BRZASK

CZERWIEC 201 2
W numerze rwnie:
Seminarium w Brukseli Antykomunizm w Polsce i Europie rodkowowschodniej Spotkanie z D. Linterem Proces Paleckisa Dowiadczenia pastw batyckich w NATO 2

Proletariusze wszystkich krajw, czcie si!

P ISMO KOMUNISTYCZNEJ P ARTII P OLSKI

ISSN 1 429-8279 NR 06/233

U c h w a y I X P l e n u m KKW KP P
O strze e n i e p rze d n owym i p l a n a m i og ra n i cze n i a p ra w p ra cown i czych
Komunistyczna Partia Polski sprzeciwia si proponowanym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Spoecznej kolejnym zmianom w Kodeksie pracy, majcym na celu przesunicie regulacji dotyczcych czasu pracy pracownikw na poziom zakadu. W rzeczywistoci wprowadzenie takiej nowelizacji spowoduje likwidacj omiogodzinnego dnia pracy. Nawet dzi trudno jest wyegzekwowa zapisy Kodeksu Pracy, a po wprowadzeniu proponowanych przez ministerstwo zmian stanie si to niemal niemoliwe. Sprzeciwiamy si rwnie proponowanym przez Parlamentarny Zesp do spraw Wolnego Rynku zmianom Kodeksu pracy zmierzajcym do wyprowadzenia zwizkw zawodowych poza zakady pracy i likwidacji etatw zwizkowych. Projekt ten stanowi jawne zamanie dotychczas obowizujcych zasad. Pozbawi zwizki zawodowe nawet tych ograniczonych wpyww na warunki zatrudnienia i prawa socjalne, ktre jeszcze im pozostay a niezorganizowani pracownicy pozostan bez moliwoci obrony. Ju rok temu ostrzegalimy przed kolejnymi prbami uelastyczniania Kodeksu pracy tylko w interesie kapitalistw. Propozycje, z ktrymi dzi mamy do czynienia, to wyraz kapitalistycznego denia do pomnaania zyskw za wszelk cen oraz jawny atak na pracownikw. W obliczu zbliajcej si perspektywy takich zmian, konieczne jest wyraenie zdecydowanego sprzeciwu spoecznego w postaci masowych protestw przeciwko ich wprowadzaniu.

5 8 10 10

Refleksje Ry Luksemburg po stumieniu robotniczego powstania w odzi w 1905 r 13

Komunistyczna Partia Polski sprzeciwia si antyspoecznej polityce wadz miejskich stolicy. Warszawa zostaa zamieniona w prywatn spk zarzdzajcych ni politykw, realizujcych interesy kapitau. Miasto stoeczne Warszawa prowadzi antyspoeczn polityk mieszkaniow. Likwidowany jest komunalny zasb mieszkaniowy. Miasto niemal nie buduje nowych domw komunalnych, przez co znaczco ogranicza dostpno mieszka osobom biednym, a nawet rednio zamonym. Polityka mieszkaniowa wadz samorzdowych oznacza rwnie dzik reprywatyzacj prowadzon w interesie kapitalistw, zwanych prawowitymi wacicielami. Obecnie odzyskuj oni budynki, ktre po drugiej wojnie wiatowej byy odbudowywane wysikiem caego spoeczestwa, a nastpnie przez wiele lat utrzymywane z funduszy publicznych. Wielu mieszkacw reprywatyzowanych budynkw to ludzie, ktrzy odbudowywali Warszaw lub ich potomkowie. Dzi interes kamienicznika okazuje si waniejszy od ich dachu nad gow. Dla lokatorw reprywatyzacja budynku jest najczciej rwnoznaczna z podwykami czynszw, a docelowo eksmisj. Wadze miasta nie tylko nie chc zatrzyma niszczcej miejski majtek reprywatyzacji, ale nawet wspieraj j twierdzc, e respektuj prawo wasnoci. W stolicy trwa fala likwidacji szk i stowek szkolnych, ktra jest czci drastycznych ci wydatkw na edukacj, tumaczonych wzgldami demograficznymi. Powierzenie ywienia dzieci prywatnym firmom bdzie miao powane konsekwencje. Prac strac pracownicy stowek. Tam, gdzie prywatyzacji ju dokonano, jako posikw drastycznie spada, a ich koszty wzrosy. Ograniczone zostay rwnie wydatki na przedszkola i obki. Jest to wic przerzucanie kosztw wychowania dzieci na rodzicw, co najbardziej dotknie ludzi niezamonych. Warszawski samorzd dziaa w interesie prywatnych przedsibiorcw, ktrzy

Oddali ycie za Polsk Ludow - 70 rocznica stracenia 10 hutnikw w Dbrowie Grniczej

KPP wobec antyspoecznej polityki wadz miasta stoecznego Warszawy

15

Z YCIA PARTII

BRZASK

CZERWIEC 2012

tanim kosztem zyskaj szans na dodatkowy zysk kosztem dzieci. Pomimo licznych protestw cicia wydatkw na owiat i wychowanie wprowadzane s przez bez jakichkolwiek konsultacji spoecznych. W rzeczywistoci pogorszenie sytuacji finansowej miasta wynika z rosncych wydatkw zwizanych z mistrzostwami Europy w pice nonej. Strefy kibica w centrum Warszawy, ktre bd funkcjonoway tylko przez 23 dni, kosztuj 35 milionw zotych, czyli wicej ni wadze zamierzaj zaoszczdzi na edukacji. Obecnie Warszawa jest miastem rzdzonym przez kapitalistw i dla kapitalistw, wbrew interesowi wikszoci mieszkacw. Popieramy protesty spoeczne przeciwko ciciom wydatkw socjalnych oraz walk rnych grup lokalnych o przebudow warszawskiego samorzdu w interesie mieszkacw. Krajowy Komitet Wykonawczy Komunistycznej Partii Polski Warszawa, 2 czerwca 2012 r.

XXI Midzynarodowe Seminarium Komunistyczne w Brukseli 18-20 maja 2012

W dniach 18-20 maja 2012 roku w Brukseli, pod hasem Zwizek midzy biecymi zadaniami komunistw, a ich walk o socjalizm, odbyo si dwudzieste pierwsze seminarium komunistyczne, organizowane przez Robotnicz Parti Belgii. Przybyo na nie 59 delegatw z 49 krajw z piciu kontynentw . Trzon uczestnikw stanowiy partie o ortodoksyjnie marksistowsko - leninowskim charakterze i programie. W tym roku po raz pierwszy uczestniczya w nim delegacja Komunistycznej Partii Polski. W zwizku z trwajc imperialistyczn agresj na Bliskim Wschodzie i w Afryce, cz delegacji nie moga dotrze na miejsce spotkania. Rzd belgijski odmwi wydania wiz towarzyszom z Syrii i Konga. Kada z zaproszonych organizacji wygosia dziesiciominutowe wystpienie, w ktrym zawarta bya strategia i taktyka walki o socjalizm, w warunkach oglnego kryzysu kapitalizmu, w swoim kraju.

Wikszo wystpie bya utrzymana na bardzo wysokim poziomie teoretycznym i ideologicznym. Mona byo zaobserwowa daleko posunit zbieno analiz, wnioskw oraz pozycji wrd rnych partii o profilu marksistowsko-leninowskim. Na pierwszy plan zostay wysunite zagadnienia zawarte w tytule seminarium. Nieumiejtno znalezienia zwizku midzy biecymi zadaniami komunistw a ich walk o socjalizm moe wiza si, z jednej strony, z niebezpieczestwem pogrenia si w programie naprawy kapitalizmu, przyjciem stanowisk socjaldemokratycznych, buruazyjnych z drugiej za z przeistoczeniem si w polityczn sekt, oderwan od robotnikw i ludu. Poprzez waciwe, teoretyczne i praktyczne odniesienie si do tego problemu, wadza kapitau w poszczeglnych krajach ulegnie osabieniu, a siy robotnicze, ludowe i partie komunistyczne wzmocni si przed decy-

CZERWIEC 2012

BRZASK

WIAT

dujc walk, jak bdzie rewolucja socjalistyczna. W wielu wystpieniach powtarza si wtek koniecznoci walki z zarwno z oportunizmem prawicowym, socjaldemokratycznym, jak i z oportunizmem lewicowym (lewackim), przy czym drugie zjawisko jest reakcj i konsekwencj wynikajc z pierwszego. O istocie nowoczesnej i skutecznej partii komunistycznej musi stanowi jej jednolity program oparty na zasadach naukowego komunizmu, gotowo do cigej walki z wpywami obcych klasowo ideologii, przejawiajcych si w formie prawicowego i lewicowego oportunizmu oraz elastyczno taktyki, polegajca na podejmowaniu susznych da i popieraniu celw walki robotnikw i innych postpowych warstw spoecznych. Delegaci byli rwnie zgodni co do tego, e istniej dwie drogi wyjcia z kryzysu kapitalizmu. Jedna z nich jest drog antyludowych zmian w interesie monopoli. Droga ta jest forsowana obecnie przez europejski kapita i podporzdkowane mu rzdy pastw. Strategia ta jest dowodem na to, e obiektywn, sta tendencj kapitalizmu jest denie do pogarszania poziomu ycia robotnikw i ludu a odstpstwa od tej zasady maj charakter przypadkowy. Obala rwnie powszechne, aczkolwiek bdne przekonanie, i osignicia klasy robotniczej w kapitalizmie mog by stae. Strategia ta jest wymuszona koniecznoci obnienia kosztw pracy i zwikszenia konkurencyjnoci na wiatowych rynkach kapitalistycznych, ktrych istot jest rywalizacja pomidzy imperialistycznymi centrami. Drug drog wyjcia z kryzysu kapitalizmu jest drog wiodca przez obalenie wadzy oraz uspoecznienie monopoli, ustanowienie wadzy ludowej i budow socjalizmu-komunizmu w oparciu o do-

wiadczenia budowy socjalizmu XX wieku: spoeczn wasno rodkw produkcji, centralnie planowan gospodark, nastawion na zaspokajanie potrzeb spoecznych. Nie ma adnej drogi pomidzy, a oportunici, ktrzy bdnie przedstawiaj istot kryzysu jako kryzys neoliberalnej polityki czy jako kryzys zarzdzania kapitalizmem proponuj nic innego, ni podporzdkowanie si pierwszemu z omawianych tutaj rozwiza - podporzdkowanie si wadzy buruazyjnej i wzmocnienie systemu kapitalistycznego. Temu suy rwnie faszywa, oportunistyczna koncepcja zjednoczenia lewicy pod hasami socjaldemokratycznymi. Zgromadzeni delegaci potpili dziaania sekt trockistowskich, podegajcych do wojen i imperialistycznych interwencji w Libii, Syrii i innych czciach wiata. Przyjto rezolucj potpiajc szczyt NATO i zbrodnicze dziaania teje organizacji. Obok tego podpisano rezolucje solidarnoci z socjalistyczn Kub, z ludem Palestyny oraz solidarnoci z irlandzkim nie dla traktatu fiskalnego. Osobno przyjto rwnie deklaracj poparcia dla walki tow. Algidrasa Paleckisa. Tow. Paleckis przedstawi publicznie niewygodn dla buruazyjnego establishmentu prawd o wydarzeniach ze stycznia 1991 roku z Wilna, w ktrych mier ponioso 14 osb. Grozi mu kara dwch lat pozbawienia wolnoci. Midzynarodowe Seminaria Komunistyczne, organizowane przez towarzyszy z Robotniczej Partii Belgii stanowi wany krok na drodze do zjednoczenia ruchu komunistycznego wiata i budowy nowej Midzynarodwki. Bartosz Bieszczad

D owi a d cze n i a p ol ski e g o ru ch u kom u n i styczn e g o i n a sza d rog a d o socj a l i zm u -kom u n i zm u

Towarzysze, w tym krtkim referacie skoncentrujemy si na zwizej prezentacji dowiadcze polskiego ruchu komunistycznego i na naszej drodze naprzd w stron socjalizmu. Na pocztek warto przypomnie, e nasz lud y w socjalizmie przez ponad cztery dekady. Dla nas termin socjalizm to nie jest jaki abstrakcyjny koncept czy slogan, ale odnosi si on do konkretnych warunkw historycznych. Z tego powodu krytyczna analiza budowy socjalizmu XX wieku jest kwesti centraln i fundamentaln, z niej bowiem wynikaj nasze teraniejsze stanowiska. Co jest najwaniejsze, w obecnej chwili potrafimy wycign z tej analizy istotny wniosek:

Referat przygotowany i wygoszony na XXI Midzynarodowym Seminarium Komunistycznym w Brukseli 1820 maja 2012, organizowanym przez Robotnicz Parti Belgii pod hasem Zwizek midzy biecymi zadaniami komunistw a ich walk o socjalizm przez Komunistyczn Parti Polski. Drodzy towarzysze i przyjaciele ! W pierwszej kolejnoci chcielibymy podzikowa Robotniczej Partii Belgii za zaproszenie. Chcielibymy rwnie podzikowa komunistycznym i robotniczym partiom z caego wiata za poparcie naszego protestu przeciwko zakazowi symboliki komunistycznej w Polsce w 2010 roku. Dziki waszej solidarnoci udao si pokona to antykomunistyczne prawo. W lipcu 2011 Trybuna Konstytucyjny uzna zakaz za bezprawny. Fakt ten stanowi znaczcy cios w antykomunizm i w prowadzon przez Uni Europejsk kampani antykomunistyczn.

WIAT

BRZASK

CZERWIEC 2012
stosunkw towarowych w ramach systemu kapitalistycznego, co spowodowao wzmocnienie ywiow drobnomieszczaskich, naturalnie zorientowanych w stron kapitalizmu. Pomimo tych niedoskonaoci, musimy owiadczy i zdecydowanie odrzucamy dwa powszechne, ale faszywe pogldy: (1) e socjalizm nie by wystarczajco demokratyczny i (2) e nie by w stanie speni istotnych potrzeb ludu. adne z tych z tych zda nie jest prawdziwe. Ilo robotnikw i przedstawicieli ludu zaangaowanych w procesy decyzyjne w kraju socjalistycznym i ich stopie uczestnictwa na wszystkich szczeblach zarzdzania, od hali fabrycznej po najwysze organy rzdowe, w postaci rnych rad, komisji, komitetw, organizacji, zwizkw itd. by znacznie wyszy ni w kapitalistycznych, tak zwanych demokratycznych, spoeczestwach. Nie byo dobrze widziane, gdy robotnik publicznie krytykowa najwysze osoby w pastwie lub gdy przynalea do politycznej, kontrrewolucyjnej organizacji, ale z drugiej strony, mg swobodnie krytykowa swojego szefa lub kierownika. Tego typu forma krytycyzmu w tak zwanych demokratycznych, kapitalistycznych spoeczestwach moe skoczy si wypowiedzeniem stosunku pracy i wic si z tym utrat rodkw do ycia. W czasach Rzeczpospolitej Ludowej, przecitny okres czekania na przydzia nowego mieszkania waha si od 6-7 lat. Rodziny otrzymyway lokale bez koniecznoci zacigania kredytw i bez porednictwa pasoytniczych podmiotw, takich jak prywatne banki komercyjne. Dzi przecitny okres spacania mieszkania wynosi 25-30 lat i jest on zaleny od warunkw zatrudnienia. I nie kada rodzina moe otrzyma kredyt mieszkaniowy, gdy prywatne banki czsto nie s usatysfakcjonowane poziomem ich dochodw. Fakt ten znajduje odbicie rwnie w danych statystycznych. W poowie lat 1970-tych kraj socjalistyczny oddawa do uytku 8 nowych mieszka na kade 1000 mieszkacw rocznie. W kapitalistycznej Polsce liczba ta nigdy nie przekroczya 2. Co moe by lepszym wskanikiem stopnia spenienia potrzeb ludu anieli darmowa i powszechnie dostpna opieka medyczna, szkolnictwo i mieszkania? Towarzysze, nie bdziemy si tutaj rozwodzi nad spoecznymi i gospodarczymi konsekwencjami zwycistwa kontrrewolucji 1989 roku. Jest to temat na oddzielny referat. Wystarczy wspomnie, e nasz kraj zapaci wysok cen za stanie si ofiar zachodniego kolonializmu. Stopa bezrobocia przekroczya 13%. Ponad 2 miliony robotnikw, gwnie modych zostao zmuszonych do emigracji i stao si tani lub nawet niewolnicz si robocz w krajach Europy i poza ni. Bardzo czsto staj si oni ofiar rasizmu i dyskryminacji. Dug zagraniczny, ktry w 1989 roku wynosi niespena 20 miliardw dolarw amerykaskich, teraz przekroczy 200 miliardw euro. Przecitna paca robotnika rzadko kiedy przekracza 400 euro miesicznie.

Socjalizm nie tylko dziaa, ale przynis najwikszy gospodarczy, spoeczny i kulturalny postp w caej historii naszego kraju. Stoimy na stanowisku, e socjalizm XX wieku w dalszym cigu zachowuje swoj warto jako model, punkt wyjcia do budowy socjalizmu przyszoci. Pogld ten podziela rwnie porednio lub bezporednio dua cz naszego ludu. Pomimo i jedynie okoo 30% obywateli otwarcie deklaruje, e wolaaby y w poprzednim systemie, zdecydowana wikszo nie popiera zmian, jakie zostay naoone na nasz kraj. W rzeczy samej, liczba ta jest znacznie wiksza na wsiach i w maych miastach. Fakt ten jest gwnie kojarzony z socjalistycznym bezpieczestwem socjalnym oraz dobrymi warunkami pracy, ale take z utraconym poczuciem normalnoci i jakoci stosunkw midzyludzkich. Socjalistyczna przeszo, gwnie dekada lat 1970-tych, staa si mitem, zotym wiekiem polskich robotnikw i chopw. Mit ten jest tak silny, e nawet byy premier Polski, zajady antykomunista, znany ze stwierdze o dziesitkach miliardw ofiar komunizmu, Jarosaw Kaczyski, odnis si pozytywnie do tej dekady w celu uzyskania masowego poparcia przed wyborami w 2011 roku, nazywajc Edwarda Gierka komunist ale patriot. Mimo i znaczna cz polskiego spoeczestwa idealizuje socjalistyczn przeszo, nas zobowizuj zasady naukowej analizy. W zwizku z tym sprbujemy dokona krytycznej oceny budowy socjalizmu. Musimy przyzna, e stopie rozwoju stosunkw socjalistycznych w Polsce nie osign nigdy poziomu ani zasigu, ktry istnia w ssiednich krajach i w Zwizku Radzieckim. Sektor towarowo pieniny przez cay czas zajmowa siln pozycj w systemie gospodarczym. Okoo 70% ziemi pozostao w rkach prywatnych i byo wasnoci drobnych i rednich rolnikw indywidualnych. Wraz z przedstawicielami odchylenia prawicowego, ktrzy doszli do wadzy w kocu lat 1950-tych, kolektywizacja ziemi zostaa zaniechana i zamiast tego wprowadzono polityczn i gospodarcz liberalizacj. Polityka ta bya kontynuowana do 1989 roku i daa pocztek istotnym bdom i zudzeniom. Uatwia ona ideologiczn i organizacyjn degeneracj Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Jej czci bya tolerancja dla oportunizmu i rewizjonizmu, wpyww nurtw drobno - buruazyjnych a nawet, buruazyjnych wewntrz i poza rzdzc parti, ktra stopniowo tracia swj robotniczy charakter i ostatecznie rozwizaa si w 1990 roku. Trzon PZPR przeksztaci si w organizacj socjaldemokratyczn, ktra staa si jedn z gwnych si, ktre podporzdkoway nasz kraj kolonialnej, kapitalistycznej dominacji Unii Europejskiej, Stanw Zjednoczonych i NATO. Obiektywn baz przywrcenia kapitalizmu mona odnale w rozwoju zarwno oficjalnych jak i czarnorynkowych

CZERWIEC 2012

BRZASK

POLSKA

A ci, ktrzy pracuj, czsto maj do czynienia z trudnymi bd nawet nieludzkimi warunkami pracy. Biecy kryzys gospodarczy spowodowa jeszcze wiksze pogorszenie sytuacji polskiego ludu. Przejawia si to w zwikszeniu wieku emerytalnego z 65 lat (mczyni) i 60 lat (kobiety) do 67 lat oraz w zwikszeniu hiper wyzysku w formie tzw. elastycznych form zatrudnienia. Stosunek pracy, majcy swoj podstaw w prawie pracy zostaje zastpiony przez umow cywiln, ktra nie daje robotnikowi adnych praw ani ochrony, zawartej w prawie pracy. W tej chwili ponad 30% robotnikw zostao wczonych w ten system. Kolejnych 27% pracuje na podstawie umw na czas okrelony. Dla porwnania, rednia dla krajw europejskich wynosi mniej ni 14%. Nawet jako niewielka partia, Komunistyczna Partia Polski od samego pocztku ostro sprzeciwia si tym anty-ludowym posuniciom. Wznosimy slogan powrotu do socjalizmu, powrotu do ludowej republiki, do centralnie planowej gospodarki, do spoecznej wasnoci rodkw produkcji i do wadzy ludowej jako jedynego rozwizania wobec barbarzystwa kapitalizmu. Wzywamy robotnikw i inne postpowe warstwy spoeczne do wystpienia z UE i NATO, do odrzucenia ucisku kolonialnego i do wyboru wasnej drogi rozwoju. Jestemy przekonani, e przyszo naley do socjalizmu-komunizmu, podobnego do socjalizmu XX wieku, ale wzbogaconego o nowe osignicia kultury i nauki. Jestemy przekonani, e przyszy socjalizm bdzie oparty na zasadach naukowego komunizmu, ortodoksyjnego marksizmu-leninizmu. Jako i wiemy, jakie bdy zostay popenione, istnieje szansa, e nie powtrzymy ich ju wicej. Aby osign ten cel, dziaamy w celu umocnienia naszej partii i zdobycia niezbdnych dowiadcze walki w warunkach kapitalizmu. Pracujemy blisko

z robotnikami i innymi postpowymi czciami spoeczestwa, usiujc wpyn na nie i krzewi zacztki wiadomoci klasowej. Mamy bojow postaw wobec popierajc NATO i UE, socjaldemokracji i wobec oportunistycznych, lewackich (ultra-lewicowych) prdw, ktre promuj antykomunistyczny, nowy program socjal-demokratyczny. Odrzucamy pene hipokryzji wezwanie do jednoci lewicy jako oportunistyczn prb wypenienia prni powstaej po zdradzie i upadku starych partii socjaldemokratycznych. Uznajemy za istotne ksztacenie i organizowanie modych ludzi, ktrzy zdecydowani s walczy o lepszy wiat, gdy przyszo naley do nich. Jestemy przekonani, e imperializm jest systemem, ktry nie moe si utrzyma. Wczeniej czy pniej jego wewntrzne sprzecznoci nagle si zaostrz, dojdzie do ich gwatownego powikszenia, co doprowadzi do dramatycznej sytuacji, gdy postulaty rewolucyjnej zmiany spoecznej nie bd ju odbierane jako postulaty radykalne (ekstremistyczne). Moe to przybra form duego konfliktu zbrojnego, destabilizacji wewntrznej sytuacji krajw lub dwch tych rzeczy jednoczenie. Kluczowe jest, abymy my, ale take cay ruch komunistyczny i robotniczy byli dobrze przygotowani na ten moment, tak, aby by w stanie zadziaa szybko i poprawnie. Gdy w sytuacji nagego zaamania si kapitalizmu w imperialistyczn wojn wiatow to do nas bdzie naleao zadanie poprowadzenia klasy robotniczej i innych postpowych warstw spoecznych jedyn drog z kapitalistycznego barbarzystwa w stron socjalizmu-komunizmu. Bartosz Bieszczad Komunistyczna Partia Polski Bruksela, 19 maja 2012

Antykomunizm w Polsce i w Europie rodkowo-wschodniej

Pod takim hasem odby si 25 maja 2012 r. we Frankfurcie nad Odr w kampusie Uniwersytetu VIADRINA wykad tow. prof. Zbigniewa Wiktora. Spotkanie zorganizowaa grupa regionalna Stowarzyszenia Rot Fuchs, Stowarzyszenie Owiatowe URANIA, przy licznym udziale czonkw i sympatykw KPD. W spotkaniu, ktremu przewodniczy tow. Werner Schleese rzecznik prasowy KC KPD w Berlinie, wzio udzia ponad 50 uczestnikw. Prof. Z. Wiktor uzna za gwn przyczyn rosncego antykomunizmu i antymarksizmu pogbiajcy si od kilku lat kryzys finansowy i gospodarczy wiata kapitalistycznego i pogarszajca si sytuacja ekonomiczna i socjalna nie tylko polskiego wiata pracy. Ostre protesty nie ograniczaj si do strajkw i pikiet, ludzie masowo wychodz na ulice, a Grecja trzeszczy w posadach. Przed miesicem w spokojnych Czechach ponad 100 tysicy ludzi wyszo na Plac Wacawa, dajc ustpienia rzdu. Procesy te wystpuj take w innych krajach Europy rodkowej i wschodniej, co dokumentuje ich strukturalny charakter, szczeglnie na Wgrzech, krajach batyckich i w Chorwacji. Czynniki oficjalne w Polsce przedstawiaj sytuacj w kraju jako zielon wysp ze stabilnym wzrostem PKB i zadowoleniem obywateli. Jest zupenie inaczej i na puste frazesy Tuska i jego propagandzistw nie daj si nabra nawet niedawni komilitoni z Solidarnoci. Ta ostatnia pod kierunkiem swego nowego lidera Piotra Dudy wyraa zdecydowany protest przeciwko kolejnym redukcjom pracowniczym, socjalnym, wzrostom bezrobocia

POLSKA

BRZASK

CZERWIEC 2012

i wyduaniu wieku emerytalnego dla kobiet i mczyzn do 67 roku ycia. Lider Solidarnoci owiadczy przed kilkoma dniami, e Solidarno jest na wojnie z rzdem i e nie jestemy XIXwiecznym motochem i nie zgodzimy si na XIXwieczny kapitalizm (Gazeta Wyborcza z 11 V 2012 r., Nr 109, s. 4). Mocne sowa, w peni uzasadnione, ale na ile rzetelne i wiarygodne w obliczu dotychczasowej polityki Solidarnoci, ktra chlubi si sukcesami w obalaniu poprzedniego ustroju i zaprowadzaniu w Polsce kapitalizmu pod kamliwymi hasami, ze moe on by lepszym rozwizaniem dla wiata pracy. Dzi wyranie wida, e rozeszy si drogi zwizkowcw i politykw, ktrzy wyszli z Solidarnoci i chcieliby o tym zapomnie. Lider Solidarnoci nie jest adnym rewolucjonist, on nie godzi si na XIX-wieczny kapitalizm, ale na kapitalizm w ogle i owszem, to prawdziwe oblicze kierownictwa Solidarnoci. XIX-wieczny proletariat nazywa motochem, ale ten proletariat wywalczy wolnoci zwizkowe, 8-godzinny dzie pracy i masowy ruch robotniczy, ktry zagrozi panowaniu kapitalizmu. Dzisiejsza Solidarno jest daleko w tyle za tymi zdobyczami XIX-wiecznego europejskiego wiata pracy. Jej rzekoma obrona interesw polskiego wiata pracy jest frazesem, ktry ma spacyfikowa oburzenie robotnikw, a politycznie suy wzmocnieniu Prawa i Sprawiedliwoci, partii autorytarnej i krypto-faszystowskiej, znajdujcej si pod wpywem najbardziej reakcyjnych si polskiego Kocioa katolickiego. Jest to wic kolejna para w gwizdek, pacyfikujca protesty polskiego wiata pracy. Akcj Solidarnoci popieraj zwizkowcy z OPZZ i zwizkw niezrzeszonych. Protestuj nauczyciele, kolejarze, a ostatnio take artyci. Po raz pierwszy od wielu lat powstaa szansa stworzenia wsplnego frontu pracowniczego przeciwko pasoytniczemu kapitalizmowi. Na to nakadaj si dziaania partii opozycyjnych, a wic SLD, Ruchu Palikota i PiS, chwiej si szeregi PSL, ktre d do zbicia wasnego kapitau politycznego. Jest to mao misterna gra polityczna pord partii, ktre miay niemay wpyw na wprowadzanie w Polsce porzdkw kapitalistycznych po 1989 r. Wszystkie one ponosz odpowiedzialno (cznie z niedawno powstaym Ruchem Palikota) za dramatyczn sytuacje ekonomiczn i socjaln polskiego wiata pracy i dzi nie wystarczy spycha odpowiedzialnoci na politycznego konkurenta, std ciesz si znikomym poparciem elektoratu. W konsekwencji kryzysu z Polski uciekaj kapitay zagraniczne. Minister J. Rostowski po wyborach skorygowa plan na 2012 r. do 2,5 % wzrostu PKB. To ju jest na granicy bdu statystycznego. Polska zanurza si w recesji, w ktrej ju topi si Grecja, Cypr, Portugalia, Irlandia, Wochy, Hiszpania. Unia Europejska, strefa euro stoj przed wielk turbulencj, groc jej rozpadem. Niemcy uwaane za lokomotyw europejsk s take zaduone na sum ponad 2 bln euro. Pani kanclerz Merkel udziela NAUK Grekom, jak naley zaciska pasa, ale niemiecka finansjera i buru-

azja stoi wobec podobnych wielkich problemw. Jest to problem caej Unii Europejskiej. Obecny kryzys jest wynikiem krachu neoliberalnej gospodarki, pogbiania si rnic midzy interesami pracy i kapitau. Rzdy i ponadnarodowe korporacje d do obcienia kosztami wyjcia z kryzysu europejski wiat pracy, a wic redukcja programw socjalnych, mniejsze stawki godzinowe, obcinanie rent i emerytur, duszy czas pracy itd. W obliczu globalizacji Europa chce i musi si zbroi, wydatki na zbrojenia w pastwach europejskich s dwa razy mniejsze ni w USA, kapita nie zamierza zmniejsza swych profitw, koszty zbroje chce przerzuci na barki ludzi pracy. Jest to wielkie zagroenie nie tylko dla pozostaoci socjalizmu w dawnych krajach socjalistycznych, take dla instytucji pastwa socjalnego w zachodniej Europie, np. kolejna redukcja programw socjalnych w Niemczech w ramach pakietu ustaw tzw. Harz IV. W Polsce rzd w 2011 r. nie mia nawet rodkw, by wyrwna milionom emerytw i rencistw wiadczenia z tytuu inflacji, zamiast ustawowej procentowej rewaloryzacji kady z rencistw i emerytw otrzyma 76 z, co byo procentowa rewaloryzacj na najniszym poziomie emerytury. W nastpstwie nastpio spaszczenie emerytur a rzd zaoszczdzi waciwie ukrad miliardy z z funduszy emerytalnych. Wczeniej roztrwoniono rodki spoeczne otwartych funduszy emerytalnych, rozkradziono rodki emerytalne, polityczni oszuci niczym najgorsi mafiozi rozkradaj rodki publiczne. Jedyny ratunek w utrzymaniu swych pozycji widz we wstrzymaniu wypat na wiadczenia emerytalne przez radykalne wyduenie czasu pracy, co ma w efekcie przynie oszczdnoci rzdu okoo 660 mld z. Powstaje paradoksalna sytuacja. Dla modych ludzi brakuje kilka milionw miejsc pracy, a jednoczenie blokuje si je przez zatrudnianie ludzi kwalifikujcych si do przejcia w stan spoczynku. wiat znajduje si w epoce wiedzy, jakociowo wzrasta wydajno pracy w konsekwencji rewolucji naukowo-elektronicznej, w peni uzasadnione s projekty socjalnopracownicze zmniejszajce czas pracy tak w kategoriach tygodniowych (do 30-35 godzin) jak i w kategoriach lat pracy. Na przekr temu stoj interesy kapitau, dcego do zwikszenia wyzysku. W Polsce jest to wyzysk podwjny, gdy na profity firm zagranicznych nakadaj si obcienia generowane przez polski a w gruncie rzeczy pozostajcy na usugach obcego kapitau polski aparat pastwowy. Polska nie jest adn zielon wysp Polska znajduje si w dramatycznej sytuacji finansowej. Pastwo jest zaduone za granic na sum 300 mld dol. Krajowe zaduenie wynosi ponad 700 mld z. Zaduenie zagraniczne nie jest wysokie, jeli porwna si je z przodujcymi dunikami europejskimi (RFN, Wochy, Francja), ale oznacza ono prawie 3-krotne wydatki budetu pastwa. Jednym sowem, gdyby wiatowi bankie-

CZERWIEC 2012

BRZASK

POLSKA

rzy zmwili si i zadali natychmiastowego zwrotu swych wierzytelnoci, Polska musiaaby przez trzy lata zawiesi wydatki budetowe, co oczywicie jest niemoliwe i absurdalne. W 1980 r., kiedy obalano Gierka, zarzucano mu niegospodarno, gdy Polska miaa dugi rzdu 19 mld dol., ale wtedy w Polsce wiele si zbudowao, modernizowao, kraj mia take wierzytelnoci za granic, co si bilansowao. Dzi siy odpowiedzialne za stan polskiej gospodarki posuguj si rzekomo katastrofalnym zadueniem z czasw Gierka, eby usprawiedliwi sw niegospodarno i popadnicie Polski w puapk zadueniow. W dawnych czasach wojna bya w takich sprawach rodkiem dochodzenia sprawiedliwoci. Wojska innego pastwa najeday na takiego dunika i zdobywcy sami rekwirowali ziemi, depozyty, aktywa, precjoza a ludno zamieniali w swych poddanych. Dzi wojna w Europie byaby niemodna, chocia przykad Jugosawii daje do mylenia. Dzi tak rol peni Unia Europejska i orodki midzynarodowej finansjery. Wikszo Polakw nie zdaje sobie sprawy z powodu kamliwej propagandy wielkonakadowej prasy, radia i telewizji, e nasz kraj tonie. W kategoriach narodowych proces ten ma charakter wieloletni i odbywa si w przysowiowych biaych rkawiczkach. Dzi decyduj nie armie wojskowe, ale otwarte granice, procesy integracyjne, euro, dyplomacja europejska, wzrost roli i znaczenia jdra europejskiego czyli Niemiec, wyzysk i panoszenie si obcego kapitau. Polityka PO i PSL tuczy zagraniczny kapita i jego polskich sugusw, kompradorw w najgorszym tego sowa znaczeniu. Wywo oni rokrocznie miliardy dolarw i euro zyskw kanaami Deutsche Bank, austriackich i szwajcarskich bankw, obce firmy s zwalniane z podatkw, oszukuj i wyzyskuj polski lud. Pensje wikszoci pracujcych s na poziomie godowym, bezrobocie obejmuje rednio 2-2,5 mln ludzi, gwnie mode pokolenie. Bezdomno jest udziaem 300 do 500 tys. ludzi, masowo szerzy si prostytucja, alkoholizm, kryminalizacja, narkotyki, pogbia si beznadziejno perspektyw dla milionw. Od 2 do 2,5 mln modych ludzi wyemigrowao do krajw zachodnich na nowe saksy. Polska staa si przedmiotem drenau mzgw, wyjedaj ludzie wyksztaceni, po studiach, utalentowani, nie widzcy szansy uoenia sobie ycia w Polsce. Polska po ponad 20 latach transformacji sta si pkoloni jak w czasach rozbiorw i okupacji hitlerowskiej. Przyrost naturalny jest na poziomie zero, obecnie rodzi si w Polsce dwa razy mniej dzieci ni w PRL. W 1980 r. wrd postulatw Solidarnoci zgoszono konieczno zabezpieczenia kadej rodzinie wasnego mieszkania. Byo to 1,5 mln rodzin, dzi bez wasnego mieszkania jest do 4,5 mln rodzin. Mieszkanie stao si towarem, tysice pustych mieszka jest na rynku deweloperskim, ale ich cena jest niedostpna dla mao i rednio zarabiajcych. W ponad 50 % bezrobotni to ludzie modzi, czsto po szkole, ktrzy nigdy nie naucz si pracowa. Wikszo umw o prac to tzw. umowy mieciowe. Narasta frustracja i gniew ludzi pracy.

Sytuacja ta oznacza katastrofalny krach wczeniejszych iluzji szerzonych przez Solidarno o moliwoci stworzenia w Polsce kapitalizmu o ludzkim obliczu. Jest to jednoczenie klska programw spoecznej nauki Kocioa, szukajcych czego poredniego midzy kapitalizmem i socjalizmem. Czas zweryfikowa wczeniejsze hasa i ich gosicieli. Wasa zachca rzd do spaowania blokujcych Sejm zwizkowcw, a Koci ustami papiea deklaruje, e w komunizmie tkwi jdro prawdy. W trudnej sytuacji organizacyjnej znajduje si polska socjaldemokracja, ktra ma wielkie zasugi z L. Millerem na czele w obalaniu poprzedniego systemu. Mieli nie raz szanse udowodnienia, e s obrocami wiata pracy, udowodnili po raz kolejny, e s na usugach wielkiej finansjery, z tego powodu walcz obecnie o polityczne przetrwanie. Kapitalizm pokaza w caej peni swj wilczy pysk. Wyczerpay si dotychczasowe liberalno-demokratyczne metody transformacji ustrojowej. Buruazja i jej polityczni eksponenci w sytuacji gbokiego i globalnego kryzysu chykiem ogldaj si za nowym Pisudskim (a moe Dud), a w Niemczech i w innych krajach Europy za nowym Hitlerem, we Woszech za nowym Mussolinim. Ale dzi s inne czasy. Jak na razie funkcj pacyfikacyjn wobec europejskiego wiata pracy do skutecznie peni instytucje Unii Europejskiej i NATO. Faszyzm w XXI wieku nie musi przyj w brunatnych uniformach i podkutych butach, mog go wprowadzi panowie w eleganckich garniturach. Oto w skrcie podstawowe tezy wykadu prof. Z. Wiktora na spotkaniu we Frankfurcie. W dyskusji zabrao gos 9 uczestnikw, solidaryzujcych si z tezami profesora. Niektrzy nawizywali do sytuacji i dowiadczenia niemieckiego, byy pytania o relacje Polski i Rosji i inne kraje Europy rodkowo-wschodniej. Interesujc czci dyskusji byy kwestie moliwoci stworzenia jednolitego frontu zwizkw zawodowych i wszystkich si lewicy przeciwko brutalnemu kapitalizmowi. Jest to problem dotyczcy nie tylko Polski, jeszcze bardziej palca jest sytuacja w Niemczech. W Polsce sytuacja jest trudna, gdy zwizki zawodowe s autonomiczne, ale jednoczenie silnie penetrowane przez reakcyjne orodki kocielne lub pisowskie w przypadku Solidarnoci, lub przez uleg wobec kapitau socjaldemokracj, co dotyczy OPZZ. Jednoczenie w ponad 50% nowych, z reguy maych i rednich biznesach nie ma organizacji zawodowych, bo nie ycz sobie tego pracodawcy. Na zakoczenie prelegent otrzyma dwa bukiety biaych i czerwonych r i godzikw, spotkanie przyczynio si do wyjanienia gwnych zagroe antykomunistycznych w Polsce i innych krajach Europy rodkowo-wschodniej i zacieniania wsppracy midzy komunistami i socjalistami z Polski i Niemiec. Tow. Z. Wiktor przekaza pozdrowienia od kierownictwa Komunistycznej Partii Polski i rozkolportowa kilka numerw Brzasku. Zbigniew Wiktor

WIAT

BRZASK

CZERWIEC 2012

S p otka n i e z D m i tri j e m Li n te re m
radykalnie prawicowy, ale w procesie ksztacenia, patrzc na realny wiat, zaczem zmienia swoje pogldy. Dziaalno kontynuuj niezalenie od tego, e nie mog y w Estonii, chocia jestem narodowoci estoskiej, bo do tej pory wadze nie zostawiy mnie w spokoju. Co dzieje si na Ukrainie, w Estonii, na otwie i Litwie. Dlaczego mwimy o tych krajach? Zaczniemy od Litwy. 12 czerwca odbdzie proces apelacyjny przeciwko Algirdasowi Paleckisowi, liderowi Socjalistycznego Frontu Litwy, partii ktra w ostatnich wyborach parlamentarnych uzyskaa 4% gosw. Poprzez ten proces d do usunicia go z biecej dziaalnoci politycznej na Litwie. Sdzony jest za stwierdzenie uyte podczas debaty radiowej dotyczcej wydarze ze stycznia 1991 r. A teraz okazuje si, e swoi strzelali do swoich. Za to zdanie od ptora roku poddawany jest take innym represjom sdowym, przez rok nie mg wyjeda za granic. Czego boj si litewskie wadze? Nie jest sekretem, e na Litwie, tak jak na otwie i w Estonii nastroje prawicowe s bardzo silne. Wynikaj z tego obawy o rewizj podstaw, na ktrych zbudowano ich pastwowo. Jedn z tych podstaw opinia, e w 1991 r. wojska radzieckie strzelay do uczestnikw pokojowej demonstracji pod wie telewizyjn w Wilnie. Paleckis na bazie dokumentw, zezna wiadkw i nagra video powiedzia: A teraz okazuje si, e swoi strzelali do swoich, majc na myli Sajudis, ktry wwczas zrobi t prowokacj. W ten sposb po raz drugi w cigu 5 lat czonka naszej organizacji pocigaj do odpowiedzialnoci karnej za jego wypowiedzi niezgodne z oficjalnym punktem widzenia. Pomimo i sd pierwszej instancji uniewinni Paleckisa, 12 czerwca w zapadnie wyrok w procesie apelacyjnym. Co dzieje si na otwie? Corocznie 16 marca w Rydze odbywaj si przemarsze weteranw Waffen SS - od Soboru Doskiego do Pomnika Wolnoci. W marszach tych, na trasie o dugoci okoo kilometra, bierze udzia okoo 3 tysicy uczestnikw - modych neonazistw, parlamentarzystw, wojskowych, przedstawicieli partii rzdzcych i starych weteranw Waffen SS. Co roku organizujemy akcj protestu przeciwko tym marszom i co roku jestemy aresztowani. Mnie osobicie zatrzymuj ju na granicy. Aresztuj jak najwicej ludzi i przetrzymuj maksymalnie dugo. W akcjach tych wsppracuj rne suby, w tym specjalne, take litewskie. W tym roku to wydarzenie wizao si nie tylko z aresztowaniami, ale take jeszcze jednym wanym faktem. Tego dnia parlamentarzysta rzdzcej na otwie partii Ojczyzna i Wolno przyprowadzi do przedszkola dwch onierzy ubranych w mundury Waffen SS z naszywkami SS, ktrzy po otewsku opowiadali 3 - 4 letnim dzieciom, demonstrujc niemiecki karabin maszynowy, granaty i inne uzbrojenie, e ci, ktrzy nosili takie mundury, walczyli z czerwonym reimem. Wg nich dzieci powinny uznawa ich za otewskich patriotw. O tych faktach moecie przeczyta na naszym portalu http://stopnazism.net/, gdzie materiay publikowane s w 4 jzykach angielskim, rosyjskim, niemieckim i ukraiskim. Przejdmy do Ukrainy. Na Zachodniej Ukrainie neona-

5 czerwca w Warszawie odbyo si spotkanie z antyfaszystowskim dziaaczem Dmitrijem Linterem, represjonowanym za swoj dziaalno przez wadze Estonii, pastwa nalecego do Unii Europejskiej. W tym kraju dziaalno antyfaszystowska oznacza bezporedni walk z systemem, ktry w bezporedni lub poredni sposb wspiera marsze weteranw Waffen SS oraz usiuje faszowa histori. W 2007 roku D. Linter wystpi w obronie pomnika onierzy radzieckich - Wyzwolicieli Tallina, znanego jako pomnik onierza z Brzu. Aresztowany w zwizku z dziaalnoci w organizacji Stra nocna, zaoonej w celu obrony pomnika, do usunicia ktrego dyy estoskie wadze, w wizieniu spdzi 7 miesicy od kwietnia do listopada 2007r. Nastpnie sdzony i uniewinniony w procesie, ktry zakoczy si w 2009 r. Oddajmy gos estoskiemu antyfaszycie: "Wydarzenia sprzed 5 lat bardzo zmieniy ycie moje, moich bliskich, przyjaci i ludzi yjcych w pastwach batyckich. W wyroku uniewinniajcym mnie sdzia napisa, e w demokratycznym spoeczestwie czowiek nie moe by karany za pogldy i dziaalno antyfaszystowsk. Znaczenie mojego przyjazdu i spotkania z polskimi przyjacimi wie si z tym, e w cigu ostatnich 2 - 3 lat nazistowskie zagroenia nasilaj si w rnych krajach, zwaszcza na Ukrainie, Litwie i otwie. 2 lata temu na Ukrainie utworzylimy ruch, do ktrego przystpio 135 organizacji z 27 krajw, jego celem jest niedopuszczenie do odrodzenia nazistowskiego zagroenia. Popularne haso Nigdy wicej jest dla nas bardzo aktualnym. Dlaczego mwimy o zagroeniu neonazizmem? Poniewa prawica na wiecie jest bardzo silna, a szczeglnie prawicowy populizm. Kiedy take byem

CZERWIEC 2012

BRZASK

WIAT

zistowskie nastroje s bardzo silne, co przejawia si w wysawianiu Stefana Bandery i UNA UNSO. Siy takie jak Partia Wolnoci maj nieoficjalne poparcie rzdzcej elity, aby odbierajc cz prawicowego elektoratu J. Timoszenko, przyczyniy si do jej marginalizacji. Niezalenie od tego, e nasz dziaalno na Ukrainie popiera Partia Regionw, stale podnosimy ten problem i osigamy rezultaty w postaci inicjatyw ustawodawczych w parlamencie. Istnieje wic wiadomo tych zagroe i wczeniej czy pniej Partia Regionw bdzie musiaa zaj si t spraw a nie jej rozgrywaniem. Porozmawiamy o Estonii skd jestem, a gdzie sytuacja nie jest tak jawna, jak w innych krajach. Najbardziej jaskrawym przejawem s organizowane corocznie w ostatni sobot lipca obchody powicone pamici weteranw 20 dywizji Waffen SS. W tym czasie granice s nieoficjalnie zamykane, a antyfaszyci, zatrzymywani na drodze, wydalani za granic Estonii, cznie z profesorami, czonkami wadz lokalnych, przepuszczani s tylko parlamentarzyci, czonkowie Parlamentarnego Zgromadzenia Rady Europy i eurodeputowani. Mamy dokumenty potwierdzajce finansowanie tych uroczystoci z funduszy Ministerstwa Obrony Republiki Estonii. Zazwyczaj w wydarzeniach uczestniczy troch ponad tysic osb, wiele w czarnych koszulach, eksponowane s sztandary ze swastyk, ksiki o antysemickiej tematyce. Mamy te odpowied premiera na list, ktry na wniosek amerykaskiego oddziau wiata bez Faszyzmu, napisali senatorowie stanu Nowy Jork, w ktrym zaprzecza finansowaniu obchodw. Gdy przedstawiono dowody takiego finansowania, strona estoska przestaa odpisywa. Na forum midzynarodowym. wadze staraj si maksymalnie dystansowa si od tych oskare. Odrzucajc zarzuty o stronnicze zaangaowanie, antyfaszystw przedstawiaj jako ekstremistw, a nazistom daj zielone wiato, oni wszyscy mog przyjecha. Nie mog y w Estonii, co roku pod moim adresem kierowane s groby zabjstwa, podpalano moje mieszkanie, przekuwano opony w samochodzie. Policja wszczynaa dochodzenie, ale nie znajdowaa winnych, tumaczc to wszystko chuligastwem. Policja w stosunku do antyfaszystw postpuje bezprawnie. Jako dowd potwierdzajcy takie zachowanie przedstawi korespondencj prowadzon w marcu ubiegego roku, gdy jechaem z Tallina do Rygi blokowa marsz weteranw Waffen SS. Postpowanie w tej sprawie wszczto, ale szybko zostao zamknite z odpowiedzi, e groby te nie miay adnego znaczenia. 15 marca ubiegego roku na mj adres mailowy dostaem trzy pisma z grob zabjstwa lub powanego fizycznego uszkodzenia, a nastpnie w drodze do Rygi na przestrzeni okoo 130 kilometrw byem ledzony przez samochd saab, co zgaszaem na policj oraz czowiekowi zajmujcemu si monitoringiem grb kierowanych pod adresem antyfaszystw. Na nastpnym odcinku od Permu do otewskiej granicy byem ledzony przez 3 samochody, ktre sfotografowaem. Na granicy z otw zostaem zatrzymany przez otewskich pogranicznikw na 3 godziny 20 minut, a nastpnie odmwiono mi prawa wjazdu ze wzgldu na odmow podpisan przez Ministra Spraw Wewntrznych otwy. W tym samym czasie otewska minister spotykaa si z weteranami SS, ktrych ostrzegaa przed antyfaszystami, w sytuacji gdy nazistw byo 3000 a antyfaszystw 100. Represje, o ktrych mwiem, wynikaj z naszego sprzeciwu wobec polityki

pastwowej otwy oraz Estonii, oficjalnie i nieoficjalnie wspierajcych weteranw Waffen SS i ich marsze. Trzeciego dnia mojego aresztu, zwizanego z obron pomnika onierza z Brzu, przyszed do mnie przedstawiciel estoskich sub specjalnych i zapyta jaki mam stopie pukownika czy podpukownika FSB. Po miesicu, gdy zorientowali si, e nie jestem z FSB, musieli co z tym zrobi. W tym czasie w Parlamencie Europejskim trway przesuchania w tej sprawie. W odpowiedzi na oficjalny list eurodeputowanych estoski rzd po 20 lipca, gdy siedziaem w wizieniu od ptora miesica, odpisa, e jestem na wolnoci. Po tym zdarzeniu siedziaem jeszcze p roku. Przez trzy tygodnie moja rodzina nie miaa ze mn kontaktu i szukaa mi adwokata. W tym czasie nikt nie podejmowa si wystpi w sprawie politycznej, brakowao mi funduszy na adwokata. Przed ambasad Estonii w Rosji odbyway si rne przedstawienia, nawet zbierali pienidze na pomoc dla mnie, ale czekam na nie do tej pory. Gdy zapytaem o to, tych, co zbierali, odpowiedzieli, e pomagaj weteranom i w ogle nie dla mnie zbierali. Zrozumiaem, e kto na Kremlu wykorzystuje temat do zdobycia punktw politycznych, ale nie znaczy to, e powinienem odstpi od mojej dziaalnoci. Gdyby mi za to pacono bybym zadowolony, przymknbym na to oczy, ale Kreml woli finansowa Schroedera i innych. Raz odmwiem wzicia pienidzy, gdy mi proponowali za powstrzymanie si od pewnych dziaa, wicej si nie odezwali. Obecnie mieszkam w Rosji, ale nie jestem poplecznikiem Putina. Nie podoba mi si, e wane sprawy wykorzystywane s do robienia PR i pienidzy. Po usuniciu pomnika onierza z Brzu w centrum Tallina postawiono pomnik nazwany pomnikiem wolnoci, na ktrym znajduje si symbol 20. Dywizji Waffen SS i ktry jest powikszon replik pomnika, jaki niemieckie wojska okupacyjne postawiy w centrum Tallina. Mam zdjcia, na ktrych pod takim samym pomnikiem nagradzano oficerw SS". W drugiej czci spotkania odby si pokaz zdj z rnych akcji i dyskusja. Zadawane pytania dotyczyy m.in. tego z jakimi zagranicznymi organizacjami wsppracuj, mniejszoci rosyjskiej w krajach batyckich i tzw. nie obywateli czyli apatrydw w Estonii, rodowiska otewskich i estoskich weteranw Armii Czerwonej, a take poziomu bezrobocia panujcego w tych krajach. Jedn z ciekawszych inicjatyw byo zorganizowanie wystawy zdj przedstawiajcych winiw obozw koncentracyjnych wzdu trasy przemarszu weteranw SS, ktrych zamierzano powita muzyk VI Symfonii Szostakowicza. Plany te jednak zostay udaremnione przez policj, ktra organizatorom przedstawia oficjalny dokument, pod grob konfiskaty sprztu zakazujcy odtworzenia muzyki Szostakowicza, jeli stwarzaaby zagroenie dla imprezy byych czonkw SS. Dmitrij Linter opowiada take o represjach, warunkach w jakich by przetrzymywany w wizieniu, o urazach odnoszonych podczas rnych akcji antyfaszystowskich oraz ofiarach miertelnych, w tym dzieciach, ktre zmary z powodu urazw podstawy czaszki. Dziaalno antyfaszystowska w krajach batyckich oznacza realn walk, wymagajc ogromnych powice oraz wic si z zagroeniem dla zdrowia i ycia. Beata Karo

WIAT

BRZASK

CZERWIEC 2012

12 czerwca przed ambasad Litwy w Warszawie odbya si pikieta stanowica cz midzynarodowej kampanii sprzeciwu wobec ponownego sdzenia na Litwie lidera Socjalistycznego Frontu Ludowego Algirdasa Paleckisa. Podczas protestu odczytano podpisany przez kilkadziesit osb list otwarty przeciwko przeladowaniu Paleckisa, skierowany do Prezydent i Ministra Sprawiedliwoci Litwy, w ktrym sygnatariusze domagaj si zwolnienia go z zarzutw oraz zmiany prawa pozwalajcego na sdzenie ludzi za pogldy. Pikiet zorganizowali czonkowie Komunistycznej Partii Polski oraz Polskiej Partii Pracy. Paleckis, litewski polityk i dziennikarz zosta postawiony przed sdem za wypowied radiow z grud-

P rze ci wko wzn owi e n i u p roce su Al g i rd a sa P a l e cki sa

nia 2010 roku, w ktrej stwierdzi, e 13 stycznia 1991 roku, podczas star wok wiey telewizyjnej w Wilnie, to nie radzieccy onierze, ale swoi strzelali do swoich, odnoszc si do Litwinw. Jego proces rozpocz si w czerwcu 2011 roku. 18 stycznia 2012 roku sd pierwszej instancji wyda wyrok uniewinniajcy. Na 12 czerwca zaplanowano rozpraw apelacyjn, w wyniku ktrej sd skaza go na grzywn w wysokoci okoo 3 000 euro. Paleckis moe odwoa si od tego wyroku do litewskiego Sdu Najwyszego, a nastpnie do Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci. Beata Karo

Dowiadczenia pastw batyckich w NATO

Od upadku Zwizku Radzieckiego elity trzech krajw batyckich - Litwy, otwy i Estonii - pod czujnym okiem swoich opiekunw z wpywowych pro natowskich rodowisk w niektrych krajach zachodnich, wybray kierunek penej integracji z NATO. Polityk tak atwiej zrozumie dziki krtkiemu odwoaniu do historii. Litwa, otwa i Estonia w najnowszej historii, ze wzgldu na stosunkowo niewielkie rozmiary, nie odegray znaczcej roli na arenie midzynarodowej. Pomidzy pierwsz a drug wojn wiatow trzy kraje zyskay formaln niepodlego, ale tylko pod warunkiem pozostania pod politycznym i gospodarczym protektoratem Zachodu, jako pastwa przygraniczne, ktre miay powstrzyma Rosj Radzieck. Krgi panujce pastw batyckich z powodu zacienienia wizw gospodarczych zbliay si do Niemiec, pomimo faktu, e od 1933 roku Niemcy byy faszystowskie. W latach 1926, 1934 i 1936, na Litwie, otwie i w Estonii miay miejsce profaszystowskie zamachy stanu, w wyniku ktrych do wadzy doszy reimy, ideologicznie zblione do nazistw. W tym okresie znacznie wzrosa liczba nieformalnych kontaktw midzy Berlinem a trzema batyckimi stolicami. W lecie 1940 roku, w trakcie gwatownego pochodu Hitlera na Zachd, kraje batyckie, przy wsparciu z biednych i rednich warstw ludnoci, zostay wczone do ZSRR. Jednak odsunici od wadzy proniemieccy buruazyjni nacjonalici ani na chwil nie utraciy wizi z niemieckimi subami specjalnymi. Na Litwie ju pierwszego dnia Wielkiej Wojny Ojczynianej, 22 czerwca 1941 r., uderzyli noem w plecy Armii Czerwonej, organizujc tak zwane "powstanie", a take od razu, jeszcze przed Niemcami, zaczli masowo zabija cywilw i aktywistw radzieckich. W czasie wojny zabijajc cywilw, batyckie bataliony policyjne, a w przypadku otwy i Estonii - caa dywizja SS, pomagay Niemcom wprowadza "nowe porzdki". Po wojnie ci ludzie znaleli si w lasach, jako "leni bracia". Niektrym z nich udao si uciec z nazistami na Zachd, gdzie (przede wszystkim - w USA) byli kolaboranci z krajw batyckich suyli w wojskowych oraz politycznych strukturach w Stanach Zjednoczonych i NATO. To wanie te krgi po upadku Zwizku Radzieckiego zaczy aktywnie lobbowa na rzecz integracji Litwy, otwy i Estonii z NATO, w ktrym suya znaczna liczba byych hitlerowskich zbrodniarzy wojennych. Siy pronazistowskie nie wyrzeky si rewanu, tym razem formacie NATO. W krajach batyckich debaty na temat wstpienia do NATO, zostay wyciszone na samym pocztku. Naleao stworzy obrazy "agresora, ofiary i wybawcy". Mediom, jak rwnie wikszoci tak zwanych "rodowisk opiniotwrczych", udao si wprowadzi do wiadomoci mieszkacw nastpujc formu: "Rosja jest odwiecznym wrogiem krajw batyckich, kraje te byy ofiar agresji a NATO byo i jest wybawc". Dla zobrazowania tego prania mzgw przeznaczono mas rodkw w postaci filmw, audycji, artykuw, konferencji i tak dalej. Ze Zwizku Radzieckiego i Rosji zrobiono "agresora", z pastw batyckich - "ofiary okupacji", z NATO - "wybawc". Na tej zasadzie zostaa zbudowana caa kampania PR promocyjna wczenia trzech krajw do NATO. Wszystkich, ktrzy omielili si sprzeciwi takiej polityce, ogaszano "agentami agresora" lub starano si marginalizowa w inny sposb. Na przykad partie komunistyczne zostay bezprawnie zdelegalizowane we wszystkich trzech krajach w sierpniu 1991 r., a oficjaln ideologi pastw batyckich sta si antykomunizm i anty-socjalizm w agresywnej formie, co wwczas znacznie osabio siy antynatowskie w tym regionie. W rzeczywistoci tylko siy socjalistyczne mogy sprzeciwi si wciganiu krajw batyckich w przestpczy blok NATO, poniewa wszystkie inne siy polityczne byy rzecznikami natowskich wpyww. W tym czasie gwne media w krajach batyckich tylko pozytywnie oceniay (i do tej pory oceniaj)

10

CZEWIEC 2012

BRZASK

WIAT

NATO. Caa historia tej organizacji zostaa przedstawiony jako walka "o ideay demokracji, wolnoci i praw czowieka na caym wiecie." Ze wzgldu na praktycznie cakowity brak niezalenych obserwatorw, druga strona medalu nie bya prezentowana narodom batyckim. Pronatowskie zaangaowanie obecnych batyckich elit politycznych mona atwo wytumaczy. Niektre z tych osb pochodz z nomenklatury kocowego okresu Zwizku Radzieckiego, z ktrych wielu ju wyrnio si karierowiczostwem i brakiem zasad. Wybrali gospodarza w postaci NATO. Kolejna cz tej elity ksenofoby i nacjonalici, spadkobiercy lenych braci oraz kolaborantw, ktrzy wraz z NATO, tak jak poprzednio wraz z nazistami, s gotowi przynie wiatu "Nowy Porzdek". Wan rol w batyckiej integracji z NATO odegraa diaspora z tych krajw w Stanach Zjednoczonych, wrd ktrej, jak wspomniano powyej, byo wielu zbiegych za granic nazistowskich kolaborantw. Diaspora staa si specyficznym "starszym bratem" nowych elit batyckich, ktrych opinia jest zawsze szczeglnie wysuchiwana. Dlatego w takiej sytuacji do logicznym jest, e przez wiele lat po ogoszeniu niepodlegoci przywdcami trzech krajw zostali, ci ktry powrcili z emigracji, sabo rozumiejcy polityk wewntrzn, a dobrze waszyngtosk. Konsekwentnie prowadzili oni polityk szybkiej integracji z NATO. Na Litwie tak rol odegra prezydent Valdas Adamkus (ktry zosta prezydentem naruszajc konstytucj, poniewa w momencie wyboru nie mieszka na Litwie wymagane trzy lata), na otwie - Vaira Vike-Freiberga, w Estonii - Tomas Hendrik Ilves. NATO sprytnie manipulowao niedowiadczonymi w polityce Batami, wnoszc element rywalizacji midzy nimi. Kto pierwszy przekroczy przez prg NATO? Kto jest szybszy w realizacji standardw czonkostwa w NATO? Kto szybciej przysignie na wierno nowym wacicielom? Rozpocz si wycig midzy trzema krajami. Procedura wejcia do NATO bya sprzeczna z konstytucjami krajw batyckich. Na przykad, dziewity artyku Konstytucji Republiki Litewskiej stwierdza: "Decyzje dotyczce gwnych problemw funkcjonowania pastwa i narodu podejmowane s w referendum". Przeksztacenie Litwy z suwerennego i neutralnego pastwa w kraj czonkowski bardzo, jak pokazuje historia, agresywnego wojskowo-politycznego bloku NATO, oczywicie take byo jednym z gwnych problemw pastwa i narodu. Jednak batyckie elity po raz kolejny zignoroway opini publiczn w swoich krajach i przeprowadziy proste proceduralne gosowanie w tak zwanych parlamentach. Trudno nazwa penoprawnym parlament, powiedzmy, otewski, gdy niemal jedna trzecia ludnoci tego kraju, w przewaajcej czci - rosyjskojzyczna nie ma otewskiego obywatelstwa i nie moe uczestniczy w wyborach parlamentarnych. Podobna sytuacja panuje w Estonii. Nie jest penoprawnym i taki parlament, do ktrego wybr

zakazano niektrym partiom lewicowym, na przykad komunistycznym, a taka jest wanie sytuacja na Litwie, otwie i Estonii, gdzie partie komunistyczne s zakazane. Milczcym zobowizaniem krajw batyckich po przystpieniu do NATO sta si "eksport demokracji i NATO na Wschd." Niedowiadczeni, ale wierni Waszyngtonowi Batowie rzucili si do nowej krucjaty w imi amerykaskiego modelu demokracji wszdzie tam, gdzie ich oczekiwano i nie oczekiwano. Oto tylko kilka z przykaza, ktre gosili: szybka "demokratyzacja" gospodarki i polityki, oznaczajce terapi szokow i niestabilno polityczn, wstpienie do NATO, czonkostwo w UE. Tutaj rol koordynatora odegraa Unia Europejska, czca wszystkie te wysiki w programie o nazwie "partnerstwo wschodnie". Nie wchodzc w szczegy, przypomn, e trzy kraje batyckie byy jednym z najbardziej aktywnych sponsorw politycznych "kolorowych rewolucji" na Ukrainie oraz w Gruzji. Oni rwnie prbowali obali rzd na Biaorusi. Wspiera Juszczenk i Tymoszenko w decydujcych momentach polecia do Kijowa, prezydent Litwy Valdas Adamkus, ktry rwnie razem z T. H. Ilvesem, zadba o gruziskiego prezydenta Saakaszwilego. Do krajw batyckich napyway pienidze z pewnych struktur na szkolenie opozycji z krajw wschodnich w strategiach prowadzenia kolorowych rewolucji i walki destrukcyjnej. W rzeczywistoci bya to bezporednia, przestpcza wg prawa midzynarodowego ingerencja w wewntrzne sprawy suwerennych pastw. Estonia wykorzystaa witokradcze przeniesienie grobw onierzy radzieckich z centrum Tallina dla natowskich celw. W 2007 roku rzd nagle ogosi przeniesienie szcztkw onierzy radzieckich, wyzwolicieli Tallina i pomnika onierza z brzu z centrum miasta na obrzea - oficjalnie byli to "okupanci". Oczywicie, decyzja ta spowodowaa ogromne niezadowolenie wrd duej czci ludnoci. Wybuchy protesty i zamieszki, a wadze odpowiedzialno za to zrzuciy na "pit kolumn Kremla." Po tych wydarzeniach doszo do kilku atakw hakerw na oficjalne portale internetowe Estonii. Politycy jako sprawc wskazali Rosj, ale nie przedstawili adnych dowodw na jej zaangaowanie. Mogli zainspirowa kierownictwo NATO do myli o potrzebie stworzenia cyber centrum NATO wanie w Estonii, rzekomej ofiary atakw hakerw z Rosji. Takie centrum powstao w Tallinie wkrtce po tych wydarzeniach. Czonkostwo w NATO jest drogie. W drodze porozumienia pastwo czonkowskie powinno przeznaczy na obron nie mniej ni 2 procent jego rocznego produktu krajowego brutto. aden z trzech krajw batyckich jeszcze nie osign powyszego celu. Jest to zrozumiae, poniewa dla pastw maych taki procent to ogromne obcienie finansowe. Suma 1 % PKB, ktry kraje batyckie przeznaczaj na cele obronne, zostaa zabrana z programw spoecznych. Stajc si czonkami NATO, trzy kraje batyckie

11

WIAT

BRZASK

CZERWIEC 2012

szybko zostay wczone w przestpcze awantury wojskowe NATO. Decyzje formalnie zostay podjte przez parlamenty i rzdy tych krajw, lecz np. na Litwie, decyzja o udziale w agresji na Irak podejmowa wski krg dyplomatw, ktrym udao si narzuci swoj wol w polityce midzynarodowej sabo zorientowanym krajowym liderom, ktrzy z kolei "przepchnli decyzj w parlamencie. Realnego wyboru kraje batyckie nie miay - musiay "zapaci" za czonkostwo w NATO. Obecnie w okupacyjnych operacjach pod szyldem NATO uczestniczy okoo 250 Litwinw, ok. 300 Estoczykw i ok. 200 otyszy. Poniewa kraje batyckie nie maj lotnictwa wojskowego do samoobrony przestrzeni powietrznej, zajmuj si tym sojusznicy z NATO, ktrzy stacjonuj w dawnej bazie radzieckiej na lotnisku w litewskim miecie Siauliai. Stamtd samoloty NATO patroluj batyck przestrze powietrzn. Jednak szybko okazao si, e kraje batyckie dla NATO nie s niczym wicej ni terytorium sucym jako duy niezatapialny lotniskowiec. W przypadku duego konfliktu, kraje te bd tylko pierwsz stref buforow, ktra byaby zniszczona ogniem z obu stron. Idea, e kraje batyckie s pod parasolem NATO bardziej bezpieczne, stanowi szkodliwy mit i nic wicej. W 2005 roku rosyjski myliwiec "Su-27" z Obwodu Kaliningradzkiego w zachodniej Rosji przez pomyk znalaz si w przestrzeni powietrznej Litwy, pozosta tam przez okoo 30 minut i rozbi si (pilot przey). Samoloty NATO wystartoway dopiero chwil po upadku rosyjskiego myliwca. To nie wszystko. NATO odmwio potraktowania tego incydentu jako "natowskiego" i stano na stanowisku, e to sprawa Litwy i Rosji. NATO odmwio Litwie realnej pomocy w wyjanieniu tego zdarzenia, Litwa nie miaa moliwoci poradzenia sobie z takim zadaniem. Ostatecznie NATO wysano ekspertw badawczych z ... Ukrainy. Incydent ten pozostawi znaczny lad na duszy entuzjastw NATO. Gdy w 2008 r. wybuch gruzisko-rosyjski konflikt zbrojny, kraje nadbatyckie zainteresoway si - czy NATO ma plan obrony w regionie Morza Batyckiego? Wkrtce stao si jasne, e takiego planu nie ma i nie byo od wejcia trzech krajw do NATO w 2004 roku. W 2009 roku wybuch skandal dotyczcy tajnych wizie CIA na terytorium Litwy. NATO nie pozostao tu bez skazy. Krtka historia jest nastpujca. W 2002 roku Litw odwiedzi prezydent USA George W. Bush. Na wiecu w centrum Wilna, powiedzia: "Doczacie do silnej rodziny NATO, do sojuszu obronnego, ktry jest gotowy do obrony swoich czonkw. Kady, kto wybierze Litw jako swego wroga, stanie si wrogiem USA. Dzielne Litwa, otwa i Estonia nie bd pozostawione same w godzinie agresji." (Przy okazji, jeli kontynuowa myl prezydenta, okazuje si, e w tym momencie liczni wrogowie Ameryki stali si przeciwnikami

krajw batyckich, to znaczy, e jednoczenie kraje te uzyskay wielu wrogw.) Zaraz po tej wizycie, wedug amerykaskiej prasy odwoujcej si do autorytatywnych rde, wadze Litwy za wsparcie czonkostwa w NATO zgodziy si na przyjcie tajnych wizie CIA. Amerykaska telewizja "ABC News", pierwszy raz ogaszajc t informacj w 2009 roku, zauwaya, e przyszli czonkowie NATO z Europy Wschodniej byli tak wdziczni USA za moliwo wstpienia do paktu, e w zamian zgadzali si na wiele, w tym nawet tajne wizienia, w ktrych stosowano tortury. Od 2003 do 2005 roku w okolicach Wilna dziaao tajne wizienie CIA, do ktrego przywoono osoby podejrzane o terroryzm. Obraz uzupeniy pliki "Wikileaks", ktre potwierdziy, e w tym okresie samoloty CIA kilka razy wyldoway na lotnisku w Wilnie i Palanga (miasto na wybrzeu Morza Batyckiego), z "terrorystami" na pokadzie, ktrzy stamtd zostali wysani do wspomnianego wizienia i najprawdopodobniej tam torturowani, bo wizienie zostao wyposaone w najnowszy sprzt. Opinia publiczna dowiedziaa si te o konkretnych lotach amerykaskich samolotw na Litw. W 2005 roku decyzj USA wizienie zostao zamknite, a wszystkie dowody zniszczone przez najbardziej wiarygodnych agentw litewskiego departamentu bezpieczestwa pastwowego. Wszyscy wczeni prezydenci Litwy odcili si od swojej roli w tej sprawie, kierujc ca win na pracownikw departamentu bezpieczestwa pastwa, ktrzy jak mwi "przekroczyli swoje uprawnienia i nie poinformowali nikogo z liderw pastwa." Prokurator Generalny Litwy ocigaa si z rozpoczciem sprawy karnej, a gdy w kocu to zrobia, to szybko zamkna j "z powodu braku dostatecznych dowodw". Na podstawie tych materiaw jedna z ofiar - Palestyczyk Abu Zubaydah - zoy skarg przeciwko Litwie w Europejskim Trybunale Praw Czowieka w Strasburgu, gdzie rozpocz si proces rozpatrzenia sprawy. Podczas specjalnej konferencji prasowej w Wilnie przedstawiciele organizacji "Interrights" i "Amnesty International" opowiedzieli, e Palestyczyka torturowano, symulujc efekt utonicia, w wyniku czego sta si inwalid. Dowiadczenie pastw batyckich w NATO pokazuje, jak pastwa mae, poprzez manipulacj opini publiczn, najpierw zostay zwabione do tego rzekomo demokratycznego bloku, ale w rzeczywistoci s one wykorzystywane do rnych, czsto przestpczych i ukrytych celw. Litwa, otwa i Estonia natychmiast zostay wcignite w okupacyjne wojny w Iraku, Afganistanie i na Bakanach, a na Litwie od 2003 do 2005 funkcjonoway tajne wizienia CIA. Wszystko to powinno by w centrum zainteresowania instytucji midzynarodowych, ktrych misj jest do badanie wspomnianych zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkoci. Algirdas Paleckis tumaczenie. Beata Karo

12

CZEWIEC 2012

BRZASK

HISTORIA

Refleksje Ry Luksemburg po kr wawym stumieniu przez carat robotniczego powstania w odzi w czer wcu 1905 r.
Trzydziestego czerwca 1905 r. na amach dziesitego numeru Z Pola Walki - wczesnego organu prasowego Socjaldemokracji Krlestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL) redagowanego i legalnie drukowanego ze wzgldw bezpieczestwa w austriackim Krakowie zamieszczony zosta artyku pod wielce wymownym tytuem: Wybuch rewolucji w odzi. Dni czerwcowe. Jego autork bya Ra Luksemburg - bacznie obserwujca z Berlina rozwj wczesnych, dramatycznych wydarze rewolucyjnych w carskiej Rosji i na terenie jej rodzinnej Kongreswki. Artyku czoowego ideologa SDKPiL zawiera i de facto nadal zawiera pomimo upywu ponad 100 lat od jego opublikowania gar nad wyraz interesujcych i tym samym wartych w chwili obecnej przypomnienia refleksji, ktre nasuny si tej wybitniej polskiej dziaaczce socjaldemokratycznej po wyjtkowo brutalnym stumieniu przez carskie wadze zaborcze robotniczego powstania w odzi na pocztku drugiej poowy czerwca 1905 r. W tym miejscu tytuem koniecznego wprowadzenia pragnbym jako autor niniejszej publikacji przytoczy do interesujcy fragment wspomnie jednego z uczestnikw pamitnego, tragicznego, dzkiego powstania czerwcowego z 1905 r. By nim liczcy wwczas zaledwie 14 lat robotnik i ju czonek Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) Wadysaw Kossek. Oto fragment jego wspomnie o powstaniu czerwcowym w odzi: Ktrego dnia dano zna, e w niedziel 18 czerwca w agiewnickim lesie odbdzie si pod pozorem majwki zebranie robotnikw, na ktrym przemawia bd towarzysze z PPS, SDKPiL i z Bundu (...) By to pogodny dzie i w agiewnickim lesie, jak zwykle po odpustowym naboestwie, zebrao si wiele ludzi. Nigdzie nie byo wida kozakw, wojska ani policji, wic towarzysze energicznie zabrali si do rozdawania odezwy, ktr wszyscy chtnie brali i czytali. Wkrtce jeden z towarzyszy zacz przemawia, a gdy skoczy byo to pod wieczr uformowa si duy pochd, ktry ruszy w kierunku miasta. Po drodze do demonstrantw przyczali si wci nowi ludzie. W kocu pochd doszed do Bauckiego Rynku i mia si rozwiza, gdy kto krzykn, aby i dalej. Tum, wrd ktrego powieway czerwone sztandary, skrci w ulic Dworsk i w stron Franciszkaskiej. Ale na rogu Franciszkaskiej i Zawiszy mieci si sd, a teraz stao tam wojsko i policja. Stamtd te pady strzay w stron pochodu. Byo czterech zabitych i kilku ciej i lej rannych. Dwch rannych ydw zabrano do szpitala Poznaskich przy ul. Targowej, gdzie zmarli. We wtorek, na wezwanie partii socjalistycznych stano wiele fabryk i robotnicy gromadnie wzili udzia w pogrzebie pomordowanych towarzyszy. Kilkadziesit tysicy robotnikw ze sztandarami i wiecami szo a na cmentarz na Doach. Nastpnego dnia mia si odby pogrzeb robotnikw zmarych w szpitalu, ale w nocy wadze carskie, w obawie przed powtrzeniem manifestacji, wywiozy po kryjomu ciaa zabitych i pochoway je na cmentarzu ydowskim. Tymczasem przed szpitalem Poznaskich zebrao si wiele ludzi z wiecami. Byy te dwa sztandary: jeden czerwony, a drugi czarny z trupi czaszk. Na wiadomo, e policja ju pochowaa zmarych, postanowiono na znak protestu przej przez miasto. Pamitam, e bya godzina 6 po poudniu, gdy pochd wszed na ulic Piotrkowsk.(...) Za pochodem, od strony Nowego Rynku, jecha szwadron kozakw z oficerem na czele. Posuwali si wolno w odlegoci okoo 300 metrw. Po drodze dano zna, e przy rogu Nawrot i Piotrkowskiej pochd si rozdzieli. Rzeczywicie, cz ludzi ze sztandarami skrcia w ulic Nawrot, a cz w ulic Rozwadowsk. Gdy jadcy na kocu oficer spostrzeg, e demonstranci ze sztandarami skrcaj w Nawrot, wyda rozkaz kozakom i szwadron puci si za nimi galopem. Nim kozacy dopadli pochodu, sztandarw ju nie byo wida. Pozostali tylko ludzie, ktrzy nie zdyli si schowa. Ci padli ofiar brutalnoci kozackiej. Rewolucja si rozszerzaa i w odpowiedzi na masowe mordy partie socjalistyczne proklamoway strajk powszechny. 22 czerwca, od samego rana, stany wszystkie fabryki, tramwaje pozostay w remizach, a dorokarze zjechali do domw. Caa ludno robotnicza wylega na ulice ze szpadlami, siekierami i elaznymi omami. Wkrtce zaczto rozbija sklepy monopolowe, a znajdujce si tam wdki i spirytus wylewano do ciekw ulicznych. Konfiskowano te znajdujc si w sklepowej kasie gotwk, pozostawiajc w zamian pokwitowania. Inne grupy robotnikw rbay i przewracay supy telefoniczne, przecinajc przy tym druty i kable. Uzbrojeni w rewolwery bojowcy rozpdzali posterunki policyjne, tak e, tak e na kilka godzin d bya wolna od szpicli, policji i wojska, ktre pochowao si w koszarach i cyrkuach. Do pnego popoudnia trwao rozbijanie sklepw monopolowych i niszczenie cznoci telefonicznej. Dopiero gdy do odzi przybyy nowe puki wojska i sotnie kozakw, policjanci odwayli si wyj na ulice i zaczli strzela do kadego napotkanego czowieka. Bya 8 wieczr, gdy policji udao si oczyci ulice z ludzi, a specjalne patrole cho-

13

HISTORIA

BRZASK

CZERWIEC 2012

dziy od jednego do drugiego sklepu monopolowego i spisyway powstae szkody. Na ulicach nie byo adnego cywila, tylko na chodnikach jechay konne patrole kozackie lub jezdni przechodzia piechota. W cigu caego dnia, a do ciemnej nocy, sycha byo czste strzay. Nastpnego dnia rozgorzay walki w kilku punktach miasta. Na ulicach byo peno wojska. Co kilka krokw sta patrol, ktry na widok przechodnia z dala ju wykrzykiwa: Ruki wwierch, a nastpnie zabiera si do rewizji. Co pewien czas rozlegay si strzay, a na niektrych ulicach budowano barykady. Za barykadami bojowcy strzelali z rewolwerw do atakujcego wojska, kozakw i policji. Walki na barykadach trway do 24 czerwca.(...) W dniu 24 czerwca pady ostanie barykady w parku rdliska i na ulicy Wschodniej. Wodzimierz I. Lenin bdc pod wraeniem rozmachu czerwcowego powstania w odzi stwierdzi, e: proletariat dzki, chocia nie przygotowany do walki, pokaza nie tylko nowy wzr rewolucyjnego entuzjazmu i bohaterstwa, lecz rwnie i wysze formy walki. Jaki by bilans robotniczego powstania dzkiego? Feliks Tych poruszajc ten wtek w swojej pracy Rok 1905 pisa: w oficjalnych rdach stwierdzano, e w dniach 18 25 czerwca zgino w odzi z rk wojska i policji 151 osb: 55 Polakw, 79 ydw i 17 Niemcw. Naczelnik andarmerii dzkiej Mikoaj adko Andrejew informowa za wadze, e ju 23 czerwca byo 164 zabitych i 150 rannych. W prasie SDKPiL pisano natomiast o ponad 200 zabitych i ponad 800 rannych stwierdza w swojej pracy Feliks Tych. Przejdmy zatem teraz po tym moe nazbyt obszernym, ale koniecznym w gbokim przekonaniu piszcego te sowa wprowadzeniu do treci artykuu Ry Luksemburg. W odzi krwi morze, stosy trupw, tysice rannych. Straszne niwo zebra krwawy Anio Mordu konajcy absolutyzm carski - stwierdzaa na wstpie z wyczuwalnym a nazbyt dramatyzmem w tle dziaaczka po czym bez ogrdek, nie ukrywajc swojego gbokiego szacunku dla krwawo dowiadczonych bohaterskich robotnikw dzkich - pionierw Rewolucji i wyzwolenia proletariatu w caym pastwie rosyjskim, ktrzy przy pomocy garci rewolwerw opierali si przemocy zbjeckiej falangi dodawaa, e: w dniach 20 25 czerwca proletariat dzki stan na czele rewolucji, porywajc si do walki tak potnej, masowej, wytrwaej, jakiej od wybuchu wrzenia rewolucyjnego w caracie jeszcze nie byo (...) Przez pi dni, od 20-go do 25-go, d bya ogniskiem nieprzerwanych demonstracji, strejkw powszechnych, star z odactwem, - przez pi dni w odzi wrzaa nieprzerwanie walka. Prawa i bezprawia absolutyzmu, jarzmo kapitau byy stratowane,

zmiecione, masa robotnicza roztoczya nad miastem swoj burzliw, falujc, jak morze, gron potg w odzi przez pi dni pani wszechwadn bya Rewolucja! - podkrelaa z dum i podziwem Ra Luksemburg. We wstpie swojego artykuu Ra Luksemburg umiecia ponadto nastpujce tylko na pozr naiwnie brzmice pytanie: Kto wywoa, kto spowodowa powstanie czerwcowe w odzi?. Oczywicie odpowiedzi na powysze pytanie dziaaczka udzielia sobie sama. Brzmiao ona nastpujco: Tak pyta mog tylko ludzie, lepi i gusi na cierpienia i pragnienia naszej masy robotniczej, ludzie, nie rozumiejcy, e rewolucja ludowa ma swoj wewntrzn si ywioow, z ktr toczy si nieubaganie naprzd - zaznaczaa Ra Luksemburg po czym wyjaniaa wszystkim niezorientowanym przyczyny oraz sens i istot krwawo stumionego zaledwie kilka dni wczeniej dzkiego powstania: Robotnicy dzcy strejkuj masowo i szarpi rozpaczliwie jarzmo wyzysku kapitalistycznego, - bo musz, bo jarzmo to dla zbudzonych na duchu stao si nie do zniesienia. Walczcy robotnicy dzcy urzdzaj olbrzymie zgromadzenia i demonstracje bo musz, bo przebudzona wiadomo i solidarno klasowa dy z nieprzepart moc do wsplnej akcji masowej, do tego orzewiajcego, krzepicego uczucia potgi i otuchy, jakie daje zgnbionemu niewolnikowi kapitau i knuta maszerowanie w zwartej masie wspbraci. Robotnicy dzcy odpowiadaj na zbrodnie zbirw carskich jeszcze wikszymi demonstracjami, - bo musz, bo zbudzeni i odrodzeni duchowo robotnicy nie mog ju przyjmowa ulegle smagania z rki ciemizcw, bo taka ulego zamaaby ich duchowo, zwichnaby ich wiar we wasne siy. Tak pitrzc si szybko, walka w odzi wybucha bitw na barykadach, - jeden to acuch przyczyn i skutkw, ktry przerwa si mg tylko wtedy, gdyby robotnicy odstpili od swych de, gdyby cofnli si z drogi, wiodcej ich do wyzwolenia tumaczya z wyczuwaln pasj autorka publikacji. Ra Luksemburg miaa pen wiadomo, e: proletariat dzki zosta mimo obrony bohaterskiej zmiadony. Czy w obliczu tak tragicznego dla klasy robotniczej obrotu spraw mia ona zrezygnowa ze swojej walki, podda si, ule sile brutalnej bagnetu i kuli karabinowej? Ot zdaniem Ry Luksemburg taka opcja w ogle nie wchodzia w rachub! Dlaczego? Ot dlatego, e w jej gbokim przekonaniu jak podkrelaa w swoim artykule: rewolucja jest jedynym rodzajem wojny, z ktrej z szeregu poraek wynika w kocu zwycistwo W zwizku z powyszym walczcym w nad wyraz trudnych warunkach robotnikom z Kongreswki dziaaczka staraa si uwiadomi, e ponoszone przez nich dotkliwe poraki paradoksalnie prdzej dokoczenie na stronie 16

14

CZERWIEC 2012

12 czerwca 1942 r. hitlerowcy na oczach zgromadzonych mieszkacw Dbrowy Grniczej powiesili dziesiciu robotnikw Huty Bankowej - bojownikw o narodowe i spoeczne wyzwolenie. Dziaacze Komunistycznej Partii Polski kadego roku czcz pami pomordowanych. Mimo upywu 70 lat od tamtych tragicznych wydarze, nie zacieraj si one w naszych sercach. Straceni dbrowiacy - Marceli Baltyn, Wacaw Bochenek, Edward Gruchaa, Bolesaw Krl, Bolesaw Kucharski, Jzef Maro, Eugeniusz Puz, Walenty Siwek, Roman Teper i Franciszek Wjcik - nie zwaajc na groby i terror hitlerowskiego okupanta, wytrwale pomagali swym towarzyszom-robotnikom, podtrzymywali ich na duchu, wspierali materialnie. Stawali w obronie praw

O d d a l i y c i e z a P o l s k L u d o w

BRZASK

Z YCIA PARTII

ludzi pracy, cigajc na siebie nienawi okupacyjnej dyrekcji zakadu. Jako czonkowie Polskiej Partii Robotniczej i zwizkowcy, wczyli si do akcji sabotaowych, starajc si w ten sposb przyspieszy wyzwolenie. Za swoje szlachetne denia zapacili najwysz cen. wiadek egzekucji - tow. Marian Indelak - przybliy zgromadzonym przed pomnikiem tamte straszne czasy i yciorysy dziesiciu prawdziwych patriotw, komunistw i synw Ziemi Dbrowskiej. Oddalimy polegym bojownikom hod minut ciszy i przez zoenie zniczy, kwiatw i wiecw.

Wrd zgromadzonych rozprowadzono opracowan przez tow. Mariana broszur z opisem tej zbrodni i yciorysami zamordowanych, zawierajac te zdjcia z poprzednich corocznych obchodw.
www. kompol.org

15

HISTORIA

BRZASK

CZERWIEC 2012

Cd ze strony 14 ... czy pniej zaowocuj jednak w przyszoci autentycznym zwycistwem nad carskim reimem: Absolutyzm tryumfuje w Petersburgu i w Warszawie i w odzi i w Kiszyniowie i na Kaukazie - pisa w swoim artykule Ra Luksemburg jednoczenie przy tym zaznaczajc, e: kade z tych zwycistw zblia go fatalnie, nieubaganie, o krok do grobu, a lud pracujcy do zwycistwa. Bo kada z tych rzezi absolutyzmu niesie dalej zarzewie nienawici, buntu i walki, popycha dalej fal rewolucji, ktra, toczc si z niewstrzyman si, wzdyma si coraz wyej, coraz potniej - podkrelaa autorka publikacji dajc tym samym wyraz swojej wielkiej wiary w niespoyt energi tkwic w klasie robotniczej. W dalszej czci swojego tekstu dziaaczka dosza do nad wyraz optymistycznego wniosku. Mianowicie, e: losy dzkiego powstania rewolucyjnego wskazuj widomie istot i warunki zwycistwa Rewolucji w caracie. Jej tok rozumowania w tej kwestii wyglda nastpujco: Rozgoryczony, drcy, dny pomsty na mordercach, robotnik dzki woa: broni! Bro jest potrzebna, jest niezbdna. Ale adna bro nie daaby odosobnionemu miastu zwycistwa nad caratem, panujcym nad 120 milionami. Dopki absolutyzm moe ciga do odzi coraz nowe puki odactwa z miast i wsi okolicznych, zwycistwo orne robotnikw dzkich jest ponn nadziej. I tak samo pojedyncze zwycistwo robotnikw warszawskich, petersburskich, moskiewskich. Dopiero kiedy powstanie bdzie powszechnym - podkrelaa z naciskiem dziaaczka - ogarnie wszystkie wiksze miasta i przerzuci si na wie, kiedy carat nie bdzie mg ciga swych zbjeckich zastpw z miejscowoci spokojnych i koncentrowa ich nacisk na zgniecenie jednego lub paru miast rewolucyjnych, wwczas zwycistwo bdzie po stronie ludu, bo wwczas najsilniejsza bro wojska spokoju ju nie przywrci, i wwczas nagromadzony tu i wdzie a tumiony jeszcze pomruk wrd samego wojska bdzie mia do siy i odwagi, by zla si w gony protest i zachwia, zama same szeregi obrocw caratu - przekonywaa swoich robotniczych czytelnikw pena wiary w zwycistwo rewolucji i rychy upadek caratu Ra Luksemburg. Dla Ry Luksemburg jako zdeklarowanej, uwiadomionej rewolucjonistki oraz w peni przekonanej

marksistki rzecz a nazbyt oczywist byo, e: rewolucja robotnicza moe zwyciy absolutyzm tylko jako powszechne, jednoczesne, trwae powstanie caego olbrzymiego ludu roboczego miast i wsi na obszarze pastwa (...) ale to powszechne powstanie - i tu Ra Luksemburg umiecia arcywan uwag w kontekcie dzkiego powstania - zrodzi si moe tylko z pojedynczych wybuchw i kady taki nowy wybuch rozszerza pomie rewolucyjny, przygotowuje i przyspiesza wybuch w innych miejscowociach, gdy podnosi energi bojow proletariatu w caym pastwie, nuy i zniechca wojsko, dezorganizuje maszyn pastwow, wyklarowuje i zaostrza stosunki klas i partii w spoeczestwie, podsyca ogln atmosfer rewolucyjn. Pojedyncze powstanie czerwcowe dzkiego proletariatu zostao zdawione, ale padajc, wstrzsno ono podwalinami caratu, jak Samson filarami swego wizienia - konstatowaa dziaaczka wykorzystujc tu co ciekawe biblijne, starotestamentowe porwnanie. Konkludujc swj tekst Ra Luksemburg, ktra przez cay okres swojej wieloletniej dziaalnoci publicystycznej staraa si unika za wszelk cen serwowania robotnikom pod jakkolwiek postaci szkodliwego dla nich z natury rzeczy, obcego im klasowo taniego idealizmu oraz marzycielstwa jak rwnie zudze i iluzji skierowaa do nich t oto wymown w swojej treci refleksj: Absolutyzm trjumfuje nad odzi, cisza grobowa wymiota na chwil rozgwar burzliwy Rewolucji. Wrd ciszy wkraczaj z brzkiem stalowych bagnetw na plac bezprawia i mordw nowe zastpy zbjeckie, z okolic cignite. Ale rzeki krwi, pynce po ulicach zdobytego miasta, woaj swym milczeniem do ludu caego kraju i caego pastwa gono i przeraliwie, jak dzwon spiowy, jczcy na alarm. Jeszcze szereg takich zwycistw i absolutyzm runie wrd powszechnego jednoczesnego powstania ludu na caym obszarze pastwa - przewidywaa rewolucjonistka. Ostateczny upadek tak znienawidzonego m. in. przez polski proletariat absolutystycznego, carskiego systemu sprawowania wadzy - ostatniej twierdzy despotyzmu nastpi mia dopiero 12 lat pniej. Krwawa ofiara dzkich robotnikw zoona przez nich na otarzu rewolucji socjalnej w czerwcu 1905 r. nie posza na marne... Ryszard Rauba

Publikowane artykuy wyraaj opinie autorw i nie zawsze s zgodne z pogldami Redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania nadesanych tekstw i nadawania im tytuw. Skad Redakcji: Krzysztof Szwej (redaktor naczelny), Beata Karo, Piotr Bieo.

Email: brzask@o2.pl. Komunistyczna Partia Polski skr. poczt. 154, 41-300 Dbrowa Grnicza. Opat za Brzask naley wpaca na konto bankowe Partii z dopiskiem za Brzask. PKO BP S.A. Oddzia I Dbrowa Grnicza 28 1020 2498 0000 8202 0183 3995

16