You are on page 1of 12

nr 2 (2378) PONIEDZIAŁEK, 5 stycznia 2009

Tygodnik
Podatkowy
P O D A T K I R A C H U N K O W O Ś Ć A U D Y T
B
SPIS TREŚCI
Przewodnik
KOMENTARZ DO USTAWY
Trudna interpretacja ulgi odsetkowej strona B2 Jak rozliczyć zakup
ORZECZNICTWO
Organ musi informować o zmianie przepisów strona B3 i amortyzację kas
INTERPRETACJE fiskalnych w 2009 roku
Nie można odliczyć VAT przy działalności zwolnionej strona B4
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych
PODATKI NA ŚWIECIE nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych
muszą prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego za pomocą
We Włoszech można odliczyć VAT, gdy wydatki wiążą się z działalnością opodatkowaną kas rejestrujących. Obowiązek taki nakłada na nich ustawa
strona B9 z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Z przepisów może
wynikać, że obecnie każda sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących
działalności gospodarczej powoduje obowiązek zainstalowania kasy
RACHUNKOWOŚĆ rejestrującej. W praktyce jednak tak nie jest. Ogólne zasady dotyczące
W sprawozdaniu nie można zawyżać przychodu strona B10 zakresu stosowania kas fiskalnych regulują przepisy wydane na podstawie
art. 111 ust. 7 pkt 3 ustawy o VAT przez ministra właściwego do spraw
PROCEDURY finansów publicznych, czyli obecnie przez ministra finansów.
Od 1 stycznia 2009 r. przepisy te zawarte są w rozporządzeniu ministra
Od stycznia 2009 r. nowe formularze e-deklaracji strona B12 finansów z 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku
prowadzenia ewidencji za pomocą kas rejestrujących.
W dzisiejszym Przewodniku wyjaśniamy zasady stosowania kas fiskalnych
oraz sposoby rozliczania ich zakupu. strony B5–B8
✆ DYŻUR EKSPERTA
Jak rozliczyć zakup i amortyzację kas fiskalnych w 2009 roku
Wtorek w godz. 9.00–10.00, tel. (0 22) 531 49 69

Za tydzień Ważna data


Rozliczamy Przed 10 stycznia rozliczający się
PIT-36 i PIT-36L
przez płatnika powinni złożyć PIT-12
D Pod at ki 20
P
rzed 10 stycznia podatnicy, którzy przepisach o szkolnictwie wyższym lub

iś C 09
chcą, aby rozliczenia rocznego
dokonał za nich płatnik, powinni
przepisach regulujących system oświato-
wy lub szkolnictwo wyższe obowiązują-
D z
  złożyć PIT-12. Dotyczy to podatników,
którzy poza dochodami uzyskanymi od
cych w innym niż Polska państwie, jeżeli
w roku podatkowym nie uzyskały docho-
płatnika nie uzyskali innych dochodów, dów podlegających opodatkowaniu we-

m

nie korzystają z odliczeń od dochodu dług skali lub ze zbycia papierów warto-
yt

i podatku, jak też nie korzystają z możli- ściowych w łącznej wysokości przekra-
iu

wości wspólnego rozliczania się z mał- czających kwotę stanowiącą iloraz kwoty
ad
em

żonkiem bądź w sposób przewidziany zmniejszającej podatek oraz stawki po-


dla osób samotnie wychowujących dzie- datku, określonych w pierwszym prze-
ostę

ci, a także nie mają obowiązku dolicza- dziale skali podatkowej, z wyjątkiem ren-
wersji Pr

nia kwot uprzednio odliczonych, z wy- ty rodzinnej. W 2008 roku kwota ta wy-
jątkiem składki na ubezpieczenie zdro- nosi 3091 zł.
wotne, otrzymanej za pośrednictwem Odliczenie powyższej kwoty dotyczy
pna w pu

płatnika. łącznie obojga rodziców. Kwotę tę odli-


W PIT-12 podatnik, który chce cza się od podatku jednego z rodziców
skorzystać z ulgi prorodzinnej, stwierdza, lub od podatku obojga. W przypadku ro-
że spełnia warunki określone w art. 27f dziców, w stosunku do których orzeczo-
ustawy o PIT, wskazuje liczbę dzieci, na ne zostały rozwód albo separacja, odli-
ów

które przysługuje odliczenie, oraz kwotę czenie przysługuje jednemu z nich, u któ-
odliczenia. Odliczeniu od podatku podle- rego dzieci faktycznie zamieszkują.
ga kwota stanowiąca iloczyn liczby wy- W rozliczeniu za 2008 rok płatnicy po
tor

chowywanych dzieci i dwukrotności kwo- raz ostatni będą rozliczać dochody po-
n

ty zmniejszającej podatek określonej datników korzystających z ulgi proro-


k
a

w pierwszym przedziale skali podatko- dzinnej. W kolejnych latach osoby korzy-


t
er

wej. W 2008 roku wysokość ulgi stające z tej preferencji będą musiały sa-
c

prorodzinnej to 1173,7 zł. me obliczyć wysokość ulgi i rozliczyć się


m

u sp Podatnicy odliczą ulgę prorodzinną na bez pośrednictwa płatnika. ■ (EC)


n rze własne lub przysposobione dzieci mało-
p r e letnie; bez względu na wiek, które otrzy- PODSTAWA PRAWNA
daż mywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny
y oraz dla lub rentę socjalną; do ukończenia 25 ro- ■ Art. 37 ust. 1 i 1a ustawy z 26 lipca 1991 r.
ku życia uczące się w szkołach, o których o podatku dochodowym od osób fizycznych
mowa w przepisach o systemie oświaty, (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
T Y G O D N I K P O D A T K O W Y nr nr
163
2202

B 2 komentarze – opinie
KOMENTARZ DO USTAWY

Trudna interpretacja ulgi odsetkowej


Organy podatkowe kwestionują możliwość kaniowych, możliwość odliczenia odsetek
skorzystania z tzw. ulgi odsetkowej, gdy spłata może być przez organy podatkowe kwe-
odsetek i kredytu nie jest dokonywana z własnego stionowana, przy argumentacji, że podat-
rachunku bankowego. nik w takiej sytuacji nie może właściwie
udokumentować faktu dokonania spłaty
Niedochowanie wymogów formalnych związanych z ulgą tych odsetek, ponieważ na dokumencie nie
odsetkową, która funkcjonuje na zasadzie praw nabytych dla figuruje jego nazwisko. Jednak biorąc pod
osób, które w latach 2002–2006 zaciągnęły kredyt służący sfi- uwagę zarówno literalną jak i celowościo-
nansowaniu inwestycji mającej na celu zaspokojenie potrzeb wą wykładnię przepisów ustawy o podatku
mieszkaniowych podatnika (wybudowanie domu, zakup dochodowym od osób fizycznych, a także
mieszkania), może powodować niemożność skorzystania z tej- fakt, że ekonomiczny ciężar faktycznie po-
że ulgi. Organy podatkowe podchodzą bowiem bardzo restryk- noszony jest przez podatnika, należy uznać
cyjnie do wypełniania warunków formalnych w tym zakresie. taką argumentację za chybioną. Z ustawy
Pośród wielu warunków, których spełnienie umożliwia skorzy- o podatku dochodowym od osób fizycz-
stanie z omawianej ulgi, znajduje się wymóg udokumentowania nych wynika bowiem, że odsetki takie ma-
poniesienia wydatków z tytułu odsetek od kredytu. Wymóg ten ją być faktycznie zapłacone, ich wysokość
PAWEŁ JABŁONOWSKI
zawarty jest w art. 26b ust. 2 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku do- i termin zapłaty potwierdzony przez bank doradca podatkowy
chodowym od osób fizycznych. i są to jedyne wymogi, do których wypeł- w Kancelarii Prawnej
Zgodnie z tym przepisem odliczeniu od dochodu podlegają nienia zobligowany jest podatnik, aby móc Chałas i Wspólnicy
wyłącznie takie odsetki, które zostały faktycznie zapłacone, skorzystać z prawa do ulgi odsetkowej.
a ich wysokość i termin zapłaty zostały udokumentowane do- Celem regulacji prawnych w tym zakre-
wodem wystawionym przez np. bank. Właśnie sposób doku- sie jest umożliwienie podatnikom zaspokojenia potrzeb miesz-
mentowania takiej spłaty powoduje wątpliwości interpretacyj- kaniowych. Zbytni formalizm i rygoryzm jest w takiej sytuacji
ne. Zdarzyć się może bowiem taka sytuacja, w której kredyto- zbędny. W związku z czym wykładnia przepisów określających
biorca nie ma możliwości zaciągnięcia kredytu samodzielnie, możliwość odliczenia odsetek podlega pewnej uznaniowości.
w związku z czym korzysta z pomocy współkredytobiorcy Biorąc więc pod uwagę cel samej ulgi, czyli dokonując wykład-
w tym zakresie (najczęściej w sytuacji gdy podatnik ma zbyt ni celowościowej przepisów w tym zakresie, nie powinny być
małą zdolność kredytową). Zdarza się często, że w takiej sytu- one interpretowane w tym zakresie wąsko, w sytuacji gdy cało-
acji banki udzielają kredytu, wymagając jednocześnie od kredy- kształt stanu faktycznego wskazuje jednoznacznie, że realizo-
tobiorców założenia u nich rachunku bankowego, z którego do- wane są przez podatnika jego cele mieszkaniowe. Chociaż zasa-
konywana jest spłata (rachunek w innym banku może nie wcho- dą jest niewątpliwie, że wszelkie ulgi i zwolnienia powinny być
dzić w grę ze względu na koszty prowizji, przelewów itp.). W sy- interpretowane wąsko, to jednak nie należy zapominać, o tym
tuacji gdy rachunek taki prowadzony jest na rzecz że przepis w zakresie ulg stworzony był, aby ułatwić zaspokaja-
współkredytobiorcy, który nie zaspokaja swoich potrzeb miesz- nie potrzeb mieszkaniowych.■ (EM)

NOWE PRAWO

Nieostateczne decyzje wydane przez organ


podatkowy nie podlegają wykonaniu
W iele zmian w zakresie wykonalności decyzji podatkowych
wprowadziła ostatnia nowelizacja Ordynacji podatkowej
z 7 listopada 2008 r. Od 1 stycznia 2009 r. decyzje podatkowe
zji organu podatkowego i czeka na jego rozpatrzenie, nie uzy-
ska do czasu wydania decyzji w sprawie zaświadczenia o nie-
zaleganiu w podatkach.
mające charakter nieostateczny nie będą podlegały wykonaniu. Natomiast rygor natychmiastowej wykonalności z mocy
Wyjątek stanowić będą przypadki, kiedy organ I instancji nada prawa będą miały decyzje o zabezpieczeniu, chyba że zabez-
tym decyzjom rygor natychmiastowej wykonalności. Może tak pieczenie zostanie przyjęte.
się zdarzyć, jeśli organ podatkowy posiada informacje, z któ- Z kolei decyzje ostateczne będą, co do zasady, podlegać wy-
rych wynika, że wobec podatnika toczy się postępowanie egze- konaniu. Jednak na wniosek podatnika wstrzymanie wykona-
kucyjne w zakresie innych należności pieniężnych; podatnik nia decyzji po wniesieniu skargi do sądu administracyjnego bę-
Tygodnik nie posiada majątku o wartości odpowiadającej zaległości po- dzie możliwe po przedłożeniu zabezpieczenia dobrowolnego.
Podatkowy datkowej wraz z odsetkami za zwłokę, na którym można usta- W takim przypadku wstrzymanie wykonania decyzji nastąpi do
nowić hipotekę przymusową lub zastaw skarbowy, które korzy- wysokości i na czas trwania zabezpieczenia. Inną możliwością
Redaktor prowadzący: Krzysztof Koślicki, wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej zaskarżonej do są-
stałyby z pierwszeństwa zaspokojenia; gdy podatnik pozbywa
tel. (022) 531 49 69, krzysztof.koslicki@infor.pl
Sekretarz redakcji: Ewa Ciechanowska,
się majątku znacznej wartości, a także kiedy okres do upływu du administracyjnego jest ustanowienie hipoteki przymusowej
tel. (022) 530 40 44, ewa.ciechanowska@infor.pl terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest krót- lub zastawu skarbowego. W takiej sytuacji wstrzymanie wyko-
www.gazetaprawna.pl, ksiegowosc@infor.pl szy niż trzy miesiące. Zatem podatnik, który otrzyma od orga- nania decyzji będzie następowało z urzędu.■ (EC)
nu nieostateczną decyzję podatkową, z którą się nie zgadza, nie
INFOR Biznes Sp. z o.o. 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
będzie już musiał płacić (tak było do końca 2008 roku) i wnosić
tel. (022) 530 40 35, (022) 530 40 40, fax (022) 530 40 39
odwołania do wyższej instancji. PODSTAWA PRAWNA
Biuro Reklamy: tel. (022) 530 44 61, (022) 530 40 26 29, fax (022) 530 40 25
Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa To na pewno korzystna dla podatników zmiana. Jednak jej ■ Ustawa z 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Ordynacja po-
skutkiem jest to, że podatnik, który wniósł odwołanie od decy- datkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 209, poz. 1318).

Sprawdź, czy Twoja firma zamówiła dla Ciebie


prenumeratę Gazety Prawnej
Jeszcze możesz składać zamówienia na 2009 rok

Sprawdź wszystkie przywileje >> www.gazetaprawna.pl/prenumerata Dodatkowe informacje: (0 22) 761 31 27, 0 801 626 666
Więcej informacji str. B12
nr 2 T Y G O D N I K P O D A T K O W Y

orzecznictwo...
W O J E W Ó D Z K I S Ą D A D M I N I S T R A C Y J N Y W K R A K O W I E o postępowaniu podatkowym
B 3

Organ musi informować o zmianie przepisów


TEZA: Zasada ochrony zaufa- lata 2002–2004. Jako podsta- dzenie już nie obowiązywało, żeli przed jego upływem pi- datę, do której można było nacji podatkowej. Organy
nia obywatela do państwa wę wskazał art. 67b Ordynacji a to skutkowało koniecznością smo zostało nadane w pol- udzielać pomocy w oparciu podatkowe zatem obowiąza-
jest zasadą prawnokonstytu- podatkowej oraz rozporządze- odmowy wszczęcia postępo- skiej placówce pocztowej o to rozporządzenie i określo- ne były pouczyć stronę
cyjną, która rodzi określone nie Rady Ministrów z 11 wrze- wania. operatora publicznego albo ne w nim warunki. Termin ten o możliwości rozpatrzenia
obowiązki w sferze działal- śnia 2007 r. w sprawie szcze- złożone w polskim urzędzie jest niewątpliwie terminem wniosku o udzielenie ulg na
ności państwa. Organy po- gółowych warunków udziela- Z UZASADNIENIA: Spór o konsularnym. Przepisu tego prawa materialnego. Termin zasadach wynikających z
datkowe zatem obowiązane nia niektórych ulg w spłacie przyznanie ulg w spłacie po- bowiem nie stosuje się do da- materialny wiąże zarówno or- rozdziału 7a Ordynacji po-
były pouczyć stronę o możli- zobowiązań podatkowych sta- datków ostatecznie trafił do ty wszczęcia postępowania. gany podatkowe, jak i podat- datkowej i przepisów obo-
wości rozpatrzenia wniosku nowiących pomoc publiczną sądu administracyjnego, któ- Sąd przypomniał, że przy nika. Jako taki nie podlega wiązujących od 1 stycznia
o udzielenie ulg na zasadach na restrukturyzację (Dz.U. nr ry uwzględnił skargę podat- ustalaniu daty wszczęcia po- więc przywróceniu, a jego 2008 r. Zasada ochrony za-
wynikających z rozdziału 7a 179, poz. 1266). Organy po- nika. Co prawda, wojewódz- stępowania na żądanie stro- upływ skutkuje utratą możli- ufania obywatela do państwa
Ordynacji podatkowej i prze- datkowe odmówiły wszczęcia ki sąd administracyjny po- ny należy zwrócić uwagę na wości ukształtowania treści jest zasadą prawnokonstytu-
pisów obowiązujących od postępowania. Podkreśliły, że dzielił pogląd organu rozróżnienie daty wszczęcia stosunku prawnego w oparciu cyjną, która rodzi określone
1 stycznia 2008 r. wnioski o udzielenie ulgi w przedmiocie daty wszczę- postępowania od zachowa- o przepisy prawa materialne- obowiązki w sferze działal-
wpłynęły do organu podatko- cia postępowania na wniosek nia przez stronę terminu do go, tj. przepisy przedmiotowe- ności państwa. Postępowanie
STAN FAKTYCZNY: Podatnik wego I instancji w styczniu strony skarżącej. W jego oce- dokonania czynności. go rozporządzenia. podatkowe powinno być pro-
w grudniu 2007 r. wystąpił 2008 r. Zgodnie z rozporzą- nie datą jest dzień doręcze- Sąd uznał też, że organ po- Jednak, jak zauważył sąd, wadzone w sposób budzący
o ulgi w spłacie zobowiązań dzeniem pomoc na restruktu- nia wniosku organowi, a nie datkowy nie był uprawniony wraz z wygaśnięciem możli- zaufanie do organów podat-
z tytułu VAT za kilka miesięcy ryzację, na warunkach w nim dzień nadania na poczcie. po tej dacie do stosowania ulg wości udzielenia ulgi na pod- kowych – przypomniał sąd.■
2002 roku i za lata 2003 – określonych, mogła być udzie- W sprawie nie ma zastoso- na podstawie rozporządzenia stawie rozporządzenia nadal Wyrok WSA w Krakowie
2004 oraz w podatku docho- lana do końca 2007 r. W dniu wania zasada, że termin wskazanego przez podatnika. podstawą prawną udzielania z 5 listopada 2008 r., I SA/Kr
dowym od osób fizycznych za wpływu wniosków rozporzą- uważa się za zachowany, je- Przepisy wyznaczały końcową ulg pozostały przepisy Ordy- 1065/08, niepublikowany

W O J E W Ó D Z K I S Ą D A D M I N I S T R A C Y J N Y W Ł O D Z I o podatku u źródła

O obowiązkach płatnika przesądza zawarcie umowy


TEZA: Kwestia wykonania nie została podpisana umo- tury, na podstawie których dowym od osób pranych sta- o usługi doradcze. W uza- wadzeniu (zarządzaniu)
lub niewykonania umowy wa o unikaniu podwójnego strona skarżąca przelała na nowiącego podstawę prawną sadnieniu wskazano, że spółką. Sąd nie zgodził się,
jest istotna dla uznania po- opodatkowania. W związku rzecz jej kontrahenta gospo- poboru podatku u źródła. wprawdzie o stosunku praw- że usługa świadczona na
niesionego wydatku za koszt z tym podatek od usług do- darczego stosowne kwoty Zgodnie bowiem z przywoła- nym nie świadczy nazwa, ja- podstawie przedmiotowej
uzyskania przychodu w radczych wynosi 20 proc. wynikające z umowy. W oce- nym przepisem osoby praw- ką nadały mu strony w umo- umowy miała charakter sto-
związku z umową o usługi przychodów. To polska spół- nie sądu skarżąca zdaje się ne i jednostki organizacyjne wie, lecz jego treść. Jednak sunku agencji.
doradcze. Nie ma zaś decy- ka jako płatnik była obowią- dowodzić, że przedmiotowa niemające osobowości praw- w ocenie sądu w treści umo- Kwestia wykonania lub
dującego znaczenia w przy- zana, w dniu dokonania wy- umowa była wykonana przez nej oraz będące przedsiębior- wy podmiot mający świad- niewykonania umowy jest
padku odpowiedzialności płaty kwot z tytułu umowy, stronę monakijską. Jednak cami osoby fizyczne, które czyć usługi nazwany został istotna dla uznania poniesio-
płatnika za niepobranie po- do pobrania i odprowadze- sąd zauważył, że rozstrzy- dokonują wypłat należności na jej potrzeby doradcą, nego w związku z umową
datku u źródła. nia zryczałtowanego podat- gnięcie sporu co do wykona- z tytułów wymienionych spółka korzysta z usług do- o usługi doradcze wydatku
ku dochodowego w wysoko- nia przedmiotowej umowy w art. 21 ust. 1 są obowiąza- radczych dla najlepszej reali- za koszt uzyskania przycho-
STAN FAKTYCZNY: W styczniu ści 20 proc. przychodów oraz będącego osnową decyzji ne, jako płatnicy, pobierać, zacji zadań własnych. Po- du. Nie ma zaś decydującego
2005 r. spółka z ograniczoną przekazania kwoty podatku w przedmiocie podatku do- w dniu dokonania wypłaty, nadto zgodnie z jej treścią znaczenia w przypadku od-
odpowiedzialnością zawarła do właściwego urzędu skar- chodowego od osób praw- zryczałtowany podatek do- przedmiotem umowy jest powiedzialności płatnika
umowę na usługi doradcze bowego. nych za rok 2005 w stosunku chodowy od tych wypłat. De- w istocie doradzanie w za- opartej na art. 26 ust.1 usta-
z firmą z siedzibą w Monako. do spółki nie jest najistotniej- cydujące jest zatem dokona- rządzaniu spółką. wy. Dla przypisania tej odpo-
Z tego tytułu firma z Monako Z UZASADNIENIA: Spółka sze. Z punktu widzenia odpo- nie wypłaty należności z ty- Tak więc czynności, do wiedzialności wystarczające
wystawiła dla polskiej spółki nie chciała zgodzić się z roz- wiedzialności płatnika nie tułu usług świadczonych na których zobowiązał się jest ustalenie istnienia tytułu
dwie faktury: z 25 maja i 2 li- strzygnięciem organów po- jest istotne, czy świadczenie rzecz podatnika. w przedmiotowej umowie prawnego, o którym mowa
stopada 2005 r. na kwoty po datkowych. Jednak woje- na rzecz wykonawcy było wy- Zdaniem sądu nie ma też podmiot monakijski, miesz- między innymi w art. 21 ust.
40 tys. euro. Firma zapłaciła wódzki sąd administracyjny płacone należnie. podstaw, aby uznać, że usłu- czą się w całości w pojęciu 1 punkt 2a i stwierdzenie, że
za te faktury za pośrednic- oddalił jej skargę. Jak wyjaśnił sąd, wypłata gi wymienione w spornym usług doradczych. Wyniki nastąpiła wypłata należności
twem banku. Sąd zauważył, że należ- należności z tytułu umowy kontrakcie nie są usługami wykładni językowej są z tego tytułu.■
Organ kontroli wskazał, ność z tytułu przedmiotowej oznacza spełnienie jednej doradczymi. Przede wszyst- w tym zakresie jednoznacz- Wyrok WSA w Łodzi z 4 li-
że między Rzeczypospolitą umowy została wypłacona. z przesłanek art. 26 ust. kim umowa o ich świadcze- ne i wskazują wprost, że do- s t o p a d a 2 0 0 8 r . , I SA/Łd
Polską i Księstwem Monako Świadczą o tym niezbicie fak- 1 ustawy o podatku docho- nie jest nazwana umową radzanie jest pomocą w pro- 442/08, niepublikowany

N A C Z E L N Y S Ą D A D M I N I S T R A C Y J N Y o CIT

Zobowiązanie podatkowe wygasa tylko raz


TEZA: Zobowiązanie podat- tość otrzymanych nieodpłat- spółka w latach 1992–1995 zapasowy oraz inne fundu- gląd, że zapłata należności nieostatecznej decyzji organu
kowe, które wygasło na sku- nych świadczeń z tytułu ko- uzyskiwała dodatni wynik fi- sze celowe. Dlatego organ wskazanej w nieostatecznej I instancji określającej wyso-
tek zapłaty, nie może wyga- rzystania z cudzego kapitału, nansowy w postaci zysku podatkowy podtrzymał swo- decyzji wymiarowej organu kość zobowiązania podatko-
snąć po raz drugi wskutek tj. niewypłaconej udziałow- netto. Zysk ten zgromadze- je stanowisko, że spółka I instancji wyklucza możliwość wego. Zobowiązanie podatko-
przedawnienia. Samo zaś po- com spółki dywidendy za lata nie wspólników w drodze otrzymała w 1996 roku przy- przedawnienia zobowiązania we, które wygasło na skutek
wołanie się na zasadę równe- 1992-1995. Organy podatko- corocznej uchwały przekazy- chód z tytułu nieodpłatnego podatkowego w toku postępo- zapłaty, nie może wygasnąć po
go traktowania podatników, we wyrzuciły też z kosztów wało jako fundusz rezerwo- świadczenia. wania odwoławczego. NSA za- raz drugi wskutek przedaw-
bez wsparcia tego spostrze- uzyskania przychodów kwo- wy na powiększenie środ- uważył, że taki punkt widze- nienia. Samo zaś powołanie
żenia wskazaniem naruszo- ty zawyżonej wartości odpi- ków obrotowych. Jednak Z UZASADNIENIA: Sprawa nia abstrahuje od ugruntowa- się na zasadę równego trakto-
nego przepisu prawa, nie sów amortyzacyjnych nali- umowa spółki nie wyłączyła znów trafiła do sądu I instan- nej już linii orzeczniczej. Pomi- wania podatników, bez wspar-
stwarza podstaw do jego roz- czonych od wykazanych zysku od podziału ani nie za- cji. Ale tym razem sąd oddalił ja on również treść uchwały cia tego spostrzeżenia wskaza-
patrzenia. w ewidencji środków trwa- strzegła w uchwale wspólni- skargę spółki. Racji podatnicz- składu siedmiu sędziów Na- niem naruszonego przepisu
łych według nieprawidłowej ków rozporządzania czy- ce nie przyznał też Naczelny czelnego Sądu Administracyj- prawa, nie stwarza podstaw
STAN FAKTYCZNY: Organy po- stawki amortyzacyjnej. stym zyskiem. Dopiero w ak- Sąd Administracyjny. Sąd nie nego z 8 października 2007 r. do jego rozpatrzenia.■
datkowe zarzuciły, że spółka Spółka wniosła skargę do cie notarialnym w 1999 roku zgodził się z autorką skargi ka- (I FPS 4/07). Zgodnie z jej tre- Wyrok NSA z 17 grudnia
błędnie rozliczyła podatek wojewódzkiego sądu admi- zmieniono umowę spółki. Po sacyjnej, która wskazywała na ścią zapłata zaległości podat- 2008 r., II FSK 1286/07, nie-
dochodowy od osób praw- nistracyjnego, który uchylił zmianie wspólnicy mogli przedawnienie zobowiązania. kowej w VAT powoduje wyga- publikowany
nych za 1996 rok. Przyczyną zaskarżoną decyzję. Organ podjąć uchwałę o przekaza- W jej ocenie sprzeczny z zasa- śnięcie zobowiązania podatko- Opracowała
było podwyższenie przycho- odwoławczy ponownie roz- niu zysku w całości lub czę- dą równego traktowania i ze wego także wówczas, gdy na- ALEKSANDRA TARKA
dów o kwotę stanowiącą war- poznając sprawę wskazał, że ści na fundusz rezerwowy, zdrowym rozsądkiem jest po- stępuje w wyniku wykonania aleksandra.tarka@infor.pl
TT YY G
G O
O D
D N
N II K
K PP O
O D
DAA TT K
KOO W
W YY nr nr
163
2202

B 4
I Z B A S K A R B O W A W W A R S Z A W I E o wysokości opodatkowania
interpretacje
OPINIA
Szpital otrzymał dofinansowanie na rozbudowę bloku

Nie można odliczyć VAT operacyjnego oraz wymianę aparatury. Szpital świadczy
usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego. Usługi te są
zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy
o VAT oraz załącznika nr 4. Jak wynika ze stanu faktyczne-
przy działalności zwolnionej go przedstawionego we wniosku, szpital nie wykonuje
żadnych czynności opodatkowanych.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnik ma pra-
wo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w ja-
Podatnik nie może odliczyć VAT od zakupów, które służą marca 2004 r. o podatku od Świadczone przez podatnika kim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania
towarów i usług (Dz.U. nr 54, usługi na tych urządzeniach czynności opodatkowanych. Ten przepis umożliwia od-
działalności gospodarczej objętej zwolnieniem z VAT. liczenie podatku naliczonego podatnikom, którzy wy-
poz. 535 z późn. zm.) w za- medycznych w wyremonto-
kresie, w jakim towary i usłu- wanych pomieszczeniach konują czynności opodatkowane (w całości lub w czę-
ści). W omawianej sytuacji szpital nie wykonuje czynno-
JAKI PROBLEM ROZSTRZY- mach Priorytetu 1 – Roz- gi są wykorzystywane do wy- bloku operacyjnego oraz pra- ści opodatkowanych, zatem nie może korzystać z prawa
GNĘŁA IZBA: W ramach Zin- budowa 1 – Rozbudowa konywania czynności opo- cowni RTG wraz z zapleczem do odliczenia. Stanowisko przyjęte w interpretacji przez
tegrowanego Programu Ope- i modernizacja infrastruk- datkowanych, podatnikowi stanowią usługi w zakresie dyrektora izby skarbowej należy uznać za prawidłowe.
racyjnego Rozwoju Regional- tury służącej wzmacnianiu VAT przysługuje prawo do ochrony zdrowia i opieki spo- Podmioty, które aplikują o dofinansowanie unijne, wyka-
nego (ZPORR) 2004–2006 konkurencyjności regio- obniżenia kwoty podatku na- łecznej (PKWiU 85.1), wy- zują we wniosku o dotację koszty projektu, w tym koszty
Samodzielny Publiczny Za- nów, Działanie 1.3, z woje- leżnego o kwotę podatku na- mienione z załączniku nr 4, kwalifikowane. U podatnika wykonującego czynności nie-
kład Opieki Zdrowotnej pod- wodą jako instytucją po- liczonego, z zastrzeżeniem poz. 9, w związku z czym na WOJCIECH opodatkowane podatek naliczony, który nie podlega od-
pisał umowy: średniczącą. art. 114, art. 119 ust. 4, art. mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 SAWICKI liczeniu, również może być kosztem kwalifikowanym.
starszy W takiej sytuacji można uznać, że podatek naliczony, któ-
■ o dofinansowanie Projektu W związku z tym, że re- 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy o VAT podlegają ry nie podlega odliczeniu, zostanie proporcjonalnie (zgod-
konsultant
Modernizacja i doposaże- mont i zakup aparatury spe- ustawy o VAT. zwolnieniu z podatku od to- nie z intensywnością pomocy) sfinansowany przez dota-
w Accreo
nie bloku operacyjnego cjalistycznej na blok opera- Podatnik w omawianym warów i usług. Taxand cję. W konsekwencji podatnik poniesie jedynie część fi-
szpitala SP ZOZ w ramach cyjny oraz wymiana apara- przypadku opisuje, że ra- Zatem na podstawie art. nansowego ciężaru nieodliczalnego podatku. Not. EM
Priorytetu 3 – Rozwój lo- tów RTG dotyczył działań mach projektów współfinan- 86 ust. 1 ustawy o VAT po-
kalny (z wyłączeniem związanych ze sprzedażą sowanych ze środków EFRR, datnikowi nie będzie przy-
Działania 3.4 – Mikro- zwolnioną od podatku od to- przeprowadzono niezbędne sługiwało prawo do odlicze-
przedsiębiorstwa) 30 warów i usług, czy SP ZOZ remonty pomieszczeń bloku nia podatku od towarów one ze świadczeniem usług I nt e r pr e t ac j a indy widual -
grudnia 2004 r. z wojewo- miał prawo do odliczenia operacyjnego, pracowni i za- i usług z tytułu wydatków ochrony zdrowia ludzkiego na dyrektora Izby Skarbowej
dą jako instytucją pośred- VAT od zakupów związanych plecza RTG w szpitalu poniesionych na remont i za- (PKWiU 85.1), a więc czyn- w Warszawie z 20 listopada
niczącą, z wymienionymi na wstępie SP ZOZ oraz dokonano zaku- kup aparatury specjalistycz- nościami korzystającymi ze 2008 r. (nr IPPP1/443-
■ o dofinansowanie Projektu projektami? pu wyposażenia, tj. aparatów nej na blok operacyjny oraz zwolnienia od podatku od to- 1911/08-2/PR)
Wymiana aparatów RTG do znieczulania, aparatów wymiany aparatów RTG warów i usług, zatem nie bę- Opracowała
Szpitala i Przychodni Spe- ODPOWIEDŹ IZBY: Zgodnie RTG oraz sterylizatora gazo- w szpitalu SP ZOZ, z uwagi dą wykorzystywane do czyn- EWA MATYSZEWSKA
cjalistycznej SP ZOZ w ra- z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 wego i stołu operacyjnego. na fakt, że związane będą ności opodatkowanych.■ ewa.matyszewska@infor.pl

I Z B A S K A R B O W A W W A R S Z A W I E o rozliczeniach umów M F o zasadach uproszczonych ustalania wartości początkowej

Cash pooling wolny od PCC Nie trzeba waloryzować


wartości lokali
Usługi cash poolingu korzystają ze zwolnienia z VAT
jako usługi pośrednictwa finansowego.
zobowiązań banku wobec
poszczególnych uczestników
cash poolingu oraz dokony-
W konsekwencji nie są też objęte podatkiem wania transferów odwrot- Począwszy od 2001 roku wskaźnik wzrostu cen mieszkalnych i lokali miesz-
od czynności cywilnoprawnych. nych na początku następne- kalnych w sposób uproszczo-
nakładów inwestycyjnych za trzy kwartały roku
go dnia roboczego. Te trans- ny. Zgodnie z art. 22o ustawy
JAKI PROBLEM ROZSTRZY- że przyjąć zarówno formę fery wykonywane pomiędzy
w stosunku do trzech kwartałów roku poprzedniego o PIT obowiązującym od
GNĘŁA IZBA: Bank zamierza faktycznego transferu środ- bankiem i agentem, zmierza- nie osiągnął poziomu 10 proc., zatem nie było 1 stycznia 2001 r. aktualizacji
oferować swoim klientom ków, jak też potrącania sald jące do zbilansowania sald podstaw do aktualizacji kwoty do ustalania wartości dokonuje się wówczas, gdy
usługi cash poolingu rzeczy- bez fizycznego przelewu na rachunkach bieżących początkowej lokali. wskaźnik wzrostu cen nakła-
wistego. W cash poolingu bę- środków pieniężnych pomię- wszystkich uczestników cash dów inwestycyjnych ogłoszo-
dą brały udział podmioty po- dzy rachunkami uczestni- poolingu i zgromadzenia Budynki mieszkalne lub poselską (nr 6090) wypowie- ny przez prezesa GUS w okre-
siadające rachunki bankowe ków umowy cash poolingu dziennych nadwyżek finan- lokale mieszkalne służące działo się w sprawie braku sie trzech kwartałów w roku
w banku. Jeden z podmiotów (tzw. notional cash po- sowych na rachunku agenta, prowadzonej działalności waloryzacji kwoty przyjmo- poprzedzającym rok podat-
uczestników cash poolingu bę- oling). W analizowanym jak również późniejszy roz- gospodarczej lub wydzierża- wanej przez podatników do kowy w stosunku do analo-
dzie dodatkowo pełnił funkcję przypadku bilansowanie dział odsetek pomiędzy po- wiane albo wynajmowane ustalenia w sposób uprosz- gicznego okresu roku ubie-
agenta. Agent otworzy w ban- sald w ramach cash poolin- szczególne strony umowy na podstawie umowy podle- czony wartości początkowej głego przekroczy 10 proc.
ku dodatkowy rachunek, któ- gu opiera się na faktycznym cash poolingu składają się na gają amortyzacji, jeżeli po- budynków mieszkalnych lub Tryb i terminy aktualizacji
ry będzie wykorzystywany do transferze środków pomię- złożoną usługę świadczoną datnik podejmie decyzję lokali mieszkalnych. Zasady określa minister finansów
przeprowadzania rozliczeń dzy rachunkami. na podstawie umowy nieure- o ich amortyzowaniu. War- ustalania wartości początko- w drodze rozporządzenia.
związanych z umową. Czy za- Z punktu widzenia banku gulowanej w przepisach ko- tość początkową tych skład- wej w sposób uproszczony re- Jak wskazało MF, w okre-
warcie i realizacja umowy cash pooling jest produktem deksu cywilnego ani innych ników majątku podatnicy guluje art. 22g ust. 10 ustawy sie obowiązywania powyż-
podlegają podatkowi od czyn- bankowym oferowanym przepisach prawa stanowio- mogą ustalać zgodnie z za- o podatku dochodowym od szego przepisu w żadnym
ności cywilnoprawnych? klientom w celu podniesienia nego (tzw. umowa niena- sadami ogólnymi albo osób fizycznych. Jest to war- okresie wskaźnik wzrostu cen
atrakcyjności propozycji ofer- zwana), określaną jako usłu- w sposób uproszczony. tość stanowiąca iloczyn me- nakładów inwestycyjnych za
ODPOWIEDŹ IZBY: Cash po- towej i stanowi (korzystniej- ga cash poolingu. Za wartość początkową trów kwadratowych wynaj- trzy kwartały roku w stosun-
oling jest kompleksową szą dla klienta, a więc chętniej Ustawa o podatku od środków trwałych oraz war- mowanej, wydzierżawianej ku do trzech kwartałów roku
usługą zarządzania płynno- kupowaną) alternatywę dla czynności cywilnoprawnych tości niematerialnych i praw- lub używanej przez właścicie- poprzedniego nie osiągnął
ścią finansową grupy pod- systemu rachunków banko- zawiera natomiast w art. 1 nych uważa się m.in.: la powierzchni użytkowej te- poziomu 10 proc. W kolej-
miotów, polegającą na kon- wych prowadzonych oddziel- zamknięty katalog czynności ■ w razie nabycia w drodze go budynku lub lokalu i kwo- nych latach począwszy od
centrowaniu środków z jed- nie dla niektórych podmiotów podlegających opodatkowa- kupna – cenę ich nabycia, ty 988 zł, przy czym za po- 2001 r. wskaźnik ten wynosił
nostkowych rachunków z obsługiwanej grupy finanso- niu tym podatkiem, który ■ w razie wytworzenia we wierzchnię użytkową uważa odpowiednio: 0,8; 0,0; 2,5;
(sald) poszczególnych jed- wej spółek – klientów. wśród czynności podlegają- własnym zakresie – koszt się powierzchnię przyjętą dla 2,3; 0,9; 0,9; 2,6 – w 2007 r.
nostek (rachunki uczestni- Usługi cash poolingu wy- cych opodatkowaniu tym po- wytworzenia, celów podatku od nierucho- Nie było zatem podstaw do
ków) i zarządzaniu zgroma- konywane przez bank w ra- datkiem nie wymienia umo- ■ w razie nabycia w drodze mości. zarządzania aktualizacji za-
dzoną w ten sposób kwotą mach umowy korzystają ze wy cash poolingu. W związ- spadku, darowizny lub MF wyjaśniło, że wartość równo wyceny środków trwa-
przy wykorzystaniu korzyści zwolnienia z VAT jako usługi ku ze świadczeniem przez w inny nieodpłatny sposób jednego metra kwadratowe- łych, jak i kwoty do ustalania
skali. Usługa cash poolingu pośrednictwa finansowego. bank usług cash poolingu, – wartość rynkową z dnia go do ustalenia wartości po- wartości początkowej budyn-
oferowana przez bank ma na W związku z tym czynności nie powstanie obowiązek po- nabycia, chyba że umowa czątkowej była waloryzowa- ków i lokali mieszkalnych
celu optymalizację zarzą- te nie podlegają opodatko- datkowy w podatku od czyn- darowizny albo umowa na do kwoty 988 zł w 1997 r. w sposób uproszczony.
dzania środkami finansowy- waniu podatkiem od czynno- ności cywilnoprawnych.■ o nieodpłatnym przekaza- Wcześniej wynosiła 681 zł. Wskaźnik cen nakładów in-
mi uczestników danej umo- ści cywilnoprawnych. Interpretacja indywidual - niu określa tę wartość Resort zwrócił uwagę, że westycyjnych za trzy kwartały
wy cash poolingu dzięki od- Na podstawie umowy na dyrektora Izby Skarbowej w niższej wysokości. w ustawie o PIT unormowa- 2008 r. w stosunku do trzech
powiedniemu wykorzysta- o świadczenie usług cash po- w W a r s z a w i e z 9 grudnia Ustaloną w ten sposób no zasady aktualizacji zarów- kwartałów 2007 r. wyniósł
niu sumy dziennych sald olingu pomiędzy bankiem 2008 r. (nr IPPB2/436- wartość początkową po- no wyceny środków trwa- 99,7, co oznacza spadek cen
(dodatnich i ujemnych) na i agentem dochodzi do prze- 393/08-2/MZ) większa się o sumę wydat- łych, dokonywanej na ogól- o 0,3 proc. (przyp. red.).■
rachunkach bankowych każ- niesienia występujących na Opracowała ków na ich ulepszenie. nych zasadach, jak i kwoty Opracowała
dego uczestnika. Konstruk- koniec każdego dnia robo- EWA MATYSZEWSKA Ministerstwo Finansów służącej do obliczenia warto- MAGDALENA MAJKOWSKA
cja umowy cash pooling mo- czego wierzytelności i/lub ewa.matyszewska@infor.pl w odpowiedzi na interpelację ści początkowej budynków magdalena.majkowska@infor.pl
nrT220
Y G O D N I K P O D A T K O W Y T Y G O D N I K P O D A T K O Wnr Y
2

Przewodnik
Jak rozliczyć zakup i amortyzację
kas fiskalnych w 2009 roku
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników
ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Obowiązek taki nakłada na nich ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Z przepisów może wynikać,
że obecnie każda sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej powoduje obowiązek zainstalowania
kasy rejestrującej. W praktyce jednak tak nie jest. Ogólnie sformułowane w ustawie o VAT zasady dotyczące zakresu
stosowania kas fiskalnych (czyli właśnie rejestrujących) regulują przepisy wydane na podstawie art. 111 ust. 7 pkt 3
ustawy o VAT przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, czyli obecnie przez ministra finansów.
Od 1 stycznia 2009 r. przepisy te zawarte są w rozporządzeniu ministra finansów z 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień
z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Regulacje te uzupełnione są przepisami dwóch
innych rozporządzeń, tj. obowiązującego od 1 stycznia 2009 r. rozporządzenia ministra finansów z 19 grudnia 2008 r.
w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących oraz obowiązującego od 1 grudnia 2008 r.
rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą
odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania.
W dzisiejszym Przewodniku wyjaśniamy zasady stosowania kas fiskalnych oraz sposoby rozliczania ich zakupu.

KRYSTYNA GÓRCZAK skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zo- Kasy rejestrujące spełniają zarówno kryteria określone dla
ksiegowosc@infor.pl bowiązania podatkowego nie ustala się. środków trwałych w ustawie rachunkowości, jak i w przepi-
Taka kara obowiązuje już 1 grudnia 2008 r. Wprowadziła ją sach podatkowych. Oznacza to, że nabyte kasy fiskalne jed-

O
bowiązek stosowania kas rejestrujących wynika uchwalona 7 listopada nowelizacja ustawy o VAT. nostka powinna zaliczyć do środków trwałych oraz odpowied-
wprost z ustawy o podatku od towarów i usług. Zakres W rzeczywistości zmienia się jedynie nazwa i charakter nio zaewidencjonować. W przypadku podatników prowadzą-
tego obowiązku precyzowany jest jednak w rozporzą- prawny kary za niezaewidencjonowanie sprzedaży na kasie cych księgi rachunkowe dotyczy to także kas, których podat-
dzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewi- fiskalnej. W sensie ekonomicznym nic się nie zmieniło. Rów- nik nie zaliczył na podstawie przepisów prawa podatkowego
dencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. W rozporządze- nież poprzednio za brak ewidencji podatnicy karani byli sank- do środków trwałych z tej przyczyny, że ich wartość początko-
niu tym zdefiniowano listę zwolnień z obowiązku ewidencjo- cją, która powodowała utratę 30 proc. kwoty podatku naliczo- wa nie przekracza 3,5 tys. zł.
nowania. Co istotne, nowe rozporządzenie, które zaczęło obo- nego. Podatnicy naruszający obowiązek prowadzenia ewiden- Zaewidencjonowanie w księgach rachunkowych zakupu
wiązywać 1 stycznia 2009 r., nie przynosi w tym zakresie cji za pośrednictwem kasy do czasu rozpoczęcia prowadzenia kas rejestrujących dokonywane jest według zasad obowiązują-
żadnych zmian. I tak przedłużono do 31 grudnia 2009 r. zwol- ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowa- cych przy ewidencjonowaniu środków trwałych. Oznacza to,
nienie z obowiązku ewidencjonowania m.in.: niu kas tracili prawo do obniżenia kwoty podatku należnego że zakup kasy rejestrującej oraz wprowadzenie jej do ewiden-
■ podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług wy- o kwotę stanowiącą równowartość 30 proc. kwoty podatku cji bilansowej składników majątku trwałego jednostki ujmuje
mienionych w poz. 1–33 załącznika do rozporządzenia naliczonego przy nabyciu towarów i usług. się w księgach rachunkowych w sposób następujący:
w sprawie kas rejestrujących, jeżeli w pierwszym półroczu Kłopot w tym, że prawo do odliczenia podatku naliczonego 1. Zaksięgowanie faktury VAT wystawionej dla jednostki
2008 r. udział obrotów z tytułu tej sprzedaży w obrotach jest jednym z podstawowych uprawnień podatnika VAT w Unii przez sprzedawcę w związku z zakupem kasy rejestrującej:
ogółem podatnika z działalności opodatkowanej był wyż- Europejskiej. Dlatego każdy przypadek ograniczania takiego ■ Wartość zakupu brutto (cena obejmująca VAT)
szy niż 70 proc., prawa jest uznawany przez Europejski Trybunał Sprawiedli- – Wn Rozliczenie zakupu (konto 300)
■ podatników, u których kwota obrotu z działalności opodat- wości za niezgodny z prawem unijnym. Dlatego polski usta- – Ma Rozrachunki z dostawcami (konto 201)
kowanej nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wodawca postanowił zastąpić sankcję dodatkowym zobowią- ■ Wartość zakupu netto (cena kasy bez VAT)
kwoty 40 tys. zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich zaniem podatkowym. – Wn Inwestycje (konto 080)
obowiązek ewidencjonowania, Podobnie jak poprzednio obowiązujące przepisy również – Ma Rozliczenie zakupu (konto 300)
■ podatników rozpoczynających sprzedaż w 2009 roku, z tym nowe regulacje nie precyzują, czy podstawą naliczania wspo- ■ VAT naliczony podlegający odliczeniu od podatku należnego
że w przypadku przekroczenia kwoty obrotów w wysokości mnianych wcześniej 30 proc. podatku naliczonego przy naby- – Wn Rozliczenie naliczonego VAT (konto 223)
20 tys. zł z działalności opodatkowanej zwolnienie obowią- ciu towarów i usług dotyczy całości podatku naliczonego, czy – Ma Rozliczenie zakupu (konto 300).
zuje do dnia przekroczenia tej kwoty, tylko tej jego części, która związana jest z obrotem niezaewi-
■ licząc od 31 grudnia 2009 r. – w przypadku podatników roz- dencjonowanym za pośrednictwem kasy. Wydaje się, że po-
poczynających działalność w drugim półroczu 2009 r., dobnie jak w przypadku poprzednio obowiązującej sankcji Porównanie nowej i starej ulgi na zakup kas
u których udział obrotów ze sprzedaży zwolnionej z obo- również nowa kara naliczana powinna być od tej części po-
wiązku ewidencjonowania, której dotyczą poz. 1–33 za- datku naliczonego, który wiąże się ze sprzedażą niezaewiden- Cena zakupu
Nowa ulga Stara ulga Zysk/Strata
łącznika do rozporządzenia, w obrotach ogółem z działal- cjonowaną na kasie rejestrującej. Nie powinna zatem obejmo- (netto)
ności opodatkowanej ustawy będzie, co do zasady, do koń- wać np. tej części podatku naliczonego, który dotyczy wpraw-
ca 2009 r. równy lub niższy niż 70 proc. dzie okresu, w którym nie była prowadzona ewidencja za po- 500 450 250 200
To oczywiście tylko część zwolnień. Po szczegóły trzeba za- średnictwem kasy, mimo że obowiązek taki podatnik miał, ale 600 540 300 240
tem sięgnąć do rozporządzenia. została udokumentowana np. fakturami VAT. 700 630 350 280
800 700 400 300
Sankcja za brak kasy Ewidencja zakupu 900 700 450 250
Jeśli podatnik mimo obowiązku nie rozpocznie ewidencjo- Nabycie kasy fiskalnej przez podatnika wymaga w pierw-
nowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, zostanie ukara- szej kolejności dokonania jej fiskalizacji, przez co rozumie 1000 700 500 200
ny 30-proc. dodatkowym zobowiązaniem VAT. się jednokrotną i niepowtarzalną czynność inicjującą pracę 1100 700 550 150
Przepisy ustawy o VAT przewidują, że podatnicy dokonują- modułu fiskalnego kasy z pamięcią fiskalną kasy, zakończo- 1200 700 600 100
cy sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących dzia- ną wydrukiem dobowego raportu fiskalnego. Od tego mo-
1300 700 650 50
łalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych muszą pro- mentu podatnik ma siedem dni na zgłoszenie kasy do na-
wadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy za- czelnika urzędu skarbowego w celu otrzymania numeru ewi- 1400 700 700 0
stosowaniu kas rejestrujących. dencyjnego kasy. Do każdej kasy fiskalnej dołączana jest 1500 700 750 -50
W przypadku stwierdzenia, że podatnik narusza ten obo- tzw. książka kasy rejestrującej, która zawiera m.in. informa- 1600 700 800 -100
wiązek, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skar- cje o kasie (numer ewidencyjny), jej sprzedawcy, podmiocie 1700 700 850 -150
bowej ustala za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia dokonującym czynności serwisowych, miejscu używania ka-
takiej ewidencji dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wyso- sy oraz samym podatniku. W przypadku utraty tej książki 1800 700 900 -200
kości odpowiadającej 30 proc. kwoty podatku naliczonego podatnik jest zobowiązany niezwłocznie zwrócić się do ser- 1900 700 950 -250
przy nabyciu towarów i usług. Wobec osób fizycznych, które wisu o wydanie duplikatu oraz powiadomić o tym fakcie na- 2000 700 1000 -300
za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie czelnika urzędu skarbowego.
T TY YG GOOD DN NI IK K P POOD DA AT TK KOOWWY Y nr 2
nr 163
220

B 6
PRZYKŁAD EWIDENCJA ZAKUPU W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH
przewodnik
PRZYKŁAD DODATKOWE ZOBOWIĄZANIE VAT
Spółka ta zakupiła sześć kas rejestrujących o wartości brutto 7320 zł każda. W ramach działalności gospodarczej podatnik prowadzi sklep
W związku z dokonaniem takiego zakupu spółka nabyła prawo do dokonania odliczenia od podatku należnego kwoty stanowiącej 90 proc. wielobranżowy. W grudniu 2008 r. dokonał sprzedaży różnych to-
wartości netto (ceny kasy bez podatku od towarów i usług) każdej z tych kas, jednak nie więcej niż 700 zł za każdą kasę. W sumie dokonane warów opodatkowanych według stawki 22 proc. na rzecz klientów
przez spółkę odliczenie od podatku należnego wyniosło 4200 zł. Wartość netto zakupionych kas wyniosła 36 000 zł, a koszt ich instalacji indywidualnych (osób fizycznych nieprowadzących działalności
2440 zł. Wartość podatku naliczonego w cenie każdej z zakupionych przez spółkę kas wyniosła 1320 zł (razem za sześć kas – 7920 zł). gospodarczej) w łącznej wysokości 14 735,16 zł. Podatek należny
Sposób zaksięgowania powyższego przykładu można przedstawić za pomocą następującego schematu, przy czym poszczególne księgowania wyniósł 2657,16 zł. Kwota podatku naliczonego związanego z tą
odnoszą się do: sprzedażą wyniosła 1980 zł (cena zakupu brutto sprzedanych to-
■ księgowanie nr 1 – zaksięgowanie faktury VAT wystawionej dla jednostki przez sprzedawcę w związku z zakupem kasy rejestrującej (księgo- warów wynosiła 10 980 zł, co przy założeniu, że podatnik stosuje
wanie 1a – wartość zakupu brutto: 43 920 zł, księgowanie 1b – wartość zakupu netto: 36 000 zł, księgowanie 1c – VAT naliczony podlegają- na sprzedawane towary 10-proc. marżę handlową, po uwzględ-
cy odliczeniu od podatku należnego: 7920 zł), nieniu VAT należnego według stawki 22 proc., daje właśnie
14 736,16 zł).
■ księgowanie nr 2 – przyjęcie zakupionej kasy rejestrującej do używania wg wartości w cenie zakupu netto wynikającej z faktury VAT (rozlicze-
W miesiącu tym podatnik dokonał także sprzedaży na rzecz kontra-
nie kosztów zwiększających wartość początkową kasy rejestrującej związanych z instalacją kasy oraz przystosowaniem jej do używania,
henta będącego spółką z o.o. różnego rodzaju materiałów biuro-
w tym m.in. kosztów transportu, przy założeniu, że podatnikowi przysługuje prawo odliczenia podatku naliczonego przy zakupie):
wych. Obrót z tego tytułu wyniósł 12 200 zł, zaś podatek należny
– 2a – wartość usług obcych w cenie zakupu brutto (łącznie z VAT) – 2440 zł 2200 zł. W pierwszych dniach marca 2009 r. urząd skarbowy prze-
– 2b – VAT naliczony z tytułu tych usług podlegający odliczeniu od podatku należnego – 440 zł prowadza w firmie podatnika kontrolę, w wyniku której stwierdza, że
– 2c – wartość usług obcych w cenie zakupu netto (bez VAT) – 2000 zł mimo iż miał on obowiązek rozpoczęcia od 1 grudnia 2008 r. pro-
wadzenia ewidencji za pomocą kasy fiskalnej, z obowiązku tego nie
– 2d – przyjęcie zakupionej kasy do używania (kwota zwiększając wartość początkową środka trwałego – wartość usług obcych w cenie zaku- wywiązał się.
pu netto + cena zakupu netto kas) – 38 000 zł W konsekwencji naczelnik urzędu skarbowego ustala dodatkowe
– 2e – zapłata kwoty należności wynikającej z faktur wystawionych w związku z zakupem kasy rejestrującej (w cenach zakupu brutto zaksię- zobowiązanie VAT, czyli faktycznie karny podatek, w wysokości sta-
gowanych uprzednio na koncie Rozrachunki z dostawcami) – 46 360 zł. nowiącej 30 proc. podatku naliczonego przy nabyciu towarów
Schemat i usług związanego ze sprzedażą niezaewidencjonowaną za pośred-
nictwem kasy rejestrującej, tj. w przypadku podatnika w kwocie
594 zł (1980 zł x 30 proc.).
300 Rozliczenie zakupu 201 Rozrachunki z dostawcami
1a) 43 920 36 000 1b) 2e) 46 360 43 920 1a)
2a) 2440 7920 1c) 2440 2a) PRZYKŁAD PRZEKROCZENIE LIMITU 90 PROC.
440 2b)
2000 2c) Podatniczka prowadzi solarium, w związku z tym zobowiązana jest
rozpocząć ewidencjonowanie sprzedaży za pośrednictwem kasy re-
jestrującej. Aby z obowiązku tego wywiązać się w należyty sposób,
080 Inwestycje 223 Rozliczenie naliczonego VAT nabyła kasę. Cena brutto kasy wyniosła 3050 zł. Cena netto 2500 zł.
1b) 36 000 38 000 2d) 1c) 7920 W związku z tym zakupem podatniczka może odliczyć 90 proc. ceny
2c) 2000 2b) 440 netto kasy, jednak nie więcej niż 700 zł, a więc 2500 zł x 90 proc. =
2250 zł. Jednak z uwagi na limit odliczy tylko 700 zł.

010 Środki trwałe 130 Rachunek bankowy PRZYKŁAD ODLICZENIE W RAMACH LIMITU
2d) 38 000 46 360 2e)
Podatnik prowadzi salon masażu, w związku z tym zobowiązany jest
rozpocząć ewidencjonowanie sprzedaży za pośrednictwem kasy re-
jestrującej. Aby z obowiązku tego wywiązać się w należyty sposób,
nabył kasę. Cena brutto kasy wyniosła 610 zł. Cena netto 500 zł.
2. Przyjęcie zakupionej kasy rejestrującej do używania wg war- jestrujących obowiązują od 1 grudnia 2008 r. na podstawie
tości w cenie zakupu netto wynikającej z faktury VAT (rozli- ustawy z 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od W związku z tym zakupem podatnik może odliczyć 90 proc. ceny
czenie kosztów zwiększających wartość początkową kasy re- towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr netto kasy, jednak nie więcej niż 700 zł, a więc 500 zł x 90 proc. =
jestrującej związanych z instalacją kasy oraz przystosowa- 209, poz. 1320). 450 zł. Kwota ta mieści się w limicie 700 zł, a zatem podatnik odli-
niem jej do używania, w tym m.in. kosztów transportu, przy Nowe przepisy przewidują, że w przypadku gdy podatnik czy całe 450 zł.
założeniu, że jednostce przysługuje prawo odliczenia podat- rozpoczął ewidencjonowanie obrotu w obowiązujących ter-
ku naliczonego przy zakupie): minach i wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od po-
■ Wartość usług obcych w cenie zakupu brutto (łącznie z VAT) datku lub jest podatnikiem zwolnionym od podatku (tzw.
– Wn Rozliczenie zakupu (konto 300) zwolnienie podmiotowe, przysługujące wszystkim podatni-
PRZYKŁAD ZAKUP WIĘCEJ NIŻ JEDNEJ KASY
– Ma Rozrachunki z dostawcami (konto 201) kom, których obrót nie przekracza 50 tys. zł rocznie, lub od-
Podatnik nabył dwie kasy rejestrujące. Cena brutto każdej z kas wy-
■ VAT naliczony podlegający odliczeniu od podatku należnego powiednią do okresu prowadzenia działalności część tego li-
– Wn Rozliczenie naliczonego VAT (konto 223) mitu, jeśli działalność prowadzona jest krócej niż rok), niosła 7320 zł, zaś cena netto 6000 zł. Z tytułu zakupu każdej
– Ma Rozliczenie zakupu (konto 300) urząd skarbowy dokonuje zwrotu kwoty odliczenia z tytułu z tych kas podatnik może odliczyć od podatku 90 proc. ceny netto
■ Wartość usług obcych w cenie zakupu netto (bez VAT) zakupu kasy na rachunek bankowy podatnika w banku ma- kasy, jednak nie więcej niż 700 zł, a zatem 6000 zł x 90 proc. =
– Wn Inwestycje (konto 080) jącym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatni- 5400 zł. Ze względu jednak na to, że przepis ustawy o VAT stanowi,
– Ma Rozliczenie zakupu (konto 300) ka w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której że kwota odliczenia nie może być wyższa niż 700 zł, zamiast odli-
■ Przyjęcie zakupionej kasy do używania (kwota zwiększająca jest członkiem, w terminie do 25. dnia od daty złożenia czyć 10 800 zł (2 x 5400 zł, co stanowi 90 proc. ceny kas) odliczy
wartość początkową środka trwałego – wartość usług ob- wniosku przez podatnika. tylko 1400 zł (2 x 700 zł, ta część ceny kas, która mieści się w ra-
cych w cenie zakupu netto + cena zakupu netto kasy) Ulga za zakup kasy rejestrującej dotyczy nabycia tzw. pierw- mach limitu).
– Wn Środki trwałe (konto 010) szych kas, to jest wyłącznie kas zgłoszonych na dzień rozpo-
– Ma Inwestycje (konto 080) częcia ewidencjonowania. Wszystkie inne kasy, np. wymienia-
■ Zapłata kwoty należności wynikającej z faktur wystawio- ne z uwagi na zużycie, z powodu awarii lub innych powodów, dziś obowiązujących zasad odliczyłaby ona 1250 zł. Od
nych w związku z zakupem kasy rejestrującej (w cenach za- nie dają już prawa do takiego odliczenia. 1 grudnia 2008 r. już tylko 700 zł.
kupu brutto zaksięgowanych uprzednio na koncie Rozra- Do końca listopada 2008 roku obowiązywał inny limit.
chunki z dostawcami) Podatnicy, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie obrotu Zasady korzystania z ulgi
– Wn Rozrachunki z dostawcami (konto 201) i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, Odliczenia mogą dokonać podatnicy, którzy łącznie spełnią
– Ma w zależności od formy płatności Kasa (konto 100) lub mogli odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na za- następujące warunki:
Rachunek bankowy (konto 130). kup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpo- ■ złożą do właściwego naczelnika urzędu skarbowego przed
częcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wyso- terminem rozpoczęcia ewidencjonowania pisemne zgłosze-
Nowe limity ulgi kości 50 proc. jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jed- nie o liczbie kas, które podatnik zamierza stosować do ewi-
Podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu nak niż 2500 zł. dencjonowania oraz miejscu (adresie) ich używania,
i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, Jak łatwo można zauważyć, nowe przepisy zwiększają ■ posiadają dowód zapłaty całej należności za kasę rejestru-
mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na za- kwotę odliczenia w przypadku tanich kas. Na nowych zasa- jącą,
kup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpo- dach tracą natomiast podatnicy zmuszeni do zakupu droż- ■ rozpoczną ewidencjonowanie w obowiązujących ich termi-
częcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wyso- szych modeli. Aby w pełni wykorzystać nową ulgę, koszt za- nach przy użyciu kas rejestrujących,
kości 90 proc. jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jed- kupu kasy nie może przekraczać 778 zł. Kupując taką kasę, ■ w terminie siedmiu dni od dnia fiskalizacji kasy dokonają jej
nak niż 700 zł. Takie zasady odliczania ulgi na zakup kas re- uda nam się odliczyć 90 proc. tego, co na taki zakup musimy zgłoszenia do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
wydać (kwota netto), czyli odliczymy 700 zł. Później bez Jeżeli podatnik zamierza stosować więcej niż jedną kasę
względu na to, ile kasa kosztuje, odliczona kwota nie będzie (np. ma kilka solariów), musi zawiadomić, ile tych kas bę-
Wydatki do odliczenia się już zmieniać, i czy kasa będzie kosztować 1 tys., czy 5 tys. zł, dzie. W takim przypadku podatnicy muszą rozpocząć ewi-
z kwoty wydanej na jej zakup odliczymy tylko 700 zł. Należy dencjonowanie przy zastosowaniu co najmniej 1/5 (w za-
Tak było Tak jest jednak pamiętać, że zgodnie z poprzednio obowiązującymi okrągleniu w górę do liczb całkowitych) liczby kas rejestru-
Odliczenie lub zwrot obejmuje Odliczenie lub zwrot obejmuje zasadami osoba kupująca kasę rejestrującą za 778 zł odliczy- jących, która została zgłoszona przez podatnika do naczel-
50 proc. ceny netto kasy, 90 proc. ceny netto kasy, łaby tylko 387,50 zł, a nie 700 zł, jak ma to miejsce po 1 grud- nika właściwego urzędu skarbowego do prowadzenia
nie więcej jednak niż 2,5 tys. zł nie więcej jednak niż 700 zł nia. Zysk dla takich osób jest zatem oczywisty. Odwrotnie ewidencji we wszystkich miejscach prowadzenia sprzeda-
jest w przypadku osoby kupującej kasę za 2,5 tys. zł. Według ży, na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania. Od pierwsze-
nr 2220 T Y G O D N I K P O D A T K O W Y

przewodnik
PRZYKŁAD PODATNIK ZWOLNIONY Z VAT PRZYKŁAD EWIDENCJA ULGI NA KASY
B 7
Podatniczka prowadzi nieduży kiosk Ruchu i korzysta od począt- Spółka z o.o. zakupiła sześć kas rejestrujących o wartości brutto 7320 zł. każda. W związku z dokonaniem takiego zakupu spółka nabyła prawo
ku swojej działalności ze zwolnienia podmiotowego. W 2008 ro- do dokonania odliczenia od podatku należnego kwoty stanowiącej 90 proc. wartości netto (ceny kasy bez podatku od towarów i usług) każdej
ku uzyskany przez podatniczkę obrót wyniósł 40 800 zł. z tych kas. Równocześnie spółka pamiętała o obowiązującym w tym zakresie ograniczeniu kwoty odliczenia do 700 zł na każdą kasę. W sumie
W związku z tym podatniczka rozpoczęła 1 stycznia 2009 r. dokonane przez spółkę odliczenie od podatku należnego wyniosło 4200 zł (700 zł x 6 szt. = 4200 zł). Wartość początkowa zakupionych kas
ewidencjonowanie sprzedaży z zastosowaniem kasy rejestrują- wyniosła 36 000 zł (wartość netto, cena bez VAT pojedynczej kasy wynosi 6000 zł, a zatem 6000 zł x 6 szt. = 36 000 zł)
cej. W tym celu nabyła kasę, za którą zapłaciła 1220 zł. Cena Dokonanie odliczenia ujęte zostało w księgach spółki w sposób następujący:
netto kasy wyniosła 1000 zł. Tym samym podatniczka nabyła
prawo do odliczenia kwoty 900 zł (1000 zł x 90 proc. = 900 zł). ■ stronie Wn konta 222 Rozliczenie należnego VAT – 4200 zł (księgowanie 1),
Ze względu jednak na to, że przepis ustawy o VAT stanowi, że ■ po stronie Ma konta 845 Przychody przyszłych okresów – 4200 zł (księgowanie 1)
kwota odliczenia nie może być wyższa niż 700 zł, zamiast odli- Rozliczenie przychodów przyszłych okresów w wysokości dokonanych odpisów amortyzacyjnych równolegle do tych odpisów, przy założeniu,
czyć 900 zł, ma w rzeczywistości prawo do odliczenia 700 zł. że stawka odpisów wynosi 20 proc. (miesięczny amortyzacyjny od wszystkich zakupionych i wprowadzonych przez jednostkę do używania kas
U podatniczki nie występuje jednak podatek należny. Podat- wynosi [36 000 zł x 20 proc.]: 12 = 600 zł):
niczka nie ma więc możliwości odliczenia. W takiej sytuacji po-
■ po stronie Wn konta 845 Przychody przyszłych okresów – 600 zł (księgowanie 2)
datniczka może złożyć wniosek o zwrot kwoty związanej z odli-
czeniem z tytułu zakupu kasy. ■ po stronie Ma konta 760 Pozostałe przychody operacyjne – 600 zł (księgowanie 2)
Schemat

PRZYKŁAD USTALANIE LICZBY UŻYWANYCH KAS


222 Rozliczenie należnego VAT 845 Przychody przyszłych okresów
Podatnik zobowiązany jest do rozpoczęcia ewidencjonowania za 1) 4200 2) 600 4200 1)
pomocą kas rejestrujących 1 października. Zgłoszona przez niego
do urzędu skarbowego liczba kas rejestrujących we wszystkich
punktach sprzedaży wynosi pięć. Dlatego zgodnie z przepisami ma 760 Pozostałe przychody operacyjne
on obowiązek 1 października uruchomić jedną kasę. W każdym ko-
lejnym miesiącu podatnik musi uruchomić co najmniej jedną kasę 600 2)
rejestrującą. W kolejnych miesiącach podatnik może również wpro-
wadzić więcej niż jedną kasę. Nie może natomiast stosować ich
w kolejnych miesiącach mniej.
Podatnicy zwolnieni podmiotowo lub przedmiotowo od wości (Dz.U. nr 121, poz. 591 z późn. zm.) zobowiązani są do
VAT w celu otrzymania zwrotu kwoty wydatkowanej na zakup prowadzenia ksiąg rachunkowych (nazywanych również księ-
kas rejestrujących składają do właściwego naczelnika urzędu gami handlowymi). Jest to tzw. pełna rachunkowość, nazywa-
PRZYKŁAD UTRATA PRAWA DO ULGI skarbowego wniosek, do którego należy dołączyć: na w ten sposób dla odróżnienia jej od rachunkowości uprosz-
■ dane określające imię i nazwisko lub nazwę podmiotu czonej obejmującej wymienioną wyżej podatkową księgę przy-
Podatnik od 2007 roku rozpoczął ewidencjonowanie sprzedaży świadczącego usługi serwisowe, który dokonał fiskalizacji chodów i rozchodów oraz ewidencję przychodów prowadzona
za pośrednictwem kas rejestrujących. W związku z ich zakupem kasy rejestrującej; przez podatników ryczałtu ewidencjonowanego.
odliczył 7500 zł. W wyniku niepowodzeń, jakie spotkały podat- ■ oryginał faktury potwierdzającej zakup kasy wraz z dowo- Odliczenie od należnego VAT kwot wydatkowanych na za-
nika w połowie 2008 r., podatnik zlikwidował prowadzoną dem zapłaty, kup kas rejestrujących powinno ujmować się w księgach ra-
przez siebie działalność 1 stycznia 2009 r. W związku z tym, ■ informację o numerze rachunku bankowego, na który nale- chunkowych w następujący sposób:
że likwidacja nastąpiła przed upływem trzech lat od rozpoczę- ży dokonać zwrotu, ■ po stronie Wn konta 222 Rozliczenie należnego VAT,
cia ewidencjonowania, podatnik zobowiązany jest do zwrotu ■ informację o numerze licencji, numerze rejestracyjnym ■ po stronie Ma konta 845 Przychody przyszłych okresów.
odliczonej kwoty. Zwrot powinien nastąpić najpóźniej 31 stycz- i bocznym taksówki oraz fotokopię świadectwa przeprowa- Taki sposób zaksięgowania odliczenia od podatku należ-
nia 2009 r. dzonej legalizacji ponownej taksometru (w przypadku po- nego części kwoty wydatkowanej na zakup kas rejestrujących
datników świadczących usługi przewozu osób i ładunków wynika z faktu, że dla celów rachunkowych odliczenie to
taksówkami osobowymi i bagażowymi). traktowane jest jako dopłata na cele inwestycyjne. Rozlicze-
nia międzyokresowe przychodów (dokonywane z zachowa-
PRZYKŁAD CZĘŚCIOWA UTRATA PRAWA DO ULGI Utrata prawa do ulgi niem zasady ostrożności) obejmują w szczególności środki
Podatnicy zobowiązani są do zwrotu odliczonych lub zwró- pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytwo-
Podatnik od 2007 roku rozpoczął ewidencjonowanie sprzedaży conych im kwot, jakie wydali na zakup kas rejestrujących, rzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych
za pośrednictwem dwóch kas rejestrujących. W związku z ich za- w przypadku gdy w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewi- w budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do in-
kupem odliczył 5000 zł. Jedna z kas zainstalowana została dencjonowania: nych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) wła-
w punkcie handlowym (sklepiku z częściami zamiennymi do ■ zaprzestaną działalności, snych. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przycho-
ADG). Druga w otwartym tuż obok kiosku z artykułami papierni- ■ nastąpi otwarcie likwidacji, dów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody ope-
czymi. W wyniku niepowodzeń, jakie spotkały podatnika w poło- ■ zostanie ogłoszona upadłość, racyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umo-
wie 2008 r., podatnik zlikwidował kiosk z artykułami papierni- ■ nastąpi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), rzeniowych od środków trwałych lub kosztów prac
■ dokonają odliczenia z naruszeniem warunków wymienio- rozwojowych sfinansowanych z tych źródeł.
czymi 1 stycznia 2009 r.
nych w par. 2 i 3 rozporządzenia z 19 grudnia 2008 r.
Nadal funkcjonuje natomiast drugi punkt handlowy. W związku w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na za- Amortyzacja kasy
z tym, że likwidacja kiosku z artykułami papierniczymi nastąpiła kup kas rejestrujących. Odpisy amortyzacyjne dokonywane są zgodnie z przepisa-
przed upływem trzech lat od rozpoczęcia ewidencjonowania, Obowiązek zwrotu kwot odliczonych lub zwróconych po- mi ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
podatnik zobowiązany jest do zwrotu odliczonej kwoty, datnikom dotyczy tylko tych kas, których dotyczą wymienione fizycznych. Kosztem uzyskania przychodów dla celów podatku
czyli 2500 zł. Zwrot powinien nastąpić najpóźniej 31 stycznia zdarzenia. Obowiązek taki powstaje z upływem ostatniego dochodowego są odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie
2009 r. Nie musi natomiast zwracać pozostałych 2500 zł, które dnia miesiąca lub kwartału, w którym powstały okoliczności z przepisami tej ustawy. Podobne regulacje zawiera także usta-
odliczył w związku z zakupem drugiej kasy. Ta nadal bowiem jest uzasadniające dokonanie zwrotu. Samego zwrotu należy nato- wa o podatku dochodowym od osób prawnych.
używana. miast dokonać nie później niż w terminie rozliczenia podatku Zarówno ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodo-
za miesiąc lub kwartał, w którym powstały okoliczności uza- wym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
sadniające dokonanie zwrotu. W przypadku natomiast podat- z późn. zm.), jak i ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku do-
go dnia każdego następnego miesiąca podatnicy są zobo- ników korzystających ze zwolnienia podmiotowego zwrot po- chodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz.
wiązani zastosować do ewidencjonowania kolejne kasy re- winien nastąpić nie później niż do końca miesiąca następujące- 654) przewidują, że środkami trwałymi są stanowiące wła-
jestrujące, w liczbie nie mniejszej niż liczba kas rejestrują- go po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniają- sność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone
cych przypadająca do ewidencjonowania w pierwszym mie- ce dokonanie zwrotu. we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu
siącu ewidencjonowania wynikająca z dokonanego przez przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące
podatnika zgłoszenia. Ewidencjonowanie ulgi odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transpor-
Zarówno opodatkowani na zasadach ogólnych (zgodnie ze tu, inne przedmioty o przewidywanym okresie używania
Prawo do odliczenia ulgi skalą podatkową lub liniową stawką PIT) podatnicy podatku dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na po-
Podatnicy VAT mogą dokonać odliczenia kwoty wydatko- dochodowego od osób fizycznych prowadzący na podstawie trzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością go-
wanej na zakup kas rejestrujących w składanej deklaracji dla przepisów rozporządzenia ministra finansów podatkową księ- spodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy
podatku od towarów i usług za okres rozliczeniowy (miesiąc/ gę przychodów i rozchodów, jak i podatnicy ryczałtu od przy- najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze. Jak
kwartał), w którym rozpoczęli ewidencjonowanie, lub za okre- chodów ewidencjonowanych prowadzący na podstawie usta- z tego wynika, podstawowym kryterium decydującym o tym,
sy rozliczeniowe następujące po tym okresie. wy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych czy dany składnik majątku należy, czy też nie należy uzna-
W przypadku gdy w deklaracji kwota podatku należnego przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, wać za środek trwały, jest poza kryterium własności, okres
jest wyższa od kwoty podatku naliczonego, podatnicy mogą poz. 930 z późn.zm.) ewidencję przychodów, nie mają obo- przewidywanego przez podatnika używania tego składnika.
dokonać odliczenia do wysokości kwoty różnicy między po- wiązku zaewidencjonowania w wymienionych urządzeniach Jeśli jest dłuższy niż rok, to taki składnik majątku powinien
datkiem należnym a naliczonym. księgowych ani samego faktu dokonania odliczenia związane- być zaliczony do środków trwałych.
W przypadku gdy w deklaracji kwota podatku naliczonego go z zakupem kasy (kas) rejestrującej, ani też jego wysokości. Co do zasady, przy kwalifikowaniu czy dany składnik jest,
jest większa lub równa kwocie podatku należnego, podatnicy Dotyczy także ewidencji prowadzonej dla potrzeb podatku od czy nie jest środkiem trwałym, znaczenia nie ma natomiast je-
mogą odliczyć: towarów i usług. Kwota ta podlega natomiast wykazaniu w de- go wartość. Z uwagi jednak na pewne specyficzne rozwiązania
■ 25 proc. kwoty przysługującej do odliczenia przed jego klaracji VAT-7 lub VAT-7K. przyjęte zarówno w ustawie o PIT, jak i w ustawie o CIT moż-
pierwszym dokonaniem – jeżeli składają deklaracje mie- Obowiązek zaewidencjonowania takiego odliczenia mają na przyjąć, że od zasady tej istnieją pewne wyjątki (dotyczą
sięcznie, natomiast podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych składników o wartości początkowej nie wyższej niż 3500 zł).
■ 50 proc. kwoty przysługującej do odliczenia przed jego pierw- oraz ci podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych Niemniej nawet wówczas trudno uznać, by wartość początko-
szym dokonaniem – jeżeli składają deklaracje kwartalne. którzy zgodnie z art. ustawy z 29 września 1994 r. o rachunko- wa składnika była elementem definicji pojęcia środek trwały.
T TY YG GOOD DN NI IK K P POOD DA AT TK KOOWWY Y nr 2
nr 163
220

B 8
PRZYKŁAD AMORTYZACJA KASY W KSIĘGACH RACHUNKOWYCH
przewodnik
z 27 czerwca 2008 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. nr
113, poz. 720).
Terminy te ustalone są na dwa sposoby. Część podatni-
Spółka zakupiła sześć kas rejestrujących o wartości brutto 7320 zł każda. ków ma ściśle określony termin utraty zwolnienia z obo-
Wartość netto zakupionych kas wyniosła 36 000 zł, a koszt ich instalacji 2440 zł. Wartość podatku naliczonego w cenie każdej z zakupionych wiązku instalacji kas, np. 1 listopada 2008 r. musieli taką
przez spółkę kas wyniosła 1320 zł (razem za sześć kas – 7920 zł). Zakupione przez spółkę kasy zaliczane są zgodnie z Klasyfikacją Środków ewidencję rozpocząć podatnicy sprzedający wyroby tytonio-
Trwałych do rodzaju 669. Stawka amortyzacji wynosi zatem 20 proc. Roczny odpis amortyzacyjny od wszystkich kas wynosi 36 000 zł x 20 we. Część podatników, np. rozpoczynających dopiero sprze-
proc. = 7200 zł. Odpis miesięczny odpowiednio: 7200 zł: 12 = 600 zł. daż, traci prawo do zwolnienia z obowiązku instalacji kasy
Sposób zaksięgowania powyższego przykładu można przedstawić za pomocą następującego schematu, przy czym poszczególne księgowania po przekroczeniu określonego limitu obrotów, np. gdy
sprzedaż na rzecz osób fizycznych przekroczy 40 tys. zł. Nie-
odnoszą się do:
zależnie jednak od tego, w jaki sposób termin ten został dla
■ księgowanie 1 – amortyzacja kasy fiskalnej według obowiązującej stawki (20,0 proc.) – 600 danej grupy podatników określony, wszystkie terminy mają
■ księgowanie 2 – rozliczenie przychodów przyszłych okresów w wysokości dokonanych odpisów amortyzacyjnych równolegle do tych jedną cechę wspólną.
odpisów. Terminy określone w rozporządzeniu w sprawie kas mają
charakter tzw. terminów zawitych, a więc nie podlegają przy-
Schemat wróceniu na podstawie art. 162-164 Ordynacji podatkowej.
Oznacza to, że podatnik, który uchybił temu terminowi, podle-
ga odpowiedzialności określonej w przepisach o VAT oraz
406 Amortyzacja 070 Umorzenie środków trwałych przepisach kodeksu karnego skarbowego. Dziś jest to utrata
prawa do odliczenia 30 proc. podatku naliczonego od tego, co
1) 600 600 1) powinno być w kasie zaewidencjonowane. Po 1 grudnia bę-
dzie to dodatkowe zobowiązanie podatkowe wymierzane do-
kładnie w tej samej wysokości.
845 Przychody przyszłych okresów 760 Pozostałe przychody operacyjne Możliwe są jednak sytuacje, kiedy podatnik nie może rozpo-
cząć ewidencjonowania za pośrednictwem kasy w określonym
2) 600 600 2) przez przepisy terminie. Na szczęście możliwość uniknięcia
przykrych konsekwencji uchybienia tym terminom dają podat-
W podatkowej księdze przychodów i rozchodów odpisy amortyzacyjne ewidencjonuje się w kolumnie 13. nikom przepisy Ordynacji podatkowej.
Ordynacja podatkowa upoważnia w przepisie art. 48 par.
1 pkt 3 organy podatkowe do odraczania w przypadkach uza-
sadnionych ważnym interesem podatnika i na jego wyraźny
Mimo że przepisy obydwu wspomnianych na wstępie wszystkie wymogi umożliwiające zaliczenie go do zespołu wniosek, innych niż termin płatności podatku terminów prze-
ustaw, a więc zarówno ustawy o PIT, jak i ustawy o CIT, w przy- komputerowego, stawka ta wynosi 30 proc. w skali roku. widzianych przez przepisy prawa podatkowego. Takim termi-
padku składników majątku przedsiębiorstwa uznawanych za W stosunku do pozostałych kas rejestrujących stawka ta wy- nem jest właśnie termin rozpoczęcia ewidencjonowania sprze-
środki trwałe, co do zasady uniemożliwiają jednorazowe zali- nosi 20 proc. daży za pomocą kasy fiskalnej.
czenie wydatków na ich zakup do kosztów uzyskania przycho- Podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych Odroczenie terminu oznacza przesunięcie daty, w której po-
dów, to jednak od zasady tej istnieją pewne wyjątki. Wyjątki, w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwar- winno nastąpić rozpoczęcie ewidencjonowania sprzedaży za
które koniecznie trzeba brać pod uwagę, planując amortyzację tał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Suma od- pośrednictwem kas rejestrujących, na inny termin, który powi-
dopiero co zakupionego środka trwałego. Od razu wyjaśnijmy pisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości nien być określony w decyzji organu podatkowego. Czas, na ja-
sobie jednak, że dotyczy to środków trwałych o stosunkowo niematerialnych i prawnych dokonanych w pierwszym roku ki termin rozpoczęcia ewidencjonowania może być odłożony,
niskiej wartości początkowej, bo takiej, która nie przekracza podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do jest w zasadzie nieograniczony i uzależniony wyłącznie od de-
3500 zł. Dotyczy to także kas rejestrujących. ewidencji, nie może przekroczyć wartości tych odpisów przy- cyzji organu.
Po pierwsze, podatnicy mogą nie dokonywać odpisów padających za okres od wprowadzenia ich do ewidencji (wyka- Odroczenie terminu możliwe jest tylko w stosunku do tych
amortyzacyjnych od składników majątku, których wartość po- zu) do końca tego roku podatkowego. terminów, które jeszcze nie minęły. Po upływie terminu zapro-
czątkowa nie przekracza 3500 zł. Wydatki poniesione na ich Jeżeli zatem podatnik odpisów amortyzacyjnych dokonuje wadzenia ewidencji za pośrednictwem kas nie będzie już moż-
nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów się w równych ratach co miesiąc, robi to począwszy od pierw- liwe ani odroczenie tego terminu, ani jego przywrócenie. Obo-
w miesiącu oddania ich do używania. Oznacza to, że można szego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ka- wiązuje w tym przypadku zasada, że odracza się terminy, któ-
uznać, że taki składnika majątku, mimo że spełnia wszystkie sy rejestrujące zostały przyjęte do używania, do końca tego re jeszcze nie upłynęły, a przywraca terminy, które już upłynę-
warunki określone w definicji środków trwałych, środkiem ta- miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amor- ły. Tym samym nie jest możliwe ani przywrócenie terminu,
kim jednak nie jest. Trzeba tylko pamiętać, że mimo to, jeżeli tyzacyjnych z wartością początkową kasy. który nie upłynął, ani też odroczenie terminu, który już upły-
jego wartość jest wyższa niż 1500 zł, a podatnik prowadzi po- nął. Jeśli zatem podatnik miał obowiązek rozpocząć ewidencję
datkową księgę przychodów i rozchodów, składnik ten trzeba Ewidencjonowanie amortyzacji 1 listopada 2008 roku, a wniosku takiego nie złożył do końca
wykazać w ewidencji wyposażenia. W przypadku podatników rozliczających się z podatku do- października, o odroczeniu terminu instalacji kasy mowy być
Po drugie, można też uznać składnik majątku o wartości nie chodowego na podstawie podatkowej księgi przychodów i roz- nie może.
wyższej niż 3500 zł za środek trwały i dokonać amortyzacji chodów wprowadzenie kasy do ewidencji księgowej polega na Określając warunki odroczenia terminu, ustawodawca użył
jednorazowej. Przepisy przewidują bowiem, że w przypadku wpisaniu jej ewidencji środków trwałych. Dokonywane od na- zwrotu niedookreślonego. Organ podatkowy (w tym przypad-
gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 3500 zł, po- stępnego miesiąca następującego po miesiącu wprowadzenia ku jest nim naczelnik urzędu skarbowego) może na wniosek
datnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych jednora- kasy do używania odpisy amortyzacyjne (miesięczne) księgu- podatnika odroczyć termin wynikający z prawa podatkowego,
zowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego je się w księdze w kolumnie 13 – pozostałe wydatki. jeżeli jest to uzasadnione ważnym interesem podatnika.
lub wartości niematerialnej i prawnej albo w miesiącu następ- Podatnicy opodatkowani zryczałtowanym podatkiem do- Co do zasady, udzielenie tego rodzaju ulgi będzie zasadne
nym. chodowym od przychodów ewidencjonowanych wprowadzają wówczas, gdy w wyniku postępowania dowodowego organ po-
W istocie efekt ekonomiczny zaliczenia bezpośrednio do kasy do ewidencji księgowej wpisując je do wykazu środków datkowy stwierdzi, że w danym przypadku, ze względu na
kosztów i dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego trwałych. Podatnicy tacy nie księgują (nie wpisują) odpisów ważny interes podatnika, należy takiemu podatnikowi dać
jest taki sam. Różna może być tylko data wpisania wydatków amortyzacyjnych do ewidencji przychodów. więcej czasu na wywiązanie się z obowiązku wprowadzenia
do kosztów. Inaczej wygląda to w przypadku ksiąg rachunkowych. ewidencjonowania za pośrednictwem kas (gdy np. ze względu
Trzeba też zwrócić uwagę na to, że zgodnie z art. 23 ust. Przepis art. 40 ustawy o rachunkowości stanowi, że ujęta na trudną sytuację ekonomiczną nie może jednorazowo zaku-
1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na koncie Przychody przyszłych okresów kwota odliczenia pić wymaganej liczby kas rejestrujących).■
oraz art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o podatku dochodowym od zwiększa stopniowo, równolegle do dokonywanych odpisów
osób prawnych, nie są kosztem uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjnych, wysokość pozostałych przychodów opera- PODSTAWA PRAWNA
amortyzacyjne dokonywane od tej części wartości środka cyjnych (konto 760). Poza tym sposób ewidencjonowania
trwałego, która odpowiada wydatkom poniesionym na naby- w księgach rachunkowych odpisów amortyzacyjnych od war- ■ Art. 111 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
cie lub wytworzenie środka trwałego, odliczonym od podsta- tości początkowej kasy rejestrującej nie odbiega od zasad obo- (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
wy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym wiązujących przy amortyzacji innych środków trwałych. Ozna- ■ Rozporządzenie ministra finansów z 19 grudnia 2008 r. w spra-
podatnikowi w jakiejkolwiek formie. cza to, że w okresie użytkowania kasy jednostka księguje: wie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu
Postanowienia cytowanych przepisów nie mają moim zda- ■ amortyzacja kasy fiskalnej według obowiązującej stawki kas rejestrujących (Dz.U. nr 228, poz. 1510).
niem zastosowania do odpisów amortyzacyjnych dokonywa- 20,0 proc. lub w przypadku zestawu komputerowego 30 ■ Rozporządzenie ministra finansów z 19 grudnia 2008 r. w spra-
nych od tej części wartości zakupionej kasy rejestrującej, która proc. według wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych. wie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestru-
została odliczona od VAT należnego. Skoro odliczenie to ma – po stronie Wn konta 406 Amortyzacja jących (Dz.U. nr 228, poz. 1509).
charakter ulgi w podatku od towarów i usług (por. art. 3 pkt – po stronie Ma konta 070 Umorzenie środków trwałych ■ Rozporządzenie ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w spra-
6 Ordynacji podatkowej), to w sensie prawnym jego wartość ■ rozliczenie przychodów przyszłych okresów w wysokości wie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać
nie stanowi ani odliczenia od podstawy opodatkowania podat- dokonanych odpisów amortyzacyjnych równolegle do tych kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz.U. nr 212,
kiem dochodowym, ani też zwrotu poniesionych wydatków. odpisów: poz. 1338).
Amortyzacji kas rejestrujących dokonuje się na zasadach – po stronie Wn konta 845 Przychody przyszłych okresów
ogólnych. Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest – po stronie Ma konta 760 Pozostałe przychody operacyjne.
wartość początkowa kas.
W przypadku odpłatnego nabycia kas rejestrujących – co Odroczenie terminu instalacji DYŻUR EKSPERTA
w praktyce prawie zawsze następuje w drodze kupna – ich Podatnicy mogą uniknąć przykrych konsekwencji uchybie- wtorek, 6 stycznia
wartość początkową stanowi kwota należna sprzedającemu nia terminom wynikającym z przepisów rozporządzenia
powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia w sprawie kas rejestrujących dzięki przepisom Ordynacji po- Jak rozliczyć zakup i amortyzację
przekazania środka trwałego do używania i pomniejszona datkowej dotyczącym odroczenia terminu. kas fiskalnych w 2009 roku
o podatek od towarów i usług, jeżeli nabywcy przysługuje pra- Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych na państwa pytania odpowiada
wo odliczenia VAT naliczonego przy zakupie lub prawo do nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ry-
zwrotu różnicy VAT. czałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot
KRZYSZTOF KOŚLICKI
Wysokość rocznej stawki amortyzacji uzależniona jest od podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Ter- DZWOŃ od 9.00 do 10.00
rodzaju zakupionych przez jednostkę kas rejestrujących. Jeże- miny, w których należy rozpocząć ewidencjonowanie, precy- tel. (0 22) 531 49 69
li zakupiono komputerowy system kasowy, który spełnia zyjnie określają przepisy rozporządzenia ministra finansów
nr 2
220 T Y G O D N I K P O D A T K O W Y

podatki na świecie
ROZLICZENIA VAT W UE
B 9

We Włoszech można odliczyć VAT, gdy wydatki


wiążą się z działalnością opodatkowaną
Podobnie jak w Polsce, we Włoszech podatnicy mają produkty farmaceutyczne, nie odpowiedniego formula-
prawo do odliczania VAT naliczonego od zakupów, określone gatunki zwierząt rza w ciągu 30 dni od rozpo- Elektroniczne faktury
jeśli są one związane z opodatkowaną działalnością czy niektóre produkty rolne. częcia działalności.
Z kolei stawka 4-proc. VAT – Jeśli chodzi o rejestrację Włoskie ustawodawstwo w zakresie VAT przewiduje możliwość wy-
podatnika. Zakaz odliczania podatku naliczonego stawiania faktur w formie elektronicznej, w sytuacji gdy podatnik
jest stosowana w szczególno- podatników o statusie niere-
obowiązuje w odniesieniu do transakcji zwolnionych ści do: podstawowych arty- zydenta, należy podkreślić, posiada zgodę klienta na wystawianie dokumentacji w takiej for-
z podatku oraz czynności pozostających poza zakresem kułów spożywczych, niektó- że zasadniczo rejestracja mie oraz spełnia wszystkie wymogi techniczne przewidziane dla
opodatkowania VAT. rych produktów rolnych, tych podmiotów ma charak- prowadzenia dokumentacji w niniejszej formie, w szczególności
określonego sprzętu medycz- ter fakultatywny. Wyjątek od korzysta z podpisu elektronicznego lub z systemu elektronicznej
EWA MATYSZEWSKA łającego w takim charakte- nego czy wybranych produk- niniejszej zasady stanowi wymiany danych tzw. EDI.
ewa.matyszewska@infor.pl rze lub niebędącą podatni- tów wydawniczych. m.in. obowiązek rejestracji Od 1 stycznia 2008 r. wystawianie faktur elektronicznych stało się
kiem osobę prawną, dla Ponadto zgodnie z włoski- do celów VAT w sytuacji obowiązkowe w przypadku dostaw do organów władz publicznych
Korzenie włoskiego ustawo- której dostawcą jest podat- mi przepisami istnieje możli- ustanowienia na terytorium
i administracji.
dawstwa w zakresie VAT, zwa- nik działający w takim wość zastosowania 0-proc. Włoch oddziału przedsię-
nego tam Imposta sul Valore charakterze; stawki VAT oraz zwolnienia biorstwa – argumentuje na-
Aggiunto (IVA), sięgają 1 stycz- ■ wewnątrzwspólnotowe z podatku w odniesieniu do sza rozmówczyni z Pricewa- żenia rocznej deklaracji VAT klaracji VAT czy nietermino-
nia 1973 r. Wówczas moc obo- nabycie nowych środków określonych czynności. terhouseCoopers. oraz deklaracji CIT w termi- we uregulowanie zobowią-
wiązującą zyskały postanowie- transportu. – Jako przykład czynności Dodaje też, że zgodnie nie do 31 lipca. Niemniej na- zań podatkowych. Zgodnie
nia dekretu prezydenckiego nr opodatkowanych 0-proc. z generalną zasadą dotyczą- leży podkreślić, że zgodnie z tamtejszymi regulacjami,
633 z 26 października 1972 r. Stawki włoskiego VAT stawką VAT może posłużyć: ca prawa do odliczania po- z włoskimi regulacjami płat- grozi to wysokimi sankcjami
w sprawie wprowadzenia i im- Z informacji Joanny Cioł- eksport, usługi związane bez- datku naliczonego, włoskie ności z tytułu VAT należnego pieniężnymi w wysokości do
plementacji podatku od warto- ko wynika, że opodatkowa- pośrednio z eksportem bądź przepisy umożliwiają odli- dokonywane są (zaliczkowo) 240 proc. kwoty zadeklaro-
ści dodanej. nie wskazanych czynności importem czy określone usługi czenie podatku naliczonego w okresach miesięcznych do wanej przez podatnika.
Jak podaje nam Joanna jest możliwe przy zastosowa- związane z transportem mię- wynikającego z transakcji 16 dnia następnego miesiąca Odnosząc się do rocznego
Ciołko, konsultant w dziale niu jednej z trzech stawek dzynarodowym. Natomiast ja- opodatkowanych VAT. Zakaz bądź przy spełnieniu określo- terminu składania deklaracji
doradztwa podatkowego Pri- VAT. Włoskie regulacje prze- ko czynności zwolnione trak- odliczania podatku naliczo- nych warunków w okresach VAT trzeba wiedzieć, że znaj-
cewaterhouseCoopers, to wła- widują możliwość zastoso- tuje się m.in. usługi finansowe, nego obowiązuje w odniesie- kwartalnych. duje on również zastosowa-
śnie ten akt oraz liczne regula- wania podstawowej 20-proc. ubezpieczeniowe, kulturalne niu do transakcji zwolnio- nie w odniesieniu do zwro-
cje prawa wspólnotowego stawki VAT oraz dwóch sta- czy niektóre transakcje zwią- nych z podatku oraz czynno- tów VAT dokonywanych
w zakresie VAT implemento- wek zredukowanych, odpo- zane z nieruchomościami – ści pozostających poza zakre-
Ważna liczba przez włoskie urzędy skarbo-
wane do włoskiego porządku
prawnego stanowią o obec-
wiednio 10 i 4-proc.
Zredukowana 10-proc.
tłumaczy Joanna Ciołko. sem opodatkowania VAT.
Ponadto podobnie jak
20 proc. wynosi we. Włoscy podatnicy mogą
wystąpić o zwrot nadwyżki
nym charakterze włoskiego stawka VAT jest stosowana Rejestracja dla potrzeb VAT w przypadku polskich regu- podstawowa stawka VAT podatku wykazanej w rocz-
Imposta sul Valore Aggiunto. w stosunku do katalogu to- Odnosząc się do zagad- lacji w zakresie VAT, włoskie we Włoszech nej deklaracji podatkowej,
warów i usług obejmującego nień dotyczących rejestracji przepisy wprowadzają kata- poprzez wypełnienie odpo-
Zakres opodatkowania m.in.: niektóre produkty do celów VAT, warto podkre- log określonych towarów wiedniego formularza tzw.
Włoskie ustawodawstwo spożywcze, krajowe paliwo ślić, że zgodnie z włoskimi i usług objętych zakazem od- – Dodatkowo, do 29 VR i przedłożenie go we wła-
przewiduje, że opodatkowa- oraz energię elektryczną, regulacjami w niniejszym za- liczania VAT. W skład tego kwietnia każdego roku wło- ściwym urzędzie skarbowym
niu VAT podlega: transport publiczny, niektóre kresie wymóg rejestracji wią- katalogu wchodzą m.in.: scy podatnicy VAT realizują w terminie od 1 lutego do
■ dostawa towarów oraz że się bezpośrednio z faktem ■ koszty transportu pasażer- wymóg składania specjal- ostatecznego terminu złoże-
świadczenie usług na tery- wykonywania działalności skiego (bilety kolejowe, nych rocznych form zawiera- nia rocznej deklaracji VAT.
torium Włoch dokonywa-
Ważne gospodarczej na terenie taksówki itp.) jących pełną listę dostawców Zwroty VAT na rzecz nie-
ne przez podatnika w ra- Włoch i nie zależy od wyso- ■ koszty związane z usługa- i nabywców uczestniczących rezydentów posiadających
Podatnik jest uprawniony do swoją siedzibę na terenie
mach prowadzonej dzia- kości obrotu osiąganego z ni- mi o charakterze rozryw- w transakcjach dokonywa-
łalności gospodarczej, odliczenia 40 proc. podatku niejszego tytułu. Jak podkre- kowym. nych przez podatnika w mi- Unii Europejskiej dokonywa-
w tym działalności arty- naliczonego związanego z na- śla Joanna Ciołko, każdy re- nionym roku – podaje Joan- ne są po przedłożeniu odpo-
stycznej oraz w zakresie byciem samochodów osobo- zydent rozpoczynający wy- Rozliczenia podatku na Ciołko. wiedniego wniosku oraz do-
wolnych zawodów; wych, niewykorzystywanych konywanie działalności Pewną ciekawostką może Wskazuje jednocześnie, że kumentacji w niniejszym za-
■ import towarów; w całości do celów prowadzo- gospodarczej, działalności być fakt, że we Włoszech de- w zakresie włoskich przepi- kresie do 30 czerwca. Urzę-
■ wewnątrzwspólnotowe nej działalności gospodar- artystycznej bądź wolnego klaracje VAT składane są sów o VAT uwagę przykuwa dem właściwym do zwrotu
nabycie towarów dokona- czej, oraz wydatków związa- zawodu jest zobowiązany w okresie rocznym oraz niewątpliwie regulacja doty- VAT podmiotom zagranicz-
ne na terytorium Włoch nych z takim nabyciem jednocześnie do rejestracji w formie elektronicznej. Ist- cząca sankcji za nietermino- nym jest urząd skarbowy
przez podatnika VAT dzia- do celów VAT poprzez złoże- nieje możliwość łącznego zło- we złożenie wspomnianej de- w Peskarze.■

E K S P E R T W Y J A Ś N I A

Czy włoski VAT jest neutralny dla podatników


Fundamentalna zasada neutralności VAT runków. Włoskie regulacje dotyczące re- konują sprzedaży opodatkowanej VAT, rzystnie. W tym zakresie należy mocno
jest realizowana m.in. za pomocą fundacji nadwyżki VAT naliczonego były ale ich siedziba znajduje się w innym zaakcentować zmiany przepisów art. 87
nierozerwalnie z nią związanego prawa w przeszłości przedmiotem rozstrzy- kraju UE lub poza jej terytorium, nie ustawy o VAT, wprowadzone ustawą
do odliczenia podatku naliczonego. gnięć Europejskiego Trybunału Spra- mają prawa do uwzględniania wartości z 7 listopada 2008r. (obowiązujące od
Bezsprzecznie obejmuje ono swoim wiedliwości. Przykładowo, w wyroku włoskiego VAT naliczonego wynikające- 1 stycznia 2008 r.). W szczególności ta-
zakresem także prawo do ubiegania się z 25 października 2001 r. (sprawa C- go z dokonanych zakupów w standardo- kie rozwiązania jak:
i do otrzymania zwrotu nadwyżki 78/00 Komisja Europejska przeciwko wych rozliczeniach VAT dokonywanych ■ skrócenie terminu zwrotu VAT do 60
podatku naliczonego nad należnym, jeżeli Republice Włoskiej) ETS wskazał, że ze na podstawie przepisów włoskiego pra- dni,
takowa wynika z rozliczeń dokonywanych względu na to, że zwrot nadwyżki VAT wa. W celu odzyskania dyskutowanych ■ nieznaczne, aczkolwiek istotne
przez podatników. Jak te zasady są jest jednym z najważniejszych czynni- kwot podmioty te zobowiązane są do z praktycznego punktu widzenia,
realizowane we Włoszech? ków gwarantujących zachowanie zasa- składania wniosków na zasadach opar- zmodyfikowanie warunków ubiega-
dy neutralności wspólnego systemu tych na przepisach VIII i XIII Dyrektywy nia się o zwrot VAT w przyspieszonym
Włoski system podatku od wartości VAT, warunki określone przez państwa VAT UE (określających konstrukcję tzw. terminie 25 dni, oraz
dodanej jest pod tym względem od lat członkowskie nie mogą podważać tej za- zwrotu VAT dla podmiotów zagranicz- ■ wyraźne przyznanie podatnikowi pra-
uznawany za niedoskonały i mało przy- sady poprzez zmuszenie podatnika do nych). wa do uzyskania zwrotu w przypad-
jazny dla przedsiębiorców. Przede ponoszenia całościowego lub częściowe- Zgodność takiego mechanizmu ku niedokonania w danym okresie
wszystkim, obowiązujące we Włoszech go ciężaru VAT. z podstawowymi zasadami wspólnoto- rozliczeniowym czynności opodatko-
przepisy jako regułę ogólną wskazują Obecnie przedmiotem postępowania wego systemu podatku od wartości do- wanych.
zasadę przenoszenia nadwyżki podatku przed ETS (sprawa C-244/08 – w toku, danej może budzić uzasadnione wątpli- Powodują one, że polskie rozwiąza-
TOMASZ PABIAŃSKI
naliczonego do następnych okresów starszy konsultant postępowanie wszczęte z inicjatywy Ko- wości. nia w omawianym zakresie, pod wzglę-
rozliczeniowych. Podatnicy mogą, co w dziale doradztwa misji Europejskiej) jest inna włoska re- Na tle zaprezentowanych rozwiązań dem ich przyjazności dla podatników,
prawda, wystąpić o bezpośredni zwrot podatkowego gulacja, zgodnie z którą w określonych włoskich polskie regulacje dotyczące za- jeżeli nawet nie plasują się obecnie
omawianej kwoty, niemniej jednak Pricewaterhouse- przypadkach podatnicy, którzy: posia- sad występowania o bezpośredni zwrot w czołówce europejskiej, to jednak zo-
uprawnienie to jest uzależnione od speł- Coopers dają na terytorium tego państwa stałe nadwyżki podatku naliczonego nad na- stawiają w tyle rozwiązania państw ta-
nienia przez przedsiębiorcę wielu wa- miejsce prowadzenia działalności i do- leżnym prezentują się zdecydowanie ko- kich jak Włochy.■ (EM)
T Y G O D N I K P O D A T K O W Y nr nr
163
2202

B 10
SPR AWOZDANIE FINANSOWE ZA 2008 ROK
rachunkowość
W sprawozdaniu nie można zawyżać przychodu
Umowa między kontrahentami może zakładać, dostarczenie rzeczy i jej insta- związanych z realizacją usłu- mi finansowymi. W szcze-
że środek trwały będzie uznany za dostarczony lację. Jeśli z umowy wynika, Ważne gi. Pomiar wielkości przycho- gólności dotyczy to wyceny
po instalacji. W takim przypadku przychód ze sprzedaży że dobra uznaje się za dostar- dów przypadających na koń- w wartości godziwej, która
czone pod warunkiem ich za- Przychody, zgodnie z ustawą czący się okres stwarza poku- nie jest ustalana na podsta-
można zaewidencjonować dopiero w momencie o rachunkowości, są to
instalowania, a instalacja sta- sę kreowania wyniku. Nie- wie cen rynkowych, lecz
zakończenia instalacji. nowi istotną część umowy, to uprawdopodobnione korzyści prawidłowe ustalenie stopnia z wykorzystaniem alterna-
przychód można uznać do- ekonomiczne powstałe zaawansowania prac powo- tywnych metod wyceny –
AGNIESZKA POKOJSKA rzeczą oraz przekazanie na- piero w momencie zakończe- w okresie sprawozdawczym. duje zarachowanie zbyt wy- uważa biegły rewident
agnieszka.pokojska@infor.pl bywcy znaczącego ryzyka nia instalacji. Zdarzają się Przychody powinny być ujmo- sokich przychodów do okresu z MAC Auditor.
i korzyści związanych z wła- w praktyce przypadki zalicze- wane w księgach rachunko- sprawozdawczego. Często Problem dotyczy też ob-
W tworzonym na koniec snością rzeczy. nia do okresu sprawozdaw- wych w momencie, gdy zna- również przewidywane stra- szaru ustalania wartości od-
roku sprawozdaniu finanso- – Aby poprawić wynik, czego przychodów ze sprze- czące ryzyko i korzyści wyni- ty na kontrakcie nie są ujmo- pisów aktualizujących war-
wym spółki powinny pamię- spółki często dokonują sprze- daży bez względu na to, czy kające z prawa własności to- wane odpowiednio szybko, tość udziałów i akcji spółek
tać o odpowiednim ujęciu daży w ostatnim kwartale ro- instalacja nastąpiła, czy nie. tj. w okresie, w którym nienotowanych na aktyw-
warów bądź produktów
przychodów i kosztów. Ozna- ku z opcją odkupu w ciągu stwierdzone zostanie ich wy- nych rynkach wycenianych
zostały przekazane nabywcy
cza to, że dla celów rachun- pierwszych miesięcy następ- Kontrakty długoterminowe stąpienie. w cenie nabycia. Wszystkie
kowych powinny one zostać nego roku lub na korzystnych Z kolei Szczepan Borow- te sytuacje cechuje duża za-
przyporządkowane do okre- dla nabywcy warunkach, np. ski, biegły rewident z MAC Subiektywne szacunki leżność uzyskiwanych wyni-
sów, których dotyczą. wysokich rabatach, długich Auditor, jako problematycz- sowe dzierżawy. Przynaj- Jak wyjaśnia Szczepan Bo- ków wyceny od subiektyw-
W praktyce może się zda- terminach płatności – twierdzi ny przypadek podaje usługi mniej na jeden dzień bilanso- rowski, istotnym obszarem nych założeń przyjętych
rzać, że przychody ujmowa- nasz rozmówca. Wyjaśnia, że realizowane w ramach umo- wy kontrakt długoterminowy możliwości kreowania wyni- przez zarządzających. Infor-
ne są we wcześniejszym taki sposób kreowania wyniku wy, której moment rozpoczę- jest w toku realizacji i przy- ku finansowego w jednost- macje prezentowane w spra-
okresie. Może to prowadzić potwierdzają niskie przycho- cia i zakończenia przypadają chód powinien zostać uzna- kach są coraz powszechniej wozdaniach finansowych,
do zawyżenia wyniku finan- dy ze sprzedaży w I kwartale w różnych okresach spra- ny bez względu na stan roz- wykorzystywane w rachun- w szczególności sporządza-
sowego, który podlega po- roku następnego oraz zwroty wozdawczych (kontrakty rachunków i płatności z na- kowości szacunki. Przykłada- nych zgodnie z ustawą o ra-
działowi. sprzedanych produktów i ko- długoterminowe). Poważ- bywcą. mi takich działań może być chunkowości, często nie po-
rekty faktur sprzedaży. nym błędem przy umowie – Ustawa o rachunkowo- zaniżanie wartości rezerw czy zwalają użytkownikowi
Przekazanie towaru Radosław Świderski wska- ryczałtowej jest uznanie ści przewiduje dwie metody odpisów aktualizujących war- w pełni ocenić prawidłowo-
Radosław Świderski, bie- zuje również na sytuację, przychodu w momencie i na ustalania przychodów i kosz- tość aktywów (np. zapasów ści założeń będących podsta-
gły rewident, dyrektor MAC w której moment przekaza- kwotę odpowiadającą wysta- tów z kontraktów długoter- czy należności) lub wręcz ich wą szacunków.■
Auditor, wyjaśnia, że wa- nia ryzyka i korzyści związa- wionej fakturze. Za przykład minowych – twierdzi nasz rozwiązywanie, co powoduje
runkiem uznania przychodu nych ze sprzedawaną rzeczą kontraktów długotermino- rozmówca. ujęcie zbyt niskich pozosta- PODSTAWA PRAWNA
ze sprzedaży dóbr jest wy- nie pokrywa się z momentem wych mogą służyć usługi bu- Dodaje, że wybór jednej łych kosztów operacyjnych
danie towaru lub wyrobu przekazania prawa własności dowlano-montażowe, wdro- z nich jest uzależniony od lub ujęcie pozostałych przy- ■ Art. 3 ust. 1 pkt 30 ustawy
nabywcy. W tym momencie do niej. Według eksperta żeniowe (informatyczne, sys- istnienia lub braku możliwo- chodów operacyjnych. z 29 września 1994 r. o rachun-
następuje zazwyczaj ustanie przykładem takiej sytuacji temów zarządzania), usługi ści wiarygodnego szacunku – Podobne problemy kowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr
kontroli sprzedającego nad jest transakcja obejmująca szkolnictwa czy długookre- stopnia zaawansowania prac związane są z instrumenta- 76, poz. 694 z późn. zm.).

EWIDENCJONOWANIE MATERIAŁÓW I TOWARÓW E K S P E R T W Y J A Ś N I A

Jak wykazać w bilansie


W ewidencjach księgowych zaliczkę na dywidendę
można stosować uproszczenia Gdzie w bilansie spółki jawnej powinny być ujęte wypłaty
zaliczki na poczet zysku z 2008 roku?

Istnieje możliwość stosowania uproszczeń, jeżeli chodu z tytułu zużycia, utraty Obowiązujące przepisy dotyczące spółek
nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na Ważne wartości i z innych tytułów. jawnych z jednej strony nie regulują możli-
rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej Uproszczenia, które może wości wypłaty zaliczek na poczet zysku,
Uproszczenia nie mogą zastosować jednostka, pole- z drugiej strony również takiej możliwości
i finansowej jednostki oraz jej wyniku finansowego. gają na możliwości ujmowa-
wpływać na rzetelne przed- nie ograniczają. Wobec tego w umowie spół-
stawienie sytuacji majątko- nia materiałów i towarów ki wspólnicy mają prawo zawrzeć postano-
BEATA PIOTROWSKA ności oraz sprawują bieżącą wej i finansowej firmy w cenach zakupu, zamiast wienie o dokonywaniu w ciągu roku zalicz-
ksiegowosc@infor.pl kontrolę nad prawidłowo- w cenach nabycia lub wyka- kowych wypłat. Zgodnie z art. 52 par. 1 ko- ANNA KUZA
ścią jej przebiegu – osobiście zywania zapasów tych deksu spółek handlowych wspólnik może biegły rewident,
Jednostki prowadzące lub przy udziale członków wanie w koszty wartości składników majątkowych żądać podziału i wypłaty całości zysku z koń- Auxilium
księgi rachunkowe są zobo- ich rodzin. materiałów i towarów na w księgach rachunkowych cem każdego roku obrotowego. Wspólnik
wiązane do prowadzenia ich Ustawa o rachunkowości dzień ich zakupu, połączone na dzień ich nabycia lub wy- spółki jawnej ma także prawo żądać corocz-
w sposób określony ustawą zawiera w niektórych miej- z obowiązkiem ustalania tworzenia w cenach przyję- nie wypłacenia odsetek w wysokości 5 proc. od swojego udziału
o rachunkowości, zapewnia- scach wyłącznie ogólne wska- stanu tych składników akty- tych do ewidencji. kapitałowego, nawet gdy spółka poniosła stratę (art. 53 k.s.h.).
jąc rzetelne i jasne przedsta- zania i nie określa szczegóło- wów i jego wyceny oraz ko- Jeżeli koszty związane Przepisy te mają zastosowanie, jeżeli umowa spółki nie stanowi
wienie sytuacji majątkowej wo sposobu czy techniki ich rekty kosztów o wartość te- z nabyciem materiałów i to- inaczej (art. 37 par. 1 k.s.h.). Jeżeli spółka jawna jest zobowiąza-
i finansowej oraz wyniku fi- wykonania. Wówczas jed- go stanu, nie później niż na warów danego asortymentu na do prowadzenia ksiąg rachunkowych, wszelkie operacje zwią-
nansowego nostka może przyjąć rozwią- dzień bilansowy. są tak znaczne, że będą zane z wpłatami i wypłatami środków pieniężnych z kasy lub ra-
Możliwość stosowania zania, mając na uwadze roz- Tę metodę stosuje się w sposób istotny wpływać na chunku bankowego przez wspólników powinny być ujmowane
uproszczeń w ramach zasad miar i specyfikę prowadzonej w jednostkach prowadzących wartość zapasów tych skład- na koncie rozrachunkowym (np. konto 24 – Pozostałe rozrachun-
rachunkowości ma duże działalności albo może sko- działalność w niewielkim za- ników i zarazem zniekształ- ki). W bilansie pobrane przez wspólników spółki jawnej w ciągu
znaczenie zwłaszcza dla jed- rzystać z rozwiązań ogólnie kresie, a zapasy i ich zużycie cać wynik finansowy, wów- roku obrotowego zaliczki na poczet przewidywanego zysku wy-
nostek, które prowadzą stosowanych w praktyce. oraz rozchody z innych tytu- czas wycena tych zapasów kazuje się po stronie pasywów w pozycji A.IX jako – Odpisy zysku
działalność na niewielką Ponadto zawiera kwestie, łów są kontrolowane przez powinna następować w ce- netto w ciągu roku obrotowego. W przypadku gdy wartość wy-
skalę, stosunkowo jednorod- przy których sposób uprosz- właściciela firmy. W innych nach nabycia, tj. cenach zaku- płaconych wspólnikom spółki jawnej zaliczek na poczet osiągnię-
ną, stanowiących indywidu- czenia jest dokładnie sprecy- jednostkach metodę tę stosu- pu powiększonych o koszty tego zysku przewyższa kwotę zysku faktycznie wypłaconego, po-
alną własność osób fizycz- zowany albo jednostka mo- je się do materiałów nabywa- bezpośrednio związane z za- wstała nadwyżka może zostać pokryta z kapitału zapasowego na
nych, np. firmy prowadzonej że dokonać wyboru spośród nych z przeznaczeniem na ce- kupem i przystosowaniem podstawie uchwały wspólników. Wypłata zaliczek dla wspólni-
przez właściciela w oparciu metod uproszczenia przed- le ogólnogospodarcze i biuro- składnika aktywów do stanu ków na poczet zysku nie rodzi skutków podatkowych. Stosownie
o wpis do ewidencji gospo- stawionych w ustawie. we, do paliwa w transporcie zdatnego do używania lub do przepisów art. 8 ust. 1 i 2 oraz art. 24a PIT, ustalenie dochodu
darczej, spółki cywilnej Należy pamiętać jednak, gospodarczym oraz w innych wprowadzenia do obrotu.■ do opodatkowania następuje u wspólnika spółki jawnej na pod-
utworzonej na podstawie że rozwiązania te nie mogą przypadkach, jeżeli zużycie stawie zapisów dokonanych w prowadzonej przez spółkę księ-
umowy wspólników. Doty- zniekształcać jasnego i rze- ich jest kontrolowane za po- PODSTAWA PRAWNA gach rachunkowych, odpowiednio do przysługującego wspólni-
czy to przede wszystkim ta- telnego obrazu jednostki. mocą norm zakładowych kowi prawa w udziale w zysku.■ (AP)
kich jednostek, w których Uproszczenie może doty- przed wydaniem następnej ■ Art. 4 ust. 1, art. 17 ust. 2
właściciele jednostki podej- czyć wyboru metody ewi- partii. Warunkiem stosowa- pkt 4, art. 34 ustawy z 29
mują ważniejsze decyzje, dencji spośród przewidzia- nia tej metody jest możliwość września 1994 r. o rachunko- PODSTAWA PRAWNA
aktywnie uczestniczą we nych przepisami, w tym sto- sprawowania w inny sposób wości (t.j. Dz. U. z 2002 r. nr ■ Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
wszystkich sferach działal- sowane w praktyce odpisy- (pozaksięgowo) kontroli roz- 76, poz. 694 z późn. zm.). (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
nr 2 T Y G O D N I K P O D A T K O W Y

interwencja B 11
Czy od użyczonego lokalu Co zmieniło się
trzeba zapłacić podatek w podatkach
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży części komputerowych, komputerów,
monitorów i akcesoriów. Obecnie prowadzi tę działalność w wynajmowanym biurze. Zamierza jednak spisać
od 2009 roku
z rodzicami umowę o użyczenie lokalu na cele prowadzenia działalności gospodarczej. W domu rodziców
na parterze jest bowiem pokój, który można przerobić na biuro. Podatnik nie wie jednak, czy umowę Od 1 stycznia zaczęła obowiązywać większość zmian
z rodzicami korzystniej było podpisać przed, czy dokonać tego po Nowym Roku. Czy powinien w tym wypadku wprowadzona nowelizacjami poszczególnych ustaw
odprowadzać podatek dochodowy w związku z uzyskiwaniem świadczeń nieodpłatnych? Jeśli tak, to jak w podatkowych. Wiele z nich jest dla podatników
takim razie obliczyć wartość tego użyczenia i według jakich zasad naliczyć podatek? O rozwiązanie problemu korzystnych. Czytelnicy najczęściej pytali:
podatnika poprosiliśmy Izbę Skarbową w Szczecinie oraz Dominika Szczygła, doradcę podatkowego z MSDS
Kancelaria Radców Prawnych M. Szczotka D. Szczygieł. ■ Czy można skorzystać ze wspólnego roz-
liczenia, jeśli małżonek jest obcokrajow-
cem, ale pracuje w Polsce?
Dzięki nowelizacji ustawy o podatku do-
IZBA SKARBOWA W SZCZECINIE ODPOWIEDZIAŁA GP chodowym od osób fizycznych preferencyj-
ne zasady rozliczania podatku przewidzia-
W praktyce często się darczej uważa się również lipca 1983 r. o podatku od wartości czynszowej tej ne dla małżeństw lub osób samotnie wy-
zdarza, że podatnicy wyko- wartość otrzymanych świad- spadków i darowizn rodzice nieruchomości lub jej czę- chowujących dzieci obejmą także nierezy-
rzystują w prowadzonej czeń w naturze i innych nie- podatnika zaliczani są do ści. dentów. Wprowadzone zmiany dotyczą
przez siebie działalności odpłatnych świadczeń, któ- I grupy podatkowej. Podsumowując, należy podatników, których miejsce zamieszkania
gospodarczej rzeczy rucho- rych wysokość oblicza się Jak już wyżej wskazano, zauważyć, iż wyżej omó- znajduje się w innym państwie członkow-
me (np. samochód) czy też zgodnie z art. 11 ust. 2-2b co do zasady na gruncie wiona regulacja prawna skim Unii Europejskiej lub Europejskiego
nieruchomości (np. lokal) ustawy. Powołany przepis ustawy o podatku docho- obowiązuje jedynie do Obszaru Gospodarczego (Islandia, Norwe-
– podobnie jak w przedsta- wyłącza jednak (z zastrzeże- dowym od osób fizycznych końca 2008 r., bowiem na gia i Liechtenstein) oraz obywateli Konfe-
wionym w zapytaniu stanie niem niemającym zastoso- przychód powstaje również mocy ustawy z 6 listopada deracji Szwajcarskiej. Jeśli podatnicy ci
faktycznym – oddane im do wania w przedstawionym po stronie użyczającego 2008 r. zmieniającej m.in. uzyskali dochody wyłącznie lub prawie wy- KRZYSZTOF KOŚLICKI
używania przez członków stanie faktycznym) z opo- nieruchomość. Ustawo- ustawę o podatku docho- łącznie z pracy wykonywanej w Polsce, mo- ekspert GP
rodziny na podstawie umo- datkowania wartość świad- dawca w treści art. 16 ust. dowym od osób fizycznych gą stosować takie same zasady rozliczeń
wy użyczenia. Cechą cha- czeń w naturze i innych nie- 1 ustawy wprowadził bo- przepis art. 16 ustawy jak obywatele polscy. Zatem małżonkowie,
rakterystyczną tej umowy odpłatnych świadczeń otrzy- wiem swego rodzaju fikcję o podatku dochodowym którzy są nierezydentami lub tylko jeden z małżonków jest nie-
jest jej nieodpłatność. manych od osób zaliczonych prawną, uznając, że właści- zostaje 1 stycznia 2009 r. rezydentem, osiągający w Polsce co najmniej 75 proc. wszyst-
Wskazać należy, że na do I i II grupy podatkowej ciel oddający nierucho- uchylony, co będzie skut- kich uzyskanych w roku podatkowym opodatkowanych przy-
gruncie ustawy o podatku w rozumieniu przepisów mość w używanie uzyskuje kować brakiem opodatko- chodów, mogą określić podatek w podwójnej wysokości obli-
dochodowym od osób fi- o podatku od spadków i da- hipotetyczny przychód w wania użyczenia nieod- czony od połowy łącznych dochodów, jakie uzyskali. Ze wspól-
zycznych umowa użycze- rowizn (art. 21 ust. 1 pkt 125 postaci tzw. wartości czyn- płatnego nieruchomości nego rozliczenia dochodów mogą także skorzystać owdowiali
nia, co do zasady, wywołu- ustawy). Mając to na uwa- szowej. Przychód nie po- po stronie użyczającego. małżonkowie będący nierezydentami. Omówione zasady doty-
je określone konsekwencje dze, u podatników używają- wstaje jednak m.in. w razie Powyższa zmiana nie rzu- czą już rozliczenia podatkowego za 2008 rok.
podatkowe zarówno u bio- cych rzeczy w prowadzonej oddania nieruchomości na tuje jednak na sytuację
rącego, jak i użyczającego działalności na podstawie potrzeby własne albo po- prawnopodatkową podatni- ■ Jakie zasady obowiązują teraz przy przeprowadzaniu kontro-
daną rzecz ruchomą czy umowy użyczenia zawartej trzeby członków rodziny, ka, jak również osoby uży- li podatkowej?
nieruchomość. z członkami rodziny zali- o czym stanowi ust. 2 prze- czającej lokal, zatem na Znowelizowane przepisy Ordynacji podatkowej wprowadzi-
I tak, stosownie do prze- czonymi do I lub II grupy pisu. Zatem gdy właściciel gruncie opisanego stanu ły instytucję zawiadomień o zamiarze wszczęcia kontroli po-
pisu art. 14 ust. 2 pkt 8 usta- podatkowej, powstanie nieruchomości używa jej faktycznego bez znaczenia datkowej. Przedsiębiorca, u którego planowana jest kontrola,
wy o podatku dochodowym przychód wolny od podat- na własne potrzeby lub jest to, czy przedmiotowa będzie o tym fakcie informowany wcześniej. Kontrolę będzie
od osób fizycznych, za przy- ku dochodowego. Zgodnie użycza na potrzeby człon- umowa zostanie podpisana można przeprowadzić nie wcześniej niż po siedmiu dniach
chód z działalności gospo- z art. 14 ust. 3 ustawy z 28 ków rodziny, nie ustala się przed, czy po Nowym Roku. i nie później niż przed upływem 30 dni od doręczenia zawiado-
mienia o zamiarze kontroli. Jeśli kontrola nie zostanie wszczę-
ta w tym terminie, konieczne jest ponowne zawiadomienie po-
datnika. Z kolei wszczęcie czynności kontrolnych przed upły-
EKSPERT WYJAŚNIA wem siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia wymaga
zgody kontrolowanego.
W świetle przepisów obowiązują- Również dla rodziców pytającego data 1 stycznia 2009 r. Znowelizowane przepisy dopuszczają także przeprowadze-
cych do 31 grudnia 2008 r., przycho- nie wyznacza nowych zasad. Faktem jest, że z tym dniem nie kontroli bez zawiadomienia, ale tylko w ściśle określonych
dem z działalności gospodarczej jest uchylone zostają przepisy art. 10 ust. 1 pkt 5 i art. 16 ustawy przypadkach, np. jeśli będzie ona dotyczyć zasadności zwrotu
m.in. wartość otrzymanych świadczeń PIT i tym samym bezpłatne udostępnienie nieruchomości podatku, niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospo-
i innych nieodpłatnych świadczeń, ob- lub jej części do używania innym osobom fizycznym nie bę- darczej czy nieewidencjonowania obrotów za pomocą kasy fi-
liczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b dzie już rodziło konieczności ustalenia przychodu do celów skalnej.
ustawy o podatku dochodowym od podatkowych, w postaci wartości czynszowej. Jednakże na- Przedstawione zasady zawiadamiania o zamiarze wszczę-
osób fizycznych (art. 14 ust. 2 pkt 8). wet obecnie nie ustala się wartości czynszowej lokali lub bu- cia kontroli mają także zastosowanie w odniesieniu do kontro-
Jednakże w art. 21 ust. 1 pkt 125 usta- dynków mieszkalnych oddanych do używania m.in. na po- li prowadzonej przez organy kontroli skarbowej.
wy o PIT ustawodawca zawarł zwol- trzeby członków rodziny. Pojęcie członka rodziny nie zosta-
nienie dotyczące wartości świadczeń ło zdefiniowane w tej ustawie o podatku dochodowym od ■ Czy kupujący od przedsiębiorcy składniki majątku związane
w naturze i innych nieodpłatnych osób fizycznych, lecz posiłkując się definicją zawartą w art. z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą nadal bę-
świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 111 par. 3 Ordynacji podatkowej, za członka rodziny należy dzie odpowiadał za długi sprzedającego?
11 ust. 2-2b ustawy, otrzymanych od uznać zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstęp- Nie. Z Ordynacji podatkowej wykreślony został art. 112 par.
osób zaliczonych do I i II grupy podat- nych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz 1 pkt 3, który stanowił o odpowiedzialności kupującego skład-
kowej w rozumieniu przepisów o po- pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. niki majątku związane z prowadzoną działalnością gospodar-
datku od spadków i darowizn. Zatem Zatem zarówno przed, jak i po 1 stycznia 2009 r. podpi- czą. Do końca 2008 roku nabywca, który nabył od przedsiębior-
DOMINIK SZCZYGIEŁ
w przypadku nieodpłatnego udostęp- doradca podatkowy, sanie umowy użyczenia lokalu pomiędzy rodzicami a dziec- cy składniki majątku związane z prowadzoną działalnością go-
nienia lokum w kręgu osób należących radca prawny, kiem – nawet na potrzeby prowadzonej przez dziecko dzia- spodarczą o wartości powyżej 16,1 tys. zł, odpowiadał całym
do I grupy podatkowej według ustawy MSDS Kancelaria łalności gospodarczej – jest neutralne podatkowo dla obu swoim majątkiem solidarnie z przedsiębiorcą za powstałe do
o podatku od spadków i darowizn Radców Prawnych stron.■ dnia zakupu zaległości podatkowe do wysokości kwoty zakupu.
(m.in. w kręgu rodzice–dzieci), tego M. Szczotka Obecnie odpowiedzialność ta została zniesiona.
typu świadczenie jest zwolnione D. Szczygieł PODSTAWA PRAWNA
z opodatkowania podatkiem dochodo- ■ Czy wprowadzono jakieś ułatwienia dla podatników dokonu-
wym nawet przed 1 stycznia 2009 r. ■ Art. 14 ust. 2 pkt 8, art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy z 26 lipca jących darowizn artykułów spożywczych?
I to nawet w przypadku, gdy lokal udostępniany jest na 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. Nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych zakłada, że
potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm. od 1 stycznia 2009 r.). przedsiębiorca, który przekaże artykuły spożywcze organiza-
data 1 stycznia 2009 r. nie wyznacza tutaj żadnej istotnej Opracował ŁUKASZ ZALEWSKI cjom pożytku publicznego, może zaliczyć do kosztów uzyskania
podatkowo cezury. lukasz.zalewski@infor.pl
przychodów koszty wytworzenia lub cenę nabycia tych produk-
tów. Dotyczy to produktów spożywczych z wyjątkiem napojów
alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 proc. oraz na-
pojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezal-
koholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 proc.
JUTRO Jak uniknąć w 2009 roku podatku Także od 1 stycznia obowiązują preferencje w zakresie VAT
dla podatników przekazujących bezpłatnie żywność. Ustawo-
w Gazecie Prawnej przy sprzedaży domu lub mieszkania dawca wprowadził zwolnienie z podatku oraz możliwość obni-
żenia podatku należnego od przekazywanych produktów spo-
żywczych.■ Not. EC
T Y G O D N I K P O D A T K O W Y nr nr
1632

B 12
ROZLICZENIA ELEKTRONICZNE
procedury
Od stycznia 2009 r. nowe formularze e-deklaracji
Od początku stycznia podatnicy mogą przesyłać sowane do rozliczeń za różne Papierów Wartościowych,
już 22 rodzaje deklaracji elektronicznych. Część z nich okresy. Chodzi głównie o uzy- Powszechne Centrum Certy- Jakie e-deklaracje można przesyłać
po raz pierwszy. Zmieniły się także struktury niektórych skane dochody lub poniesione fikacji CERTUM oraz Krajo- od 1 stycznia 2009 r.
straty za rok 2008, ale w roz- wa Izba Rozliczeniowa.
dotychczasowych formularzy.
porządzeniu określono także Koszt bezpiecznego e-pod- ■ PIT
struktury logiczne formularzy, pisu to ok. 200–300 zł w za-
ŁUKASZ ZALEWSKI nowych struktur logicznych. które mają zastosowanie do leżności od centrum i zesta- PIT-4R, PIT-6, PIT-8AR, PIT-8C, PIT-8S, PIT-11, PIT-14, PIT-16, PIT-
Określenie struktur logicz- rozliczeń przychodów, docho- wu. E-podpis jest wystawia- 16A, PIT-19A, PIT-23, PIT-28, PIT-28/A, PIT-28/B, PIT-36, PIT-36L,
lukasz.zalewski@infor.pl
nych jest niezbędne do prze- dów (strat) uzyskanych albo ny na jedną osobę i zacho- PIT-37, PIT-38, PIT-39, PIT-40, PIT/O, PIT/D, PIT-2K, PIT/M, PIT/B,
Poszerzenie liczby formu- syłania deklaracji drogą elek- od 1 stycznia 2007 r., albo od wuje ważność przez rok. Po PIT/Z, PIT/ZG, PIT-R
larzy przesyłanych drogą troniczną. Rozporządzenia 1 stycznia 2009 r. Oznacza to, upływie terminu ważności ■ CIT
elektroniczną zostało zapla- dostosowują także formula- że wprowadzenie kolejnego podpis elektroniczny trzeba
nowane przez resort finan- rze do nowych wymogów rodzaju e-deklaracji nie powo- uaktualnić za dodatkową CIT-6R, CIT-6AR, CIT-8, CIT-8A, CIT-8B, CIT-8/O, CIT-9R, CIT-10R,
sów już ponad rok wcześniej. ustawowych. Chodzi przykła- duje, że od 1 stycznia podatni- opłatą. Nie ma jednak możli- CIT-11R, CIT-ST, CIT-ST/A, CIT-D
W trakcie roku podatnicy dowo o struktury logiczne ze- cy z tej możliwości skorzystają. wości zakupu podpisu dla ■ VAT
mieli możliwość przesyłania znań rocznych PIT-36 i PIT- firmy czy dla rodziny. Drugą
VAT-7D, VAT: VAT-7, VAT-7K, VAT-8, VAT-9, VAT-10, VAT-11, VAT-12,
kolejnych rodzajów e-dekla- 37. Jak uzasadnia resort fi- Przesłanie e-deklaracji formalnością jest zaświad-
racji (od 1 kwietnia, 1 lipca). nansów, wzór obu tych for- W 2009 roku po raz pierw- czenie od naczelnika urzędu VAT-21, VAT-23, VAT-24, VAT-UE, VAT-UE/A, VAT-UE/B, VAT-UEK,
Od 2009 r. do katalogu dekla- mularzy jest taki sam jak na szy urzędy skarbowe będą skarbowego umożliwiające VAT-R, VATR/UE, VAT-Z
racji zostały dołączone nowe. rok 2008 (rozliczenie za 2007 przyjmowały zeznania roczne przesyłanie e-deklaracji. ■ PCC
rok), jednak struktura logicz- od podatników podatku do- Chodzi o zaświadczenie na
PCC-2, PCC-3, PCC-3A
Nowe e-deklaracje na musi zostać dostosowana chodowego od osób fizycz- druku ZAS-E. Aby je uzyskać,
Od nowego roku elektro- do wymogów kontrolnych. nych. Co prawda formularze podatnik musi złożyć zawia- ■ SD
nicznie można przesyłać de- Zmiany zachodzą także umożliwiające przesłanie de- domienie ZAW-E1, a następ- SD-2, SD-Z2, SD-3
klaracje PIT: PIT-40, PIT-8C, w przypadku zgłoszenia aktu- klaracji elektronicznej PIT-36 nie ZAW-E2. Procedura uzy-
PIT-16, PIT-16A, PIT-19A, PIT- alizacyjnego NIP-3. Również i PIT-37 zostały wprowadzo- skania zaświadczenia trwa ■ Inne
28, PIT-28/A, PIT-28/B, PIT- w tym przypadku nie chodzi ne od 1 kwietnia 2008 r., jed- ok. 3–4 tygodni, a zatem SSE/A, SSE-R, SSE-R/A, POG-3C, POG-3D POG-R, WZP-1M,
39, CIT: CIT-6R, CIT-6AR, o sam wygląd formularza czy nak swój PIT za 2007 rok roz- warto złożyć odpowiedni WZP-1K, WZP-1R, WZS-1M, WZS-1K, WZS-1R, POG-3A, ORD-U,
CIT-9R, CIT-10R, CIT-11R, poszczególne jego elementy, liczyła w ten sposób garstka wniosek do naczelnika swo- ORD-TK, ORD-W1, IFT-1, IFT-1R, IFT-2, IFT-2R, IFT-3, IFT-3R, IFT/A,
CIT-8A, CIT-8B, CIT-ST, CIT- ale o to, że zmienia się pod- podatników. A zatem dopiero jego urzędu wcześniej. ORD-ZU, NIP-3
ST/A, VAT: VAT-7D, a także stawa prawna do określenia rozliczenie za rok 2008 bę- Jeśli podatnik załatwi
deklaracje na formularzach struktury logicznej. dzie pierwszym rozliczeniem wszystkie formalności, może
SSE/A, SSE-R, SSE-R/A. elektronicznym. przystąpić do wypełniania zeznania roczne. Ze strony wo-księgowego włączył mo-
Wszystkie rodzaje deklaracji, Przepisy przejściowe Podatnicy muszą dopełnić zeznania podatkowego lub Ministerstwa Finansów nale- duł do przesyłania e-dekla-
zeznań i informacji, które Osoby, które już obecnie dwie formalności. Po pierw- deklaracji w drodze elektro- ży pobrać interaktywny druk racji, firma może wysyłać
można przesyłać za pomocą rozliczają się z fiskusem drogą sze należy kupić zestaw do nicznej. Obecnie istnieją zeznania PIT-36 lub PIT-37, swoje zeznania bezpośred-
systemu e-deklaracje, wymie- elektroniczną, powinny zwró- podpisu elektronicznego dwa sposoby przesyłania wypełnić go, podpisać e-pod- nio z systemu. Jest to ła-
niamy w ramce. cić także uwagę na przepisy z kwalifikowanym certyfika- e-deklaracji. Pierwszy – za pisem i wysłać do urzędu. twiejszy sposób przesłania
Ministerstwo Finansów przejściowe do projektowane- tem. Zestawy takie sprzeda- pomocą formularzy interak- Drugi sposób polecany jest e-deklaracji, ale wymaga
opublikowało również projek- go rozporządzenia. Określone ją obecnie trzy certyfikowa- tywnych – jest polecany oso- firmom. Jeśli dostawca programu, w którym istnieje
ty rozporządzeń dotyczące formularze będą bowiem sto- ne centra: Polska Wytwórnia bom fizycznym składającym oprogramowania finanso- moduł do e-deklaracji.■

Sprawdź, czy Twoja firma


zamówiła dla Ciebie
prenumeratę Gazety Prawnej
Jeszcze możesz składać zamówienia na 2009 rok. Wybierz odpowiednią dla siebie wersję prenumeraty.
Tylko wersja Premium zapewni Ci komplet płyt i książek, które będą dołączane do Gazety Prawnej
>> codziennie – egzemplarz gazety na Twoim biurku
>> Wersja Standard >> specjalne dodatki tylko dla prenumeratorów: Nowe prawo
– Praktyka, Nowe prawo – Przepisy
>> w ramach prenumeraty rocznej dostęp do e­GP – + + + e­GP
– internetowe wydanie
Gazety Prawnej
internetowego wydania Gazety Prawnej, a w nim obszerne
archiwum, baza aktów prawnych i inne dodatki

>> codziennie – egzemplarz gazety ze wszystkimi dodatkami


>> Wersja Premium
+ + +
specjalnymi: płytami, książkami, broszurami,
segregatorami, zarówno związanymi z tematyką gazety, e­GP
– internetowe wydanie
jak i służącymi rozwojowi osobistemu Gazety Prawnej
>> specjalne dodatki tylko dla prenumeratorów: Nowe prawo
– Praktyka, Nowe prawo – Przepisy Partner strategiczny

Nowa encyklopedia
yklop
pedia
a

>> w ramach prenumeraty rocznej dostęp do e­GP –


+
małego
ego przedsiębiorcy
przedsi

internetowego wydania Gazety Prawnej,a w nim obszerne ¦ Korzystnie


K
Ko orzystnie
rrozliczamy
Z Rozliczanie
koszty
ozliczamy koszt
Rozliczanie wydatków przedsiębio
przedsiębiorców
Co jest, a co nie jest kosztem
Jakie są zasady księgowania kosztów
Jakich wydatków nie zaliczamy do kosztów

Z Jak
Jak k
korzystnie
orzystnie dokonywać odpisów

archiwum, baza aktów prawnych i inne dodatki


Co podlega, a co nie podlega amortyzacji
Jak rozliczać samochód w firmie
Wydatki na siedzibę firmy

Z Jak
Jak rrozliczyć
ozliczyć koszty finansowe
Rozliczanie wynagrodzeń
Wydatki na reprezentację i reklamę
Rozliczanie podróży służbowych
Wydatki na dokształcanie, zakup literatury i inne

W nast
następnym
tępnym zeszycie 16 października
październ 2008 r.
ZZatrudniamy
atru
udniamy pracowników

>> Oferta specjalna. Teraz możesz mieć dwa razy więcej. Kup ofertę specjalną prenumeraty rocznej Gazety Prawnej i prenumeraty rocznej DZIENNIKA i zapłać o 547,80 zł mniej*. Kupując ofertę specjalną
prenumeraty na I kwartał, zapłacisz o 136,50 zł mniej.
Sprawdź wszystkie przywileje >> www.gazetaprawna.pl/prenumerata Dodatkowe informacje: (0 22) 761 31 27, 0 801 626 666
*różnica wynikająca z zamówienia rocznej prenumeraty GAZETY PRAWNEJ i rocznej prenumeraty DZIENNIKA w ofercie zwykłej (cena GAZETY PRAWNEJ w wersji Standard wynosi 897,60 zł, w wersji Premium 979,20 zł, cena DZIENNIKA wynosi 549,00 zł)

You might also like