1. Spka akcyjna najbardziej skapitalizowany i sformalizowany typ przedsibiorstwa. Przeznaczona jest przede wszystkim do dziaalnoci gospodarczej w wikszych rozmiarach.

. -penoprawna organizacja o strukturze korporacyjnej -powoana przez zaoycieli (uczestnikw spki) -posiada osobowo prawn -posiada kapita zakadowy utworzony z wkadw akcjonariuszy, podzielony na akcje o rwnej waroci niminajlnej -odpowiada za zobowizania wycznie wasnym majtkiem 2. Akcjonariuszami spki mog by osoby fizyczne, osoby prawne, uomne osoby prawne. Zawiza spk moe jedna lub wicej osb, spka akcyjna nie moe by jednak zawizana przez jednoosobow spk z o.o. Firma spki akcyjnej powinna zawiera dodatkowe oznaczenie spka akcyjna lub SA. 3. Spka publiczna spka o ofercie publicznej i warunkach wprowadzenia instrumentw finansowych do zorganizowanego obrotu oraz o spkach publicznych. Najwaniejsz kategori spek publicznych tworz tzw. Spki giedowe spki ktrych akcje s notowane na giedzie papierw wartociowych. POWSTAWANIE SPKI Osoby powoujce spk SA jej zaoycielami. Zaoyciele ustalaj tre i podpisuj statut spki, ktry musi by sporzdzony w formacie aktu notarialnego. Statut spki powinien okrela : 1. firm i siedzib spki 2. przedmiot jej dziaalnoci 3. czas trwania, o ile jest oznaczony 4. wysoko kapitau zakadowego oraz kwot wpacon przed zarejestrowaniem na pokrycie kapitau zakadowego 5. warto nominaln akcji i ich liczb ze wskazaniem czy akcje s imienne czy na okaziciela 6. liczb akcji poszczeglnych rodzajw i zwizane z nimi uprawnienia 7. nazwiska i imiona zaoycieli 8. liczb czonkw zarzdu i rady nadzorczej oraz podmiot uprawniony do ustalenia skadu i rady nadzorczej 9. Pismo przeznaczone do ogosze, jeeli spka zamierza dokonywa ogosze rwnie poza Monitorem Sdowym i Gospodarczym Ponadto statut powinien zawiera inne postanowienia dotyczce: 1. liczby i rodzajw tytuw uczestnictwa w zysku lub podziale majtku spki oraz zwizanych z ni praw 2. wszelkich zwizanych z akcjami obowizkw wiadczenia na rzecz spki, poza obowizkiem wpacenia nalenoci na akcje 3. warunkw i sposobw umorzenia akcji 4. uprawnie osobistych przyznanych akcjonariuszom Wniesienie wkadw zaoyciele powinni sporzdzi pisemne sprawozdanie okrelajce zastosowan metod wyceny wkadw. Sprawozdanie podlega badaniu przez przynajmniej jednego biegego rewidenta. Ma to zapewni realno kapitau zakadowego. Zaoyciele i akcjonariusze powinni rwnie zoy owiadczenie o zgodzie na zawizanie spki i brzemienie statutu oraz na objcie akcji.

Przedostatnim etapem powstania spki akcyjnej jest ustanowienie zarzdu i rady nadzorczej spki. Ostatnim zgoszenie spki przez zarzd do sdu rejestrowego. Zgoszenie obejmuje: 1. firm, siedzib, adres spki 2. przedmiot jej dziaalnoci 3. wysoko kapitau zakadowego 4. liczb i warto nominaln akcji 5. wysoko kapitau docelowego 6. liczb akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania 7. wzmiank, jaka cz kapitau zakadowego zostaa pokryta przed zarejestrowaniem spki 8. nazwiska i imiona czonkw zarzdu i rady nadzorczej 9. sposb prezentacji spki przez zarzd 10. zaznaczenie wniesienia wkadw niepieninych 11. czas trwania spki 12. jeeli statut przewiduje pismo przeznaczone do ogosze spki oznaczenie tego pisma 13. jeeli statut to przewiduje0 zaznaczenie osobistych uprawnie okrelonych akcjonariuszy oraz tytuw w dochodach lub majtku spki niewynikajcych z akcji Wpis do rejestru powoduje uzyskanie przez spk osobowoci pranej i przejcie na ni praw i obowizkw spki w organizacji. AKCJE 1. - akcja stanowi czstk kapitau zakadowego (kapita zakadowy to suma akcji) - akcja to og praw i obowizkw majtkowych i niemajtkowych akcjonariusza, wynikajcych z uczestnictwa w spce - akcja to papier wartociowy inkorporujcy uprawnienia akcjonariusza 2. Akcja posiada warto nominaln czyli warto wynikajc z umowy spki i stanowic cz wysokoci kapitau zakadowego. Minimalna warto nominalna wynosi 1 grosz. Akcja posiada rwnie wartorynkow, ktra moe by wysza od wartoci nominalnej. - akcja posiada warto emisyjn cen po ktrej akcja obejmowana jest w tzw. Obrocie pierwotnym przy emisji. 3. Rodzaje akcji: - akcje imienne tre dokumentu akcyjnego zawiera okrelenie akcjonariusza - akcje na okaziciela nie wskazuja osoby akcjonariusza 4. Akcje s prawami majtkowymi o charakterze zbywalnym. 5. Akcje mog by umorzone o ile statut spki tak stanowi. Cele i zasady umorzenia akcji s podobne do umorzenia udziaw sp. z o.o. PRAWA I OBOWIZKI AKCJONARIUSZY Obowizek wniesie wkadu w zamian za objcie akcji. Spka moe naoy rwnie obowizek wniesienia wkadw niepieninych. Prawa osobiste uprawnienia Rawo powoywania i odwoywania czonkw zarzdu lub rady nadzorczej spki, - prawo do otrzymywania okrelonych wiadcze od spki Prawa wynikajce z akcji dzielimy na: majtkowe i niemajtkowe.

PRAWA I OBOWIZKI MAJTKOWE AKCJONARIUSZY 1. prawo do dywidendy wyraa udzia w zysku spki. Suy do podziau zysk spki i dzielony jest co do zasady rwno pomidzy ywszystkie akcje spki. Niektre akcje mog by uprzywilejowane (na jedn akcj przypada wicej zysku). Uprzywilejowanie musi ze statutu spki i nie moe przekracza polowy dywidendy na akcje nieuprzywilejowane. 2. Prawo do majtku spki po likwidacji 3. Prawo do zbycia akcji 4. Prawo poboru prawo pierwszestwa do nabycia nowych emisji przez dotychczasowych akcjonariuszy, OBOWIZEK wniesienie wkadu przez akcjonariuszy. Spka moe naoy rwnie obowizek wniesienia wkadw niepieninych PRAWO NIEMAJTKOWE KORPORACYJNE Prawo gosu na wolnym zgromadzeniu akcjonariuszy oraz zwizane z tym prawo uczestnictwa w zgormaczeniu. (Wspdecydowanie o zasadniczych sprawach spki w zakresie wynikajcym z iloci posiadanych akcji - Statut moe uprzywilejowywa akcje imienne tak na akcj nie przypadao wice ni dwa gosy). Prawo do wytoczenia powdztwa o uniewanienie uchway walnego zgromadzenia. ORGANY SPKI AKCYJNEJ Zarzd 1. Zarzd kieruje si biec dziaalnoci spki i reprezentuje j na zewntrz. -w jego skad mog wchodzi akcjonariusze lub osoby fizyczne spoza jego grona -kompetencje okrelone s negatywnie: nale do nich sprawy ktre nie nale do innych organw spek -zarzd jest powoywany i odwoywany przez Rad nadzorcz, chyba e statut spki stanowi inaczej. -statut spki moe okrela czas trwania zarzdu przez okres nie duszy ni 5 lat -jeli kadencja jest nieokrelona mandat czonka wygasa najpniej z chwil odbycia walnego zgromadzenia za ostatni rok urzdowania. -czonek moe zoy rezygnacj 2. Prowadzenie spraw spki moe by one regulowane w statusie spki. -jeeli zarzd jest wieloosobowy, a statu nie stanowi inaczej, wszyscy jego czonkowie zobowizani s do wsplnego prowadzenia spraw spki. -prowadzenie spraw spki ma charakter kolektywn. -uchway zarzdu zapadaj bezwzgldn wikszoci gosw. 3. reprezentacja wymagane jest wspdziaanie dwch czonkw zarzdu lub jednego czonka zarzdu cznie z prokurentem. 4. Czonkowie zarzdu i rady podlegaj odpowiedzialnoci odszkodowawczej ze szkod wyrzdzon spce. Rada nadzorcza 1. rada nadzorcza to organ obligatoryjny. -sprawuje nadzr nad dziaalnoci spki we wszystkich dziedzinach jej dziaalnoci.

-nadzr sprawowany przed rad dotyczy oceny sprawozda finansowych zarwno pod wzgldem ich zgodnoci z dokumentami jak i ze stanem faktycznym. -rada moe rwnie zawiesza, powoywa i odwoywa czonkw zarzdu 2. Rada nadzorcza w spce akcyjnej skada si z co najmniej trzech czonkw (w spce publicznej piciu), powoywanych i odwoywanych przez walne zgromadzenie akcjonariuszy, chyba e statut powierza to uprawnienie innemu podmiotowi. 3. Kadencje powinien okrela statut. -nie powinna ona trwa duej ni 5 lat. -jeli kadencja jest nieokrelona mandat czonka wygasa najpniej z chwil odbycia walnego zgromadzenia za ostatni rok urzdowania. -czonek moe zoy rezygnacj 1.WALNE ZGROMADZENIE AKCJONARIUSZY najwyszy organ spki podejmujcy decyzje w najwaniejszych sprawach spki. Do jego kompetencji nale 1. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarzdu z dziaalnoci spki, sprawozdania finansowego , zwolnienia czonkw z wykonania ich obowizkw 2. postanowienie dotyczce roszcze o naprawienie szkody wyrzdzonej przy zawizaniu spki lub sprawowaniu zarzdu lub nadzoru 3. zbycie i wydzierawienie przedsibiorstwa lub jego zorganizowanej czci i ustanowienie na nich uytkowania 4. nabycie i zbycie nieruchomoci 5. emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszestwa nabycie akcji w celu ich odsprzeday pracownikom, oraz inne kwestie Statut spki moe rozszerzy wskazane kompetencje, nie moe ich jednak ograniczy. 2-Uchway akcjonariuszy zapadaj wycznie na zgromadzeniu. Powinno ono zosta zwoane zgodnie z kilkoma rygorami formalnymi. M.in. powiadomienie akcjonariuszy. -Nieformalne zgromadzenie mona podj uchwa , jeeli wszyscy akcjonariusze s reprezentowani, a nikt nie zgosi sprzeciwu co do dobycia zgromadzenia, ani wniesienia spraw do porzdku obrad. -Uchway walnego zgromadzenia wymagaj zaprotokoowania przez notariusza pod rygorem niewanoci. 3.Walne zgromadzenia akcjonariuszy dziel si na zwyczajne i nadzwyczajne. zwyczajne- ich przedmiotem s decyzje z zakoczenia i rozliczenia poprzedniego roku obrotowego. Musi si ono odby do koca czerwa roku nastpnego nadzwyczajne- pozostae kwestie. Zgromadzenie to zwouje rzd w razie potrzeb. PODEJMOWANIE UCHWA zapadaj bezwzgldn wikszoci gosw gosw zmiana statutu, umorzenie akcji, obnienie kapitau, zbycie przedsibiorstwa 4/5 gosw uchwaa pozbawiajca dotychczasowych akcjonariuszy prawa poboru akcji nowych emisji -mona podwysza wymagania co do wikszoci gosw, ale nie mona ich obnia ZASKARANIE UCHWA uchway godzce w interes spki lub sprzeczne ze statutem spki i dobrymi obyczajami, majce na celu pokrzywdzenie akcjonariusza mog by zaskarone (uniewanione) poprzez powdztwo o uchylenie uchway -jeeli uchway s sprzeczne z prawem moliwe jest wytoczenie powdztwa o stwierdzenie niewanoci takich uchway Prawo do wytoczenia powdztwo suy:

1. zarzdami, radzie nadzorczej spki i czonkom tych organw 2. akcjonariuszowi, ktry gosowa przeciwko uchwale a po jej powziciu zada zaprotokoowania sprzeciwu 3. akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziau w walnym zgromadzeniu 4. akcjonariuszowi, ktry nie by obecny na walnym zgromadzeniu w przypadku wadliwego jego zwoania lub powzicia uchway w sprawach nieobjtych porzdkiem obrad Powdztwo o uchylenie uchway wnosi si w cigu miesica od dnia otrzymania wiadomoci o uchwale, nie duej jednak ni w cigu 3 miesicy od powzicia uchway. -prawo o wniesienie powdztwa wygasa po 6 miesicach ODPOWIEDZIALNO CZONKW ORGANW podlegaj oni odpowiedzialnoci odszkodowawczej, w tym za szkod wyrzdzon spce. Nie ponosz natomiast odpowiedzialnoci za zobowizania spki.