Praca oryginalna

Leczenie Ran 2010;7(34):7177

Evereth Publishing, 2010

Katarzyna Cierzniakowska1,2 | Anna abuska2 | Maria T. Szewczyk1,2 | Aleksandra Popow1 | Arkadiusz Jawie2

Analiza wybranych czynnikw wpywajcych na rozwj odleyn

Analysis of selected factors predisposing to pressure ulcer development
1 Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu 2 Katedra i Klinika Chirurgii Oglnej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu } Katarzyna Cierzniakowska, Zakad Pielgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, ul. Ujejskiego 5, 85-168 Bydgoszcz, Tel.: (52) 365 52 32, Fax: (52) 365 57 82, e-mail: katarzyna.cierzniakowska@biziel.pl Wpyno: 15.12.2010 Zaakceptowano: 23.12.2010

Streszczenie: Uwarunkowania wystpowania odleyn, jak rwnie szczegowy sposb postpowania z chorymi, u ktrych zostay zdiagnozowane czynniki ryzyka, s szeroko opisywane w literaturze. Cel Celem pracy bya analiza wybranych czynnikw wpywajcych na rozwj odleyn u chorych leczonych w oddziale chirurgicznym. Materia i metoda Badania prowadzono w Klinice Chirurgii Oglnej Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 im. dr. J. Biziela w Bydgoszczy. Polegay one na analizie dokumentacji medycznej 150 chorych w przedziale wieku od 28 do 95 lat, hospitalizowanych w 2009 roku, u ktrych wystpowao ryzyko rozwoju odleyn. Wyniki Odleyna wystpia u co trzeciej osoby operowanej w trybie planowym i u co szstej operowanej w trybie pilnym (p<0,05). Znaczcy wzrost odleyn, zbliony do wartoci znamiennych (p=0,0768), zaobserwowano w odniesieniu do czasu trwania znieczulenia powyej 90 minut. U chorych z grupy ryzyka, w znacznym odsetku (44%) zachodzia konieczno przetoczenia krwi (p=0,076). Wnioski Znaczcymi czynnikami predysponujcymi do rozwoju odleyn u chorych hospitalizowanych w oddziale chirurgicznym byy: przeprowadzenie procedury chirurgicznej, tryb wykonania zabiegu operacyjnego, czas jego trwania oraz obnienie wartoci hemoglobiny wymagajce transfuzji krwi. Sowa kluczowe: czynniki ryzyka | odleyna Abstract: Factors predisposing to pressure ulcer development are widely described in literature along with rules of managing patients belonging to bedsore risk groups. Objective The aim of this study was to analyze the role of selected factors in the development of pressure ulcer in patients treated at the surgical ward. Material and methods This study was carried out at the Clinic of General Surgery, Dr. J. Biziel Memorial University Hospital No. 2, in Bydgoszcz. The medical histories of 150 patients with an established risk of pressure ulcers were analyzed. All participants were hospitalized in 2009 and their age ranged from 28 to 95 years of age. Results Pressure ulcers were observed in approximately a third of the patients who underwent scheduled surgery and in every sixth subject operated on an emergency basis (p<0.05).

A marked increase in the risk of pressure ulcer, at a threshold of statistical significance (p=0.0768), was noted in patients subjected to anesthesia for longer than 90 minutes. Moreover, the necessity for blood transfusions was noted in a marked fraction (44%) of patients from the pressure ulcer risk group (p=0.076). Conclusions This study revealed several important factors predisposing to pressure ulcer development in patients hospitalized at the surgical ward such as: be subject to a surgical procedure, the type of surgery (scheduled vs unscheduled), the duration of surgery, and decreased hemoglobin levels requiring a blood transfusion. Key words: pressure ulcer | risk factors

Wstp
Profilaktyka i leczenie odleyn stanowi niezmiernie istotny problem terapeutyczny, pielgnacyjny i zarazem ekonomiczny na caym wiecie. Z prowadzonych bada wynika, e 317% pacjentw hospitalizowanych oraz 1728% pacjentw objtych opiek domow jest obarczonych ryzykiem rozwoju odleyn [1], a niekiedy, jak wskazuj dane, czstotliwo ta osiga jeszcze wysze wartoci [2, 3]. Przy czym, dua rozpito wskanikw uzaleniona jest od miejsca prowadzenia bada (np.: oddziay zabiegowe, neurologiczne, intensywnej opieki medycznej czy opieki paliatywnej), a tym samym identyfikacji rnorodnych czynnikw zagraajcych [15]. Polskie opracowania badawcze na temat odleyn zawieraj bardzo mao danych epidemiologicznych okrelajcych rzeczywisty rozmiar ryzyka rozwoju i wystpowania odleyn[6]. Definicja opracowana przez Europejski Zesp Doradczy Leczenia Odleyn (European Pressure Ulcer Advisory Panel EPUAP; www.epuap.org) okrela odleyn jako obszar miejscowego uszkodzenia skry i znajdujcych si pod nim tkanek, spowodowany uciskiem i/lub napiciem tkanek[7].