Projekty przejciowe dla studentw 2 semestru AiR studiw II stopnia Prowadzcy: Dr hab. In. Roman Muszyski, Prof. nadzw.

, tel. 6652735
Roman.Muszynski@put.poznan.pl

Liczba studentw: 323 Tematy: 1. Projekt napdu wcigarki do desantw na linie z helikoptera (wybr koncepcji napdu, obliczenia i dobr: silnika, ukadu regulacji i sterowania, wybr konkretnych urzdze z katalogw internetowych) temat ten moe wzi dua liczba studentw. 2. Nowa parametryzacja modelu oddziaywania przeksztatnika na sie i jego kompensacji przykad symulacyjny dla studentw. Jest gotowy model (TCAD) i gotowy przykad symulacyjny. Niestety autor opracowanie przyj niewaciwe parametry filtru harmonicznych i z tego powodu naley poprawi niektre punkty bada i opracowanie. Prezentacja wynikw w poprawianym opracowaniu jest staranna (wymagana biego w opracowaniu rysunkw z programu symulacyjnego). Temat moe wzi tylko do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,4. 3. Badania laboratoryjne mikroprocesorowego ukadu do automatycznego przewietrzania maego inspektu z zasilaniem fotowoltaicznym i z magazynem energii w postaci akumulatora. Jest w laboratorium fizyczny ukad ze sterowaniem i regulacj oraz jest szczegowy jego opis. Naley przeprowadzi dugotrwae badania jego pracy, stwarzajc w laboratorium warunki pracy zblione do eksploatacyjnych. Badania maj na celu potwierdzenie waciwego dziaania ukadu, jego niezawodnoci, wystarczalnoci energii z panelu fotowoltaicznego oraz poprawno zabezpieczenia akumulatora przed nadmiernym naadowaniem i nadmiernym rozadowaniem. Prac mog wzi 3 osoby umiejce ze sob wsppracowa o wysokiej samodyscyplinie, redniej powyej 3,5 i praktycznym dowiadczeniu oraz zamiowaniu do majsterkowania w laboratorium. 4. Laboratory investigation of the MICROPROCESSOR CONTROLLER FOR COOPERATION OF SMALL POWER WINDMILL WITH ACCUMULATOR BATTERY AND LOAD (Description of the project is given in Annex). The project can realize team of 3 persons able to co-operation each with mean estimate upper than 3,5 and with practical experience in laboratory. 5. Badanie symulacyjne wpywu rozbienoci parametrw obserwatora i obiektu na jako regulacji w napdzie ze sprystoci, z regulatorem i obserwatorem stanu. Jest gotowy model symulacyjny ukadu (Simulink), naley przeprowadzi badania. Temat moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,5. 6. Badanie symulacyjne wpywu zakce (zwaszcza szumu kwantyzacyjnego) na jako regulacji w napdzie ze sprystoci, z regulatorem i obserwatorem stanu. Jest gotowy model symulacyjny ukadu (Simulink). Naley przeprowadzi badania. Temat moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,5. 7. Badanie symulacyjne wpywu parametrw ukadu (stosunku momentw bezwadnoci i cakowitego wzgldnego opnienia w ukadzie) na jako regulacji w napdzie ze sprystoci, z regulatorem i obserwatorem stanu. Jest gotowy model symulacyjny ukadu (Simulink). Naley przeprowadzi badania. Temat moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,5. 8. Badanie symulacyjne wpywu opnie w cyfrowym przetwarzaniu sygnaw na jako regulacji w napdzie ze sprystoci, z regulatorem i obserwatorem stanu. Jest gotowy

model symulacyjny ukadu (Simulink). Naley przeprowadzi badania. Temat moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,5. 9. Optymalizacja dowiadczalna obserwatora i regulatora stanu w napdzie ze sprystoci, z regulatorem i obserwatorem stanu. Jest gotowy model symulacyjny ukadu (Simulink) z parametrami dobranymi wg teorii sterowania modalnego. Naley przeprowadzi prb poprawy jakoci regulacji przez optymalizacj eksperymentaln nastaw. Temat moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,5. 10. Symulacyjne badania porwnawcze ukadu do przekazywania energii z wiatrowego zespou prdotwrczego do sieci dla wariantw przeksztatnika z modulacj jedno- i dwubiegunow. Porwnanie dotyczy jakoci ksztatowania fali prdu, czstotliwoci pracy falownika i strat mocy w ukadzie. S gotowe modele symulacyjne (TCAD) obydwu wariantw. Naley przeprowadzi badania i opisa rnice. Temat moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,4. 11. Symulacyjna optymalizacja parametrw falownika z jednobiegunow modulacj nadn w ukadzie z ma elektrowni wiatrow. Jest model przetwornicy (TCAD), koncepcja minimalizowanego wskanika i proponowana metoda optymalizacji wielowymiarowej (simplex). Naley ustali optymalne (w sensie proponowanego wskanika) parametry przetwornicy. Temat moe wzi do 6 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,4. 12. Badania laboratoryjne przeksztatnika do przekazywania energii z wiatrowego zespou prdotwrczego do sieci i wprowadzenie zmian w ukadzie sterowania. Jest przeksztatnik laboratoryjny zbudowany w ramach pracy dyplomowej, z nieodpowiednim rozwizaniem ukadu mnocego i przesuwnika fazy. Naley wprowadzi poprawne rozwizanie, przeprowadzi badania laboratoryjne w celu okrelenie wskanikw energetycznych ukadu, zwaszcza strat energii i przygotowa wytyczne do poprawionej konstrukcji. Temat mog wzi 2 osoby, umiejce ze sob wsppracowa, obyte praktycznie z elektronik, o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,5. 13. Symulacyjna analiza strat w przetwornicy czstotliwoci z uwzgldnieniem strat w elementach. Jest model przetwornicy (TCAD). Naley ustali szczegowy rozkad strat w jej elementach. Temat moe wzi tylko do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie i redniej powyej 3,4. 14. Przykad symulacyjny: Kaskada podsynchroniczna zaworowa. Jest model symulacyjny ukadu opracowany w ramach pracy dyplomowej (Matlab/Simulink). Naley opracowa koncepcj przykadu dydaktycznego do ewentualnego skryptu. Przeprowadzi stosowne symulacje i opisa dydaktycznie przykad wg wytycznych wydawnictwa, przygotowa pyt z przewodnikiem i kompletem plikw niezbdnych do uruchomienia przykadu. Przykad moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie, redniej powyej 3,5 i ocenie powyej 70% z j. polskiego na wiadectwie maturalnym. 15. Przykad obliczeniowy: Napd wcigarki do desantw na linie z helikoptera. Jest wersja przykadu opracowana w ramach pracy dyplomowej i s uwagi, ktre naley uwzgldni przy poprawianiu przykadu. Temat wie si z tematem 1. Przykad musi by napisany dydaktycznie i musi uwzgldnia wytyczne wydawnictwa. Przykad moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie, redniej powyej 3,5 i ocenie powyej 70% z j. polskiego na wiadectwie maturalnym. 16. Przykad symulacyjny sterowania wybranym ukadem elektromechanicznym (obiekt sterowania i treci merytoryczne do wyboru z zacznika, opracowanie modelu ukadu, zaproponowanie treci przykadu, przeprowadzenie bada, opracowanie opisu wg wytycznych wydawnictwa, przygotowanie pyty z przewodnikiem i kompletem plikw niezbdnych do uruchomienia przykadu). Kady przykad z zacznika moe wzi do 4 osb o wysokiej samodyscyplinie, redniej powyej 3,5 i ocenie powyej 70% z j. polskiego na wiadectwie maturalnym. 17. Wydzielone zadanie badawcze, projektowe, programistyczne lub konstrukcyjne, dotyczce fragmentu pracy dyplomowej magisterskiej. Warunkiem jest akceptowanie zadania przez prowadzcego prac na podstawie konkretnego jego okrelenia przez studenta w porozumieniu z

promotorem (zdefiniowanie danych wyjciowych, dziaa i oczekiwanych wynikw pracy przejciowej do dnia 15.10.12). Zadaniem nie moe by przegld literatury, bliej nie okrelona koncepcja tego, co ma by zrobione. Przy ocenie pracy bdzie brana pod uwag take opinia promotora. Zadania takiego nie mog podejmowa si studenci sabi (o redniej za ostatnie lata poniej 3,6) lub o maej samodyscyplinie. 18. M. Babuchowski: Naprawa i zdublowanie elementw ukadu przewietrzania magazynu (remanent pracy dyplomowej inynierskiej). Prac moe robi p. Babuchowski sam lub moe wzi do wsppracy drug, odpowiedni osob. 19. M. Galon: Dopracowanie ukadu i wiczenia laboratoryjnego "Przeksztatnik impulsowy DC/DC podwyszajcy napicie" (remanent pracy dyplomowej inynierskiej). 20. . Mizerski: Dopracowanie ukadu i wiczenia laboratoryjnego "Przeksztatnik impulsowy DC/DC obniajcy napicie" (remanent pracy dyplomowej inynierskiej). 21. J. ukowski i G. Ostrowski: Dopracowanie ukadu i wiczenia laboratoryjnego "Przeksztatnik impulsowy DC/DC obniajco-podwyszajcy napicie" (remanent pracy dyplomowej inynierskiej).

Objanienia do tematw Wszystkie tematy, z wyjtkiem 3, 4, 17 20 realizowane bd w zespoach dwuosobowych studentw. Jeeli do tematu zgosi si np. 4 studentw to bd robili parami to samo, ale kada para po swojemu. Wykluczona jest wsppraca pomidzy parami. Projekty 1 przewidziane s przede wszystkim dla sabszych osb (co nie oznacza wykluczenia lepszych) i bd poprzedzone zajciami w sali w uzgodnionych terminach (cznie ok. 15 godzin zaj) w ramach ktrych pokazane bdzie szczegowo projektowanie ukadu. Korzystajc z tej wiedzy, zespoy dwuosobowe zaprojektuj dla otrzymanych "swoich" danych wyjciowych indywidualne napdy. Wykluczone jest korzystanie z projektw wykonanych przez inne zespoy. Na konsultacjach w uzgodnionym terminie trzeba przedstawia postpy indywidualnego projektowania. Prace 2 17 s tylko dla osb, speniajcych podane kadorazowo kryteria. Bd one prowadzone w trybie obowizkowych konsultacji w ustalonych terminach. Na konsultacjach, oprcz ukierunkowania, wymagane bdzie przedstawianie postpu prac. Tematy 18 21 s zarezerwowane dla konkretnych (podanych) studentw, gdy prace te s ju w toku. Zajcia wprowadzajce do projektw 1 oraz konsultacje dla pozostaych osb odbywa si bd w czasie i miejscu (jednym z trzech) przewidzianym w planie zaj.

Zacznik Wybr ukadw elektromechanicznych i treci do tematu 16 Przewodzenie cige i przerywane w tyrystorowym napdzie prdu staego. Stany dynamiczne w nawrotnym napdzie prdu staego z blokad prdu wyrwnawczego (przykad symulacyjny powinien ilustrowa istniejcy przykad analityczny). Cyfrowy ukad regulacji serwonapdu odporny na zakcenia i zmian parametrw (przykad symulacyjny powinien ilustrowa istniejcy przykad obliczeniowy). Napd z odzyskiem energii dla wcigarki do desantw na linie z helikoptera (przykad symulacyjny powinien pokazywa ksztaty prdw i napi w czci silnoprdowej i regulacyjnej ukadu zawierajcego akumulator, silnik, przekadni mechaniczn z bbnem, przeksztatnik tranzystorowy, umoliwiajcy regulacj prdkoci i adowanie akumulatorw przy opuszczaniu komandosa). Polowo zorientowane sterowanie maszyny indukcyjnej (przykad powinien nawizywa do istniejcego przykadu nt. przetwornikw wsprzdnych w wektorowym ukadzie sterowania silnika indukcyjnego, pokazywa przebiegi prdw i napi w czci silnoprdowej oraz sygnaw w ukadzie regulacji).

Annex Description of the plant The small wind power plant co-operates with battery and load in the structure shown in Fig. 1. The assembly of 2.4m 3-blade wind turbine and permanent magnet axial flux alternator [1] gives electrical current, power and energy in dependence of wind velocity and its distribution shown in Table 1. In Figure 1 the maximum values of lighting and soldering power consumed in the electronic shop are given. Actual values of the power change according to process course. Load contactors (relays) 1 and 2 connect the shop receivers to the grid or automatically to the output of 24 VDC to 230 VAC inverter after its starting (which follows closing-in of the inverter to the DC voltage with short delay). Alternator and inverter contactors (relay) are switched over by the microprocessor controller in function of accumulator voltage and current, in order to receive possible much energy, produced by wind power plant, and (first of all) to protect battery against too high value of current and overloading as well as over-discharging. The positions of all contactors shown in Fig. 1 and 2 are for the case without current flowing through their coils. These states are named here as OFF states. Under coil current the contactors take opposite positions, i. e. ON states. Logical conditions of switchingover both the alternator and load contactors in dependence of battery current and voltage are given in Table 2.

Fig. 1. Structure and data of the real plant

Fig. 2. Structure and data of the laboratory model of the real plant

Table 1. Parameters of the energy produced by 500 W (at 9 m/s of wind velocity) plant for the separate ranges of wind velocity [2]
Range of wind Power of the Current at velocity assembly voltage of 27 V [ m/s ] [W] [A] 1 (0.51.5) 0.68 0.03 2 (1.52.5) 5.43 0.20 3 (2.53.5) 18.32 0.68 4 (3.54.5) 43.43 1.61 5 (4.55.5) 84.82 3.14 6 (5.56.5) 146.57 5.43 7 (6.57.5) 232.75 8.62 8 (7.58.5) 347.44 12.87 9 (8.59.5) 494.69 18.32 10 (9.510.5) 678.58 25.13 11 (10.511.5) 678.58 25.13 12 (11.512.5) 678.58 25.13 13 (12.513.5) 678.58 25.13 14 (13.514.5) 678.58 25.13 15 (15.516.5) 678.58 25.13 16 (10.511.5) 678.58 25.13 17 (10.511.5) 678.58 25.13 18 (10.511.5) 678.58 25.13 19 (10.511.5) 678.58 25.13 20 (10.511.5) 678.58 25.13 Total Year duration time [ year ] 9.4010-2 1.6210-1 1.9010-1 1.7910-1 1.4410-1 1.0010-1 6.1510-2 3.3510-2 1.6310-2 7.0810-3 2.7610-3 9.6710-4 3.0510-4 8.6510-5 2.2110-5 5.1110-6 1.0610-6 2.0010-7 3.4010-8 5.2110-9 1 Year energy for the range [ kWh ] 0,56 7,71 30,49 68,20 106,76 128,60 125,38 101,97 70,55 42,08 16,41 5,75 1,81 0,51 0,13 0,03 0,01 0,00 0,00 0,00 706.96 Energy for range to total energy ratio [%] 0.00 0.08 1.09 4.31 9.65 15.10 18.19 17.73 14.42 9.98 5.95 2.32 0.81 0.26 0.07 0.02 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00

In order to avoid "pumping" the contactors a hysteresis into the controller is introduced. Transition of the alternator contactor from OFF state to ON state is at High Limit = 29 V but transition from ON to OFF state is for High Limit = 28 V. Similarly, the inverter contactor changes its OFF state to ON state at Low Limit = 24 V but change from ON to OFF state is at Low Limit = 23 V. Author [2] has built the prototype of microprocessor controller operating according to Table 2.

Table 2. Dependence of contactors states on battery current and voltage (current values are given for real plant for laboratory model they should be divided by 4) Accumulator Accumulator State of alternator State of inverter current voltage contactor contactor [A] [V] [-] [-] Less than Low Limit Ia 28.8 Between Low and High Limit Greater than High Limit Less than Low Limit 28.8 Ia Between Low and High Limit Greater than High Limit ON for 2 minutes then OFF only for one step of algorithm operation OFF OFF ON OFF ON ON OFF ON ON

In order to investigate the described system, its simplified laboratory model (Fig. 2) can be used. In Figure 2 the alternator is replaced with the laboratory DC current supplier and the shop loads are replaced with the resistors of proper power connected to the DC terminals (without the 24 VDC to 230 VAC inverter). In the laboratory model there is the 24V accumulator battery of fourfold decreased capacity in relation to the real plant battery. It means, all values of power and current of the real system are decreased fourfold in the laboratory model (power and current scale coefficient equals to 4). Basic tasks of the project 1. Preparation of the laboratory model according to Fig. 2 with existing controller elaborated in [2]. 2. Introduction to the controller of the parameters according to Table 2 and power given in Fig.2 (scale equal 4). 3. Investigation of the system with consideration of real distribution of the wind velocity (Table 1) and assumed real way of operation of receivers in soldering shop. Verification of utilization level of produced energy and verification of conditions of battery operation in the system are the aims of the investigation. During investigating the important quantities of the system should be measured and registered. 4. Improvement of the controller in the case of unsatisfying operation of the system. 5. Preparation of the written report. In the report should be full description of the investigated system, investigation program, all material collected during testing (measured and registered results) with proper its explanation, detailed description of improvements introduced into the system, estimation of the solution and final conclusions. Possibility of extension of the project Students (if they want) can simulate the system parallel with the laboratory investigation. References [1] Piggott H.: How to build a wind turbine. The axial flux windmill plans. Scoraigwind, UK, June 2005 edition. [2] Lis M.: Control system for buffer accumulator operating with small wind turbine and its load. M.Sc. degree work under direction of Prof. Roman Muszyski, Poznan University of Technology, Institute of Control and Information Engineering, Poznan 2010 (in polish).