Warszawa, dnia 13 lipca 2012 r.

Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 32 ust. 2 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej niej podpisani posowie wnosz projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki

Do reprezentowania wnioskodawcw w pracach nad projektem ustawy upowaniamy Pana posa Mariusza Oriona Jdryska.

Projekt USTAWA z dnia ......... 2012 r. o zmianie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki

Art. 1 W ustawie o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki z dnia 14 marca 2003 r. (Dz.U. 2003 nr 65 poz. 595) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) dodaje si art. 20a w brzmieniu: Art. 20a. Osoby wymienione w art. 18a ust. 5 i art. 20 powinny posiada skwantyfikowany dorobek naukowy stanowicy co najmniej poow skwantyfikowanego dorobku naukowego osoby ubiegajcej si o nadanie stopnia doktora lub doktora habilitowanego. W przypadku braku moliwoci znalezienia takiej osoby ze wzgldu na wysoki dorobek naukowy kandydata, waciwa rada jednostki organizacyjnej posiadajcej odpowiednie uprawnienia, nadaje stopie doktora lub doktora habilitowanego bez dokonania recenzji. Decyzja rady podlega akceptacji Centralnej Komisji. 2) dodaje si art. 20b w brzmieniu: Art. 20 b. Minister waciwy do spraw nauki o szkolnictwa wyszego okreli w drodze rozporzdzenia sposb i procedur przyznawania stopnia doktora lub doktora habilitowanego, oraz szczegowy sposb kwantyfikacji dorobku naukowego recenzentw za ostatnie 20 lat, ktrej podstaw s rwnowanie indeks Hirscha, indeks cytowa oraz punktacja za publikacje naukowe. 3) w art. 27 dodaje si ust. 6 w brzmieniu: 6. Osoby wymienione w ust. 5 powinny posiada skwantyfikowany dorobek naukowy, ktry stanowi co najmniej poow skwantyfikowanego dorobku naukowego osoby ubiegajcej si o uzyskanie tytuu profesora. W przypadku braku moliwoci znalezienia takiej osoby, ze wzgldu na wysoki dorobek naukowy kandydata, waciwa rada jednostki organizacyjnej posiadajcej odpowiednie uprawnienia, moe wystpi do Centralnej Komisji, o przyznanie kandydatowi tytuu profesora bez dokonania wystarczajcej liczby recenzji.

4) w art. 27 dodaje si ust. 7 w brzmieniu: 7. Minister waciwy do spraw szkolnictwa wyszego okreli w drodze rozporzdzenia sposb i procedur przyznawania tytuu profesora, oraz szczegowy sposb kwantyfikacji dorobku naukowego recenzentw za ostatnie 20 lat, opartej rwnowanie o indeks Hirscha, indeks cytowa oraz punktacj ministra waciwego do spraw nauki i szkolnictwa wyszego za publikacje naukowe. 5) art. 34 otrzymuje brzmienie: Art. 34. Czonkiem Centralnej Komisji moe zosta obywatel polski posiadajcy tytu profesora, ktrego skwantyfikowany dorobek naukowy stanowi co najmniej poow redniego dorobku naukowego osb posiadajcych tytu profesora i zatrudnionych w jednostkach naukowo-badawczych i uczelniach speniajcych wymagania ustawy o szkolnictwie wyszym. Sposb kwantyfikacji dorobku naukowego uwzgldniajcego rwnowanie indeks Hirscha, indeks cytowa oraz punktacji za publikacje naukowe, za ostanie 20 lat poprzedzajce rok wyborw na czonka Centralnej Komisji, ustala w drodze rozporzdzenia minister waciwy do spraw nauki i szkolnictwa wyszego.

Art. 2 Ustawa wchodzi w ycie po upywie 30 dni od dnia ogoszenia.

Uzasadnienie
Wnioskodawcy zdaj sobie spraw z trudnoci poruszanej tematyki dlatego zastrzegaj, e niniejszy projekt ustawy powinien stanowi materia do debaty i moe ulega szerokiej modyfikacji - wane aby w wyniku wprowadzonych zmian nie utraci on swojego gwnego przesania i motyww. Wychodzi naley bowiem z zaoenia, e przynajmniej w zakresie oceny wartoci bada naukowych znacznie gorsi nie powinni ocenia znacznie od siebie lepszych, w szczeglnoci jeli ocena ta bdzie za sob niosa zaleno, podlego itd. Zaproponowane w przedoonym projekcie ustawy zmiany legislacyjne wynikaj z potrzeby uporzdkowania polskiego systemu szkolnictwa wyszego i podniesienia poziomu polskiej nauki, ktrej bolczk jest m.in. brak systemu niedopuszczania do penienia funkcji recenzentw, ewaluatorw itp. - osb nie posiadajcych wystarczajcego dorobku naukowego. Zakadamy, e po wprowadzeniu proponowanych zmian w ycie, recenzje i oceny wartoci dorobku naukowego nie bd ju mogy by wykonywane przez osoby posiadajce co prawda odpowiedni stopie lub tytu naukowy, ale posiadajce jednoczenie niezmiernie may dorobek naukowy, znacznie mniejszy ni ten osoby ocenianej. Jako ksztacenia i poziom szkolnictwa wyszego w oczywisty i bezporedni sposb wpywa na rne aspekty funkcjonowania pastwa oraz spoecznoci ludzkiej kadego pastwa. Zapewnienie wysokiego poziomu nauki w Polsce ma kluczowe znaczenie dla rozwoju naszego kraju i podnoszenia kwalifikacji absolwentw polskich szk wyszych. Dziki dobrze funkcjonujcemu systemowi szkolnictwa wyszego Polska miaaby szanse dokona wielkiego skoku cywilizacyjnego, ktry przybliyby Polsk do najbardziej rozwinitych krajw na wiecie. W naszej historii posiadalimy i posiadamy wielkie autorytety naukowe, ktre wpyny czy wpywaj na rozwj techniki i myli na wiecie, ale czsto sukcesy tego typu byy/s osigane za granic. W oparciu o osignicia krajowe powinnimy usilnie dy do sukcesywnego podnoszenia poziomu nauki w Polsce. eby to uzyska naley m.in. zreformowa proces przyznawania stopni i tytuw naukowych, w ten sposb, aby w procesie tym mogy wycznie uczestniczy osoby o najwyz szych kwalifikacjach potwierdzonych osigniciami naukowymi i majcych peny udzia w wysokim poziomie nauki na wiecie w swojej dziedzinie. Czonkami organw odpowiedzialnych za proces przyznawania stopni i tytuw naukowych s obecnie co prawda osoby posiadajce tytu profesora i stopie doktora habilitowanego, ale rnica pomidzy nimi w osigniciach naukowych

w skwantyfikowanym ujciu jest ogromna. Wynikajce z tego due dysproporcje kwalifikacji w skadzie organw kolegialnych nie wpywaj na usprawnienie procesu przyznawania stopni i tytuw naukowych, a ich przyznawanie nie zawsze jest bezstronnie oparte o ocen jakoci dorobku naukowego kandydata. W wietle kryteriw kwantyfikacji wartoci bada naukowych jakie w szczeglnoci funkcjonuj w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych i technicznych, wyranie wida, e spora cz pracownikw nauki przez dziesiciolecia nie ma istotnych osigni naukowych i faktycznie nie nawizuje do trendw naukowych na wiecie. Mimo to posiadaj stopnie i tytuy naukowe. Brak dorobku naukowego powinien ich jednake dyskwalifikowa z grona merytorycznie kompetentnych recenzentw i osb majcych mie pozytywny wpyw na rozwj nauki i szkolnictwa wyszego w Polsce. Kryteria kwantyfikacji osigni naukowych s oglnie przyjte na wiecie i od wielu lat w sposb ugruntowany stosowane przez ministra waciwego do spraw nauki i szkolnictwa wyszego. Braki w tym zakresie dotyczce nauk humanistycznych, jeli s, powinny by szybko nadrobione. W oczekiwaniu na to, w pierwszych latach ustawa moe dotyczy wycznie naukach przyrodniczych i technicznych. W ostatnich latach sektor szkolnictwa wyszego by jednym z najszybciej rozwijajcych si obszarw ycia spoecznego. W zwizku z tym powstaa potrzeba gruntowych zmian na szczeblu funkcjonowania kadry dydaktycznej. Polskie przepisy prawa, a w szczeglnoci ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki z dnia 14 marca 2003 r. (Dz.U. 2003 nr 65 poz. 595) nie daj naleytej gwarancji dla wystarczajco dynamicznego rozwoju polskiej nauki. Obecny system nazbyt czsto preferuje osoby o maym dorobku naukowym a co szczeglnie wane umoliwia tym osobom aktywny wpyw na proces przyznawania stopni i tytuw naukowych, ktry pniej negatywnie rzutuje na cay obraz nauki i szkolnictwa wyszego. Taki stan rzeczy dziaa demotywujco na ambitnych pracownikw naukowych, ktrzy zamiast powica si pracy naukowej zajmuj si dziaalnoci gwarantujc im zachowanie wysokiej pozycji w rodowisku akademickim. Podstawowym kryterium w doborze recenzentw i czonkw organw kolegialnych odpowiedzialnych za proces przyznawania tytuw i stopni naukowych, powinien by dorobek naukowy. Tylko osoby posiadajcy stosowny dorobek naukowy maj szanse da gwarancje naleytego procesu przyznawania stopni i tytuw naukowych. Cakowicie nieakceptowalna jest sytuacja, w ktrej osoba oceniajca lub decydujca o przyznaniu stopnia

lub tytuu naukowego posiada wielokrotnie uboszy dorobek naukowy od kandydata, ktrego ocenia. Wan kwesti w poruszonej sprawie powinno by znalezienie najlepszego sposobu obliczania dorobku naukowego, ktry bdzie zachca do wzmoonej pracy naukowej. W opinii wnioskodawcw, najlepszym sposobem mierzenia osigni naukowych jest zastosowanie indeksu Hirscha. Metoda ta zostaa opracowana przez amerykaskiego fizyka Jorge E. Hirscha, ktry przede wszystkim ocenia wag i znaczenie wszystkich prac naukowych autora w wieloleciu, a nie tylko poszczeglnych prac. Istniej rwnie inne rzetelne i klarowne kryteria oceny dorobku pracownikw naukowych, do ktrych naley indeks cytowa oraz punktacja za publikacje naukowe stasowane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego. Kada z tych metod ma swoje wady i zalety. Std, w przedoonym projekcie ustawy proponuje si rozwizanie uwzgldniajce rwnowanie indeks Hirscha, indeks cytowa oraz punktacji za publikacje naukowe, za ostanie 20 lat poprzedzajce rok wyborw do Centralnej Komisji Stopni i Tytuw. Szczegy regu kwantyfikacji ustala powinien w drodze rozporzdzenia minister waciwy do spraw nauki i szkolnictwa wyszego. Naley dy do sytuacji, w ktrej realny wpyw na procedur przyznawania stopni i tytuw bd miay osoby wykazujce si du efektywnoci pracy naukowej. Wynikiem tak przeprowadzonych zmian powinien by znaczny wzrost jakoci kadr szk wyszych, PAN czy jednostek naukowo-badawczych bo w oczekiwaniu wnioskodawcw poskutkuje to wprowadzeniem polskiej nauki na trend wznoszcy. W oczywisty sposb przeoy si to na jako ksztacenia modego pokolenia i efektywno bada naukowych. Zaproponowane rozwizania przynios wymierne nastpstwa, w postaci zwikszenia efektywnoci w sferze nauki i szkolnictwa wyszego. Osoby chcce aktywnie i kreatywnie uczestniczy w yciu akademickim bd musiay wykaza si sporym i konkurencyjnym dorobkiem naukowym, to z kolej zmotywuje spor rzesz naukowcw do wzmoonej pracy i w efekcie podniesie poziom polskiej nauki z pozytywnym wpywem na rozwj gospodarczy. Projekt nie pociga za sob skutkw finansowych. Wprowadzone zmiany nie bd obciay budetu pastwa. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.