You are on page 1of 6

Postacie energii, klasyfikacja maszyn

Energia: mechaniczna, cieplna, chemiczna, promieniowania, elektryczna, jądrowa


Maszyny:
Robocze
Technologiczne – przetwarzają elementy lub wykonują pracę użyteczną
Transportowe- przemieszczają ciała
Bliskiego transportu
Dalekiego transportu
Energetyczne
Silniki
Prądnice
Pompy
sprężarki

1. Podstawowe jednostki miar, przeliczanie jednostek

Jednostki podstawowe układu SI (wg. Tablic fizycznych)

Nazwa wielkości Nazwa jednostki Symbol wielkości Symbol jednostki


Długość Metr L M
Masa Kilogram M Kg
Czas Sekunda T S
Natęż. Prądu elek. Amper I A
Temperatura Kelwin T K
Ilość materii Mol N Mol
Światłość kendel I cd

Przeliczanie jednostek (przedrostki)


tera 10^12
giga 10^9
Mega 10^6
Kilo 10^3
Hekto 10^2
Deka 10^1
Decy 10^-1
Centy 10^-2
Mili 10^-3
Mikro 10^-6
2. Ciśnienie i jego jednostki, prawo Pascala, ciśnienie w cieczy, wysokość
ciśnienia

P=F/S [Pa]=[N/m2]

Pa – ciśnienie próżni
Pb – ciśnienie atmosferyczne
Pn – nadciśnienie
Pw – podciśnienie

Prawo Pascala – Ciśnienie wywierane z zewnątrz na ciecz rozchodzi się równomiernie w całej
objętości i działa prostopadłe do ścianek naczynia.

Ciśnienie w cieczy – na głębokości h jest równe:


P=Pb+Ph
Ph=ρgh
Ph=γh
Gdzie: Ph - ciśnienie w cieczy na głębokości h
ρ - gęstość cieczy (ro)
γ - ciężar właściwy cieczy γ=Fg/V [N/m3]
Fg – siła grawitacji Fg=mg
g – przyspieszenie grawitacyjne (na ziemi 9.81 m/s2)

Wysokość ciśnienia = P/γ

3. Przepływ cieczy w strumieniach zamkniętych – rodzaje, strumień objętości,


strumień masy
Rodzaje przepływu:
- cieczy doskonałej ( w rzeczywistości nie istnieje )
- Laminarny (bliżej ścianek wolniej, z powodu lepkości). Gdy Re<2320
- Burzliwy Gdy Re>2320

Strumień masy – ilość masy cieczy, jaka przechodzi przez przekrój S w czasie.
Qm=ρSV [Kg/s]
Qm=ρQv [Kg/s]
Strumień objętości – ilość metrów sześciennych cieczy, która przechodzi przez przekrój w czasie.
Qv=SV [m3/s]

4. Napór hydrodynamiczny, łopatki reakcyjne i akcyjne


Napór hydrodynamiczny – siła jaką wywiera ciśnienie strumienia cieczy
F= VQv= vQρ [N]

Łopatki akcyjne – gdy ciecz napiera na łopatkę, a eng. ciśnienia zostaje zamieniona na eng.
kinetyczną przed łopatką.
Łopatki reakcyjne – gdy eng. ciśnienia zostaje zamieniona na eng. kinetyczną w samej łopatce
(analogia do dyszy odrzutowca – łopatka wyrzuca wodę w efekcie się obraca)
5. Rodzaje turbin wodnych
Turbiny:
- z łopatkami akcyjnymi
- z łopatkami reakcyjnymi
Silniki wodne:
- koła wodne
- turbiny wodne

6. Rodzaje pomp i istota ich działania. Podstawowe parametry układu


pompowego
Pompy:
 Wyporowe
 O ruchu postępowo zwrotnym
 O ruchu obrotowo zwrotnym
 O ruchu obrotowym
 O ruchu obiegowym
 O ruchu oscylacyjno-obrotowym
 Wirowe
♦ Krętne
 Odśrodkowe
 Helikoidalne
 Diagonalne
 Śmigłowe
 odwracalne
♦ Krążeniowe
 Z bocznym kanałem
 Z pierścieniem wodnym
Podstawowe parametry układu pompowego:
- wysokość podnoszenia Hz= Hs+Hp+Ht
gdzie: Hs- wysokość ssania Hs= Ps/γ
Ht- wysokość tłoczenia Ht= Pt/γ
Hp- wysokość pompy
- wydajność: przeplyw–ilość cieczy jaką może przetoczyć pompa w jednostce czasu
Q=Av, Qrz= Avη
- sprawność: stosunek mocy silnika do mocy uzyskanej na wyjściu (straty)
η=Ps/Pw
η=ηv * ηh * ηm
ηv – strata objętości (przeciek)
ηh – straty hydrauliczne (opór pompy)
ηm – straty mechaniczne (opory ruchu, elementów itp...)
- moc: Moc jaką należy dostarczyć z silnika by uzyskać zadane parametry
Pw=ηPs
Ps-moc silnika
Przepływ Qr= τ A i η t n/60
τ-liczba stron tłoku, A-przekrój, i – ilość tłoków, η-sprawność, t – czas, n – obr/min
wysokość unoszenia(H): Pw = γQvH/η
7. Podstawowe elementy napędu hydraulicznego, zalety i wady, rodzaje
Elementy:
a) źródło energii
b) pompa
c) urządzenie sterujące (zawory i rozdzielacz)
d) silnik hydrauliczny lub siłownik
e) Element napędzany
Zalety:
- możliwość uzyskania dużych sił
- małe rozmiary
- bezstopniowa zmiana prędkości
- łatwe zdalne sterowanie
- duża trwałość
- łatwość eksploatacji
Wady:
- trudności z uszczelnieniem
- trudności z odpowietrzeniem
- mała sprawność
- olej nie jest obojętny dla środowiska
Rodzaje:
- dwustronnego działania
- jednostronnego działania
- o ruchu obrotowym
- o ruchu posuwisto zwrotnym
- tłokowe
- nurnikowe
- teleskopowe
- przeponowe

8. Podstawowe elementy napędu pneumatycznego, zalety i wady, rodzaje.


Symbole podstawowych elementów układu pneumatycznego
Elementy:
a) Filtr (powietrza)
b) pompa
c) filtr (oleju z pompy)
d) rozdzielacz
e) regulator
f) tłok lub siłownik
g) kontroler
Zalety:
- prosta konstrukcja
- łatwość eksploatacji
- duże prędkości obrotowe
- niewielka masa w stosunku do mocy
Wady:
- zmienna prędkość obrotowa przy zmiennym obciążeniu
- niska sprawność
Rodzaje:
- jednostronnego działania
- dwustronnego działania
- tłokowe
- nurnikowe
- membranowe
- mieszkowe
- wielopoziomowe
- dwupoziomowe
- o ruchu obrotowym
- o ruchu posuwisto zwrotnym
Symbole:

Dopływ ucieczka do atmosfery

1 2

Zawór dwudrogowy, dwupołożeniowy 3 drogowy dwupołożeniowy 3 drog. 3położ.

Zawór zwrotny szybkiego spustu zwór sterujący- dławiący

Zawór redukcyjny
9. Obieg termodynamiczny odwracalny i nieodwracalny
Obiegiem termodynamicznym: nazywamy szereg następujących po sobie przemian, podczas
których ciepło jest doprowadzone i odprowadzone. A praca jest dostarczana oraz oddawana, a ich
wartości są tak dobrane, że w ostateczności układ wraca do stanu wyjściowego

Obieg Odwracalny: gdy po dokonaniu przemiany możliwy jest powrót układu i otoczenia do
stanu wyjściowego. Wszystkie parametry układu muszą przyjąć ponownie wartości początkowe.
Oraz suma przyrostu entropii układu i przyrostu entropii otoczenia jest równa 0

Obieg nieodwracalny: jeżeli choć jeden z powyższych czynników nie jest spełniony to obieg
jest nieodwracalny

You might also like