INSTRUKCJA Oznaczanie zasadowoci mineralnej P i zasadowoci oglnej M wody

Alkacymetria obejmuje grup metod analizy objtociowej opartych na reakcji zobojtniania. Metody alkacymetryczne stosuje si do oznaczania kwasw i zasad nieorganicznych i organicznych. Alkacymetria obejmuje dwa dziay: - alkalimetri oznaczanie substancji przez miareczkowanie mianowanym roztworem zasady - acydymetri oznaczanie substancji przez miareczkowanie mianowanym roztworem kwasu. Wskaniki pH czyli indykatory pH, su do wyznaczania PK miareczkowania alkacymetrycznego i okrelania pH roztworu. S to zwizki chemiczne najczciej sabe kwasy lub zasady organiczne (stosowane w postaci roztworw wodnych lub alkoholowych), zmieniajce barw w okrelonym zakresie pH roztworu. W roztworach wodnych tworz one ukady sprzone kwas zasada. Jeeli tylko jedna forma w ukadzie jest zabarwiona, co wynika z obecnoci grupy chromoforowej, wwczas mwi si o wskanikach jednobarwnych (np. fenoloftaleina). Jeeli dwie formy ukadu maj rne zabarwienie, wtedy s to wskaniki dwubarwne (np. oran metylowy). Wyran zmian barwy wskanika dwubarwnego zauwaa si, gdy okoo 10% indykatora przejdzie w posta inaczej zabarwion. Cakowita zmiana barwy wskanika wystpuje w zakresie dwch jednostek pH. Zakres pH, w ktrym wystpuje przejciowe zabarwienie wskanika nazywa si zakresem zmiany barwy wskanika. W przypadku wskanikw jednobarwnych widoczna jest tylko jedna barwna posta wskanika. W przypadku niektrych wskanikw trudno jest zauway zmian barwy, dlatego stosuje si wskaniki mieszane, czyli mieszaniny dwch odpowiednio dobranych wskanikw kwasowo-zasadowych lub mieszanin jednego wskanika z obojtnym barwnikiem, np. oran metylowy mona zmiesza z bkitem metylowym. Taka mieszanina ma barw fioletow przy pH=3 a zielon przy pH=5. Najczciej stosowane wskaniki pH: - oran metylowy - fenoloftaleina - bkit tymolowy - lakmus
Tabela 1:Zakresy zmiany barwy najczciej stosowanych wskanikw pH.

pH za pomoc wskanikw naley mierzy tylko w rozcieczonych roztworach wodnych. Do okrelania pH roztworu stosuje si take wskaniki w postaci papierkw (paskw) wskanikowych, ktrymi s wysuszone kawaki bibuy filtracyjnej nasczone uprzednio roztworem wskanika. W laboratoriach znalazy take zastosowanie papierki uniwersalne. S to kawaki bibuy nasczone mieszanin rnych wskanikw i zmieniajce barw (kilkakrotnie) ze zmian pH rodowiska, od mocno kwanego do mocno zasadowego (z dokadnoci do 0,5 jednostki pH). Dokadne pH roztworu mona zmierzy za pomoc urzdzenia zwanego pehametrem. Cele wiczenia jest zapoznanie z podstawami miareczkowania alkacymetrycznego. Zakres wiczenia obejmuje wykonanie oznaczenia zasadowoci oglnej i mineralnej oraz kwasowoci oglnej i mineralnej badanej wody. Oznaczanie zasadowoci mineralnej P i zasadowoci oglnej M wody Zasada metody Oznaczanie zasadowoci mineralnej Zp polega na zobojtnianiu zawartych w wodzie zwizkw zasadowych mianowanym roztworem HCl do pH=8,3, przy uyciu wskanika fenoloftaleiny. Miareczkowanie kwasem prowadzi si do zaniku rowego zabarwienia prbki. Natomiast oznaczanie zasadowoci oglnej Zm polega na miareczkowaniu badanej wody mianowanym roztworem HCl do pH=4,5, przy uyciu wskanika oranu metylowego. Miareczkowanie kwasem prowadzi si do zmiany zabarwienia prbki wody z tego na toczerwone. Odczynniki 0,1 N HCl, fenoloftaleina, oran metylowy Szko kolby stokowe o poj. 200 300 ml, pipety wielomiarowe, biureta, cylinder miarowy 100 ml, podcigarka do pipetowania

Materia badana woda Wykonanie oznaczenia - do 3 kolb stokowych o pojemnoci 200 300 ml pobra pipet jednomiarow po 100 ml otrzymanej do analizy prbki, - doda 3 - 5 kropli fenoloftaleiny do uzyskania malinowego zabarwienia, - miareczkowa 0,1 N roztworem kwasu solnego HCl do odbarwienia miareczkowanego roztworu,

Uwaga!!! jeeli woda nie zabarwi si na rowo, oznacza to, e ten rodzaj zasadowoci w badanej wodzie nie wystpuje, czyli Zp = 0 mval/dm3 - odczyta objto zuytego roztworu HCl, - doda 2 3 krople oranu metylowego i miareczkowa tym samym kwasem do zmiany zabarwienia z tej na cebulkow,

- odczyta objto zuytego roztworu HCl i obliczy zasadowo M i P ze wzoru:

UWAGA !!! jako wynik poda redni arytmetyczn z 3 oznacze

Oznaczanie zasadowoci i kwasowoci wody