MP 2

15
2. Statyka

Statyka pynw zajmuje si zagadnieniami rwnowagi i statecznoci pynw, nieruchomych
wzgldem przyjtego ukadu odniesienia, a take siami wywieranymi przez pyny na cianki
zbiornikw lub cianki cia staych zanurzonych w pynie i pozostajcych w spoczynku wzgldem
niego.
Statyka pynw dzieli si na :
hydrostatyk (ciecze),
aerostatyk (gazy).

Rwnowaga hydrostatyczna

p
A
= p
a
+ g h

Cinienie w dowolnym punkcie nieruchomej cieczy rwne jest sumie
cinienia atmosferycznego i cinienia supa cieczy o gstoci i wysokoci
h, zwanego cinieniem hydrostatycznym.
Zwizek ten pokazuje, e cinienie ronie wraz z gbokoci oraz jest
jednakowe dla punktw zanurzonych na tej samej gbokoci.

Rwnowaga cieczy w naczyniach poczonych

Zasada naczy poczonych - elementy
jednorodnej cieczy wypeniajcej w sposb cigy
przestrze naczy poczonych, lece na tej samej
linii poziomej podlegaj jednakowemu cinieniu:

p
L
= p
P

Zasada ta znajduje zastosowanie przy pomiarze cinie.
Na przykad do zbiornika, w ktrym panuje nieznane cinienie p
x
podczono ukad dwch
poczonych ze sob naczy. Zgodnie z powysz zasad elementy cieczy manometrycznej lece
na tym samym poziomie w lewym i prawym ramieniu naczyniu podlegaj jednakowemu cinieniu.

p
L
= p
P

p
L
= p
x
,

p
P
= p
a
+ g h,
std
p
x
= p
a
+ g h

p
a

p
A

h
16

Poziom odniesienia przy pomiarze cinienia

cinienie

poziom cinienia
atmosferycznego

poziom prni

Prawo Pascala prawo rwnomiernego rozchodzenia si cinienia w pynie

W dwch dowolnych punktach A i B przestrzeni wypenionej pynem panuj cinienia p i
p
0
. Wartoci potencjaw si wynosz U i U
0
. Cinienia te zwizane s z wartociami potencjau
zalenoci:
p
A

- p
B
= p - p
0
= ( U
p
U
p0
)

Jeeli na tok przyoymy si P, to w rozwaanych punktach nastpi przyrost cinienia, a poniewa
przy tym nie ulega zmianie energia potencjalna, tzn. wartoci potencjaw w obu tych punktach
pozostay te same, wic otrzymujemy nastpujcy zwizek:
p
A
= p +
p

p
B
= p
0
+
p0

p +
p
(p
0
+
p0
) = (U
p
- U
p0
)
Std:
p

p0
= 0,
czyli:
p
=
p0

P
r

p
2
p
1
p
o
d
c
i
n
i
e

c
i
n
i
e
n
i
e

a
b
s
o
l
u
t
n
e

n
a
d
c
i
n
i
e

c
i
n
i
e
n
i
e

a
b
s
o
l
u
t
n
e

A
B
U
p0
U
p
z
0
z

17
Przyrost cinienia w dowolnym punkcie jednorodnego pynu znajdujcego si w stanie rwnowagi
w potencjalnym polu si masowych wywouje identyczn zmian cinienia w dowolnym punkcie
tego pynu.
Zasad t wykorzystuje si w podnoniku hydraulicznym, ukadach hamulcowych pojazdw
i podobnych urzdzeniach.

Napr hydrostatyczny

Naporem nazywamy si wywieran przez ciecz na ciany naczy (zbiornikw). Napr
cieczy na paskie, poziome dno zbiornika jest rwny iloczynowi cinienia hydrostatycznego i pola
powierzchni, przy czym wypadkowa sia N tego naporu jest oczywicie przyoona w rodku
geometrycznym (rodku cikoci) powierzchni F i skierowana pionowo w d.

N = g h F, gdzie F h = V

N = g V

Paradoks Stevina dotyczy niezalenoci siy naporu na dno naczynia od iloci cieczy
zawartej w zbiorniku.

N
1
= N
2
= N
3
= g h F = g V

Przez objto V naley rozumie objto pozorn cieczy zawartej nad dnem okrelon
jako objto supa cieczy o polu podstawy rwnym powierzchni dna i wysokoci rwnej
wysokoci napenienia zbiornika. Objtoci pozorne zaznaczono na rysunku przez zakreskowanie.
p
a
18
Dlatego te wielko naporu N wyrazi mona jako ciar pozornej objtoci cieczy zawartej ponad
dnem.

Napr cieczy na powierzchnie paskie dowolnie zorientowane

Wypadkowy napr na powierzchni pask oraz punkt jej przyoenia.

Napr hydrostatyczny na dowolnie zorientowan powierzchnie pask jest iloczynem
cinienia hydrostatycznego panujcego w rodku cikoci i pola rozpatrywanej powierzchni.

N
x
= - g z
c
F sin
N
y
= 0
N
z
= g z
c
F cos

N = g z
c
F
gdzie:
z
C
jest odlegoci rodka geometrycznego (rodka cikoci SC) pola F od zwierciada
cieczy, czyli gbokoci zanurzenia rodka cikoci pola F.

Dla powierzchni paskiej dowolnie zorientowanej zaleno okrelajca si naporu daje wielko
siy wypadkowej jako sum elementarnych naporw, ale z rysunku wida, e punkt przyoenia tej
siy ley na gbokoci z
N
wikszej ni wynosi gboko zanurzenia rodka cikoci:
z
N
> z
c
.

Wypadkow si naporu naley przyoy w punkcie SN zwanym rodkiem naporu, ktry
zanurzony jest na gbokoci z
N
.
z
N
= z
C
+
2
2
sin
C
C
z
i
,
gdzie i
C
jest ramieniem bezwadnoci pola F wzgldem osi przechodzcej przez rodek cikoci.
Dla cian pionowych
2
= :
z
N
= z
C
+
F z
J
z
i
C
y
C
C
=
2
,
gdzie: Jy geometryczny moment bezwadnoci wzgldem osi y, usytuowanej na powierzchni
lustra cieczy.
Najczciej mamy podane geometryczne momenty bezwadnoci wzgldem osi przechodzcej
przez rodek cikoci (rodek geometryczny)
C
y
J . Wwczas wykorzystujc twierdzenie Steinera:
F z J J
C
C
y y
+ =
2
,
x
z
y
19
otrzymujemy:
F z
J
z z
C
y
C N
C
+ = .

TABELA 1. Wsprzdne pooenia rodka cikoci i momenty bezwadnoci wybranych
przekrojw
Przekrj Pooenie rodka cikoci Moment bezwadnoci J
xc

2
h
e =
12
3
bh

a
a
e 707 . 0
2
2
= =
12
4
a

3 2
2 3
1
1
h
b b
b b
e
I
+
+
=
I II
e h e =
( )
3
1
2
1 1
2
2 36
6 6
h
b b
b bb b
+
+ +

3
2h
e
I
=
3
h
e
II
=
36
3
bh

2
d
e =
4
4
05 . 0
64
d
d

2
D
e =
) ( 05 . 0
64
) (
4 4
4 4
d D
d D

2
h
e =
3 3
05 . 0
64
bh bh

a e = ) (
4
1
3
1
3
b a b a

20
Powierzchnie ekwipotencjalne.

Podstawowe rwnanie rniczkowe rwnowagi pynu nieruchomego (rwnanie Eulera
statyki) mona zapisa w postaci jednego rwnania wektorowego:
p grad F
1
=
r
,
lub trzech rwna skalarnych w przyjtym ukadzie wsprzdnych prostoktnych:
z
p
Z
y
p
Y
x
p
X
1
1
1

gdzie: k Z j Y i X F
r r r r
+ + = - wektor jednostkowej siy masowej,
- gsto pynu, a p cinienie.
Mnoc kolejno rwnania skalarne przez odpowiednie przyrosty dx, dy, dz po kierunkach osi
ukadu wsprzdnych i sumujc ich lewe oraz prawe strony otrzymujemy rwnanie:
|
|
.
|
\
|
= + + dz
z
p
dy
y
p
dx
x
p
dz Z dy Y dx X
1

Wyraenie w nawiasie po prawej stronie rwnania jest rniczk zupen cinienia dp, tak wic i
lewa strona rwnania musi by rniczk zupen pewnej funkcji speniajcej warunki:
z
Z
y
Y
x
X
=

, ,
Funkcja nazywana jest funkcj siy masowej a powysze warunki nazywane s warunkami
potencjalnoci pola wektorowego. Po wstawieniu ich do ostatniego rwnania otrzymujemy
warunek rwnowagi pynu w postaci:
dp d
1
= .
Dla pynw nieciliwych, dla ktrych = const, rwnanie to mona scakowa:
C p + = .
Wynika std, e zaleno pomidzy cinieniem i funkcj siy masowej jest liniowa, czyli jeeli p =
const to rwnie = const. Wynika wic std wniosek, e powierzchnie staej wartoci cinienia
(izobaryczne) s jednoczenie powierzchniami staego potencjau, czyli powierzchniami
ekwipotencjalnymi.
Na powierzchni izobarycznej a wic i ekwipotencjalnej rniczka cinienia dp = 0, std z warunku
rwnowagi pynu otrzymujemy rwnanie rniczkowe powierzchni ekwipotencjalnej:
0 = + + dz Z dy Y dx X

PRZYKADOWE ZADANIA

Zadanie 2.1
Okreli nadcinienie powietrza panujce w rurocigu R za pomoc U-rurki,
w ktrej znajduje si woda. Rnica poziomw wody w U-rurce wynosi h =
100 cm.

Dane: Wyznaczy:
h = 100 cm = 1 m p
= 1000 kg/m
3

21
g = 9.81 m/s
2

Rozwizanie:
Nadcinienie powietrza w rurze obliczamy wykorzystujc zasad naczy poczonych.
W obu ramionach U-rurki na poziomie dolnego menisku wody cinienia wynosz:
p
L
= p, p
P
= p
a
+ g h,
p
L
= p
P

p = p
a
+ g h
Std nadcinienie:
p
n
= p - p
a
= g h =

p
n
=1000 9.81 1 = 9810 Pa

Zadanie 2.2 (poz. bibl. [3], zad. 2.1.9, str. 24)
Okreli podcinienie i cinienie absolutne gazu znajdujcego si
w rurocigu R, jeeli rnica wysokoci supw rtci w manometrze
wynosi h = 50 mm; wysoko cinienia atmosferycznego h
a
= 750 mm
Hg.

Dane: Wyznaczy:
h = 50 mm = 0.05 m p
a
, p, p
p

h
a
= 750 mm = 0.75 m
= 13550 kg/m
3

g = 9.81 m/s
2

Rozwizanie:
Cinienie atmosferyczne wyraone w Pascalach wynosi:
a a
h g p =

] [ 1 . 99694 75 . 0 81 . 9 13550 Pa p
a
= =
Cinienie absolutne wynosi:
p
P
= p + g h, p
L
= p
a

p + g h = p
a

p = p
a
- g h = 99694.1 13550 9.81 0.05 = 93047.9 Pa

Podcinienie w rurocigu wynosi:
p
p
= p
a
p = g h

p
p
= 13550 9.81 0.05 = 6646.2 Pa

Zadanie 2.3 (poz. bibl. [7], zad. 2.7, str. 32)
Manometr rtciowy podczony do przestrzeni powietrznej hydroforu
wskazuje rnic poziomw h
a
= 160 mm. Jakie nadcinienie p
n
wskae
manometr membranowy jeeli aktualny poziom wody h = 4 m ?

Dane: Wyznaczy:
h
a
= 160 mm = 0.16 m p
n

h = 4 m
m
= 13550 kg/m
3

g = 9.81 m/s
2

22

Rozwizanie:
W przestrzeni powietrznej hydroforu podcinienie wynosi:
Pa h g p p p
a m a p
08 . 21268 16 . 0 81 . 9 13550 = = = =
Na gbokoci h = 4 m pod powierzchni wody wystpuje cinienie hydrostatyczne:
Pa h g p
w h
39240 4 81 . 9 1000 = = =
Poszukiwane nadcinienie wynosi:
Pa p p p
p h n
92 . 17971 08 . 21268 39240 = = =

Obliczy rnice poziomw, na jakich znajduj si w rwnowadze toki o
powierzchniach F
1
, F
2
, F
3
obcione siami P
1
, P
2
, P
3
.

Dane: Wyznaczy:
F
1
, F
2
, F
3
h
1
, h
2

P
1
, P
2
, P
3

Rozwizanie:
Warunek rwnoci cinie w naczyniach lewym i rodkowym na poziomie toka lewego:

1
1
1
2
2
F
P
gh
F
P
= + , skd
|
|
.
|
\
|
=
2
2
1
1
1
1
F
P
F
P
g
h

Analogiczny warunek dla naczynia rodkowego i prawego:
2
2
2
3
3
F
P
gh
F
P
= + , skd
|
|
.
|
\
|
=
3
3
2
2
2
1
F
P
F
P
g
h

Pomidzy zbiornikiem z wod i olejem (o ciarze waciwym
o
=
8833 Nm
-3
) podczony jest manometr rnicowy, w ktrym
kolejno s: woda, ciecz o ciarze waciwym
m

= 15700 Nm
-3
,
powietrze oraz olej. Rnice poziomw wynosz: h
1
= 0.20 m, h
2
=
0.02 m, h
3
= 0.013 m. Obliczy rnic cinie midzy poziomami 1
i 5 w zbiornikach.

Dane: Wyznaczy:
w
= 9800 N/m
3
p
1
- p
5

o
= 8833 N/m
3

m
= 15700 N/m
3

h
1
= 0.2 m
h
2
= 0.02 m
h
3
= 0.013 m
Rozwizanie:
Startujc z punktu 1 w zbiorniku z wod posuwamy si wzdu rurki, obliczajc cinienia na
poziomach granicznych 2, 3, 4 oraz 5. Jeeli kolejny poziom ley niej (wyej) poprzedniego,
23
cinienie hydrostatyczne dodajemy (odejmujemy). Pomijamy cinienie hydrostatyczne supa
powietrznego pomidzy poziomami 3 i 4. W ten sposb otrzymamy rwnanie:

( )
5 3 2 1 1 1
p h h h h p
o m w
= + + +
poziom 1 2 3 i 4 5 5
Std rnica cinie:
= + =
3 1 2 1 5 1
) ( h h h h p p
o w m

( ) | | Pa 343 10 13 . 0 83 . 8 20 . 0 80 . 9 02 . 0 20 . 0 7 . 15
3
= + =

Manometr rtciowy podczony do kondensatora turbiny wykaza
rnic poziomw h

= 600 mm. Rwnoczenie barometr wykaza
h
a
= 755 mmHg. Obliczy podcinienie oraz cinienie bezwzgldne
w kondensatorze.
Przyj gsto rtci
m
= 13550 kg/m
3
.

Dane: Wyznaczy:
h

= 600 mm p
p
, p
h
a
= 755 mm Hg
Rozwizanie:
Cinienie atmosferyczne wyraa zaleno:
a m a
h g p =
kPa 100 Pa 100358.7 755 . 0 81 . 9 13550 = =
a
p
Z zasady naczy poczonych dla manometru rtciowego:
a m
p h g p = +
Std cinienie bezwzgldne (absolutne) w kondensatorze:
h g p p
m a
=
kPa Pa p 20 4 . 20603 3 . 79755 7 . 100358 600 . 0 81 . 9 13500 7 . 100358 = = =
Podcinienie panujce w skraplaczu wyraa zaleno:
kPa p p p
a p
80 20 100 = = =

Manometr w ksztacie U-rurki wypeniony jest wod oraz ciecz
o nieznanej gstoci . Wyznaczy , jeeli h = 20cm, h
1
= 5cm, h
2
= 25cm.

Dane: Wyznaczy:
h = 20 cm
h
1
= 5 cm
h
2
= 25 cm.
Rozwizanie:
Przecinamy U-rurk paszczyzn na wysokoci h
1
i zapisujemy rwnania dla prawej i lewej strony
U-rurki. Cinienie panujce po stronie lewej p
L
musi by identyczne jak po stronie prawej p
P
:

P L
p p =
( )
1 2
h h g p p
a L
+ = ( )
1
h h g p p
w a P
+ =

( ) ( )
1 1 2
h h g p h h g p
w a a
+ = +
Std:
24
( )
( )
( )
1 2
1
1 2
1
h h
h h
h h g
h h g
w w

=

=

( )
3
750
05 . 0 25 . 0
05 . 0 2 . 0 1000
m
kg
=

=

Manometr rnicowy wielokrotny tworzy ukad n naczy
poczonych szeregowo i wypenionych jednakow ciecz o
ciarze waciwym . Wyprowadzi wzr na nadcinienie w
zbiorniku z gazem, mierzone za pomoc manometru. Pomin
wpyw cinienia hydrostatycznego gazu pomidzy supkami
cieczy manometrycznej.

Dane: Wyznaczy:
, h
1
... h
n
p
n

Rozwizanie:
Cinienie hydrostatyczne wyznaczone w pierwszej U-rurce
1 1
h p =
Ze wzgldu na to e w kolejnych U-rurkach mamy t sam ciecz i rne rnice poziomw oraz
pomijamy cinienie hydrostatyczne gazu w przestrzeniach pomidzy supkami cieczy
manometrycznej to cinienie hydrostatyczne wskazywane przez wszystkie U-rurki przedstawia
zaleno
=
=
n
i
i n
h p
1

W szczeglnym przypadku gdy we wszystkich n U-rurkach wystpuje jednakowa rnica
poziomw cieczy h, wwczas:
h n p
n
=

Zadanie 2.9 (poz. bibl. [8], zad. 41, str. 52)
Szeregowy manometr rtciowy jest wypeniony wod jako ciecz
poredniczc. Jaka jest zaleno mierzonego cinienia p w
zbiorniku od wskazania h, jeeli n oznacza liczb U-rurek
manometru.

Dane: Wyznaczy:
,
1
, h, n p
Rozwizanie:
eby ustali tak zaleno, zadanie zostanie rozwizane dla n = 3 U-rurek. W najprostszym
przypadku ukad poziomw cieczy bdzie taki sam jak na rysunku.
Zgodnie z definicj cinienia hydrostatycznego mona napisa:
h g p p
a
+ =
1

h g p p =
1 1 2
gdy cinienie p
2
jest mniejsze od cinienia p
1
o wielko
hydrostatycznego supa wody o wysokoci h
25
h g p p + =
2 3

h g p p =
1 3 4

h g p p + =
4

Po wyrugowaniu z ukadu rwna cinie p
1
, p
2
, p
3
, i p
4
(dla n = 3) otrzymuje si:
( )
1
2 3 + = h g p p
a
,
zatem oglnie dla n jest:
|
.
|
\
|
+ =
1
1

n
n
h g n p p
a

Jak wida, zastosowanie manometru szeregowego pozwala na pomiar nawet duych cinie bez
nadmiernego zwikszania wysokoci manometru. Gdy nie ma w manometrze cieczy
poredniczcej, wwczas stosowanie manometru szeregowego nie przynosi zadniej korzyci, gdy
po podstawieniu
1
= otrzymuje si:
h g p p
a
+ =

W skrajnym przypadku bardzo lekkiej cieczy poredniczcej 0
1
, wynik byby nastpujcy
h g n p p
a
+ =

Trzy niemieszajce si ciecze o gstociach
1
= 800 kg/m
3
,
2
= 1000 kg/m
3
,
3
= 1600 kg/m
3
, nalane do naczynia
zajmuj poziomy okrelone na rysunku (w metrach od
poziomu dna). Obliczy cinienie hydrostatyczne na
poziomie dna oraz wzniesienie h
1
, h
2
, h
3
poziomw w
rurkach piezometrycznych.

Dane: Wyznaczy:
1
= 800 kg/m
3
p, h
1
, h
2
, h
3

2
= 1000 kg/m
3

3
= 1600 kg/m
3

Rozwizanie:
Cinienie hydrostatyczne na poziomie dna naczynia wynosi:

( ) ( ) ( ) 0 4 . 2 4 . 2 4 . 5 4 . 5 1 . 8
3 2 1
+ + = g g g p

Pa p 88290 4 . 37670 29430 6 . 21189 4 . 2 81 . 9 1600 3 81 . 9 1000 7 . 2 81 . 9 800 = + + = + + =

Poziom h
1
wynosi tyle samo, co poziom lustra cieczy w zbiorniku, czyli h
1
= 8.1 m.
Poziom w h
2
w drugiej rurce zaleny jest od cinienia hydrostatycznego wywieranego przez ciecz
o gstoci
1
. Cinienie hydrostatyczne na poziomie 5.4 m wynosi:

( ) = = = 7 . 2 81 . 9 800 4 . 5 1 . 8
1 4 . 5
g p Pa 6 . 21189

Sup cieczy o gstoci
1
powoduje podniesienie si poziomu cieczy o gstoci
2
w drugiej rurce:

x g p =
2 4 . 5

m
g
p
x 16 . 2
81 . 9 1000
6 . 21189
2
4 . 5
=

26
m x h 56 . 7 4 . 5 16 . 2 4 . 5
2
= + = + =

Poziom h
3
w trzeciej rurce zaleny jest od cinienia hydrostatycznego wywieranego przez ciecze o
gstoci
1
i
2
. Cinienie hydrostatyczne na poziomie 2.4 m wynosi:

( ) ( ) 4 . 2 4 . 5 4 . 5 1 . 8
2 1 4 . 2
+ = g g p

Pa p 6 . 50619 29430 6 . 21189 3 81 . 9 1000 7 . 2 81 . 9 800
4 . 2
= + = + =

Supy cieczy o gstociach
1
i
2
powoduj podniesienie si poziomu cieczy o gstoci
3
w
trzeciej rurce:
x g p =
3 4 . 2

m
g
p
x 225 . 3
81 . 9 1600
6 . 50619
3
4 . 2
=

m x h 625 . 5 4 . 2 225 . 3 4 . 2
3
= + = + =

Obliczy rnic cinie w przekrojach 1 i 2 dwch wodocigw
przedstawionych na rysunku jeeli manometry wykazuj rnic
poziomw h
m
= 100 mm, ale w przypadku (a) ciecz
manometryczn jest rt, a w przypadku (b) woda, nad ktr
znajduje si powietrze. Przyj:
r
= 13550 kg/m
3
,
w
= 1000
kg/m
3
.

Dane: Wyznaczy:
h
m
= 100 mm p
r
= 13550 kg/m
3

w
= 1000 kg/m
3

Rozwizanie:
Przypadek a)
Cinienie w lewym ramieniu U-rurki:
h g p p
w L
+ =
1

Cinienie w prawym ramieniu U-rurki:
m r m w P
h g h h g p p + + = ) (
2

P L
p p =
m r m w w w
h g h g h g h g p p p + = =
2 1

Pa] [ 12311.5 ) 1000 13550 ( 1 . 0 81 . 9 ) ( = = =
w r m
h g p
Przypadek b)
m w
h g p p p = =
2 1

Pa p 981 1 . 0 81 . 9 1000 = =

h
m
27
Aby zmierzy zmian cinienia w kanale wentylacyjnym uyto
mikromanometru z rurk nachylon pod ktem 30 napenionego
spirytusem (
m
= 800 kg/m
3
); jest to tzw. mikromanometr
Recknagla. Jak dugo l musi mie skala, aby mona mierzy
rnic cinie 100 Pa?

Dane: Wyznaczy:
m
= 800 kg/m
3
l
p = 100 Pa
Rozwizanie:
Cinienie hydrostatyczne supa cieczy wyraa zaleno:
h g p
m
=
Poszukujemy jaka powinna by wysoko h supa cieczy manometrycznej aby zmierzy rnic
cinie p = 100 Pa
g
p
h
m

=

m 0.012742
81 . 9 800
100
=
= h
Znajc niezbdn wysoko cieczy manometrycznej h mona na podstawie znajomoci kta
pochylenia rurki (przeoenia) okreli niezbdn wymagan dugo skali l:
mm 25.48 m 0.02548
0.5
0.012742
) 30 sin(
= = =
=
h
l

W celu zmierzenia wysokoci H poziomu nafty ( = 890
kg/m
3
) w zbiorniku otwartym wstawia si do niego pionow
otwart rur, ktrej dolny koniec prawie dotyka dna i nastpnie
toczy si ni powietrze z bardzo ma prdkoci (dziki temu
mona zaniedba straty przepywu). Obliczy wysoko H,
jeeli podczony do rury manometr rtciowy wskazuje rnic
h
m
= 890 mm. Przyj
m
= 13550 kg/m
3
.

Dane: Wyznaczy:
= 890 kg/m
3
H
h
m
= 890 mm
m
= 13550 kg/m
3

Rozwizanie:
Ze wzgldu na bardzo ma prdko przepywu powietrza zakada si e cinienie powietrza w
rurze przy dnie zbiornika rwne jest cinieniu jakie panuje w U-rurce na poziomie lustra rtci.
Cinienie to wynosi:
m m a
h g p p + =
Identyczne cinienie panuje na wylocie z rury, co pozwala na wyznaczenie wysokoci supa nafty
H.
H g p p
a
+ =
H g p h g p
a m r a
+ = +
28
m
h
H
m r
55 . 13
890
89 . 0 13550
=

Szczelnie dopasowany tok zamyka od gry pionowe naczynie walcowe o
rednicy D = 0.20 m wypenione wod. Na poziomie h = 2.4 m poniej toka
znajduje si wylot rurki, w ktrej panuje cinienie p
a
= 3.5 MPa. Jakie
cinienie p
1
panuje bezporednio pod tokiem, jeeli sia tarcia toka o ciany
naczynia stanowi 3% siy cinieniowej.

Dane: Wyznaczy:
D = 0.20 m p
1

h = 2.4 m
p
a
= 3.5 MPa
Rozwizanie:
Na warto cinienia panujcego pod tokiem nie wpywa rednica toka, oraz sia tarcia toka o
ciany naczynia. Cinienie pod tokiem zaley jedynie od cinienia panujcego na wylocie z rurki p
a

i rnicy poziomw pomidzy osi rurki i dnem toka.
Cinienie hydrostatyczne supa wody o wysokoci h wyraa zaleno:
h g p
w
=
MPa 023 . 0 Pa 23544 4 . 2 81 . 9 1000 = = = p
Cinienie pod tokiem rwne jest rnicy cinienia p
a
w rurce i cinienia hydrostatycznego
p p p
a
=
1

MPa 477 . 3 023 . 0 5 . 3 = = p

Zadanie 2.15
Wyznaczy pooenie rodka cikoci z
c
prostoktnej ciany o
wymiarach h l , wartoci siy naporu N oraz punkt przyoenia siy
naporu czyli gboko zanurzenia rodka naporu z
N
.

Dane: Wyznaczy:
l, h z
c
, N, z
N

Rozwizanie:
Sia naporu jak oddziauje pyn na dno lub cian rwny jest iloczynowi cinienia
hydrostatycznego
c
z g p = panujcego w rodku cikoci SC dla dna lub ciany i pola
powierzchni dna lub ciany F:
F z g N
c
=
Rozwizanie dla prostoktnej ciany pionowej
Cinienie panujce w rodku elementarnego pola powierzchni dF: z g p =
Elementarne pole powierzchni: dz b dF =
Elementarny napr : dz z b g dF z g dN = =
29
Wypadkowa sia naporu: h h b g dz z b g N
h
= =
2
1
0

Gboko zanurzenia rodka cikoci - z
c
:
h
h b
h b
dz b
dz b z
dF
dF z
z
h
h
h
h
c
2
1
2
1
2
0
0
0
0
=

h
dF z
0
moment statyczny figury paskiej o powierzchni dF wzgldem zwierciada cieczy
Gboko zanurzenia rodka naporu - z
N
:
h
h b
h b
dz b z
dz b z
dF z
dF z
z
h
h
h
h
N
3
2
2
1
3
1
2
3
0
0
2
0
0
2
=

=

=

h
dF z
0
2
moment bezwadnoci figury paskiej o powierzchni dF wzgldem poziomu zwierciada
cieczy
Gboko zanurzenia rodka naporu - z
N
mona wyliczy ze wzoru:
F z
J
z z
c
xc
c N
+ = ,
gdzie
xc
J - centralny moment bezwadnoci figury o powierzchni F. Centralny moment
bezwadnoci dla prostokta wynosi -
12
3
h b
J
xc

=
h h h
h b
h b
h
b h h
h b
h z
N
3
2
6
1
2
1
12
2
2
1
2
1
12
2
1
2
3
3
= + =

+ =

+ =

Zadanie 2.16
Wyznaczy warto siy naporu hydrostatycznego na pionow
cian o wymiarach b h jeeli grna krawd ciany ley w
paszczynie zwierciada cieczy. Obliczy warto momentu siy
wywaajcej.

Dane: Wyznaczy:
h, b N, M

Rozwizanie:
Sia naporu wynosi:
2
2
1
bh g F z g N
c
= =
gdzie:
30
h z
c
2
1
= bh F =
Pooenie rodka naporu:
S z
J
z z
c
xc
c N
+ =
h h h
bh h
bh
h z
N
3
2
6
1
2
1
2
1
12
2
1
3
= + =
+ =
Moment wywaajcy wynosi:
( )
3 2
6
1
2
1
3
1
3
1
3
2
bh g h bh g h N h h N z h N M
N
= = = |
.
|
\
|
= =

Zadanie 2.17
Kamienna ciana o wysokoci H
0
i gstoci
k

rozdziela dwie czci basenu wypenione wod o
poziomach H
1
i H
2
. Jaka musi by grubo ciany b
aby ciana nie ulega wrceniu.

Dane: Wyznaczy:
H
0
,
k
, H
1
, H
2
b

Rozwizanie:
Suma momentw wzgldem punktu A:
= 0
A
M
( ) ( ) 0
2
1
2 2 2 1 1 1
= + +
N N
z H N b G z H N
Sia naporu od wyszego poziomu wody:

L H g
w
L H H g
w
F
c
z g N = = =
2
1
2
1
1 1
2
1
1 1 1
,

gdzie:
1 1
2
1
H z
c
= L H F =
1 1

Analogiczne wyznaczamy si naporu dla niszego poziomu wody:

L H g
w
N =
2
2
2
1
2

Ciar ciany:
L b H g
k
G =
0

Wyznaczanie pooenia rodkw naporw:
31
1
3
2
1
2
1
12
3
1
1
2
1
1 1
1 1
H
L H H
LH
H
F
c
z
xc
J
c
z
N
z =

+ =
+ =

2 2
3
2
H z
N
=

Podstawiajc wyraenia na wartoci naporw i wsprzdne przyoenia si do rwnania momentw
wzgldem punktu A mona wyznaczy szeroko ciany b:

= 0
A
M ......... = b

0
2
3
1
2
2
2
1
0
2
1
1
3
1
2
1
2
1
= + + H L H g
w
b L b H g H L H g
w

0
6
1
2
1
6
1
3
2
2
0
3
1
= + + H b H H
w w

Po przeksztaceniach otrzymujemy:
0
3
2
3
1
2
1
6
1
6
1
H
H H
b
w w

Zadanie 2.18
Obliczy si naporu i wsprzdne rodka naporu cieczy
o gstoci na powierzchni koa o rednicy d
umieszczonego w pionowej cianie zbiornika. rodek
cikoci zanurzony jest na gbokoci h.

Dane: Wyznaczy:
, d, h N, z
N

Rozwizanie:
Sia naporu wynosi
F z g N
c
=
gdzie
h z
c
=
4
2
d
F

=
po podstawieniu otrzymujemy:
4
2
d
h g N

=
Pooenie rodka naporu
32
F z
J
z z
c
xc
c N
+ =
h
d
h
d h
d
h
d
h
d
h z
N
16
64
4
4
64
2
2
4
2
2
+ = + = + =

Zadanie 2.19 (poz. bibl. [3], zad.2.4.2, str. 36)
Wyznaczy parcie cieczy na pkulist kopu przedstawion na
rysunku.

Dane: Wyznaczy:
r, H N

Rozwizanie:
Ze wzgldu na symetri kopuy wystpuje tylko parcie pionowe skierowane do gry.
Si naporu wyznaczamy z ciaru pozornej objtoci cieczy zawartej midzy powierzchni kopuy
i paszczyzn poziom przechodzc przez powierzchni zwierciada cieczy:
V g N =
Pozorna objto cieczy zawartej nad kopu wynosi:
3 2
3
4
2
1
r H r V =
Sia naporu wynosi:
|
.
|
\
|
= |
.
|
\
|
= |
.
|
\
|
= r H r g r H r g r H r g N
3
2
3
2
3
4
2
1
2 3 2 3 2

Znale wsprzdne rodka parcia dla dowolnego wielokta
foremnego o boku a, jeeli jest znany promie koa wpisanego r lub
opisanego R oraz gboko zanurzenia rodka cikoci z
s
.

Dane: Wyznaczy:
a, r, R, z
c
z
N

Rozwizanie:
Gboko zanurzenia rodka parcia wynosi:
F z
J
z
F z
J
z
c
c
x
c
c
x
N
+ =
= ,
gdzie:
F z J J
c xc x
+ =
2
- moment bezwadnoci powierzchni wielokta wzgldem osi x
c
x
J - moment bezwadnoci wzgldem osi x
c

Moment bezwadnoci wzgldem osi x
c
ma nastpujc posta:
( )
2 2
12
48
r a
F
J
xc
+ =
33
( )
2 2
6
48
a R
F
J
xc
=
Podstawiajc otrzymuje si:
( )
( )
2 2
2 2
12
48
1
12
48
r a
z
z
z F
r a
F
z z
c
s
c
c N
+
+ =
+
+ =
( )
( )
2 2
2 2
6
24
1
6
24
a R
z
z
z F
a R
F
z z
c
s
c
c N
+
+ =
+
+ =
W przypadku szczeglnym, gdy a = 0, otrzymuje si z obu powyszych wzorw takie samo
wyraenie:
c
c N
z
r
z z
+ =
4
2

c
c N
z
R
z z
+ =
4
2

gdy wtedy wielokt przeksztaca si w koo, dla ktrego r = R. Gdy z
c
= r wwczas otrzymuje si:
r z
N
4
5
=

W rurocigu o rednicy d znajduje si przepustnica obrotowa
(o obrotu 0), ktra odcina przepyw wody. Obliczy moment
M potrzebny do otwarcia przepustnicy, pomijajc opory tarcia
mechanicznego.

Dane: Wyznaczy:
d M

Rozwizanie:
Przepustnica przedstawia sob pask prostopad pyt koow, na ktr dziaa w rodku parcia
(punkt SN) parcie N. Moment obrotowy wynosi:
( )
c N
z z N M =
Odlego z
N
, czyli odlego rodka parcia od zwierciada wody, wynosi:

x
xc
c
x
x
N
M
J
z
M
J
z + = =
gdzie:
64
4
d
J
xc

=

- moment bezwadnoci przepustnicy (koa) wzgldem osi 0
c x
z F M = - moment statyczny koa wzgldem osi x, przechodzcej przez najwyej
pooony punkt paszczyzny styku przepustnicy z wod.

Uwzgldniajc, e parcie N wynosi:
x c
M g F z g N = =
i podstawiajc odpowiednie wartoci otrzymuje si:
34
( )
c
x c
x
xc
c x c N
J g z
M
J
z M g z z N M =
|
|
.
|
\
|
+ = =

Zadanie 2.22 (poz. bibl. [7], zad.2.27, str. 38)
Lekki tok o rednicy D, wysokoci h, wykonany z blachy, moe
przemieszcza si pionowo (bez tarcia) w rurze o rednicy d, ktra
stanowi jedno rami naczynia poczonego. Po napenieniu toka i rur
ciecz, jego rwnowaga ustalia si przy pewnej rnicy poziomw H.
Obliczy, przy jakim stosunku h/H ustali si rwnowaga, jeeli D/d =
6 , a ciar toka mona pomin.

Dane: Wyznaczy:
D, h, d, H h/H
D/d = 6
Rozwizanie:
Rozpatrujemy warunek rwnowagi toka. Jeeli pomin jego ciar
wasny oraz tarcie w prowadnicy, to rwnowaga toka zachodzi pod
dziaaniem dwch naporw:
Na denko grne
4
2
D
H N
g

=

(zwrcony w gr)
na denko dolne
4
) (
) (
2 2
d D
h H N
d

+ =

(w d)

Warunek rwnowagi
d g
N N = przyjmuje posta:

( ) ( )
2 2 2
d D h H HD + =

Dzielimy go obustronnie przez hd
2

(
(
|
.
|
\
|
|
.
|
\
|
+ =
|
.
|
\
|
1 1
2 2
d
D
h
H
d
D
h
H
,
i podstawiamy ( ) 6
2
= d D . Otrzymujemy:
5 1 5 6 = |
.
|
\
|
+ =
h
H
h
H
h
H

Sworze A skada si z dwch odcinkw walcowych
o rednicach d i D, poczonych odcinkiem
stokowym. Prawy koniec sworznia jest sztywno
utwierdzony. Z drugiej strony na sworze nasunito
naczynie B, ktre napeniono dwoma cieczami: do
poziomu osi sworznia rtci, powyej wod. Jaki
warunek musi by speniony aby naczynie
pozostawao w rwnowadze?

35
Dane: Wyznaczy:
D, d, H,
w
,
r
warunek rwnowagi

Rozwizanie:
Na lewej ciance naczynia (z mniejszym otworem) zwilona jest wiksza cz powierzchni ni na
ciance prawej, gdzie otwr jest wikszy. Napory na te ciany nie bd wic jednakowe i powstanie
pewna wypadkowa sia pozioma, usiujca przesun naczynie po sworzniu w lewo. Jej modu
rwna si naporowi na piercie koowy o rednicach D i d. Dla rwnowagi naczynia trzeba do
niego przyoy si przeciwn (pomijamy tu tarcie cian naczynia o sworze).
Powierzchnia zwilona jest wod i rtci, wic napr na ni jest sum naporw na grn poow,
zwilon wod (N
g
) oraz doln poow, zwilon rtci (N
d
). Sia przyoona do naczynia wynosi:
d g
N N N + = (1)
Kada poowa piercienia ma pole:
( )
2 2
8
d D F =

,
a jej rodek cikoci SC oddalony jest od paszczyzny granicznej o:
2 2
3 3
3
2
d D
d D
h

Napr wody na grn poow piercienia:
( )F h H N
w g
=
Napr na doln poow wynika z cinienia hydrostatycznego caego supa wody (o wysokoci H)
oraz supa rtci (o wysokoci h), czyli:
( )F h H N
r w d
=
Podstawiajc powysze do wzoru (1), otrzymamy:
( ) ( ) | | ( ) ( ) | |
3 3 2 2 3 3 2 2
2 3
24
1
2 3
24
d D d D H d D d D H N
r w
w
+ =

Znale parcie wody na powierzchni zakrzywion w postaci
trzech czwartych bocznej powierzchni walca o promieniu r =
1 m i dugoci tworzcej l = 6 m. Zbiornik jest napeniony do
wysokoci h = 4 m.

Dane: Wyznaczy:
r = 1 m N
l = 6 m
h = 4 m

Rozwizanie:
Skadowa pozioma parcia N
x
rwna si parciu na powierzchni F
x
, gdzie F
x
jest rzutem grnej
jednej czwartej powierzchni walca na paszczyzn pionow, bowiem skadowe poziome na dolne
powierzchnie walca znosz si. A wic:
l r
r
h g F z g N
x c x

|
.
|
\
|
= =
2

N N
x
206000 6 1
2
1
4 81 . 9 1000 = |
.
|
\
|
=
Skadowa pionowa parcia N
z
rwna si ciarowi supa wody o przekroju ABCDFGA i dugoci l.
Ten sup wody jest rnic supw o przekroju ABCDEA i DEGF. Rnica ta wynika std, e
parcie na doln powierzchni o uku BCD jest skierowane do dou, a na grn powierzchni o uku
DF do gry. A wic:
36
l r h r g V g N
ABCDFGA z
|
.
|
\
|
+ = =
2
4
3

N N
z
374000 6 1 4 1
4
3
81 . 9 1000
2
= |
.
|
\
|
+ =
Parcie wypadkowe wynosi:
N N N N
z x
426000 374000 206000
2 2 2 2
= + = + =
Parcie N musi oczywicie przechodzi przez o walca (punkt O).

W pochyym dnie basenu znajduje si prostoktny
otwr zamykany klap AB, osadzony obrotowo. W
jakim miejscu naley umieci poziom o 0 obrotu
klapy, aby otwieranie jej wymagao uycia jak
najmniejszego momentu obrotowego? Dane s dugoci
odcinkw a i b.

Dane: Wyznaczy:
a, b AO/OB

Rozwizanie:
O obrotu klapy powinna przechodzi przez rodek naporu, bo wtedy moment naporu wzgldem osi
rwna si zeru, a moment obrotowy potrzebny do otwarcia klapy wynika tylko z tarcia w
oyskach. Uwzgldniajc wzr (odlego rodka naporu od lustra wody):

c
xc
c
c
x
N
y
i
y
y F
J
y
2
+ =
=

dochodzimy do wniosku; e o obrotu trzeba umieci poniej rodka cikoci o
c xc
y i
2
= (mierzc w paszczynie klapy). Obliczenia wykonamy dla wycinka klapy o dugoci
jednostkowej w kierunku osi obrotu. Wobec tego rozwaana figura jest prostoktem o bokach 1 a .
Poniewa:
12
2
2
a
i
xc
=
2
a
b y
c
+ = przeto
a b
a
2
1
12
1
2
+
=
Zgodnie z powyszymi uwagami o obrotu powinna dzieli wysoko klapy w stosunku:
+

=
a
a
B
A
2
1
2
1
0
0

Podstawiajc i przeksztacajc otrzymujemy:
b a
b a
B
A
3 2
3
0
0
+
=

37
Zbiornik wypeniony ciecz porusza si ruchem prostoliniowym ze staym przyspieszeniem po
poziomej paszczynie. Wyznaczy ksztat powierzchni swobodnej cieczy w zbiorniku oraz okreli
rozkad cinie.

Dane: Wyznaczy:
a, g, h , p

Rozwizanie:
Na dowoln czstk cieczy w zbiorniku dziaaj siy masowe: jednostkowa sia cikoci g i
jednostkowa si bezwadnoci - a. Ich skadowe w przyjtym ukadzie wsprzdnych s:

a X = , 0 = Y , g Z =

Zatem rwnanie rniczkowe powierzchni ekwipotencjalnej ma posta:

0 = dz g dx a

Po scakowaniu otrzymamy:
C z g x a = + ,

a wiec ukadem powierzchni ekwipotencjalnych jest ukad paszczyzn tworzcych z osi x kt
taki, e:
g
a
dx
dz
= = tg
Znak minus wynika tutaj z orientacji przyjtego ukadu wsprzdnych.
Jedn z powierzchni ekwipotencjalnych jest powierzchnia swobodna bdca, jak wida z oblicze,
paszczyzn nachylon do poziomu pod ktem .
Rozkad cinie okrela rozwizanie rwnania:

( ) dz g dx a dp + = ,
zatem:
| | ) ( h z g x a p p
a
+ =

Tutaj sta cakowania wyznaczono z warunku p = p
a
dla x = 0, z = h, tj. dla punktu powierzchni
swobodnej lecego na osi z.

38
ZADANIA DO SAMODZIELNEGO ROZWIZANIA

Obliczy rnic wysokoci h
0
h
1
cieczy, jaka ustalia si w manometrze
U-rurkowym, jeeli w poszczeglnych ramionach dziaaj cinienia p
0
i p
1
.

Odpowied:
g
p p
h h
0 1
1 0

Przez przewd prostoosiowy, nachylony do poziomu odniesienia
O-O, przepywa woda. Do pomiaru rnicy cinie p uyto
manometru rtciowego. Obliczy warto p = p
1
p
2
w
przypadku, gdy rnica wysokoci H pomidzy otworami
piezometrycznymi wynosi 2 m, a wysoko supa rtci w
manometrze h = 1 m. Przyj
w
= 1000 kg/m
3
,
m
= 13500
kg/m
3
.

Odpowied: p = 0.143 MPa

Obliczy rnic cinie (w milimetrach supa wody)
pomidzy dwoma przekrojami rurocigu, przez ktry pynie
woda o gstoci
w
= 1000 kg/m
3
. Do otworw
piezometrycznych w rurocigu podczono manometr
rnicowy wypeniony wod i olejem, ktrego gsto
0
=
860 kg/m
3
. Rnica poziomw pomidzy powierzchniami
rozdziau cieczy h = 160 mm.

Odpowied: h
1-2
= 22.4 mmH
2
O

Dwa przewody, z ktrych jednym pynie olej o gstoci = 815
kg/m
3
a drugim woda, s przesunite wzgldem siebie o H = 2 m.
Obliczy rnic cinie panujcych w rurocigach, jeli podczony
do nich manometr rtciowy wskazuje rnic poziomw h = 0.5 m.
Odlego osi dolnego rurocigu od niej pooonej paszczyzny
rozdziau cieczy wynosi h
1
= 0.8 m.

Odpowied: p = 77.25 kPa

39
Trzy toki o powierzchniach: F
1
= 0.6 m
2
, F
2
= 0.8 m
2
i F
3
= 0.4 m
2
,
obcione odpowiednio siami: P
1
= 1 kN, P
2
= 2 kN oraz P
3
= 3 kN,
dziaaj na wod o gstoci = 1000 kg/m
3
. Okreli, dla jakich wartoci h
1

i h
2
ukad tokw pozostanie w stanie rwnowagi ?

Odpowied: h
1
= 0.085 m, h
2
= 0.51 m

Jak si P
2
mona wywoa w rcznej prasie hydraulicznej przy
pomocy siy P = 245 N, jeeli a = 600 mm, b = 50 mm, d = 40 mm,
D = 280 mm? Pomin ciary tokw i siy tarcia.

Odpowied: N P 144060
2
=

W rcznej pompie do toczenia cieczy znajduj si dwa toki
o rednicach odpowiednio D i d poczone dwigni ABC
i spoczywajce na powierzchni cieczy wypeniajcej poczone
naczynia cylindryczne. Obliczy warto siy P jak naley
przyoy do koca dwigni, by zaistniaa rwnowaga, jeeli
ciar toka o rednicy D rwna si G.
Odpowied:
( ) a D d D b
d a G
P
+ +

=
2 2 2
2

Na podstawie wskaza manometrw cieczowych,
podczonych szeregowo do zbiornika
wypenionego olejem napdowym, okreli
nadcinienie p = p p
a
dla danych:
0
= 860
kg/m
3
,
w
= 1000 kg/m
3
,
m
= 13600 kg/m
3
, h
1
=
5 m, h
2
= 2 m, h
3
= 2.5 m, h
4
= 1 m, h
5
= 3 m, h
6

= 1 m, h
7
= 2.5 m, g = 9.81 m/s
2
.
Odpowied: p = p p
a
= 474 kPa

Wyznaczy napr hydrostatyczny oraz okreli wsprzdne rodka naporu SN dla ciany pionowej
o ksztacie i wymiarach jak na rysunku:

a) b) c)

40

Odpowied: a) H z
H b
N
N
3
2
,
2
2
=

=

; b)
H
a
H z a H N
N
+ = =
12
,
2
2
;
c) D z
d
N
N
16
17
,
4
2
=

=

Na jak gboko H naley zanurzy pask cian w ksztacie
trjkta rwnoramiennego o podstawie a i wysokoci h = 6 m, aby
rodek naporu znajdowa si w odlegoci b = 10 m od zwierciada
cieczy?

Odpowied: H = 7.795 m

Znale siy P
1
i P
2
przenoszone przez ruby konierza wikszego i
mniejszego w zbiorniku cylindrycznym wypenionym ciecz o
gstoci , jeeli na ciecz dziaa dodatkowo tok o rednicy d
obciony si P. rednice i wysokoci wynosz odpowiednio d
1
, d
2

i h
1
, h
2
.
Odpowied:
2
2
2
1
2
2
1
1
4
4
4
h g
d
h g
d
P
d
P
+
|
|
.
|
\
|
+
,
( )
|
|
.
|
\
|
+ +

=
2 1
2
2
2
2
4
4
h h g
d
P d
P
.

Zbiornik wodny zamknito klap obrotow w ksztacie
czwartej czci walca o promieniu R i dugoci L
(mierzonej prostopadle do paszczyzny rysunku).
Wyznaczy wielko naporu hydrostatycznego
wywieranego na klap, dla dwch przypadkw
przedstawionych na rysunkach.
Przyj ciar waciwy wody rwny , a wysoko
poziomu cieczy w zbiorniku H.

Odpowied: a)
2 2
4 2
|
.
|
\
|
+
|
.
|
\
|
=
R
H
R
H L R N

,
b)
2 2
4 2
|
.
|
\
|
+ +
|
.
|
\
|
=
R
R H
R
H L R N

a) b)
41
Naczynie pkoliste o rednicy D napeniono cakowicie ciecz i
przykryto pyt szklan. Naczynie odwrcono i pooono na
paskiej poziomej powierzchni. Naley wyznaczy ciar Q
naczynia, jaki moe zapobiec podniesieniu go przez parcie
zawartej w nim cieczy.
Odpowied:
24
3
D
g Q

Powierzchnia boczna blaszanego stoka o rednicy podstaw d
1
i d
2
,
wysokoci h i ciarze G jest doem uszczelniona i przytwierdzona
rubami do podoa. Tak utworzony zbiornik jest napeniony
cakowicie ciecz o gstoci . Kiedy ruby zaczn przenosi siy
rozcigajce od parcia cieczy i jaka jest warto tych si?
Odpowied: ( ) G d d d d h g P
rozc
=
2
1
2 1
2
2
2
12

W dnie zbiornika wykonano otwr o rednicy d, zamykany zaworem
w ksztacie stoka o rednicy D = 2d i wysokoci h. Obliczy si P
potrzebn do otwarcia zaworu jeeli zbiornik wypeniono do
wysokoci H ciecz o gstoci . Gsto materiau ktrego
wykonano stoek przyj rwn
1
.
Odpowied: ( ) | |
1
2
8 7 6
96
1
+ = h h H g D P

Stokowy zawr przelewowy o wysokoci h, rednicy
podstawy D i ciarze G, majcy pkuliste wybranie o
rednicy d, zamyka przepyw wody midzy komorami
zbiornika. Wyznaczy wysoko napenienia z lewej czci
zbiornika, dla ktrej nastpi otwarcie zaworu.

Odpowied: d
h
H
d
D
g d
G
z
3
1
3
4
2
2
2
+
|
.
|
\
|
+

Obliczy napr na dno walcowego zbiornika o promieniu
podstawy r, stojcego pod ktem do poziomu. Obliczy
gboko zanurzenia rodka naporu. Gdy zbiornik stoi pionowo,
poziom cieczy wynosi h
0
.
Odpowied: cos
0
2
h r N = , cos
4
1
2
2
0
2
0
|
|
.
|
\
|
+ = tg
h
r
h z
N

MP 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

MP 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

15

You might also like