2.

Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

2. TECHNOLOGIE BETONOWEGO BUDOWNICTWA MONOLITYCZNEGO

2.1.Podzia konstrukcji monolitycznych
Konstrukcje monolityczne dziel si na 3 grupy: a) konstrukcje cianowe siatka projektowa o wymiarach 0,60,6 m; rozpitoci statki wynosz od 1,8 (dla klatek chodowych)i sigaj do 7,8 m w budynkach mieszkalnych i hotelach; gruboci cian: 0,15 m - budynki do 16 kondygnacji 0,20 m - budynki do 100 m 0,30 m - budynki powyej 100 m

Rys. 2.1

b) konstrukcje bezbelkowe grubo stropu 0,2; 0,22; 0,24 m wymiary supw 0,30,4 m odlegoci midzy supami 6,60; 7,20; 7,80 m sup jest odsunity od ciany o pewn odlego modularn 1,8; 2,4 m

Rys. 2.2
c) konstrukcje belkowe w paszczynie supw uoony jest dodatkowy podcig wymiary supw 0,2; 0,3; 0,40,31,5 m odlegoci modularne midzy supami prostopadle do belki podcigowej 6,00; 7,20; 7,80 m ; rwnolegle do belek nie wicej ni 18 m sup jest odsunity od ciany o prostopadej do eber wicej ni 3 m, natomiast rwnolegle do eber 1,2; 1,8m

Rys. 2.3

Wszystkie wyej wymienione systemy wykonuje si bezporednio na budowie przy pomocy specjalnych urzdze formujcych. 2.2.Rodzaje urzdze formujcych KLASYFIKACJA URZDZE FORMUJCYCH
TRADYCYJNE INWENTARYZOWANE
PASKIE PRZESTRZENNE

- jednorazowe indywidualne - kilkukrotnie powtarzalne

- drobnowymiarowe - redniowymiarowe - wielkowymiarowe

- tunelowe - ptunelowe - kopukowe - pneumatyczne

- lizgowe pionowe - lizgowe poziome

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

MATERIAY STOSOWANE DO WYKONYWANIA DESKOWANIA Preferuje si materiay umoliwiajce gadkie uoenie mieszanki betonowej w cianie: - drewno - sklejka - pyty stolarskie impregnowane - stal (blacha + profile) - aluminium - tworzywa sztuczne - guma - w deskowaniach traconych: beton zbrojony zrbkobeton styropian 2.3. Siy dziaajce na deskowanie podczas ukadania mieszanki betonowej Podczas ukadania mieszanki betonowej na deskowanie dziaa szereg si. Parcie ronie liniowo dopki mieszanka ma posta cieczy gdy rozpoczyna si wizanie wykres ma charakter prostoktny. Podczas szybkiego betonowania maych powierzchni parcie jest stae. Mas betonow ukada si na og warstwami o gruboci 4560 cm i zagszcza wibratorami, przez co zwiksza si kt tarcia wewntrznego z 2030 do okoo 50. Zagszcza ono mas betonow, a tym samym zwiksza parcie boczne o 1020%. Wszelkie domieszki opniajce wizanie oraz plastyfikatory zwikszaj parcie boczne. Grubo warstwy masy betonowej i przekrj formy wywieraj inny wpyw w supkach o wymiarze boku do 180 cm ni w cianach. Supy s betonowane przewanie w krtkim czasie na ca wysoko. Wibrowanie zwiksza jeszcze parcie boczne betonu, jeeli przebiega ono ni 3m/h, naley parcie uwzgldni na caej wysokoci supa i przyjmowa jako maksymalne. Zaleca si aby nie dopuszcza do parcia przekraczajcego 50 kN/m2 przy betonowaniu supw z wibrowaniem. Deskowanie przy tym powinno by obliczone na 100 kN/m2 W cianach grubo ukadanej warstwy masy betonowej nie powinna przekracza 120 cm, a maksymalne parcie boczne 9,7 kN/m2.

Rys. 2.4 Rozkad parcia betonu wg Bhma

Rys. 2.5 Wykresy parcia betonu wg dowiadcze ACJ

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

Wielko parcia bocznego jest okrelona rnymi wzorami, ktre s tu niej przedstawione. Dla szybkiego betonowania (1m/h) wtedy parcie mieszanki betonowej wynosi 100 kN/m2, a dla supw 150 kN/m2.

p = 750 +

2170 14000 R + T T

kG m2

Dla wolniejszego betonowania (< 1m/h) oraz dla supw

p = 750 + 45000

R T

kG m2

Wzr Rodina okrelajcy wielko parcia Pm w funkcji szybkoci ukadania masy betonowej:

Pm = b H m = 1,62 b 3 Vm 1 2
gdzie:

,kN / m 2

Pm - maksymalne parcie betonu na gbokoci Hm od poziomu ukadania mieszanki betonowej, kN/m2, Vm - szybko ukadania masy betonowej, m/godz, b - zastpczy ciar objtociowy masy betonowej w kN/m3 rwny 17,6 kN/m3 w przypadku zagszczania rcznego oraz 24,0 kN/m3 w przypadku zagszczania wibratorami wgbnymi, 1 - wspczynnik korekcyjny w zalenoci od proporcji skadnikw, 2 - wspczynnik korekcyjny w zalenoci od konsystencji, 3 - wspczynnik korekcyjny w zalenoci od temperatury.

Rys. 2.7 Rys. 2.6 Zwizek pomidzy wielkoci parcia Pm a szyb- Wykres zalenoci pomidzy wysokoci H, na koci ukadania masy betonowej Vm ktrej parcie betonu osiga wielko maksy1 - beton zagszczany mechanicznie maln a szybkoci ukadania betonu Vm 2 - beton zagszczany rcznie

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

2.4.Wytrzymaoci rozformowania konstrukcji Przed 1980 r. obowizyway normatywne wytrzymaoci i terminy rozformowania konstrukcji uzalenione od smukoci elementw, rozpitoci przegrd poziomych itp. Terminy te wynosiy odpowiednio: 2 dni lub 2,5 MPa dla usunicia bocznych elementw deskowa formujcych belki, sklepienia i uki oraz supy o powierzchni przekrojw powyej 0,16 m2, 4 dni lub 5 MPa dla usunicia elementw deskowa filarw i supw o przekroju do 0,16 m2 i cian betonowych wykonywanych za pomoc form przestawnych, 5 dni lub 50% R28 - dla stropw o rozpitoci do 2,5 m, 28 dni lub co najmniej 100% R28 dla konstrukcji o wikszych rozpitociach.

W warunkach zimowych podane terminy rozformowania ulegaj oczywicie wydueniu.

Tablica 2.1 Wytrzymao rozformowania w zalenoci od pory roku i elementu konstrukcyjnego (wg BN-79/8812-02) Element Pora roku konstrukcyjny lato zima beton w stropach 10 MPa 12,5 MPa beton w cianach 4 MPa 10 MPa
W okresie zimowym naley beton chroni przed zimnem bo poniej -4C wystpi zjawisko wysadzinowe w betonie (pobiera si prbki i bada si wytrzymao na ciskanie). Obliczanie wytrzymaoci rozformowania opiera si na nastpujcym kryterium praktycznym:

RbR MR = E Rb 28 M RbR = Rb 28
gdzie: RbR - wytrzymao betonu w chwili rozformowania, MPa, Rb28 - oczekiwana 28-dniowa wytrzymao betonu, MPa, MR - warto si wewntrznych, spowodowanych obcieniami zewntrznymi, w chwili rozformowania konstrukcji, ME - warto si wewntrznych, spowodowanych obcieniami zewntrznymi, w okresie penej eksploatacji konstrukcji (na tak wielko obcie konstrukcja jest zaprojektowana). Przez M naley rozumie moment w przypadku elementw zginajcych, lub si poduna w przypadku elementw osiowo ciskanych. Aby wyznaczy wielko RbR naley przeprowadzi obliczenia statyczne konkretnych ukadw konstrukcyjnych na przykad o rozpitoci stropw od 2,40 co 0,60 do 7,20 m.

MR ME

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

Rys.2.8 Podzia pyty stropowej na trzy strefy i zasig tych stref

Ograniczajc rozwaania dla ukadw cianowo-pytowych, ktre mog wystpowa jako ukady poprzeczne przelotowe, poprzeczne ze cian korytarzow i zamknite, wybrano dla dalszych oblicze rozwizania ze ciana korytarzow. Ukady takie wystpuj najczciej w praktyce, zarwno w budownictwie mieszkaniowym jak i oglnym i uytecznoci publicznej. W ukadach tych wystpuj stropy oparte na trzech krawdziach, przy czym do oblicze statycznych i wymiarowania przyjmuje si podzia pyty stropowej na trzy strefy, tj. dwa pasma skrajne i jedno rodkowe zbrojone jednokierunkowo, a przy zamknitych wystpuje jedynie pasmo krzyowo zbrojone. Obliczenia sprowadzaj si do ustalenia wielkoci obcie wystpujcych w fazie realizacji i eksploatacji oraz rozwaenia warunkw rwnowagi przekroju elbetowego, zgodnie z rysunkiem 2.9.

Rys.2.9 Warunki rwnowagi przekroju elbetowego

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r. Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

W sytuacji, gdy konstrukcja jest zwymiarowana na obcienia eksploatacyjne, w momencie rozformowania znane s wielkoci h0, Ra, Fa, natomiast nie jest znana wielko strefy ciskanej x oraz wytrzymaoci rozformowania betonu RbR . Z warunkw rwnowagi dla rozwaanego przekroju (przy szerokoci obliczeniowej pyty b) otrzymujemy rwnania:

X=0; M=0;
a po przeksztaceniach

RbR b x = Ra Fa x M R = RbR b x (h0 ) 2

RbR =

Ra Fa MR 2b (h0 ) Fa Ra

W wyraeniach tych h0 jest wysokoci uyteczn pyty, Ra obliczeniow wytrzymaoci stali, a Fa przekrojem zbrojenia dla fazy eksploatacyjnej. Wprowadzenie w 1999 roku nowej normy elbetowej (PN-99/B-03264) nie spowodowao zmiany podejcia do warunkw rwnowagi zginanego przekroju prostoktnego. Warunki rwnowagi pozostay nie zmienione, zmieniono natomiast oznaczenia jak na rysunku.

Rys.2.10 Schemat rozkadu si w zginanym przekroju prostoktnym pojedynczo zbrojonym (metoda uproszczona)

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

Prostoktny ksztat strefy ciskanej przekroju pozwala na wprowadzenie do rwna rwnowagi nastpujcych opisw:

Acc,eff = bxeff zeff = d- 0,5xeff Scc,eff = Acc,effzeff = bxeff(d-0,5xeff)

Rwnania rwnowagi po wprowadzeniu opisw wynikajcych z wymiarw geometrycznych przekroju przyjmuj posta:

M = 0

X =0

As1fyd = fcdbxeff

MSd = fcdbxeff(d 0,5xeff)

MSd = As1fyd(d 0,5xeff)

Dokonujc oblicze wedug metody stanw granicznych ustalona wielko RbR uwaana jest za obliczeniow wytrzymao rozformowania. Aby otrzyma gwarantowana wytrzymao rozformowania naley : R wyznaczy charakterystyczn wytrzymao rozformowania Rbk mnoc wielko RbR przez wspczynniki 1,3; 1,15 (wspczynniki te przyjto z normy PN-76/B-03264) przeksztaci zaleno (norma jw. ):

R R bk = (0,76-0,0001 R GR )R GR b b

i z rwnania drugiego stopnia z niewiadom R GR , wyliczy t warto. Rozwizujc rwnanie otrzymuje b si:

R GR = b

0,76 - 0,5776 - 0,0004 R R bk 0,002

W praktyce wiksze znaczenie ma rednia wytrzymao rozformowania, zalena od wytrzymaoci gwarantowanej i wielkoci rozrzutu wytrzymaoci (SR). Wielko t mona wyznaczy z zalenoci:

R R b = R GR + 1,65 SR. b

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

Przykad obliczenia wytrzymaoci rozformowania

Obliczenia przeprowadzone wedug zasad sformuowanych powyej dla konkretnego budynku wykonywanego w systemie SBM-75 na terenie kraju. Obcienia wystpujce w fazie eksploatacji wynosz: a) obcienia stae: - ciar stropu 0,16x25 - gad 0,02x22 - zatarcie stropu 0,005x19 - wykadzina = 4,0 kN/m2 = 0,44 kN/m2 = 0,10 kN/m2 = 0,06 kN/m2 g = 4,6 kN/m2 b) obcienia uytkowe - pomieszczenia mieszkalne Razem p = 1,5 kN/m2 g + p = 6,1 kN/m2

Ponadto skrajne pasmo stropu o szerokoci 0,6 m obcione jest cian osonow, ktrej sprawdzony ciar wynosi: - 4,2 kN/mb - dla pomieszcze o szerokoci do 4,80 m, - 4,75 kN/mb - dla pomieszcze o szerokociach wikszych. Pomieszczenia o szerokoci do 4,8 m nie s obcione ciankami dziaowymi, natomiast w pomieszczeniach od 5,40 m dodatkowo do wyliczonych obcie doda naley ciar cianek dziaowych: - dla pasma o szerokoci 0,6 m - 1,03 kN (sia skupiona), - dla pozostaej czci stropu - 1,25 kN/m2 . czne obcienia stropw w fazie eksploatacji s rwne: - pomieszczenia do 4,80 m: pasmo skrajne - 7,86 kN/mb, pasma pozostae - 6,1 kN/m2 - pomieszczenia od 5,40 m: pasmo skrajne - 8,41 kN/mb + 1,03 kN, pasma pozostae - 7,35 kN/m2 .

Obcienia wystpujce w fazie eksploatacji wynosz: a) obcienia staeb) obcienia zmienne ciar stropu ciar urzdze formujcych 4,0 kN/ m2 1,0kN/m2 _________ razem g + p = 5,0kN/m2

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

Sprowadzone obcienia dla pasma skrajnego wynosz 3,0 kN/mb. Tak wic obcienia wystpujce w fazie realizacji s zdecydowanie mniejsze od obcie eksploatacyjnych. W zwizku z tym niezbdna wytrzymao betonu, gwarantujca stateczno konstrukcji, moe by take mniejsza. Dalsza cz oblicze dotyczy wyznaczenia wielkoci momentw przypodporowych i przsowych dla trzech, zaznaczonych na rysunku 2.8, stref. W wyniku przeprowadzonych oblicze ustalono, e najwiksze wielkoci momentw wystpuj w pamie A. Posugujc si zalenociami. Obliczono gwarantowane wytrzymaoci betonu. Dane wyjciowe, przyjte z dokumentacji technicznej s nastpujce: beton klasy B18, stal 34GS o R = 360MPa, przekroje zbrojenia rne dla poszczeglnych rozpitoci stropw, ho =0,147+0,136 m, h=0,16 m. Wytrzymaoci przy rozformowaniu, gwarantowane przez producenta mieszanek z 95% prawdopodobiestwem ich ni, s nastpujce: - 2,7 Mpa - 3,6 Mpa - 4,8 Mpa - 7,2 Mpa - 10,2 Mpa - 13 Mpa - 17 Mpa - przy rozpitoci stropu do 3,6 m, - przy rozpitoci stropu 4,2 m, - przy rozpitoci stropu 4,8 m, - przy rozpitoci stropu 5,4m, - przy rozpitoci stropu 7,2m, - przy rozpitoci stropu 6,6 m, - przy rozpitoci stropu 7,2 m.

Rys.2.11 Czas uzyskiwania gwarantowanych wytrzymaoci rozformowania przegrd betonowych przy rnych rozpitociach stropw i temperaturach dojrzewania.
Wytrzymaoci rozformowania dla rozpitoci stropw powyej 6,0 m s znaczne i wymagaj duszego okresu dojrzewania w lecie oraz intensywniejszej termoobrbki w zimie (rys. 2.11). Uwzgldniajc take kwestie mrozoodpornoci betonu rozformowania konstrukcji mona dokona przy mniejszej wytrzymaoci, stosujc stemplowanie stropw. Przy tych zabiegach naley zwrci uwag na Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r. Alma Mater zmian schematu statycznego stropu (powstaje moment ujemny, na ktry konstrukcja nie jest zbrojona).

2. Technologie betonowego budownictwa monolitycznego

10

schematu statycznego stropu (powstaje moment ujemny, na ktry konstrukcja nie jest zbrojona). Sytuacja taka wymaga sprawdzenia, czy nastpio przekroczenie napre rozcigajcych w grnych warstwach pyty betonowej. Jeli przekroczenie napre wystpuje, naleaoby stosowa dodatkowe zbrojenie na realizacyjny moment ujemny lub zagci rzdy stempli. Ustalenie rednich wytrzymaoci rozformowania wymaga dodatkowo analizy rozrzutw wytrzymaoci produkowanych betonw. Na przykad przy rozrzucie SR = 1,5 MPa, zgodnie z R zalenoci: R b = R GR + 1,65 SR b gwarantowane wytrzymaoci naley zwikszy o 2,5 MPa, a przy wielkoci rozrzutu 3,0 MPa - o 5 MPa. Wynika std wniosek, i przy obecnie obowizujcych normach producent betonu zmuszony jest do kontroli jakoci produkowanych mieszanek oraz do .takiego sterowania procesami produkcyjnymi, by rozrzuty wytrzymaoci byy moliwie najmniejsze.

Jzef Jasiczak - Technologie budowlane II 2003r.

Alma Mater