You are on page 1of 9

WODOLECZNICTWO

to dzia, ktry zajmuje si dziaaniem wody na organizm ludzki. Woda moe znajdowad si w trzech stanach skupienia: gazowym, ciekym, staym. Podstawow rol w zabiegach wodoleczniczych odgrywa czynnik termiczny . Wpyw bodcw termicznych na ustrj zaley od nastpujcych czynnikw: natenia bodca termicznego (rnica midzy temp. wody, a temp. organizmu), okolicznoci fizycznych towarzyszcych oddziaywaniu na ustrj bodca termicznego, moliwoci termoregulacyjnych ustroju, czasu dziaania bodca, zmiany natenia bodca w czasie, powierzchni, na ktr dziaa bodziec termiczny, waciwoci fizycznych rodowiska, ktre wchodzi w bezporedni kontakt ze skr Strefa komfortu (ciepa) wody 33C Woda zimna: 0 - 20C (kilka sekund) Woda chodna: 21 - 27C (5-15 min.) Woda letnia: 28 - 33C (10-20 min.) Woda ciepa: 34 - 37C (10-30 min., pkpiel: 4-5 min.) Woda gorca: 38-42C (pkpiel: 10-15 min.) Ukad Krtkotrway zabieg zimny W pierwszej fazie skurcz/obkurcz naczynek krwiononych, w drugiej fazie nastpuje rozkurcz Ciepa woda Gorca woda Krtkotrwae zwenie, a potem rozszerzenie

Naczynia krwionone

Rozszerzenie naczynek

Naczynia krwionone gbokie Czynnod serca Cinienie krwi Zwalnia Podwyszone

Zgodnie z prawem Dastre-Morata


Przyspiesza Obnione Przyspiesza Obnione Przy zabiegu oglnym pozorne zwikszenie liczby biaych i czerwonych krwinek, przy zabiegu miejscowym zagszczenie krwi na skutek obfitego pocenia si Moe, ale nie musi, wystpid zmniejszenie wydzielania Znaczne zwikszenie Znaczne zmniejszenie
1

Krew

Przy zabiegu oglnym zwiksza si liczba czerwonych i biaych krwinek w naczyniach obwodowych, a przy zabiegu miejscowym zwiksza si liczba biaych krwinek Wzmoona czynnod wydzielnicza Zmniejszone lub zahamowane Wzmoenie napicia

Zabiegi oglne: bez zmian, przy zabiegach miejscowych zwiksza si liczba biaych krwinek w miejscu zabiegu

Nerki

Wzmoona czynnod wydzielnicza Zwikszenie wydzielania Zmniejszenie napicia

Wydzielanie potu Minie szkieletowe

napicia Przemiana materii Wzmoenie przemiany materii (w celu wyrwnania utraty ciepa) Zwikszenie pobudliwoci obwodowych nerww czuciowych i ruchowych Zwolnienie i pogbienie oddechu Nieznaczne wzmoenie Wzmoenie Zmniejszenie pobudliwoci obwodowych nerww czuciowych Przyspieszenie i pogbienie oddechu

Ukad nerwowy

Zmniejszenie pobudliwoci ukadu nerwowego Przyspieszenie i spycenie oddechu

Ukad oddechowy

Wybrane zabiegi wodolecznicze


Biorc pod uwag sposb wykonywania zabiegw wodoleczniczych oglnie wyrnia si zabiegi: z wykorzystaniem cinienia hydrostatycznego z uyciem biecej wody pod okrelonym cinieniem za pomoc innych cia higroskopijnych, zwilanych wod (np. gbka) w postaci okadw z lodu przy uyciu pary wodnej o okrelonej temperaturze. Zabiegi: 1. Kpiel zanurzenie caego ciaa lub jego czci w wodzie o okrelonej temperaturze i na okrelony czas. 1. Kpiel zimna czas trwania: do 1 min. temp.: 8-20C 2. Kpiel chodna - wykonuje si j w specjalnych wannach lub basenach i poleca si pacjentowi wykonywanie gwatownych ruchw (tarcia), eby si za szybko nie wychodzi. czas trwania: 5-15 min. temp.: 20-27C Wskazania: otyod i cukrzyca Przeciwwskazania: choroby serca, naczyo krwiononych, nerek, nerwica, nerwoble. 3. Kpiel letnia czas trwania: 10-20 min. temp.: 28-33C Wskazania: dychawica oskrzelowa, nadmierna pobudliwod 4. Kpiel ciepa czas trwania: 10-30 min. temp.: 34-37C Wskazania: stosuje si gwnie jako zabiegi higieniczne oraz przy stanach wzmoonej pobudliwoci i bezsennoci. 5. Kpiele kinezyterapeutyczne wykonuje si w tzw. korytarzach wodnych, gdzie woda dziaa oporowo lub rozluniajco 6. Kpiele o temp. wzrastajcej (wg. K. Schweningera-Hauffego) temp.: od 25 do 45C
2

7. Kpiele parowe w specjalnym pomieszczeniu czas trwania: 15-20 min. temp.: 40-45C po zakooczeniu kpieli stosuje si natrysk Wskazania: zaburzenia przemiany materii, otyod, przewleke stany zapalne staww, zapalenia okoostawowe, nerwoble. Przeciwwskazania: niewydolnod krenia, , nadcinienie, skonnod do krwawieo, pierwsze dni miesiczki, wszelkie stany ostre. 8. Kpiel wirowa tzw. wirwka stosuje si j na KKD lub KKG. Woda jest wprowadzana w ruch wirowy, co powoduje rozlunienie tkanek, zmniejszenie napicia miniowego, poprawk ukrwienia, zagodzenie blu. czas trwania: 15-20 min. temp.: 34-40C Wskazania: przewleke stany zapalne, stany pourazowe, przewleke zapalenia staww, zapalenia okoostawowe, przykurcze bliznowate. 9. Kpiele mineralne (do opracowania samemu) 2. Natryski zabiegi wykonuje si ze specjalnej katedry cinieniowej 1. Zabiegi o niskim cinieniu 1,5 atm (atmosfer) - 115 kPa 2. Zabiegi o rednim cinieniu od 152 do 202 kPa 1,5-2 atm 3. Wysokie cinienie od 202 do 405 kPa 2-4 atm Natryski wykonujemy specjalnymi nakadkami. Natrysk rozpoczyna si od czci dystalnych (od nogi przez grzbiet do rki) Rodzaje natryskw: Natrysk paszczowy Natrysk parowy Natrysk Aix-les-Bains Natrysk podwodny Natrysk nasiadowy Wskazania do natryskw: - nerwice, - stany wyczerpania psychicznego, - nerwoble, - gociec stawowy, - przewleke schorzenia drg oddechowych, - zaburzenia ukrwienia obwodowego. Przeciwwskazania: - niewydolnod krenia, - nadcinienie, - choroba wieocowa, - padaczka, - stany wyniszczenia organizmu,
3

- zapalenie nerww, - nerwica serca. 3. Polewanie s to zabiegi przy uyciu bardzo niskiego cinienia wody. Strumieo wody jest docelowy. Wiksz rol od czynnika mechanicznego ma temperatura wody. Wyk, z ktrego wypywa woda jest umieszczony ok. 15 cm od miejsca zabiegu. Np.: a) polewanie karku: 1-3 min. pogbia oddech, zmniejsza dusznod przy dychawicy oskrzelowej; b) polewanie ramion: 2-3 min. Zabieg rozpoczyna si od doni, strumieo pynie ku grze, dociera do opatki i wraca znw do doni, i znw do gry. Stosowanie: nerwice , bezsennod, kurcz pisarski. c) Polewanie grzbietu: 1-2 min. rozpoczyna si od bocznej powierzchni grzbietu i dochodzimy do wysokoci stawu barkowego. d) Polewanie klatki piersiowej i KKG: 2 min. (szczegln uwag naley zwrcid na okolice serca- ostronie tam) e) Polewanie brzucha: dziaa na perystaltyk jelit i stosuje si: w nieytach odka i jelit. W przypadku zapalenia pcherza moczowego POLEWAO NIE STOSUJEMY. f) Polewanie kooczyn dolnych: 1 min. na jedn nog Stosowanie przy: nerwoblach, rwie kulszowej, niektrych godcach, ylakach.

g) Polewanie cakowite mona porwnad z prysznicem. Poleca si pacjentowi trzed ramiona i klatk piersiow . Stosowanie: choroby przemiany materii, nerwice, w celu zahartowania 4. Zmywanie gbk lub rcznik moczymy w wodzie o temp. 15-20C. Zmywamy miejsce zabiegowe, nastpnie osuszamy i przykrywamy ciepym kocem. Zmywania w agodny sposb hartuj, pobudzaj ukad krenia i oddechowy. 5. Zawijanie przecierado zamacza si w zimnej wodzie, wyyma, owija cae ciao pacjenta, nastpnie owija si to wszystko ciepym kocem . Czas trwania zabiegu: 20 min. (nawet do 2 godzin) mwi si oglnie, e zabieg powinien trwad do momentu ustpienia potliwoci. Zawijanie ma dziaanie uspokajajce. 6. Okady wykonuje si zazwyczaj bawenian gaz, kawakiem ptna. Okady mog byd ciepe, letnie i zimne maj dziaanie rozgrzewajce i chodzce.

Przygotowad na nastpne zajcia: Kpiele mineralne: - solanki, - wody gipsowe - wody glauberskie, - szczawy - kpiele kwasowglowe - kpiele siarczowo-siarczkowodorowe - kpiele ozonowe - kpiele termalne - kpiele perekowe - kpiele z dodatkiem pelodiw Po jednym zdaniu co si znajduje i jakie s wskazania (jakie ma zastosowanie?)

Praca domowa

Kpiele mineralne
Solanki (wody chlorkowo-sodowe)
s to wody z przewag jonw chlorkowych oraz jonw sodowych, o steniu w przedziale 2 5%. Temperatura kpieli: 35-36C (w pierwszych zabiegach) do 38C (maksymalnie w kolejnych zabiegach) Czas trwania: 10-20 min. (w pierwszych zabiegach) do 20-24 min. (maksymalnie w kolejnych zabiegach). Wskazania: - przewleke choroby drg oddechowych, - przewleke choroby zwyrodnieniowe i reumatyczne, - zmniejszona odpornod na zakaenia, - rekonwalescencja po cikich chorobach, - otyod, - niektre choroby ginekologiczne, - uszczyca, - kpiele kinezyterapeutyczne w stanach pourazowych. Przeciwwskazania: - choroby naczyo wieocowych z wysikow dusznic bolesn - wiey zawa serca, - wady zastawkowe (zwenia), - ostre choroby i zaostrzenia stanw przewlekych, - choroby przebiegajce z napadami, - cikie psychopatie i psychozy, - nadczynnod tarczycy, - cia, - nowotwory, - czynna grulica.

Kpiele kwasowglowe i szczawy


Szczawy s to wody zawierajce co najmniej 1g CO2 w 1 dm3 wody. Wody kwasowglowe s to wody zawierajce wicej ni 250mg i mniej ni 0,99g CO2 rozpuszczonego w 1 dm3 wody. Temperatura kpieli: 31-34C Czas zabiegu: 20-30 min. UWAGA! Odpoczynek po zabiegu: 30-45 min. Wskazania: - agodna postad nadcinienia, - zwajce zapalenie ttnic,
6

- choroba Reynauda, - zaburzenia krenia woniczkowego, - zaburzenia krenia ylnego, - choroby reumatyczne przewleke z jednoczenie wystpujcymi chorobami serca, - choroba Sudecka, - dystonia neurowegetatywna, - polineuropatia, - sklerodermia, - niektre choroby serca (serce sportowca, otuszczone, osabienie minia sercowego). Przeciwwskazania: - niewydolnod ukadu oddechowego, - cikie nadcinienie, - wiey zawa serca, - zwenie zastawki aortalnej i mitralnej, - wrodzone wady serca znacznego stopnia, - serce pucne, - choroby oskrzelowo pucne, - ostre choroby zapalne naczyo krwiononych, - cikie zaburzenia ukrwienia mzgu.

Kpiele siarczkowo- siarkowodorowe


s to wody lecznicze, zawierajce rozpuszczony gazowy siarkowodr (H2S), jon wodorosiarczkowy (HS ) lub jon siarkowy (S ). Przed kpielami konieczne jest wyleczenie ognisk utajonego zakaenia. Temperatura kpieli: 33-38C (od wyszej si zaczyna) Czas zabiegu: 8-15min. (pierwsze zabiegi - czas krtszy). UWAGA! Naley zachowa odpowiednie warunki BHP. Wskazania: - choroby reumatyczne o charakterze zwyrodnieniowym, - stany pooperacyjne staww, - choroby chrzstki stawowej (ZZSK) - artrozy zmiany zwyrodnieniowo-wytwrcze staww, - spondyloartrozy (zmiany zwyrodnieniowe krgosupa), - rwa kulszowa i barkowa, - stany po zamaniach i zwichniciach, - zaburzenia krenia obwodowego, - w dermatologii: uszczyca, trdzik, dermatozy, sklerodermia, wypryski ojotokowe. - osteoporoza, - dna, - reumatyzm tkanek mikkich. Przeciwwskazania: jak w innych kpielach.
2+

Kpiel perekowa
jest to kpiel w wodzie, do ktrej wtaczane jest powietrze pod cinieniem (od 2 do 4 atm.) i przeprowadzana w wannach ze specjalnym rusztowaniem na dnie.
7

Temperatura kpieli: 35-37C Czas kpieli: 10-20 min. Wskazania: - oglne osabienie, - choroba zwyrodnieniowa staww, - choroby mini, - zmiany na skrze, - stres, - zapalenia nerww, - nerwice, - ylaki, - bezsennod. Przeciwwskazania: - niewydolnod kreniowo-oddechowa, - choroby zakane, - stany zapalne i ropne skry, - menstruacja, - cia, - ogle jak w innych kpielach.

Kpiel z dodatkiem peloidw


gr. pelos = boto Kpiel z dodatkiem peloidw Jest to zabieg w specjalnej wannie, w czasie kpieli moliwe jest wykonywanie dwiczeo fizycznych. Masa borowinowa zawiera 90% wody. W celu zwikszenia dziaania terapeutycznego kpieli borowinowej stosuje si dziaanie prdu galwanicznego podczas zabiegu. Pacjent musi byd pod cig obserwacj terapeuty. Temperatura kpieli: 39-42C Czas kpieli: 1-wszy zabieg 10 min., ostatni max. 20 min. Wskazania:
CHOROBY REUMATYCZNE

- stany zwyrodnieniowe i reumatyczne, - gociec pozastawowy, - choroba Bechterewa (ZZSK).


CHOROBY NARZDU RUCHU

- stany po urazach koci i staww, - przewleke zapalenia koci, - stany pourazowe tkanek mikkich, - ostrogi pitowe, - przykurcz Duputrena (rozuigna doniowego).
CHOROBY UKADU NERWOWEGO

- poraenia i niedowady spastyczne, - choroba Heinego-Medina, - rwa kulszowa, - urazowe uszkodzenie nerww obwodowych.
CHOROBY KOBIECE
8

- niedorozwj gruczow mlecznych, - stany zapalne przydatkw, pochwy i szyjki macicy, - niedoczynnod hormonalna jajnikw, - bezpodnod, - nacieki pooperacyjne, - zesp klimakteryczny. CHOROBY WEWNTRZNE - choroby ukadu oddechowego, przewleky nieyt krtani, - przewleke choroby przewodu pokarmowego, wtroby i drg ciowych. Przeciwwskazania: - czynna grulica puc i kostno-stawowa, - nowotwory, - niewydolnod krenia, - niewyrwnane wady serca, - w przypadku zawaw, - nadcinienie ttnicze oraz zbyt niskie cinienie, - miadyca, - choroby wrzodowe, - wiee zamania i urazy, - stany znacznego osabienia i wycieoczenia, - cia, - zesp Sudecka, - czynne przetoki i odleyny, - niewydolnod oddechowa, - zakrzepowe zapalenie y, - cukrzyca, - nadczynnod tarczycy, - endometrioza, - wszystkie ostre i podostre choroby kobiece, - meno- i metrorrhagia, - miniaki macicy.

Kpiele ozonowe
jak w kpielach perekowych, tylko pod cinieniem toczona jest mieszanka tlenu (95%) i ozonu (5%).

Kpiele termalne
wody termalne wody zawierajce aktywne skadniki biochemiczne, wystpujce w naturze, temperatura wody wynosi powyej 20C. wody HIPOTERMALNE 20 - 35C wody IZOTERMALNE 35-40C wody HIPERTERMALNE powyej 40C

Wody glauberskie
s to wody lecznicze, mineralne, siarczano-sodowe, w ktrych udzia jonu siarczanowego (SO42-) i sodowego (Na+) wynosi co najmniej 20% mval.

Wody gipsowe
to wody mineralne z zawartoci wapnia. Stenie Ca2+ ok. 0,16%.
9

You might also like