1

Otwarte Seminarium Katedry Statystyki nt Wielowymiarowej

Analizy Statystycznej, Statystyki Odpornej, rodowiska R
w roku akademickim 2012/2013 z czynnym udziaem studentw !

W ramach seminarium
- dyskutujemy szczeglnie ciekawe prace naukowe
- piszemy, analizujemy, dyskutujemy o oprogramowaniu statystycznym
- poszerzamy wiedz dotyczc zastosowa stochastyki w ekonomii

Jeste zainteresowany(a) czynnym udziaem w seminarium?
napisz do: daniel.kosiorowski@uek.krakow.pl (moderator seminarium)


2

CZY ZASTANAWIAE(A) SI KIEDYKOLWIEK

JAK ZDEFINIOWA WIELOWYMIAROW MEDIAN?
NA CZYM POLEGA WIELOWYMIAROWY TEST WILCOXONA?
JAK WYKRYWA OBSERWACJE ODSTAJCE W WIELU WYMIARACH?

Odpowiedzi na powysze oraz wiele innych pyta dostarcza tzw. koncepcja gbi danych.
Koncepcja ta w jednolity sposb rozszerza na przypadek wielowymiarowy jednowymiarowe
metody statystyczne wykorzystujce statystyki porzdkowe, kwantyle, rangi i miary odstawania.
Statystyczna funkcja gbi dla danego rozkadu prawdopodobiestwa P na
k
umoliwia
porzdkowanie punktw x e
k
na zasadzie odstawania od rozkadu P .
W przypadku punktw pooonych w pobliu centrum rozkadu P funkcja gbi przyjmuje
wartoci bliskie jednoci, wartoci funkcji gbi bliskie zeru odpowiadaj peryferiom rozkadu.
Wykorzystujc funkcj gbi mona okreli centrum rozkadu jako zbir punktw, ktre
globalnie maksymalizuj warto funkcji gbi. Wielomodalno rozkadu P na og jest pomijana.
Punkt (zbir punktw), w ktrym funkcja gbi przyjmuje warto maksymaln okrela si
mianem wielowymiarowej mediany indukowanej przez t funkcj gbi.

3

Przykady statystycznych funkcji gbi

Najprostszym przykadem funkcji gbi jest tzw. gbia Euklidesa. Dla punktu x e
k
, prby
x x
1
,...,
n k
n
= c definiujemy j za pomoc formuy
x
x x
=
+

2
1
,
1
n
EUK
D ,
gdzie x oznacza wektor rednich z n elementowej prby
n
.

Kolejny popularny przykad gbi stanowi tzw. gbia Mahalanobisa
x
x x S x x
1
1
,
1
n
MAH
t
D

=
+
,
gdzie S oznacza macierz kowariancji z prby
n
.

4

Gbia domknitej pprzestrzeni (Tukey 1975)

{ }
x x x = e e , inf : ; ,
d
H
D F P H H H jest domknieta polprzestrzenia

w przypadek jednowymiarowym definiujemy j
x = , min ,1 D F F x F x .
gdzie, F jest dystrybuant X.
5

Gbie projekcyjn punktu x e

k
wzgldem prby x x =
1
,...,
n
n
definiujemy

u
x u x u u o

=
(
(
(
= +
(
(


1
1
, 1 sup /
n t t n t n
PD m ,
gdzie m i o to jednowymiarowe miary pooenia i rozrzutu
,

{ }
u u X u X = ,.,
t n t t
n n
.
Co moemy policzy na podstawie funkcji gbi?
- Kontury zbiory punktw, dla ktrych funkcja gbi przyjmuje t sam warto. Obszary
centralne rzdu o e0,1 zbiory punktw, dla ktrych funkcja gbi przyjmuje warto nie
mniejsz ni o.
- Indukowane przez glebie statystyki porzdkowe. Moemy porzdkowa dane ze wzgldu na
warto gbi - wzgldem centrum.
- Waone gbia funkcjonay pooenia.
- Waone gbi macierze rozrzutu.
- Krzywe skali - objto obszaru centralnego rzdu owzgldem o (parametr odstawania).
6

- Funkcjonay wielowymiarowej skonoci. Skalowana rnica pomidzy dwoma funkcjonaami

pooenia.
- Funkcjonay wielowymiarowej kurtozy.

Procedury statystyczne indukowane przez gbie
- Uoglnienia wykresw ramka wsy.
- Porwnanie dwch prb za pomoc prostego rysunku 2D - gbia punktu zwaywszy na
pierwsza prb vs. gbia punktu zwaywszy na drug prb.
- Nieparametryczny opis wielowymiarowego rozkadu.
- Testy wielowymiarowej symetrii.
- Procedury statystycznej kontroli jakoci.
- Estymacja wielowymiarowej gstoci.
- Klasyfikacja za pomoc gbi.
- Analiza skupisk za pomoc gbi.


7

PRZYKADY WYNIKW PRACY STUDENTW UEK W KRAKOWIE

(obliczenia, wykresy, grafika): Mateusza Bociana, Anny
Wgrzynkiewicz i Zygmunta Zawadzkiego + dr D. Kosiorowski


Rys. A: Wykres konturowy gbi
projekcyjnej z prby - 100 obserwacji
z rozkadu normalnego 2d.
Rys. B: Wykres konturowy gbi
projekcyjnej z prby - 100 obserwacji z
mieszaniny rozkadw normalnych 2d.
8

Wykres gbia vs. gbia (ang. DD plot) dwuwymiarowa graficzna metoda porwnywania
wielowymiarowych rozkadw co do pooenia, rozrzutu, skonoci, kurtozy.
Dla dwch prb X =
1
,.,
n
n
X X z rozkadu F , oraz Y =
1
,.,
m
m
Y Y z rozkadu G
( ) { } { }
x x z X Y = c e
2
, , ,
n m
n m
n m F G
DD F G D D .



Rys. C: Rozkady rni si co
do pooenia.
Rys. D: Prby pochodz z tego
samego rozkadu.
Rys. E: Rozkady rni si co
do rozrzutu.