1

Copyrright by: Marian Jan Kustra & e-bookowo.pl Opracowanie i korekta: Danuta Czerwiska Murawska Projekt okadki: e-bookowo.pl Sowo wstpne: Danuta Czerwiska Murawska Posowie: Miosawa Stojak Skad: Marian Jan Kustra & e-bookowo Wydawca: Wydawnictwo internetowe e-bookowo.pl

ISBN: 978-83-7859-065-1

Ksik dedykuj Obojgu Rodzicom: Mariannie Kustra z domu Kolasiska oraz Julianowi Kustra autor

Sowo wstpne

Zwariowane krgi..., krgi ycia, krgi mioci, wiary, obudy, zdrady, jest te al, czego al..., krg blu i nienawici, przemijania, a wreszcie nadziei. S to krgi, w ktrych obraca si kady z nas, ale nie kady potrafi je w ten sposb przedstawi. Tego mg dokona kto bardzo wraliwy i widzcy wicej, ni przecitny czowiek, czowiek w ktrym tkwi dusza poety Marian Kustra. We mnie poezja... pisze i tak jest, to wida w kadym jego sowie, w kadej myli. Tylko czowiek wraliwy na wszystko, co go otacza, zdolny jest stworzy Zwariowane krgi. W poecie trwa walka midzy yciem, a mierci. Ja chciabym tak odej. Nie wiem, od kogo, od czego. Dokd? Moe odej od siebie. Soca mi al. Ksiyca mi al Matki al...

Balansuje na krawdzi..., a jednak, gdzie w gbi jego serca ukrywa si iskra, ktra wybucha jak lawa z wulkanu, w chwilach przypywu nadziei. Wyobra swoje odejcie: otacza mnie krg: wietlisty, przechodzcy w bkit, jakby w niebobkit KRG pieway chry anielskie ja staem porodku wielkiej sali... ... i tam szuka przyjaci z dziecistwa. Do czego tskni. By moe wanie do tych kolegw, ktrych ju nie ma, do domu rodzinnego domu z lat dziecistwa, ktrego ju nie ma, gdzie mu Matka do koyski piewaa..., a ...Wieczorem siadalimy do wsplnej kolacji i chleb odamywa po kawaeczku..., Matka stawiaa na stole mj ulubiony urek. To mino, gdzie bezpowrotnie, ale wyranie autor do tego tskni i chtnie przywouje zapamitane, bliskie jego sercu chwile. Prbuje odnale si w dzisiejszej teraniejszoci: Szukam siebie. Zagldam pod wersalk, szaf, szukam w spojrzeniu lustra...

Jednak tamten czas jest mu bliszy i ma nadziej, e znajdzie to wszystko, po tamtej stronie. Moe dlatego, tak czsto o tym myli, pisze? Buntuje si: Ja mam o pokoleniach myle, a kto o mnie myla? Jednak mimo to, poucza nas i nastpne pokolenia, jak mamy y, co robi, aby byo lepiej... odrzucajcie plewy od mdroci, a w konstytucji honor zapiszcie... ...A narodem bdziecie wielkim... . Wytyka bdy politykom, oskara ustrj o osobist grabie ...Zabrano mi szans na lepszy wiat. Okradziono Stanem wojennym... Ujrza przed zamknitymi drzwiami kocioa mio i postanowi, e ... napisz zaalenie do Pana Boga na cay ten wiat. I pisze: zaalenie. Zwariowane krgi , tworzy poezj, sam jest poezj. Jego sercem zawadna mio do ksiki i nikt, i nic nie ma z t mioci szans. Przemijaj lata, a Marian Kustra niestrudzenie walczy z yciem i przeciwnociami losu, dwigajc pod pach zeszyt, w ktrym tkwi jeszcze dziewicze materiay na ksik, ktrych nie tkna machina drukarska. Dobrze si stao, e Zwariowane krgi ujrzay wiato, a raczej, e my mielimy to szczcie czytajc poemat. Bo przecie, to wanie poeci zawsze byli si napdow dla narodu. To poeci otwierali oczy i kierowali nas na drog, ktr 7

naley kroczy. Dawno ju poety patrioty nie byo. Pisze si o pijastwie, o prostytucji, o yciu w slumsach, chamstwie (tego jest do na kadej ulicy!), ale dawno nikt nam nie powiedzia tego, co powinnimy zrobi, jak y i jak yjemy naprawd. Marian Kustra ubolewa nad tym, e poezja i w ogle kultura ginie mierci naturaln: ... Dlaczego poezj zamykasz, najciemniejszym ktem straszysz... ... Jakie WY zapomniane ksiki.... Przeraony jest komercj, ktra panuje ponad wszystkim. Nie wana jest dobra sztuka, wane aby kto sobie zapeni kieszenie. Przegldaj si w lustrach dzisiejsi. Czytaj Pottera. LITERATURA zostaa wykopana w kosmos. Co si popieprzyo od morza do ksiyca. Za rok moe wczeniej babcia klozetowa wymyli na kartkach papieru nowego Wielkiego i otrzyma nagrod Nobla. Harry Potter umczony zoci bdzie umiera w zapomnieniu. Krzyczy, ale czy go usyszymy?! Marian Kustra krzyczy, tak, jak niegdy krzycza Sowacki, ktry rozgoryczony nie widzia odbiorcw poezji, a co gorsza przesta widzie sens jej tworzenia. 8

Cae szczcie Marian pisze, pisze, jak oszalay, bo wie, e tylko to pozwoli mu w ostatniej chwili swego ycia odoy piro i powiedzie: Co mogem, to napisaem, a wy rbcie z tym, co chcecie. Wic nie pozwlmy, by historia si powtrzya, aby Marian Kustra nie odoy zbyt wczenie pira. Tak naprawd potrzebujemy takich ludzi, bo jake szary i smutny, byby wiat, gdyby nie oni..., ci wielcy poeci. Danuta Czerwiska Murawska

Drogi Marianie

Przeczytaem poemat. Jestem peen refleksji, wzrusze, uczu i przemyle, z ktrymi tu musz si z Tob podzieli. Sowo wstpne napisane przez Pani Danut Czerwisk Murawsk kierowane do czytelnikw mwi, e dokadnie zna zawarto Twojej duszy. Twj testament. Po wnikliwym przeczytaniu Twojego utworu, dokadnym przemyleniu treci tekstu, poznaem zwariowane krgi yciaTwojego ycia. Szczeglnie ludzkim yciem jest los. Kadego czowieka on dotyka, a losy ludzkie bywaj umieszczane w innym czasie. Trudno je zbada. Kady z nas chce w to wierzy, e bdzie wieczny. Moe w przyszoci, w tym koowrocie, moe si to zdarzy. Na razie, ycie umieszczone w czasie dla jednych wydaje si krtkie, dla drugich zbyt dugie. W dowiadczeniu ycia, ju istniej rnice. Najduej pamitamy wydarzenia z dziecistwa. Mimo tej pamici wci czekamy, jak w piosence Que sera, sera, co nam przyszo da, a krgi naszego ycia szalej, szalej... Pierwsze dwa krgi zaspokajaj gwnie potrzeby biologiczne, ktre zwykle rodzice zabezpieczaj, a par lat potem, ju same wiruj, wiruj... Zauroczone deniem do rozkoszy i wpojone 10

zasady, ktre rodzice, nauczyciele, rodowiska intelektualne, koci, uznali, marnuj, marnuj... W tych zwariowanych krgach gubi , a dusze okaleczone we wszechwiecie gin, gin... w tak szybkim tempie jestem zatrwoony. Najbardziej aktualnie jestem zdegustowany trzecim krgiem yciem ludzi dorosych, ktrzy powicili swe ycie wyksztaceniu, a teraz chc w swoje brudne apy zagarn wszystko: ycie osobiste, rodzin, spoeczno polityczne, religijne, wartoci duchowe, moralne, a chodzi im tylko o finanse. Jest to obrzydliwe i straszne, co si dzieje w tym krgu. Ty Marianie znasz, to naprawd. Czytelnicy! Przeczytajcie t ksik. W krgu ostatnim jest cierpienie, krg ludzi yjcych niby umarych bida nie dotyczca wszystkich (a szkoda). Do tych wycigam rk, czcz wasze zniszczone, poszarpane, nieczyste, moe przeklte. Chcecie czy nie chcecie mog zrobi z wami wszystko, ale ja wam zapal wiec i nie wane, czy to bdzie mietnisko czy Manhattan lub San Francisco. Marianie, poeto, s miejsca w yciu, ktre zostaj w naszych duszach, sercach na zawsze, s sytuacje w mioci, nie maj nic, a maj wszystko. Ty masz poetycki jzyk i masz Twoje

11

krgi ycia, ktre zostan, masz Nadziej krzyczc o sprawiedliwo. Ja nie mam nic. Dzikuj ci za to, co napisae.

Skcony z yciem Jan Stankiewicz

12

13

Otacza mnie krg: wietlisty, przechodzcy w bkit, jakby w niebobkit KRG pieway chry anielskie. Ja staem porodku wielkiej sali i szukaem dawnych przyjaci. Fikcja to, a moe sen. Oczy otwarte Jak to jest? Chmury biae. Bkit i tama kolorowa rzucona na niebo. I co tak piecze w rodku mojego rodka. S dwie przyczyny: choroba, a moe sen tylko? Kto dzi przywizuje wag do honoru? Idiota, wiekowy starzec...? Wydua si kolejka barbarzycw. Szlachetni odchodz. Haso na sztandarach: Bg. Honor. Ojczyzna. Boe, miech mnie zadusi!

14

Bo kiedy mae dziewczynki przebiegay przez tory, zawsze wariowaem. A KRGI otaczay moj gow i szed lk od gry, w d, do stp Chopcy Oni niczym mgieka, unosz si wiatrem, Przelatuj nad pocigiem. Odwani, wysportowani. Dziewczyny bojaliwe. Poranek kroczy od mojej stolicy mojej Ziemi. Wykreliem z mapy wszystkie stolice. Z mojego serca Warszawa. Nie ma stolicy Warszawa. W zwariowanym KRGU tamtych ludzi, a byo nas picioro, uznalimy jedn dla wszystkich stolic Ziemi. Py szed zasypywa nazwy. Nie bd wymienia starych nazw. Musiabym by wielopokoleniowy, by mi czasu starczyo. Powiedz, powiedz. Co mam powiedzie? Dlaczego zamykasz serce i umiech? 15

Czy Oni s winni? Przecie kochali... A czerwone jabka przepyway przez nasze rozumy i szykoway si do grzechu pierworodnego. Twoje ciao odkrywaem centymetr po centymetrze. A On Wielki spoglda z wysoka i pisa w notesie... ... wczoraj pokaza mi drog wyjcia. Szeroka brama i przed oczami niebiesko zimne pole. Boisz si? Kto kaza zje ci to jabko? Sodki owoc powiadasz Jestem twoim mem, a ty posuchaa pezajcego drania. Wczoraj po raz pierwszy otworzyem oczy. Nade mn sta cie w rozkosznej pozie. Mam dziwne uczucie, nie opuci mnie, a do mierci.. To tak, jakby przed otarzem, kto kaza powtrzy formuk. Ech! Mam pretensj do Boga. Przejcia mojego ycia zostay zaczarowane, szukaem swego alu w sobie. Na czerwonym dywanie, tam, gdzie sta dach mojego praojca, kbiy si grzechy. 16

Z ktrej strony rzeki nas wybierano? Czy obmycie si w witym nurcie sprawio, e jestemy lepsi? Wtpi! Wtpi! Wtpi! Jaka pikna, biaa suknia. Cudowna jeste suknio. A ja czarny, wyprasowany przy tobie. Boe, jaka z nas dobrana para. Urzdzono nam lub. Tylko noc drczca. Nawzajem szukalimy naszej intymnoci. Zazdro jest mczc przywar czowieka, ale jake blisk. Kobieta spotkaa mczyzn moja kobieta. Ja kim jestem? Ona nie tumaczya si z grzechu. Odesza do sypialni oddaa si mylom zapewne. A zazdro rosa we mnie, rosa. Gdyby wszystkie ksiki zapisa nowymi wierszami. Sienkiewicza pomyli z Mickiewiczem, Norwida umieci w dwudziestym pierwszym wieku. Darowa mu mier na brudnym wyrku... 17

Jakie WY zapomniane ksiki. Przegldaj si w lustrach dzisiejsi. Czytaj Pottera. Literatura zostaa wykopana w kosmos. Co si popieprzyo od morza, a do ksiyca. Za rok, moe wczeniej, babcia klozetowa wymyli na kartkach papieru, nowego Wielkiego i otrzyma nagrod Nobla. Harry Potter umczony zoci, bdzie umiera w zapomnieniu. Na bezludnej wyspie zamieszkaj dziea literatury. Nieliczni bd przypywa ciemn noc , by przy wietle latarki przeczyta kilka stron Iliady. Raz dwa trzy, kryjesz ty. Raz dwa trzy, kryj ja. Poszukujmy rozumw i zapalmy wiec Wiekom. Dlaczego nie?! Raz dwa trzy... Matko Joanno od Aniow, nie grzesz wicej. 18

Za tob podaj narody. Wiatry wiej, soce pali, a ty czap, czap, czap., donikd. Przed sob gowa, rozum w okowach gupoty... byle jaki koniec zaliczy.. Po nas, choby potop. Ja mam o pokoleniach myle, a kto o mnie myla? Zabrano mi szans lepszego wiata. Okradziono stanem wojennym. Ech! Siostry i Bracia Polacy do szk. Nie wam ocenia ludzi. Potrzebny jest czowiek z boku. Ateista mdroci rzdzcych. Wy klaszczcie zodziejom waszego i mojego ycia. Ja chciabym tak odej. Nie wiem od kogo, od czego? Dokd? Moe odej od siebie. Soca mi al. Ksiyca al. Matki al. 19

Szukajcie dbw wiekowych, kierujcie si mioci do Wielkich Polakw. Sen Mariana Kustry jest jasny, dugi, miy i przyjemny. Poczu wielko swoich sw. Uskrzydlony wita si z Sienkiewiczem i ma nadzieje. Jest spokojny, zadowolony i moe odej... Bkitny kolor, bkitna suknia matki. Pisze Od do bkitnego koloru. Poeci czciej umieraj, bo trac nadziej. On jej nie moe utraci. Ma nadziej. Matka jest t osob, ktra go wspiera, kocha bezwarunkowo, bezgranicznie. Gdy o niej myli jest spokojny, szczliwy. Przed oczyma rysuje mu si obrazek: matka podaje mu urek. On czyta ksiki.. Przy jedzeniu nie czyta si ksiki. Z szacunku dla ksiki i dla matki. Pisze od do muzyki. Fortepian gra wolno. Sycha piew. Chopin sucha. Wielcy ludzie potrafi sucha. Muzyka milknie, by ostatnim akordem ogosi koniec wiata. Nowa Ziemia. Dobro wisi nad Ziemi. Sami poeci i dobrzy ludzie. Jego plan dziaania jest doskonay. Mio, mio... Dobro jest wielkie, lecz zo cigle czyha. Rozgoryczenie jest tak wielkie, e poeta cigle przestrzega. Jego al jest tak silny, e cigle boli. Nie rozumie kobiet, cho wie, e one s silniejsze od mczyzn. Ci czciej bywaj bezradni.

71

Nie lubi ciszy, cisza, to brak sw. Cisza zabija i jest samobjcza. To grzech, ju w nic nie wierzy i nikomu nie wierzy. Szuka winnych, ale myli, e moe przywykn. Szuka sw, sowa s lekiem. S bagaem, radoci ojca, umiechem matki. Rzuca przesanie: umiech, rado, mio. Zastanawia si nad sob. Zadaje sobie wiele pyta. Czsto wraca do dziecistwa. Chciano, aby by mdrcem. Jemu jest al, cigle al soca, borynowego pola, chopskiego wesela, ogrodu, leaka. Zwariowane krgi kocz rozwaania o mierci. Widzi j jako sen, ktry go mczy i budzi. Wygrywa czowiek, ktry jest wartoci, mimo bdw.

72

PRZEKLESTWO I NADZIEJA Ukraiski wrbita Wernyhora jest niczym zegar wskazujcy czas przemijania. Ogie niesie nadziej, wypala staro, zamyka drzwi dla siebie. Ludziom naley je otwiera. Dusza yje, yje dobro. W zym czowieku umiera szansa na wieczno. Samotno zabija. Autor przeciwstawia zwyczajnym ludziom, niezwyczajnych. Niezwyczajne jest przekupstwo, dyktatura. Zwyczajna powinna by demokracja. Czy jest? Patrzy, co robi ludzie. Modzi niedowiadczeni, id faszywymi drogami. Nie ma kto ich ostrzec. Drogi powrotw s czarnym wiatem malowane, wdruj nimi duchy. Niedziela jest witem. Dzie wity trzeba wici. Ludzie nie chodz do kociow, bo nie ma ju kociow. Buduje si hale ogromne, gdzie wiatr tylko i przepych. I Boga nie ma w kocioach. Jest zmczony. Autor yje nadziej, ktra powraca. Wie, e gdy dobro yje w czowieku, yje i nadzieja. Zastanawia si cigle, czy nadzieja jest zwycistwem, czy przeklestwem? Mirosawa Stojak

73

Spis treci

Sowo wstpne .......................................................................... 5 Drogi Marianie ........................................................................ 10 Zwariowane krgi ................................................................... 13 Przeklestwo i Nadzieja .......................................................... 58 Posowie .................................................................................. 67

74