Filipowi, Dawidowi i Grace, aeby ich pokolenie mogo dawa ywe wiadectwo prawdy Pisma witego i ewangelii Jezusa

Chrystusa, na przekr fali bdw, jaka ich otacza.

Zarejestruj si na stronie www.vocatio.com.pl jako odbiorca naszego newslettera, a bdziesz otrzymywa informacje o nowociach, znikach i specjalnych promocjach przygotowanych dla naszych Klientw. Moesz oczekiwa zniek o wysokoci nawet do 2050% oryginalnej ceny detalicznej.

Tytu oryginau: Genesis For Today. Przekad: Stanisaw Sylwestrowicz Redakcja: Beata Kaczmarczyk i Zesp VOCATIO Korekta: Ewa Micyk Redakcja techniczna: Magorzata Biegaska-Bartosiak Projekt okadki: Radosaw Krawczyk Zdjcie na okadce: shutterstock.com (70269238)
O ile nie zaznaczono inaczej, wszystkie cytaty z Pisma witego pochodz z Biblii Tysiclecia, wydanie trzecie, wydawnictwo Pallotinum, Pozna 1980. Wersety oznaczone NPD pochodz z BIBLII MILENIJNEJ Nowy Przekad Dynamiczny, wydania przygotowywanego przez Oficyn Wydawnicz VOCATIO. Copyright 1997, 2001, 2006, 2012 by Day One Publication www.dayone.co.uk All rights reserved. Copyright for the Polish edition 2012 by VOCATIO. All rights to the Polish edition reserved. Wydanie pierwsze (2012). Wszelkie prawa do wydania polskiego zastrzeone. Ksika, ani adna jej cz, nie moe by przedrukowywana ani w jakikolwiek inny sposb reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana elektronicznie lub magnetycznie, ani odczytywana w rodkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy.

W sprawie zezwole naley zwraca si do: Oficyna Wydawnicza VOCATIO 02-798 Warszawa, ul. Polnej Ry 1 e-mail: vocatio@vocatio.com.pl Redakcja: fax (22) 648 63 82, tel. (22) 648 54 50, Dzia handlowy: fax (22) 648 03 79, tel. (22) 648 03 78, e-mail: handlowy@vocatio.com.pl Ksigarnia Wysykowa 02-798 Warszawa 78, skr. poczt. 54, tel. (603) 861 952 e-mail: ksiegarnia@vocatio.com.pl www.vocatio.com.pl

ISBN 978-83-7829-000-1

Sowo wstpne do wydania polskiego

Pierwsze zdanie Ksigi Rodzaju: Na pocztku Bg stworzy niebo i ziemi mwi o poczeniu i przenikaniu si wzajemnie wiata materialnego i duchowego. Znaczenie hebrajskiego bereit i greckiego arche (pocztek) mwi o pocztku czego, co zaistniao w historii, od jakiego punktu w czasie. Opisuje pocztek w znaczeniu absolutnym, lecz najwaniejsze znaczenie to przed wszystkim. Jedenacie pierwszych rozdziaw Ksigi Rodzaju jest dla pewnych prdw intelektualnych w nauce przestrzeni ataku na pozycj wiary, a do prby cakowitego podwaenia wiarygodnoci naukowej tekstu Pisma witego. Jednak, na szczcie, pomimo zmasowanych atakw, taka postawa nie jest jedyn. Andrew C. McIntosh, przedstawiciel wiarygodnego i rzetelnego prdu we wspczesnej nauce, przekonuje, e spr toczy si tak naprawd nie pomidzy nauk i wiar, ale pomidzy dwiema filozofiami wiary: pomidzy wiar opart na objawionym Sowie Boym, a lep wiar osadzon gwnie na mglistych i sabo udokumentowanych domniemaniach czowieka. Wyraa si to w dwch przeciwstawnych stwierdzeniach przytaczanych przez Kenta Hovinda: wierz, e na pocztku Bg oraz: wierz, e na pocztku materia. Humanistyczna wiara (zwana przez jej wyznawcw pogldem na wiat) znalaza oparcie w sabo udokumentowanej teorii ewolucji i uwaa, e wiat powsta sam, a na pocztku wszystkiego bya materia. Chrzecijaskie podejcie opiera si na kon

cepcji Stworzenia, wedug ktrej to Bg stworzy wiat, bo na pocztku wszystkiego jest Bg. Ewidentnie kto si myli. W dyskusji pomidzy tymi dwoma pogldami a nazbyt czsto okazuje si, e ludzie wyraaj swoje opinie o nienaukowoci Biblii, ktrej sami nigdy nie przeczytali lub nie przeczytali ze zrozumieniem. Biblia jest nieomylnym, natchnionym Sowem ywego Boga, w ktrym kady czowiek potrzebuje znale odpowiedzi na kilka pyta: Kim jestem? Skd pochodz? Dlaczego jestem tutaj? Co si stanie ze mn po mierci? To wanie odpowiedzi, jakich sobie udzielamy, okrelaj nasz wiatopogld. Jednoczenie najnowsze prdy w nauce przychodz w sukurs rzetelnemu podejciu do znalezienia odpowiedzi na powysze pytania. Wiele wspczesnych odkry i bada naukowych (ktrych tylko may fragment ukazuj dodatki A, B i C do niniejszej ksiki) usuwa mnstwo jeszcze nie tak dawnych trudnoci w zrozumieniu Biblii. Osoby, miejsca, zdarzenia historyczne opisane w Biblii znajduj dzisiaj potwierdzenie na wielk skal, chocia przez wieki byy przez humanistyczne prdy naukowe podawane w wtpliwo. Dotyczy to take Ksigi Rodzaju. Jednak jednym z najpowaniejszych argumentw historycznych jest fakt, e Chrystus, podczas swego ziemskiego nauczania osobicie uznawa autorytet Ksigi Rodzaju: Czy nie czytalicie, e Stwrca od pocztku stworzy ich jako mczyzn i kobiet? (Mt 19,4). Tak samo wierzcy czonkowie pierwszego Kocioa w Jerozolimie uznawali Boga za Stwrc nieba i ziemi, i morza, i wszystkiego, co w nich (Dz 4,24) i jednoczenie osobicie dowiadczali wysuchania swych modlitw przez tego wanie Boga. Wszystko przez Niego si stao; bez Niego nie stao si ani jedno, cokolwiek si stao. (J 1,3). A Wszystko, co si stao, stao si przez Jezusa Chrystusa. Oddaje to greckie sowo ginomai, ktre oznacza stao si (zostao stworzone, wykonane) jako wola Boa i cud. Jeeli szukasz, to znajdziesz. Ale jeli nie szukasz, nie znajdziesz, nie bdziesz wiedzia i nie zrozumiesz. Tak wic, czytajc Ksig Rodzaju, dotrzesz w kocu do prawdy historycznej w niej zawartej. Czytajc Ewangeli wedug w. Jana, znajdziesz w kocu w niej dowd na zbawienie wieczne. Nie chodzi tu ju tylko o prawd historyczn, lecz o prawd wieczn, prawd Boga, kt

ry w tym wiecie pozostawi czytelny znak: zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa od czasu stworzenia jest najwaniejszym wydarzeniem historii. Bg, ktry przywrci ciao Jezusa moc Ducha witego do ycia, moe dokona wszystkiego. On mg stworzy ziemi i czowieka, mg stworzy wszystko, co opisuje Ksiga Rodzaju jednoczenie ze znamionami wieku, co jest czsto tak niezrozumiae dla niektrych metod badania czasu. Nie mog one bowiem zaakceptowa faktu, e obraz wielu setek, tysicy czy milionw lat mg zosta stworzony w jednej chwili. A przecie ciao Jezusa zostao po zmartwychwstaniu w uamku sekundy odmienione (gr. morfe uyte w Mk 16,12; Flp 2,6.7) t sam moc, jak Bg panuje nad czasem. Tak samo bd, po zmartwychwstaniu, przemienione ciaa ludzi wierzcych. Greckie symmorfos uyte w Rz 8,29 oraz Flp 3,20-21 opisuje dwie tosame postaci tego samego. I odnosi si to zarwno do przeznaczenia (o jakim zostali poinformowani wierzcy w Rzymie), abymy si stali podobnymi do wizerunku Boego Syna, jak i obietnicy (jak usyszeli wierzcy w Filippi), e nasze ciaa zostan przetworzone przez Boga na posta tosam z uwielbionym ciaem Jezusa. Jezus podczas swej ziemskiej suby spotyka si ze wszystkimi, take z elitami intelektualnymi. Podczas pewnej rozmowy ze wietnie wyksztaconym umysem tamtych czasw, Nikodemem czonkiem ydowskiego Sanhedrynu, Jezus tak zareagowa na wtpliwoci, jakie mog si rodzi w najtszych umysach: Jeli nie wierzycie temu, co wam powiedziaem o sprawach zwizanych z t ziemi, jak uwierzycie, gdy zaczn wam mwi o sprawach dotyczcych nieba? (J 3,12). Tak! Musimy to zrozumie i zaakceptowa, e skutek Jego dziaania: naprawienie i zbawienie wiata jest wieczny, a badanie pocztkw tego wiata jest tylko doczesn i przemijajc prac. Co wicej: takie badanie bez zbawienia ludzi jest niewiele znaczce. Rwnie Pawe Aposto, rozmawiajc na Wzgrzu Aresa w Atenach z wczesn elit intelektualn Grecji, zwrci im uwag na zapis na jednym z ich otarzy: Nieznanemu Bogu, co Grecy rozumieli tak: Bogu niepoznawalnemu, niemoliwemu do poznania. Skorzysta wic z okazji przedstawienia im Boga praw

dziwego, Ktry jest stwrc wiata i wszystkiego, Ktry nie mieszka w wityniach uczynionych rk ludzk, i Ktry stworzy ludzi, aby Go szukali, aby dostrzec Go [mogli] i znale, bo naprawd jest On niedaleko od kadego z nas. W Nim bowiem yjemy, poruszamy si i jestemy, co wyrazili niektrzy z greckich poetw: Bo te Jego plemieniem jestemy (por. Dz 17), bo Bg patrzy poza czasy niewiedzy. A aposto Piotr z kolei napisa: Przecie, nie idc za jakimi wydumanymi mitami, udostpnilimy wam poznanie mocy i przyjcia Pana naszego, Jezusa Chrystusa, lecz dlatego, e my bylimy naocznymi wiadkami Jego majestatu (por. 2 P 1,16). Henryk Knapik Fundacja Biblos

Przedmowa
Prawda o pochodzeniu wiata i stworzeniu ycia nigdy nie zostanie odkryta przez teoretyzujcych naukowcw, ktrzy wychodz z zaoenia, e tak obszerny i zoony projekt mona wyjani bez odniesienia do Projektanta. Teoria ewolucji od czasw jej spopularyzowania w XIX wieku ulega cigym przemianom. Jednak dzi, w obliczu wielu odkry naukowych, darwinizm stpa po tak niepewnym gruncie, jak nigdy przedtem. Tymczasem biblijna wersja stworzenia wiata pozostaje staa, niezmienna i nierozmyta adnym atakiem, ktrych tak wiele na ni przypuszczono. Ksiga Rodzaju rzeczywicie cigle pozostaje aktualna. Doceniam arliw mio Andyego McIntosha do Biblii i jego przekonanie, e Sowo Boe zawsze zatryumfuje nad kamstwem. Uywajc prostego jzyka, Andy pokazuje oczywisty fasz wielu ewolucyjnych twierdze, a w trakcie swych docieka pozwala, by Sowo Boe samo przemawiao. Dla tych, ktrzy maj oczy do patrzenia, ksika ta jest znakomitym materiaem dowodowym na to, e objawione przez Boga prawdy s zawsze godne zaufania, jak rwnie nieskoczenie bardziej pewne ni jakiekolwiek ludzkie spekulacje. John McArthur Pastor Grace Community Church Sun Valley, Los Angeles USA

Przedmowa do wydania pierwszego

Doktor Andrew McIntosh jest wykadowc teorii spalania cenionym na uniwersytecie w Leeds i chtnie zapraszanym do wygaszania prelekcji na ten temat take przez inne orodki akademickie. Powszechnie znane jest rwnie jego zainteresowanie pocztkami wiata, ktre objania w przekonujcy sposb z naukowej perspektywy. Wiele osb docenio ju jego piknie ilustrowany wykad o mechanizmach lotu i wynikajc z nich nieuniknion konkluzj, e jest wysoce nieprawdopodobne, by tak zoony system mg si przypadkowo wyksztaci drog ewolucji, natomiast znacznie bardziej pasuje on do modelu kreacjonistycznego. W niniejszej pracy doktor McIntosh przyglda si uwanie implikacjom wynikajcym z modelu kreacjonistycznego nie tylko w odniesieniu do pierwszych rozdziaw Ksigi Rodzaju, ale rwnie w szerszej perspektywie do caej chrzecijaskiej teologii. Wiele osb nie uwiadamia sobie, jak wielkie zo zostao wyrzdzone podstawowym prawdom chrzecijastwa przez bezmylne przyjmowanie ewolucjonistycznego wiatopogldu. Ksika ta moe si okaza w tym wzgldzie przeomowa. V. Wright, doktor nauk medycznych, czonek Krlewskiego Towarzystwa Medycznego, profesor honorowy Katedry Reumatologii, Uniwersytet w Leeds, Wielka Brytania

10

Przedmowa do wydania pierwszego

Autor niniejszej przedmowy, Ken Ham, jest wspzaoycielem australijskiej Fundacji Nauki Kreacjonistycznej (Creation Science Foundation) oraz zaoycielem stowarzyszenia Odpowiedzi w Ksidze Rodzaju (Answers in Genesis) z siedzib w stanie Kentucky w USA, a take wykadowc prowadzcym seminaria kreacjonistyczne na caym wiecie i autorem wielu publikacji na ten temat. Nie moesz by naukowcem, a jednoczenie uznawa Ksig Rodzaju za dosowny zapis historyczny! ile to razy w cigu mojej dwudziestoletniej dziaalnoci na rzecz popularyzowania kreacjonistycznego wiatopogldu syszaem to stwierdzenie, i to nie tylko z ust niewierzcych, ale nawet niektrych chrzecijan! Andy McIntosh jest naukowcem, ale rwnie chrzecijaninem, ktry wierzy, e Ksiga Rodzaju jest dosownym zapisem historycznym, a take fundamentem dla rozumienia caoci Pisma witego. Ksiga Rodzaju w aden sposb nie stoi w sprzecznoci z dyscyplin badawcz, ktr autor zajmuje si na co dzie na uniwersytecie w Leeds. W wiecie nauki, gdzie teoria ewolucji jest powszechnie akceptowana jako fakt, jest wyrazem niemaej odwagi, stawi czoo rodowisku akademickiemu, twierdzc, e to Bg Biblii stworzy cay wiat w cigu dokadnie szeciu dni, zaledwie tysice lat temu. Przez wypowiadanie takich pogldw Andy naraa si na drwiny nie tylko ze strony niewierzcych kolegw, ale niestety take wielu wspbraci w Chrystusie wymiewajcych oso11

by, ktre tak jak on obstaj przy tym, e Ksiga Rodzaju musi by rozumiana dosownie. Jednake Andy doszed do wanej prawdy, ktr to Koci w Wielkiej Brytanii w duej mierze zatraci. Mianowicie, e wszystkie chrzecijaskie doktryny porednio lub bezporednio zakorzenione s w rzeczywistych wydarzeniach pierwszych jedenastu rozdziaw Biblii. Poniewa Andy pragnie zbawienia ludzi, dlatego te w ksice tej otwiera swoje serce, ukazujc, jak bardzo jego umiowani rodacy zarzucili chrzecijaski sposb postrzegania wiata, ktry niegdy by tak powszechny w tamtejszej kulturze. W swojej ksice Andy zamierza rzuci ci wyzwanie w dwch zasadniczych kwestiach: 1. Twierdzi on, e fundamenty chrzecijastwa zostay powanie naruszone, w Anglii za nieomal cakowicie zniszczone, poniewa wikszo Kocioa zaakceptowaa wtpliwe teorie goszone przez grzesznych ludzi i w konsekwencji mylnie zreinterpretowaa najwaniejsze ksigi dotyczce kwestii pochodzenia ycia i wiata. Kiedy Koci odstpuje od dosownego odczytywania Ksigi Rodzaju, zaczyna brakowa fundamentu dla caej struktury chrzecijastwa. Wszystkie chrzecijaskie doktryny s zalene od tego, czy wydarzenia opisane w Ksidze Rodzaju rzeczywicie miay miejsce. Na przykad, czym jest grzech? Jeli nie byo ogrodu, Adama, wa, owocu i upadku, to kto jest w stanie zdefiniowa pojcie grzechu? Jak mona mwi o buncie przeciwko Bogu, skoro nie uznaje si owego pierwotnego aktu buntu? Dlaczego Jezus fizycznie(!) umar na krzyu za nasze grzechy, jeli dosowna, fizyczna mier nie moga by kar za rzeczywisty bunt wobec Boga? Jeeli gotw jeste odoy na bok wszelkie uprzedzenia i agresywne, zewntrzne inspiracje, by uwanie zapozna si z pogldami autora tej ksiki, to wyzwaniem dla ciebie moe sta si analiza wasnego rozumienia przesania zawartego w Ksidze Rodzaju. Szczerze mwic, moe to nawet sprawi, e poczujesz swego rodzaju dyskomfort! Jednake, w miar jak bdziesz czyta t prac, prosz, bd jak owi wierzcy z kocioa w Berei, ktrzy codziennie badali Pisma, czy istotnie tak jest (Dz 17,11).
12

2. Andy dotyka rwnie innej kwestii, zaniedbanej nieco w naszej wspczesnej kulturze, a mianowicie tego, jak traktujemy Dzie Paski. Jeli w tej materii jeste bardziej podobny do mnie i nie idziesz w swoim radykalizmie tak daleko jak Andy, to i tak zauwaysz, e dla wielu czonkw wspczesnego Kocioa zarzdzony przez Boga Dzie Odpoczynku niewiele rni si od pozostaych dni tygodnia. Wierz, e bdzie to dla ciebie, jak te byo i dla mnie, dodatkowym wyzwaniem, aby rozway na nowo swoje osobiste i rodzinne priorytety oraz aktywnoci, ktre podejmujesz podczas tego przeznaczonego na odpoczynek i uwielbienie Boga dnia. Jestem przekonany, e ksika Andyego odegra wan rol w rozwijajcym si oglnowiatowym ruchu odnowy Kocioa, ktry, niestety, jaki czas temu poszed na kompromis w kwestii jasnego nauczania Pisma witego, a w szczeglnoci wzgldem tak fundamentalnej jego czci, jak jest Ksiga Rodzaju. Ken Ham Florence, Kentucky, USA

13

Wstp do wydania pierwszego

Kiedy zasiadem nad czyst kartk papieru, nie byo moim zamiarem napisanie ksiki. Miaem co prawda pewne przemylenia dotyczce treci pierwszych trzech rozdziaw, a to ze wzgldu na fakt, e od czasu do czasu byem zapraszany, by z naukowej perspektywy przemawia na temat kreacjonizmu czy teorii ewolucji, pokazujc jednoczenie, dlaczego w wietle Biblii kwestia ta jest tak niezwykle istotna. Od dawna pozostaj pod wraeniem pracy Stowarzyszenia Zachowania Dnia Paskiego dziaajcego obecnie pod przewodnictwem niezwykle oddanego tej sprawie Sekretarza Generalnego, Johna Robertsa. To wanie on zasugerowa mi napisanie ksiki, kiedy oddawaem do druku w formie broszury wczesn wersj rozdziau szstego na temat szabatu. Tak wic, nie bez obaw i lku zaczem zbiera pomysy do przedstawienia nie tylko oczywistych moim zdaniem naukowych implikacji wynikajcych z debaty pomidzy kreacjonizmem a ewolucjonizmem, ale rwnie ich wpywu na Koci, rodzin, spoeczestwo i nard. Chtnie przyznaj, e na moje pogldy rzutoway opinie wielu osb podzielajcych wyznawane przeze mnie przekonanie o prawdziwoci Ksigi Rodzaju. Miaem zaszczyt uczestniczy w inspirujcych rozmowach z ludmi zaangaowanymi w sub misyjn opart na nauczaniu zgodnym z kreacjonizmem. Trudno byoby wymieni tu wszystkich, ale w szczeglnoci chciabym podzikowa profesorowi Vernie Wrightowi, Kenowi Hamowi, doktorowi Davidowi Rosevearowi i Geoffowi Chapmanowi za ich wieloletni zacht. Z pewnoci nie chciabym twierdzi, e ksika ta jest ostatnim sowem wypowiedzianym w tych jake istotnych kwestiach.
14

Napisaem j, poniewa czuj ciar odpowiedzialnoci za obecne i nadchodzce pokolenie brytyjskich chrzecijan, ktrych wiara poddawana jest intensywnym atakom przypuszczanym z wielu stron. Nawet obecnie, kiedy dostpne s nam rnorakie materiay i rda, istnieje powane niebezpieczestwo, e przystpimy do badania zagadnienia pochodzenia bez poczucia nadrzdnoci biblijnego autorytetu. Jeli myli zawarte w niniejszej publikacji pomog niektrym czytelnikom w ich wasnych dociekaniach, bd wdziczny Bogu za to, e wniosem pewien konstruktywny wkad w rozwj tej istotnej debaty. Chciabym te podzikowa przyjacioom, ktrzy przeczytali mj manuskrypt i weryfikowali przytoczone w nim argumenty. W szczeglnoci wdziczny jestem Rogerowi Carswellowi, Davidowi Hardingowi, Trevorowi Knightowi, profesorowi Vernie Wrightowi i doktorowi Stephenowi Taylorowi, ktrzy spdzili wiele godzin, pomagajc w tym projekcie. Chciabym jeszcze doda, e ksika ta nie powstaaby bez yczliwej, penej mioci i wspierajcej postawy mojej rodziny, a zwaszcza mojej cierpliwej ony, Juliet, ktra zamieniaa moje gryzmoy w czytelny manuskrypt. Jeli chodzi o przypisy pojawiajce si na poszczeglnych stronicach, nie s to tylko zwyke odnoniki do innych rde, cho takowe zawieraj. Byway takie momenty, kiedy pragnem rozwin dan argumentacj bez przerywania toku myli zasadniczego tekstu, umieszczaem wic te dodatkowe myli w przypisach. Niektre z nich s do szczegowe i mam nadziej, e same w sobie bd stanowiy ciekaw lektur. Andy McIntosh padziernik 1997

1

Wstp do wydania drugiego

Przez trzy lata, jakie miny od pierwszego wydania niniejszej ksiki, otrzymaem na jej temat wiele pozytywnych opinii ze strony zarwno krajowych, jak i zagranicznych czytelnikw. Byo to dla mnie niezwyke dowiadczenie, gdy ludzie dzikowali mi za to, e po lekturze mojej ksiki potrafi spojrze na spr kreacjonizmu z ewolucjonizmem z biblijnej perspektywy, oraz kiedy zdaem sobie spraw z tego, e publikacja ta, dziki Boemu dziaaniu, wzmocnia wiar niektrych osb. W obecnym, drugim wydaniu, pracowicie poprawiem bdy pisowni, jakie znalazy si w wydaniu pierwszym. Tu nale si szczeglne podzikowania tym, ktrzy sumiennie mi je wskazywali. Uczulono mnie take na kilka drobnych niecisoci, obecnie rwnie poprawionych. Dodaem ponadto spor ilo komentarzy do tekstu. Podrozdzia Maestwo to gboka przyja na cae ycie, jako cz rozdziau 4, zosta napisany na nowo, a podrozdzia Biblijna nauka na temat mierci z rozdziau 7, zosta znacznie poszerzony. Dodaem wicej szczegw na temat astronomii (Dodatek B) i moliwe, e ku radoci wielu wyniki nowych odkry dotyczcych precyzji aparatu celowniczego chrzszcza kanoniera (rwnie w Dodatku B). W tym samym dodatku znalazo si te wicej odnonikw, zwaszcza na temat potopu. Pragn, by kocioy ewangelikalne dostrzegy donioso sporu pomidzy kreacjonizmem a ewolucjonizmem oraz eby ujrzay jego istotne powizanie z autorytetem (a) Biblii i (b) samej ewangelii, ktre mog zosta osabione przez bdne ewolucjonistyczne nauczanie na temat mierci. Moim celem jest wic pomc chrzecijanom naostrzy miecze, ktrymi s ich osobiste,
1

gbokie przekonania ugruntowane na Sowie Boym. Jedynie opierajc si na tak solidnym fundamencie, mamy szans wywrze silny i trway wpyw na to pogrone w dekadencji spoeczestwo, w ktrym przyszo nam y. Bg dotrzymuje danego nam sowa. Chrzecijanie, przekonani o prawdziwoci pierwszych jedenastu rozdziaw Ksigi Rodzaju, bd mie wikszy wpyw na suchaczy podczas dzielenia si ewangeli. Od pierwszego wydania niniejszej ksiki zagadnienie pocztkw wiata zostao dostrzeone przez liczce si media. Dowodz tego olbrzymie nakady finansowe, jakie brytyjska telewizja BBC przeznaczya w 1999 roku na nakrcenie cyklu Wdrwki z dinozaurami. Zbudowano wtedy kosztowne modele, ktre oywiono, wykorzystujc specjalne techniki fotografowania poczone z komputerow obrbk grafiki. W efekcie wielomilionowe audytorium obejrzao widowiskowy serial, w ktrym niestety wiele faktw zostao przemieszanych ze zwyk fikcj. Niemniej jednak kreacjonistyczny punkt widzenia zdobywa coraz wicej uwagi. Na pocztku roku 2000 ukaza si kolejny numer magazynu New Scientist (Wspczesny naukowiec) niemal w caoci powicony kreacjonizmowi. To pokazuje, e wystarczy, i choby niewielki odsetek chrzecijan zdecydowanie zabra gos, by wiat dostrzeg przesanie takiego wystpienia. Modl si, by Bg w swym miosierdziu uy zarwno tej, jak i pokrewnej literatury, by przebudzi Koci do uznania kluczowej wagi powanego traktowania Ksigi Rodzaju. Wbrew temu, co twierdz niektrzy, uznajcy t kwesti za nieistotn, jest to jedno z najwikszych wyzwa dla naszego pokolenia. Bdmy zatem wierni Chrystusowi, Jego Sowu i samej Ewangelii. Andy McIntosh stycze 2001

1

Wstp do wydania trzeciego

Rok 2001, kiedy ukazao si drugie wydanie niniejszej ksiki, okaza si rokiem przeomowym. Po wydarzeniach z 11 wrzenia wiat nie by ju taki sam. Z dnia na dzie jego polityczna stabilno zostaa zachwiana. Wiek XXI, ktry rozpoczyna si tak wietlanymi perspektywami, pogry si w niepewnoci. W tej sytuacji przesanie biblijnego chrzecijastwa z jego mocnymi korzeniami osadzonymi w wiecie, ktrego Stwrc i Panem jest Bg, staje si szczeglnie istotne dla spoeczestwa Zachodu spoeczestwa, ktre zatracio sw wiatopogldow kotwic i ulego filozofii zaprzeczajcej istnieniu absolutw. Z tego powodu stracio zdolno odrnienia dobra od za. Majc to na wzgldzie, poszerzyem w niniejszym wydaniu zawarto rozdziau 10, w ktrym podejmuj kwesti rozpowszechniajcego si coraz bardziej postmodernistycznego mylenia oraz tego, w jaki sposb powinnimy si do niego ustosunkowa. Obecnie, bardziej ni kiedykolwiek, potrzebujemy chrzecijastwa penego ycia, wspczujcego i podejmujcego inicjatyw wobec innych ludzi. Potrzebujemy chrzecijastwa, ktre jest solidnie zakorzenione w dogbnym rozumieniu zagadnienia pochodzenia wiata. Jeli nie zadeklarujemy w zdecydowany sposb, e nasze prawdy absolutne oparte s na Ksidze Rodzaju i przedstawionym w niej zapisie stworzenia, to islam chtnie wkroczy i wypeni prni pozostawion przez Koci, ktry przestaje wierzy we wasn wit Ksig, bo nie jest pewny prawd w niej zawartych. Jedyn moc, zdoln oprze si twierdzeniom takiej faszywej religijnoci, jest radykalne chrzecijastwo, ktre stanowczo umieszcza Boga na tronie ponad caym fizycznym wiatem, a nie w pudeku z etykietk: Duchowa prawda otwiera
1

tylko w niedziel. Z przykroci naley stwierdzi, e kocioy ewangelikalne w duej mierze same pozbawiaj si prawa, by by liczc si w nowoczesnym spoeczestwie si. W pogoni za swoicie rozumianym nowatorstwem i poszukiwaniami akceptacji u zewiecczonej czci spoeczestwa, postawiy na wizerunek Boga sabeusza, odstawionego na boczny tor przez Jego wasne stworzenie! Jeli Koci dalej bdzie si wypiera prawdy, e Chrystus jest Stwrc, to sam zostanie zepchnity na boczny tor i uznany za mao istotny. Chrzecijastwo, ktre stara si omija temat rda pochodzenia wiata i jasnego okrelenia tego, kto jest jego prawowitym wacicielem, przestaje mie jakikolwiek wpyw na spoeczestwa rzdzone ju przez ludzi trwajcych w cigym buncie wobec Boga. Gincy wiat szybko zmierza do punktu kulminacyjnego historii powtrnego przyjcia Chrystusa na Sd Ostateczny. Dlatego musimy na nowo, z ca moc broni prawdy, e to Bg jest Panem caego stworzonego porzdku. Jedynie ponowne uznanie nieomylnoci Pisma witego, jego nieograniczonej twrczej inspiracji i zwizku z wszystkimi dziedzinami nauki, sztuki, prawa i ekonomii, bdzie w stanie uleczy rany zadane naszemu krajowi, pogronemu od stu pidziesiciu lat w mrokach liberalizmu. Od poprzedniego wydania wykryto w ksice kilka pomniejszych bdw, ktre zostay obecnie poprawione. W szczeglnoci Rycina 2 ukazujca genealogie a do Abrahama wymagaa poprawienia daty jego narodzin. Tak jak to stwierdzi w swojej rekomendacji John McArthur, Ksiga Rodzaju jest wci aktualna. Andy McIntosh czerwiec 2006

1

Wstp do wydania czwartego

W czwartym wydaniu poprawiono bdy typograficzne i uaktualniono szereg odnonikw w caej ksice. Poprawione zostay rwnie Tabela 1 i Rycina 2 (traktujce o szacowanych latach ycia Abrahama). Tematyka pochodzenia zaczyna si w wiecie Zachodu coraz czciej wysuwa na pierwszy plan, gdy zarwno zwolennicy perspektywy ewolucjonistycznej, jak i ci, ktrzy wystpuj przeciwko jej tezom, widz znaczce implikacje kwestii, czy dowody, jakimi dysponujemy, rzeczywicie potwierdzaj suszno dosownego odczytywania Ksigi Rodzaju. W przekonaniu autora, Koci powinien zaj jasne stanowisko w sprawie historycznoci Ksigi Rodzaju, poniewa ewangelia jest nierozcznie zwizana z tym, co wydarzyo si na pocztku. Klarowne rozumienie Ksigi Rodzaju wnosi przejrzysto tak konieczn w goszeniu ewangelii w dzisiejszym wiecie. Andy McIntosh wrzesie 2010

20

Rozdzia 1

Ksiga Rodzaju a kwestie zasadnicze

zemu to zagadnienie jest tak wane? pyta dzi wielu ludzi. Czy nie moemy po prostu zignorowa kwestii pochodzenia i i dalej, cieszc si yciem tu i teraz?. Nawet ludzie wierzcy na pytanie o pochodzenie wiata odpowiadaj: Po co si tym tak przejmowa?. Aby odnie si do powyszych kwestii, chciabym w tym otwierajcym rozdziale posuy si pewnym przykadem. Przypumy, e spotykasz obc osob. Twoim pierwszym pytaniem nawet jeli go od razu nie zadasz bdzie: Skd on si tu wzi?. Chcc zrozumie, kim ta osoba jest i jakie ma do ciebie nastawienie, musisz wiedzie co o jej pochodzeniu. Powiedzmy, e nieco rozbudujemy ten przykad. Wyobramy sobie, e do naszego domu przychodzi kto podajcy si za penomocnika waciciela ziemskiego, ktry co prawda mieszka bardzo daleko, ale utrzymuje, e naley do niego zarwno nasza posesja, jak i cay majtek, jaki posiadamy. Przypuszczam, e zareagowalibymy gniewnym pytaniem: Co ty sobie mylisz? Kim w ogle jeste?, po czym zadalibymy od niego dowodu tosamoci. Postpowanie prawne z pewnoci skupioby si na analizie aktw wasnoci. A w kocu okazaoby si, e odnalezione zostay istotne dla sprawy dokumenty, ktre dowodz, e nieobecny waciciel ziemski jest nie tylko posiadaczem prawa wasnoci do naszej ziemi,
21

domu i majtku, ale take tym, ktry kiedy zbudowa nasz dom. Plany budowy i tytu wasnoci wci nosz jego imi. Ta analogia wydaje si tu absolutnie na miejscu. W dzisiejszym spoeczestwie nie funkcjonuje koncepcja Boego prawa wasnoci do tego wiata. Ateistyczny humanizm tak zdominowa zachodni cywilizacj, e zatracilimy poczucie odpowiedzialnoci przed Panem, ktry jest naszym wacicielem, a rwnie gwnym Budowniczym, Planist i Odkupicielem. Ilu z nas przeciwstawia si tej filozofii, w ktrej centrum znajduje si czowiek? Ilu jest gotowych powiedzie: Nie bardzo wiem, skd si tu wzilimy, ale przyszedem ci powiedzie, e mimo wszystko jeste odpowiedzialny przed prawdziwym Wacicielem tego wiata. Takie stwierdzenie bdzie by moe zrozumiae tylko dla tych, ktrzy maj jakkolwiek wiedz o istnieniu Boga. Musimy sobie jednak uwiadomi, e w obecnych czasach mierzymy si z potnymi siami ateizmu (zaprzeczajcymi istnieniu Boga), panteizmu (uznania, e wiat to sia sama w sobie dajca moc/ycie niektrzy zwolennicy tej teorii sdz nawet, e wiat z jego ekosystemem jest do pewnego stopnia ywy jest to tak zwana hipoteza Gai1) czy deizmu (zaoenia, e Bg jedynie wprawi wiat w ruch, a potem pozostawi go swojemu biegowi). Niewielka jest wiadomo istnienia prawdziwego Boga Stwrcy. Musimy powrci do podstaw. Trzeba zacz od jasnego ukazania wiarygodnoci Boego autorstwa i prawa wasnoci do tego wiata. Oczywicie wiedza na temat pocztkw wiata sama w sobie nie jest niezbdna do zbawienia, podobnie pocztkujcy skoczek spadochronowy nie musi zna szczegw konstrukcji spadochronu, ktry wyhamowuje jego spadanie groce miertelnym zderzeniem z ziemi. Jeli jednak miaby by odpowiedzialny za wyszkolenie oddziau desantowego, to zapewne zaznajomienie si ze wszystkimi szczegami budowy spadochronu uznaby za swj obowizek! Spodziewam si, e niniejsza ksika bdzie miaa dwie grupy czytelnikw: tych, ktrzy s zainteresowani tematem, ale nie
1

J.E. Lovelock, Gaia, A New Look at Life on Earth, Oxford, Oxford University Press, 1987.

22

deklaruj si jako wierzcy w Bibli, i tych, ktrzy s chrzecijanami, ale nie maj jasnego obrazu co do pocztkw wszechwiata i ycia na ziemi. Pozwlcie, e najpierw zwrc si do tych poszukujcych. Kwestia pochodzenia jest spraw wielkiej wagi, bo powinnicie wiedzie przynajmniej to, e Biblia rzeczywicie wypowiada si na ten temat i zawiera odpowiedzi na tego typu pytania, jakkolwiek niepopularne byyby one w dzisiejszych czasach. Co wicej, musicie by wiadomi faktu, e systematycznie ronie grupa znakomicie wyksztaconych i bardzo liczcych si w profesjonalnym wiecie osb, ktre nie uznaj ateistycznego humanizmu i jego twierdze, e ewolucja jest niepodwaalnym faktem. Dla wielu osb odkrycie, e wielu naukowcw nie przyklaskuje teorii ewolucji, jest czsto wielkim szokiem! Tak bardzo przyzwyczailimy si do utartych schematw podsuwajcych nam gotowe pogldy, e istnienie alternatywnego nowoczesnego punktu widzenia jest dla nas ogromnym zaskoczeniem. Co wicej, media s niezwykle uprzedzone wzgldem pogldw biblijnych. Do znamiennych rzeczy obecnych czasw nale takie wydarzenia jak to, e redakcja londyskiego Timesa2 w marcu i kwietniu 1996 roku udostpnia swe amy profesorowi Richardowi Dawkinsowi, ktry w trzech kolejnych numerach czasopisma opublikowa kilkustronicowe artykuy w formie wyjtkw ze swojej ksiki Wspinaczka na szczyt nieprawdopodobiestwa3, w ktrych propaguje swoje otwarcie ateistyczne pogldy. Podobnie stacja telewizyjna BBC promuje jednoaspektowe ujcie historii pochodzenia (np. cykl Davida Attenborough ycie na Ziemi) oraz nagania wszystko, co moe podway autorytet biblijnego chrzecijastwa. Przykadowo jesieni 1996 roku nadaa cykl programw na temat dawnych, gnostyckich twierdze o rzekomym odnalezieniu ciaa Chrystusa. Od czasu tamtej audycji BBC w coraz wikszym stopniu promuje pogldy antychrzecijaskie. Faktem jest, e prawda i tak si obroni, lecz realne zagroenie polega na tym, i wiele powanie mylcych osb zachcanych jest przez media do jednostronnego postrzegania tej kwestii, bez
2 3

The Times, London, 29.03.1996, 1.04.1996 i 2.04.1996. R. Dawkins, Climbing Mount Improbable, London, Viking, 1996. Polskie wydanie: Prszyski i S-ka, Warszawa 1998.

23

szansy zapoznania si z obfitymi materiaami biblijnymi, archeologicznymi, historycznymi oraz dowodami wspczesnej nauki, ktre s cakowicie spjne z wiar w Chrystusa jako Syna Boego, Stwrc i Odkupiciela. Wrd czytelnikw znajd si rwnie wierzcy w Chrystusa, ktrzy dotd nie zetknli si z kontrowersjami wok pytania o pochodzenie. Dla was rzecz najwaniejsz bdzie uwiadomienie sobie, e w Ksidze Rodzaju znajdujemy fundamenty naszego zbawienia. Bez tej ksigi jak i bez prawdziwego ogrodu Eden, rzeczywistego Kusiciela oraz autentycznego, historycznego upadku traci sens caa idea odkupienia. Ze smutkiem naley skonstatowa, i nawet niektrzy autorzy wywodzcy si z ewangelikalnych rodowisk podali w wtpliwo historyczno Ksigi Rodzaju4. To z kolei w znacznym stopniu osabia szacunek dla Pisma witego, ktry jest niezbdny do skutecznego goszenia sowa obnaajcego grzech i przedstawiajcego Boy plan zbawienia. Moesz by osob wierzc w Chrystusa, lecz dla uniknicia zgorszenia jest rzecz absolutnie kluczow, by dostrzega oczywisty autorytet Ksigi Rodzaju pod wzgldem naukowym, historycznym i spoecznym. Ksiga Rodzaju, jak to umiejtnie podkrela Ken Ham w swojej bezkompromisowej ksice Kamstwo ewolucji5, jest nie tylko fundamentem ewangelii. Kadzie ona rwnie podwaliny pod cae nasze ycie spoeczne. Konieczno noszenia odziey; maestwo mczyzny i kobiety wice a do mierci (nie mczyzny z mczyzn czy kobiety z kobiet); warto ycia ludzkiego od poczcia (zakaz dokonywania aborcji); dobre rzdy oraz troska o rodowisko i zwierzta; naukowe badania i wiele innych zagadnie wszystkie te kwestie maj swj fundament w Ksidze Rodzaju. Chciabym w niniejszej ksice pokaza, e my, ludzie Zachodu, powinnimy dokona bilansu i zobaczy, dokd zabrnlimy i jak daleko odeszlimy od jasnych podstaw ukazanych na kartach Biblii. W moim wasnym kraju, w Wielkiej Bry4

R. Clements, Masterplan, Leicester, InterVarsity Press, 1994, s. 12-14; M.A. Noll, The Scandal of the Evangelical Mind, Leicester, InterVarsity Press, 1994. 5 K. Ham, The Lie, Evolution, Colorado Springs, Master Books, 1988.

24

tanii, mylimy dzi, e stalimy si wolni, e wyswobodzilimy si z kajdan, jakie ograniczay naszych przodkw. Jaki to bd! Jak dalecy jestemy od bycia wolnymi. Coraz szersze krgi naszego spoeczestwa staj si niewolnikami hazardu (Lotto), niegodziwoci, pornografii i rnorakich zbrodni najgorszego rodzaju. C to za wolno, jeli troskliwy rodzic nie moe piechot wrci z dziemi z zaj na basenie, bez obaw o to, e po drodze stan si ofiarami napadu. Takie wydarzenie rzeczywicie miao miejsce wiosn 1996 roku w hrabstwie Kent. Matka, dwoje dzieci i pies zostali brutalnie zaatakowani, w wyniku czego wszyscy z wyjtkiem jednego dziecka ponieli mier. Gdybymy tylko zdali sobie spraw z tego, e jak twierdzi Biblia nasze serca nigdy nie bd w sposb naturalny poday za tym, co jest suszne, pomimo tego co bdzie nam podpowiadao sumienie! Lecz kiedy zwracamy si ku Sowu Boemu, zamiast dowiadcza zniewolenia kajdanami, dzieje si co wrcz przeciwnego. Zaufanie do prawd objawionych w Pimie witym, zaufanie do Chrystusa, o ktrym ono wiadczy, uzdalnia nas do odwrcenia si od naszego grzechu i daje nam nowy start co, co nazywa si przemienionym yciem, dziki ktremu wyzwalamy si z niewoli mocy pchajcej nas do zego postpowania. Uznanie i przyjcie Jezusa Chrystusa jako tego, ktry przyszed, aby wzi na siebie kar za nasz grzech, uwalnia kadego z nas od mocy grzechu i mierci. Kiedy za nawracaj si due grupy ludzi, przemianie ulegaj cae spoecznoci tak, i wpywa to na cay nard. Celem, jaki przywieca mi podczas pisania tej ksiki byo pokazanie, e Ksiga Rodzaju jest wci aktualna, bez wzgldu na to, z jakiej perspektywy i pod jakim ktem na ni patrzymy i jakie aspekty bierzemy pod uwag.

2

Rozdzia 2

Ksiga Rodzaju a nauka

Porzdek w naturalnym wiecie

a pocztku Bg stworzy niebo i ziemi tak wyrecytowali amerykascy astronauci Anders, Lovell i Borman w Wigili 1968 roku, kiedy orbitujc wok Ksiyca z podziwem spogldali na Ziemi. W ich sercach panowao gbokie przekonanie, e to, co ogldaj, moe by wyjanione tylko przemylanym Stworzeniem. Wielu naukowcw nie tylko si z nimi zgodzio, ale kontynuujc ukazywali, e staranne zbilansowanie wszystkich skadnikw niezbdnych do tego, by na naszej planecie mogo istnie ycie, nie mogo zdarzy si przez przypadek. Nie kto inny jak Albert Einstein napisa: Harmonia praw natury ujawnia Inteligencj na tak wysokim poziomie, i wszelka systematyczna myl ludzkich istot jest cakowicie bez znaczenia. Jednak dzi yjemy w czasach, kiedy to znakomita wikszo ludzi wtpi, e tak wysoce zoony projekt, jakim jest ycie na Ziemi, jednoznacznie wskazuje na Wielkiego Projektanta.

Naukowcy nie s wolni od wyznawanego przez nich wiatopogldu

W ostatecznym rozrachunku trzeba przyzna, e nie istniej w peni obiektywni naukowcy. W badaniach zawsze prowadz
2

ich przyjte wczeniej zaoenia. Jeeli naukowiec nie wierzy w Boga, to jego spojrzenie na otaczajcy go wiat bdzie zdeterminowane perspektyw ateistyczn. Jeli jego umys nie dopuszcza moliwoci istnienia Wielkiego Projektanta, to podczas obserwacji danego zjawiska jego wasne zaoenia zmusz go do przyjcia wyjanienia, ktre wielu innym wydaoby si zupenie nieprawdopodobne. Nie powinno wic nas dziwi, i coraz czciej stykamy si pseudonaukowymi argumentami wiadczcymi jedynie o bujnej wyobrani ich autorw. Goszone przez nich koncepcje nie znajduj adnego poparcia w konkretnych, udokumentowanych dowodach, a ostatni rzecz, jak przyzna taki naturalny czowiek6, jest fakt, e w akcie stworzenia mamy do czynienia z Inteligentnym Projektem. Przyjmowane przez badaczy zaoenia s zazwyczaj sprytnie ukryte za rzekomymi dowodami. Nie musi to wcale oznacza, e naukowcy w swoich publikacjach s nieuczciwi. Po prostu, na przedstawiane przez nich wnioski wpywa ich wczeniejsze nastawienie, ktre do tego stopnia uwarunkowane jest przez ateistyczny humanizm, e s czsto zupenie niewiadomi tego, i gwnym czynnikiem wpywajcym na osignicie takich, a nie innych rezultatw, jest przyjte przez nich wstpne zaoenie, a nie rzeczywisty czynnik zewntrzny wpywajcy na ten wiat. Dobrym przykadem tego typu mylenia s pogldy na temat naszej planety. Nawet wiat nieoywiony, w ktrym yjemy, jest niezwyky przez swoj delikatn rwnowag atmosfery, oceanw, przypyww i energii ze Soca. Fakt, e Ksiyc znajduje si we waciwej odlegoci od Ziemi, tak e wprawia w ruch wody w oceanach, zapewniajc tym samym fale przypywu i odpywu, jest wiadectwem stojcego za tym inteligentnego projektu. Mimo to niektrzy spord powszechnie szanowanych naukowcw zwracaj si ku koncepcji Ziemi, ktra w tajemniczy sposb sama kontroluje swoje rodowisko i atmosfer, tak by mogy one podtrzyma ycie (np. Lovelock i jego hipoteza Gai7). Powy6

Autor uywa tu gry sw, naturalny czowiek w nauce Nowego Testamentu oznacza osob niewierzc, a jednoczenie zwrot ten moe opisa kogo o naturalistycznym wiatopogldzie (przyp. tum.). 7 J.E. Lovelock, Gaia, A New Look at Life on Earth, Oxford, Oxford University Press, 1987.

2

sza teoria to nic innego jak uwspczeniona wersja panteizmu, ktry od stuleci wyznawany jest w religiach Wschodu. Ilustruje ona jedynie fakt, e na dojcie do konkretnych wnioskw zasadniczy wpyw maj zaoenia, jakie przyjmuje dany autor (wynikajce z jego wiatopogldu). List do Rzymian bardzo jasno mwi o upartej naturze ludzi, ktrzy [...] nie uznali za suszne zachowa prawdziwe poznanie Boga (Rz 1,28). Kiedy przechodzimy od wiata nieoywionego do studiowania krlestwa zwierzt i rolin, znajdujemy niezliczone przykady skomplikowanych mechanizmw, ktre wiat prbuje wyjani w sposb naturalistyczny8. Takim przykadem jest umiejtno latania, ktr wykazuj cztery rodzaje stworze: ssaki (np. nietoperze), ptaki i owady oraz obecnie wymare ju pterodaktyle. Nawet gdyby uzna obowizujcy system datowania warstw skalnych, to i tak brak jakichkolwiek bezspornych form porednich w odkrytych skamielinach doprowadzi wielu naukowcw do podania w wtpliwo teorii ewolucji. Niektrzy z nich gotowi s zrewidowa uprzednio poczynione zaoenia. Jednak inni uczeni wci poszukuj alternatywy wobec samoistnie narzucajcej si konkluzji istnienia zamylonego Projektu. Znaczcym przykadem jest tu zoolog Richard Dawkins (autor wielu ksiek, m.in. lepy zegarmistrz i Samolubny gen), ktry nie kryje swojego ateistycznego punktu widzenia. W pewnym wywiadzie powiedzia9:
Wikszo ludzi dorasta i idzie przez ycie, nigdy naprawd nie zrozumiawszy, czym jest darwinizm. Powicaj natomiast mnstwo czasu na poznanie nauk kocielnych. To mnie zoci, poniewa kocham prawd. Dla mnie religia jest w duej mierze wrogiem prawdy.

Pomimo tego rodzaju prb obrony obiektywizmu swojego podejcia, w jego publikacjach wida goym okiem neoficki zapa wojujcego ateizmu. Wikszo z nas, gdy patrzy na kunsztowny mechanizm tradycyjnego zegarka, od razu rozpoznaje projekt,
8

R. Milton, The Facts of Life, Shattering the Myth of Darwinism, London, 4th Estate, 1992. 9 R. Dawkins, Interview, Omni 1990, No, 4, s. 60-61.

2

zauwaajc, w jak doskonaym rytmie i harmonii wsppracuj ze sob zbatki i kka. Ale Dawkins, kiedy spoglda na wyrafinowane mechanizmy w wiecie rolin i zwierzt, a do mikroskali na poziomie komrki, a nawet jej czci, gotw jest argumentowa, e ten zegarek zrobi si sam. Liczenie na to, e nawet choby pojedyncza ywa komrka powstanie samoistnie z nieoywionych zwizkw chemicznych, przeczy wszelkim prawom rachunku prawdopodobiestwa!10 Pogldy Dawkinsa znajduj wielu gorliwych obrocw, jednak nie tyle z racji istnienia jakichkolwiek solidnych dowodw na ich poparcie, ile dlatego i jak to doskonale wyrazi zagorzay, dziewitnastowieczny ewolucjonista Thomas Huxley alternatywa w postaci zamierzonego stworzenia jest nie do pomylenia. To, co dla naukowca wierzcego w nadprzyrodzone Stworzenie i otwartego na moliwo Boej ingerencji jest oczywistym, dedukcyjnym wnioskowaniem, uczonemu, ktry nie chce, eby ten krlowa nad nim (por. k 19,14), wydaje si nie do przyjcia. W efekcie sformuowane przez niego zaoenia wstpne prowadz go w kocu do wniosku, e ameba staa si czowiekiem. Czy to bdzie David Attenborough z jego synnym telewizyjnym cyklem ycie na Ziemi11, czy Stephen Hawking i jego Krtka historia czasu wszyscy ci autorzy i komentatorzy skutecznie propaguj swoje de facto religijne zaoenia. Czyni to podobnie jak kreacjonici, poniewa odpowied na pytanie, czy Kto spoza by na pocztku (i nadal jest) zaangaowany w Stworzenie odzwierciedla wiatopogld danej osoby i zasadniczo wpywa na jej sposb mylenia oraz na wnioski, do jakich w konsekwencji dojdzie. Religijno charakteru debaty na temat pochodzenia potwierdzaj czoowi zwolennicy teorii ewolucji. Wedug sir Juliana Huxleya humanista to
kto, kto wierzy, e czowiek jest w takim samym stopniu naturalnym zjawiskiem jak zwierz czy rolina; e ani jego
10

Por. M. Poole, A Critique of Aspects of the Philosophy and Theology of Richard Dawkins, Science and Christian Belief 1994, No. 1, s. 41-59, w ktrym autor poddaje szczegowej krytyce pogldy Dawkinsa. 11 Por. take D. Attenborough, Life on Earth, London, Collins & British Broadcasting Corporation, 1979.

2

ciao, ani umys czy te dusza nie zostay stworzone w sposb nadprzyrodzony, ale s produktem ewolucji12.

Katolicki ksidz Pierre Teilhard de Chardin, cytowany przez Ayal, posun si jeszcze dalej, mwic:
[Ewolucjonizm] jest generalnym zaoeniem, ktre odtd musz uwzgldnia wszystkie teorie, wszystkie hipotezy i wszystkie systemy, aby mogy by w ogle uznane za prawdziwe. Ewolucjonizm jest wiatem, ktre owieca wszystkie fakty, trajektori, po ktrej musz biec wszelkie linie mylenia oto czym jest ewolucjonizm 13.

Dwaj uznani naukowcy, Birch i Ehrlich, szczerze przyznali, e koncepcja ewolucji ma charakter religijny, gdy w czasopimie Nature stwierdzili:
Naszej teorii ewolucji [] nie da si obali jakkolwiek moliw obserwacj. Kada moe by do niej dopasowana. Ewolucjonizm znajduje si wic poza dowiadczaln nauk, ale niekoniecznie musi by faszywy. Nikt nie jest w stanie wymyli metody jego sprawdzenia. Idee oparte na kilku dowiadczeniach laboratoryjnych przeprowadzanych w skrajnie uproszczonych warunkach lub te pozbawione tych eksperymentalnych podstaw zyskay uznanie znacznie przekraczajce ich wiarygodno. Stay si czci ewolucjonistycznego dogmatu, ktry zosta przyjty przez wikszo z nas jako element naszego wyksztacenia14.

Wyej wspomniani autorzy susznie przyznali, e debata dotyczca pochodzenia ma religijny charakter. Musimy sobie uwia12

What is Humanism?, San Jose, CA 95106, Humanist Community of San Jose; cyt. za, D.T. Gish, ICR Impact Article 262, The Nature of Science and of Theories on Origins, kwiecie 1995. 13 F.J. Ayala, Nothing in Biology Makes Sense Except in the Light of Evolution, przegld dorobku T. Dobzhanskyego, The Journal of Heredity, stycze-luty 1977, s. 3-10. 14 L.C. Birch, P.R. Ehrlich, Nature, 1967, No. 214, s. 369.

30

domi, e nie istniej nieuprzedzeni naukowcy. Kady pozostaje pod wpywem wyznawanego przez siebie wiatopogldu. Nic dziwnego, e Lewontin powiedzia:
[] bez wzgldu na to, czy istnieje pragnienie, eby pojedna nauk z religi, nie ma ucieczki od fundamentalnej sprzecznoci pomidzy ewolucjonizmem a kreacjonizmem. Te wiatopogldy s nie do pogodzenia15.

Zaoenia czy uprzedzenie?

Musimy zauway, e zarwno sposb mylenia, jak i wnioski, do jakich dochodz naukowcy wierzcy w zaplanowane Stworzenie oraz ci, ktrzy za punkt wyjcia obieraj ateistyczny humanizm, s cakowicie spjne z ich pocztkowymi zaoeniami. Aby unikn stronniczoci, ktra polega na odmowie skorygowania wasnej opinii nawet w wietle dokonanej analizy faktw, potrzebna jest zgoda osoby prowadzcej badania na przetestowanie przyjtych przez ni zaoe wstpnych, jak i kolejnych krokw procesu mylenia. Naukowiec, ktry wierzy w Stworzenie, rozglda si po wiecie i zauwaa, e wiele faktw spjnych jest z koncepcj istnienia Projektanta, a wrcz wymaga jego udziau. Bada on wiat nieoywiony i zauwaa mistern rwnowag krenia wody, si przypyww oceanicznych oraz dynamiczne zbilansowanie iloci tlenu i dwutlenku wgla w atmosferze. W wiecie oywionym obserwuje zoono DNA, mechanizmy oddychania, widzenia, syszenia, lotu oraz niezliczone inne struktury. Formuuje wic wniosek, e s one znakiem boskiego Projektanta. Dopki dopuszcza si sprawdzanie tego wniosku przez zwolennikw innych teorii, nie ma w tym wniosku niczego zego. Kreacjonista musi mie take moliwo przetestowania wiarygodnoci stanowiska ewolucjonistycznego, jak choby przez wykazanie, e wiele mechanizmw nie mogo powsta w wyniku procesw losowych, nawet gdybymy dali im nieskoczon ilo
15

R. Lewontin we wstpie do Scientists Confront Creationism, ed. L.R. Godfrey, New York, WW Norton, 1983, s. xxvi.

31

czasu. Istnieje potrzeba, by zauway powany wkad kreacjonizmu w poszerzenie naszych horyzontw, a co za tym idzie wspiera jego rozwj. Nawet gdyby stanowisko ewolucjonistyczne byoby prawdziwe, to na zdrowej wymianie przeciwstawnych opinii na forum publicznym mogoby tylko zyska. To jest idea, w rzeczywistoci bowiem wiat nauki daleki jest od przyzwolenia na tak otwarty dialog. Przyczyny mona upatrywa w tym, e w naszym spoeczestwie dominujcym pogldem jest ateistyczny humanizm. Niestety, wielu uczonych nie zgodzi si na podawanie w wtpliwo przyjmowanych przez nich zaoe wstpnych. Zatem nie bdzie przesad stwierdzenie, e zagroony jest przez to postp nauki w niektrych dziedzinach16. Ksika Michaela Behe Czarna skrzynka Darwina wniosa wany wkad w t debat17. Chocia Behe nie jest kreacjonist, dowodzi, e nie mona zignorowa inteligentnego projektu widocznego w biochemii. Susznie zauwaa te, e nauka nie jest wolna od ogranicze18:
[] dana osoba ju na wstpie wybiera fundamentaln filozoficzn zasad lec u podstaw rzeczywistoci oraz zasad teologiczn (lub jej brak), ktre mog by wywnioskowane z filozofii i historycznych dowiadcze.

W tym miejscu Behe przytacza wany argument pokazujcy, jak zaoenia wstpne przyjmowane przez naukowcw w praktyce postpowania rzdz interpretacj danych. W odpowiedzi na arogancj Dawkinsa, ktry stwierdzi19, e kady kto zaprzecza

16

Warto odnotowa, e sir Fred Hoyle, ktry nie jest zwolennikiem chrzecijaskiego punktu widzenia, w tym miejscu przyznaje mi racj. Cytowany przez J. Hogana w Return of the Maverick, Scientific American 1995, No. 3, s. 25 Hoyle stwierdza: Dzisiejsza nauka jest winiem paradygmatw []. Kady kierunek blokowany jest przez bdne wierzenia, a jeli sprbujesz opublikowa we wspczesnych czasopismach co, co byoby przeciwne obowizujcemu paradygmatowi, redakcja taki artyku z punktu odrzuca. 17 M. Behe, Darwins Black Box, The Biochemical Challenge to Evolution, New York, Free Press, 1996, w szczeglnoci rozdz. 11 Nauka, filozofia, religia. 18 Ibid., s. 250. 19 R. Dawkins, New York Times, 9 kwietnia 1989, sekcja 7, s. 34.

32

ewolucji jest ignorantem, gupcem lub szalecem (lub te osob zdeprawowan ale tego wolabym nie bra pod uwag), Behe domaga si znacznie wikszej otwartoci i tolerancji wobec cudzych pogldw20:
Ju niewielki krok dzieli nazwanie kogo zdeprawowanym od uycia rodkw przymusu, aby ukrci to zdeprawowanie. John Maddox, redaktor naczelny magazynu Nature, napisa w jednym z jego wyda, e wkrtce praktykowanie religii bdzie traktowane jako co antynaukowego21. W swojej niedawno wydanej ksice Niebezpieczna idea Darwina filozof Daniel Dennett porwnuje wyznawcw rnych religii reprezentowanych przez 90% populacji z dzikimi zwierztami, ktre by moe naleaoby pozamyka w klatkach, i stwierdza, e rodzicom powinno si zabroni (w domyle, rodkami przymusu) dezinformowania dzieci w kwestii prawdy o ewolucji, ktra zdaje si dla niego tak oczywista22. To nie jest recepta na zachowanie pokoju w pastwie. Jedn dopuszczaln rzecz jest podjcie prby przekonania kogo drog polemiki, natomiast czym zupenie innym jest sugerowanie uycia przymusu wobec tych, ktrzy si z tob nie zgadzaj. Warto o tym pamita zwaszcza teraz, gdy ciar argumentw naukowych w znaczcy sposb zaczyna przemawia za Inteligentnym Projektem. Richard Dawkins powiedzia, e Darwin umoliwi mu bycie intelektualnie spenionym ateist23. Poraka teorii Darwina na poziomie molekularnym moe sprawi, e poczuje si on nieco mniej spenionym, ale i tak nikt nie powinien stara si go powstrzymywa przed kontynuowaniem prowadzonych przez niego bada.

20 21

M. Behe, op cit., s. 250. J. Maddox, Defending Science against anti-Science, Nature 1994, No. 368, s. 185. 22 D.C. Dennett, Darwins Dangerous Idea, New York, Simon and Schuster, 1995, s. 515-516. 23 R. Dawkins, The Blind Watchmaker, Harmondsworth, Penguin, 1991, s. 6.

33

Van Inwagen24, piszc recenzj rzeczowej odpowiedzi Michaela Behe na mocno nacigane argumenty Dawkinsa usiujce podway istnienie projektu w przyrodzie, musia przyzna, e:
Jeli odpowiedzi darwinistw na t wan ksik [Czarna skrzynka Darwina] bdzie ignorowanie jej, przeinaczanie czy wymiewanie, bdzie to dowodem na korzy szeroko rozpowszechnionego podejrzenia, e darwinizm funkcjonuje bardziej jako ideologia ni teoria naukowa. Jeli za bd oni w stanie z powodzeniem odeprze argumenty Behego, byby to wany dowd przemawiajcy na korzy darwinizmu.

Jednak chobymy bez koca mnoyli argumenty, to i tak nie zmieni to przekona osoby zdeterminowanej, by wykluczy moliwo istnienia Boga. Biblia (Psalm 14,1 i Psalm 53,2) okrela mianem gupca tego, ktry mwi w swoim sercu, Nie ma Boga oraz tych, ktrzy nie uznali za suszne zachowa prawdziwe poznanie Boga (Rz 1,28) czy nawet uzna moliwo Jego istnienia. Niewielu ludzi, stojc na kocu pasa startowego nr 27 po lewej stronie lotniska Heathrow i obserwujc wielkiego boeinga przygotowujcego si do ldowania, ywi jakkolwiek wtpliwo co do tego, e na wyprodukowanie takiego statku powietrznego, jego konstruktorzy powicili tysice godzin planowania kadego najmniejszego nawet detalu. Lot nurkowy wielu ptakw, ktre widzimy wok nas (czsto prowadzony ze znacznie wiksz precyzj), robi na obserwatorach nie mniejsze wraenie. Elastyczno mechaniczna ptakw jest znacznie wiksza ni samolotw, ale jeli stwierdzisz, e organizmy ptakw rwnie zostay zaprojektowane, bdziesz traktowany jako osoba nie majca podejcia naukowego! Oczywicie, jeli kto miaby powane wtpliwoci co do projektu wspczesnego samolotu, to tak osob daoby si przekona, zabierajc j do zakadw Boeinga w Seattle, w stanie Waszyngton, w USA i przedstawiajc jej zesp inynierw pro24

P. van Inwagen, profesor filozofii Notre Dame University, obwoluta ksiki M. Behe, Darwins Black Box.

34

jektantw. Przez analogi ludzkie uprzedzenia do projektu w stworzeniu mog by pokonane jedynie poprzez radykaln odmian serca w osobistym spotkaniu z Projektantem. Ostatecznie sprzeczno pomidzy tymi dwoma wiatopogldami wynika z rnic religijnych. Ludzie nie chc czu si odpowiedzialni przed Bogiem, wol wic obstawa przy teorii ewolucji, cho nie ma ona dowodw na poparcie swoich tez. Kady uczciwy czowiek nauki przyzna, e kieruje si pewnymi zaoeniami i wychodzi z religijnego (czasem jawnie antychrzecijaskiego) punktu widzenia. Naukowcy mog by czasami niezwykle uprzedzeni, jak to w XIX wieku ku swojemu zdumieniu odkry Joseph Lister. Dowid on wielokrotnie, e dokadne umycie rk przed operacj zwiksza szanse pacjenta na przeycie. Jednak z pocztku niewielu jego kolegw mu uwierzyo. By krytykowany i wymiewany do czasu, a stao si oczywiste, e znacznie czciej pacjenci operowani przez Listera wracali do zdrowia, a pacjenci innych chirurgw umierali! Nauka to proces pieczoowitej, logicznej dedukcji opartej na zaoeniach. W matematyce, tej najczystszej z nauk, w logicznej dedukcji zawsze trzeba zdefiniowa warunki wstpne. Jeli jednak wynik okae si sprzeczny z innymi wiarygodnymi danymi, naley by gotowym na weryfikacj warunkw wstpnych. Ewolucjonista zakada, e albo Bg nie istnieje (Dawkins), albo tylko wprawi ewolucj w ruch (pogld wielu szczerych, lecz wprowadzonych w bd chrzecijan). Zarwno w jednym, jak i w drugim wypadku twierdzi si, e to naturalne siy zmieniy molekuy w czowieka. Niniejsza ksika nie jest jeszcze jedn apologetyczn pozycj dotyczc sporu kreacjonizmu z ewolucjonizmem. Na ten temat napisano ju wiele dobrych prac. Ale poniewa wiem, e niektrzy czytelnicy mog by zainteresowani pogbieniem wiedzy w tym zakresie, zamieciem w dodatkach list naukowych argumentw przydatnych w tej debacie.

Przedsiwzicie naukowe
wiatopogld polegajcego na Biblii chrzecijanina nie jest kwesti bah. Ma on ogromny wpyw na jego mylenie oraz na spo3

sb odnoszenia si do innych osb. wiatopogld chrzecijaski w sposb radykalny i w sposb fundamentalny rni si od ewolucjonistycznego spojrzenia na otaczajc nas rzeczywisto. I chyba w adnej innej dziedzinie nie ma on tak kluczowego wpywu, jak w kwestii celw prowadzenia bada naukowych. Dla naukowca uznajcego autorytet Pisma witego badania naukowe, tak jak kada inna dziedzina ycia, musz by podporzdkowane zasadom biblijnym. Jak to zapisano w pierwszym rozdziale Ksigi Rodzaju, Bg, jeszcze przed upadkiem czowieka, powiedzia Adamowi i Ewie: Bdcie podni i rozmnaajcie si, abycie zaludnili ziemi i uczynili j sobie poddan; abycie panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierztami pezajcymi po ziemi (Rdz 1,28). Podobny nakaz otrzyma po potopie Noe: Bdcie podni i mncie si, abycie zaludnili ziemi (Rdz 9,1 oraz Rdz 9,7). Na pocztku ludzie byli wegetarianami (Rdz 1,29-30), a ich zadaniem byo uprawianie i dogldanie ogrodu Eden (Rdz 2,15). Uprawa roli staa si trudem i mozoem dopiero po upadku: W pocie wic oblicza twego bdziesz musia zdobywa poywienie (Rdz 3,19). Czowiek przesta by wegetarianinem, kiedy Noe, po wielkim oczyszczeniu wiata z grzechu, zosta poinstruowany, by spoywa miso (por. Rdz 9,3: Wszystko, co si porusza i yje, jest przeznaczone dla was na pokarm, tak jak roliny zielone, daj wam wszystko). Od tego momentu Bg mwi o zwierztach jako o stworzeniach obdarzonych pochliwoci (Rdz 9,2), ktre zostay oddane wam [rodzinie Noego] we wadanie. Nie ma wtpliwoci, e w wietle Biblii czowiek zajmuje pozycj nadrzdn, co jednak nie moe by uyte do usprawiedliwienia rodzcego si w nim okruciestwa. Wida to z wielu fragmentw Pisma witego, ktre ucz, by nie znca si nad zwierztami:
Ksiga Powtrzonego Prawa 22,6-7: niezabieranie ptasiej matki wraz z jajkami czy piskltami; Ksiga Powtrzonego Prawa 25,4: niezawizywanie mccemu wou pyska; Ksiga Przysw 12,10: Prawy uznaje potrzeby swych bydlt, a serce nieprawych okrutne.

3

W pierwotnym poleceniu z Ksigi Rodzaju 1,28 Bg potwierdza, e czowiek ma panowa (dosownie: rzdzi, depta) nad kad yw istot i podporzdkowywa (dosownie: mie pod sob, doprowadza do ulegoci) sobie ziemi. Jednake zarwno z przywileju nadania imion zwierztom w drugim rozdziale Ksigi Rodzaju (wersety 19 i 20), jak i z wyznaczonego czowiekowi zadania uprawiania i dogldania ogrodu Eden (werset 15) wynika, e nie ma to by panowanie surowe. Strach i rozlew krwi nie byy znane a do Upadku. Znajdujemy tu natomiast zacht do naukowego zajmowania si hodowl zwierzt prowadzc do panowania czowieka nad wiatem ziemskiej fauny. W przeszoci wielu wybitnych naukowcw wierzyo w prawdy objawione w Biblii. Jednym z nich by yjcy w XIX wieku Michael Faraday, ktry odkry zjawisko indukcji elektromagnetycznej, a pomimo swoich wybitnych osigni by w stanie pokornie stwierdzi, e najwikszym odkryciem, jakiego kiedykolwiek dokona, byo uznanie Jezusa Chrystusa za swojego osobistego Zbawiciela. Pokora Faradaya przebija choby z cytowanego poniej fragmentu wykadu na temat edukacji intelektualnej wygoszonego przed Krlewskim Instytutem 6 maja 1854 roku25 i opublikowanego w ksice Badania nad chemi i fizyk:
Wierz, e tak jak czowiek postawiony jest ponad otaczajcymi go stworzeniami, tak te ze swojego miejsca dostrzega on pozycj jeszcze wysz; niezliczone s rwnie sposoby, na jakie jego myli zajte s lkami czy nadziejami, czy te
25

W. L. Randell, Michael Faraday (1791-1867), London, Leopard Parsons; Boston, Small, Maynard & Co., 1924, s. 149-150. Ksika ta to szczeglnie wartociowa biografia czowieka, ktry znaczco przyczyni si do rozwoju nauki. Nieyjcy ju autor ksiki (Randell) by pomysodawc Association for Computing Machinery. Por. take J.G. Crowther, British Scientists of the 19th Century, Vol. 1, Pelican, 1940. Crowther omawia ycie Davyego, Faradaya i Joulea. Joule, ktry byskotliwie sformuowa zasad zachowania energii, stwierdzi (s. 159): Po poznaniu tego, co jest wol Boga i posusznym si jej poddaniu, nastpnym celem winno by poznanie nieco z Jego atrybutw mdroci, mocy i dobroci, o ktrych wiadcz Jego dziea. Studiowanie natury i jej praw [jest] w istocie witym przedsiwziciem [o] wielkiej wadze i absolutnej koniecznoci w procesie edukacji modziey. Ten cytat pokazuje pokorn postaw podobn do tej, jak prezentowa Faraday.

3

oczekiwaniami w kwestii przyszego ycia. Wierz, e prawda o tej przyszoci nie moe zosta poznana adnym wysikiem zdolnoci mentalnych jakkolwiek wybitnymi by one byy gdy zostaje mu ona objawiona przez nauk nie od niego pochodzc; otrzymuje j przez prost wiar w otrzymane wiadectwo. Niech nikt przez moment nie przypuszcza, e edukacja wasna, ktr zamierzam zaleci wobec rzeczy tego wiata, w jakimkolwiek stopniu rozciga si na prawdy objawione i oznacza, e czowiek dziki swojemu rozumowaniu jest w stanie znale Boga. Byoby rzecz niestosown, gdybym teraz wkracza w ten temat dalej ponad stwierdzenie, e istnieje absolutne rozgraniczenie pomidzy religijnym i zwyczajnym przekonaniem. Gdybym usiowa uy ludzkich, mentalnych zdolnoci do zbadania rzeczy najwyszych, szybko zostabym upokorzony wasnym ograniczeniem. I musz wyzna, e raduj si z tego upokorzenia []. Nigdy nie widziaem niczego niespjnego pomidzy rzeczami ludzkimi, ktre moemy pozna zamieszkujcym nas duchem, a sprawami wyszej wagi, dotyczcymi naszej przyszoci, ktrych swoim duchem poj nie moemy.

Zatem nie byo to dla Faradaya problemem, by uzna, e ze swego miejsca dostrzega on pozycj jeszcze wysz i e poznanie Boga moliwe jest tylko przez prost wiar w otrzymane wiadectwa. Znajdujemy je w Pimie witym. Dobrze by byo, gdybymy za przykadem Faradaya zdali sobie spraw z ludzkich ogranicze (jak i ogranicze tych, ktrzy twierdz, e czowiek dziki swoim dociekaniom moe znale Boga)26 oraz uznali, e Bg przemwi do nas bezporednio przez Chrystusa i Pismo wite. Tacy ludzie jak Faraday nie widzieli konfliktu midzy wiar chrzecijask a prowadzonymi przez siebie badaniami. Nie kto inny jak sam Newton mwi o podaniu mylami za myleniem Boga. Pokana liczba bogobojnych naukowcw, wierzc
26

Ksiga Hioba 11,7-9 uczy, e ograniczony czowiek nie jest w stanie zbada gbin Wszechmocnego Boga.

3

w uporzdkowany, dobrze zaprojektowany wiat, wniosa znaczcy wkad w dorobek naukowy ludzkoci. Na przykad Kepler, ktry m.in. wykaza, e planety poruszaj si wok Soca po orbitach eliptycznych, czym przyczyni si do ogromnego postpu w astronomii, albo Pasteur, w ktrego tezy wtpiono przez wiele lat, gdy obstawa przy stwierdzeniu, e ycie nie moe powsta z materii nieoywionej, a wic nieyjca, rozkadajca si materia nie moe zrodzi mikrobw i bakterii, a przez to i chorb. Niemniej jednak jego pieczoowita praca naukowa pozwolia na ulepszenie metod uprawy roli i hodowli zwierzt zarwno we Francji, jak i w innych czciach Europy, a jego nazwisko stao si synonimem procesu, jakiemu poddawane jest mleko i inne produkty. Wiara, e wszechwiat ma projekt i cel, motywoway podzielajcych to przekonanie ludzi do dziaa majcych na celu lepsze zrozumienie porzdku, jakim ju uprzednio nacechowany by wszechwiat. Takie fragmenty Pisma witego jak: [On] podtrzymuje wszystko sowem swej potgi (Hbr 1,3) i wszystko w Nim ma istnienie (Kol 1,17) maj dla uznajcego autorytet Biblii naukowca bardzo gbokie, filozoficzne implikacje. Czowiek taki zakada, e Ziemi rzdz waciwie dobrane prawa, chocia zdaje sobie spraw z tego, e cae stworzenie jczy i wzdycha w blach rodzenia (Rz 8,22) wskutek tego, e mier i grzech wkroczyy na ten wiat. Biblia opisuje cay wszechwiat nie tylko jako ten, ktry jest stworzony przez Pana, ale rwnie jako stworzony dla Niego. Dlatego te Ksiga Przysw 16,4 stwierdza: Pan dla siebie samego wszystko sprawi27, a w Licie do Rzymian 11,36, pod koniec wspaniaej doksologii, powiedziane jest: Albowiem z Niego i przez Niego, i dla Niego [jest] wszystko. Jemu chwaa na wieki! Amen. Ostateczne panowanie Chrystusa jest tu stale powracajcym tematem. W Licie do Filipian 2,10 czytamy, e na imi Jezusa zegnie si kade kolano istot niebieskich i ziemskich, i podziemnych. Chwaa obecnie istniejcego, uporzdkowanego wiata zostanie przymiona jedynie chwa wiata, ktry dopiero nastpi. Naczelnym celem mierci Chrystusa byo odkupienie sobie na wasno zgubionych grzesznikw. Ale List do Efezjan 1,10 idzie dalej i dodaje
27

Tumaczenie Biblii Gdaskiej.

3

jeszcze jeden cel: aby wszystko na nowo zjednoczy w Chrystusie jako Gowie, to, co w niebiosach, i to, co na ziemi. List do Kolosan 1,20 wypowiada si podobnie: i aby przez Niego znw pojedna wszystko ze sob, przez Niego i to, co na ziemi, i to, co w niebiosach, wprowadziwszy pokj przez krew Jego krzya. W tym miejscu zarysowuje si ogromny kontrast w stosunku do naukowcw mylcych kategoriami ewolucjonistycznymi. Wszyscy ci, ktrzy skaniaj si ku ewolucjonizmowi, kocz albo na zasadzie Darwina (przypadkowe dobre mutacje zapewniy przetrwanie podczas zmian warunkw rodowiskowych przeycie najbardziej dostosowanych), albo na pozycji lamarckizmu (poniewa istniaa potrzeba, by gatunek si zmieni, wobec tego geny rodzicw wyday zmienione cechy w potomstwie jak np. krtkoszyi przodek yrafy urodzi yraf o szyi duszej, by moga sign do obfitszych zasobw ywnoci). Ewolucjonista musi stale szuka odpowiedzi na pytanie dlaczego pojawi si porzdek, bo w jego pocztkowych zaoeniach nie ma miejsca na uporzdkowanie. Jednake pytanie dlaczego w istocie swej wykracza poza obszar nauki. A przecie zmuszanie do odpowiedzi na to pytanie nie z naukowego punktu widzenia jest w zasadzie domaganiem si stosowania metod naukowych poza ich zakresem kompetencji. Ten wanie bd popeni Huxley w swoim synnym eseju wiata Kocioa i wiato nauki, w ktrym twierdzi, e sama nauka jest ju w stanie udzieli odpowiedzi na pytanie o pochodzenie28. Twierdzenie to jest w oczywisty sposb faszywe, poniewa (a) adnego czowieka nie byo przy powstaniu wiata, by mg przeprowadzi stosowne obserwacje dowodowe, (b) nie ma istotnego powodu, aby odrzuci alternatyw szczeglnego objawienia. Tak wic naukowiec o ewolucjonistycznych pogldach we wszystkich swoich badaniach zakada, e proste w jaki sposb
T.H. Huxley, The Lights of the Church and the Light of Science [w:] Science and the Hebrew Tradition, Essays by Thomas H. Huxley, London, Macmillan, 1903, s. 201-238. W szczeglnoci por. s. 212, Zagadnienie poczatkw nieba i ziemi to domena nauk fizycznych. Por. take s. 234, gdzie Huxley odwanie stwierdza: Moemy wykaza, e powstanie Ziemi trwao duej ni sze dni i e potop, jaki zosta opisany, jest fizyczn niemoliwoci. Taki dogmatyzm wskazuje na religijn raczej ni naukow natur przyjtych przez niego zaoe.
28

40

stao si zoonym. Dla Lovelocka i jego hipotezy Gai29 owo jak wyjanione jest przez sam Ziemi i jej
biosfer, atmosfer, oceany i gleb; totalno stanowic sprzenie zwrotne czy te cybernetyczny system, ktry dla ycia na tej planecie wyszukuje optymalne fizyczne i chemiczne rodowisko.

Tak wic dochodzi on niemal do panteistycznych wnioskw, i nie tylko nasza planeta sama w sobie jest w pewien sposb ywa i zdolna podtrzyma ycie w formie, w jakiej je znamy obecnie, ale e rwnie w przeszoci warunki byy dokadnie waciwe do tego, by z amoniakalnej, redukcyjnej atmosfery wyewoluowao ycie. Inni z kolei wol mwi, e pierwsze organiczne procesy zainicjowao obce ycie z kosmosu i e z tych pocztkw narodzia si trwajca miliardy lat wspinaczka w stron zoonoci, jakiej szczyt reprezentuje sam czowiek. Wszyscy ewolucjonici nieuchronnie przyjmuj argumenty podobne do nastpujcego:
Gdybymy wyobrazili sobie planet skadajc si wycznie z czci od zegarkw, to moglibymy zaoy, w zgodzie ze zdrowym rozsdkiem, e gdy nadejdzie penia czasu moe i za miliard lat siy grawitacyjne oraz nieustanny ruch wiatru zoyyby przynajmniej jeden dziaajcy zegarek. ycie na Ziemi prawdopodobnie zaczo si w podobny sposb30.

Takie spekulatywne rozumowanie w sposb oczywisty nie jest nauk, a jedynie gdybaniem autora, i to pomimo faktu, e jest on czonkiem Krlewskiego Towarzystwa Naukowego. Niemniej naley uzna to, e jakkolwiek niewiarygodne dla wielu z nas, pogldy te s na serio wyznawane przez ludzi tak prominentnych jak Lovelock. We wrzeniu 1996 roku w brytyjskiej prasie pojawia si bardzo szczera wypowied Petera Atkinsa, profesora chemii Uni29 30

J.E. Lovelock, op cit., s. 11. J.E. Lovelock, op cit., s. 14.

41

wersytetu Oxfordzkiego. Podczas pewnej debaty zorganizowanej przez Brytyjskie Stowarzyszenie na Rzecz Postpu Nauki (BAAS) na uniwersytecie w Birmingham dowodzi on, e nauka wyeliminowaa wiar w Boga. Kilka dni pniej na amach Daily Telegraph ukaza si krtki list do redaktora naczelnego, ktry zacytuj w caoci:
Szanowny Panie! Diatryba profesora Petera Atkinsa, ktra zawieraa twierdzenie, e jest rzecz niemoliw, by wierzy w Boga, a jednoczenie by prawdziwym naukowcem, stoi w jaskrawym kontracie do treci nastpujcego cytatu: Religijne odczucia naukowca przybieraj posta wybuchw zachwytu nad harmoni natury ktra ujawnia inteligencj na tak wysokim poziomie, e w porwnaniu z ni wszelka systematyczna myl ludzkich istot jest cakowicie bez znaczenia. Jakie jest rdo tego cytatu? Ano jakiego tam naukowca, ktry nazywa si Albert Einstein. Profesor Atkins mg o nim sysze31.

Wielko Einsteina32 polegaa nie tylko na byskotliwoci jego umysu, ale rwnie czego niestety brak dzi wielu naukowcom na poczuciu pokory i wiadomoci istnienia kresu i ogranicze metody naukowej. Prawdziwy geniusz nie musi ucieka si do arogancji. Tym, co pobudza gorliwych ewolucjonistw jak Lovelock, Attenborough, Dawkins czy Atkins, jest ateizm, ktry przecie sam w sobie jest religijnym zaoeniem, podobnie jak przekonanie o istnieniu zamierzonego Projektu. Tak wic teologiczny aspekt argumentu (istnienie Projektu wymaga istnienia Projektanta) musi przez ewolucjonist zosta odrzucony. Naley rwnie zauway, e jego czy jej dalsze badania naukowe nie bd ju duej motywowane przez uczucie podziwu dla porzdku, jaki ju tu jest, ale przez denie, by w otaczajcym wiecie znale zasad bezosobowej y31 32

Por. Daily Telegraph, 11 wrzenia 1996. Niestety, wielko Einsteina na polu nauki nie sza w parze z jego wiernoci przed lubem i w maestwie. Ksika Einstein, A life, autorstwa Denisa Briana (New York, Wiley, 1996), pokazuje oba oblicza tego czowieka.

42

ciodajnej siy. Dokadnie to samo opisuje pierwszy rozdzia Listu do Rzymian. Ci, ktrzy odmawiaj uznania Boga za swego Stworzyciela (werset 20) opisani s nastpnie (werset 25) jako ci, ktrzy ...prawd Bo przemienili [] w kamstwo i stworzeniu oddawali cze, i suyli jemu, zamiast suy Stwrcy. Ich nadrzdn filozofi staje si teraz przetrwanie wyszych i lepszych form ycia. Mylenie darwinistyczne przenikno zreszt nie tylko nauki cise, ale wpyno rwnie na socjologi i antropologi. Jego wyznawcy argumentuj, e prawa absolutne nie istniej, a czowiek w istocie nie rni si od zwierzt. Nie wolno nam zmienia ziemi ani yjcych na niej stworze. Czowiek nie jest niczym wicej ni one i nie wolno mu zakca naturalnego ycia na Ziemi. Organizacje Przyjaci Ziemi, Praw Zwierzt i wiele podobnych maj rdo w takim wanie myleniu. Przekonanie, e Ziemia sama ksztatuje swoj przyszo i e czowiek jest zaledwie czci tej globalnej maszynerii dominuje take w mediach. Wane, by biblijnie wierzcy chrzecijanie zdawali sobie spraw z tego, skd bierze si takie mylenie. Chocia zgadzamy si, e nie powinnimy korzysta z zasobw wiata w sposb rabunkowy, musimy jednak sprzeciwi si temu niebiblijnemu pogldowi, e czowiek to nic wicej jak nagi czekoksztatny. Nauka ewolucjonistyczna zredukowaa czowieka do kategorii zwierzcia istniejcego bez celu i majcego niepewn przyszo. Naukowe badania oparte na Biblii traktuj czowieka jako istot upad, lecz majc godno, ktrej mandat sprawowania wadzy nad Ziemi wci jeszcze nie wygas. W rzeczy samej ewolucjonistyczny wiatopogld otaczajcej nas wikszoci nie powinien nas oniemiela. Zbyt czsto ufajcy autorytetowi Biblii myliciele przyjmuj postaw defensywn. W kadej dziedzinie ycia nauce, kulturze, medycynie czy pomocy humanitarnej powinnimy prowadzi odwan ofensyw przeciwko bezbonemu pragmatyzmowi, ktry z jednej strony utrzymuje, e czowiek jest tylko zwierzciem, a z drugiej rozpaczliwie szuka powodw, dla ktrych wzgldem bliniego naley okazywa postaw altruizmu. Nawet Huxley, ktry bardziej ni inni by nastawiony antagonistycznie wobec przekona chrzecijaskich, dokona aosnego apelu o moralno i zaangaowanie spoeczne, cho dobrze wiedzia, e ewolucja, gdyby bya prawd, implikowaaby cakiem przeciwny kierunek. W swoim
43

eseju, Ewolucja i etyka33, musia on odwoa si do ducha indywidualizmu, by pj pod prd tendencji ewolucjonistycznej:
Postarajmy si zrozumie raz na zawsze, e etyczny postp spoeczestwa zaley nie od naladowania kosmicznego procesu [tzn. ewolucji] ani od uciekania od niego, ale od zwalczania go. Tak wic moe si to wydawa odwan sugesti, by przeciwstawi mikrokosmos makrokosmosowi i skoni czowieka, by podporzdkowa sobie natur i tym samym osign wyszy stopie rozwoju; miem jednak twierdzi, e wielka intelektualna rnica, jaka istnieje midzy czasami staroytnoci, ktrymi si zajmowalimy, a dzisiejszym dniem, polega na solidnych fundamentach, jakie zyskalimy dla nadziei, e takie przedsiwzicie moe odnie sukces.

Chocia od czasw Huxleya miny dwie wojny wiatowe i nadal odczuwamy bolesn nieobecno tzw. wyszego stopnia rozwoju czowieka, dzisiejsze mylenie wci zdominowane jest przez ewolucjonistyczny wiatopogld. Przemin ju co prawda sposb mylenia przedstawiony we Wstpieniu czowieka34, lecz te33

T.H. Huxley, Evolution and Ethics and other Essays, London, Macmillan, 1903, s. 83 (wyrnienie kursyw i wstawka w nawiasie kwadratowym A. McIntosh). Tytu eseju, The Romanes Lecture, wygoszony jako wykad w 1893 r. 34 Ksika The Ascent of Man autorstwa Henryego Drummonda (London, Hodder and Stoughton, 1894), reprezentuje podjt przez chrzecijaskich uczonych XIX wieku mia (lecz bdn) prb pokazania, e ewolucja moe by traktowana jako cz biblijnego mylenia. W rzeczy samej Huxley w swoim rozumowaniu by bardziej konsekwentny i klarowny, gdy zdawa on sobie spraw z tego, e tych dwch stanowisk poczy si nie da. Mimo rnic obie strony wyraay przekonanie, e nastpi pozytywny rozwj spoeczestwa i na dobre zapanuje pokj. Drummond by ponadto gorliwym rzecznikiem ewangelikalnych przedsiwzi misyjnych, a take profesorem nauk przyrodniczych Free Church College w Glasgow. Jego ksika The Greatest thing in the World (London, Hodder and Stoughton, 1890, 1980), naleca ju do klasyki i przez wielu uwaana za niemajc sobie rwnej, jest mistrzowskim komentarzem do trzynastego rozdziau Pierwszego Listu do Koryntian. We wspczesnym jej wydaniu pomiertn refleksj o yciu Drummonda napisa Denin Duncan, ktry na stronie 60. wspomina krytyk, z jak spotkao si Wstpienie czowieka. Wydaje si, e nawet wielki D.L. Moody nie docenia powagi bdu odniesie do ewolucji, jaki ta publikacja zawieraa.

44

raz przychodzi nam stawi czoo filozofiom New Age opartym na darwinistycznych i panteistycznych ideach35. Schaeffer, jeden z najwybitniejszych mylicieli chrzecijaskich ubiegego stulecia, jasno widzia, e jest niemoliwe, by z ewolucji wyprowadzi jakiekolwiek zasady moralnoci. Stwierdzi on36:
Jeli czowiek nie jest uczyniony na obraz Boga, to nic nie stanie na drodze jego nieludzkich zachowa. Nie ma wtedy racjonalnych powodw, by postrzega go jako istot szczegln. Ludzkie ycie dramatycznie traci swoj warto.

W tej samej ksice Schaeffer komentuje rwnie naduycia w dziedzinie inynierii genetycznej:
W chwili gdy zanegujemy unikalno ludzi jako istot stworzonych przez Boga i zaczniemy postrzega ludzko jako zaledwie jeden z ukadw genw, jaki przypadkiem pojawi si na Ziemi, nie ma ju powodu, by nie traktowa ludzi jak przedmioty, na ktrych mona wykonywa eksperymenty, jak i nie ma powodu, aby caa ludzko nie miaa by stworzona od nowa, zgodnie z decyzj wzgldnie wskiego grona decydentw. Jeli ludzie nie s unikalnymi jako stworzenia na obraz Boga to ta bariera przestaje istnie37.

Wynika z powyszego, e rwnie postawa etyczna, tak istotna w badaniach naukowych, powinna by zakorzeniona w wierze, e wszelkie ycie zostao stworzone przez Boga. Bez tego nic nie bdzie witym. Absolutne prawa zostan zniesione. W grudniu 1996 roku zmar Carl Sagan, jeden z najbardziej podnych autorw popularnych publikacji z zakresu astronomii, ktry przez cae ycie z ogromn determinacj sprzeciwia si
35

J. Bronowski, odwanie podchodzc do tematu, napisa w 1990 r. ksik pod tym samym tytuem (J. Bronowski, The Ascent of Man, London, BBC, 1990), lecz brutalno charakteryzujca wiek XX sprawia, e wielu humanistw zwtpio w jakiekolwiek wyniesienie czowieka na wyszy poziom. 36 F.A. Schaeffer, C.E. Koop, Whatever Happened to the Human Race?, Westchester, Illinois, Crossway Books, 1983, s. 10.
37

F.A. Schaeffer, C.E. Koop, op. cit., s. 8. 4

kreacjonizmowi. Rwnie jego ostatnie przesanie pozostawia czytelnikw z poczuciem osamotnienia i brakiem jakiejkolwiek nadziei:
yjemy na bryle ska i metalu krccej si wok banalnej gwiazdy, ktra jest jedn z 400 miliardw innych gwiazd stanowicych galaktyk o nazwie Droga Mleczna, a ta z kolei jest jedn z miliardw innych galaktyk stanowicych nasz wiat, ktry moe by jednym z wielu, by moe nawet nieskoczenie wielu innych wiatw. To jest perspektywa na ludzkie ycie i nasz kultur, nad ktr warto si zastanowi38.

W ostatecznoci ewolucjonista moe by pewnym tylko jednego e nie ma pojcia, skd si wzilimy, dokd zmierzamy ani po co tu jestemy! C za kontrast z opartym na Biblii spojrzeniem, ktre uczy, dlaczego pojawiy si grzech i mier oraz daje w Chrystusie trwa i pewn nadziej dla upadej rasy ludzkiej. Kreacjonistyczny pogld: Biblia przede wszystkim jest niezbdny, jeli mamy mie znaczcy wpyw na dekadenckie, zachodnie spoeczestwo w rozpoczynajcym si tysicleciu. Cho popularne mylenie usiuje nas przekona do czego innego, to jednak dosowne traktowanie przekazu zawartego w Ksidze Rodzaju jest tosame z prawdziwie naukowym podejciem. Warto te pamita, e jedynie dogbna, biblijna perspektywa przyniesie radykalne i fundamentalne zmiany, ktre s dzi tak bardzo potrzebne.

38

Wywiad przeprowadzony przez Teda Koppela w programie US TV Dateline na kilka dni przed mierci Carla Sagana. Koppel zapyta Sagana, czy ma jak podsumowujc uwag lub sowa mdroci, ktrymi chciaby si podzieli z mieszkacami Ziemi.

4