BEGINNER SECTION

Funkcje podstawowe

Co to jest LNB i do czego suy?

Heinz Koppitz
Sygnay satelitarne s bardzo sabe. Dlatego potrzebujemy do ich wzmocnienia anten parabolicznych i konwertera nazywanego inaczej LNB, a czasami LNBF, zamontowanego w ognisku paraboli. Ale co waciwie dzieje si wewntrz tego maego pudeka? nadaj si do anten nieruchomych. Podwjne, poczwrne i omiokrotne LNB su do podczenia odpowiednio dwch, czterech lub omiu odbiornikw. Kady z nich jest doczany do LNB przy pomocy osobnego kabla. Odbiorniki niezalenie wybieraj sobie sygna do odbioru. LNB Quatro na swoich czterech wyjciach podaje wszystkie kombinacje sygnaw o polaryzacji poziomej/pionowej i podpamie wyszym/niszym. Nie nadaje si ono do bezporedniego podczenia do odbiornika. Jego wyjcia naley podczy do matrycy przeczajcej (multiprzeacznika). Jeli dodatkowo zastosuje si kaskady takich multiprzecznikw i wzmacniaczy sygnau, do jednej anteny mona doczy niemal dowoln liczb odbiornikw.

Elektronika
Konwerter jest waciwie sercem anteny satelitarnej. Zasadniczy jest to rezonator wnkowy, do ktrego docieraj odbite od powierzchni czaszy sygnay satelitarne by nastpnie zosta przetworzone. Troch podobnie do organw rurowych, oscyluje on i wprowadza w drgania wewntrzne dipole przetwarzajce fal radiow w sygna elektryczny. Ukad elektroniczny wzmacnia sygna i przetwarza go w taki sposb, aby obniy jego czstotliwo, co jest konieczne dla zminimalizowania strat w kablu koncentrycznym czcym konwerter a odbiornikiem. Cho z ich opisw moe si wydawa inaczej, midzy wspczesnymi modelami konwerterami nie ma wikszych rnic technologicznych. Podstawowym parametrem jaki je rnicuje jest liczba szumowa, obniona w ostatnich typach do teoretycznego minimum 0,3 dB. Uniwersalne LNB dzieli pasmo Ku (najczciej wykorzystywane w Europie) na dwa podpasma czstotliwoci. Dany konwerter mona wykorzysta tylko na jednym pamie, poniewa pasma S, C i Ku wymagaj innych rezonatorw wnkowych. Inne typy LNB nadaj si dla sygnaw o polaryzacji liniowej, a inne dla koowej rni si one rozmieszczeniem wewntrznych dipoli. Zasilanie ukadu elektronicznego jest rozwizane w szczeglny sposb. Mocy zasilania dostarcza odbiornik, a jest ona przekazywana kablem antenowym. Zatem kabel nie suy jedynie do przekazywania odbieranego sygnau z anteny do odbiornika, ale rwnie do przesyania prdu zasilania z odbiornika do LNB (a ponadto dodatkowych sygnaw sterujcych).

nia: 13 V aktywuje polaryzacj pionow, 18 V poziom. I mimo, e protok DiSEqC zawiera ponad 256 rozkazw, przeczanie polaryzacji odbywa si w dalszym cigu tak jak opisano powyej. Konwerter uniwersalny ma jeszcze jedn moliwo przeczania pomidzy fragmentami pasma Ku. Poniewa zakres czstotliwoci wejciowej odbiornika nie jest dostatecznie szeroki dla tego pasma, zostao ono podzielone na dwie czci. Przeczanie pomidzy nimi odbywa si przy pomocy sygnau 22 kHz wysyanego z odbiornika do konwertera, gdy uytkownik wybiera kana do ogldania. Sygna 22 kHz jest te uywany jako nona do sygnaw sterujcych zgodnych z protokoem DiSEqC, ktre wykorzystuje si w bardziej skomplikowanych instalacjach antenowych. Uywa si ich do przeczania anten albo sterowania obrotnic (patrz wydanie 189).

Antena wielokonwertorowa dla profesjonalistw

Odbir wielokonwertorowy (multifeed) oznacza jednoczesny odbir z wicej ni jednego satelity przy pomocy anteny nieruchomej. Zalet takiego rozwizania jest bardzo krtki czas przeczania midzy satelitami. Jednak wystpuje tu szereg ogranicze. Z powodu zmniejszenia efektywnoci anteny, trzeba korzysta z wikszej czaszy. Odbiera mona nie wicej jak 4 satelity. Musz one znajdowa si w zakresie 10 (a nawet mniej). Satelity musz

Typy LNB
Moemy spotka si z rnymi typami konwerterw, nadajcych si do rnych zastosowa. Tabela przedstawia najpopularniejsze typy na pasmo Ku i wskazuje sposb wykorzystania.
Fixed assembly One satellite One satellite One satellite One satellite One satellite Two satellites Two satellites Two satellites

Type Single LNB Twin LNB Quad LNB Quattro LNB Octo LNB Monoblock 2 Monoblock 4 Monoblock 8

Connections One receiver Two receivers Four receivers Multiple users Eight receivers Two receivers Four receivers Eight receivers

Motorised dish Yes No No No No No No No

Multifeed 24 24 24 24 24 2, xed 2, xed 2, xed

znajdowa si jeden od drugiego w odlegociach 3 uku orbitalnego lub wikszej. Do przeczania si midzy satelitami musimy stosowa sygna DiSEqC. Przy wikszej ni jeden liczbie odbiornikw

Do indywidualnego odbioru przeznaczone s pojedyncze LNB (single). Zasada odbioru pojedynczego LNB zastosowana jest rwnie w paskich antenach. Jeeli odbiornik wspiera protok DiSEqC 1.2, ktry przeznaczony jest do sterowania obrotnic, pojedynczy konwerter mona z powodzeniem zastosowa do anteny obracanej i uzyska odbir z wielu satelitw. Rozwizanie to charakteryzuje si eleganck prostot, ale naley pamita, e przy zmianie kanau z jednego satelity na inny, musimy da antenie czas na wykonanie obrotu i prawidowe ustawienie. Wszystkie pozostae rodzaje konwerterw

potrzebne s multiprzeczniki. Mog wystpi problemy w uzyskaniu prawidowego odbioru ze wszystkich wybranych satelitw.

Przeczanie przy zmianie kanaw

Transpondery nadaj z jedn z dwch moliwych polaryzacji (albo poziom /pionow, albo lewo/prawoskrtn). Dlatego odbiornik musi przekaza LNB informacje o polaryzacji dla kadego transpondera, co wymusza zastosowanie waciwego dipolu do odbioru. Odbywa si to przez zmian napicia zasila-

Praktyczne monobloki
Monoblok to powdjne LNB pozwalajce na jednoczesny odbir 2 satelitw. W jednej obudowie umieszczone s dwa niezalene konwertery. Wybiera si je przy pomocy komendy DiSEqC 1.1. Naley pamita, e monobloki dostpne s tylko dla satelitw odlegych o 3 lub o 6. Na przykad w Europie dostpne s monobloki na pasmo Ku z konwerterami single , twin i quad i odstpie satelitw 6 (Astra1/ Hotbird lub Astra2/Astra3A).

TELE-satellite International www.TELE-satellite.com