Raport powsta w ramach projektu Zaprojektuj Swj Zysk, dostarczajcego specjalistycznej wiedzy, metodologii i praktycznych rozwiza przedsibiorcom i projektantom,

aby skutecznie tworzyli innowacyjne wzorniczo produkty i zarzdzali wprowadzaniem ich na rynek. Zaprojektuj Swj Zysk to skrcona nazwa kluczowego projektu pod nazw: Poprawa konkurencyjnoci przedsibiorstw poprzez wzornictwo (innowacja procesowa i produktowa), realizowanego przez Instytut Wzornictwa Przemysowego od 1 wrzenia 2008 r. do 30 grudnia 2011 r.

raport
6

RAPORT
Rozwj kompetencji w zakresie zarzdzania wzornictwem w polskich przedsibiorstwach
Rozwj kompetencji w zakresie zarzdzania wzornictwem w polskich przedsibiorstwach

Instytut Wzornictwa Przemysowego Sp. z o.o. jest instytucj, jedyn w Polsce i jednoczenie jedn z najstarszych w Europie, ktra od ponad 60 lat systemowo zajmuje si wzornictwem przemysowym. Instytut to jednostka naukowa oraz Centrum Badawczo-Rozwojowe prowadzce badania w zakresie wzornictwa i ergonomii. Zajmuje si upowszechnianiem wzornictwa przemysowego poprzez dziaalno wystawiennicz i programy promocyjne. Dysponuje najwiksz w kraju bibliotek o profilu wzorniczym oraz prowadzi dziaalno edukacyjno-ksztaceniow, w tym na poziomie podyplomowym.

Instytut Wzornictwa Przemysowego jest strategicznym doradc w zakresie wzornictwa jako narzdzia podnoszcego efektywno przedsibiorstw. Synergia dziaa pozwala Instytutowi prowadzi prace analityczne i doradcze ukierunkowane, o unikatowym profilu dla przedsibiorstw, projektantw, organw administracji publicznej i samorzdowej. Punktem wyjcia do przeprowadzenia badania byo zaoenie, e moliwo i skuteczno aplikacji wzornictwa w przedsibiorstwach jest cile uwarunkowana poziomem kompetencji kadr zajmujcych si rozwojem nowego produktu. Implementacja innowacyjnych projektw jest nierozerwalnie zwizana z procesem zarzdzania kompetencjami w przedsibiorstwie, w tym pozyskiwaniem nowych kompetencji lub podnoszeniem poziomu ju posiadanych. Wiedza dostarczona w raporcie obrazuje proces budowania kapitau intelektualnego i doskonalenia zawodowego kadr polskich przedsibiorstw produkcyjnych i usugowych, w kontekcie wykorzystania wzornictwa do budowania przewagi konkurencyjnej.

Egzemplarz bezpatny Raport wydany w ramach projektu Zaprojektuj Swj Zysk, wspfinansowanego ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO

Instytut Wzornictwa Przemysowego

R A P O RT

B a d anie ko m p eten c ji or a z pot r zeb s zkoleniow yc h w zak r e s ie zar z d zania w zor nic t wem w r d p r zed s i bior c w

Badanie kompetencji oraz potrzeb szkoleniowych w zakresie zarzdzania wzornictwem wrd przedsibiorcw Raport z badania ARC Rynek i Opinia, kwiecie 2011 r. Projekt na zlecenie Instytutu Wzornictwa Przemysowego Redakcja jzykowa i techniczna: Agnieszka Jdrzejczak-Sprycha Copyright by Instytut Wzornictwa Przemysowego, Warszawa 2011 Instytut Wzornictwa Przemysowego Sp. z o.o. ul. witojerska 5/7 00-236 Warszawa tel. (22) 860 00 66 iwp@iwp.com.pl http://www.iwp.com.pl Opracowanie graficzne, skad i amanie: Zdanowicz & Pawrowski Druk i oprawa: Dasker Raport wydany w ramach projektu Zaprojektuj Swj Zysk wspfinansowanego ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Egzemplarz bezpatny

R A P O RT

Badanie kompetencji oraz potrzeb szkoleniow ych w zakresie zarzdzania w zornict wem wrd przedsibiorcw

Rap or t z b adania A RC Rynek i O pinia, k wie cie 2011 r.

Warszawa 2011

Spis treci

Wstp Najwaniejsze wnioski z bada 1. Zidentyfikowane problemy w procesie zarzdzania wzornictwem w firmach 2. Potrzeby edukacyjne w zakresie zarzdzania wzornictwem 3. Potrzeby doradcze w zakresie zarzdzania wzornictwem Rekomendacje opracowane w Instytucie Wzornictwa Przemysowego 1. Rekomendacje dla instytucji publicznych, podejmujcych dziaania w zakresie rozwoju wzornictwa, oraz dostawcw usug doradczych i edukacyjnych, w zakresie zarzdzania wzornictwem 2. Rekomendacje dla przedsibiorcw i dostawcw usug projektowych Opis metodologiczny 1. Cele badania 2. Realizacja badania 1. Zarzdzanie wzornictwem w firmach 1.1. Najwaniejsze cechy zapewniajce popyt produktom 1.2. Rola wzornictwa na etapie tworzenia nowych produktw i usug 1.3. Proces zarzdzania wzornictwem 1.4. Organizacja pracy czonkw zespow zaangaowanych w proces tworzenia nowych produktw 1.5. rda informacji, rda inspiracji w procesie projektowania produktw 2. Potrzeby informacyjne przedsibiorcw, w zakresie zarzdzania wzornictwem 2.1. Umiejtnoci i kompetencje przydatne w procesie zarzdzania wzornictwem 2.2. Potrzeby rozwojowe pracownikw 2.3. Wykorzystywane rda informacji 2.4. Znajomo trendw we wzornictwie i kolorystyce 3. Oczekiwania dotyczce szkole 3.1. Dowiadczenia w korzystaniu z rnych form podnoszenia kwalifikacji 3.2. Preferowana tematyka oraz formy doksztacania

10 11 11 13 16 17

17 18 19 19 20 24 24 26 27 28 30 34 34 36 38 44 48 48 49

4. Oczekiwania odnonie do doradztwa 4.1. Korzystanie z porad specjalistw 4.2. Potrzeby przedsibiorcw w zakresie konsultacji i doradztwa

64 64 68

Spis wykresw

Wykres 1 Wykres 2 Wykres 3 Wykres 4

| | | | | | | | |

Osoby w firmie zaangaowane w proces tworzenia nowych produktw (usug) Skad zespow projektowych Kluczowe kompetencje pracownikw w procesie zarzdzania wzornictwem Potrzeby rozwoju umiejtnoci pracownikw w zakresie zarzdzania wzornictwem, w podziale na wielko zatrudnienia Potrzeby rozwoju umiejtnoci pracownikw w zakresie zarzdzania wzornictwem, w podziale na brane Formy poszerzania wiedzy wykorzystywane przez pracownikw, w podziale na wielko zatrudnienia Formy poszerzania wiedzy wykorzystywane przez pracownikw, w podziale na brane Ocena wykorzystywanych rde informacji Znajomo trendw we wzornictwie

29 30 35 36 37 39 42 43 44 45 50 51 53 54 55 57 58 59 60 65 66 67 69 70

Wykres 5

Wykres 6

Wykres 7

Wykres 8 Wykres 9

Wykres 10 Wykres 11 Wykres 12

| Znajomo trendw w kolorystyce | Potrzeby informacyjne czonkw zespow projektowych a wielko zatrudnienia | Preferowane formy pozyskiwania informacji w zakresie tworzenia nowych produktw (usug), w podziale na wielko zatrudnienia | Preferowane formy pozyskiwania informacji w zakresie tworzenia nowych produktw (usug), w podziale na brane | Preferowana forma szkole | Satysfakcja z dotychczas odbytych szkole | Preferowana tematyka targw/konferencji, w podziale na wielko zatrudnienia | Preferowana tematyka targw/konferencji, w podziale na brane | Preferowana tematyka publikacji oraz portali branowych, w podziale na wielko zatrudnienia | Preferowana tematyka publikacji oraz portali branowych, w podziale na brane | Korzystanie z zewntrznych konsultacji lub doradztwa w zakresie zarzdzania produktem | Etapy tworzenia produktu, na ktrych zdiagnozowano potrzeby doradcze, w podziale na wielko zatrudnienia | Etapy tworzenia produktu, na ktrych zdiagnozowano potrzeby doradcze, w podziale na brane | Tematyka konsultacji w zakresie tworzenia nowych produktw, w podziale na wielko zatrudnienia | Tematyka konsultacji w zakresie tworzenia nowych produktw, w podziale na brane

Wykres 13

Wykres 14 Wykres 15 Wykres 16 Wykres 17 Wykres 18

Wykres 19 Wykres 20

Wykres 21

Wykres 22

Wykres 23

Wykres 24

Przedmowa
Agnieszka mudziska, Instytut Wzornictwa Przemysowego

We wspczesnej gospodarce tradycyjne czynniki rozwoju trac na znaczeniu, ustpujc kapitaowi intelektualnemu, ktry staje si jedyn trwa podstaw sukcesu ekonomicznego przedsibiorstw1). Koncepcja gospodarki opartej na wiedzy uznaje wiedz za gwny czynnik sprawczy rozwoju spoeczno-gospodarczego. Zgodnie z t koncepcj, to wanie kapita intelektualny (a nie kapita w tradycyjnym znaczeniu) stanowi i bdzie stanowi w przyszoci najwaniejszy czynnik budujcy przewag konkurencyjn przedsibiorstw. W tym kontekcie kluczowe dla rozwoju spoeczno-gospodarczego oraz podnoszenia poziomu innowacyjnoci gospodarki staj si systemy ksztacenia i doskonalenia kompetencji zawodowych kadr przedsibiorstw. Instytut Wzornictwa Przemysowego, realizujc projekt Zaprojektuj Swj Zysk, majcy na celu popraw konkurencyjnoci firm dziki zastosowaniu wzornictwa, podj si wic zbadania poziomu kompetencji oraz potrzeb edukacyjnych w zakresie zarzdzania wzornictwem wrd przedsibiorstw bdcych beneficjentami ww. projektu. Punktem wyjcia do przeprowadzenia badania byo zaoenie, e moliwo aplikacji wzornictwa w przedsibiorstwach uwarunkowana jest cile poziomem kompetencji kadr zajmujcych si rozwojem nowego produktu, a co si z tym wie jest nierozerwalnie zwizana z procesem pozyskiwania odpowiednich nowych kompetencji pracowniczych oraz podnoszeniem poziomu tych ju posiadanych przez przedsibiorstwo. Badaniu poddano wic te obszary dziaa przedsibiorstw produkcyjnych i usugowych, ktrych celem jest pozyskanie dla organizacji wiedzy niezbdnej do sprawnego i ustawicznie doskonalonego realizowania procesu rozwoju nowego produktu. Celem badania oraz opracowanego na jego podstawie niniejszego raportu jest okrelenie obecnego stanu samowiadomoci polskich przedsibiorstw produkcyjnych i usugowych, w obszarze adekwatnoci posiadanych wewntrz organizacji kompetencji do potrzeb realizacji procesu podnoszenia konkurencyjnoci produktw i usug, dziki zastosowaniu wzornictwa, oraz analiza stosowanych przez firmy metod pozyskiwania wiedzy i podnoszenia kompetencji pracownikw.

1) L. Edvinsson, M.S. Malone, Kapita intelektualny, PWN, Warszawa 2001.

Wiedza dostarczona w raporcie obrazuje zatem proces budowania kapitau intelektualnego i doskonalenia zawodowego kadr polskich przedsibiorstw produkcyjnych i usugowych w kontekcie wykorzystania wzornictwa do budowania przewagi konkurencyjnej. Tym samym raport stanowi punkt wyjcia do analizy obecnego systemu podnoszenia kompetencji pracownikw uczestniczcych w procesie rozwoju nowego produktu, a co si z tym czy umoliwia podjcie dziaa majcych na celu usprawnienie tego systemu i dostosowanie go do rzeczywistych potrzeb rynkowych.

10

Wstp
Niniejsze badanie kompetencji, potrzeb i efektywnoci w zakresie potrzeb szkoleniowych osb odpowiedzialnych w firmach za zarzdzenie wzornictwem zostao przeprowadzone na zlecenie Instytutu Wzornictwa Przemysowego w ramach realizacji zada projektu Zaprojektuj Swj Zysk. Zaprojektuj Swj Zysk jest programem trzyletnim (01/09/200830/12/2011), realizowanym zgodnie z osi priorytetow 5 Dyfuzja innowacji, zgodnie z Dziaaniem 5.2., majcym na celu wspieranie instytucji otoczenia biznesu (IWP), wiadczcej usugi proinnowacyjne, oraz ich sieci o znaczeniu ponadregionalnym. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 20072013 (PO IG) to jeden z szeciu programw krajowych Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, ktry finansowany jest ze rodkw europejskich. Jest to program skierowany przede wszystkim do przedsibiorcw, ktrzy zamierzaj realizowa innowacyjne projekty zwizane z badaniami i rozwojem, nowoczesnymi technologiami, inwestycjami o duym znaczeniu dla gospodarki lub wdraaniem i stosowaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Badanie, na podstawie ktrego powsta niniejszy raport, miao na celu diagnoz kompetencji menederw zajmujcych si w firmach procesem rozwoju produktw oraz potrzeb szkoleniowych w tym zakresie.

11

Najwaniejsze wnioski z bada

1. Zidentyfikowane problemy w procesie zarzdzania wzornictwem w firmach Wyniki badania jakociowego pokazuj, e wzornictwo w opinii menederw jest jedn z podstawowych cech produktw i usug, ktre wpywaj na ich jako oraz odrniaj je od produktw konkurencji. Praca nad wzornictwem jest z jednej strony potrzeb tworzenia produktw odpowiadajcych na potrzeby klientw, z drugiej za strony wynikajc z realiw rynkowych i zasad konkurencyjnoci, ktre zmuszaj firmy do cigego ulepszania produktw i poszukiwania innowacyjnych rozwiza. Przebieg cyklu produkcji w firmach skada si na og z podobnych etapw i przebiega w analogiczny sposb. Koncepcja produktu tworzy si wraz z analiz preferencji konsumentw oraz analiz otoczenia. Zebrane dane su stworzeniu briefu projektowego, ktry jest podstaw przygotowania projektw nowego produktu. Wybr projektu poprzedzony zostaje skrupulatn analiz ekonomiczn oraz weryfikacj dokonywan m.in. pod ktem strategii firmy i potrzeb konsumenckich. Po zmianach projektu nastpuje etap jego wdroenia przekazania do produkcji, a nastpnie sprzeday. Wyniki badania pokazuj, e menederowie zarzdzajcy procesem wzorniczym, mylc o opracowywaniu nowego produktu, maj na uwadze cay cykl produkcyjny, poczwszy od etapu koncepcji, a po wdroenie i sprzeda produktu. W procesie pracy nad nowym produktem koncentruj si przede wszystkim na biznesowych konsekwencjach swoich decyzji podejmowanych na poszczeglnych etapach. Zarwno wywiady pogbione, jak i badania ilociowe pokazay kilka aspektw zarzdzania wzornictwem, ktre s dla menederw wane, a jednoczenie problematyczne. Po pierwsze, przedsibiorcy przywizuj wag do znaczenia wzornictwa i jego wypywu na jako oraz na sprzeda produktu, wic tym bardziej ledzenie trendw staje si dzisiaj jednym z kluczowych zagadnie, w ktrych zgaszali zapotrzebowanie Firmom brakuje regularnie na wiedz. A 70% respondentw przyznao, e aktualizowanego w rednim lub sabym stopniu orientuj si w akiwyczerpujcegorda tualnych trendach we wzornictwie wiadczy to informacji na temat o tym, e to wana i niezaspokojona potrzeba. trendwwewzornictwie.

12

Drugim istotnym aspektem pracy nad produktem, ktry dla menederw jest problematyczny, s badania konsumenckie. Firmy nie posiadaj czsto na bieco aktualizowanej wiedzy na temat zmieniajcych si potrzeb i oczekiwa konsumentw. Najczciej Brakujezorientowanych wymienian przeszkod by brak opracowa dostpbranowobada nych na rynku, ktre dotyczyyby brany respondenkonsumenckich. ta lub odpowiadayby na jego szczegowe potrzeby. Badania wskazuj take, e przedsibiorcy potrzebuj doradztwa w pocztkowej oraz kocowej fazie rozwoju nowego produktu, tj. zarwno na etapie tworzenia koncepcji i projektw, jak i na etapie opracowywania strategii sprzeday danego dobra. Podsumowujc,wynikibadailociowychpokazuj,epotrzebyinformacyjneprzedsibiorcwkoncentrujsiwoknastpujcychzagadnie: analizypotrzebipreferencjiklientw(wskazywanejakonajpilniejsza potrzebaniezbdnadorozwojuczonkwzespouprojektowegoprzez 36%badanych), strategiisprzedayproduktu(36%), tworzeniakoncepcjiiprojektwnowegoproduktu(34%).

Tabela 1

Potrzeby informacyjne w przedsibiorstwach

AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi meblarstwo/wyposaenie wntrz/owietlenie/ceramika/szko 35% 30% 36% Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw wyroby inwestycyjne/ rodki transportu ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy 36% 32% 37%

Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Zwizane ze strategi sprzeday produktu Zwizane z badaniami preferencji klientw Zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi

36% 36% 34%

40% 36% 34%

36% 38% 33%

Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej 30% 28% 37%

Ogem

36% 38% 31%

38% 48% 30%

13

AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi

meblarstwo/wyposaenie wntrz/owietlenie/ceramika/szko 32% 25%

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw

Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu/ usugi Zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci

33%

30%

34%

Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

28%

31%

wyroby inwestycyjne/ rodki transportu

Ogem

39%

24%

20%

26%

26%

20%

25%

Dziwi moe fakt, e stosunkowo niewielu przedsibiorcw deklaruje zapotrzebowanie na informacje zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci. Prawdopodobnie ma to zwizek z niewiadomoci badanych, gdy z dowiadcze Instytutu Wzornictwa Przemysowego wynika, e czsto s to najbardziej zaniedbywane elementy rozwoju nowego produktu/usugi. Brak kompetencji w tych kwestiach doprowadza do nieprawidowoci w procesie rozwoju nowego produktu/usugi, co moe wiza si ze sab sprzeda gotowego produktu/usugi na rynku. Wida wyranie, e podobnie ksztatuj si potrzeby w zakresie podnoszenia kwalifikacji pracownikw z firm o rnej wielkoci zatrudnienia. Respondentom z najwikszych firm przede wszystkim zaley na pogbieniu wiedzy dotyczcej pracy nad produktem, a dokadniej tworzeniem koncepcji. W przypadku rednich firm naleaoby si skoncentrowa na ofercie bada preferencji konsumentw, gdy ten obszar zosta wskazany przez przedsibiorcw jako najbardziej dotkliwy problem. Z kolei najmniejsze przedsibiorstwa za najpilniejsz potrzeb rozwoju kompetencji swoich pracownikw uznay t zwizan ze sprzeda produktu. Potrzeby rozwoju pracownikw s podobne we wszystkich firmach, niezalenie od brany. Pod wzgldem wymaga edukacyjnych wyrniaj si pracownicy sektora wyrobw inwestycyjnych, ktrzy maj wiksze potrzeby w zakresie bada rynku i konsumentw oraz zagadnie zwizanych z zarzdzeniem procesem rozwoju produktu.

2. Potrzeby edukacyjne w zakresie zarzdzania wzornictwem Wyniki badania pokazuj, e przedsibiorcy zdaj sobie spraw z koniecznoci staego podnoszenia kwalifikacji czonkw zespow projektowych, pracownicy

ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy 27% 26%

14

korzystaj wic na og z rnych form doksztacania. Najczciej pozyskuj wiedz branow z najbardziej podstawowych rde: targw (83%), ktre dostarczaj wiedzy o najnowszych trendach oraz ofercie konkurencji, publikacji w Internecie (82%) oraz z pism branowych (77%). Na wybr rde informacji maj wpyw rne czynniki ostatni kryzys finansowy niewtpliwie istotnie wpyn na budety firm przeznaczone na doksztacanie pracownikw, a co si z tym wie, odsuwanie decyzji o kierowaniu pracownikw na szkolenia czy studia podyplomowe, zwizane z wikszymi nakadami rodkw. Pracownicy chtnie wybieraj targi, gdy pozwalaj natychmiast zapozna si z innowacyjnymi projektami, a jednoczenie pozna ofert konkurencji. Nie bez znaczenia jest take bezporedni kontakt z osobami z brany i wymiana dowiadcze. Stosunkowo duy odsetek firm prowadzi programy szkoleniowe dla pracownikw wchodzcych w skad zespow projektowych. W 60% firm przeprowadzono szkolenia wewntrzne, niemal co druga firma korzystaa ze szkole zewntrznych (48%). Wida wyranie, e w firmach duych (zatrudniajcych co najmniej 250 pracownikw) czciej korzysta si z rnorodnych form podnoszenia kompetencji. Ma to zapewne zwizek nie tylko z moliwociami finansowania tego rodzaju dziaa edukacyjnych, ale i z czynnikami organizacyjnymi: z istnieniem dziau projektowego, skutecznie generujcego tego rodzaju zapotrzebowanie na wiedz, z wikszym profesjonalizmem i instytucjonalizacj zarzdzania wiedz. Biorc pod uwag wyniki badania ilociowego, mona przypuszcza, e to firmy rednie i due stanowi pierwszorzdn grup docelow dla oferty dziaa edukacyjnych i informacyjnych w zakresie zarzdzania wzornictwem. Lepiej artykuuj bowiem swoje potrzeby w tym zakresie, korzystaj z rnorodnych dostpnych na rynku form pozyskiwania wiedzy, maj wreszcie najwiksze budety przeznaczane na tego rodzaju cele. Efektywno programw szkoleniowych zostaa przez menederw oceniona do niejednoznacznie: 1/3 z nich jest zadowolona z przydatnoci szkole. W przypadku niemal poowy firm uznano, e byy one uyteczne w codziennej pracy w rednim stopniu. A 59% respondentw wskazao szkolenia jako podan form podnoszenia umiejtnoci z zakresu pracy nad tworzeniem nowych produktw. Badani przywizani s do tradycyjnej formy pozyskiwania wiedzy wynika to poniekd z przyzwyczajenia, a czciowo z przekonania, e jest to forma przynoszca wiksze korzyci ni szkolenia on line. Obserwacja wiatowych trendw edukacyjnych oraz zmian w sposobie pracy pozwala jednak sdzi, e w niedalekiej

15

przyszoci e-learning w Polsce bdzie si szybko rozwija, a zaufanie do tej formy zdobywania wiedzy bdzie roso. Menederowie kieruj si rnymi kryteriami przy wyborze wykonawcw wiadczcych usugi szkoleniowe. Na og jednak ceni sobie kontakty z podmiotami lub osobami, ktre oprcz wiedzy teoretycznej maj do zaoferowania dowiadczenia wynikajce z praktyki w zakresie zarzdzania procesem tworzenia nowych produktw. Badania nie wykazay jednoznacznych tendencji w wyborze tematyki szkole z zakresu zarzdzania rozwojem nowego produktu wzorniczego. Na bardzo zblionym poziomie ocenione zostao zainteresowanie szkoleniami z poszczeglnych etapw wsppracy z projektantem wzornictwa w procesie rozwoju nowego produktu, w tym z zakresw: tworzenia koncepcji i projektw produktu, zarzdzania strategi sprzeday oraz badania preferencji klientw. Tematyka targw i konferencji, ktrymi zainteresowani byliby respondenci, koncentruje si wok zagadnie zwizanych z tworzeniem koncepcji i projektw nowych produktw (65% wskaza). Nastpnie wrd potrzeb znalazy si zagadnienia zwizane z analiz potrzeb konsumentw (59%). Poowa firm (54%) zainteresowaaby si tematyk zwizan z tworzeniem strategii sprzeday, podobny odsetek (51%) zagadnieniami zarzdzania procesem rozwoju produktu bd usugi. W przypadku targw i konferencji do najbardziej rokujcych bran z punktu widzenia oferty edukacyjnej nale producenci odziey i sprztu sportowego oraz firmy produkujce wyroby inwestycyjne. Oba typy firm potrzebuj wiedzy z podobnego zakresu tematycznego: koncepcji produktw, metodologii bada konsumenckich oraz strategii sprzeday. Producenci sprztu AGD/RTV raczej nie stanowi pierwszorzdnej grupy docelowej dziaa edukacyjnych, nie nale one bowiem do preferowanych przez nich form pozyskiwania wiedzy. Tym, co mogoby ich zainteresoPreferujesi wa, oprcz tworzenia koncepcji produktw, s przede szkoleniaprowadzone wszystkim zagadnienia obejmujce badania ergonomii przezpraktykw. i uytecznoci. Publikacje oraz portale branowe nale do preferowanych form pozyskiwania wiedzy przez osoby uczestniczce w procesie tworzenia i zarzdzenia produktem

16

w firmach. 2/3 przedsibiorcw oczekiwaoby od portalu lub pisma branowego przede wszystkim zdobycia wiedzy na temat tworzenia koncepcji produktw. 61% badanych chciaoby znale tam tematyk dotyczc diagnozowania potrzeb konsumenckich oraz straCzprzedsibiorcw tegii sprzeday. Zainteresowaniem cieszyoby si niejestwiadoma poruszanie zagadnie zwizanych z zarzdzaniem korzyci,jakiewi procesem tworzenia nowych produktw (56%) oraz sizestosowaniem badaniami ergonomii i uytecznoci (47%). Tematyka profesjonalnego zwizana z zapewnieniem produktom funkcjonalnodoradztwawzorniczego. ci jest wana przede wszystkim dla maych firm. Warto uwzgldni w przygotowywaniu oferty publikacji i portali branowych zwaszcza potrzeby brany AGD/RTV oraz odzieowej. Firmy z brany AGD/ RTV w publikacjach i portalach branowych bardziej interesowaaby tematyka zwizana z preferencjami konsumentw, strategi sprzeday oraz zagadnieniami zwizanymi z zapewnieniem funkcjonalnoci produktom. Z kolei dla firm odzieowych najwiksz potrzeb informacyjn jest tematyka zwizana z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu oraz badania preferencji klientw.

3. Potrzeby doradcze w zakresie zarzdzania wzornictwem Co czwarta z badanych firm miaa okazj korzysta z zewntrznego doradztwa podczas pracy nad nowym produktem (27% wskaza). Jak wynika z wywiadw pogbionych, wikszo przedsibiorcw jeszcze nie wie, jaka korzy mogaby wynika z takiej formuy wsppracy. Na og nie uwiadamiaj sobie korzyci, jakie mogliby osign z uzyskania oceny zewntrznego eksperta w odniesieniu do wasnych produktw. Z wywiadw wynika te, e cz przedsibiorcw zamawia usugi doradcze u projektantw, co wiadczy o niskiej wiadomoci w kontekcie profesjonalnego doradztwa wzorniczego. Dowiadczenie i wyksztacenie projektantw predysponuje ich do opracowywania projektw wzorniczych, a nie do wiadczenia skomplikowanych usug doradczych. Jedynie dowiadczone firmy doradcze, ktre cz wiedz wzornicz z rynkow i umiejtnociami zarzdzania, s w stanie poradzi sobie ze skomplikowanymi zleceniami, takimi jak: zarzdzanie procesem projektowym czy opracowanie strategii wzorniczej. Firmy najchtniej korzystayby z konsultacji w pocztkowych etapach cyklu rozwoju nowego produktu. Najwaniejszym obszarem, w ktrym pomocna byaby opinia specjalisty, jest projektowanie (wskazane przez 61% respondentw), a nastpnie tworzenie koncepcji nowego produktu (46%).

17

Rekomendacje opracowane w Instytucie Wzornictwa Przemysowego

1. Rekomendacje dla instytucji publicznych, podejmujcych dziaania w zakresie rozwoju wzornictwa, oraz dostawcw usug doradczych i edukacyjnych, w zakresie zarzdzania wzornictwem a) Udostpnienie narzdzi wsparcia finansowego dla dziaa edukacyjnych i doradczych, rozwijajcych wiedz i umiejtnoci przedsibiorcw, w zakresie profesjonalnego zarzdzania wzornictwem. b) Kontynuowanie bada potrzeb doradczych i szkoleniowych przedsibiorcw, w zakresie zarzdzania wzornictwem. Regularne udostpnianie wynikw bada dostawcom takich usug wpynie pozytywnie na przystosowanie ich oferty do realiw rynkowych. c) Rozwj szeroko pojtej oferty edukacyjnej, w zakresie zarzdzania wzornictwem (szkolenia, warsztaty, studia podyplomowe, konferencje, e-learning, itp.), oraz przystosowywanie tej oferty do potrzeb przedsibiorcw w celu zapewnienia staego dopywu profesjonalnych kadr. Wedug bada, w najbliszych latach wane bdzie przede wszystkim dostarczanie przedsibiorcom wiedzy na temat pracy z trendami wzorniczymi, a take edukacja zwizana z rozwojem nowego projektu wzorniczego. Badania dowodz te, e wane bdzie sformatowanie oferty edukacyjnej w taki sposb, aby dostarczaa przedsibiorcom praktycznych umiejtnoci w formie warsztatw prowadzonych przez dowiadczonych ekspertw. d) Rozwj i przystosowanie do potrzeb przedsibiorcw oferty doradczej zwizanej ze strategicznym zarzdzaniem wzornictwem. Wedug bada, w najbliszych latach popularne bdzie przede wszystkim doradztwo w zakresie: bada preferencji klientw, zarzdzania procesem rozwoju nowego produktu/usugi, tworzenia koncepcji i projektw produktw/usug. e) Naley take pamita o uwiadamianiu przedsibiorcom potrzeby uzupeniania wiedzy i ksztacenia umiejtnoci w kontekcie bada ergonomii i uytecznoci oraz sposobw wsppracy z zewntrznymi ekspertami/projektantami. Brak kompetencji w tych kwestiach doprowadza do nieprawidowoci w procesie rozwoju nowego produktu/usugi, co moe wiza si ze sab sprzeda gotowego produktu/usugi na rynku.

18

f) Podjcie regularnych bada nad realn efektywnoci ekonomiczn edukacji wzorniczej, strategicznego doradztwa wzorniczego oraz bada ergonomii i uytecznoci. Wiedza o tym, jak takie dziaania przekadaj si na rozwj przedsibiorstw (w tym zysk), pozwoli na ich skuteczn promocj, a co si z tym wie, wzrost poziomu innowacyjnoci gospodarki. g) Efektywna promocja korzyci zwizanych z ksztaceniem wzorniczym, strategicznym doradztwem wzorniczym oraz badaniami ergonomii i uytecznoci w celu zwikszenia wiadomoci przedsibiorcw w tym zakresie. Wana bdzie take promocja skutecznoci nowoczesnych form edukacji, takich jak e-learning, co wpynie na zwikszenie zasigu edukacji wzorniczej.

2. Rekomendacje dla przedsibiorcw i dostawcw usug projektowych a) Stae podnoszenie kompetencji kadr w zakresie zwizanym z szeroko pojtym zarzdzaniem wzornictwem, m.in. poprzez korzystanie z rnych zaawansowanych form edukacji stacjonarnej oraz zdalnej (nie tylko targi, ale take: szkolenia, warsztaty, studia podyplomowe, e-learning). b) Intensyfikacja wsppracy z profesjonalnymi instytucjami doradczymi posiadajcymi m.in. kompetencje w zakresie zarzdzania procesem rozwoju nowego produktu/usugi, pracy z trendami czy opracowywania strategii wzorniczej. c) Waciwy dobr dowiadczonych i profesjonalnych dostawcw usug edukacyjnych oraz doradczych w celu uzyskania optymalnego, satysfakcjonujcego i efektywnego pod wzgldem ekonomicznym rezultatu. d) Wykorzystanie dostpnych rodkw publicznych (np. POIG) w celu dofinansowania edukacji w zakresie zarzdzania wzornictwem oraz wsppracy z profesjonalnymi firmami zajmujcymi si doradztwem wzorniczym. e) Zwikszenie nakadw na badania preferencji konsumentw oraz krajowych trendw wzorniczych w celu zminimalizowania ryzyka inwestycji w nowy projekt wzorniczy. f) Kompleksowe rozwijanie wiedzy i umiejtnoci z zakresu zarzdzania procesem rozwoju nowego produktu/usugi. Wane jest, aby nie zaniedbywa takich etapw, jak: badania ergonomii i uytecznoci czy sposoby wsppracy z zewntrznymi ekspertami/projektantami, gdy jedynie przekrojowa wiedza zapewnia optymalne efekty.

19

Opis metodologiczny
1. Cele badania Zasadniczym celem badania byo poznanie kompetencji oraz potrzeb szkoleniowych i doradczych w zakresie zarzdzania wzornictwem (design management). Design management jest to sposb zarzdzania przedsibiorstwem, traktujcy wzornictwo jako gwne narzdzie dziaa innowacyjnych, dotyczcych produktw, procesw lub usug, na poziomach strategicznym, taktycznym i operacyjnym2). Do szczegowych celw badawczych naleao: 1. Uzyskanie informacji na temat potrzeb doradczych i szkoleniowych przedsibiorstw, w zakresie zarzdzania wzornictwem: a) Zdefiniowanie potrzeb szkoleniowych i doradczych. b) Zbadanie dotychczasowych praktyk ksztacenia kadr przedsibiorstw w ww. zakresie. c) Poznanie stosowanych praktyk szkoleniowych, celw i zakresu stosowanych programw szkoleniowych. d) Zbadanie zalenoci midzy bran i wielkoci przedsibiorstwa a wybieranymi najczciej tematami, metodami i formami ksztacenia kadr (np. szkolenia otwarte, szkolenia zamknite, studia wysze, studia podyplomowe). e) Poznanie kryteriw dokonywanych przez przedsibiorstwa wyborw wykonawcw projektw edukacyjnych. f) Ocena e-szkole jako alternatywy do szkole prowadzonych tradycyjnie. g) Zbadanie zalenoci pomidzy deklarowanymi potrzebami szkoleniowymi a budetem szkoleniowym przedsibiorstw. 2. Identyfikacja trudnoci, z ktrymi borykaj si przedsibiorcy, w zakresie zarzdzania wzornictwem w firmie. a) Okrelenie potrzeb przedsibiorcw, w zakresie korzystania ze specjalistycznych konsultacji na temat zarzdzania wzornictwem, rozwoju nowego produktu, wsppracy z projektantami i studiami projektowymi. b) Zbadanie wiadomoci/dowiadcze na temat moliwoci korzystania z konsultacji specjalistycznych, w zakresie zarzdzania wzornictwem.

2) Wedug prof. Jerzy Ginalskiego, Instytut Wzornictwa Przemysowego.

20

c) Zbadanie, czy przedsibiorcy posiadaj strategi rozwoju firmy i osigania przewagi konkurencyjnej dziki wzornictwu. d) Dostarczenie wiedzy, czy przedsibiorcy zlecaj badania preferencji konsumentw i analizy uwarunkowa rynkowych, w zwizku z rozwojem nowego produktu. e) Poznanie metod oceny efektywnoci wzornictwa dla rozwoju biznesu. f) Okrelenie, czy przedsibiorstwa dokonuj przegldu wzornictwa swojej oferty rynkowej, czy kiedykolwiek dokonywano w firmie audytu jakoci wzorniczej aktualnej oferty produkcyjnej lub usugowej firmy. g) Poznanie potrzeb realizacji bada ergonomicznych w przedsibiorstwach w procesie rozwoju produktu. h) Okrelenie, czy firmy korzystaj ze wsparcia marketingowego procesu wprowadzania nowego produktu wzorniczego na rynek i jaki jest zakres takiego wsparcia. Podstawowymi celami, jakie stay przed prowadzcymi badanie, byy zatem: diagnoza, na ile menederowie uwiadamiaj sobie potrzeb poszerzania wiedzy w obszarze zarzdzania wzornictwem oraz czy potrafi definiowa swoje potrzeby w tym zakresie. Nastpnie ustalenie jakie obszary tematyczne generuj najpilniejsze potrzeby informacyjne w badanych firmach.

2. Realizacja badania W badaniu wziy udzia firmy z terenu caej Polski, zajmujce si produkcj towarw (usug). Reprezentoway one brane:

wyroby AGD i RTV, sprzt komputerowy, multimedialny, urzdzenia peryferyjne, wyroby inwestycyjne (maszyny i narzdzia), rodki transportu, meblarstwo i wyposaenie wntrz, owietlenie, ceramika i szko, ubir, tkanina, akcesoria oraz obuwie, sprzt i art. sportowe, usugi.

21

Populacj docelow w badaniu stanowiy osoby, ktre w firmach s odpowiedzialne za proces tworzenia nowych produktw bd usug. Badanie skadao si z dwch czci: badania ilociowego i jakociowego:

Badanie jakociowe przeprowadzone zostao metod indywidualnych wywiadw pogbionych (IDI). Odbyo si w dniach 11.0218.03.2011 r. Zrealizowano osiem wywiadw: dwa z przedstawicielami firm usugowych oraz sze z przedstawicielami firm produkcyjnych.

Cz jakociowa badania miaa na celu eksploracj zagadnie zwizanych z zarzdzaniem wzornictwem w przedsibiorstwach. Zastosowanie techniki wywiadu pogbionego pozwala na dotarcie do gbszych motywacji i postaw badanych oraz poznanie ich preferencji i postrzegania badanego zjawiska. ramach badania ilociowego przeprowadzono 305 wywiadw kwestionariuszowych. Badanie zostao zrealizowane metod CATI (ankieterski telefoniczny wywiad kwestionariuszowy) i odbyo si w dniach 21.038.04.2011 r. Dobr w badaniu ilociowym mia charakter celowy, prba kontrolowana bya ze wzgldu na wielko zatrudnienia. W ramach badania przeprowadzono nastpujc liczb wywiadw:

w firmach 1049; N=76, w firmach 50249; N=183, w firmach 250+; N=46. Celem ilociowej czci badania byo zweryfikowanie zaoe, ktre pojawiy si na etapie badania jakociowego oraz zebranie informacji o najwaniejszych zagadnieniach zwizanych z potrzebami szkoleniowymi menederw firm. Ilociowe podejcie do metodologii oraz prby pozwolio na odniesienie uzyskanych wynikw do caej populacji przedsibiorstw.

22

Zarzdzanie wzornictwem w firmach

1.

24

1. Zarzdzanie wzornictwem w firmach

1.1. Najwaniejsze cechy zapewniajce popyt produktom Jedn z informacji poszukiwanych w toku badania jakociowego byo ustalenie, jakie cechy produktw s, zdaniem menederw, istotne, jeli chodzi o zapewnienie sukcesu rynkowego produktom. Drug istotn kwesti stanowio zdiagnozowanie, czy w hierarchii czynnikw wskazanych przez przedsibiorcw pojawia si wzornictwo, jako cecha wpywajca na jako. Kluczowejestwywaonepoczeniejakociicenyproduktu. W opinii czci respondentw, zwaszcza przedstawicieli duych firm produkujcych, kluczowe znacznie dla dbr trwaych/materialnych ma cena. Podkrelano przy tym, e kryterium cenowego nie mona rozpatrywa w oderwaniu od jakoci oferowanych produktw. Tylko odpowiednie poczenie tych dwch waciwoci: ceny i jakoci produktw moe stanowi o przewadze konkurencyjnej na rynku. To bardzo wane ustalenie z punktu widzenia potencjau rozwoju designu w Polsce. Zastosowanie profesjonalnego wzornictwa umoliwia zarwno obnienie kosztw produkcji (a tym samym obnienie ceny finalnej produktu), jak i popraw jakoci produktu. Przedsibiorstwa obieraj w zwizku z tym rozmaite strategie niektre rnicuj swoj ofert produktow, tak by dopasowa j do jak najszerszego grona odbiorcw o rnych wymaganiach, lub staraj si zaoferowa jak najatrakcyjniejsz cen za wysokiej jakoci produkty. Inne argumentuj, e w ich przypadku prba obniki cen musi wiza si ze strat jakoci zastosowanych materiaw, i nie manipuluj tym czynnikiem.
Jako i proporcja jakoci do ceny. () Staramy si czy te dwie cechy, to jest najwikszy atut jako w relacji na polskim rynku do bardzo dobrej ceny. Wytworzya si po prostu hiperkonkurencja cenowa i wszyscy producenci id w kierunku niszych cen. Natomiast my stoimy dalej na swojej pozycji, nie bawimy si cen, wiemy, e za tym poszaby nisza jako naszych produktw. Korzystamy z dobrej jakoci mebli, ktre tworzymy z surowca naturalnego czyli oferujemy okleiny naturalne, forniry, drewno lite. Cech naszych mebli jest ostatnio ekonomiczny kompromis pomidzy powok zewntrzn a wewntrzn mebli.() Jest to takie znajdowanie waciwego rodka ekonomicznego.

25

Firmy oferujce e-usugi staraj si przycign uytkownikw, oferujc im, poza atrakcyjnymi treciami, intuicyjno uytkowania, przejawiajc si w przejrzystoci serwisu oraz atwoci nawigacji, przemieszczania si po poszczeglnych dziaach tematycznych.
Myl, e na pewno przejrzysto tego serwisu. To jest tak, e podchodzc do tego projektu, my ju mielimy pewne zdefiniowane cele, ktre chcielimy osign. Jednym z nich bya wanie przejrzysto i denie do prostoty, dlatego e w wikszo naszych witryn konkurencyjnych i w ogle w Internecie, polskim zwaszcza, dominuje taki trend przeadowania informacj. Nie kwestia wzornictwa, nie kwestia tego, co tam si znajduje, a wycznie treci. Wycznie treci. I to po prostu wida goym okiem po tym, jak wygldaj w tej chwili, nie wiem takie klasyczne serwisy jak Facebook, jak to dramatycznie zostao uproszczone. () Pojawia si tendencja, przekonanie, e do wszystkiego trzeba doj za pomoc jednego kliknicia.

Powysza wypowied wiadczy o niezrozumieniu roli wzornictwa w kontekcie projektowania e-usug. Wspczenie do gwnych zada projektantw takich usug naley przede wszystkim zwikszanie intuicyjnoci obsugi i maksymalne upraszczanie sposobu prezentacji treci. Niektrzy przedsibiorcy, np. z brany meblarskiej, kadli take nacisk na obsug klienta jako serwisu i krtki czas realizacji zamwienia, jak i uczciwo w komunikacji z klientami.
I przede wszystkim lojalno i prawdomwno wobec klientw.

W niemal wszystkich wypowiedziach okrelajcych cechy zapewniajce popyt na produkty mona byo odnale wzornictwo, chocia badani zwracali uwag na rne jego aspekty, nie zawsze czc je bezporednio z samym terminem wzornictwo.
Staramy si naprawd cay czas by na bieco. () Cenimy sobie skuteczno i innowacyjno. Podchodzc do tego projektu, my ju mielimy pewne zdefiniowane cele, ktre chcielimy osign. Jednym z nich bya wanie przejrzysto i denie do prostoty. Wzornictwo, cena, jako, dostpno produktw, jako serwisu to elementy kluczowe. I jeszcze funkcjonalno. Produkcja pojedynczych egzemplarzy lamp, krtkie serie niepowtarzalno.

Funkcjonalno, innowacyjno, oryginalny wygld i unikatowo/niepowtarzalno to istotne cechy wpywajce na popyt na produkty badanych przedsibiorcw (wdroenie profesjonalnego procesu wzorniczego moe mie pozytywny wpyw na ksztatowanie kadej z tych cech).

26

1.2. Rola wzornictwa na etapie tworzenia nowych produktw i usug Definicja wzornictwa podawana przez badanych przedsibiorcw zawieraa przede wszystkim elementy zwizane z estetyk produktw i ich funkcjonalnoci/uytecznoci.
Ja bym powiedzia, e mona pojcie: wzornictwo rozwin o okrelenie: funkcjonalne. Wzornictwo funkcjonalne. To jest bardzo wane, bo to pewien rodzaj formy majcej spenia walory uytkowe. A drugi rodzaj to wzornictwo projektowe, czyli design wyjcie poza ramy, to co jest nowatorskie. Tworzenie produktu, ksztatowanie, z jednej strony spenia swoj funkcj uytkow, ale jednoczenie niesie ze sob wartoci estetyczne. To jest zesp cech, decydujcy o stylistyce wyrobu, o wraeniach estetycznych wyrobu czy produktu.

Producenci dbr trwaych deklaruj, e d do uzyskania niepowtarzalnego wygldu przedmiotu uytkowego, co zmusza ich do cigego szukania innowacyjnych i oryginalnych rozwiza w technice wykonania oraz wykorzystania materiaw i ich czenia.
Dla mnie wzornictwo to poczenie ksztatu, czyli fasonu, z tym, co si na tej rzeczy dzieje, czyli czy to bdzie gadkie, czy w paski, jaki bdzie dobr kolorystyczny. (). Cao tego, co skada si produkt finalny i jego wygld. Tym nowatorstwem zaskakuj odbiorc, s inne. Ale teraz w tych dwch rodzajach wzornictwa s jakby dwa parametry. To takie designerskie nurty szukanie nowinek, rzeczy absolutnie nowych i rewolucyjnych na rynku. () Natomiast skupienie si na wzornictwie funkcjonalnym potrafi bardziej si przeoy na cykl ycia na dugo ycia produktu. I jest ten produkt wwczas bardziej stabilny. Staramy si czy funkcjonalno i design. Wany jest sposb, w jaki przypisywano poszczeglnym markom identyfikacj graficzn.

Jak pokazuj wyniki badania jakociowego, design, ergonomia, funkcjonalno produktw s postrzegane przez brand managerw jako jedne z kluczowych elementw decydujcych o jakoci. Niemniej jednak wydaje si, e przedsibiorcom zdarza si rezygnowa z dbaoci o te aspekty, co racjonalizuj, na og tumaczc si tempem pracy nad produktem, brakiem wystarczajcych rodkw finansowych czy wrcz brakiem gotowoci konsumentw na nowe rozwizania. Rezygnacja moe wynika z braku dostatecznego uwiadomienia sobie roli wzornictwa w kreowaniu wysokiej jakoci produktu. Wzornictwotopoczenieestetykiifunkcjonalnoci.

27

1.3. Proces zarzdzania wzornictwem Poziom wiadomoci menederw odnonie do ulepszania swojej oferty produktowej jest wysoki zdaj sobie spraw, e szybko zmieniajcy si rynek, zarwno jeli chodzi o preferencje konsumentw, jak i dziaania prowadzone przez konkurentw, nie pozwala na stagnacj. Dlatego kluczowym procesem w dziaalnoci firmy jest cige rozwijanie nowych produktw/usug. Badani producenci deklarowali, e stosunkowo czsto modyfikuj produkty lub tworz nowe wzory. Jest to podyktowane chci sprostania oczekiwaniom klienta odnonie do atrakcyjnoci i konkurencyjnoci produktw. Czstotliwo modyfikacji produktw bdcych w ofercie firmy uzaleniona jest od brany, cyklu ycia produktu na rynku oraz strategii marketingowej przedsibiorstwa, np. firma odzieowa odwiea kolekcj wraz z nowym sezonem, nowe wzory mebli powstaj za co 23 lata. Niektrzy producenci stawiaj na oryginalno produktw, nie tworz serii, produkuj unikatowe, pojedyncze egzemplarze na zamwienie klienta.
My jestemy firm, ktra oprcz swojej linii produkcyjnej czyli kreowania wasnego produktu wykonuje usugi w zakresie wykonawstwa szka na zlecenie i wedug wzoru naszego klienta. Co jaki czas wypuszczamy nowe serie. Serie, ktre byy wprowadzone 23 lata temu, umieraj mierci naturaln. Jeeli chodzi o modyfikacj, to na przykad w naszej firmie w zeszym roku praktycznie cay zeszy rok, robilimy rebranding. Stwierdzilimy, e szata graficzna poprzednich naszych linii jest ju moe demod, troszeczk si opatrzya. Cay czas co nowego. To nie jest jaka tam maswka czy serie. () Przy krtkich seriach to nie bardzo jest co zmienia, bo to indywidualna praca przy kadym projekcie.

Cykl produkcyjny moe dotyczy dwch kwestii: tworzenia nowego wzoru lub odwieenia produktu ju istniejcego. Pierwszy z procesw jest dugi, pracochonny i kosztowny. Drugi stanowi raczej dziaanie poprawiajce oglny wizerunek produktu i nie wymaga duych nakadw. Na poziomie najbardziej oglnym cykl dotyczcy tworzenia nowego produktu jest podobny u wszystkich producentw. Rozpoczyna go analiza rynku i potrzeb konsumentw. Na ich podstawie powstaj wytyczne (tzw. brief projektowy), ktre stanowi podstaw pracy projektantw. Nastpnie dzia projektowy, graficzny lub pojedynczy projektant rozrysowuje kilka projektw koncepcyjnych, spord ktrych dokonuje si wyboru najlepszych pomysw. Wybrane projekty podlegaj pierwszej weryfikacji ekonomicznej, majcej na celu sprawdzenie kosztw produkcji i moliwej do uzyskania ceny. Po wybraniu faworyta zwyciski projekt ponownie poddawany jest analizie rynkowej/kosztowej. Na tym etapie dokonuj

28

si rwnie ostatnie zmiany w projekcie. Uwieczeniem procesu jest przekazanie projektu do produkcji. Cykl produkcyjny obrazuje poniszy cytat z wypowiedzi respondenta:
Przede wszystkim s to badanie rynku i potrzeb konsumenta. Od tego si wychodzi. To jest taki dugi acuch dziaa (). Czyli badania rynku. Wytyczne do projektu. Zaoenie projektowe. Potem one trafiaj do projektantw. Nastpuje duy spyw duej liczby projektw. Pniej nastpuje selekcja projektw. Ta selekcja jest ju weryfikowana ekonomicznie, czyli ile bdzie kosztowa i jakie s warunki i gwarancje zwrotu. Nastpnie te rzeczy trafiaj do bazy modelowania, po modelowaniu nastpuje druga weryfikacja kosztowa. Po tej weryfikacji kosztowej nastpuj konsultacje z rynkiem. Po niej nastpuj modele docelowe. Modele docelowe trafiaj na targi meblowe. Te jednostki meblowe, ktre zostaj dobrze odebrane, s zaakceptowane, maj wzicie, wchodz do produkcji.
Diagram 1

Przebieg cyklu produkcji

Selekcja projektw poprzez weryfikacj ekonomiczn/ odpowiadanie na potrzeby konsumentw/ strategi firmy

Analiza rynku i potrzeb konsumentw

Wytyczne dla projektantw (Brief)

Projekty koncepcyjne

Modelowanie wybranego projektu

Weryfikacja rynkowa

Modyfikacje produktw polegaj zazwyczaj na zmianie np. kolorw lub materiaw, z ktrych wykonany jest produkt, przy pozostawieniu niezmienionej formy, ktra sprawdzia si ju na rynku. Modyfikowane mog by take te waciwoci produktw, ktre maj wpyw na zwikszenie ich uytecznoci, jak np. system nawigacji po stronie internetowej.
Mamy sprawdzone fasony i wiemy, e dobrze le. I bd si zawsze sprzedaway dobrze w tej postaci, w ktrej s, po odmienieniu tylko designu.

1.4. Organizacja pracy czonkw zespow zaangaowanych w proces tworzenia nowych produktw Kreowanie produktw, ktre bd innowacyjne i ktrych jako doceni konsumenci, wymaga w przedsibiorstwach zaangaowania do tego szerokiego grona specjalistw.

29

Wykres 1

Osoby w firmie zaangaowane w proces tworzenia nowych produktw (usug)

Jakie osoby i dziay uczestnicz w procesie tworzenia nowych produktw/usug w Pastwa firmie? Wiele odpowiedzi moliwych. Dzia projektowy 60% 73% 75% 78% 69% 67% 68% 45% 64% 66% 53% 46% 46% 64% 64% 65% 73% 84%

Dzia produkcji

73%

Technolog

Dzia marketingu

Inynier

33% 34% 33% 31%

Grak

22%

51%

Dzia bada i rozwoju 14% 11% 0 17% 20

24% 25% 7%

60%

Inne

40

60

80

100

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250+ pracownikw

Jak pokazuj wyniki badania ilociowego, w procesie tworzenia nowego produktu uczestniczy z reguy kilka dziaw czy kilku specjalistw, w zalenoci od struktury organizacyjnej firmy. Na og s to: dzia projektowy (73%), produkcyjny (69%), technolog (64%) i dzia marketingu (64%). Zwraca uwag niska rola dziaw bada i rozwoju w opracowywaniu nowych produktw/usug, co zapewne odbija si na niskim poziomie ich innowacyjnoci. W duych firmach o rozbudowanej strukturze organizacyjnej liczba dziaw zaangaowanych w proces pracy nad produktem jest wyranie wiksza w porwnaniu do maych i rednich firm. Pokazuje to, e firmy, w ktrych proces tworzenia produktw ma bardziej ustrukturyzowany charakter, s w stanie wygenerowa wiksze zapotrzebowanie na wiedz w tym obszarze, cho jednoczenie rodzi to rynkow konieczno pooenia wikszego nacisku na tworzenie programw edukacji kadry zarzdzajcej firm mniejszych.

30

Wykres 2

Skad zespow projektowych

Kto wchodzi w skad zespou projektowego? Wiele odpowiedzi moliwych. Pracownicy rmy 24% 28% 31% 97% 91% 99% 96% 21% 10% 10% 9% 13% 1% 2% 1% 2% 0 20 40 60 80 100 Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

Zewntrzni projektanci

Zewntrzne biuro projektowe

Inne osoby

W odpowiedzi na pytanie moliwe byo zaznaczenie wicej ni jednej odpowiedzi. Co czwarta firma biorca udzia w badaniu korzysta z zewntrznego projektanta przy pracy nad tworzeniem nowego produktu (24%), a w co dziesitym badanym przedsibiorstwie korzysta si z zewntrznego biura projektowego (10%). Zatem w proces tworzenia produktw, ktry koordynuje z reguy brand manager, jest zaangaowane szersze grono pracownikw, wnoszce w projekt zdobyte dowiadczenie i kwalifikacje specyficzne dla swojego obszaru zada w firmie.

1.5. rda informacji, rda inspiracji w procesie projektowania produktw Przedsibiorcy najczciej poszukuj inspiracji, nowych pomysw, podpatrujc efekty dziaa konkurencyjnych producentw na targach branowych, wystawach i pokazach. Potwierdzaj to dane uzyskane w toku badania ilociowego, ktre pokazuj, e tego typu rda informacji s wykorzystywane przez 83% firm. Brand managerowie staraj si te ledzi najnowsze trendy (mody, wiatowe tendencje) i innowacje techniczne, przegldajc ksiki trendw i dostpne broszury branowe oraz zapoznajc si z zawartoci stron internetowych powiconych dziedzinie ich produkcji. Niektre z firm przeprowadzaj badania konsumenckie, zlecajc badania marketingowe (np. grupy fokusowe, badania telefoniczne) profesjonalnym podmiotom, lub zbieraj opinie klientw na wasn rk, np. wykorzystujc w tym celu ankiety doczane do produktw.

31

Cenne rdo informacji stanowi rwnie przedstawiciele handlowi jako osoby majce bezporedni kontakt z odbiorcami produktw. W procesie twrczym niebagateln rol odgrywa te dowiadczenie i intuicja osb zaangaowanych w prace nad produktem, przede wszystkim brand managera i projektanta.
rdem wiedzy s targi () wszelakiego rodzaju (). Druga rzecz to jest typowy branchmarking, czyli ogldanie wszystkiego co podobne w salonach meblowych. Potem s koncepcje wasne projektantw. Udzia maj te odbiorcy, ktrzy wpywaj na ocen jakoci naszych mebli pod ktem uytecznoci i funkcjonalnoci. My robimy badanie wieloetapowe dla konsumentw. Staramy si mie pen kontrol nad oczekiwaniami naszego odbiorcy finalnego. Do tego udzia bior te wszystkie jednostki, ktre jakby wchodz w skad czyli w ca budow tego procesu projektowania, czyli cay dzia zaopatrzenia, ktry atakuje dzia projektantw nowinkami technologicznymi i trendami z rynku. Dzia bezporedniej obsugi rynku czyli wszyscy przedstawiciele handlowi, wszyscy bezporednio pracujcy na rynku oni te maj informacje, ktre systematycznie od nich pobieramy. To s ich uwagi, bardzo cenne. Potem s uwagi naszych bezporednich odbiorcw mebli. rde jest naprawd bardzo duo. To wszystko wpywa na ocen efektywnoci caego procesu. Wszystkie te elementy s brane pod uwag. Zaczyna si z reguy od jakie uwiadomionej potrzeby rynkowej na nowy produkt i to uwiadomienie moe by dwojakiego rodzaju: albo moe wynika z jakich bada rynkowych, albo z intuicji ludzi, ktrzy si u nas w firmie tym zajmuj: product managerw, managerw sprzeday, czasem kogo z zarzdu.

Jak pokazuje powyszy fragment wypowiedzi respondenta, inspiracj do powstania nowych produktw s nie tylko zamawiane przez firm badania potrzeb konsumenckich, ale rwnie intuicja samych brand managerw. Wposzukiwaniuinspiracjipomagaledzenienowychtrendworazmonitorowaniedziaakonkurencji.

Potrzeby informacyjne przedsibiorcw, w zakresie zarzdzania wzornictwem

2.

34

2. Potrzeby informacyjne przedsibiorcw, w zakresie zarzdzania wzornictwem

Osoby zaangaowane w tworzenie nowych produktw na og nie deklaruj zasadniczych brakw informacyjnych w obszarze, ktrym si zajmuj na co dzie. Pozytywnie oceniaj swoje kompetencje, niemniej jednak potrafi zidentyfikowa zagadnienia, o ktre chcieliby poszerzy swoj wiedz.

2.1. Umiejtnoci i kompetencje przydatne w procesie zarzdzania wzornictwem Wypowiedzi respondentw zebrane podczas badania jakociowego pokazay, e istnieje kilka obszarw wiedzy z zakresu zarzdzania procesem, tworzenia nowych produktw i usug, ktre sprawiaj firmom pewne trudnoci w codziennej pracy. Kluczowawprocesieprodukcjijestznajomotrendwiumiejtnowykorzystaniawiedzyonichwpraktyce. Przede wszystkim przedsibiorcy zdaj sobie spraw, e uwane ledzenie trendw we wzornictwie oraz znajomo preferencji konsumentw s kluczowe do tego, by przygotowa konkurencyjn ofert produktow. Respondenci staraj si na bieco zapoznawa z aktualnymi trendami we wzornictwie, nowociami zarwno w zakresie materiaw, technologii, jak i wzornictwa. Odczuwaj braki w zakresie zbiorczych opracowa, ktre zawierayby kompleksowy i aktualizowany na bieco przegld wzornictwa. Najwikszym problemem producentw jest jednak konieczno podjcia biznesowej decyzji odnonie do nurtw, ktre bd dominoway w nadchodzcym sezonie. Przewidzenie gustw klienta jest wane, poniewa podjty wybr bdzie determinowa sprzeda planowanej serii produktw.
Jak to wyapa, z tej puli trendw e to akurat ten trend ma najwiksz szanse zaistnienia na rynku. By najbardziej podanym? Mimo korzystania z firmy zewntrznej nigdy si tak stuprocentowo nie da okreli, ktry z trendw na pewno bdzie dobry. Mamy wsparcie, ale mimo wszystko, gdyby czowiek wiedzia, nasze projektantki lub ja sam, jak to zrobi, bylibymy spokojniejsi.

Drugim w kolejnoci wskazywanym przez respondentw wanym obszarem kompetencji jest badanie potrzeb i preferencji klientw. Wikszo firm wskazuje tu na istotny niedosyt informacyjny, ktry nie zawsze udaje si im uzupeni. Przyczyny takiego stanu rzeczy s rne. Cz firm skary si na to, e ich

35

brana nie jest obejmowana tak kompleksowymi badaniami preferencji klientw (w postaci bada syndykatowych) jak inne, przez co nie maj dostpu do istotnych informacji na temat odbiorcw swoich produktw. Inn kwesti, ktra nie bya wprost poruszana, jest cena bada preferencji klientw, na ktr mog sobie pozwoli tylko najwiksze firmy dysponujce znaczcymi budetami na pozyskiwanie tego typu informacji. Cz badanych stara si samodzielnie pozyskiwa informacje na temat preferencji konsumentw, zarwno analizujc dane sprzedaowe, jak i na bieco suchajc opinii klientw. Jest to istotne zwaszcza w przypadku produktw, co do ktrych oczekiwania klientw zmieniaj si stosunkowo szybko, np. w brany odzieowej, gdy klienci s przyzwyczajeni do zmiany kolekcji i wprowadzania nowoci co sezon. Jednake s to metody niewystarczajce i niepozwalajce na systematyczne ledzenie zmieniajcych si preferencji konsumentw. Kolejnym istotnym zagadnieniem z punktu widzenia osb zarzdzajcych wzornictwem w przedsibiorstwach jest rozpoznanie potrzeb rynku i umiejtna ich analiza w celu optymalizacji zyskw ze sprzeday produktu. Respondenci nie zawsze wiedz, czy produkt odpowie na oczekiwania klientw oraz jak ta sytuacja przeoy si na realn jego sprzeda.
Wykres 3

Kluczowe kompetencje pracownikw w procesie zarzdzania wzornictwem

Ktre z kompetencji s kluczowe dla czonkw zespou pracownikw Pastwa firmy. Moliwo jednej odpowiedzi. Zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktw/usug Zwizane z badaniami preferencji klientw Zwizane ze strategi sprzeday produktu Zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu/usugi Zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci 0 10 4 wana 20 30% 29% 28% 34% 32% 30 40 50 60 30% 70 80 48% 42% 42% 37%

5 bardzo wana

Spord kompetencji, o ktre pytano respondentw, trudno jest wyrni te, ktre jednoznacznie zostayby wskazane jako kluczowe. Najwicej badanych wymienio kompetencje zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw nowego produktu jako najwaniejsze w procesie zarzdzania wzornictwem (skumulowany

36

odsetek odpowiedzi: bardzo wane i wane 78%), czciej na istotno tych kompetencji wskazyway firmy zatrudniajce powyej 50 pracownikw. W nastpnej kolejnoci (72%) zostay przez badanych wskazane kompetencje zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu (usugi). Kolejn wan kompetencj byo badanie preferencji klientw (71%). Za kompetencj niemal rwnie istotn (70%) badani uznali zarzdzenie produktem w kontekcie strategii sprzeday. Znajomo bada ergonomii i uytecznoci zostaa wskazana przez 62% przedsibiorcw jako wany obszar kompetencji pracownikw.

2.2. Potrzeby rozwojowe pracownikw Wyniki badania jakociowego wskazuj wysoki poziom satysfakcji z posiadanej przez respondentw wiedzy i umiejtnoci w obszarze zarzdzania produktem. Niemniej jednak s oni wiadomi, e nieustannie zmieniajcy si rynek, potrzeby konsumentw, posunicia konkurencji wymagaj od nich cigego i nieprzerwanego poszerzania wiedzy w tym obszarze.
Wykres 4

Potrzeby rozwoju umiejtnoci pracownikw w zakresie zarzdzania wzornictwem, w podziale na wielko zatrudnienia
W ktrych obszarach dostrzega Pan/Pani najwiksze potrzeby rozwoju czonkw zespou projektowego, bdcych staymi pracownikami firmy? Wiele odpowiedzi moliwych. Zwizane ze strategi sprzeday produktu Zwizane z badaniami preferencji klientw Zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi Zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu/usugi Zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci 0 5 10 15 20% 20 24% 26% 26% 25 30 35 40 36% 40% 36% 36% 36% 38% 34% 34% 37% 33% 34%

30%

28% 33% 30% 28%

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

37

Wykres 5

Potrzeby rozwoju umiejtnoci pracownikw w zakresie zarzdzania wzornictwem, w podziale na brane

36,1% 36% 38% 35% 36% 35,7% 38% 30% 32% 34,1% 31% 30% 36% 37% 32,5% 31% 39% 32%

Zwizane ze strategi sprzeday produktu

Zwizane z badaniami preferencji klientw

48%

Zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi

Zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu/usugi 27% 24,3% 25% 25% 26%

Zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci 0 10

20%

20

30

40

50

Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu meblarstwo/wyposaenie wntrz/owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy

Badani widz najpilniejsz potrzeb rozwoju w obszarze zwizanym ze strategi sprzeday produktu (36%) oraz zagadnieniem zwizanym z badaniami preferencji odbiorcw produktw i usug (36%). W co trzeciej firmie jako najwiksze potrzeby rozwoju zostay wskazane: tworzenie koncepcji i projektw produktw (34%) oraz zarzdzanie procesem rozwoju produktu (33%). Co czwarta firma wymienia zagadnienia zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci jako te, ktre wymagaj najpilniejszego zdobycia wiedzy przez pracownikw (24%). Respondenci niezalenie od poziomu zatrudnienia organizacji, ktrej s czonkami, zwracaj uwag na podobne zagadnienia, o ktre naleaoby uzupeni wiedz pracownikw uczestniczcych w procesie tworzenia nowych produktw. W duych firmach chciano by przede wszystkim poprawi odcinek prac nad produktem zwizany z jednym z pierwszych etapw tworzeniem koncepcji. W nieznacznie mniejszym stopniu ni pozostae firmy potrzebuj one wiedzy na temat preferencji konsumenckich oraz zarzdzania samym procesem.

38

rednie firmy cierpi na niedostateczn ilo informacji o swoich konsumentach i ich preferencjach. Z kolei najmniejsze za najpilniejsz potrzeb rozwoju kompetencji swoich pracownikw uznay t zwizan ze sprzeda produktu. Potrzeby rozwoju kompetencji pracownikw s w zasadzie niezalene od brany, w jakiej dziaa ich firma. Producenci z brany wyrobw inwestycyjnych wyrniaj si na tle pozostaych bran wiksz potrzeb wiedzy w zakresie bada rynku i konsumentw oraz zagadnieniami zwizanymi z zarzdzaniem procesem rozwoju produktu.

2.3. Wykorzystywane rda informacji Jak pokazuj wyniki badania jakociowego i ilociowego, zarzdzanie obszarem wzornictwa jest dla respondentw nieodcznie zwizane z nieustannym pogbianiem swojej wiedzy oraz podnoszeniem kwalifikacji. Podstawowe obowizki zawodowe cz si wic z podejmowaniem dziaa edukacyjnych: ledzeniem wiatowych trendw we wzornictwie i analiz konkurencji, zwaszcza w zakresie oferowanych przez ni nowych linii produktw. Stosunkowo czsto respondenci sami przyznawali, e na rynku polskim to oni dyktuj najnowsze trendy. Zarzdzanie wzornictwem wymaga od producentw cigej weryfikacji wiedzy.

39

Wykres 6

Formy poszerzania wiedzy, wykorzystywane przez pracownikw, w podziale na wielko zatrudnienia

Z ktrych form poszerzania wiedzy korzystali pracownicy uczestniczcy w procesach tworzenia nowych produktw (usug)? Wiele odpowiedzi moliwych. Udzia w targach 76,3% 82,6%

Strony internetowe /portale branowe Zakup czasopism branowych Zakup publikacji branowych Szkolenia wewntrzne/ pracownik rmy Szkolenia zewntrzne

85,2% 82,6% 81,6% 81,6% 82% 80,4% 77% 71,1% 79,8% 76,1% 66,9% 63,2% 67,2% 71,7% 60,3% 59,2% 57,4% 73,9% 48,2% 46,1% 48,1% 52,2% 48,2% 50% 44,8% 47,2% 48,7% 43,2% 44,3% 46,1% 41% 38,4% 36,8% 34,4% 24,9% 25% 23% 17% 13,1% 0 Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw 25% 40 60 80 100

Studia wysze

58,7%

Udzia w konferencjach Kursy doszkalajce

60,9%

54,3%

Szkolenia wewntrzne /zewntrzny trener Studia podyplomowe

56,5%

32,6%

Szkolenia e-learningowe

19,6% Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

20

Na og badani producenci korzystaj z najbardziej podstawowych i tradycyjnych metod pozyskiwania wiedzy na temat oferty rynkowej, wzornictwa czy trendw. Taka hierarchia wykorzystywanych rde informacji jest podyktowana przede wszystkim budetami firm, przeznaczonymi na doksztacanie pracownikw. Nie bez znaczenia jest fakt, e w czasie kryzysu gospodarczego tego typu wydatki firm nale do ograniczanych w pierwszej kolejnoci, std te

40

wrd najczciej wybieranych form edukacji dominuj te, ktre nie wi si ze znaczcymi kosztami dla przedsibiorstwa. Tendencje w korzystaniu ze rde informacji dotyczcych zarzdzania wzornictwem s podobne, a hierarchia zasadniczo nie zaley od wielkoci przedsibiorstwa. Zauway mona, e czstotliwo korzystania z rnych form edukacji jest najwiksza w duych firmach. Nie tylko dysponuj one wikszymi budetami przeznaczonymi na doksztacanie pracownikw, ale rwnie posiadaj bardziej rozbudowan struktur organizacyjn, co z kolei przekada si na wiksze zapotrzebowanie na specjalistyczna wiedz. Do najwaniejszych rde informacji nale najbardziej podstawowe targi oraz katalogi towarowe. Z jednej strony dostarczaj wiedzy na temat najnowszych trendw (np. targi midzynarodowe), jak i umoliwiaj co jest cenne dla menederw poznanie nowoci w ofercie konkurencji oraz porwnanie wasnej oferty z ofert konkurencji. Drugim wanym czynnikiem s ograniczone nakady finansowe, jakie w okresie pokryzysowym przeznaczane s przez firmy na doksztacanie pracownikw. Firmy bior rwnie udziay w branowych konkursach, na ktrych ich produkty porwnywane s z konkurencj oraz oceniane przez niezalenych ekspertw lub znawcw brany.
Korzystamy zarwno z wasnych zasobw, wasnych obserwacji, jak i wyjazdw osb zwizanych ze wzornictwem na targi do Mediolanu, Parya czy Glasgow (nie mwic o targach krajowych). Korzystamy te z wasnych pomysw i inwencji twrczej.

Drugim podstawowym rdem wiedzy s portale branowe, z ktrych korzysta czterech na piciu przedsibiorcw.
Jest bardzo wiele przyzwoitych, eby nie powiedzie bardzo dobrych merytorycznie portali... (). Raz na tydzie przynajmniej odwiedzam kady z nich jest ich ze 12 czy 13, ale pewnie nie wszystko jeszcze przeeksplorowaem do koca, korzystam tylko z tych najbardziej popularnych.

W dalszej kolejnoci znajduj si branowe czasopisma i publikacje, z ktrych nieznacznie czciej korzystaj wiksze firmy. Najpopularniejsz form stanowi szkolenia organizowane dla pracownikw firmy, prowadzone przez jednego z nich. Jak pokazuj wywiady pogbione, zdarza si, e jeden z pracownikw uczestniczy w zewntrznym szkoleniu, a nastpnie przekazuje wiedz pozostaym czonkom zespou. Wynika to przede wszystkim z chci obniania kosztw, a nie bez znaczenia jest take fakt, e firmy czsto maj ograniczone zaufanie do organizatorw szkole oraz przydatnoci i jakoci merytorycznej oferowanych usug, std te czst praktyk jest testowanie

41

podmiotu oferujcego t form edukacji. Praktyka ta jest czstsza w przypadku najwikszych firm zatrudniajcych 250 pracownikw i wicej. Najwiksze firmy czciej korzystaj rwnie ze szkole zamawianych (57%), co jest efektem skali przedsibiorstwa i odpowiednio licznej grupy pracownikw odpowiedzialnych za obszar projektowania i wzornictwa w firmie. Wedle deklaracji, dysponuj one rwnie wikszym budetem przeznaczonym na konferencje dla pracownikw, kursy doszkalajce czy studia wysze.
Kiedy byo takie szkolenie. W Warszawie w jakie firmie jedna osoba bya jego uczestnikiem. Potem uczya nas, przekazywaa te wiedz w zakresie wizualizacji.

Z form doksztacania typu: studia wysze, udzia w konferencjach czy szkoleniach zewntrznych korzystaa nieco mniej ni poowa badanych przedsibiorstw. Zapewne ze wzgldu na wiksze budety przeznaczone na szkolenia pracownikw korzystaj z nich czciej najwiksze firmy. Osoby uczestniczce w procesach tworzenia nowych produktw chtniej wybieraj kursy doszkalajce od bardziej angaujcych czasowo studiw podyplomowych.
Uczestniczyem kiedy w seminarium organizowanym przez Targi Poznaskie we wsppracy z VanBerlo, na temat trendw. Oni maj bardzo bogate portfolio takich bada, analiz dotyczcych trendw i potrafi bardzo dobrze w oparciu o to, czego si w tych trendach dopatrz formuowa wytyczne do strategii produktowej.

Firmy najrzadziej korzystay ze szkole prowadzonych drog internetow. Z jednej strony moe to wynika z niedostatecznie rnorodnej i atrakcyjnej oferty tego typu szkole, z drugiej za e-learning wci jest postrzegany jako forma ksztacenia, ktra nie daje bezporedniego kontaktu i wymiany dowiadcze tak jak w przypadku szkole realizowanych drog tradycyjn. Badanie pokazuje wic, jak niedocenion w Polsce form ksztacenia jest jeszcze e-learning oraz e niewiadomo korzyci (finansowych, czasowych, zasobowych), jakie daje ksztacenie pracownikw z wykorzystaniem e-learningu, odrnia podejcie polskich firm od tendencji wiatowych w tym zakresie.

42

Wykres 7

Formy poszerzania wiedzy wykorzystywane przez pracownikw, w podziale na brane

61,8% 82,6% 87% 78,1% Strony internetowe /portale branowe 70,9% 81,6% 87% 83,3% 82,2% 78,3% 80,6% 79,5% 93,5%

Udzia w targach

Zakup czasopism branowych

65,5%

77%

Zakup publikacji branowych

66,9% 61,8% 71% 68,5% 64,4% 60,3% 54,5% 52,1% 48,2% 58,2% 58% 66,7% 64,8%

Szkolenia wewntrzne/ pracownik rmy

Szkolenia zewntrzne 34,2% Studia wysze

46,3% 48,2% 43,6%

38,4% Udzia w konferencjach

50,9%

58%

47,2% 52,7% 37% 42,6% 44,3% 47,3% 40,7% 35,6% 38,4% 43,6% 44,9% 39,8%

60,9%

Kursy doszkalajce

56,5%

Szkolenia wewntrzne /zewntrzny trener

26% 24,9%

Studia podyplomowe

32,7% 27,5% 23,1% 19,2% 17% 14,5% 12% 15,1% 32,7%

Szkolenia e-learningowe

0 20 40 Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu

60 80 100 ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy meblarstwo/wyposaenie wntrz /owietlenie/ceramika/szko

Wyniki w podziale na brane pokazuj pewne zrnicowanie wrd firm, jeli chodzi o korzystanie z rnych form pozyskiwania wiedzy. Firmy z brany AGD/

43

RTV i elektronicznej w nieco mniejszym stopniu ni pozostae opieraj si na najpopularniejszych rdach targi, strony internetowe, czasopisma branowe cho w dalszym cigu s one kluczowe w procesie pozyskiwania wiedzy w obszarze pracy nad produktem. Nieco czciej przedstawiciele tej brany korzystaj ze szkole zewntrznych (58% wskaza w porwnaniu z 48% ogem). Producenci z brany wyrobw inwestycyjnych czciej ni z pozostaych firm korzystaj z typowych form doszkalania: 58% firm brao udzia w szkoleniach pracownikw, tyle samo dofinansowywao pracownikom studia wysze, 57% oferowao pracownikom kursy doszkalajce. Wikszy odsetek tych firm w porwnaniu z pozostaymi zadeklarowa udzia w konferencjach (61%). Z kolei firmy z brany odzieowej w mniejszym stopniu korzystaj z rzadziej podejmowanych form doszkalania pracownikw. Tylko co trzecia firma wysyaa swoich pracownikw na szkolenia zewntrzne, wyranie rzadziej ni w pozostaych przedsibiorstwach wykorzystywane s szkolenia zamawiane, co moe wynika z braku interesujcej oferty uwzgldniajcej specyfik tej brany. T tendencj wida rwnie w przypadku studiw wyszych oraz kursw doszkalajcych. Firmy z brany meblarskiej wyrniaj si w maym stopniu z ogu polskich przedsibiorstw, jeli chodzi o korzystanie z rnych typw rde informacji. Tym, co je wyrnia spord pozostaych, jest wikszy nacisk na uczestnictwo w targach branowych.
Wykres 8

Ocena wykorzystywanych rde informacji

Czy rda wiedzy, z ktrych Pastwo korzystaj, s: (moliwo jednej odpowiedzi) w zupenoci wystarczajce w codziennej pracy raczej wystarczajce, cho brakuje mi niektrych informacji zupenie niewystarczajce inna odpowied Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej 0 32,8% 31,6% 33,9% 30,4% 20 40 61% 63,2% 60,1% 60,9% 60 80 5,2% 1% 3,9% 1,3% 6% 0% 4,3% 4,3% 100

Respondenci pozytywnie oceniaj dotychczas wykorzystywane rda wiedzy. Co trzeci z nich (33%) uznaje, e s one w zupenoci wystarczajce w codziennej pracy. Niemniej jednak najwikszy odsetek badanych (61%) uzna, e cho

44

wystarczaj im w codziennej pracy, to nie znajduj tam wszystkich informacji. Wyniki badania nie pokazuj zrnicowania w ocenie rde informacji ze wzgldu na wielko firmy.

2.4. Znajomo trendw we wzornictwie i kolorystyce W opinii badanych, znajomo trendw we wzornictwie i kolorystyce jest niezbdna, by poda ze swoj ofert za oczekiwaniami klientw. Jednake respondenci w badaniu jakociowym wskazywali rwnie na barier w kreowaniu produktw podajcych za trendami, jakimi s zachowawcze postawy konsumentw i do tradycyjny gust wikszoci, co wiadczy o tym, e nie mona prbowa bezkrytycznie przeszczepia wiatowych trenw na polski rynek.
Wykres 9

Znajomo trendw we wzornictwie

Prosz powiedzie, ktre stwierdzenie najlepiej opisuje Pana/Pani znajomo najnowszych trendw we wzornictwie? Moliwo jednej odpowiedzi. Bardzo dobrze orientuj si w najnowszych trendach we wzornictwie Orientuj si w najnowszych trendach w rednim stopniu Sabo orientuj si w najnowszych trendach we wzornictwie Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej 0 30,2% 25% 30,1% 39,1% 20 40 60 58,7% 60,5% 59% 54,3% 80 11,1% 14,5% 10,9% 6,5% 100

Jedynie 30% osb odpowiedzialnych w firmach za proces zarzdzania rozwojem nowych produktw przyznao, e bardzo dobrze zna najnowsze trendy we wzornictwie. Jak wynika z powyszego wykresu, im wiksza firma, tym poziom wiedzy w tym zakresie jest wikszy. Niemal 2/3 badanych przyznaje, e ich znajomo najnowszych trendw wzorniczych ksztatuje si na rednim poziomie, a co dziesity przyznaje, e sabo zna najnowsze propozycje we wzornictwie. Jak pokazuj wyniki bada jakociowych, znajomo najnowszych trendw we wzornictwie jest kluczowym zagadnieniem w przypadku firm, ktre staraj si by liderami w swojej brany kreowa nowe rozwizania, by oryginalnymi i innowacyjnymi, gdy zwiksza to ich konkurencyjno. Std te firmy staraj si na bieco gromadzi informacje na temat najnowszych, wiatowych trendw we wzornictwie.

45

Firma stawia sobie cel bycia innowacyjn na polskim rynku. Chce si szczyci designem i czerpaniem z najlepszych wiatowych trendw. To jest bardzo wane zachowanie jakoci, wieoci pomysw, innowacyjnoci i fajnego wzornictwa.

Niemniej jednak wyniki badania ilociowego pokazuj, e firmy nie posiadaj penej wiedzy w zakresie najnowszych trendw.
Wykres 10

Znajomo trendw w kolorystyce

Ktre stwierdzenie najlepiej opisuje Pana/Pani znajomo najnowszych trendw w kolorystyce? Moliwo jednej odpowiedzi. Bardzo dobrze orientuj si w najnowszych trendach w kolorystyce Orientuj si w rednim stopniu w najnowszych trendach Sabo orientuj si w najnowszych trendach w kolorystyce Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej 0 30,8% 27,6% 29,5% 41,3% 20 40 49,2% 47,4% 51,4% 43,5% 60 80 20% 25% 19,1% 15,2% 100

Podobny odsetek badanych deklaruje, e bardzo dobrze orientuje si w najnowszych trendach w kolorystyce (31%). Poowa reprezentantw badanych firm (49%) jest zdania, e ich znajomo tego zagadnienia ksztatuje si na rednim poziomie. Co pity respondent przyznaje, e jego znajomo najnowszych trendw w kolorystyce nie jest satysfakcjonujca (20%). Jak pokazuj deklaracje badanych, najlepsz znajomoci trendw we wzornictwie wykazuj si pracownicy najwikszych firm, zatrudniajcych powyej 250 pracownikw. Moe to wynika z wikszych nakadw finansowych przeznaczonych nie tylko na rne formy zdobywania wiedzy przez pracownikw w takich firmach, ale rwnie na tworzenie innowacyjnych produktw. Znajomotrendwjesttymwiksza,imwikszajestfirmazajmujcasi produkcj/wiadczeniemusug.

Oczekiwania dotyczce szkole

3.

48

3. Oczekiwania dotyczce szkole

3.1. Dowiadczenia w korzystaniu z rnych form podnoszenia kwalifikacji Jak wynika z wywiadw pogbionych, pracownicy zaangaowani w proces tworzenia nowych produktw i usug uwiadamiaj sobie wag regularnego podnoszenia kwalifikacji, ktre zwizane s z ich codziennymi zadaniami. Jednogonie stwierdzili, e edukacja w obszarze nalecym do ich kompetencji jest wana i zwikszanie kompetencji czonkw zespow przyczynia si do tworzenia lepszych produktw, a tym samym uzyskiwania przewagi konkurencyjnej w swojej brany. Nie bez znaczenia jest take kwestia cigle zmieniajcych si preferencji konsumentw, trendw we wzornictwie, nowych rozwiza technologicznych i potrzeba aktualizowania wiedzy, zgodnie ze zmieniajcym si otoczeniem. Firmom zaley na doksztacaniu z wykorzystaniem praktycznej wiedzy rynkowej.
Zawsze warto podnosi wyksztacenie, uzupenia wiedz. Nie jestemy alf i omeg w swojej dziedzinie. Wszystko si zmienia, zmieniaj si informacje, trendy. Warto by na bieco.

Warte podkrelenia jest przekonanie respondentw o zdobywaniu wiedzy na temat procesw i zarzdzania wzornictwem nie tylko w toku edukacji zawodowej, ale take na drodze dowiadcze w pracy nad tworzeniem nowych produktw. Jak wynika z badania jakociowego, w firmach przyjty jest dwojaki model postpowania, jeli chodzi o diagnozowanie potrzeb pracownikw w tym zakresie. W czci firm nie ma regularnej diagnozy zapotrzebowania szkoleniowego wrd pracownikw dziaw. Sam proces odbywa si raczej ad hoc pracownicy sami zgaszaj ch skorzystania z jakiej formy edukacji i w zalenoci od decyzji przeoonego oraz budetu otrzymuj decyzj. Tam, gdzie prowadzi si systematyczn diagnoz potrzeb, kierownicy dziaw uzgadniaj z pracownikami plany szkoleniowe. Warto zauway, e cho ostateczna decyzja jest podejmowana przez pracownikw najwyszego szczebla, to propozycje interesujcych, pojawiajcych si na rynku ofert zgaszaj sami pracownicy, na bieco ledzcy nowoci w tym obszarze. Decyzje zwizane z przyznaniem rodkw na podjcie ksztacenia pracownikw s podejmowane przez kierownikw dziaw, na og w cisej wsppracy z dziaami personalnymi w firmach.

49

My sami zgaszamy potrzeby. Zgasza je kady dzia, i takim rozdzielajcym te szkolenia jest dzia personalny w naszej firmie. Jest on te odpowiedzialny za cay proces szkole. Potrzeby wychodzce z pewnych dziaw s raczej zaspokajane. W naszym przypadku przyjty jest raczej model wyjcia od potrzeb pracownikw. Czyli zbierana jest informacja zwrotna na temat zapotrzebowania szkoleniowego: zakresu, tematyki, i na tej podstawie dobierane s ju szkolenia czy jakie narzdzia szkoleniowe.

Decyzjeodoksztacaniupracownikapodejmujdyrektorzybdkierownicydziaw.

3.2. Preferowana tematyka oraz formy doksztacania Przedsibiorcy wyrniaj dwie gwne grupy podmiotw oferujcych rne formy doszkalania pracownikw, kierowanego do osb uczestniczcych w procesie tworzenia nowych produktw. Do pierwszej nale instytucje publiczne i wysze uczelnie, cho s postrzegane jako podmioty oferujce raczej wiedz teoretyczn. Drug grup stanowi podmioty komercyjne, firmy doradcze i szkoleniowe, ktre czsto w opinii respondentw maj ugruntowan pozycj, potrafi przekaza wiedz praktyczn oraz umiejtnie poczy j z kontekstem biznesowym. S one rwnie wyej oceniane przez respondentw. Brak praktycznych informacji czy studiw przypadku jest czynnikiem, ktry wrcz zniechca do zainteresowania si danym kursem, szkoleniem czy studiami. Nie bez znaczenia jest tu take kwestia organizatora szkole. Przedsibiorcy wydaj si obdarza wikszym kredytem zaufania firmy oraz osoby, ktre w ich opinii w wikszym stopniu potrafi odnie si do realiw rynkowych, w porwnaniu z instytucjami publicznymi. Do tego grona menederowie zaliczali na og znanych w brany projektantw dziaajcych zarwno na rynku polskim i za granic, jak i firmy, ktre do prowadzenia szkole zatrudniaj praktykw w zakresie zarzdzania wzornictwem i znajcych realia cyklu produkcji na wszystkich etapach tego procesu.

50

Wykres 11

Potrzeby informacyjne czonkw zespow projektowych a wielko zatrudnienia

Jakie informacje zwizane z procesem tworzenia produktw (usug) byyby dla Pastwa interesujce? Wiele odpowiedzi moliwych. Zwizane z badaniami preferencji klientw Zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktu Zwizane ze strategi sprzeday produktu Zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu Zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci 7% 10% 13% 20 40 60 80 100 Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej 42% 45% 44% 45% 47% 5% 0 46% 60% 60% 65% 63% 56% 60% 55% 58% 63% 67% 66% 84%

50% 50%

Inne

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Wywiady pogbione pokazuj, e dla przedsibiorcw due znaczenie ma umiejtne rozpoznanie oczekiwa klientw. Wiksze zapotrzebowanie na wiedz zwizan z rozpoznawaniem potrzeb klientw zadeklaroway najwiksze firmy, czterech na piciu respondentw wskazao ten obszar na pierwszym miejscu. Moe to wiadczy o tym, e wiksze firmy maj wiksz wiadomo tego, jak istotny jest to obszar w zapewnieniu innowacyjnoci swoim produktom. Drugi w kolejnoci obszar, ktry byby dla przedsibiorcw interesujcy, stanowi zagadnienia zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktu (60% odpowiedzi). Jak pokazuj wypowiedzi respondentw w badaniu jakociowym, znajomo trendw i nowoci technologicznych to czynniki niezwykle istotne do wypracowywania ciekawych ofert produktowych. Nie mniejsze znaczenie maj zagadnienia zwizane ze strategi sprzeday produktw; ponad poowa badanych (56%) stwierdzia, e chciaaby poszerzy swoj wiedz w tym zakresie. Podobny odsetek badanych (55%) zainteresowaby si zagadnieniami zwizanymi z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu. Dla 45% firm wane s badania ergonomii i uytecznoci.

51

Wykres 12

Preferowane formy pozyskiwania informacji w zakresie tworzenia nowych produktw (usug), w podziale na wielko zatrudnienia
Jakie formy poszerzania wiedzy dotyczcej procesu tworzenia produktw (usug) byyby dla Pastwa interesujce? Wiele odpowiedzi moliwych. 57,9% 72,8%

Targi

Publikacje/czasopisma branowe

Strony internetowe/portale branowe

Szkolenia zewntrzne

Szkolenia wewntrzne

48,7% 54,1% 46,1% 53,4%

77,6% 78,3% 66,2% 65,8% 66,1% 67,4% 64,9% 67,1% 64,5% 63% 59% 55,3% 60,1% 60,9% 55,4% 71,7%

Kursy

Konferencje 31,1% 30,6%

38,2%

47,8% 48,5% 49,2%

57,9%

63%

Studia wysze/podyplomowe

22,4%

47,8%

Szkolenia e-learningowe 0 10 20

28,9% 26,3% 30,1% 28,3% 30

40

50

60

70

80

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

Preferowane formy pozyskiwania informacji na temat tworzenia nowych produktw i usug maj zapewni firmom do szybki i kompleksowy przegld trendw we wzornictwie. Std du popularnoci ciesz si targi, ktrymi zainteresowaoby si 73% respondentw, ale nie z najmniejszych firm, gdzie ten odsetek wynosi 58%. Umoliwiaj one szybkie zapoznawanie si z ofert konkurencji. Z drugiej strony wane s te formy, ktre pozwalaj na biecy i do niskokosztowy dostp do najnowszych informacji. Std te 66% przedstawicieli przedsibiorstw chtnie sigaoby po publikacje branowe, a 65% korzystaoby z oferty stron i portali internetowych.

52

Wyniki te potwierdzaj wnioski wynikajce z wywiadw pogbionych. Przedsibiorcy najczciej poszukuj inspiracji i nowych pomysw odnonie do swoich produktw, podpatrujc innych producentw na wystawach i targach branowych. Staraj si ledzi tam najnowsze trendy i innowacje techniczne, rwnie do powszechnie korzystajc z ksiek trendw i broszur branowych. Wskazuje to na niewystarczajc wiadomo korzyci pyncych z podnoszenia kreatywnoci i innowacyjnoci zasobw wasnych przedsibiorstw, a co si z tym wie na mniejsz wiadomo wagi edukacji specjalistycznej w tych zakresach. 48% respondentw zadeklarowao, e korzystao ze szkole zewntrznych, a odsetek tych, ktrzy chcieliby bra w nich udzia, jest wikszy, bo stanowi 59%. Mniej wicej poowa badanych przedstawicieli firm korzystaaby ze szkole wewntrznych (55%), kursw (53%) oraz konferencji (49%). Konferencje, podobnie jak szkolenia wewntrzne, najwikszym zainteresowaniem ciesz si wrd pracownikw z duych firm. Szkolenia wewntrzne i studia wysze s w wikszym stopniu podane przez rednie i due przedsibiorstwa, co wiadczy o wyszym poziomie wiadomoci korzyci pyncych z edukacji specjalistycznej kadr w tych przedsibiorstwach. Powysze wyniki potwierdzaj wnioski z badania jakociowego na temat preferowanych form doksztacania. Dla badanych bardziej interesujce s formy szkoleniowe, najchtniej o charakterze warsztatowym i nastawionym na przekazanie praktycznej wiedzy, ktre pozwalaj w krtkim czasie uzyska pogbion wiedz na temat poruszanego zagadnienia. Niedoceniana jest rola edukacji pogbionej, jak daj np. specjalistyczne studia podyplomowe.

53

Wykres 13

Preferowane formy pozyskiwania informacji w zakresie tworzenia nowych produktw (usug), w podziale na brane
50,9% 72,8% 69,6% 69,9% 56,4% 66,2% 65,2% 72,2% 65,8% 88%

Targi

Publikacje/czasopisma branowe

Strony internetowe/portale branowe

64,9% 60% 66,7% 68,5% 61,6% 59% 60% 62,3% 61,1% 52,1% 55,4% 50,9% 58% 63% 45,2% 53,4% 47,3% 46,6% 60,9% 56,5%

Szkolenia zewntrzne

Szkolenia wewntrzne

Kursy

Konferencje 31,1% 25,5% 29% 26% Szkolenia e-learningowe 0 20 28,9% 29,1% 27,5% 24,1%

48,5% 43,6% 53,6% 50% 45,2%

Studia wysze/podyplomowe

38,9%

37% 40

60

80

100

Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu

meblarstwo/wyposaenie wntrz /owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy

Na podstawie powyszego wykresu mona zauway zrnicowane zapotrzebowanie na formy pozyskiwania informacji w zalenoci od brany, w jakiej dziaa firma. Firmy z brany meblarskiej chtniej ni inne poszukiwayby informacji w dziedzinie zarzdzania wzornictwem na targach lub w branowych publikacjach. Respondenci pracujcy w tej brany s otwarci zarwno na szkolenia otwarte, kursy, jak i bardziej angaujce czasowo studia. Firmy z brany odzieowej najmniej spord pozostaych wydaj si by zainteresowane klasycznymi formami podnoszenia kwalifikacji szkoleniami,

54

kursami czy studiami. Moe to wynika z niedostatecznego uwiadomienia sobie potrzeb edukacyjnych. Warto jednake zauway znaczce na tle populacji przedsibiorcw zainteresowanie szkoleniami drog internetow w tej grupie badanych. Prawdopodobnie wynika to z faktu, e w tej brany warunki zmieniaj si najszybciej i najczciej, w zwizku z czym pracownicy wczenie nauczyli si korzysta z najbardziej innowacyjnych form uaktualniania wiedzy i umiejtnoci. W przypadku osb uczestniczcych w procesach tworzenia nowych produktw oraz usug z brany elektronicznej i AGD/RTV, najwiksz popularnoci ciesz si szkolenia otwarte oraz portale/strony internetowe. Rwnie interesujcym rdem informacji dla tej grupy s publikacje branowe, wskazywane przez 56% respondentw. Producenci wyrobw inwestycyjnych, podobnie jak caa badana prba przedsibiorcw, najbardziej zainteresowani s targami, w nastpnej kolejnoci portalami i publikacjami branowymi. W podobnym stopniu jak pozostali respondenci wyraaj ch udziau w szkoleniach otwartych i zamawianych, ale s bardziej ni pozostali zainteresowani kursami oraz konferencjami. Zanajlepszformszkolerespondenciuznaliwarsztatyczcewiedz teoretycznzpraktycznymiwiczeniami.
Wykres 14

Preferowana forma szkole

Jak form szkolenia preferowaliby Pastwo? Moliwo jednej odpowiedzi. Ogem 82,3% 10,5% 7,2%

Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

78,9% 83,1% 84,8%

14,5% 8,7% 10,9%

6,6% 8,2% 4,3%

AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu meblarstwo/wyposaenie wntrz/owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy 0 Tradycyjn/stacjonarn On line (e-learning) 20

81,8% 81,2% 86,1% 78,1% 40 60

9,1% 10,1% 8,3% 15,1% 80 Trudno powiedzie

9,1% 8,7% 5,6% 6,8% 100

55

Zdecydowanie preferowane s szkolenia odbywane drog tradycyjn stacjonarn, cztery na pi firm wybraoby form pozwalajc na bezporedni kontakt z osob prowadzc. Tylko co dziesity respondent wolaby szkolenie on line. Nieznacznie czciej wyraay zainteresowanie szkoleniami on line najmniejsze firmy, by moe wie si to z przekonaniem o niszych kosztach zwizanych zarwno z samym szkoleniem, jak i przeorganizowaniem firmy przez ten czas, kiedy pracownicy nie mog wykonywa swoich obowizkw. Zainteresowanie szkoleniami on line zaledwie nieznacznie rnicuje brana, w jakiej dziaa firma. Dwukrotnie czciej na szkolenie drog on line zdecydowaliby si pracownicy firm z brany odzieowej w porwnaniu z pracownikami z brany meblarskiej. Niska popularno szkole on line prawdopodobnie wynika z zachowawczej postawy wikszoci polskich przedsibiorcw, ktrzy darz wikszym zaufaniem tradycyjne formy poszerzania wiedzy. Obserwacja wiatowych trendw edukacyjnych oraz aktualnych zmian w sposobie zatrudnienia (wzrost popularnoci telepracy i elastycznych form zatrudnienia), pozwalaj jednak sdzi, e w najbliszych latach zainteresowanie e-learningiem bdzie roso. Jeli chodzi o zrnicowanie preferencji odnonie do drogi, jak mogyby si odbywa szkolenia, w niewielkim stopniu zaley od zajmowanego stanowiska. Najbardziej niechtni szkoleniom on line byy osoby z dziaw marketingu oraz kierownicy produktw. Z kolei bardziej do szkole drog internetow skaniay si osoby zarzdzajce dziaem projektowym w firmie.
Wykres 15

Satysfakcja z dotychczas odbytych szkole

Jak Pan/Pani ocenia szkolenia, w ktrych dotd brali udzia pracownicy uczestniczcy w procesie tworzenia nowych produktw/usug, pod wzgldem przydatnoci w codziennej pracy? Czy byy one: (moliwo jednej odpowiedzi) Ogem 35,4% 48,4% 8,3% 0,8%/7,1%

Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 + pracownikw

29% 32,9% 55%

50% 51,3% 35,0%

11,3% 8,6% 2,5%

1,6%/8,1% 0,7%/6,6% 0%/7,5%

AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu meblarstwo/wyposaenie wntrz/owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy 0 przydatne w duym stopniu przydatne w rednim stopniu

34% 39,7% 38,9% 25,9% 20 40,7% 40

55,3% 46% 51,1% 13,0% 60 80

6,4% 11,1% 4,4%

0%/4,3% 0%/3,2% 1,1%/4,4% 1,9%/18,5%

100

przydatne w maym stopniu w ogle nieprzydatne

trudno powiedzie

56

Firmy pozytywnie odnosz si do szkole, w ktrych brali udzia pracownicy zaangaowani w proces tworzenia nowych produktw i usug. 83% respondentw stwierdzio, e byy one przydatne, w tym 35% uznao je za bardzo przydatne w codziennej pracy. Lepiej przydatno szkole zostaa oceniona przez najwiksze firmy, a poowa z nich uwaa (55%), e doksztacanie przynioso im zdecydowany poytek, w porwnaniu z podobn opini co czwartej maej firmy. Wydaje si, e oferta szkoleniowa jest najmniej satysfakcjonujca w przypadku firm z brany odzieowej, a 1/3 firm ocenia szkolenia jako mao przydatne bd nie potrafia si do tego zagadnienia ustosunkowa. W maych firmach najbardziej zadowoleni ze szkole byli pracownicy dziau bada i rozwoju oraz marketingu. Nieco bardziej krytycznie wyraali si na temat przydatnoci szkole pracownicy dziau projektowego lub jednoosobowo kierujcy obszarem projektowania w firmie (20% z nich wyrazio negatywn opinie na temat jakoci szkole). W rednich firmach najlepiej ocenili szkolenia pracownicy dziau bada i rozwoju oraz kierownicy produktu, z kolei najbardziej krytyczne w swojej ocenie byy osoby zarzdzajce dziaem marketingu oraz dziaem projektowym. Reprezentanci duych firm najlepiej spord wszystkich ocenili przydatno szkole, w ktrych brali udzia pracownicy. Nie mieli zastrzee co do nich osoby odpowiedzialne w firmach za marketing, poszczeglne produkty czy kierujcy dziaami bada i rozwoju. Niewielki odsetek badanych, niezadowolonych z przydatnoci szkole, znajdowa si w grupie osb zajmujcych si obszarem projektowania w firmie.

57

Wykres 16

Preferowana tematyka targw/konferencji, w podziale na wielko zatrudnienia

Prosz powiedzie, o jakiej tematyce targi/konferencje byyby dla Pastwa interesujce? Wiele odpowiedzi moliwych. Zwizane z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi Zwizane z badaniami preferencji klientw 43,1% 49% 56,9% 58,9% 61,6% 61,5% 54,4% 57% 59% 65,1% 66,9% 69,2%

Zwizane ze strategi sprzeday Zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu Zwizane z badaniami ergonomii i uytecznoci

50,6% 51% 48,3% 40,7% 43,1% 39,1% 43,6% 27% 21,6% 27,8% 30,8% 20 30 40

59%

Inne targi/konferencje 0 10

50

60

70

80

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

branowe wzornictwo/trendy we wzornictwie targi maszyn i urzdze tematyka surowcowa, materiaowa z brany meblarskiej z brany odzieowej szkoleniowe, poczone z konferencj trendy w modzie powicone wdroeniu produktu inne trudno powiedzie 0

37,1% 12,9% 12,9% 9,7% 4,8% 4,8% 4,8% 3,2% 1,6% 3,2% 4,8% 5

10

15

20

25

30

35

40

58

Wykres 17

Preferowana tematyka targw/konferencji, w podziale na brane

Zwizanych z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi 50% 65,1% 70,4% 67,3% 65,5% 58,9% 59,3% 63,3% 65,5% 54,4% 49% 41,2% 50,6% 51,9% 53,1% 50,9% 63% 65,5%

Zwizanych z badaniami preferencji klientw

35,3%

Zwizanych ze strategi sprzeday

38,2%

Zwizanych z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu

Zwizanych z badaniami ergonomii i uytecznoci 27% 29,4% 25,9% 26,5% 27,3% 0 10 20 30

40,7% 44,1% 40,7% 39,8% 40%

Innych targw/konferencji

40

50

60

70

80

Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu

meblarstwo/wyposaenie wntrz /owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy

Targi s najpopularniejsz form pozyskiwania wiedzy o rynku, wskazywan przez respondentw w badaniu. Wyniki w podziale na wielko zatrudnienia potwierdzaj wniosek, e rednie i due firmy lepiej wyraaj swoje potrzeby w zakresie tematyki targw i konferencji w porwnaniu z najmniejszymi firmami. Wrd tematw, jakimi byliby zainteresowani respondenci, dominuje tworzenie koncepcji i projektw nowych produktw (65% wskaza). Na drugim miejscu podanych tematw znalazy si zagadnienia zwizane z analiz potrzeb konsumentw (59%). Poowa przedstawicieli firm (54%) zainteresowaaby si tematyk zwizan z tworzeniem strategii sprzeday, podobny odsetek (51%) zagadnieniami zarzdzania procesem rozwoju produktu bd usugi. 41% firm preferowaaby konferencj na temat wykorzystania bada ergonomii i uytecznoci dla rozwoju swoich produktw. Due firmy zainteresuj si przede wszystkim tematyk dotyczc koncepcji tworzenia nowych produktw oraz badaniami preferencji konsumentw. Natomiast w wikszym stopniu ni pozostae firmy zgaszay zapotrzebowanie na wiedz odnonie do strategii sprzeday oraz zarzdzania samym procesem

tworzenia nowych produktw. Tematyka interesujca rednie firmy nie odbiega od wskaza w caej badanej prbie. Mae firmy poza tworzeniem koncepcji nowych produktw potrzebuj wsparcia informacyjnego w samym procesie zarzdzania nowym produktem, gdy jest to drugie w kolejnoci dla tego typu firm zagadnienie istotne do zgbienia. Wyniki w podziale na brane wskazuj, e w przypadku targw i konferencji do najbardziej rokujcych bran z punktu widzenia oferty edukacyjnej nale producenci odziey i sprztu sportowego oraz firmy produkujce wyroby inwestycyjne. Oba typy firm potrzebuj wiedzy z podobnego zakresu tematycznego: koncepcji produktw, metodologii bada konsumenckich oraz strategii sprzeday. Producenci sprztu AGD/RTV raczej nie stanowi pierwszorzdnej grupy docelowej dziaa edukacyjnych, jeli chodzi o targi i konferencje, nie nale one bowiem do preferowanych przez nich form pozyskiwania wiedzy. Tym, co mogoby je zainteresowa, oprcz tworzenia koncepcji produktw, s przede wszystkim zagadnienia obejmujce badania ergonomii i uytecznoci.
Wykres 18

Preferowana tematyka publikacji oraz portali branowych, w podziale na wielko zatrudnienia

Z publikacji/portali o jakiej tematyce chcieliby Pastwo korzysta? Wiele odpowiedzi moliwych. Zwizanych z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usug Zwizanych z badaniami preferencji klientw 58,3% 66,5%

Zwizanych ze strategi sprzeday Zwizanych z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu Zwizanych z badaniami ergonomii i uytecznoci 6,7% 0 10 15,3% 18,4% 17,1% 20 47% 40% 45,4%

69,5% 68,6% 61,4% 61,7% 61,7% 60% 60,6% 61,7% 59,6% 62,9% 56,4% 51,7% 57,4% 60% 55%

Innych publikacji/portali

30

40

50

60

70

80

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

60

Wykres 19

Preferowana tematyka publikacji oraz portali branowych, w podziale na brane

Zwizanych z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usug 66,5% 65% 69,1% 66,3% 65,4% 61,4% Zwizanych z badaniami preferencji klientw 58,2% 55,1% 60,6% 72,5%

67,3%

Zwizanych ze strategi sprzeday

67,5% 61,8% 59,6% 55,8% 47,5% 56,4% 56,4% 51,7% 57,5%

Zwizanych z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu

71,2%

47% Zwizanych z badaniami ergonomii i uytecznoci 15,3% 20% 19,1% 15,4% 10 20 30 40 50 45,5% 44,9% 44,2% 0%

Innych publikacji/portali

60

70

80

Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu

meblarstwo/wyposaenie wntrz /owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy

Publikacje oraz portale branowe nale do preferowanych form pozyskiwania wiedzy przez osoby uczestniczce w procesie tworzenia i zarzdzenia produktem w firmach. Tematyka interesujca firmy waciwie nie jest zalena od liczby pracownikw w nich zatrudnionych, a potrzeby respondentw s raczej podobne we wszystkich kategoriach wielkoci firm. 2/3 przedsibiorcw oczekiwaoby od portalu lub pisma branowego przede wszystkim wiedzy na temat tworzenia koncepcji produktw. 61% badanych chciaoby znale tam tematyk dotyczc diagnozowania potrzeb konsumenckich oraz strategii sprzeday. W dalszej kolejnoci zainteresowaniem cieszyyby si zagadnienia zwizane z zarzdzaniem procesem tworzenia nowych produktw (56%) oraz badaniami ergonomii i uytecznoci (47%). Tematyka zwizana z zapewnieniem funkcjonalnoci produktom jest wana przede wszystkim dla maych firm. Bran AGD/RTV oraz odzieow cechuj nieco inne oczekiwania ni pozostae firmy. Firmy z brany AGD/RTV w publikacjach i portalach branowych bardziej interesowaaby tematyka zwizana z preferencjami konsumentw, strategi sprzeday oraz zagadnieniami zwizanymi z zapewnieniem

61

funkcjonalnoci produktom. Z kolei dla firm odzieowych najwiksz potrzeb informacyjn stanowi tematyka zwizana z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu oraz badania preferencji klientw.

Oczekiwania odnonie do doradztwa

4.

64

4. Oczekiwania odnonie do doradztwa

Pomimo do znacznego odsetka badanych, ktrzy zadeklarowali korzystanie w przeszoci z usug konsultanta lub zewntrznego projektanta doradzajcego na rnych etapach pracy nad produktem, wydaje si, e jest to wci obszar wsppracy dla podmiotw oferujcych usugi doradcze, cechujcy si duym potencjaem. Jednoczenie wymaga on rwnie duego zaangaowania w edukacj samych przedsibiorcw w celu uzmysowienia im korzyci, jakie moe osign firma, korzystajc z tego typu usug.

4.1. Korzystanie z porad specjalistw Zarwno badania ilociowe, jak i badania jakociowe wykazay, e badane firmy w wikszoci nie korzystaj z zewntrznych konsultacji lub doradztwa w procesie zarzdzania produktem. Jak pokazuje poniszy wykres, co czwarta firma deklaruje, e miaa okazj korzysta ze wsparcia zewntrznego doradcy lub konsultanta.
[Dotyczy korzystania z konsultacji w obszarze zarzdzanie wzornictwem]. Bardzo prawdopodobne. () I dotyczy raczej zewntrznego konsultanta. Czyli takiej osoby, ktra do nas przychodzi, pomaga podj decyzj, wykada wiedz.

Jak wynika z wywiadw pogbionych, brakuje w firmach regularnych dziaa polegajcych na przegldzie oferty wzorniczej. Zdarza si, e firmy korzystaj z konsultacji projektantw, ktrzy na stae wsppracuj z firm, i wykorzystuj ich wsparcie w zakresie doradztwa odnonie do wyboru trendw czy konkretnego wzornictwa. Jednake do rzadkoci naley przegld caego asortymentu firmy i ocena przez zewntrznego specjalist. Poniekd wynika to z braku wiadomoci, jakie benefity mog wiza si z podjciem tego typu dziaa przez firm.
Powiem tak, nie zlecamy takich usug, ale rnego rodzaju oceny mebli na rynku czy te nagradzanie za takie, a nie inne parametry wiadcz o tym, e jestemy dobrze, wysoko postrzegani i kto wie, co mamy. Kto analizuje nasze wzornictwo.

65

Wykres 20

Korzystanie z zewntrznych konsultacji lub doradztwa w zakresie zarzdzania produktem

Czy korzystaj Pastwo z zewntrznych konsultacji lub doradztwa w procesie zarzdzania produktem (usug)? Moliwo jednej odpowiedzi. Ogem 26,9% 73,1%

Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

32,9% 25,1% 23,9%

67,1% 74,9% 76,1%

AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu meblarstwo/wyposaenie wntrz/owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy 0 Tak

32,7% 24,6% 26,9% 24,7% 20 Nie 40

67,3% 75,4% 73,1% 75,3% 60 80 100

Jak wynika z bada jakociowych, proces konsultacji na og odbywa si na etapie wsppracy z projektantami, ktrzy w opinii badanych dysponuj wiksz wiedz z zakresu wzornictwa i s w stanie zaproponowa modyfikacje projektu. Firmy chtniej opieraj si na opiniach projektantw, z ktrymi wie ich dusza wsppraca, gdy niebagatelne znacznie ma tutaj znajomo specyfiki klienta. Obierany model wsppracy na og opiera si na konsultacjach z projektantami, a nie wsppracy z duymi firmami doradczymi. wiadczy to o niskiej wiadomoci przedsibiorcw w kontekcie profesjonalnego doradztwa wzorniczego. Dowiadczenie i wyksztacenie projektantw predysponuje ich do opracowywania projektw wzorniczych, a nie do wiadczenia skomplikowanych usug doradczych. Jedynie dowiadczone firmy doradcze, ktre cz wiedz wzornicz z wiedz rynkow i umiejtnociami zarzdzania, s w stanie poradzi sobie ze skomplikowanymi zleceniami, takimi jak: zarzdzanie procesem projektowym czy opracowanie strategii wzorniczej.
Mamy dobrze sprawdzony model, w ktrym znani projektanci, a tak jak mwiem nie sami pojedynczy projektanci, tylko struktury, ktre za nimi stay, byli art directorami w poszczeglnych business unitach w naszej firmie. To jest model zreszt dosy powszechny na rynku i na rynkach, gdzie wzornictwo nie ustpuje naszemu wzornictwu, czyli we Woszech na przykad. Jak si spojrzy na najbardziej znanych projektantw, to okazuje si, e kto z nich jest dyrektorem artystycznym w Morozzo, a inny w BNB. Znani projektanci s jednoczenie odpowiedzialni za kreowanie wzornictwa w rnych firmach.

66

I gdyby to by pojedynczy projektant, to wida by byo, e ewidentnie chodzi o zabieg marketingowy, a poniewa to s struktury, ktre maj wyspecjalizowane dziay, to tego typu konsulting jest zrozumiay i zdrowy. Dotyczy sytuacji, w ktrej ludzie, ktrzy znaj si na rzeczy, rozmawiaj z innymi, ktrzy te znaj si na rzeczy. Tylko tak jest raczej na Zachodzie, my czciej korzystalimy z wnioskw i dowiadcze tamtych business unitw, ni zatrudnialimy tutaj kogo.

Mniej wicej 1/4 reprezentantw firm deklaruje, e korzysta z doradztwa przy tworzeniu nowych produktw. Czciej deklarowali korzystanie z niego przedstawiciele mniejszych firm, zatrudniajcych do 50 pracownikw (33% wskaza) jak rwnie producenci z brany elektronicznej i sprztu gospodarstwa domowego (33%).
Wykres 21

Etapy tworzenia produktu, na ktrych zdiagnozowano potrzeby doradcze, w podziale na wielko zatrudnienia
Na jakim etapie procesu zarzdzania produktem korzystaj Pastwo z zewntrznych konsultacji lub doradztwa? Wiele odpowiedzi moliwych. 61% 64% 72,7%

Projektowania 46,3% 50%

56,5% 36% 39% 43,5% 36,6% 41,3% 45,5% 30 40 50 60 54,5%

Tworzenia koncepcji

54,5%

Wdroenia

24%

Sprzeday 0 10 20

24%

70

80

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

67

Wykres 22

Etapy tworzenia produktu, na ktrych zdiagnozowano potrzeby doradcze, w podziale na brane

61% 61,1% 65,5% 61,1% 76,5%

Projektowanie 46,3% 41,4% 44,4% 39% Wdroenie 29,4% 44,4%

52,9%

Tworzenie koncepcji

27,8%

41,4% 38,9% 36,6% 50%

Sprzeda 0 10 20

23,5% 30

34,5% 38,9% 40 50 60 70 80 meblarstwo/wyposaenie wntrz /owietlenie/ceramika/szko ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy

Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne usugi wyroby inwestycyjne/rodki transportu

Jak wynika z wywiadw pogbionych, przedsibiorcy korzystajcy z konsultacji w najwikszym stopniu potrzebuj opinii specjalisty na etapach tworzenia koncepcji oraz projektowania nowego produktu lub usugi. Firmy potrzebuj konsultacji merytorycznych rwnie w zakresie bada ergonomii funkcjonalnoci i uytecznoci produktu.
Wszystkie prace analityczne, analizy i badania byy przeprowadzone przez firm zewntrzn. Na kadym etapie, przez cay proces powstawania serwisu, mielimy wsparcie konsultingowe. () To nie jest tak, e dostaje si gotowy zestaw materiaw i jest ju wszystko zrobione, to pewien proces, w ktrym uczestnicz wszystkie zaangaowane strony.

Wyniki badania ilociowego potwierdzaj te wnioski; 61% firm najchtniej korzystaaby ze wsppracy ze specjalist zewntrznym przy projektowaniu produktu. Co druga firma potrzebowaaby doradztwa na wczeniejszym etapie tworzenia koncepcji produktu. 39% firm chtnie skorzystaaby z doradztwa na etapie wdroenia, a 37% na finalnym etapie sprzeday. Ta tendencja jest podobna we wszystkich firmach, niezalenie od jej wielkoci we wszystkich firmach kolejno etapw, na ktrych potrzeboway one doradztwa jest taka sama. Wyniki badania pokazuj, e potrzeba korzystania z doradztwa na rnych etapach pracy nad produktem jest tym wiksza, im wiksze jest przedsibiorstwo. Najwiksze firmy korzystay z pomocy firmy doradczej lub konsultanta dwukrotnie czciej przy wdraaniu i sprzeday produktu ni najmniejsze firmy.

68

Analiza wynikw zapotrzebowania na usugi doradcze na poszczeglnych etapach pracy nad produktem, w podziale na brane, pokazuje, e producenci sprztu elektronicznego i gospodarstwa domowego oraz wyrobw inwestycyjnych charakteryzuj si nieco innymi od pozostaych oczekiwaniami w tym obszarze. Firmy produkujce wyroby inwestycyjne potrzeboway konsultacji przede wszystkim w pierwszym etapie prac tworzenia koncepcji. Ponad 3/4 z nich zadeklarowao, e wtedy korzystay ze wsparcia z zewntrz. Z kolei w przypadku producentw sprztu AGD/RTV i elektronicznego wikszy nacisk zosta pooony na etap sprzeday produktw oraz ich wdraania. Przedsibiorcy stosunkowo rzadko korzystaj z profesjonalnego doradztwainiewiedz,jakiekorzyciwynikajztakiegomodeluwsppracy.

4.2. Potrzeby przedsibiorcw w zakresie konsultacji i doradztwa Analiza wywiadw pogbionych wskazuje na dwie zasadnicze bariery, ktre stoj na drodze korzystania z doradztwa w procesie tworzenia produktw. Wydaje si, e przed pomoc konsultanta w najwikszym stopniu zatrzymuje respondentw przekonanie, e nie zna on w wystarczajcym stopniu specyfiki ich brany oraz warunkw rozwoju firmy. Maj wraenie, e trudne byoby uzyskanie od niego przydatnej wiedzy w swojej brany i specyficznej sytuacji. Drug istotn barier jest brak wiadomoci, co firmie moe da korzystanie z doradztwa zewntrznego eksperta bd profesjonalnej firmy. Z jednej strony reprezentanci deklaruj ch skorzystania z takiej usugi, z drugiej za nie potrafi okreli, na jakim etapie pracy oczekiwaliby wsparcia oraz na jakich zasadach miaoby si ono odbywa. Ci z respondentw, ktrzy czciej wsppracuj z zewntrznymi ekspertami bd z profesjonalnymi firmami, raczej opieraj si na doranych kontaktach w przypadku wybranych projektw. Badani najchtniej korzystaliby z doradcw, ktrzy s praktykami projektantami, ekspertami na stae wsppracujcymi z firmami. W ich opinii takie osoby maj dowiadczenie biznesowe i potrafi caociowo spojrze na proces zarzdzania wzornictwem. Wiarygodni konsultanci to przede wszystkim osoby i podmioty o ugruntowanej pozycji w danym rodowisku branowym, majcy stae kontakty z przedsibiorcami.
My mamy na naszym rynku zacienion wspprac z ludmi, ktrzy zaczynaj zdobywa pozycj liderw rynku, wanie te od strony zarzdzania designem, zarzdzania wzornictwem. Regularnie wsppracujemy z najlepszymi architektami w Polsce. Ze studiami

69

projektowymi robimy wsplne eventy, tu si sporo dzieje. To nie jest tak, e mymy nigdy nie pomyleli, e warto by jakiego konsultanta zatrudni. My z nimi wsppracujemy, ale nie zawsze ma to wymiar zwykej konsultacji.
Wykres 23

Tematyka konsultacji w zakresie tworzenia nowych produktw, w podziale na wielko zatrudnienia

Jaka tematyka konsultacji w zakresie tworzenia nowych produktw (usug) jest dla Pastwa interesujca? Wiele odpowiedzi moliwych. Zwizana z badaniami preferencji klientw Zwizana z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu Zwizana z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi Zwizana ze strategi sprzeday produktu Zwizana z badaniami ergonomii i uytecznoci 0 10 20 30 39% 43% 46% 50 60 70 80 45% 56% 53% 55% 54%

67%

58% 54% 53% 51% 55% 50% 48% 49% 59%

39% 37% 40

Ogem Firmy zatrudniajce 1049 pracownikw

Firmy zatrudniajce 50249 pracownikw Firmy zatrudniajce 250 pracownikw i wicej

W wietle wynikw badania, trudno wskaza tematyk konsultacji, ktra ewidentnie stanowi najwiksz potrzeb przedsibiorcw. Wyniki wskazuj raczej na kilka obszarw, w przypadku ktrych konsultacje mogyby zainteresowa przedstawicieli firm. Respondenci wyrazili najwiksze zainteresowanie zagadnieniami z zakresu diagnozy potrzeb i oczekiwa klientw (56% wskaza), nieznacznie czciej t tematyk wskazyway najwiksze spord badanych firm. W drugiej kolejnoci przydatne byyby dla nich konsultacje zwizane z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego projektu (54%), jak rwnie tworzenia koncepcji rozwoju produktu (53%). 48% respondentw wyrazio zainteresowanie strategi sprzeday produktu im wiksza firma, tym zainteresowanie doradztwem w tym obszarze wzrasta. Doradztwo zwizane z badaniami uytecznoci i ergonomii jest wane dla 43% badanych firm.
W tej chwili jest tak, e struktura naszej oferty produktowej pochodzi z wntrza organizacji, natomiast w aden sposb nie jest weryfikowana z oczekiwaniami rynku czy konsumenta.

70

Pomys jest warty uwagi, zdecydowanie dobry. Byabym raczej za takim konsultantem bezporednim, zewntrznym.
Wykres 24

Tematyka konsultacji w zakresie tworzenia nowych produktw, w podziale na brane

Zwizana z badaniami preferencji klientw Zwizana z zarzdzaniem procesem rozwoju nowego produktu Zwizana z tworzeniem koncepcji i projektw produktu/usugi Zwizana ze strategi sprzeday produktu Zwizana z badaniami ergonomii i uytecznoci 0 10 20 30 Ogem AGD/RTV/sprzt komputerowy/urzdzenia peryferyjne/usugi 42% 47% 45% 56% 56% 54% 58% 53%

47% 51% 48%

64%

43% 45% 42% 40 50

60

70

80

ubir/tkanina/akcesoria/sprzt sportowy

Wyniki zapotrzebowania na doradztwo w podziale na brane nie pokazuj duego zrnicowania wypowiedzi respondentw, co potwierdza, e zagadnienia i ich hierarchia s stae, a potrzeby podobne wrd polskich przedsibiorcw. Wiksze potrzeby doradcze w kwestii zwizanej z badaniami preferencji konsumentw wyraaj firmy z brany meblarskiej. Potwierdzaj to rwnie badania jakociowe, w ktrych producenci mebli i wyposaenia skaryli si na brak dostatecznych rde informacji w tym obszarze. Z kolei producentw odziey w wikszym stopniu ni pozostaych przedsibiorcw zainteresowayby konsultacje zwizane ze strategi sprzeday produktu.