Przewodnik metodyczny

yjemy w Boym wiecie

Klasa I szkoy podstawowej

Kielce 2012

Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymsko-katolickiej wedug podrcznika nr AZ-11-01/12-KI-1/12, zgodnego z programem nauczania nr AZ-1-01/12. Recenzenci ks. prof. dr hab. Ryszard Czekalski ks. prof. dr hab. Andrzej Offmaski Redakcja ks. dr Krzysztof Mielnicki Elbieta Kondrak Bogusaw Nosek Autorzy s. Dorota Adamek Magorzata Andryszczyk kl. ukasz Borzcki s. Katarzyna Chmielnicka Magda Choma Elbieta wierz Renata Drewniak Beata Jaroszko Anna Jwik Elbieta Kondrak Dorota Koro Dariusz Kurpiski Konsultacja ks. dr Jarosaw Czerkawski Korekta Micha Rowiski Projekt okadki Edyta Borzych Redakcja techniczna Wiktor Idzik Za zezwoleniem Wadzy Duchownej OJ107/11 Kielce, 2 sierpnia 2011 r. Ks. Jan Szarek Wikariusz Generalny ISBN 978-83-7660-388-9 Copyright by Wydawnictwo JEDNO, Kielce 2011 WyDAWNICtWO JEDNO 25-013 Kielce, ul. Jana Pawa II nr 4 Dzia sprzeday tel. 41 349 50 50 Redakcja tel. 41 349 50 00 www.jednosc.com.pl, e-mail: jednosc@jednosc.com.pl Druk i oprawa:
Drukarnia im. A. Ptawskiego www.drukarnia.kielce.pl

Ewa Rowicka ks. Wojciech Ryczkowski Agnieszka Storek Jerzy Snopek Barbara Sosnowska s. Kinga Beata Stoliska Halina Sutkowy Magorzata Szpakowska ks. Andrzej Witerski Dorota Wrblewska Boena Zdzieborska

DRoDZy KAtechecI!
Z przyjemnoci oddajemy do Waszych rk Przewodnik metodyczny do nauki religii pierwszoklasistw. Ma on posuy lepszemu przygotowaniu uczestnikw szkolnej katechezy do religijnego przeywania prawd wiary. Zdajemy sobie spraw, e dzieci w tym wieku potrzebuj atrakcyjnych metod nauczania, dlatego przewodnik prezentuje duo ciekawych rozwiza aktywizujcych uczniw. Nie brakuje w nim piosenek, zabaw ruchowych czy prostych form teatralnych. Urozmaiceniem jest przede wszystkim zaproponowana w przewodniku formua dywanika. Uatwia ona katechecie kontakt z dziemi i umoliwia im lepsze przyswajanie przekazywanych treci, a wychodzc naprzeciw naturalnej potrzebie ruchu, jest szczeglnie pomocna w przypadku dzieci z nadpobudliwoci. Wsplna nauka i zabawa integruje grup i uczy ycia spoecznego. Dzieci potrzebuj rwnie wyciszenia, ktre jest bardzo potrzebne w poszukiwaniu Boga. Dlatego te oprcz wielu metod aktywizujcych w kadym spotkaniu proponujemy elementy celebracji. Mamy nadziej, e bd one swego rodzaju szczepionk na uszkolnienie katechezy. Wane jest, aby wszelkie dziaania, jakie podejmuje katecheta, byy skierowane na prowadzenie dzieci ku dojrzaej wierze, ku coraz bliszej znajomoci Chrystusa i zayoci z Nim. Struktura jednostki lekcyjnej oparta jest na staym schemacie: I. Powitanie, II. Zaproszenie do, III. Odpowied na, IV. Poegnanie. Przewodnik metodyczny podpowiada rwnie sposoby korzystania z podrcznika ucznia, zazwyczaj w kocowej czci katechezy, zatytuowanej Poegnanie. Katecheta moe jednak odwoywa si do podrcznika ucznia w chwili, ktr sam uzna za najbardziej stosown. Do podrcznika uczniowie otrzymuj jego wersj elektroniczn na pycie CD. Ucze moe samodzielnie wykonywa zadania na komputerze, odsuchujc nagrane polecenia. Usyszy rwnie fragmenty Pisma witego, piosenki i opowiadania wykorzystywane podczas zaj. Wszystkie elementy podrcznika w wersji elektronicznej katecheta moe prezentowa uczniom na tablicy multimedialnej. Katecheta moe te skorzysta z pyty CD zawierajcej nagrania opowiada i piosenek. yczymy Wam, Drodzy Katecheci, aby korzystanie z przewodnika metodycznego byo dla Was wielk radoci i pomoc w posudze katechetycznej. Redaktorzy

I Bg nAs KochA DZIKujemy ZA jego DARy

1. cIesZymy sI, e jestemy RAZem

cele katechetyczne Poznanie prawdy, e katecheza to spotkanie z Bogiem. Motywowanie do budowania dobrej atmosfery w klasie. szczegowe cele operacyjne Wiedza Ucze: pamita imi katechety oraz kolegw i koleanek z klasy, wie, e katecheza jest spotkaniem z dobrym Bogiem, pamita, kiedy jest katecheza. Umiejtnoci Ucze: potrafi si przedstawi wobec caej klasy, potrafi zapiewa piosenk Dobrze, e jeste. Ksztatowanie postaw Ucze: wyraa rado ze spotkania z Bogiem na katechezie, chtnie w niej uczestniczy. metody i techniki: rozmowa kierowana, zabawa integracyjna poznawanie imion (zabawa z lustrem), piew, prezentacja ilustracji. rodki dydaktyczne: lusterko, ilustracja przedstawiajca klas I. I. POWITANIE 1. Przywitanie z dziemi i modlitwa Witam was bardzo serdecznie na naszym spotkaniu. Wstacie, pomodlimy si. K. wraz z dziemi odmawia modlitw Aniele Boy. Dzieci siadaj w krgu na dywanie. II. ZAPROSZENIE DO WZAJEMNEGO POZNANIA SI 1. Przypomnienie znaczenia katechezy Dzi po raz pierwszy spotykamy si na katechezie. Katecheza to lekcja, na ktrej bdziemy rozmawia o Bogu. Bdziemy Go poznawa, piewa o Nim piosenki, modli si do Niego, rysowa i malowa. Bdziemy si uczyli, jak Go kocha coraz mocniej.

2. Przedstawienie si katechety Mam na imi ................. (np. pani Kasia, pan Jacek, siostra Marta, ksidz Marek) i jestem waszym/wasz katechet/katechetk. 3. Zabawa z podaniem imion Znacie ju moje imi, teraz prosz abycie wy si przedstawili. K. bierze lusterko i przegldajc si mwi: to ja. Mam na imi i jestem katechet. Nastpnie zwraca si do dzieci: Kade z was po kolei wemie lusterko i przegldajc si powie, kogo w nim widzi, a nastpnie przekae lusterko nastpnej osobie. 4. Zapoznanie z bohaterami opowiada K. prezentuje ilustracj z podrcznika ucznia przedstawiajc klas I, ktrej uczniowie bd bohaterami opowiada. W naszej przygodzie katechetycznej bd nam towarzyszy koledzy i koleanki z pewnej klasy I. Na ilustracji widzimy t klas I. S tu m.in: Janek, Ania, Jakub, Agata, Gabrysia, Weronika oraz Kacper i Sta. Na ilustracji jest te pani Jola, ktra jest katechetk. 5. Nauka pozdrowienia chrzecijaskiego K. wyjania: Na kadej katechezie bdziemy wsplnie spotyka si z Bogiem. Dlatego przypomnimy sobie, jak brzmi pozdrowienie chrzecijaskie i jak bdziemy si nim wita. Gdy bd wchodzi do klasy, wstaniecie i wypowiecie sowa Niech bdzie pochwalony Jezus Chrystus, a ja odpowiem Na wieki wiekw. Amen. K. wiczy z dziemi odpowied na pozdrowienie. Dzieci mog odpowiada indywidualnie i ca grup. III. ODPOWIED RADO Z WZAJEMNEGO POZNANIA SI 1. Nauka piosenki to, e moemy si razem spotyka, jest dla nas powodem do radoci. teraz nauczymy si piosenki, w ktrej wyrazimy rado ze spotkania z Bogiem i ze sob nawzajem. K. uczy dzieci piosenki:

Dobrze, e jeste, dobrze, e jeste, dobrze, e jeste. Co by to byo, gdyby Ci nie byo, smutno by byo.

DA DAD DA DAD

2. Cieszymy si, e jestemy razem krg przyjani i piew K. prosi dzieci, aby stany w krgu i poday sobie rce. Nastpnie do dziecka, ktre stoi po jego prawej stronie, K. mwi Dobrze, e jeste. Tak samo robi dzieci. Potem wszyscy piewaj piosenk. IV. POEGNANIE 1. Praca z podrcznikiem Jeeli wszystkie dzieci maj ju podrczniki, K. wyjania, jak z niego naley korzysta. Pokazuje ikony i tumaczy, co one oznaczaj. Potem prosi dzieci, aby otworzyy podrczniki na stronie 5. Nastpnie czyta polecenie i wyjania je w miar potrzeby. Wyjania take do czego suy pyta CD, ktrej zawarto moe zaprezentowa na tablicy multimedialnej. 2. Modlitwa Na zakoczenie uczniowie staj na rodku sali i trzymajc si za rce, piewaj piosenk Dobrze, e jeste. Po wsplnym piewie wszyscy wykonuj znak krzya, a nastpnie odmawiaj krtk modlitw, np.: Dobry Boe, dzikujemy Ci, e jeste z nami, dzikujemy za nowych kolegw i nowe koleanki. Po modlitwie K. przypomina uczniom, aby poegnali go sowami Niech bdzie pochwalony Jezus Chrystus. Warto przeczyta S. Brandt, K-U. Nommensen, Koci naszych milusiskich, Kielce 2011. J. Knop, R. Bunse, Wok wiary, Kielce 2009. I. Kunz, Odkrywanie ciszy, Kielce 2000.

10

2. Bg ojcIec KochA KADego Z nAs

cele katechetyczne Poznanie prawdy o Bogu jako najlepszym Ojcu. Ksztatowanie postawy zaufania i mioci do Boga Ojca. szczegowe cele operacyjne Wiedza Ucze: wie, e Bg jest naszym najlepszym Ojcem, wymienia cechy Boga najlepszego Ojca, wymienia rodzaje spotka z Bogiem Ojcem. Umiejtnoci Ucze: opowiada, jak okaza mio Bogu Ojcu, wyjania, w jaki sposb moemy okaza Bogu, e Go kochamy, piewa piosenk Ojcze, ty kochasz mnie. Ksztatowanie postaw Ucze: wyraa zaufanie i mio wobec Boga Ojca, modli si w intencji swoich rodzicw. metody i techniki: piew z gestami, czytanie Ewangelii, praca z ilustracjami, rozmowa kierowana, zagadki, modlitwa, kolorowanie, uzupenianie rysunku naklejk. rodki dydaktyczne: Pismo wite (J 3,16), plansze do zagadek (dziecko modlce si, pomagajce innym, na Mszy witej, w drodze do kocioa). I. POWITANIE 1. Przywitanie dzieci K. nawizuje kontakt z dziemi, wita je i wyraa rado ze spotkania. Witam was wszystkich bardzo serdecznie. Na poprzedniej katechezie poznalimy swoje imiona. Zobaczymy, czy udao si nam je zapamita. Sprawdzimy to przy pomocy piosenki, ktrej uczylimy si ostatnio. 2. piew z rzucaniem pieczki Jedno z dzieci rzuca w stron wybranej osoby np. pieczk, wypowiadajc jej imi, ta rzuca do nastpnej, rwnie mwic jej imi. Kolejne dzieci powtarzaj t czynno; za kadym razem wszyscy piewaj Dobrze, e jeste. Jeeli jest wicej dzieci o tym samym imieniu, mona piewa jednoczenie dla wszystkich Jankw, Karolinek itd.

11

3. Modlitwa Po przywitaniu K. przygotowuje dzieci do modlitwy: piewalimy dla siebie nawzajem Dobrze, e jeste. Podobnymi sowami przywitajmy dobrego Boga: Kochany Boe, dobrze, e jeste z nami. Amen. Dzieci powtarzaj sowa K. Po modlitwie dzieci siadaj przy stolikach. II. ZAPROSZENIE DO SPOTKANIA Z KOCHAJCYM OJCEM 1. Poszukiwanie cech dobrego ojca praca z ilustracjami Dzieci otwieraj podrcznik ucznia na temacie 2. i przygldaj si rysunkom (jeden z nich bd pniej kolorowa). K. robi wprowadzenie: Poszukamy dzisiaj cech dobrego ojca. W waszych podrcznikach s ilustracje, na ktrych widzicie Janka, ucznia klasy I, jego siostr i jego tat. Na podstawie ilustracji powiedzcie, co robi dobry tata. Dzieci opowiadaj, co robi dobry ojciec, koczc zdanie: Dobry ojciec bawi si z dziemi pomaga w odrabianiu lekcji troszczy si o swoje dzieci chodzi z dziemi do kocioa. K. prosi uczniw o krtkie wypowiedzi: Co dobrego robi jeszcze wspaniay tata? Po wypowiedziach dzieci K. okrela cechy dobrego ojca: Dobry tata zajmuje si swoimi dziemi, bawi si z nimi, zawsze im pomaga, jest troskliwy. Chce, by jego dzieci wyrosy na mdrych i dobrych ludzi, dlatego stawia im zadania do wykonania, czyli kae im co zrobi. Czasem upomina dzieci, ale to dlatego, e je kocha. Kiedy co napsoc, tata take przebacza. 2. Czytanie Pisma witego Jeszcze lepszym ojcem ni ojcowie caego wiata jest Bg. Jest On dobry, troskliwy, czuy, kochajcy. Przeczytam wam z ksigi o Panu Bogu, czyli z Pisma witego, jak moemy do Niego mwi: Ojcze nasz, ktry jeste w niebie. (Mt 6,9) Jak moemy mwi do Boga? Kim jestemy dla Niego, jeeli nazywamy Go Ojcem? 3. Bg jest Ojcem wszystkich rozmowa kierowana Jest taka modlitwa, w ktrej mwimy do Boga Ojcze. Dzi poznamy jej pocztek. Ja powiem pierwsze zdanie, a wy po mnie powtrzycie: Ojcze nasz, ktry jest w niebie.

12

 Kto zna ca modlitw? Wybrane dziecko moe powiedzie ca modlitw. Wszystkie dzieci bd si jej uczyy pniej (temat 11). Dobry Bg jest Ojcem wszystkich ludzi. Dlatego mwimy do niego Ojcze nasz. On jest take przy kadym z nas i opiekuje si nami. Wszyscy jestemy Jego dziemi. Nie jest wane, ile mamy lat. Czy jestemy duzi, czy mali, wszyscy jestemy dziemi Boga. Kady z nas moe powiedzie: Jestem Zosia i jestem dzieckiem Boga. Moja mama jest dzieckiem Boga. Mj tata jest dzieckiem Boga. Mj brat jest dzieckiem Boga Kto jeszcze jest dzieckiem Boga? K. zaprasza dzieci na dywan. III. ODPOWIED WDZICZNO bOGu ZA JEGO MIO 1. piew z gestami Nauka piosenki z gestami Ojcze, Ty kochasz mnie. Dzieci na siedzco ucz si piewa, dopiero po kilkakrotnym przepiewaniu caoci wstaj. Zapiewamy o dobrym Bogu Ojcu, ktry nas kocha.

Ojcze, (dzieci wznosz rce) Ty kochasz mnie (krel w powietrzu ksztat serca) nie dlatego, e jestem dobry, (kiwaj palcem w gecie zaprzeczenia) ale dlatego, e jestem dzieckiem, (wskazuj na siebie) Twoim dzieckiem. (podnosz rce do gry) Po skoczonym piewie dzieci siadaj.
2. Gdzie i kiedy spotykamy Boga, naszego Ojca zagadki K. wyjania: O tym, w jaki sposb Bg Ojciec okazuje nam swoj mio, bdziemy si dowiadywa na kolejnych katechezach. Dzisiaj zastanowimy si, w jaki sposb my okazujemy mio Bogu Ojcu. Pomog nam w tym zagadki. Posuchajcie ich uwanie i sprbujcie odgadn waciw odpowied. Dowiemy si, jak i gdzie moemy spotka si z Bogiem Ojcem i w jaki sposb moemy okaza Mu swoj mio. K. mwi zagadki, prezentujc odpowiedni plansz. Dziecko, ktre si zgosi, udziela odpowiedzi, koczc zdanie. Po odpowiedzi K. umieszcza plansz w widocznym miejscu, na przykad na tablicy. l Kiedy rce zoysz licznie, spotkasz Boga na (modlitwie) l Bogu mio okazujesz, gdy si dobrze (zachowujesz) l W tym dniu Bg nas rozwesela, jest Msza wita to (niedziela) l Na spotkanie Bg nas woa, wic idziemy do (kocioa) K. ponownie odczytuje zagadki, a dzieci kocz je wsplnie.

13

IV. POEGNANIE 1. Praca z podrcznikiem Dzieci umieszczaj naklejk z kwiatami obok krzya oraz uzupeniaj i koloruj rysunki. 2. Modlitwa Dzieci gromadz si wok krzya. K. prowadzi modlitw, w ktrej uczniowie powtarzaj sowa Ojcze nasz, ktry jest w niebie. Okamy Bogu Ojcu nasz mio, zwracajc si do Niego sowami modlitwy: ty nas kochasz, a my Ciebie Ojcze nasz, ktry jest w niebie. Kade dziecko wielbi Ciebie Ojcze nasz, ktry jest w niebie. Dzikujemy Ci, za spotkanie na katechezie Ojcze nasz, ktry jest w niebie. K. moe zaproponowa modlitw z uniesionymi rkami. 3. Poegnanie Dzieci egnaj si z K. chrzecijaskim pozdrowieniem Niech bdzie pochwalony Jezus Chrystus. Na wieki wiekw. Amen. Warto przeczyta H. Krombholz, Rado z ruchu na wieym powietrzu. Zabawy ruchowe dla dzieci w wieku od 3 do 8 lat, Kielce 2002. M. Legumi, Techniki i sposoby animowania grup, Kielce 2007. S. Schopf, Odkrywamy fantastyczne wiaty. Zabawy i inscenizacje dla dzieciw wieku od 3 do 9 lat, Kielce 2003.

14