You are on page 1of 1

Praca pogldowa

Leczenie Ran 2012;9(2):3942


Evereth Publishing, 2012

Emilia Mikoajewska

Odleyny fizjoterapia w procesie leczenia


Pressure ulcers physiotherapy in the treatment process
} Klinika Rehabilitacji 10. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Poliklinik SP ZOZ w Bydgoszczy, ul. Powstacw Warszawy 5, 85-681 Bydgoszcz, Tel.: (52) 378 71 38, Fax: (52) 378 61 17, e-mail: e.mikolajewska@wp.pl Wpyno: 28.11.2011 Zaakceptowano: 10.07.2012

Streszczenie: Odleyny stanowi powany problem medyczny. Ich wystpienie jest bardziej prawdopodobne u osb z ograniczon mobilnoci i/lub problemami skrnymi, takich jak osoby z deficytami neurologicznymi, schorzeniami naczyniowymi czy osb w podeszym wieku. Stay ucisk, maceracja skry, niedoywienie oraz dugotrwae unieruchomienie stanowi dobrze znane czynniki ryzyka zwizane z ich rozwojem. Z tego powodu wanym aspektem przeciwdziaania i leczenia jest wanie minimalizacja czynnikw ryzyka. Fizjoterapia odgrywa znaczc rol zarwno w zapobieganiu, jak i w leczeniu odleyn. Artyku stanowi prb oceny, w jakim stopniu wykorzystuje si moliwoci w tym obszarze. Sowa kluczowe: fizjoterapia | leczenie | odleyny | podejcie interdyscyplinarne | zapobieganie Abstract: Pressure ulcers are a significant medical problem. They are more likely in people with reduced mobility and/or poor skin condition, such as people with neurologic disorders, vascular diseases or older people. Unrelieved pressure, skin maceration, malnutrition and immobility are well known risk factors associated with development of pressure ulcers. Important aspect in prevention and treatment is risk factors minimalization. Physiotherapy plays significant role both in prevention and treatment of pressure ulcers. This article aims at investigating the extent to which the available opportunities are being exploited. Key words: bedsores | interdisciplinary approach | physical therapy | pressure ulcers | prevention | treatment

Wstp
Odleyny jako przewleke, trudno gojce si rany stanowi realne zagroenie dla zdrowia i ycia pacjenta. Pojawiaj si jako powikanie w sytuacjach, gdzie wystpuje problem z waciwym przepywem krwi w naczyniach krwiononych i mog przybiera form powierzchownych zmian, ale take zmian gbokich, obejmujcych swym zasigiem tkanki

mikkie lece gboko. W Polsce ponad 500 tysicy osb zmaga si z problemem odleyn. Czynnikami zwikszajcymi ryzyko odleynowe, oprcz zaburze kreniowych w warunkach bezruchu lub ruchu ograniczonego, s wilgo, zanieczyszczenie skry oraz obniona poda biaka. Najczciej odleyny wystpuj u pacjentw lecych, z poraeniami i niedowadami, po uszkodzeniach czaszkowo- mzgowych, uszkodzeniach rdzenia czy po udarach mzgu. Jednak niezalenie od tego, jaka choroba jest chorob pierwotn, odleyny mog wystpowa u osb, u ktrych mona odnotowa zniesione lub ograniczone moliwoci ruchowe oraz ucisk na tkanki z rwnoczesnym zamkniciem wiata naczy[18]. Na wstpie dokonano krytycznego przegldu literatury w bazie PubMed (Ryc. 1)[9]. Bez wzgldu na znaczn liczb publikacji powiconych odleynom, tematyka wykorzystania fizjoterapii w prewencji i/lub terapii odleyn jest znikoma stanowi ona zaledwie okoo 1% wszystkich publikacji dotyczcych odleyn. Prawdziw rzadkoci s prace powicone jednoczenie wykorzystaniu fizjoterapii i w profilaktyce, i w terapii[10]. Sytuacja ta pokazuje celowo i potrzeb podejmowania dalszych wysikw w tym kierunku. Leczenie ran odleynowych stanowi powany problem, gdy przy znaczcym obcieniu finansowym pastwa, wynikajcym z wysokich cen stosowanych opatrunkw i innych metod wsptowarzyszcych, terapia ta jest dugotrwaa, wielopaszczyznowa i nie zawsze skuteczna, szczeglnie w przypadku osb starszych, ran gbokich i braku poprawy parametrw ukrwienia. Pacjent ma zawone moliwoci rehabilitacyjne oraz ograniczona zostaje jego codzienna aktywno, szczeglnie w przypadku odleyn w okolicy guzw kulszowych i koci krzyowej. Takie umiejscowienie ogranicza lub eliminuje moliwo przyjcia pozycji siedzcej, a poprzez to moliwo adaptacji do pozycji wyszych. Odleyny w okolicy podeszwowej stopy zmniejszaj lub eliminuj moliwo przyjmowania pozycji pionowej i reedukacji chodu. Jak wida, konsekwencje wystpowania ran odleynowych s powane. Z tego powodu zapobieganie odleynom powinno by jednym z gwnych celw opieki pielgniarskiej, lekarskiej i fizjoterapeutycznej[1116].

You might also like