Professional Documents
Culture Documents
górna wstęga
1
J1(mf )A 0 ≈ mf A 0 -F F 1
2 J1(mf )A 0 ≈ mf A 0
2
J0 (mf ) A 0 ≈ A 0
dr inż. Karol Radecki
MODULACJE
ANALOGOWE AM
v. 2.0
materiały do wykładu
Sygnały i Modulacje
s(t) obwiednia
t
PODSTAWOWE POJĘCIA I ZALEŻNOŚCI
Analogowy system telekomunikacyjny
analogowe
źródło modulator kanał detektor odbiorca
informacji
c(t), f0
f0 >> Fg
generator szum
przebiegu + zakłócenia sygnał odebrany
nośnego n(t) s(t) + n(t)
K.Radecki IREPW
Cyfrowy system telekomunikacyjny
źródło odbiorca
informacji
estymator sygnału
^
sygnał oryginalny x(t) oryginalnego x(t)
dekoder
koder
źródłowy
źródłowy
koder dekoder
kanałowy kanałowy
de-
modulator kanał
modulator
sygnał
zmodulowany s(t) zakłócenia + szum sygnał
n(t) odebrany s(t) + n(t)
K.Radecki IREPW
Pojęcie operacji modulacji i detekcji
• Modulacja i demodulacja
Modulacja jest to operacja, która przyporządkowuje sygnałom modulującym sygnały
zmodulowane.
Demodulacja jest procesem odwrotnym względem procesu modulacji
• Detekcja
odtworzenie informacji oryginalnej z sygnału odebranego
K.Radecki IREPW
Podstawowe zalety stosowania modulacji
przy przekazie sygnałów
K.Radecki IREPW
Podstawowe rodzaje modulacji
Modulacje analogowe pasmowe
AM DSB – dwuwstęgowa modulacja amplitudy z falą nośną
AM DSB SC - dwuwstęgowa modulacja amplitudy bez fali nośnej
AM SSB - jednowstęgowa modulacja amplitudy bez fali nośnej
FM – modulacja częstotliwości
PM – modulacja fazy
• funkcja modulująca:
m(t) = |m(t)| exp(j arg m(t)) = |m(t)| exp(j θ(t))
sa(t) = |sa(t)| exp(j arg sa(t)) = |sa(t)| exp(jΦ(t)) = |m(t)| A0 exp(j(ω0t + θ(t))
częstotliwość nośna
K.Radecki IREPW
Przebieg zmodulowany analityczny i jego parametry
∧
sa(t) = A(t) exp(jΦ(t))
∧ = s(t) + j s(t)
sa(t) = A(t)(cosΦ(t) + j sinΦ(t)) = A(t)cos(ω0t + θ(t)) + j A(t)sin(ω0t + θ(t))
∧
A( t ) = s 2 ( t ) + s 2 ( t ) obwiednia rzeczywista sygnału s(t)
∧2
s (t)
Φ( t) = arctg faza chwilowa sygnału s(t)
s2 (t)
składowa synfazowa składowa kwadraturowa
sygnału s(t) sygnału s(t)
~ exp(jω t) = s (t)cosω t - s (t)sinω t + j (s (t)cosω t + s (t)sinω t)
sa(t) = s(t) 0 I 0 Q 0 I 0 Q 0
∧
s(t) s(t)
~
s(t) = sI(t) + j sQ(t) obwiednia zespolona sygnału s(t)
∧
sI(t) = s(t) cosω0t + s(t) sinω0t
∧
sQ(t) = s(t) cosω0t - s(t) sinω0t
~
s(t) = A(t) exp(jθ) A( t) = sI ( t) + sQ ( t) obwiednia rzeczywista sygnału s(t)
sQ ( t )
θ( t) = arctg odchyłka fazy chwilowej sygnału s(t)
sI ( t)
Widmo sygnału zmodulowanego
● Jeżeli sygnały x(t) i c(t) są zdeterminowane, istnieją pary transformat Fouriera:
1~ 1~
S(f) = Ss(f – f0) + Ss( f + f0)
4 4
K.Radecki IREPW
Widmo sygnału zmodulowanego
X(f)
widmo sygnału
modulującego f
~
S(f)
widmo obwiedni
zespolonej f
~
Sa(f) = S(f - f0) 1
widmo sygnału
zmodulowanego
analitycznego
-f0 f0
widmo sygnału S(f) 1/2
zmodulowanego
rzeczywistego f
-f0 f0
K.Radecki IREPW
MODULACJE ANALOGOWE ŚRODKOWO - PASMOWE
Funkcje modulujące
AM DSB SC k x(t)
AM SSB SC
∧
górna wstęga x(t) + j xt)
∧
dolna wstęga x(t) - j x(t)
∧
k, kf [Hz/V], kϕ [rad/V] - stałe modulatora; x(t) – transformata Hilberta sygnału x(t)
∞ )
) ⎛ 1 ⎞ 1 x ( τ) ) ⎛ − 1⎞ 1 ∞ x ( τ)
x(t) = x(t) ∗ ⎜ ⎟ = ∫ dτ x(t) = x(t) ∗ ⎜ ⎟=− ∫ d τ,
π
⎝ ⎠ t π −∞
t − τ ⎝ π t ⎠ π − ∞ t − τ
K.Radecki IREPW
DWUWSTĘGOWA MODULACJA AMPLITUDY Z FALĄ NOŚNĄ
AM - Amplitude Modulation
• funkcja modulująca: m(t) = 1 + k x(t) ≥ 0 brak przemodulowania
k - stała modulatora
∧
• przebieg nośny analityczny: ca(t) = c(t) + j c(t) = A0 (cos(ω0t) + j0 sin(ω0t)) = A0 exp(jω0t)
• widmo sygnału zmodulowanego: S(f) = (A0/2)[kX(f + f0)+kX(f - f0) + δ(f + f0) + δ(f - f0)]
X(f)
widmo sygnału 1
w << f0
modulującego
f
-w w
f
K.Radecki IREPW
- f0 - w -f0 - f0 + w f0 - w f0 f0 + w
Modulacja sygnałem kosinusoidalnie zmiennym, m < 1
brak przemodulowania
• przebieg nośny: c(t) = A0 cos(ω0t)
• sygnał zmodulowany rzeczywisty: s(t) = A0 (1+m cosΩt) cosω0t, F<<f0, 0 < m < 1
s(t) obwiednia
głębokość modulacji
A max=A0(1+m)
A − Amin
m = max = kU A0
Amax + Amin A min=A0(1-m) t
C(f)
c(t)=A0cos(2πf0t) A0 A0
δ(f + f0 ) δ(f − f 0)
2 2
s(t)=A0(1+mcosΩt)cosω0t 1 1
m=kU mA0δ(f + f0 − F) mA0δ(f − f0 − F)
4 S(f) 4
1 1
mA0 δ(f + f0 + F) mA0δ(f − f0 + F)
4 4
S(f) = A0/2 [δ(f – f0) + δ(f + f0)] + mA0/4 [δ(f – f0 - F) + δ(f + f0 + F)] + mA0/4 [δ(f – f0 + F) + δ(f + f0 - F)]
K.Radecki IREPW
Modulacja sygnałem kosinusoidalnie zmiennym, m < 1
67%
Procent całkowitej
mocy nadawanej
P0 2
=
Ps 2 + m 2
33%
P2b m2
=
Ps 2 + m2
Amax − Amin
m=
Amax + Amin s(t)
A(t)
NIELINIOWA
A0 t
m=2
K.Radecki IREPW
Modulacja sygnałem kosinusoidalnie zmiennym, m > 1
S(f)
widmo sygnału AM
przemodulowanego filtr środkowo przepustowy
m=2
przebieg na wyjściu
filtru pasmowego
s'(t)
K.Radecki IREPW
Zadanie 1
Sygnał AM (modulacja dwuwstęgowa z falą nośną) ma postać:
s(t) = 2[1+cos(2π103t)]cos(2π104t) V
1. Podać postać amplitudy chwilowej, sygnału modulującego, fali nośnej, wartość
głębokości modulacji
2. Narysować: przebieg czasowy sygnału zmodulowanego, widmo sygnału
zmodulowanego, wykres wskazowy sygnału zmodulowanego
Zadanie 2
Sygnał x(t)=0,5cos(2π102t) V moduluje w amplitudzie (modulacja dwuwstęgowa z falą
nośną) przebieg nośny c(t)=cos(2π103t)V.
1. Napisać wyrażenie na sygnał zmodulowany s(t).
2. Obliczyć moc średnią oraz moc użyteczną (moc wstęg bocznych) sygnału
zmodulowanego s(t), zakładając obciążenie R=1Ω.
Zadanie 3
Sygnał AM o postaci s(t)=[1+sin(2π102t)]sin(2π103t) V jest podany na wejście filtru
pasmowego o transmitancji |H(f)| pokazanej na Rys.1. Określić głębokość modulacji
sygnału na wyjściu filtru.
|H(f)|
1
f
0,8 1 1,2 kHz
Modulatory AM
Modulatory klasyczne
x(t) A(t)cosω0t
ELEMENT FILTR
NIELINIOWY PASMOWY
sygnał sygnał AM
modulujący
Modulator kwadratowy c(t) = A0 cosω0t fala nośna
A0 cosω0t
u2 = a2 u12
~
k x(t)
~ u1(t) R
Up u2(t)
= Up u1
c(t) = A0 cosω0t
~
u2 = u1
|k x(t)| << A0 u1
1 2 ∞ ( −1)n−1
g( t) = + ∑ cos[ω0 t(2n − 1)]
2 π n=1 2n − 1
A0 ⎡ 4 ⎤
u2 ( t ) = ⎢1 + x ( t )⎥ cos ω0 t + ....
2 ⎣ π A 0 ⎦
K.Radecki IREPW
Wzmacniacze w układzie modulatora amplitudy AM
nadajnik z modulacją we wzmacniaczu mocy
s(t)
Wzm.
mocy
EA – element aktywny
OR – obwód rezonansowy
x(t) = U cosΩt
s(t) = Uz0(1+mcosΩt)cosω0t
J.Modzelewski
modulacja w układzie dyskretnego sumowania napięć wzmacniaczy fali nośnej
W1
s1
W2 uwy(t)
US USM OBC
s2 .
. .
. .
.
. .
.
Wn
sn
US - układ sterowania
A/C GEN USM – układ sumowania
nośnej OBC - obciążenie
Wn – wzmacniacze
xwe(t) A/C – przetwornik analogowo cyfrowy
J. Modzelewski
Radiowe centrum nadawcze w Solcu Kujawskim
Radiowe centrum nadawcze w Solcu Kujawskim
moduł nadawczy
Detektory AM
detektory diodowe
detektor obwiedni
Rd
(Rd + RS)C << 1/f0
FILTR 1/f0 << RC << 1/w
Rs
DOLNO -
u1(t) PASMOWY uwy≈A(t)
X(f)
∼
s(t) C R u2(t)
widmo sygnału
modulującego
f
s(t) = A0 [1 + m x(t)] cos(ω0t) = A(t) cos(ω0t) -w w
Rd FILTR u2
Rs
DOLNO -
u1(t) R u2(t) uwy≈A(t)
PASMOWY
∼
s(t) s(t)
u1
u2
Rd FILTR
Rs
DOLNO - uwy≈A(t)
u1(t) R u2(t)
PASMOWY
∼
s(t) s(t)
u1
⎡1 1 ⎤
u2 ( t) ≈ aA 02 (1 + mx( t))2 ⎢ + cos ω0 t + ...⎥
⎣ 2 4π ⎦
na wyjściu filtru dolnopasmowego: zniekształcony sygnał
modulujący
uwy ≈
aA 02
2
[1 + mx(t)] =
2 aA 02
2
[
1 + 2mx( t) + m2 x 2 ( t) ]
detektor kwadratowy wprowadza zniekształcenia sygnału modulującego, które zależą
od głębokości modulacji
K.Radecki IREPW
DWUWSTĘGOWA MODULACJA AMPLITUDY BEZ FALI NOŚNEJ
AM DSB SC
• funkcja modulująca: m(t) = k x(t), k - stała modulatora [1/V]
1 X(f)
widmo sygnału
modulującego
f
-w w
dolna wstęga górna wstęga
boczna boczna
górna wstęga S(f)
boczna
kA0/2
f
K.Radecki IREPW - f0 - w -f0 - f0 + w f0 - w f0 f0 + w
Modulacja sygnałem kosinusoidalnie zmiennym
• sygnał modulujący: x( t) = U cos Ωt
• funkcja modulująca: m(t) = k x(t) = k UcosΩt
• sygnał nośny analityczny: ca(t) = A0 exp(jω0t)
jω0t
• sygnał zmodulowany analityczny: sa ( t) = A 0kU cos(Ωt) e
A kU j(ω +Ω)t A 0kU j(ω0 −Ω)t
s a ( t) = 0 e 0 + e
2 2
• amplituda chwilowa A ( t ) = A 0kU cos Ω t
A(t)
A 0kU
dolna wstęga -F
2
• sygnał zmodulowany rzeczywisty: s(t) = kUA0 cosΩt cosω0t
C(f) A0
c(t)=A0cos(2πf0t) A0 δ( f − f 0 )
δ( f + f0 )
2 2
S(f)
1 1
s(t)=kUA0cos(Ωt )cos(ω0t) kUA 0δ( f + f0 − F) kUA 0δ( f − f0 − F)
4 4
kUA0
1 1
kUA 0δ( f + f 0 + F) kUA 0δ( f − f0 + F)
4 4
widmo Fouriera sygnału zmodulowanego
A0cosω0t
detektor synchroniczny
1
s(t) = A0 x(t)cos(2πf0t) x( t )
2
1 2
x ( t )A 02 cos( 4πf0 t )
2 cos( 4πf0 t )
cos( 2πf0 t )
2f0
detektor synchroniczny
FILTR
s(t) = A0 x(t)cos(2πf0t) UKŁAD y(t) z(t)
DOLNO -
MNOŻĄCY PASMOWY
demodulator kwadraturowy
kanał I
A0
x( t) cos Φ
UKŁAD FILTR 2
MNOŻĄCY DP
cos(ω0t+Φ)
s(t)=A0x(t)cosω0t
DETEKTOR
VCO
PRZES. FAZY
FAZY
A0 2
-90° x ( t) sin(2φ)
8
sin(ω0t+ Φ)
UKŁAD FILTR
MNOŻĄCY DP
A0
x( t) sin Φ
2
kanał Q
K.Radecki IREPW
modulator kołowy
+
x(t) i1
sygnał
modulujący Filtr
u(t) s(t)
x(t) pasmowy
x(t) i2
+
K.Radecki IREPW
JEDNOWSTĘGOWA MODULACJA AMPLITUDY BEZ FALI NOŚNEJ AM
SSB-SC
∧ ∧
• funkcja modulująca: m(t) = x(t) ± j x(t), x(t) transformata Hilberta sygnału x(t)
f f
-w w - f0 - w -f0 f0 f0 + w
)
• amplituda chwilowa A( t ) = x 2 (t) + x 2 ( t) odchyłka
fazy chwilowej
)
x(t)
• faza chwilowa Φ( t ) = ω 0 t + arctg
x(t)
= ω 0 t + θ( t ) odchyłka
częstotliwości
1 dθ( t ) chwilowej
• częstotliwość chwilowa F( t ) = f0 +
2 π dt
= f0 + f ( t )
A0cosω0t
K.Radecki IREPW
modulator kwadraturowy
∧
górna wstęga: s(t) = x(t)cosω0t – x(t)sinω0t widma sygnałów w modulatorze
∧ modulacja SSB SC z górną wstęgą
dolna wstęga: s(t) = x(t)cos ω0t + x(t)sinω0t
X(f) 1
x(t) y(t)
UKŁAD
MNOŻĄCY
f
transformator A0cosω0t
Hilberta
+ Y(f)
1/2
s(t)
Σ
f
PRZESUW. PRZESUW. -f0 f0
FAZY FAZY Z(f)
1/2
-90° -90° +/- f
-f0 f0
∧
x(t) UKŁAD z(t)
MNOŻĄCY S(f)
1
- górna wstęga
∧ + dolna wstęga
x(t) x(t) f
-f0 f0
K.Radecki IREPW
detektor synchroniczny
∧
s(t) = A0[x(t)cosω0t - x(t)sinω0t] y(t) FILTR z(t)
UKŁAD
DOLNO -
MNOŻĄCY
górna wstęga PASMOWY
boczna
1 1 )
y( t ) = A 0 A '0 x( t) cos(2ω0 t + Φ ) + A 0 A '0 x( t ) cos(Φ ) +
2 2
1 1 )
− A 0 A '0 x( t) sin(2ω0 t + Φ ) + A 0 A '0 x( t) sin(Φ )
2 2
1 )
z( t) = A 0 A '0 [ x( t) cos(Φ ) + x( t) sin Φ ]
2
Wpływ przesunięcia częstotliwości, Δϕ=0
1 ' 1 ')
y( t) = A 0 A 0 x( t) cos(2ω0 t + Δωt) + A 0 A 0 x( t) cos(Δωt) +
2 2
1 ' 1 ')
− A 0 A 0 x( t) sin(2ω0 t + Δωt) − A 0 A 0 x( t) sin(Δωt)
2 2
1 ' 1 ')
z( t) = A 0 A 0 x( t) cos( Δωt) − A 0 A 0 x( t) sin( Δωt)
2 2
K.Radecki IREPW
Porównanie przebiegów czasowych sygnałów zmodulowanych AM SC