CHEMIASOSPOMOCZCHEMII

Testyzchemii3

Odpowiedzi 2008 do testw Krzysztof Gbicki

http://www.chemia.sos.pl

Rozwizania informatyczne
Chemia SOS- pomoc i korepetycje z chemii

Pomoc i korepetycje z chemii, przygotowanie do matury rozszerzonej z chemii

Osoby zamierzajce studiowa medycyn musz zdawa matur na poziomie rozszerzonym. Testy zwarte w tym arkuszu (100 pyta testowych), wraz z omwionymi dokadnie odpowiedziami umoliwi solidne przygotowanie si do matury z chemii. Do testw doczony jest arkusz odpowiedzi, oraz arkusz poprawnych odpowiedzi, dziki ktremu w atwy i szybki sposb moesz skontrolowa swoj wiedz.

Omwione odpowiedzi do zestawu 100 pyta, oraz kart odpowiedzi moesz otrzyma w cenie 2 z (2,46 z brutto).

Chc zakupi testy i omwione do nich odpowiedzi.

Karta odpowiedzi A
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

D
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

-1-

1 Zakadajc, e jeden elektron ma mas 1.10-27g, oblicz jak mas bd miay elektrony w 65,38g cynku, jeeli masa atomowa cynku wynosi 65,38u A1g B 1,8.10-2g C 6.10-4g D 1,8.10-5g 2 Wska, w ktrym z poniszych przykadw znajduje si najwiksza liczba atomw: A 0,5 mola kwasu siarkowego B 74g wodorotlenku wapnia C 11,2dm3 siarkowodoru w warunkach normalnych D 3,01.1024 czsteczek fruktozy 3 Podaj ile pierwiastkw przedstawionych jest za pomoc oglnych symboli:
210 83 E 223 88 E 219 86 E 211 84 E 210 84 E 226 88 E

A6

B5

C4

D3

4 rednia masa atomowa srebra wynosi 107,868u, a liczba atomowa srebra 47. Na podstawie tej informacji mona wnioskowa, e: A jeeli istniej izotopy srebra, to liczba izotopw wynosi 2 B atom srebra zawiera 47 neutronw C jeeli istnieje nuklid 108Ag, to zawiera 61 neutronw D atom srebra zawiera 61 nukleonw 5 A 4 Y jest produktem przemiany promieniotwrczej pierwiastka A Y w wyniku: Z Z A jednej przemiany i dwch przemian B dwch przemian i dwch przemian C jednej przemiany i jednej przemian + D dwch przemian i dwch przemian + 6 Wska, ktra z podanych konfiguracji dotyczy stanu wzbudzonego: A 4Be 1s22s2 B 5B 1s22s12p2 C 16S 1s22s22p63s23p4 D 20Ca 1s22s22p63s23p64s2 7 Wska rysunek przedstawiajcy orbitale, ktre w wyniku naoenia utworz wizania sigma typu s-p:
A B C D

8 Wymie wszystkie typy wiza wystpujce w siarczanie(VI) potasu: A kowalencyjne spolaryzowane B kowalencyjne spolaryzowane, jonowe C kowalencyjne spolaryzowane, koordynacyjne D kowalencyjne spolaryzowane, jonowe, koordynacyjne 9 Wybierz zestaw zawierajcy tylko odczynniki nukleofilowe: A H3O+, NO2+, Br+ C OH-, NH3, H2O
. . . B CH3 , Cl , C2H5

D C2H5OH, AlCl3, CH2=CH2

-2-

10 Wybierz prawdziwe stwierdzenie dotyczce mocy kwasw tlenowych i beztlenowych pierwiastkw 17 grupy: A moc kwasw tlenowych ronie ze wzrostem stopnia utlenienia oraz maleje w miar wzrostu liczby atomowej fluorowca; moc kwasw beztlenowych ronie ze wzrostem liczby atomowej fluorowca B moc kwasw tlenowych ronie ze wzrostem stopnia utlenienia i w miar wzrostu liczby atomowej fluorowca; moc kwasw beztlenowych maleje ze wzrostem liczby atomowej fluorowca C moc kwasw tlenowych maleje ze wzrostem stopnia utlenienia i w miar wzrostu liczby atomowej fluorowca; moc kwasw beztlenowych ronie ze wzrostem liczby atomowej fluorowca D moc kwasw tlenowych maleje ze wzrostem stopnia utlenienia i w miar wzrostu liczby atomowej fluorowca; moc kwasw beztlenowych maleje ze wzrostem liczby atomowej fluorowca 11 Wybierz zestaw, w ktrym czsteczki rni si momentem dipolowym: A BCl3, SO2 B SO3, CO2 C BeH2, CH4

CCl4, NO3-

12 Wska rwnanie ilustrujce reakcj kwas-zasada wedug teorii Brnsteda: A OH- + H3O+ = 2H2O B NH4+ + OH- = NH3 + H2O C Cu(OH)2 + 4NH3 = [Cu(NH3)4](OH)2 D dwie odpowiedzi s prawidowe 13 Trzecia staa dysocjacji kwasu ortofosforowego(V) wyraona jest wzorem: A K=
[H + ] [H 2PO ] 4 [H 3 PO 4 ]

B K=

[H + ] [HPO 42 ]

[H 2PO - ] 4

C K=

[H + ] [PO 3 ] 4 [HPO -2 ] 4

D K=

[H + ] 3 [PO 3 ] 4 [H 3 PO 4 ]

14 Jak zmieni si pH 0,01M roztworu jednowodotlenowej zasady o staej dysocjacji K=10-8, jeeli stenie zmaleje 100 razy? A wzronie o dwie jednostki pH B wzronie o jedn jednostk pH C zmaleje o jedn jednostk pH D zmaleje o dwie jednostki pH 15 Wybierz grup zwizkw, ktre ulegaj hydrolizie: A FeCl3, NaCl, C2H5Br, HCOOC2H5, CH3OK B CaCO3, CuCl2, NaNO3, C2H5ONa, CH3Cl C Na2SiO3, PbS, KNO2, C6H5ONa, HCOOH D AlCl3, K2CO3, NaNO2, NH4Cl, CH3ONa 16 W poniszym schemacie:
Cu
+X -NO2

+KOH

+HNO3 b. rozc.

Cu(NO3)2

substratami X, Y i Z s: X Y NH3 aq CuO A HNO3 st Cu(NO3)2 B HNO3 rozc. Cu(NO3)2 C HNO3 st Cu(NO3)2 D

Z Cu(OH)2 CuO Cu(OH)2 Cu(OH)2

17 Poddano elektrolizie wodne roztwory rnych substancji. Wska zbir substancji, ktre w procesie elektrolizy z uyciem elektrod platynowych dadz jako produkt na katodzie wodr: A LiCl, H2SO4, KOH B CuCl2, CuSO4, AgNO3 C CH3COONa, Cu(NO3)2, NaOH D HCOOH, NH3 aq, AuCl3

-3-

18 Efekt energetyczny reakcji mona wyznaczy korzystajc z wartoci energii wiza. Kad reakcj mona traktowa jako endoenergetyczny proces rozrywania wiza w czsteczkach substratw oraz egzoenergetyczny proces powstawania wiza w czsteczkach produktw. Jeeli energia wizania: N-H = 390kJ/mol, O=O = 499kJ/mol, NN = 947kJ/mol, H-O = 465kJ/mol, to efekt energetyczny reakcji: 4NH3(g) + 3O2 2N2(g) + 6H2O(g) wynosi: A -4417 kJ B -1627 kJ C -1493 kJ D -1297 kJ 19 H2O(c) powstaje w reakcji: H2(g) + O2(g) = H2O H=-258,84kJ/mol Podaj, ile energii na sposb ciepa zostanie przekazane do otoczenia, jeli powstanie 90g H2O(c) A 2588,4 kJ B 1294,2 kJ C 258,84 kJ D 129,42 kJ 20 Porwnujc wartoci normalnych potencjaw utleniajco-redukujcych fluorowcw: I2 + 2e 2IE0=0,54V Br2 + 2e 2BrE0=1,07V Cl2 + 2e 2ClE0=1,36V F2 + 2e 2F E0=2,85V mona stwierdzi, e: I. jon jodkowy jest najsilniejszym donorem elektronw II. jodowodr wykazuje najsilniejsze waciwoci utleniajce III. fluorowodr pozbawiony jest waciwoci redukujcych IV. fluor jest najsilniejszym utleniaczem Wybierz prawidowe odpowiedzi: A I, III, IV B I, II, III C II, III, IV D I, II, IV 21 Rozpuszczona w wodzie bezbarwna sl wprowadzona do pomienia palnika gazowego barwi pomie na ty kolor. Roztwr soli daje z jonami Ag+ biay osad, ktry pod wpywem wiata zmienia barw na fioletow. Osad ten reaguje z tiosiarczanem sodu, a produkt reakcji jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. Rozpuszczon w wodzie sol jest: A bromek sodu B chlorek potasu C jodek potasu D chlorek sodu 22 W czterech probwkach znajduje si roztwr jednej z substancji: chlorku sodu, azotanu(V) srebra, wglanu potasu, siarczanu(VI) magnezu. Wyniki kolejnego mieszania roztworw podaje tabela: probwka 1 2 3 4 osad osad osad 1 2 3 4 osad osad osad

brak osadu brak osadu

brak osadu

brak osadu osad

osad 4 MgSO4 MgSO4 K2CO3 NaCl

A B C D

Co stanowi zawarto probwek: 1 2 3 AgNO3 NaCl K2CO3 NaCl AgNO3 K2CO3 AgNO3 NaCl MgSO4 MgSO4 K2CO3 AgNO3

-4-

23 Cakowicie rozpuszczono 4g tlenku siarki(IV) w 96g wody. Stenie procentowe otrzymanego roztworu kwasu wynosio: A 4,00% B 4,16% C 5,13% D 5,40% 24 Chrom tworzy kilka rnych tlenkw. Charakter chemiczny tych tlenkw zmienia si ze zmian stopnia utlenienia. Ustal charakter chemiczny tlenku, o ktrym wiadomo, e stosunek masowy chromu do tlenu wynosi w przyblieniu 13:4 A zasadowy B amfoteryczny C kwasowy D nie mona ustali 25 Wodny roztwr siarkowodoru oraz wodny roztwr amoniaku sabo przewodz prd elektryczny. Podaj jak zmieni si przewodnictwo prdu elektrycznego po zmieszaniu tych roztworw: A nie zmieni si B zmaleje prawie do zera C wzronie D zmaleje 26 Wska stenie jonw wodorowych w roztworze jednoprotonowego sabego kwasu o steniu 0,1M, jeeli w temperaturze 298K staa dysocjacji wynosi 1,75.10-5: A 1,75.10-5 B 1,75.10-4 C 2,6.10-3 D 1,3.10-3 27 Do czterech probwek z roztworami zawierajcymi po 1 molu NaOH wprowadzono: I. roztwr zawierajcy 8,5g amoniaku II. roztwr zawierajcy 0,5 mola (CH3COO)2Zn III. 22,4dm3 gazowego chlorowodoru (warunki normalne) IV. 100cm3 roztworu H2SO4 o steniu 1M Roztwr o pH=7 powsta w probwce: AI B II C III D IV 28 Wska poprawne nazwy nastpujcych substancji: [Cu(OH)]2CO3 Ca(H2PO4)2 NH4Cl wglan dwuwodoroortofosforan chlorek A hydroksymiedzi(II) (V) wapnia amonu hydroksywglan dwuwodoroortofosforan chloran B miedzi(II) (V) wapnia amonu wglan dwuwodorodwufosforan chlorek C hydroksymiedzi(I) (V) wapnia amonu dwie odpowiedzi s poprawne D

CH3-O-SO2-OH wodorosiarczan(VI) metylu ester metylowy kwasu siarkowego wodorosiarczan(VI) metylu

CH3COCH3 propanon keton dwumetylowy aceton

29 Wybierz grup tlenkw, w ktrej znajduj si wycznie tlenki wystpujce w przyrodzie: A K2O, MgO, SiO2, H2O B Fe2O3, SiO2, CO2, H2O C Na2O, SO2, P2O5, H2O D K2O, MgO, CO2, P2O5 30 Do zakwaszonego roztworu dwuchromianu potasu dodawano porcjami etanol. W wyniku reakcji zaobserwowano: A zmian barwy roztworu z pomaraczowej na t i pojawienie si zapachu kwasu octowego B zmian barwy roztworu z tej na zielon i pojawienie si zapachu etanalu C zmian barwy roztworu z tej na pomaraczow i pojawienie si zapachu etanalu D zmian barwy roztworu z pomaraczowej na zielon i pojawienie si zapachu kwasu octowego.

-5-

31 Ustal wzr czsteczki tlenku azotu, ktry powstaje w reakcji katalitycznego utlenienia amoniaku, wiedzc, e w tych samych warunkach cinienia i temperatury, kady 1dm3 amoniaku zuywa 1,25dm3 tlenu i powstaje 1dm3 tlenku azotu oraz para wodna. A N2O4 B NO2 C NO D N2O 32 W celu cakowitego wytrcenia chlorku srebra z roztworu zawierajcego 51g azotanu(V) srebra, dodano: 16,6cm3 10% roztworu kwasu solnego o gstoci 1,1g/cm3 i nieznan ilo 25% roztworu chlorku potasu o gstoci 1,2g/cm3. Objto dodanego roztworu chlorku potasu wynosia: A 74,5 cm3 B 63,3 cm3 C 62,1 cm3 D 53,6 cm3 33 Dobierz odpowiednie reagenty tak, aby moliwe byy przemiany I, II i III na poniszym schemacie:
MnO(OH)2 I MnO4 III Mn2+

II

MnO4

2-

A B C D

I I-, OHSO32-, H2O NO2-, H+ Br-, H+

II SO32-, H2O NO2-, OHCl-, H2O Sn2+, OH-

III Fe2+, H+ H2O2, H+ NO2-, OHS2-, H2O

34 Podaj, ktre z poniszych rwna reakcji chemicznych: I. Mg2+ + 2e Mg II. CH2=CH2 + H2 CH3-CH3 III. 2Br + Cl2 Br2 + 2ClIV. N2O5 + H2O 2HNO3 V. Fe + S Fes ilustruj procesy utlenienia i redukcji: A II, III, V B I, III, V C III, IV, V

D I, II, IV

35 Po dobraniu wspczynnikw reakcji, wska w ktrej stosunek molowy utleniacza do reduktora jest najwyszy: A Br2 + HClO + H2O HBrO3 + HCl B H2O2 + KMnO4 + H2SO4 MnSO4 + O2 + K2SO4 + H2O C Zn + HNO3 NH4NO3 + Zn(NO3)2 + H2O D Cr2O3 + KNO3 + KOH K2CrO4 + KNO2 + H2O 36 Mieszanin gazow zawierajc 20cm3 tlenu, 2cm3 chloru oraz 100cm3 wodoru umieszczono w eudiometrze i za pomoc iskry wywoano reakcje chemiczne. Mieszaniny przed i po reakcji znajdoway si w warunkach normalnych. podaj stenie procentowe powstaego kwasu solnego. A 14,6% B 16,8% C 19,9% D 22,4% 37 Ile gramw 96% i 75% kwasu siarkowego(VI) naley uy do sporzdzenia 150g 80% roztworu kwasu siarkowego(VI): A 20,6g 96% i 129,4g 75% B 28,2g 96% i 121,8g 75% C 35,7g 96% i 114,3g 75% D 39,5g 96% i 110,5g 75% -6-

38 Jedn z metod rozdziau mieszanin stosowan dla ukadw koloidalnych jest dializa. Polega ona na oddzieleniu czsteczek koloidalnych od rozpuszczalnika przez wykorzystanie faktu, e: A przez bon pprzepuszczaln przechodz jedynie czsteczki rozpuszczalnika B przez bon pprzepuszczaln przechodz jedynie czsteczki koloidalne C pod wpywem pola elektrycznego szybko przechodzenia czsteczek rozpuszczalnika i czsteczek koloidalnych przez bon pprzepuszczaln jest zrnicowana D koloidy liofobowe atwiej przechodz przez bon pprzepuszczaln, ni czsteczki rozpuszczalnika 39 rednia masa czsteczkowa pewnej prbki polistyrenu:
* CH2 CH C6H5
n

wynosi 300000u. Podaj z ilu atomw wgla skada B okoo 5770 atomw wgla D okoo 23000 atomw wgla

si acuch alifatyczny tego polimeru: A okoo 2880 atomw wgla C okoo 17300 atomw wgla 40 W poniszych rwnaniach reakcji:
I II III IV C2H5Br + Mg
eter

................. ZnBr2 + CH2=CH2 ...............+ HCl ...........+1/2H2

........... + Zn alkohol C6H5CH3 + Cl2 C2H2 + Na

h

brakujcymi zwizkami s: I II C4H10 CH2BrCH2Br A CH3CH2CH2CH3 CH3CH2Br B CH3CH2MgBr CH2BrCH2Br C CH3CH2MgCl CH3CH2Br D 41 Poniej podano wzory trzech zwizkw:
CH3 1 H C OH CH2 CH3 2 HO C O

III C6H4(Cl)CH3 C6H5Cl C6H5CH2Cl C6H4(Cl)CH3

IV HCCNa HCC-CH=CH2 HCCNa NaCCNa

Cl 3 Cl C Cl Cl

CH3

oraz ich wasnoci: I. ulega procesowi dysocjacji w roztworze wodnym II. ma apolarn budow czsteczki III. jest zwizkiem optycznie czynnym Wska poprawne powizanie wzoru zwizku chemicznego z waciwociami: 1 2 3 I II III A II III I B III I II C I III II D

-7-

42 Pewien alkohol utleniono tlenkiem miedzi(II). Powstay produkt nie dawa pozytywnego wyniku prby Trommmera. Pary tego samego alkoholu przepuszczono przez rozgrzany kaolin i powsta propen. Alkohol ten ma wzr:
A CH3 CH2 CH2 OH B CH2 CH2 CH2 OH OH C CH3 CH CH3 OH D CH2 CH CH2 OH OH OH

43 Wybierz poprawn nazw zwizku o wzorze:

C3H7 CH3 CH2 CH C3H7 CH3 CH3 Cl C2H5 C CH2 CH C CH3

A 2-chloro-2-etylo-3,9-dimetylo-2,4-dipropylooltan B 2-chloro-2,6-dietylo-3,5-dimetylo-5-propylononan C 2-chloro-2-etylo-2-etylo-3,5-dimetylo-5,6-dipropylodekan D 3-chloro-7-etylo-3,4,6-trimetylo-6-propylodekan 44 Etanol utleniono tlenkiem chromu(VI). W wyniku reakcji otrzymano 20g 20% etanalu. Stenie procentowe uytego do reakcji etanolu wynosio: A 26% B 22,5% C 21% D 19,5% 45 Etenol i etanal przedstawione wzorami:
H C C H H OH H H C C H H O

s w stosunku do siebie: A izomerami geometrycznymi

B homologami

C enancjomerami

D odmianami tautomerycznymi

46 Podaj liczb izomerw optycznych zwizku o wzorze: CH2(OH)-CH(OH)-CH(OH)-CHO A2 B4 C8 D 16 47 W wyniku hydrolizy tripeptydu otrzymano alanin i glicyn. Omawianym tripeptydem moe by:
CH3 A O CH3 H2N CH C N CH2 C N CH COOH H H O CH3 O

B H2N CH C N CH C N CH2 COOH H H O CH3 O C CH3

H2N CH2 C N CH2 C N CH COOH H H O odpowiedzi A, B, C s poprawne

-8-

48 Zwizek przedstawiony poniszym wzorem: O jest przykadem: A zasady pirymidynowej N NH B zasady purynowej N C nukleotydu N NH2 H D nukleozydu 49 Wska, ktre monosacharydy nale do szeregu konfiguracyjnego D:
CHO H C OH H C OH H C OH I CH2OH CHO H C OH H C OH HO C H II CH2OH CH2OH C O HO C H H C OH III CH2OH CHO H C OH HO C H H C OH IV CH2OH CH2OH C O HO C H HO C H V CH2OH

A III, IV, V

B I, III, IV

C I, II, IV

D I, II, V

50 Aby otrzyma jak najwicej alkoholu z estru, naley uy jako odczynnika hydrolizujcego: A wodnego roztworu zasady potasowej B wody C wodnego roztworu kwasu siarkowego(VI) D dwie odpowiedzi s poprawne 51 Ile atomw wgla o odpowiedniej rzdowoci zawiera 2,3,7-tribromo-2,3,5-trimetylooktan: Liczba atomw wgla I-rzdowych II-rzdowych III-rzdowych IV-rzdowych 5 2 3 1 A 5 3 3 0 B 5 4 1 1 C 5 4 2 0 D 52 W wyniku analizy elementarnej stwierdzono, e prbka zwizku o masie 1,5g zawieraa 0,6g wgla, 0,1g wodoru i tlen. Wybierz grup zwizkw, ktrej wszystkie wzory speniaj wynik analizy: A etanal, kwas 2-hydroksypropanowy, octan metylu B metanal, kwas octwoy, mrwcza metylu C mrwczan 1-propylu, propionian metylu, etan-1,2-diol D etanal, kwas mrwkowy, mrwczan 1-propylu 53 Ustal nazwy zwizkw I, II, III, IV, V w szeregu reakcji chemicznych
III I propan
Cl2 h Cl2 h

IV CH3CHClCH2Cl

II

Cl2 h

A B C D

I 1-chloropropan 1-chloropropan 2-chloropropan 2-chloropropan

II 2-chloropropan 2-chloropropan 1-chloropropan 1-chloropropan

III 1,3-dichloropropan 1,1-dichloropropan 2,2-dichloropropan 1,3-dichloropropan -9-

IV 1,1-dichloropropan 2,2-dichloropropan 1,1-dichloropropan 2,2-dichloropropan

V 2,2-dichloropropan 1,3-dichloropropan 1,3-dichloropropan 1,1-dichloropropan

54 W poniszym schemacie zwizkami I, II, III, IV s:

C2H5COONa + NaOH
CaO

Br2 h

II

C2H5OH/80oC KOH

III

H2O H+

IV

A B C D

I metan propan propen etan

II bromometan 2-bromopropan 1,2-dibromopropan bromoetan

III metan propen propyn eten

IV metanol propan-2-ol propan-1-ol etanol

55 Po cakowitej hydrolizie 15% wodnego roztworu maltozy otrzymano roztwr, w ktrym stenie glukozy wynosi: A 7,9% B 13,4% C 15,8% D 30% 56 W reakcji etenu z obojtnym roztworem manganianu(VII) potasu powsta etano-1,2-diol. Stechiometryczny stosunek molowy etenu do manganianu(VII) potasu wynosi: A 1:2 B 2:1 C 3:1 D 3:2 57 Do probwek z wod wprowadzono substancje:
NH2CONH2 HCOOH (C2H5)2NH C2H5OH HOCH2CH2OH CH3NH2.HCl

I H2O

II

III H2O

IV

V H2O

VI H2O

H2O

H2O

w probwkach mona stwierdzi stenia jonw: H+>OHOH->H+ H+=OHII, IV, VI III I, V A II, VI III, V I, IV B I, IV II, V III, VI C II, VI I, IV, V III D 58 Wystpujcy w naturze kwas D-jabkowy [(S)-2-hydroksybutanodiowy] zestryfikowano alkoholem metylowym tak, e uzyskano jego monoester. Produktem reakcji bya: A nieczynna optycznie rwnomolowa mieszanina enancjomerw B mieszanina diastereoizomerw C mieszanina zwizkw optycznie czynnych D jeden zwizek optycznie czynny 59 Spord zwizkw: I. 2-bromobutan II. 1,3-dibromopropan III. 2,3-dibromobutan IV. 2,4-dibromopentan Wybierz te, ktre mog wystpowa w formie mezo: A I, V, VII B III, IV, VI

V. 3-bromoheksan VI. 3,4-dibromo-3,4-dimetyloheksan VII. heksano-2,4-diol

C II, V, VII

D I, IV, V

- 10 -

60 Na podstawie poniszego wzoru zwizku wybierz prawidow odpowied: CH2OH A jest to ketoza, pochodna furanu, anomer O B jest to aldoza, pochodna piranu, anomer H HO H OH C jest to ketoza, pochodna furanu, anomer D jest to aldoza, pochodna piranu, anomer OH H
H

61 Ktry z podanych zwizkw moe wystpowa w postaci izomerw cis-trans? A 2-metylopropen B kwas 2-chloropropanowy C 1,2-dichloropropen D kwas propenowy 62 Liczba moliwych monochloropochodnych alkanu powstajcych w wyniku monochlorowania 2,2,3,3-tetrametylobutanu wynosi: A1 B3 C4 D6 63 Ktry z podanych wzorw przedstawia czsteczk odmiany mezo kwasu winowego (1,2-dihydroksyetano-1,2-diowego):
COOH H C OH HO C H A COOH COOH HO C H HO C H B COOH COOH HO C H H C OH C COOH COOH H C H HO C H D COOH

64 Wzr sumaryczny C4H9OH odpowiada czterem izomerycznym alkoholom. Ile aldehydw i ile ketonw o wzorze sumarycznym C4H8O mona otrzyma w wyniku utlenienia tych alkoholi? A jeden aldehyd i dwa ketony B dwa aldehydy i jeden keton C dwa aldehydy i dwa ketony D trzy aldehydy i jeden keton 65 Wzr polipropylenu to:
* A CH2 CH2 C C H 3C CH3 * * B CH2 CH2 CH2 * * C CH2 CH CH3 *
n

* D H

CH2 C C H

66 W podanym niej schemacie

h

KOH H2O

II

[O]

propanal

propan + Cl2

Substancje II i III to:

III
KOH H2O

IV

[O]

keton dimetylowy

A B C D

II izopropanolan potasu propen propan-1-ol (1-propanol) propan-2-ol (2-propanol)

III 1,1-dichloropropan 1-chloropropan 2-chloropropan 1,2-dichloropropan

- 11 -

67 Przeprowadzono reakcje: I utleniania butan-2-olu wod III utleniania butan-1-olu wod zwizek o wzorze: CH3-CH2-CO-CH3 moe by produktem reakcji: A tylko I B I i II C III i IV 68 Hemiacetale
R C H OH powstaj w wyniku reakcji: OR
1

II buten-2-enu z IV but-2-ynu z

D I i IV

A polimeryzacji aldehydw B reakcji przyczania alkoholi do aldehydw C estryfikacji wewntrzczsteczkowej D reakcji przyczania estrw do kwasw 69 Wska czsteczki, w ktrej wystpuje wizanie peptydowe: A CH3CH(NH2)CONHCH2COOH B CH3CH2CH(NH2)COOH C CH3CH2COCH3 D CH3CH2CH(NH2)COOCH3 70 acuchy polipeptydowe w insulinie poczone s mostkami dwusiarczkowymi, utworzonymi midzy dwiema resztami cysteiny. Mostki te powstaj w wyniku procesu: A syntezy B redukcji C utleniania D kondensacji 71 Podane kwasy uoono wedug wzrastajcej mocy. Ktre z podanych zalenoci s prawidowe? I H2SiO4 < H3PO4 < H2SO4 < HClO4 II HClO < HClO2 < HClO3 < HClO4 III HClO < HBrO < HIO IV HI < HBr < HCl < HF A I i II B II i IV C I i III D III i IV 72 Wska poprawne dokoczenie zdania. Izotopy to nuklidy, ktre maj ..... A jednakowe liczby masowe, ale rne liczby neutronw B jednakowe liczby masowe, ale rne liczby protonw C rne liczby masowe, ale jednakowe liczby neutronw D rne liczby masowe, ale jednakowe liczby protonw 73 Ile obszarw orbitalnych zawiera poziom energetyczny N? A4 B8 C 16

D 32

74 Suma czstek elementarnych atomu pierwiastka X wynosi 86, w tym s 32 neutrony. Okrel pooenie pierwiastka X w ukadzie okresowym grupa okres czwarta czwarty A dziewita czwarty B szesnasta trzeci C osiemnasta pity D

- 12 -

75 Podaj nazw substancji Z oraz okrel typ reakcji (I) w podanym niej schemacie:
1-chloropropan
KOH, C2H5OH (I)

kar. H2O (II)

[O] (III)

A B C D

substancja Z propanal propanal propanon propanon

typ reakcji (I) eliminacja addycja addycja eliminacja

76 Ester organiczny poddano hydrolizie w odpowiednich warunkach otrzymujc: - kwas monokarboksylowy o masie molowej 46g/mol - jednowodorotlenowy, II-rzdowy alkohol zawierajcy 26,6% tlenu ten ester to: A mrwczan n-propylu C mrwczan izopropylu B octan izopropylu D octan etylu 77 Liczba izomerycznych amin II-rzdowych o wzorze oglnym C4H11N wynosi: A2 B3 C4 D5 78 Drugi etap procesu dysocjacji kwasu borowego opisuje staa dysocjacji wyraona wzorem: A
[3H + ][BO 3 ] 3 [H 3 BO 3 ]

[H + ][H 2BO 3 ] [H 3 BO 3 ]

[H + ][H 2BO 3 ] 3
2 [HBO 3- ]

2 [H + ][HBO 3 ] [H 2BO 3 ]

79 Zmieszano 300cm3 roztworu H2SO4 o steniu 2M i 400cm3 H2SO4 o steniu 0,7M, a nastpnie cao rozcieczono wod do objtoci 1dm3, otrzymujc roztwr o gstoci d=1,06g/cm3. Oblicz stenie procentowe otrzymanego roztworu A 8,13% B 9,14% C 11,62% D 13,05% 80 Stenie molowe 40% roztworu X jest rwne 6M. Gsto tego roztworu d=1,275g/cm3. Masa molowa soli X wynosi: A 136g/mol B 111g/mol C 85g/mol D 52g/mol 81 W temperaturze pokojowej iloczyn stenia jonw wodorowych i wodorotlenowych w wodzie, wyraony w (mol/dm3) ma warto sta i wynosi: A 1.10-14 B 14 C7 D 1.101`4 82 W 500g wody rozpuszczono 0,1mola BaO. Stenie procentowe otrzymanego roztworu wodorotlenku baru wynosi: A 2,97% B 3,06% C 3,32% D 7,65% 83 W wyniku fermentacji alkoholowej z 90g glukozy mona otrzyma teoretycznie produkty w iloci: A 3 mole czsteczek etanolu i 1,5 mola czsteczek tlenu B 2 mole czsteczek etanolu i 2 mole czsteczek dwutlenku wgla C 69g etanolu i 33,6dm3 tlenu (warunki normalne) D 46g etanolu i 22,4dm3 dwutlenku wgla (warunki normalne)

- 13 -

84 Objto spalonego cakowicie w tlenie wglowodoru X jest dwa razy mniejsza od objtoci dwutlenku wgla i dwa razy mniejsza od objtoci pary wodnej powstajcej w tej reakcji. Objtoci gazw podane s w tych samych warunkach cinienia i temperatury. Wglowodorem X mg by: A etan B eten C etyn D benzen 85 W okrelonych warunkach cinienia i temperatury staa rwnowagi reakcji: 3N2O + 2NH3 = 4N2 + 3H2O ma warto 1,46. Jeeli stenia rwnowagowe nastpujcych reagentw wynosz: CN2=2mol/dm3; CH2O=1,5mol/dm3; CN2O=1,6mol/dm3 to stenie rwnowagowe amoniaku wynosi: B 3 mol/dm3 A 2,13 mol/dm3 C 4,45 mol/dm3 D 9 mol/dm3

86 W ktrej z podanych reakcji wydzieli si gaz o najwikszej masie czsteczkowej: A MnO2 + HCl B CaC2 + H2O C CH3COONa + NaOH D Cu + H2SO4 87 Spord nastpujcych substancji: 1 CO; HCOONa; 4 Al2(SO4)3 wybierz te, ktre wprowadzone do wody utworz roztwory o pH<7 A1i2 B1i3 C2i3 88 Zapisem chemicznym, ktry ma nastpujcy wzr elektronowy:
_ _
|_ Y |Y|

2 SO2;

D2i4

_ X Y| _

moe by: A BCl3

B SO3

C NH3

D PH3

89 O pierwiastku X wiadomo, e: naley do bloku s; tworzy jony proste o konfiguracji elektronowej argonu; jego elektroujemno w skali Paulinga jest wysza od sodu Pierwiastkiem X jest: A wap B magnez C potas

D chlor

90 Pierwiastek X ley w sidmej grupie i czwartym okresie ukadu okresowego. Pierwiastek ten tworzy jon prosty X2+. Wska poprawnie napisan konfiguracj tego jonu: A 1s22s22p63s23p63d7 B 1s22s22p63s23p63d5 C 1s22s22p63s23p63d54s2 D 1s22s22p63s23p63d54s24p2 91 Poddano elektrolizie wodne roztwory: I H2S, K2S, HCl II CuSO4, AgNO3, ZnCl2 III H2SO4, KOH, Na2SO4 Tlen i wodr w stosunku objtociowym 1:2 powstaje w trakcie elektrolizy roztworw substancji wymienionych w grupie AI B II C III D II i III

- 14 -

92 Pogniwo niklowe zestawione w ogniwo z pogniwami: I Cr|Cr3+; w ktrym przypadku Ni|Ni2+ bdzie biegunem ujemnym: AI B II C I i II 93 Przeprowadzono dowiadczenie opisane rysunkiem:
Cu 1 2 Fe 3 Mg

II Pb|Pb2+; D II i III

III Cu|Cu2+

H2O + MgCl2

H2O + CuSO4

H2O + FeCl3

Objawy reakcji zaobserwowano w probwkach: A wszystkich B tylko w 1 i 2

C tylko w 1 i 3

D tylko w 2 i 3

94 Wska poprawne dobrane wspczynniki stechiometryczne reakcji: a Fe2+ b ClO3- + c H+ d Fe3+ + e Cl- + f H2O a b c d e f 3 2 6 3 2 3 A 4 1 6 4 1 3 B 5 2 6 5 2 3 C 6 1 6 6 1 3 D 95 W podanych niej schematach reakcji: 4NH3 + 5a 4b + 6H2O substratami a, b, c i d s: a b c O2 NO NO2 A H2O2 NO2 N2O5 B O2 N2O3 NO2 C NO NO2 N2O3 D

2b + O2 d HNO3 HNO3 HNO2 HNO2

2c

3c + H2O

2d + b

96 Liczba moliwych izomerw zwizku o wzorze C8H10 zawierajcych szecioczonowy piercie aromatyczny wynosi: A3 B4 C5 D6

- 15 -

97 Z podanych zwizkw izomerami konstytucyjnymi s:

O I CH3 CH CH CH2 OH II CH3 C CH2 CH3 O III CH3 CH2 CH2 C H

IV CH2 CH2 CH CH2 OH

V CH3 CH CH3 C H O

VI CH2 CH CH CH3 OH

A I, IV, VI

B II, III, V

C III, V

D wszystkie

98 Sporzdzono 25% roztwr KNO3 w temperaturze 30oC, a nastpnie obniono temperatur do 20oC. Otrzymany roztwr w podanych temperaturach jest: 30oC 20oC nienasycony nienasycony A nienasycony nasycony B nasycony nasycony C nasycony nienasycony D 99 W pewnym roztworze stenie jonw H+ jest sto razy mniejsze ni stenie jonw OH-. pH tego roztworu jest rwne: A5 B6 C8 D9 100 Rozpuszczono w 1dm3 wody nastpujce iloci soli: 0,2mola chlorku wapnia, 117g chlorku sodu i 0,5mola azotanu(V) wapnia. Waciwe uporzdkowanie wedug wzrastajcych ste molowych jonw przedstawia: A [Ca2+] < [NO3-] < [Na+] < [Cl-] B [Cl-] < [NO3-] < [Ca2+] < [Na+] C [Na+] < [Ca2+] < [NO3-] < [Cl-] D [Ca2+] < [NO3-] < [Cl-]< [Na+]

- 16 -

ODPOWIEDZI
1 Odp. B 65,38g cynku to jeden mol cynku. Liczba atomowa cynku wynosi 30, oznacza to, e w atomie jest 30elektronw, a w jednym molu cynku bdzie ich 30moli. Wszystkie bd zatem wayy m=30.6,023.1023.1.10-27g=1,81.10-2g 2 Odp. D 0,5mola czsteczek H2SO4 to 0,5.6,023.1023.(2+1+4)=2,11.1024 atomw 74g Ca(OH)2 =74g/M=1mol czsteczek Ca(OH)2 czyli 1.6,023.1023.(1+2+2)=3,01.1024 atomw 11,2dm3 H2S =11,2/22,4=0,5mola czsteczek H2S czyli 0,5.6,023.1023.(2+1)=9,03.1023 atomw 3,01.1024 czsteczek fruktozy (C6H12O6) to 3,01.1024.(6+12+6)=7,2.1025 atomw 3 Odp. C Nuklidy majce t sam liczb atomow s izotopami tego samego pierwiastka (s tym samym pierwiastkiem). 83E; 84E 86E 88E 4 Odp. C Liczba atomowa 47 oznacza, e w jdrze atomu jest 47 protonw, a o liczbie neutronw decyduje rnica liczby masowej i liczby atomowej (A-Z). Pierwiastek moe mie rn liczb izotopw, ktrej nie mona rozpozna po liczbie masowej, ani po masie atomowej. Na pewno niklid 108Ag posiada 61 neutronw. 5 Odp. A Liczba masowa A-4 wskazuje, e z jdra atomowego ubyy 4 nukleony (2 protony i 2 neutrony), czyli nuklid uleg przemianie . Liczba atomowa przed przemian i po jest jednakowa, czyli dwa neutrony musiay przemieni si w dwa protony, co mogo si zdarzy podczas dwch przemian -: n p +e. 6 Odp. B Beryl ley w drugiej grupie i posiada dwa elektrony na orbitalu s. Bor lec w trzeciej grupie powinien mie dwa elektrony na orbitalu 2s (2s2) i jeden na orbitalu p (2p1). Obecno dwch elektronw na orbitalu 2p (2p2), przed cakowitym zapenieniem orbitalu 2s, wskazuje, e ten atom jest w stanie wzbudzonym. 7 Odp. D Wizanie typu s-p powstaje w wyniku czoowego nakrywania si orbitalu s (kulistego) z orbitalem p (w ksztacie hantli). Takie wizanie moe si utworzy tylko z orbitali przedstawionych na rysunku D. 8 Odp. D Siarczan(VI) potasu jest sol i wizanie O-K z definicji jest wizaniem jonowym (odp. B i D). Biorc pod uwag wzr Lewisa, w anionie siarczanowym(VI) wystpuj wizania koordynacyjne i kowalencyjne: .. .O . . .
K +

. . .- .. ** . . .O . * S * . .O . . . . O. . . ..
**

+ K

O + - + K O S O K O

- 17 -

W rzeczywistoci jest to jeden z moliwych sposobw zapisu jonu siarczanowego(VI). Siarka dysponuje przecie niskoenergetycznymi orbitalami d, na ktre moe przyj dodatkowe elektrony. Wzr reszty kwasowej zapisany w sposb podany obok jest rwnie poprawny: Wizanie koordynacyjne jest odmian wizania kowalencyjnego i w taki te sposb moe by zapisywane (para elektronw tworzy jedno wizanie):

O O

O S O

2+ O S O

O-

Wszystkie proponowane tu sposoby zapisu struktury anionu siarczanowego(VI) s poprawne (odp. B i D). Jednake biorc pod uwag typy wiza jakie omawia si w szkole, sugeruj odpowied D. 9 Odp. C Nukleofilem nazywamy czsteczk (jon), w ktrej atom posiada woln par elektronow i moe t par udostpni innym czsteczkom. Grupa atomw posiadajca atwo dostpne elektrony ma charakter nukleofilowy. Elektrofilem natomiast jest czsteczka (jon) w ktrej atom ma sekstet elektronw lub niedobr elektronw wywoany efektem indukcyjnym poczonych z tym atomem grup. H3O+, NO2+, Br+ - elektrofile ( centrum elektrofilowe na H, N i Br) . . . CH3 , Cl , C2H5 wolne rodniki (posiadaj 7 elektronw) C2H5OH, AlCl3, CH2=CH2 (czsteczka etenu i alkoholu jest nukleofilem, natomiast chlorek glinu elektrofilem) OH-, NH3, H2O wszystkie czsteczki maj charakter nukleofilowym (posiadaj wolne pary elektronowe na atomie O lub N) 10 Odp. A Moc kwasw tlenowych ronie wraz ze wzrostem elektroujemnoci atomu centralnego: HClO3 > HBrO3 oraz wraz ze stopniem utlenienia tego atomu: HClO < HClO2 < HClO3 < HClO4 Inaczej mona powiedzie, e dla kwasw HmEOn gdy: n-m=3 kwasy bardzo mocne (HClO4) n-m=2 kwasy mocne (HNO3, H2SO4) n-m=1 kwasy sabe (HNO2) n-m=0 kwasy bardzo sabe (H3BO3) Wida wyranie, e zalenoci w punkcie 2 i 3 pokrywaj. 11 Odp. A Moment dipolowy czsteczki jest sum momentw dipolowych wiza i momentw dipolowych pochodzcych od wolnych par elektronowych. Jeeli czstkowe momenty dipolowe si znosz, wypadkowy moment dipolowy jest wtedy rwny 0. W celu okrelenia momentu dipolowego naley okreli hybrydyzacj i ksztat czsteczki, a nastpnie okreli momenty dipolowe pochodzce od wiza:

- 18 -

Cl Cl Cl B =0 Be Cl =0 Cl O

..

..
O lub >0 O

S O CCl4 =0 O

S =0

O C O =0 O +N -O O-

CH4 =0

-O

N O

lub =0

Na kadym atomie w czsteczce ilo elektronw walencyjnych powinna by rwna iloci elektronw walencyjnych w pierwiastku. W przeciwnym razie atom uzyskuje adunek dodatni lub ujemny. Dlatego na siarce musimy dopisa par elektronw we wzorze pierwszym (mimo, e siarka ma oktet), oraz adunek dodatni dla azotu. Jest to tak zwany adunek formalny. 12 Odp. D Wedug teorii Brnsteda kwasami s czsteczki (jony), ktre mog odda jon wodorowy, a zasadami s czsteczki (jony), ktre mog przyj jon wodorowy (w zasadzie atom musi dysponowa woln par elektronow, ktr udostpnia jonowi wodorowemu). Inaczej mwic reakcje kwas-zasada wedug teorii Brnsteda polegaj na przeniesieniu jonu wodorowego od jednej czsteczki (kwasu) do drugiej czsteczki (zasady). T zaleno speniaj rwnania reakcji w punkcie A i B 13 Odp. C Kwas ortofosforowy jest kwasem trjzasadowym (trjprotonowym), dysocjuje wic trjstopniowo:
H3PO4 H2PO4HPO42H+ + H2PO4H+ + HPO42H+ + PO43-

trzecia staa dysocjacji opisana jest zatem wzorem: K= [H+][PO43-] [HPO42-]

14 Odp. C Stopie dysocjacji sabej zasady mona opisa wzorem:

K= [Me+][OH-] [MeOH] = c 2 2 [OH-]2 = 0 0 c0-c00 [MeOH] [OH-]=c0 [MeOH]=C0-c0

gdy zasada jest saba, to dysocjuje w nieznacznym stopniu i moemy zapisa, e c0-c00=c0 K= c0202 =c002 c0

Z ostatniego wzoru wyliczmy sobie : 0 =

K czyli stenie jonw wodorotlenowych wynosi: c0 K ,a c0

[OH-]=c00. Po stukrotnym rozcieczeniu nowe stenie c1=c0/100, oraz 1= 10 [OH-]=1c1= 10

K c0/100=c00/10. pOH=-log[OH-]. Dla roztworu przed rozcieczeniem pOH=-log(c00), c0

natomiast po rozcieczeniu: pOH=-log(c00/10)=-log(c00)+log(10)=-log(c00)+1, czyli pOH=pOH+1. Pamitajc, e pH=14-pOH widzimy, e po 100-krotnym rozcieczeniu, warto pH zmaleje o jedn jednostk. - 19 -