You are on page 1of 16

Avustralya, gney yarm krede yer alan bir lkedir. Hint ve Byk Okyanus arasnda uzanr.

Okyanusya ktasnda bulunur ve ktann ok byk bir blmn kaplar. Komular Endonezya, Dou Timor, Papua Yeni Gine, Solomon Adalar, Vanuatu, Yeni Kaledonya ve Yeni Zelanda'dr. Bakenti Canberra, en byk ehri ise Sydney'dir. Avustralya, 8.617.930 km karada, 80.920 km sularda olmak zere toplam 8.686.850 km'lik bir alana kurulmutur. Hibir lkeyle kara snr yoktur. evresinde sadece 25.760 kilometrelik bir sahil eridi vardr.

Kkeni
Avustralya ismi Latince 'de gneyden, gneye ait olan anlamna gelen

Astarls kelimesinden tretilmitir. Roma uygarl zamanna dayanan, gneydeki bilinmeyen bir lke anlam (teras astarls incognita) benzer bir yerin, ortaa corafyasnda da bulunduunu gsterir. Ancak bu bilgiler herhangi bilinen bir kta bilgisi iermemektedir. Latince 'deki Terry Astarls Incognita terimi; Gneydeki (Australis) Bilinmeyen (Incognita) Toprak paras (Terry) anlamna gelmektedir.

14 Mays 1606'da, Vanuatu'ya ayak basan Pedro Fernandes de Queirs,

Gney Kutbu'ndaki tm kara mlkiyetinin spanya Krall'na ait olduunu iddia etmi ve ktay Austriala del Espritu Santo eklinde adlandrmtr.

Avustralya ismi, ktann etrafn gemi ile dolaan bilinen ilk insan, kaif

Matthew Flinders'n A Voyage to Terra Australis (1814) eseri ile popler hale gelmitir. Britanya Krall'nin bak asn yanstan ismine ramen, eserinde Flinders Avustralya ismini kullanm ve bu isim geni kitlelerce telafuz edilen bir terim olmutur. New South Wales valisi Lachlan Macquarie sonralar bu ismi ngiltere'ye yollad yazl mesajlarda kullanmtr. 1817'de Macquarie bu ismin resmi olarak kabul edilmesini nerdi ve 1824'de Britanya Krall, ktann resmen Avustralya ismiyle tannmasn onaylad.

Tarihe
Avusturalya'daki ilk insan yerleimlerinin 42.000 ila 48.000 yl

ncesinde ortaya kt tahmin edilmektedir.lk Avustralyallar gnmzdeki Avustralya yerlisi olan Aborijin'lerin atalardr. Kara balantlar veya ksa mesafeli sular geerek Gneydou Asya'dan, adaya yerlemilerdir.

Bu insanlarn ou doa insanyd, karmak bir dilsel kltr ve ruhsal

deer ile doaya sayg gsteren ve Aborijin mitolojisi olan d zaman (ngilizce: Dreamtime) inanc ile yaamaktaydlar.

Adada yaayan dier bir yerli halk olan Torres Strait Yerlileri (ngilizce:

Torres Strait Islanders), etnik olarak Malezya kkenlidir. Bu insanlar Torres Strait Adalar ve Queensland'n kuzey ularndaki eitli blgelere yerlemilerdir. Kltrel alkanlklar Aborijinlerden belirgin olarak farkldr.

Avustralya anakarasn resmi kaytlara gre gren ilk Avrupal,

Hollandal kaif Willem Janszoon'dur. Janszoon Cape York Yarmadas'n 1606'da grmtr. 17. Yzyl boyunca, Hollandallar tm bat ve kuzey sahil eridinin haritasn karm ve buralar New Holland olarak adlandrmlardr. Ancak herhangi bir yerleim yeri kurma abas gstermemilerdir. 1770'de James Cook, Avustralya'nn dou sahillerinde yolculuk yapm, blgenin haritasn karm, New South Wales olarak adlandrd blgeyi Britanya topraklarna kattn ilan etmitir. Seferler sonucu yaplan keifler, ktann smrm iin, hzla mahkumlarn ve tutuklularn ii olarak altrld kolonilerin kurulmasn salamtr.

Avustralya yerlilerinin nfusunun, Avrupallarn ktaya yerlemeye

balad sralarda 350.000 civar olduu tahmin edilmektedir. Bu tarihten itibaren geen 150 ylda saylar hzl bir ekilde azalmtr. Bunun balca nedeni salgn hastalklarn ge zorlanmalar ile birlemesi ve kltrel paralanmadr.

Corafya

Genellikle yksek ve uzun olmayan yaylalar, gneydouda verimli

ovalar yer almaktadr. Erozyonla ortaya kan asl ana kara 3 milyar yldan daha yaldr

Coraf not
Toprak bakmndan Rusya, Kanada, in, ABD ve Brezilya'dan sonra 6.

en byk lkedir. Avustralya, dnyann en byk adas ve en kk ktasdr. Avustralya'da bulunan Hamilton Adas Cennet Hitab grlr.

Ekonomik
Avustralya'nn serbest piyasa ekonomisi vardr. Kii bana gayri safi

yurtii haslas yksek, yoksulluk oran ise dktr. Avustralya dolar; Christmas Adas, Cocos Adalar ve Norfolk Adas dahil olmak zere tm Avustralya'nn para birimi olmasnn yan sra bamsz Kiribati, Nauru ve Tuvalu adalarnn para birimidir. Australian Stock Exchange ile Sydney Futures Exchange'in 2006'daki birlemelerinden sonra Australian Securities Exchange, dnyann en byk dokuzuncu borsas oldu.

2010 Ekonomik zgrlk Endeksi'nde nc sray[9] alan Avustralya,

dnyann en byk on nc ekonomisidir ve en yksek on birinci kii bana GSYH'na sahiptir; bu Birleik Krallk, Almanya, Fransa, Kanada ve Japonya'dan daha yksek, ve Amerika Birleik Devletleri ile ayn sradadr. 2010 nsani Gelime Endeksi'nde ikinci, Legatum'un 2008 Refah Endeksi'nde ilk, ve The Economist'in kresel 2005 Yaam kalitesi sralamas'nda altnc sray ald.[10] Avustralya'nn btn byk ehirleri kresel karlatrmal yaanabilirlik anketlerinde yksek puan alr;[11] The Economist'in 2008 Dnyann en yaanabilir ehirleri listesinde Melbourne ikinci, Perth drdnc, Adelaide yedinci ve Sidney dokuzuncu sray almtr

You might also like