You are on page 1of 12

Cytaty z Joseph Conrad, Nostromo1,

wedug wydania: Warszawa 1987, Pastwowy Instytut Wydawniczy, przeoya Agnieszka Glinczanka, wybr Grzegorz Rossa.

L. p.

Tre

S.
28 31 39 49 57

1 peen pogardy dla motochu co czsto zdarza si surowym republikanom 2 opinie kobiet pozbawione s rozsdku 3 Bg dla mczyzn religie dla kobiet 4 Doprawdy, jest rzecz w najwyszym stopniu nierozsdn da od kogo, aby myla o ludziach lepiej, ni zdolny jest myle o sobie 5 Jednak szkoda. Ach, psiako. Ja nie kradn. Nie jestem przecie ministrem. Moesz zabra swoj tout de mme. Ah! zut! Je ne vole pas mon monde. Je ne suis pas ministre - moi! Vous pouvez emporter votre petit sac) 6 Czowiek jednak jest stworzeniem rozpaczliwie konserwatywnym 7 niezalenie od tego, w jakiej mierze rozbj zawiedzie suszne oczekiwania rzdzcych, aden z gangw rozpierajcych si w paacu prezydenckim nie bdzie tak nieudolny, aby da si zniechci brakiem pretekstu 8 posiadaa wytrawn dusz dowiadczonej kobiety. Ponad wszystko, ponad wszystkie pochlebstwa, cenia dum z przedmiotu swego wyboru 9 rady umarych nie stanowi susznych przesanek. aden z nich nie moe zdawa sobie zawczasu sprawy z tego, jak wielkie zmiany w samym ukadzie wiata zdolna jest spowodowa mier jednego czowieka 10 Kobieta z mskim umysem nie jest istot o wybitniejszej sprawnoci; stanowi po prostu przypadek wadliwego rozwoju zastanawiajco jaowy i nijaki sakiewk (C'est dommage,

58 58

63 66

66

L. p.

Tre

S.
66

11 Mdro serca, przywizujca rwnie mao wagi do budowania i obalania teorii jak i do obrony przesdw, nie potrzebuje zbytecznych sw. Sowa, ktrymi si posuguje, posiadaj warto aktw uczciwoci, tolerancji i miosierdzia. Prawdziwa tkliwo kobieca, tak samo jak prawdziwa msko, wyraa si zdobywczym dziaaniem 12 Pracy czowieka musi przywieca jaki cel 13 ludzie interesu czsto bywaj namitni i peni wyobrani, jak kochankowie. Znacznie czciej, ni mona by sdzi, ulegaj oni dziaaniu czyjej osobowoci 14 Ludzie interesu wa si czasem na postpki absurdalne wedug powszechnego mniemania. Ich decyzjami kieruj na pozr uczuciowe impulsy i zwyke ludzkie wzgldy 15 Uczciwy, porzdny czowiek, ktry nie daje apwek i trzyma si z dala od intryg i klik, wkrtce dostaje paszport na wyjazd 16 Papugi s bardzo ludzkie 17 To, czego tutaj potrzeba, to prawo, uczciwo, porzdek, bezpieczestwo. Kademu wolno deklamowa o tych rzeczach, ja jednak pokadam ufno w interesach materialnych. Pozwlmy tylko materialnym interesom zakorzeni si na mocnym gruncie, a ju same bd musiay narzuci warunki, bez ktrych dalsze ich istnienie jest niemoliwe. Oto co usprawiedliwia osawione groszorbstwo w obliczu bezprawia i zamtu. Usprawiedliwieniem jest fakt, e niezbdne dla niego bezpieczestwo musi sta si udziaem gnbionego ludu. Potem przyjdzie kolej na doskonalsz sprawiedliwo. To wanie w promyk nadziei 18 zrujnowani, uwizieni, pozabijani w bitwach bezsensownych wojen wewntrznych, barbarzysko straceni w dzikich proskrypcjach, jak gdyby rzdzenie pastwem polegao na zmaganiu si dzikich rzdz midzy bandami absurdalnych diabw, poszczutych na kraj, wyposaonych w szable, mundury, i napuszone frazesy. I na wszystkich wargach znajdowaa znuone pragnienie pokoju, strach przed wszystkim, co urzdowe, przed koszmarn parodi administracji bez prawa, bez poszanowania bezpieczestwa i sprawiedliwoci

70 72

73

75 78 79

82

Chciaem opublikowa na Wikiquote, ale jaki makak z Costaguany ukrywajcy si tchrzliwie pod ksyw (przestpcz?) Alessia cenzuruje.

L. p.

Tre

S.
82

19 Posiadaa ow odporno na zmczenie, ktr ze zdumieniem odkrywa si czasami w kobietach w wtym wygldzie jak gdyby wstpowa w nie jaki wyjtkowo uparty duch 20 skoro pozr wysuchiwania beznadziejnych bzdur musi stanowi cz ceny, jak wypada zapaci za zapewnienie sobie spokoju, obowizek gadania bzdur samemu nie mieci si ju adn miar w umowie 21 otwiera si koperty na chybi-trafi z jawnoci bezczelnego i dziecinnego bezwstydu 22 strach o wasne ycie czyni sdziw bezlitosnymi

85

86 11 8 11 8 120 121

23 pozostawiajc za sob kraj zjednoczony, w ktrym na prno szuka zowrogich ladw federalizmu, unicestwionych w dymie poncych domostw i zapachu rozlanej krwi 24 czowiek opanowany namitnoci nigdy nie jest yciowym bankrutem [co podobnego jest u Kraszewskiego] 25 Moe najwiksz jego wad nie byo okruciestwo, lecz ciemnota

26 musia dostosowa si do istniejcych warunkw do korupcji tak naiwnie zuchwaej, e a rozbrajajcej nienawi czowieka dostatecznie 122 odwanego, by nie obawia si jej nieodpowiedzialnej potencji niszczenia wszystkiego, czego dotknie. Wydawaa mu si ona nazbyt godna pogardy, aby moga wzbudza szczery gniew. Robi z niej uytek z zimn, nieukrywan wzgard, raczej ujawnian ni ukrywan formami chodnej kurtuazji, ktra w znacznym stopniu przekrelaa haniebno sytuacji. Moliwe, e w gbi duszy cierpia z tego powodu, obce byy mu bowiem tchrzliwe zudzenia 27 ycie, ktrego smutn baho okrywa blichtr uniwersalnej blagi, tak samo jak byskotki pstrego kostiumu arlekina przystrajaj jego gupie bazestwa 129

28 Wyobracie sobie atmosfer opery buffo, gdzie wszystkie komiczne przedsiwzicia wystpujcych na scenie mw stanu, zbjcw 129

L. p.

Tre
itd., itp., wszystkie ich farsowe zodziejstwa, intrygi i morderstwa dokonuj si ze mierteln powag. Niemoliwie mieszna historia. Cay czas krew pynie strumieniami, a aktorom wydaje si, e wpywaj na losy wiata. Oczywicie rzd jako taki, kady rzd i wszdzie, jest czym cudownie komicznym dla owieconego umysu

S.

29 aden przecitnie inteligentny czowiek nie bdzie uczestniczy w intrygach une farce macabre 30 staraj si rzeczywicie, na swj mieszny sposb, uczyni ten kraj mieszkalnym, a nawet spaci cz jego dugw 31 czy trzeba dzikowa komu za to, e wraca do wasnego kraju?

129 129 13 3 13 6 13 7 14 3 14 8 14 8 15 1

32 ogromnie trudne sztuki, z gatunku tych, co to jak mwi llaneros aden onaty chop nie powinien ich prbowa

33 ludzko, ktra bya czym w rodzaju dziwnego i cennego kwiatu kwitncego na mierzwie sprzedajnych rewolucji

34 Wstrzsnlimy kontynentem nasz walk o niepodlego tylko po to, aby sta si biernym upem demokratycznych parodii, bezsilnymi ofiarami ajdakw rzezimieszkw. Nasze instytucje s kpin, nasze prawa fars 35 Ludmi trzeba si posugiwa takimi, jacy s

36 nikt nie jest naprawd bezinteresowny

37 Czowiek, ktry walczy z broni w rku, moe ucieka

L. p.

Tre

S.
15 1 15 1 152 15 7 15 7 15 9 15 9 16 6 16 8

38 Kiedy si wojuje, mona si cofa, ale nie wtedy gdy spdza si czas na podeganiu biednych, ciemnych durniw do zabijania i do umierania

39 Sens wypowiedzi zaley od osobowoci mwicego, aden bowiem mczyzna ani adna kobieta nie moe powiedzie nic nowego

40 C jednak zrobi, jeli nie mona pracowa uczciwie, dopki si nie nasyci zodziei? 41 Nie myle za duo oto jedna z zasad solidnego angielskiego rozsdku. Widzie tylko to, co w danej chwili ma praktyczne znaczenie

42 My nie mamy politycznego rozsdku; mamy czasami polityczne namitnoci. Czym jest przekonanie? Szczeglnym pogldem na nasz osobist korzy, czy to praktyczn, czy uczuciow. Nikt nie jest patriot za nic 43 Szczliwy chop! Jego praca polega na uytkowaniu wasnej siy czas wolny wypenia przyjmowanie hodw uwielbienia. I w dodatku lubi to. Czy kto moe by szczliwszy? Wzbudza lk i podziw 44 cierpiaa na ow niewytumaczaln tpot, ktra tak czsto utrudnia porozumienie midzy pospolitszymi mczyznami i kobietami

45 zarwno niewzruszono zasad, jak i kracowy sceptycyzm zaprowadzi mog bardzo daleko bocznymi ciekami politycznej akcji

46 rozporzdza jednak dostatecznym zapasem sw, aby jego milczenie miao wag tajemnej siy. Wsparte moc wymowy, wyraao tyle samo subtelnych znacze ile wypowiadane sowa wyraajce zgod, powtpiewanie lub przeczenie czy wrcz zwyke komentarze. Czasami milczc zdawa si mwi po prostu: Przemyl to jeszcze raz, kiedy indziej zupenie wyranie: Bierz si do rzeczy. Krtkie, ciche rozumiem, z potwierdzajcym skinieniem, po pgodzinie cierpliwego suchania, rwnoznaczne byo z ustn umow

L. p.
47 Dla trupa nie istnieje mio

Tre

S.
17 8 17 8 18 0 18 1 19 1 192 19 3 19 4 19 5 19 6

48 Okruciestwo, niesprawiedliwo, gupota i ucisk potrafi niszczy tutaj ludzkie dusze na rwni z ludzk majtnoci

49 Kobiety to idealistki, ale s bardzo przenikliwe

50 Nieprzekupny! Pikne, lecz nieokrelone

51 polityczny wstrzs zrywa mask kosmetykw i przyzwyczajenia

52 W kraju, gdzie ludzie nie chc sami sobie radzi, nie ma adnego Boga! 53 Ostatecznie aspiracje demokratyczne maj moe jakie uzasadnienie. Drogi ludzkiego postpu s niezbadane

54 jego milczenie. Moe sdzi, e to ono wanie chroni jego uczciwo od skazy

55 Anglicy yj zudzeniami, ktre w jaki sposb pomagaj im uchwyci istot rzeczy

56 natychmiast zakuli go bagnetami, jak przystao prawdziwym bojownikom wojny domowej

L. p.

Tre

S.
200

57 rzecz, na ktrej mu zaley, jest, aby dobrze o nim mwiono. Jest to ambicja godna dusz szlachetnych lecz take i rzecz korzystna dla wyjtkowo inteligentnego ajdaka 58 Zdaje si nie dostrzega adnej rnicy midzy mwieniem a myleniem. Ciekaw jestem, czy to zwyka naiwno, czy te praktyczny punkt widzenia? Zawsze interesuj mnie niezwyke indywidualnoci, poniewa potwierdzaj one oglne wzory wyraajce normalny stan ludzkoci 59 Kobiety maj wasne sposoby, aby si drczy

200

20 4 205 220 221 221 222

60 Mczyzny nie oswoisz [przysowie hiszpaskie] 61 W niebezpiecznej sytuacji sama obecno tchrza, choby bierna, stanowi zalek zdrady 62 Wygldao na to, e natura, ktra uczynia go tym, czym by, wyliczya okrutnie brzemi lku, jakie zdolny by udwign bez utraty ycia 63 Ufny we wasny intelekt, cierpia, nie mogc posuy si jedyn broni, ktr umia skutecznie szermowa 64 nie ma miejsca na strach. Sama odwaga nie wystarczy

65 objaw jego wzgardy, prawdziwie angielskiej wzgardy dla pospolitej przezornoci jak gdyby wszystko, co przekracza zakres myli i uczu Anglika, 224 nie zasugiwao na jego powane uznanie 66 przyrzeky mi wielkie nagrody za paskie bezpieczestwo. Dziwny sposb gadania z czowiekiem, ktrego wysya si na niemal pewn mier. Ci pastwo wydaj si nie mie do rozeznania, aby zrozumie, czego chc od czowieka 67 pozbawienie go tego ndznego ycia nie byoby okruciestwem. To jedna kupa strachu 68 upaja si brzmieniem piknych sw, zwaszcza jeli sam je wypowiada 225

228 229

L. p.
69 jego zepsucie byo czym tak prostym jak instynkt zwierzcia 70 Jak zwykle, ca si kolizji odczu jedynie mniejszy statek

Tre

S.
229 23 4

71 Gdy tylko prbowa myle, co si z nim stanie, zby jego zaczynay szczka gwatownie. Zbyt pochonity by cierpieniem wywoanym 235 przez okropny lk, by zwraca na cokolwiek uwag 72 Nie ma nic przykrzejszego seor, jak wysuchiwanie, bez jednego miedziaka w kieszeni, kpin ze swojej dobrej sawy, rzucanych przez kobiet, ktr si szanuje 73 czowiek ten sta si niepodatny na zepsucie dziki swej olbrzymiej prnoci, dziki owej formie egoizmu, ktra przybra potrafi posta kadej cnoty 74 wolaby chyba umrze ni sprzeniewierzy si ideaowi swego egoizmu. Taki czowiek gwarantuje bezpieczestwo 238

24 0 24 1 24 6 24 9 250 250 252

75 To wspaniay kraj, a jego ludzie wyhodowali tu wspaniae plony nienawici, zemsty, mordu i gwatu

76 Na pewno zacznie od zastrzelenia niektrych dla przeamania lodw powiedzia doktor. W tym kraju nie ma nic lepszego dla wojaka, ktry przeszed na drug stron, ni kilka doranych egzekucji 77 Mdro ludzka nie bez powodu wysnua ba o zabiciu zotononej gsi. To jest ta bajka, ktra nigdy si nie zastarzeje 78 upad, tak jak wszystko, co tylko rozsdne, upada w tym kraju 79 warto spraw nie ley w tym, czym s one na pozr. Zaczynam podejrzewa, e jedynym solidnym ich skadnikiem jest owa warto duchowa,

L. p.
ktr kady odkrywa w formach wasnej dziaalnoci 80 jest zdolny do wszystkiego, nawet do najgupszej wiernoci 81 kobiety bywaj tak nieobliczalne w kadej chwili i w kadej sytuacji 82 Presti jest jego fortun

Tre

S.

253 253 25 4 255 260 263

83 Kady czowiek ma swoje talenty 84 ludzie skonni s wtpi w szczero kadej wielkiej namitnoci 85 Jest co dziecinnego w drapienej chciwoci namitnych i trzewych poudniowcw co, czego brak mglistemu idealizmowi ludzi pnocy, ktrzy pod pod wpywem byle zachty marz ni mniej, ni wicej o podboju wiata 86 ludzie przywizuj si do podwadnych z zamiowania do wygd oraz z wdzicznoci, z ktrej zaledwie zdaj sobie spraw 87 jest durniem, i to durniem wystarczajco pomysowym, aby da si cakowicie obaamuci

271 272

88 Nawet czowiek wyzbyty wszelkiego poczucia moralnoci zachowuje podziw dla otrostwa, ktre, jako rzecz konwencjonalna, jest czym cakowicie 276 oczywistym 89 Jego brak moralnoci by gbokiej i niewinnej natury. Graniczy z gupot. Gupot moraln. Nic, co suyo jego celom, nie mogo mu si wydawa naprawd naganne 90 Okrutna daremno rzeczy widniaa tu obnaona w pochoci i cierpieniu tego niepoprawnego ludu; okrutna daremno ywotw i mierci marnowanych w prnym wysiku osignicia trwaego rozwizania problemu 276

286

L. p.

Tre

S.

91 or bogactwa by take bardziej niebezpieczny dla szermierza obosieczny wskutek ludzkiej chciwoci i ndzy, unurzany, jak w wywarze 287 z trujcych korzeni, we wszelkich grzechach pobaania sobie, zawsze gotw wywin si na opak w doni 92 Bdem tego kraju jest brak umiaru w yciu politycznym. Bezwarunkowa zgoda na nielegalny stan rzeczy, a potem krwawa reakcja 289 to nie jest, seores, droga ku ustabilizowanej i pomylnej przyszoci 93 pokadajcych ca nadziej w takich czy innych sowach, podczas gdy mord i gwat szalay w kraju 94 W historii wiata ludzie nigdy nie miewali kopotu z zadawaniem blinim duchowych i cielesnych udrk 95 wiksza cz owych obywateli zachwycaa si ju tylko gestami mwcy jego wspinaniem si na palce, wyrzucaniem ponad gow zacinitych pici, przyciskaniem doni do serca, byskami przewracanych oczu. Ramiona oratora zmiatay przeszkody, wskazyway, obejmoway 96 nie przywyk kwestionowa dziwacznych postpkw wojska. Naleay one do naturalnego biegu rzeczy. Doszli do wniosku, e musiao to by, bez wtpienia, jakie zarzdzenie administracyjne. Przyczyna jego wymykaa si jednak ich pozostawionej samopas inteligencji 97 byli bowiem ciemni i pod innymi wzgldami nie rnili si zbytnio od reszty ludzkoci, ktra ufa nieograniczenie swoim wasnym dzieom 289 292 30 5 30 7 31 1 31 1

98 Nie mia zudze co do losu tych ludzi, a to nie dziki przenikliwoci, lecz wskutek dugoletniego dowiadczenia, w dziedzinie politycznych okruciestw, ktre wydaway mi si dyktowane przeznaczeniem i nieuniknione w yciu pastwa. Dziaanie zwykych instytucji publicznych przedstawiao mu si najwyraniej jako cig klsk spadajcych na poszczeglne jednostki i wynikajcych logicznie jedna z drugiej w nastpstwie nienawici, zemsty, szalestwa i chciwoci, jak gdyby byy czci boskiego zrzdzenia 99 Nie wiem, co moe si sta. Wiem jednak, co naley zrobi

31 3 31 8

100 tych liberaw, jak sami siebie nazywaj. Liberaowie! Sowa, ktre tak dobrze znamy, nabieraj w tym kraju koszmarnego znaczenia. Wolno, demokracja, patriotyzm, rzd, wszystkie one maj posmak szalestwa i mordu. Czy nie

L. p.

Tre

S.
32 4

101 poznawa smak kurzu i popiou zatajony w owocu ycia, w ktry wgryz si gboko, naglony godem ludzkiego podziwu

102 konieczno pokonywania drobnych przeszkd staje si dla silnej osobowoci uciliwa, zarwno ze wzgldu na pewno sukcesu, 326 jak i na monotoni wysiku 103 Ludowa mentalno nie jest zdolna do sceptycyzmu. I ta niezdolno oddaje jej bezradn si na pastw oszustw i w niewol bezlitosnego entuzjazmu przywdcw oywionych wizjami wysokich przeznacze 104 Nie ma niczego bardziej ulotnego w zaistniaym fakcie ni jego niezwyko. swych obaw i pragnie, odwraca si si rzeczy od cudownej strony zdarze Umys ludzki, pogrony nieustannie w roztrzsaniu 327

33 0 33 8 35 0 35 6

105 hombres finos, panowie szlachta, nie potrzebuj myle dopty, dopki istnieje czowiek z ludu, gotw narazi swoje ciao i swoj dusz

106 Nie istnieje atwowierno rwnie skwapliwa i lepa jak atwowierno podania, ktra w swym powszechnym zasigu wyznacza miar moralnej ndzy i intelektualnego upadku ludzkoci 107 wy, inteligenci, wszyscy tacy sami. Jedyna rzecz, do jakiej jestecie zdolni, to oszukiwanie prostych ludzi, eby naraali si miertelnie dla spraw, ktrych nie jestecie nawet pewni. Jeeli si uda, zbieracie korzyci. Jeeli nie, przestajecie si tym przejmowa. Prosty czowiek jest tylko psem 108 Ach! Ci hombres finos wymylajcy prawa i rzdy i wymagajcy od ludzi zbdnych prac, byli wszyscy jednacy w swojej gupocie

38 3 39 1

109 Kobiety licz czas od swojego wesela

L. p.
110 Rozwj interesw materialnych nie zna pokoju ani spoczynku

Tre

S.
39 5 40 1 40 2 41 3

111 gadkiej obojtnoci ludzi wiatowych, owej nieczuoci, bdcej rdem atwej tolerancji dla siebie i innych tolerancji, ktra ley na antypodach prawdziwej sympatii i ludzkiego wspczucia 112 Nasza codzienna praca winna by wykonywana ku chwale zmarych i dla dobra tych, ktrzy przyjd po nas

113 A moe nawet kwiat lubi, gdy go chwal

You might also like