Obz naukowy Olimpiady Matematycznej

Zachemie 1991
Teksty zada 1. Niech ai 0 dla i = 1, 2, . . . , n. Udowodni nierwno (an + n 1) . . . (an + n 1) (a1 + . . . + an )n . 1 n

2. Niech A1 , . . . , An bd niewspliniowymi punktami paszczyzny, l prost na teje paszczynie. Niech dalej di oznacza odlego punktu Ai od prostej l oraz niech d(l) = d1 + . . . + dn . Udowodni, e d(l) osiga warto najmniejsz dla pewnej prostej l przechodzcej przez co najmniej dwa spord danych punktw. 3. W kadym polu szachownicy m n napisano 1 albo 1. Moemy wykonywa nastpujce operacje: zmieni znaki na przeciwne w polach gury powstaej przez usunicie z dowolnej podszachownicy o wymiarach 33 dwch przeciwlegych naronych pl. Dla jakich m i n mona w wyniku skoczonej liczby takich operacji zmieni znak w kadym polu naszej szachownicy? 4. Niech A1 , . . . , Ak bd podzbiorami zbioru n-elementowego takimi, e aden z nich nie jest zawarty w drugim. Dowie, e jeli zbir Ai ma ni elementw, to speniona jest nierwno 1 1 + + n 1. n
n1 nk

5. Wypuky n-kt A1 , . . . , An podzielono przektnymi na trjkty. Niech B1 , . . . , Bn bd dowolnymi punktami paszczyzny, wrd ktrych nie ma trzech wspliniowych. Dowie, e istnieje wzajemnie jednoznaczne przeksztacenie f zbioru {A1 , . . . , An } w zbir {B1 , . . . , Bn } takie, e jeli Ai Aj i Ak Al s dwiema rnymi z wybranych przektnych, to odcinki f (Ai )f (Aj ) i f (Ak )f (Al ) nie maj wsplnych punktw wewntrznych. 6. Niech a0 , a1 , a2 bd trzema parami rnymi prostymi w przestrzeni. Niech dalej A0 , A1 , . . . bdzie cigiem punktw takim, e jeli 3 | k i, i {0, 1, 2}, to punkt Ak ley na prostej ai oraz prosta Ak1 Ak jest prostopada do prostej ai . Dowie, e jeli A0 = A8 , to A0 = A3 . 7. 3k punktw dzieli okrg na tyle ukw. Wrd nich jest k ukw dugoci 1, k dugoci 2 i k dugoci 3. Pokaza, e wrd tych punktw istniej dwa antypodyczne (tzn. s kocami pewnej rednicy). 8. Na paszczynie dane s okrgi o1 , o2 , o3 takie, e oi i oi+1 przecinaj si w punktach Ai i Ai+3 odpowiednio (symbol ok oznacza okrg oi taki, e 3 | k i, np. o7 = o1 ). Niech punkt M1 ley na o1 , a jeli okrelilimy ju punkty M1 , . . . , Mk , to niech punkt Mk+1 = Ak ley na ok+1 i prostej Mk Ak . Pokaza, e M7 = M1 . 9. Niech f (x, y) = (x2 + y 2 )/(xy 1). Pokaza, e jeli dla pewnych liczb cakowitych m, n warto f (m, n) jest liczb naturaln, to f (m, n) = 5. Ponadto dowie, e rwnanie f (x, y) = 5 ma nieskoczenie wiele rozwiza w liczbach cakowitych. 10. Rozwiza ukad rwna 1 x3 y 2 y = y 3 z 2 z = z 3 x2 x = . 3 11. Pokaza, e w dowolnym czworocianie z kadego punktu wida pewn krawd pod ktem takim, e cos 1 . 3 12. Na spotkaniu przedwyborczym pewnej partii kady czonek wybiera spord uczestnikw spotkania 10 swoich kandydatw. Grup ludzi nazwiemy lubian przez danego czonka, jeli jest w niej co najmniej jeden jego kandydat. Wiadomo, e dla dowolnych szeciu wyborcw istnieje dwuosobowa grupa uczestnikw spokania lubiana przez kadego z tej szstki. Dowie, e istnieje 10 czonkw partii tworzcych grup lubian przez wszystkich uczestnikw spotkania. 1

13. W rwnolegoboku ABCD niech prosta l1 bdzie symetryczna do prostej AD wzgldem prostej AC, natomiast prosta l2 niech bdzie symetryczna do prostej BC wzgldem prostej BD AC oraz niech X bdzie punktem wsplnym prostych l1 i l2 . Jeli = k, to czemu rwna si BD AX ? stosunek BX 14. Niech p > 3 bdzie liczb pierwsz i niech q = p1 . Pokaza, e 23q q! (1)q (p 2)!! dzieli 2 si przez p3 . (Napis n!! oznacza iloczyn wszystkich liczb naturalnych od 1 do n tej samej parzystoci co n, np. 6!! = 2 4 6, 5!! = 1 3 5.) 15. Niech A1 , A2 , A3 , M bd punktami przestrzeni, ai dugoci boku trjkta A1 A2 A3 przeciwlegego wierzokowi Ai oraz niech bi oznacza dugo odcinka M Ai . Dowie, e speniona jest nierwno a1 b 2 + a2 b 2 + a3 b 2 a1 a2 a3 . 1 2 3 16. Niech p > 2 bdzie liczb pierwsz, k = oraz niech a1 < a2 < . . . < ak+1 bd liczbami ai naturalnymi. Pokaza, e istniej indeksy i, j takie, e k + 1. NWD(ai , aj )
p1 2

17. Na paszczynie dane s dwa przystajce kwadraty K1 i K2 . Czy mona podzieli kwadrat K1 na trjkty T1 , . . . , Tk tak, by istniay translacje t1 , . . . , tk takie, e kwadrat K2 jest zawarty w sumie mnogociowej obrazw ti (Ti )? 18. Rozwiza ukad rwna 1 1 1 3(x + ) = 4(y + ) = 5(z + ); x y z xy + yz + zx = 1.

19. W trjkcie ABC niech X AB, Y AC oraz M, N XY s takie, e XM = M N = N Y = 1 XY . Niech M1 bdzie punktem wsplnym prostych BC i AM , a N1 prostych BC i AN . 3 1 Pokaza, e M1 N1 3 BC. 20. Pokaza, e jeli W (x) jest wielomianem o wspczynnikach cakowitych, to cig an = sin W (n) nie ma granicy. 21. Udowodni, e jeli a1 > 1, . . . , an > 1 i |ai ai+1 | < 1 dla i = 1, . . . , n 1, to a1 a2 an + + ... + < 2n 1. a2 a3 a1 22. Czy kwadrat mona podzieli na pi czworoktw tak, by w kady z nich dao sie wpisa okrg o tym samym promieniu? 23. Liczb naturaln nazywamy doskona, jeli jest sum swoich wszystkich dzielnikw waciwych (np. 6, 28). Pokaza, e istnieje tylko skoczenie wiele liczb nieparzystych doskonaych majcych dokadnie 8 rnych dzielnikw pierwszych. 24. Dany jest trjkt ABC. Niech X, Y, Z bd punktami odpowiednio bokw BC, CA, AB takimi, e BX = k BC, CY = k CA, AZ = k AB, k (0, 1). Dowie, e istnieje trjkt o bokach dugoci AX, BY, CZ. Niech Tk (ABC) = A1 B1 C1 oznacza trjkt zorientowany przeciwnie ni trjkt ABC i taki, e A1 B1 = AX, B1 C1 = BY, C1 A1 = CZ. Pokaza, e trjkty Tk (Tk (ABC)) i ABC s podobne i znale skal podobiestwa. 25. Pokaza, e dla dowolnej liczby naturalnej n istnieje jej wieloktrotno nie przekraczajca n4 , ktrej zapis dziesitny ma co najwyej cztery rne cyfry. 26. Pokaza, e
n k=1

2k k

2(n k) = 22n . nk 2

27. Znale wszystkie czworociany, ktre s jednoznacznie wyznaczone przez pola swoich cian i objto. 28. Niech G(n) oznacza liczb cyfr w zapisie dziesitnym liczby 2n . Czy 1169 ? G(n) 2n = 1023 n=1 29. Niech 0 ai , i = 1, . . . , k bd liczbami cakowitymi takimi, e k iai = n oraz niech i=1 2 NWW(1, . . . , k) | n. Pokaza, e istniej liczby cakowite b1 , . . . , bk takie, e 0 bi ai oraz k n i=1 ibi = 2 . 30. Niech g(n) oznacza liczb cyfr wikszych od 4 w zapisie dziesitnym liczby 2n . Czy 2 g(n) 2n = ? 9 n=1 31. W trjkt ABC wpisano okrg o styczny do bokw AB, BC, CA odpowiednio w punktach C1 , A1 , B1 . Niech X bdzie dowolnym punktem wewntrz trjkta ABC i niech A2 , B2 , C2 bd punktami przecicia z o odpowiednio prostych AX, BX, CX (wybieramy punkty blisze wierzchokom trjkta). Pokaza, e proste A1 A2 , B1 B2 , C1 C2 przecinaj si w jednym punkcie. 32. Niech p > 2 bdzie liczb pierwsz, n kwadratem liczby naturalnej oraz niech NWD(p, n 1) = 1. Dowie, e wielomian w(x) = xn px jest rnowartociowy na liczbach wymiernych, tzn. jeli q1 , q2 s liczbami wymiernymi oraz w(q1 ) = w(q2 ), to q1 = q2 .