Fiodor Dostojewski (1821-1810) ojciec: alkoholik, skpy i ponury, matka: wraliwa, pierwsza nauczycielka maego Fiodorka ;) ,szkoa daa

a mu solidne wyksztacenie w zakresie literatury po mierci matki zosta oddany do szkoy inynieryjnej w Petersburgu , nie podobao mu si to ale zauroczy si miastem, co miao wyraz w umiejscowieniu akcji Zbrodni i kary. Po ukoczeniu nauki szuka swojego miejsca w yciu, doskwieraj mu cige kopoty finansowe, uprawia hazard chcc poprawi swoj sytuacj materialn., nieco pniej zostaje zawodowym literatem, po wydaniu Biednych ludzi zostaje okrzyknity nowym Gogolem, jest zapraszany i chwalony przez najbardziej wpywowych ludzi w Rosji, jego sukces trwa krtko, pojawiaj si negatywne recenzje. Uczszcza na zebrania koa pietraszewcw (Pietraszewski utopijny socjalista). Zostaje aresztowany za odczytanie publicznie listu Bieliskiego do Gogola, ktry zosta uznany przez wadze carskie za dokument o charakterze wywrotowym. To odczytanie uczynio go czowiekiem zagraajcym systemowi mimo e sam pisarz nie podziela tez poruszanych w licie. W ostatnim momencie przed domniemanym wykonaniem egzekucji jej wyrok zostaje zmieniony na katorg. Wywo go na Syberi, jest rad z przywrconego mu ycia, co wyraa w listach do brata. 4 tam spdza. Oczekiwanie na strza ktry ma zakoczy ycie Dostojewski odtwarza w :Idiocie , pobyt na Syberii zostaje przez niego opisany w Wspomnieniach z domu umarych. Podczas pobytu przechodzi wewntrzn przemian za spraw Ewangelii, umacnia go wiara w Boga i prosty lud rosyjski, przestaje by socjalist. Bierze lub z Mari Isajew, kobiet po przejciach, ktra staje si niezrwnowaona i nie rozumie talentu mulka ;) D. Podruje po Europie, popada w hazard, a dowiadczenia tego okresu wykorzystuje w powieci Gracz, jego ona umiera, brat rwnie (bardzo go kocha). Polubia Ann Snitkin, wtedy pisze najwiksze dziea ycia, ona bierze na barki jego finanse i chorob, zapewnia mu spokj do tworzenia. D. By z natury ponurakiem, osob wybuchow, draliw, nie mia atwego charakteru. Za spraw ony przestaje uprawia hazard. O Polakach pisa le i z nienawici, by pod tym wzgldem konsekwentnym szowinist Dziea : powieci Biedni ludzie, Wspomnienia z domu umarych, Notatki z podziemia, Gracz, Idiota, Biesy, Bracia Karamazow (nieskoczona, bo by dead) ; opowiadanie Sobowtr W Zbrodni i karze D. Polemizuje z dzieami Maxa Stirnera MAX STIRNER y w pierwszej poowie XIX w, by niemieckim filozofem, , autorem ksiki Jedyny i jego wasno, gwnym teoretykiem anarchoindywidualizmu zaoenia: Czowiek nie moe by skrpowany przez normy moralne ktre krpuj jego wolno (Bg, spoeczestwo, pastwo, prawo) Podstaw jest wolno jednostki, dla niej mona odrzuci inne wartoci Czowiek jest silny, wic ma prawo nawet do dziaa niemoralnych sia jest prawem i to ona nadaje warto ludzkim czynom Zo i dobro to nazwy klski lub sukcesu czowieka Czowiek moe zabija jeli sam daje sobie do tego prawo, a zabjstwo nie uwaa za spraw niesprawiedliw i nieczyst, nie jest to wtedy czyn godny potpienia Naley by egoist, czyli niczemu wartoci nie przydawa, lecz szuka jej tylko w sobie RASKOLNIKOW imi znaczce, autor nadaje bohaterowi to nazwisko eby podkreli rozdarcie wewntrzne bohatera, niejednoznaczno odczuwanych przez niego emocji, Raskolnikow czowiek, ktry odrzuci wiar i zastane zasady moralne, chcc tworzy je od

nowa, raskolnicy to czonkowie sekt powstaych w Rosji w XVII w wyniku rozamu w kociele prawosawnym, z rosyjskiego rasko oznacza ROZAM ten proces moe zosta odczytany wanie jako proces, ktry dokonuje si w samym bohaterze Po porzuceniu przez Raskolnikowa studiw napisa on artyku do gazety Sowo periodyczne, w ktrym zawar rozwaania dotyczce rozwaa nad stanem psychicznym mordercy przed zbrodni, w jej czasie i po niej. Pod koniec artykuu Raskolnikow formuuje myl , e istniej na wiecie ludzie ktrzy nie tylko mog ale te maj prawo popenia zbrodnie. R. dzieli ludzi na zwykych i niezwykych: zwykli ludzie nie s na tyle silni psychicznie aby przekracza zasady moralne, a niezwykli maj w sobie tak si Podzia na ludzi zwykych i niezwykych nawizuje do fil Stirnera, czowiek niezwyky charakteryzuje si si do przekraczania barier, podlega zasadom, ktre sam sobie wyznacza taki czowiek posiada te cechy, ktrych w swojej filozofii przyznaje mu Stirner W imi okrelonej przez siebie idei czowiek niezwyky ma wewntrzne prawo do przekraczania niektrych barier etyczno-moralnych, przy czym nie musi z tego prawa korzysta, nie staje si to jego obowizkiem Jeli na przeszkodzie jakiej wanej, przeomowej i zbawiennej dla ludzkoci idei stoi czowiek bd grupa osb twrca idei ma prawo, a nawet obowizek, usun go, aby zapewni ludzkoci dostp do swoich odkry i idei przykad Newtona nie oznacza to e mona zabija dla samego zabijania, jedynie dla jakiej very importante ;) idei Przez wszystkie wieki wielcy przywdcy i myliciele polityczni wykorzystywali to prawo popeniajc przestpstwa, aby wprowadza nowe prawa w miejsce dawnych, tradycyjnych, czczonych przez spoeczestwa, nieraz posuwali si przy tym do rozlewu niewinnej krwi Ludzie nietuzinkowi skazani s niejako na bycie przestpcami, inaczej nie byliby w stanie si wybi ponad ludzi zwyczajnych, a to tkwi w ich naturze Ludzie wg prawa przyrody dziel si na dwie klasy: nisz materia :P su do wydawania na wiat sobie podobnych , i na ludzi waciwych, posiadajcych talent lub dar, ktry pozwala im gosi w swoim rodowisku nowe sowo (majcych ide), klasa pierwsza jest ulega, zachowawcza, jednak to ich nie ponia , klasa II to burzyciele, przekraczajcy prawo, chc niszczy istniejcy stan by mc na jego gruzach stworzy nowy, lepszy, mog sobie w sumieniu pozwoli na icie :P po trupach, ich przestpstwa s wielorakie, wzgldne i naturalne, I klasa jest wadczyni teraniejszoci, a II przyszoci , I zachowuje wiat i pomnaa go liczebnie, a II pcha wiat ku nowym celom, obie te klasy maj rwne prawo do istnienia (adna nie jest dyskryminowana ;) ) Nie ma jasnego, z gry okrelonego zasadami kryterium podziau na ludzi zwykych i niezwykych, pozostaje to jedyne kwesti sumienia oraz siy do przekraczania barier ZBRODNIA Raskolnikow mia kopoty finansowe, wic zastawia cenne przedmioty, ktre mu pozostay u lichwiarki Alony Iwanownej, po usyszeniu rozmowy oficera ze studentem, w ktrej owa lichwiarka zostaje nazwana pasoytem (bije siostr, wykorzystuje j), osob chor, niepotrzebn (jej ycie nie jest warte wicej ni ycie wszy, karalucha) ( czy tysice dobrych czynw nie zma jednej malusiekiej zbrodni?) od tego czasu Raskolnikow nie moe uwolni si od myli o morderstwie starej lichwiarki, przypadkiem dowiaduje si e jej siostry nie bdzie w domu i zaczyna planowa zbrodni. Zabiera strowi siekier, morduje lichwiark, kradnie jej sakiewk i troch biuterii, a potem zabija take siostr Alony Lizawiet, ktra wczeniej wraca do domu. Morderstwo Lizawiety nie jest jednak aktem

planowanym, staje si koniecznoci, ze wzgldu na nieprzewidziane wczeniej przez Raskolnikowa okolicznoci. Tym sposobem jedna zbrodnia napdzia drug ;))) chain reaction :D PO ZBRODNI: wraca do domu, maskuje lady, pierze ciuszki ;) ,odkada na miejsce siekier, pi, mczy go gorczka, senne majaki :P , chowa skradzione rzeczy w dziurze za tapet :D Dostaje wezwanie do komisariatu policji, gdzie mdleje syszc rozmow o morderstwie, wzbudzajc tym samym podejrzenia co do swojej osoby u funkcjonariuszy. Wraca do domu, zabiera kosztownoci i ukrywa je pod kamieniem. Po zbrodni gorczkuje, jest chory, miewa majaki :P , syszy wci wok siebie rozmowy o morderstwie lichwiarki, wykazuje podejrzane :P zainteresowanie t spraw, co z czasem zaczyna dziwi bliskie mu osoby, szuka informacji o mordzie w rnych rdach (gazety :P) Spotkanemu w restauracji Zamiotowowi prawie przyznaje si do winy, nasuwa mu podejrzenia na samego siebie, Zamiotow z pocztku traktuje go jak wira, jest przeraony :P (uciekaaaaaaa od niego :D). Widzi prb samobjczej modej kobiety, rozwaa popenienie tego samego ... ale dochodzi do wspaniaej byskotliwej myli, e czyn ten niegodny jest czowieka. Niewiadomie udaje si pod kamienic lichwiarki, idzie do mieszkania, gdzie gna go instynkt :P .. swoim zachowaniem wzbudza przez to podejrzenia i jak zwykle zostaje uznany za wariata :D Przyjeda jego matka i siostra, ktre s zaskoczone i przeraone zachowaniem Raskolnikowa. Nie poznaj go :P innego przyjcia si spodzieway. Udaje si do Porfirego (ledczy, krewny Razumichina) , eby wyniucha jak daleko jest posunite ledztwo. Wychodi od niego przekonany e Porfiry podejrzewa go o dokonanie zbrodni, sam sobie to wmawia. Wraca do domu i analizuje kolejny raz swoje zachowanie, po raz pierwszy ma WTPLIWOCI czy jest niezwyky czy miaem prawo znajc siebie wzi siekier i pokrwawi si?, mwi e NIE ZABI CZOWIEKA, ALE ZASAD, sam jestem plugawniejszy ni wesz. Dziwnie egna si z matk i siostr, prosi Razumichina o opiek nad nimi, idzie do Soni (powiedzie kto to Sonia :P) i sugeruje e wie, kto dokona zbrodni, obiecuje to jej ujawni nastpnego dnia. Do Porfirego rozmowa o psychologii zbrodni, R. pyta wprost o to czy jest podejrzany czy nie, malarz wtedy przyznaje si do zabjstwa, od pocztku jednak nikt mu nie wierzy za bardzo :P Rozmowa Soni z Raskolnikowem przyznanie si do winy, dostaje wskazwki od Soni co powinien dalej robi, obiecuje mu e z nim zostanie w kadym wypadku. Porfiry przychodzi do Raskolnikowa wreszcie kto wyoy kaw na aw :P ale pan zabi Rodionie Romanyczu, pan zabi :D:D:D (tumy szalej :D) oczekuje e sam si R. przyzna, zyskujc przy tym agodniejszy wyrok, pozbdzie si wyrzutw sumienia (przekonanie Porfirego o tym, e R jest przecitniakiem :P i e takowe ma)

Poegnanie z matk zero wylewnoci :P u siebie zastaje swoj siostr, mwi jej o mylach samobjczych w nocy, mwi o tym, e si przyzna, cho nie widzi w sobie winy Do Soni otrzymuje od niej krzyyk - symbol cierpienia decyduje si na katorg :D Komisariat po drodze cauje ziemi, wobec ktrej zgrzeszy, Sonia skubana si skrada za nim, PRZYZNAJE SI DO MORDERSTWA WYRZUTY SUMIENIA brak !! NIE JEST WYJATKOWY mwi o tym w rozmowie z Soni, porwnuje si do Napoleona, wzoruje si na nim, podaje jako przykad, mwi e zabi dla pienidzy, chocia ich pniej nie wykorzystuje, przemylenia: wadc jest ten kto ma si ducha i rozumu, a nie si fizyczn wadza idzie do rk temu, kto odwaa si po ni nachyli i wzi j do rk chciaem si tylko poway Soniu, oto jedyny powd znalaz w sobie si skoro zadaj pytanie: czy czowiek jest wsz wic widocznie czowiek nie jest wsz dla mnie, jest ni za dla takiego, komu to wcale nie przychodzi do gowy i kto dziaa wprost, bez pytania. Jeeli ju tyle dni si mczyem, czy poszedby na to Napoleon czy nie ? to z pewnoci czuem wyranie, e Napoleonem nie jestem nie zabi dla pienidzy, to nonsens, zabi bo musia si dowiedzie czy jest wsz jak wszyscy, czy te czowiekiem, czy potrafi przeskoczy zasady moralne, czy omieli si schyli po wadz, zabi SIEBIE A NIE STARUCH j zabi diabe :P haha PORKE WYBRA SONIE Sonia mimo tego e jest prostytutk jest czysta, macocha po pierwszej jej eskapadzie na miecie cauje jej stopy Wybiera Soni poniewa zauwaa podobiestwo midzy swoim losem, a losem Soni, ona te zdoaa przekroczy zasady moralne, ale bya do tego zmuszona Dostrzega w niej dobro, czysto, docenia jej cierpienie, zauwaa e obok haby mieci si w niej pikno wewntrzne i wito, jest wierzca (czyme ja bym bya bez Boga?) PORFIRY GRA PSYCHOLOGICZNA czyli z cyklu dlaczego kamstwo ma krtkie nogi :P ledczy, lubi psychologi Prowadzi z Raskolnikowem gr psychologiczn , aby skoni go do zezna, zadaje podchwytliwe pytania, eby zapa morderc w puapk :P (zna si na swoim fachu ;)) Trwa midzy nimi ukryta rywalizacja o wyszo, jeden chce si okaza mdrzejszy od drugiego :P Gra Porfirego przynosi rezultaty i sprawia e Raskolnikowi miesza si w gwce i puszczaj i tak ju sabe nerwy (na zasadzie, e jak kto jest niewinny nie pyta czy jest oskarony), [podpuszczaj si nawzajem :P] Na koniec : Porfiry owiadcza e zna prawd, Raskolnikow dalej prowadzi swoj gierk uywajc zwrotw nawet jeli, nie przyznaje si jednoznacznie, cho i tak kady wie o co chodzi :P DLACZEGO SI PRZYZNAJE Raskolnikow dochodzi do tego, e nie by wyjtkowy, nie mia do siy, wic nie mia prawa zabi Skoro nie by niezwyky jego obowizkiem byo udwignicie ciaru kary za swj czyn

Nie mia wyrzutw sumienia, nie czu si winny, przyzna si do tego e ponis porak, a jego idea okazaa si zwodna i zniszczya go dlatego ponis klsk (zniszczyy go jego wasne przekonania :P)

EPILOG W czasie procesu przyznawa si do winy, nie usprawiedliwia si, opowiada wszystko ze szczegami i zosta uznany ponownie za chorego, dlatego dosta niski wyrok (8 lat prac spoecznych vel katorgi na Syberii) Sonia tak jak obiecaa pojechaa na t trip z nim towarzyszc mu w odpokutowywaniu winy :P Dalej nie odczuwa wyrzutw sumienia (sumienie mam spokojne, jest nielubiany i niepopularny Ponownie rozwaa swoje postepowanie, auje e nie odczuwa skruchy wtedy wszystko byoby takie simple :P Choruje w Wielki Tydzie symbol przygotowania do Zmartwychwstania Ma sny i wizje wiata skazanego na morow zaraz duchy doprowadzajce ludzi do myli e ich idee s niezbite, people nie rozumi si nawzajem, nie wiedz co jest dobre a co ze, dostaj obdu, zabijaj si, wszystko ginie, poary, klski (Biblia nawizanie do Apokalipsy w. Jana) Podczas choroby uwiadamia sobie e kocha Sonie (pomaga winiom, roznosi listy) tskni za ni kiedy jej nie widzi, martwi si kiedy jest chora, ta mio ma by jego si, drog do odrodzenia, zmiany, zmartwychwstania Dziki mioci do Soni Raskolnikow wraca do wiata wartoci POWIE POLIFONICZNA Wielogosowo narrator nie poddaje jednoznacznej ocenie wypowiedzi postaci i ich poczyna , tylko przedtsawia je, konfrontuje ich stanowiska Narrator jest pozbawiony wszechwiedzy narratorstwo jest ograniczone do minimum przewaga dialogw postaci o postaciach dowiadujemy si g z monologw innych bohaterw, narrator ogranicza si do opisywania zdarze Rwnouprawnienie z nim dziaajcych postaci