UNIWERSYTET KARDYNAA STEFANA WYSZYSKIEGO W WARSZAWIE WYDZIA PRAWA I ADMINISTRACJI

rok akademicki: 2008/2009

data: 30 XI 2008

SYLLABUS (wykady, wykady monograficzne, wiczenia, warsztaty, konwersatoria, seminaria

* naley zaznaczy waciwe x wykad qwarsztaty q wykad monograficzny qkonwersatoria qwiczenia q seminaria

Kierunek: Prawo

Semestr:

x letni

q zimowy

Imi i Nazwisko: Krzysztof C. Matuszek

Stopie naukowy, tytu naukowy: doktor Katedra Teorii Stosunkw Midzynarodowych

Nazwa przedmiotu: Filozofia polityczna

Nazwa przedmiotu w jzyku angielskim: Political Philosophy Liczba godzin: 30 Przedmiot: Tryb: X podstawowy X stacjonarny q niestacjonarny q specjalnociowy

Zaoenia i cele

Celem wykadu jest przedstawienie najwaniejszych stanowisk i problemw filozofii politycznej od staroytnoci po czasy wspczesne. Rozwaane bd takie tematy i zagadnienia jak wadza, jej pochodzenie i granice, przemoc, wolno, prawo i porzdek spoeczny, stan natury, idea umowy spoecznej a koncepcje ewolucji spoecznej, demokracja, rwno, wasno, sprawiedliwo i dobro wsplne, pastwo a inne formy zwizkw politycznych, racja stanu, stosunki midzypastwowe, problematyka wojny i porzdku midzynarodowego, typologie ustrojw, spory o najlepszy ustrj, pytanie o istot polityki, polityka a rne koncepcje natury ludzkiej, indywidualizm a kolektywizm, polityka a moralno, staroytna a nowoytna filozofia polityczna, rne ujcia historii powszechnej, idea postpu i jej krytyka, problemy ponowoczesnoci. Zaprezentowane zostan idee i orientacje polityczne liberalizmu, konserwatyzmu, tradycjonalizmu, socjalizmu, anarchizmu, libertarianizmu i komunitaryzmu.

SZCZEGOWY PROGRAM ZAJ

1. Czym jest filozofia polityczna? Krtka historia pojcia polityki. 2. Klasyczna filozofia polityczna: etyka podstaw polityki, platoskie pastwo idealne, arystotelesowska polis, typologia ustrojw. 3. Chrzecijaskie modyfikacje klasycznej filozofii politycznej (w. Augustyn, w. Tomasz z Akwinu): pastwo boe a pastwo ziemskie, wadza duchowa a wadza wiecka. 4. N. Machiavelli i radykalne zerwanie z klasyczn filozofi polityczn: polityka niezalena od etyki; idea republikaski. 5. T. Hobbesa uzasadnienie wadzy absolutnej: pesymizm antropologiczny, stan natury i umowa spoeczna; symbolika Lewiatana. 6. Gwne idee liberalizmu; stan natury i umowa spoeczna wg J. Locke`a; uzasadnienie prawa wasnoci; Monteskiusz i idea rwnowaenia si wadz; rne koncepcje wolnoci (B. Constant, J.S. Mill). 7. J.J. Rousseau koncepcja woli powszechnej; odrzucenie cywilizacji; optymizm antropologiczny. 8. Owieceniowa idea postpu; filozoficzne ujcie historii powszechnej u I. Kanta; federacja republik jako gwarant pokoju. 9. Narodziny konserwatyzmu (E. Burke): krytyka rewolucji francuskiej, uzasadnienie wartoci tradycji, krytyka idei umowy spoecznej. 10. Tradycjonalizm (J. de Maistre): transcendentne rdo wadzy i tosamoci wsplnoty. 11. Filozofia dziejw G.W.F. Hegla; koniec historii i jego kolejne odsony (F. Fukuyama). 12. Socjalizm utopijny; anarchizm; marksowski materializm dialektyczny: krytyka kapitalizmu, utopia komunizmu. 13. Krytyczna teoria spoeczestwa szkoy frankfurckiej; faszywa wiadomo wg H. Marcusego; teoria dziaania komunikacyjnego J. Habermasa. 14. Pojcie politycznoci C. Schmitta; decyzjonizm; krytyka liberalizmu. 15. Rne oblicza wspczesnego liberalizmu: obiektywny pluralizm wg I. Berlina, wolno pozytywna i negatywna, teoria ewolucji spoecznej F.A. von Hayeka, obrona wolnego rynku; krytyka socjalizmu i etatyzmu. 16. J. Rawlsa teoria sprawiedliwoci i komunitaryzm jako jej krytyka.

Podrczniki:

Marcin Krl, Filozofia polityczna, Krakw: Znak 2008. Andrzej Szahaj, Marek N. Jakubowski, Filozofia polityki, Warszawa: PWN 2005.
Literatura uzupeniajca:

John Rawls, Wykady z historii filozofii polityki, Warszawa: WAiP 2010. Sownik spoeczny, red. Bogdan Szlachta, Krakw: WAM 2004 (wybrane hasa: demokracja, filozofia polityczna, pastwo, ponowoczesno, postp, racja stanu, tolerancja, umowa spoeczna, wadza, wasno, wojna/pokj, wolno).

Hannah Arendt, O przemocy. Nieposuszestwo obywatelskie, prze. A. agodzka i W. Madej, Waszawa 1999.

John Gray, Liberalizm, tum R. Dziubecka, Krakw 1994. Friedrich A. von Hayek, Konstytucja wolnoci, Wrocaw 1987. Zbigniew Kuderowicz, Filozofia dziejw, Warszawa 1984. Will Kymlicka, Wspczesna filozofia polityczna, tum. A. Pawelec, Krakw 1998. Ryszard Legutko, Spory o kapitalizm, Krakw 1994. Liberalizm u schyku XX wieku, red. Justyna Miklaszewska, Krakw 1999. Carl Schmitt, Teologia polityczna i inne pisma, tum. M. A. Cichocki, Krakw 2000. Leo Strauss, Czym jest filozofia polityki?, w: Sokratejskie pytania, tum. P. Maciejko, Warszawa 1998. Bogdan Szlachta, Konserwatyzm, Krakw 1998. Max Weber, Polityka jako zawd i powoanie, w: Polityka jako zawd i powoanie, prze. A. Kopacki i P. Dybel, Krakw 1998.

Oczekiwane kompetencje studenta:

Rozumienie podstawowych poj i problemw filozofii politycznej. Nabycie umiejtnoci mylenia filozoficznego.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu:

Egzamin pisemny (test wyboru).

Liczba punktw ECTS: 3

Wykad w jzyku polskim x

Wykad w jzyku obcym q

Podpis prowadzcego/prowadzcych zajcia: