Sprawdzian wiedzy i umiejtnoci z dziau

rodowisko przyrodnicze Polski

Zakres podstawowy. Grupa A

1. Na podstawie opisu rozpoznaj iwpisz nazw masy powietrza docierajcej nad obszar Polski.

[1 p.]

Napyw tej masy powietrza wczesn jesieni daje soneczn iciep pogod, czsto okrelan jako babie lato.
Temperatura powietrza osiga wwczas ok. 20C.
Masa powietrza: .....................................................................................................

2. Na mapie zaznaczono niektre miasta Polski. Uszereguj je wtakiej kolejnoci, aby przedstawiay zrnicowanie rocznej sumy opadw od wartoci najmniejszej do najwikszej.

[2 p.]

Toru

Wrocaw

Kielce

Zakopane

Opady najmniejsze

Opady najwiksze

3. Wyjanij, dlaczego we wschodniej czci kraju zima trwa duo duej ni wczci zachodniej.

[1 p.]
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................

4. Napisz, jaki typ genetyczny reprezentuje kade zwymienionych jezior.

[2 p.]

a) Dbie ...........................................................
b) Jamno ..........................................................
c) Niegocin ......................................................
d) Czarny Staw pod Rysami ..................................................................

5. Opisz, wjaki sposb powstaj jeziora przybrzene. Podaj dwa przykady takich jezior.
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
Przykady: ............................................................................................................................................
3

[3 p.]

 6. Podane wydarzenia geologiczne u wkolejnoci od najstarszego do najmodszego.

[2 p.]

a) Powstanie z rud elaza wokolicy Suwak.

b) Powstanie morza wobrbie Kotliny Sandomierskiej.
c) Sfadowanie Sudetw.
d) Gorcy isuchy klimat, wwyniku ktrego powstay pokady soli kamiennej na Kujawach.
e) Utworzenie uaw Wilanych.
Wydarzenie najstarsze

Wydarzenie najmodsze

7. Na zaczonej mapie zaznaczono wystpowanie surowca mineralnego. Rozpoznaj i wpisz

jego nazw. Wymie dwa sposoby jego wykorzystania przez czowieka.

[3 p.]

Surowiec mineralny: .............................................................................................................................

Sposb wykorzystania przez czowieka:
a) .......................................................................................................................................................
b) .......................................................................................................................................................
8. Podaj czynnik rzebotwrczy, ktry w gwnej mierze uksztatowa rzeb wymienionych
krain.

[2 p.]
a) uawy Wilane ............................................................................................................................
b) Pojezierze Wielkopolskie ...............................................................................................................
9. Najwyszym szczytem Tatr jest Gerlach (2 655 m n.p.m.), za Gr witokrzyskich ysica
(612 m n.p.m.). Wyjanij, dlaczego Gry witokrzyskie nie osigaj tak duej wysokoci,
jak Tatry.

[1 p.]
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................

. ...........................................................................................................................................................
4

 10. Do kadej z podanych krain geograficznych dopisz najyniejszy typ gleby wystpujcy
wjej obrbie.

[2 p.]
a) Nizina Mazowiecka ..................................................................
b) uawy Wilane ........................................................................
11. Wypisz nazwy czterech parkw narodowych wystpujcych wpasie rodkowopolskich nizin
staroglacjalnych.

[2 p.]
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
12. Poniej podano cechy charakterystyczne dla kilku krain geograficznych. Zaznacz ten opis,
ktry dotyczy Gr witokrzyskich.

[1 p.]
a) Promienisty ukad rzek, wydmy rdldowe, rzeba staroglacjalna, gleby bielicowe.
b) Depresja, brak lasw, teren rwninny, liczne kanay irowy melioracyjne, deficyt wody pitnej.
c) Puszcza Jodowa, Pasmo ysogr, zjawiska krasowe, gooborza.
d) Rzeba modoglacjalna, teren silnie pagrkowaty, Hacza, Staczyki.
e) Doliny U-ksztatne, jeziora cyrkowe, jaskinie, pitra rolinne.
f) Rzeba falista ipagrkowata, krajobraz rolniczy, wwozy lessowe.
13. Wymienione poniej nazwy rzek przyporzdkuj do odpowiedniej grupy.
Wieprz, Pilica, Warta, Bzura, Nysa Kodzka, Raba, Stobrawa
a) Dopywy Wisy: ..............................................................................................................................
b) Dopywy Odry: ...............................................................................................................................

[2 p.]

Sprawdzian wiedzy i umiejtnoci z dziau

rodowisko przyrodnicze Polski
Zakres podstawowy. Grupa B

1. Na podstawie opisu rozpoznaj iwpisz nazw masy powietrza docierajcej nad obszar Polski.

[1 p.]

Co kilka lat dociera w okresie wiosennym. Powoduje nocne przymrozki i wyrane ochodzenie w cigu dnia, co
skutkuje wymarzniciem kwiatw drzew owocowych.
Masa powietrza: .....................................................................................................

2. Na mapie zaznaczono niektre miasta Polski. Uszereguj je wtakiej kolejnoci, aby przedstawiay zrnicowanie dugoci okresu wegetacji od najkrtszego do najduszego.

[2 p.]

Toru

Biaystok
Warszawa

Wrocaw

Najkrtszy okres
wegetacji

Najduszy okres
wegetacji

3. Wyjanij, dlaczego we wschodniej czci kraju lato trwa duej ni wczci zachodniej.

[1 p.]

. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................

4. Napisz, jaki typ genetyczny reprezentuje kade zwymienionych jezior.

[2 p.]

a) ebsko ...........................................................
b) Mamry ..........................................................
c) Gopo ............................................................
d) Druno ..........................................................

5. Opisz, wjaki sposb powstaj jeziora rynnowe. Podaj dwa przykady takich jezior.
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
Przykady: ............................................................................................................................................
6

[3 p.]

 6. Podane wydarzenia geologiczne u wkolejnoci od najstarszego do najmodszego.

[2 p.]

a) Utworzenie pokadw wapieni na Wyynie Krakowsko-Czstochowskiej.

b) Sfadowanie Gr witokrzyskich.
c) Powstanie moren czoowych Pojezierza Pomorskiego.
d) Powstanie uskoku oddzielajcego Sudety od Przedgrza Sudeckiego.
e) Powstanie zoa rud miedzi na Nizinie lskiej.
Wydarzenie najstarsze

Wydarzenie najmodsze

7. Na zaczonej mapie zaznaczono wystpowanie surowca mineralnego. Rozpoznaj i wpisz

jego nazw. Wymie dwa sposoby jego wykorzystania przez czowieka.

[3 p.]

Surowiec mineralny: .............................................................................................................................

Sposb wykorzystania przez czowieka:
a) .......................................................................................................................................................
b) .......................................................................................................................................................
8. Podaj czynnik rzebotwrczy, ktry w gwnej mierze uksztatowa rzeb wymienionych
krain.

[2 p.]
a) Karpaty .......................................................................................................................................
b) Pobrzee Sowiskie .....................................................................................................................
9. Najwyszym szczytem Tatr jest Gerlach (2 655 m n.p.m.), za Sudetw nieka (1 602 m
n.p.m.). Wyjanij, dlaczego Sudety nie osigaj tak duej wysokoci, jak Tatry.

[1 p.]
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................

. ...........................................................................................................................................................
7

 10. Do kadej z podanych krain geograficznych dopisz najyniejszy typ gleby wystpujcy
wjej obrbie.

[2 p.]
a) Wyyna Lubelska .....................................................................
b) Nizina Szczeciska ...................................................................

11. Wypisz nazwy czterech parkw narodowych wystpujcych wpasie pojezierzy.

[2 p.]

. ...........................................................................................................................................................
. ...........................................................................................................................................................
12. Poniej podano cechy charakterystyczne dla kilku krain geograficznych. Zaznacz ten opis,
ktry dotyczy uaw Wilanych.

[1 p.]
a) Promienisty ukad rzek, wydmy rdldowe, rzeba staroglacjalna, gleby bielicowe.
b) Depresja, brak lasw, teren rwninny, liczne kanay i rowy melioracyjne, deficyt wody pitnej.
c) Puszcza Jodowa, Pasmo ysogr, zjawiska krasowe, gooborza.
d) Rzeba modoglacjalna, teren silnie pagrkowaty, Hacza, Staczyki.
e) Doliny U-ksztatne, jeziora cyrkowe, jaskinie, pitra rolinne.
f) Rzeba falista i pagrkowata, krajobraz rolniczy, wwozy lessowe.
13. Wymienione poniej nazwy rzek przyporzdkuj do odpowiedniej grupy.
Dunajec, Nysa uycka, Pilica, Barycz, Note, Bug, Brda
a) Dorzecze Wisy: ..............................................................................................................................
b) Dorzecze Odry: ...............................................................................................................................

[2 p.]