Planu Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego Dla Miasta Olsztyna Na Lata 2012 - 2027

PLAN ZRWNOWAONEGO ROZWOJU
PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO
DLA MIASTA OLSZTYNA

NA LATA 2012-2027
Reda Olsztyn, sierpie wrzesie 2012 r.
Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna
Spis treci
1. Cele planu zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego........................................ 2 1.1. Wizja transportu publicznego ................................................................................ 3 1.2. Metodologia tworzenia planu transportowego......................................................... 3 1.3. Konsultacje spoeczne .......................................................................................... 4 2. Determinanty rozwoju sieci publicznego transportu zbiorowego .................................... 7 2.1. Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju ................................................ 7 2.2. Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013 ............................................................................................... 7 2.3. Zagospodarowanie przestrzenne ........................................................................... 9 2.4. Kierunki zagospodarowania przestrzennego w gminach ociennych determinujce rozwj i funkcjonowanie olsztyskiej komunikacji miejskiej ................................... 30 2.5. Sie transportu publicznego ................................................................................ 31 2.6. Czynniki demograficzne i motoryzacja ................................................................. 36 2.7. Czynniki spoeczne ............................................................................................. 42 2.8. Czynniki gospodarcze ......................................................................................... 44 2.9. Ochrona rodowiska naturalnego ........................................................................ 45 2.10. Dostp do infrastruktury transportowej.............................................................. 51 2.11. Plany zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego wyszego szczebla .......... 59 3. Ocena i prognoza potrzeb przewozowych .................................................................. 62 3.1. Wielko popytu w roku bazowym ....................................................................... 62 3.2. Prognoza popytu ............................................................................................... 63 4. Sie komunikacyjna, na ktrej planowane jest wykonywanie przewozw o charakterze uytecznoci publicznej ....................................................................... 70 4.1. Charakterystyka istniejcej sieci .......................................................................... 70 4.2. Charakterystyka planowanej sieci ........................................................................ 78 5. Finansowanie usug przewozowych ........................................................................... 82 6. Preferencje dotyczce wyboru rodzaju rodkw transportu ......................................... 84 6.1. Podzia zada przewozowych .............................................................................. 84 6.2. Preferencje pasaerw ....................................................................................... 84 6.3. Preferencje dotyczce wyboru rodzaju rodkw transportu wynikajce z potrzeb osb niepenosprawnych...................................................................... 91 7. Organizacja rynku przewozw .................................................................................. 93 7.1. Podmioty rynku i zasady jego organizacji ............................................................. 93
7.2. Integracja usug publicznego transportu zbiorowego ............................................. 99 8. Podany standard usug przewozowych w przewozach o charakterze uytecznoci publicznej ............................................................................................................. 101 9. Organizacja systemu informacji dla pasaerw ........................................................ 105 10. Kierunki rozwoju transportu publicznego ................................................................. 107 11. Przyjte zasady planowania oferty przewozowej publicznego transportu zbiorowego ... 108 12. Planowana oferta przewozw uytecznoci publicznej w Olsztynie i gminach ociennych ............................................................................................ 111 Spis tabel .................................................................................................................. 118 Spis rysunkw ............................................................................................................ 121
1. Cele planu zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego

Gwnym celem planu zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (planu transportowego) jest zaplanowanie na lata 2012-2027 przewozw o charakterze uytecznoci publicznej, realizowanych na obszarze miasta Olsztyna i gmin ssiednich (z ktrymi wadze Olsztyna jako organizator transportu podpisay porozumienia w zakresie lokalnego transportu zbiorowego lub takie porozumienia zamierzaj w najbliszym czasie podpisa), zgodnie z zasadami zrwnowaonego rozwoju transportu, ktre wynikaj z istotnego znaczenia mobilnoci dla rozwoju spoeczno-gospodarczego i negatywnych nastpstw niekontrolowanego rozwoju motoryzacji indywidualnej. Zasada zrwnowaonego rozwoju stanowi fundament strategii rozwoju Olsztyna. Celem strategii miasta Olsztyna jest zrwnowaony rozwj miasta zapewniajcy popraw jakoci ycia mieszkacw, uwzgldniajcy rozwj spoeczny, przestrzenny i ochron rodowiska naturalnego, zakada potrzeb rozwoju gospodarczego, ktry zapewni waciwy poziom zatrudnienia oraz pomylne funkcjonowanie firm i instytucji.1 Misja miasta zakada, aby Olsztyn stawa si miastem zrwnowaonego rozwoju, otwartym na czowieka i jego potrzeby. W ramach przyjtej w niniejszym planie zasady zrwnowaonego rozwoju, podstawowe znaczenie ma denie do racjonalnego zakresu usug wiadczonych przez transport zbiorowy na obszarze Olsztyna i gmin ociennych. Racjonalno t determinuje: konieczno zapewnienia iloci i jakoci usug wiadczonych przez transport zbiorowy w dostosowaniu do preferencji i oczekiwa pasaerw, w tym do oczekiwanej dostpnoci dla osb niepenosprawnych; denie do zapewnienia wysokiej jakoci usug transportu zbiorowego, tworzcych realn alternatyw dla podry wasnym samochodem osobowym; konieczno koordynacji planu rozwoju transportu lokalnego z planami rozwoju transportu w regionie i w kraju oraz z planami rozwoju przestrzennego miasta; redukcja negatywnego oddziaywania transportu na rodowisko; efektywno ekonomiczno-finansowa okrelonych rozwiza w zakresie ksztatowania oferty przewozowej i infrastruktury transportowej.
Strategia rozwoju Olsztyna na lata 2006-2020. Olsztyn 2006, s. 59.

2
Cele szczegowe niniejszego planu transportowego obejmuj: zaplanowanie sieci komunikacyjnej, na ktrej bd realizowane przewozy o charakterze uytecznoci publicznej; zidentyfikowanie potrzeb przewozowych; okrelenie zasad finansowania usug przewozowych; okrelenie preferencji dotyczcych wyboru rodzaju rodkw transportu; ustalenie zasad organizacji rynku przewozw; okrelenie standardw usug przewozowych uytecznoci publicznej; organizacj systemu informacji dla pasaerw. 1.1. Wizja transportu publicznego Wizja transportu publicznego w Olsztynie i w gminach ociennych, objtych obsug organizatora, zakada funkcjonowanie oraz rozwj nowoczesnego i proekologicznego transportu zbiorowego, speniajcego oczekiwania pasaerw w sposb tworzcy z tego transportu realn alternatyw dla podry realizowanych wasnym samochodem osobowym. 1.2. Metodologia tworzenia planu transportowego Przyjta struktura planu transportowego jest zgodna z art. 12. ust. 1. ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym oraz z rozporzdzeniem ministra infrastruktury z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie szczegowego zakresu planu zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego. W przygotowaniu planu uwzgldniono: koncepcj przestrzennego zagospodarowania kraju; plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa; plan zrwnowaonego rozwoju transportu zbiorowego midzywojewdzkie i midzynarodowe przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym; studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego miasta oraz gmin ociennych; miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego; sytuacj spoeczno-gospodarcz; wpyw transportu na rodowisko; potrzeby zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w szczeglnoci potrzeby osb niepenosprawnych i osb o ograniczonej zdolnoci ruchowej; potrzeby wynikajce z kierunku polityki pastwa, w zakresie linii komunikacyjnych w midzywojewdzkich i midzynarodowych przewozach pasaerskich.
W planie wykorzystano nastpujce rda danych i informacji: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013; dane eksploatacyjne i ekonomiczne dotyczce sieci komunikacji miejskiej w Olsztynie i w gminach ociennych; dane statystyczne Gwnego Urzdu Statystycznego i Wojewdzkiego Urzdu Statystycznego w Olsztynie, charakteryzujce sytuacj demograficzn, gospodarcz i spoeczn Olsztyna; dane z urzdw miast i gmin, urzdw pracy, orodkw pomocy spoecznej, policji, i innych instytucji; Studium wykonalnoci projektu pn. Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie; dokumenty strategiczne, takie jak: Strategia Rozwoju Miasta Olsztyn na lata 2006-2020; Stan mienia komunalnego (2011 r.); Raport o stanie miasta (2009 r.); Aktualizacja studium komunikacyjnego dla miasta Olsztyna z 2009 r.; Program ochrony rodowiska przed haasem dla miasta Olsztyna;
Ocen roczn jakoci powietrza w Wojewdztwie Warmisko-Mazurskim za 2010 r.; Raport o stanie rodowiska wojewdztwa warmisko-mazurskiego w 2010 r.; publikacje Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej; publikacje gospodarcze (branowe); ksiki i podrczniki powicone tematyce publicznego transportu zbiorowego i polityce transportowej; strony internetowe. W planie przywoano niektre z wymienionych dokumentw rdowych, wskazujc
na zgodno planu transportowego z ich ustaleniami. 1.3. Konsultacje spoeczne Plan transportowy poddany zostanie konsultacjom spoecznym, ktrych celem jest poinformowanie spoecznoci lokalnej o planowanych dziaaniach przewidzianych do realizacji w ramach planu transportowego, prezentacja planowanych rozwiza inwestycyjnych i organizacyjnych w zakresie rozwoju publicznego transportu zbiorowego oraz stworzenie mieszkacom moliwoci zgoszenia ewentualnych uwag i wskazania rozwiza preferowanych2.
Podstaw do przeprowadzenia konsultacji spoecznych s: Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym oraz Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym. 4
Przeprowadzenie konsultacji zaplanowano zgodnie z zasadami okrelonymi w Uchwale Nr IV/15/11 Rady Miasta Olsztyna z dnia 26 stycznia 2011 r. w sprawie okrelenia zasad i trybu przeprowadzania konsultacji spoecznych z mieszkacami Gminy Olsztyn. Informacja o przygotowanym projekcie planu transportowego dla Miasta Olsztyna i gmin ociennych oraz o rozpoczciu si konsultacji spoecznych, zostaa opublikowana wraz z penym tekstem dokumentu w dniu 17 wrzenia 2012 r. w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta Olsztyna oraz na stronie internetowej Zarzdu Komunikacji Miejskiej w Olsztynie, a take przesana zostaa lokalnym mediom. W dniu 18 wrzenia 2012 r. w Urzdzie Miasta Olsztyna zorganizowano take dyskusje panelowe, dotyczce szczegw przygotowywanego planu transportowego, na ktre zaproszono: wadze miasta; dyrektorw i kierownikw miejskich jednostek organizacyjnych; organizatora i operatora olsztyskiej komunikacji miejskiej; przedstawicieli lokalnych mediw; rodowiska spoecznikw; mionikw komunikacji miejskiej i szerzej transportu publicznego. Uczestnikw spotka panelowych take poproszono o zgaszanie uwag do projektu. Aby uatwi przesyanie uwag, ZKM w Olsztynie uruchomi specjalny adres mailowy, dedykowany planowi transportowemu. Termin, do ktrego mieszkacy mogli zgasza uwagi do przedstawionego projektu, ustalono na 8 padziernika 2012 r. W przewidzianym do konsultacji okresie wpyny tylko trzy uwagi, dotyczce: postulowanego ukierunkowania zakupw taborowych MPK w Olsztynie Sp. z o.o. na pojazdy niskoemisyjne, zasilane: LNG (Liquefied Natural Gas) ciekym gazem ziemnym, CNG (Compressed Natural Gas) spronym gazem ziemnym lub LCNG (Liquefied to Compressed Natural Gas) spronym gazem ziemnym wytarzanym z LNG; rozszerzenia projektowanej kolei miejskiej na obszar aglomeracyjny do Gamerek Wielkich i Stawigudy z wybranymi kursami do Olsztynka; wyposaenia pojazdw w tablice elektroniczne, prezentujce schematycznie trasy linii wraz z kolejnymi przystankami.
Ustawa o samorzdzie powiatowym z 5 czerwca 1998 r.; Ustawa o samorzdzie wojewdzkim z 5 czerwca 1998 r.; Ustawa o dziaalnoci poytku publicznego i o wolontariacie z 24 kwietnia 2003 r.
Nadesane uwagi uwzgldniono czciowo w dokumencie. Naley jednak doda, e uruchamianie w ramach olsztyskiej komunikacji miejskiej pocze poza granice miasta Olsztyna (take i kolejowych), uzalenione jest od partycypowania gmin ociennych w tym przedsiwziciu.
2. Determinanty rozwoju sieci publicznego transportu zbiorowego

2.1. Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju do 2030 r. definiuje trzy cele odnoszce si do dziaalnoci transportowej: 1. Podwyszenie konkurencyjnoci gwnych orodkw miejskich Polski w przestrzeni europejskiej poprzez ich integracj funkcjonaln, przy zachowaniu policentrycznej struktury systemu osadniczego sprzyjajcej spjnoci. W tym zakresie plan transportowy przewiduje wzrost konkurencyjnoci miasta poprzez poprawianie dostpnoci transportowej i rozwj funkcji metropolitarnych oraz przez integracj obszarow. 2. Poprawa spjnoci wewntrznej kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunkw dla rozprzestrzeniania si czynnikw rozwoju oraz wykorzystanie potencjau wewntrznego wszystkich terytoriw. Plan nawizuje do tego celu Koncepcji, poprzez okrelenie dziaa prowadzcych do integracji regionalnej, aktywizacji terenw wiejskich i uwzgldnianiu specjalizacji poszczeglnych obszarw. 3. Poprawa dostpnoci terytorialnej kraju w rnych skalach przestrzennych poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej. Plan odnosi si w tym zakresie do powiza transportowych Olsztyna z innymi orodkami miejskimi. 2.2. Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013 Determinantami niniejszego planu s take przewidziane, a niezrealizowane dotychczas przedsiwzicia przewidziane w Zintegrowanym Planie Zrwnowaonego Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013, ktre zaprezentowano w tabeli 1. Tab. 1. Projekty przewidziane do realizacji w ramach Zintegrowanego Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013 stan realizacji na dzie 31 sierpnia 2012 r.
Status zadania Nazwa zadania Wze przesiadkowy dworzec PKP i PKS Najwaniejsze zadania do realizacji
[zrealizowane/w trakcie realizacji/usunite]
budowa wza integracyjnego w rejonie dworca W trakcie realizacji PKP i PKS
Status zadania Nazwa zadania Najwaniejsze zadania do realizacji budowa ptli Kortowo III przebudowa i Sonecznej skrzyowania ul. Dybowskiego Zrealizowane
budowa zatok przy al. Warszawskiej budowa wzbudzanej przez pojazdy komunikacji zbiorowej sygnalizacji wietlnej z ul. Dybowskiego w al. Warszawsk
Ptla Kortowo III
zakup 2 autobusw przegubowych niskopodogowych i 1 standardowego niskopodogowego do obsugi nowego odcinka trasy Zrealizowane zakup 2 autobusw przegubowych niskopodo- (zakupiono 8 autobugowych i 1 standardowego niskopodogowego sw przegubowych) do zwikszenia intensywnoci obsugi tras silnie przecionych obecnie linii 15 i 30 uruchomienie linii midibusowej wewntrz campusu, obsugiwanej taborem o napdzie elek- Niezrealizowane trycznym lub gazowym budowa ul. Witosa na zachd od ul. Kanta budowa ptli przy ul. Witosa Zrealizowane
Ptla przy ul. Witosa
zakup 2 autobusw przegubowych niskopodogowych i 1 standardowego niskopodogowego Niezrealizowane do obsugi nowego odcinka trasy; budowa nowego odcinka ul. Tuwima; budowa przystankw i zatok przystankowych budowa wydzielonych pasw ruchu dla pojazdw transportu publicznego w cigach ulic: al. Sikorskiego (od skrzyowania z ul. Wilczyskiego do ul. Pstrowskiego) ul. Krasickiego i Synw Puku (od skrzyoNiezrealizowane wania z ul. Wilczyskiego do ul. Pstrowskiego) al. Pisudskiego (od skrzyowania z ul. Wyszyskiego) i 1 Maja ul. Limanowskiego
Udronienie ul. Tuwima dla komunikacji miejskiej
Zrealizowane
Budowa wydzielonych pasw ruchu dla transportu publicznego
Status zadania Nazwa zadania Najwaniejsze zadania do realizacji wprowadzenie systemu inteligentnego zarzdzania ruchem z priorytetem dla komunikacji zbiorowej i utworzenie centrum zarzdzania ruchem; w latach 2007-2013 systemem tym miay zosta objte cigi ulic: Inteligentny system zarzdzania ruchem Batycka, Grunwaldzka, Mochnackiego, al. Niepodlegoci i Pstrowskiego W trakcie realizacji (zrealizowano infraArmii Krajowej i al. Obrocw Tobruku struktur na skrzyoal. Warszawska (od skrzyowania z ul. Armii waniach i sie przesyKrajowej), liwy, Szrajbera, Pieninego, ow, termin zako1 Maja i al. Wojska Polskiego (do al. Sybiraczenia caego zadania kw) przewidziano na drug Wyszyskiego i Leonharda poow 2014 r.) al. Pisudskiego (od skrzyowania z ul. Wyszyskiego), 11 Listopada i Plac Jednoci Sowiaskiej Towarowa (od skrzyowania z ul. Leonharda), Ktrzyskiego, Limanowskiego i Sybirakw
Integracja transportu publicznego
uporzdkowanie kompetencji w zakresie wydawania zezwole na wiadczenie usug przewozowych Zrealizowane realizacja bada popytu integracja biletowa
rdo: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013.
2.3. Zagospodarowanie przestrzenne Olsztyn jest miastem wojewdzkim usytuowanym na Warmii w pnocno-wschodniej Polsce, w rodkowej czci wojewdztwa warmisko-mazurskiego. Miasto jest pooone nad rzek yn, w granicach Pojezierza Olsztyskiego, wchodzcego w skad makroregionu Pojezierza Mazurskiego. Odlego od najbliszej granicy pastwa, z Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej, wynosi 87 km. Olsztyn jest centralnym miastem Aglomeracji Olsztyskiej, ktr oprcz Olsztyna tworzy 6 gmin ociennych. W miecie skoncentroway si gwne funkcje gospodarcze, spoeczne, edukacyjne i kulturalne wojewdztwa. Olsztyn graniczy z obszarami gmin: Barczewo, Dywity, Gietrzwad, Jonkowo, Purda i Stawiguda.
9
Spord 1 858 ha lasw, pokrywajcych 21% powierzchni miasta, a 1 318 ha to lasy gminne. Gwny ich kompleks (1 030 ha) pooony jest w pnocnej czci Olsztyna. Dla zoptymalizowania wykorzystania terenw Lasu Miejskiego zmierza si do przystosowania jego obszaru do wspczesnych potrzeb rekreacyjnych i turystycznych przy czciowym odtworzeniu pierwotnych form zagospodarowania i uytkowania. Olsztyn zamieszkiwao w 2011 r. ponad 175 tys. mieszkacw. Grunty zabudowane i zurbanizowane stanowiy okoo 39,6% powierzchni miasta, grunty lene 23,5%, uytki rolne 24,5%, a grunty pod wodami 9,6% jego obszaru. Olsztyn zajmuje powierzchni 88 km2. Wedug stanu na dzie 31 grudnia 2011 r., grunty bdce wasnoci Gminy Olsztyn zajmoway 41 km2, co stanowio ok. 47% powierzchni miasta3. Struktur gruntw, ktrych wacicielem jest Gmina Olsztyn, przedstawiono w tabeli 2. Gmina Olsztyn jest rwnie wacicielem gruntw pooonych w gminach: Dywity (ok. 0,4 km2) i Stawiguda (ok. 0,01 km2) oraz uytkownikiem wieczystym gruntw w gminie Purda (ok. 0,07 km2)4. Tab. 2. Struktura gruntw, ktrych wacicielem jest Gmina Olsztyn stan na 31 grudnia 2011 r.
Rodzaj uytku Drogi Tereny rekreacji i wypoczynku Grunty lene oraz zadrzewione i zakrzewione Uytki rolne Grunty pod wodami Nieuytki Tereny budowlane Zurbanizowane tereny niezabudowane Tereny pozostae w tym: tereny kolejowe, inne tereny komunikacyjne, tereny rne Razem rdo: Stan mienia komunalnego 2011. Powierzchnia [ha] 796 175 1411 728 52 106 660 173 33 4134 Udzia w oglnej powierzchni Olsztyna [%] 9,0 2,0 15,9 8,2 0,6 1,2 7,5 2,0 0,4 46,8
3 4
www.stat.gov.pl z dn. 31.12.2011 r.
Stan mienia komunalnego 2011, Olsztyn 2012, s 1.

10
Struktura funkcjonalno-przestrzenna miasta zdeterminowana zostaa naturalnymi warunkami uksztatowania w dolinie rzeki yny, ktra dzieli miasto wzdu osi pnoc poudnie na dwie, wzgldnie rwne powierzchniowo czci. Obszar miasta charakteryzuje si znacznym pofadowaniem terenu (kemy, pagrki morenowe) oraz wystpowaniem dolin rzecznych i wytopiskowych zagbie polodowcowych. Najwyej pooonymi obszarami miasta Olsztyna s: rejon osiedla Dajtki (ok. 140 metrw nad poziomem morza) oraz osiedla: Mazurskie, Jaroty i Pieczewo (ok. 150 m. npm). Najniej pooonym obszarem jest natomiast dolina rzeki yny (rednio ok. 100 m. npm), ktra w okolicy Redykajn osiga nawet poziom 88 m. npm. Olsztyn jest miastem nieposiadajcym administracyjnego podziau na dzielnice. W granicach administracyjnych miasta wyodrbniono natomiast 23 osiedla: Brzeziny; Dajtki; Generaw; Grunwaldzkie; Gutkowo; Jaroty; Ktrzyskiego; Kormoran; Kortowo; Kociuszki; Likusy; Mazurskie; Nad Jeziorem Dugim; Nagrki; Pieczewo; Podgrodzie; Podlena; Pojezierze; Redykajny; rdmiecie; Wojska Polskiego; Zatorze; Zielona Grka5.
Raport o stanie Miasta 2009, Olsztyn 2009, s 14.

11
Na terenie miasta znajduj si dwa rezerwaty przyrody: Mszar oraz Redykajny. S to rezerwaty torfowiskowe. Ponadto, na obszarze Olsztyna wyznaczono sze korytarzy ekologicznych, tworzonych przez cigi tzw. rolinnoci urzdzonej, lasw, skrajw k i pl uprawnych, obszarw nieurzdzonych i niezagospodarowanych, jezior, oczek wodnych i rzek. Obszary te czc si ze sob tworz sie, umoliwiajc migracj rolin i zwierzt oraz ich wzajemne kontakty. Rozrastanie si podmiejskiej przestrzeni zurbanizowanej powoduje powstanie nastpujcych zjawisk, wymagajcych koordynacji dziaa urbanizacyjnych: zwikszenie powiza funkcjonalnych pomidzy miastem a terenami gmin ssiednich (dojazdy do pracy, szk i usug); zaburzenie systemu ukadu komunikacyjnego; zagroenie dla szeroko pojtego adu przestrzennego; nieodwracalne przeksztacenia krajobrazu kulturowego; zagroenie dla rodowiska przyrodniczego. Uwarunkowania wynikajce z rozwoju przestrzennego miasta i kierunkw zmian w ukadzie przestrzennym, z punktu widzenia ich wpywu na potrzeby przewozowe, ksztat sieci transportu zbiorowego oraz oferty przewozowej, scharakteryzowano na podstawie nastpujcego podziau miasta na strefy:6 stref rdmiejsk centrum (C); stref dzielnicy uniwersyteckiej (U) 10 stref mieszkaniowych (M1-M10) 3 strefy usugowo-gospodarcze (G1-G3); stref lasu miejskiego (L); 4 strefy otoczenia jezior (O1-O4). Podzia miasta na strefy przedstawiono na rysunku 1.
Na podstawie Studium kierunkw i uwarunkowa zagospodarowania przestrzennego Olsztyna. Kierunki zagospodarowania przestrzennego. Projekt. 12
Rys. 1. Podzia miasta na strefy

rdo: Studium kierunkw i uwarunkowa zagospodarowania przestrzennego Olsztyna. Kierunki zagospodarowania przestrzennego. Projekt.
Strefa rdmiejska Centrum (C) Pooenie: strefa rdmiejska Centrum obejmuje obszar zawarty pomidzy strefami mieszkaniowymi: M3 Likusy Jezioro Dugie, M4 Zatorze, M6 Podgrodzie i M7 Wschodnia, strefami usugowo gospodarczymi G2 i G3 oraz Lasem Miejskim. W czci pnocnej do strefy zaliczono tereny pokoszarowe w rejonie ulic Artyleryjskiej i Gietkowskiej oraz tereny kolejowe cznie z dworcami Olsztyn Zachodni i Olsztyn Gwny.
13
Realizowane funkcje: usugi ponadlokalne: oglnomiejskie, regionalne i krajowe (nauka i szkolnictwo wysze, ochrona zdrowia); mieszkaniowe wielorodzinne z usugami o wysokiej intensywnoci; mieszkaniowe o redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkaniowe o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi komercyjne; usugi wielkopowierzchniowych obiektw handlowych. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: lokalizacj nowych zespow i obiektw usugowych na obszarze centrum oraz intensyfikacj wykorzystania ju zagospodarowanych terenw; uzyskanie nowej jakoci przestrzeni publicznej placu przydworcowego (pl. Konstytucji); poprawienie rozwiza komunikacyjnych transportu publicznego; rewitalizacj obszaru byych koszar przy ul. Gietkowskiej wraz z terenami przylegymi, zawartymi midzy rzek yn, torami kolejowymi PKP i al. Wojska Polskiego; zagospodarowanie na cele mieszkalno-usugowe terenu byych koszar przy ul. Artyleryjskiej; przeksztacenie zespou zabudowy Zakola yny w atrakcyjny, miejski kwarta mieszkalnousugowy, zintegrowany z zagospodarowaniem Parku Centralnego; utrzymanie podstawowej funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej na pozostaych terenach rdmiejskich oraz jednorodzinnej (przy ul. Grotha i ul. Narutowicza) z usugami podstawowymi; uzupenienia istniejcej zabudowy mieszkaniowej i usugowej; moliwo rozbudowy istniejcego obiektu usugowo-rekreacyjno-handlowego ALFA przy al. Pisudskiego, przy zachowaniu placu na zamkniciu ul. Kopernika jako przestrzeni publicznej; moliwo lokalizacji nowych obiektw usugowo-rekreacyjno-handlowych w rejonie kompleksu zabudowy Dworca Gwnego, kompleksu usugowo-sportowo-rekreacyjnego Stadion i byych koszar przy ul. Gietkowskiej; realizacj nowych obiektw usugowo-rekreacyjno-handlowych o powierzchni powyej 2000 m2 wycznie w formie wielofunkcyjnych galerii handlowych. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj: wprowadzenie komunikacji tramwajowej w pierwszym etapie na trasie w cigu ulic: Obiegowej, onierskiej, Kociuszki, al. Pisudskiego i pl. Konstytucji 3 Maja i jej rozbu14
dow w dalszych etapach w cigach ulic: Obiegowej, Dworcowej, Towarowej i al. Pisudskiego; modernizacj ukadu komunikacyjnego w rejonie Dworca Gwnego (PKP i PKS) w ramach zintegrowanego projektu przebudowy dworca i zagospodarowania przestrzeni publicznej; utrzymanie i rozwj komunikacji autobusowej. Strefa Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego (U) Pooenie: strefa jest pooona po obu stronach al. Warszawskiej i zawarta jest pomidzy Jeziorem Kortowskim a dolin rzeki yny. Realizowane funkcje: usugi ponadlokalne (nauka i szkolnictwo wysze i ochrona zdrowia); usugi oglnomiejskie redniej i niskiej intensywnoci; mieszkaniowa redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkaniowa niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie istniejcych obszarw usug nauki i szkolnictwa wyszego oraz rezerw na ich dalszy rozwj; dopuszczenie do lokalizacji na terenach uniwersyteckich funkcji usug oglnomiejskich; uzupenienie oferty usugowej strefy o tereny i obiekty turystyki, sportu i rekreacji rozmieszczone w ssiedztwie Jeziora Kortowskiego oraz pomidzy al. Warszawsk a rzek yn; utrzymanie i rozwj terenw mieszkalnictwa jako funkcji uzupeniajcej podstawowe przeznaczenie strefy; dopuszczenie do wzrostu procentowego udziau mieszkalnictwa w zagospodarowaniu strefy. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj wprowadzenie komunikacji tramwajowej w pierwszym etapie w cigu ul. Tuwima oraz utrzymanie i rozwj komunikacji autobusowej. Strefa usugowo-gospodarcza (G1) Pooenie: strefa jest zawarta midzy terenami lenymi Lasu Miejskiego a wschodni granic miasta.
15
Realizowane funkcje: usugi, przemys i skady oraz wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie i rozwj istniejcych zakadw usugowo-przemysowo-skadowych; preferowanie rozwoju dziaalnoci przemysowo-produkcyjnej (techniki i technologie innowacyjne); wprowadzenie obiektw o funkcjach handlowych, usugowych i administracyjnych poprawiajcych obsug; lokalizacj wielkopowierzchniowych obiektw handlowych na caym obszarze usug. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej) na sieci ulic ukadu podstawowego. Strefa usugowo-gospodarcza (G2) Pooenie: strefa zawiera si midzy ulicami Koobrzesk i Towarow oraz terenami zamknitymi dworca PKP i lini kolejow Olsztyn-Biskupiec. Realizowane funkcje: usugi, przemys i skady oraz wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie i wprowadzanie dalszych obiektw handlowych oraz usugowych; intensyfikacj wykorzystania terenw, a w tym koncentracj usug, handlu oraz obiektw biurowo-administracyjnych w ssiedztwie dworca kolejowego PKP gastronomicznych, administracyjno-biurowych i innych obsugujcych stref; utrzymanie terenw istniejcej zabudowy mieszkaniowej i socjalnej w ssiedztwie ulic Koobrzeskiej i Dworcowej; wprowadzenie nowej zabudowy mieszkaniowej jedynie na zachodnim obrzeu strefy w bezporednim ssiedztwie terenw mieszkaniowych strefy rdmiejskiej; utrzymanie i rozwj istniejcego wielkopowierzchniowego obiektu handlowego handlu hurtowego przy ul. Lubelskiej; rozmieszczenie wielkopowierzchniowych obiektw handlowych na obszarze caej strefy w rejonie drg ukadu podstawowego ulic Lubelskiej i Towarowej (istniejce i projektowane) oraz obwodnicy; rozwj zajezdni autobusowej komunikacji miejskiej; budow zajezdni tramwajowej.
16
Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej) oraz uruchomienie komunikacji tramwajowej. Strefa usugowo-gospodarcza (G3) Pooenie: stref objte s tereny pooone na wschd od ul. Leonharda i rozcigajce si wzdu ul. Towarowej i al. Pisudskiego. Realizowane funkcje: usugi, przemys i skady oraz wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: preferowanie dziaalnoci przemysowo-produkcyjnej (techniki i technologie innowacyjne, wprowadzanie dalszych obiektw handlowych, usugowych, gastronomicznych, administracyjnych, socjalnych i innych pomocniczych obsugujcych stref); intensyfikacj wykorzystania terenw; utrzymanie terenw istniejcej zabudowy mieszkaniowej i socjalnej w przypadku wyprowadzenia tej funkcji poza stref, przeznaczenie pozyskanego terenu ustala si jako usugowo-gospodarcze; wprowadzenie nowej zabudowy mieszkaniowej jedynie na obrzeach strefy w bezporednim ssiedztwie stref mieszkaniowych; rozwj istniejcego wielkopowierzchniowego obiektu handlowego w naroniku ulic Leonharda i Towarowej; dopuszczenie realizacji nowych obiektw handlowych brany przemysowej odpowiadajcych kwalifikacji wielkopowierzchniowych obiektw handlowych; rozmieszczenie wielkopowierzchniowych obiektw handlowych na obszarze caej strefy w ssiedztwie drg ukadu podstawowego: al. Pisudskiego oraz ulic Leonharda i Towarowej; budow i rozwj obiektw badawczych dla technologii innowacyjnych. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej) oraz uruchomienie komunikacji tramwajowej.
17
Strefa usugowo-gospodarcza (O2) Pooenie: strefa jest zawarta midzy osiedlami zabudowy jednorodzinnej: Dajtki, Likusy i Gutkowo. Realizowane funkcje: usugi turystyki, sportu i rekreacji. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: zmiany w strukturze przestrzennej strefy, polegajce na wprowadzeniu zrnicowanych form usug turystyki, sportu i rekreacji jako funkcji dominujcych; utrzymanie i rozwj mieszkalnictwa z przewaajc zabudow jednorodzinn w rejonie wsi upstych; utrzymanie lokalnych dziaek zabudowy mieszkaniowej istniejcej na terenie strefy; preferowanie przeksztace zabudowy mieszkaniowej pooonej w ssiedztwie linii brzegowej jeziora na funkcje turystyczne i sportowo-rekreacyjne. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej) w powizaniu z projektowan komunikacj tramwajow oraz utrzymanie przylegych do strefy linii kolejowych. Strefa mieszkaniowa Gutkowo (M1) Pooenie: w pnocno-zachodniej czci miasta, przy granicy gminy Olsztyn z gmin Jonkowo. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej, usugi, przemys i skady oraz inna aktywno gospodarcza. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie charakteru strefy jako podmiejskiego osiedla mieszkaniowego z przewag zabudowy jednorodzinnej; utrzymanie intensywnoci zabudowy mieszkaniowej przewidzianej w aktualnie obowizujcych planach miejscowych; realizacj nowych kwartaw zabudowy (zalenych od rwnolegego wykonania obsugi komunikacyjnej i zabezpieczenia pozostaej, niezbdnej infrastruktury); oddzielanie zespow zabudowy wielorodzinnej i jednorodzinnej wolnostojcej zabudow poredni jednorodzinn szeregow lub bliniacz; realizacj uzupeniajcej infrastruktury spoecznej z zakresu usug podstawowych; moliwo wykorzystania terenu stacji i torw PKP dla komunikacji miejskiej i podmiejskiej.
18
Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej) oraz ewentualne uruchomienie linii kolei miejskiej na trasie z Olsztyna Gwnego do Gutkowa, wykorzystujcej odcinek linii kolejowej nr 220 (Olsztyn Gwny Bogaczewo). Strefa mieszkaniowa Redykajny (M2) Pooenie: w pnocno-zachodniej czci miasta. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi oglnomiejskie redniej i niskiej intensywnoci; przemys i skady oraz inna dziaalno gospodarcza; usugi ponadlokalne (nauka i szkolnictwo wysze oraz ochrona zdrowia). Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj utrzymanie charakteru strefy jako podmiejskiego osiedla mieszkaniowego o maej intensywnoci zabudowy podstawowa rezerwa miasta dla tego typu zabudowy mieszkaniowej (realizacj nowych kwartaw zabudowy uzalenia si od rwnolegego przygotowania inwestycji z zakresu obsugi komunikacyjnej i zabezpieczenia pozostaej, niezbdnej infrastruktury). Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej). Strefa mieszkaniowa Likusy Jezioro Dugie (M3) Pooenie: w pnocno-zachodniej czci miasta, przy po obu stronach ulicy Batyckiej. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z dominujc zabudow jednorodzinn; obszary mieszkalnictwa o redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; usugi; przemys i skady oraz inna aktywno gospodarcza. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: nakaz utrzymania dotychczasowej intensywnoci zabudowy mieszkaniowej; popraw ukadu komunikacyjnego poprzez poszerzenie ul. Batyckiej i budow ul. Nowej Batyckiej;
19
ograniczenie funkcji konfliktowych w obszarach mieszkaniowych i w bezporednim ssiedztwie przez ograniczenie lokalizacji uciliwych zakadw usugowych i usugowoprodukcyjnych powodujcych wzmoony ruch koowy; utrzymanie i rozwj funkcji terenw zlokalizowanych przy zachodniej granicy jednostki dla dziaalnoci rzemiosa i skadw; moliwo wykorzystania terenw PKP dla komunikacji miejskiej i podmiejskiej. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych
zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej) oraz ewentualne uruchomienie linii kolei miejskiej na trasie z Olsztyna Gwnego do Gutkowa, wykorzystujcej odcinek linii kolejowej nr 220 (Olsztyn Gwny Bogaczewo). Strefa mieszkaniowa Zatorze (M4) Pooenie: w pnocnej czci miasta, za torami PKP. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o wysokiej intensywnoci zabudowa wielorodzinna; mieszkalnictwo o redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi oglnomiejskie i mieszkalnictwo wielorodzinne z usugami o wysokiej intensywnoci; przemys i skady; usugi ponadlokalne z zakresu nauki i szkolnictwa wyszego oraz zdrowia. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie dominujcej funkcji zabudowy mieszkaniowej o wysokiej intensywnoci wraz z usugami podstawowymi (szkoami, orodkami zdrowia, obiektami kultury i lokalnymi centrami usugowymi); utrzymanie funkcji zabudowy mieszkaniowej o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej pooonych przy ulicach: Radiowej, Oficerskiej, Faata, Abramowskiego, Tczewskiej, Toruskiej, Bydgoskiej, Kossaka, na Zielonej Grce jako uzupeniajcej funkcj dominujc; ograniczenie funkcji konfliktowych w najbliszym ssiedztwie obszarw mieszkaniowych tj. uciliwych zakadw usugowych i usugowo-produkcyjnych powodujcych wzmoony ruch koowy oraz skadowanie materiaw na posesji; rozwj usug oglnomiejskich wzdu al. Wojska Polskiego oraz ulic: Jagielloskiej i Limanowskiego;
20
dziaania na rzecz stworzenia obszaru zabudowy mieszkaniowej i usug o wysokich standardach urbanistycznych i architektonicznych na terenie byych koszar przy ul. Jagielloskiej; rozwj istniejcych obiektw suby zdrowia w rejonie al. Wojska Polskiego (Poliklinika, Szpital Psychiatryczny); utrzymanie funkcji ochrony zdrowia Szpitala Kolejowego lub zmian funkcji na usugi albo mieszkalnictwo; utrzymanie i wprowadzanie dalszych obiektw handlowych, usugowych, gastronomicznych, administracyjno-biurowych i innych obsugujcych stref; intensyfikacj wykorzystania terenw, w tym koncentracj usug, handlu oraz obiektw biurowo-administracyjnych w ssiedztwie dworca kolejowego PKP; moliwo zmiany funkcji na usugi i mieszkalnictwo w ssiedztwie istniejcych zespow zabudowy mieszkaniowej lub usugowej. Gwne zasady obsugi transportem publicznym wynikajce z planowanych
zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego (komunikacji autobusowej). Strefa mieszkaniowa Dajtki (M5) Pooenie: strefa jest zawarta pomidzy ul. Sielsk od pnocy i lini kolejow Olsztyn Olsztynek od wschodu. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci zabudowy z przewag zabudowy jednorodzinnej. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie i rozwj podstawowej funkcji mieszkalnictwa w formie zabudowy jednorodzinnej z uwzgldnieniem poprawy adu przestrzennego, architektury obiektw i zagospodarowania przestrzeni publicznej. Gwne zasady obsugi transportem publicznym wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego przewiduj utrzymanie i rozwj pocze komunikacji miejskiej linii autobusowych, w tym utrzymanie ptli autobusowej na kocu ul. Zboowej. Strefa mieszkaniowa Podgrodzie (M6) Pooenie: stref wyznaczaj tereny po obu stronach al. Obrocw Tobruku i po pnocnej stronie al. Armii Krajowej, zachodni granic strefy wyznacza linia kolejowa Olsztyn Olsztynek, a wschodni al. Sikorskiego.
21
Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o wysokiej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi oglnomiejskie i mieszkalnictwo wielorodzinne z usugami o wysokiej intensywnoci; usugi oglnomiejskie redniej i niskiej intensywnoci; usugowe wielkopowierzchniowe obiekty handlowe; przemys i skady oraz inna aktywno gospodarcza. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: na obszarach o redniej i wysokiej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej: utrzymanie podstawowej funkcji zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej z usugami podstawowymi; uzupenienie terenw zabudowy mieszkaniowej o usugi nieuciliwe w zakresie: handlu i gastronomii, szkolnictwa, kultury, opieki nad dziemi, osobami starszymi i niepenosprawnymi; na obszarach o niskiej intensywnoci zabudowy jednorodzinnej: utrzymanie podstawowej funkcji zabudowy mieszkaniowej; uzupenienie terenw zabudowy mieszkaniowej o usugi nieuciliwe w zakresie handlu i gastronomii, szkolnictwa, opieki nad dziemi, osobami starszymi i niepenosprawnymi; na obszarach usug oglnomiejskich i mieszkalnictwa wielorodzinnego z usugami o wysokiej intensywnoci z obszarem wielkopowierzchniowego obiektu handlowego oraz obszarach usug oglnomiejskich redniej i niskiej intensywnoci: utrzymanie istniejcych funkcji i rozwj (w przypadku odpowiednich warunkw terenowych i lokalizacyjnych) oraz koncentracj obiektw usug ponadpodstawowych w ssiedztwie gwnych cigw komunikacyjnych; przeksztacenie terenu przemysowo-skadowego w rejonie ulic: Kasprzaka i Pstrowskiego oraz al. Sikorskiego na obszar zabudowy wielorodzinnej i usug oglnomiejskich (dopuszcza si realizacj wielkopowierzchniowego obiektu handlowego); moliwo budowy nowych obiektw usugowo-rekreacyjno-handlowych o powierzchni sprzeday powyej 2000 m2 wycznie w formie wielofunkcyjnych galerii handlowych;
22
zakaz lokalizacji terenochonnych jednokondygnacyjnych obiektw handlowych w tym hiper- i supermarketw z parkingami wycznie w poziomie terenu na obszarze caej strefy; na obszarach usug, przemysu i skadw oraz innej aktywnoci gospodarczej: utrzymanie funkcji usugowych i produkcyjnych. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj: rozwj transportu publicznego, a w tym linii autobusowych na ulicach ukadu podstawowego; wprowadzenie komunikacji tramwajowej; utrzymanie przylegych do obszaru strefy linii kolejowych. Strefa mieszkaniowa Wschodnia (M7) Pooenie: stref pooon we wschodniej czci miasta wydzielaj: na pnocy al. Pisudskiego; na poudniu ulice Synw Puku i Krasickiego; od strony zachodniej al. Sikorskiego i projektowana ul. Obiegowa; od wschodu obszar strefy siga do terenu ogrodw dziakowych. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o wysokiej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi ponadlokalne oglnomiejskie, regionalne i krajowe; wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: na obszarach o redniej i wysokiej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej: utrzymanie podstawowej funkcji zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej z usugami podstawowymi; zwikszanie intensywnoci zabudowy przez realizacj nowych budynkw mieszkalnych lub usugowo-handlowych, wycznie na podstawie analiz planistycznych, okrelajcych zasady i moliwoci realizacji nowych obiektw w granicach istniejcego osiedla mieszkaniowego; uzupenienie terenw zabudowy mieszkaniowej o usugi nieuciliwe w zakresie handlu i gastronomii, szkolnictwa, kultury, opieki nad dziemi, osobami starszymi i niepenosprawnymi;
23
na obszarach o niskiej intensywnoci zabudowy jednorodzinnej: utrzymanie podstawowej funkcji zabudowy mieszkaniowej; uzupenienie terenw zabudowy mieszkaniowej o usugi nieuciliwe w zakresie handlu i gastronomii, szkolnictwa, opieki nad dziemi, osobami starszymi i niepenosprawnymi; ograniczenie funkcji konfliktowych w obszarach mieszkaniowych i w bezporednim ssiedztwie przez ograniczenie lokalizacji: uciliwych zakadw usugowych i usugowo-produkcyjnych, powodujcych wzmoony ruch koowy; na obszarach koncentracji usug ponadlokalnych oglnomiejskich, regionalnych i krajowych: utrzymanie i rozwj funkcji usugowych, w tym zwizanych ze sub zdrowia; dopuszczenie przebudowy istniejcych zespow wycznie w ramach zintegrowanych dziaa z zachowaniem czytelnego ukadu funkcjonalnego; dopuszczenie zmiany funkcji terenu Aresztu ledczego Olsztyn zlokalizowanego przy ul. Opolskiej na funkcj mieszkalnictwa lub usug; na obszarach usug oglnomiejskich i mieszkalnictwa wielorodzinnego z usugami o wysokiej intensywnoci oraz usug oglnomiejskich o redniej i niskiej intensywnoci: utrzymanie istniejcych funkcji i ich rozwj w przypadku odpowiednich warunkw terenowych i lokalizacyjnych; utrzymanie i rozwj obiektw handlowo-usugowych oraz moliwo przeksztacenia na funkcj zwizan ze sportem i rekreacj, administracj lub mieszkalnictwem wielorodzinnym; na obszarach usug komercyjnych: utrzymanie funkcji usugowych; w rejonie ul. Metalowej (w ssiedztwie zabudowy mieszkaniowej) moliwe przeksztacenie istniejcych funkcji na mieszkaniow, obiektw opieki spoecznej lub suby zdrowia z uwzgldnieniem walorw przyrodniczych i krajobrazowych lokalizacji; na obszarach wielkopowierzchniowych obiektw handlowych (WOH): utrzymanie i rozwj istniejcych obiektw; dopuszczenie realizacji nowych obiektw handlowych z przewag brany przemysowej, odpowiadajcych kwalifikacji WOH w formie galerii handlowych oraz superi hipermarketw na obszarze usug komercyjnych w rejonie ulic Pstrowskiego i Synw Puku; realizacja nowych obiektw usugowo-rekreacyjno-handlowych o powierzchni sprzeday powyej 2000 m2 wycznie w formie wielofunkcyjnych galerii handlowych;
24
zakaz lokalizacji terenochonnych jednokondygnacyjnych obiektw handlowych w tym hiper- i supermarketw z parkingami wycznie w poziomie terenu na obszarze caej strefy. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj: rozwj transportu publicznego, a w tym linii autobusowych na ulicach ukadu podstawowego i wybranych ulicach ukadu obsugujcego; wprowadzenie do obsugi obszaru komunikacji tramwajowej. Strefa mieszkaniowa Brzeziny-Sady (M8) Pooenie: stref tworz tereny pomidzy rzek yn i al. Sikorskiego. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o wysokiej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o redniej intensywnoci z przewag zabudowy wielorodzinnej; mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi ponadlokalne oglnomiejskie, regionalne i krajowe; usugi komercyjne; wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie i rozwj podstawowej funkcji zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej z usugami podstawowymi; przeksztacenie i uzupenienie zabudowy folwarku w Pozortach na funkcj usugowomieszkaln; uzupenienie terenw zabudowy mieszkaniowej o usugi nieuciliwe w zakresie handlu i gastronomii, szkolnictwa, kultury, opieki nad dziemi, osobami starszymi i niepenosprawnymi; utrzymanie i rozwj funkcji usugowych z zakresu nauki i szkolnictwa wyszego; dopuszczenie realizacji nowych wielkopowierzchniowych obiektw handlowych typu galeria handlowa u zbiegu projektowanych al. Sikorskiego i ul. Tuwima; zakaz lokalizacji terenochonnych jednokondygnacyjnych obiektw handlowych w tym hiper- i supermarketw z parkingami wycznie w poziomie terenu na obszarze caej strefy. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj rozwj transportu publicznego, a w tym linii autobusowych na ulicach ukadu podstawowego i wy-
25
branych ulicach ukadu obsugujcego oraz wprowadzenie do obsugi obszaru komunikacji tramwajowej. Strefa mieszkaniowa Nagrki Jaroty Pieczewo (M9) Pooenie: w poudniowo-wschodniej czci miasta, gdzie graniczy z gminami Purda i Stawiguda. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o wysokiej intensywnoci z dominujc zabudow wielorodzinn; mieszkalnictwo o redniej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej, usug oglnomiejskich; mieszkalnictwo wielorodzinne z usugami; usugi komercyjne; wielkopowierzchniowe obiekty handlowe. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie podstawowej funkcji zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej z usugami podstawowymi; uzupenienie obszarw o podstawowe usugi nieuciliwe w zakresie handlu i gastronomii, kultury, suby zdrowia, opieki nad dziemi, osobami starszymi i niepenosprawnymi; dopuszczaln rozbudow lokalnego centrum usugowego i lokalizacj obiektu handlowego na obszarze koncentracji usug oglnomiejskich i mieszkalnictwa wielorodzinnego z usugami o wysokiej intensywnoci przy zbiegu ulic Krasickiego i Barcza; wyznaczenie obszaru koncentracji usug komercyjnych midzy Nagrkami i Jarotami u zbiegu al. Sikorskiego i ul. Jarockiej jako rejonu lokalizacji wielkopowierzchniowego obiektu handlowego; realizacj nowych obiektw usugowo-rekreacyjno-handlowych o powierzchni sprzeday powyej 2000 m2 wycznie w formie wielofunkcyjnych galerii handlowych. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj rozwj transportu publicznego, a w tym linii autobusowych na ulicach ukadu podstawowego i wybranych ulicach ukadu obsugujcego oraz wprowadzenie do obsugi obszaru komunikacji tramwajowej.
26
Strefa mieszkaniowa Pieczewo II nazwa robocza (M10) Pooenie: strefa jest pooona w poudniowo-wschodniej czci miasta i zawarta midzy ulicami Pstrowskiego i Krasickiego, osiedlami Pieczewo i Kolonia Mazurska oraz granicami miasta. Realizowane funkcje: mieszkalnictwo o wysokiej intensywnoci z dominujcym budownictwem wielorodzinnym i mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z dominujc zabudow jednorodzinn. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: utrzymanie terenw gwnej rezerwy rozwoju mieszkalnictwa wielorodzinnego dla Olsztyna; uzupenienie projektowanej zabudowy wielorodzinnej na terenach obrzenych; mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci w formie zabudowy jednorodzinnej; postpujc wraz z mieszkalnictwem realizacj uzupeniajcej infrastruktury spoecznej (usugi podstawowe); koncentracj funkcji usugowych nieuciliwych w ssiedztwie projektowanej ulicy zbiorczej; koncentracj usug nieuciliwych, rzemiosa i produkcji w ssiedztwie projektowanej obwodnicy Olsztyna. Gwne zasady obsugi transportem publicznym wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego przewiduj uruchamianie transportu publicznego na drogach ukadu podstawowego strefy bezporednio po zasiedleniu poszczeglnych jej fragmentw. Strefa otoczenia jezior bik i Redykajny (O1) Pooenie: poudniow i zachodni granic strefy wyznaczaj tory kolejowe linii Olsztyn Morg oraz granica miasta. Na wschodzie strefa obejmuje tereny lene ssiadujce z Jeziorem bik, a na pnocy z dolin pojeziern, czc Jezioro bik z Jeziorem Redykajny. Realizowane funkcje: usugi turystyki, sportu i rekreacji, oraz mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: wprowadzenie rnorakich form usug, turystyki, sportu i rekreacji jako funkcji dominujcych; przeznaczenie czci terenw nieprzydatnych do zagospodarowania turystycznego, sportowego i rekreacyjnego na funkcje mieszkalnictwa w formie zabudowy jednorodzinnej.
27
Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj wprowadzenie transportu publicznego (komunikacji autobusowej) na ulice ukadu podstawowego. Strefa otoczenia Jeziora Kortowskiego (O3) Pooenie: strefa zawiera si midzy torami linii kolejowej PKP Olsztyn Olsztynek, a terenami Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego, graniczcymi z poudniowo-wschodni lini brzegow Jeziora Kortowskiego. Realizowane funkcje: usugi oglnomiejskie i mieszkalnictwo wielorodzinne o wysokiej intensywnoci; mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej; usugi turystyki, sportu i rekreacji. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: przeksztacenie terenw pooonych midzy ul. Armii Krajowej i al. Warszawsk a pnocno-wschodnim brzegiem jeziora w obszar usug oglnomiejskich i mieszkalnictwa wielorodzinnego o wysokiej intensywnoci; sukcesywne wczanie istniejcych terenw zamknitych do w/w obszaru; dopuszczenie do realizacji zespou mieszkalnictwa niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej na terenach pooonych midzy zachodni lini brzegow Jeziora Kortowskiego, a torami kolejowymi PKP Olsztyn Olsztynek; przystosowanie do potrzeb usug turystyki, sportu i rekreacji wybranych terenw pooonych w ssiedztwie linii brzegowej Jeziora Kortowskiego; stopniowe przeksztacanie terenw zamknitych pozostajcych w zarzdzie MON w obszar usug oglnomiejskich i mieszkalnictwa wysokiej intensywnoci. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj: utrzymanie i rozbudow poczenia komunikacyjnego z ukadem obsugujcym osiedla Dajtki bezkolizyjnego z lini kolejow PKP; brak realizacji w obrbie strefy innego rodzaju transportu publicznego (transport miejski funkcjonuje w przylegej ul. Armii Krajowej). Strefa otoczenia Jeziora Skanda (O4) Pooenie: strefa obejmuje tereny zieleni nieurzdzonej krajobrazowej i lasu ochronnego w ssiedztwie Jeziora Skanda.
28
Realizowane funkcje: usugi turystyki, sportu i rekreacji oraz mieszkalnictwo o niskiej intensywnoci z przewag zabudowy jednorodzinnej. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym obejmuj: realizacja zabudowy i zagospodarowanie terenw na funkcje turystyczne, sportowe i rekreacyjne przy zachowaniu zasad zrwnowaonego rozwoju dla naturalnego rodowiska i eksponowania jego walorw przyrodniczo-krajobrazowych; przeznaczenie czci terenw nieprzydatnych do zagospodarowania turystycznego, sportowego i rekreacyjnego na funkcje mieszkalnictwa w formie zabudowy jednorodzinnej. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj zapewnienie transportu publicznego na sieci ulic ukadu podstawowego w zakresie funkcjonowania i rozwoju linii autobusowych. Strefa lasu miejskiego (L) Pooenie: cao obszaru Lasu Miejskiego, zawartego pomidzy osiedlami mieszkaniowymi Redykajny i Likusy, dzielnic mieszkaniow Zatorze a terenami usugowogospodarczymi Track i Karolin. Od strony pnocnej strefa L siga do granicy miasta. Realizowane funkcje: lasy ochronne; ziele nieurzdzona krajobrazowa i urzdzona; ziele parkowa; usugi turystyki, sportu i rekreacji. Planowane zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym: podstawowymi funkcjami, dla ktrych bd prowadzone przeksztacenia w zagospodarowaniu terenw lenych s rekreacja, sport i wypoczynek. Gwne zasady obsugi transportem publicznym, wynikajce z planowanych zmian w uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego, przewiduj utrzymanie i rozwj transportu publicznego na sieci ulic ukadu podstawowego.
29
2.4.
Kierunki zagospodarowania przestrzennego w gminach ociennych
determinujce rozwj i funkcjonowanie olsztyskiej komunikacji miejskiej Dywity Na terenie gminy wyrni mona: obszar podmiejski miasta Olsztyna, ktry tworz miejscowoci: Dywity, Rnowo, Supy, Kieliny, ugwad wraz z otoczeniem drogi krajowej nr 51, gdzie nastpuje rozwj gwnie osadnictwa (zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna); oraz obszar w rejonie miejscowoci Sprcowo wraz z otoczeniem drogi krajowej nr 51 (po jej wschodniej stronie), ktre tworz tereny posiadajce warunki do rozwoju funkcji gospodarczych i osadnictwa.7 Stawiguda Obszar koncentracji funkcji mieszkaniowej obejmuje centralny obszar gminy Stawiguda wraz z wyodrbnionymi obszarami dziaalnoci gospodarczej. Funkcje mieszkaniowe lokalizowane bd w rejonie Jeziora Wulpiskiego (miejscowoci Dorotowo i Tomaszkowo) oraz na terenie obrbu Wymj. Uzupenieniem funkcji mieszkaniowych bd funkcje rekreacyjne w obszarach objtych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego w rejonie wsi: Tomaszkowo, Dorotowo, Majdy, Krsk i Wymj. Cz pnocna gminy to obszar oddziaywania miasta Olsztyna, obejmujcy rejon silnych wpyww urbanizacyjnych. Rejonami koncentracji zabudowy mieszkaniowej bd tereny pooone bezporednio przy granicy z miastem Olsztyn: obrb Bartg i Jaroty oraz obszar pooony wok jeziora Bartek. W przypadku terenw pooonych w obrbie Jaroty ustalono polityk przestrzenn cile nawizujc do polityki przestrzennej miasta Olsztyna w zakresie zabudowy i zagospodarowania terenu (moliwo lokalizacji zabudowy wielorodzinnej).8
Gmina Dywity. Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego cz II kierunki polityki przestrzennej., s. 9.
8
2012, s. 6-11.
Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Gminy Stawiguda. Stawiguda
30
Purda Na obszarze pooonym w pnocno-zachodnim kracu gminy Purda, ze wzgldu na blisko Olsztyna, przewiduje si rozwj funkcji mieszkaniowej, turystycznej, rzemiosa i nieuciliwego przemysu.9 Zagospodarowanie pozostaych terenw gmin ociennych nie przewiduje istotnego rozwoju funkcji osadniczych lub przemysowych. 2.5. Sie transportu publicznego
Sie transportu miejskiego na obszarze miasta Olsztyna i gmin ociennych tworz linie komunikacji autobusowej organizowanej przez Zarzd Komunikacji Miejskiej w Olsztynie. Wg stanu na 31 sierpnia 2012 r., sie transportu miejskiego obejmowaa 32 linie autobusowe (w tym 2 nocne i 1 sezonow). Przewozy realizowa jeden operator Miejskie Przedsibiorstwo Komunikacyjne w Olsztynie Sp. z o.o. (wasno komunalna). Sie pocze ulicznych prowadzcych ruch komunikacji autobusowej charakteryzuje si nieregularnymi trasami, zdeterminowanymi uksztatowaniem terenu i istniejcym zagospodarowaniem przestrzennym miasta. Przebieg tras linii komunikacji autobusowej jest wyduony w stosunku do linii prostych, czcych gwne rda i cele podry. Udzia ulic o wyszych parametrach jest niewystarczajcy, a planowana obwodnica (ktrej budowa zostaa wstrzymana) nie rozwizaaby problemw obsugi najwikszych potokw wewntrz miasta, zwaszcza rdmiecia. Kongestia w ruchu drogowym powoduje regularne obnianie parametrw eksploatacyjnych komunikacji autobusowej i w rezultacie oferowanej jakoci usug. Wg stanu na 31 sierpnia 2012 r., dugo linii autobusowych wynosia 385,87 km, natomiast dugo tras 168,13 km. Przecitna prdko komunikacyjna w komunikacji autobusowej wynosia 21,6 km/h.10 Schemat sieci linii komunikacji miejskiej ZKM w Olsztynie przedstawiono na rysunku 2.
s. 9. 10 Dane ZKM w Olsztynie.
Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Gminy Purda. Olsztyn 2001,
31
Rys. 2. Sie komunikacji miejskiej w Olsztynie stan na 1 sierpnia 2012 r.

rdo: Dane MPK w Olsztynie Sp. z o.o.
32
Drogowy transport publiczny w Olsztynie jest oparty na sieci ulicznej miasta i drg podmiejskich z wydzielonymi zatokami przystankowymi na trasach o najwikszych potokach pasaerskich (75% przystankw posiada zatoki), a 61% przystankw jest wyposaonych w wiaty. W sieci przystankowej funkcjonuje tylko jeden wze przesiadkowy w rejonie Dworca Gwnego PKP. Do roli przystankw przesiadkowych predestynuj, ze wzgldu na liczb przesiadek, take przystanki Centrum Handlowe Alfa, Plac Roosevelta, KrasickiegoWilczyskiego i Pstrowskiego. Nie posiadaj one jednak odpowiedniej infrastruktury, a przejcia piesze nie zapewniaj sprawnego i szybkiego przemieszczania si celem zmiany pojazdw. Autobusy olsztyskiej komunikacji miejskiej nie s uprzywilejowane w ruchu drogowym. Olsztyn jest duym wzem komunikacji kolejowej dla tras poczonych z magistral kolejow Gdynia Warszawa Katowice, pooon w midzynarodowym korytarzu kolejowym E65: Gdynia Wiede. Na terenie miasta znajduj si trzy punkty obsugujce ruch pasaerski, s to: stacja Olsztyn Gwny, przystanek osobowy Olsztyn Zachodni i stacja Gutkowo. W znaczeniu regionalnym, olsztyski wze kolejowy tworz linie: nr 9: Warszawa Wschodnia Dziadowo Iawa Gwna Gdask Gwny (nieobejmujca samego Olsztyna); nr 353: Pozna Gwny Iawa Gwna Ostrda Olsztyn Gwny Korsze Skandawa eleznodoronyj; nr 216: Olsztyn Gwny Dziadowo; nr 219: Olsztyn Gwny Ek; nr 220: Olsztyn Gwny Bogaczewo W samym Olsztynie eksploatowanych jest cznie a 28 km linii kolejowych, w tym 25 km zelektryfikowanych. Gsto linii kolejowych wynosi 7,1 km na 100 km2. W planie zrwnowaonego rozwoju transportu zbiorowego midzywojewdzkie i midzynarodowe przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym, Olsztyn scharakteryzowano jako kolejowy punkt handlowy, w ktrym wystpuj powizania transportu kolejowego z innymi formami transportu i ktry moe w zwizku z tym peni funkcje zintegrowanego wza przesiadkowego.11
11
Plan zrwnowaonego rozwoju transportu zbiorowego midzywojewdzkie i midzynarodowe przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Morskiej, 22 maja 2012, s.15.
33
Na rysunku 3 przedstawiono kolejowe poczenia midzywojewdzkie, funkcjonujce w ramach uytecznoci publicznej wg stanu na 22 maja 2012 r.
Rys. 3. Kolejowe poczenia midzywojewdzkie funkcjonujce w ramach uytecznoci publicznej stan na 22 maja 2012 r.
rdo: Plan zrwnowaonego rozwoju transportu zbiorowego midzywojewdzkie i midzynarodo-
we przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym, op. cit., s. 11.
W przywoanym planie wskazano nastpujce poczenia midzywojewdzkie do realizacji w ramach publicznego transportu kolejowego: Warszawa Centralna Dziadowo Nidzica Olsztyn Gwny (2 pary pocigw na dob, wykorzystanie przepustowoci linii 18-77%, czas przejazdu 3:25-3:33 godz.); Warszawa Centralna Dziadowo Iawa Gwna Olsztyn Gwny (0,371 par pocigw na dob, wykorzystanie przepustowoci linii 16-77%, czas przejazdu 2:43-4:05 godz.);
34
Toru Gwny Olsztyn Gwny (2 pary pocigw na dob, wykorzystanie przepustowoci linii 16-91%, czas przejazdu 2:16-2:17 godz.); Gdynia Gwna Elblg Olszyn Gwny (3,992 pary pocigw na dob, wykorzystanie przepustowoci linii 11-62%, czas przejazdu 3:14-3:27 godz.); Olsztyn Gwny Giycko Ek - Biaystok (2 pary pocigw na dob, wykorzystanie przepustowoci linii 11-62%, czas przejazdu 4:26-4:29 godz.). Na rysunku 4 przedstawiono dostpno czasow poczeniami kolejowymi do stolicy
wojewdztwa w 2010 r.
35
Rys. 4. Dostpno czasowa poczeniami kolejowymi do stolicy wojewdztwa w 2010 r.

rdo: Plan zrwnowaonego rozwoju transportu zbiorowego midzywojewdzkie i midzynarodo-
we przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym, op. cit., s. 7.
2.6. Czynniki demograficzne i motoryzacja Czynnikami determinujcymi popyt na usugi komunikacji miejskiej w Olsztynie s: liczba mieszkacw; struktura wiekowa mieszkacw; aktywno zawodowa i edukacyjna mieszkacw, w tym liczba uczniw i studentw; wielko i kierunki migracji; Wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r., komunikacja miejska w Olsztynie obsugiwaa obszar zamieszkay przez okoo 231 tys. osb, w tym 174,6 tys. (75,9%) zamieszkaych w granicach Olsztyna. Struktur ludnoci Olsztyna, wg kryterium aktywnoci zawodowej, przedstawiono w tabeli 3. Tab. 3. Struktura ludnoci Olsztyna w latach 2007-2011
Liczba mieszkacw w roku Segment mieszkacw Mieszkacy ogem w tym: w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym rdo: GUS, Urzd Miasta Olsztyna. 2007 2008 2009 2010 2011 Dynamika 2011:2007 [%] 99,39 -
oraz czynniki pochodne, takie jak liczba zarejestrowanych samochodw osobowych.
175 710 176 142 176 457 176 463 174 645 30 193 119 642 25 875 29 673 119 704 26 765 29 569 119 181 27 707 29 313 118 544 28 606 b.d. b.d. b.d.
Dane zawarte w tabeli 3 ilustruj zmian struktury aktywnoci zawodowej mieszkacw Olsztyna na przestrzeni ostatnich lat. W latach 2007-2010 zmniejszya si liczba mieszkacw w wieku produkcyjnym (o 1%), wzrosa natomiast liczba mieszkacw w wieku poprodukcyjnym (o ponad 10%). Prognozy demograficzne dla Olsztyna, przedstawione w tabeli 4, zakadaj utrzymanie si tych tendencji do 2035 r. Liczba ludnoci miasta wyniesie w 2020 r. i 2035 r. wg da-
36
nych GUS odpowiednio 180 139 i 180 846 tys.12 W konsekwencji przewidywanych zmian w strukturze demograficznej mieszkacw Olsztyna naley liczy si ze zmniejszeniem do 2020 r. o 4-5% liczby pasaerw kupujcych bilety normalne (penopatne) olsztyskiej komunikacji miejskiej i z jednoczesnym zwikszeniem si liczby uprawnionych do przejazdw ulgowych i bezpatnych (bez uczniw i studentw) o okoo 12% w stosunku do liczby osb obecnie korzystajcych z tych uprawnie. Tab. 4. Prognozowana liczba ludnoci Olsztyna w latach 2015-2035
Przedzia wiekowy 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85 i wicej Razem rdo: GUS. 2015 9 320 8 727 7 360 9 373 12 749 13 336 17 259 15 822 12 983 9 683 9 941 12 462 12 662 10 166 5 079 4 782 3 528 2 984 178 216 2020 8 910 9 357 8 678 9 144 11 436 10 940 14 064 17 120 15 345 12 370 9 297 9 536 11 723 11 701 9 120 4 337 3 653 3 408 180 139 2025 8 038 9 013 9 341 10 463 11 216 9 458 11 696 14 136 16 705 14 718 11 939 9 009 9 100 10 937 10 609 7 865 3 372 3 702 181 317 2030 7 311 8 158 9 007 11 108 12 546 9 152 10 112 11 849 13 864 16 043 14 221 11 576 8 657 8 579 10 004 9 265 6 228 3 709 181 389 2035 7 178 7 413 8 155 10 769 13 196 10 604 9 699 10 230 11 650 13 359 15 527 13 809 11 132 8 227 7 942 8 833 7 446 5 677 180 846
12
www.stat.gov.pl z dn. 02.07.2011 r.
37
Dc do zgodnoci prezentowanych danych demograficznych z innymi dokumentami (przede wszystkim ze studium wykonalnoci komunikacji tramwajowej w Olsztynie), w niniejszym planie przyjto do analiz dane GUS. Dane tej instytucji, dotyczce liczby mieszkacw Olsztyna, opracowane s na podstawie spisu powszechnego, a wic w odrnieniu od danych z ewidencji ludnoci miasta, obejmuj take osoby niezameldowane na pobyt stay. Taki zakres danych demograficznych, z punktu widzenia analiz potrzeb przewozowych, wydaje si bardziej odpowiedni. Prognozy demograficzne GUS zakaday jednak stay wzrost liczby mieszkacw Olsztyna w latach 2002-2010. Tymczasem wyniki spisu powszechnego z 2011 r. wykazay liczb mieszkacw Olsztyna nisz od zarejestrowanej w 2010 r. Powoduje to konieczno przyjcia zaoenia korygujcego prognozy demograficzne GUS przedstawione w tabeli 4 o okoo 1% (1,7-1,8 tys. osb) rocznie w planowanym okresie. W latach 2008-2011 Olsztyn odnotowa ujemne saldo migracji, co przedstawiono w tabeli 5. Zmniejszya si liczba mieszkacw miasta, przy wzrocie liczby mieszkacw okolicznych miejscowoci. Tendencje te determinuj zmiany w ukadzie komunikacyjnym i ofercie przewozowej, zwaszcza w przebiegu tras linii i czstotliwoci kursowania pojazdw. Tab. 5. Saldo migracji ludnoci Olsztyna w latach 2007-2011
Zmiany w liczbie mieszkacw wskutek migracji w poszczeglnych latach [osoby] 2007 Napyw ludnoci Odpyw ludnoci w tym: - w tym na wie - w tym do miast - w tym za granic Saldo migracji rdo: GUS. 2 633 2 627 1 493 921 213 6 2008 2 220 2 367 1 442 699 226 -147 2009 2 016 2 183 1 321 768 94 -167 2010 1 916 2 323 1 365 825 133 -407 2011 2 080 2 357 1 468 791 98 -277 Dynamika 2011:2007 [%] 79,00 89,72 98,33 85,88 46,01 -
Migracje
Stopa bezrobocia dla Olsztyna, wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r., wynosia 7,2% (przy 12,5% w skali kraju). Liczba bezrobotnych wyniosa 6 240, w tym 5 191 (83,2%) bez prawa do zasiku. Stopa bezrobocia dla wojewdztwa warmisko-mazurskiego bya znacznie wysza i w czerwcu 2011 r. wyniosa 19,2%.
38
W 2011 r. rednie wynagrodzenie w Olsztynie ksztatowao si na poziomie 3 546,91 z (przy 3 587 z przecitne w Polsce), natomiast w wojewdztwie warmisko-mazurskim 3 019,37 z.13 W 2015 r. i w 2020 r. Ministerstwo Finansw prognozuje wzrost PKB o odpowiednio 3,7 i 3,1%. W 2015 r. rednie wynagrodzenie w Polsce ma wynie okoo 4 tys. z, natomiast wskanik bezrobocia 7%.14 Analiza struktury wiekowej mieszkacw Olsztyna, przedstawionej na rysunku 5, wskazuje, e na dzie 31 grudnia 2010 r. a 37% populacji stanowili mieszkacy w wieku, w ktrym przysuguj uprawnienia do przejazdw ulgowych i bezpatnych. Prognozy demograficzne przewiduj, e w latach 2015-2030 zmniejszy si o 7% udzia osb w wieku 25-69 lat, a wic z przedziau wiekowego korzystajcego z komunikacji miejskiej przewanie z biletw normalnych (penopatnych). Wzronie jednoczenie o 7% liczba osb nabywajcych uprawnienia ze wzgldu na wiek (cz segmentu mieszkacw w wieku powyej 70. roku ycia).
36 239 11%
14 255 4%
64 964 20%
215 765 65%

0-4 lat 5-24 lat 25-70 lat pow.70 lat
Rys. 5. Struktura wiekowa mieszkacw Olsztyna stan na 31 grudnia 2010 r.

rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych z Urzdu Miasta Olsztyna.
13
14
10-letnia prognoza rozwoju Polski, www.mf.gov.pl
Dane: www.olsztyn.uppo.gov.pl oraz www.stat.gov.pl. Dostp w dniu 31.08.2012 r.
39
Zwraca uwag potencjalnie korzystny rozmiar segmentu osb z przedziau wiekowego 25-69 lat, ktre na dzie 31 grudnia 2010 r. stanowiy 63% mieszkacw Olsztyna. Wprawdzie osoby z tego segmentu w przewaajcej wikszoci nie posiadaj uprawnie do przejazdw ulgowych i bezpatnych (wyjtki stanowi studenci studiw zaocznych, osoby niepenosprawne i ich opiekunowie itp.), jak jednak dowodz wyniki bada marketingowych preferencji i zachowa komunikacyjnych mieszkacw, segment ten tworz w wikszoci osoby podrujce wasnym samochodem osobowym. Jest to wic segment mieszkacw o duym potencjale popytu dla transportu zbiorowego, ktry czciowo mona przeksztaci w popyt efektywny, ksztatujc ofert przewozow zgodnie z preferencjami i oczekiwaniami tych osb. Liczb samochodw osobowych zarejestrowanych w Olsztynie w latach 2004-2011 oraz jej prognoz na lata 2012-2027, przedstawiono na rysunku 6.15
120 000
100 000
Liczba samochodw
80 000
60 000
40 000
20 000
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027
Lata Liczba zarejestrowanych samochodw Prognoza liczby samochodw
Rys. 6. Liczba samochodw osobowych zarejestrowanych w Olsztynie i jej prognoza do 2027 r.

rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych Urzdu Miasta Olsztyna.
15
Przyjty w Aktualizacji studium komunikacyjnego dla miasta Olsztyna z 2009 r. wskanik motoryzacyjny na 2020 r. na poziomie 420 samochodw/1000 mieszkacw wydaje si znacznie niedoszacowany. Aktualizacja studium zakada, e w 2020 r. liczba samochodw osobowych w Olsztynie, przy przyjtej liczbie mieszkacw na poziomie 183 tys., bdzie wynosi 77 tys. Oznaczaoby to redni roczny przyrost samochodw osobowych do 2020 r. na poziomie 0,7% (480 samochodw). Tymczasem w latach 2004-2011 liczba samochodw wzrastaa przecitnie rocznie o 6,7% (3700 samochodw).
40
W 2011 r. w Olsztynie zarejestrowanych byo blisko 73 tys. samochodw osobowych. Wskanik motoryzacji wynis ponad 415 samochodw osobowych na 1 000 mieszkacw. Przygotowana dla Olsztyna prognoza wskanika motoryzacji zakada wzrost liczby samochodw osobowych do 75,1 tys. w 2015 r., 83,6 tys. w 2020 r., 108,0 tys. w 2025 r. i 112,6 tys. w 2027 r. Oznacza to przyrost liczby samochodw osobowych w kolejnych badanych latach do 2027 r. odpowiednio o 3, 15, 48 i 54%.16 W roku szkolnym 2011/2012 w Olsztynie funkcjonowao cznie 208 szk i placwek edukacyjnych, do ktrych uczszczao 32 014 uczniw i 5 320 przedszkolakw. W miecie dziaao rwnie 5 uczelni wyszych (Wysze Seminarium Duchowne Metropolii Warmiskiej Hosianum wchodzi w skad Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego), na ktrych w 2010 r. studiowao 38 831 studentw17. Szacuje si, e liczba studentw zamiejscowych wynosi okoo 24 tys.18 Liczb szk i przedszkoli przedstawiono w tabeli 6, a specyfikacj uczelni wyszych wraz z liczb studentw przedstawiono w tabeli 7. Tab. 6. Liczba przedszkoli i szk w Olsztynie wraz z liczb uczszczajcych do nich dzieci i uczniw stan na 31 marca 2012 r.
Rodzaj placwki owiatowej Przedszkole samorzdowe Szkoa podstawowa Gimnazjum Szkoa ponadgimnazjalna Liceum oglnoksztacce Przedszkole niepubliczne Szkoy niepubliczne Razem: Liczba placwek 29 27 24 18 14 *31 *65 208 Liczba uczniw i przedszkolakw 2 968 9 303 5 031 4 272 4 576 *2 352 *8 832 37 334
*dane GUS stan na 31 grudnia 2011 r.

rdo: Urzd Miasta Olsztyn, GUS.
16
Opracowanie wasne na podstawie: J. Burnewicz, Prognoza rozwoju motoryzacji indywidualnej w Polsce do 2020 r. [w]: Uwarunkowania rozwoju systemu transportowego Polski. Pod. red. B . Liberadzkiego, L. Mindura. WITE, Warszawa 2006 oraz danych GUS www.stat.gov.pl.
17
18
Por. Aktualizacja studium komunikacyjnego dla miasta Olsztyna. Instytut Rozwoju Miast. Krakw 2009, s. 15.
Statystyczne Vademecum Samorzdowca 2011
41
Tab. 7. Liczba uczelni wyszych i studentw w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r.

Nazwa uczelni Uniwersytet Warmisko-Mazurski Olsztyska Szkoa Wysza im. Jzefa Rusieckiego Olsztyska Wysza Szkoa Informatyki i Zarzdzania im. Prof. Tadeusza Kotarbiskiego Wysza Szkoa Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej Wysza Szkoa Pedagogiczna TWP Wydzia Nauk Humanistyczno-Spoecznych w Olsztynie Razem: rdo: http://www.uwm.edu.pl. Liczba kierunkw 56 10 8 8 1 87 Liczba studentw 31 667 3 002 b.d. b.d. 430 -
2.7. Czynniki spoeczne Gwne czynniki spoeczne, determinujce ksztat oferty przewozowej, przedstawiono w tabeli 8. Tab. 8. Czynniki spoeczne determinujce ksztat oferty przewozowej komunikacji miejskiej w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r.
Czynnik Roczna liczba przejazdw na podstawie uprawnie do przejazdw ulgowych Roczna liczba przejazdw na podstawie uprawnie do przejazdw bezpatnych Liczba bezrobotnych Liczba rodzin objtych pomoc spoeczn zasiki celowe Liczba osb objtych pomoc spoeczn zasiki celowe Przecitne wynagrodzenie brutto [z] rdo: Dane Urzdu Miasta Olsztyn, GUS. Wielko 20 562 180 4 137 300 6 240 2 966 5 654 3 546,91
Transport publiczny jest instrumentem realizacji polityki spoecznej wadz publicznych, ktrej gwnym celem realizowanym w Olsztynie jest zapewnienie wszystkim mieszkacom, niezalenie od statusu spoecznego i materialnego, oczekiwanego przez nich poziomu mobilnoci.
42
Podstawowym narzdziem realizacji okrelonej polityki spoecznej za porednictwem transportu miejskiego, s uprawnienia do przejazdw ulgowych i bezpatnych. Dane Zarzdu Komunikacji Miejskiej w Olsztynie wskazuj, e w 2011 r. roczna liczba przejazdw realizowanych miejskim transportem zbiorowym uytecznoci publicznej (tj. komunikacj miejsk organizowan przez ZKM w Olsztynie) na podstawie uprawnie do ulg i podry bezpatnych wyniosa 24,6 mln. Wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r., prawo do przejazdw ulgowych lub bezpatnych w komunikacji miejskiej posiadao 42% mieszkacw Olsztyna. W 2011 r. z uprawnie do przejazdw ulgowych skorzystao 57% pasaerw, natomiast z uprawnie do przejazdw bezpatnych 12%. Oznacza to, e prawie 70% pasaerw korzystao z uprawnie o charakterze socjalnym i e osoby nieuprawnione do przejazdw ulgowych lub bezpatnych w znacznie mniejszym stopniu od osb uprawnionych korzystay z komunikacji miejskiej organizowanej przez ZKM w Olsztynie. Struktur pasaerw olsztyskiego miejskiego transportu zbiorowego uytecznoci publicznej, przedstawiono na rysunku 7.
12.0%
1.0% 30.0%
57.0%
Bilety normalne
Bilety ulgowe
Przejazdy bezpatne - uprawnieni
Gapowicze
Rys. 7. Struktura pasaerw komunikacji miejskiej organizowanej przez ZKM w Olsztynie w 2011 r.
rdo: Dane ZKM w Olsztynie
W strukturze pasaerw ZKM w Olsztynie zwraca uwag bardzo niski udzia osb podrujcych bez wanego biletu tzw. gapowiczw. Biorc pod uwag udzia tych osb w innych miastach powyej 100 tys. mieszkacw okrelony na podstawie reprezentatyw-
43
nych wynikw bada marketingowych i wynoszcy od 6 do 12%, osignity w Olsztynie udzia gapowiczw (1,0%) w strukturze pasaerw, naley uzna za zadowalajco niski. 2.8. Czynniki gospodarcze W gospodarce Olsztyna dominuj mae i rednie przedsibiorstwa. Struktur wielkoci podmiotw gospodarczych zarejestrowanych w Olsztynie, zaprezentowano w tabeli 9. Firmy zatrudniajce do 9 osb stanowiy wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r. ponad 94% ogu zarejestrowanych podmiotw gospodarczych. cznie w Olsztynie, wg stanu na dzie 31 grudnia 2011 r., zarejestrowanych byo 21 718 podmiotw gospodarczych. Na obszarze miasta byo zlokalizowanych 40 duych firm zatrudniajcych powyej 250 osb, a wic stanowicych znaczce rda ruchu. Tab. 9. Struktura wielkoci podmiotw gospodarczych zarejestrowanych w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r.
Liczba zatrudnionych 0-9 10-49 50-249 250-999 1 000 i wicej Razem rdo: GUS. Liczba podmiotw 20 582 877 219 34 6 21 718
W tabeli 10 przedstawiono podmioty gospodarcze wg rodzaju dziaalnoci. Tab. 10. Struktura podmiotw gospodarczych w Olsztynie wg sekcji PKD stan na 31 grudnia 2011 r.
Rodzaj dziaalnoci sekcja PKD Rolnictwo, lenictwo, owiectwo i rybactwo Przemys i budownictwo Usugi Razem rdo: GUS. 44 Liczba podmiotw 189 3 518 18 011 21 718
Dominujcym rodzajem dziaalnoci gospodarczej w miecie s usugi, ktre wg stanu na 31 grudnia 2011 r. wiadczyo 82,9% firm. Dziaalno przemysow oraz budownictwo realizowao 16,2% przedsibiorstw, a tylko 0,9% ogu podmiotw gospodarczych funkcjonowao w sektorach rolnictwa, lenictwa, owiectwa i rybactwa. Wrd wszystkich podmiotw gospodarczych a 97,4% stanowiy przedsibiorstwa prywatne, co zaprezentowano w tabeli 11. Tab. 11. Struktura wasnociowa podmiotw gospodarczych w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r.
Status wasnoci Sektor publiczny Sektor prywatny Razem rdo: GUS. Liczba podmiotw 572 21 146 21 718
Due i rednie przedsibiorstwa oraz inne podmioty (instytucje, szkoy) stanowi znaczce rda ruchu. Spord wikszych przedsibiorstw funkcjonujcych w Olsztynie, ze wzgldu na przedmiot niniejszego planu, na szczegln uwag zasuguj podmioty wymienione w p. 2.10. 2.9. Ochrona rodowiska naturalnego W 2010 r. w Olsztynie przeprowadzono ocen jakoci powietrza, uwzgldniajc wymagania okrelone w rozporzdzeniu Ministra rodowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomw niektrych substancji w powietrzu i w dyrektywie nr 2008/50/WE. Ocen przeprowadzono oddzielnie dla kadego rodzaju zanieczyszczenia z uwzgldnieniem dwch grup kryteriw: ze wzgldu na ochron zdrowia ludzi dla substancji: benzen, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon, tlenek wgla, py PM10, py PM2,5 oraz kadm, nikiel, ow, arsen i benzo()piren w pyle zawieszonym PM10; dla obszarw ochrony uzdrowiskowej wprowadzono bardziej rygorystyczne kryteria oceny dla: NO2 (dwutlenek azotu), C6H6 (benzen) i CO (tlenek wgla); ze wzgldu na ochron rolin dla substancji: dwutlenek siarki, tlenki azotu, ozon. Klasa wynikowa strefy dla kadego zanieczyszczenia odpowiada najmniej korzystnej spord klasyfikacji uzyskanych wg parametrw dla tego zanieczyszczenia. Na podstawie klas wynikowych, kadej strefie przypisuje si jedn klas czn ze wzgldu na kryteria dotycz45
ce ochrony zdrowia i dotyczce ochrony rolin. czna klasa strefy odpowiada najmniej korzystnej klasie uzyskanej z klasyfikacji wg zanieczyszcze. Oznaczenie klas przyjto wg instrukcji GIO: A jeeli stenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczaj odpowiednio poziomw dopuszczalnych, poziomw docelowych i poziomw celw dugoterminowych; B jeeli stenia zanieczyszcze na terenie strefy przekraczaj poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczaj poziomw dopuszczalnych powikszonych o margines tolerancji; C jeeli stenia zanieczyszcze na terenie strefy przekraczaj poziomy dopuszczalne powikszone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest okrelony poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe i poziomy celw dugoterminowych. Wyniki bada powietrza przeprowadzone w 2010 r. pozwalaj zaliczy obszar Olsztyna (stref olsztysk) w przekroju poszczeglnych szkodliwych czynnikw do nastpujcych klas: SO2 (dwutlenek siarki) klasa A; NO2 (dwutlenek azotu) klasa A; PM10 (py zawieszony wszystkie czstki o wielkoci 10 mikrometrw lub mniejsze) klasa A; Pb (ow) klasa A; C6H6 (benzen) klasa A; CO (tlenek wgla) klasa A; O3 (ozon wg poziomu docelowego) klasa A; As (arsen) klasa A; Cd (kadm) klasa A; Ni (nikiel) klasa A; BaP (benzo-a-piren) klasa C; PM2,5 (wszystkie aerozole atmosferyczne o wielkoci 2,5 mikrometra lub mniejsze) klasa A19. Pomiary poszczeglnych szkodliwych czynnikw przeprowadzono przy ul. Puszkina. Dwutlenek siarki Stenie rednie roczne dwutlenku siarki wynosio 4,3 g/m3. Nie wystpoway wartoci ste 1-godzinnych i 24-godzinnych wysze od dopuszczalnych. Maksymalne stenie 1godzinne wynosio 64,8 g/m3, a 24-godzinne 37,6 g/m3.
19
Tomasz Zalewski, Ocena roczna jakoci powietrza w wojewdztwie warmisko-mazurskim za rok 2010, WIO w Olsztynie, Olsztyn 2011. 46
Dwutlenek azotu Stenie rednie roczne dwutlenku azotu wynosio 17,1 g/m3. Najwysze stenie 1godzinne wynioso 101,5 g/m3. Nie wystpoway wartoci ste 1-godzinnych i 24godzinnych wysze od dopuszczalnych. Py zawieszony PM10 rednie roczne stenie pyu zawieszonego PM10 wynioso w 2010 r. 21,7 g/m3. Ow rednie roczne stenie oowiu wynosio 0,003 g/m3. Benzen rednie roczne stenie benzenu wynosio 1,8 g/m3. Tlenek wgla Maksymalne stenie 8-godzinne tlenku wgla wynosio 3893,3 g/m3. Ozon Maksymalne stenie 8-godzinne ozonu wynosio 145,3 g/m3. Odnotowano trzy przekroczenia dopuszczalnego poziomu. Arsen rednie roczne stenie arsenu wynioso w 2010 r. 0,63 g/m3. Kadm rednie roczne stenie kadmu wynioso w 2010 r. 0,13 g/m3. Nikiel rednie roczne stenie niklu wynioso w 2010 r. 0,46 g/m3. Py zawieszony PM2.5 rednie roczne stenie pyu zawieszonego PM2.5 wynioso w 2010 r. 22,9 g/m3. Benzo()piren rednie roczne stenie Benzo()piren wynioso w 2010 r. 1,65 g/m3. Gwnym rdem tego zanieczyszczenia jest spalanie paliw kopalnych gwnie w indywidualnych domostwach. Z tego powodu stenia notowane w okresie zimowym s kilkukrotnie wysze
47
od obserwowanych w okresie letnim. Poziom docelowy dla tego zanieczyszczenia wynosi 1 g/m3. Z uwagi na pne uruchomienie stanowiska pomiarowego, wikszo pomiarw pochodzia z okresu letniego, w ktrym notuje si znacznie nisze wartoci, a mimo to zanotowano przekroczenie poziomu dopuszczalnego20. Haas W 2009 r. wykonana zostaa mapa akustyczna miasta. Na podstawie zebranych danych wykonano m.in. map przekrocze dopuszczalnych poziomw haasu drogowego, ktre przedstawiono na rysunku 7.
Rys. 7. Mapa przekrocze poziomw dopuszczalnych wskanika LDWN haas drogowy

rdo: Program ochrony rodowiska przed haasem dla miasta Olsztyna, Olsztyn 2010. Na podstawie mapy przekrocze poziomu dopuszczalnego oraz analizy gwnych za-
mierze inwestycyjnych miasta opracowano propozycje rozwiza antyhaasowych na terenie
20
Olsztyn 2011, s. 106-110.
Raport o stanie rodowiska wojewdztwa warmiskomazurskiego w 2010 r., WIO w Olsztynie,
48
Olsztyna oraz wskazano kierunki dziaa, ktre naley podj, aby zminimalizowa negatywne skutki oddziaywania haasu. Zaproponowano wprowadzenie elementw edukacji ekologicznej, ktra pomimo, e nie wpywa bezporednio na redukcj haasu, jest wrd lokalnej spoecznoci wanym elementem w osiganiu wysokiego poziomu wiadomoci o wpywie haasu na zdrowie czowieka i przeciwdziaaniu nadmiernej emisji haasu do rodowiska. Podstawowe kierunki redukcji haasu obejmuj: 1) w zakresie haasu drogowego: a) eliminowanie ruchu tranzytowego z obszarw o gstej zabudowie mieszkaniowej; b) ograniczanie prdkoci ruchu pojazdw; c) zmiana struktury ruchu; d) budowa ukadu obwodnicowego miasta; e) tworzenie stref z zakazem lub ograniczeniem ruchu pojazdw osobowych i/lub ciarowych; f) tworzenie stref uspokojonego ruchu na terenie miasta; g) budow ekranw akustycznych, waw ziemnych i tworzenie pasw zwartej zieleni ochronnej, przykrycie drogi; h) remonty ulic; i) j) zamian tradycyjnych skrzyowa na ronda; stosowanie nawierzchni o dobrych parametrach akustycznych (ciche nawierzchnie, nawierzchnie o zredukowanej haaliwoci); k) wdraanie rozwiza usprawniajcych funkcjonowanie komunikacji zbiorowej (systemy sterowania ruchem, wydzielone pasy ruchu dla autobusw); l) wyznaczanie waciwych lokalizacji miejsc postojowych poza centrum miasta w ramach tzw. parkingw strategicznych, atrakcyjnych cenowo i bezpiecznych, z moliwoci przejazdu publicznymi rodkami transportowymi po miecie; m) stworzenie systemu informowania kierowcw o ulicach w miecie, na ktrych wystpuje brak pynnoci ruchu oraz o moliwociach wyboru tras alternatywnych; n) wspprac z Policj w zakresie kontroli rodkw transportu pod wzgldem emisji haasu do rodowiska oraz przestrzegania ogranicze prdkoci przy zabudowie chronionej; o) rozwj systemu cieek rowerowych i cigw pieszych; p) rozwj systemu parkingw strategicznych oraz parkingw P+R (Park&Ride); q) pobieranie opat za wjazd do centrum miasta; r) wprowadzenie alternatywnych, ekologicznych rodkw komunikacji miejskiej (kolej miejska, tramwaj);
49
s) wymian nieprawidowo osadzonych studzienek. 2) w zakresie haasu kolejowego: a) budow ekranw akustycznych; b) zmniejszenie prdkoci przejazdu pocigw; c) stosowanie hamulcw tarczowych, wzgldnie hamulcw z okadzinami z tworzyw sztucznych; d) szlifowanie szyn; e) wymian taboru; f) eliminacj pocze ubkowych szyn21. Z punktu widzenia ochrony rodowiska, waciwym rozwizaniem jest takie planowanie sieci komunikacji miejskiej w Olsztynie, ktre w najwikszym moliwym stopniu ograniczy emisj zanieczyszcze wytwarzan przez rodki transportu publicznego. W tym zakresie pozytywne rezultaty mona osign planujc rozwj trakcji elektrycznej (tramwaj, kolej miejska) i intensyfikacj eksploatacji autobusw wyposaonych w silniki o najwyszej czystoci spalin caotygodniowo alokujc je na zadania przewozowe o najwikszej liczbie wozokilometrw. W tabeli 12 zaprezentowano normy zanieczyszcze EURO dla silnikw wysokoprnych. Tab. 12. Normy zanieczyszcze EURO dla silnikw wysokoprnych
Emisja w g/km Norma CO (tlenek wgla) 4,2 4,0 2,1 1,5 1,5 1,5 HC (wglowodory) 1,1 1,1 0,66 0,46 0,46 0,13 NOx (tlenki azotu) 8,0 7,0 5,0 3,5 2,0 0,4 Emisja w szt./kWh PM (czstki pyu) 612 250 200 20 20 10
EURO-1 EURO-2 EURO-3 EURO-4 EURO-5 EURO-6
rdo: Dyrektywa 582/2011 EC, Urszula Kwaniak, Micha Janicki, Czesaw Kolanek, Emisja CO i NOx
pochodzcych z silnikw spalinowych pojazdw samochodowych na tle norm EURO, Transport Miejski
i Regionalny, nr 8, 2012 r., s. 24.
21
Program ochrony rodowiska przed haasem dla miasta Olsztyna, Olsztyn 2010, s. 26.
50
2.10. Dostp do infrastruktury transportowej Ukad uliczno-drogowy Ukad ulic i drg Olsztyna, wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., tworzyo 335 km drg, w tym: 41 km drg wojewdzkich i krajowych; 14 km drg powiatowych; 280 km utwardzonych i nieutwardzonych drg gminnych. System drogowy obejmowa 388 skrzyowa, w tym 79 wyposaonych w sygnalizacj wietln. Na terenie miasta znajdowao si 21 955 miejsc postojowych, w tym 2 480 (11,3%) patnych. Planowana budowa obwodnicy Olsztyna, ktra przebiega miaa przez miasto i obszar piciu gmin ociennych: Gierzwad, Stawiguda, Purda, Barczewo i Dywity, zostaa wstrzymana. Gwny ukad uliczny miasta tworz cigi: Batycka Grunwaldzka Mochnackiego al. Niepodlegoci Pstrowskiego; Sielska Armii Krajowej al. Obrocw Tobruku; al. Warszawska liwy Szrajbera Pieninego 1 Maja al. Wojska Polskiego; Poskiego al. Sikorskiego; Wilczyskiego; Krasickiego Synw Puku Wyszyskiego Leonharda; al. Pisudskiego 11 Listopada pl. Jednoci Sowiaskiej; Lubelska Budowlana Towarowa Ktrzyskiego Limanowskiego al. Sybirakw; Jagielloska Kociuszki; Dworcowa, oraz skrzyowania: Pstrowskiego Dworcowa; Pstrowskiego Synw Puku; Pstrowskiego al. Sikorskiego; al. Pisudskiego Leonharda; pl. Roosevelta; pl. Konstytucji 3 Maja; al. Niepodlegoci Kociuszki;
51
pl. Jana Pawa II; Towarowa Leonharda; Partyzantw 1 Maja. Rozbudowywany jest ukad drg rowerowych i podsystemu rowerowego z niezbdnymi
urzdzeniami towarzyszcymi. czna dugo cieek rowerowych, wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., wynosia 35 km22. Wg stanu na 31 sierpnia 2012 r., w komunikacji miejskiej w Olsztynie i okolicznych gminach eksploatowano 341 przystankw, w tym 208 (61%) wyposaonych w wiaty. rda ruchu Dla celw planu w obszarze objtym obsug komunikacji miejskiej wyodrbniono miasto Olsztyn oraz gminy przylege, na obszarze ktrych wiadczone s usugi przewozowe na podstawie porozumie midzygminnych. Olsztyn graniczy z szecioma gminami wiejskimi: Barczewo, Dywity, Gietrzwad, Jonkowo, Purda i Stawiguda, co przedstawiono na rysunku 8.
Rys. 8. Gminy powiatu olsztyskiego

rdo: Statystyczne Vademecum Samorzdowca 2011, GUS.
22
Olsztyn miastem dla rowerw? Kilometry cieek w budowie , Gazeta Olsztyska, 2012 r.
52
Usugi komunikacji miejskiej, wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., poza Olsztynem realizowane byy na obszarze gmin: Barczewo, Dywity, Purda i Stawiguda. Miejscowoci obsugiwane liniami olsztyskiej komunikacji miejskiej przedstawiono w tabeli 27 w dalszej czci dokumentu. W samym Olsztynie gwne rda ruchu stanowi 23 osiedla, ktrych lokalizacj przedstawiono na rysunku 9. Olsztyn mona scharakteryzowa jako miasto o wzgldnie stabilnej sytuacji demograficznej i wzrastajcej roli orodka miejskiego dla regionu. Ruch wewntrzny koncentruje si w kierunku do rdmiecia i dzielnic przemysowych. Natenie ruchu do rdmiecia charakteryzuje si wzgldn stabilnoci, natomiast w kierunku do dzielnic przemysowych zmienia si wraz ze zmianami strukturalnymi w tym obszarze, zdeterminowanymi zmianami prowadzonej tam dziaalnoci gospodarczej. Specyficznym obszarem generujcym ruch jest Uniwersytet Warmisko-Mazurski w Kortowie.
Rys. 9. Osiedla Olsztyna stan na 1 stycznia 2010 r.

rdo: Raport o stanie miasta Olsztyn 2009, Olsztyn, Wrzesie 2010, s. 14. 53
Ruch tranzytowy, majcy swoje rdo poza miastem, dotyczy w przewaajcej wikszoci podry realizowanych samochodami osobowymi. Ruch zewntrzny do i z Olsztyna koncentruje si na cigach gwnych drg wylotowych. Niewielkie znaczenie dla obsugi tego ruchu ma pasaerski transport kolejowy. W tabeli 13 wymieniono lokalizacje najwikszych szk i uczelni wyszych w Olsztynie, liczcych powyej 400 uczniw lub studentw. W tabeli tej zawarto take liczby uczniw lub studentw uczszczajcych do poszczeglnych placwek owiatowych. Tab. 13. Lokalizacja placwek owiatowych w Olsztynie liczcych powyej 400 uczniw lub studentw stan na 31 marca 2012 r.
Nazwa placwki owiatowej Szkoa Podstawowa Nr 2 Szkoa Podstawowa Nr 3 Szkoa Podstawowa Nr 6 Szkoa Podstawowa Nr 7 Szkoa Podstawowa Nr 9 Szkoa Podstawowa Nr 10 Szkoa Podstawowa Nr 13 Szkoa Podstawowa Nr 15 Szkoa Podstawowa Nr 22 Szkoa Podstawowa Nr 25 z Oddziaami Integracyjnymi Szkoa Podstawowa Nr 29 Szkoa Podstawowa Nr 30 Szkoa Podstawowa Nr 34 Gimnazjum Nr 3 Gimnazjum Nr 12 Gimnazjum Nr 13 I Liceum Oglnoksztacce III Liceum Oglnoksztacce im. Mikoaja Kopernika Technikum Nr 7 VII Liceum Oglnoksztacce Adres ul. Kociuszki 70 ul. Koobrzeska 13M ul. Gdyska 17 al. Przyjaci 42 ul. Zamenhofa 14 al. Niepodlegoci 18 ul. Puszkina 11 ul. Ktrzyskiego 10 ul. onierska 26 ul. Wakowicza 1 ul. Iwaszkiewicza 44 ul. Pieczewska 10 ul. Herdera 3 ul. Koobrzeska 9 al. Sybirakw 3A ul. Jezioowicza 2 ul. Mickiewicza 6 al. Sybirakw 3 ul. Batycka 37 ul. Koobrzeska 29 Liczba uczniw (studentw) 669 638 434 400 494 452 466 428 652 610 647 930 698 872 454 486 608 508 786 422
54
Nazwa placwki owiatowej
Adres ul. Paderewskiego 10/12 ul. Batycka 37a ul. onierska 49 ul. Krasickiego 2 ul. Makw 3 al. Pisudskiego 56 ul. Pstrowskiego 5 ul. Oczapowskiego 2 ul. Bydgoska 33 ul. Artyleryjska 3C ul. Jagielloska 59 al. Sikorskiego 23
Liczba uczniw (studentw) 421 563 428 729 509 489 482 31 667 3 002 b.d. b.d. 430
Technikum Nr 2 Technikum Nr 6 Technikum Nr 5 V Liceum Oglnoksztacce II Liceum Oglnoksztacce IV Liceum Oglnoksztacce VI Liceum Oglnoksztacce im. Gabriela Narutowicza Uniwersytet Warmisko-Mazurski Olsztyska Szkoa Wysza im. Jzefa Rusieckiego Olsztyska Wysza Szkoa Informatyki i Zarzdzania im. Prof. Tadeusza Kotarbiskiego Wysza Szkoa Informatyki I Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej Wysza Szkoa Pedagogiczna TWP Wydzia Nauk Humanistyczno-Spoecznych w Olsztynie
W tabeli 14 wyszczeglniono najwikszych pracodawcw w Olsztynie wraz z ich szczegow lokalizacj oraz liczb zatrudnionych w nich osb wg stanu na dzie 31 grudnia 2010 r. Tab. 14. Lokalizacja najwikszych pracodawcw w Olsztynie stan na 31 grudnia 2010 r.
Nazwa przedsibiorstwa Michelin Polska S.A. Uniwersytet Warmisko-Mazurski Grupa Kapitaowa Indykpol BRW Sofa Sp. z o.o. Sprint S.A. Wytwrnia Pasz Wipasz Sp. z o.o. Adres ul. Leonharda 9 ul. Oczapowskiego 2 ul. Jesienna 3 ul. Dworcowa 3 ul. Jagielloczyka 26 ul. Wadg 9 Liczba pracownikw 4 398 3 300 1 332 971 863 662
55
Nazwa przedsibiorstwa Spoem Powszechna Spdzielnia Spoywcw w Olsztynie Miejski Szpital Zespolony Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Sp. z o.o. Grupa DBK Eltel Networks Olsztyn S.A. Miejskie Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. PUDiZ Sp. z o.o. Przedsibiorstwo Inynieryjno-Produkcyjne i Handlowe Obram Sp. z o.o. Jasam Sp. z o.o. Agencja Ochrony Osb i Mienia Grom Sp. z o.o. FM Bravo Sp. z o.o. Izba Celna w Olsztynie Jednostka Wojskowa 3674 Komenda Wojewdzka Policji w Olsztynie Mebelplast S.A. Miejskie Przedsibiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. w Olsztynie Multiservice Sp. z o.o. Polmlek Olsztyn Sp. z o.o. Prokuratura Okrgowa w Olsztynie Rejonowy Zarzd Infrastruktury w Olsztynie Sd Rejonowy w Olsztynie Spdzielnia Mieszkaniowa Pojezierze w Olsztynie Spdzielnia Wulkan w Olsztynie Szpital Uniwersytecki z Przychodni Samodzielny Publiczny Zakad Opieki Zdrowotnej Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego w Olsztynie Urzd Kontroli Skarbowej w Olsztynie
Adres al. Pisudskiego 2/8 al. Niepodlegoci 44 ul. Oficerska 16 ul. Lubelska 43 a Gutkowo 81 d ul. Soneczna 46 ul. Jarocka 21 al. Obrocw Tobruku 7 al. Pisudskiego 66 ul. Jagielloska 46 ul. Dworcowa 3 ul. Dworcowa 1 ul. Saperska 1 ul. Partyzantw 6/8 ul. Lubelska 34 ul. Koobrzeska 40 ul. Artyleryjska 3H Poprzeczna 24 ul. Dbrowszczakw 12 ul. Saperska 1 ul. Dbrowszczakw 44 ul. Koobrzeska 13 ul. Poprzeczna 11 al. Warszawska 30 ul. Lubelska 37
Liczba pracownikw 644 599 417 392 377 308 260 253 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250
56
Nazwa przedsibiorstwa Urzd Marszakowski Wojewdztwa WarmiskoMazurskiego w Olsztynie Urzd Miasta Olsztyna Urzd Skarbowy w Olsztynie Warmisko-Mazurski Urzd Wojewdzki w Olsztynie Wojewdzki Specjalistyczny Szpital Dziecicy im. Prof. Dr St. Popowskiego w Olsztynie Wojewdzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie Wojewdzki Zesp Lecznictwa Psychiatrycznego w Olsztynie Zakad Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej Zakad Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji w Warmisko-Mazurskim Centrum Onkologii Przedsibiorstwo Robt Inynieryjnych Budownictwa PRIB Sp. z o.o. Przemyswka Przedsibiorstwo Budownictwa Przemysowego Holding Sp. z o.o. Warmisko-Mazurskie Przedsibiorstwo Drogowe Sp. z o.o. Zakad Urzdze Technicznych Unimasz Sp. z o.o. Okrgowe Przedsibiorstwo GeodezyjnoKartograficzne Sp. z o.o. Olsztyskie Kopalnie Surowcw Mineralnych Sp. z o.o. Warmiskie Przedsibiorstwo Budowlane Rombud Sp. z o.o. Carservis Holding Resma Sp. z o.o. i Mibo Sp. z o.o. Orodek Sportu i Rekreacji Przedsibiorstwo Budowlane Arbet Sp. z o.o. Warmiskie Przedsibiorstwo Budowlane S.A. Olsztyskie Przedsibiorstwo Instalacji Sanitarnych i Elektrycznych Sp. z o.o. rdo: www.katalog.wm.pl., dane Urzdu Miasta Olsztyn.
Adres ul. Emilii Plater 1 pl. Jana Pawa II 1 al. Pisudskiego 59 al. Pisudskiego 7/9 ul. onierska 18A ul. onierska 18 al. Wojska Polskiego 35 ul. Szrajbera 9/10 al. Wojska Polskiego 37
Liczba pracownikw powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250 powyej 250
ul. Cementowa 3 ul. Mickiewicza 21/23 Gutkowo 49 ul. Stalowa 4 ul. 1 Maja 13 ul. Budowlana 3 ul. Lubelska 37c al. Obrocw Tobruku 5 ul. onierska 13a ul. Budowlana 3 ul. Dbrowszczakw 21 ul. Sprztowa 2
242 240 199 172 148 145 141 138 137 133 123 110
57
Placwki owiatowe, uczelnie wysze i zakady pracy s podstawowymi rdami ruchu wewntrznego i zewntrznego z gmin graniczcych z Olsztynem. W 2009 r. natenie dojazdw do pracy z gmin bezporednio graniczcych z Olsztynem szacowano na okoo 6 000 osb dziennie, natomiast do miejsc nauki na okoo 5 000 osb dziennie.23 Wrd elementw, ktre wpywaj na mobilno mieszkacw miast, wan rol odgrywaj take obiekty sportowe, sklepy wielkopowierzchniowe, obiekty kulturalne i instytucje uytecznoci publicznej. Sklepy wielkopowierzchniowe i gwne obiekty sportowe w Olsztynie, oddziaujce na mobilno mieszkacw, przedstawiono odpowiednio w tabelach 15 i 16. Tab. 15. Wielkopowierzchniowe obiekty handlowe w Olsztynie stan
na 31 sierpnia 2012 r.
Nazwa podmiotu Centrum Handlowe Alfa Real Tesco Makro OBI Carrefour Centrum Handlowe DEKADA Praktiker Media Markt Centrum Handlowe Manhattan Adres al. Pisudskiego 16 al. Sikorskiego 2B ul. Pstrowskiego 16 ul. Lubelska 26 ul. Leonharda 1 ul. Krasickiego 1B ul. Partyzantw 63 al. Sikorskiego 2B al. Sikorskiego 2B pl. Puaskiego 7 Powierzchnia [m2] 46 000 30 599 14 245 7 500 6 000 5 500 3 700 b.d. b.d. b.d.
23
s. 14.
Aktualizacja studium komunikacyjnego dla miasta Olsztyna. Instytut Rozwoju Miast. Krakw 2009,
58
Tab. 16. Gwne obiekty sportowe o znaczeniu ruchotwrczym w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r.
Nazwa obiektu Zesp Krytych Obiektw Sportowych (ZKOS I) Zesp Krytych Obiektw Sportowych (ZKOS II) Hala Widowiskowo Sportowa Urania z Lodowiskiem staym Obiekty Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego: - stadion z bieni tartanow - basen uniwersytecki - sala sportowa w Kortowie Lodowisko demontowane z boiskiem Zesp Obiektw Wypoczynkowo - Rekreacyjnych (ZOWR) Zesp Odkrytych Obiektw Sportowych (ZOOS) Przysta Wodna Baza Sportw Wodnych Soneczna Polana Wodne Centrum Rekreacyjno-Sportowe Aquasfera Kpieliska sezonowe: - Kpielisko Nr 1 i 2 - Kpielisko Soneczna Polana - Kpielisko Marina - Kpielisko Skanda ul. Jeziorna 8 ul. Sielska 38 ul. Jeziorna 6 ul. Plaowa b.d. b.d. b.d. b.d. ul. Oczapowskiego 12 ul. Tuwima ul. Prawocheskiego 7 ul. Jezioowicza 4 ul. Jeziorna 8 al. Pisudskiego 69 a ul. Jodowa 9 a ul. Sielska 38 al. Pisudskiego 69b 3 000 270 800 b.d. b.d. 10 500 b.d. b.d. 1 506 Adres ul. Gowackiego 27 ul. Mariaska 1 al. Pisudskiego 44 Liczba miejsc 480 200 2 500
2.11. Plany zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego wyszego szczebla Do czasu opracowania niniejszego planu transportowego jedynym planem wyszego szczebla jest Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego midzywojewdzkie i midzynarodowe przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym. W planie tym rol pocze kolejowych wojewdztwa warmisko-mazurskiego uznano jako jedn z determinant rozwoju spoeczno-gospodarczego tego wojewdztwa. Na dzie 31 lipca 2012 r. liczba kolejowych pocze midzywojewdzkich na 1 000 mieszkacw, wynosi 0,06. Przecitna liczba pasaerw pocigw midzywojewdzkich
59
na 1 000 mieszkacw Olsztyna, wynosi 19,22. Olsztyn znajduje si w grupie 8 miast, charakteryzujcych si najwyszym wskanikiem wykorzystania potencjau demograficznego, bdcego ilorazem liczby pasaerw na jedno poczenie kolejowe i liczby ludnoci w ramach danego rejonu komunikacyjnego. Wskanik ten informuje, w jakim stopniu oferta przewozowa przewonikw ujta w planie, jest wykorzystywana przez ludno zamieszkujc rejon komunikacyjny. W przytoczonym planie transportowym wyszego rzdu zwraca si uwag na niski stopie dostosowania taboru i infrastruktury transportu kolejowego do potrzeb osb niepenosprawnych. Tylko 12% pocigw midzywojewdzkich jest przystosowanych do przewozu tych osb. Zwraca si take uwag, e przebudowane dworce na liniach sieci TEN-T nie speniaj w caoci wymaga naoonych przez TSI-PRM.24 Plan przewiduje, e najbardziej prawdopodobne zapotrzebowanie na przewozy kolejowe midzywojewdzkie w 2020 r. wyniesie 55 mln pasaerw na rok i 36,4 mln pocigokm na rok. Oznacza to prognozowany wzrost przewozw w stosunku do 2010 r. odpowiednio o 9,34 i 3,40%. Praca eksploatacyjna w przewozach midzywojewdzkich, objtych dofinansowaniem z budetu pastwa, wzronie do 40,907 mln pocigokm w 2020 r. (wzrost w stosunku do 2012 r. o 23,56%), natomiast liczba pasaerw do 30,686 mln (z 26,395 mln pasaerw w 2012 r. wzrost o 16%). Plan transportowy okrela nastpujce moliwe warianty rozwoju przewozw kolejowych, zwizanych funkcjonalnie z Olsztynem: wariant minimalny utrzymanie oferty na obecnym poziomie; wariant maksymalny rozszerzenie obecnej oferty o dwie nowe relacje: Olsztyn Mikoajki i Olsztyn Szczytno Pisz; wariant prawdopodobny w odniesieniu do Olsztyna oferta jak wariancie minimalnym. Przyjto nastpujce zasady realizacji poszczeglnych wariantw: denie do zapewnienia bezporednich pocigw (co najmniej 2 pary na dob) pomidzy Warszaw i Olsztynem; denie do zapewnienia bezporednich pocigw (co najmniej 2 pary na dob) pomidzy Olsztynem a jak najwiksz liczb miast wojewdzkich; denie do zapewnienia bezporednich pocigw (co najmniej 1 para na dob w sezonie i poza sezonem w wybrane dni tygodnia) pomidzy Olsztynem, a miastami uzdrowiskowymi i rekreacyjnymi;
24
Decyzja Komisji Europejskiej z 21 grudnia 2007 r. dotyczca technicznej specyfikacji interoperacyjnoci w zakresie aspektu Osoby o ograniczonej moliwoci poruszania si transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych i transeuropejskiego systemu kolei duych prdkoci. 60
denie do zapewnienia bezporednich pocigw (co najmniej 1 para na dob) pomidzy Olsztynem, a obszarami o najniszej dostpnoci transportowej, okrelonymi w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego (KSRR): Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie (s. 35 i 36). Wskazuje si ponadto, e pozostali organizatorzy transportu publicznego powinni dy
do utworzenia dodatkowych pocze w relacjach: Olsztyn Morg Elblg i Olsztyn Korsze Ek.
61
3. Ocena i prognoza potrzeb przewozowych

3.1. Wielko popytu w roku bazowym W latach 2004-10 popyt na usugi olsztyskiej komunikacji miejskiej (w jej segmencie organizowanym przez Miasto Olsztyn, tj. w przewozach uytecznoci publicznej25), zmniejszy si o ponad 15% w dniu powszednim, 16% w sobot i 11% w niedziel. Ze wzgldu na ograniczenia w finansowaniu olsztyskiej komunikacji miejskiej z budetu miasta, w lad za zmianami w wielkoci popytu, wczesny organizator przewozw (MPK w Olsztynie Sp. z o.o.), penicy w tych latach take funkcj operatora dokonywa sukcesywnych zmian w ofercie przewozowej. W latach 2004-2008 ofert przewozow mierzon wielkoci pracy eksploatacyjnej, zmniejszono w dniu powszednim o 7%, zwikszajc j jednoczenie o 12% w sobot i o 2% w niedziel. Zmiana ta bya rezultatem przeprowadzenia kompleksowych bada popytu, po ktrych dokonano optymalizacji eksploatacyjnej ukadu linii, ich kategoryzacji i wprowadzenia wsplnej dla caej sieci komunikacyjnej tzw. moduowej czstotliwoci kursowania pojazdw. W latach 2008-2010 popyt zmniejszy si o 6% w dniu powszednim, 5% w sobot i 10% w niedziel. W rezultacie podjto decyzj o dalszym zmniejszeniu pracy eksploatacyjnej odpowiednio o 3,6%, 6% i 3,5%. Wielko popytu oraz pracy eksploatacyjnej w komunikacji miejskiej w Olsztynie (segment uytecznoci publicznej) w latach 2004-2010 oraz skal ich zmian przedstawiono w tabelach 17 i 18. W 2011 r. praca eksploatacyjna zostaa zwikszona w dniu powszednim do 25 968 wozokilometrw (wzrost o 3,8% w stosunku do 2010 r.), a wic zbliono j do poziomu z 2008 r. W sobot wielko pracy eksploatacyjnej okrelono na 16 874 wozokilometrw (spadek o 1,2% w stosunku do 2010 r.), a w niedziel na 13 195 wozokilometrw (spadek o 1,5% w stosunku do 2010 r.). Roczn wielko pracy przewozowej w olsztyskiej komunikacji miejskiej (segment uytecznoci publicznej), oszacowano za pomoc modelu na 230 mln pasaerokilometrw.26
25
Oprcz linii komunikacji miejskiej organizowanych przez Miasto Olsztyn za porednictwem MPK w Olsztynie Sp. z o.o., w granicach administracyjnych Olsztyna funkcjonoway w analizowanym okresie (i czciowo nadal funkcjonuj) take inne poczenia, nieposiadajce charakteru uytecznoci publicznej, realizowane przez przewonikw prywatnych, na wasne ryzyko handlowe. 26 Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie . Studium wykonalnoci projektu. Krakw Olsztyn 2012, s. 12. 62
Tab. 17. Wielko popytu i pracy eksploatacyjnej olsztyskiej komunikacji miejskiej w segmencie uytecznoci publicznej w latach 2004-2010
Dzie powszedni Rok Wielko popytu 158 874 144 521 135 337 Liczba wozokilometrw 27 900 25 965 25 029 Sobota Wielko popytu 83 244 74 078 70 104 Liczba wozokilometrw 16 218 18 146 17 051 Niedziela Wielko popytu 50 597 49 910 44 931 Liczba wozokilometrw 13 583 13 876 13 394
2004 2008 2010
rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych ZKM w Olsztynie
Tab. 18. Zmiana wielkoci popytu i pracy eksploatacyjnej olsztyskiej komunikacji miejskiej w segmencie uytecznoci publicznej w latach 2004-2010
Skala zmiany [%] Rozpatrywany okres W dniu powszednim Wielko popytu 2004-2008 2008-2010 -9,03% -6,35% Liczba wozokilometrw -6,94% -3,60% W sobot Wielko popytu -11,01% -5,36% Liczba wozokilometrw 11,89% -6,03% W niedziel Wielko popytu -1,36% -9,98% Liczba wozokilometrw 2,16% -3,47%
rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych ZKM w Olsztynie
3.2. Prognoza popytu Popyt na usugi komunikacji miejskiej w Olsztynie bdzie si ksztatowa pod wpywem nastpujcych czynnikw: liczby i struktury mieszkacw Olsztyna i gmin ociennych, objtych obsug komunikacyjn; liczby samochodw osobowych; ruchliwoci komunikacyjnej mieszkacw; poziomu przecitnego wynagrodzenia i struktury wynagrodze; jakoci oferowanych usug transportu zbiorowego, przede wszystkim w zakresie realizacji podstawowych postulatw przewozowych; wielkoci oferty przewozowej, mierzonej liczb realizowanych wozokilometrw.
63
O jakoci oferowanych usug decydowa bdzie stopie realizacji najwaniejszych postulatw przewozowych, takich jak: bezporednio, punktualno, czstotliwo i dostpno. Zaoono, e w Olsztynie w wyniku realizowanej inwestycji budowy tras tramwajowych stopie realizacji tych postulatw przez komunikacj miejsk ulegnie znaczcej poprawie. W analizie prognozowanego popytu mona przyj dwa rozbiene sposoby obliczania liczby przewoonych pasaerw: na podstawie bada marketingowych, w ktrych posiadaczom biletw innych ni jednoprzejazdowe oraz osobom korzystajcym z uprawnie do przejazdw bezpatnych przypisywana jest rzeczywista liczba przejazdw realizowana w jednostce czasu (miesicu, roku); na podstawie wci obowizujcego Zarzdzenia Prezesa GUS z dnia 30 czerwca 1986 r. w sprawie przelicznikw jazd, w ktrym liczba przejazdw na podstawie biletw innych ni jednoprzejazdowe okrelona jest arbitralnie. W myl przywoanego dokumentu, posiadacz biletu imiennego na wszystkie linie w sieci komunikacyjnej wykonuje przecitnie 220 przejazdw, natomiast posiadacz takiego biletu na okaziciela a 330 (przy rzeczywistej liczbie przejazdw kilkakrotnie niszej, nieprzekraczajcej 100 w skali miesica). Wykorzystanie danych GUS uznawane jest jednak za poprawne od strony formalnej. Przy wykorzystaniu drugiej z technik obliczania liczby pasaerw, w studium wykonalnoci projektu pn. Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego
w Olsztynie zaoono, e liczba pasaerw olsztyskiej komunikacji miejskiej w 2015 r.

i 2035 r. wyniesie odpowiednio 74,475 i 76,470 mln. Wg danych ZKM w Olsztynie, w 2011 r. olsztysk komunikacj miejsk (w segmencie pocze uytecznoci publicznej) przewieziono 34,404 mln pasaerw. Dane te nie pozostaj jednak ze sob w sprzecznoci, gdy Instrukcja GUS odnosi si do oficjalnej sprawozdawczoci wykorzystywanej w planowaniu inwestycji, a dane otrzymane z ZKM dotycz rzeczywistej liczby przewoonych pasaerw. W wietle przedstawionych uwarunkowa, prognoz liczby pasaerw na potrzeby niniejszego planu oszacowano przy zaoeniu przyjcia rzeczywistych liczb przewoonych pasaerw, a nie wynikajcych z obowizkw sprawozdawczych. Prognoz liczby pasaerw w segmencie przewozw uytecznoci publicznej olsztyskiej komunikacji miejskiej, obliczon dla 2015 r., 2020 r. i 2027 r. zgodnie z przyjtymi wyej zaoeniami, przedstawiono w tabeli 19.
64
Tab. 19. Prognozowana liczba pasaerw w segmencie przewozw uytecznoci publicznej olsztyskiej komunikacji miejskiej w 2015 r., 2020 r. i 2027 r.
Liczba pasaerw w danym roku Autobusy 26 320 166 27 302 607 27 474 382 Tramwaje 5 762 100 5 774 050 5 625 074 Razem 32 082 266 33 076 656 33 126 456
Rok 2015 2020 2027
rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych ZKM w Olsztynie, Urzdu Miasta Olsztyna i GUS.
W sytuacji niedysponowania danymi dotyczcymi wielkoci podry midzyosiedlowych (wiby podry) transportem zbiorowym w Olsztynie dla 2015 r., 2020 r. i 2027 r., zaprezentowane w studium wartoci wiby podry dla 2007 r. i 2035 r. przyjto odpowiednio jako minimalne i maksymalne dla caego okresu planowania. Wartoci te przedstawiono na rysunkach 10 i 11.
Rys. 10. Wiba ruchu w transporcie zbiorowym w Olsztynie wariant minimalny

rdo: Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie . Studium wykonalnoci projektu. Krakw Olsztyn 2012, s. 92
65
Rys. 11. Wiba ruchu w transporcie zbiorowym w Olsztynie wariant maksymalny

W tabeli 20 przedstawiono zestawienie prognozowanych parametrw transportu zbiorowego w warunkach funkcjonowania komunikacji tramwajowej. W studium wykonalnoci projektu tramwajowego zaoono, e komunikacja tramwajowa przejmie okoo 20% popytu realizowanego przez transport indywidualny w rejonie jej funkcjonowania. Ponadto, zaplanowano zastpienie komunikacj tramwajow: linii autobusowych: 2, 3, 15, 20, 24, 30 i 33 (331 kursw na dob w dniu powszednim); linii autobusowych o cznej dugoci 110 km, realizujcych 5,4 tys. wozokm na dob w dniu powszednim i 1,06 mln wozokm rocznie (1,08 mln wozokm z dojazdami i zjazdami). Biorc jednak pod uwag preferencje pasaerw w zakresie stopnia speniania postulatu bezporednioci podry przez miejski transport zbiorowy, w praktyce cz z tych zaoe moe okaza si trudna do realizacji.
66
Prognozowan w studium wykonalnoci projektu tramwajowego prac eksploatacyjn w komunikacji tramwajowej i autobusowej dla przyjtego do realizacji wariantu 5, ujto w dwch miejscach w odrbny sposb w zestawieniu parametrw funkcjonalnych (wartoci zaprezentowanej tam pracy eksploatacyjnej przedstawiono w tabeli 20) i w wynikach prognoz ruchu dla analizy ekonomicznej wariantw (wartoci pracy eksploatacyjnej z tej czci studium zamieszczono w tabeli 21). Tab. 20. Praca eksploatacyjna prognozowana dla 2015 r. i 2035 r. w zestawieniu parametrw funkcjonalnych studium wykonalnoci projektu tramwajowego
Praca eksploatacyjna w komunikacji autobusowej tramwajowej Razem Lata 2010 7 813 500 7 813 500 2015 6 762 708 1 080 000 7 842 708 2035 9 213 488 990 000 10 203 488
rdo: Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie. Studium wykonalnoci projektu. Krakw Olsztyn 2012, s. 97.
Tab. 21. Praca eksploatacyjna prognozowana dla 2015 r. i 2035 r. w wynikach prognoz ruchu dla analizy ekonomicznej wariantw w studium wykonalnoci projektu tramwajowego
Praca eksploatacyjna w komunikacji autobusowej tramwajowej Razem Lata 2010 7 813 500 7 813 500 2015 7 420 428 967 500 8 387 928 2035 9 360 707 967 500 10 328 207
rdo: Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie. Studium wykonalnoci projektu. Krakw Olsztyn 2012, s. 137.
Poniewa w studium nie wskazano jednoznacznie, ktry z wariantw prognoz naley traktowa jako ostateczny, dla celw niniejszego planu przyjto dane z tabeli 20, jako wariant generujcy mniejsze koszty, zestawiajc je w tabeli 22 wraz z innymi parametrami przedstawionymi w studium.
67
Tab. 22. Prognozowane w studium wykonalnoci parametry transportu zbiorowego w warunkach funkcjonowania komunikacji tramwajowej w Olsztynie w 2015 i 2035 r.
Wielko parametru w poszczeglnych latach Parametr Jednostka 2015 Autobusy rednia prdko komunikacyjna redni czas podry rednia dugo podry Wskanik przesiadkowoci Udzia w przewozach Liczba pojazdw w ruchu Roczna praca eksploatacyjna km/h min km liczba przesiadek % szt. wozokm 17,6 14,7 4,6 1,22 48,9 90 6 762 708 15 1 080 000 Tramwaje 25,3 2035 Autobusy 17,6 15,1 4,6 1,24 51,4 114 9 213 488 15 990 000 Tramwaje 24,4
rdo: Opracowanie wasne na podstawie Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu
zbiorowego w Olsztynie. Studium wykonalnoci projektu. Krakw Olsztyn 2012, s. 96-97.
W przyjtym na podstawie studium wariancie inwestycji zaoono, e uruchomienie w Olsztynie komunikacji tramwajowej skutkowa bdzie w stosunku do 2012 r.: wzrostem w 2015 r. cznej liczby wozokilometrw o 4%, przy spadku o 10,4% wozokilometrw realizowanych w komunikacji autobusowej (wzrost pracy eksploatacyjnej bdzie rezultatem realizacji przez komunikacj tramwajow 1,080 mln wozokilometrw); wzrostem w 2035 r. cznej liczby wozokilometrw o 35%, w tym w komunikacji autobusowej o 22% (w 2035 r. zakada si zmniejszenie pracy eksploatacyjnej w komunikacji tramwajowej o 8% w stosunku do 2015 r.). Przywoane zaoenia determinuj sposb ksztatowania oferty przewozowej, ktrej poda powinna wykazywa si zdecydowanie wysz dynamik wzrostu ni przewidywane do 2027 r. zwikszanie si popytu. Zgodnie z intencj studium wykonalnoci, oferta przewozowa olsztyskiej komunikacji miejskiej powinna by utrzymywana na atrakcyjnym dla pasaerw, okrelonym poziomie, zapewniajc wymagan liczb zarwno midzyosiedlowych pocze bezporednich, jak
68
i dowozowych do komunikacji tramwajowej, przy relatywnie wysokiej czstotliwoci ich funkcjonowania. Dziaanie takie skutkowa bdzie obnieniem wskanika odpatnoci usug olsztyskiej komunikacji. W celu jego utrzymania w przedziale 45-50% do 2027 r., konieczna bdzie okresowa optymalizacja ukadu sieci komunikacyjnej (nie rzadziej ni raz na 5 lat) i modyfikacja systemu taryfowego, w celu zapewnienia stabilizacji przychodw ze sprzeday biletw w dugim okresie czasu. Jedn z przesanek zaplanowania wzrostu wielkoci oferty przewozowej segmentu przewozw uytecznoci publicznej w olsztyskiej komunikacji miejskiej, moe by zaoenie o zaprzestaniu wiadczenia usug najpniej po uruchomieniu komunikacji tramwajowej przez dziaajcego na wasne ryzyko handlowe przewonika prywatnego (firm Faster Radosaw Typa), realizujcego na dwch liniach miejskich nr 61a i 69a omioma minibusami okoo 0,6 mln wozokilometrw rocznie. Prognozuje si, e stawka za 1 wozokilometr (liczony jako pocigokilometr) w komunikacji tramwajowej w 2015 r. wyniesie 11,72 z, natomiast w 2036 r. 18,58 z.
69
4. Sie komunikacyjna, na ktrej planowane jest wykonywanie przewozw o charakterze uytecznoci publicznej
4.1. Charakterystyka istniejcej sieci Z dniem 1 stycznia 2011 r. w olsztyskiej komunikacji miejskiej rozdzielono sfer organizacji przewozw od ich realizacji, wydzielajc funkcje organizatorskie z MPK w Olsztynie Sp. z o.o. i przekazujc je nowo powoanemu, wyspecjalizowanemu podmiotowi Zarzdowi Komunikacji Miejskiej w Olsztynie. Organizator olsztyskiej komunikacji miejskiej rozpocz funkcjonowanie jako samorzdowy zakad budetowy, ktry przeksztacono z dniem 1 stycznia 2012 r. w jednostk budetow gminy miejskiej Olsztyn. Oddzielenie dziaalnoci przewozowej od organizatorskiej stworzyo moliwoci wprowadzenia konkurencji do sfery realizacji usug przewozowych, przy zachowaniu zintegrowanej taryfy opat i oferty przewozowej. Jak wynika z licznych dowiadcze innych miast w tym zakresie, konkurencja w sferze wykonawstwa usug przewozowych przynosi wymierne korzyci jakociowe i ekonomiczne. W 2012 r. cao przewozw na zlecenie ZKM w Olsztynie realizuje jednak jeszcze MPK w Olsztynie Sp. z o.o. Wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., sie olsztyskiej komunikacji miejskiej (w segmencie przewozw uytecznoci publicznej) tworzyy 32 linie autobusowe: 29 caorocznych linii dziennych; 2 caoroczne linie nocne; 1 dzienna linia sezonowa (nr 84). Wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., w ramach publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez ZKM w Olsztynie wykonywano 2 624 kursy w dni powszednie (poza wakacjami), 1 832 kursy w soboty i 1 450 kursw w niedziele (w soboty i niedziele wykonywano odpowiednio 70 i 55% liczby kursw oferowanych w dniu powszednim poza wakacjami). Dla dnia powszedniego poza wakacjami zaplanowano 23 968 wozokilometrw, dla soboty 16 847 wozokilometrw, a dla niedzieli 13 195 wozokilometrw (analogicznie jak w przypadku liczby kursw, dla soboty i niedzieli zaplanowano odpowiednio 70 i 55% pracy eksploatacyjnej przewidzianej dla dnia powszedniego). Relacje tras, liczb kursw i wielko pracy eksploatacyjnej na poszczeglnych liniach komunikacji miejskiej w Olsztynie przedstawiono w tabeli 23 (uwzgldniono rozkady jazdy obowizujce poza wakacjami).
70
Tab. 23. Relacje tras, liczba kursw i praca eksploatacyjna na liniach komunikacji miejskiej organizowanej przez ZKM w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r. (rozkady jazdy obowizujce poza wakacjami)
Liczba wozokilometrw Linia Relacja trasy
Dzie powszedni Sobota Niedziela
Liczba kursw
1 2 3
Cementowa > Redykajny Nagrki > Jagielloska-Szpital Dworzec Gwny > Stary Dwr Dworzec Gwny > Osiedle Mazurskie (Klewki) Cementowa > Likusy (Gutkowo) Jakubowo > Dajtki (upstych) Osiedle Podlena > Soneczny Stok Polmozbyt > Jakubowo Nagrki > Gutkowo Pieczewo > Dajtki Osiedle Generaw > Stary Dwr Osiedle Mazurskie > Track Osiedle Generaw > Jakubowo (Cm. Dywity/Dywity) Dworzec Gwny > Pieczewo
1007,4 673,3 638,1
684,7 552,4 512,3
420,7 444,1 405,8
105 88 84
70 72 65
54 56 52
405,6
265,8
252,6
71
52
49
6 7 9
783,3 1000,8 1166,3
480,9 713,8 966,7
0 566,2 776,5
74 94 151
52 68 122
0 54 99
10
577,5
440,3
335,1
87
64
49
11 13 15 16
1045,9 1078 2031,5 819,3
849,4 808,7 1598,4 631
678,9 652,7 1275,3 477,8
88 90 177 89
70 66 134 67
56 54 106 50
17
934,2
672,2
554,5
92
67
52
20
1124,2
955,5
745,7
149
125
96
71

Liczba kursw
21 22 24 25 26 27 28
Cementowa > Witosa Dworzec Gwny > Stary Dwr (Brzeziny) Dworzec Gwny > Osiedle Generaw Dworzec Gwny > Tczowy Las Osiedle Generaw > Jagielloska-Ogrody Witosa > Redykajny (Likusy) Dworzec Gwny > Brzeziny Jaroty-Jarocka > Bartg (Ru, Bartek) Pieczewo > Stary Dwr Pieczewo > Indykpol Dajtki > Stary Dwr Witosa > Stary Dwr Dworzec Gwny > Mazowiecka Reymonta > Dywity > Supy > Reymonta Dworzec Gwny > Wjtowo Reymonta > Supy > Dywity > Reymonta
1141,8 631,6 1017 1370,2 984,1 956,4 1135,1
855,6 430,5 793,9 1129,6 740,8 0 887,4
652,7 360,6 650 897,1 581,2 0 715,8
92 70 157 149 100 81 150
68 53 117 121 71 0 119
55 44 97 96 57 0 103
29
510,6
244
212
113
52
44
30 31 32 33
776,5 369,3 55,6 251,3
425 117,4 0 0
405,6 100,7 0 0
99 36 7 32
55 11 0 0
51 8 0 0
34
333,1
181,1
149,3
32
14
12
82 84 88
384,9 145,7 357,3
254,4 163,1 230,5
256,6 163,1 202,9
18 20 15
11 22 10
12 22 8
72

Liczba kursw
Dworzec Gwny > Uniwersytet > 100 Os. Generaw > Dworzec Gwny Dworzec Gwny > Gutkowo > 101 Uniwersytet > Dajtki > Dworzec Gwny Razem wszystkie linie:
140,4
140,4
140,4
121,5
121,5
121,5
23 967,8 16 847,3 13 195,4
2 624
1 832
1 450
rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych ZKM w Olsztynie.
Trasy szeciu linii ZKM w Olsztynie (piciu caorocznych nr: 5, 17, 29, 82 i 88 oraz jednej sezonowej nr 84) obejmoway obszary gmin ociennych. Caoroczne linie podmiejskie zapewniay poczenia z Olsztynem dla 10 miejscowoci: Bartg, Bartek, Dywity, Kieliny, Klewki, Rnowo, Ru, Supy, Szczsne i Wadg. Liczb mieszkacw kadej z miejscowoci ociennych obsugiwanych caorocznymi liniami olsztyskiej komunikacji miejskiej oraz liczb realizowanych do nich kursw w poszczeglnych rodzajach dni tygodnia, przedstawiono w tabeli 24. Tab. 24. Liczba caorocznych kursw olsztyskiej komunikacji miejskiej
do miejscowoci w gminach ociennych stan na 31 sierpnia 2012 r. (rozkady jazdy obowizujce poza wakacjami)
Dzienna liczba kursw z i do danej miejscowoci Miejscowo Gmina Liczba mieszkacw Linie Dzie powszedni z
kierunek pnocny
Sobota z do
Niedziela z do
do
17 Dywity
Dywity
5 15 14 15 14
5 15 14 15 14
0 10 9 10 9
0 10 9 10 9
0 10 8 10 8
0 10 8 10 8
2 303
82 88 82 88
Rnowo
1 145
73
Dzienna liczba kursw z i do danej miejscowoci Miejscowo Gmina Liczba mieszkacw Linie Dzie powszedni z Supy Wadg Kieliny
Dywity
Sobota z 10 9 10 9 10 9 do 10 9 10 9 10 9
Niedziela z 10 8 10 8 10 8 do 10 8 10 8 10 8
do 15 14 15 14 15 14 15 14 15 14 15 14
716 333 1 284
82 88 82 88 82 88
kierunek poudniowo-wschodni
Klewki Szczsne
Purda
959 371
5 5
7 7
7 7
2 2
2 2
2 2
2 2
kierunek poudniowy
Bartek Bartg Ru Razem wszystkie miejscowoci: Stawiguda
318 953 440 9 778
29 29 29 -
2 50 4 -
2 50 4 -
1 24 3 -
1 24 3 -
1 21 3 -
1 21 3 -
Zgodnie z rozkadami jazdy, obowizujcymi na dzie 31 lipca 2012 r. na caorocznych liniach olsztyskiej komunikacji miejskiej, obsugujcych gminy ocienne, zaplanowano nastpujc czn (w obydwu kierunkach) liczb kursw podmiejskich: w dniu powszednim poza wakacjami 125 kursw; w dniu powszednim w wakacje 114 kursw; w sobot (zarwno poza wakacjami, jak i w wakacje) 90 kursw; w niedziel (zarwno poza wakacjami, jak i w wakacje) 82 kursy. Sezonowa linia 84, funkcjonujca w okresie od 1 kwietnia do 31 padziernika, obsuguje miejscowo Wjtowo w Gminie Barczewo. W jej rozkadzie jazdy zaplanowano maksymalnie (w lipcu i sierpniu) 8 par kursw w dniu powszednim oraz po 9 par kursw w sobot i niedziel. Ze wzgldu na gwn funkcj linii 84 obsug ogrdkw dziakowych usytuowanych poza granicami administracyjnymi Olsztyna jest to poczenie utrzymywane wycznie na koszt miasta Olsztyna. Struktur pracy eksploatacyjnej organizowanej przez ZKM w Olsztynie wg planu na 2012 r. w podziale na obsugiwane jednostki administracyjne (gminy), dla poszczegl74
nych rodzajw dni tygodnia i caego roku, przedstawiono w tabeli 25. Wozokilometry wykonywane na linii 84 w Gminie Barczewo (17 111,470 km rocznie) doliczono do miasta Olsztyna. Tab. 25. Liczba wozokilometrw na liniach organizowanych przez ZKM w Olsztynie w przekroju poszczeglnych jednostek administracyjnych plan na 2012 r.
Liczba wozokilometrw w dniu powszednim 23 146,820 555,390 46,520 219,070 23 967,800 w sobot 16 370,680 351,180 13,290 112,150 16 847,300 w niedziel i wita 12 750,370 332,620 13,290 99,120 13 195,400 w cigu roku 7 264 334,997 215 976,357 25 865,958 38 717,950 7 544 895,262
Jednostka administracyjna Olsztyn Dywity Purda Stawiguda Sie komunikacyjna
Dominujcy udzia w pracy eksploatacyjnej przypad na miasto Olsztyn (96,3%), natomiast w gminach: Dywity, Purda i Stawiguda zaplanowano w 2012 r. cznie 280 560 wozokilometrw, tj. 3,7% cakowitej pracy eksploatacyjnej w komunikacji miejskiej organizowanej przez ZKM w Olsztynie. Charakterystyczn cech oferty przewozowej olsztyskiej komunikacji miejskiej (w segmencie przewozw uytecznoci publicznej), jest stosowana nieprzerwanie od 2005 r. pena synchronizacja rozkadw jazdy poszczeglnych linii w skali caej sieci komunikacyjnej. Efekt ten osignito wprowadzajc wsplne dla caej sieci komunikacyjnej standardy czstotliwoci obowizujce w danej porze doby i przeprowadzajc kategoryzacj poszczeglnych linii (podzia na linie: priorytetowe, podstawowe, uzupeniajce i indywidualne), wzgldem czstotliwoci moduowej. W biecym zarzdzaniu ofert przewozow uwzgldniano nie tylko czstotliwo kursw na danej linii, wynikajc z jej przyporzdkowania do okrelonej kategorii, ale i zrnicowan pojemno pasaersk taboru autobusowego pozostajcego w dyspozycji MPK w Olsztynie Sp. z o.o. Staa i wsplna czstotliwo kursowania pojazdw obsugujcych poszczeglne linie daje moliwo synchronizacji rozkadw jazdy w skali caej sieci komunikacyjnej, co warunkuje atrakcyjno komunikacji miejskiej w myl zasady, e odczuwana przez pasaera wsplna czstotliwo kursowania kilku linii bdzie wysoka tylko wwczas, gdy zapewniona
75
zostanie rytmiczna obsuga cigu komunikacyjnego. Polega ona na rwnomiernych odstpach czasu pomidzy kolejnymi pojazdami udajcymi si w tym samym kierunku. Takty czstotliwoci kursowania pojazdw na liniach ZKM w Olsztynie: priorytetowych (I kategorii), podstawowych (II kategorii) i uzupeniajcych (III kategorii), obowizujce w rnych porach dnia w kadym z rodzajw dni tygodnia, zaprezentowano w tabeli 26. Tab. 26. Czstotliwoci kursowania pojazdw na poszczeglnych rodzajach linii ZKM w Olsztynie w rnych porach doby w dniu powszednim, w sobot i w niedziel stan na 31 sierpnia 2012 r.
Czstotliwo kursowania pojazdw w poszczeglnych rodzajach dni tygodnia [min] Przedzia godzinowy Dzie powszedni poza wakacjami Kategoria linii I II 40 20 30 30 20 30 40 60 III 80 40 60 60 40 60 80 120 Dzie powszedni w wakacje Kategoria linii I 20 15 15 15 15 20 20 30 II 40 30 30 30 30 40 40 60 III 80 60 60 60 60 80 80 120 Sobota Kategoria linii I 20 20 15 15 15 20 20 30 II 40 40 30 30 30 40 40 60 III 80 80 60 60 60 80 80 120 Niedziela Kategoria linii I 30 30 20 20 20 20 20 30 II 60 60 40 40 40 40 40 60 III 120 120 80 80 80 80 80 120
5.00-6.30 6.30-8.30 8.30-11.00 11.00-13.30 13.30-16.30 16.30-18.00 18.00-21.00 21.00-23.00
20
10 lub 12
15 15
10 lub 12
15 20 30
Zastosowana w 2005 r. w olsztyskiej komunikacji miejskiej kategoryzacja linii wraz z synchronizacj ich rozkadw jazdy, wydatnie poprawiaa jako obsugi komunikacyjnej miasta, w kontekcie stopnia speniania najwaniejszych postulatw przewozowych zgaszanych pod adresem komunikacji miejskiej. Zapewnia rwnie akceptacj spoeczn dla wprowadzanych w kolejnych latach ogranicze w ofercie przewozowej (przy koordynacji rozkadw jazdy ograniczenia w poday usug s mniej odczuwalne).
76
W sytuacji koniecznoci objcia intensywniejsz obsug komunikacyjn rozbudowujcych si osiedli w poudniowej czci miasta i w warunkach dysponowania ograniczon kwot na nabycie usug przewozowych na czci linii o charakterze priorytetowym w porach szczytw przewozowych tymczasowo zmniejszono czstotliwo kursowania pojazdw z 10 do 12 min. Kolejn wan cech oferty przewozowej ZKM w Olsztynie jest obsuga najwaniejszych osiedli wieloma liniami, o rednicowych wzgldem centrum miasta trasach, zapewniajcych poczenia bezporednie z najwaniejszymi rdami i celami ruchu. Niektre z tych linii charakteryzuj si znaczcym wskanikiem wyduenia drogi. Wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., do realizacji przewozw zlecanych przez ZKM w Olsztynie, zatrudniany przez t jednostk operator wykorzystywa 148 autobusw. redni wiek taboru eksploatowanego na liniach ZKM w Olsztynie wynis 12 lat. Struktur wiekow eksploatowanego na liniach komunikacji miejskiej taboru MPK w Olsztynie Sp. z o.o. wg stanu na 31 sierpnia 2012 r. przedstawiono w tabeli 27. Tab. 27. Struktura wiekowa taboru MPK w Olsztynie Sp. z o.o. obsugujcego linie ZKM w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r.
Wiek taboru [lata] 0-3 4-6 7-10 11 i wicej Razem rdo: Dane MPK w Olsztynie Sp. z o.o. Liczba autobusw 0 18 30 100 148
Struktur wiekow taboru autobusowego eksploatowanego na liniach olsztyskiej komunikacji miejskiej naley uzna za niekorzystn. Operator nie dysponowa adnym pojazdem w wieku do 3 lat, a prawie 90% pojazdw przekroczyo ju wiek 9 lat. Zapewnienie cigoci wiadczonych usug i wysokiej jakoci ich realizacji, wymagaoby zakupu 30 nowych autobusw niskopodogowych do 2015 r. i 50 kolejnych do 2020 r. Pozwolioby to obniy przecitny wiek pojazdw do okoo 8,5 lat w 2015 r. i do okoo 6,5 lat w 2020 r.
77
W przypadku uruchomienia komunikacji tramwajowej i moliwoci zmniejszenia liczby autobusw w inwentarzu o 30 szt., przy zaoonym tempie wymiany taboru redni wiek autobusw zmniejszy si w 2015 r. i 2020 r. do odpowiednio 6 i 4 lat. W warunkach nierealizowania zakupw nowego fabrycznie taboru w opisanej skali, niezbdne bd zakupy taboru uywanego w wieku do 10 lat w wymiarze 150% niezrealizowanych zakupw taboru fabrycznie nowego. 4.2. Charakterystyka planowanej sieci Planowana sie komunikacyjna publicznego miejskiego transportu zbiorowego w Olsztynie obejmuje: miasto Olsztyn; gminy ocienne, z ktrymi miasto Olsztyn zawaro porozumienie w zakresie organizacji publicznego transportu zbiorowego, tj. gminy: Dywity, Purda i Stawiguda. Filarem kompleksowych zmian w planowanej sieci miejskiego transportu zbiorowego w Olsztynie (w segmencie przewozw uytecznoci publicznej) jest projekt budowy torowisk i funkcjonowania komunikacji tramwajowej. W rezultacie analizy wariantw tej inwestycji, zawartych w studium wykonalnoci dla projektu pt. Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie, do realizacji wybrano wariant zakadajcy: budow I etapu sieci tramwajowej o dugoci ok. 10 km (trasa linii podstawowej: Jaroty al. Sikorskiego Obiegowa Kociuszki Dworzec Gwny, z odgazieniami do Uniwersytetu i do Starego Miasta) z zaadaptowaniem skrzyowa dla potrzeb poprowadzenia linii tramwajowej; zakup 15 skadw tramwajowych, niskopodogowych, dwukierunkowych, o pojemnoci ok. 200 pasaerw kady; wybudowanie odcinka planowanej ul. Obiegowej pomidzy al. Sikorskiego i al. Pisudskiego dla odcienia ulic, w ktrych przewidziano wprowadzenie linii tramwajowej w przekrj uliczny; wybudowanie pasw wycznego ruchu dla autobusw o cznej dugoci ok. 6,8 km na gwnych cigach drogowych w centrum; zrealizowanie systemw inteligentnego sterowania ruchem, w skad ktrych wchodzi bd: podsystem sygnalizacji wietlnej; podsystem informacji dla pasaerw; podsystem sterowania ruchem pojazdw transportu publicznego; podsystem biletu elektronicznego.
78
Na rysunku 12 przedstawiono planowan tras komunikacji tramwajowej oraz ulice planowane do objcia priorytetem dla komunikacji autobusowej.
priorytet dla komunikacji autobusowej trasa komunikacji tramwajowej tor do zajezdni tramwajowej Rys. 12. Planowana trasa komunikacji tramwajowej i ulice planowane do objcia priorytetem dla komunikacji autobusowej do 2020 r.
W ramach inwestycji zwizanych z uruchomieniem w Olsztynie komunikacji tramwajowej, do koca 2014 r. planuje si: budow wydzielonego torowiska o dugoci 5 922 mb toru pojedynczego; budow torowiska wbudowanego w jezdni o dugoci 5 862 mb toru pojedynczego; budow torowiska w pasie drogowym o dugoci 9 436 mb toru pojedynczego; budow 2 stacji prostownikowych (zasilania);
79
zakup 15 szt. skadw tramwajowych; instalacj systemu inteligentnego sterowania ruchem (ITS); przebudow 15,298 km ulic; budow 6,8 km pasw dla wycznego ruchu autobusw w ramach priorytetu w ruchu drogowym; zakup i monta 121 komputerw pokadowych dla celw ITS; budow centrali sterowania ruchem; objcie 60 skrzyowa systemem inteligentnego sterowania ruchem; adaptacj geometrii na 5 skrzyowaniach; zakup i instalacj systemu biletu elektronicznego; budow zajezdni tramwajowej. Na poszczeglnych odcinkach projektowanych tras tramwajowych zaplanowano nast-
pujc prdko maksymaln dla tramwajw: ul. Witosa, ul. Poskiego, al. Sikorskiego (nowe odcinki ulic) 70 km/h; al. Sikorskiego (istniejcy odcinek od ul. Wilczyskiego do Real) 70 km/h; al. Sikorskiego (istniejcy odcinek od Real do ul. Pstrowskiego) 60 km/h; ul. Obiegowa (projektowany odcinek ulicy) 70 km/h; ul. onierska, ul. Kociuszki (istniejce odcinki ulic) 30 km/h, odgazienia do Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego w ul. Tuwima (istniejcy odcinek ulicy) 50 km/h; odgazienia do Wysokiej Bramy w al. Pisudskiego (istniejcy odcinek ulicy) 30 km/h. Planowana prdko komunikacyjna tramwajw w poszczeglnych relacjach tras wyniesie: z Osiedla Jaroty do Dworca 23,7 km/h; z Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego do Dworca 20,2 km/h; z Os. Jaroty do Wysokiej Bramy 23,2 km/h. Planowana prdko eksploatacyjna tramwajw obsugujcych poszczeglne relacje wyniesie: z Osiedla Jaroty do Dworca 15,4 km/h; z Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego do Dworca 12,6 km/h; z Os. Jaroty do Wysokiej Bramy 14,7 km/h. W zwizku z realizacj inwestycji, wymienionych w ramach wybranego wariantu uruchomienia komunikacji tramwajowej, do 2015 r. planowane jest osignicie wzrostu liczby pasaerw w transporcie zbiorowym o 3 324 900 osoby i uzyskanie oszczdnoci czasu pasaerw na poziomie 1,549 mln pasaerogodzin.
80
W 2036 r. wskutek realizacji inwestycji zaoono osignicie analogicznego wzrostu liczby pasaerw w transporcie zbiorowym o 4 095 900 osb i uzyskanie oszczdnoci czasu pasaerw na poziomie 881 tys. pasaerogodzin. W celu poprawy warunkw ruchu dla komunikacji autobusowej, rwnolegle z uruchomieniem komunikacji tramwajowej zaplanowano utworzenie korytarzy wysokiej jakoci obsugi komunikacyjnej z priorytetem dla transportu zbiorowego o cznej powierzchni 53 556 m2 (w tym 26 015 m2 dobudowanych) w cigach ulic: al. Niepodlegoci Mochnackiego Grunwaldzka Artyleryjska Batycka; al. Warszawska liwy Szrajbera Pieninego 1 Maja Partyzantw. Planowane inwestycje oraz przewidywane zmiany demograficzne i kierunki zagospodarowania przestrzennego w Olsztynie i w gminach ociennych, wpyn na zmian wielkoci pracy eksploatacyjnej olsztyskiej komunikacji miejskiej w kolejnych latach. Prognozowan dla Olsztyna i gmin ociennych liczb wozokilometrw przy zaoeniu nieobejmowania obsug nowych jednostek administracyjnych przedstawiono w tabeli 28. Tab. 28. Prognozowana liczba wozokilometrw olsztyskiej komunikacji miejskiej w przekroju jednostek administracyjnych w 2015 r., 2020 r. i 2027 r.
Jednostka administracyjna Olsztyn Dywity Purda Stawiguda Razem rdo: Dane ZKM w Olsztynie. Lata 2015 7 560 400 188 200 19 600 74 500 7 842 700 2020 8 133 400 205 000 20 000 78 000 8 436 400 2027 8 865 600 230 000 23 500 86 000 9 205 100
81
5. Finansowanie usug przewozowych

Funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego w Olsztynie oraz w gminach ociennych jest finansowane z dwch rde. Pierwsze z tych rde stanowi przychody ze sprzeday biletw, a drugie dopaty z budetu miasta Olsztyna oraz gmin ociennych. Wielko planowanych w 2012 r. kosztw funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, przychodw ze sprzeday biletw i sum dopat budetowych, przedstawiono w tabeli 29. Tab. 29. Finansowanie usug publicznego transportu zbiorowego w Olsztynie plan na 2012 r. [z]
Koszty publicznego transportu zbiorowego 58 223 716 rdo: Dane ZKM w Olsztynie. Przychody ze sprzeday biletw 35 500 000 Wskanik odpatnoci [%] 61
Dopaty budetowe 22 733 716
Plan na 2012 r. zakada osignicie 61% wskanika odpatnoci usug (pokrycie kosztw realizacji usug publicznego transportu zbiorowego przychodami ze sprzeday biletw). Pozostae 39% kosztw (22 733 716 z) pokry maj dopaty budetowe: 22 048 711 z z budetu miasta Olsztyna (97,0%), 647 722 z od gminy Dywity (2,8%) i 37 283 z od gminy Purda (0,2%). Operator autobusowy MPK w Olsztynie Sp. z o.o. planuje do 2022 r. zakup 125 szt. autobusw niskopodogowych, w tym: 58 szt. w latach 2012-2015; 67 szt. w latach 2016-2022. Z cznej liczby 125 planowanych do nabycia autobusw, 45 pojazdw zakupionych zostanie w ramach odtwarzania taboru do realizacji usug przewozowych na zlecenie ZKM w Olsztynie (przy biecym poziomie amortyzacji, bez koniecznoci podwyszania stawki za wozokilometr z tego tytuu), a 80 w celu poprawy jakoci wiadczonych usug przewozowych (jako inwestycja, wymagajca finansowania zewntrznego). Szacunkowa wielko nakadw inwestycyjnych na nowy tabor autobusowy wyniesie 137 500 000 z (w cenach z 2012 r.). Cz z tej kwoty zostanie pokryta ze rde zewntrznych, a cz z amortyzacji, ktrej wzrost wpynie na konieczno zwikszenia stawki przewozowej.
82
W inwestycjach taborowych preferowany bdzie tabor niskoemisyjny. Ewentualne wykorzystanie napdu CNG, LPG lub CNLG uzalenione bdzie od moliwoci finansowych budetu miasta Olsztyna i od moliwoci uzyskania w przyszym okresie planowania unijnego dofinansowania ze rodkw Unii Europejskiej zakupw taboru zasilanego gazem. Inwestycje infrastrukturalne finansowane s z budetu miasta oraz z projektw unijnych. Zakres zrealizowanych, realizowanych i przygotowywanych koncepcyjnie inwestycji przedstawiono we wczeniejszej czci opracowania.
83
6. Preferencje dotyczce wyboru rodzaju rodkw transportu

6.1. Podzia zada przewozowych Zasady funkcjonowania i rozwoju transportu publicznego na obszarze Olsztyna i gmin ociennych wyznacza strategia zrwnowaonego rozwoju. Jej realizacja oznacza przyjcie zasady oddziaywania na podzia zada przewozowych pomidzy publiczny transport zbiorowy i transport indywidualny, celem uzyskania podanego, odpowiednio wysokiego udziau publicznego transportu zbiorowego w podrach miejskich. Dla miast duych i rednich do ktrych mona zaliczy Olsztyn oraz przylegych do nich obszarw objtych obsug komunikacyjn, udzia transportu publicznego w realizacji potrzeb przewozowych nie powinien by mniejszy ni 50%.27 W dokumencie pn. Aktualizacja studium komunikacyjnego dla miasta Olsztyna przyjto, e w warunkach obowizywania preferencji w ruchu dla transportu zbiorowego i funkcjonowania komunikacji tramwajowej, w 2020 r. udzia transportu zbiorowego w podrach niepieszych wyniesie odpowiednio w poszczeglnych relacjach: z domu do pracy i z powrotem 56%; z domu do miejsc nauki i z powrotem 84%; z domu do innych celw podry i z powrotem 61%; pomidzy innymi celami podry 47%. Przecitny udzia transportu zbiorowego w realizacji podry miejskich w Olsztynie w 2020 r. ma wynie 58%, bdzie wic niszy o 5% od zbadanego w 2007 r., w ktrym uzyska warto 63%.28 6.2. Preferencje pasaerw Realizacja polityki zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego wymaga podjcia okrelonych dziaa w zakresie poprawy oferty przewozowej w dostosowaniu jej do preferencji i zachowa transportowych mieszkacw. W tym zakresie, analizie poddano obecny stopie realizacji postulatw przewozowych i wskazano dziaania, ktrych podjcie przyczynioby si do poprawy stopnia dostosowania oferty przewozowej do oczekiwa mieszkacw. Uzyskana w ten sposb poprawa jakoci publicznego transportu zbiorowego podniesie atrakcyjno transportu publicznego w stosunku do motoryzacji indywidualnej.
27
Por. Plan zrwnowaonego Rozwoju Transportu Publicznego. Przewodnik. Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej, Warszawa 2011, s. 30. 28 Por. Modernizacja i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie . Studium wykonalnoci projektu. Krakw Olsztyn 2012, s. 12. 84
Wobec faktu, e ostatnie badania preferencji i zachowa komunikacyjnych mieszkacw Olsztyna przeprowadzono w 2006 r., dokonujc oceny stopnia realizacji postulatw przewozowych w transporcie publicznym posuono si metod eksperck, wykorzystujc bogate dowiadczenie zespou autorskiego przygotowujcego niniejszy plan w zakresie optymalizacji sieci transportu miejskiego i oceny postulatw przewozowych. Tab. 30. Ocena realizacji postulatw przewozowych w transporcie publicznym na obszarze Olsztyna i gmin ociennych z zaleceniami dotyczcymi jej poprawy
Postulat Ocena* Zalecenia utrzymanie co najmniej dotychczasowego poziomu obsugi przez komunikacj autobusow poszczeglnych osiedli (poza obszarem, na ktrym uruchamiana bdzie komunikacja tramwajowa) i przylegych gmin ewentualne objcie komunikacj autobusow kolejnych miejscowoci powizanych funkcjonalnie z Olsztynem zmiana roli czci pocze komunikacji autobusowej na rodek dowozowy do przystankw komunikacji tramwajowej Bezporednio Dobra istniejca siatka pocze zapewnia powizania pomidzy gwnymi obszarami stanowicymi rda i cele podry denie do zachowania autobusowych pocze bezporednich na obszarach obsugiwanych przez komunikacj tramwajow, moliwe do uzyskania poprzez zwikszajce dostpno komunikacji autobusowej wyduanie drg przejazdu jej linii w stosunku do tras linii tramwajowych koordynacja rozkadw jazdy komunikacji autobusowej i tramwajowej w gwnych wzach przesiadkowych przeprowadzenie bada marketingowych pozwalajcych na poznanie oczekiwa mieszkacw wzgldem planowanych przesiadek pomidzy komunikacj autobusow i tramwajow 85
Postulat
Ocena*
Zalecenia budowa wzw przesiadkowych, dogodnie zlokalizowanych i rozplanowanych pod ktem minimalizacji czasu traconego na przesiadanie si, w tym wsplnych przystankw tramwajowo-autobusowych przeprowadzenie do 2014 r. bada marketingowych dotyczcych preferencji mieszkacw w zakresie bezporednioci pocze komunikacji autobusowej utrzymanie zasad ksztatowania oferty przewozowej, umoliwiajcych koordynowanie rozkadw jazdy w skali sieci komunikacyjnej likwidacja czasowo wprowadzanych odstpstw od czstotliwoci moduowych poprawa obecnych standardw czstotliwoci kursowania wprowadzenie priorytetu dla transportu publicznego, umoliwiajcego popraw do 2015 r. standardw czstotliwoci kursowania pojazdw przy niezmienionej (oprcz autobusw zastpowanych tramwajami) liczbie pojazdw w ruchu, wskutek wzrostu prdkoci komunikacyjnej i eksploatacyjnej w rejonach o intensywnej zabudowie uruchamianie pocze dowozowych do komunikacji tramwajowej, obsugiwanych taborem o mniejszej pojemnoci pasaerskiej (minibusy i midibusy), mogcym obsugiwa uliczki osiedlowe kontynuacja procesu wymiany taboru na niskopodogowy zwikszenie liczby punktw sprzeday biletw okresowych, najlepiej w oparciu o outsourcing (kontrahenci prywatni lub placwki pocztowe)
Dobra w zakresie zasad ksztatowania oferty przewozowej (kategoryzacja linii, czstotliwo moduowa) Czstotliwo Dostateczna w zakresie obowizujcych standardw czstotliwoci kursowania pojazdw w poszczeglnych porach dnia
Dobra w zakresie dostpnoci do infrastruktury transportu publicznego Dobra w zakresie dostpu do zakupu biletw jednoprzejazdowych Dostpno Niedostateczna w zakresie dostpu do zakupu biletw okresowych (5 punktw sprzeday) Dobra w zakresie dostosowania do potrzeb osb niepenosprawnych 80% pojazdw jest niskopodogowych
86
Postulat
Ocena*
Zalecenia wprowadzenie biletomatw do pojazdw i na przystanki wprowadzenie elektronicznego nonika biletw w pierwszej kolejnoci okresowych z moliwoci rozbudowy systemu o pojedyncze przejazdy (tzw. elektroniczna portmonetka) wprowadzenie dynamicznej informacji na przystankach o odjazdach pojazdw komunikacji miejskiej, bezwzgldnie na przystankach tramwajowych i w wzach komunikacji autobusowej i tramwajowej konsekwentne ksztatowanie wizerunku ZKM w Olsztynie jako jedynego organizatora olsztyskiej komunikacji miejskiej, publikowanie rozkadw jazdy, map i schematw linii wycznie w serwisie internetowym organizatora wyposaenie lub doposaenie pojazdw w system monitoringu, system dynamicznej informacji pasaerskiej (tablica boczna, tablica wewntrzna z przebiegiem trasy i wewntrzna tablica podsufitowa) modernizacja lub wymiana wiat przystankowych i supkw oraz ich oznakowanie zgodnie z systemem informacji miejskiej do 2015 r. w obrbie osiedli: Stare Miasto, rdmiecie, Kormoran, Pojezierze, Kociuszki, Kortowo, Podgrodzie, Nagrki, Jaroty, Generaw, Pieczewo, Podlena i Nad Jeziorem Dugim, a do 2017 r. na pozostaym obszarze
Przecitna w zakresie informacji internetowej (dwa podmioty w roli organizatora usug) Informacja Przecitna w zakresie informacji przystankowej Przecitna w zakresie informacji w pojazdach
87
Postulat
Ocena* Przecitny relacje ceny biletu jednoprzejazdowego do okresowego sieciowego naley uzna za przecitnie korzystne z punktu widzenia pasaera za rozwizanie nieefektywne z punktu widzenia generowania przychodw naley uzna rozbudowan taryf w zakresie biletw okresowych o okresie wanoci krtszym ni 30 dni nadmierne rozbudowywanie taryfy jest najczciej rezultatem bdnej przesanki o skutecznoci dokadnego posegmentowania rynku, w deniu do dopasowania oferty cenowej do wzgldnie nielicznych segmentw; taka strategia w praktyce podnosi koszty dystrybucji, zwaszcza w sytuacji, w ktrej podstaw systemu biletowego jest bilet papierowy oraz powoduje dezorientacj pasaerw wobec bardzo szerokiej, a wic mao czytelnej oferty dowiadczenia innych miast w Polsce wskazuj ponadto, e waciwym rozwizaniem jest rezygnacja z biletw okresowych wanych na jedn lub dwie linie na rzecz biletw sieciowych wpywa to korzystnie na ustabilizowanie przychodw w duszym okresie czasu, a niekiedy ju w pierwszym roku po wprowadzeniu zmian zapewnia pozytywne rezultaty finansowe w postaci wzrostu przychodw
Zalecenia
Koszt
przeprowadzenie analizy ekonomiczno-finansowej dugookresowych skutkw dziaa zapewniajcych popraw relacji cen biletw jednorazowych i okresowych (bilety okresowe charakteryzuj si nisz wartoci jednostkow przejazdu ni bilety jednorazowe) uproszczenie taryfy poprzez rezygnacj ze sprzeday biletw wanych na okres krtszy ni 30 dni i biletw na jedn lub dwie linie
Niezawodno (regularno)
Dobra w 2011 r. udzia kursw niezrealizowanych wynis 0,52%
denie do dalszego obnienia udziau kursw niezrealizowanych (do poziomu 0,05-0,04%), moliwego, jak wskazuj dobre praktyki krajowe, do uzyskania w warunkach instytucjonalnego oddzielenia organizacji przewozw od ich realizacji
88
Postulat
Ocena*
Zalecenia utrzymanie wysokiego wskanika gotowoci technicznej autobusw w najbliszych latach bdzie wymagao realizacji strategii odtwarzania taboru autobusowego poprawa efektywnoci kontroli realizacji usug przewozowych, np. poprzez jej okresow intensyfikacj i kompleksowy charakter wprowadzenie szeroko rozumianego priorytetu dla pojazdw transportu publicznego, wykorzystujcego systemy ITS ksztatowanie oferty przewozowej w sposb zachcajcy mieszkacw do korzystania z szybszego od autobusw tramwaju (dogodne przesiadki, wysoka czstotliwo komunikacji tramwajowej i autobusowych linii dowozowych) stae monitorowanie rzeczywistej prdkoci komunikacyjnej na gwnych cigach komunikacyjnych rozbudowa niezbdnych elementw infrastruktury kolejowej, warunkujcych uruchomienie kolei miejskiej pomidzy stacjami Olsztyn Gwny i Gutkowo zastpienie czci linii rednicowych, o dugich trasach, krtkimi poczeniami dowozowymi do tramwaju, wykorzystujcymi ulice pozbawione kongestii drogowej
Prdko
Niedostateczna
Punktualno
Przecitna
wprowadzenie priorytetu w ruchu ulicznym dla autobusw i tramwajw (po ich uruchomieniu), w szczeglnoci w przejazdach przez skrzyowania, zwaszcza osygnalizowane monitorowanie prdkoci komunikacyjnej na gwnych cigach
89
Postulat
Ocena*
Zalecenia powrcenie do zasady penej koordynacji rozkadw jazdy w skali caej sieci komunikacyjnej wczenie projektowanej komunikacji tramwajowej w system sieci linii skategoryzowanych wzgldem wsplnej czstotliwoci moduowej zmniejszenie wraz z uruchomieniem tramwajw liczby linii autobusowych i poprawa standardw czstotliwoci lub przeniesienie czci linii do grupy o wyszej kategorii poprawa standardw czstotliwoci kursowania pojazdw utrzymanie udziau pojazdw standardowych i przegubowych w strukturze taboru zakupy wycznie taboru niskopodogowego, bez stopni w adnych drzwiach i bez progw poprzecznych wewntrz
Rytmiczno
Dobra dla wikszoci linii rozkady jazdy skonstruowano w oparciu o moduy czstotliwoci oraz zsynchronizowano ze sob rozkady jazdy wszystkich linii; cakowit koordynacj sieci komunikacyjnej uniemoliwia wprowadzone czasowo obnienie standardw czstotliwoci na niektrych liniach w okrelonych porach
Wygoda
Dobra w zakresie stopnia wykorzystania zdolnoci przewozowej
* Skala ocen: dobra, przecitna, niedostateczna.

rdo: Opracowanie wasne.
Przedstawion ocen realizacji postulatw przewozowych w transporcie publicznym na obszarze Olsztyna i gmin ociennych warto zestawi z ogln ocen komunikacji miejskiej jako jednej ze sfer gospodarki komunalnej Olsztyna. W ocenie 47% mieszkacw Olsztyna usugi komunikacji miejskiej ulegy w ostatnim czasie poprawie. W 2010 r. komunikacja miejska uzyskaa jednak nisz ocen (3,40) ni w 2008 r. (3,46), co mogo by spowodowane pogorszeniem si warunkw ruchu drogowego w miecie oraz przeprowadzonym w tym czasie ograniczeniem oferty przewozowej. Do sfery, ktrej funkcjonowanie wymaga znacznej poprawy, komunikacj miejsk zaliczyo mniej ni 10% mieszkacw Olsztyna. Jedoczenie a 18% mieszkacw wskazao na transport zbiorowy jako najsabiej realizowan funkcj miejsk, a 21,5% ankietowanych uznao autobusy i przystanki transportu zbiorowego za miejsca szczeglnego zagroenia osobistego. Za rejony o najniszej dostpnoci do komunikacji miejskiej, mieszkacy uznali osiedla: Likusy, Ktrzyskiego, Generaw, Podgrodzie, Redykajny i Gutkowo.
90
Projektowan w momencie bada budow linii tramwajowych za wan lub bardzo wan, uznao 42,4% mieszkacw. Ocena stopnia realizacji postulatw przewozowych, zgaszanych pod adresem publicznego transportu zbiorowego w Olsztynie i gminach ociennych wskazuje, e najwaniejsze dziaania podnoszce atrakcyjno jego oferty, powinny koncentrowa si na: poprawie warunkw przejazdu pojazdw komunikacji miejskiej za pomoc pasw wycznego ruchu dla autobusw i uprzywilejowania w przejedzie przez skrzyowania (w szczeglnoci osygnalizowane) przy wykorzystaniu systemw ITS; reorganizacji ukadu linii autobusowych wraz z uruchomieniem komunikacji tramwajowej, zapewniajcej zmniejszenie liczby linii i popraw standardw czstotliwoci ich funkcjonowania jednak przy zachowaniu moliwie wysokiej liczby midzyosiedlowych pocze bezporednich; uruchomieniu wraz z komunikacj tramwajow wewntrzosiedlowych linii dowozowych, obsugiwanych taborem o parametrach technicznych umoliwiajcych penetracj uliczek osiedlowych w najintensywniej zamieszkanych rejonach; penej koordynacji rozkadw jazdy w skali caej sieci komunikacyjnej (likwidacji odstpstw od czstotliwoci moduowej) z docelowym uwzgldnieniem w koordynacji komunikacji tramwajowej; realizacji strategii odtwarzania autobusw; wprowadzeniu dynamicznej informacji o odjazdach pojazdw na gwnych wzach przesiadkowych tramwajowo-autobusowych i na najwaniejszych pozostaych przystankach; zwikszeniu dostpnoci do zakupu biletw okresowych, w tym na instalowaniu biletomatw przystankowych; uproszczeniu taryfy; wprowadzeniu monitoringu we wszystkich autobusach (i docelowo w tramwajach) oraz na przystankach przesiadkowych oraz na przystankach uznawanych przez mieszkacw za miejsca najbardziej niebezpieczne. 6.3. Preferencje dotyczce wyboru rodzaju rodkw transportu wynikajce z potrzeb osb niepenosprawnych Uwzgldniajc potrzeby osb niepenosprawnych w procesie ksztatowania standardu wyposaenia dla pojazdw wprowadzanych do obsugi olsztyskiego transportu zbiorowego, za obowizkowe minimum naley uzna: nisk podog na caej dugoci pojazdu (bez stopni poprzecznych wewntrz);
91
elektroniczn informacj pasaersk wraz z zapowiedziami gosowymi o zbliajcych si przystankach; wyrane oznakowanie miejsc siedzcych przeznaczonych dla osb o ograniczonej mobilnoci ruchowej. W celu zapewnienia moliwoci obserwowania przez pasaerw (w tym niedowidz-
cych) otoczenia pojazdw, naley dy do eliminacji moliwoci umieszczania reklam na szybach pojazdw.
92
7. Organizacja rynku przewozw

7.1. Podmioty rynku i zasady jego organizacji Schemat obecnej organizacji rynku transportu publicznego w Olsztynie przedstawiono na rysunku 13.
Gmina Dywity Gmina Purda Gmina Stawiguda
Poziom organizacji
Miasto Olsztyn
Organizator transportu publicznego Zarzd Komunikacji Miejskiej w Olsztynie
Poziom realizacji
MPK w Olsztynie Sp. z o.o.
Popyt
Pasaerowie
Legenda: Porozumienia midzygminne Dopata do usug transportu miejskiego Sprzeda usug Zapata za realizacj usug wiadczenie usug
Rys. 13. Schemat organizacji rynku przewozw transportu publicznego w Olsztynie w 2012 r.
rdo: Opracowanie wasne. 93
Organizatorem transportu publicznego na terenie miasta Olsztyn i gmin ociennych, z ktrymi miasto Olsztyn zawaro stosowne porozumienia, w zakresie przewidzianym w tych porozumieniach, jest Prezydent Miasta Olsztyna. Do zada organizatora naley midzy innymi: planowanie rozwoju transportu, organizowanie publicznego transportu zbiorowego i zarzdzanie publicznym transportem zbiorowym. Wg stanu na 31 lipca 2012 r., Miasto Olsztyn realizowao funkcje organizatora transportu publicznego na podstawie porozumie midzygminnych z trzema gminami wiejskimi: Dywity, Purda i Stawiguda. Zadania organizatorskie w imieniu Miasta Olsztyna peni wyspecjalizowana jednostka budetowa Zarzd Komunikacji Miejskiej w Olsztynie, ktrej zakres zada obejmuje: 29 1. Organizacj przewozw, w obszarze administracyjnym Miasta Olsztyna; 2. Powierzanie i kontraktowanie usug przewozowych w ramach postpowa z zakresu zamwie publicznych. 3. Monitorowanie i rozliczanie wykonania zawartych umw, a w szczeglnoci umowy z operatorem wewntrznym Gminy. 4. Badanie jakoci wiadczonych przez przewonikw usug przewozowych. 5. Realizacj porozumie gminnych w zakresie organizacji przewozw w obszarze aglomeracyjnym. 6. Wprowadzenie tzw. Karty Miejskiej (docelowo aglomeracyjnej), dla opat za korzystanie ze rodkw lokomocji zintegrowanego transportu zbiorowego w miecie (docelowo w obszarze aglomeracyjnym), opartej na elektronicznym systemie rozlicze uczestnikw procesu ruchu. 7. Ksztatowanie wiby ruchu na sieci lokalnego transportu zbiorowego, jako efektu procesu parametryzacji relacji komunikacyjnych dla poszczeglnych rejonw przewozowych. 8. Optymalizacj przewozw i korelacj rozkadw jazdy miejskiej trakcji tramwajowej z trakcj autobusow oraz docelowymi rozkadami jazdy kolei, w wzach przesiadkowych i dworcach multimedialnych. 9. Badanie rynku usug transportu zbiorowego w celu okrelania potrzeb transportowych mieszkacw dla zrwnowaenia relacji poday i popytu usug. 10. Opracowywanie rozkadw jazdy dla lokalnego transportu zbiorowego oraz uzgadnianie rozkadw jazdy dla niepublicznego transportu pasaerskiego. 11. Rozpatrywanie skarg i wnioskw dotyczcych transportu zbiorowego.
29
Uchwaa Rady Miasta nr XVII/267/11 z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie likwidacji zakadu budetowego pod nazw Zarzd Komunikacji Miejskiej w Olsztynie przy ul. Gietkowskiej 9 w celu jego przeksztacenia w jednostk budetow pod nazw Zarzd Komunikacji Miejskiej w Olsztynie i nadania statutu jednostce. 94
12. Emisj i dystrybucj biletw oraz elektronicznych kart bezstykowych. 13. Rozliczenia finansowe z tytuu emisji i dystrybucji biletw i kart elektronicznych. 14. Zlecanie kontroli dokumentw uprawniajcych do przejazdw rodkami lokalnego transportu zbiorowego oraz nakadania opat dodatkowych. 15. Utrzymanie i rozwj infrastruktury transportowej Miasta Olsztyna. Analizujc zakres funkcji organizatorskich realizowanych przez ZKM w Olsztynie przez pryzmat tych funkcji wyszczeglnionych w ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, w tabeli 31 przyporzdkowano te funkcje podmiotom odpowiedzialnym w Olsztynie za ich realizacj. Tab. 31. Podmioty realizujce funkcje organizatorskie w transporcie publicznym w Olsztynie stan na 31 lipca 2012 r.
Funkcja organizatorska Badanie i analiza potrzeb przewozowych w publicznym transporcie zbiorowym, z uwzgldnieniem potrzeb osb niepenosprawnych i osb o ograniczonej zdolnoci ruchowej Podejmowanie dziaa zmierzajcych do realizacji istniejcego planu transportowego albo do aktualizacji tego planu Zapewnienie odpowiednich warunkw funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczeglnoci w zakresie: standardw dotyczcych przystankw komunikacyjnych oraz dworcw korzystania z przystankw komunikacyjnych oraz dworcw funkcjonowania zintegrowanych wzw przesiadkowych funkcjonowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego systemu informacji dla pasaera ZKM w Olsztynie ZKM w Olsztynie Podmiot realizujcy funkcj ZKM w Olsztynie
ZKM w Olsztynie
Okrelanie sposobu oznakowania rodkw transportu wykorzystywanych w przewozach o charakterze uytecznoci publicznej Ustalanie stawek opat za korzystanie przez operatorw i przewonikw z przystankw komunikacyjnych i dworcw, ktrych wacicielem albo zarzdzajcym nie jest jednostka samorzdu terytorialnego, zlokalizowanych na liniach komunikacyjnych na obszarze waciwoci organizatora Okrelanie przystankw komunikacyjnych i dworcw, ktrych wacicielem lub zarzdzajcym jest jednostka samorzdu terytorialnego, udostpnionych dla operatorw i przewonikw oraz warunkw i zasad korzystania z tych obiektw
ZKM w Olsztynie
ZKM w Olsztynie
95
Funkcja organizatorska Przygotowanie i przeprowadzenie postpowania prowadzcego do zawarcia umowy o wiadczenie usug w zakresie publicznego transportu zbiorowego Zawieranie umowy o wiadczenie usug w zakresie publicznego transportu zbiorowego Ustalanie opat za przewz oraz innych opat, o ktrych mowa w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601, z pn. zm.8), za usug wiadczon przez operatorw w zakresie publicznego transportu zbiorowego Ustalanie sposobu dystrybucji biletw za usug wiadczon przez operatorw w zakresie publicznego transportu zbiorowego Wykonywanie zada, o ktrych mowa w art. 7 ust. 2 rozporzdzenia (WE) nr 1370/2007
Podmiot realizujcy funkcj ZKM w Olsztynie
ZKM w Olsztynie
Rada Miasta Olsztyna
ZKM w Olsztynie ZKM w Olsztynie
rdo: Opracowanie wasne na podstawie danych ZKM w Olsztynie i Urzdu Miasta Olsztyna.
Skoncentrowanie niemal wszystkich funkcji organizatorskich w Zarzdzie Komunikacji Miejskiej w Olsztynie, jest rozwizaniem waciwym, umoliwiajcym efektywne ksztatowanie oferty przewozowej i jej dostosowywanie do preferencji i zachowa transportowych mieszkacw. Zakres funkcji organizatorskich realizowanych przez ZKM w Olsztynie take naley uzna za odpowiadajcy rozwizaniom modelowym, umoliwiajcym osignicie wysokiego standardu usug przewozowych. Wg stanu na dzie 31 sierpnia 2012 r., ZKM w Olsztynie zatrudnia do realizacji usug przewozowych tylko jednego operatora MPK w Olsztynie Sp. z o.o. ktrego wycznym udziaowcem jest gmina Olsztyn. Podmiot ten peni rol tzw. operatora wewntrznego w rozumieniu prawodawstwa europejskiego i krajowej ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Aktualna wyczno realizacji usug w miejskiej komunikacji autobusowej w Olsztynie stanowi pewien etap w ksztatowaniu rynku usug przewozowych przez jej organizatora. Do koca 2015 r. planowane jest bowiem zakontraktowanie do 20% wielkoci pracy eksploatacyjnej w komunikacji autobusowej u operatora (operatorw) pozakomunalnych, wyonionych w drodze zamwienia publicznego. Przewidywana dugo kontraktw (10 lat) zapewni moliwo pozyskania do obsugi komunikacyjnej Olsztyna fabrycznie nowych i bogato wyposaonych pojazdw, po relatywnie niskich cenach.
96
Planowane wprowadzenie konkurencji do sfery realizacji przewozw autobusowych ujawni pozytywne efekty zarwno w zakresie jakoci wiadczonych usug, jak i kosztach ich nabywania. W zwizku z planowanym uruchomieniem komunikacji tramwajowej powstaje konieczno wyboru jej operatora. Za waciwe rozwizanie w tym zakresie naleaoby uzna zakontraktowanie do obsugi komunikacji tramwajowej operatora niezalenego od MPK w Olsztynie Sp. z o.o. Utworzenie lub wybr operatora komunikacji tramwajowej na podstawie mechanizmu konkurencji umoliwi, po pierwsze, okrelenie kosztw eksploatacyjnych trakcji elektrycznej i podejmowanie w zwizku z tym racjonalnych decyzji dotyczcych podziau zada przewozowych pomidzy trakcj elektryczn (komunikacja tramwajowa) i spalinow (komunikacja autobusowa), a po drugie wprowadzi konkurencj w jakoci realizacji zada przewozowych pomidzy operatorami autobusowymi i tramwajowym. Przyjmuje si powszechnie zaoenie, e specyfika komunikacji tramwajowej (wysokie koszty stae, w tym infrastruktury) predestynuj trakcj elektryczn do uznania jej za monopolist naturalnego, tym niemniej, naley stwierdzi, e w sytuacji staego zagroenia moliwoci substytuowania czci usug komunikacji tramwajowej komunikacj autobusow, mona uzyska okrelone korzyci takie jak na rynku konkurencyjnym. Substytuowanie takie naley oczywicie traktowa jako ostateczno, wobec realizowania okrelonych zaoe polityki transportowej i zakadanego podziau zada przewozowych pomidzy obie trakcje. Wobec braku dowiadczenia w prowadzeniu przedsibiorstwa zajmujcego si utrzymaniem trakcji elektrycznej, zaplecza technicznego i eksploatacji tramwajw przez jednostki miejskie, waciwym dziaaniem bdzie ogoszenie przetargu na realizacj usug przewozowych wrd operatorw funkcjonujcych na rynku Unii Europejskiej, zakadajce odpatn dzieraw pojazdw i infrastruktury (opcjonalnie). Wariantem awaryjnym (w przypadku braku moliwoci rozstrzygnicia wyboru operatora tramwajowego w drodze konkursu) bdzie powierzenie obsugi operatorowi MPK w Olsztynie Sp. z o.o. Opcjonalnie mona take rozway wydzielenie infrastruktury tramwajowej w ramach odrbnej jednostki. Dziaanie takie wymaga jednak szczegowej analizy funkcjonalnej, technicznej i ekonomicznej. W rezultacie planowanych zmian po stronie podaowej uksztatuje si nowa struktura rynku, zaprezentowana na rysunku 14.
97
Gmina Dywity
Gmina Purda
Gmina Stawiguda
Poziom organizacji
Miasto Olsztyn
Organizator transportu publicznego Zarzd Komunikacji Miejskiej w Olsztynie
Poziom realizacji
Operatorzy autobusowi
Operator tramwajowy
Pasaerowie
Legenda: Porozumienia midzygminne Dopata do usug transportu miejskiego Sprzeda usug Zapata za realizacj usug wiadczenie usug
Rys. 14. Schemat organizacji rynku przewozw transportu publicznego w Olsztynie po uruchomieniu komunikacji tramwajowej
98
7.2. Integracja usug publicznego transportu zbiorowego Zakres integracji transportu publicznego w Olsztynie i gminach, z ktrymi miasto Olsztyn podpisao porozumienia dotyczce wsplnej organizacji publicznego transportu zbiorowego, zdeterminowany jest realizowan budow trakcji elektrycznej. Integracja wewntrzna miejskiego transportu publicznego powinna przede wszystkim dotyczy: bezwzgldnego zapewnienia integracji taryfowej i biletowej komunikacji autobusowej i tramwajowej; penej koordynacji rozkadw jazdy tramwajw i autobusw; integracji informacji o funkcjonowaniu obydwu rodzajw trakcji (elektrycznej i spalinowej), zwaszcza w postaci dynamicznej informacji o odjazdach pojazdw w przystankach wzowych komunikacji tramwajowej i autobusowej, z uwzgldnieniem take informacji o odjazdach autobusw i pocigw regionalnych na przystankach przesiadkowych (zlokalizowanych przy dworcach PKP i PKS) oraz internetowej wyszukiwarki pocze, obejmujcej usugi transportu miejskiego i regionalnego; systemw inteligentnego sterowania ruchem drogowym, uatwiajcych przesiadanie si na przystankach wzowych (przyjazne przesiadkom cykle sygnalizacji wietlnej). Wobec szerokiego zakresu zada inwestycyjnych i przewidywanych nakadw oraz wzrostu wydatkw budetowych miasta na funkcjonowanie miejskiego transportu publicznego, do 2020 r. nie przewiduje si integracji taryfowo-biletowej transportu miejskiego i regionalnego. Zakada si jednak podejmowanie przez ZKM w Olsztynie dziaa zapewniajcych koordynacj rozkadw jazdy transportu miejskiego i regionalnego na przystankach przesiadkowych w szczeglnoci w porach o mniejszym nateniu funkcjonowania transportu miejskiego. Miejski transport zbiorowy i regionalny kolejowy transport pasaerski musz wsppracowa, gdy podre realizowane za porednictwem kolei s kontynuowane z wykorzystaniem rodkw transportu miejskiego (maj charakter komplementarny). W rezultacie, niedogodno przesiadki z pocigu do autobusu lub tramwaju (i odwrotnie) oraz brak dogodnych pocze publicznego transportu zbiorowego w ssiedztwie przystankw lub stacji kolejowych, wzgldnie brak penej koordynacji rozkadw jazdy, odbij si negatywnie na obydwu tych rodzajach transportu. Wsppraca w tym zakresie spowoduje natomiast korzystne efekty synergiczne. Integracja transportu miejskiego i regionalnego wymaga take podjcia niezbdnych inwestycji infrastrukturalnych, tworzcych warunki dla dogodnego przesiadania si pomidzy transportem indywidualnym i zbiorowym.
99
Uzupenieniem dziaa inwestycyjnych prowadzcych do integracji podsystemw transportowych powinna by budowa parkingw w systemie Park&Ride, Bike&Ride oraz Kiss&Ride, przylegych do przystankw przesiadkowych oraz do wybranych przystankw tramwajowych. Zasadne jest lokalizowanie takich parkingw poza obszarem rdmiecia. Proponowane w Olsztynie rozwizania s zgodne z zasadami ksztatowania polityki zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego. Zestawienie tych dziaa, ktrych realizacja jest proponowana do 2020 r., przedstawiono w tabeli 32. Tab. 32. Dziaania majce na celu integracj transportu zbiorowego
Zakres integracji Sposb realizacji uruchomienie informacji internetowej o usugach transportu miejskiego i regionalnego wraz z profesjonaln wyszukiwark pocze obejmujc obydwa rodzaje transportu, po doprowadzeniu do skoordynowania rozkadw jazdy w wzach przesiadkowych wprowadzenie dynamicznej informacji na przystankach wzowych o rzeczywistych odjazdach pojazdw doprowadzenie do integracji rozkadw jazdy w wzach przesiadkowych w ramach komunikacji miejskiej oraz komunikacji miejskiej i regionalnej uruchomienie systemw inteligentnego sterowania ruchem drogowym, uatwiajcych przesiadanie si na przystankach wzowych budowa parkingw integrujcych transport zbiorowy i indywidualny w rejonie przystankw wzowych oraz przy wybranych przystankach tramwajowych rdo: Opracowanie wasne. 2016 Termin
Integracja informacji o usugach
2014
2014
Wzy i przystanki przesiadkowe
Pozostae dziaania, dotyczce ewentualnej integracji taryfowej transportu miejskiego i regionalnego, powinny by zrealizowane w latach 2020-27.
100
8. Podany standard usug przewozowych w przewozach o charakterze uytecznoci publicznej

Docelowy podany poziom usug w przekroju poszczeglnych postulatw przewozowych w 2020 r. przedstawiono w tab. 33. Tab. 33. Podany docelowy poziom realizacji usug w przekroju poszczeglnych postulatw przewozowych w 2027 r.
Postulat przewozowy Podany przejaw realizacji do 2027 r. zapewnienie wszystkich statystycznie istotnych i oczekiwanych przez pasaerw pocze bezporednich, zgaszanych w badaniach preferencji komunikacyjnych mieszkacw miasta lub pasaerw komunikacji miejskiej utrzymanie wikszoci realizowanych przed uruchomieniem komunikacji tramwajowej autobusowych pocze bezporednich, moliwe do zrealizowania poprzez popraw dostpnoci komunikacji autobusowej, skutkujc wydueniem drogi przejazdu w stosunku do tras tramwajowych w uzasadnionych przypadkach kierowania ruchu pasaerskiego w korytarze obsugiwane komunikacj tramwajow zmniejszenie bezporednioci poprawa standardw czstotliwoci zapewnienie penej rytmicznoci odjazdw pojazdw rnych linii, obsugujcych wsplnie cigi komunikacyjne synchronizowanie przesiadek z komunikacji autobusowej na tramwajow i odwrotnie utrzymanie obecnego wskanika gstoci przystankw na km2 uruchamianie pocze wewntrzosiedlowych o charakterze dowozowym do tramwaju, poprawiajcych dostpno komunikacji miejskiej i obsugiwanych taborem o parametrach technicznych umoliwiajcych penetracj uliczek osiedlowych (mini- i midibusy) zwikszenie udziau przystankw wyposaonych w wiaty (okrelenie standardw wyposaenia poszczeglnych przystankw na podstawie liczby i struktury korzystajcych z nich pasaerw) uzyskanie do 2015 r. wycznie niskiej podogi w transporcie miejskim podwyszenie konkurencyjnoci transportu publicznego w stosunku do indywidualnego poprzez zmniejszenie dostpnoci rdmiecia dla motoryzacji indywidualnej zapewnienie oczekiwanej przez mieszkacw obsugi komunikacyjnej osiedli rozwijajcych si, o wzrastajcej gstoci zabudowy lokalizowanie przystankw moliwe najbliej najwikszych generatorw ruchu i eliminowanie utrudnie w tym zakresie zwikszenie liczby punktw sprzeday biletw okresowych wprowadzenie biletomatw w pojazdach i na przystankach
Bezporednio
Czstotliwo
Dostpno
101
Postulat przewozowy
Podany przejaw realizacji do 2027 r. przeprowadzenie bada marketingowych, identyfikujcych zakres oczekiwanej informacji o usugach i braki w istniejcej ofercie informacji wprowadzenie zintegrowanej informacji o usugach transportu miejskiego i regionalnego w Internecie (z uwzgldnieniem telefonw komrkowych) oraz na przystankach wzowych, w tym na wle przesiadkowym w rejonie dworcw PKP i PKS wprowadzenie dynamicznej informacji przystankowej w rdmieciu Olsztyna i na wytypowanych przystankach wzowych poza jego obszarem oraz na przystankach tramwajowych zwikszenie zakresu informacji eksponowanych w pojazdach wyposaenie lub doposaenie pojazdw w system dynamicznej informacji pasaerskiej (tablice elektroniczne: boczna, wewntrzna z przebiegiem trasy i wewntrzna podsufitowa) kompletna informacja o przesiadkach na rodki transportu regionalnego w wzach przesiadkowych modernizacja lub wymiana wiat przystankowych i supkw oraz ich oznakowanie zgodnie z systemem informacji miejskiej utrzymanie dotychczasowych relacji cen biletw okresowych do jednorazowych, z moliwoci zwikszenia cenowej atrakcyjnoci biletu okresowego po uprzednim przeprowadzeniu stosownych symulacji na podstawie wynikw bada marketingowych popytu likwidacja biletw okresowych o okresie wanoci krtszym ni 30 dni likwidacja biletw na jedn lub dwie linie uzyskanie wskanika realizacji rozkadu jazdy, mierzonego liczb wykonanych kursw, do 2015 r. na poziomie 99,5-99,6%, a w kolejnych latach powyej 99,9% wydatny wzrost prdkoci komunikacyjnej, zapewniony poprzez priorytet dla transportu publicznego w ruchu ulicznym wzrost prdkoci komunikacyjnej autobusw, uzyskany dziki moliwociom technicznym taboru nowej generacji zapewnienie adekwatnoci rozkadowych czasw jazdy do moliwoci zapewnianych przez uprzywilejowanie transportu publicznego w ruchu ulicznym oraz moliwoci technicznych taboru udzia odjazdw opnionych powyej 3 min do 10% udzia kursw przyspieszonych powyej 1 min do 1% wykorzystanie systemw GPS do kontroli punktualnoci oraz do dostosowania rozkadowych czasw przejazdu do realiw ruchu (wyduanie lub skracanie czasw przejazdw na odcinkach sieci ulicznej o zmiennych warunkach ruchowych, z uwzgldnieniem zmiennoci czasu przejazdu w rnych porach doby)
Informacja
Koszt Niezawodno Prdko
Punktualno
102
Postulat przewozowy Rytmiczno
Podany przejaw realizacji do 2027 r. likwidacja czasowo wprowadzanych dla wybranych linii odstpstw od czstotliwoci moduowej utrzymanie zasady rytmicznej obsugi gwnych cigw komunikacyjnych, realizowanej wsplnie przez kilka linii jako nadrzdnej wytycznej do konstrukcji rozkadw jazdy, denie do rytmicznych odjazdw take w ramach kadej z linii poprawa rytmicznoci poprzez wprowadzenie penej koordynacji rozkadw jazdy w skali caej sieci komunikacyjnej wraz z komunikacj tramwajow uzyskanie wskanika przecitnego wieku taboru autobusowego do 6 lat dodatkowe wyposaenie pojazdw zapewniajce wygod i bezpieczestwo podrowania: klimatyzacja przestrzeni pasaerskiej, monitoring przestrzeni pasaerskiej z rejestracj obrazu uzyskanie 100% udziau pojazdw niskopodogowych
Wygoda
Do 2020 r. pojazdy realizujce usugi publicznego transportu zbiorowego powinny spenia nastpujce wymogi jakociowe: jednolite barwy miejskie; niska podoga (bez progw poprzecznych wewntrz) i klimatyzacja przestrzeni pasaerskiej; monitoring przestrzeni pasaerskiej. Utrzymany powinien by udzia pojazdw wielkopojemnych (w tym przegubowych) w strukturze taboru. Zapewnienie rzeczywistej rytmicznoci funkcjonowania transportu miejskiego w Olsztynie wymaga powizania sfery zarzdzania ruchem ulicznym z realizacj rozkadw jazdy. Poza priorytetem zapewnianym co do zasady wszystkim pojazdom miejskiego transportu zbiorowego (pasy wycznego ruchu, luzy, itp.), pojazdy opnione powinny uzyskiwa wikszy priorytet w przejedzie przez skrzyowania z sygnalizacj wietln ni pojazdy punktualne. Analogicznie, sygnalizacja wietlna powinna opnia przejazd pojazdom przyspieszonym w stosunku do rozkadu jazdy. Celem zapewnienia odpowiedniego poziomu jakoci wiadczonych usug przewozowych, naley podda je cyklicznemu audytowi, realizowanemu przez podmioty niezalene od organizatora i operatorw, np. przy wykorzystaniu techniki utajnionego klienta. Organizatorowi przewozw powinno si zapewni moliwo egzaminowania kierowcw operatorw w zakresie znajomoci taryfy i zasad obsugi pasaerw, warunkujcego dopuszczenie
103
do pracy w przewozach na zalecenie organizatora. Egzaminy te powinny by poprzedzone szkoleniami kierowcw w objtym nimi zakresie, ze szczeglnym naciskiem na zasady postpowania w sytuacjach konfliktowych. Analogicznymi szkoleniami i egzaminami naley obj take kandydatw na kontrolerw biletw.
104
9. Organizacja systemu informacji dla pasaerw

Docelowy system informacji dla pasaerw do 2027 r. obejmowa bdzie: zintegrowan informacj na przystankach, uwzgldniajc rozkady jazdy w formie wydrukw lub monitorw z informacj o przebiegu trasy i kolejnymi godzinami odjazdu; ponadto kady przystanek powinien by wyposaony w tablic z nazw o wielkoci umoliwiajcej jej odczytanie z wntrza nadjedajcego pojazdu; na przystankach wzowych powinna by umieszczona rwnie mapa sieci komunikacyjnej oraz tablice informacji dynamicznej prezentujce take komunikaty o wszelkich zakceniach w ruchu (np. wynikajcych z sytuacji awaryjnych lub anomalii pogodowych); na wzowych przystankach powinna by prezentowana informacja w jzyku angielskim o podstawowych zasadach funkcjonowania olsztyskiego miejskiego transportu zbiorowego; informacj w pojazdach, uwzgldniajc wywietlacze lub monitory wewntrzne, prezentujce ca tras przejazdu na danej linii (ze wszystkimi przystankami) oraz aktualne pooenie pojazdu na interaktywnej mapie obszaru, z ewentualn informacj o odstpstwie w stosunku do rozkadu jazdy; zintegrowan informacj w Internecie i telefonach komrkowych, uwzgldniajc wyszukiwark pocze, godziny odjazdw i schematy lub mapy sieci komunikacyjnej. W zwizku z postpujcym rozwojem telefonii komrkowej i popularyzacj smartfonw, naley przeanalizowa moliwo wykorzystania tych urzdze do szerokiego informowania o ofercie przewozowej publicznego transportu zbiorowego (rozkady jazdy, planowanie podry, punkty przesiadkowe). W celu zapewnienia zintegrowanej informacji o publicznym transporcie zbiorowym i powizanym z nim pozostaym pasaerskim transporcie zbiorowym, wskazane jest, aby organizatorzy publicznego transportu zbiorowego (miejskiego i regionalnego) gromadzili wszystkie informacje o ofercie przewozowej w formie baz danych i udostpniali je w wzach przesiadkowych. Zalecane jest rozwaenie wprowadzenia 24-godzinnej infolinii telefonicznej, dysponujcej informacj o wszystkich poczeniach pasaerskich realizowanych z uwzgldnieniem obszaru miasta Olsztyna i gmin ociennych, objtych niniejszym planem.
105
Tab. 34. Docelowy system informacji dla pasaerw publicznego transportu zbiorowego w Olsztynie i gminach ociennych
Cz skadowa systemu Elementy wyposaenia systemu i jego funkcjonalnoci rozkady jazdy na przystankach, na kluczowych przystankach zastosowanie podwietlenia poprzez energooszczdne diody LED lub wywietlanych w innej technologii (monitory) informacja o opatach, ulgach i regulaminie przewozw na wiatach przystankowych zastosowanie jednolitego wzoru rozkadw jazdy dla operatorw i przewonikw komunikacji regionalnej korzystajcych z przystankw publicznego transportu zbiorowego (umieszczanych przez organizatora przewozw miejskich) dynamiczna informacja o przyjazdach i odjazdach pojazdw co najmniej na przystankach wzowych, obejmujca transport miejski i regionalny mapy i schematy sieci komunikacyjnej schematy wzw przesiadkowych zapewnienie penej informacji o ofercie przewozowej (trasy linii, rozkady jazdy wraz z zakceniami w realizacji rozkadw jazdy) w obrbie dworca autobusowego oraz wzw przesiadkowych, integrujcych transport miejski i regionalny umieszczanie schematw wzw przesiadkowych w ich obrbie tablice kierunkowe (diodowe, ciekokrystaliczne lub inne) informacja o opatach, ulgach i regulaminie przewozw zapowiedzi gosowe przystankw wewntrzne tablice elektroniczne prezentujce pen tras przejazdu informacja o rozkadach jazdy informacja o opatach, ulgach i regulaminie przewozw wyszukiwarka pocze mapy i schematy sieci komunikacyjnej schematy wzw przesiadkowych
Zintegrowana informacja na przystankach
Informacja w pojazdach
Zintegrowana informacja w Internecie i telefonach komrkowych rdo: Opracowanie wasne.
106
10. Kierunki rozwoju transportu publicznego

Kierunki rozwoju transportu publicznego w Olsztynie i gminach ociennych s podporzdkowane strategii zrwnowaonego rozwoju, uznanej za zasad ksztatowania polityki komunikacyjnej. Determinantami okrelajcymi kierunki rozwoju transportu publicznego w Olsztynie i gminach ociennych oraz innych, z ktrymi ewentualnie podpisane zostan porozumienia komunalne, s: prognozy popytu tego transportu, uwzgldniajce uwarunkowania demograficzne, spoeczne i gospodarcze, rda ruchu, ochron rodowiska, dostp do infrastruktury (p. 2.6.-2.10. planu transportowego); uwarunkowania funkcjonalno-przestrzenne scharakteryzowane w studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego miasta i przywoane w p. 2.3. i 2.4. planu transportowego; przewidywane kierunki zmian i rozwoju w strukturze funkcjonalno-przestrzennej miasta, szczegowo opisane w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego; zaoenia rozwoju systemu komunikacyjnego, przedstawione w studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego miasta oraz w innych dokumentach strategicznych; uwarunkowania wynikajce z ochrony rodowiska naturalnego (p. 2.9. planu transportowego); zasady dostpu do infrastruktury komunikacyjnej (p 2.10. planu transportowego).
107
11. Przyjte zasady planowania oferty przewozowej publicznego transportu zbiorowego

W okresie planowania (do 2027 r.) przyjmuje si nastpujce zasady ksztatowania oferty publicznego transportu zbiorowego: 1. Gwn determinant zmian w planowanym ukadzie komunikacyjnym bdzie budowa tras tramwajowych i uruchomienie komunikacji tramwajowej na trasie: Jaroty al. Sikorskiego ul. Obiegowa ul. Kociuszki Dworzec Gwny, z odgazieniami do Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego i do Starego Miasta. 2. Uruchomienie komunikacji tramwajowej spowoduje konieczno modyfikacji tras linii komunikacji autobusowej na uzupeniajce tramwaj, jako najwaniejszy rodek zbiorowego transportu miejskiego w obszarach przez niego obsugiwanych. 3. Podstawowym zadaniem w zakresie integracji bdzie pena koordynacja rozkadw jazdy w skali caej sieci komunikacyjnej oraz integracja funkcjonalna komunikacji tramwajowej i autobusowej, wsparta budow przystankw przesiadkowych. 4. W celu optymalizacji oferty przewozowej i waciwego podziau zada przewozowych pomidzy komunikacj autobusow i tramwajow, najpniej na rok przed uruchomieniem komunikacji tramwajowej i w pierwszym roku po jej uruchomieniu, przeprowadzone zostan kompleksowe badania wielkoci popytu na usugi przewozowe olsztyskiej komunikacji miejskiej. W pniejszym okresie kompleksowe badania wielkoci popytu prowadzone bd co 3-5 lat. Badania wielkoci popytu planuje si prowadzi w przekrojowych okresach, tj. w miesicach: marzec kwiecie lub padziernik listopad. Nie rzadziej ni co 5 lat prowadzone bd badania popytu w okresie wakacji. Na potrzeby bada marketingowych moliwe jest wykorzystywanie zapisw z kamer monitoringu wewntrzpojazdowego, zainstalowanego w wybranych (docelowo we wszystkich) pojazdach. 5. Rytmicznie prowadzone bd badania marketingowe: struktury popytu z przychodowoci na liniach podmiejskich, umoliwiajc obliczenie rentownoci kursw wykonywanych poza granice miasta nie rzadziej ni co 3 lata; preferencji i zachowa komunikacyjnych mieszkacw co 5-7 lat. Badania struktury popytu na liniach podmiejskich planuje si prowadzi w przekrojowych okresach, tj. w miesicach: marzec kwiecie lub padziernik listopad. 6. Uproszczona zostanie taryfa opat z preferowaniem biletw okresowych sieciowych.
108
7. Rozkady jazdy, w tym ustalanie przebiegu tras, czstotliwoci kursowania i alokacji pojazdw w zalenoci od ich pojemnoci pasaerskiej, bd konstruowane w dostosowaniu do wynikw bada potrzeb przewozowych, popytu, preferencji i zachowa komunikacyjnych mieszkacw oraz bada rentownoci poszczeglnych linii komunikacyjnych. Ewentualna przebudowa ukadu tras linii, prowadzca do zwikszenia liczby podry z przesiadkami, podporzdkowana zostanie zasadzie niepogarszania oceny jakoci wiadczonych usug. 8. Realizowane inwestycje taborowe i infrastrukturalne bd uwzgldnia potrzeby osb niepenosprawnych oraz zmniejszanie negatywnego oddziaywania transportu publicznego na rodowisko. 9. Uzupenieniem komunikacji tramwajowej bdzie linia kolei miejskiej pomidzy stacjami Olsztyn Gwny i Gutkowo, wraz z poczeniami kolei regionalnej funkcjonujca z czstotliwoci rwn czstotliwoci moduowej, obowizujcej na liniach podstawowych. 10. W przypadku zainteresowania kolejnych gmin ociennych rozszerzeniem zakresu funkcjonowania olsztyskiej kolei miejskiej (wraz z deklaracj jej wspfinansowania), moliwe bdzie objciem ni kolejnych stacji i przystankw osobowych: Jonkowo, Gotki, Woowno i Gamerki Wielkie w Gminie Jonkowo, na linii do Bogaczewa oraz Bartg, Ggawki, Stawiguda, Gryliny i Olsztynek w gminach Stawiguda i Olsztynek, na linii do Dziadowa. Szczeglnie uzasadnione objcie Olsztynka lini olsztyskiej kolei miejskiej byoby w przypadku podjcia decyzji o budowie portu lotniczego w Wilkowie pod Olsztynkiem. Planowanie oferty przewozowej w zakresie rozkadw jazdy zostanie podporzdkowane zasadzie kategoryzacji poszczeglnych linii wzgldem czstotliwoci moduowej, obowizujcej w okrelonych porach doby (i rodzajach dni tygodnia). Utrzymane zostan dotychczasowe cztery kategorie linii: linie priorytetowe (I kategorii) funkcjonujce z czstotliwoci podwojon w stosunku do moduowej tj. aktualnie co 10 min w szczytowym okresie poday dnia powszedniego; linie podstawowe (II kategorii) funkcjonujce z czstotliwoci rwn czstotliwoci moduowej, wyznaczonej aktualnie na 20 minut; linie uzupeniajce (III kategorii) funkcjonujce z czstotliwoci bdc wielokrotnoci czstotliwoci moduowej, najczciej dwukrotnie nisz od moduowej, tj. co 40 minut; linie indywidualne (IV kategorii) funkcjonujce w pewnym sensie autonomicznie, ze zindywidualizowanymi czstotliwociami, w zalenoci od specyfiki popytu na ich usugi.
109
Przedstawione wartoci czstotliwoci moduowych wynikaj z analiz wynikw bada wielkoci popytu, przeprowadzonych w olsztyskiej komunikacji miejskiej w latach ubiegych. Ze wzgldu na denie do zmniejszenia liczby linii autobusowych po uruchomieniu komunikacji tramwajowej, przy jednoczesnej poprawie standardw czstotliwoci ich funkcjonowania, po przeprowadzeniu kompleksowych bada wielkoci popytu poprzedzajcych uruchomienie komunikacji tramwajowej, opracowany zostanie nowy ukad tras linii komunikacji miejskiej i ustalone zostan nowe wartoci czstotliwoci moduowej, obowizujcej w poszczeglnych porach doby w okrelonych rodzajach dni tygodnia. Na podstawie wynikw bada wielkoci popytu oraz prognozowanych zmian w popycie po uruchomieniu komunikacji tramwajowej, wszystkie projektowane nowe linie (autobusowe i tramwajowe) zostan przyporzdkowane do okrelonej kategorii.
110
12. Planowana oferta przewozw uytecznoci publicznej w Olsztynie i gminach ociennych

Kierunki rozwoju transportu publicznego w Olsztynie i gminach, w ktrych Miasto Olsztyn realizowa bdzie funkcj organizatora wskazuj, e po wybudowaniu trakcji tramwajowej sie tego transportu musi ulec radykalnej modyfikacji. Postulowana reorganizacja tras komunikacji autobusowej wynika bdzie zarwno z samego faktu uruchomienia komunikacji tramwajowej w relacjach obsugiwanych obecnie komunikacj autobusow, jak i z koniecznoci zapewnienia komunikacj autobusow sprawnego dowozu pasaerw tramwajw do przystankw wzowych. Zaoone w studium wykonalnoci projektu tramwajowego zastpienie komunikacj tramwajow siedmiu istniejcych obecnie linii autobusowych (nr: 2, 3, 15, 20, 24, 30 i 33), stanowi zbyt due uproszczenie koniecznych zmian w ofercie przewozowej olsztyskiej komunikacji miejskiej i prawdopodobnie ze wzgldw spoecznych oraz funkcjonalnych (takich jak np. obsuga wymienionymi liniami odcinka od Kortowa do Starego Dworu), moe okaza si trudne do realizacji. Niezbdne jest przeprowadzenie kompleksowych bada wielkoci popytu i przeprowadzenie analizy ich wynikw, pozwalajcej na okrelenie najbardziej aktualnej siatki tras poszczeglnych linii wraz z proponowanymi czstotliwociami ich obsugi po uruchomieniu komunikacji tramwajowej. Planujc przeznaczenie do 20% wielkoci poday usug w komunikacji autobusowej do obsugi przez operatora lub operatorw, wyonionych w drodze zamwienia publicznego, naley uwzgldni niezbdne zmiany w tej poday, zwizane z uruchomieniem komunikacji tramwajowej, tj. okreli przedmiot zamwienia (obsuga poszczeglnych linii lub zada przewozowych) w sposb umoliwiajcy pewne zmiany jego parametrw w trakcie trwania umowy. W celu poprawy stopnia spenienia postulatu dostpnoci przestrzennej usug transportu miejskiego, w miar moliwoci finansowych budetu miasta Olsztyna, przewiduje si take uruchamianie linii mini- lub midibusowych o lokalnym (wewntrzosiedlowym) znaczeniu. Trasy tych linii poprowadzone zostan znacznie bliej najwaniejszych lokalnych celw i rde ruchu ni trasy linii obsugiwanych taborem o przynajmniej standardowej wielkoci. Ze wzgldu na preferencje potencjalnych uytkownikw lokalnych linii midibusowych, naley zaoy ich obsug taborem niskopodogowym. W przypadku koniecznoci objcia trasami lokalnych linii midibusowych ulic lub rejonw w kilku ssiadujcych ze sob osiedlach, mona wytycza ich trasy take midzyosiedlowo albo nawet do cisego centrum miasta, ale kiero111
wa si przy tym naley zasad maksymalnego wyduania ich drogi przejazdu, aby linie te nie stanowiy konkurencji dla pocze o podstawowym znaczeniu w obsudze miasta, w tym w szczeglnoci dla linii tramwajowych. Analogiczn zasad ksztatowania tras linii naley przyj wobec midzyosiedlowych linii rednicowych, pozostawionych po uruchomieniu komunikacji tramwajowej na obszarach objtych jej obsug. Planowana taryfa Obowizujca taryfa powinna zosta uproszczona poprzez likwidacj biletw okresowych o okresie wanoci krtszym ni 30 dni oraz biletw na jedn i dwie linie. Podstawowym biletem okresowym powinien by bilet sieciowy o atrakcyjnej relacji cenowej w stosunku do ceny biletu jednoprzejazdowego. Naley dy do zwikszenia udziau biletw okresowych w przychodach ze sprzeday poprzez wprowadzenie zintegrowanych pionowo, kontraktowych kanaw dystrybucji z kontrahentami zewntrznymi (podmioty prywatne, placwki pocztowe itp.). Zmianom w taryfie powinny towarzyszy dziaania zwizane z popraw sieci dystrybucji biletw jednoprzejazdowych w celu uatwienia pracy kierowcw, ponoszcych gwny ciar ich sprzeday (zwikszenie liczby dystrybutorw zewntrznych lub/i automatw biletowych umieszczanych na przystankach i w pojazdach) oraz dziaania zwizane z promocj biletw okresowych. Ze wzgldu na konieczno zapewnienia okrelonej przychodowoci systemu miejskiego transportu zbiorowego w Olsztynie, naley przyj zaoenie niezwikszania w okresie planowania (lub nawet zmniejszenia) zakresu uprawnie do przejazdw ulgowych i bezpatnych. Planowane inwestycje infrastrukturalne i taborowe Zakres planowanych inwestycji w zwizku z realizacj projektu pn. Modernizacja i roz-
wj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie obejmuje:

budow I etapu sieci tramwajowej o dugoci ok. 10 km (trasa linii podstawowej: Jaroty al. Sikorskiego ul. Obiegowa ul. Kociuszki Dworzec Gwny z odgazieniami do Uniwersytetu i do Starego Miasta) wraz z zaadaptowaniem skrzyowa dla potrzeb poprowadzenia linii tramwajowej; zakup 15 skadw tramwajowych, niskopodogowych, dwukierunkowych, o pojemnoci ok. 200 pasaerw kady;
112
wybudowanie odcinka planowanej ul. Obiegowej pomidzy al. Sikorskiego i al. Pisudskiego dla odcienia ulic, w ktrych przewidziano wprowadzenie linii tramwajowej w przekrj uliczny; budow 6,8 km pasw dla wycznego ruchu autobusw w ramach priorytetu w ruchu drogowym; zrealizowanie systemw inteligentnego sterowania ruchem, w skad ktrych wchodzi bd: podsystem sygnalizacji wietlnej; podsystem informacji dla pasaerw; podsystem sterowania ruchem pojazdw transportu publicznego; podsystem biletu elektronicznego. Jako inwestycje uzupeniajce projekt zwizany z uruchomieniem komunikacji tramwa-
jowej, w planowanym okresie do 2027 r. przyjmuje si: zakup 80 nowych niskopodogowych autobusw dla operatora wewntrznego; pozyskanie do obsugi sieci komunikacyjnej 20-25 fabrycznie nowych autobusw w drodze zamwienia publicznego na wykonawstwo usug przewozowych (inwestycje taborowe sfinansowane zostan zapat za wiadczenie usug przez organizatora zawarte bd w okrelonej przez operatora lub operatorw stawce zapaty za wozokilometr); budow parkingw w systemie P&R, B&R i K&R przylegych do przystankw przesiadkowych i przystankw tramwajowych poza rdmieciem Olsztyna; modernizacj lub wymian wiat przystankowych i supkw oraz ich oznakowanie zgodnie z systemem informacji miejskiej do 2015 r. w obrbie osiedli: Stare Miasto, rdmiecie, Kormoran, Pojezierze, Kociuszki, Kortowo, Podgrodzie, Nagrki, Jaroty, Generaw, Pieczewo, Podlena i Nad Jeziorem Dugim, a do 2017 r. na pozostaym obszarze. Za docelowy, osignity w okresie planowania standard wyposaenia pojazdw uznaje si: malowanie w barwy miejskie (100% pojazdw do koca 2020 r.); nisk podog (100% pojazdw do koca 2017 r.); system monitoringu wewntrznego (100% pojazdw do koca 2015 r.); system dynamicznej informacji pasaerskiej, obejmujcy tablice zewntrzne, tablic wewntrzn z przebiegiem trasy i wewntrzn tablic podsufitow (100% pojazdw do koca 2015 r.); klimatyzacj (50% pojazdw do koca 2015 r., 100% do koca 2027 r.); automaty biletowe w pojazdach (50% pojazdw do koca 2015 r., 100% do koca 2027 r.);
113
systemy GPS i sterowniki systemu ITS (100% pojazdw do koca 2015 r.); kasowniki-czytniki umoliwiajce kasowanie biletw papierowych i wsppracujce z kart elektroniczn (100% pojazdw do koca 2015 r.). Celem uzyskania podanego wizerunku publicznego transportu zbiorowego, naley
dy do eliminacji moliwoci umieszczania reklam na szybach pojazdw i do ograniczenia moliwoci ich eksponowania na karoserii. Uzupenieniem projektu uruchomienia w Olsztynie komunikacji tramwajowej bdzie wybudowanie niezbdnych elementw infrastruktury kolejowej (drugi tor umoliwiajcy wymijanie si pocigw, dodatkowe przystanki, ewentualne tory odstawcze), umoliwiajce efektywne funkcjonowanie projektowanej linii kolei miejskiej pomidzy stacjami Olsztyn Gwny i Gutkowo. Dla zapewnienia podanej funkcjonalnoci ptli komunikacji miejskiej na obszarze Olsztyna, niezbdna jest modernizacja lub rozbudowa oraz wyposaenie w zaplecze socjalne dla kierowcw (pawilony sanitarne z biec wod) nastpujcych ptli: Brzeziny, Cementowa, Jakubowo, Osiedle Generaw, Osiedle Podlena i Pieczewo. Wycznie w zaplecze sanitarne naley natomiast doposay ptle Dajtki i Redykajny. Modernizowane ptle i przystanki kracowe powinny by projektowane i budowane z uwzgldnieniem parametrw najwikszych i najmniej zwrotnych dopuszczonych obecnie do ruchu pojazdw (jednoczonowych autobusw pitnastometrowych i autobusw przegubowych o dugoci 18,75 m). W okresie planowania, do 2027 r. w miar dostpnoci rodkw z budetu miasta Olsztyna i moliwoci aplikowania o kolejne rodki pomocowe z budetu Unii Europejskiej zasadne byoby zrealizowanie (lub przynajmniej rozpoczcie realizacji) kolejnych inwestycji usprawniajcych funkcjonowanie transportu miejskiego w Olsztynie, a mianowicie: rozbudowy sieci tramwajowej o odcinek od ul. Obiegowej (od budowanego odcinka), poprzez al. Pisudskiego do ul. Dworcowej (do budowanego odcinka); rozbudowy sieci tramwajowej w cigu ul. Tuwima (budowa drugiego toru) do ul. Tuwima wzdu al. Warszawskiej i ul. Dybowskiego do Starego Dworu (dwutorowo); rozbudowy sieci tramwajowej od ul. Witosa (od budowanego odcinka) poprzez ulice: Krasickiego, Synw Puku, Wyszyskiego do al. Pisudskiego (do budowanego odcinka); rozbudowy sieci tramwajowej w cigu al. Pisudskiego (budowy drugiego toru na al. Pisudskiego od skrzyowania z ul. Kociuszki do Wysokiej Bramy). budowy lub wydzielenia z istniejcych pasw ruchu pasw wycznego ruchu dla autobusw w cigach ulic: Jagielloska i Limanowskiego (tylko w kierunku poudniowym); Partyzantw (od Dworca Gwnego), 1 Maja, Pieninego i Szrajbera;
114
Leonharda i Wyszyskiego. Realizacja wymienionych zamierze ma suy integracji transportu zbiorowego oraz poprawie jakoci i funkcjonalnoci ukadu tras linii autobusowych po uruchomieniu komunikacji tramwajowej. Zamierzenia te s zgodne ze strategicznymi wytycznymi Unii Europejskiej, tj. politykami: zrwnowaonego rozwoju transportu zbiorowego; promowania rozwiza proekologicznych; integracji rodkw transportu; podnoszenia standardw obsugi pasaerskiej. Planowana efektywno ekonomiczno-finansowa Planowane wydatki inwestycyjne, zwizane z realizacj projektu pn. Modernizacja
i rozwj zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie, wynios (netto)

405 351 180 z, w tym: na infrastruktur tramwajow 178 300 960 z; na infrastruktur drogow 16 549 090 z; na budow cigw na os. Jaroty 6 500 000 z; na budow buspasw 25 397 800 z; na zakup tramwajw 123 000 000 z; na system ITS 38 871 000 z; inne nakady 16 731 800 z. Inwestycja zwizana z realizacj projektu przewidzianego w studium bdzie dofinansowana w 85% kosztw kwalifikowanych (tj. w kwocie 350 391 020 z) ze rodkw Unii Europejskiej. W budecie miasta Olsztyna zagwarantowano kwot 146 569 100 z na pokrycie pozostaej czci nakadw inwestycyjnych. Realizacja strategii odtwarzania taboru autobusowego wymaga wzrostu wydatkw na wiadczenie usug przewozowych przez operatora wewntrznego do 2027 r. o okoo 90 mln z, tj. 6 mln z rocznie. czne nakady inwestycyjne na tabor i infrastruktur do 2027 r. wynios okoo 495 mln z. Zestawiajc prognozowane koszty i przychody ze sprzeday biletw (w cenach z 2012 r.), w tabeli 35 okrelono prognozowan dla 2015 r., 2020 r. i 2027 r. efektywno ekonomiczno-finansow funkcjonowania komunikacji miejskiej w Olsztynie. W tabeli 35 nie uwzgldniono dodatkowych nakadw na inwestycje taborowe w komunikacji autobusowej.
115
Tab. 35. Prognozowana efektywno ekonomiczno-finansowa komunikacji miejskiej w Olsztynie w 2015 r., 2020 r. i 2027 r. (w cenach z 2012 r.)
Wielko parametru w poszczeglnych latach 2015 7 842 708 32 082 266 64 665 143 32 306 841 49,96 2020 8 436 400 33 076 656 69 025 824 33 308 193 48,25 2027 9 205 100 33 126 456 74 782 316 33 358 341 44,61
Parametr Praca eksploatacyjna Liczba pasaerw Koszty wiadczenia usug Przychody z biletw Wskanik odpatnoci
Jednostka wozokilometry osoby z z %
Monitorowanie realizacji planu zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego w Olsztynie W tabeli 36 przedstawiono zestaw parametrw i narzdzi oraz zakres oceny poszczeglnych elementw systemu przewozw uytecznoci publicznej w Olsztynie, umoliwiajcych biece monitorowanie stopnia realizacji planu zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego. Tab. 36. Wskaniki monitorowania realizacji planu zrwnowaonego transportu publicznego w Olsztynie
Badany element planu Zakres i narzdzia badania Dostpno podmiotowa: Zapewnienie dostpnoci do transportu, w tym osobom niepenosprawnym udzia pojazdw niskopodogowych w inwentarzu operatorw stosunek cen biletw do przecitnego wynagrodzenia relacja ceny biletu okresowego do odpowiedniego biletu jednorazowego liczba przystankw na 1 km2 struktura pojazdw w inwentarzu w przekroju norm czystoci spalin udzia tramwajw w oglnej liczbie pojazdw w ruchu udzia tramwajw w obsudze najintensywniej zabudowanych obszarw miasta oraz rejonw o najwikszej gstoci zaludnienia
Dostpno przestrzenna: Redukcja negatywnego wpywu transportu na zdrowie i bezpieczestwo mieszkacw
116
Badany element planu Redukcja zanieczyszczenia powietrza i haasu oraz efektu cieplarnianego i zuycia energii Efektywno ekonomiczna transportu osb Integracja transportu
Zakres i narzdzia badania struktura pojazdw w inwentarzu w przekroju norm czystoci spalin udzia tramwajw w oglnej liczbie pojazdw w ruchu wskanik odpatnoci usug [%] amortyzacja taboru/koszty ogem [%] liczba przystankw wzowych integrujcych wewntrznie transport miejski oraz transport miejski i regionalny wielko popytu struktura popytu wskaniki odpatnoci i obszarw usug w przekroju linii
System taryfowy i inne elementy oferty przewozowej
Dostosowanie oferty przewozowej do potrzeb przewozowych, popytu i preferencji komunikacyjnych
cyklicznie realizowane badania popytu, potrzeb, preferencji i zachowa transportowych mieszkacw
117
Spis tabel
Tab. 1. Projekty przewidziane do realizacji w ramach Zintegrowanego Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013 stan realizacji na dzie 31 sierpnia 2012 r. ........................................................ 7 Tab. 2. Struktura gruntw, ktrych wacicielem jest Gmina Olsztyn stan na 31 grudnia 2011 r. ............................................................................ 10 Tab. 3. Struktura ludnoci Olsztyna w latach 2007-2011 .................................................. 36 Tab. 4. Prognozowana liczba ludnoci Olsztyna w latach 2015-2035 ................................. 37 Tab. 5. Saldo migracji ludnoci Olsztyna w latach 2007-2011 ........................................... 38 Tab. 6. Liczba przedszkoli i szk w Olsztynie wraz z liczb uczszczajcych do nich dzieci i uczniw stan na 31 marca 2012 r. ................................................................ 41 Tab. 7. Liczba uczelni wyszych i studentw w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r. ............................................................................ 42 Tab. 8. Czynniki spoeczne determinujce ksztat oferty przewozowej komunikacji miejskiej w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r. ........................................................... 42 Tab. 9. Struktura wielkoci podmiotw gospodarczych zarejestrowanych w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r. ............................................................................ 44 Tab. 10. Struktura podmiotw gospodarczych w Olsztynie wg sekcji PKD stan na 31 grudnia 2011 r. ......................................................................................... 44 Tab. 11. Struktura wasnociowa podmiotw gospodarczych w Olsztynie stan na 31 grudnia 2011 r. ............................................................................ 45 Tab. 12. Normy zanieczyszcze EURO dla silnikw wysokoprnych .................................. 50 Tab. 13. Lokalizacja placwek owiatowych w Olsztynie liczcych powyej 400 uczniw lub studentw stan na 31 marca 2012 r. ......................................................... 54 Tab. 14. Lokalizacja najwikszych pracodawcw w Olsztynie stan na 31 grudnia 2010 r. ............................................................................ 55 Tab. 15. Wielkopowierzchniowe obiekty handlowe w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r. ............................................................................ 58 Tab. 16. Gwne obiekty sportowe o znaczeniu ruchotwrczym w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r. ......................................................................................... 59 Tab. 17. Wielko popytu i pracy eksploatacyjnej olsztyskiej komunikacji miejskiej w segmencie uytecznoci publicznej w latach 2004-2010 ................................... 63 Tab. 18. Zmiana wielkoci popytu i pracy eksploatacyjnej olsztyskiej komunikacji miejskiej w segmencie uytecznoci publicznej w latach 2004-2010 ................................... 63
118
Tab. 19. Prognozowana liczba pasaerw w segmencie przewozw uytecznoci publicznej olsztyskiej komunikacji miejskiej w 2015 r., 2020 r. i 2027 r. ............................. 65 Tab. 20. Praca eksploatacyjna prognozowana dla 2015 r. i 2035 r. w zestawieniu parametrw funkcjonalnych studium wykonalnoci projektu tramwajowego .......... 67 Tab. 21. Praca eksploatacyjna prognozowana dla 2015 r. i 2035 r. w wynikach prognoz ruchu dla analizy ekonomicznej wariantw w studium wykonalnoci projektu tramwajowego ................................................................................................ 67 Tab. 22. Prognozowane w studium wykonalnoci parametry transportu zbiorowego w warunkach funkcjonowania komunikacji tramwajowej w Olsztynie w 2015 i 2035 r. .............................................................................................. 68 Tab. 23. Relacje tras, liczba kursw i praca eksploatacyjna na liniach komunikacji miejskiej organizowanej przez ZKM w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r. (rozkady jazdy obowizujce poza wakacjami) .................................................. 71 Tab. 24. Liczba caorocznych kursw olsztyskiej komunikacji miejskiej do miejscowoci w gminach ociennych stan na 31 sierpnia 2012 r. (rozkady jazdy obowizujce poza wakacjami) .................................................. 73 Tab. 25. Liczba wozokilometrw na liniach organizowanych przez ZKM w Olsztynie w przekroju poszczeglnych jednostek administracyjnych plan na 2012 r. .......... 75 Tab. 26. Czstotliwoci kursowania pojazdw na poszczeglnych rodzajach linii ZKM w Olsztynie w rnych porach doby w dniu powszednim, w sobot i w niedziel stan na 31 sierpnia 2012 r. ............................................................................ 76 Tab. 27. Struktura wiekowa taboru MPK w Olsztynie Sp. z o.o. obsugujcego linie ZKM w Olsztynie stan na 31 sierpnia 2012 r. ................................................... 77 Tab. 28. Prognozowana liczba wozokilometrw olsztyskiej komunikacji miejskiej w przekroju jednostek administracyjnych w 2015 r., 2020 r. i 2027 r.................... 81 Tab. 29. Finansowanie usug publicznego transportu zbiorowego w Olsztynie plan na 2012 r. [z] ....................................................................................... 82 Tab. 30. Ocena realizacji postulatw przewozowych w transporcie publicznym na obszarze Olsztyna i gmin ociennych z zaleceniami dotyczcymi jej poprawy ...................... 85 Tab. 31. Podmioty realizujce funkcje organizatorskie w transporcie publicznym w Olsztynie stan na 31 lipca 2012 r. ............................................................... 95 Tab. 32. Dziaania majce na celu integracj transportu zbiorowego ............................... 100 Tab. 33. Podany docelowy poziom realizacji usug w przekroju poszczeglnych postulatw przewozowych w 2027 r. ............................................................... 101
119
Tab. 34. Docelowy system informacji dla pasaerw publicznego transportu zbiorowego w Olsztynie i gminach ociennych ................................................................... 106 Tab. 35. Prognozowana efektywno ekonomiczno-finansowa komunikacji miejskiej w Olsztynie w 2015 r., 2020 r. i 2027 r. (w cenach z 2012 r.) ............................ 116 Tab. 36. Wskaniki monitorowania realizacji planu zrwnowaonego transportu publicznego w Olsztynie ................................................................................................... 116
120
Spis rysunkw
Rys. 1. Podzia miasta na strefy ..................................................................................... 13 Rys. 2. Sie komunikacji miejskiej w Olsztynie stan na 1 sierpnia 2012 r......................... 32 Rys. 3. Kolejowe poczenia midzywojewdzkie funkcjonujce w ramach uytecznoci publicznej stan na 22 maja 2012 r. ................................................................. 34 Rys. 4. Dostpno czasowa poczeniami kolejowymi do stolicy wojewdztwa w 2010 r. ... 36 Rys. 5. Struktura wiekowa mieszkacw Olsztyna stan na 31 grudnia 2010 r. ................. 39 Rys. 6. Liczba samochodw osobowych zarejestrowanych w Olsztynie i jej prognoza do 2027 r. ....................................................................................................... 40 Rys. 7. Struktura pasaerw komunikacji miejskiej organizowanej przez ZKM w Olsztynie w 2011 r. ............................................................................... 43 Rys. 8. Gminy powiatu olsztyskiego .............................................................................. 52 Rys. 9. Osiedla Olsztyna stan na 1 stycznia 2010 r........................................................ 53 Rys. 10. Wiba ruchu w transporcie zbiorowym w Olsztynie wariant minimalny ............. 65 Rys. 11. Wiba ruchu w transporcie zbiorowym w Olsztynie wariant maksymalny .......... 66 Rys. 12. Planowana trasa komunikacji tramwajowej i ulice planowane do objcia priorytetem dla komunikacji autobusowej do 2020 r. .......................................... 79 Rys. 13. Schemat organizacji rynku przewozw transportu publicznego w Olsztynie w 2012 r. ........................................................................................................ 93 Rys. 14. Schemat organizacji rynku przewozw transportu publicznego w Olsztynie po uruchomieniu komunikacji tramwajowej ........................................................ 98
121

Planu Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego Dla Miasta Olsztyna Na Lata 2012 - 2027

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Planu Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego Dla Miasta Olsztyna Na Lata 2012 - 2027

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PLAN ZRWNOWAONEGO ROZWOJU

PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO

DLA MIASTA OLSZTYNA

Reda Olsztyn, sierpie wrzesie 2012 r.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

1. Cele planu zrwnowaonego rozwoju transportu publicznego

Strategia rozwoju Olsztyna na lata 2006-2020. Olsztyn 2006, s. 59.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

2. Determinanty rozwoju sieci publicznego transportu zbiorowego

[zrealizowane/w trakcie realizacji/usunite]

budowa wza integracyjnego w rejonie dworca W trakcie realizacji PKP i PKS

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

[zrealizowane/w trakcie realizacji/usunite]

Ptla Kortowo III

Ptla przy ul. Witosa

Udronienie ul. Tuwima dla komunikacji miejskiej

Budowa wydzielonych pasw ruchu dla transportu publicznego

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

[zrealizowane/w trakcie realizacji/usunite]

Integracja transportu publicznego

rdo: Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Olsztynie na lata 2004-2013.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

www.stat.gov.pl z dn. 31.12.2011 r.

Stan mienia komunalnego 2011, Olsztyn 2012, s 1.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Raport o stanie Miasta 2009, Olsztyn 2009, s 14.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Rys. 1. Podzia miasta na strefy

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Kierunki zagospodarowania przestrzennego w gminach ociennych

Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Gminy Stawiguda. Stawiguda

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

s. 9. 10 Dane ZKM w Olsztynie.

Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Gminy Purda. Olsztyn 2001,

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Rys. 2. Sie komunikacji miejskiej w Olsztynie stan na 1 sierpnia 2012 r.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna

we przewozy pasaerskie w transporcie kolejowym, op. cit., s. 11.

Plan zrwnowaonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Miasta Olsztyna