You are on page 1of 52

Wykorzystano materiay Danieli Czarskiej oraz opracowania Mariusa Cebuli, Dariusza Cecudy, Moniki Jamskiej, Ewy Gorleckiej.

Huna w terapii

Wstp
Bardzo, bardzo dawno temu, na wyspach Pacyfiku mieszkao wielu mdrych m czyzn i kobiet, ktrzy przygldali si wiatu. Obserwowali oni struktur przyrody, zachowanie zwierzt, rolin i ludzi. Na podstawie swoich obserwacji okrelili sens ycia i jego przebieg. Wiedzy tej nadali nazw huna, ka huna. Ludzi stosujcych t wiedz nazywano kupua. Z rwnym powodzeniem dzisiaj nazwaoby ich szamanami. W bardzo szczeglny sposb traktowali oni wiat. Nazw huna w zachodnim wiecie upowszechni Max Freedom Long tumaczc j jako tajemnica. "Tajemnica" huny polega na tym, e cae ycie (ha) jest wspgraniem e

midzy aktywn (hu) i pasywn (na) energi. Myli (una) tak wpywaj na t energi, prze ycia i dowiadczenia (hua) zmieniaj si.

W sowniku hawajsko-angielskim, wydanym przez University of Hawaii Press w Honolulu, jest wiele znacze tego sowa: - najmniejsza czstka, - odrobinka tak maa jak kropla wody, - ziarnko piasku, - czsteczka pyu morskiej fali lub wiatru wiejcego ku Hawajom. Huna to czsteczka ukryta, schowana, niewidoczna, ktra jest czci wielkiej caoci, tak jak wyspy Hawaje s fragmentem wielkiej caoci (Hawaii tumaczy si jako rodzinny dom, ale tak e mae miejsce do przechowania wielkiej wiedzy). To, czego nie widzimy, a jest obecne we wszystkim (lub wszystko jest obecne w tym), to duch - energia duchowa. Wyobramy sobie taki sposb widzenia siebie: wiemy, e wok naszego ciaa jest obecna energia, zwana aur. Zawiera ona wszystkie barwy wiata od czerwieni do fioletu, jak tcza, i ma r ne nat enia w r nych momentach ycia. Wyobramy sobie, e pod amy za t energi na zewntrz siebie. Gdzie ona si koczy? P metra, metr, a mo e lata wietlne od nas?

andrzej@setman.pl

Huna w terapii Wybierzmy sobie dowoln odlego, np. 100 kilometrw od nas i popatrzmy na siebie z tej odlegoci zbli ajc si. By mo e dostrze emy energi subteln, ktra zagszcza si coraz bardziej i bardziej, a staje si tak gsta, jak nasze ciao. Czy jest w nim obecna ta caa energia, ktr obserwowalimy z zewntrz? Czym ono jest? Skupieniem tej energii? Jakie informacje zawiera w ka dej najmniejszej czsteczce? Co powoduje, e wiemy jak rosn, rozwija si i funkcjonowa? By dzieckiem, kobiet, m czyzn skd to wiemy?

Huna jest widzeniem wiata i siebie jako wiata, ktry jest indywidualnym w swojej istocie sposobem zorganizowania energii duchowej w ka dym czowieku, zwierzciu, rolinie, powietrzu, wodzie, ziemi, socu, kamieniu... Takie widzenie wiata, jako organizacji energii duchowej, oddziela to, co duchowe od tego, co materialne. Podejcie to znosi rwnie podzia na obiektywne (przedmiotowe) i subiektywne

(podmiotowe), bo wszystko jest, by mo e, podmiotowe, czyli subiektywne: twj i mj sposb mylenia, widzenia, syszenia i odczuwania. Ka da sytuacja, jest przez jego uczestnika widziana, syszana, dowiadczana i odczuwana inaczej, indywidualnie,

subiektywnie czyli podmiotowo. Podobnie rzecz ma si z czasoprzestrzeni. Zegar nie ma zwizku z czasem. Jest stworzonym przez czowieka mechanizmem. Ludzie si umwili, e pokazuje wskazwkami czas. Ka dy z nas jednak koduje czas subiektywnie (podmiotowo) i u ywa go w r nym rytmie wiedzc, e inaczej pynie w stanie spokoju, inaczej, gdy si nudzimy lub na co czekamy, a inaczej w popiechu lub zdenerwowaniu. Podwiadomo nieuznajca czasu nazywa si po hawajsku Unihipili lub Ku. Najatwiej to dostrzec, gdy opowiadajc o silnym emocjonalnie zdarzeniu sprzed wielu lat mwismy: pamitam to tak dobrze, jakby to byo wczoraj. Widzenie wiata jako zorganizowania energii duchowej likwiduje te pojcie koca czegokolwiek szczeglnie mierci jako koca ycia. Energia duchowa, ktra zorganizowaa andrzej@setman.pl 3

Huna w terapii si w ciao, opuszcza je, aby przybra ponownie form niewidzialn i wraca do swego rda. Jako energia nie mo e wic znikn, jedynie inaczej si organizuje. W naszej kulturze jest to nazywane yciem wiecznym. W zgodzie z Hun ka de rodzce si dziecko jest dusz, ktra stworzya ciao, aby dowiadcza ycia na swj wasny sposb. Ciao jest zatem wewntrz duszy. Narodziny

traktowano jako bogosawiestwo i ask kontaktu z now dusz. Wobec dziecka u ywano wycznie dobrych uczu, myli i sw, aby w zaufaniu do siebie mogo rozwija swj indywidualny, unikalny potencja w yciu. Dbano o to, by nie krzywdzi siebie i innych. Krytyka, nakaz, przymus, podporzdkowanie, zawstydzanie i obwinianie byy nieobecne. Huna uczy, e dominacja

jednego nad drugim, bez wzgldu na wiek, pe i pochodzenie powoduje wzajemne paso ytowanie odbierajce ka demu z nich swobodny dostp do wszechobecnej energii zwanej mana. Niewtpliwie zasug Huny jest zrozumienie dziaania i praktyczne wykorzystanie funkcji trzech jani (umysw): wiadomoci Lono, podwiadomoci Ku nadwiadomoci Kane. Hawajczycy uwa aj, e ktokolwiek w rodzie (caa wielopokoleniowa rodzina)

dowiadcza problemu, kopotu, negatywnych emocji - to jest to rezultat bdnej informacji, w ktr uwierzy. W takim przypadku zbiera si cay rd i przeprowadza proces w duchu aloha, przywracajc poczucie harmonii ka demu czonkowi rodu i rodowi jako caoci, bo wszystko jest poczone ze wszystkim, a przekonania, wierzenia i blokady emocjonalne mo na uwolni.

andrzej@setman.pl

Huna w terapii

Ponologia
Ponologia jest zwana inaczej SYSTEMEM PONO. To wiedza o aktywnym ksztatowaniu adu wewntrznego. Jej rdem jest hawajska filozofia HO`OPONOPONO. Dotyczy ona peni bycia sob w rodzinie i w wiecie jako stanu naturalnego. System Pono proponuje zrozumiae, jasne, sprawdzone metody dla odzyskania tego stanu. Bazuje na dwch funkcjach umysu, ktre posiada ka dy czowiek a nieznanych w naszym krgu kulturowym. Pierwsza z nich to widzenie informacji ograniczajcych jako ksztatw, a tak e umiejtno uwolnienia ich, umiejtno przywrcenia stanu pierwotnego, umiejtno uzupeniania brakw przez nie spowodowanych i umiejtno odzyskania ka dego zasobu (mo liwoci, potencjau), bez wzgldu na to, gdzie lub, u kogo on si znajduje. Druga to widzenie pocze z ludmi miejscami lub zdarzeniami ograniczajcymi swobod (mylenia, czucia, widzenia, syszenia, dziaania i indywidualnego wyboru), a tak e umiejtno uwalniania tych pocze bez wzgldu na to, w jakim czasie powstay i kogo dotycz (osb yjcych, zmarych, poprzednich generacji, poprzednich wciele, koszmarw sennych, obcych bytw itp.) Te dwie funkcje umysu u ywane w praktyce umo liwiaj przywrcenie adu i rwnowagi wewntrznej, indywidualnego potencjau (zdolnoci, mo liwoci, talenty), poczucia zaufania do siebie, poczucia bezpieczestwa, poczucia swobody i wartoci, poczucia rwnoci, akceptacji siebie, akceptacji czowieczestwa i wiata, wasnego rytmu aktywnoci i wypoczynku, ciekawoci i radoci ycia, inteligentnych strategii (osiganie

wielkich rezultatw przy maym nakadzie energii), spjnoci midzy sercem, dusz i umysem, inspiracji, czyli kontaktu z nadwiadomoci Wy szym Umysem, stanu mioci, poczucia godnoci, naturalnoci stwarzania ycia wg wasnych marze, wiadomoci sensu i unikalnoci ycia, integracji (spjnoci) wewntrznej, stanu aski i uwicenia.

andrzej@setman.pl

Huna w terapii Ponologia posuguje si nastpujcymi zasadami majcymi swoje korzenie w Hunie: 1. Stwarzasz myl, emitujesz uczuciem. Jeste taki, jak mylisz, e jeste; Ludzie s tacy, jak mylisz, e s; wiat jest taki, jak mylisz, e jest; ycie jest takie, jak mylisz, e jest; Los jest tym, czym mylisz, e jest. To, co wewntrz, to i na zewntrz. 2. Wszystko jest dostpne. Granice, bariery, blokady i braki istniej jedynie w naszej mentalnoci. 3. Energia yciowa pod a za twoj uwag. Gdy kierujesz uwag na braki, saboci, bied lub agresj - to zasilasz to swoj energi yciow. Gdy kierujesz uwag na mo liwoci, rozwizania, marzenia, cele, mio, akceptacj, rozwj lub poczucie sensu - to zasilasz to swoj energi yciow. Uwaga podlega nastawieniu do ..., nastawienie do ... podlega postawie wobec ..., postawa wobec ..., podlega intencji. 4. Teraz (teraniejszo) jest czasem mocy. Czas przeszy jest pamici, przyszo nie zostaa jeszcze stworzona. Decyzje i wybory podejmuje si zawsze w teraz. 5. Mio to wewntrzny stan radoci i szczcia w byciu ze sob, w byciu z kim, z kim oddycha si tym samym powietrzem. Mio to stan istnienia w yciu. Wielu z nas pamita by mo e ten stan z dziecistwa. Mio nie mo e by dana przez kogo lub wzita od kogo. Nie mo e by warunkowana (jak spenisz moje oczekiwania, jak zasu ysz itp.). Mio nie mo e wymaga czego w zamian np. wdzicznoci. Nie jest te powiceniem, obowizkiem, pomoc, opiek, litoci, wspczuciem,

trosk, martwieniem si lub baniem si o kogo, posuszestwem lub decydowaniem za kogo o tym, co dla niego dobre. andrzej@setman.pl 6

Huna w terapii Nie jest rwnie wychowaniem. Ma najpot niejsz moc stwrcz we Wszechwiecie. Jest wewntrznym stanem radoci i szczcia. 6. Wszelka moc pochodzi z wntrza. Wewntrz nas s nasze mo liwoci, talenty, inteligencja, wyobrania synteza, logika analiza, marzenia, pomysy inspiracje, potrzeby i pragnienia. Wewntrz nas jest tak e nasza dusza i serce. To, co wewntrz, stwarza to, co na zewntrz. Informacja jest w wiecie zewntrznym wiedza w wewntrznym. 7. Skuteczno, czyli rezultat kocowy, jest miar prawdy. 8. Ka dy skutek ma swoj przyczyn. Gdy uwalniasz przyczyn, uwalniasz skutek. Gdy zajmujesz si tylko zmian skutku, przyczyna pozostaje i pracuje dalej. Dowiadczajc blu, odbierasz bardzo intensywn informacj. Poykajc tabletk, by mo e go umierzysz, ale przyczyna pozostanie. Gdy jednak dotrzesz do jego przyczyny i uwolnisz j, wicej nie wystpi. 9. Podobne przyciga podobne (prawo wibracji). 10. Wybr nale y zawsze do ciebie. 11. Strategia dla wiata rodzi si w domu. 12. Uczucia pozytywne s wrodzone, emocje negatywne s nabyte przez bdne informacje, przekonania i wierzenia.

andrzej@setman.pl

Huna w terapii

Siedem zasad HUNY


1. IKE - wiat jest taki, jakim go widzisz, za jaki go uwa asz. - Twoje ycie jest snem, Twoim snem, ktry dzielisz z innymi ludmi, z Ziemi, lecz tak e z samym sob. Nie oznacza to nic innego jak to, i ten sen, Twoje

dowiadczenia, prze ycia, owa rzeczywisto, jak zwyklimy mwi, pochodz z Twojego wntrza; z Twoich myli, idei, wierze, obaw i ycze, z Twojej zoci oraz z Twojej przyjemnoci. - Suma Twoich myli tworzy twoej codzienne prze ycia. - Z nocy powstaje dzie, z myli - rzeczywisto. - Je eli chcesz zmieni filozoficzn rzeczywisto, wtedy musisz zmieni samego siebie. Ch zmieniania jedynie wiata zewntrznego byaby strat czasu i energii. Je eli naprawd chcesz zmieni wiat zewntrzny, to w pierwszej kolejnoci powiniene zagbi si w sobie i tam szuka tego miejsca, ktre stwarza zewntrzny wiat, po czym zmieni je. - Musisz zmieni swoje wyobra enia; strach i zo przeobrazi w mio; wyobra enia o niedoborze przeksztaci w obrazy obfitoci. - Pracujesz w swoim wntrzu, aby ksztatowa wiat zewntrzny. Ta zasada jest najwa niejsza, natomiast wszystkie pozostae, o ktrych bdziemy nastpnie mwi, odnosz si do niej.

andrzej@setman.pl

Huna w terapii 2. KALA. - Nie istniej adne granice. - Wszyscy jestemy ze sob powizani. Ka dy z ka dym: duch w czowieku, Ziemi, rolinach i zwierztach, niebie i oceanie. Wszystko jest ze sob powizane. - Separacja jest iluzj. Wanie dlatego, e za pomoc myli ksztatujesz

rzeczywisto, czasami stwarzasz pewien rodzaj izolacji. Z myli o separacji powstaje choroba. - Jeli wiadomo oddzieli si od ciaa, jeli te dwa elementy potraktujesz jako dwie oddzielne rzeczy, wtedy powstanie z tego stan chorobowy. - Je eli Twoje ciao, a wic Ty sam, odcity jeste od innych ludzi, i jeli ten stan separacji utrwali si w Tobie, wtedy Twoje stosunki i ukady bd chore. - Je eli czujesz si odizolowany od Ziemi, je eli odbierasz j jako co le cego poza Tob, wtedy doprowadzasz do separacji, przez co Ty i Ziemia bdziecie chorzy. - Poni ej poczucia separacji znajduje si prawdziwa jedno. Dopiero, gdy uwolnisz si od wyobra e i uczu, uczynkw, myli i sposobw zachowania oznaczajcych izolacj, wtedy jedno ta dojdzie do gosu i poczenie zostanie ponownie stworzone: bdziesz zdrowy i staniesz si jednoci z samym sob oraz ukadami i stosunkami wok Cibie. Jest to pewien rodzaj ponownego stwarzania kontaktu, pewne uwolnienie. - Na Hawajach istniej okrelone gesty oznaczajce tyle, co: bd rozluniony. Mwi si: odpr si; poniewa jeli bdziesz spity, skurczony i napr ony, wtedy z tego stanu powstanie izolacja. - Je eli rozlunisz si i pozwolisz rzeczom pyn, wtedy bdziesz zdrowszy, bdziesz mia lepszy stosunek do otaczajcego ci wiata. Dzieje si wtedy co bardzo interesujcego. - Ten, kto jest odpr ony i pynie z rzek otaczajcego go wiata, mo e atwiej go zmienia.

andrzej@setman.pl

Huna w terapii 3. MAKIA - Energia pynie tam, gdzie koncentrujesz swoj uwag. - Zawsze, gdy pynie energia i uwaga, wtedy powstaj zdarzenia. - Obojtnie gdzie nie kierowaby swojej uwagi, np. na jaki przedmiot lub myl, przepyw energii utrzymuje si. - Wszystko wraca do Ciebie stosownie do Twoich myli. - Je eli pozytywnie mylisz o swoim rodowisku, wtedy tak e pozytywna energia powraca do ciebie. - Je eli wysyasz negatywne myli odnonie swojego otoczenia, wtedy powraca do ciebie negatywna energia. Do twojego ycia wpywaj negatywne konsekwencje. - Je eli wysyasz przesadne myli i konsekwentnie zachowujesz je, zamiast jedynie okazyjnie, chwilowo, przy sposobnoci, wtedy rwnie przesada i nadmiar wpywaj do Twojego ycia. - Je eli cigle mylisz o szczciu i radoci, wtedy w tym samym stopniu szczcie i rado bd wpyway do Twojego ycia. - Skoro tylko skoncentrujesz si na strachu i zoci, wtedy w swoim yciu natkniesz si na to samo. - Je eli skoncentrowany jeste na przemocy, irytacji i chorobie, wtedy do Twojego ycia wpynie przemoc, irytacja i choroba. - Ka dy z nas posiada zdolno oraz cudowny dar samodzielnego rozstrzygania, na czym powinny koncentrowa si nasze myli, energia i uwaga. W zale noci od zmiany, wpywa to z powrotem do naszego ycia.

andrzej@setman.pl

10

Huna w terapii 4. MANAWA. - Teraz jest moment siy, teraz jest chwila dziaania. Tutaj i teraz. - Sia le y nie w przeszoci i nie w przyszoci. - Przeszo nie ma adnej wadzy nad tob. To raczej Ty jeste tym, ktry dokadnie w tej chwili posiada moc zmieniania swojego sposobu mylenia. Dziki temu przeszo oraz nastpstwa przeszoci nie mog zatrzymywa ci. - Musisz i naprzd. - Z balastem przeszoci nie posuniesz si w yciu do przodu. - Najlepiej posuniesz si w i o przeszoci. - Je eli w Twoim yciu istnieje pikno, wtedy pikno to stwarzasz teraz. Pikno yciu naprzd, je eli bdziesz myla etapami o sobie

stwarzasz dziki temu, i w tym momencie dowiadczasz go, podziwiasz i uznajesz je. Je eli nie uznajesz go, jeli stracisz poczucie pikna, wtedy caa otaczajca Ci ziemia straci swoje pikno. Jak wiemy, dzieje si tak w niektrych miejscach na Ziemi. - Je eli stworzysz wicej radoci z danej chwili i uznasz j, wtedy tym bardziej wzmacniasz i wzbogacasz j. - Nie chodzi o to, kim bye, lecz kim jeste. Od tego zale y, co posiadasz w ka dej chwili. - Przyszo nie le y tak po prostu przed Tob i nie czeka a natkniesz si na ni. - Przyszo jest cigle kreatywna i odpowiada mylom, ktre teraz zasiewasz. Czasami mamy chwasty z przeszoci. Lecz teraz mo emy je wyrwa i posadzi nowe nasiona, stworzy now przyszo. Z biegiem czasu zasiane zostan nowe nasiona i je eli plon tego zasiewu nie bdzie Ci si podoba, wtedy zawsze mo esz wyrwa go i posadzi nowe nasiona. - W ka dej chwili masz t moc w sobie. - Sia ta znajduje si rwnie we wszystkim innym. W ka dej chwili.

andrzej@setman.pl

11

Huna w terapii 5. ALOHA. - Oglnie oznacza: dzie dobry i do widzenia. - Jako duchowa postawa oznacza i okrela przyja. - Oznacza w prosty i niepojty sposb mio. Prawdziwe znaczenie tego przecudownego sowa to mio. - Jednak gboko w korzeniach tego sowa znajduje si znaczenie: by szczliwym. By szczliwym ... z czym lub kim. - Aloha w gbszym znaczeniu oznacza radosne (oha) dzielenie si (alo) energi yciow (ha) w teraniejszoci (alo). - Je eli natomiast przeanalizujemy swka rdzenne, wwczas otrzymamy: A = ala, obserwujca czujno; L = lokahi, dziaanie w jednoci; O = oiaio, prawdziwa uczciwo; H = haahaa, pokora; A = ahonui, cierpliwa wytrwao. - Oto jest owe waciwe odkrycie, najcudowniejsza tajemnica, ktr odsonili Ci ludzie: kocha oznacza by szczliwym z... - Kochasz w stopniu, w ktrym zadowolony jeste z samego siebie, z ludzi i rodowiska. - Wtedy mio mo e wypromieniowa i pyn. - Jednak e w stopniu, z jakim krytykujesz, w jakim niezadowolony jeste z osabiasz lub uszczuplasz mio. - Mio nie ma nic wsplnego z blem. - Mio nie ma nic wsplnego z byciem skrzywdzonym lub krzywdzeniem innych. - Mio jest szczciem, radoci, przyjani i przyjemnoci pod ka dym wzgldem, poniewa : kocha oznacza by szczliwym z ... ycia,

andrzej@setman.pl

12

Huna w terapii 6. MANA. - Oznacza si, bosk si, twrcz si. - Jej istot (konceptem) jest fakt, e istnieje rdo siy, ktre przepywa przez nas wszystkich. Nie tylko przez nas, ludzkie istoty, lecz tak e przez Ziemi, przez ka dy kamie, drzewo, chmur. - Jest wewntrzn si udzielajc kreatywnoci wszystkiemu, co istnieje. - Jest si fal i oceanu oblewajcego wybrze e. - Jest si wiatru, ktry niesie chmury, ptaki i wieje ponad ldem. - Jest si pozwalajc kamieniowi by twardym, silnym i trwaym. - Jest si pozwalajca ka demu czowiekowi by kreatywnym we waciwy sobie sposb. - Jest si w ka dym z nas, we wszystkich rzeczach we Wszechwiecie. - Najwa niejsz spraw wystpujc przy tej idei jest dalej sigajca myl, i caa moc i sia pochodzi z wntrza. To jest podstawowe znaczenie. Nie istnieje adna sia poza nami, ktra miaaby nad nami moc. Caa sia Twojej egzystencji pochodzi z tego wszystko przenikajcego rda. Zawsze, gdy sdzimy, i co innego dysponuje si, wszystko jedno czy jest to przyroda, czy te inny czowiek, jaki duch, obojtnie, co to nie byo, o czym mylimy, i miaoby nad nami moc, wtedy uszczuplamy wasn si. Osabiamy, tumimy j i w szczeglny sposb postpujemy tak, jakbymy

w rzeczywistoci w ogle nie mieli tej mocy. - Jest twrcz si, a nie moc nad czym. - Jest to wewntrzna sia istniejc we wszystkich rzeczach, w ka dym czowieku, czynica z niego w najpeniejszym zakresie to, kim jest. - W im wikszym stopniu dopucisz do siebie t si, im bardziej bdziesz j czu, korzysta z niej i da jej, tym szybciej posidziesz si wdrapania si na najwy szy szczyt mocy i potgi.

andrzej@setman.pl

13

Huna w terapii 7. PONO. - Skuteczno jest miar prawdy (rzeczywistoci). - Istnieje wiele sposobw dokonania pewnych rzeczy. - Nigdy naprawd nie jeste mocno osadzony. - Nie istnieje tylko jeden sposb zrobienia czego. - Nie istnieje tylko jedna prawda, jedna metoda, jedno lekarstwo, jeden sposb leczenia, jedna droga do szczcia, jeden czowiek, z ktrym mo esz by szczliwy. - Istnieje wiele sposobw (drg) na osignicie Twoich celw, bycia szczliwym, korzystania z ycia, wypenienia go. - Zawsze istnieje inna droga prowadzca do celu. - aden plan (koncept, zarys, szkic) nie jest wity. Zamiar mo e by wity. - Droga, ktr idziesz, aby osign to, co chcesz, nie jest wita. - Je eli chcesz osign okrelony cel, wtedy musisz wybra stosowny (odpowiedni) do niego rodek.

andrzej@setman.pl

14

Huna w terapii

Bogosawienie
Aloha to radosne (oha) dzielenie (alo) energii yciowej (ha) w teraniejszoci (alo). Je eli dzielimy t energi, wtedy zaczynamy wspbrzmie i wchodzimy w kontakt z ow bosk moc, ktra Hawajczycy nazywaj mana. Serdeczne i yczliwe u ywanie tej

niezmierzonej mocy jest tajemnic osignicia i zachowania prawdziwego zdrowia, szczcia, dobrobytu, pomylnoci i powodzenia. To najskuteczniejsza technika na wiecie: Bogosawcie wszystko to, co reprezentuje Wasze yczenia! Bogosawi co oznacza obdarzy to uznaniem lub przypisa mu pozytywn jako, waciwo albo pozytywny stan. To, co bdzie uznane, uwydatnione lub podkrelone, pomno y si, bdzie trwao albo tez powstanie. Za porednictwem bogosawiestwa i uznawania mo na skutecznie zmieni swoje yczymy. Istniej ku temu trzy powody: - pozytywna koncentracja umysu doprowadza do pozytywnych i twrczych wpyww tej mocy - kieruje to Wasz wasn energi na zewntrz, przez co umo liwia, wicej tej energii promieniuje od Was - je eli bogosawicie co ku dobru i pomylnoci innej osoby, zamiast bezporednio dla samego siebie, wtedy ominiecie swoje niewiadome obawy odnonie wasnych ycze. Poza tym ju sama koncentracja na bogosawieniu czego wystarczy, aby e jeszcze ycie, wzgldnie otrzyma to, czego sobie

doprowadzi do zaistnienia danego stanu lub rzeczy w Waszym wasnym yciu.

Bogosawi

mo na

za

pomoc

fantazji

lub

dotyku.

Jednak

najprociej

i najzwyczajniej robi si to przy pomocy sw.

andrzej@setman.pl

15

Huna w terapii Najwa niejsze sposoby wyra ania bogosawiestwa to: 1. Podziwianie: Wypowiadanie komplementw na temat czego dobrego, co rzuci nam si w oczy, np.: Co za pikny zachd soca; Podoba mi si to ubranie; Sprawiasz mi du o radoci. 2. Afirmacja: Ten rodzaj bogosawienia su y do wzmacniania, wzgldnie potwierdzania lub popierania, np.: Ceni pikno tego drzewa; Niech bdzie pochwalone zdrowie Twojego ciaa. 3. Uznanie: W tym wyra eniu znajduje si wdziczno za dobro, ktre ju nastepuje, np.: Dzikuj Bogu, e mi pomg; Dzikuj deszczowi, i nawodni ziemi. 4. Oczekiwanie: Chodzi tutaj o dobre yczenia odnonie przyszoci, np.: Pojedziemy na wspaniay piknik; Ceni Twj wzrost dochodw; Dzikuj za mojego idealnego partnera; ycz Ci szczliwej podr y; Niech szczcie Ci nie opuszcza. istnieje lub

W celu osignicia jak najwikszych korzyci trzeba zaprzesta lub przynajmniej zmniejszy jedn rzecz: przeklinanie i zorzeczenie - krytykowanie zamiast podziwiania; wtpienie zamiast popierania i potwierdzania; przypisywanie winy zamiast uznawania; obawianie si zamiast oczekiwaniem w ufnoci.

andrzej@setman.pl

16

Huna w terapii Przykady bogosawienia r nych potrzeb i ycze: 1. Zdrowie: Bogosaw zdrowych ludzi, zwierzta, roliny, wszystko, co zostao dobrze zrobione i zbudowane, oraz wszystko, co reprezentuje bujn, obfit energi. 2. Szczcie: Bogosaw wszystko, co jest dobre lub dobro w ludziach i rzeczach, wszystkie oznaki szczcia, ktre widzisz, syszysz lub wyczuwasz w ludziach lub zwierztach (rwnie cae potencjalne szczcie, ktre postrzegasz w swoim otoczeniu). 3. Pomylno, dobrobyt: Bogosaw wszystkie przejawy pomylnoci i dobrobytu w swoim otoczeniu, cznie z tym, co zostao dokonane lub osignite za pomoc pienidzy, wszystkie pienidze, w dowolnej postaci, ktre posiadasz oraz wszystkie pienidze znajdujce si na wiecie w obiegu. 4. Sukces: Bogosaw wszystkie oznaki spenienia, ukoczenia i doskonaoci (jak np. budynki, mosty, wydarzenia sportowe), wszystkie dotarcia do miejsc docelowych (statkw, samolotw, pocigw, samochodw, ludzi), wszystko, co symbolizuje postp, ruch naprzd oraz trwao i stao, jak rwnie wszystkie przejawy radoci i uciechy. 5. Zaufanie do samego siebie: Bogosaw wszystkie oznaki ufnoci we wasne siy, siy ludzi, zwierzt i przedmiotw (wcznie ze stal i betonem), wszystko, co symbolizuje stabilno (jak np. gry i wysokie drzewa) i wszystkie oznaki celowo skierowanej siy (wczajc w to wielkie maszyny i linie energetyczne). 6. Mio i przyja: Bogosaw wszystkie przejawy wspierania i opieki, wspczucia oraz popierania, wszystkie harmoniczne ukady w przyrodzie i architekturze, wszystko, co zwizane jest z czym innym lub co dotyka czego, wszystkie oznaki kooperacji, jak np.: w czasie gry lub pracy oraz wszystkie przejawy miechu i radoci.

andrzej@setman.pl

17

Huna w terapii 7. Wewntrzny spokj: Bogosaw wszystkie oznaki spokoju, ciszy, milczenia i umiowania pokoju (jak np.: spokojn wod lub bezwietrzn pogod), ka d form rozlegego widoku (horyzonty, gwiazdy, Ksi yc), wszystkie przejawy pikna w postaci wygldu, dwiku lub dotyku, jasne, przejrzyste kolory i ksztaty, szczegy naturalnych lub

wytworzonych przedmiotw. 8. Duchowy wzrost: Bogosaw wszystkie objawy wzrostu, rozwoju i zmian w przyrodzie, przejcia w wit i zmierzch, ruch Soca, Ksi yca, planet i gwiazd, lot ptakw na niebie oraz ruch wiatru i morza.

Hawajscy szamani wzmacniaj si do bogosawienia przez podnoszenie poziomu wasnej energii. Dzieje si to za porednictwem prostego sposobu oddychania, ktry u ywany jest tak e do stabilizowania, centrowania, medytacji i uzdrawiania. Niepotrzebne jest do tego ani adne specjalne miejsce, ani te szczeglna pozycja. Technik t mo na stosowa zarwno w ruchu, jak i w stanie spoczynku, z zamknitymi albo otwartymi oczami. W jzyku hawajskim technika ta nazywa si piko-piko. Piko oznacza zarwno szczyt gowy, jak i ppek. Technika piko-piko: 1. Uwiadom sobie swj normalny oddech. Mo e zdarzy si, e zmieni si on za

porednictwem Twojej wiadomej uwagi, wanie dlatego, i koncentrujecie si na nim. To jest w porzdku. 2. Zlokalizuj szczyt gowy i ppek za pomoc wiadomoci i/lub dotyku. 3. Podczas wdechu koncentruj si na szczycie gowy, natomiast w czasie wydechu na ppku. Oddychaj w ten sposb tak dugo, jak chcesz. 4. Jak tylko poczujesz si odpr ony, scentrowany i/lub napeniony energi (o ywiony), wyobra sobie, e otoczony jeste przez niewidoczn wietlist chmur albo pole

elektromagnetyczne, oraz e Twj oddech powiksza energi tej chmury lub pola.

andrzej@setman.pl

18

Huna w terapii 5. Je eli bogosawisz, wyobra sobie, e obiekt Twojego bogosawiestwa odbiera cz z tej energii, ktra ci otacza. Wariacje: a) Zamiast koncentrowa si na szczycie gowy i ppku mo esz przenosi swoj uwag z barku na bark lub z nieba ku ziemi. b) W celu zwizania pola energetycznego, wyobra je sobie jako barw, dwik lub mrowienie.

andrzej@setman.pl

19

Huna w terapii

Hawajski szamanizm
Droga szamana lubicego przygody, odr niajca si od cie ki szamana -wojownika, jest form szamanizmu praktykowanego szczeglnie na Hawajach. Opiera si ona na gwnej zasadzie filozofii aloha - idei mioci. W szamanizmie istniej dwa kierunki. Kiedykolwiek dyskutujemy o szamanizmie dobrze jest przypomnie sobie, e termin ten odnosi si do tunguskiego sowa "szaman". Oglnie okrela ono ludzi ze szczeglnym nastawieniem do ycia. Ludzie ci odgrywali

i odgrywaj w prawie wszystkich kulturach tej Ziemi jedyn w swoim rodzaju rol. Nie s oni tym samym, co magowie, czarnoksi nicy, wr bici, kapani, uzdrawiacze lub jasnowidze. Szaman u ywa zmienionych poziomw wiadomoci w celu komunikowania si z siami przyrody i kosmosu oraz celem wpywania na nie ku dobru spoeczestwa. Aby wykonywa powy sze czynnoci pracuje on nad wzmocnieniem swojej wewntrznej mocy. Trzema gwnymi cechami charakterystycznymi odr niajcymi szamana od reszty spoecznoci s: - u ywanie zmienionych poziomw wiadomoci, - wpywanie na zdarzenia ku dobru ogu, - wzmacnianie wewntrznej siy. Pord wielu r nych szamaskich tradycji na wiecie istniej dwie drogi do osignicia wewntrznej mocy. Najbardziej znana i praktykowana jest droga szamana-wojownika.

Charakterystyczn jej cech jest podkrelanie niebezpieczestwa, rozwijanie wybitnej czujnoci i surowej samodyscypliny, niszczenie nieprzyjaci, zdobywanie sprzymierzecw i sojusznikw, praktykowanie technik prze ycia i walki; etyka: podbij sam, albo zostaniesz podbity. cie k t pod a wikszo indiaskich szamanw. Na wyspach Pacyfiku obejmujcych kultur polinezyjsk istnieje inna droga: cie ka szamana lubicego przygody. W przeciwiestwie do drogi szamana-wojownika chodzi tutaj o poszukiwanie przygody, rozwijanie ogromnie czujnej wiadomoci, celowo

andrzej@setman.pl

20

Huna w terapii ukierunkowanej samodyscypliny, tworzenie przyjani i jednoci, praktyk prze ycia, badanie umiejtnoci; etyka: kocha i by kochanym. Szaman zawsze jest uzdrawiaczem. Obydwie te drogi mog prowadzi do tego samego stopnia zaawansowanego rozwoju osobowoci. Czyni to jedynie w r ny sposb. Typowym ideaem szamana-wojownika jest bezbdne dziaanie oraz przywizywanie du ej wagi do rozwoju i utrzymania siy w celu chronienia siebie i innych przed wrogami. cie ka szamana lubicego przygody zawiera idea odpowiedniego, stosownego dziaania, tzn. osignicie w danej sytuacji najlepszych mo liwych rezultatw. Podkrelane s rado i stwarzanie pokoju. Wzorem dla hawajskich szamanw jest wielki bohater tej kultury: Maui. Znano go i kochano w caej Polinezji. By to czowiek dokonujcy cudw, lub tez czasami: Maui magik. Do jego szamaskich praktyk, jak podaj legendy, nale ao np. zamienianie si w r ne zwierzta, rwnie w ptaki, albo te otrzymywanie pomocy ze strony zwierzt,

odwiedzanie niebios i wtajemniczenie w tajniki ognia i budowy aka, aby przekaza je dalej ludzkoci, zbadanie wiata podziemnego. Je eli chce si u ywa hawajskiego szamanizmu jako modelu, wtedy wa ne jest, aby odr ni kahun od szamana. Dzisiaj na Hawajach u ywa si oglnie sowa kahuna dla okrelenia kapana, duchownego, czarnoksi nika, jasnowidza, uzdrawiacza lub szamana. Lecz waciwie oznacza ono kogo, kto jest mistrzem w okrelonej dziedzinie, np. duchowej sile, nawigacji lub surfingu. Dlatego te wa nym jest uwiadomienie sobie, i kahuna sam w sobie nie jest szamanem. Jednak szaman mo e d y do tego, aby by kahun. Szamani nie skadali adnych godnych wzmianki ofiar i ograniczali rytuay oraz

ceremonie do minimum. Poza tym prawie niczym nie wyr niali si w spoeczestwie. Mieli rwnie niewiele wsplnego z polityk. Chyba, e dana sytuacja wymagaa prowadzenia

przez ludzi posiadajcych ich umiejtnoci. W takim przypadku stawali si raczej przywdcami, ani eli kapanami.

andrzej@setman.pl

21

Huna w terapii Prawdopodobnie najwiksz r nic midzy kapanem a szamanem jest fakt, i pierwszy z nich sprzyja bogom i duchom na odlego, podczas gdy drugi szaman po prostu nawizuje z nimi osobiste stosunki. Szaman nie zajmuje si czarnoksistwem, tzw. czarn magi. Ci, ktrzy to robili nazywaj si ana ana. Wszyscy Hawajczycy bali si ich i pogardzali nimi. Prawdziwi hawajscy szamani nazywani byli kupua, czasami rwnie kala kupua. Sowa te odnosz si do posiadania many wewntrznej, boskiej siy oraz umiejtnoci swobodnego korzystania z niej, u ywania jej i zasadzania jej w jakim celu. Szamani zwykle ksztaceni byli w danym zakonie lub gildii, ktra utrzymywana bya przez pewne rodziny. Najczciej zaczynali jako uczniowie, nastpnie awansowali do stopnia odpowiadajcego wdrownemu czeladnikowi, natomiast gdy udowodnili posiadanie dostatecznej wiedzy szamaskiej, wtedy inicjowani byli jako mistrzowie-szamani. Hawajscy szamani posiadaj dwie osobliwoci odr niajce ich od szamanw pochodzcych z wikszoci kultur. Po pierwsze, nie stosuj bbnw, adnych instrumentw su cych do wybijania

rytmu, ani tez piewu celem wprowadzenia si w stan transu prowadzcego ich w podr do wntrza, w wewntrzn podr . W tym celu u ywali wycznie swojego ducha, albo koncentrowali swoj uwag na dwiku rozbijajcych si fal morskich, deszczu lub te obserwowali chmury albo co podobnego. Jednak przede wszystkim zachodzio to w sposb czysto duchowy. U ywali oni instrumentw su cych do wybijania rytmu oraz piewu w celu wytworzenia w sobie lub innych ludziach zmienionych stanw wiadomoci, lecz nie po to, aby doprowadzi przy tym do stanu transu. Drug r nic jest fakt, e nie u ywali masek. Dotyczy to zreszt caej Polinezji. W wikszoci kultur, w ktrych wystpowali szamani, wczajc w to ludy europejskie, u ywano masek i kostiumw przedstawiajcych bogw lub zwierzta celem wspierania w ten sposb poczenia z jak duchow istot. Centraln myl w wiatopogldzie hawajskich szamanw jest koncept many. Sowo to mo na przetumaczy jako wewntrzn lub bosk moc, albo te czasami energi. Jednak dokadnie rzecz biorc, chodzi tutaj o kierowana energi, a wic energi, ktra bdzie andrzej@setman.pl 22

Huna w terapii wykorzystana, a nie tylko energi sam w sobie. Najbardziej znanym symbolem many w dawnych Hawajach bya byskawica. Z symbolu tego wywodzi si te znany symbol osoby uprawiajcej surfing. Dla hawajskich szamanw wszystko posiada man. Jednak e niektre rzeczy maj wicej many ani eli inne. Wynika to z ich natury albo z faktu, naadowane man. Je eli szaman wchodzi w kontakt z przyrod, duchami lub innymi ludmi, wtedy uwzgldnia on ich man i pracuje z ni u ywajc wasnej many. Szaman nie prbuje kontrolowa jej, poniewa doprowadzioby to do konfliktu i byoby strat jego wasnej e zostay

many. Zamiast przemocy stosuje on przekonywanie i im wicej posiada on many, tym mo e by bardziej przekonywujcy. Codziennym celem hawajskich szamanw jest wzmacnianie swojej many, aby by bardziej efektywnym we wszystkim, co si robi. Istniej cztery rodzaje many, ktre szamani staraj si wzmacnia w sobie samych albo u innych ludzi: - fizyczna (cielesna) mana, odpowiadajca temu, co mogoby by nazwane bioenergetyczn man; - emocjonalna mana, ktra mogaby by okrelona jako stan wewntrznego napicia; -mentalna mana, ktr mo na by opisa jako pewien rodzaj wielkiego zaufania do siebie oraz wielkiej wiary w swoje wasne siy; - duchowa mana oznaczajca poczucie osobistej (wasnej) godnoci i szacunek dla samego siebie oraz czno i respekt przed tym, na czym koncentrujemy swoj uwag. Dla hawajskich szamanw prawie tak samo wa ny jak mana jest koncept aka. Aka oznacza mniej wicej eteryczn materi. Tak jak wielu innych szamanw, kupua zakada, e wszystko jest ze sob powizane. Poczenia te mo na postrzega i wpywa na nie, jeli zna si na to sposb. Oznacza to, e poczenia te s realne, a nie abstrakcyjne, oraz e mo na nada im ksztat za pomoc swojej wiadomoci. Dwa najczciej u ywane przez hawajskich szamanw wyobra enia to eteryczna siec i eteryczna pajczyna.

andrzej@setman.pl

23

Huna w terapii W przypadku wyobra enia pajczyny szaman umiejscawia si jako pajk w centrum trjwymiarowej pajczej sieci rozprzestrzeniajcej si na cay Wszechwiat we wszystkich kierunkach. Tak, jak dla pajka, rwnie dla niego mo liwe jest odbieranie

(postrzeganie) wibracji wystpujcych w pajczynie. Mo e on je ignorowa lub te powici im uwag, w zale noci od tego, co mu si spodoba (na co ma ochot). Podobnie jak pajk, mo e on biega po pajczynie bez zamotania i uwikania si w ni. Jako szaman mo e on jednak zrobi co, czego nie potrafi pajk, a mianowicie przesa wibracje wzdu pajczyny oraz dowolnie, odpowiednio do siy swojej many, wiadomie wpywa na rzeczy we Wszechwiecie. W przypadku sieci szaman traktuje si jako tkacz i rybak, ktry jest w stanie tka sieci i zarzuca je celem apania myli i zdarze, ktre symbolizowane s przez ryby.

Na Hawajach szamanem mo na zosta w dwojaki sposb. Posiada si naturalny dostp, spotykajc si, wchodzi si w temat i uczy za porednictwem dowiadczenia albo tego, czego naucz przyjaciele lub krewni, lub te jest si wybranym przez czonka gildii szamaskiej i tak daleko wtajemniczony w jej misteria, jak daleko jest si gotowym w nie wej. Zwykle wyboru tego dokonuje starszy czonek rodziny, co w pojciu Hawajczykw oznacza, e jest to kto z generacji rodzicw lub dziadkw. Wybieranym jest si w wieku od siedmiu do czternastu lat. Podstaw wyboru s obserwacje odnonie zainteresowania, umiejtnoci

i potencjau, ktrymi to dysponuje kandydat. Najwa niejszymi czynnikami s: oglny stan zdrowia, zrczno, zainteresowanie przyrod (natur) oraz intuicyjne, podwiadome zdolnoci. Na dawnych Hawajach zdolnoci jasnowidzenia rozpoznawane byy czsto za porednictwem dziecicych zabaw, jak np. kai kai kapalala. W zabawie tej chodzi o znalezienie przedmiotu schowanego w ziemi lub piasku. Je eli dane dziecko szczeglnie dobrze dawao sobie z tym rad, wtedy wybierane byo do treningu. W specjalnej chacie na pla y uczono go sztuki kui kui puone, pewnej formy geomancji (wr enia z ziemi lub piasku), w ktrej chodzi o co, co w pierwszej kolejnoci mo na byoby okreli jako promieniowanie Ziemi. andrzej@setman.pl 24

Huna w terapii W wieku siedmiu lat mo na ju rozpozna w dziecku potencjalnego szamana. W cigu nastpnych piciu lat ostro nie sprawdza si i powoli przygotowuje dziecko na to aby zostao szamanem. Gdy wybrane dziecko ma ju czternacie lat, staje si uczniem

kahuny. Nastpnie zwykle upywa jeszcze od siedmiu do czternastu lat zanim bdzie mo na ucznia zaakceptowa jako kahun. Dawniej organizowano to wszystko jako wsplnot mieszkalna, w ktrej praca wymieniana bya za nauk. Jednak w dzisiejszych czasach albo jest co wymieniane lub te paci si pienidzmi. Jeszcze jedna rzecz wyglda dzisiaj

inaczej bardziej zwraca si uwag na skonnoci lub uzdolnienia ani eli na wiek. Poza tym formalny trening nie trwa ju tak dugo. Wiele rzeczy zaatwia dzisiaj nowoczesne

wychowanie i mo liwoci dowiadczania, eksperymentowania. Np. niewielu ludzi uwiadamia sobie jak bardzo rozwinita jest ich zdolno koncentrowania si w porwnaniu z wikszoci narodw, w ktrych nie nastpia technologizacja. Mo na stwierdzi to ju na podstawie naszej umiejtnoci czytania ksi ek. Nastpnym wa nym czynnikiem jest nadzwyczaj bogaty repertuar wewntrznego jzyka obrazw oraz dowiadczenie, ktre dziki filmowi i telewizji stay si czci skadow wspczesnego spoeczestwa. Cigle nale y podkrela jak wielk rol odgrywaj te rzeczy dla potencjalnego szamana. A poniewa du a cz pracy wykonana jest za porednictwem dzisiejszego wychowania

i komunikacji, dany czowiek z odpowiednimi skonnociami mo e w stosunkowo krtkim czasie osign podstawowe szamaskie umiejtnoci. Najczciej du ej trwa

zrozumienie wiatopogldu. W dzisiejszych czasach najczciej rozpowszechnionym pogldem jest zapatrywanie, e wiat jest niebezpiecznym miejscem. Wszdzie czyhaj niebezpieczestwa, choroby i mier, niepowodzenia, odmowa, tyrania i zniszczenie. Szaman-wojownik buduje swj wiat na tym wyobra eniu. Wcza w to jeszcze wicej niebezpieczestw, poczynajc od niewidzialnych mocy, takich jak ze i chaotyczne duchy. Stara si on tak dalece wzmocni swoj wasn si, aby nie by zwyci onym przez czowieka lub duchy, ewentualnie te celem niesienia pomocy innym i chronienia ich przed niebezpieczestwami tego wiata. Atrakcyjn rzecz w wiecie szamana-wojownika jest fakt, e oglnie u ywa on szeroko rozpowszechnionego pogldu: "Tak, wiat jest

niebezpieczny, lecz ja mog naby (zdoby) moc przezwyci enia tego". Ten skok od andrzej@setman.pl 25

Huna w terapii bezsilnoci do mocy dla niektrych ludzi jest zbyt du y. S to osoby, ktre nie tylko czuj si bezsilne, lecz tak e boj si mocy. Pogld szamana lubicego przygody nie akceptuje tezy szamana-wojownika. Przyjmuje on do wiadomoci, i w tym wiecie wystpuj niebezpieczestwa, jednak nie wychodzi z zao enia, e wiat sam w sobie jest niebezpieczny. Wrcz przeciwnie. wiat jest peen podniet, emocji, peen mo liwoci zrobienia z niego tego, co chcemy. Podstawowym zao eniem szamana lubicego przygody jest idea, i sami kreujemy swj

wiat; ka de niebezpieczestwo, przyjemno i dowiadczenie stworzone jest przez nas. Szuka on mocy celem kreowania i zmieniania dowiadcze, pomagania innym w czynieniu tego samego. Nawet Maui da ludziom ogie, aby dziki temu mogli gotowa swoje jedzenie i widzie wiat przy udziale wasnego wiata. W spoeczestwie, w ktrym licz si jedynie tzw. obiektywne dowiadczenia, trudno jest obchodzi si z tym sposobem widzenia wiata, poniewa dziki temu otrzymujemy absolutn moc nad naszym wasnym yciem,

czego niektrzy strasznie si boja. Niewtpliwie jest to trudny sposb widzenia wiata dla spoeczestwa, ktre zorientowane jest na obiektywno. Rwnoczenie jednak bardzo opacajce si (korzystne) dla czowieka, ktry zdolny jest go przyj. Z tego punktu widzenia sami stwarzamy cae nasze dobro i zo. Obojtnie jak du o wystpuje za, zawsze mo na obrci je w dobro, je eli wierzy si w nie. To, czego ka dy mo e dokona lub do czego jest zdolny w ka dej dowolnej chwili, zale y od danego systemu zapatrywa i wierze, od ram mylowych lub punktu widzenia, z ktrymi pracuje jego duch. Ka dy z nas pochon i wyrzuci z siebie wiele systemw, takich jak np. rodzice, ktrzy s rwnie dziemi swoich rodzicw, albo te nauczyciel, ktry rwnoczenie uczy si czego, naukowiec robicy zakupy lub tancerz bdcy rwnie pisarzem. Szaman uznaje szersze spektrum systemw ani eli wikszo ludzi. Jest on w stanie z rozmysem (umylnie, specjalnie) porusza si w nich tam i z powrotem. Szaman lubicy przygody u ywa innego systemu mylowego ani eli szaman-wojownik. Dodatkowo szaman posiada umiejtno, ktra na Hawajach znana jest jako maki ike. Znaczy to widzce oko, a to znowu oznacza uwiadomienie sobie istnienia r nych systemw. andrzej@setman.pl 26

Huna w terapii Zadaniem szamana jest wypdzenie zoliwego ducha. Chodzi o negatywn myl (ide) lub wyobra enie, w ktre wierzy chora osoba. Zadaniem szamana jest znalezienie sposobu na zmian tej idei. Nie by to czysto psychosomatyczny sposb podejcia do choroby, poniewa szamani wychodz z zao enia, i rwnie okrelone fizyczne stany

(stany ciaa fizycznego czowieka) mog wywoa takie choroby jak malaria lub cholera. Z drugiej jednak strony uwa aj oni tak e, e nie ka dy czowiek wystawiony na dziaanie tych samych czynnikw (w tych samych warunkach) zapada na dan chorob. Szamani fakt ten sprowadzaj do tego, e ka dy czowiek nosi w sobie innego ducha lub inne

wyobra enia. Wiedz oni rwnie , i doprowadzenie do organizmu r nego rodzaju energii, np. w formie uczu, zi lub zachodniej medycyny mo e by bardzo pomocne przy zmianie owych negatywnych myli (idei) albo wypdzeniu zoliwych duchw. Obojtnie, jaki rodzaj energii by doprowadzono, traktowano j jako dodatkowe narzdzie su ce osigniciu gwnego celu. Szamani uwa aj, e uzdrawianie tylko za pomoc energii nie zawsze funkcjonuje. Dokadnie rzecz biorc, posugiwanie si tylko prac nad ideami i wyobra eniami rwnie nie zawsze okazuje si skuteczne. Szamaskie zrozumienie (pojmowanie) zwizku miedzy zdrowiem a wyobra eniami lub systemami zapatrywa albo wiary jest nie tylko wa ne, lecz tak e trudne do pojcia. Nie chodzi tutaj ani o pozytywne mylenie, ani te zaprzeczanie fizycznych aspektw

zdrowia i choroby. Jest to zrozumienie, e to, w co dany czowiek wierzy, jest prawd prawd dla tej osoby. Za pomoc zmiany zestaww wierze, zmienia si rwnie dowiadczenia, rzeczywisto danej osoby. Jedn z najwa niejszych szamaskich umiejtnoci, przede wszystkim pod wzgldem uzdrawiania, jest wpywanie na innych, takie zmienianie (tak daleko idce) ich systemw wierze i przekona, aby doprowadzi do po danych rezultatw. Je eli zmiana wierzenia lub zapatrywania bdzie skuteczna, wtedy negatywna idea zostanie

zneutralizowana, a organizm ma otwarta drog do uzdrowienia si. Oczywicie funkcjonuje to rwnie wtedy, gdy zastosuje si to w stosunku do samego siebie.

andrzej@setman.pl

27

Huna w terapii Najbardziej znane szamaskie umiejtnoci to wstpowanie na ziemi i schodzenie do wiata podziemnego, a nastpnie u ywanie dowiadcze pochodzcych z powy szych wiatw w celu zmiany czego w wiecie zewntrznym. Obojtnie, czy dotyczy to zmian odnonie jednego czowieka, spoeczestwa czy te rodowiska. Skuteczno podr y osignito cos

szamana prawie cakowicie zale y od absolutnego jego przekonania, i

wa nego w wiecie wewntrznym. Owe przekonania i zaufanie jest najwy szym dobrem szamana. Dopiero za ich porednictwem szaman przekonuje innych o swojej prawdzie. Wsplna wiara w co stwarza wspln rzeczywisto.

wiat potrzebuje szamanw, ktrzy s w stanie porusza si wrd dzisiejszej kultury i pomaga w rozwizywaniu dzisiejszych problemw. Wszdzie tam, gdzie panuje niezadowolenie i dysharmonia, tam szaman mo e odgrywa konstruktywn role. Jeli potrzebne bd nowe idee w celu rozwizywania ludzkich problemw lub przeamywania granic, rwnie wtedy szaman mo e u y swoich szczeglnych umiejtnoci w sektorze

zdrowia, psychologii, technologii i ekologii.

andrzej@setman.pl

28

Huna w terapii

Cztery wiaty hawajskich szamanw.


Istniej cztery wiaty, poziomy lub klasy dowiadczania (przezywania), midzy ktrymi ka dy czowiek spontanicznie porusza si tam i z powrotem. Zwykle dzieje si to podwiadomie, natomiast szamani praktykuj to wiadomie. 1. Ike papakahi Dowiadczanie pierwszego poziomu wiat normalnego, obiektywnego. wiat pierwszego poziomu odpowiada zwykej, normalnej rzeczywistoci. Wemy np. k lub las. Czysto zmysowe postrzeganie: kolory rolin, podo a, nieba, zapach kwiatw, piew ptakw, odczucie na skrze powiewu lekkiego, agodnego wiatru, spostrze enie ruchu pary saren, wszystko to zachodzi w systemie wiata obiektywnego. Je eli przyjrzysz si ce z tego poziomu, wtedy cakiem jasnym i oczywistym oka e si, e posiada ona

okrelon dugo i szeroko, e rosn na niej okrelone gatunki drzew, jedne z nich maj szerokie licie i twarde drewno, natomiast inne mog by drzewami iglastymi, zobaczysz zwierzta yjce w otoczeniu i to, e ka nale y do kogo itd. Wszystko to oczywicie jest prawd. Jednak e tylko na tym poziomie postrzegania, poniewa u podstaw pierwszego

poziomu le y pewne podstawowe zao enie lub wyobra enie, ktre tworzy ramy wiata obiektywnego. Zao enie to brzmi: wszystko jest oddzielone. Umo liwia ono bezporednie zmysowe dowiadczanie. Bazuje na nim klasyczna fizyka i naturalnie wszystkie filozofie przyczyny i skutku. Wyobra enie, i wszystko jest od siebie oddzielone, skrywa w sobie wiele mocy i siy oraz jest bardzo u yteczne. Umo liwio ono podr e i odkrycia, wiedz i przemys oraz wszystkie cuda wspczesnej technologii, cznie z tymi umo liwiajcymi Ci teraz czytanie tego tekstu. U yte ono byo rwnie do usprawiedliwienia niewolnictwa, rasizmu i wojny, zanieczyszczenia rodowiska i rabunkowej eksploatacji zasobw naturalnych Ziemi. Musimy zrozumie, i zao enie samo w sobie nie jest ani dobre, ani ze. Dwa dalsze zao enia tego obiektywnego wiata powiadaj, pocztek i koniec, oraz e wszystko ma swoj przyczyn. Na tym poziomie mier jest ostatecznoci. andrzej@setman.pl 29 e wszystko ma swj

Huna w terapii W szamaskim sposobie mylenia wiat obiektywny jest jedynie jednym z wielu miejsc, w ktrym mo na dziaa. W swojej istotnej roli, jako uzdrawiacz, szaman mo e u ywa zao e ze wiata obiektywnego celem zapoznania si z takimi metodami uzdrawiania jak np. masa , wr enie z rki, zioa, medycyna, operacje, wiczenia fizyczne lub terapia ywieniowa albo te

leczenie przeprowadzone za pomoc kolorw. Jednak e nie pozwala on ogranicza si zao eniom le cym u podstawy ka dej z tych metod. 2. Ike papalua Dowiadczanie drugiego poziomu wiata ponadzmysowego, subiektywnego. Za my, e znowu znajdujesz si na tej samej ce. Lecz tym razem jeste wiadom cznoci z przyrod. Postrzegasz, jak pojedyncze elementy wzajemnie wspieraj si w swoich rolach. wiato, cie, wiatr, woda, kamienie, ziemia, drzewa, ptaki, kwiaty, owady. Czujesz si jako cz tych zale noci, a nie jako obserwator. Mo e ogarnie Ci uczucie pokoju, szczcia, mioci lub podziwu. Mo liwe, i dostrze esz por roku lub te

przypomnisz sobie przesze pory, albo te te le ce przed Tob. Je eli jeste szamanem lub czowiekiem wra liwym na postrzeganie pozazmysowe, wtedy dokonasz mo e jeszcze wikszej duchowej zmiany i bdziesz mg spostrzega rwnie energetyczne wszystkiego, co Ci otacza, jak rwnie aur oraz pola e

wspgranie tych si. Mo liwe,

bdziesz mg rozmawia z rolinami, zwierztami, kamieniami, wiatrem, socem, wod oraz dzieli z nimi ich tajemnice i historie. W zale noci od pochodzenia, dowiadczenia i umiejtnoci dostrze esz mo e nawet duchy przyrody i bdziesz mg porozumie si z nimi. Albo nawet z samym aumakua, ponad-dusz ki. Stojc tutaj mo esz nagle sta si wiadkiem sceny sprzed stu lat, ktra rozegraa si, gdy obozowali tutaj Indianie po owocnym polowaniu, palili swoje fajki przy ognisku i dzikowali Wielkiemu Duchowi. Czujesz mo e nawet, i jeste jednym z nich, albo bye jednym z nich. Tego rodzaju dowiadczanie w wiecie subiektywnym mo liwe jest dlatego, poniewa opiera si na zao eniu, i wszystko poczone jest ze wszystkim. Zao enie to wspierane andrzej@setman.pl 30

jest przez nastpne, mwice,

Huna w terapii e wszystko jest czci jednego obiegu, znajduje si

w stanie przejciowym i wszystkie energie przebiegaj synchronicznie. W ramach tego wiata telepatia i jasnowidzenie s oczywistymi rzeczami i tak samo nie podlegaj dyskusji jak sposb dziaania jakiego przecznika w wiecie obiektywnym. Duchowa komunikacja, ze wszystkim, co istnieje, jest mo liwa, poniewa wszystko jest ze wszystkim powizane. Uczucia powstaj na podstawie pocze emfatycznych. Mo na widzie i czu aur, poniewa przesze i przysze ycia, poniewa energia jest elementem czcym. Mo na pozna

ycie jest obiegiem a czas jest synchroniczny.

Na tym poziomie mier jest tylko przejciem, czci cyklu. Wszystko na poziomie subiektywnym jest prawd. Szamaskie metody uzdrawiania pochodzce z tego poziomu zawieraj telepatyczne sugestie i formy mylowe, akupunktur lub akupresur, wyrwnywanie poziomu energii, jej przekazywanie i pobudzanie do przepywu za pomoc rki lub krysztaw czy te innych rodkw pomocniczych, albo te za pomoc specjalnych form lub wzorcw energii. 3. Ike papakolu Dowiadczanie trzeciego poziomu wiat snu (wiat symboliczny) Znajdujesz si znowu na ce. Tym razem pu wodze Twojej fantazji. Widzisz rozlego ki symbolizujc Twoj wasn otwarto, mio i ycie. Drzewa symbolizuj Twoj wewntrzn si i najwy sze cele. piew ptakw obiecuje rado, natomiast wiato soneczne jest dotykiem pochodzcym od Boga na Twojej brwi. Jeste przepeniony piknem tego miejsca, jeste tak poruszony, e od razu zaczynasz pisa poemat albo

malowa obraz, aby pochwyci i zatrzyma swj nastrj. Przenie si teraz w ramy wychodzce z podstawowego zao enia, i wszystko jest symboliczne. Jako szaman mgby pj teraz dalej i szuka omenu w formacjach chmur, liciach lub locie ptakw. Mgby te przeprowadzi rytua, za pomoc ktrego pobogosawisz

k, dziki czemu stanie si ona jeszcze lepszym miejscem uzdrawiania dla ludzi, ktrzy w przyszoci j odwiedz. Typowo szamaski sposb mylenia na tym poziomie wyglda nastpujco: jeli wszystko jest symboliczne, wtedy ta rzeczywisto rwnie jest snem. andrzej@setman.pl 31

Huna w terapii Jednym umiejtnoci aspektw szamaskich umiejtnoci jest wkraczanie w wiat snw i zmienianie go. Kto mgby zapyta: Czego symbolem jest to wszystko? Czyj to jest sen? Na tym poziomie waciwym byoby powiedzie, e wszystko jest symbolem

wszystkiego, przede wszystkim jednak dla istoty dowiadczajcej tego snu. Sen ten pochodzi od ka dej istoty, ale przede wszystkim jest to Twj sen. Na poziomie symbolicznym wszystkie dowiadczenia s odbiciem Ciebie w Twoim osobistym yciu, wczajc w to wszystkie rzeczy i ludzi, ktre i ktrzy Ci otaczaj. Je eli chcesz zmieni swoje dowiadczenia na tym poziomie, wtedy mo esz zmieni symbole, Twoje interpretacje tych symboli lub siebie samego tak, aby zmienio si to odbicie. Drugie zao enie na tym poziomie brzmi: wszystko jest czci jakiego wzorca i znajduje si w zwizku z czym innym. Wszystko ma takie znaczenie, jakie Ty mu nadasz. Wielu badaczy i matematykw jest zakorzenionych w tym poziomie. Szukaj oni znaczcych pozna we wzorcach lub zale nociach wystpujcych w poziomej strukturze Wszechwiata i czsto ignoruj przy tym, w jak du ym stopniu ich osobiste nastawienie wpywa na znaczenie ich bada. Tak samo jak ignoruj rwnie zastosowanie swoich bada. Dla szamanw lub innych ludzi, ktrzy kieruj si symbolami, korzystn rzecz jest widzenie, w jaki sposb okrelone wierzenia i przekonania odzwierciedlaj si w ciele i dowiadczeniach yciowych oraz jak atwo mo na zmieni warunki i stosunki, je eli wszelkie obiektywne

zmieniony zostanie wzorzec przekonania. Szamaskie metody uzdrawiania na tym poziomie zawieraj terapie bazujce na wierze, sowie i wizualizacji, wczajc w to hipnoz, programowanie neurolingwistyczne (NLP), afirmacje, sterowan imaginacj, rodki sugestii, prace ze snami oraz u ycie amuletw i talizmanw. 4. Ike papaha Dowiadczanie czwartego poziomu wiat bytu (wiat holistyczny) Tym razem nie stoisz na ce jeste t k. Czujesz jak wiato soneczne, dziki chlorofilowi w liciach, zmienia si w po yteczn energi i Twoje korzenie cign andrzej@setman.pl 32

Huna w terapii substancje od ywcze z Ziemi. Z radoci oddajesz swj nektar pszczoom, ktre zbieraj Twoje pyki kwiatowe i rozdzielaj je midzy inne roliny. Jako pszczole przyjemno sprawia Ci wsysanie nektaru. Wiesz dokadnie, bez zastanawiania si nad tym, e cz

pyku podzielona bdzie z innymi rolinami oraz e zawsze zostanie go pod dostatkiem, aby zanie do plastrw w Twoim ulu. Czujesz jak wibruje Twoje gardo, gdy piewasz pie godow i podpierasz si swoim opierzonym ogonem na gazi sosny stojcej na skraju ki. Jako sosna wiesz, e w rzeczywistoci nie tworzysz skraju ki, lecz jeste czci tego, co czyni k tym, czym ona jest. Jest to tylko drobny przykad jak wygldaj prze ycia na poziomie holistycznym. Podstawowe zao enie na tym poziomie to: wszystko jest jednym. W praktyce oznacza to, e istnieje tylko jedna to samo. Najgbszym prze yciem na tym poziomie jest to, co nazywane jest kosmiczn wiadomoci. Jest to prba opisania uczucia bycia jednoci ze Wszechwiatem, poniewa waciwie nie mo na tego opisa, gdy sowa ludzkiego jzyka nie mog wyrazi tego

dowiadczenia. Najbardziej powierzchown czci tego prze ycia jest wiadomo, e si istnieje. Descartes u y bardzo symbolicznego ukadu trzeciego poziomu, gdy sformuowa poczucie bytu: Myl, wic jestem. Subiektywna wersja brzmiaaby: Czuj, wic jestem, natomiast obiektywna: Odczuwam siebie za pomoca piciu zmysw, wic jestem. Na czwartym, holistycznym poziomie nie moglibymy wyrazi tego lepiej, ani eli Popeye, ktry powiedzia: Jestem czym jestem i to jest wszystko czym jestem. W wiecie holistycznym nie istnieje adna r nica midzy samym sob a tym, z czym identyfikujesz si jako czci swego Ja. W takim stopniu dziaasz w wiecie holistycznym, w jakim jeste wiadomy tej identyfikacji. Natomiast, w takim stopniu jeste czynny w innych poziomach, w jakim jeste wiadomy bycia czym innym. Je eli z jednego wiata wkracza si w nastpny, wtedy stwierdza si, i poczucie bycia oddzielonym, co jest pierwszoplanow i wyran cech charakterystyczn wiata andrzej@setman.pl 33

Huna w terapii obiektywnego, staje si coraz mniejsze. W wiecie subiektywnym rosnce uczucie jednoci daje jeszcze mniejsze wra enie separacji. Jeszcze mniejsza jest ona w wiecie symbolicznym, aczkolwiek ka de odzwierciedlenie cigle skrywa w sobie co, co samo odzwierciedla. Na tym poziomie istniej r ne szamaskie sposoby uzdrawiania. Po pierwsze: channeling (kanalizowanie, dostrajanie si). W tej metodzie w wikszym lub mniejszym stopniu przejmuje si to samo pot niejszego uzdrawiacza, albo staje si jednoci z wiksz uzdrawiajc moc, po czym uzdrawia si inna osob. Po drugie: istnieje proces, ktry nazywa si grokowaniem lub prowadzcym obrazem, przy ktrym szaman identyfikuje si z osob, ktra ma by uzdrowiona, albo nawet staje si jednoci z nim, a nastpnie uzdrawia si sam. (Nie trzeba podkrela, i w tym

przypadku nale y mie du e zaufanie do samego siebie, aby skutecznie to przeprowadzi. Albowiem w przeciwnym wypadku, pod wpywem stanu uzdrawianej osoby wpada si w taki zamt, i opuszcza si poziom holistyczny, co prowadzi do tego, e nie mo na ju

efektywnie dziaa; albo zapomina si, kim jest si w rzeczywistoci i przejmuje symptomy innej osoby, bez mo liwoci uzdrowienia jej.) Wielu terapeutw ma pewien problem ze swoimi pacjentami przejmuj oni wszystkie choroby i problemy, ktre prbuj uzdrowi. Dlatego nale y dopuszcza do maksymalnej identyfikacji wynoszcej 99 %. Dziki temu 1 % szaman zawsze mo e wrci do istoty swojej to samoci.

Najwiksz przeszkod w poruszaniu si midzy dwoma wiatami, tak samo jak i w przypadku innych szamaskich praktyk, jest krytyczne analizowanie. Naprawd trudno jest wiczy si w telepatii, je eli cigle bdziemy sobie powtarzali, e to jest jedna

wielka gupota. Nie pomo e Ci tak e wizualizacja, jeli cigle bdziesz zadawa sobie pytanie: Czy ja sam sobie to wmawiam?, Czy to ja sam sobie wymyliem? Rwnie trudno jest zarobi du o pienidzy, je eli uwa asz si za uduchowionego, a rwnoczenie traktujesz pienidze jako nieuduchowione.

andrzej@setman.pl

34

Huna w terapii Dlatego te powiniene wiczy si w porzuceniu wszystkich wyobra e. Zmieniajc jeden poziom na drugi rwnoczenie trenuj pozbycie si ka dej formy krytyki. Je eli bdziesz to czsto trenowa, wtedy wszystko zdarzy si automatycznie. Nadzwyczajn pomoc przy tym jest kochanie bez zastrze e samego siebie i zaufanie boskiej sile znajdujcej si w Tobie. Rada ta obowizuje rwnie wtedy, jeli nie jeste szamanem.

andrzej@setman.pl

35

Huna w terapii

Kala w hunie
Czym jest kala lub ho'oponopono w hunie? Czy jest to tylko takie sobie zwyke oczyszczenie, przebaczenie, czy te kryje w sobie znacznie gbsza tre ni by si to mogo wydawa? W procesie kala nie chodzi o takie sobie przebaczenie, jak to zwyko si rozumie. Jego istot jest jednak przebaczanie - gotowo oraz dobra wola wybaczenia, szczera, pena, bezwarunkowa i nieodwoalna decyzja, podjta wiadomie. Okrelenia te maj szczeglne znaczenie, albowiem motywacja powinna by prawdziwa, a nie tylko pozorna. Wynika to z prostego faktu, e oczyszczenie kala w du ym stopniu dotyczy Ku, a dopiero poprzez nie w penej mierze rwnie Lono. Dlaczego? Wszystkie doznania zwizane

z poczuciem winy i przebaczaniem, bior wprawdzie swj pocztek w Uhane, ale obszarem ich przejawiania si, gromadzenia jest Unihipili. Dzieje si tak, poniewa w hunie wanie Ni sze Ja jest siedzib wszystkich zatrzymanych emocji, przekona, jak i tego, czego rednie Ja nie pamita lub po prostu nie chce pamita, a co zawsze wywiera znaczcy wpyw na nasze ycie. W hunie przebaczanie jest rozumiane inaczej ni w chrzecijastwie, hinduizmie

czy szeroko rozumianej ezoteryce. Wynika to z przyjcia odmiennego zao enia o grzechu. Jak wiadomo, termin ten jest szczeglnie lubiany przez religie i stwarza przewiadczenie, e czowiek ma jaki zwizek z Bogiem lub Wy szym Ja, ktry zostaje osabiony przez popenienie grzechu. Dogmaty religijne przedstawiaj grzech jako dziaanie wbrew moralnym naukom Kocioa czy te przyjtym normom spoecznym. Na Hawajach kapani

czsto ogaszali kapu, tabu wobec jakiego dziaania. Jego zamanie mo na odnie do pojcia grzechu. Huna jednak grzech rozpatruje jako krzywd uczynion drugiemu czowiekowi, powodujc powstanie poczucia winy, albowiem grzech nie jest Boskim prawem, lecz zosta stworzony przez ja. Oznacza to, zapadajcy w gb Ku, jest grzechem. e wycznie dziaanie powodujce kompleks winy,

andrzej@setman.pl

36

Huna w terapii Zreszt tego pojcia nie znajdujemy w Biblii, natomiast wystpuje ono dopiero w jej tumaczeniu i oznacza - oglnie rzecz ujmujc - wypuci strzale do celu i nie trafi. Jest to cakowicie odmienne od zwyczajowo przyjtego rozumienia grzechu. Zgodnie z pogldem huny na temat Boga, nie mo na nic zrobi, a zatem i zgrzeszy przeciwko niemu, poniewa czowiek jest zbyt may i saby, by mg skrzywdzi wasne

Aumakua. Mo na to uczyni wobec innego czowieka, krzywdzc go w jakikolwiek sposb, a tak e - cho mo e przede wszystkim - wobec siebie. W zwizku z tym, jedynym grzechem jest wiadomie wyrzdzony drugiej osobie, bd sobie, bl. A w jaki sposb mo na otrzyma wybaczenie z jej strony? Wanie za porednictwem zadouczynienia bezporednio w stosunku do siebie, tej osoby, czy oglnie istoty. Przebaczanie nieuchronnie pociga za sob przeamanie si, pewn zmian wiadomoci, tworzy stan pokory, poniewa musi to uczyni proszcy o wybaczenie, a nie wybaczajcy. Mo liwe jest przebaczenie wszystkiego, ale to wymaga ogromnej siy woli, zrozumienia, e jest to akt mioci, podczas gdy trwanie w rozpamitywaniu "wasnych

krzywd" oznacza podtrzymywanie negatywnych uczu. Najtrudniej za jest zrozumie bdy popenione wobec samego siebie. Szczere wybaczenie staje si rodkiem, dziki ktremu uwolniona zostaje cie ka prowadzca do Aumakua. Mio odnosi zwycistwo nad nienawici, zem, krzywd. Jest to w peni zgodne ze znaczeniem Aloha, ktre mwi: "Bg jest w nas". Oznacza to, e trzeba by w jednoci i harmonii z prawdziwym sob, Bogiem oraz ludzkoci, by uczciwym, prawdziwym, cierpliwym, dobrym dla wszystkich przejaww ycia, pokornym. Wyjanienie procesu kala wymaga tak e przybli enia znacze poszczeglnych rdzeni, tworzcych to pojecie. I tak: KALA - rozsupanie sznura, wybaczenie, oczyszczenie, przywrcenie wiata, oczyszczenie z kompleksw zamykajcych cie k swobodnego kontaktu z Wy szym Ja; KA - nale cy do, sznur, odyga winoroli, promieniowanie, przenoszenie si z miejsca na miejsce; LA - cie ka, wiato. wiato jest symbolem Kane. andrzej@setman.pl 37

Huna w terapii Z kolei ho'oponopono oznacza stwarzanie harmonii, robienie dobrze i waciwie, przywraca poczenia. Jest kilka poziomw tego procesu. W rytuale kala czy ho'oponopono chodzi zatem o oczyszczenie cie ki, uwolnienie jej od blokad, wzw, cierni czy te zjadajcych towarzyszy, bowiem wszystko, co

uniemo liwia Ni szemu Ja skontaktowanie si z Wy szym Ja jest szkodliwe. Ku i Lane odcite s wwczas od Kane, czowiek od Boga, zaamana jest naturalna jedno trzech Ja. Wybaczenie mo na wic porwna do powrotu do domu marnotrawnego syna, o czym mwi biblijna przypowie. Przekadajc j na jzyk huny dostrzegamy w ojcu ucielenienie Aumakua, za syn jest obrazem Uhane i Unihipili. Chodzi wic o takie zharmonizowanie redniego i Ni szego Ja, aby otwary si one na powrt do domu. Nie dojdzie do tego, gdy Lono bdzie oddzielone od Ku. Jest to bardzo istotne, bowiem droga do Kane wiedzie wycznie przez Unihipili, a nie przez rednie Ja. Wy sze Ja jest starszym, absolutnie godnym zaufania duchem rodzicielskim. Nie wtrca si w sprawy redniego i Ni szego Ja, a tym samym nie pozbawia ich wolnej woli czynienia dobrze bd le, bo tylko dziki temu czowiek ma mo liwo uczenia si i rozwijania. Dziki nie ingerowaniu w ich wol, Kane prowadzi nas stopniowo do domu. Niemniej wa ne jest, aby decyzja o powrocie nie zostaa podjta automatycznie, pod wpywem chwili, czyli niewiadomie. Taka podr nie ma adnego sensu. Zarwno

Uhane, jak i Unihipili musz by przekonane o susznoci podjtej decyzji, ktra powinna wynika z gbokich przemyle, warunkujcych przecie duchowy rozwj. W tym kontekcie atwiej jest zrozumie problem niewysuchanych modlitw czy prb. Jednym z zasadniczych aspektw caego procesu oczyszczania jest zrozumienie, czego Ku chciao - i chce - nauczy nas poprzez r ne w swej treci dowiadczenia. Czsto bywaj one traktowane marginalnie, co jest powa nym nieporozumieniem, bowiem w tym momencie nasze Ni sze Ja przekazuje nam wa n informacj. To wanie nale y odczyta, zrozumie, prawidowo zinterpretowa, co z kolei przyczyni si do prawidowego przeprowadzenia kala. Jedynie wwczas czowiek bdzie wartociowy i harmonijny, gdy stanie si caoci, jednoci trzech Ja. andrzej@setman.pl 38

Huna w terapii "Trzej bowiem daj wiadectwo: Duch, woda i krew, a ci trzej w jedno si cz." (1J 5, 7-8, Biblia Tysiclecia, wyd. II) Skd przychodz, gdzie si rodz, powstaj blokady, ciernie czy zjadajcy towarzysze? Stwarza je sam czowiek, sam si o nie prosi. Wynika to z faktu, e z uwagi na niewiadomy styl ycia oraz mylenia - co przecie ma w sobie okrelon duchow

warto, czstotliwo drga - czowiek sam przyciga owe ciernie czy blokady. Rodzi si wtedy konflikt pomidzy Ku a Lono, co w nastpstwie pociga za sob utrat many i przerwanie poczenia z Aumakua. Starodawnym pojciem kahunw, okrelajcym grzech, by rwnie niedobr many. Tak wic powrt, rozmylanie nad podjciem decyzji o powrocie, przypominanie sobie krzywd wyrzdzonych innym, wybaczenie sobie samemu to nieodczne czynniki towarzyszce poznaniu i skrusze. Nie chodzi tu bynajmniej o "mia d c samokrytyk", ktra w gruncie rzeczy jest celem samym w sobie, sztuk dla sztuki, i niczego nie wnosi. Istotne jest gbokie, szczere przebaczenie, skrucha sigajca jdra jani, poznanie sensu nauki wynikajcej z ycia. Wybaczanie swoim procesem musi obj tak e ca natur, drzewa, roliny, zwierzta. Jak bowiem mo na mwi o penym ho'oponopono, je eli pominite zostay Bo e stworzenia i krzywdy im wyrzdzone? Jak mo na oczekiwa spenienia proby, jeli tu przed - lub po - uderzyem psa, kopnem kota? O tym drobnym na pozr fakcie czsto si zapomina. Dlaczego? Przecie czowiek tak e jest zwierzciem, ale potraficym mwi. Zagadnienie przebaczania w hunie nie koczy si i nie zaczyna wycznie na ho'oponopono czy kala. W jakim sensie ma to odniesienie do spowiedzi czy te ydowskiego dnia pojednania, ale - jak to wynika z wczeniejszych rozwa a - jest gbsze, bardziej bolesne dla czowieka. Wi e si bowiem ze zmian dotychczasowego trybu ycia, a to zawsze pociga za sob okrelone cierpienia. Zmiana jakiego

przekonania, wybaczenie, mo e by przecie rwnoznaczne z odreagowaniem poczucia winy lub krzywdy, zarwno w stosunku do innej osoby jak i do samego siebie.

andrzej@setman.pl

39

Huna w terapii Wybaczajc nie nale y uwa a si za wspaniaomylnego, bo tak naprawd jest si samolubnym. yczymy innym tego, czego sobie samemu yczymy, czujemy to yczenie

i mylimy o nim, a to, co czujemy i mylimy, jest nami. Aby kala czy ho'oponopono byy skuteczne, nie jest konieczne odnalezienie poczucia winy, ukrytego gdzie gboko w Uhinipili, i usunicie go. Poniewa podstawowa przyczyna zarwno braku skutecznoci kala, jak wznoszonej pniej modlitwy, jest odmow Ni szego Ja do wzicia udziau w akcie zadouczynienia, przesyania proby, zatem konieczne jest przekonanie go, i to niezbdne wybaczenie zostao ju dokonane, krzywda zostaa

naprawiona i w zwizku z tym Ku jest godne kontaktu w Kane.

Wiersz R. Muellera, napisany z okazji Midzynarodowego Tygodnia Przebaczenia (za H. Krotoschinem): Postanowienie Przebaczenia Zdecyduj si na przebaczenie, bo mciwo jest zem, mciwo zatruwa. Nienawi i gniew wyniszczaj nas i pomniejszaj. Ty musisz by tym, kto pierwszy przebacza, kto umiecha si i czyni pierwszy krok. Zobaczysz szczcie rozkwitajce na twarzy bliniego, brata i siostry. Bd zawsze pierwszy. Nie czekaj, a inni przebacz, gdy dziki przebaczeniu zapanujesz nad losem. Bdziesz ksztatowa ycie i czyni cuda. Przebaczenie jest najwy sz i najpikniejsz form mioci. andrzej@setman.pl 40

Huna w terapii W zamian za nie otrzymasz niezmierzony spokj i doskonae poczucie szczcia.

andrzej@setman.pl

41

Huna w terapii

Mdroci huny.
1. A'OHE PAU KA 'IKE I KA HALAU HO'OKAHI Nie mo na zdoby caej wiedzy w jednej szkole. - Nie zakadaj, e kto zna wszystkie odpowiedzi. - Sprbuj spojrze na swoj sytuacj z innego punktu widzenia. - Signij do innego rda po wicej informacji. 2. A'OHE PU'U KI'EKI'E KE HO'A'O 'IA E PI'I Na ka d gr mo na si wspi. - Nie poddawaj si, zmie po prostu plany. - Pamitaj, e w nieskoczonym wszechwiecie wszystko jest mo liwe. - Problem nie w tym, czy mo na co zrobi, tylko jak to zrobi. 3. ULU KA HOI Rosn sodkie ziemniaki (gra sw hoihoi oznaczajcych zainteresowanie lub uwag). - Czy zwracasz wiksz uwag na to, czego pragniesz, czy na to, czego nie chcesz? - Jakie korzyci przyniesie to, czego pragniesz? Przyjrzyj si dobrze. - Jeli rozpraszasz uwag, rozpraszasz energi. 4. WELA KA HAO! Kuj elazo pki gorce! - Nie wahaj si. Zrb to teraz. - Czas raczej na dziaanie ni mylenie. - Wykorzystaj najbli sze okazje. 5. HE 'OLINA LEO KA KE ALOHA W gosie mioci jest rado. - Przesta krytykowa i zacznij chwali. - Mw dobrze o sobie i do siebie. - Szukaj dobra i mw o nim.

andrzej@setman.pl

42

Huna w terapii 6. AIA NO I KA MEA E MELE ANA Niech piewak wybierze pie. - Masz prawo i moc wybra wasny sposb dziaania. - Przesta kontrolowa i zaufaj. - Odkurz swoj wol i u ywaj jej. 7. 'IKE 'IA NO KA LOEA I KE KUAHU Eksperta pozna po zbudowanym otarzu. - Zaufaj rezultatom zanim zaufasz sowom. - Praktyczne podejcie przynosi praktyczne rozwizania. - Rozwijaj umiejtnoci w trakcie zdobywania wiedzy. 8. AIA KE OLA I KAHIKI Zdrowie i dobrobyt s w Kahiki (w wiecie wewntrznym). - Rezultaty s odbiciem myli. Przyjrzyj si swoim przekonaniom i oczekiwaniom. - eby zmieni ycie, musisz zmieni umys. - Zanim zaczniesz dziaa, u yj wyobrani i poczucia pewnoci. 9. KUKULU KA 'IKE I KA 'OPUA Projektowanie zacznij od dymu z komina. W chmurach znajdziesz inspiracj (chmury symbolizuj myli). - Zwr uwag na sowa, ktre do siebie zwracasz. - Zwr uwag na wspomnienia, ktre przywoujesz i fantazje, ktre snujesz. - Zwr uwag na uczucia, ktre wzmacniasz. 10. HO'OMOE WAI KAHI KE KAO'O Podr ujmy razem, jak woda pynca w jednym kierunku. - Upewnij si, e Twoje myli s zgodne z czynami, a czyny z mylami. - Sukces wypywa ze wsplnych celw i planw. - Powiedz podwiadomoci czego pragnie Twj wiadomy umys.

andrzej@setman.pl

43

Huna w terapii 11. KOKOLO KA UAHI O KULA, HE KEHAU Dym Kula snuje si, gdy wieje Kehau (nie ma dymu bez ognia). - Rozwizanie problemu jest tu przed Tob. - Zachowanie i emocje s odbiciem umysu. - Wierzysz, e jest wa ny powd, aby dziao si to, co si dzieje. 12. HE MANU KE ALOHA, 'A'OHE LALA KAU 'OLE Mio jest jak ptak, siada na ka dej gazi - Jeli wzbraniasz si kocha, nie bdziesz kochany. - Serdeczne sowo zmikczy twardsze serce. - Mio karmi, krytyka okalecza. 13. HULI KE ALO I KA PAIA Odwr twarz do ciany (sen w tej pozycji oznacza poczucie bezpieczestwa). - Bd pewny siebie. Nie ma si czego ba. - Dziaaj pewnie, a nauczysz si wikszej pewnoci. - Czas na zaufanie do Wszechwiata. 14. NEI KA HONUA, HE OLA'I IA Kiedy ziemia dr y, oznacza to trzsienie ziemi (skutek i przyczyna). - Symptomy s symbolami rda choroby. - Suchaj, co mwi ludzie, ale patrz te , co robi. - Twoje myli nie zawsze odzwierciedlaj czyny, ale Twoje czyny zawsze odzwierciedlaj myli. 15. MAI KA PIKO O KE PO'O O KA POLI O KA WAWAE, A LA'A MA NA KIHI 'EHA O KE KINO Od czubka gowy do podeszew stp i czterech rogw ciaa. - Upewnij si, e Twoje cele s korzystne dla ludzi wok ciebie. - Zajmij si tym, co wewntrz i tym, co na zewntrz. - Sukces wypywa z harmonii.

andrzej@setman.pl

44

Huna w terapii 16. 'IKE NO I KA LA O KA 'IKE, MANA NO I KA LA O KA MANA Jest czas wiedzy i czas mocy - Kiedy nie wiesz co robi, popro o pomoc wiat duchowy. - Czas zastosowa wiedz w praktyce. - Zaufaj i dziaaj, nawet jeli nie znasz wszystkich odpowiedzi. 17. E LAUHOE MAI NA WA'A; I KE KA, I KA HOE; I KA HOE, I KE KA; PAE AKU I KA 'AINA Wszyscy wiosuj razem i tak docieraj do brzegu. - Wsppraca zapewnia sukces. - Z tego samego powodu warto czasem robi r ne rzeczy. - Wykorzystaj wszystkie zasoby i bd wytrway. 18. HOLO I'A KA PAPA, KAU 'IA E KE MANU Ptaki zbieraj si nad du awic ryb (ludzi przyciga dobro). - Bd przyjacielem, a przycigniesz przyjaci. - Praktykuj cechy, ktre pragniesz mie. - Szczcie przychodzi do tych, ktrzy s na nie przygotowani. 19. HE 'ELELE KA MOE NA KE KANAKA Sen jest posacem. - Popro o sen, ktry przyniesie odpowied. - Wspomnienia s tylko snami. Mo esz je wykorzysta, zmieni, albo zignorowa. - Sny ujawniaj problemy, ale daj tak e rozwizania. 20. NAU KE KU'I, LOHI KA LIMA Kiedy zaciskasz zby, Twoje rce pracuj wolniej (gniew zakca osignicie celu). - Przebacz i yj dalej. - Przebaczenie da Ci wolno. - Tam, gdzie najwy sze dobro, nie ma miejsca na gniew.

andrzej@setman.pl

45

Huna w terapii 21. HE POHO NA KA POHO, O KE AKAMAI NO KA HANA A NUI Kiedy pojawiaj si problemy, wykorzystaj mdro i umiejtnoci. - Nie mo esz kontrolowa wydarze, ale mo esz wybra swoj na nie reakcj. - Rb, co w Twojej mocy, kiedy masz problem. Potem sprawd, czego si nauczye. - Do rozwizania problemw wykorzystaj ju posiadan wiedz. 22. E 'AO LU'AU A KUALIMA Pi razy ofiaruj mode licie taro (ceremonia uzdrawiania ciaa i ducha). - Sytuacja wymaga innego podejcia. Sprbuj czego nowego. - Kiedy zawodz zwyczajne rodki, zrb co niezwykego. - Wykorzystaj moce umysu. 23. I KA MOANA NO KA I'A, LIULIU I'A NO PONO LAWAI'A Przygotuj sie, kiedy ryba jest jeszcze w morzu. - Zanim podejmiesz dziaanie, wyprbuj myli i zachowanie. - Najpierw podnie poziom energii. - Wzmocnij swoje poczucie pewnoci. 24. I KANAKA NO 'OE KE MALAMA I KE KANAKA Usu Ci, jeli zatroszczysz si o tego, kto Ci su y. - Bardziej doceniaj innych. - Uwa nie licz swoje bogosawiestwa. - Chwal swj wasny umys, ciao i ducha. 25. LE'A KULOU A KA LAWAI'A, UA MALIE Rybak z radoci pochyla si nad swoj prac, kiedy panuje spokj. - eby mie wewntrzny spokj, zawrzyj pokj z otoczeniem. - Oczy swoj przestrze, eby odzyska spokj ducha. - Nie martw si o przyszo. Ciesz si chwil obecn. 26. NE'E AKU, NE'E MAI KE ONE O PUNAHOA Tu i tam unosi si piasek Punahoa (niezdecydowany czowiek). - Skup si na tym, co wa ne. - Niech nic nie odciga Twojej uwagi od sukcesu. andrzej@setman.pl 46

Huna w terapii - Nie musisz robi tego, co chc inni. 27. HO'OKAHI NO LA'AU LAPA'AU, O KA MIHI Jest tylko jedno remedium skrucha. - Jeli uczynisz co zego, wynagrod to innym czynem. - eby zmieni swoje ycie, zmie swj umys i nawyki. - Przebacz sobie i zacznij od nowa. 28. AIA KE OLA I KA WAHA; AIA KA MAKE I KA WAHA W Twoich sowach ycie, w Twoich sowach mier. - Uwa aj, co mwisz. - Suchaj siebie I mdrze dobieraj sowa. - Nie obawiaj si sw innych. Niech Twoje sowa uzdrawiaj.

andrzej@setman.pl

47

Huna w terapii

Programowanie neurolingwistyczne
Programowanie Neurolingwistyczne (neuro-linguistic programm) jest modelem ludzkiego zachowania - zbiorem niezwykle skutecznych umiejtnoci i technik odkrytych przez Johna Grindera i Richarda Bandlera w 1975 roku. NLP zajmuje si odkrywaniem "programw" wykorzystywanych przez ludzi w procesie komunikacji. Umiejtnoci i techniki NLP byy odkrywane przez obserwowanie najbardziej efektywnych specjalistw z r nych dziedzin, w ktrych skuteczna komunikacja odgrywa pierwszorzdn rol, tj. w biznesie, psychoterapii, hipnozie, sztukach

prawniczych. NLP stwarza nam wszystkim mo liwo nie tylko lepszego komunikowania si, lecz uczy tak e w jaki sposb osiga wicej kontroli nad tym, co do tej pory byo uznawane za automatyczne funkcje naszej neurologii. Geneza NLP NLP powstao w poowie lat 70-tych naszego wieku w Ameryce, gdy John Grinder, lingwista, i Richard Bandler, student informatyki i matematyki, rozpoczli modelowanie idealnego komunikowania si w dziedzinie psychoterapii. Badali wstpnie wzory jzyka i pyta w celu stworzenia jzyka zwanego metamodelem: sztuk stosowania jzyka w celu wyjaniania kwestii jzykowych. ("Meta" pochodzi z jzyka greckiego i oznacza "nad" lub "poza"). Trudnoci w komunikowaniu si wystpuj zwykle dlatego, oznaczaj r ne rzeczy dla r nych ludzi. Metamodel e poszczeglne sowa sztuk zadawania

jest

kluczowych pyta w celu stwierdzenia, co znacz sowa dla jednostki. Przeciwiestwo metamodelu nazwano Modelem Miltona, dla upamitnienia Miltona Ericksona, wiatowej sawy hipnoterapeuty. Jest to sztuka stosowania nieprecyzyjnego jzyka, aby da ludziom swobod nadawania wasnego znaczenia sowom, ktre wypowiadaj. Czasem trzeba wypowiada si bardzo jednoznacznie, na przykad gdy daje si instrukcje. Czsto nale y zadawa precyzyjne pytania, chcc wyjani, co mamy dokadnie na myli. andrzej@setman.pl 48

Huna w terapii Pojcie NLP Dr Richard Bandler: Gdy wymyliem nazw "Programowanie neurolingwistyczne", wiele osb stwierdzio: "To brzmi jak manipulowanie umysem". Zupenie jakby to byo co zego. Odpowiadaem wtedy: "Oczywicie, tak wanie jest". Je eli bowiem nie zaczniesz si sam kontrolowa i wiadomie korzysta z wasnego umysu, wtedy bdziesz zale ny wycznie od przypadku. Nazw programowanie neurolingwistyczne mo na rozo y na czynniki pierwsze: Neuro... Ta cz nazwy wynika z faktu, i wszystkie nasze zachowania wynikaj z naszych

neurologicznych procesw widzenia, syszenia, wchu, smaku oraz dotyku i uczu. Odbieramy wiat poprzez nasze pi zmysw, otrzymujemy informacje, ktrym nadajemy okrelony sens, a nastpnie podejmujemy stosowne do tego dziaanie. ...Lingwistyczne... Do porzdkowania naszych myli i zachowa oraz do komunikacji z innymi u ywamy jzyka. Dziki niemu kodujemy, organizujemy i nazywamy otaczajc nas rzeczywisto. ...Programowanie Programowanie, to sposb, w jaki decydujemy si organizowa nasze idee i dziaania, aby osign zamierzone cele i rezultaty.

Tak wic NLP odnosi nasze sowa, myli i zachowania do naszych celw. Programowanie jest metafor komputerow, ale sposb, w jaki si j tutaj stosuje, nie jest starym modelem sztucznej inteligencji komputerw, lecz modelem systemu nerwowego. NLP stanowi systemow, eklektyczn psychologi generatywn, ktra zajmuje si wzajemnymi stosunkami r nych czci naszej osobowoci. Nie jest to liniowy model zachowania. Behawioryzm to psychologia sztucznej inteligencji, w ktrej bodziec prosto prowadzi do odpowiedzi.

andrzej@setman.pl

49

Huna w terapii Istota NLP NLP jest jednoczenie sztuk i nauk tworzenia indywidualnej doskonaoci. Sztuk, gdy ka dy wnosi swj niepowtarzalny styl i osobowo do tego, co robi. Nauk, poniewa daje mo liwo odkrywania zasad u ywanych na danym polu przez jednostki wybitne, do osigania wybitnych rezultatw. NLP bada reguy, jakimi kieruj si ludzie odnoszcy sukcesy w r nych dziedzinach i uczy tych regu innych. Odkryte wzorce, umiejtnoci i techniki mog by przyswojone i u ywane przez innych dla lepszej komunikacji, rozwoju osobowego lub przypieszonego uczenia si. Jest praktyczn umiejtnoci osigania takich rezultatw, jakich szczerze pragniemy. W kocu NLP to rwnie bogactwo wielu skutecznych technik majcych

zastosowanie w edukacji, biznesie, poradnictwie i terapii. W NLP wykorzystuje si mapy, obrazujce wiedz o zwizkach midzy bodcami, ktre pomagaj ustrukturalizowa zachowanie i nada mu celowy charakter. Mapy Umysu podsumowuj ca prac i jednoczenie pomagaj usystematyzowa i zapamita materia. Tezy NLP 1. Mapa nie jest terenem. Nasze mentalne mapy wiata nie s wiatem. Reagujemy na mapy, nie a wiat. atwiej uaktualni mentalne mapy, zwaszcza dotyczce uczu i interpretacji, ni wiat. 2. Dowiadczenie ma swoj struktur. Nasze myli i wspomnienia posiadaj odpowiadajce im wzory. Kiedy zmieniamy wzr czy struktur, automatycznie zmienia si nasze dowiadczenie. W ten sposb mo emy zneutralizowa wspomnienia negatywne i wzbogaci te, ktre nam su . 3. Jeli jedna osoba potrafi co zrobi, ka dy mo e si tego nauczy. Mo emy pozna umysowe mapy ludzi odnoszcych sukces i sprawi, by stay si naszymi. Zbyt wielu ludzi uwa a, e nie potrafi pewnych rzeczy, nie ruszajc si e wszystko jest mo liwe. Gdy 50 zmieni

nawet z miejsca i nie prbujc. Zacznij udawa, andrzej@setman.pl

Huna w terapii pojawi si fizyczne lub wynikajce z okolicznoci bariery, dowiadczenie ci o tym poinformuje. 4. Umys i ciao s elementami tego samego systemu. Myli stale wpywaj na stan napicia mini, oddech, uczucia, a te z kolei oddziauj na myli. Kiedy nauczymy si zmienia jeden z tych elementw, to znaczy, potrafimy zmienia rwnie pozostae. 5. Ludzie posiadaj cay potencja, jakiego potrzebuj. Mentalne obrazy, wewntrzne gosy, doznania zmysowe i uczucia s cegiekami, z ktrych skadaj si wszystkie nasze umysowe i fizyczne zasoby. Mo emy nauczy si budowa z nich ka d myl, uczucie, zdolno, jakich zapragniemy, a potem lokowa je tam, gdzie chcemy lub gdzie s w yciu najbardziej potrzebne. 6. Nie mo na si NIE komunikowa. Porozumiewamy si zawsze, choby bezsownie, a sowa s czsto najmniej istotne. Westchnienie, umiech, spojrzenie wszystko to jest komunikatem. Nawet nasze myli s komunikatami dla nas samych, a innym ujawniaj si w naszym spojrzeniu, tonacji gosu, postawie i ruchach ciaa. 7. Znaczenie twego komunikatu to odpowied, jak uzyskujesz. To, co mwimy i robimy, jest odbierane przez innych za pomoc ich mentalnych map wiata. Gdy kto usyszy co innego ni zauwa y, e komunikat ma takie mielimy na myli, bdziemy mieli okazj znaczenie, jakie zostao odebrane. e

Uwiadomienie sobie, w jaki sposb komunikat zosta odebrany, daje szans przeksztacenia go tak, by w nastpnym razem by bardziej jasny. 8. W ka dym zachowaniu tkwi dobre intencje. Ka de ranice, bolesne, a nawet bezmylne zachowanie ma u swych korzeni pozytywny cel. Krzyk by zosta dostrze onym. Uderzenie - by broni si przed niebezpieczestwem. Ukrywanie si - by poczu si bezpiecznie. Zamiast wybacza czy potpia takie zachowanie, mo na oddzieli je od dobrych intencji i pozwoli, by do tych samych intencji doczy nowe, ulepszone, bardziej pozytywne zachowania.

andrzej@setman.pl

51

Huna w terapii 9. Ludzie zawsze dokonuj najlepszych z dostpnych im wyborw. Ka dy z nas posiada wasn niepowtarzaln histori. Nauczylimy si, co i jak robi, czego i jak chcie, co i jak ceni, czego i jak si uczy. To jest nasze indywidualne dowiadczenie. Na jego podstawie musimy dokonywa wszystkich naszych

wyborw; dopki nie nauczymy si czego nowego i lepszego. 10. Jeli nie udaje si to, co robisz, rb cos innego. Rb cokolwiek innego. Je eli zawsze robisz to, co zawsze robie - to zawsze bdziesz dostawa to, co zawsze dostawae. Je eli chcesz czego nowego, zrb cos nowego, zwaszcza, masz tak wiele mo liwoci wyboru. e

andrzej@setman.pl

52

You might also like