+
")
|ql˜iŸu-a-®lyR

Ÿœ^^k°`
4$05-"/% 1-
."(";:/


ulR˜lÖA®ylp ‚-´J®lR–ylpŸ¤°°U ªªª‡˜A| q-yJ‡‚q
 q-yJ‡‚q y–Ÿ¤ž¤

Zwiedzamy Szkocję

Inverness

Mama w Szkocji
Bezpieczeństwo
przede wszystkim
Temat numeru

CHCEMY BYĆ PIĘKNI

 XXXTUDPOUBDUDPN

3P[MJD[FOJB


J
[XSPUZ


QPEBULV
EMB


1PMBLwX

8onb^Zho`Vho^egVXj_ZholHo`dX_^4BdãZegonYV¦dWn8^h^ŸYdYVi`dlZ—-*%4
H`dciV`ij_h^ŸocVb^_jãYo^Í^hegVlY„Xon^IdW^ZcVaZãnh^ŸolgdicVYe¦VXdcZ\dedYVi`j#

L6áC:DhdWnHZa[":beadnZYdgVocV`VgX^Z8>H
Jc^`c^_`Vgn—&%%oVc^ZiZgb^cdlZgdoa^XoZc^Zo=BG8IZgb^ch`¦VYVc^V
H6IVmGZijgcb^_V(&eV„Yo^Zgc^`VC^ZolaZ`V_¸gdoa^Xoh^Ÿ_jãYo^Í^Íe^_hed`d_c^Z#


JcVhc^Ze¦VX^hoYde‹`^c^ZdYonh`VhocVYe¦VXdcZ\dedYVi`j

&hi8dciVXiV`inlc^ZedegdlVYo^Il‹_lc^dhZ`

7Zoe¦VicV`dchjaiVX_V

OVdhoXoŸY„XoVh¸gdoa^Xoh^ŸDca^cZ

&*aViYdÍl^VYXoZc^V^edcVY&b^a^dc`a^Zci‹l¸a^XoWnb‹l^|oVh^ZW^Z

Lhe‹¦egVXV/
OVegVhoVbnlhoZa`^ZdhdWndgVoÅgbnbV_|XZ`dciV`ioEdadc^|cViZgZc^ZHo`dX_^#?ZÍa^X]XZhoh^Ÿ
Ydl^ZYo^Z_V`oVXo|oVgVW^Vo&hi8dciVXi!lnÍa^_ZbV^acV/V\Zci5&hiXdciVXi#Xdb




XXXTUDPOUBDUDPNTDPUMBOE
TDPUMBOE!TUDPOUBDUDPN
—-*%_ZhiÍgZYc^|`ldi|dYonh`^lVcZ\degoZo&hi8dciVXiedYVi`j#


Lnhd`d́olgdijoVaZãndY^cYnl^YjVacZ_hnijVX_^edYVi`dlZ_`a^ZciV#
 WIADOMOŚCI Z POLSKI

POLSKIE SKLEPY ZALL

Dla klientów którzy przyjdą na zakupy z torba ZALL
5% rabatu przy kazdych zakupach

140 VICTORIA ROAD,

DUNDEE DD1 2QW
TEL/FAX 01382 228964
GODZINY OTWARCIA:
PON 10:00-20:00 187 SOUTH STREET
WT 10:00-20:00 PERTH, PH2 8NY
ŚR 10:30-20:00 TEL 01738 444 885
CZW 10:00-20:00
PT 10:00-20:00 GODZINY OTWARCIA:
SB 10:00-20:00 PON - SOB 9:00-20:00
ND 12:30-20:00 NIEDZIELA 11:00-20:00

ZALL to oszczędność i troska o środowisko!

Mamy ponad 4000 polskich produktów!
Nowość!!!
U nas kupisz m.in.: Gadżety na Euro 2008 (koszulki, Paczki do: Ukrainy, Białorusi, Litwy, Łotwy, Słowacji, Czech
2 funty za 1kg plus 5 funtów ubezpieczenie
T[BMJLJ
D[BQLJ
JUE

t
%VȈZ
XZCØS
LTJnjȈFL
KVȈ
PE
b Prosimy przynosić do wtorku. Wyjazd paczek w każdą środę.
0EȈZXLJ
öSNZ
0MJNQ
t
%VȈZ
XZCØS
BMLPIPMJ
PSB[
NSPȈPOFL
t
Świeża garmażerka
-FLJ
t
1S[FTZ’LJ
QJFOJǗȈOF

























t
1BD[LJ
EP
1PMTLJ
bLH Zamówienia na świeżą garmażerkę w sklepie;
Pierogi z kapustą, pierogi z mięsem, pyzy z mięsem,
SPONSORUJEMY POLSKĄ DRUŻYNĘ PIŁKARSKĄ FC POLONIA DUNDEE bigos, gulasz, kopytka. itp...

SCOTLAND PL 3
 zycznie, i z pięknem wiążemy nasze nadzieje
na lepsze życie.

Biuro Doradztwa Daniel Rżecki w swym dziale „Zwiedzamy

Szkocję” (str.16) zachęca nas do odkrycia, cza-
sami niekoniecznie zauważanego na pierwszy
rzut oka piękna najbardziej na Północ wysu-
niętego miasta Szkocji: Inverness, a motoryza-
cyjny maniak Scotin przedstawia nam moim
zdaniem naprawdę piękny samochód (str. 24).
Fachowa pomoc prawna
w procedurach administracyjnych Jeżeli jeszcze nie czujecie się Państwo
wystarczająco zrelaksowani, polecamy jed-
ną z kosmetycznych maseczek (str. 27), która
s n a z wr
!!!

a ot z pewnością nas odpręży, nawet gdy za oknem

Cz p o d at k
u
leje.
Warto się może zastanowić w taki wła-
Mili Państwo, śnie jesienny wieczór, który nastraja do roz-
myślania o przemijaniu, co dla nas jest pięk-

K ażdy z nas pewnie ma jakieś swoje spo-

soby na długie jesienne wieczory. Jedni
wolą ciepłą herbatę i książkę, inni nie zatrzy-
ne, czym dla nas jest piękno, i co jest piękne
w nas. Piękno to poniekąd synonim szczo-
drości, tak jak zawiść jest po prostu brzydo-
Biuro AKAPIT oferuje: mują się ani na chwilę w pogoni za zwinnym tą charakteru. Starajmy się więc być dla sie-
ROZLICZENIA PODATKU, PROWADZENIE ciałem i super kondycją. Z pewnością, nieza- bie piękni, a świat stanie się lepszy.
KSIĘGOWOSCI FIRM I SPÓŁEK leżnie od trybu życia, każdy z nas chciałby być Życzę Państwu przepięknej, kolorowej
» Benefity piękny i pociągający. Patrząc na dopieszczoną jesieni.
» Home Office Registration skórę aktorek marzymy o kremie, który i nam Z pozdrowieniami,
» Rezydentura sprawi takie cuda. Ćwicząc w grupie fitness,
» Europejska karta zdrowia lub w przypadku panów, na sali siłowej, ob- Redaktor Naczelna
» Mieszkania Housing’owe serwujemy siebie nawzajem i porównujemy – Agnieszka Lampart
taki odruch. a.lampart@scotland.pl
» National Insurance Number
mbber
» Zwrot Podatków Jak pisze Kamilla w temacie numeru
» Karta CIS / CSCS (str.12), chcemy być piękni, tak po prostu, fi-
» Wymiana Polskiego
prawa jazdy
» Prowadzenie księgowości
ścci

» Rezerwowanie biletów lotniczych 5 Wiadomości z Polski 20 Portrety: Harry Benson

» Tłumaczenia
» I inne 6 Wiadomości ze Świata 22 Poradnik
7 -8 Wiadomości ze Szkocji 24 Rozmaitości
Biuro Doradztwa AKAPIT
znajduje się 5 min. od polskiego 10 Projekt „Polska”? 26 Kulinaria: Jesienne kasztany
koscioła na Particku,
12 - 13 Chcemy być piękni 27 Nałóż maskę!
oraz 5 min.
od Polskiego Klubu Sikorskiego 16 - 17 Zwiedzamy Szkocję: Inverness 29 Biuletyn Kulturalny
18 Mama w Szkocji 30 Rozrywka
Czas to pieniądz!
Zadzwoń już dziś! Redaktor Naczelna: Agnieszka Bananik
Agnieszka Lampart Anna Dankiewicz
Biuro czynne: Marketing: Pascal Wawrzyniak Damian Klepacki
Tel. 07852 165 898 Marta Gans
wtorek-piątek od 9:00 - 17:00. e-mail: scotland@scotland.pl Urszula Bolechowska
Dziennikarze i współpracownicy: Mariusz Lipiński
W środy dodatkowy dyżur do godz 19:00. |ql˜iŸu-a-®lyR
 +
")
Ita Luz Barbara Lipińska
Daniel Rżecki Patrycja Kołaczek
Sobota: 9:00-15:00

4$05-"/%1-
."(";:/

Kamilla Nowacka Aleksandra Bukowczyk

Możesz rownież zadzwonić pod numer Paweł Owczarek
Joanna Rżecka
Konsultacja prawna: Joanna Andrzejewska
Korekta: Ita Luz
07957 22 11 77 Agnieszka Krząkała
Tomasz Mołek
Grafika: Bogusław Tomża
Wydawca: Qart Ltd
by umowić spotkanie w dowolnych godzinach
Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń oraz zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.
5 Old Dumbarton Road, Glasgow, G3 8QY Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów.
Tel. 0141 339 00 11
To advertise, please contact Pascal, e–mail: pascal@scotland.pl
4 SCOTLAND PL

Przygotowała Kamilla Nowacka ▼
Nie płacisz alimentów?
Zapomnij o kredycie!
1 października wcho-
dzi w życie usta-
wa o pomocy osobom
uprawnionym do ali-
mentów. Zgodnie z nią,
samorządy będą mo-
gły wnioskować o wpi-
sanie do rejestru dłużni-
ków osób, które uchylają się
od płacenia alimentów przez
co najmniej 6 miesięcy. Osoba
Ultimatum dewelopera
S ytuacja na rynku nierucho-
mości w Polsce sprowadziła
czarne chmury nad głowy niejed-
nego dewelopera. Spadający po-
pyt na mieszkania sprawił, że in-
westorzy, zwłaszcza ci mniejsi, nie
mają za co dokończyć rozpoczę-
tych inwestycji i … sięgają do kie-
szeni klienta w najmniej elegancki
sposób. Leopard, jeden z najwięk-
szych krakowskich deweloperów
prowadzący w mieście trzy in-
Jak Polska przyjmie imigrantów ze Wschodu?
E migracja Polaków opustoszy-
ła rynek pracy w ojczyźnie.
Polskie firmy narzekają na brak
pracowników. Coraz więcej firm,
zwłaszcza w branży budowlanej,
sięga po pracowników z krajów
wschodnich. Pracodawcy zaczy-
nają być coraz bardziej zadowoleni
z nowej, taniej i wykwalifikowanej
siły roboczej. Wszystko wskazu-
je na to, że tak samo jak zachodni
Kompleksowy transport – Przeprowadzki – Przewóz osób
Posiadamy wszystkie wymagane ubezpieczenia oraz licencje P.H.C. Tel. 07717 882 551, 077 77 677 733, e-mail: beada@btinternet.com
umieszczona w rejestrze dłuż-
ników traci wiarygodność
dla banków i firm udziela-
jących rat. Dłużnik z za-
ległościami w płaceniu
alimentów nie będzie
mógł między inny-
mi zaciągnąć kredy-
tu czy kupić telefo-
nu komórkowego
na abonament.
westycje grozi swoim klientom,
że jeśli nie dopłacą to nie dosta-
ną mieszkań. Przestraszeni klienci
płacą. Zarząd spółki postawił wa-
runek: Albo dopłacacie, albo ogła-
szamy upadłość i stracicie wszyst-
ko. Klienci dysponują jedynie
przedwstępnym aktem notarial-
nym, bez wpisu do księgi wieczy-
stej, dlatego prawnie mieszkanie,
za które już de facto zapłacili, nie
należy do nich.
przedsiębiorcy chętnie zatrudnia-
ją Polaków, tak polskie firmy coraz
chętniej przyjmą do pracy pracow-
ników z Azji. Według ekspertów,
w ciągu najbliższych 3 lat do Pol-
ski przyjedzie za pracą około pół
miliona robotników z Azji. Rząd
planuje wprowadzić ułatwienia
dotyczące zatrudniania obcokra-
jowców. Zdaniem Piotra Palikow-
skiego, dyrektor Polskiego Stowa-
WIADOMOŚCI Z POLSKI
Nowocześni emeryci
Do niedawna polskiej emeryt-
ce wystarczały wnuki, dział-
ka i spotkania rodzinne. Dziś, co piąta
ści, a jedną z nich jest aktywizacja towa-
rzyska osób, które do niedawna borykały
się z samotnością i stanami depresyjnymi,
babcia wróciła do szkoły! Emeryci coraz
liczniej zapisują się na kursy, szkolenia.
W 2000 roku tylko 2% Polaków powyżej
występującymi częściej wśród osób po 50
roku życia.
59 roku życia uczestniczyło w kursach czy
szkoleniach, obecnie aż 48%. Najbardziej
oblegane kursy to zajęcia językowe oraz
nauka obsługi komputera. Uniwersytety
Trzeciego Wieku funkcjonują praktycz-
nie przy każdej uczelni w Polsce, a ilość
studentów stale wzrasta. Aktywność in-
telektualna emerytów niesie same korzy-
Sprzedała noworodka
za 2 tys. złotych
34 - letnia Ewa H. ze wsi Go-
lejewo sprzedała swego no-
wonarodzonego synka za 2 tysiące
małżeństwo, przyszłych kupców
chłopczyka. Biologiczni rodzice
dziecka mieli przewieźć je do Anglii
złotych. Matka wraz z konkuben- i przekazać polskiej rodzinie. Matka
tem wychowuje już pięcioro dzie- i przyszli rodzice zostali zatrzymani
ci. Chłopczyk przyszedł na świat 6 przez policję, która dowiedziała się
września tego roku a transakcja była o planowanym przestępstwie. Ewie
uzgodniona już w czerwcu. Partner H. podczas przesłuchań postawio-
pani Ewy podczas wyjazdu zarob- no zarzut handlu ludźmi, za który
kowego do Anglii poznał polskie grozi od 3 do 25 lat więzienia.
rzyszenia Zarządzania Kadrami
zrzeszającego menedżerów, wielka
fala pracowników ze Wschodu po-
jawi się w 2009 r., kiedy ruszą inwe-
stycje budowlane związane z Euro
2012. Zdecydowanym elementem
przetargowym imigrantów jest
ich cena – napływowi pracownicy
są skłonni przyjąć wynagrodzenie
nawet o 2/3 niższe niż pracowni-
cy polscy.
NISKIE
CENY
SCOTLAND PL 5
 WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA

WIELKA BRYTANIA Przygotowała Kamilla Nowacka

Upadło trzecie co do wielkości biuro Tesco w UK wycofuje trujące WIELKA BRYTANIA

turystyczne w Wielkiej Brytanii słodycze

XL Leisure Group to trzecie
co do wielkości biuro tury-
styczne w UK ale też linie lotnicze prze-
Powodem gigantycznego krachu
w przemyśle turystycznym są rosnące
ceny paliw, oraz ogólnoświatowy kry- Ta sama trucizna, którą za-
truło się 53 tysiące chiń-
iń--
wożące co roku tysiące pasażerów. Firma zys finansowy. Brytyjska minister trans- skich dzieci, prawdopodobnie niee
na początku września zbankrutowała portu Ruth Kelly zaoferowała pomoc dostała się na sklepowe półki łki
ki
a jej klienci zostali na lodzie. Za grani- w organizacji lotów powrotnych tysią- w Wielkiej Brytanii. Sieć Te--
camii UK utknęło 50 tys. klientów agen-
agen com turystów, którzy utknęli w różnych sco wycofała
wycof ze swych sklepów óww
cji XL, 35 tys., którzy wykupili jedy- miejscach na świecie pozbawieni lotów cukierki „Biały królik” (whi- hi--
nie lo ty z XL
loty Airways.
XL Ai
Airw
rway
ayss. 200 ttys.
200 tys
ys. powrotnych.
powr
powrototnych. Firma
nych Firm
Fi latała
rmaa la
lata
tała
ła d ponad
doo po
pona
nad
d 50 rabbit), w których wykryto
te rabbit) ytoo
klientów
ntów zarezerwowało i zapła- portów lotniczych w Europie, Stanach melaminy. Na truciznę
ślady me nęę
ciło już za wycieczki, które miały Zjednoczonych i Afryce. trafiono podczas
p testów żyw-
w
w-
odbyćyć się w dalszych terminach. nościowych w Hongkongu
nościowy u
Singapurze. Kierownictwoo
i Singapu
firmy zap
zapewnia, że cukier-
ków było niewiele i nikt
nie uległ zzatruciu.

JAPONIA WIELKA BRYTANIA EMIRATY ARABSKIE

Winda Trująca sala Rosyjska turystka

w przestworza noblisty ukarana za picie soku
J apońscy naukowcy planują budowę gigan-
tycznej windy wjeżdżającej na wysokość Od kilku lat trwa
seria przed-
na ulicy
36 tys. kilometrów. Kabina miałaby poruszać
się po specjalnie skonstruowanych kablach,
z jednej strony zakotwiczonych w ziemi,
wczesnych zgonów
wśród naukowców Uni-
wersytetu w Manchester.
28 letnia turystka
z Rosji zwie-
dzająca Dubaj trafiła
nała sędziów, że jako
niewierna nieświa-
domie złamała arab-
z drugiej przyczepionych do stacjonarnego Wszyscy pracowali w budynku, w którym doaresztu,kie-
ie- skie prawo.
satelity. Obecnie naukowcy pracują nad stwo- niegdyś Ernest Rutherford, zdobywca na- dy zosta- Za nieznajo-
rzeniem odpowiednich kabli, które muszą grody Nobla za odkrycie jądra atomowe- ła przy- mość Koranu
być niezmiernie mocne (180 razy mocniejsze go, prowadził swoje badania. Znany che- łapana kobieta zo-
od stali), a zarazem lekkie. Do zasilania ka- mik w pokoju nr 2.62, prowadził badania na spoży- stała ukara-
biny wykorzystano by tą samą technologię, właściwości radu i polonu a do 1947 roku waniu soku na grzywną
co w pociągach-pociskach. Winda spełniała- inni naukowcy rozpracowywali inne pro- podczas wysokości
by kilka funkcji: przewóz pasażerów, ale tak- mieniotwórcze pierwiastki. Dziś w bu- muzułmań-- £150. We-
że transport wielkich paneli słonecznych, wy- dynku znajduje się instytut psychologii. skiego postu u dług prawa
korzystywanych do zasilania domów i fabryk W ostatnich latach czterech wykładow- – ramadanu. u. muzułmań-
na powierzchni Ziemi. Na realizację projektu ców uniwersytetu, którzy pracowa- Za wykro-
ro- skiego, pod-
wygospodarowano już 5 mld funtów. W listo- li w pokoju 2.62 lub sąsiednich salach czenie groził
oził czas ramada-
padzie odbędzie się międzynarodowa konfe- zmarli na raka. Podejrzewa się, że teren jej miesięczny
zny areszt, nu nie można jeść ani
rencja dotycząca szczegółów realizacji pro- po dziś dzień jest skażony radioaktywny- jednakże udało
dało jej się pić między świtem
jektu. mi substancjami. uniknąć kary. Przeko-
P k a zmrokiem.
ki

KREDYT HIPOTECZNY OD ZARAZ

Zadzwoń do Network Mortgages Limited: 0141 334 2620
Rozważymy każda
każdą sytuację
sytuacje finansową • By rozmawiać po Polsku, poproś Kingę
TWOJ PIERWSZY KREDYT HIPOTECZNY
Zastanów się zanim zabezpieczysz długi pod zastaw własnego domu. Twój dom może zostać przejęty, jeśli nie dotrzymasz spłaty
swoich rat hipotecznych
Kredyt podlega opłacie wysokości 0,75% wartości kredytu
Network Martgages Limited jest mianowanym przedstawicielem Personal Touch Financial Services Limited, który jest regulowany
przez Financial Services Authority.
Adres biura: 1037 Sauchiehall Street, Glasgow G3 7TZ

6 SCOTLAND PL

Polacy się osiedlają
P olacy pracujący w Szkocji co-
raz chętniej kupują tutaj nie-
ruchomości. Korzystają z okazji,
że ceny domów i mieszkań spadły
a banki zachęcają do inwestowania.
W Szkocji czujemy się bezpiecz-
ni, mamy stałe prace, nie obawia-
my się o przyszłość i potrafimy
żyć oszczędnie. Szkoccy bankowcy
są przekonani, że Polacy to bardzo
solidni klienci, którzy regularnie
spłacają raty kredytowe. Co czwarty
Polak mieszkający w Szkocji dekla-
ruje chęć pozostania na stałe i pla-
nuje zakup własnościowego miesz-
kania. Mimo kryzysu kredytowego,
w Szkocji nadal wystarczy tylko kil-
Szkockie farmy – z BHP
na bakier
S zkockie farmy to miejsca
gdzie dochodzi corocznie
do wielu wypadków śmiertelnych.
Główny Inspektor BHP Judith
Hackitt ogłosiła, że planuje sze-
reg inspekcji na farmach, zwłasz-
cza tych, których właściciele lek-
ka procent własnego wkładu finan-
sowego by otrzymać kredyt hipo-
teczny i zamieszkać we własnym
domu.
ceważą obowiązek uczestnictwa
w szkoleniach BHP. Od 2001
roku w wypadkach na szkoc-
kich farmach zginęło 300 osób,
co znaczy, że zaraz po branży bu-
dowlanej jest to najbardziej nie-
bezpieczny sektor.
WIADOMOŚCI ZE SZKOCJI
Przygotowała Kamilla Nowacka
Szczury i karaluchy w szkockich
szpitalach
W wielu szkockich szpitalach i przy-
chodniach zdrowia problemem
numer 1 są „nieproszeni goście”: szczury,
zaś w maju tego roku na oddziale nefro-
logicznym tego szpitala. The Astley Ain-
slie Hospital widnieje również jako klient
myszy, karaluchy i tym podobne zwie- firm deratyzacyjnych. Jeden ze szpitali
rzaki. W ciągu ostatnich 3 lat dokonano na oddziale noworodków walczy od lat
657 akcji odrobaczania i odszczu- z gąsienicami. Dyrektor Stowarzyszenia
rzania na terenach Pacjentów Szkockich (Scotland Patients
szpitali Edynburga Association), Dr Jean Tur-
i okolic. Sam Royal ner, potwierdza, że pro-
Edinburgh Hospital blem nie jest nowością
potrzebował aż 126 – Pamiętam jak jako
wizyt specjalistów. młody lekarz byłem
Największą plagą przerażony wido-
są myszy i mrówki. kiem karaluchów
Szpital Western Ge- spacerujących po kory-
neral walczy natomiast od lat z karalu- tarzach szpitalnych – mówi. Jak widać
chami i myszami buszującymi w kuch-
ni, ślady obecności szczurów odkryto
problem higieny w szkockich szpitalach
trwa nie od dziś.
Kryzys kredytowy przyczyną
zmniejszającej się liczby
pasażerów
S zefowie lotniska w Aber-
deen komentują spadek
liczby pasażerów jako efekt
wzrostu cen za przeloty spo-
wodowany wzrostem cen pa-
liw. Nie bez znaczenia jest też
kryzys kredytowy zmuszają-
cy wiele rodzin do zaciśnięcia
pasa i zrezygnowania z podró-
ży lotniczych. Okres waka-
cyjny jest od lat najbardziej
aktywnym czasem dla lotni-
ska w Aberdeen. Tegorocz- lotów krajowych natomiast
ny bilans letni pokazuje licz- zaobserwowano niewielki
by o wiele niższe od zeszłego wzrost liczby lotów międzyna-
roku. Najbardziej spadła ilość rodowych i czarterowych.
SCOTLAND PL 7
 WIADOMOŚCI ZE SZKOCJI
Morderca Polki ponownie
stanie przed sądem
24 września tego roku
minęło 2 lata
od tragicznej śmierci An-
geliki Kluk. Morderca
polskiej studentki, Peter
Tobin, znów stanie przed
sądem, tym razem w Dun-
dee, gdzie zostanie oskarżo-
ny o zamordowanie w 1991 roku
piętnastoletniej uczennicy Vic-
ky
k Hamilton.
l Ciało
ł ddziewczyn-
ki zostało znalezione rok temu
w hrabstwie Kent. Pochodząca
z Falkirk Vicky została zgwał-
Jak Lloyds pożarł Halifax’a
S zefowie europejskich gigan-
tów bankowych krytykują fu-
zję dwóch brytyjskich banków.
8 SCOTLAND PL
Szkocja zmniejsza zużycie
plastikowych toreb
S zkocja w ciągu następnych sze-
ściu miesięcy planuje zmniejszyć
o połowę zużycie plastikowych
„reklamówek”. Do pro-ekolo-
gicznej akcji przyłączyły się
wszystkie sieci dużych super-
marketów, które będą mogły
na różne sposoby ograniczać
zużycie plastikowych toreb.
Niektóre sklepy od dziś będą
nakładały limity na ilość „re-
klamówek”, inne wprowadzą
opłaty za torby, lub zapro-
ponują ekologiczne torby
wymienne. Dzięki temu
programowi zmniejszy się
cona i bbestialsko
l k zamordowa-
d ilość plastikowych toreb
na. Tobin, odsiadujący wyrok trafiających co roku na wy-
dożywocia, nie przyznaje się sypiska, a która w Szkocji
do winy. sięga 4 tys. ton.
Szybkie połączenie kolejowe
We wrześniu tego roku rozpoczął
się proces, w wyniku którego Hali-
z Perth do Edynburga
fax Bank of Scotland (HBOS) zosta-
nie przejęty przez Lloyds Tsb za 12
bilionów funtów. Eksperci branży
M inisterstwo Transpor-
tu ogłosiło plan stwo-
rzenia cogodzinnych szyb-
która przyczyni się do rozwo-
ju regionu.
finansowej twierdzą, że transakcja kich połączeń kolejowych
jest niekorzystna dla udzia- między Perth a stolicą Szko-
łowców i klien- cji. Posłanka pochodząca
tów HBOS z Perth, Roseanna Cunnin-
i że szkocki gham jest zachwycona projek-
bank z po- tem, jako, że wie z doświad-
wodzeniem czenia jak słabe jest obecnie
funkcjo- połączenie kolejowe tych dwu
nował- miast. Pierwsze pociągi w no-
by bez wym systemie ruszą jeszcze
fuzji z Lloyd- w grudniu tego roku. Posłan-
s’em. Poważne zastrzeżenia budzi ka wspiera też ideę ponowne-
fakt znacznego zaniżenia wartości go uruchomienia stacji kole-
szkockiego banku. jowej w Blackford koło Perth,

Tesco obraziło uczucia religijne
muzułmanina?
P racownik Tesco oskarżył pra-
codawcę o dyskryminację,
kiedy szef magazynu kazał mu
przenieść skrzynki z alkoholem.
32-letni imigrant z Arabii Sau-
dyjskiej odmówił przeniesienia
skrzynek, gdyż kłóci się to z is-
Imigranci osłabiają tożsamość
Brytyjczyków
B ritish Council przeprowa-
dziło badania, które wyka-
zały, że 60% mieszkańców Wiel-
kiej Brytanii uważa, że imigranci
osłabiają ich poczucie narodowej
tożsamości, jedna czwarta bada-
W Szkocji powstaną nowe
eko-miasteczka
R ząd szkocki rozpatrzy po-
nad 70 projektów miaste-
czek ekologicznych, które mają
powstać w ciągu najbliższego
roku. Projekty mają poprawić
jakość życia w wielu rejonach
Szkocji, oferując wysokiej ja-
kości mieszkania zbudowane
Zakaz dla wózków dziecięcych
w autobusach
K omisja do Spraw Równo-
uprawnienia i Praw Człowieka
apeluje o zniesienie zakazu na wóz-
ki dziecięce w autobusach na terenie
Lothian. Prawo do jeżdżenia auto-
busami mają osoby na wózkach in-
walidzkich, zakazano go natomiast
matkom z małymi dziećmi. Władze
firmy transportowej Lothian Buses
tłumaczą, że nowe przepisy są zgod-
WIADOMOŚCI ZE SZKOCJI
lamem. Złożył skargę na przeło-
żonego, w rezultacie dyskrymi-
nacja się pogłębiła. Pracownik
twierdzi, że w Wielkiej Bryta-
nii obowiązuje prawo równo-
ści, które powinno chronić jego
przekonania.
najpopularniejsze kanały w języku polskim oraz wiele innych
Cała Szkocja i płn. Anglia
Anteny, konwertery, uchwyty, przewody
i inne akcesoria
wojiee@wp.pl
Wojtek: 07872448303
nych jest zdania, że imigranci od-
bierają Brytyjczykom pracę, a 12%
ANTENY SATELITARNE
stwierdza, że są zagrożeniem dla
bezpieczeństwa publicznego. Za-
ledwie 7% ankietowanych czuje
się Europejczykami.
z ekologicznych materiałów.
Projektom budowlanym ma to-
warzyszyć idea rozbudowy sieci
Klinika dentystyczna
w Wishaw pod kierownictwem
połączeń transportu publiczne- dentysty z Polski oferuje
go w celu zmniejszenia zanie-
czyszczenia oraz hałasu pro- pełen zakres usług.
dukowanych przez prywatne Protetyka (korony, mosty, protezy)
środki transportu.
Leczenie zachowawcze
Leczenie kosmetyczne
oraz wybielanie zębów.
Wishaw Dental Clinic
ne z prawem
o dyskrymi-
nacji osób
43 main street Wishaw
Dojazd z Glasgow 20 min pociągiem z Central Station
niep ełno- rejestracja i przyjęcia: poniedziałek 9.00 do 20.00
sprawnych wtorek – piatek 9.00 do 18.00
i tłumaczą, sobota 10.00 do 14.00
że osoby te miały uniemożliwiony
dostęp do transportu publicznego
W klinice pracuje trzech polskich stomatologów
z powodu tłoku spowodowanego tel: 01698 37 40 45 www.wishawdentalclinic.eu
wózkami dziecięcymi.
SCOTLAND PL 9
 POLITYKA
Projekt „Polska”?
Którędy droga do lepszej Polski?
D laczego tak wielu z nas jest
zdania, iż Polska, mimo
upływu blisko 20 lat od trans-
formacji systemowej, jest krajem
mniej rozwiniętym w stosunku
do Zachodu? Dlaczego kraj, któ-
ry ma tak wielki potencjał, nie
potrafi wygrywać w walce o in-
westycje z innymi krajami, nie-
jednokrotnie mniej atrakcyjny-
mi?
Przyczyn jest wiele, a wśród
nich wyraźnie rysuje się brak wi-
zji Polski na przyszłe lata, brak
strategii rozwoju infrastruktural-
nego, brak pomysłu wykorzysta-
nia walorów, jakie oferuje kraj.
Nie wiadomo czy Polska po-
winna inwestować pieniądze
w transport drogowy i kolejowy,
by łatwiej było eksportować tak
bardzo lubianą przez inne kra-
je zachodnie zdrową żywność,
a może skoncentrować się na ta-
nich, aczkolwiek wysokiej jako-
ści usługach medycznych, które
10 SCOTLAND PL
mogą spotkać się z szerokim za-
interesowaniem krajów sąsied-
nich.
Skąd ten chaos? Jedną z przy-
czyn jest z pewnością brak od-
powiednich regulacji prawnych
dotyczących współpracy sekto-
ra publicznego z prywatnym.
Z tego to powodu pomysły czy
inwestycje nie przebiegają szybko
i sprawnie, lecz rozbijają się o mur
nieogarniętej administracji.
Efekt: jesteśmy zmusze-
ni poruszać się po słabej jako-
ści drogach, spędzając godzi-
ny w korkach, wydając coraz
więcej na paliwo, lub korzy-
stać z archaicznej kolei. Kwe-
stie transportu akurat mogą
się niebawem poprawić, jako,
że to jest aktualnie gorąca kwe-
stia, która przed rokiem 2012
musi być rozwiązana. Ale nadal
nie widać wizji, która mogłaby
w przyszłości zapobiec powsta-
niu wielu problemów.
Infrastruktura to nie tylko dro-
gi, kolej, autostrady, hotele, lecz
także, a może przede wszystkim
wiedza, czyli zdolność do tworze-
nia innowacji, umiejętność pozy-
skania wiedzy od innych, utwo-
rzenia korelacji pomiędzy nauką
a biznesem. Kluczem do tego jest
stworzenie społeczeństwa infor-
macyjnego. To nowoczesne tech-
nologie mogą stanowić panaceum
na istniejący dystans pomiędzy
nami a innymi narodami. A Pol-
sce potrzebny jest skok cywiliza-
cyjny, który pomoże zmniejszyć
dystans pomiędzy nią a najle-
piej rozwiniętymi gospodarka-
mi europejskimi. Niestety, środ-
ki z Unii Europejskiej częściej
są wykorzystywane do inwestycji
już nieco przestarzałych, rzadziej
natomiast na „inwestycje jutra”.
Pragniemy przyśpieszyć tem-
po rozwoju gospodarczego kra-
ju, ale mało kto poważnie pod-
chodzi do nierozłącznie wiążącej
się z tym kwestii większego zapo-
trzebowania na energię. To w roz-
wój nauki i technik pozyskiwania
tańszej energii powinniśmy teraz
inwestować, tak, żeby nie dopu-
ścić do sytuacji kryzysu energe-
tycznego, który jednoznacznie
zastopowałby jakikolwiek postęp
gospodarczy. I nie ma co tu liczyć
na kraje sąsiedzkie, które rów-
nież staną przed podobnymi pro-
blemami. Czy zabezpieczamy się
wystarczająco na moment kry-
zysu energetycznego? Czy bę-
dziemy zależni od zagranicznego
dostawcy, który będzie nam dyk-
tował coraz wyższe ceny?
Oczywiste jest, iż do kreowa-
nia i wdrażania spójnej wizji kra-
ju potrzebne są pieniądze, któ-
rych w budżecie brak. Źródłem
dofinansowującym są zasoby
unijne oraz inwestycje zagranicz-
ne. Obecnie jednak nie jest jasne,
co i w jakim stopniu powinno
być pokryte ze środków budże-
towych, co z unijnych, a co przez
prywatnych przedsiębiorców,
którzy gotowi będą do zainwesto-
wania wyłącznie wtedy, gdy będą
mogli liczyć na uzyskanie dodat-
niego zwrotu z inwestycji.
Każdy chyba Polak marzy
o życiu w nowoczesnym spo-
łeczeństwie informacyjnym,
bo to przede wszystkim oszczęd-
ność czasu, pieniędzy oraz zaso-
bów naturalnych. Technologie
pozwalają na redukcję kosztów
związanych z „biurokracją pa-
pierową”. Załatwianie spraw dro-
gą elektroniczną to oszczędność
czasu, finansów i proces pro-eko-
logiczny (brak papieru, brak ko-
nieczności przemieszczania się,
transportu). A tymczasem w Pol-
sce toniemy w papierach a nasz
cenny czas tracimy w kolejkach
do kolejnych okienek urzędo-
wych!
Nasza Polska, bez jasnej wi-
zji wybiegającej dalej aniżeli ka-
dencja sejmu, nie będzie kra-
jem na tyle konkurencyjnym,
by zmierzyć się z innymi uczest-
nikami rynków europejskich czy
światowych. A słaby rozwój oraz
niska konkurencyjność niestety
źle rokują życiu milionów Pola-
ków. „ Damian Klepacki
 REKLAMA

tel. 07701070689 Piotr Konieczny

"
µŸŸ + 
µ
+ "
''Ÿ
" "
)
-˜®-Ÿ‚|q˜p-Ÿ RqRªl®o-ŸªŸ"ª|luŸ˜®p|ApluŸJ|u¥
+ 
µŸ+ "
''Ÿ) )Ÿ
#Ÿ
"#Ÿ) ' 
+ "
')Ÿ
Ÿ

 "Ÿ
Ÿ k
Ÿ +Ÿ#'
+ 
µŸ
 'ŸŸ
" Ÿ
„' " 'GŸ#')"'Ÿ
Ÿ"‡…
' +) " Ÿ 
ÛŸ
+

"'
)Ÿ#Ÿ "

"
µŸŸ "

 Ÿ
" Ÿ
" "
)

18 Forth Street
Tel. 0753 394 6163

' Ÿ
+"'ŸŸŸ" +

+

)Ÿ
Ÿ"   Ÿ +Ÿ Fax. 0131 550 3701
e-mail: m.jeczelewski@wsus.pl
'''‡k"&‡ŸŸŸŸŸŸRk
FŸ"6k"&‡

Konsultant
Polski
DZWOŃ: 0788 162 1340 ¥rozliczenia podatkowe zatrudnionych i samozatrudnionych
Oferujemy profesjonalny serwis ¥tlumaczenia przysiegłe, nieprzysiegłe również w terenie
komputerowy w Bathgate, Livingston, ¥prowadzenie księgowości małych firm
Broxburn i okolicach.
¥przesyłki kurierskie do Polski
DOJAZD DO KLIENTA JEST ZA DARMO
a jeśli problem nie zostanie rozwiązany nie
pobieramy żadnych opłat.

XXX#BUIHBUF$PNQVUFSTDPVL
r
,BNJM!#BUIHBUF$PNQVUFSTDPVL
PO D
AT !
WR T
O

SALON FRYZJERSKI – HAIRDRESSER

KU

TIPSY ŻELOWE !!
Tel: 07510 646 371 Z
MAKIJAŻ
3 East Norton Place
(London Road)
EH7 5DR
Edinburgh
Monday-Friday 9.00-19.00
Saturday 9.00-16.00
145 Great Junction Street. Edinburgh. EH6 5LG,
07707822225 Tel.0131 554 7000, Fax. 0131 554 7000, mob.07983472873
www.konsultantpersonalny.com,
Możliwość zakupu profesjonalnych kosmetyków firmy VELLA email: konsultant.personalny@gmail.com

SCOTLAND PL 11
 TEMAT NUMERU

CHCEMY BYĆ P
POLKI I POLACY MIESZKAJĄCY NA WYSPACH STANOWIĄ CORAZ
LICZNIEJSZĄ GRUPĘ KLIENTÓW KORZYSTAJĄCYCH Z SOLARIUM,
SALONÓW KOSMETYCZNYCH, ORAZ KLINIK CHIRURGII
PLASTYCZNEJ. CHCEMY BYĆ PIĘKNI I MŁODZI I ZACZYNAMY CORAZ
WIĘCEJ PIENIĘDZY PRZEZNACZAĆ NA TE WŁAŚNIE CELE.
Piękno wewnętrzne już
dawno nie starcza
Czasy, w których żyjemy są ta-
kie cyniczne. Kult urody dopro-
wadził nas do automatycznych
odruchów: łatwych konstatacji,
błyskawicznych ocen i szybkich
rozwiązań. Kanon urody jest ja-
sny, więc nie ma niedomówień.
Za gruba – za stara – za piegowa-
ta – zbyt krzywe zęby – obwisły
biust – czyli do niczego. A w tele-
wizji reklamy budzące totalny za-
Co roku kliniki
chirurgii plastycznej
wykonują
setki zabiegów
korygujących
odstające uszy.
wrót głowy: czekolada zrelaksuje,
batonik doda energii, gazowany
napój sprawi, że poczujesz się fe-
nomenalnie, tiramisu to dobra gra
wstępna, tylko skorzystaj z jo-
gurciku, żeby lepiej trawić… Za-
raz potem seria z drugiej stro-
ny: kolekcja letnia, tylko rozmiar
zero, każdy inny i tak nie ma sen-
su, bo znaczy, żeś gruby, pastylki
na odchudzanie, kremy przeciw-
zmarszczkowe, żeby zabić czas.
Czyli konsumuj, jedz, tylko nie tyj.
Ciekawe skąd tyle wśród nas buli-
mików… Jedni pogubili się i boją
się już jeść, inni pogubili się i je-
dzą o wiele za dużo. Zaburzenia
łaknienia to jedne z najczęstszych
chorób cywilizacyjnych. Poza po-
daną jak na tacy, na niebieskim
ekranie, definicją piękna, nie
ma nic innego. Być albo nie być.
Pięknym być
Chęć bycia pięknym jest chy-
ba naturalna. To dobrze, że chce-
my wyglądać estetycznie. W dzi-
siejszych czasach, kiedy domowe
sposoby już nie starczają, sięga-
my po nowoczesne rozwiązania.
Jedna z brytyjskich klinik chirur-
gii plastycznej zatrudniła niedaw-
no polskiego tłumacza. – Coraz Co trzecia Polka uważa, że
więcej polskich klientów przy- jej biust jest nieatrakcyjny
chodziło do nas na konsultacje. i chciałaby go poprawić.
To bardzo ważne, żeby dokładnie
zrozumieli, o czym mówimy pod-
czas tych spotkań. W końcu cho- Dla wielu osób operacja to spo-
dzi o ich ciało i zdrowie. – mówi sób na pozbycie się kompleksów,
właścicielka. Polacy najczęściej na otwarcie się na ludzi. Dla in-
poddają się zabiegom usuwania nych to po prostu kaprys. Z pew-
znamion, korekcji nosa i uszu. Co- nością media lansujące takie a nie
raz więcej polskich kobiet planu- inne wartości przyczyniają się
je korektę biustu oraz liposukcję. do tych właśnie postaw.

ANIA Z GLASGOW, 30
LAT
Zawsze marzyłam o poprawieniu swe-
go wyglądu. Moim odwiecznym kom-
pleksem był mały biust. Rozmiar 34 A był
moim koszmarem. O powiększeniu biu-
stu poważnie zaczęłam myśleć dwa lata
temu, kiedy zdałam sobie sprawę, że wła-
ściwie niebawem będzie mnie na to stać,
i że to byłby mój wymarzony prezent
z okazji 30-tych urodzin. Wtedy zaczęłam
poszukiwania odpowiedniej kliniki, zbie-
ranie informacji na temat lekarzy oraz sa-
mej operacji. Postanowiłam zabieg zrobić
sobie tu gdzie mieszkam, w Glasgow. Ceny
w Polsce są porównywalne, a poza tym
operacja w Polsce w sumie byłaby bar-
dziej skomplikowana. Chciałam też unik-
nąć niepotrzebnych komentarzy ze stro-
ny znajomych i rodziców na temat mojej
decyzji. Dziś jestem zadowolona ze swego
wyglądu. Blizny pooperacyjne są już wła-
ściwie niewidoczne a ja w końcu wyglą-
dam jak kobieta! Zakupy w sklepach z bie-
lizną to teraz sama przyjemność! W końcu
wymarzone miseczki C!
TOMASZ
Z EDYNBURGA, 26 LAT
Plastuś, uszatek, Urban, radar – to tylko
kilka z ksywek, które znosił przez całe dzie-
ciństwo. Wszystko z powodu uszu, które
sterczały niemiłosiernie. Tomasz nie miał
dziewczyny, pracy w zawodzie, ani ocho-
ty na nic. Do Szkocji przyjechał, jak wie-
lu, gdy po studiach nie wiedział za bardzo
co ze sobą zrobić. Pracował w recepcji ho-
telowej, powoli zaczął odkładać oszczęd-
ności, niby na samochód. Któregoś dnia
medytując panoramę miasta z górujące-
go nad Edynburgiem „Fotela Króla Artu-
ra”, doznał olśnienia – zmieni swoje życie
i to drastycznie! Zoperuje sobie odstają-
ce uszy. O decyzji nie powiedział nikomu
z bliskich. Chciał ich zaskoczyć. Operacja
była nieskomplikowana, niezbyt kosztow-
na, trochę bolało. Ale warto było! W Pol-
sce na świętach zaprezentował swój nowy
image. Czapkę z głowy ściągnął dopiero
w domu. Na lotnisku nie chciał robić za-
mieszania. Rodzice zaniemówili. Przyznali,
że baliby się go teraz za uszy tarmosić, żeby
się nie odlepiły. Dziś Tomek pracuje w dużej

12 SCOTLAND PL

PIĘKNI!
Czemu chcemy być
piękni?
Chcemy być piękni, bo to nam pozwoli zdo-
być lepszą pracę.
Chcemy być piękni, bo to nam pozwoli po-
czuć się kimś ważnym i kochanym.
Chcemy być piękni, bo to sprawi, że inni
korporacji w dziale marketingu. Nie boi się
już publicznych wystąpień. Zmiana wyglą-
du zadziałała terapeutycznie.
IZABELA, 33 LATA
Po urodzeniu synka nigdy nie udało jej
się zwalczyć obwisłej skóry brzucha.
Nie działały ćwiczenia, diety ani masa-
że. Skóra rozciągnęła się i oklapła. Pięć
lat po rozwodzie, poznała kogoś i znów
zapragnęła być piękna. Znienawidzona
fałda przeszkadzała jej i szpeciła w jej
oczach. Po pierwszej konsultacji w klini-
TEMAT NUMERU
będą chcieli być tacy jak my.
Chcemy być piękni, bo tylko wtedy będzie-
my kimś.
Chcemy być piękni, bo takim jest łatwiej.
To odpowiedzi na proste pytanie „dlaczego”,
zadane grupie osób.
Nie ma nic złego w chęci bycia pięknym.
Tylko czy są jeszcze tacy, którzy chcą być mą-
drzy? Piękni i mądrzy? Piękni bo mądrzy?
Tik tak tik tak – tak
nieubłaganie płynie czas
Czy czas może działać na rzecz
piękna? Niby retoryczne pytanie.
Jednakże prawda jest taka, że je-
śli tak nie jest, to bardzo źle dla
nas. Oznaczałoby to bowiem nie-
ustanne zbliżanie się, z każdym
dniem, ku coraz większej rozpa-
czy. Na szczęście, czas, najczęściej
(w optymistycznej wizji świa-
ta) działa na korzyść stanu wie-
dzy i zrozumienia świata. Najle-
piej, jak zbliża nas do głębszego,
bardziej filozoficznego rozumie-
nia pojęcia piękna. Tylko wtedy
możemy pięknie żyć, dojrzewać
i pięknie się starzeć. Bo prawdzi-
wie głębokie piękno, jest poję-
ciem związanym z teorią estetyki,
prawdy i dobra. Jest pozytyw-
ną właściwością estetyczną bytu,
która wynika z zachowania pro-
porcji, harmonii, stosowności,
umiaru i użyteczności. Filozofia
rozróżnia piękno idealne, ducho-
we, moralne, naturalne, cielesne,
obiektywne i subiektywne. Tego
nie zapewni żaden krem, ani
najlepszy chirurg plastyczny. „
Kamilla Nowacka
ce w Bytomiu, wiedziała już, że opera-
cja jest jej największym marzeniem. Nie
chciała dłużej czekać. Postanowiła po-
życzyć część pieniędzy na zabieg, potem
spłacać, ale już teraz pozbyć się zbędne-
go balastu. Adasia zostawiła pod opieką
rodziców tłumacząc, że wyjeżdża z kole-
żanką na kilka dni. Koleżanka miała się
nią zająć po operacji. Operacja się uda-
ła. Iza zmarła w kilka godzin po zabie-
gu. Powód zgonu – zator płucny, skrzep
krwi – ryzyko każdej interwencji chirur-
gicznej.
SCOTLAND PL 13
 POLAK PRZEDSIĘBIORCA
Stomatolog
– Pan od pięknego uśmiechu!
W chodząc do kliniki dentystycznej w Wi-
shaw zapominamy, że przyszliśmy z bó-
lem zęba. Tak działa estetyczne miejsce i przemiła
obsługa, która przyzwyczajona jest już do pa-
cjenta mówiącego w obcym języku. Polacy, tak-
że ci, którzy nie mówią po angielsku, mogą czuć
się swobodnie – w klinice pracuje kilka polskoję-
zycznych osób, co więcej właścicielem przychod-
ni jest Polak, bo Jamal Mabruk, mimo, że nie
urodził się w Polsce, jest i czuje się Polakiem.
Agnieszka Lampart: Jak to się stało, że stałeś
się Polakiem?
Jamal Mabruk: Urodziłem się w Tunezji a do Pol-
ski przyjechałem na studia medyczne. Stomato-
logię ukończyłem we Wrocławiu. Podczas tych
studiów zakochałem się w Polsce, i w pewnej
pięknej Polce, i tak zostałem Polakiem.
AL: A dziś prowadzisz polską klinikę stomato-
logiczną w Wishaw koło Glasgow.
JM: Prowadzę ją od czterech lat. Nie jest to klini-
ka tylko dla Polaków, bo istnieje od dwudziestu
sześciu lat. Wszyscy poprzedni pacjenci pozosta-
li z nami, niektórzy leczą się w klinice od począt-
ku jej istnienia. Polacy stanowią teraz dużą część
pacjentów i oczywiście są mile widziani.
AL: Skąd Twoja decyzja o prowadzeniu wła-
snej kliniki?
JM: Z przyzwyczajenia (śmiech). Od zawsze pro-
wadziłem własny gabinet. W Polsce miałem ich
aż trzy. Tutaj najpierw zatrudniłem się w przy-
chodni, ale od początku nosiłem się z zamiarem
otworzenia własnej kliniki. Miałem szczęście,
bo trafiłem na wspaniałego księgowego, któ-
ry usłyszawszy o moich planach, zaproponował
mi lepszą opcję – zamiast zakładania nowej kli-
niki, zakup już istniejącej, co też zrobiłem.
AL: Czy odkąd stałeś się szefem kliniki dużo
się w niej zmieniło?
JM: Sporo. Zacząłem od remontu, potem zatrud-
niłem polskich stomatologów i pomoce denty-
styczne, nadal mamy też szkockich dentystów,
wcześniej związanych z kliniką. Wydłużyłem też
godziny pracy i otworzyłem klinikę w soboty.
Wszystko dla pacjenta – żeby nie musiał długo
czekać na wizytę, żeby mógł przyjść w sobotę, no
i żeby mógł porozumiewać się po polsku.
AL: Jak Ci się tu pracuje „na swoim”? Gdzie ła-
twiej jest prowadzić tego typu biznes: w Polsce
czy w Szkocji?
JM: To w ogóle są dwa różne światy! W Szkocji
jest o wiele łatwiej. Przede wszystkim jest odpo-
wiedni system, który pozwala na poświęcenie
czasu pacjentowi, a nie administracji. Nie mu-
szę, tak jak w Polsce, sam jeździć do hurtowni
po materiały czy rozwozić zlecenia protetykom.
Składam zamówienie przez telefon i materia-
ły są dostarczone. Współpracuję z solidnym la-
14 SCOTLAND PL
Jamal Mabruk (w pierwszym rzędzie)
z pracownikami swojej kliniki.
boratorium – wszystko odbywa się za pomocą
poczty i kuriera. Klinika jest połączona bezpo-
średnio z NHS, co przyśpiesza administracyjne
sprawy – mam dostęp do wszelkich potrzebnych
druków i tak dalej. W Polsce ginąłem w papier-
kach, nie miałem czasu dla pacjentów, bo uga-
niałem się po urzędach.
AL: Czyli tutaj urzędy są pomocne przedsię-
biorczym lekarzom?
JM: Oczywiście! Są dotacje ze strony państwa,
stabilność finansowa i stabilność przepisów, któ-
re nie zmieniają się co rok.
AL: To rzeczywiście przyjazny system.
JM: Nie tylko system jest przyjazny, ale również
ludzie. Tutaj obserwuję zjawisko niespotykane
w polskiej rzeczywistości: zdrową konkuren-
cję, szacunek i etykę wśród stomatologów. Taki
przykład: na naszej ulicy są cztery przychodnie
dentystyczne. Znamy się i pomagamy sobie wza-
jemnie. Kiedyś miałem awarię prądu w klinice.
Po chwili zadzwonił właściciel sąsiedniej kliniki
z propozycją, że mogę skorzystać z ich gabinetu
by przyjmować mych pacjentów, bo mają wolny
gabinet a słyszeli, że u nas jest awaria uniemożli-
wiająca pracę. Kiedy zaś im zabraknie materia-
łów, zwracają się do nas, a my chętnie im poży-
czamy z naszych zasobów. I tak właśnie to działa!
Nie ma klimatów w stylu „Pani Kowalska, kto
Pani te zęby tak źle zrobił?! To nie dentysta, tyl-
ko partacz! ” – tak w Polsce traktuje się konku-
rencja.
AL: Aż trudno uwierzyć!
JM: Ale tak jest. Ja też nie mogłem uwierzyć,
że inni dentyści przysyłają mi pacjentów na usu-
wanie zębów mądrości. Kiedy dowiedzieli się,
że specjalizuję się w usuwaniu chirurgicznym
tak zwanych ósemek, zaczęli polecać mój gabi-
net, bo w kolejce do szpitala na taki zabieg czeka
się bardzo długo.
AL: Chcesz powiedzieć, że jest aż tak różowo?
Czy w ogóle miałeś jakieś problemy w związku
z prowadzeniem kliniki?
JM: Niestety. Były i problemy. Najgorsze do-
świadczenie dotyczyło jednej z lekarek, którą
zatrudniłem. Zamieściłem w polskiej gazecie
lekarskiej ofertę pracy. Zgłosiła się lekarka z dzie-
sięcioletnim doświadczeniem. Zaoferowałem jej
pracę. W ciągu dwóch miesięcy pobiła rekord
ilości skarg! To był koszmar! Zwolniłem ją na-
tychmiast, a przeciw niej do dziś toczą się postę-
powania General Dental Council. Padłem ofiarą
jej oszustw i niekompetencji, podobnie jak pa-
cjenci. Teraz mamy najlepszych lekarzy. Nauczo-
ny doświadczeniem, sprawdzam jakość ich pra-
cy bardzo skrupulatnie.
AL: A czym zajmujecie się w klinice, prócz
usuwania ósemek?
JM: Prowadzimy tradycyjne leczenie zębów, zaj-
mujemy się też stomatologią estetyczną: korony,
mosty. A zdecydowanie najprzyjemniejszymi za-
biegami są sesje wybielania zębów! Bezbolesne!
I jaki efekt! Miło patrzeć na pacjenta wychodzą-
cego z hollywoodzkim uśmiechem na twarzy.
Bo wizyta u dentysty nie musi boleć. Może na-
prawdę być przyjemnością, tylko trzeba tu zaglą-
dać regularnie, ale to temat na osobny wywiad.
Jamal Mabruk, właściciel Wishaw Dental Clinic, członek zarzą-
du Stowarzyszenia Stomatologów Brytyjskich (British Dental As-
sociation).
 REKLAMA

Reklama w Scotland PL
kluczem do sukcesu!
POLAK W SZKOCJI
Oferujemy
j y pomoc
p w załatwieniu
następujących spraw:
Reklama:
• National Insurance • Rozliczenia podatkowe
pascal@scotland.pl Number - NIN • Zapis dziecka do szkoły
07852 165 898 • Otwieranie konta bankowego • Karta CIS i CSCS
• Pomoc w uzyskaniu pożyczki • Zalożenie internetu
• Child benefit • Pomoc w znalezieniu
• Tax credit mieszkania
• Wymiana prawa jazdy na • Europejska karta
brytyjskie ubezpieczenia zdrowotnego
• Housing benefit • Pisanie business planu
• Wniosek o mieszkanie • Ubezpieczenie samochodu
socjalne • Odszkodowania
• Rezerwacja biletów powypadkowe
lotniczych • Transport na lotniska

231 Leith Walk, Edinburgh EH6 8NY

tel. +44 (0) 7731 747463, tel. +44 (0) 131 554 2997
e-mail: info@polakwszkocji.com

S A LO N P I Ę K N O Ś C I
www.smart-cut.co.uk

Zatrzymała Cię policja?

Otrzymałeś wezwanie do sądu?
GSZ[KFS
Skontaktuj się z PDSO
(Biuro Publicznych Obrońców/ prawo karne)
UFM


 NBTB™

&BTUFS
3PBE
&EJOCVSHI
&)
11 Bezpłatna pomoc prawna.
4NBSU$VU
)BJSESFTTFS
(PE[JOZ
PUXBSDJB Adwokaci, cała Szkocja.
QPO
QN

QN
0GFSVKFNZ
SPXOJF™
LBSUZ
TUBFHP
LMJFOUB
XUPQJB
BN

QN Zadzwoń: Milena (Mel) Jęczelewska 07917 052911
QJÄÀ
VTVH
T[ÍTUB
HSBUJT
TPC
BN

QN Email: milena@pdso.org.uk; www.pdso.org.uk

SCOTLAND PL 15
 ZWIEDZAMY SZKOCJĘ
INVERNESS – n
wysunięte na północ mi
N
azwa Inverness poja-
wiła się już na łamach
cyklu „Zwiedzamy
Szkocję” przy okazji
opisu jeziora Loch Ness. Pomi-
mo, że samo miasto nie jest w sta-
nie dostarczyć odwiedzającym go
turystom zbyt licznych atrak-
cji to jednak stanowi wspania-
łą bazę wypadową dla zwiedzają-
cych okolice wspomnianego już
najsłynniejszego jeziora jak i dal-
szej malowniczej północnej części
Szkocji.
Miasto Inverness, usytuowane
nad brzegiem rzeki Ness. Jest naj-
większym ośrodkiem miejskim
w tej okolicy i zarazem najdalej
wysuniętym na północ Szkocji.
Stanowi rodzaj centrum handlo-
wego dla wielu mieszkańców od-
dalonych wiosek i miasteczek re-
jonu Highland, a wśród naszych
rodaków jest znane jako miejsce
zamieszkane przez jedną z naj-
liczniejszych Polonii na Wyspach
Brytyjskich.
Słynny most Greig Street Bridge na rzece Ness
w Inverness
16 SCOTLAND PL
Początki Inverness powiąza-
ne są z misją chrystianizacyjną
św. Kolumbana. Z pewnością wie-
lu czytelników przypomina sobie
wzmiankę o spotkaniu świętego
z nieznaną istotą nad brzegami je-
ziora Loch Ness przytaczaną w jed-
nym z wcześniejszych artykułów.
W samym mieście ze znaczących
pamiątek po słynnym świętym jest
z pewnością Old High Church za-
łożony przez niego w 1171 roku
a później kilkakrotnie przebudo-
wywany.
Samo miasto, jak już wspomi-
nałem, nie oferuje zbyt wiele dla
turystów nastawionych na bliższy
kontakt z zabytkami kultury, choć
z pewnością znajdziemy tu kilka
miejsc, które powinny znaleźć się
na liście każdego zwiedzającego
Szkocję.
Jednym z takich miejsc jest za-
mek – najwyższy punkt na hory-
zoncie panoramy Inverness. Aktu-
alny wygląd budowli z czerwonego
piaskowca stanowi efekt odbudowy
w XIX wieku i jest obecnie siedzi-
bą sądu okręgowego. Budowla nie
zalicza się do najciekawszych, ale
warto pamiętać, że miejsce to jest
związane z jednym z największych
dzieł w historii literatury – sha-
kespeare`owskim „Makbetem”.
To właśnie tutaj w miejscu aktu-
alnej dziewiętnastowiecznej bu-
dowli stała twierdza pamiętająca Zamek na wybrzeżu rzeki Ness.
czasy króla Dawida I. Shakespeare
upamiętnił w swojej sztuce zamek woju miasta zmieniła się, i jest nią ledońskiego i budowa połączenia
i osadził właśnie w nim wątek za- aktualnie turystyka. kolejowego miasta z Anglią przy-
bójstwa Duncana przez Makbeta. Doskonałe położenie mia- czyniły się do wzrostu zamożności
Burzliwe dzieje miejsca ostatecz- sta sprawia, że corocznie przewija regionu. Sama królowa Wiktoria
nie doprowadziły do zniszczenia się tutaj tysiące turystów szukają- wraz z rodziną należała do zna-
twierdzy w czasach powstań jako- cych wrażeń związanych z wypa- nych miłośników Szkocji, przyczy-
bitów. Z całą pewnością miłośnicy trywaniem potwora nad brzegami niając się tym samym do wzrostu
literatury, i nie tylko, nie powin- Loch Ness, udających się w dalsze popularności podróży na północ
ni ignorować zamku w Inverness. partie Highlandów oraz zainte- wśród społeczeństwa brytyjskiego.
Warto poświęcić mu kilka chwil resowanych obserwacją delfinów Możemy powiedzieć, że współ-
w ramach spaceru po mieście. w unikatowym morskim obsza- czesne Inverness jest jak człowiek
Starówka Inverness zbudowana rze Moray Firth. Warto pamiętać, przeżywający swą drugą młodość.
jest na średniowiecznym układzie że rozwój turystyki na tym ob- Samo miasto może nie jest w sta-
ulic. To właśnie w tym okresie roz- szarze i tym samym dalszy roz- nie porwać wspaniałością zabyt-
począł się rozwój miasta związany wój miasta Inverness rozwinął się ków, ale jednak warto go zwiedzić
z handlem z Europą kontynental- znacząco w czasach epoki wikto- podczas zdobywania północnych
ną. Z czasem siła napędowa roz- riańskiej. Powstanie Kanału Ka- obszarów Szkocji. „ Daniel Rżecki
 ZWIEDZAMY SZKOCJĘ

ajbardziej Biuro Doradztwa

w Glasgow
iasto Szkocji
Fachowa pomoc prawna w procedurach administracyjnych
a z w ro !

!!
sn t p o d at k u
C za

Biuro AKAPIT oferuje:

ROZLICZENIA PODATKU
PROWADZENIE KSIĘGOWOSCI

» Benefity
» Home Office Registration
» Rezydentura
» Europejska karta zdrowia
» Mieszkania Housing’owe

» National Insurance Number

» Zwrot Podatków
» Karta CIS / CSCS
» Wymiana Polskiego
prawa jazdy
» Prowadzenie księgowości
O ŚĆ!
NOW
Kelvingrove
Wiadukt na rzeką Nairn w Culloden, Muzeum i galeria
niedaleko Inverness
Ar
gy
le
Str

Stacja BP
ee
t

y
Wa
lvin

Old
Dum
Ke

barto
Roadlaps

n Ro
ad Sau
Clay

chi
Blackie

eha
Yorkhill Street

Street

lf S
tree
Lymb

Overnewton Street t
Arg
urn

yle
Stre
Street

et

Czas to pieniądz! – Zadzwoń już dziś!

Biuro czynne wtorek-piątek od 9:00 - 17:00. W środy dodatkowy
dyżur do godz 19:00. Sobota: 9:00-15:00
Możesz rownież zadzwonić pod numer 07957 22 11 77
by umowić spotkanie w dowolnych godzinach
5 Old Dumbarton Road, Glasgow, G3 8QY,
Tel. 0141 339 00 11

SCOTLAND PL 17
 MAMA W SZKOCJI
Bezpieczeństwo
przede wszystkim
C hodząc na spacer z moimi dziećmi mi-
jam codziennie tak zwany „skate park”,
czyli teren przeznaczony i specjalnie przysto-
sowany dla miłośników rolek oraz deskorolek.
Spotykamy tam również szalejących akroba-
tów małych rowerków, na których można ro-
bić niewyobrażalne piruety. Zawsze podzi-
wiamy pokazy nastolatków, którzy tam się
wyżywają, nie tylko nastolatków zresztą.
Rolki – rodzinny sport
Mój jedenastoletni synek jeździ na rolkach
od kilku lat. Uwielbia to a bakcyla zaszczepił
mu sam tatuś. W Polsce dla Kuby było zupełnie
oczywiste, że ubieramy ochraniacze idąc na rol-
kowy spacer. Wraz z zakupem rolek dostał od nas
komplet ochronny, bez którego nie ma mowy
o wyjściu z domu.
W Szkocji jest inaczej…
To, co od samego początku było dla mnie
ogromnym zaskoczeniem, to fakt, że wśród rol-
karzy nie istnieje zwyczaj noszenia ochroniaczy.
W naszym skate parku nie widziałam nigdy ani
jednej osoby z ochroniaczami! Z mojego do-
świadczenia, osoby, która w Polsce uwielbiała
rolki, nie te wyczynowe, tylko nazwijmy je „spa-
cerowe”, wiem jak bardzo ważne są ochraniacze,
nawet na te rolkowe „spacery po pro-
stej”. Sama nigdy nie ruszam się bez
pełnego zestawu ochroniaczy. Bardzo
dziwią mnie tutejsze zwyczaje i brak
wyobraźni „skejciarzy” oraz ich rodzi-
ców, którzy w końcu bądź co bądź, na-
rażają swoje dzieci na poważne urazy
zaniedbując kwestię bezpieczeństwa.
Dlaczego?
Któregoś dnia zapytałam jednego z chłopa-
hł
ków, który był świetnym akrobatą – skoki na ram-
pie itd., dlaczego nie nosi ochroniaczy, na co od-
powiedział mi, że nikt nie nosi i on nie chce się
wyłamywać. – Taki oczywisty konformizm wro-
dzony… – A czy się nie boi, że coś mu się stanie?
– Nie… nic mi się nie stanie. – Taki oczywisty
Czy Twoje dziecko już znalazło się w naszym wspólnym albumie
do przysyłania fotek Waszych pociech do albumu SCOTLAND.PL, wraz z imieniem, nazwiskiem, datą urodzenia dziecka
i miastem, w którym mieszka. Nasz e-mail: mama@scotland.pl
NASZ ALBUM
Julia Lenkiewicz, 7.11.2006,
Glasgow
18 SCOTLAND PL
optymizm nastolatka. A mój rozsądny Kubuś…
Po kilku komentarzach zebranych od szkoc-
kich kolegów, wszedł w ostrą fazę buntu – prze-
ciwko zacofanym, staroświeckim i niereformo-
walnym rodzicom-Polakom, przez których nie
zrobi sobie żadnych przyjaciół bo wygląda jak
„młot” w całym osprzętowaniu. A przecież on
jeździ lepiej niż niektórzy tam, którzy nie noszą
ochroniaczy. Ale my mamy rodzicielskie zasady:
zawsze tłumaczymy, ale pewne sprawy nie pod-
legają dyskusji.
Smutna rzeczywistość
Niedługo później, zbliżając się do skate par-
ku, z daleka obserwowaliśmy z dziećmi tłum ga-
piów. Nie wahałam się podejść blisko, może na-
wet kosztem lekkiej traumy syna, która sądzę,
podziałała raczej skutecznie i edukacyjnie. Jeden
z chłopców, brawurowy „skejt-rolkarz” był wła-
śnie zabierany przez pogotowie, nieprzytomny.
Spod rozciętych przez sanitariuszy spodni dzie-
ciaka wystawały obdarte ze skóry białe kości
chłopaka – podstawowa sprawa do odratowa- tuzji. Rolki i deskorolka, zwłaszcza wyczynowe,
nia przez solidne ochraniacze. Ci, co zachowali to jedne z najbardziej kontuzyjnych sportów.
zimną krew, wraz ze służbami medycznymi za- A życie płynie dalej…
angażowali się w poszukiwanie zębów dziecia- Czy w naszym parku coś się zmieniło? Nie!
ka, które zostały wybite podczas upadku. Tego Dzieciaki nadal śmigają bez kasków i nakolan-
dnia powiało grozą i wy-
dni ników. To nie jedyny bezmyślny wypadek, jakie-
padek
pad
pa d nie schodził z ust go byliśmy świadkami. To i tak nic nie nauczyło
przerażonych
prz
prz widokiem szkockich rolkarzy. Kuba nadal samotnie ćwi-
kałuży
kał
ka ł krwi kolegów. czył swoje skoki na rampach, wśród docinków
ze strony niewyuczalnych miejscowych. Które-
goś dnia do grupy dołączył po zęby uzbrojony
chłopak: w kasku, nałokietnikach, nakolanni-
kach, i osłonach nadgarstków. Wzrokiem wy-
szukałam
szu wśród rodziców blondynkę
o ssłowiańskich rysach – mamę Adama
z PPolski. Teraz chłopcy jeżdżą razem.
Szkoda
Szk tylko, że kwestia ochroniaczy
zdecydowanie
zde odsuwa ich od szkockich
Bo too ni
niee ta
n tak,
k żżee tym
tak kolegów.
kol A ja myślałam, że hobby po-
dzieciakom nic się nie zwoli
zwo synowi na skuteczniejszą integra-
dzieje, że nie ma kon- cję ze szkockimi rówieśnikami. „ Renata
bumie najmłodszych Polaków żyj
żyjących w Szkocji? Zachęcamy
Mama Agnieszka
Oskar Ludwiniak, 4.04.2007, Robert Skierski, 09.05.2008, William Bartusik,12.06.2007,
Edinburgh Falkirk Edinburgh
REKLAMA

SCOTLAND PL 19
 PORTRETY / Z PAMIĘTNIKA EMIGRANTA
PORTRETY
Harry Benson
(ur.1929r. w Glasgow) – fotograf
F otografowanie jest hobby,
pasją, stylem życia. Jedni
fotografują przyrodę, zwierzę-
ta, krajobrazy, inni detale czy
też ludzi. Ktoś specjalizuje się
w portretach ktoś inny w mo-
dzie. Właściwie ilu fotografów
tyle może być tematów.
Harry Benson urodził się
w Glasgow w 1929 roku. Więk-
szość swego życia spędził jed-
nak w Stanach Zjednoczonych.
Znany jest przede wszystkim
z fotografowania sław, nato-
miast ku zdziwieniu publiczno-
ści na wystawie Bensona można
zobaczyć również portrety zwy-
kłych ludzi, przypadkowo spo-
tkanych na ulicy przechodniów.
Wielokrotnie publikował swoje
zdjęcia na łamach magazynów
takich jak: Life, Vanity Fair, Pe-
ople oraz The New Yorker. Naj-
bardziej rozpoznawanym jego
zdjęciem jest to, które zrobił
młodym muzykom zespołu The
Beatles podczas pobytu w Pary-
żu, kiedy muzycy dowiedzieli się
że utwór ‘I Want To Hold Your
Hand’ stał się numerem jeden.
W swoich zbiorach, obok zdjęć
ikon współczesnego świata kul-
20 SCOTLAND PL
tury, sztuki (Michaela Jacksona,
Liz Taylor, Al Pacino, Amy Wi-
nehouse), są również ludzie sce-
ny politycznej, osobistości, które
miały wpływ na losy świata.
Benson obserwował okres
wielkich przemian przez szkło
aparatu fotograficznego, był tam
gdzie rodziła się historia, gdzie
zwrócone były oczy całego świa-
ta. Uwiecznił wszystkich prezy-
dentów Stanów Zjednoczonych
począwszy od D.Eisenhowera,
wielkie wydarzenia, które od-
mieniły świat takie jak upadek
Muru Berlińskiego, konflikt
w Afganistanie, Kuwejcie. W la-
tach 80-tych odwiedził również
Polskę, chciał być w centrum
przeobrażeń ustrojowych, sfo-
tografować Lecha Wałęsę, czło-
wieka, który zapoczątkował
nowy świat.
Harry Benson jest laure-
atem wielu prestiżowych na-
gród, wydał również kilka ksią-
żek m.in A Photographer’s
Journey (2008), Harry Benso-
n’s Glasgow (2007), 50 Years in
Pictures (2001), Once there was
a way... Photographs of the Be-
atles, (2003).
Z pamiętnika
emigranta
Spanie
Moim zdaniem, panowie i pa-
nie na wszelkie choroby najlep-
sze jest spanie! Proszę jednak nie
do końca sugerować się tą wy-
powiedzią. Ale wracając do wąt-
ku. Przeziębienie położyło mnie
do łóżka. A, że stało się to w wol-
ny weekend to przespałam całe
dwa dni opuszczając z niechę-
cią ciepłe legowisko tylko za po-
trzebą i herbatą z cytryną i mio-
dem. W poniedziałek wstałam
jak nowo narodzona, pełna ener-
gii i kompletnie zdrowa. Pewnie
to nic nowego dla wielu z was.
Ale zupełną nowość odkryła Ka-
sia, kiedy udała się do szkockiego
lekarza z powodu częstych prze-
ziębień i różnych dolegliwości.
Pani doktor zamiast paracetamo-
lu, przeprowadziła z nią wywiad
dotyczący zwyczajów żywienio-
Kto głośniej!!!!!
Codziennie przechodzę
obok placu zabaw, na którym
zawsze tłoczno, dzieciaki szaleją
– pełna histeria! Bardzo nie lu-
bię tego odcinka drogi, bo tam
z powodu hałasu traci się nawet
zasięg własnych myśli. Zawsze
mnie spina jak tam się zbliżam.
Kiedyś postanowiłam się przyj-
rzeć zjawisku. Banda dziecia-
ków, nie starszych niż 7 lat, sza-
lała jak zwykle. Dużo takich
ledwo chodziaków i początku-
jących w gadaniu – czyli oko-
ło 2 lat. I ten koszmarny kosz-
mar wrzasków. Jak się okazało
większość decybeli wydobywała
wych i snu. I o ile okazało się,
że z dietą ok, że nie występują co-
dzienne dawki IRN-BRU i innych
wynalazków, o tyle Kasia została
poinformowana, że przez swój
rytm życia i małą ilość snu osła-
bia swój układ immunologiczny
i to może być przyczyną powra-
cających chorób. Kasia, zamiast
recepty dostała opis jak powinien
wyglądać jej dzień i ile snu po-
winna dostarczać organizmowi.
A, że Kasia eksperymenty lubi,
to zaaplikowała ten plan, i… za-
działał! Dziewczyna zdrowa jak
ryba, ale przez pół roku walczy-
ła, żeby wyregulować sen. Taka
mała rzecz a tyle znaczy! Jak zwy-
kle i tutaj czai się niebezpieczeń-
stwo, że teraz szkocki GP zrezy-
gnuje z paracetamolu, i będzie
leczył wszystko…uzdrawiającym
snem.
się z gardzieli szkockich matek.
Na graniczącym z ultradźwię-
kami tonie strofowały swe „po-
ciechy”. A dzieci – lustrzane od-
bicia – imitują te same dźwięki
w celach komunikacji z rówie-
śnikami. Koszszszmar! Nie spo-
sób oddać słowem pisanym te
potworne dźwięki. Czasem sły-
szy je się podczas zakupów lub
w autobusie, kiedy młoda mama
straci cierpliwość i robi dziecku
OPR. Ale wtedy jest to pojedyn-
czy przypadek malujący zresz-
tą automatycznie dezaprobatę
na twarzach pozostałych osob-
ników. Dzieci tych matek nie
nauczą się mówić. Nigdy.
 REKLAMA

PACZKI DO POLSKI
Cena £1.40 (min. opłata za 15kg-£21)
Transport raz w tygodniu
Termin realizacji 3-9 dni
Serwis od drzwi do drzwi

tel.: 07723338437, 01324875445, 07846204299

CUTZ BARBERS WYPOŻYCZALNIA SAMOCHODÓW

salon fryzjerski W POLSCE informacje i rezerwacja
+48 32 22 35 472
Godziny otwarcia: +48 601 431 772
pon-pt: 10-19
BEZPŁATNIE BEZ LIMITU
podstawiamy
sob: 10-18
samochody
KILOMETRÓW
niedz: 11-18 Rewelacyjne ceny
na lotniska

Oferujemy
strzyżenie męskie
i damskie, farbowanie, baleyage, modelowanie
28 South Bridge, Edinburgh EH1 1LL, tel.0131 558 8329 www.wypozyczsamochod.pl

WSZYSTKO POD JEDNYM DACHEM

Szkocka, Polska, Słowacka i Bułgarska

żywność

Szkockie Biuro Porad w jęz. polskim

tel.: 0131 337 9377

e-mail : info@neweusupportservice.com
www.neweusupportservice.com
www.eurotradezone.org

376 Gorgie Road, Edinburgh EH11 2RQ

SCOTLAND PL 21
 PORADNIK

Lekcja Angielskiego
Po teorii – czas na ćwiczenia
W ramach utrwalenia teorii z poprzedniej lekcji - dwa krótkie ćwiczenia pokazujące strukturę i zastosowanie czasu Past Simple:

1) Wybierz właściwą 4. There ___ a lot of people in the missed Pora też na przypomnienie kilku podstawowych zwrotów i słówek:
odpowiedź: supermarket when we arrived. broke 3) Połącz zdania z pierwszej kolumny z wyrazami z ko-
1. Last December we ___ home for a) are took lumny drugiej tak, aby powstały krótkie dialogi:
Christmas. b) was didn’t hear 1. Have a nice day! a. I’m Polish.
a) go c) were was 2. What’s going on? b. I’m fine. Thank you!
b) went couldn’t 3. Where are you from? c. You’re welcome!
c) will go 5. ___ Lorraine at work yesterday? 4. How are you? d. You, too!
No, she stayed home. I ___ a terrible day yesterday! 5. Thank you! e. Nothing special.
2. When ___ you see her for the a) Was I ___ my alarm clock so I overslept.
last time? b) Is I ___ a quarter past eight, ___ 4) Poniższe wyrazy zostały pogrupowane według zna-
a) did c) Has my bus and ___ a taxi to work. czeń. Niestety, w każdej linijce znalazło się słowo, które
b) do My boss ___ furious and ___ nie pasuje do pozostałych. Czy potrafisz je znaleźć?
c) have 2) Dlaczego Michael me stay two hours longer so I ___ a. walk, take, run, jog, fly
miał wczoraj okropny meet with my girlfriend. She was b. dog, turtle, mushroom, cat, mouse
3. I ___ play golf when I lived in dzień? Wstaw brakują- furious, too. To make things even c. lemon, grape, cucumber, strawberry, peach
Poland. ce czasowniki: worse, when I was getting out of d. plate, umbrella, fork, spoon, frying pan
a) don’t woke up the office I slipped over a wet floor e. water, candle, lighter, fire
b) didn’t made and ___ my leg. d – umbrella, e – water
c) haven’t was It ___ really the worst day of 5-c 4) a – take, b – mushroom, c – cucumber,
had my life! Odpowiedzi: 1)1-b, 2-a, 3-b, 4-c, 5-a; 2) had, didn’t hear, woke up, missed, took, was, made, couldn’t, broke, was 3) 1-d, 2-e, 3-a, 4-b,

motory
rowery Paczki i dowozimy w każde miejsce w całej Wielkiej Brytanii i Polsce.
eBay owe Każda przesyłka jest ubezpieczona.
nietyp
Tel.: 0782 875 2397;0778 327 9302, Tel./Fax: +48 89 533 20 69 KOM +48 697 727 030
b.k_cons@yahoo.co.uk, http://abaglasgow.winweb.pl

Rozliczenia działalności gospodarczych –

czyli self assessment dla self employed
O statniego dnia paździer-
nika mija termin składa-
nia rozliczeń podatkowych
tkowych dla
nia podatkowego. W paździer-
niku mija termin złożenia wy-
maganych dokumentów. Jedynie
osoby rozliczające się drogą in-
ternetową będą mogły odwlec
nością prowadzenie działalno-
ści gospodarczej w Szkocji jest
łatwiejsze niż w innych krajach.
osób samo-zatrudnionych,
ionych, czy- termin do stycznia. Warto jednak wiedzieć, że urzę-
li pracujących jako self employ- Ale zwlekać dy są nad wyraz zorganizowane
ed. Większość polskich
kich pracow- nie ma co,
ni i jednomyślne, co do spóźnial-
ników budowlanych ch pracuje zwłasz- skich samo-zatrudnionych. Brak
właśnie w tym systemie.
emie. Wielu cza jeśli na- danych dotyczących dochodów
z nich nie do końcaa zdaje so- sze rachun- za rok podatkowy 2007 – 2008,
bie z tego sprawę, oraz nie ki wymagają
w w dniu 31 października wygene-
jest świadoma właśnie
nie obo- większego nakładu ruje automatyczny list z infor-
wiązku rozliczeniaa ra- czasowego, celem macją o nałożonej karze w wyso-
chunków. doprowadzenia ich
doprowadzen kości 100 funtów za opóźnienie
W przeciwieństwie
wie wskazującego
do stanu wska w dostarczeniu pitu.
do osób zatrudnio- jasne liczby: d dochodu, Dbajmy o nasze pieniądze.
nych bezpośrednio potrąceń i po-
kosztów, potrąc Pamiętajmy o rozliczeniu. Sko-
przez firmy, osoby datku. rzystajmy z fachowej pomocy
prowadzące własną ną Państwo szkockie
szkoc jest – wszystko w ramach oszczęd-
działalność gospodarczą
arczą mają bardzo przychylne osobom ności.
obowiązek składania ia rozlicze- przedsiębiorczym. Z pew- Przygotowało biuro doradcze AKAPIT z Glasgow

22 SCOTLAND PL
 REKLAMA

Kurier GOSPODA
Polski Odwiedź nas i skosztuj najlepszego, tradycyjnego, polskiego jedzenia.
Organizujemy wesela oraz przyjęcia okolicznościowe.
Bistro GOSPODA jest usytuowana w centrum Glasgow, na London Road
Obsługujemy całą Szkocję ^ pierogi ^ Przyjmujemy zamówienia na wyroby
Cena już od £21 ^ kopytka świąteczne, pierogi, krokiety, uszka, ciasta
^ kluski śląskie oraz inne wyroby garmażeryjne.
Pełne ubezpieczenie każdej przesyłki ^ naleśniki
^ pizza z tradycyjnymi
polskimi
mi
składnikami
m
mi

nt m iesięczny
e
dnia abonam niowy obiad)
Zupa Wykup dwuda
£1.80 (£4.95 – Godziny otwarcia:
Pn – Pt 12.00 – 20.00
So 12.00 – 19.30
Nd 12.00 – 18.00
Edinburgh codziennie
Punkt odbioru przesyłek:
145 Great Junction Street. Edinburgh. EH6 5LG,
London Road 129, Glasgow, G1 5BS
Tel. 0131 554 7000, 07983 472 87 tel: 07528 035 721

ŸJ | Ÿ ¬ – ® | ªlAGŸ-qlA
[ "6503&/0."
RAl˜® +-J®ª|Í[ 3FOU
B
DBS
www.auto-wynajem.pl
Bez limitu kilometrów!
Bez KART KREDYTOWYCH!

¥¸Ÿ|JŸ ^ŸR¥–|[
info@auto-wynajem.pl
+48 32 225 00 90 +48 501 777 141

85 Hatton Garden
LONDON, EC1N 8JR
tel.: 0207 40 50 602

Do każdego banku bez względu na kwotę

5
SCOTLAND PL 23
 ROZMAITOŚCI

5 litrów silnika + 390KM mocy + 1 00

km/h w 5.8 sekundy = Infinity FX50
T en zgrabny luksusowy SUV stworzono z myślą o ryn-
ku amerykańskim, ale firma postanowiła podebrać ka-
wałek tortu głównej konkurencji, czyli sprzedającemu się
dobrze w Europie Lexusowi. Infinity FX50 kryje pod maską
32-zaworowy silnik V8 o pojemności 5 l i mocy 390 KM. Pro-
ducent planuje dodatkową wersję z V6 o pojemności 3,7 l,
a na rok 2010 zapowiada też wprowadzenie do Europy wersji
z silnikiem wysokoprężnym.
Silnik Infinity FX50 współpracuje z 7-stopniową automatycz-
ną skrzynią, która posiada opcję trybu manualnego. W sa-
mochodzie zastosowano sporo nowoczesnych technologii:
napęd na wszystkie koła, którego rozdzielenie kontroluje
system ATTESA-ETS (W normalnych warunkach napęd prze-
noszony jest na tylną oś, ale w momentach krytycznych za-
chodzi automatyczne przeniesienie 50% momentu na oś
przednią.), ponadto automatyczny system zawieszenia, bik-
senonowe światła, najnowocześniejsza nawigacja, DVD, sys-
tem audio Bose z 11 głośnikami, a do tego inteligentny asy-
stent hamowania i 21-calowe felgi. To lux-cacko na razie
można kupić jedynie w USA, na drogi Europy oficjalnie wje-
dzie właśnie w październiku, ale już na starym kontynencie
można znaleźć ogłoszenia o jego sprzedaży. „ Scotin

ŚWIAT GIER

UNDERCOVER – OPERATION
WINTERSUN – prawie jak J-23
S tarsi gracze będą wiedzieć
z pewnością o co chodzi
i na samo brzmienie nazwisk agen-
go agenta Sztyrlica z „Siedemnastu
mgnień wiosny”, ale bywają równie
irytujące.
tów Klos i Sztyrlic dreszcz podnie- To czy zatrzęsiemy przysłowio-
cenia przebiegnie ich ciało. wymi portkami na widok niemiec-
Szpiegowsko–przygodowa ggra rraa kich patroli podczas przedzierania
„Undercover – Operation Win-- się przez kolejne rozdziały fabu-
tersun” daje nam możliwość ły zależy tylko od wrodzonej wraż-
operowania jako agent na te- liwości i stopnia utożsamienia się
rytorium
ryto
ry tori
to rii hitlerow- z bohaterem gry. Gra pomimo wie-
skich
sk
skic
kich ch Niemiec. Je- lu niedociągnięć oferuje dość cieka-
śślilili je
śl jednak liczymy, wy klimat dla miłośników II W.Ś.
naa podobieństwaa
n Sama grafika przedstawia się mniej
z wy wyżej
w
wyż yż wymienionymi mii
m sswoją
sw oją za-
woj będziemy mieli liczne okazje popaść ciekawie (statyczne, dwuwymiaro-
ppostaciami,
post
po oststa to muszę
szę
zę bójczą
ójjcczząą tożsa-
bbó to w załamanie nad ilorazem naszej we plansze) i z pewnością dodanie
delikatnie
de elil k przestrzec. mość
ść pod
ść d płaszczykami
ł k i ((dosłow-
d inteligencji, przegnieceni wszech- trójwymiaru byłoby z zyskiem dla
Nasz agent, brytyjski nie) hitlerowskich mundurów. obecnymi łamigłówkami w stylu tej produkcji.
naukowiec zwerbo-
nauk Obserwując zachowanie naszego „połącz to z tym i uruchom”. A bez Miłośnicy dwóch nieśmiertel-
wwany
wa an przez wywiad, bohatera mamy wrażenie czasami, tego niestety nie da rady. W tym sa- nych, Klosa i Sztyrlica, mogą poczuć
rraczej
ra cz nie przypomi-
acz że ów werbunek odbył się przy po- mym czasie będziemy raczeni sen- się jak ryba w wodzie. Piszę „mogą”,
na radziecko–pol-
na mocy argumentu pistoletu przysta- tencjami naszego bohatera, które bo ostateczną ocenę tej produkcji
ssko–ludowych
sk ko gie- wionego do czaszki. wprawdzie nie przypominają sła- pozostawiam jak zawsze Wam Dro-
rojów
rro
oojj ukrywających Jak to w tego typu grach bywa, wetnych monologów radzieckie- dzy Czytelnicy. „ Daniel Rżecki

24 SCOTLAND PL
REKLAMA

SCOTLAND PL 25
 KULINARIA

Jesienne kasztany
K iedy ponad dziesięć lat temu
trafiłam
po raz pierwszy trafiłam
do francuskiego regionu Ardeche
lukrze. Po dziś dzień przyjaciele
z Francji odwiedzając mnie w Szko-
cji wiedzą, co przywieźć w prezen-
w wybranych sklepach w Szkocji –
w wielu małych delikatesach z żyw-
nością kontynentalną dostaniemy
owoców i liści kasztana znany jest
od lat: kasztan wzmacn
wzmacnia układ
immunologiczny – przeciwdzia-
nie przypuszczałam, że właśnie cie – słodycz zamkniętą w puszce puree z kasztana, kasztanową mąkę ła infekcjom, wzmacnia naczynia
z tym miejscem zwiążą się jedne kremu z kasztanów, lub kandyzo- lub krem a jesienią pojawiają się też krwionośne, powoduje zmniejsza-
z mych najciekawszych, a na pew- wane kasztany – bożonarodzenio- surowe jadalne kasztany, których nie obrzęków (te właściwości mają
no niezapomnianych przygód ku- wy przysmak. zapach po upieczeniu, jak za spra- też nasze polskie kasztany niejadal-
linarnych. Jadąc tam w celach tu- Dobra wiadomość to fakt, wą magicznej różczki, przenosi ne). Poza tym kasztan jest wykorzy-
rystycznych, planując po prostu że od niedawna niektóre przysma- do pięknej Francji. stywany w kosmetyce – do pielę-
zwiedzanie tych jeszcze dzikich ki z kasztana są dostępne również Kasztan jadalny jest bogaty w cu- gnacji cery i włosów.
przepięknych terenów Europy i ma- kry złożone o wolnym przyswa- Kasztany mogą stanowić cieka-
rząc o ekscytującym spływie kaja- janiu, dużą dawkę błonnika, we urozmaicenie naszej jesiennej
kowym rzeką Ardeche, witaminy B, E i C i mine- diety, oraz dodać nowych smaków
nie przypuszczałam, rały: wapno, magnez, po- naszym towarzyskim spotkaniom
że to, co zapamię- tas, fosfor i żelazo. Ale przy kawie. Mogą też być interesu-
tam najbardziej przede wszystkim jącą propozycją na szybką przeką-
do końca życia jest to owoc nieska- skę. Może i Państwo rozsmakujecie
to smak kaszta- żony substancja- w słodyczy kremu z kasztanów oraz
nów odmieniany mi chemicznymi, innych kasztanowych przysmaków.
codziennie na ty- zwłaszcza jeśli po- Jeśli tak, to koniecznie zachęcam
siąc sposobów – chodzi z czystego latem do odwiedzenia Ardeche –
na słodko, sło- regionu Ardeche. francuskiej kołyski kasztana. „ Ka-
no, w cieście, lodach, Dobroczynnywpływ milla Nowacka

PIECZONE TRADYCYJNE CIASTO

KASZTANY
◗ Surowe kasztany
◗ Oliwa z oliwek, sól, pieprz
Kasztany mogą być pieczone w piekar-
niku, na patelni, lub na grillu elektrycz-
nym.
Świeże owoce kasztana umyć i ponaci-
nać skórkę, ułożyć na blasze, lub patel-
ni którą możemy polać niewielką ilością
oliwy z oliwek. Pieczemy około 15-20 mi-
nut, od czasu do czasu poruszając je, tak
żeby zarumieniły się jednakowo z każdej
strony. Możemy je nieco posypać solą
i pieprzem. Kiedy kasztany są miękkie
serwujemy je bez dodatków lub obla-
ne słodkim sosem (np. klonowym). Taka
przystawka wyśmienicie komponuje się
z lekkim białym winem.
ZUPA KASZTANOWA
Dla 4 osób
◗ 450 g obranych kasztanów
◗ 450 ml bulionu
◗ 75 g ryżu
◗ 600 ml mleka
◗ 25 g masła
◗ sól, cynamon
Kasztany gotujemy na wolnym ogniu w bu-
lionie z dodatkiem szczypty soli przez około
20 min. Odlewamy połowę bulionu, do któ-
rego dodajemy ryż – gotujemy ok. 10 min.
Resztę bulionu z kasztanami miksujemy
blenderem na jednolitą masę. Łączymy masę
z gotującym się ryżem i wywarem, dodajemy
mleko i masło. Gotujemy dalej przez 10 minut.
Przyprawiamy szczyptą cynamonu i serwuje-
my na ciepło.
INDYK Z NADZIENIEM KASZTANOWO-CZEKOLADOWE
KASZTANOWYM ◗ Puszka 500 g
Dla 4 osób kremu kasztano-
◗ 1 niewielki indyk z podrobami wego z Ardeche
◗ Puszka całych kasztanów (nie pomylić
◗ Pietruszka, natka selera, sól, pieprz z puree kasztano-
◗ Jajko wym)
◗ 70 g masła ◗ 120 g (około 5
Indyka umyć i oczyścić. Podroby posiekać i wymie- rządków) czekolady
szać z solą, pieprzem, pietruszką i natką selera, po- ◗ 4 jajka
łączyć z żółtkiem jajka i miękkim masłem. Dodać ◗ 120 g masła
uprzednio odsączone kasztany i tak przygotowaną Czekoladę topimy wraz z masłem w garnuszku, najlepiej
masą nafaszerować, a następnie zszyć indyka. na parze, żeby się nie przypaliło. Jajka łączymy z kremem
Ułożyć indyka w naczyniu wysmarowanym masłem z kasztanów mieszając aż utworzy się jednolita masa. Doda-
i piec w piekarniku przez 1 godz. w temperaturze jemy do masy stopioną uprzednio czekoladę i dalej mieszamy.
220 C, często go podlewając wodą. Kiedy mięso jest Masę wlewamy do niewielkiej formy i wsadzamy do piekarni-
miękkie, pozostawić do przestygnięcia na ok. 15 min. ka nagrzanego do 180°C. Pieczemy około 30 min. Ciasto poda-
Wyciągnąć farsz i serwować z porcjami mięsa. jemy z gałką lodów śmietankowych lub waniliowych.

®¥p-˜®Ÿ\| |a–-\-
®¥p-oŸª
lyJRp˜‡A|‡¥p
26 SCOTLAND PL
 ZDROWIE I URODA

Nałóż maskę!
M aska kosmetyczna to jedna
z najstarszych form dba-
nia o urodę. W nowoczesnej ko-
Rozpuścić 2 dag drożdży w letnim
mleku, nałożyć na twarz na 20
minut. Maseczka dla skóry tłustej
smetyce maseczka jest nieodzow- i zanieczyszczonej z wągrami.
ną formą dopieszczania skóry. MASECZKA
Przy umiejętnym stosowaniu MARCHEWKOWA
i prawidłowym doborze, masecz- Dwie marchewki ucieramy i mie-
ki są bardziej skuteczne niż tra- szamy z 1 łyżką mąki ziemniacza-
dycyjne kremy. Część maseczek nej i 1 żółtkiem, nakładamy na 20
daje efekt natychmiastowy, lecz minut. Maseczka działa odświe-
krótkotrwały, inne zaś dają trwa- żająco i wygładzająco.
łe efekty, lecz dopiero po kilku- MASECZKA OGÓRKOWA
krotnym zastosowaniu. Świeży ogórek pokrojony w pla-
sterki nakładamy bezpośrednio
MASKA ROZGRZEWAJĄCA na twarz. Działanie nawilżające
Zalecana do cery tłustej, zanieczyszczonej, oraz i wybielające.
do innych rodzajów skóry, przed zabiegiem MASECZKA Z PIANY
oczyszczania. Usuwa ze skóry nieczystości oraz Białko kurze ubijamy na pia-
nadmierną ilość wydzielin skórnych, rozpulch- nę i dodajemy kilka kropel soku
nia skórę, co ułatwia oczyszczanie oraz przy- z cytryny. Dla skóry z rozszerzo-
gotowuje skórę do nałożenia kolejnych prepa- nymi porami.
ratów. Zalecana na słabo ukrwioną i zmęczoną Maseczka to idealny MASECZKA TWAROGOWA
skórę. relaks dla Twojej skóry. Łyżkę świeżego twarogu miesza-
MASKI ROZMIĘKCZAJĄCE my z łyżką miodu. Działa od-
Kataplazma (ziołówka) – jej podstawą są rośli- Poprawia stan skóry, likwiduje napięcie skóry, dzenia skóry, trudności w oddychaniu. żywczo i odświeżająco. Miód jest
ny o działaniu śluzorodnym (siemię lniane, len, zmiękcza naskórek, nawilża i spłyca zmarszczki. W przypadku choroby tarczycy maski nie stosu- niewskazany dla cery z rozsze-
lipa, otręby pszenne, płatki owsiane, korzeń Zalecane do wszystkich rodzajów cer. jemy na szyję. rzonymi naczynkami.
prawoślazu). Może mieć działanie bakteriobój- MASKA OCZYSZCZAJĄCA MASKA KOLAGENOWA MASECZKA TRUSKAWKO-
cze, przeciwzapalne, pobudzające, ściągające Usuwa zrogowaciały naskórek, oczyszcza skórę Wytwarzana z hydrolizatu kolagenu, spotyka- WA, POZIOMKOWA LUB
(zależnie od tego, jakich składników użyjemy). z zanieczyszczeń i wydzielin skórnych, rozświe- na w postaci płatów kolagenowych lub w am- WINOGRONOWA
Zalecana do różnego rodzaju cer. tla cerę i przywraca zdrowy wygląd. W skład pułce. Zmniejsza parowanie wody z naskórka, Działa odżywczo na skórę, wy-
Maska parafinowa – głównie do skóry tłustej i wchodzą drobinki ścierające naskórek oraz en- wzmacnia skuteczność wprowadzanych sub- starczy nawilżyć twarz i szyję roz-
zanieczyszczonej. Rozpulchnia i rozszerza pory. zymy rozpuszczające powierzchniowe warstwy stancji czynnych, poprawia napięcie i elastycz- krojonym owocem, zmyć po 20
Komponując odpowiedni skład maseczki moż- naskórka. Zawiera glinki pochłaniające łój i za- ność skóry. minutach letnią wodą.
na stosować ją do wszystkich rodzajów cery nieczyszczenia. Do wszystkich rodzajów cer. MASKA POD OCZY
jako maseczka pobudzająca, łagodząca, od- MASKA GIPSOWA, MODE- Przeznaczona do miejsc szczególnie delikat-
żywcza. LUJĄCA nych i wrażliwych, jakimi są powieki. Zawie-
MASKA ŚCIĄGAJĄCA Liftinguje, oraz aktywizuje czynności skóry. Pod ra niewielką ilość związków tłuszczowych, ma
Zamyka pory po zabiegu oczyszczania. Zwy- maskę nakłada się ampułkę z substancjami ak- bardzo delikatną konsystencję. Likwiduje sińce
kle zawiera tlenek cynku, kredę, kaolin, ziemię tywnymi, następnie tłusty krem i dopiero ma- pod oczami, worki i zmarszczki.
okrzemkową, węglan magnezu i są pozbawio- skę gipsową. Można stosować na twarz, dekolt,
ne tłuszczy. Można ją wzbogacać dodając na- piersi, brzuch, pośladki, ręce. DOMOWE, SPRAWDZONE,
z ziół. STD Scotland Pl 4977 poPagePrzeciwwskazania
lewkę lub napar64.5x180 do stosowania masek gipso-
1 04/12/2007 17:01:10 NATURALNE MASECZKI
MASKA NAWILŻAJĄCA wych to: klaustrofobia, alergia, trądzik, uszko- MASECZKA DROŻDŻOWA

']ZRÍGRGRPX Po prostu wybierz

GR3ROVNL SPLQ
MX›RG

084 4831 4977

QDVWÆSQLHZ\ELHU]QXPHUGRFHORZ\
R
]WHOVWDFMRQDUQHJ

3ROVND tel. komórkowy 7p/min - 087 1412 4977

1LHPF\ tel. stacjonarny 2p/min - 084 4831 4977
Infolinia: 0870 041 4977 I www.auracall.com To proste… Spróbuj teraz!
T&C’s: Ask bill payer’s permission. All prices are per minute & include VAT. Calls billed per minute. Charges apply from the moment of connection. Calls made to mobiles may cost more. Minimum call charge 5p by BT. Cost of calls from non BT operators & mobiles may
vary. Check with your operator. This service is provided by Auracall Ltd. Agents required, please call 084 4545 3788.

SCOTLAND PL 27
 CIEKAWOSTKI
CIEKAWOSTKI
Wydaje się nam, że świat jest takim spokojnym
i niezmiennym miejscem, bo w codziennej gonitwie podobnie
wyglądających dni nie mamy czasu się zatrzymać i rozejrzeć
dookoła, a tymczasem świat gna do przodu i produkuje coraz
to nowsze wynalazki. Lubimy gadżety, popatrzmy na te, które
nie stały się jeszcze naszą codziennością.
Walizka, która
się toczy
D la osób, które przez cały rok
podróżują poręczna waliz-
ka to podstawa. Mamy dość toreb,
które mimo kółek musimy taszczyć
po schodach. Z potrzeby własnej,
jak prawie zawsze w przypadku
wynalazków, powstał koncept wa-
lizka-koło, autorstwa Rooz’a Mo-
usavi. Jego OBAG, którym zainte-
resowała się firma Samsonite, jest
po prostu specjalnie skonstruowa-
nym walcem. Dzięki swej budo-
wie, bez problemu i wysiłku wcią-
gniemy ją po schodach, sterowność
to jej główny atut. Specjalny mate-
riał, z jakiego wykonano walizkę
chroni całkowicie przed zamocze-
niem i innymi zagrożeniami czy-
hającymi na skarby podróżnika.
Propozycja zdaje się idealnym wyj-
ściem na krótkie wyjazdy, na które
zabieramy tylko podręczne rzeczy.
Cena walizki nie jest jeszcze zna-
®¥p-˜®ŸJRy ¬˜ ¬
28 SCOTLAND PL
na, ale z pewnością znajdzie swych
amatorów będąc przyciągającym
Bakteria, która
wzrok gadżetem.
Kamera, która produkuje
plastik
widzi przez
ubrania
F irma Thru Vision skonstru-
owała kamerę, która z odległo-
ści 25 metrów potrafi wykryć broń,
materiały wybuchowe lub narko-
tyki ukryte pod ubraniem. Kame-
ra T5000 może być wykorzysta-
na na przykład do kontroli celnej,
nie naruszając godności osobistej
kontrolowanej osoby, zwłaszcza,
że może „zeskanować” osobni-
ka będącego w znacznej odległości
i poruszającego się. Ten sprzęt no-
wej generacji widzi po prostu zarys
osoby, dzięki technologii passive
®¥p-oŸª
lyJRp˜‡A|‡¥p
imaging, wykorzystujących natu-
ralne elektromagnetyczne promie-
nie. Producent zapewnia, że meto-
da jest nieszkodliwa dla zdrowia.
Pierwszy raz produkt zaprezento-
wano w marcu tego roku na wysta-
wie brytyjskiego Home Office.
D otychczas znana nam jako po-
czciwa bakteria pałeczkowa-
ta E. coli, mieszkanka naszych jelit,
wpadła w ręce inżynierów gene-
tycznych z Genomatica Inc. Efekt
– stworzenie sztucznego szczepu
bakterii, która może produkować
plastik. Do syntezy plastiku po-
trzeba teraz tylko odrobinę cukru
i wody i bakteria zaczyna działać.
Proces zachodzi w normalnych wa-
runkach i nie ma potrzeby stoso-
wania zwiększonego ciśnienia ani
wyższej temperatury, jak to się dzia-
ło dotychczas. Dzięki temu koszt
produkcji bioplastiku jest bardzo
niski. Produkowany w ten sposób
BDO, czyli butanodiol będzie wy-
korzystywany do produkcji synte-
tyków, włókien oraz farmaceuty-
ków i kosmetyków.
Budynek, który
nie rzuca cienia
P aryż jest miastem, który lubuje
się w łączeniu starych pięknych
budowli z nowoczesną architektu-
rą. Jest też miastem chętnie wyko-
rzystującym motyw piramidy w ar-
chitekturze. W 2014 roku właśnie
tam ma powstać niesamowity bu-
dynek zwany Le Projet Triangle. Bę-
dzie to ogromny szklany budynek
w kształcie piramidy, której kon-
strukcja sprawi, że nie będzie rzu-
cał cienia na sąsiadujące domy. Pro-
jektu podjęli się architekci ze studia
Herzog & de Meuron. Budynek
ma być przykładem eko-architektu-
ry, jako, że właśnie trójkątny kształt
pozwala na optymalne wykorzy-
stanie energii słonecznej. Piramida
ma mieć 50 pięter. Na najwyższych
zlokalizowane zostaną tarasy wido-
kowe, niżej hotel i centrum konfe-
rencyjne. Budynek ma być jednym
z symboli nowego Paryża, na rów-
ni z wieżą Eiffla i szklaną piramidą
na dziedzińcu Luwru.
źródło: Dezeen
h t t p : / / w w w. d e z e e n .
c om / 2 0 0 8 / 0 9 / 2 9 / l e - proj e t -
triangle-by-herzog-de-meuron/

BIULETYN KULTURALNY
ABERDEEN
Aberdeen’s Festival of Contempora-
ry Dance: danceLive! Festiwal tań-
ca współczesnego, od 7 paździer-
nika do 1 listopada, organizatorzy
proponują mnóstwo interesujących
pokazów i warsztatów – dla każde-
go, od miłośników baletu, po kone-
serów tańca współczesnego. Więcej
info: www.dancelive.org.uk.
Przez cały październik w bibliotece
Central Library w Aberdeen potrwa
wystawa Duthie Park: a park for all
seasons and for all people, zorgani-
zowana z okazji 125 rocznicy po-
wstania parku. Zobaczyć możemy
historyczne fotografie. Central Li-
brary Information Centre, Rose-
mount Viaduct, Aberdeen, AB25
1GW, tel: O1224 652552, wstęp bez-
płatny
W czasie dni wolnych od zajęć
szkolnych, Aberdeen będzie można
skorzystać z obozu młodzieżowego
Transition Extreme October Camp,
od 13 do 24 października. Prze-
widziano wiele atrakcji. Rezerwa-
cje: tel: 01224 626‒279, ilość miejsc
ograniczona, godz. 10‒16 od pon-
piątku. więcej info: www.transition
-extreme.com
Wieczór autorski z Ray’em Mears,
14 października odbędzie się spo-
tkanie ze światowej sławy podróż-
nikiem Ray’em Mears, który od 15
lat prowadzi swój program podróż-
niczy. Godz. 19:30 – 22:00, bilety:
£20, rezerwacja: tel: 01224 641122
lub www.boxofficeaberdeen.com,
The Aberdeen Music Hall, AB10
1QS, tel: 01224 632080
DUNFERMLINE
Amerykańska piosenkarka Corin-
ne West, wystąpi w Abbot Museum
w dniach 13 i 14października o godz.
20:00. Więcej o artystce na jej stro-
nie internetowej: www.corinnewest.
com. Bilety: £15 do nabycia w Ab-
bot House Heritage Centre, May-
gate, Dunfermline, Fife, KY12 7NE.
Samo muzeum Abbot House He-
ritage Centre można zwiedzać co-
dziennie od 10:00 – 17:00, bilety do-
rośli £4, dzieci do 16 lat bezpłatnie.
Listopad– luty 10:00‒16:00.
EDYNBURG
Scottish Mining Museum to pię-
ciogwiazdkowa atrakcja turystycz-
na warta odwiedzin. 31 paździer-
nika, godz. 18:30 – 20:30 z okazji
Halloween muzeum zaprasza dzie-
ci szkół podstawowych na dyskote-
kę i “zwiedzanie z duchami”. Prze-
widziano konkurs na najlepszy strój
(obowiązują stroje halloweeng’owe),
zajęcia plastyczne i przekąski. Cena:
£5 za dziecko. Ilość miejsc ograni-
czona. Halloween Disco and Ghost
Tour for Kids,
Muzeum jest otwarte 7 dni w tyg.,
godz. 10‒17, ostatnia wizyta Magic
Helmet o 15:30, ceny: dorośli £5.95/
grupa £4.95, dzieci/zniżki £3.95/
grupa £3.50, The Scottish Miting
Museum, Lady Victoria Colliery,
Newtongrange, Midlothian, EH22
4QN, tel: 0131 6637519
Billboard for Edinburgh: Mark Wal-
linger. Wystawa prezentująca inspi-
rujące malarstwo i instalacje po-
trwa do końca października, z wyj.
niedziel., Ingleby Galery, 15 Calton
Road, Edinburgh, EH8 8DL, tel:
0131 556 4441, wstęp wolny
The Fall and John Cooper Clark,
Grupa The Fall zagra wybrane ka-
wałki 12 października, godz. 19:00,
bilety: £18, Queen’s Hall, 87‒89
Clerk Street, Edinburgh, EH8 9JG,
tel: 0131 668 2019
28 października o 20:00 zagra
w Edynburgu Dr John – jeden
z najciekawszych głosów w Nowym
Orleanie. Bilety: £25 (£20), Queen’s
Hall, 87‒89 Clerk Street, EH8 9JG,
tel: 0131 668 2019
FALKIRK
Festiwal gaelicki The Royal Na-
tional MOD, 10‒18 października –
tradycyjna szkocka muzyka w wy-
konaniu najlepszych: Skerryvore,
Skipinnish, The Red Hot Chilli Pi-
pers. więcej info: www.MOD2008-
Falkirk.org
GLASGOW
27 października o godz. 19:30 kon-
cert zagra Bryan Adams, SECC,
Glasgow, Exhibition Way, Finnie-
ston, G3 8YW, Tel: 0141 248 3000,
bilety £37.50
Koncert grupy Scorpions, 13 paź-
dziernika, godz. 19:00, Carling
Academy Glasgow, 121 Eglinton St,
G5 9NT, tel: 0141 418 3000, bilety
£35.00
10 października koncert zagra Ja-
mes Bunt, godz. 18:30, SECC, Glas-
gow, Exhibition Way, Finnieston,
G3 8YW, Tel: 0141 248 3000, bilety
£30.00
XXI Mistrzostwa Świata Seniorów
w Akrobatyce oraz V Międzynaro-
dowe Zawody w Grupach Wieko-
wych w Gimnastyce Akrobatycz-
nej. 3 – 12 października, Kelvin Hall
International Sports Arena, Glas-
gow, 1445 Argyle Street, G3 8AW,
tel: 0141 357 2525, bilety od £2, wię-
cej info: www.acro2008.com
Glasgay! Festival, 10 października
– 9 listopada, festiwal sztuki gejów,
zdominowany przez kino i teatr.
Info: www.glasgay.com
PERTH
The Black Watch Regimental Mu-
seum w Perth – muzeum poświę-
cone pamięci walecznych żołnierzy
Black Watch o sławie znanej na ca-
łym świecie, zaprasza do zwiedzenia
swych ciekawych zbiorów umiesz-
czonych w zabytkowym zamczysku
o bogatej i tragicznej historii. Może-
my tutaj odkryć dużą część bogatej
historii militarnej Szkocii i nie tylko
historii, bowiem grupa Black Watch
jest aktywna po dziś dzień, w 2009
roku jedzie z misją do Afganistanu.
Balhousie Castle, Perth, Scotland,
PH1 5HR, tel: 01738 638152, wstęp
bezpłatny
KONCERTY T.LOVE
W SZKOCJI
16 października w Aberdeen, 17
października w Edynburgu zagra
polski zespół T.Love.
Aberdeen, czwartek, 16 paździer-
nika, godz. 20.00, Moshulu/Bar-
fly, Windmill Brae, Aberdeen AB11
6HU, bilety £15 + £1 opłata za rezer-
wację (przedsprzedaż), £17 w dniu
koncertu do nabycia na www.ticke-
tweb.co.uk.
Edynburg, piątek, 17 październi-
ka, godz. 20.00, The Liquid Room,
9c Victoria Street, Edynburg, bi-
lety £15 + £1 opłata za rezerwację
(przedsprzedaż), £17 (w dniu kon-
certu) do nabycia na www.tickets-
scotland.com
KALENDARIUM
MSZE ŚWIĘTE W SZKOCJI
Aberdeen
Aberdeen
Niedziela, 15.00 Katedra św. Marii, St. Mary’s Cathedral,
20 Huntly Street
Niedziela, 11.00 Kościół Najświętszego Serca, Sacred
Heart Church, 15 Grampian Road, AB118ED
Sroda, 19.00 Kościół św. Piotra, St. Peter’s Church, Chapel
Court, Justice Street
Piatek, 19.00 Kościół św. Józefa, St. Joseph’s Church, 2
Tanfield Walk, AB24 4QA
Broxburn
Niedziela 17.30 Kościół śś. Jana Kantego i Mikołaja, SS.
John Cantius and Nicholas, 34 West Main Street, EH52 5RJ
Dundee
Niedziela 17.00 Kościół Św. Franciszka, St. Francis Church,
Tullideph Road, DD2 2PN
Edinburgh
Niedziela 13.15, 17.45, Pon-Pia 18.00, Sob 9.00, Katedra
św. Marii, St Mary’s Cathedral, Broughton St
Niedziela 9.30 Kościół św. Małgorzaty Marii, St. Margaret
Mary’s Church, Boswall Parkway, Granton
Niedziela 12.30 Kościół śś. Niniana i Tryduana, SS. Ninian’s
and Triduana’s Church, Marionville Drive, Restalrig
Falkirk
Niedziala 13.25 Kościół św. Franciszka Ksawerego, St.
Francis Xavier’s Church, 1 Hope Street, FK1 5AT
Glasgow
Sobota 18.00, Niedziela 12.00, Kościół św. Szymona, St.
Simon’s Church, 33 Partick Bridge Street, G11 6PQ
Niedziela 10.00, 18.00 Kościół św. Piotra, St. Peter’s
Church, 46 Hyndland St., G11 5PS
Niedziela 11.00 Kościół św. Konstantyna, St. Constantine’s
Church, 54 Uist St., Govan, G51 3XW
Inverness
Niedziela, 12.00 Kościół św. Marii, St. Mary’s Church, 30
Huntly Street
Kircaldy
Niedziela 13.30 Kościół NMP Nieustającej Pomocy, Our
Lady of Perpetual Succour, 101 Dunniker Rd, KY2 5AP
Motherwell
Niedziela 17.00 Katedra NMP Wspomożycielki, Our Lady
of Good Aid Cathedral, 31 Coursington Road, ML1 1PP
Perth
Niedziela, 15.30 Kościół św. Jana Chrzciciela, St. John the
Baptist Church, 20 Melville Street
Zapraszamy na stronę www.kosciolwszkocji.info gdzie
znajduje się pełny wykaz mszy w Szkocji.
SCOTLAND PL 29
 ROZRYWKA

Kurier
Polski Obsługujemy całą Szkocję
Cena już od £21
Pełne ubezpieczenie każdej przesyłki
Edinburgh codziennie
Punkt odbioru przesyłek:
145 Great Junction Street. Edinburgh. EH6 5LG,
Tel. 0131 554 7000, 07983 472 87

WYTĘŻ WZROK

rozwiązanie: 6

30 SCOTLAND PL
TYSIĄCE POZYCJI…

JEDEN PARTNER!
45 000 tytułów
Nowości
Promocje
Konkursy

SCOTLAND PL 31
 I teraz!
ZadzwoĔ do POLSK

Bez ukrytych opáa

t
im
Bez nowej karty s
dyt
Bezterminowy kre
Staáe stawki 24/7
Polska Obsáuga
Klienta

Z komórki wybierz:

020 8497 4977

& 1 po £5 kredytu T-Talk. Nastêpnie wybierz
*

numer docelowy i #. Poczekaj na po³¹czenie.

Polska 2p/min
Polska
Sáowacja
7p/min
2p/min
10% EXTRA
Czechy 1p/min
Irlandia 1p/min
Niemcy 1p/min

EXTRA kredyt ZA DARMO jeĤli do³adujesz konto przez INTERNET

www.auracall.com/scotland Polska Infolinia: 0208 497 9287 Tanie Rozmowy!
*T&Cs: Ask bill payer’s permission. Calls charged per minute. Charges apply from the moment of connection. Calls to the 020 number cost mobile standard rate to a landline or may be used as part of bundled minutes. Calls made to mobiles
may cost more. Connection fee varies between 1.5p & 15p. Text AUTOOFF to 81616 (std SMS rate) to stop auto-top-up when credit is low. This service is provided by Auracall Ltd. Agents required, please call 084 4545 3788.