zas sw min. Sowa s jak licie na wietrze, wiatrem jest Duch wity, a my tylko stojcymi drzewami.

Gdzie je poniesie nie zaley od nas. Czasami jednak przychodzi cisza. I bogosawieni, ktrzy nie myl czasu witej wojny z czasem uwicajcej kontemplacji.

W miejsce tej ciszy z mojej strony, chc wstawi sowa ktre maj moc. Podzieli si czym co jest dla mnie bezcennym skarbem: czym co wyznaj intuicyjnie od dawna, a znalazem ubrane w sowa, gdy zabrako mi wasnych. A myl, e to wszystko piknie si zgrywa ze Sowem na dzisiejsz niedziel: Jeli kto chce by pierwszym, niech bdzie ostatnim ze wszystkich i sug wszystkich! Mk 35b-36

Wszystko, co przeczytacie poniej, nie jest mojego autorstwa, a najkrcej mgbym to streci jako Podrcznik Kochania. Pikna sprawa. Zaczytuj si w tym ostatnio. Nie mam chyba nic innego, co bym rwnie mocno poleca. A nu si komu przyda na przyszo

Trzeba poczucia ponienia, nie z natury, lecz z pokuty: nie aby w nim trwa, ale aby i ku wielkoci. Trzeba poczucia wielkoci, nie z zasugi, ale z aski i po przejciu przez ponienie. (Blaise Pascal)

[Cz 5 nauczania ks. Marka Dziewieckiego na Facebooku udostpniane przez profil Pustynia.Serc] ...

Mio a uczucia

Przeycie zakochania stwarza szans na zrozumienie, czym jest dojrzaa mio. Istnieje wiele bdnych przekona na ten temat. Najczstszym bdem jest przekonanie, e mio jest uczuciem. Tymczasem mio to co znacznie wicej ni uczucie.

Gdyby mio bya uczuciem, wtedy nie mona by jej byo lubowa. Nie moemy przecie nikomu przysiga, e bdziemy kogo cigle lubili czy e bdziemy zawsze przeywali okrelone uczucia. Zmienno emocjonalna jest nieuchronnym elementem ludzkiego ycia. Przysigi mog dotyczy jedynie naszych decyzji i naszych zachowa, ale nie naszych uczu czy nastrojw. Mio emocjonalna nie byaby ani wierna, ani trwaa. Zwykle mamy do czynienia z podwjnym bdem: ze zredukowaniem mioci do uczu oraz ze zredukowaniem bogactwa uczu, ktre towarzysz mioci, jedynie do przyjemnych stanw emocjonalnych. Oczywicie, prawd jest, e mioci zawsze towarzyszy jakie uczucie. Nie oznacza to jednak, e mio jest uczuciem, ani e mioci towarzysz jedynie przyjemne uczucia czy nastroje. Gdy kochamy samych siebie i innych ludzi, wtedy przeywamy bardzo rnorodne stany emocjonalne: od radoci i entuzjazmu do lku, rozgoryczenia i gniewu. Wyobramy sobie rodzicw, ktrych dorastajcy syn czy crka Pracuj tak, jakby nigdy nie zaczyna wyrzdza krzywdy innym ludziom albo zaczyna niszczy wasne potrzebowa pienidzy, ycie, np. sigajc po narkotyk czy wchodzc na drog przestpstwa. Kochajcy rodzice bd wtedy przeywali niepokj, al, lk, gniew, tacz tak jakby nikt na ciebie rozczarowanie i wiele innych bolesnych uczu wanie dlatego, e nie patrzy kochaj. i zawsze kochaj tak jakby

nigdy wczeniej nie kocha.

Bruno Ferrero Kocha to nie to samo, co lubi kogo czy czu do niego sympati. Mona kocha take tych, ktrych si nie lubi, a nawet tych, ktrzy nas zoszcz czy niepokoj. Mona natomiast nie kocha dojrzale tych, ktrych si bardzo lubi. Pamitam kobiet, ktra w rozmowie ze mn zwierzya si, i jest crk alkoholiczki. Wyznaa take, e czuje si wielk grzesznic i e mcz j ogromne wyrzuty sumienia, gdy od dziecka nienawidzi swej uzalenionej matki, chocia nigdy nie wyrzdzia jej krzywdy. Zobaczyem wielk ulg w oczach tej kobiety, gdy wyjaniem, i w obliczu dramatycznych cierpie spowodowanych zaburzonymi zachowaniami matki alkoholiczki, uczucia nienawici, lku, gniewu czy rozczarowania u dziecka s normaln reakcj emocjonaln. Nie s natomiast zaprzeczeniem mioci, ani nie oznaczaj wyrzdzania krzywdy drugiej osobie. Krzywdzi mog tylko zachowania.

Im silniejsza jest mio, tym bardziej intensywne uczucia jej towarzysz. Ale powtrzmy raz jeszcze: mog to by bardzo rne uczucia. Take takie (np. rozgoryczenie, al, niepokj, rozpacz), ktrych na co dzie zupenie nie kojarzymy z mioci i ktrych nie bylibymy skonni nazywa uczuciem mioci. Nikim nie cieszymy si tak bardzo jak osobami, ktre kochamy, a jednoczenie nikt nie moe nas tak bolenie zrani emocjonalnie, jak najblisze nam osoby. Wanie z powodu silnych wizi emocjonalnych nikogo nie jest tak atwo kocha jak ludzi bliskich, gdy dominuj radosne nastroje, a jednoczenie nikogo nie jest tak trudno kocha jak bliskich, gdy pojawiaj si bolesne napicia i przeycia. Zmienno uczu nie wiadczy zatem o odwoaniu mioci, lecz o zmiennoci sytuacji, w ktrej przychodzi nam kocha drugiego czowieka. Nie musimy lka si czy obwinia, gdy czasami czujemy al, zo lub intensywny gniew wobec tych, ktrych kochamy. Jedynym znakiem, ktry powinien nas w tej sytuacji zaniepokoi, byaby zupena obojtno emocjonalna na ich los.

[Cz 6 nauczania Ks. Marka Dziewieckiego na Facebooku udostpniane przez profil Pustynia.Serc]

Mio mona sfilmowa!

Skoro mio nie jest jedynie uczuciem, to co stanowi istot dojrzaej mioci? Ot mio jest decyzj. Kocha to podj decyzj, e bd troszczy si o dobro drugiego czowieka. Kocha to pomaga rosn.

Skoro istot mioci nie jest uczucie, lecz troska o dobro drugiej osoby, to zakochanie nie jest jeszcze form dojrzaej mioci. Po pierwsze dlatego, e zakochanie pojawia si niezalenie od naszej woli i od naszych pragnie. Czsto nas zaskakuje, dziwi, a nawet niepokoi. Po drugie, w zakochaniu dominuj uczucia. Z tego wanie powodu zakochanie nie trwa wiecznie. Po kilku miesicach czy latach przemija. Zakochany podejmuje nieraz niezwyke czyny wobec osoby, w ktrej si zakocha, ale nie dlatego, e troszczy si o rozwj tej osoby, lecz gwnie dlatego, e chce j zatrzyma przy sobie tak jak dziecko, ktre walczy o blisko i uczucia rodzicw. Dojrzaa mio wyraa si gwnie przez okrelone sowa i czyny. Kocha, to w taki sposb rozmawia z drugim czowiekiem i tak wobec niego postpowa, by suyo to jego rozwojowi, by wprowadzao go w wiat dobra, prawdy i pikna. Mio wyraa si przez wysiek i aktywno. Prawdziwa mio jest wic widzialna! Wprawdzie rodzi si ona we w tajemnicy ludzkiego serca, lecz prowadzi do sw i do czynw, ktre mona dosownie sfilmowa i sfotografowa. Jeli mio ogranicza si jedynie do emocjonalnych porusze, jeli nie wyraa si przez fizyczny wysiek, przez obdarzanie drug osob naszym umiechem i prac, naszym zdrowiem i czasem, nasz si i wytrwaoci, to taka mio jest zudzeniem. Taka mio nikogo nie przemieni, nikomu nie doda siy i odwagi, by szed w dobrym kierunku. Dziewczyna, ktr chopiec zapewnia o swojej mioci, moe zweryfikowa jego mio, gdy np. zaprosi go do swego domu i sfilmuje randk we dwoje. Moe pniej zobaczy czy i w jaki sposb w chopiec j kocha. Moe sama, lub z pomoc swoich bliskich, przeanalizowa zarejestrowane na tamie wideo zachowanie chopca i przekona si, czy rozmawia z ni na takie tematy i w taki sposb, e to j umacniao, czy jego postpowanie byo dla niej rdem radoci, wsparciem oraz czy mogo si przyczyni do jej rozwoju psychicznego, moralnego, duchowego i spoecznego.

[Cz 7 nauczania Ks. Marka Dziewieckiego na Facebooku udostpniane przez profil Pustynia.Serc]

Mio a empatia

Dojrzaa mio to konkretne sowa i czyny. Jednak nie wszystkie sowa i czyny s wyrazem mioci. Istniej takie sowa i czyny, ktre wyraaj wrogo i agresj, ktre niepokoj i krzywdz, ktre doprowadzaj do rozgoryczenia i rozpaczy. Nie kade wic sowo i nie kade dziaanie jest wyrazem mioci. Kocha drugiego czowieka, to rozmawia z nim w okrelony sposb i w aden inny. To postpowa wobec niego w okrelony sposb i w aden inny. Jedynie nieliczne sposoby rozmawiania i postpowania s wyrazem mioci. Dojrzaa mio stawia nas wobec wanego pytania: w jaki sposb kocha tego konkretnego czowieka? Jakimi rozmowami i na jaki temat? Jakimi decyzjami i jakim postpowaniem? Kady czowiek jest przecie inny, niepowtarzalny. Z tego wzgldu ta sama mio, ale skierowana do innych ludzi, powinna wyraa si przez inne sowa i czyny. Innymi przecie sowami i czynami wyraamy mio wobec dziecka, a innymi wobec dorosego. Inaczej

Czowieka naley szuka nie z latarni, lecz z sercem, poniewa ludzie otwieraj swoje serca przed mioci (Peter Rosseger)

rozmawiamy i postpujemy wobec ludzi dojrzaych i uczciwych, a inaczej wobec ludzi zaburzonych czy cynicznych. Inaczej wobec wraliwych i stawiajcych sobie wymagania, a inaczej wobec egoistw czy uciekajcych od prawdy o sobie.

W ten sposb odkrywamy kolejny warunek dojrzaej mioci. Mio wymaga poznania drugiej osoby. Jest to niezwykle trudne zadanie. Kady z nas przeywa czasami powane trudnoci, by pozna i zrozumie samego siebie. Tym bardziej wic powinnimy by pokorni wobec tajemnicy drugiego czowieka. Kto chce pozna i zrozumie drugiego czowieka, musi najpierw pokona typowe przeszkody i puapki. Pierwsz z nich jest przekonanie, e drugi czowiek jest podobny do mnie. Nie odrniamy wtedy siebie od drugiego czowieka i jestemy przekonani, e potrzebuje on dokadnie tego samego, co my. Sdzimy, e te same sowa i gesty go ciesz, e te same czyny i dziaania go umacniaj, a nawet, e smakuj mu te same potrawy. Tymczasem jest to niebezpieczne zudzenie. Kocha to nie znaczy postpowa wobec innych ludzi tak samo, jak wobec samego siebie.

Kocha to najpierw stworzy warunki, w ktrych drugi czowiek bdzie skonny otworzy si przed nami i zaprosi nas do poznania swego wntrza. Mj sposb odnoszenia si do drugiej osoby, sposb

rozmawiania z ni i traktowania jej, powinien by tak przejrzysty, przyjazny i yczliwy, by druga osoba moga poczu si zupenie bezpieczna, by moga upewni si, e jest dla mnie cenna i e wszystko, czego si o niej dowiem, wykorzystam jedynie dla jej dobra. Kocha to stworzy warunki, w ktrych drugi czowiek bdzie skonny odsoni mi wan cz wasnej tajemnicy. Caej tajemnicy nie zna nawet on sam, dlatego oczekiwanie, e powie mi wszystko o sobie jest nierealne i niedojrzae. Byoby bardziej wynikiem mojej ciekawoci czy jakich moich niezaspokojonych potrzeb, ni przejawem mojej mioci i troski o drug osob. Jeli drugi czowiek zechce odsoni mi cz swej tajemnicy, to jeszcze nie znaczy, e potrafi go zrozumie i uszanowa. Nie moe mi on przecie odsoni wprost swego serca i swego wntrza. Moe jedynie opowiada o sobie. A w obliczu sw pojawia si ryzyko nieporozumie. Z tego wzgldu mio wymaga umiejtnoci wsuchiwania si w sowa i zachowania drugiego czowieka. Ideaem jest szczeglnego rodzaju suchanie, zwane suchaniem empatycznym. Empatia oznacza wczuwanie si w niepowtarzalny wiat drugiej osoby, w jej sposoby mylenia o sobie i wiecie, oraz w jej sposoby przeywania siebie i wiata. Suchanie empatyczne, to jakby wejcie do wntrza drugiego czowieka. To popatrzenie na wiat z perspektywy tej drugiej osoby, z perspektywy jej historii, jej wychowania, jej osobowoci, z perspektywy jej potrzeb i jej obecnej sytuacji. Innymi sowy, chodzi o zdolno wczucia si w to, co dla danej osoby znaczy np. rado, bl, przyja, wiat, nadzieja, lk. Suchanie empatyczne polega na tym, by da si wprowadzi do wiata myli i przey drugiego czowieka tak jakby wprowadza nas do swojego mieszkania i zobaczy, jak wyglda jego wntrze, jakimi treciami i przeyciami jest ono umeblowane. Empatia polega na chwilowym zamieszkaniu w tym wiecie, by odczu, jakie s jego rozmiary, jak wyglda sytuacja danego czowieka z jego wasnej, subiektywnej perspektywy.

Empatia nie oznacza jednak utosamiania si z drugim czowiekiem. Jest to istotne szczeglnie wtedy, gdy wiat drugiego czowieka okazuje si z jakiego wzgldu niedojrzay, pogmatwany, peen zaburze, depresji, lku, poczucia bezradnoci. Utosamiajc si z takim wiatem kto mgby dobrze wczu si w sytuacj drugiego czowieka, ale nie mgby mu pomc. Nie mgby go zatem kocha. Drugi czowiek nie potrzebuje bowiem lustra, lecz przyjaciela. Z tego wanie wzgldu dojrzaa mio wymaga nie tylko wczucia si w subiektywny wiat myli i przey drugiego czowieka. Wymaga take zrozumienia jego sytuacji obiektywnej. Okazuje si to szczeglnie wane tym bardziej, im bardziej niedojrzay jest drugi czowiek oraz im bardziej on sam nie jest wiadomy tego, co si z nim dzieje. W takiej sytuacji s np. dzieci. Czsto nie rozumiej tego, co jest dla nich dobre, ani nie zdaj sobie sprawy z tego, co im szkodzi.

Rodzice nie kochaliby dojrzale swoich dzieci, gdyby tylko wczuwali si w ich subiektywne pragnienia i bezkrytycznie starali si je zaspokoi. Prawdopodobnie tak kochane dzieci jadyby tylko czekolad i godzinami oglday telewizj. W podobnej sytuacji znajduje si kada osoba uzaleniona od alkoholu czy narkotyku, a zatem kto, kto naogowo oszukuje samego siebie. Aby dojrzale kocha tak osob, trzeba dobrze pozna jej obiektywn sytuacj i nie pozwoli, by ta osoba nami manipulowaa. Dojrzaa mio wymaga, by w niektrych sytuacjach w taki sposb rozmawia z drugim czowiekiem i tak wobec niego postpowa, aby nie odpowiadao to jego oczekiwaniom. Kocha, to troszczy si o dobro drugiego czowieka take wtedy, gdy on sam nie rozumie naszej mioci i gdy czyni wszystko, by nas do siebie zniechci.

Jakby nie pacze ks. Dziewiecki trafi w sedno. Nic doda nic uj!

Moe jedynie Bruno Ferrero mgby swoje 3 grosze dorzuci

Osio i flet
Na polu lea porzucony od duszego czasu Flet, na ktrym nikt ju nie gra. A pewnego dnia przechodzcy obok Osio dmuchn w niego z caej siy. Wyzwoli dwik pikniejszy ni jakikolwiek inny, ktry kiedykolwiek sysza w swoim yciu. I nie tylko w swoim olim yciu, ale rwnie w yciu Fletu. Nie mogc zrozumie tego co si stao (obaj nie byli roztropni, a jedynie wierzyli w roztropno) oddalili si natychmiast od siebie, zawstydzeni tym, co wydarzyo si najpikniejszego w ich yciu. A ile w naszym yciu porzuconych fletw, osw? Wielu z nas nie poznao nigdy samych siebie, ukrywaj kim s, oczekujc mioci od innych nie znanych sobie osb, ktre rwnie chowaj si przed samymi sob. A przecie czasami moe jakie odkrycie, jaka niespodzianka, jaka iskra I wszystko znowu si koczy. Wszystko dlatego, e brakuje nam odwagi, aby kogo pokocha. Trzeba mie jej tyle samo, jak do tego, aby pokochali mnie inni. Bruno Ferrero

Wic

Starajcie si o wiksze dary: a ja wam wska drog jeszcze doskonalsz. Gdybym mwi jzykami ludzi i aniow, a mioci bym nie mia, stabym si jak mied brzczca albo cymba brzmicy. Gdybym te mia dar prorokowania i zna wszystkie tajemnice, i posiada wszelk wiedz, i wszelk [moliw] wiar, tak ibym gry przenosi, a mioci bym nie mia, bybym niczym. I gdybym rozda na jamun ca majtno moj, a ciao wystawi na spalenie, lecz mioci bym nie mia, nic bym nie zyska.

Mio cierpliwa jest, askawa jest. Mio nie zazdroci, nie szuka poklasku, nie unosi si pych; nie dopuszcza si bezwstydu, nie szuka swego, nie unosi si gniewem, nie pamita zego; nie cieszy si z niesprawiedliwoci, lecz wspweseli si z prawd. Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokada nadziej, wszystko przetrzyma. Mio nigdy nie ustaje, [nie jest] jak proroctwa, ktre si skocz, albo jak dar jzykw, ktry zniknie, lub jak wiedza, ktrej zabraknie.

Po czci bowiem tylko poznajemy, po czci prorokujemy. Gdy za przyjdzie to, co jest doskonae, zniknie to, co jest tylko czciowe. Gdy byem dzieckiem, mwiem jak dziecko, czuem jak dziecko, mylaem jak dziecko. Kiedy za staem si mem, wyzbyem si tego, co dziecice. Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno; wtedy za [zobaczymy] twarz w twarz: Teraz poznaj po czci, wtedy za poznam tak, jak i zostaem poznany. Tak wic trwaj wiara, nadzieja, mio - te trzy: z nich za najwiksza jest mio. (1 Kor 12,31-13,13)

I zamie te sowa w czyn. Jeste tego wart/a!

Walcz. Bo kto walczy ten ju zwycizc! Bo warto: mio jest yciem, piknem i prawd

 Spieszmy si kocha ludzi, tak szybko odchodz. A ci, co nie odchodz, nie zawsze powrc (ks. Jan Twardowski)

[w. Edyta Stein]