John Maxwell

Bogosaw i bd bogosawiony

Otucha zmienia wszystko

Dla Ricka Goada 1963-2007

To przyjaciel, ktry dodawa mi otuchy i wnis do mego ycia wiele wartociowego. Kocha mnie bezwzgldnie. Suy mi stale i codziennie dawa mi rado. A sowa Rick zmieni moje ycie powtrz za mn tysice ludzi.

Spis treci Wstp..................................................................................................................5 Otucha pozwala nam i do przodu. ...................................................................8 MDRE SOWA...............................................................................................10 OTUCHA I WYTRWAO................................................................................11 OTUCHA DLA CZOWIEKA DOBREJ MYLI.......................................................15 Eksperyment z otuch....................................................................................18 WSPANIALE UTALENTOWANI POTRZEBUJ OTUCHY.......................................20 Dodawaj otuchy sam sobie............................................................................22 Otucha sprawia, e stajemy si lepsi. ...............................................................23 WIERZ W SIEBIE.............................................................................................25 Pozytywnie podczeni...................................................................................28 KADY DOCENIA MIE SOWO.......................................................................30 Pomagaj ludziom w spenianiu pragnie........................................................34 POMAGAJ LUDZIOM WZNOSI SI NA WYSZY POZIOM YCIA.......................36 Tak mao trzeba.............................................................................................37 Otucha daje nam nadziej. ...............................................................................40 KRZEPIENIE NADZIEI......................................................................................42 Jak walczy ze zniechceniem........................................................................43 Otucha dla prezydenta...................................................................................45 Nadzieja w Panu.............................................................................................47 MATEMATYKA.................................................................................................49 Otucha zmienia ycie........................................................................................54 PI RZECZY, JAKIE O LUDZIACH POWINIEN WIEDZIE KADY, KTO CHCE DODAWA OTUCHY........................................................................................56 Wycigaj rk do najbliszych........................................................................60 SOWA NAUCZYCIELA ZMIENIAJ YCIE.........................................................62 BOGOSAW I BD BOGOSAWIONY..........................................................65 3

CO MUSISZ WIEDZIE, ABY DODAWA LUDZIOM OTUCHY............................68 JAK DAWA INNYM CO WARTOCIOWEGO...................................................70 Otucha umacnia zesp. ...................................................................................71 DODAJC OTUCHY ZAWODNIKOM, BUDUJESZ DRUYN................................73 DWA RODZAJE LIDERW................................................................................76 Uhonorowanie caego zespou........................................................................78 POMAGAJC KOLEGOM, POPRAWIASZ ZESP...............................................80 Otucha wiedzie do rzeczy wielkich. ..................................................................82 KADEMU WIELKIEMU CZOWIEKOWI KTO DODAWA OTUCHY...................85 Nie oczekuj otuchy od ekspertw...............................................................90 MOC PASJI.......................................................................................................91 OTUCHY DODAJE MU PASJA Z NAJMODSZYCH LAT........................................94 EPILOG.............................................................................................................. 97

Otucha to tlen dla duszy. GEORGE MATTHEW ADAMS

Wstp
Dodajc komu otuchy, zmieniasz jego ycie

Kady potrzebuje otuchy. Kady te, kto j otrzymuje, ulega zmianie zarwno mody, jak i stary, znany i nieznany, ten, kto odnosi wielkie sukcesy i ten, kto tylko skromniejsze. Jak powiedzia Mark Twain, Jeden komplement daje mi energi do ycia na cay miesic. Czasami otucha wywiera wpyw naprawd gboki. Jedno sowo nauczyciela moe zmieni cae ycie dziecka. Jedno sowo ma lub ony potrafi uratowa maestwo. Jedno sowo lidera jest w stanie zainspirowa podwadnego do wykorzystania caego swego potencjau. Zig Ziglar mwi: Nigdy nie wiadomo, w ktrym momencie kilka szczerych sw moe wywrze wpyw na cae ycie. Na czym polega prawdziwa otucha, ktra potrafi trwale zmieni czowieka? Dodawa otuchy to pomaga komu w zgromadzeniu odwagi, na ktr zapewne nie zdobyby si w inny sposb. Odwagi, aby mierzy si z kadym kolejnym dniem, aby susznie postpowa, aby podejmowa ryzyko i aby dawa co od siebie. Istota dodawania otuchy polega na odkrywaniu wartoci drugiego czowieka. Jeli dziki naszej pomocy ludzie czuj si bardziej wartociowi, zdolni i zmotywowani, to zmieniamy na zawsze ich ycie. I obserwujemy, jak oni zmieniaj wiat. Gdy wychowujesz dzieci, spoczywa na tobie odpowiedzialno za dodawanie otuchy swojej rodzinie. Jeli jeste przywdc jakiej organizacji, to skuteczno twojego zespou ronie wprost proporcjonalnie do otuchy, jak otrzymuje od ciebie zesp. Masz te zaszczyt wspiera sowami podnoszcymi na duchu przyjaci, ktrzy przechodz trudne chwile albo d do osignicia czego wielkiego. Na kartach tej ksiki pokazujemy, w jaki sposb otucha jest w stanie zmieni dosownie wszystko - pojedynczych ludzi, rodziny, szkoy,

przedsibiorstwa i kocioy poniewa tworzy ona warunki, w ktrych czowiek wydobywa z siebie wszystko, co najlepsze. Mam nadziej, e ksika take ciebie podniesie na duchu. Wierz, e zawarte tu cytaty, opowieci i uwagi pomog ci i bd ci inspirowa. A gdy ju w ciebie wstpi otucha, prosz, aby przekazywa j innym. Pamitaj, e otucha zmienia wszystko. Bogosaw i bd bogosawiony!

Poniewa Bg nas kocha, mamy powd, aby podnosi innych na duchu. Dziki Boskiej mioci mamy mono dodawania otuchy. Boska mio podsuwa nam sposoby napeniania ludzi otuch. John Maxwell

Bdcie mocni i mnego serca, wszyscy, ktrzy pokadacie ufno w Panu! (Ps 21,25)

Otucha pozwala nam i do przodu.

Czowiek jest w stanie zaj znacznie dalej, jeli kto w niego wierzy. John C. Maxwell

Nie pozwalaj, aby dopadao ci uczucie zniechcenia, a w kocu z pewnoci osigniesz sukces. Abraham Lincoln

MDRE SOWA
Dziewitnastowieczny pisarz Walt Whitman przez wiele lat stara si zainteresowa kogo swoj poezj. Gdy popad ju w kompletne zniechcenie, otrzyma zmieniajcy ycie list od mionika jego dzie: Drogi panie, trudno by lepym na cudowne przesanie dbe trawy. Uwaam ten niezwyky utwr za najwnikliwszy i najmdrzejszy, z jakim miaa do czynienia Ameryka. Witam u progu wspaniaej kariery. Podpisano: Ralph Waldo Emerson. Whitman zrobi cudown karier, a teraz uchodzi za jednego z najwikszych przedstawicieli amerykaskiej literatury. Ale w trudnych chwilach, aby i do przodu, potrzebowa otuchy. Gdy docieramy na skraj poraki, trafne sowo w stosownej chwili pomaga nam pozosta w grze. Jeli z powodu zniechcenia lub zmczenia nie moemy i przed siebie, czyja empatia dodaje nam nowych si. Nie ma najmniejszych wtpliwoci: nic tak nie pomaga przetrwa jak otucha.

10

OTUCHA I WYTRWAO
W 1962 roku urodzi si Rick Hyot. Rodzice jak to w przypadku pierworodnego dziecka bardzo si ekscytowali i wizali z nim wiele nadziei. Ale podczas porodu wok szyi Ricka zacisna si ppowina i odcia dopyw tlenu do mzgu. Zdiagnozowano u niego dziecice poraenie mzgowe. Gdy mia osiem miesicy, wspomina jego ojciec, Dirk, lekarze powiedzieli, e nic z niego nie bdzie. Stwierdzili, e do koca ycia bdzie jarzyn.1 Ale rodzice nie dali za wygran. Zdecydowali wychowywa go jak kade inne dziecko. POD GR. Czasami bywao ciko. Rick mia bezwad wszystkich koczyn i z powodu ograniczonej kontroli nad jzykiem nie mwi. Ale rodzice pracowali nad nim, uczyli go wszystkiego, czego potrafi si nauczy i wcigali go do rodzinnych zaj. Kiedy mia dziesi lat, jego ycie ulego zmianie, bo inynierowie z Tuft University stworzyli urzdzenie, ktre umoliwio porozumiewanie si za porednictwem komputera. Pierwsze sowa, ktre powoli i z blem udao mu si wystuka na klawiaturze, brzmiay: Naprzd Bruins. Wtedy rodzina, ktra w rozgrywkach NHL kibicowaa klubowi Boston Bruins, dowiedziaa si, e Rick jest mionikiem sportu. Gdy mia pitnacie lat, dowiedzia si o wycigu na pi kilometrw, podczas ktrego miano zbiera pienidze na pomoc dla modego sportowca sparaliowanego w wypadku. Powiedzia ojcu, e chce wzi w nim udzia. Dick Hyot, podpukownik Narodowej Gwardii Lotniczej, zblia si do czterdziestki i nie by w najlepszej kondycji. Mimo to zgodzi si pcha syna na specjalnie przystosowanym wzku inwalidzkim. Przekroczyli lini mety na przedostatnim miejscu. Wtedy Rick, wedug wspomnie ojca, zabysn najwspanialszym umiechem, jaki czowiek moe ujrze w yciu. Po wycigu chopak napisa: Tato, czuem si tak, jakbym wcale nie by niepenosprawny. Od tego dnia ycie toczyo si zupenie inaczej. WSPLNA PRACA Co robi ojciec, gdy jego syn, ktry nie rusza si bez wzka, owiadcza, e chce wzi udzia w wycigu? Staje si jego rkami i nogami. Tak powoano Druyn Hoyt. Dick zorganizowa dla Ricka specjalistyczny wzek i sparaliowany nastolatek wraz z ojcem w kiepskiej kondycji mogli razem pobiec i to nie raz. Wkrtce zaczli podchodzi do treningw coraz powaniej. W 1981 roku po raz 11

pierwszy wsplnie wystartowali w bostoskim maratonie. Od tamtej pory nie opucili w Bostonie ani jednego maratonu przez dwadziecia lat. Po czterech latach biegania postanowili podj wiksze wyzwanie: triatlon. To wycig skadajcy si z pywania, biegu i jazdy rowerowej. Nie byo to wyzwanie bagatelne, bo Dick musia nauczy si pywa! Ale udao si. To on mnie motywowa, wyjania, i gdyby nie on, wycofabym si z zawodw. A tak uyczam mu rk i ng, aby mg startowa jak inni.2

Za najtrudniejszy wycig na wiecie uchodzi Triatlon Ironman na Hawajach. Skada si z trzech nastpujcych zaraz po sobie etapw: pywania na 2,4 mili, wycigu kolarskiego na dystansie 112 mil i maratonu, czyli 26,2 mili. Dla kadego uczestnika to prawdziwa prba si. W 1989 Dick i Rick wzili wsplnie udzia. W wycigu pywackim Dick cign za sob deczk z Rickiem. Potem przejecha 112 mil na rowerze z synem na siodeku przymocowanym do kierownicy. Przed biegiem by wykoczony. Wystarczyo jednak, e przypomnia sobie sowa syna:

Podczas wycigu wydaje mi si, e moja niepenosprawno znika. Tylko wtedy naprawd czuj si jak kady. Dziki pozytywnemu wsparciu wcale nie czuj si uomny. Wydaje mi si, e jestem penowartociowym czowiekiem, ktry nie zna adnych ogranicze.

Oczywicie udao im si ukoczy bieg w dobrym czasie trzynastu godzin i czterdziestu trzech minut. Od tamtej pory Rick zdoby dyplom collegeu i pracuje na Boston University, pomagajc w projektowaniu systemw komputerowych dla niepenosprawnych. I naturalnie nadal startuje w zawodach z ojcem, ktry ma ju ponad 60 lat i jest na emeryturze. Do marca 2007 roku Druyna Hoyt wzia udzia w 942 wycigach. Ukoczyli 65 maratonw i 216 triatlonw, w tym cztery na dystansie Ironman. I nadal biegaj. Nie ma na tym wiecie nic, czego wsplnie nie moglibymy dokona, mwi Dick.4 Na tym polega moc otuchy.

12

Na podstawie: Siedemnacie niepodwaalnych praw pracy zespoowej We wspczesnym wiecie istniej trzy rodzaje ludzi: zatruwacze studni, ktrzy czowieka zniechcaj, tamsz jego kreatywno i co chwila mwi, e mu si nie uda; kosiarze trawnikw, ktrzy maj dobre intencje, ale tak bardzo s zaabsorbowani sob, swoimi potrzebami i swoim trawnikiem, e nigdy nie udzielaj pomocy nikomu innemu; a take poprawiacze ycia, ktrzy prbuj inspirowa innych, podnosi ich na duchu i wzbogaca ich ycie. Sami musimy by poprawiaczami ycia i musimy si nimi otacza. Walt Disney

13

Bij brawo, gdy kto zrobi co dobrze. W ten sposb uszczliwisz dwie osoby na raz. SAMUEL GOLDWYN

14

OTUCHA DLA CZOWIEKA DOBREJ MYLI

Cakiem niedawno moja ona Margaret odebraa telefon. Przez chwil rozmawiaa, a potem spojrzaa na mnie, zakrya doni mikrofon i zapytaa: Znasz jakiego Dicka Vermeila? Prawie wyrwaem jej suchawk z rki. Vermeil to legendarny szkoleniowiec. Zaczyna w 1959 roku jako trener druyny licealnej, a potem przeszed wszystkie szczeble kariery trenerskiej. Zdoby tytu selekcjonera roku w kategorii trenerw szk rednich, trenerw collegeu, trenerw NCDAA i NFL. W latach dziewidziesitych wrci z emerytury i zacz szkoli druyn St. Louis Rams, a w 1999 roku zdoby z ni Superpuchar. Czy to prawdziwy Dick Vermeil? I dlaczego do mnie dzwoni? To naprawd by Dick Vermeil. Dzwoni w jakiej sprawie, ktr poruszaem na Maximum Impact, czyli lekcji na pycie CD otrzymywanej co miesic przez pitnacie tysicy prenumeratorw. Wspominaem tam, e gdy przeczytam znakomit ksik i duo z niej wynios, wysyam do autora notk z podzikowaniami i pisz, jak due ksika ta miaa dla mnie znaczenie. Kady nauczyciel lubi usysze potwierdzenie, e jego praca wywiera jaki wpyw na ludzi. Vermeil zadzwoni, bo chcia mi powiedzie, e od szeciu lat czyta moje ksiki i otrzymuje pyty CD. Sucha lekcji w samochodzie w drodze na trening i z powrotem, a czasami o moich koncepcjach opowiada zawodnikom i innym trenerom. Chcia po prostu powiedzie mi o tym. Rozmow z nim poczytuj sobie za prawdziwy zaszczyt. Takie sowa dodaj otuchy i energii na dugi czas! Powi chwil i porozmawiaj z kim, kto doda ci otuchy. Powiedz mu, co jego czyn dla ciebie znaczy. Kady potrzebuje otuchy!

15

W collegeu graem w futbol amerykaski. Ani nie byem potny wayem ledwie 75 kilo ani zbyt dobry. Raz miaem zaman rk, raz szyj i sze razy nos. Gdy o tym opowiadaem, ludzie pytali, dlaczego to robi. Pocztkowo nie miaem na to odpowiedzi. Ale kiedy mnie olnio. Nie grabym i nie stara si tak bardzo, gdyby na trybunach nie siedzieli dopingujcy mnie kibice rodzina i przyjaciele. Ale oni tam byli, wic ja graem. TOM MALONE Byy prezes i dyrektor Milliken and Company

16

Dziki wierze wszystko jest moliwe. Dziki mioci wszystko jest wartociowe.

17

Eksperyment z otuch
Kilka lat temu przeprowadzono eksperyment, ktry mia na celu zmierzy ludzk zdolno do znoszenia blu. Jak dugo bosonogi postoi w wiadrze lodowatej wody? Wtedy dokonano odkrycia, e jeli przy osobie stojcej w wodzie z lodem jest kto, kto dodaje wsparcia i otuchy, dwukrotnie ronie jej zdolno tolerowania blu.

18

Dodawanie otuchy polega na podjciu decyzji, e twj problem jest moim problemem. JOHN C. MAXWELL

19

WSPANIALE UTALENTOWANI POTRZEBUJ OTUCHY

Jerzy Fryderyk Haendel by cudownym dzieckiem. Wprawdzie ojciec zamierza wysa go na studia prawnicze, jego od najmodszych lat cigno do muzyki. W wieku siedemnastu lat otrzyma stanowisko organisty katedralnego w rodzinnym miasteczku Halle. Po roku zosta skrzypkiem i klawesynist w cesarskiej operze w Hamburgu. Zanim skoczy dwadziecia jeden lat, by ju wirtuozem klawiatury. Kiedy zaj si komponowaniem, natychmiast zdoby saw i wkrtce zosta mianowany kapelmistrzem na dworze elektora Hanoweru (pniejszego krla Anglii Jerzego I). Po przenosinach do Anglii jego sawa nadal rosa. Zanim skoczy czterdzieci lat, zna go ju cay wiat. Jednak mimo talentu i sawy napotyka na drodze wiele przeciwnoci. Pomidzy angielskimi kompozytorami panowaa ostra rywalizacja. Publiczno bya kapryna i czasami ignorowaa jego koncerty. Czsto pada ofiar nagych zmian trendw politycznych. Zdarzao si, e nie mia grosza przy duszy albo stawa na skraju bankructwa. Odrzucenie i poraka bardzo bol, zwaszcza gdy nastpuj po sukcesach. Oliwy do ognia doleway jeszcze kopoty ze zdrowiem. Mia jaki wylew albo zawa, po ktrym pozosta mu parali czterech palcw prawej doni. Wyszed z tego, ale bardzo przygnbiony. Wreszcie w 1741 roku uzna, e chocia ma dopiero pidziesit sze lat, czas odej na emerytur. By pogrony w rozaleniu, niechci i dugach. Drczyo go przeczucie, e za dugi trafi do wizienia. smego kwietnia wystpi na koncercie, ktry mia by poegnalny. Poddawa si zaamany i zrozpaczony. Ale w sierpniu tego samego roku doszo do rzeczy niesychanej. Odwiedzi go bogaty przyjaciel, Charles Jennings. Doda mu otuchy, wrczajc libretto oparte na yciu Jezusa Chrystusa. Dzieo to na tyle zaintrygowao Haendla, e postanowi wrci do pracy. Zacz pisa. Szybko poczu przypyw weny. Pisa trzy tygodnie bez przerwy. Kolejne dwa dni zabray orkiestracje. Po dwudziestu czerech dniach ukoczy zoony z 260 stron manuskrypt Mesjasza. Obecnie utwr ten uchodzi za dzieo sztuki muzycznej i kulminacj twrczoci kompozytorskiej Haendla. Jeden z jego biografw, sir Newman Flower, tak powiedzia o komponowaniu Mesjasza: Zwarzywszy na ogrom dziea i krtki czas 20

powstawania, praca ta pozostanie by moe na zawsze - najwikszym wyczynem w dziejach kompozytorstwa muzycznego. Wedug: Nie ogldaj si na porak

21

Dodawaj otuchy sam sobie

Nie pozwalaj sobie, aby: Martwi si, gdy postpujesz najlepiej, jak potrafisz. Spieszy si, gdy sukces zaley od dokadnoci. Myle le o kimkolwiek, jeli nie znasz caej prawdy. Nie prbowa, a uznawa, e co jest niemoliwe. Traci czas na bahostki. Przyjmowa, e dobre intencje stanowi wystarczajc wymwk. Trwa w niechci do Boga lub drugiego czowieka.

22

Ten, ktry zapocztkowa w was dobre dzieo, dokoczy go do dnia Chrystusa Jezusa (Flp 1,6)

Otucha sprawia, e stajemy si lepsi.

Kady ma w swoim yciu wzloty i w wikszoci przypadkw stanowi one wynik otuchy, ktr kto nas natchn. George M. Adams

23

Taktuj czowieka jako takiego, jakim wydaje si by, a stanie si gorszy. Ale potraktuj go, jakby ju sta si tym, kim mgby by, a sprawisz, e stanie si tym, kim by powinien. Johann Wolfgang Goethe

24

WIERZ W SIEBIE
Kilka lat temu w szkole z okolic San Francisco przeprowadzono eksperyment. Dyrektor wezwa do siebie troje nauczycieli i powiedzia: Poniewa stanowicie trjk najlepszych pedagogw i macie znakomite dowiadczenie, damy wam dziewidziesiciu wyselekcjonowanych uczniw z najwyszym ilorazem inteligencji. Pozwalamy wam w tym roku pracowa z nimi w ich tempie i zobaczymy, ile si naucz. Nauczyciele, uczniowie i rodzice uznali, e to znakomita koncepcja. Najwyraniej ten rok dobrze im suy. Osignli wyniki rednio o 20 do 30 proc. wysze od przecitnych w caym regionie San Francisco. Po zakoczeniu roku szkolnego dyrektor wezwa trjk nauczycieli i powiedzia: Musz wam co wyzna. Wcale nie mielicie dziewidziesiciu najbardziej rozwinitych intelektualnie uczniw. To byy zwyczajne, przecitne dzieciaki. Wybralimy je losowo i przydzielilimy do was. Oczywicie nauczyciele natychmiast doszli do wniosku, e za wspaniae postpy w nauce musz odpowiada ich wyjtkowe zdolnoci pedagogiczne. Ale musz przyzna si do jeszcze jednej rzeczy, rzek dyrektor. Nie jestecie najlepszymi nauczycielami. Wasze nazwiska wybralimy przypadkiem.5 Dlaczego zatem przez cay rok uczniowie i nauczyciele osigali wyniki na tak wspaniaym poziomie? Otuchy dodawaa im wiara w siebie! Na podstawie: Your Roadmap to Success

25

Powiem ci, co sprawia, e kto jest wspaniaym menederem. On uwaa, e jego ludzie s lepsi ni w rzeczywistoci. Zmusza czowieka, eby mia o sobie dobre zdanie. Pokazuje mu, e w niego wierzy. Sprawia, e czowiek sam z siebie wydobywa wicej. A gdy ju pokae ci, jak dobry jeste, zawsze obsadza ci do takich rl, w ktrych musisz dawa z siebie wszystko, co najlepsze. REGGIE JACKSON

26

Jeszcze nigdy nie widziaem czowieka, niezalenie od stanowiska, ktry lepiej wykonywaby prac i wkada w ni wicej wysiku pod wpywem krytyki ni w warunkach, w ktrych czuje si akceptowany. CHARLES SCHWAB

27

Pozytywnie podczeni
Psycholog Henry H. Goddard prowadzi badania nad poziomem energii u dzieci. Podcza je do urzdzenia zwanego ergografem i sprawdza, jak reaguj na cudze sowa. Odkry, e gdy zmczone dziecko usyszy sowo pochway, ergograf wskazuje, e dowiadcza natychmiastowego przypywu energii. Natomiast gdy dziecko jest krytykowane lub zniechcane, urzdzenie pokazuje nagy spadek energii. Nigdy nie wolno lekceway mocy zawartej w sowach otuchy.

28

Jeszcze dzisiaj powiedz komu co pozytywnego. O nieywych nawet kamienny nagrobek ma co dobrego do powiedzenia. JOHN C. MAXWELL

29

KADY DOCENIA MIE SOWO

W drugim dziewicioleciu dwudziestego wieku w Chicago na Northwest University lekarz, doradca i psycholog George W. Crane zacz wykada psychologi spoeczn. Chocia nie mia dowiadczenia w nauczaniu, wnikliwie studiowa ludzk natur i wicie wierzy, e nauka psychologii najlepiej odbywa si w praktyce. Jedne z pierwszych zaj prowadzi ze studentami wieczorowymi, ktrzy generalnie byli starsi ni przecitni acy. W cigu dnia ludzie ci pracowali w chicagowskich sklepach, biurach i fabrykach, a pniej doskonalili si na wieczorowych zajciach. Pewnego razu po wiczeniach podesza do niego moda kobieta o imieniu Lois. Przyjechaa do pracy urzdniczej w Chicago z maego miasteczka w Wisconsin. Zwierzya si Craneowi, e czuje si samotna i wyobcowana. Nie znam tu nikogo oprcz kilku dziewczyn z biura, rozpaczaa. Wieczorami wracam na stancj i pisz listy do domu. Przy yciu trzyma mnie tylko nadzieja na list od przyjaci z Wisconsin. Tydzie pniej w reakcji na problem Lois Crane zaproponowa co, czemu nada nazw Klub Komplementw. Byo to jedno z kilku pierwszych jego zada praktycznych. Psychologi stosujecie codziennie i w kadym miejscu, w domu, w autobusie, na ulicy i w pracy, mwi studentom. W pierwszym miesicu wasze zadanie polega na prowadzeniu Klubu Komplementw. Polega to ta tym, aby kadego dnia powiedzie szczery komplement trzem rnym osobom. Jeli kto chce, ta liczba moe by wiksza. Ale na zaliczenie trzeba codziennie przez trzydzieci dni mwi komplement co najmniej trzem osobom () Po miesicu napiszecie prac opisujc swoje dowiadczenia. Uwzgldnicie w niej zmiany, jakie zauwaylicie u ludzi z otoczenia, a take zmiany, jakie zajd w waszym spojrzeniu na ycie.6 Niektrzy studenci mieli opory przed tym zadaniem. Jedni narzekali, e nie wiedz, co powiedzie. Inni bali si odrzucenia. Jeszcze inni uwaali, e mwienie komplementw komu, kogo si nie lubi, jest nieuczciwe. Czy chwalenie swojego wroga nie jest hipokryzj?, zapyta jeden ze studentw.

30

Nie, powiedzenie komplementu wrogowi nie jest hipokryzj, odpar Crane. Komplement to szczere i obiektywne pochwalenie pewnej cechy lub myli, ktra zasuguje na pochwa. Zauwaamy wtedy, e nie ma ludzi, ktrzy cakowicie byliby pozbawieni pozytyww () Taki komplement moe podnie na duchu kogo samotnego, kto ju prawie podda si i zrezygnowa z robienia dobrych uczynkw. Nigdy nie wiadomo, czy komplement nie trafia do chopca, dziewczynki, mczyzny lub kobiety, ktrzy przeyweaj krytyczne chwile.7 Studenci Cranea odkryli, e szczere komplementy wywieraj pozytywny wpyw na otoczenie i chyba jeszcze silniejszy na nich samych. Lois rozpromieniaa i zamienia si w bardzo towarzysk osob, ktra wchodzc do pomieszczenia, rozwietla je swoj obecnoci. Inna ju prawie rzucia prac jako sekretarka w kancelarii prawnej, bo miaa trudnego szefa, ale zacza mwi mu komplementy pocztkowo przez zacinite zby. Przesta by wobec niej grubiaski, a ona przestaa ocenia go przesadnie negatywnie. Nauczyli si szczerze rozmawia, zbliyli do siebie, a w kocu pobrali. Dzisiaj Klub Komplementw Georgea Crane wydaje si nieco sztywniacki. Ale stojca za nim zasada jest aktualna tak samo jak w latach dwudziestych ubiegego wieku. Nasuwa si wniosek[, e Crane uczy czego, co ja pniej nazwaem Zasad Windy. Zgodnie z ni osob, z ktr cz nas jakie relacje, moemy albo podnosi na duchu, albo doowa. Crane stara si wpaja swoim studentom dziaanie aktywne. wiat pragnie, mwi, aby go doceni. Czuje gd komplementw. Kto musi zrobi pierwszy krok i zacz mwi otoczeniu mie rzeczy. Wzi sobie do serca sowa Benjamina Franklina, ktry mwi: tak samo jak prnych sw trzeba si wystrzega milczenia po prnicy. Na podstawie Zwyciysz, ale nie w pojedynk

31

Patrzc wstecz z perspektywy czasu na swoje ycie, ujrzysz momenty, w ktrych ye naprawd. To te, w ktrych dziaae w duchu mioci. HENRY DRUMMOND

32

Najwspanialsz rzecz, jak moesz zrobi dla drugiego czowieka, to nie podzieli si z nim swoim bogactwem, lecz odsoni przed nim jego wasne. BENJAMIN DISRAELI

33

Pomagaj ludziom w spenianiu pragnie

Psychologowie twierdz, e w gbi duszy wszyscy ludzie pragn tego samego. Jeli chcesz dodawa ludziom otuchy, pomagaj im w spenianiu tych podstawowych, gbokich pragnie.

Ludzie chc robi suszne rzeczy stawaj u ich boku. Ludzie chc znajdowa lepsze sposoby robienia tego, co robi dodawaj im si. Ludzie chc osiga rzeczy, z ktrych byliby dumni dodawaj im motywacji. Ludzie chc nalee do zespow osigajcych nadzwyczajne rzeczy zachcaj ich do tego. Ludzie pragn uznania za to, kim s i co osignli skadaj im wyrazy szacunku.

34

Jak rozpozna czowieka, ktry pragnie otuchy? On oddycha. Truett Cathey

35

POMAGAJ LUDZIOM WZNOSI SI NA WYSZY POZIOM YCIA

wicie wierz, e w gruncie rzeczy kady czowiek nawet ten najbardziej negatywnie nastawiony chce dodawa otuchy. Wszyscy pragniemy pozytywnie wpywa na innych. I to jest moliwe. Jeli chcesz podnosi ludzi na duchu i wnosi do ich ycia now warto, pamitaj o poniszych rzeczach:

DODAWAJ OTUCHY CODZIENNIE. Rzymski filozof Lucjusz Annaeus Seneka zauway: Gdziekolwiek znajduje si istota ludzka, tam pojawia si szansa, aby by dobrym. Jeli chcesz podnosi ludzi na duchu, czy to codziennie. KTO, KTO DODAJE OTUCHY, ZDAJE SOBIE SPRAW, JAK NIEWIELKA RNICA DZIELI RANIENIE OD POMAGANIA. Drobiazgi wykonywane kadego dnia maj na ludzi wikszy wpyw, ni ci si wydaje. Wykonujc zwyczajne rzeczy, dysponujesz moc sprawiajc, e ycie innych staje si lepsze lub gorsze. Twoje sowa i uczynki najsilniej wpywaj na osoby najblisze rodzicw, dzieci, partnerw. Korzystaj z tej siy mdrze. W NEGATYWNYCH WARUNKACH OSOBY DODAJCE OTUCHY INICJUJ RZECZY POZYTYWNE. By pozytywnie nastawionym w warunkach sprzyjajcych lub neutralnych to jedno. Co innego inicjowa zmiany w sytuacjach negatywnych. Wanie o to staraj si ci, co podnosz na duchu. Czasami wystarczy dobre sowo, kiedy indziej dobry uczynek, od czasu do czasu trzeba wykaza si kreatywnoci. CI, CO DODAJ OTUCHY INNYM, ROZUMIEJ, E YCIE JEST TYLKO JEDNO. Pasuje tu jeden z moich ulubionych cytatw: Tylko raz przejd przez to ycie. Niech wic ju teraz uczyni wszelkie dobro, ktre mog uczyni i niech oka wszelk uprzejmo kadej istocie. Obym nie zwleka z tym ani tego nie poniecha. Ponownie bowiem drog t szed nie bd. Ludzie dodajcy otuchy nie czekaj na jutro, a bdzie lepszy dzie na pomaganie innym. Dziaaj tu i teraz! Kady moe dodawa otuchy. Nie trzeba by bogatym, nie trzeba by geniuszem. Nie musisz mie wszystkiego. Wystarczy troska o ludzi i odrobina inicjatywy. NA PODSTAWIE Zwyciysz, ale nie w pojedynk 36

Tak mao trzeba

Tak mao trzeba, aby nas zasmuci. Wystarczy lekcewace swko lub grymas powtpiewania. Umieszek pogardy na drogich ustach. Wtedy choby cel by blisko, nogi robi si z kamienia. Tracimy odwag i nadziej. Tak mao trzeba, aby nas zasmuci. Tak mao trzeba, aby nas rozweseli. Ochocze klanicie doni przyjaciela. Sowo osoby, ktra nas rozumie. Ukoczenie zadania, ktre dawno temu bdnie zaplanowalimy. Tracimy wwczas wszelkie zwtpienie i strach. Do szczcia trzeba tak niewiele. IDA GOLDSMITH MORRIS

37

Przypochlebiaj si, A pewnie ci nie uwierz. Krytykuj mnie, A pewnie ci nie polubi. Lekcewa mnie, A pewnie ci nie wybacz. Dodawaj mi otuchy, A nigdy ci nie zapomn. WILLIAM ARTHUR WARD

38

ycie to bieg z przeszkodami. S uki i zakrty, zwycistwa i poraki. Gdy skaczesz przez potek, pamitaj najpierw przerzuci serce. Reszta pjdzie za nim. MICHELLE LEONARD

39

Niech nas ogarnie aska Twoja Panie, wedug ufnoci pokadanej w Tobie! (Ps 33,22)

Otucha daje nam nadziej.

Wiara trzyma czowieka, ktry trzyma si wiary. Matka Teresa z Kalkuty

40

Tajemnic otuchy jest nadzieja. John C. Maxwell

41

KRZEPIENIE NADZIEI
Gdy w 1914 roku sir Ernest Schackleton wyruszy na morze, przywieca mu ambitny cel, aby jako pierwszy przemierzy Antarktyk. Jednak jego statek Endurance nawet nie dotar do obozu bazowego. Na wiele miesicy utkwi na lodowatych wodach, a w kocu zaton. Shackleton i jego dwudziestu siedmiu zaogantw utknli dwiecie mil od cywilizacji. Pywali midzy krami na zaledwie trzech odziach ratunkowych, mieli tylko kilka namiotw i skromne zapasy prowiantu. W kocu dotarli do niewielkiej wysepki. Wikszo zostaa tam w oczekiwaniu na powrt Shackletona, ktry wraz z garstk ludzi wyruszy na odziach ratunkowych osiemset mili po wzburzonych wodach w kierunku stacji wielorybnikw. W kocu po osiemnastu miesicach od katastrofy Shackleton powrci i wszystkim udao si przetrwa te gehenn. W jaki sposb podtrzymywali w sobie nadziej? Po pierwsze dziki optymizmowi. Shackleton uzna kiedy optymizm za prawdziw odwag moraln. Sam ani przez chwil nie przestawa wierzy w ocalenie zaogi. A jego optymizm by zaraliwy. Udziela si kademu, z kim mia styczno. Po drugie umacnia w swoich ludziach poczucie, e s wani. Kadego prosi o wyraanie opinii. Rozdawa zadania tak, aby kady czu, e przyczynia si do znalezienia wyjcia z sytuacji. Dodawa im te otuchy humorem i niefrasobliw atmosfer. Odkry, e w warunkach napicia, zdolno do rozadowania nastroju neutralizuje strach, pomaga zaodze odzyska energi oraz przezwycia przeszkody w drodze do celu. By moe brzmi to dziwnie, ale do nielicznych rzeczy wyniesionych przez Schackletona z toncego statku naleao bando. Chcia zapewni ludziom odrobin muzyki. Napoleon powiedzia, e przywdca jest dostawc nadziei. Schackleton stanowi znakomity przykad na to, e jedna osoba jest w stanie dziki nadziei podtrzymywa przy yciu innych. Jeli znasz kogo, kto przechodzi cik prb choruje albo ma kopoty finansowe to dobrymi i penymi mioci sowami dodasz mu wiary w siebie, pomoesz mu dwiga ciar, wniesiesz do jego ycia nadziej i otuch. 42

Jak walczy ze zniechceniem

Odrzu odrzucanie. Traktuj bdy jako tymczasowe. Traktuj poraki jako odosobnione incydenty. Bd zawsze dobrej myli. Koncentruj si na swoich mocnych stronach. Do osigania kadej rzeczy podchod w sposb indywidualny. Bierz si w gar.

43

aden czowiek nie upada tak nisko, aby nie mg si podnie dziki Boskim nakazom. I aden nie wznosi si tak wysoko, aby mg lekceway wpyw Boga na swoje ycie. Pod opiek Boga wszyscy pozbawieni nadziei - wdowa, sierota, bezpodna, eunuch czy odmieniec s bezpieczni i spenieni. DALLAS WILLARD The Divine Conspiracy

44

Otucha dla prezydenta

Na ekspozycji w instytucie Smithsonian wystawione s osobiste drobiazgi, ktre Abraham Lincoln mia ze sob tego wieczora, gdy zosta zastrzelony: maa chusteczka z wyszytym A. Lincoln, scyzoryk noszony przez chopcw ze wsi, futera na okulary z bawenianym sznurkiem, piciodolarowy banknot konfederatw oraz wypowiay wycinek gazetowy z artykuem wychwalajcym jego wybr na prezydenta. Tekst zaczyna si od sw: Abe Lincoln to jeden z najwikszych w dziejach mw stanu Dlaczego Lincoln, uwaany za jednego z najznakomitszych prezydentw Stanw Zjednoczonych, nosi ze sob ten artyku? Bo kierowa krajem w jednym z najtrudniejszych okresw w histroii. Czsto go krytykowano, oceniano i groono. Czasami musia sobie przypomnie, e kto w niego wierzy.

45

Okryje ci swymi pirami i schronisz si pod Jego skrzyda: Jego wierno to puklerz i tarcza. (Ps 91,4)

46

Nadzieja w Panu

Psalm 91 naley do najbardziej pocieszajcych fragmentw Biblii. Opisuje poczucie bezpieczestwa, jakiego mona zazna dziki wierze w Boga, a zawarte tam obietnice skadaj si na wnikliwy obraz nadziei. Zastanw si nad ni, przyjmij j do siebie, a pniej id i dziel si ni z innymi. BG OBIECUJE Swoj obecno TWOJA KORZY Nie musisz by samotny, choby przechodzi nie wiadomo przez co. Swoj ochron Gdy podejmujesz inicjatyw i ryzyko, Bg zapewnia ci bezpieczestwo. Swj pokj Nie musisz czu si niebezpiecznie na nieznanym terenie. Swoj perspektyw Boskie spojrzenie na ycie z perspektywy wiecznoci zapewnia ci poczucie stabilnoci. Swoje zasoby Niezalenie od tego, jakie s twoje potrzeby, Bg je zaspokaja. Swoj moc W niesprzyjajcych czasach, Bg pomaga w osiganiu celw.

47

Czasami nasze wiato przygasa i roznieca je dopiero druga osoba. Wszyscy winnimy dogbn wdziczno tym, ktrzy rozpalaj nasze wiato na nowo. ALBERT SCHWEITZER

48

MATEMATYKA
Pod wzgldem relacji istniej w zasadzie tylko cztery rodzaje ludzi:

1. KTRZY WNOSZ CO DO YCIA. Lubimy ich. Wiele osb na tym wiecie pragnie nie pomoc innym. Mona je nazwa dodawaczami. Sprawiaj, e ycie innych staje si przyjemniejsze i radoniejsze. Pastor John Wesley radzi: Czy tyle dobra, ile moesz, Z tylu si, z ilu moesz. Na wszystkie sposoby, ktrymi moesz We wszystkich miejscach, w ktrych moesz, O kadej porze, w ktrej moesz Wszystkim ludziom, ktrym moesz Tak dugo, jak tylko moesz.

On by dodawaczem".

Ludzie, ktrzy wnosz do cudzego ycia co wartociowego, prawie zawsze robi to specjalnie. Podkrelam to, poniewa aby wnosi warto do cudzego ycia, naley dawa siebie, a to rzadko zdarza si przypadkiem. Sam bardzo lubi ludzi i chc im pomaga. Za cel stawiam sobie by ich atwym przyjacielem. Niedawno dyrektor generalny pewnej korporacji poprosi mnie, abym w jego firmie wygosi prelekcj na temat zarzdzania. Przeprowadziem sesj dla jego dyrektorw i kadry kierowniczej. Tak bardzo si do mnie przekona, e chcia zrobi dla mnie co miego. John, podoba mi si to, co zrobie dla nas, powiedzia, gdy siedzielimy w jego gabinecie. Co ja mog zrobi dla ciebie?

49

Nic, odparem. Niczego nie musisz dla mnie robi. Oczywicie dostaem od korporacji pienidze za swoje wystpienia, ktre zreszt sprawiy mi wiele radoci. Jego ludzie byli inteligentni i otwarci na wiedz. No co ty, rzek dyrektor. Kady czego chce. A ty? Suchaj, chyba kady chce mie atwego przyjaciela, prawda? Takiego, ktry niczego nie chce.", powiedziaem, patrzc mu prosto w oczy. Ja wanie chc by takim atwym przyjacielem. No dobrze, rzek dyrektor. Bdziesz moim atwym przyjacielem. O to wanie mi chodzi. Pisarz Frank Tyger mwi: Przyja skada si z nastawionego ucha, wyrozumiaego serca i pomocnej doni. Wanie to oferuj swoim przyjacioom.

2. KTRZY UJMUJ CO Z YCIA. Ich tolerujemy. W sztuce Juliusz Cezar Cassius zapewnia: *Akt IV, sc. III, przed wejciem poety okoo strony lub wicej. Tak robi odejmowacze. Nie pomagaj nosi nam naszych ciarw, a sprawiaj wrcz, e cisze staj si te, ktre ju mamy. Najsmutniejsze jest to, e zazwyczaj odejmowacze robi to niewiadomie. Jeli nie umiesz wnosi co do ycia przyjaci, to zapewne automatycznie co z niego ujmujesz. W relacjach midzyludzkich bra jest atwo. O wiele trudniej dawa. Rnica jest mniej wicej taka jak pomidzy budowaniem i burzeniem. Aby na przykad zbudowa pikne krzeso, potrzebne s umiejtnoci rzemielnika, czas i energia. A rozbicie krzesa trwa chwil i nie wymaga adnych umiejtnoci. 3. KTRZY POMNAAJ CO W YCIU. Tych cenimy. Dodawaczem moe zosta kady, kto zechce. Wystarczy zamiar wnoszenia czego do cudzego ycia i realizowanie tego zamiaru. Wanie tego uczy studentw George Crane, ktry wymyli Klub Komplementw. Natomiast aby w relacjach midzyludzkich wznie si na wyszy poziom i zosta mnonikiem trzeba dziaa wiadomie, strategicznie i umiejtnie. Im wikszy talent i wiksze zasoby, tym wikszy potencja, aby zosta mnonikiem. Ja mam szczcie. W moim yciu jest wielu mnonikw, a wic utalentowanych ludzi, ktrzy pomagaj mi w odnoszeniu sukcesw: John Hull, David Hyot, Tom Mullins. Oni su mi z caego serca. Kady z nich jest najlepszy w swojej dziedzinie. Ceni sobie dziaania partnerskie. Zawsze maj wspaniae pomysy. Z 50

pasj podchodz do robienia rzeczy wartociowych. Pomagaj precyzowa moj wizj i maksymalizowa moje moliwoci. W twoim yciu prawdopodobnie te s tacy ludzie. Pomagaj ci odnosi sukcesy i maj potrzebne do tego umiejtnoci. Zastanawiajc si nad tym, kto odgrywa w twoim yciu rol mnonika, powi chwil czasu, aby zadzwoni lub napisa do nich i powiedzie im, jakie maj w twoim yciu znaczenie.

4. KTRZY DZIEL CO W YCIU. Ich unikamy. R. G. LeTourneau, zaoyciela firmy Catepilar produkujcej ciki sprzt budowlany, zapytano skd wzia si nazwa Model G nadana jednej z pierwszych spycharek. Odpowiedzia, e kiedy jeden z klientw o to samo zapyta sprzedawc, a ten z refleksem typowym dla komiwojaerw powiedzia: od pierwszej litery angielskiego sowa gossip", czyli plotka. Poniewa ta maszyna rwnie brudzi i szybko si rozchodzi. Dzielnikami nazywamy ludzi, ktrzy lubi sprowadza na ziemi, co oznacza, e douj czowieka jak mog i kiedy mog. Przypominaj prezesa firmy, ktry rozesa do personelu oklnik: Poszuka w firmie bystrego, dziarskiego i modego czowieka, ktry mgby zaj moje miejsce. A pniej go wyrzuci. Dzielnicy robi tyle szkd dlatego, e w odrnieniu od odejmowaczy przewanie podejmuj swoje negatywne dziaania cakiem wiadomie. To szkodliwi ludzie, ktrzy czuj si lepiej lub lepiej wygldaj w swoich oczach, gdy prbuj sprawi, aby innym byo gorzej. W efekcie siej spustoszenie i niszcz relacje. Na podstawie Zwyciysz, ale nie w pojedynk

51

Sze zda najbardziej podnoszcych na duchu.

Kocham ci. Obiad na stole. Wszystko przebaczam. Reszty nie trzeba. Zeszczuplaa. Wierz w ciebie.

52

Oto Ja dokonuj rzeczy nowej: pojawia si wanie. Czy jej nie poznajecie? Otworz te drog na pustyni, cieyny na pustkowiu. (Iz 43,19)

53

Otucha zmienia ycie

Niektrzy ludzie uwaaj, e dostrzeganie przeszkd wiadczy o dojrzaoci i wnikliwoci. Do tego jednak wystarczy zaledwie przecitna inteligencja. Bg chce, aby ludzie widzieli, co jest za przeszkodami i zachcali innych do ich pokonywania.

54

Ludzie chc, aby ich docenia, a nie im imponowa. Chc by traktowani jak istoty ludzkie, a nie jak rezonator cudzego ego. Chc by uznawani za to, kim s, a nie za rodek do zaspakajania czyjej prnoci. SYDNEY A. HARRIS

55

PI RZECZY, JAKIE O LUDZIACH POWINIEN WIEDZIE KADY, KTO CHCE DODAWA OTUCHY
Czowiek ma przeolbrzymi wpyw na ycie otoczenia. Czasem podnoszc kogo na duchu, zmieniacz jego dzie, tydzie, a nawet ycie. Dziki tobie rusza w zupenie inn stron. Ale trudno dodawa ludziom otuchy, jeli nie wiemy, co ich podnosi na duchu. Prowad rozpoznanie. Dowiaduj si, co im szkodzi, a co ich uwzniola. Na pocztek pi rzeczy, ktre powiniene o ludziach wiedzie. 1. KADY CHCE BY KIM Kady chce by akceptowany. Kady chce by kochany. Kady pragnie by dobrze odbierany. Kady chce by kim. Prawda ta dotyczy zarwno najmodszych dzieci jak i najstarszych dorosych. Jak pomaga ludziom, aby czuli, e s kim? Traktuj ich jak dziesitki. Jestem przekonany, e moesz wydoby z ludzi dokadnie tyle, ile po nich si spodziewasz. Jeli traktujesz ich jak dziesitki, reaguj jak dziesitki. A jeli traktujesz kogo jak dwjk, to postpuje jak dwjka. Ludzie pragn uznania i afirmacji. To naturalne, gbokie pragnienie. Okazujc po prostu, e w nich wierzymy, pomagamy im osiga wielko. 2. NIKOMU NIE ZALEY, CO WIESZ, PKI WIE, JAK CI ZALEY Nikogo nie obchodzi, jacy jestemy inteligentni. Nikogo nie ciekawi zasb naszej wiedzy ani nasze osignicia. Jedyna i najwaniejsza rzecz, jaka ludzi interesuje, to czy naprawd nam na nich zaley. Niektrym liderom trudno to poj. Oni chc imponowa. akn podziwu. Pragn, aby inni szli za nimi. Ale wikszoci podwadnych to zupenie nie interesuje. Owszem, oczekuj od lidera kompetencji i charakteru. Jednak przede wszystkim chc wiedzie, e z caego serca troszczy si o nich i dba o ich interesy. 3. KADY KOGO POTRZEBUJE Film Tytani opowiada opart na faktach histori trenera Hermana Boone, ktry prowadzi do zwycistwa zintegrowan rasowo druyn. W jednej ze scen rozmawia z Louie Lastikiem, sympatycznym napastnikiem liniowym. Na pytanie, 56

czy Louie wybiera si do collegeu, zawodnik odpowiada: Ja? Nie. Panie trenerze, nie jestem mzgowcem. Jaki czas pniej trener mwi ciszonym gosem: Jeli nie pjdziesz do collegeu, to nie dlatego, e si nie kwalifikujesz. Od dzisiaj co tydzie masz mi przynosi do wgldu swoj kart ocen. Razem bdziemy j analizowa, okej? Pod koniec filmu Louie zalany zami podchodzi do Boona. Trenerze, mam C plus. Id do collegeu. Poniewa trener okaza mu zainteresowanie, chopak osign wicej, ni wierzy, e go sta. Podobnie to wyglda u wikszoci ludzi. Kady szuka kogo, kto w niego zainwestuje i zachci, aby stawa si tym, na kogo Bg go stworzy. Rozgldaj si za ludmi, ktrzy skorzystaj na twojej otusze i pomocy. 4. KTO POMAGA JEDNEJ OSOBIE, WYWIERA WPYW NA RZESZE Gdy wkadasz serce w pomaganie jednej osobie, w zdumiewajcy sposb twoja otucha ulega rozmnoeniu. Podnoszc na duchu jednego czowieka, wywierasz wpyw na wielu innych. Im bardziej pozytywnie oddziaujesz na kogo, tym wiksze prawdopodobiestwo, e ten kto zacznie pozytywnie oddziaywa na innych. Otucha rozchodzi si na wszystkie strony niczym fale powstajce pod wpywem kamyka wrzuconego do wody. Problem polega na tym, e mamy wrodzon skonno do powcigliwoci. Dlaczego? Wcale nie dlatego, e nie chcemy zaspokoi potrzeb, ale dlatego, e czekamy, a zrobi to kto inny. Kto chce dodawa otuchy, nie moe myle w ten sposb. Powinien rusza do przodu i udziela pomocy. 5. BG KOCHA WSZYSTKICH Czsto podchodzimy wybirczo do tych, ktrym chcemy pomaga i dawa wsparcie. Szukamy ludzi podobnych do nas. Niektrzy nawet s przekonani, e powinni pomaga tylko tym, ktrzy wierz w to samo, co oni, i myl tak samo, jak oni. Nie tdy droga. Kilka lat temu zetknem si z tekstem ilustrujcym, jak ludzie traktuj czowieka, ktry wpad do dziury i nie moe wyj. Kto z podejciem subiektywnym powiedzia: Wspczuj ci. Nastawiony obiektywnie: To logiczne, e tam wpade. 57

Faryzeusz rzek: Do dziur wpadaj tylko li ludzie. Matematyk wyliczy, w jaki sposb czowiek wpad do dziury. Dziennikarz chcia wyczno na artyku o czowieku, ktry wpad do dou. Fundamentalista powiedzia: Zasuye sobie. Kalwinista: Gdyby by zbawiony, nie wpadby do tej dziury. Ormianin: Zostae zbawiony i nadal siedzisz w dziurze. Czowiek z charyzm: Mw po prostu, e nie jeste w dziurze. Realista: Dziura taka wanie jest. Geolog okreli pokady ziemi widoczne w dziurze. Urzdnik skarbowy zapyta, czy opaci podatek za dziur. Inspektor okrgowy czy ma pozwolenie na kopanie dziur. Czowiek ualajcy si nad sob: Jeli nie widziae mojego doa, to nic nie widziae. Optymista: Mogo by gorzej. Pesymista: Bdzie jeszcze gorzej. Jezus na jego widok poda mu rk i wycign go z dziury. Nigdy nie powinnimy zapomina, e Bg kocha kadego i e naley traktowa ludzi, jak traktowaby ich Jezus. Postpuj tak, a ludzie przy tobie zawsze bd czu si podniesieni na duchu.

58

Pozdrwcie si nawzajem witym pocaunkiem! (2 Kor 13,12)

59

Wycigaj rk do najbliszych
Za porednictwem prostego dotyku moemy przekaza niesychany adunek mioci, afirmacji i akceptacji. Prowadzone kilka lat temu badania na uniwersytecie UCLA pokazay, e dla zachowania zdrowia fizycznego i emocjonalnego potrzebujemy osiem do dzieciciu wanych dotkni dziennie. Mianem wanego dotknicia naukowcy okrelili delikatne poklepanie, pogaskanie, pocaunek lub przytulenie wanej osoby, czyli ma, ony, rodzica albo bliskiego przyjaciela. JAMES MERRITT How to be a Winner and Influence Anybody

60

Niewiele rzeczy na tym wiecie dziaa silniej ni pozytywny dotyk. Na przykad umiech. Sowo nadziei i optymizmu. Na pewno ci si uda wypowiedziane w trudnej chwili. RICHARD M. DEVOS

61

SOWA NAUCZYCIELA ZMIENIAJ YCIE

Antwone Fisher urodzi si w zakadzie karnym w Ohio, gdzie jego matka odsiadywaa wyrok. W tym czasie jego ojciec od dwch miesicy ju nie y. W efekcie chopak wychowywa si w rodzinie zastpczej. Przez trzynacie lat mieszka u maestwa, ktre zncao si nad nim sownie, fizycznie i psychicznie. Nigdy nie dosta od nich kieszonkowego ani prezentu na gwiazdk. Przez wiele lat by ofiar przemocy seksualnej. Czsto zastpczy rodzice przywizywali go do supka w piwnicy i dotkliwie okadali. Kiedy zastpcza matka chwalia si, e pobia go a do nieprzytomnoci. W trzeciej klasie straci wszelk wrodzon ch nauki. Ponadto opiekunka stale mu wpajaa, e jest najgorszym dzieckiem na wiecie, e niczego si nie nauczy i nie ma przed nim adnej przyszoci. Nie zda do pitej klasy i musia powtarza czwart. Wtedy jednak staa si rzecz cudowna. Rodzina zastpcza przeprowadzia si i Antwone przenis si do szkoy w innym rejonie. Tam uczya Brenda Profit. Jeli jakie istoty odgrywaj w naszym yciu rol aniow, to w moim przypadku bya to pani Profit.9 Pod okiem pani Profit Fisher zacz inaczej o sobie myle. Gdyby szacunkiem do siebie samego mona napenia co w rodzaju baku z paliwem, mwi, to Pickettowie (rodzina zastpcza) oprnili mnie do sucha. A pani Profit pomoga to wszystko zmieni.10 Lecz mimo postpw na koniec roku znw nie zasugiwa na promocj. Grozio mu, e zostanie w czwartej klasie trzeci raz. Wtedy jednak nastpi kolejny przeom. W szkole zapada decyzja, e Brenda Profit bdzie uczya swoj klas take w pitej i szstej klasie. Majc to na uwadze, umoliwia Fisherowi promocj. Pniej doszo do zdarzenia, ktre ju na zawsze zmienio sposb mylenia chopca. Pewnego razu w klasie byo czytanie. Fisher tak niemiay, e czasami si jka, zosta poproszony do czytania na gos. Lecz zamiast wpa w panik, pynnie przeczyta cay tekst i nawet z powodzeniem wymawia trudne sowa. Pani Profit udzielia mu pochway: Jestem z ciebie dumna. Musz ci powiedzie, e wahaam si z twoj promocj do pitej klasy. Ale teraz ciesz si, e ci przepuciam. Radzisz sobie znakomicie. Wtedy wanie w gowie Fishera co zaskoczyo. Tak o tym pisze:

62

Jej szczere i troskliwe sowa zadziaay na mnie jak grzmoty i byskawice. Na zewntrz skromnie przyjem pochwa, ale w rodku przeywaem olnienie. Po raz pierwszy w yciu zdaem sobie spraw, e sam mog wpywa na swoje sprawy. I nawet nie tylko na swoje () Ta lekcja stanowia dla mnie sztabk zota, ktr przez reszt ycia nosz ze sob w tylnej kieszeni.11 W tamtej chwili zacz inaczej o sobie myle i to zmienio jego ycie. Pniej przeywa jeszcze wiele wzlotw i upadkw, ale wiedzia, e nie jest beznadziejny i e ma przed sob przyszo. Nie poszed w lady rodzestwa z rodziny zastpczej, ktre wdao si w przestpstwa i narkotyki. Obecnie Antwone Fisher yje z mylenia. Odnosi sukcesy w Hollywood jako scenarzysta. Wyrs na porzdnego czowieka z wasn rodzin, o ktrej zawsze marzy. Ma on i crk. Na pytanie, jakie przesanie zawiera historia jego ycia, odpowiedzia: Nadzieja jest zawsze. Nawet gdy masz cikie pocztki, na twojej drodze zawsze zjawiaj si dobrzy ludzie.12 Na podstawie Today Matters

63

Najlepszym sposobem na poprawienie sobie humoru jest poprawianie humoru wszystkim dokoa. MARK TWAIN

64

BOGOSAW I BD BOGOSAWIONY
Dan Clark wspomina, jak w wieku kilkunastu lat czeka z ojcem w kolejce po bilety do cyrku. Tu przed nimi staa pewna rodzina. Rodzice trzymali si za rce, a obok omioro dzieci poniej dwunastu lat grzecznie si bawio. Byli ubrani prosto i schludnie. Dan domyli si, e nie maj za wiele pienidzy. Dzieciaki z radoci rozprawiay o tym, co je czeka w cyrku, i atwo byo wywnioskowa, e to dla nich zupenie nowe przeycie. Przy kasie bileter zapyta, ile poda biletw. Osiem dziecicych, powiedzia z dum mczyzna, i dwa dla dorosych. Idziemy do cyrku ca rodzin. Ale gdy kasjer wymieni sum do zapacenia, kobieta rozoya rce i opucia gow. Mczyzna pochyli si do okienka. Ile? Kasjer powtrzy. Ewidentnie nie mieli tylu pienidzy. Wygldali na przybitych. Clark opowiada, e wszystkiemu przyglda si jego ojciec. W pewnej chwili wsun rk do kieszeni, wyj dwadziecia dolarw i dyskretnie rzuci banknot na ziemi. A potem pochyli si, podnis pienidze, klepn ojca omiorga dzieci w rami i powiedzia: Przepraszam, to panu wyleciao z kieszeni. Tamten od razu zorientowa si, o co chodzi. Dzikuj panu, spojrza ojcu Clarka w oczy, ucisn mu rk i ze z w oku doda: Bardzo dzikuj. To dla mnie i dla mojej rodziny naprawd wiele znaczy. Clark wrci z ojcem do samochodu i wrcili do domu. Wtedy nie starczyo im ju pienidzy, aby pj do cyrku. Ale to si nie liczyo. Podnieli na duchu tamt rodzin. Oni nigdy tego nie zapomn. Na podstawie Zwyciysz, ale nie w pojedynk

65

Choby nie wiem, jak bardzo by zajty, musisz znale czas, aby druga osoba poczua si przy tobie wana. MARY KAY ASH

66

Kto wierzy w nasze moliwoci, nie tylko nas stymuluje, lecz take tworzy atmosfer, w ktrej atwiej osign sukces. JOHN H. SPALDING

67

CO MUSISZ WIEDZIE, ABY DODAWA LUDZIOM OTUCHY

Jeli ludzie czuj si niepewnie daj im wiar w siebie. Ludzie lubi czu si wyjtkowi udzielaj im szczerych pochwa. Ludzie oczekuj lepszego jutra dawaj im nadziej. Ludzie potrzebuj zrozumienia wysuchuj ich. Ludziom brak wytyczonego kierunku naprowadzaj ich. Ludzie s egoistami w pierwszej kolejnoci zaspokajaj ich potrzeby. Ludzie popadaj w zniechcenie dodawaj im otuchy. Ludzie chc by kojarzeni z sukcesem pomagaj im odnosi zwycistwo. Ludzie pragn bliskich relacji dawaj im wsplnot. Ludzie poszukuj wzorcw do naladowania dawaj im przykad.

68

Kady nosi na piersiach niewidzialny medalik z napisem: Spraw, abym czu si wany! Nigdy nie zapominaj o tym, gdy pracujesz z ludmi. MARY KAY ASH

69

JAK DAWA INNYM CO WARTOCIOWEGO

Gdy kto w czowieka inwestuje i wnosi do jego ycia now warto, zawsze dodaje mu otuchy. Dawa innym co wartociowego mona nastpujcymi sposobami: SZCZERZE ICH CENIC. Jak pokaza, e kogo si ceni? Wierzc w niego, zanim on uwierzy w nas. Suc mu, zanim on zacznie suy nam. Kochajc go, zanim on nas pokocha. Dajc, nie oczekujc niczego w zamian. PODNOSZC SWOJ WARTO. Nie mona dawa czego, czego si nie ma. Dobre intencje nigdy nie przemawiaj tak dononie jak dobre uczynki. Zasuguj sobie na to, aby mg dawa. RozwijaJ siebie, aby mg by mentorem. Zdobywaj dowiadczenie, aby mg dzieli si wiedz. WIEDZC I RESPEKTUJC, CO CENI INNI. Co si dzieje, gdy koncentrujesz si wycznie na realizacji wasnych zamiarw? Niewiele wiesz o otaczajcych ci ludziach. Za swj priorytet postaw cudze priorytety. Popro, aby inni opowiedzieli ci swoje historie. Posuchaj o ich nadziejach i marzeniach. Niech ich sukcesy bd czci twojej misji. ROBIC RZECZY, KTRE CENI BG. Gdy twoje ycie dobiegnie kresu, po co bdziesz y? Wszystko co ziemskie obrci si w py ty take. Zajmuj si rzeczami, ktre przetrwaj duej od ciebie.

70

A Bg, ktry daje cierpliwo i pociech, niech sprawi, abycie wzorem Chrystusa te same uczucia ywili do siebie i zgodnie jednymi ustami wielbili Boga i Ojca Pana naszego Jezusa Chrystusa. (Rz 15,5-6)

Otucha umacnia zesp.

Wielko mioci do Boga nigdy nie przekroczy gbi mioci do siebie nawzajem. PATRICK MORLEY

71

Najwaniejszym skadnikiem w przepisie na sukces jest wiedza, jak postpowa z ludmi. THEODORE ROOSEVELT

72

DODAJC OTUCHY ZAWODNIKOM, BUDUJESZ DRUYN

Czy kiedykolwiek naleae do druyny przegranej? Gdy duch sabnie, a atmosfera gstnieje, zawodnicy si wypalaj i zesp sprawia wraenie, e stoi w miejscu, wtedy atwo o zniechcenie. Jak znale wyjcie z takiej sytuacji? Odwoa si do morale zespou! Gdy potrafisz zmieni morale, potrafisz zmieni zesp. Morale daje wielk moc. Oto uzasadnienie moich sw: 1. WYSOKIE MORALE MOCNO PRZESADZA. Gdy cay zesp jest pozytywnie nastawiony i kady zawodnik ma o sobie dobre zdanie, wszystko wydaje si w porzdku. Przygotowania przebiegaj gadko. Jakakolwiek przerwa wydaje si niepotrzebna. Drobne zwycistwa zawieraj sodycz, wielkie przynosz uczucie niepokonania. Zespoowe gwiazdy nigdy nie zawodz i nawet przecitni zawodnicy graj powyej swoich moliwoci. Niektrzy ludzie nazywaj taki okres dobr pass lub mwi, e dopisuje szczcie. Ale w gruncie rzeczy chodzi o wysokie morale. Druynie o wysokim morale kibicuj wszyscy. W biznesie ludzie kupuj akcje firmy, gdzie panuje wysokie morale. W show biznesie - gazety i telewizje prosz o wywiady, producenci pac horrendalne sumy za wystpy zespow o wysokim morale. Czy z dnia na dzie zesp z nieutalentowanego moe sta si utalentowany? Czy jest naprawd a tak dobry, jak pisze o nim prasa? Zapewne nie. Morale powoduje, e do zespou wszyscy odnosz si z wielk przesad. 2. WYSOKIE MORALE TO DWIGNIA. Gdy w zespole panuje wysokie morale, wyniki jednostek wznosz si na zupenie inny poziom. Zesp koncentruje si na swoim potencjale, a nie na problemach. Reprezentanci zespou wkadaj wicej serca. Kademu atwiej wyzbywa si egoizmu. Zawodnicy wierz w siebie i to im pomaga osiga wyniki na wyszym poziomie. Gdy zesp ponosi poraki, zachodzi zjawisko odwrotne. Gracze skupiaj si na problemach. Spada poziom zaangaowania poszczeglnych zawodnikw. Zamiast przyciga zawodnikw, zesp ich odpycha. I wszyscy zaczynaj troszczy si bardziej o siebie ni o kolegw z zespou. Gdy przegrywacie, cierpi wszyscy. 73

3. WYSOKIE MORALE TO WIELKA ENERGIA. Wysokie morale dostarcza zespoowi ogromnej energii. Zawodnicy s jak krliczki z reklamy Energizera: dziaaj i dziaaj w nieskoczono. adna gra nie wydaje si za wysoka. aden projekt nie jest zbyt trudny. aden wycig zbyt dugi. Energia dodaje entuzjazmu i zesp nabiera rozpdu, w ktrym staje si prawie nieposkromiony. 4. WYSOKIE MORALE WIELE ELIMINUJE Dziki energii i rozpdowi morale potrafi wiele eliminowa. Gdy zesp przegrywa i morale spada, nawet najmniejszy problem wyrzdza wiele szkd. Natomiast zesp z wysokim morale mknie do przodu nawet pomimo ogromnych przeszkd i przeciwnoci wydawaoby si nie do pokonania. Problemy - niezalenie od wielkoci jakby znikay. 5. WYSOKIE MORALE JAKO WYZWALACZ Wysokie morale w pewien sposb take uwalnia zesp. Zwycistwa daj swobod oddechu. Dobry zesp wykorzystuje j, aby podejmowa nowe wyzwania, wyprbowa nowe pomysy, nowe koncepcje, nowe ruchy, na co w innym razie nie mgby sobie pozwoli. Dziki temu wyzwala innowacyjno i kreatywno. W efekcie wysokie morale uwalnia potencja zespou. Jak wic zmieni sytuacj, jeli w naszym zespole panuje niskie morale? Od czego wystartowa? Najlepiej od dodawania otuchy. Ludzie podniesieni na duchu gotowi s na nieco cisz prac. Do siebie i kolegw odnosz si nieco bardziej pozytywnie. Zaczynaj wierzy, e s w stanie odnosi zwycistwa. Najmniejsze powodzenie stanowi poywk dla dalszych sukcesw zwaszcza gdy w chwilach marazmu i poraek reprezentanci zespou nawzajem podtrzymuj si na duchu. Jeli chcesz odmieni zesp, odmieniaj kadego gracza osobno. Czy nie moglibycie tego, co robicie, wykonywa lepiej? By moe. Ale nigdy nie wiadomo, co mona osign, jeli nie dodamy otuchy tym, ktrzy maj to osign. Kademu pomagaj jak najefektywniej wykorzystywa talent i zdolnoci, a zesp zajdzie dalej ni mona si spodziewa. Na podstawie: Siedemnacie niepodwaalnych praw pracy zespoowej

74

Ja jestem chop z Arkansas, ale nauczyem si kierowa zespoem. Jednych podnosi na duchu, a innych nieco uspokaja, aby ich serce biy jednym wsplnym rytmem zespoowym. Zawsze powtarzam trzy rzeczy: Jeli co idzie le, moja wina. Jeli co idzie dosy dobrze, nasza zasuga. Jeli co idzie znakomicie, wasze osignicie. To wystarczy, aby ludzie grali dla ciebie w pik i zwyciali. BEAR BRYANT

75

DWA RODZAJE LIDERW

W drugiej poowie dziewitnastego wieku o rzdy w Wielkiej Brytanii rywalizowao dwch wielkich ludzi: William Gladstone i Benjamin Disraeli. Ci dwaj wielcy politycy byli zagorzaymi rywalami. Uczu, jakimi si darzyli, mona domyla si na podstawie pewnej uwagi poczynionej kiedy przez Disraeliego: Jaka jest rnica pomidzy pechem a nieszczciem? Jeli Gladsone wpadnie do Tamizy, to jest pech. A jeli go stamtd kto wycignie ywego, to ju nieszczcie. Gladstone przez trzydzieci lat kierowa liberaami i dla wielu stanowi uosobienie cech wiktoriaskiej Anglii. Mia za sob karier w subie publicznej, by wielkim oratorem, mistrzem finansw i czowiekiem dogbnie moralnym. Jako jedyny w dziejach dostpi zaszczytu czterokrotnego wyboru na premiera Wielkiej Brytanii. Pod jego rzdami w Wielkiej Brytanii wprowadzono oglnokrajowy system owiatowy, przeprowadzono reformy parlamentarne i znaczna liczba robotnikw otrzymaa prawa wyborcze. Z zupenie innego rodowiska wywodzi si Benjamin Disraeli, ktry by premierem dwa razy. Polityk zaj si w wieku trzydziestu kilku lat. Zasyn jako dyplomata i reformator spoeczny. Jednak do jego najwikszych osigni naley nakonienie Wielkiej Brytanii do zakupu udziaw w Kanale Sueskim. Obydwaj przywdcy wiele uczynili dla Wielkiej Brytanii, ale dzielio ich podejcie do ludzi. Rnic t najlepiej ilustruje opowie modej damy, ktra jednego wieczoru jada kolacj z Gladstonem, a drugiego z Disraelim. Zapytana o wraenia odpowiedziaa: Po kolacji z panem Gladstonem wychodziam z jadalni w przekonaniu, e to najinteligentniejszy czowiek w Anglii. Natomiast towarzyszc panu Disraeliemu miaam wraenie, e ja jestem najinteligentniejsz kobiet w Anglii. Oto znakomita lekcja na temat przywdztwa. Liderzy zdobywaj wiar, zaufanie i przyja podwadnych, stawiajc w centrum uwagi nie siebie, lecz ich. Zasada ta sprawdza si we wszystkich dziedzinach ycia. Na podstawie Dwadziecia cztery bezdyskusyjne cechy przywdcy

76

nie pragnc dla niewaciwego wspzawodnictwa ani dla prnej chway, lecz w pokorze oceniajc jedni drugich za wyej stojcych od siebie. Niech kady ma na oku nie tylko swoje wasne sprawy, ale te i drugich! (Flp 2,3-4)

77

Uhonorowanie caego zespou

Kto buduje zwycisk druyn, nigdy nie zapomina, e na og sukcesw skadaj si role odegrane przez kadego z reprezentantw. Najlepszego przykadu dostarcza Winston Churchill. Podczas najmroczniejszego okresu drugiej wojny witowej w Wielkiej Brytanii byy kopoty ze znalezieniem ludzi do pracy w kopalniach wgla. Wielu mczyzn uciekao od brudnej, niewdzicznej pracy w niebezpieczestwie i zacigao si do wojska, ktre cieszyo si powszechnym podziwem i uznaniem. Tylko e bez wgla zarwno wojsko jak i zwykli ludzie mieliby wiele kopotw. Dlatego pewnego dnia Churchill spotka si bezporednio z grnikami i z pasj opowiedzia im, ile ich praca znaczy dla Anglii i jak wielk rol odgrywaj w utrzymaniu wolnoci kraju. Podczas jego przemwienia w oczach twardych mczyzn pojawiy si zy. Wrcili do swej prozaicznej pracy z nowym zasobem si i motywacji. Wszyscy potrzebuj otuchy. Wystarczy kademu powiedzie, e cenimy jego prac, a zesp dziaa sprawniej, a take staje si silniejszy i skuteczniejszy.

78

W pracy zespoowej dobre jest to, e zawsze masz kogo u swego boku. Margaret Carty

79

POMAGAJC KOLEGOM, POPRAWIASZ ZESP

Podziwem i sympati w zespole zawsze ciesz si ci gracze, ktrzy pomagaj innym wznosi si na wyszy poziom, dodaj im si i uatwiaj odnosi sukcesy. To tacy ludzie jak gwiazda klubu Boston Celtic, rodkowy Bill Russel, ktry powiedzia: O tym, czy rozegraem dobry mecz, najwicej mwi to, na ile udao mi si poprawi gr moich kolegw. Zawodnicy bdcy wsparciem dla swoich kolegw maj kilka cech wsplnych: 1. CENI KOLEGW Jeszcze nigdy nie widziaem czowieka, powiedzia przemysowiec Charles Schwab, niezalenie od stanowiska, ktry lepiej wykonywaby prac i wkada w ni wicej wysiku pod wpywem krytyki ni w warunkach, w ktrych czuje si akceptowany. Koledzy z zespou dokadnie wiedz, kiedy w nich wierzysz. Ludzie zwykle osigaj takie wyniki, jakich spodziewaj si po nich ci, ktrych szanuj. 2. WIEDZ I BIOR POD UWAG, CO CENI KOLEDZY Gracze wspierajcy kolegw, suchaj, o czym koledzy mwi, i obserwuj, na co wydaj pienidze. Dziki tej wiedzy i chci nawizania porozumienia midzy ludmi tworz si silne wizi. A dziki nim moliwe jest pojawianie si kolejnej cechy. 3. PODNOSZ WARTO SWOICH KOLEGW Istot pomagania kolegom stanowi podnoszenie ich wartoci. Wymaga to szukania sposobw podwyszania umiejtnoci kolegw i poprawy ich nastawienia. Poszukiwania darw, talentw, indywidualnych cech, a potem pomagania w wykorzystaniu ich dla dobra caego zespou. Dziki temu mona wznie si na zupenie nowy poziom. 4. PODNOSZ SWOJ WARTO Doskonal siebie nie tylko dlatego, e dziki temu korzystaj na tym osobicie, ale take dlatego, e w ten sposb pomagaj innym. Nie mona dawa czego, czego si nie ma. Na przykad wspaniay koszykarz Karl Malone zawsze mia wsparcie Johna Stocktona, najlepszego pomocnika wszechczasw. W amerykaskim footballu wielki skrzydowy Jerry Rice osiga lepsze wyniki dziki 80

takim rozgrywajcym jak Joe Montana i Steve Young. Jeli chcesz ulepsza zesp, doskonal siebie. Na podstawie Czterdziestu siedmiu niezbdnych cech gracza zespoowego

81

Serce czowieka nie zdoao poj, jak wielkie rzeczy przygotowa Bg tym, ktrzy Go miuj. (1 Kor 2,9)

Otucha wiedzie do rzeczy wielkich.

82

Samochd nie ruszyby z miejsca, gdyby nie maa, ulotna iskierka, ktra wprawia w ruch ca machin. Kadego zawodnika staram si przekonywa, eby poczu si jak ta iskierka, ktra wprawia w ruch nasz mechanizm. KNUTE ROCKNE

83

Ufaj ludziom, a bd tobie ufa. Odno si do nich jak do wielkich, a oka si wielcy. RALPH WALDO EMERSON

84

KADEMU WIELKIEMU CZOWIEKOWI KTO DODAWA OTUCHY

Kady kogo potrzebuje. Nikt niczego nie osignby bez pomocy innych. Osoby, ktre dokonay najwikszych osigni w dziejach, dokonay ich dziki ludziom, ktrzy pojawili si w ich yciu. Ostatnio kinomani ogldali filmowe wersje Opowieci z Narnii i Wadcy piercieni. Prawie wszyscy wiedz, e filmy powstay na podstawie ksiek. Jednak tylko nieliczni zdaj sobie spraw, e ich autorzy, C. S. Lewis i J. R. R. Tolkien byli profesorami w Oksfordzie i czya ich zaya przyja. Co czwartek w towarzystwie jeszcze innych pisarzy spotykali si przy drinku, rozmawiali o swoich pracach pisarskich i czytali fragmenty niepublikowanych dzie. To wanie Tolkien nakania Lewisa, zaprzysigego ateist, do zainteresowania si chrzecijastwem. W kocu Lewis si nawrci. Z kolei Lewis zachca Tolkiena do kontynuacji prac i stara o publikacj. Gdyby nie ich przyja i wzajemne podtrzymywanie na duchu, wiat byby uboszy o jedne z najlepszych ksiek dwudziestego wieku i pewnie najlepsze powieci fantasy wszechczasw. Wprawdzie ich przypadek moe wydawa si czym wyjtkowym, lecz jeli przyjrze si osigniciom wielkich ludzi, to czsto okazuje si, e otrzymywali wsparcie przyjaci i wielbicieli. Przez wiele lat gigant przemysu motoryzacyjnego Henry Ford by przyjacielem i ssiadem podnego wynalazcy Thomasa Edisona. Poznali si na konwencie sponsorowanym przez firm Edisona. Forda przedstawiono mu jako modzieca, ktry wymyli wz na rop. Rozmawiali chwil na temat samochodu i nagle Edison z ekscytacj waln pici w st. Udao ci si! Twj samochd ma wasny napd i wozi ze sob wasn elektrowni. Tak pniej Ford wspomina ich pierwsze spotkanie: Nigdy wczeniej od adnego czowieka nie otrzymaem tyle otuchy. Miaem nadziej, e podam w dobrym kierunku. Czasami wiedziaem, e tak jest, a czasami tylko przypuszczaem. A tu nagle jak grom z jasnego nieba spady na mnie sowa penej akceptacji z ust najwikszego na wiecie geniusza wynalazczoci.13 W kolejnych latach tych dwch wielkich ludzi wsplnie pracowao, podrowao i bawio si.

85

Autor hymnw religijnych Charles Wesley cierpia na zapalenie opucnej i drczyy go wtpliwoci wzgldem wiary. Pewnego razu odwiedzia go grupa chrzecijan, ktrzy zaopiekowali si nim i opowiedzieli mu historie o dziaaniu Boga w ich yciu. Po tej wizycie Wesley poczu si silniejszy nie tylko na ciele, ale i na duszy. Napisa popularny hymn O for a Thousand Tongues Sing, a potem jeszcze wiele, wiele innych, wnoszc znaczny wkad do muzyki kocielnej. Sir Izaak Newton wrd wielu uchodzi za najwaniejszego naukowca ery nowoytnej. Synie gwnie z prawa grawitacji i trzech zasad dynamiki. Jednak by moe nigdy nie opublikowaby dziea z tej tematyki, gdyby nie Edmond Halley. Kiedy ten szanowany uczony odwiedzi Newtona w Cambridge, aby omwi pewien problem, nad ktrym pracowa. Okazao si, e Newton ju ten problem rozwiza. Wtedy Halley namwi go do opublikowania wynikw pracy. W efekcie w 1687 roku spod drukarskiej prasy wyszo dzieo Principia Mathematica Philosophiae Naturalis, ktre stanowi podwalin bada nad mechanik i ktre zmienio sposb patrzenia czowieka na wiat. Moda ydwka Estera, od imienia ktrej zatytuowano jedn z biblijnych ksig, polubia krla perskiego Kserksesa i zostaa krlow. Jeden z doradcw krla uknu spisek majcy na celu wymordowanie ydw. Wtedy wujek Estery, Mordocheusz, namawia j, aby stana w obronie swojego narodu, takimi sowami: kto wie, czy nie ze wzgldu na t wanie chwil dostpia godnoci krlowej? (Est 4,14). Gdy zdobya si na odwag, aby zwrci si do krla, uratowaa swj lud. Przyjrzyj si yciu ludzi, ktrzy dokonali wielkich czynw, a znajdziesz tych, ktrzy ich w tym wspierali. Kto ciebie wspiera, aby dokona rzeczy wielkich? Kogo Bg zesa, aby by dla ciebie pociech, podnosi ci na duchu i towarzyszy ci w podry? Pomagaj innym robi to, do czego stworzy ich Bg, a bdziesz mia udzia w ich osigniciach. W ksice Catherine Ryan Hyde Pay It Forward i w powstaym na jej podstawie filmie dwunastoletni Trevor McKinney snuje prosty lecz niewiarygodnie poruszajcy plan zmiany wiata. Chce dla trzech osb zrobi co poytecznego, lecz zamiast bra za to pienidze, proponuje, aby zapacili dobrymi uczynkami dla trzech kolejnych osb. Uwaa, e w rezultacie jego planu fala dobra odmieni ycie 86

na caym wiecie. Ten dwunastolatek chce, aby lepiej yo si jego matce, nauczycielce i niezliczonym rzeszom ludzi, ktrych nigdy nie widzia na oczy. Nawet najdrobniejsze akty dobroci i sowa otuchy w yciu innych ludzi bywaj spotgowane i efektem kuli niegowej prowadz do czego, czego nie bylimy w stanie nawet sobie wyobrazi.

87

Kady pocztek jest konsekwencj. Kady pocztek koczy co. PAUL VALERY

88

Na tym wiecie wikszo rzeczy, ktrych warto byo dokona, wczeniej zostao uznanych za niemoliwe. NIEZNANY AUTOR

89

Nie oczekuj otuchy od ekspertw

Kadego dnia mamy do czynienia z defetystami o wskich umysowociach. Nie pozwalajmy im gasi naszego entuzjazmu i mci naszej wizji. Nie dawajmy im kra naszych marze. Przedstawiaj mdro pod postaci krtkowzrocznoci. Pamitaj o poniszych twierdzeniach tak zwanych ekspertw.

Niemoliwe, aby latay urzdzenia cisze od powietrza. LORD KELVIN, prezes Englands Royal Society, 1895

Ju wynaleziono wszystko, co byo do wynalezienia. Charles H.Duell, dyrektor amerykaskiego urzdu patentowego, 1899

Mdra i odpowiedzialna kobieta wcale nie chce gosowa. GROVER CLEVELAND, prezydent USA, 1905

Nie istnieje adne prawdopodobiestwo, e czowiekowi kiedykolwiek uda si ujarzmi si atomu. ROBERT MILLIKEN, zdobywca Nagrody Nobla z fizyki, 1923

Nigdy nie zapominaj, e zmierzamy tam, dokd prowadz nas marzenia.

90

MOC PASJI
Eksperci wiele czasu powicaj na ustalenie, co powoduje, e ludzie osigaj sukcesy. Na czele listy najwaniejszych czynnikw znajduje si pasja. Przyjrzyjmy si czterem prawdom na temat pasji: PASJA TO PIERWSZY KROK NA DRODZE DO OSIGNI. Twoje pragnienia decyduj o twoim losie. Im wikszy ogie, im wiksze pragnienie, tym wikszy potencja. PASJA WZMACNIA SI WOLI. Pasji nic nie zastpi. Jeli czego naprawd bardzo pragniesz, to znajdziesz sil, aby to osign. PASJA CI ZMIENIA. Jeli podasz za swoj pasj, to czy tego chcesz, czy nie, stajesz si czowiekiem bardziej oddanym i produktywnym. W kocowym efekcie pasja ma silniejszy wpyw ni osobowo. PASJA SPRAWIA, E NIEMOLIWA STAJE SI MOLIWE. Istoty ludzkie skonstruowane s w ten sposb, e jeli co rozpali ich dusz, to znikaj niemoliwoci. Ogie w sercu sprawia, e w yciu wszystko jest wykonalne. Gdy odkrywamy w sobie pasj, to moemy mie pewno, e czekaj nas wielkie rzeczy. Co zrobi, aby j odkry? I jak pomc innym w jej odkrywaniu?

91

Przyjaciele pomagaj w snuciu wizji lub blokuj marzenia. NIEZNANY AUTOR

92

Twoja przeszo jest wana, ale nie a tak, jak twj sposb widzenia przyszoci. JOHN C. MAXWELL

93

OTUCHY DODAJE MU PASJA Z NAJMODSZYCH LAT

Co chopak taki jak Ruben Martinez robi w takim miejscu jak Miami w Arizonie? To maa miecina grnicza w poudniowo wschodniej czci stanu zamieszkaa przez dwa tysice osb. Od chwili zaoenia w 1907 roku zmienia si niewiele. Gdy Martinez dorasta w latach czterdziestych i pidziesitych, wikszo ludzi pracowaa przy wydobyciu miedzi, podobnie jak teraz. Jego rodzice, imigranci z Meksyku, pracowali w kopalni. W Miami nie byo za bardzo co robi. Ale Martinez by ciekawy wiata i odkry w sobie pasj do ksiek. Czytanie nie byo rzecz atw w rodzinie, w ktrej rodzice nie przepadali za lektur, a w miasteczku brakowao nawet publicznej biblioteki. Matka zawsze mwia, ebym zostawi te ksiki i posprzta podwrko, wspomina. Chowaem si wic na dworze, aby mi nikt nie przeszkadza w czytaniu. 14 Gdy dziecko pragnie czyta, staje si bardzo przedsibiorcze. Co rano za pitnacie sidma, opowiada, roznosiciel przynosi ssiadowi gazety. Ja si budziem, wymykaem tylnymi drzwiami, przechodziem do ssiada i czytaem gazety. Systematycznie co rano. Potem starannie skadaem gazety i odkadaem na miejsce.15 W kocu ssiad go przyapa. Ale nie zabroni mu czytania, lecz wrcz zachci do dalszej lektury. Wsparcia i inspiracji dostarczyli mu te nauczyciele. Cay czas rozniecali jego mio i poyczali mu ksiki. Pniej przeprowadzi si do Kalifornii i zosta fryzjerem. Ale pasja czytelnicza, ktra podtrzymywaa go na duchu, gdy by chopcem, nadal si rozwijaa. Bdc wacicielem zakadu fryzjerskiego, zacz poycza ksiki ze swojego zbioru liczcego dwiecie woluminw. Ale poniewa ksiki czsto nie wracay, znalaz inne rozwizanie. Zacz je sprzedawa. Po kilku latach salon fryzjerki z ksikami zamieni si w ksigarni z jednym symbolicznym fortelem fryzjerskim. Swj lokal Martinez nazwa Libreria Martinez Books and Art Galery. Zaczynalimy od dwch ksiek, opowiada, potem byo dziesi i dwadziecia pi. I tak krok po kroczku nasze obroty przekroczyy dwa miliony egzemplarzy. Wanie tak si dzieje, gdy czowiek omiela si marzy.16 Teraz ksigarnia ma na stanie siedemnacie tysicy tytuw i uchodzi za jednego z najwikszych w 94

USA sprzedawcw ksiek hiszpaskojzycznych. W 2001 roku Martinez otworzy drug ksigarni i trzeci dla dzieci. Ojcowie i matki, zwraca si do rodzicw, chcecie, aby wasze dzieci byy pod kresk, czy nad kresk? Musicie im czyta, zachca do czytania, popiera czytanie () Wtedy dzieci bd nad kresk. Bd miay szczeglne miejsce na wiecie. Dziki czytaniu. Talent Martineza zosta dostrzeony. W 2004 roku zdoby stypendium Fundacji MacArthura czsto zwane grantem dla geniuszy w uznaniu za czenie roli handlowej i orodka spoecznoci w celu uznania literatury i zachowania latynoamerykaskiego dziedzictwa literackiego. Rwnie w 2004 roku zosta Rzecznikiem Biznesu Mniejszoci Narodowych w amerykaskim urzdzie do spraw drobnej przedsibiorczoci. Whitter College przyzna mu w 2005 roku tytu honoris causa z nauk humanistycznych, a portal inc.com uzna go za jednego z dwudziestu szeciu najbardziej fascynujcych przedsibiorcw. Sam Martinez nie wyhamowuje. Ma ponad szedziesit lat, ale nie zamierza spoczywa na laurach. To, co robi, dodaje mu energii. Na obcinaniu wosw zarabiaem wicej ni na sprzedawaniu ksiek, mwi. Ale to, co teraz robi, daje mi rado ycia. Zamierza utworzy sie dwujzycznych ksigarni ponadnarodowych. Do 2012 roku chce otworzy dwadziecia pi placwek. Prawdopodobnie nikt w Stanach Zjednoczonych bardziej ni on nie zachci do czytania hiszpaskojzycznych Amerykanw. Gdybym zosta w przemyle grniczym, teraz ybym sobie wygodnie na emeryturce. Ale postanowiem pj na swoje i otworzy zakad fryzjerski. Teraz w ksigarniach zamierzam pracowa do koca ycia. Na podstawie Talent is Never Enough

95

Nigdy nie sprawdzisz, na ile sta Boga, jeli nie porwiesz si na niemoliwe. NIEZNANY AUTOR

96

EPILOG
Bogosaw i bd bogosawiony

Profesorowie ekonomii Gary Hamel i C.K. Prahalad opisali eksperyment naukowy przeprowadzony na mapach. Cztery zwierzaki wpuszczono do pomieszczenia, w ktrym sta wysoki sup. Na samej grze supa wisiaa ki bananw. Jedna z godnych map wspia si po palu i ju sigaa banana, gdy nagle pola si na ni strumie zimnej wody. Zakwilia, zeskoczya na podog i zaprzestaa prb. Kada z pozostaych map podja podobn prb i za kadym razem koczyo si tak samo. Po kilku podejciach mapki day za wygran. Wtedy naukowcy jednego ze zwierzakw wyprowadzili z pomieszczenia, a na jego miejsce wpucili inn map. Gdy ta nowa zacza wspina si na sup, pozostaa trjka zapaa j i cigna na podog. Jeszcze kilka razy prbowaa wej po banany, ale za kadym razem reszta jej przeszkadzaa i w kocu zrezygnowaa. Naukowcy po kolei wymienili wszystkie mapy z pomieszczenia na nowe. Za kadym razem, gdy nowicjuszka prbowaa wspina si po banany, pozostae j cigay. Po pewnym czasie w pomieszczeniu nie byo ju zwierzakw, ktre otrzymay zimny prysznic. adna z nich nie wspinaa si na sup, ale te adna nie wiedziaa waciwie dlaczego. Czasami zachowujemy si jak te mapy. yjemy w wiecie, w ktrym gdy prbujemy wspina si i realizowa swoje marzenia, caa rzesza ludzi rzuca si, aby cign nas na d. Niestety czasami prbuj w ten sposb wywiadczy nam przysug. Lekarstwem jest dodawanie otuchy i podnoszenie na duchu. Wspierajc innych i tworzc wok siebie atmosfer zachty, uzyskujemy moc ulepszania ycia innych ludzi. Gdy starasz si podnosi ludzi na duchu, niech dodaj ci otuchy te omielajce cytaty z Pisma witego: Panie, usyszae pragnienie pokornych, umocnie ich serca, nakonie ucha,

97

(Ps 10,17) Nie bjcie si! Pozostacie na swoim miejscu, a zobaczycie zbawienie od Pana, jakie zgotuje nam dzisiaj. (Wj 13,17) Sam Pan, ktry pjdzie przed tob, On bdzie z tob, nie opuci ci i nie porzuci. Nie lkaj si i nie dryj! (Pwt 31,8) Niech ci Pan bogosawi i strzee. Niech Pan rozpromieni oblicze swe nad tob, niech ci obdarzy sw ask. Niech zwrci ku tobie oblicze swoje i niech ci obdarzy pokojem. (Lb 6,24-26)

Dodawanie otuchy czy podnoszenie na duchu naprawd potrafi wszystko zmieni. Niech Bg ci bogosawi, a ty dziel si tym bogosawiestwem i nie otuch ludziom spotykanym w yciu!

98

miae serce to poowa bitwy. DWIGHT EISENHOWER

99

PRZYPISY 1. Father-Son Duo Are World Class Competitors. Despite Odds CNN.com , 29 listopada 1999. 2. Ibidem 3. Ibidem 4. Ibidem 5. Mohncy, Nell Beliefs Can Influence Attitudes, Kingsport Times-News. 25 lipca 1986. 6. George W. Crane, Dr Crane Radio Talks, cz 1, Hopkins Syndicate. Inc., Mellot 1948 7. Ibidem[[ 8. Ibidem 9. Antwone Quenton Fisher i Mim Eichler Rivas. Finding Fish, Perennial, Nowy Jork 2001 10.Ibidem 11. Ibidem 12. Rebecca Murray, The Real Antwone Fisher Talks About the Movie 'Antwone Fisher http//romanticmovies.about.com/library/weekly/aaantwonefisherintc.htm. 25 lipca 2003. 13. Patrica Zacharias, Henry Ford and Thomas Edison, friendship of giants, The Detroit News". http://info.detnews com/history/story/index.cfm? id=105&category=people, sprawdzane 14 lipca 2007 14. Ana Figueroa, Rueben Martinez Barber and Book Lover, AARP Secunda Juventud Kwiecie, maj 2005. http://www.aarpsegundajuvencud.org /english/nosotros/2005-AM/05AM_bookshop.html. 15. Life and Times, (przedruk). KCET News, 11 listopada 2004, http://www.kcet.org/lifeandtimes/archives/20041109.php 16. Figueroa, Rueben Martinez Barber and Book Lover 100

101

JOHN C. MAXWELL Uznany na caym wiecie ekspert do spraw zarzdzania, mwca i autor ksiek sprzedanych w cznym nakadzie 13 milionw. Jego firma wyszkolia ponad dwa miliony liderw w wielu krajach. Jest on zaoycielem EQUIP i INJOY Stewardship Services. Kadego roku wygasza przemwienia na zaproszenia firm z listy Fortune 500, rzdw i organizacji tak rnych jak amerykaska akademia wojskowa West Point i krajowa liga futbolu amerykaskiego. Jego ksiki trafiaj na listy bestsellerw New York Timesa, Wall Street Journal i BusinessWeek. Portal leadershipgurus.net uzna go za czoowego guru od zarzdzania na caym wiecie. Znalaz si take wrd 25 autorw wytypowanych do Galerii Saw utworzonej na dziesiciolecie Amazon.com. Prawa przywdztwa, Developing the Leader Within You i 21 Indispensable Qualities of a Leader osigny milionowe nakady.

102

OKADKA [front] JOHN C. MAXWELL

Bogosaw i bd bogosawiony Otucha zmienia wszystko

[skrzydeka] Otucha naprawd moe zmieni wszystko - pojedynczych ludzi, rodziny, szkoy, przedsibiorstwa i kocioy poniewa tworzy ona warunki, w ktrych czowiek wydobywa z siebie wszystko, co najlepsze. Gdy starasz si przekaza bogosawiestwo, zostajesz podwjnie pobogosawiony.

Poniewa Bg nas kocha, mamy powd, aby podnosi innych na duchu. Dziki Boskiej mioci mamy mono dodawania otuchy. Boska mio podsuwa nam sposoby napeniania ludzi otuch. John Maxwell

JOHN C. MAXWELL Uznany na caym wiecie ekspert do spraw zarzdzania, mwca i autor ksiek sprzedanych w cznym nakadzie 13 milionw. Jego firma wyszkolia ponad dwa miliony liderw w wielu krajach. Jest on zaoycielem EQUIP i INJOY Stewardship Services. Kadego roku wygasza przemwienia na zaproszenia firm z listy Fortune 500, rzdw i organizacji tak rnych jak amerykaska akademia wojskowa West Point i krajowa liga futbolu amerykaskiego. Jego ksiki trafiaj na listy bestsellerw New York Timesa, Wall Street Journal i BusinessWeek. Portal leadershipgurus.net uzna go za czoowego guru od zarzdzania na caym wiecie. Znalaz si take wrd 25 autorw wytypowanych do Galerii Saw 103

utworzonej na dziesiciolecie Amazon.com. Prawa przywdztwa, Developing the Leader Within You i 21 Indispensable Qualities of a Leader osigny milionowe nakady.

[ostatnia strona okadki] Cud otuchy zmienia ycie. Otucha stanowi niezbdny skadnik potrzebny do rozwoju pozytywnego nastawienia i udoskonalania ycia. Korzysta z niej zarwno ten, ktry j otrzymuje, jak i ten, kto jej dodaje.

John Maxwell przedstawia praktyczne porady na temat skutecznego podnoszenia na duchu, ktre zmienia rodziny, kocioy, zespoy i pojedyncze osoby. Dziki niemu staj si zdrowsze, szczliwsze i pewniejsze.

Otucha zmienia wszystko pomaga ceni i rozwija relacje midzy ludmi.

104