Baterie soneczne-ogniwa fotowoltaiczne

Baterie soneczne s darmowymi rdami energii, chocia nie moemy ich nazwa stu procentowymi FreeEnergyDevice, poniewa ta etykieta zarezerwowana jest dla urzdze dajcych energie w dowolnym miejscu i czasie. Baterie soneczne uzalenione s gwnie od energii wietlnej-fotonw, zatem bez wiata zwyczajnie nie bd one dziaa... Jest to pewne utrudnienie, gdy nie otrzymujemy energii elektrycznej w dowolnym czasie. Problem ten mona w pewnym stopniu rozwiza podczajc akumulatory. Bateria soneczna, zwana te ogniwem fotowoltaicznym aduje akumulator w czasie nadwyek energii. Gdy nastpi deficyt tej energii bdzie ona czerpana z akumulatora, jaki peni role swego rodzaju bufora. Tego typu rozwizania maj ju swoje ustabilizowane miejsce na rynku, Jednak z powodu bardzo wysokich cen nie ma pki, co szans na ich powszechne stosowanie. Poniej opisane projekty maj na celu przyblienie technologii wykonywania oraz dziaania tego typu mini elektrownii. Pierwszy projekt, jakim si zajmiemy bdzie niezbyt wydajny, jeli chodzi o ilo dostarczanej energii elektrycznej, jednak ma pewien wielki plus; jest banalnie prosty w wykonaniu! Zachcam wiec do rozpoczcia swojej przygody z ogniwami, fotowoltaicznymi wanie od tego przykadu. Poniej znajduje si maa specyfikacja techniczna tego urzdzenia: Ilo watw na metr kwadratowy ogniwa: 1,25mW Przykadowe parametry ogniwa: 50mA i 0,25V Czci, jakie bdziemy potrzebowali do budowy tego typu baterii solarnej nie s drogie, oraz s wszdzie dostpne. Po pierwsze najpierw powinnimy zaj si obudow. Oczywicie musi by przeroczysta i bez koloru. To oznacza, e wszelkie butelki po napojach majce zabarwione szko (zielone, brzowe i inne) odpadaj. S to filtry przepuszczajce tylko wybrane spektrum wiata. Dziaanie baterii sonecznej bdzie, zatem o wiele mniej wydajne. Najlepszym do tego celu wydaj si by biae szklane, lub plastikowe butelki. Mona odci szyjk tak by wlot od gry by jak najbardziej otwarty, wiato bdzie wpadao bez adnych przeszkd. Jedyn wada takiego rozwizania jest to, e niestety nie bdziemy mogli w atwy sposb transportowa tego typu baterii. Kolejnym elementem s dwie miedziane pytki, to wanie one s gwnym wydatkiem przy budowie. Oczywicie im wiksza ich powierzchnia tym lepiej! Jeli chodzi o grubo to z powodw technologii produkcji naszej baterii powinnimy uy jak najcieszych pytek. Musimy te zaopatrzy si w czyst wod, jej ilo musi by wytaczajca do napenienia pojemnika (butelki), w jakiej zamontujemy cae ogniwo, oraz sl kuchenn. Potrzebujemy te odpowiednie odcinki drutu w izolacji. Po zgromadzeniu tych wszystkich elementw musimy te mie jakie rdo ciepa, najlepiej kuchenk z pyt elektryczn. Jej moc powinna wynosi minimum 1kW. Wanie na tej kuchence przeprowadzimy proces przygotowania miedzianej pytki. Przed procesem utleniania naley obydwie dokadnie wyczyci (lepiej nie uywa rodkw chemicznych, jedynie myda, potem etanolem) i kadziemy jedn z nich na palnik. Nie powinnimy dotyka miedzianych pytek, naley te zachowa laboratoryjn czysto. Nie wolno zapomnie o czystych doniach, najlepiej pytki dotyka i przenosi ja za jeden z rogw pset. Teraz rozgrzewamy tylko jedn z pytek. Na pocztku zrobi si czarna, potem cay ten nalot zacznie odpada.

Podgrzewamy j jeszcze troch, by stracia jak najwicej czarnego nalotu. Gdy stwierdzimy, ze ju proces nie zachodzi koczymy podgrzewanie i czekamy a nastpi schodzenie do temperatury pokojowej. Cay czarny nalot powinien atwo odpa, mona zdmuchn jego nadmiar, lub, jeli to konieczne spuka wod. Trzeba pamita by nie naruszy delikatnej struktury, jak wytworzylimy na powierzchni blaszki.

Teraz obydwie blaszki wsadzamy do przezroczystego pojemnika. Blaszki oczywicie nie mog si ze sob styka. Naley przygotowa roztwr wody z rozpuszczon w niej soli kuchennej. Sl powinna by jak najbardziej czysta! I tak przygotowany pyn wlewamy do naszego ogniwa. Teraz bateria soneczna jest ju gotowa i moemy przeprowadzi pomiary iloci dostarczanej energii elektrycznej. Do blaszek moemy doczy druciki by atwiej byo podcza urzdzenia lub mierniki.

Drugi projekt, jest bardziej rozbudowany, co za tym idzie trudniejszy w wykonaniu, ale moliwe jest osignicie lepszych wynikw. Jest to sposb wytwarzania baterii sonecznych, jakiego ucz si inynierowie podczas studiw, autor tego artykuu zaczerpn go z literatury anglojzycznej. Proces produkcji rozpoczyna si od zdobycia dwch paskich szkieek (TIO). To wanie na nich zbudowana jest caa struktura ogniwa sonecznego. Naley dokadnie wyczyci szkieka etanolem. Trzeba pamita o zachowaniu laboratoryjnej czystoci i nie wolno dotyka powierzchni szkieek (mona to robi delikatnie jedynie pset, apic za rogi pytki). Szko TIO (Indium Tin Oxide) przewodzi prad elektryczny. Naley sprawdzi, jaka ze stron jest przewodnikiem i uoy je jedna obok drugiej. Jedno szkieko musi by uoone stron przewodzc do gry, drugie natomiast do dou.

Tak jak zostao pokazane na rysunku, naley sklei tam klejc dwie pytki. Gboko, na jak moemy wej z tam przyjmijmy jeden milimetr.

Po stronie szkieka z przewodzc warstw u gry, naklejamy tam zgodnie z rycin. Wchodzimy z ni w gb szkieka na pi milimetrw.

Nanie dwie kropelki TiO2 na szkieko z warstw przewodzc u gry.

Nastpnie rozsmaruj kropelki po caym szkieku szklan pipetk.

Usu plasterki naklejone na pytki. Szkieko z naniesion warstw TiO2 po na gorcej pycie. Nie naley uywa palnikw.

Teraz mona wyczyci etanolem pipetk (nie bdzie ju potrzebna) oraz drugie szkieko. Nastpnie pytk z TiO2 zamaczamy na dziesi minut w soku malinowym.

Podczas zachodzcej reakcji pytki z sokiem malinowym moemy nie traci czasu i przeznaczy go na dalsze czyszczenie etanolem drugiej pytki. Gdy pytka jest ju bardzo czysta sprawdzamy, jaka strona jest przewodnikiem. Na przewodzc stron nanosimy warstw karbonu. W tym celu naley delikatnie rysowa po powierzchni pytki owkiem (jego twardo powinna wynosi dwa stopnie). Uwaga! Proces nanoszenia karbonu po przemyciu etanolem nie powinien trwa duej ni dwie minuty!

Teraz wyjmujemy pierwsze szkieko z soku i przemywamy je dejonizowan wod. Nastpnie bardzo delikatnie osuszamy. Przechodzimy do fazy poczenia. Warstw karbonow dociskamy do warstwy TiO2 na drugim szkieku.

Nie naley szkieek nakada jedno na drugie a przesun je o jakie pi milimetrw w jedn ze stron (jak na rysunku). W miejsca te podepniemy kabelki odbierajce energie elektryczn.

Moemy ju zczy razem szkieka.

Fotoogniwo zostao zbudowane! Poniej znajduje si sposb pomiaru za pomoc multimetru wydajnoci i napiecia jakie ma bateria.

Budowa mini elektrownii sonecznej z buforem akumulatorowym. Przy budowie ukadw zasilanych z dwch punktw naley pamita o tym, e prd elektryczny pobierany jest ze rda o wikszym potencjale.

Naley bra to pod uwag, gdy mamy tu dwa punkty zasilania; akumulator oraz baterie soneczn. Trzeba zdecydowa czy ukad ma by zasilany za pomoc energii sonecznej a gdy jej zabraknie z akumulatorw, czy te na odwrt. Problem zanika, gdy w dzie akumulatory s adowane, natomiast w nocy czerpana jest z nich elektryczno. W takim wypadku schemat elektryczny wyglda nastpujco. Bateria SOL to bateria soneczna, natomiast BAT jest akumulatorem magazynujcym energie na noc. Przecznik A odcza SOL, co mona odczytywa jako nastanie nocy, braku energii sonecznej. Przecznik B wcza lampk. W ukad wczono te amperometry. Elementem elektronicznym jest dioda, jaka aduje akumulator nie pozwalajc na prd odwrotny. Schemat ten moemy uy, gdy czasowo pobieramy te energie w dzie.

W przypadku czerpania energii i jednoczesnym adowaniu wymyliem nastpujce rozwizanie. Ukad zbudowany jest z baterii solarnej oraz dwch akumulatorw buforujcych. Podczas gdy z jednego pobierana jest energia drugi jest adowany. Gdy energia spadnie w pierwszym akumulatorze pobierana energia jest z drugiego akumulatora a pierwszy jest adowany.

Uwaga! Podzespoy i ich wartoci zostay uyte tylko w celu zobrazowania systemu dziaania ukadu. Uycie tych elementw zostao spowodowane ograniczeniami symulacyjnymi programu crocodile clips. Wszystkie schematy zostay wykonane w programie Crocodile Clips I on jest wymagany do otworzenia plikw tu zamieszczonych z rozszerzeniem CKT. Przeznaczenie baterii slonecznych

Przeznaczenie baterii sonecznych jest do ograniczone ze wzgldu na ich koszt. Zastosowanie znajduj w zasilaniu owietlenia, szczeglnie opartego nie o arwki starego typu (z arnikiem) a o nowoczesne pprzewodnikowe moduy LED. arwki LED nie wytwarzaj ciepa (minimalne iloci), s energooszczdne i ich czas ycia jest bardzo dugi. Potrafi te dostarczy znaczne iloci wiata. Baterii sonecznych nie uywa si do produkcji energii cieplnej gdy jest to zupenie nieopacalne. Ich podstawowym zastosowaniem jest; dostarczy energi aparaturze elektronicznej w miejscach gdzie nie ma dostpu do innego rda zasilania. Akumulatory jakich si uywa musz by bardzo dobrej jakoci, powinny mie pojemno dostosowan do baterii sonecznej i jak najwysz ilo dopuszczalnych cykli rozadowaniaadowania. Jest to wane, poniewa czsto, to z akumulatorw pobiera si energi (noc) jaka zostaa zgromadzona w dzie. Z uwagi na koszt akumulatora i jego ograniczon ywotno zaleca si unikanie jego uycia wszdzie gdzie jest to tylko moliwe. Omwi to na przykadzie. Gdy chcemy uy baterii sonecznej do zasilania pompy w studni, tak by mie caodobowy dostp do wody rozwizujemy to w sposb nastpujcy. Buduje si wie cinie, tak by magazynowa wod powyej punktu jej odbioru. Pompa pracuje cay czas gdy to tylko moliwe, a do czasu napenienia zbiornika w wiey cinie. Pompa zasilana jest tylko i wycznie bateri soneczn (jeli to tylko moliwe). Nie naley budowa instalacji tak, e bateria soneczna aduje akumulatory i te zasilaj pomp gdy odkrci si kurek z wod. Energia magazynowana jest w akumulatorze co jest mao opacalne. W poprawnym rozwizaniu energia elektryczna wykorzystana jest od razu a magazynowanie energii nastpuje poprzez umieszczenie wody w zbiorniku powyej punktu odbioru. Jest to zamiana na energi potencjaln a nie chemiczn.