna sekcja to "pas agrokulturowy", korzystajcy z otwartych bd zamknitych (hydroponicznych) metod uprawy, by ywno moga by produkowana przez cay rok. Idc dalej do rodka mamy osiem zielonych obszarw, zapewniajcych czyst energi z odnawialnych rde dla caego miasta. Oczywicie uyte rda zaleayby od pooenia geograficznego miasta, ale zwykle byyby to technologie Geotermalne, Wiatrowe lub Soneczne, za w przypadku miast pooonych nad wod, rwnie wykorzystujce energi Fal i Pyww. Najwikszy z tych zielonych obszarw to rwnie "pas lokalowy", zawierajcy domy i mieszkania. Bd one budowane metodami zaawansowanej prefabrykacji. Dni cegie i drewnianych desek czonych ze sob kocz si. Budynki przyszoci mog by niemal jednorodn caoci. Wszystkie domy i bloki s rwnie czciowo systemami samowystarczalnymi. Przykadowo, zewntrzna powierzchnia budynku bdzie spenia rol generatorw energii z ogniw fotowoltaicznych. Domy te s niepalne, niemal bezobsugowe i nieprzepuszczalne dla wody czy innych czynnikw zewntrznych. Zjawiska powodzi, trzsie ziemi i huraganw rwnie s brane pod uwag w trakcie projektowania zgodnie z charakterystyk danego regionu. Dalej w gb miasta, za obszarem mieszkaniowym, mamy centra edukacyjne, naukowe i badawcze, oraz produkcyjne i dystrybucyjne. Zautomatyzowane systemy magazynowe integrowayby centra dystrybucyjne i fabryki w skoordynowany i wysoce wydajny sposb. Bez problemu pienidzy i ceny limity produkcji przestayby istnie. W centrum miasta mamy du kopu zawierajc Centralny System Cybernetyczny bdcy mzgiem i systemem nerwowym caego miasta. Jak ju wspominalimy, w sekcji dotyczcej "rzdu", poprzez satelity i czujniki rozmieszczone wewntrz i dookoa caego miasta, centralna kopua elektronicznie monitoruje produkcj i dystrybucj dbr, jednoczenie kontrolujc czynniki rodowiska naturalnego w systemie. Przykadowo, w kwestii pasa agrokulturowego elektroniczne sondy monitoruj i wpywaj na kondycj gleby, cznie z poziomem wody, alokacj soli odywek i innych czynnikw. Ta metoda "rodowiskowego sprzenia zwrotnego" ma zastosowanie w caym miecie. W ten sposb moe by utrzymana zbilansowana ekonomia, w ktrej nie ma zanieczyszczenia czy marnotrawstwa. Dodatkowo wewntrz centralnej kopuy znajduje si centralna orodek transportu. Wicej o tym za moment. Dookoa gwnej kopuy mamy osiem mniejszych, ktre su za centra kulturowe, jak na przykad teatry, centra konferencyjne, miejsca organizacji wystaw

70

i tym podobne. Przetwrnie odpadw i inne tego typu systemy bd zlokalizowane pod powierzchni miasta, zawsze korzystajc z najbardziej zaawansowanych metod czystej technologii. Oprcz Koowego Miasta istniej te inne projekty, jak rnorakie konfiguracje miast ldowych, bryowych, a po miasta na morzu. Kolonizacja oceanw jest prawdopodobnie kolejnym stadium w ludzkich prbach uwolnienia si od problemw, choby przeludnienia. Oceaniczne miasta powstan jako sztuczne wyspy, pywajce struktury oraz podwodne obserwatoria.

Przykadowy projekt miasta

Obudowa zewntrzna miasta

Miasto na oceanie Miasta na ziemi, jakkolwiek form przyjm, bd cile poczone w oglnowiatowym systemie. Tak jak kade z osobna posiada centraln kopu speniajc rol mzgu wraz z systemem nerwowym skadajcym si ze skomputeryzowanego systemu monitorowania

71

rodowiska przez satelity i elektroniczne sondy, tak wikszy oglnowiatowy system integruje te miasta monitorujc tym samym szersze spektrum rodowiska. Dziki temu moe kontrolowa, by w adnym miecie nie ma niedostatku jakiego materiau regulujc jednoczenie procesy zachodzce w miastach i rodowisku jako takim. Ten "rzd", jeli tak chcesz to nazwa, to miejsce, w ktrym znajduje si Centralna Baza Danych opisana wczeniej, wraz z jej systemem nerwowym rozcigajcym si na wszystkie kompleksy mieszkalne i poza nie. Poczone badawcze Miasta Koowe

Transport
Wewntrz miast we wszystkich kierunkach porusza si bd windy i ruchome schody oraz tamy transportowe. System komunikacji jest zaprojektowany specjalnie by unikn potrzeby korzystania z samochodu. Ten system moe zabra Ci do kadego miejsca w miecie. Jeli chcesz wybra si poza miasto, koleje jednotorowe, samochody, statki powietrzne pionowego startu i ldowania oraz pocigi typu Maglev mog by wykorzystane do podry kontynentalnej lub midzykontynentalnej. Lotniska oraz porty s rwnie zainstalowane wewntrz lub w pobliu miast. Warto tu wspomnie, e gwne mechanizmy transportu w naszym dzisiejszym spoeczestwie wymagaj paliw kopalnych. W przypadku samochodu, technologia akumulatorw pozwalajcych z prdkoci 160 km/h pokona ponad 320 kilometrw na jednym adowaniu istnieje, i to od lat. Niestety z powody patentw kontrolowanych przez przemys naftowy, ograniczajcy ich dostpno w celu zachowania swojego udziau w rynku, oraz ze wzgldu na polityczn presj wywoywan przez nastawiony na zysk przemys energetyczny, dostp do i opacalno tej technologii s nike. Nie ma adnego

72

powodu, innego ni z gruntu skorumpowane patrzenie przez pryzmat zysku, by kady pojazd na wiecie nie mg by cakowicie czysty i nie potrzebowa benzyny. Co do tradycyjnych samolotw to trzeba powiedzie, e technologia Maglev sprawia, i staj si przestarzae. Maglev uywa magnesw do napdu. Jest zawieszony na poduszce magnetycznej i zuywa mniej ni 2% energii zuywanej przez samoloty. Taki pocig nie ma k, wic jest w nim znacznie mniej rzeczy, ktre mog si zuy. Pocigi tego rodzaju mog podrowa zamknite w pozbawionej jakiegokolwiek tarcia tubie z prdkoci ponad 6400 kilometrw na godzin. S szybkie, czyste i wydajne zuywajc jedynie uamek energii, jakiej dzisiaj uywamy do tego samego celu.

Pocig Maglev

Styl ycia
W obecnym systemie, tradycyjna rodzina jest rozbita, gdy oboje rodzicw musi pracowa, by zapewni przetrwanie sobie i dzieciom. Ekonomia monetarna podkopuje spjno rodziny i wychowanie. Cigle obecny jest wysoki poziom stresu zwizany z rachunkami, ubezpieczeniami, edukacj, niepewnoci na rynku pracy i oglnie pojtymi kosztami ycia. W Gospodarce Zasobowej spjno rodziny zostanie przywrcona. Jak wszystko tak i kulturowe wartoci spoeczestwa jako caoci przeszyby fundamentaln zmian. Z systemem monetarnym pozostawionym za nami i wiatem pracujcym razem w celu wytworzenia obfitoci dla kadego mieszkaca planety, rodzaje aktywnoci, ktre sprawiaj nam przyjemno stan si popularniejsze, gdy poziom wolnoci bdzie nieporwnywalny z czymkolwiek, co znamy dzisiaj. Niektrzy w odpowiedzi na te moliwoci pytaj: "Wic co ludzie bd robi?" Odpowied oczywicie brzmi to, co bd chcieli. Dla wielu w dzisiejszym

73

spoeczestwie moliwoci s bardzo ograniczone poprzez trwajce uwarunkowanie przez niedobr. W systemie monetarnym sama idea "wolnoci" jest wypaczona, gdy czowiek jest tylko tak wolny, jak pozwala mu na to jego sia nabywcza. To dawi kreatywn perspektyw przez co ludzie maj bardzo ograniczony pogld na to, co jest moliwe. Na przykad, jeli rol kobiety w staroytnych czasach byo chodzenie codziennie ze swojej chaty do pobliskiego strumyka nabra wody, to prawdopodobnie czuaby niezrozumiae poczucie obowizku jeli nagle w jej domu zaoono by system kanalizacji i biecej wody. W istocie rozwj technologii moe zmieni nasz system wartoci, a skoro tak to wane jest, bymy uaktualniali go by odzwierciedla aktualne czasy. Obecnie jedn z waniejszych zmian w systemie wartoci i stylu ycia bdzie sposb w jaki ludzie myl o "wasnoci". W wikszoci rejonw wiata obecnie wasno to potna koncepcja, za ludzie czsto uzaleniaj swj status spoeczny z tym, co "posiadaj". Jak opisano wczeniej, system monetarny potrzebuje "cyklicznej konsumpcji" by funkcjonowa. To naturalnie prowadzi do potrzeby wmanipulowania ludzi w mylenie, e potrzebuj okrelonej rzeczy lub usugi. Ogromne moliwoci dawane przez dzisiejsze taktyki promocji jak nic na wiecie podtrzymuj sztuczny, materialistyczny system wartoci, ktry pociga za sob pragnienie coraz wikszej iloci dbr i usug niezalenie od ich faktycznej przydatnoci czy zastosowania. W Gospodarce Zasobowej system monetarny nie bdzie ju zanieczyszcza ludzkiego umysu za pomoc swojego narzdzia manipulacji "promocji". Nieskoczone morze billboardw, reklam w mediach, magazynw i tym podobnych nie bd ju zatruwa krajobrazu ani naszej wiadomoci. To spowoduje gigantyczn zmian w ludzkim systemie wartoci a co za tym idzie rwnie stylu ycia. Co wicej, w Gospodarce Zasobowej nie ma potrzeby istnienia wasnoci. Wasno jest kolejnym pojciem wyrastajcym z niedoboru. Ludzie musieli ciko pracowa by co mie, wic chronili t rzecz ze wzgldu na jej wartoci, liczon w iloci pracy wymaganej do jej zdobycia wraz z jej ograniczon dostpnoci. Wasno nie jest wymysem "Amerykaskim" forma ochrony. W systemie obfitoci, bez potrzeby istnienia pienidzy, pomys wasnoci staje si nieistotny. W tym systemie nikt niczego nie "posiada". Zamiast tego ludzie maj nieograniczony dostp do wszystkiego. Posiadanie to ogromne brzemi. Nikt ju nie bdzie musia mieszka 74 czy "Kapitalistycznym". Jest to prymitywny sposb mylenia wygenerowany przez niedobr. Ludzie uznaj si za wacicieli czego, gdy jest to legalna

w jednym miejscy, kady bdzie mg cay czas podrowa. Z wszystkiego, czego dana osoba bdzie potrzebowa moe bez przeszkd i restrykcji skorzysta. Nie ma sensu czegokolwiek naduywa bo nie ma ze tego korzyci. Nie ma moliwoci czegokolwiek ukra kiedy nikt tego nie posiada a, z racji braku pienidzy czy ich jakiegokolwiek odpowiednika, nie da si tego sprzeda. Sprzt gospodarstwa domowego jest pozyskiwany z centralnego systemu w kadym miecie a przedmioty rekreacyjne znajduj si zawsze niedaleko obszarw, w ktrych s najczciej uywane. Przykadowo, jeli chciaby zagra w golfa, to bdc ju na polu wybraby odpowiednie dla siebie kije z najbardziej efektywnie zaprojektowanych modeli. Skorzystaby z nich, i odoy na miejsce. Jeli chcesz zatrzyma kije, prosz bardzo - to Twoje brzemi. Ostatecznie po co kto miaby chcie transportowa, konserwowa i przechowywa kije do golfa, skoro ma do nich zawsze dostp na polu i moe spokojnie je tam zostawi? Nasze domy w dzisiejszych czasach s pene mieci, ktre trzymamy tylko z powodu wartoci jak maj przedstawia. To marnotrawstwo nie bdzie ju nigdy potrzebne. W tym modelu miasto, a w zasadzie cay wiat, jest Twoim domem. Pojazdy czy choby przedmioty suce do rozrywki zamiast sta obok Twojego fizycznego domu i zbiera kurz, s przechowywane centralnie i kady ma do nich wolny dostp, dziki czemu przedmioty s w peni wykorzystane, minimalizujc marnotrawstwo i ilo odpadw. Jeli potrzebny Ci samochd z jakiegokolwiek powodu, jest on dla Ciebie dostpny. Kiedy dojedziesz do swojego celu, satelitarny system transportu automatycznie udostpni samochd komu innemu, dziki czemu nie bdzie on bez sensu sta na parkingu marnujc czas i przestrze. W dzisiejszym spoeczestwie potrzeba posiadania wasnoci skutkuje zbdnym powielaniem produktw i bezsensownym marnotrawstwem. Nie ma adnego powodu, by kady musia posiada samochd. Wikszo jedzi nimi godzin dziennie, znacznie bardziej inteligentne byoby stworzenie uniwersalnego systemu opartego na dzieleniu si. Takie rozwizanie bardzo redukuje ilo odpadw i zwiksza wydajno wykorzystania przestrzeni.

Podsumowanie Rozdziau 6.:

75

Miasta w Gospodarce Zasobowej w peni wykorzystaj koncepcj systemow, poprzez integracj wszystkich elementw i procesw koniecznych do istnienia miasta w samowystarczaln cao tak bardzo, jak to technicznie moliwe. Musimy zacz od nowa i nie zaprzta sobie gowy pomysem "atania" starych, cakowicie przestarzaych miast. Wiele koncepcji i projektw jest moliwych. Wrd nich mamy miasta Oceaniczne, Bryowe i, naturalnie, Ldowe, jednak to koncepcja Miasta Koowego, zaprojektowanego przez Jacque'a Fresco, jest jedn z najbardziej wydajnych. Jego oparte na okrgu fragmenty operuj jako czci wikszej caoci, razem zapewniajc pen funkcjonalno miasta i pozostawiajc miejsce na cige zmiany i ulepszenia. Style ycia w Gospodarce Zasobowej bd znacznie rne od tego, co znamy dzisiaj, poniewa ludzki system wartoci si zmieni, wraz z odejciem opartego o niedobr systemu monetarnego i jego wytworw. Jedna z najbardziej wyranych i fundamentalnych zmian zajdzie w naszym postrzeganiu wasnoci. Nie bdzie ju powody by cokolwiek posiada na wasno gdy nasze mylenie, w logiczny sposb, przeniesie si z "posiadania" na "dostp". Kady na wiecie bdzie mia dostp do swoich potrzeb, gdy cay system bdzie bazowa na sprawieniu, by byo to moliwe.

Cz 4: Przezwycienie Mitologii

Rozdzia 7: Natura kontra Wychowanie

Ludzkie Zachowanie
Niektrzy ludzie analizujc podstawy Gospodarki Monetarnej stwierdzaj, e system byby trudny do utrzymania z uwagi na co, co zw "Ludzk Natur". Argumentacja polega na tym, e ludzie maj wrodzon skonno do konkurencji, chciwoci i egoizmu, a niezalenie jak dobry teoretycznie byby system zawsze znajd si "zepsuci" ludzie chccy wykorzystywa innych i szuka wadzy i dominacji. "Ludzka Natura", zdefiniowana jako "psychologiczne atrybuty ludzkoci, co do ktrych przyjmuje si, e s wsplne dla wszystkich przedstawicieli ludzkiego gatunku". Z tego te powodu okrelone psychologiczne zachowania miayby by w jaki sposb "wbudowane" w czowieka. Wyglda na to, e rodzimy si z jakim zestawem skonnoci natury psychologicznej.

76

atwo jest zrozumie skd bierze si to zaoenie. Patrzc na dotychczasow histori ludzkiego gatunku widzimy nieskoczon seri wojen, morderstw, podbojw i naduy wadzy. To jest wanie schemat, ktry zauwaamy. atwo jest wic zaoy, e musi istnie jaki wewntrzny nakaz - rodzaj "Ludzkiej Natury" lub "instynktu" - kacy nam zachowywa si w sposb, ktry powtarza si w historii. Tak zwana "skonno do przestpstwa" bya naczelnym tematem w zakresie psychologii przez bardzo dugi czas. Czy za to, e kto jest tak zwanym "kryminalist" odpowiada jaki gen, czy moe to rodowisko, w ktrym dana osoba dorasta determinuje ten fakt? To kwestia stara jak wiat, co jest waniejsze, "Natura kontra Wychowanie". Przede wszystkim musimy okreli czym dokadnie jest przestpstwo? Jak klasyfikujemy rne, wynalezione przez czowieka i zmieniajce si w czasie, dewiacje w zachowaniu? Caa koncepcja przestpczoci jest tymczasowa i zaley od systemu wartoci danej kultury i jej koncepcji moralnoci. Nie tak dawno, bo okoo 600 lat temu Aztekowie masowo powicali ludzi swoim bogom, zabijajc czasem dziesitki tysicy osb na raz. Czy to byo przestpstwo? Dla nas, by moe, ale dla nich by to akceptowany spoecznie zwyczaj. A co z caymi pokoleniami akceptujcymi niewolnictwo? W dzisiejszym spoeczestwie nielegalne jest wizienie kogo i nakazywanie mu pracy bez zapaty. Czy przestpc jest kto, kto ukradnie jedzenie, by nakarmi swoj godujc rodzin? Wikszo psychologw i genetykw behawioralnych w dzisiejszych czasach prbuje odnie si do tej subiektywnoci kulturowej poprzez zmniejszenie zakresu tego, co nazywaj "skonnociami przestpczymi" do zachowa antyspoecznych, impulsywnych i agresywnych... niezalenie jak szerokie i i otwarte na interpretacje by te charakterystyki nie byy. Kataloguj rwnie i badaj tak zwane "zaburzenia osobowoci" jak osobowo borderline, schizofrenia czy obsesje. Teraz, pomys, e geny s przyczyn tak zwanych przestpczych zachowa zosta spopularyzowany na pocztku IXX wieku. Nawet Eugenika, operacje polegajce na sterylizacji, miay miejsce w celu "pozbycia si ze spoeczestwa kryminalistw, idiotw, imbecyli i gwacicieli". Tym niemniej, obecnie genetycy behawioralni przyznaj, e nikt nigdy nie znalaz "genu przestpcy". Zamiast tego ich praca obecnie zdaje si skania w kierunku interakcji neurochemicznych substancji w mzgu, oraz bada i obserwacji rodziny, blinit i adopcji.

77

Dziki obserwacjom mamy teraz wietnie udokumentowane dowody, e rodzina i Badania Blinit Dorastajcych Razem s marn metod badawcz w zakresie genetyki behawioralnej. Te metody s skaone czynnikami rodowiskowymi, gdy czonkowie jednej rodziny dziel wsplne rodowisko. Badania blinit rozdzielonych s jednak wyranie lepsza metod, gdy czynniki rodowiska s przynajmniej odpowiednio rne od wyjciowego rodowiska rodziny. Obecnie najczciej cytowane dla wsparcia teorii genetycznego rda zaburze osobowoci i skonnoci do okrelonych zachowa s wanie Badania Blinit Dorastajcych Oddzielnie. Cho badania Blinit Dorastajcych Oddzielnie istotnie zdaj si eliminowa problem wpyww wsplnego rodowiska w kwestii wzorcw rodzinnych, to jednak nie rozwizuje faktu, e oboje blinit dorasta w zblionych warunkach spoecznych, ekonomicznych i kulturowych. Przykadowo, jednym z najsynniejszych bada Blinit Dorastajcych Oddzielnie jest to nazywane "Minnesota Study", czyli "Badania z Minnesoty". Trzysta czterdzieci osiem par blinit byo badanych na Uniwersytecie Minnesoty, za najgoniejszy przypadek, ktry najczciej cytuj obrocy teorii genetycznych przyczyn ludzkiego zachowania jest znany jako "Blinita Jim". Jim Lewis i Jim Springer zostali rozdzieleni cztery tygodnie po narodzinach w 1940 roku i dorastali w odlegoci 72 kilometrw od siebie w stanie Ohio, po czym zostali poczeni w 1979 roku. Badania tych dwch, identycznych blinit day nastpujce rezultaty: - Obaj mieli on o imieniu Betty i byli rozwiedzeni z kobiet o imieniu Linda. - Jeden z nich nazwa swojego pierwszego syna James Alan, drugi za nazwa swojego pierwszego syna James Allan - Obaj bliniacy mieli adoptowanego brata o imieniu Larry. - Obaj nazwali swojego psa "Toy" (eng. "Zabawka") - Obaj mieli za sob jaki trening w subach mundurowych i kiedy pracowali na p etatu jako zastpca Szeryfa w Ohio. - Obaj radzili sobie sabo z pisaniem, a dobrze z matematyk. - Obaj zajmowali si stolarstwem i rysunkiem technicznym.

78

Po pierwsze niech bdzie jasne, e obaj Jimowie dorastali zaledwie 72 kilometry od siebie w tym samym stanie, Ohio. Biorc pod uwag niewielk odlego i oglnie pojt kultur regionu mona bezpiecznie zaoy, e obaj byli wystawieni na podobne wartoci i tradycje. Kulturalnie, Ohio jako cao reprezentuje znikom rnorodno w porwnaniu do innych stanw. 86% mieszkacw jest biaych, a 83% to Chrzecijanie. To wane poniewa im mniejsz rnorodno kulturow ma dany region tym wicej uniwersalnych wpyww rodowiskowych. Kolejn istotn spraw, ktrej autor niniejszego teksty nie moe przeanalizowa z racji braku odpowiednich danych jest pytanie o kulturaln dyspozycj rodzicw. Jeli rodzice obu Jimw byli rwnie rodowitymi mieszkacami regionu Ohio to tym bardziej prawdopodobne jest, e obaj bliniacy byli wystawieni na podobne wpywy kulturowe i wzorce zachowa. Co do maestwa z kobiet o imieniu Betty i rozwodu z kobiet o imieniu Linda wane jest, e z tysica najpopularniejszych imion eskich w Ameryce Linda jest na miejscu 3., a Betty na 14. Jest to uderzajce, biorc pod uwag ilo istniejcych imion, i wskazuje na due prawdopodobiestwo zbiegu okolicznoci. Co do imion "James Alan" i "James Allan", najbardziej popularnym imieniem mskim w Stanach jest... James! W kwestii drugich imion Allan i Alan potrzeba by wicej bada co popularnoci i kulturowych wpyww tych imion w regionie Ohio, gdzie obaj yli. Jeli chodzi o "Obaj bliniacy mieli adoptowanego brata o imieniu Larry", jest raczej dziwne, e taki zapis pojawia si w raporcie z tych bada. Ostatecznie decyzja co do imion nadawanych potomstwu pochodzi od rodzicw, a nie dzieci. Ten punkt nie ma nic wsplnego z "Blinitami Jim", natomiast dowodzi jak silne kulturowe podobiestwa byy pomidzy rodzicami. Jeli kady z rodzicw mia potrzeb nazwa swojego syna Larry to moe to sugerowa, e rodzice byli bardzo podobni kulturowo. A skoro tak, to ich wpyw na obu Jimw rwnie by bardzo zbliony. Dalej mamy psy, nazwane "Toy". C, cho Toy nie jest popularnym imieniem dla psa, najwaniejsze jest wiedzie skd takie imi si wzio. Kto musia je zasugerowa obu Jimom, bo tylko w ten sposb mogli si dowiedzie, e takie imi istnieje. Przyczyny wyboru tego imienia mog by wielorakie i logicznie wyprowadzone ze rodowiska. Przykadowo - niemal kady domowy pies ma zabawki (po angielsku "Toy"), ktre kupuj jego waciciele. Pojawienie si imienia "Toy" mogo wzi si z bdnego przyporzdkowania, gdy mody Jim sysza, jak jego rodzice nazywaj zabawk bawic si z psem. S udokumentowane przypadki, kiedy matka mwia, do uczcego si mwi dziecka, co w rodzaju "tata przyszed" informujc

79

je o powrocie ojca. Dziecko syszc te sowa automatycznie czyo je w kocu z wejciem ojca do domu. Niektre dzieci jednak myliy pojcia, przyporzdkowujc ojca do sowa "przyszed" zamiast do sowa "tata". W efekcie tej pomyki pytay pniej "kiedy przyszed wrci do domu?". Innymi sowy, angielskie sowo oznaczajce zabawk mogo by efektem przedefiniowania sowa poprzez jego niewaciwe przyporzdkowanie do obiektu. W przypadku Jimw nie mamy do informacji by wiedzie, czy imi "Toy" jest uwarunkowane genetycznie czy rodowiskowo, jednak logika wskazuje raczej na rodowisko. Nie jest celem tego dokumentu pene uargumentowanie braku wiarygodnoci Bada Blinit. Chodzi o to by pokaza, e czynniki kulturowe wewntrz spoeczestwa s tak samo silne, jak kade inne. Blinita Jim dorastali w podobnej okolicy i byli wystawieni na podobny system wartoci i czynniki rodowiska. Biorc ten fakt pod uwag trzeba dogbnie przeanalizowa kulturowe czynniki majce wpyw na wynik bada. Ostatecznie, cho Badania Blinit s wielce szanowane wykazuj te sabo w rozumieniu podstawowych mechanizmw przyczynowoci. Nie oznacza to jednak, e geny nie maj silnego wpywu na nasze ycie. Trzeba natomiast rozway ich prawdziwe znacznie i efekt jaki daj w poczeniu z kultur. Wikszo zgodzi si, e fizyczne atrybuty kadego z nas, jak kolor oczu, wzrost i niektre alergie maj podoe genetyczne, wielu nie zdaje sobie sprawy z wpywu jaki te czynniki maj na ksztatowanie rodowiska danej osoby. Dajmy na to, e mamy dwch identycznych bliniakw rozdzielonych zaraz po urodzeniu. Obaj maj genetyczn predyspozycj do wzrostu przekraczajcego 2 metry, wysoki metabolizm zapewniajcy szczup budow ciaa oraz wysok koordynacj wzrokowo ruchow. Powiedzmy, e obaj zostaj adoptowani przez amerykaskie rodziny z klasy redniej mieszkajce na terenach podmiejskich. Obaj dorastaj w tradycyjnym amerykaskim rodowisku, co warunkuje rwnie ich potencjaln aktywno w sporcie. Poniewa, z racji posiadanych genw, obaj s wysocy i maj dobr koordynacj najpewniej bd dobrze radzi sobie w sportach, a poniewa w Ameryce gwne sporty to koszykwka i football amerykaski, jest dua szansa, e bd gra w jeden z nich. Biorc pod uwag ich budow ciaa i wzrost skoni si raczej w kierunku koszykwki. Jeli popr ich w tym ich rodziny i znajomi to by moe obaj wyrosn na profesjonalnych koszykarzy. Czy granie w koszykwk jest genetycznie uwarunkowane? Nie w sensie, ktry sugerowaliby niektrzy genetycy behawioralni. Faktem jest, e predyspozycje do grania w koszykwk wziy si z genetycznie uwarunkowanych waciwoci fizycznych, ale w rwnym stopniu 80

ze rodowiskowo uwarunkowanych czynnikw kultury i tradycji. Nie ma dowodw, e geny tworz koszykarza. To troch jak z badaniami, ktre szukaj genu powodujcego, e kto pali, albo e zostaje Republikaninem... to raczej absurd. Istotne tutaj genetyczne czynniki ksztatuj cechy fizyczne, nie behawioralne. Neurochemiczne substancje to kolejny przykad fizycznych czynnikw wpywajcych na zachowanie. Serotonina przykadowo, zostaa powizana z tak zwanym "antyspoecznym zachowaniem". Niski jej poziom moe podobno wywoa impulsywno i agresj. I niech tak bdzie, ale Neurochemiczne substancje nie mog pokierowa zachowaniem osoby w konkretny sposb. Jak kady inny czynnik fizyczny, tworz one jedynie okrelone tendencje. Cho istnieje oczywicie genetyczna podstawa okrelonych waciwoci tych substancji, ktra moe by dziedziczna i tworzy tak zwane "zaburzenia osobowoci" biorce si z braku rwnowagi chemicznej, to jednak neurochemiczne tendencje nie daj instrukcji jak je zamanifestowa. Innymi sowy, zachowanie jakie moe bra si z interakcji tych chemikaliw moe by bardzo rne. Kto moe powiedzie, e osoba pozbawiona tej chemicznej rwnowagi moe "zdenerwowa si" atwiej ni reszta populacji. I cho to dostarcza jakich informacji, nie mwi nam jak objawi si takie zachowanie. To rodowisko determinuje ksztat tego zachowania lub jego brak. Nie ma naukowych dowodw, ktre mwiyby jednoznacznie, e jakiekolwiek nasze zachowanie bierze si wycznie z genw. Zachowania, ktre ludzie zwykle okrelaj mianem "instynktu" lub "ludzkiej natury" w istocie mona przeledzi na poziomie wpyww rodowiskowych. Okrelenie "ludzka natura" jest w duej mierze mitem. Bierze si z prymitywnych religijnych zaoe, e ludzie s albo "dobrzy" albo "li". Prby znalezienia genu powodujcego bardzo konkretne zachowanie jest zasadniczo przesdem. Jak mwienie, e kto jest "optany przez demony" kontrolujce jego zachowanie. Prawda jest taka, e cho neurochemiczne substancje i fizyczne atrybuty okrelaj pewne tendencje co do ludzkich zachowa i miejsca w spoeczestwie, to jednak dopiero rodowisko tak naprawd tworzy zachowanie. Nie ma staej, z gry ustalonej "ludzkiej natury". Nasze systemy wartoci, metody dziaania i zachowania wynikaj z naszych dowiadcze. Jak napisalimy wczeniej, badania "Merva-Fowles" przeprowadzone na Uniwersytecie Utah w latach '90-tych ujawniy silny zwizek midzy bezrobociem a przestpstwem. Ich wyniki pokazuj, e jeden procent wzrostu bezrobocia da:

81

6.7% wzrostu iloci morderstw 3.4% wzrostu iloci brutalnych napadw 2.4% wzrostu iloci kradziey Ponadto okazao si, e u tych, ktrzy zostali niedawno zwolnieni wzrosa zachorowalno. Badania wskazuj, e 1% wzrostu bezrobocia da: 5.6% wzrostu iloci mierci na atak serca 3.1% wzrostu iloci mierci w wyniku udaru Biorc pod uwag stopie bezrobocia w latach 1990-1992 oznacza to 35307 wicej mierci z powodu ataku serca i 2771 wicej udarw ze skutkiem miertelnym. Dodatkowo odkryto, e bezrobotni byli bardziej naraeni na wysoki poziom stresu, alkoholizm, palenie, depresj i spoywanie niezdrowych posikw. Te badania pokazuj jak cierpienie i agresja mog by wynikiem degeneracji rodowiska i jak silnie ksztatuje ono nasze zachowanie i system wartoci. Jeli kto znajduje si na krawdzi to zrobi wszystko, co bdzie trzeba, eby utrzyma si przy yciu. Czy to sprawia, e jest "przestpc"? Nie koniecznie. Podsumowujc, nasze zachowanie bazuje na tym, czego si nauczymy, wraz ze wszystkim, z czym musimy sobie radzi chcc przetrwa. Nasze geny nie mwi nam jak mamy faktycznie funkcjonowa - tego si uczymy. Uraony czowiek, ktry wyciga bro i strzela do drugiego musia, w ktrym momencie swojego ycia, nauczy si czym jest pistolet i jak pocign za spust. Nie mwic ju o tym, e musia nauczy si co uzna za "obraz". Kadego sowo na tej stronie autor nauczy si, w taki czy inny sposb. Kada koncepcja jest zbiorem dowiadcze. Wszystko co skada si na nasze myli dotaro do nas poprzez rodowisko. Osoba urodzona w danej kulturze wchonie wartoci, tradycje, a co za tym idzie, rwnie zachowania charakterystyczne dla tej kultury. Chiskie dziecko zabrane zaraz po urodzeniu i wychowane przez brytyjsk rodzin w Anglii bdzie mwio po angielsku, i bdzie reprezentowa wszystkie aspekty brytyjskiej kultury. Wracajc do tematu, jeli chodzi o ludzi, ktrzy twierdz, e Ekonomia Zasobowa nie bdzie dziaa z uwagi na "despotyczne waciwoci ludzkiej natury", to musz oni wiedzie, e kada osoba, ktra kiedykolwiek oszukaa inn musiaa mie do tego motywacj.

82

Tej motywacji musiaa si za nauczy. Z tego te powodu naszym celem powinna by eliminacja motywacji lub warunkw sprzyjajcych powstawaniu spoecznie nieodpowiedniego zachowania. W dzisiejszym spoeczestwie wikszo podstawowych uwarunkowa dla niewaciwego zachowania bierze si z Systemu Monetarnego. Jak pokazalimy wczeniej, System Monetarny bazuje na korupcji, niedoborze i nietrwaoci. Tak zwana przyzwoito nie moe istnie w wiecie konkurencji, braku rwnowagi, biedy i deprawacji. Despotyczne zachowanie, ktre przejawia si dzisiaj w spoeczestwie nie jest wbudowane w nasze geny. Jest skutkiem lat warunkowania w niedoborze i konkurencji. Hierarchia, chciwo, konkurencja i dominacja s objawami. Kiedy spojrzysz na krlestwo zwierzt zwykle zobaczysz te same objawy. Wielu powie, e to instynkt kae zwierztom zachowywa si w ten sposb, i e ludzie te go posiadaj. Cho to mylenie wydaje si logiczne, nie bierze ono pod uwag niedoboru istniejcego w krlestwie zwierzt. Kiedy wszystkiego jest za mao to najbardziej agresywne zwierzta staj na szczycie hierarchii, podczas gdy reszta konkuruje ze sob w sposb, ktry mona by okreli chciwym. Profesor neurologii w Stanford, Robert Sapolsky, spdzi 30 lat osobicie badajc stado pawianw we wschodniej Afryce. W stadzie istniaa taka sama spoeczna hierarchia, konkurencja i dominacja, jak obserwujemy u ludzi. Co ciekawego stao si jednak po okoo 10 latach bada. Stado dopada choroba, ktra zabia samce alfa pozostawiajc tylko podrzdne samce z samicami. To wydarzenie cakowicie zmienio natur spoeczn stada. aden z pozostaych pawianw nie obj stanowiska na czele grupy. Hierarchia w zasadzie przestaa istnie a ilo zachowa agresywnych stada drastycznie. Co wicej, ten stan utrzymuje si po 20 kolejnych latach. Nawet kiedy nowe samce doczaj do grupy, przystosowanie swojego, pocztkowo agresywnego i typowo konkurencyjnego, zachowania do nowych, zrwnowaonych zachowa stada, zajmuje im okoo 6 miesicy. Cho badania pozostawiaj wiele pyta udaje im si pokaza, e zmiany w zachowaniu wynikaj ze zmian w rodowisku. Mylenie, e ludzkie spoeczestwo jest zamknite w jakim wizieniu "instynktu" i "ludzkiej natury" nie ma podstaw. Nawet jeli mamy "predyspozycje" do okrelonych zachowa w celu zapewnienia sobie przetrwania, to jednak dopiero rodowisko ustala konkretne zachowania.

83

Sowami profesora epidemiologii Sir Micheala Marmota z wypowiedzi o badaniach pawianw: "Myl, e tym, czego nauczylimy si z bada nad naczelnymi jest fakt, i warunki w jakich yjemy s absolutnie krytyczne dla naszego zdrowia. Myl, e prbujemy stworzy lepsze spoeczestwo. Aby stworzy spoeczestwo, w ktrym warunki s odpowiednie, by ludzie rozkwitali musimy stworzy takie, ktre bdzie promowa ludzki rozwj" Dr. Sapolsky dodaje: "Jedn z rzeczy, ktrych nauczyy nas pawiany jest to, e jeli one, w jednym pokoleniu, potrafi przeksztaci to, co nam si wydaje by podrcznikowym przykadem systemu spoecznego "wyrytego w kamieniu"... to my nie mamy najmniejszej wymwki pozwalajcej nam twierdzi, e w ludzkim systemie spoecznym jest cokolwiek nieuniknionego". W Gospodarce Zasobowej celem jest rwno, wolno i obfito. Jeli uda nam si stworzy te czynniki rodowiskowe to nasz system spoeczny wyewoluuje ze zdegenerowanych, skorumpowanych i egocentrycznych wzorcw, ktre widzimy dzisiaj.

System Prawny
Kiedy przychodzi do ludzkich zachowa dzisiejsze spoeczestwo prbuje kontrolowa same siebie uywajc grb w formie praw. Prawa istniej by kontrolowa ludzi. S "atami", ktre nie zagbiaj si w pierwotne przyczyny danego zachowania. Jeli kto kradnie, bardzo mao uwagi powica si przyczynie takiego stanu rzeczy. Zamiast zastanowi si nad przyczynami spoeczestwo idzie po najmniejszej linii oporu i usuwa "przestpc" z widoku z pomoc wizie. W 2007 roku ponad 9 milionw ludzi na caym wiecie siedziao w wizieniach. Stany Zjednoczone przewodz w statystykach, majc najwiksz populacj wizie na caym wiecie. To wszystko jest po prostu smutne. rdem tak zwanych przestpstw jest w rzeczywistoci samo spoeczestwo. Nie ma czego takiego jak "przestpca". Jak wielokrotnie tu przytaczano, zepsucie w Systemie Monetarnym wynika stricte z jego konstrukcji. Jak pokazuj badania Merva Fowles zaprezentowane wczeniej istnieje bezporednia korelacja midzy socjoekonomicznymi okolicznociami

84

spoecznie

destruktywnym

zachowaniem.

Wikszo

winiw

wywodzi

si

ze zdegradowanych obszarw spoecznych. Prawa to bandae. Zamiast polega na wypaczonym systemie, stosujcym kary i wizienia niejako po szkodzie, musimy zaj si niedostatkami w spoeczestwie, ktre prowadz do destruktywnych zachowa - bied, niedoywieniem, bezdomnoci, brakiem rodkw do ycia, zepsut edukacj, stresem, zaniedbywaniem opieki nad dziemi i tak dalej. Jeli chcemy zmieni ludzkie zachowanie musimy najpierw zmieni warunki spoeczne. Chcemy zaprojektowa rozwizanie wad systemu. Projektujemy brak koniecznoci istnienia spisanych praw i proklamacji. Prawa s produktem ubocznym niedoboru. Nie powinno si stawia znakw ograniczenia prdkoci do 90 km/h dla bezpieczestwa. Powinno si technicznie zaprojektowa system tak, by by bezpieczny i by ludzki bd nie mg si wydarzy. Jeli nie chcesz, by ludzie kradli to musisz upewni si, e wszystko co bdzie im potrzebne jest dla nich dostpne, bez potrzeby podporzdkowywania si czy konkurencji. Z nasz dzisiejsz technologi mamy moliwo stworzy system spoeczny, ktry pozwoli wszystkim ludziom mie dostp do czegokolwiek, czego potrzebuj w yciu. Bez cen, dugw czy pracy. To silnie wpynie na sposb, w jaki ludzie traktuj si na wzajem i oddziauj na siebie w spoeczestwie. Nastpiby ogromny spadek przestpczoci, gdy wikszo przestpstw ma podoe w pienidzach. Oczywicie nie chodzi o to, e z dnia na dzie znikn wszystkie negatywne czy destruktywne zachowania. Zazdro i inne zjawiska zwizane z poczuciem wasnej wartoci czy pewnoci siebie bd nadal sprawia problemy. Tym niemniej, z tymi, ktrzy popeniaj czyny spoecznie destruktywne bdziemy obchodzi si znacznie bardziej humanitarnie i konstruktywnie. Jeli seryjny zabjca zostanie zapany bdzie traktowany nie jak przestpca, ale jak chory pacjent. Spoeczestwo bdzie rozumie, e ludzie s produktem swojego otoczenia i zamiast zamyka osob w zimnej, betonowej celi, naukowcy spoeczni bd bada kulturowe przyczyny, ktre stworzyy seryjnego morderc i wska te warunki, ktre trzeba zmieni.

Podsumowanie Rozdziau 7.:

Ludzkie zachowanie jest produktem rodowiska. Genetyczne czynniki, ktre manifestuj si poprzez cechy fizjologiczne mog jedynie stworzy skonnoci do okrelonych reakcji. Z tego te powodu, widzc w spoeczestwie wzorce okrelonych, negatywnych zachowa, powinnimy przyjrze si naszemu rodowisku by zidentyfikowa skd si one wziy. 85

System prawny wypacza dzisiejsze spoeczestwo, gdy nie bierze pod uwag rodowiskowych czynnikw, jakie wpyway na rzekomego "przestpc". W Gospodarce Zasobowej, gdzie niedobr i problemy z zapewnieniem sobie bytu s celowo redukowane poprzez nowoczesn technologi, zachowania w spoeczestwie zmieni si radykalnie. Na lepsze.

Rozdzia 8: Funkcjonalna Duchowo

Ludzie pragn odpowiedzi, std poprzez wieki, kreowali wyjanienia dla rnych zjawisk. Wraz z rozwojem spoeczestwa nasze narzdzia do badania wiata rwnie si rozwiny, a co za tym idzie nasze rozumienie zmieniao si zalenie od nowych odkry. Wiedza jest zmiennym fenomenem, tak samo jak wszystko inne w naturze. Dlatego wanie niezwykle wane jest, bymy byli mentalnie i emocjonalnie przygotowani na to, e nasze tradycyjne wierzenia mog straci na znaczeniu. Dla niektrych jest to bardzo trudny proces z powodu emocjonalnego przywizania, ktre wytworzyo si z czasem wok okrelonych wierze. Religia jest bardzo wyranym przykadem tego typu ideologicznego przywizania. Zinstytucjonalizowana Religia zdaje si lee u podstaw cigego niezrozumienia wielu aspektw i procesw ycia. Przykadowo, prezentuje ona wiatopogld, ktry czsto stawia czowieka na innym poziomie, ni pozostae elementy natury. To "duchowe ego" doprowadzao wielokrotnie do wielopokoleniowych konfliktw nie tylko midzy ludmi, ale przede wszystkim midzy nami a rodowiskiem. Czas mija, i Nauka zdoaa pokaza, e czowiek jest wystawiony na te same siy, co wszystko inne w naturze. Nauczylimy si, e wszyscy jestemy zbudowani z atomw, tak samo jak drzewa, ptaki i wszystkie inne formy ycia. Nauczylimy si, e nie moemy przey bez okrelonych elementw natury... potrzebujemy czystego powietrza by oddycha, poywienia by je, energii ze soca i tak dalej. Rozumiejc t symbiotyczn zaleno ycia widzimy, e kiedy mowa o "powizaniach", nasz zwizek z planet i natur jest najbardziej fundamentalnym i istotnym. Medium przez ktre si to objawia jest Nauka, poniewa to wanie Metody Naukowe pozwoliy nam zobaczy te naturalne procesy, dziki czemu lepiej rozumiemy jakie jest nasze "miejsce" w systemie ycia jako caoci.

Religijny Idea
Niemal wszystkie religie wiata mwi o okrelonych ideaach:

86

Chrzecijastwo: "Nie czy bliniemu co Tobie nie mie" Buddyzm: "Stawiajc si w pooeniu innych, nie powinno si ani zabija, ani powodowa do zabijania." Konfucjanizm: "Nie czy innym, czego dla siebie nie pragniesz" Hinduizm: "Nikt nie powinien czyni innym tego, co uwaa za krzywdzce dla siebie" # tumaczenie niezweryfikowane Islam: "Nie krzywdcie nikogo, a nikt was nie skrzywdzi" Judaizm: "Przybysza, ktry si osiedli wrd was, bdziecie uwaa za obywatela. Bdziesz go miowa jak siebie samego" Taoizm: "Traktuj zysk bliniego jak swj wasny, a jego strat jako swoj wasn" tumaczenie niezweryfikowane Mimo istnienia tych poj, wystarczy jeden rzut oka na nasze spoeczestwo by zastanowi si, dlaczego idea bezwarunkowego szacunku dla innych ludzi nigdy si nie ukorzeni. Posta zwana Jezusem powiedziaa: "Kochaj bliniego swego jak siebie samego". Ale jak? Jak moe zaistnie spoeczestwo, w ktrym ludzie yj w harmonii, wspdziaajc dla wsplnego dobra tak, jak gosz to religijne idee? Odpowied brzmi: To do nas naley zaprojektowanie i wdroenie systemu, ktry umoliwi rozkwit humanitarnych ideaw. Dzisiejsze egoistyczne, zorientowane na pienidze spoeczestwo tworzy rodowisko, ktre odrzuca bezwarunkow mio do innych. System bazuje na wykorzystywaniu innych w celu zachowania wasnego ycia, a co za tym idzie nigdy nie pozwoli, by wiat by harmonijny i zrwnowaony.

87

Prawda jest taka, e powinnimy przesta si modli, przesta wypowiada yczenia i lepo powtarza nasze rzekome humanistyczne i religijne ideay i zacz wprowadza je w ycie!

atwo Powiedzie
Ekonomia Zasobowa wprowadza w ycie wszystko, o czym wielcy religijni i filozoficzni nauczyciele mwili od zawsze w kwestii traktowania innych ludzi jak rwnych sobie i wsplnej pracy przy oboplnym szacunki i w harmonii. Uycie nauki i naukowych metod, czsto uwaanych za zimne i bezduszne, tak naprawd jest jednym z najbardziej fundamentalnych duchowych odkry jakie kiedykolwiek byy naszym udziaem. W przeciwiestwie do tych, ktrzy w nieskoczono mwi o pokoju, mioci i harmonii pomidzy mieszkacami ziemi, nauka moe naprawd sprawi, by to wszystko stao si faktem. Nie ma nic bardziej troskliwego i opiekuczego ni Metody Naukowe, poniewa ich wyniki dowiody, e s nieskoczenie poyteczne dla caej ludzkoci. Wielu patrzy na Matk Teres i jej bezinteresowno z wielkim szacunkiem, podczas gdy niewielu widzi Aleksandra Fleminga, wynalazc Penicyliny, w tak samo romantycznym wietle. Penicylina ocalia wicej osb w historii ni jakakolwiek miosierna idea czy dobroczynna organizacja. Sk w tym, e nauka i technologia to bosko w dziaaniu.

Podsumowanie Rozdziau 8.:

Czas ju przesta wychwala i przekazywa sobie te wszystkie duchowe wartoci, ktre religijni i wieccy filozofowie omawiali przez wieki i wreszcie zastosowa je w praktyce. Cho jest nieskoczenie wiele naukowych i zabobonnych opinii dotyczcych tego kim jestemy i skd si wzilimy, najwaniejsze dla nas problemy s tu i teraz. W obliczu ogromnego cierpienia i niepewnej przyszoci ludzkiej razy martwienie si o to, czy Bg stworzy wszechwiat... albo czy zostalimy stworzeni przez kosmitw... albo nawet czy jestemy produktem ewolucji materii midzygwiezdnej jest nieistotne. Wielki Wybuch czy nie, nie zmienia to problemw, ktre mamy teraz. Nie moemy czeka na jak bosk interwencj albo "wielkiego czowieka", ktry nas poprowadzi. Musimy zda sobie spraw, e jestemy pozostawieni sami sobie na tej planecie i tylko od nas zaley czy wiat zmieni si na lepsze. Nauka jest narzdziem tej uytkowej duchowoci i jeli zaczniemy z niej korzysta dla ulepszenia cywilizacji, to moemy osign duchowe cele, ktrych szukamy od czasw antyku.

88

Cz 5: Udzia

Rozdzia 9: Ruch
Ruch Zeitgeist nie jest ruchem politycznym. Nie rozpoznaje narodw, rzdw, ras, religii, wyzna czy klas. Rozumiemy, e s to przestarzae i sztuczne rnice, ktre z pewnoci nie pomagaj w rozwijaniu prawdziwego potencjau ludzkiej wsppracy. Ich podstaw jest podzia i stratyfikacja, zamiast rwnoci i jednoci, ktre s naszym celem. Cho trzeba zrozumie, e wszystko w naszym yciu podlega naturalnemu rozwojowi, musimy zda sobie rwnie spraw, e ludzie potrafi drastycznie spowolni i sparaliowa postp, poprzez uywanie struktur spoecznych, ktre s przestarzae, dogmatyczne i z tego powodu niezgodne z natur. wiat jaki widzimy obecnie, peen wojen, korupcji, elityzmu, zanieczyszcze, epidemii, amania ludzkich praw, nierwnoci i przestpstw jest rezultatem tego paraliu. Ten ruch polega na wiadomoci i popieraniu pynnego, ewolucyjnego rozwoju osobistego, spoecznego, technologicznego i duchowego. Pokazuje, e ludzki gatunek jest na naturalnej drodze do zjednoczenia, ktra wynika ze wsplnego zrozumienia najbardziej fundamentalnych odkry dotyczcych tego, jak funkcjonuje natura i jak my, ludzie, wpisujemy si w/jestemy czci uniwersalnego rozwoju zwanego yciem. Cho ta droga istnieje jest niestety trudna lub niezauwaalna dla wikszoci ludzi, ktrzy nadal uczestnicz w podtrzymywaniu przestarzaego, a co za tym idzie degeneracyjnego modelu dziaania i wsppracy. Wanie t intelektualn niestosowno ten Ruch ma nadziej przezwyciy poprzez edukacj i akcje spoeczne. Celem jest skorygowanie naszego spoeczestwa zgodnie z dzisiejsz wiedz na wszystkich moliwych poziomach, nie tylko tworzc wiadomo spoecznych i technologicznych moliwoci, o ktrych wielu zostao uwarunkowanych jakoby s "niemoliwe" lub przeciwko "ludzkiej naturze", ale te by dostarczy rodkw do przezwycienia tych elementw struktury spoecznej, ktre utrwalaj te przestarzae systemy.

Wprowadzanie Zmian
By tego wszystkiego dokona musimy najpierw pokaza perspektywy, jakie mamy przed sob. Obecnie, technologia jest w stanie uwolni ludzi od bezcelowych zada, ktre dawi 89

nas cigle za spraw opartego na ludzkiej pracy systemu monetarnego. Nieakceptowalne jest, by ta sytuacja trwaa. Waciwie fakt, e technologii nie pozwala si rozkwita dla dobra ludzkoci wie si z problematyk praw obywatelskich w pewnym stopniu. Ju czas, ebymy zapomnieli o rnicach i zaczli wspdziaa dla dobra naszego gatunku. Wszyscy potrzebujemy jedzenia, powietrza, wody i tym podobnych, wszyscy chcemy wolnoci i szczcia. Jedynym sposobem na osignicie tego wszystkiego jest wsplne porzucenie obecnie przestarzaego systemu spoecznego. Oczywicie atwiej jest powiedzie, ni zrobi, gdy to ci ludzie, ktrzy s najbardziej paczeni przez obecny system kieruj naszym wiatem. Ich oparty na elityzmie wartoci jest cay czas podbudowywany przez materialne korzyci, jakie przynosi im ich biznesowa i polityczna korupcja. Tym niemniej, powinnimy im wspczu. Sowami Ghandiego: "Nie czuj nienawici do swoich oprawcw. Potrzebuj by ich wyzwoli dokadnie tak, jak Ty". Prawda jest taka, e tradycyjna droga politycznej aktywnoci nie przyniesie rezultatw. Establishment sta si zbyt skuteczny w kontrolowaniu tradycyjnie pojmowanej rnicy pogldw. Zamiast tego, droga wiedzie poprzez stworzenie najbardziej podstawowej wiadomoci spoecznej na globaln skal. Chodzi tu o komunikacj. Ci z nas, ktrzy wierz, e ten kierunek jest waciwy, musz pracowa by szerzy wiadomo jego podstaw. Ludzko musi najpierw dowiedzie si o tym kierunku spoecznym zanim jakiekolwiek akcje bd mogy zosta podjte. Obecnie strona thezeitgeistmovement.com jest tumaczona na ponad 30 jzykw. Bdziemy tworzy organizacje w krajach, stanach i regionach z nadziej, e w kocu obejm one ca planet. Ten rodzaj projektu komunikacyjnego bdzie napotyka trudne do przezwycienia przeszkody ze strony rnych grup ideowych. Dlatego wanie bardzo wane jest, by tworzy mosty pomidzy kulturami pokazujc jak, w gruncie rzeczy, wszyscy jestemy dokadnie tym samym. Nasze podobiestwo i potrzeby przymiewaj wszelkie religijne czy polityczne rnice. Poza szerzeniem wiadomoci, musimy skupi si na cigym obnaaniu wad i zepsucia systemu monetarnego. Chcemy, eby rzdy i narody wiata czuy si zaenowane chorob, ktr tworzy obecny system, jednoczenie starajc si, by rozumieli fundamentalne przyczyny zepsucia i to, jak mona si od niego odci poprzez inteligentne zastosowanie nauki i technologii do rozwizania problemw spoecznych i zwizanych z ochron rodowiska. Jak ju wspominalimy, systemy monetarne na wiecie si wal. Rezultat tej sytuacji moe by katastrofalny. Wane jest, bymy dotarli do tych, ktrzy zostali skrzywdzeni przez ten upadek i pokazali im nowy kierunek. Kiedy odpowiednio dua ilo osb na planecie poczy rce we wsplnym deniu

90

do cakowitej zmiany spoeczestwa zaczniemy nastpn faz, ktr bdzie wywieranie presji na wszystkie narody wiata, by jednoczenie zaczy wycofywa si z systemu monetarnego. Do tego czasu, komunikacja, wraz z pokojow spoeczn rebeli, jest kluczowa. Podstawow zasad jest odstpienie od wszystkich aspektw spoeczestwa, ktre utrwalaj system oparty na konkurencji, wojn i amanie praw czowieka. Nikt nigdy nie powinien przycza si do armii ktregokolwiek pastwa, lub pracowa dla przemysu zbrojnego. Z drugiej strony, system polityczny musi by obnaony, by ludzie zobaczyli, czym jest naprawd. Rzdy dzisiejszego wiata s kierowane przez biznesmenw, prawnikw i onierzy... prawdopodobnie trzy najbardziej bezuyteczne specjalizacje jakie posiadamy. Kiedy zrozumiemy, e problemy naszego wiata s z gruntu techniczne, to zobaczymy, e jeli jakakolwiek grupa miaaby by uznana za zdatn do podejmowania decyzji dotyczcych czegokolwiek, to powinna by naturalnie zorientowana technicznie, a co za tym idzie obiektywnie... zamiast by umotywowana politycznie. Polityka to monetarny wytwr. Wskazwki, co do szerzenia wiadomoci: - Wklejaj thevenusproject.com i thezeitgeistmovement.com gdzie si da w sieci. - Twrz filmy na YouTube majce promowa ten Ruch i pomys Gospodarki Zasobowej - Dzwo do radia i wspominaj o Ruchu kiedykolwiek si da. - cignij Zeitgeist Addendum i pokazuj go w swojej okolicy; umie w swojej sieci osiedlowej itp. - Skopiuj t ksik i rozdawaj j w formie drukowanej lub na pycie - cignij pyt "Orientation Presentation Sideshow and Slideshow Movie" i organizuj jej pokazy - Nasy internet tak, jak to moliwe - Pamitaj, e 15 marca kadego roku to "Zeitgeist Day" - organizuj spotkania w swojej okolicy - Prbuj szczeglnie informowa tych, ktrzy cierpi z powodu obecnej zapaci ekonomicznej - Cigle, publicznie eksponuj zepsucie naszego obecnego systemu - Skontaktuj si z obecnie istniejcymi grupami aktywistw takimi jak Greenpeace i sprbuj wyjani im dlaczego ich wysiki, cho godne najwyszego podziwu, nie rozwi adnego z gwnych problemw spoecznych, gdy nie rozwizuj fundamentalnych przyczyn.

91

[w Polsce najwaniejsza tego typu organizacj jest Wielka Orkiestra witecznej Pomocy, dlatego jej udzia w Ruchu byby nieoceniony - przyp. tumacza]

Interdyscyplinarne Zespoy
Szkieletem pocztkowego rozwoju tego nowego systemu spoecznego bd zespoy badaczy i technikw, pracujce we wszystkich wanych dziedzinach. Mona je nazwa "Zespoami Interdyscyplinarnymi". Pierwszym, ktry obecnie tworzymy, bdzie "Zesp Komunikacyjny". Wszystko co wpisano powyej skadaoby si na cz dziaalnoci tego zespou. Kady, kto popiera ten kierunek powinien pomc informowa innych. Wszyscy jestemy, w wikszym bd mniejszym stopniu, czci Zespou Komunikacyjnego. Z drugiej strony zostan utworzone inne zespoy, ktre bd zajmowa si okrelonymi aspektami zwizanymi z wprowadzeniem Gospodarki Zasobowej. Jest wiele dziedzin nauki, ktre s potrzebne by ugruntowa zasadnicze mechanizmy tego projektu. Wrd tych zespow znajd si odpowiedzialne za badania nad programowaniem komputerowym, planowaniem miast, robotyk, edukacj, zbieraniem danych itd. W odpowiednim czasie na www.thezeitgeistmovement.com pojawi si ogoszenia organizacyjne w tej sprawie. Jeli uwaasz, e masz umiejtnoci, ktre przydadz si w tej pracy, prosimy, daj nam zna, kiedy zaczniemy tworzy te zespoy. Caa sekcja strony internetowej bdzie powicona temu tematowi. Kiedy Ruch uronie bdziemy organizowa konferencje z prawdziwego zdarzenia. Z czasem bdziemy wreszcie w stanie rozpocz budow pierwszego miasta, nawet jeli bdzie to tylko rodzaj prototypu.

Kocowe Uwagi:
Jest wielu, ktrzy stwierdz, e to, co tu opisujemy, czyli wprowadzenie i rozwj Globalnej Gospodarki Opartej o Zasoby, nigdy si nie dokona. Zwykle bd wspomina o "ludzkiej naturze", "elicie wadzy" lub wytacza bdne opinie co do poziomu technologii, w celu obrony swojej opinii. Ten cynizm nie ma poparcia w wietle rozwoju ludzkiej technologii i spoeczestwa. Przeszlimy ze wiata gigantycznych przesdw, ohydnego niewolnictwa oraz masowo popieranego rasizmu i spoecznych uprzedze do powoli wyaniajcego si wiata rasowej rwnoci, naukowej innowacyjnoci i pojawiajcych si systemw wartoci, stawiajcych na rozwj caej ludzkoci.

92

Sowami Carla Sagana: "Przywizanie do rasowego, pciowego i religijnego szowinizmu, do wciekej,

nacjonalistycznej arliwoci, przestaj dziaa. Tworzy si nowa wiadomo, ktra postrzega Ziemi jako jeden organizm i rozumie, e organizm w stanie wojny z samym sob jest skazany na zagad. Jestemy jedn planet" Przeszlimy drog od sygnaw dymnych, poprzez telefon, do elektronicznej poczty, przesyanej niemal z prdkoci wiata. Wszystko, co kiedy uwaano za niemoliwe powoli stawao si moliwe. "Eksperci" mwili Braciom Wright, e niemoliwym jest lata... wiele lat temu ludzie, ktrzy wspominali o podrach na Ksiyc byli wymiewani i nazywani "Ksiycowymi Wariatami" (org. "Mooniacs"). Zaoenie, e co jest "niemoliwe" w tym wiecie jest porak kreatywnoci. Skoro 120 000 ludzi mogo zebra si i wsplnie zbudowa bomb atomow, jak to zrobiono w Projekcie Manhattan w pnych latach '30-tych, to nie ma adnego powodu, dla ktrego my mielibymy nie mc zebra si razem by urzeczywistni niewiarygodny spoeczny postp dla dobra ludzkoci. Czas, ebymy uwolnili nasz "Bro Masowego Tworzenia" na wiat. Czas, bymy wzili odpowiedzialno za nas samych i za siebie na wzajem. Mamy wiedz i rodki by wynale i wprowadzi zupenie now architektur spoeczestwa, mogc stworzy wiat, ktry faktycznie bdzie nam si podoba, i w ktrym bdziemy mogli rozkwita.

Najprociej rzecz ujmujc, czas dorosn.

rdo polskiej wersji http://www.thezeitgeistmovement.com/wiki/index.php/Translation_Projects/Activist_Orientation_Guide/pl Skad niniejszego dokumentu

Gippo

93