Warszawa, dnia 05.07.2012 r.

Pani Ewa Kopacz Marszaek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku i art. 32 ust. 2 Regulaminu Sejmu RP, niej podpisani posowie skadaj projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o zasadach finansowania nauki.

Do reprezentowania wnioskodawcw w pracach nad projektem ustawy upowaniamy Pana Posa Mariusza Oriona Jdryska

Projekt

USTAWA z dnia .. 2012 r. o zmianie ustawy o zasadach finansowania nauki

Art. 1
W ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. 2010 nr 96 poz. 615 ) wprowadza si nastpujce zmiany:

1) w art. 36 ust. 3 zd. 2 otrzymuje brzmienie:

Kandydatem na czonka Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych moe by osoba posiadajca co najmniej stopie naukowy doktora, ktrej skwantyfikowany dorobek naukowy w swojej dziedzinie stanowi co najmniej poow redniego dorobku naukowego osb posiadajcych w Polsce w tej samej dziedzinie stopie naukowy doktora, doktora habilitowanego oraz tytu naukowy profesora. 2) art. 36 ust. 6 otrzymuje brzmienie: 6. Minister waciwy do spraw nauki okreli, w drodze rozporzdzenia, sposb i tryb wyaniania kandydatw do Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, kierujc si zasadami zapewnienia zrwnowaonej reprezentacji rnych grup dziedzin naukowych i rnych rodzajw jednostek naukowych, a take rnych dziedzin ycia spoeczno-gospodarczego oraz okreli szczegowy sposb kwantyfikacji dorobku naukowego, o ktrym mowa w ust. 3 uwzgldniajcego rwnowanie indeks Hirscha, indeks cytowa oraz punktacje za publikacje naukowe za ostatnie 20 lat.

Art. 2
Ustawa wchodzi w cigu 30 dni od dnia ogoszenia.

Uzasadnienie
Wnioskodawcy zdaj sobie spraw z trudnoci poruszanej tematyki dlatego zastrzegaj, e niniejszy projekt ustawy powinien stanowi materia do debaty i moe ulega szerokiej modyfikacji - wane aby w wyniku wprowadzonych zmian nie utraci on swojego gwnego przesania i motyww. Wychodzi naley bowiem z zaoenia, e przynajmniej w zakresie oceny wartoci bada naukowych znacznie gorsi nie powinni ocenia znacznie od siebie lepszych, w szczeglnoci jeli ocena ta bdzie za sob niosa zaleno, podlego itd. Zaproponowane w przedoonym projekcie ustawy zmiany legislacyjne wynikaj z potrzeby uporzdkowania polskiego systemu szkolnictwa wyszego i podniesienia poziomu polskiej nauki, ktrej bolczk jest m.in. brak systemu niedopuszczania do penienia funkcji recenzentw, ewaluatorw itp. - osb nie posiadajcych wystarczajcego dorobku naukowego. Zakadamy, e po wprowadzeniu proponowanych zmian w ycie, ewaluacje potencjau naukowego jednostek naukowych i zatrudnionych w nich osb, nie bd ju mogy by wykonywane przez osoby posiadajce co prawda odpowiedni stopie lub tytu naukowy, ale posiadajce jednoczenie niezmiernie may dorobek naukowy, znacznie mniejszy ni ten ktrych ocena dotyczy. Jako ksztacenia i poziom szkolnictwa wyszego w oczywisty i bezporedni sposb wpywa na rne aspekty funkcjonowania pastwa oraz spoecznoci ludzkiej kadego pastwa. Zapewnienie wysokiego poziomu nauki w Polsce ma kluczowe znaczenie dla rozwoju naszego kraju i podnoszenia kwalifikacji absolwentw polskich szk wyszych. Dziki dobrze funkcjonujcemu systemowi szkolnictwa wyszego Polska miaaby szanse dokona wielkiego skoku cywilizacyjnego, ktry przybliyby Polsk do najbardziej rozwinitych krajw na wiecie. W naszej historii posiadalimy i posiadamy wielkie autorytety naukowe, ktre wpyny czy wpywaj na rozwj techniki i myli na wiecie, ale czsto sukcesy tego typu byy/s osigane za granic. Nie ksztatuj one jakoci polskich jednostek naukowych. Aby dy do sukcesywnego podnoszenia poziomu jednostek naukowych w Polsce, konieczny jest m.in. dobry system finansowania a w zwizku z tym i dobre kryteria ocen wykonywanych przez najbardziej kompetentne osoby o wysokim dorobku naukowym. W zwizku z powyszym, czonkami Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, organu odpowiedzialnego za proces oceny a wic w konsekwencji finansowania jednostek naukowych, powinny by osoby posiadajce duy dorobek naukowy. eby to uzyska naley m.in. tak sprecyzowa proces ewaluacji jednostek naukowych tak, aby w procesie tym mogy wycznie uczestniczy osoby o najwyszych kwalifikacjach potwierdzonych osigniciami naukowymi i majcych peny udzia w wysokim poziomie nauki na wiecie w swojej dziedzinie. W wietle kryteriw kwantyfikacji wartoci bada naukowych jakie w szczeglnoci funkcjonuj w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych i technicznych, wyranie wida, e spora cz pracownikw nauki przez dziesiciolecia nie ma istotnych osigni naukowych i faktycznie nie nawizuje do trendw naukowych na wiecie. Mimo to posiadaj stopnie i tytuy naukowe i teoretycznie mog by czonkami Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych. Brak dorobku naukowego powinien ich jednake dyskwalifikowa z grona merytorycznie kompetentnych czonkw takiego Komitetu jako osb majcych mie wpyw na finansowanie a wic i rozwj nauki i szkolnictwa wyszego w Polsce. Kryteria kwantyfikacji osigni naukowych s oglnie przyjte na wiecie i od wielu lat w sposb ugruntowany stosowane przez ministra waciwego do spraw nauki i szkolnictwa wyszego. Braki w tym zakresie dotyczce nauk humanistycznych, jeli s, powinny by szybko

nadrobione. W oczekiwaniu na to, w pierwszych latach ustawa moe dotyczy wycznie nauk przyrodniczych i technicznych. Cakowicie nieakceptowalna jest sytuacja, w ktrej osoba oceniajca i de facto decydujca o przyznaniu finansowania jednostkom naukowym posiada wielokrotnie uboszy dorobek naukowy nawet redni dorobek naukowy osb zatrudnionych w ewaluowanej jednostce naukowej, nie potrafica oceni jakoci bada naukowych i potencjau naukowego jendostki, ktry moe by awangardowy w skali wiatowej. Wan kwesti w poruszonej sprawie powinno by znalezienie najlepszego sposobu obliczania dorobku naukowego, ktry bdzie powala selekcjonowa czonkw Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych. W opinii wnioskodawcw, najlepszym sposobem mierzenia osigni naukowych jest zastosowanie indeksu Hirscha. Metoda ta zostaa opracowana przez amerykaskiego fizyka Jorge E. Hirscha, ktry przede wszystkim ocenia wag i znaczenie wszystkich prac naukowych autora w wieloleciu, a nie tylko poszczeglnych prac. Istniej rwnie inne rzetelne i klarowne kryteria oceny dorobku pracownikw naukowych, do ktrych naley indeks cytowa oraz punktacja za publikacje naukowe stasowane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego. Kada z tych metod ma swoje wady i zalety. Std, w przedoonym projekcie ustawy proponuje si rozwizanie uwzgldniajce rwnowanie indeks Hirscha, indeks cytowa oraz punktacji za publikacje naukowe, za ostanie 20 lat poprzedzajce rok powoania na czonka Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych. Szczegy regu kwantyfikacji ustala powinien w drodze rozporzdzenia minister waciwy do spraw nauki i szkolnictwa wyszego. Wynikiem tak przeprowadzonych zmian powinien by znaczny wzrost jakoci kadr szk wyszych, PAN czy jednostek naukowo-badawczych bo w oczekiwaniu wnioskodawcw, poskutkuje to wprowadzeniem polskiej nauki na trend wznoszcy. W oczywisty sposb przeoy si to na jako ksztacenia modego pokolenia i efektywno bada naukowych. Zaproponowane rozwizania przynios wymierne nastpstwa, w postaci zwikszenia efektywnoci w sferze nauki i szkolnictwa wyszego, a w efekcie podniesie poziom polskiej nauki z pozytywnym wpywem na rozwj gospodarczy. Projekt nie pociga za sob skutkw finansowych. Wprowadzone zmiany nie bd obciay budetu pastwa. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.