Marcin Polak absolwent fotografii w Pastwowej Wyszej Szkole Filmowej, Telewizyjnej

i Teatralnej im. L. Schillera w odzi. W swoich projektach porusza wane problemy spoeczne
i polityczne, starajc si inicjowa dialog midzy spoeczestwem a instytucjami oraz elitami.
Jest autorem akcji rewitalizujcych przestrze publiczn i spoeczn odzi, m.in. Lipowa
OdNowa, Punkt dla odzi, Ratujmy dzkie Murale, wietlice Artystyczne, a take
inicjatorem dziaa z cyklu Zawd artysty, odnoszcych si do sytuacji socjalno-bytowej
artystw i majcych wpyn na zmian polityki kulturalnej. Zaoyciel i redaktor portalu Miej
Miejsce o tematyce miejskiej i artystyczno-kulturalnej. Wraz z ukaszem Ogrkiem i Tomaszem
Zauskim prowadzi latajc Galeri Czynn, ktrej zadaniem jest realizacja zdarze
artystycznych i artystyczno-spoecznych w przestrzeniach dzkich pustostanw. W 2016
roku odznaczony Odznak Honorow Zasuony dla Kultury Polskiej.
WYBRANE PROJEKTY ARTYSTYCZNO-SPOECZNE

OBCY

Praca zrealizowana dla Stron - zina wydawanego przez Sputnik Photos, temat numeru
OBCY. Prace artystw biorcych udzia w tym projekcie zaistniay nie tylko na papierze, ale
take w przestrzeni miejskiej Warszawy.
SMOG WEEKEND FESTIVAL / 2017
Projekt mia na celu zwrcenie uwagi na problem zanieczyszczenie powietrza. W ramach
festiwalu odby si Artprzemarsz ulicami odzi oraz wystawy i akcje w przestrzeni miejskiej
swoje prace zaprezentowali m.in.: Ania Bk, Grzegorz Demczuk, Monika Droyska, Marta
Krzelak, Cecylia Malik. Znani dzcy graficy, m.in.: Krzysztof Ostrowski, ukasz
Zbieranowski zaprojektowali plakaty antysmogowych zaprezntowane podczas wystawy w
kultowym lodzkim klubie Owoce i Warzywa. Wydarzenie miao take aspekt edukacyjny,
odby si panel dyskusyjny i spacer edukacyjny.

Wsporganizacja: Ola Kozio, Suavas Lewy

TOOLBOX / 2016
W ramach projektu Museum as Toolbox Muzeum Sztuki w odzi wsppracowao z czterema
europejskimi muzeami: z Grazu, Zagrzebia, Bolzano oraz Tallina. Dziaania odbyway si na
dwch paszczyznach: pracy z identyfikowan jako trudna do aktywizowania publicznoci
modych dorosych w wieku 1525 lat oraz kooperatywy przy realizacji inicjatyw lokalnych.
Jednym z elementw wsppracy byy wizyty studyjne kuratorw i edukatorw oraz
rezydencje artystyczne, podczas ktrych artyci projektujowali i przeprowadzali interwencje
czy te warsztaty.
Marcin Polak i Ewelina Chmielewska byli rezydentami w Muzeum Sztuki Wspczesnej w
Bolzano - poniej prezentujemy ich relacj:

W czasie naszego pobytu skupilimy si na dziaaniach z mod publicznoci muzeum,

wrd ktrej znajdowali si take imigranci i uchodcy z takich pastw, jak Mali, Gabon,
Burkina Faso, Senegal i Gambia. W efekcie powstaa wystawa, gdzie pokazalimy prace
wsptworzone przez tych modych ludzi. Prace zostay zaprezentowane w piciu muzeach
na wystawie podsumowujcej projekt Museum as Toolbox. W ten sposb osignlimy
najwaniejszy cel - uchodcy wyszli poza orodek, wczyli si w dziaania z Wochami w tym
samym wieku, dotknli zachodniej kultury. Miejmy nadziej, e nie bdzie to tylko epizod w
ich yciu, ale pocztek czego trwaego, prawdziwej integracji.
GALERIA CZYNNA / 2013 -2017
Ogrek / Polak / Zauski

To partyzanckie przedsiwzicie samoorganizacyjne i parainstytucjonalne. Jego celem jest

realizacja krtkotrwaych zdarze artystycznych oraz artystyczno-spoecznych w
przestrzeniach, ktre nie musz by zwizane ze sztuk, ale s interesujce, dostpne i
pasuj do danego konceptu. Galeria jest Czynna nieregularnie, raczej sporadycznie, po
godzinach, zawsze wtedy, gdy co si w niej dzieje. W galerii prezentujemy prace gownie
modych twrcw.

https://web.facebook.com/GaleriaCzynna/
BRACIA I SIOSTRY! / 2016
Wydarzenie towarzyszyo wystawie Wszyscy ludzie bd siostrami w Muzeum Sztuki w
odzi i bjest kontynuowane po jej zamkniciu. W zaoeniu wydarzenie nie ma daty
kocowej.

Parafrazujc tytu wystawy Wszyscy ludzie bd siostrami chciaem si przekona si, czy
naprawd wszyscy jestemy siostrami. Jestem przekonany, e moemy nimi by brami i
siostrami. Przez lata, pracujc spoecznie, zyskaem pewno, e jest wiele osb, ktre
chtnie zaangaowayby si w prac na rzecz innych. S tacy, ktrzy dajc co od siebie, nie
oczekuj nic w zamian. Realizujc projekty artystyczno-spoeczne zauwayem, e dziaania
oscylujce wok sztuki s istotne, jednak dla wielu osb waniejsze s problemy, z ktrymi
borykaj si na co dzie. Dlatego chciabym zapyta ludzi sztuki, artystw, kuratorw,
widzw, Was o moliwo pomocy ssiadom z symbolicznej drugiej strony ulicy Muzeum.
Zdecydowaem si na prac z mieszkaniami podwrka przy ulicy Ogrodowej 28, ktre znam
od lat. Tam znajduje si wietlica rodowiskowa miejsce moich dziaa w ramach akcji
Lipowa Odnowa, Lipowa reaktywacja, projektu Ssiedzi realizowanego wsplnie z
Muzeum Sztuki, projektu stypendialnego Korespondencje oraz cyklu warsztatw wietlice
Artystyczne. To wanie w tym miejscu chciabym wykona konkretne dziaania, ktre
przynios widoczny efekt.
W porozumieniu z Muzeum, wikszo budetu na mj udzia w wystawie przeznaczyem na
powstanie wietlicowej biblioteki, zakup ksiek dla dzieci i modziey.
Kolejnym krokiem jest zmiana wygldu wietlic. Oprcz ksiek kupilimy hutawki, roliny,
regay, owietlenie i duo materiaw budowlanych. W prace remontowo-upikszajce
wczyli si zaproszeni do projektu ochotnicy, wsplnie tworzc pomagajc spoeczno
braci i sistr.

Z mojego dugoletniego dowiadczenia wynika, i te dziaania powinny mie charakter cigy,

dugofalowy. Mog to by na pozr drobne rzeczy - nowy kolor cian, zawsze dostpne
korepetycje z matematyki ktre w rzeczywistoci pozostawi trway lad. Gboko wierz i
mam nadziej, e projekt nie bdzie tylko jednorazow akcj, ale przyczyni si do powstania
dugotrwaych wizi midzyludzkich.

https://web.facebook.com/events/1725409917691043/
WIETLICE ARTYSTYCZNE / 2015/2016
To projekt dwukrotnie poparty przez mieszkacw odzi w Budecie Obywatelskim na rok
2015 i 2016. Gwnym celem zadania jest aktywizacja i edukacja spoeczno-wychowawcza
poprzez sztuk dla dzieci i modziey zagroonej wykluczeniem edukacyjnym i spoecznym
na terenie dzielnicy Polesie.

Podczas pierwszej edycji zrealizowano program w wymiarze 777 godzin warsztatw dla
dzieci i modziey - dla ponad 400 podopiecznych z 10 placwek wsparcia dziennego, z
udziaem 40 prowadzcych, gwnie artystw, pedagogw oraz animatorw. Druga odsona
projektu jest realizowana od marca do grudnia 2016 roku, w ramach ktrego zrealizowanimy
blisko 300 godzin warsztatw.

Dziaania kreatywnej edukacji poprzez spotkania i warsztaty z artystami, z zakresu kultury i

sztuki, daj szans na przerwanie procesu patologi spoecznej i demoralizacji. S sposobem
na rewitalizacj spoeczn - dadz modym ludziom moliwo konstruktywnego uczestnictwa
w yciu spoecznoci.

https://web.facebook.com/swietliceartystyczne/
ToDom / 2015
Praca zrealizowana w Czstochowskim Centrum Aktywnoci Seniorw przy ul. Staszica 10

Przy pomocy prostych gestw i niewielkich nakadw finansowych chciaem odmieni

nieprzyjemne, mao ludzkie i nie ukrywajmy smutne miejsce - nada mu bardziej domowy
charakter. Wyremontowane i zaaranowane zostay dwie sale spotka w orodku.
Bezosobowa przestrze tych sal dziki kilku prostym zabiegom aranacyjnym - zmianie
kolorystyki, dodatkw, owietlenia, wprowadzeniu rolin zyskaa duo bardziej przytulny
charakter.

Do wsppracy i pomocy zaprosiem modzie z miejscowego liceum plastycznego. Podczas

kliku dni spdzonych w orodku nawizaa si ni midzypokoleniowego porozumienia
pomidzy seniorami a modzie, ktra ju przyniosa ciekawe efekty. Po zakoczeniu
festiwalu chtni bd mogli zamwi bezpatny portret narysowany przez modych artystw z
liceum plastycznego, powstanie rwnie praca dyplomowa ilustrujca poezje jednego z
podopiecznych orodka.

Miejsce zostao wypenione pracami artystw biorcych udzia w tegorocznej edycji Arterii. W
czasie trwania festiwalu odbyy si spotkania z artystami zaproszonymi do udziau w Arterii,
ktrzy przekazali swoje prace na rzecz orodka.

Celem projektu jest zarwno odmiana "zewntrzna", jak i "wewntrzna" tego miejsca - chodzi
o czas i uwag, ktre my "modsi" moemy powici "starszym". Nasze dziaania to proste
gesty, ktre pozwalaj poczu si podopiecznym orodka lepiej, peniej uczestniczy w yciu.
Tym projektem chciabym zwrci uwag na problem ycia seniorw w Polsce - jest to grupa
raczej pomijana w dziaaniach spoecznych.

http://kulturoholizm.pl/v-strzal/
ZAWD ARTYSTY / Muzeum Sztuki w odzi /
1 kwietnia 2011 roku w Galerii Wschodniej odbya si wystawa Zawd Artysty, ktra
prezentowaa produkty pozaartystycznego ycia zawodowego dziesiciorga dzkich
twrcw. Projekt stawia nastpujce pytania: czy artysta to wci wolny zawd? Jakie s
wspczesne uwarunkowania ekonomiczno-socjalne bycia twrc? Jak ksztatuj si relacje
pomidzy prac artystyczn a koniecznoci pracy zarobkowej? Czy w odzi istniej
odpowiednie warunki instytucjonalne, ktre sprzyjaj systematycznej pracy i rozwojowi
artystycznemu szczeglnie modych artystek i artystw? Czy w dobie projektw budowania
tosamoci miasta wok przemysw kreatywnych jest w odzi miejsce na konsekwentn
polityk kulturaln oraz dugofalowe przedsiwzicia instytucjonalne, ktre wspierayby
lokaln twrczo artystyczn?

Finaem wystawy by szereg spotka i sformuowanie postulatw, ktre zostay przedstawione

wadzom miasta. Rezultatem tych dziaa jest wprowadzenie systemu stypendialnego Miasta
odzi dla artystw. Czy mona wic powiedzie, e wystawa odniosa sukces? Co si realnie
zmienio w yciu modych dzkich artystw?
Po trzech latach od wystawy mona stwierdzi, e bycie artyst nadal jest zajciem
dodatkowym, waciwie hobby. Artyci gwnie pracuj w innych zawodach i rzadko kiedy ich
praca zwizana jest bezporednio ze sztuk. Jeli ju, to porednio z umiejtnociami
nabytymi podczas edukacji artystycznej. Proces poprawy jakoci ycia artystw i stworzenie
im warunkw do twrczej pracy wymaga wprowadzenia w ycie wikszej iloci naszych
postulatw oraz wikszego zaangaowania samych artystw w te dziaania

Na wystawie Prolegomena do nauk ekonomicznych prowadzonych od kuchni. Trzydzieci lat

Galerii Wschodniej zaprezentowaem drug odson Zawodu Artysty.
Wystawa skadaa si z dwch czci. W czci pierwszej pokazaem jak pracuj artyci czyli
jak zarabiaj pienidze - zbieraj kwiaty za granic, projektuj piamy, wytwarzaj zabawki,
fotografuj jedzenie, prowadz zajcia z samoobrony, zajmuj si fryzjerstwem, maluj
postaci witych. W drugiej czci wystawy na wykresie pokazaem zarobki dzkich artystw
z wyszczeglnieniem jaka cz pac wie si z dziaalnoci artystyczn oraz
zaprezentowaem list postulatw, czy jak to uja Anna Nawrot w recenzji w Obiegu list z
marzeniami przedstawicieli wiata sztuki dotyczcych instytucji artystycznych w odzi.

http://miejmiejsce.com/sztuka/zawod-artysty/
WSZDODOMNI / 10/2012
Projekt teatralny Fabryki Sztuki w odzi i Teatru CHOREA pod kierunkiem: Julii
Jakubowskiej, Pawa Korbusa, Doroty Porowskiej, Marcina Polaka, z udziaem Magdy
Laskowskiej i Piotra Kowalczyka, podopiecznych Schroniska dla Bezdomnych Towarzystwa
Pomocy im. w. Brata Alberta, oraz muzyka, Kuby Krzewiskiego.

Projekt zosta zrealizowany w ramach cyklu dziaa Fabryki Sztuki w odzi i Teatru CHOREA
UWAGA Czowiek! Napicia miasta.

Program UWAGA Czowiek! Napicia miasta Fabryki Sztuki realizowany by w partnerstwie

z Teatrem CHOREA, dziki wsparciu finansowemu Urzdu Miasta odzi i Narodowego
Centrum Kultury.

http://www.chorea.com.pl/pl/spektakle/wszedodomni/
KILKANACIE OSB - KILKANACIE HISTORII / 08/2012
Projekt zrealizowany w orodku dla bezdomnych w Lublinie by prb przywrcenia im chci
do aktywnoci, zachcenia do wspdziaania. Kady z podopiecznych orodka mia jak
histori do opowiedzenia, zazwyczaj bya to smutna historia, ale nie tylko.
Najczciej bezdomni otrzymuj pomoc od innych, zdarzaj si jednak take odwrotne
sytuacje, i to bezdomni pomagaj innym - tak byo w przypadku pana, ktry opiekowa si
crk ssiadki orodka, po to eby mama moga pracowa. Wraz z przedstawicielami Teatru
Chorea zebralimy rne historie tych osb i oparlimy o nie warsztaty teatralne.

Dziaanie zrealizowane w ramach projektu Rewiry.

http://www.rewiry.lublin.pl/#tag=Marcin%20Polak&ver=2012
EUROART 2012 / 06/2012
Zakada poczenie i wspprac dwch, jakby rnych obszarw: sportu i sztuki. Biennale
Sztuki o tematyce pikarskiej rozpoczo si w czasie inauguracji EURO 2012 i byo
zorganizowane w przestrzeni miasta. Zaproszeni artyci pokazali instalacje, performance,
projekcje video, fotografie, filmy w ywej tkance miasta. Artyci zaprezentowali prace
nawizujce tak do piki nonej, jak i zjawisk spoecznych, jakie wok niej narastaj. Mona
by sdzi, i obszar sztuki i sportu s jak dwa odpychajce si bieguny, a inicjatywy z tych
obszarw trudne do pogodzenia. Dodatkowym, bardzo istotnym aspektem EUROART 2012
bya integracja i zaangaowanie w dziaania rodowiska kibicw, a take realna zmiana
wizerunku tego rodowiska.

Zrealizowane z Fundacj Na co Dzie i od wita, dofinansowane ze rodkw Urzdu

Miasta odzi

https://web.facebook.com/Euroart2012/
OPERA DWORCOWA / 10/2011
Projekt zrealizowany z Atlasem Sztuki. W jednym z ostatnich dni dziaania Dworca
Fabrycznego w odzi podrni usyszeli zamiast wygaszanych w specyficzny sposb przez
interkom obwieszcze o odjazdach i przyjazdach pocigw, gosy wiatowej klasy
piewakw, solistw Teatru Wielkiego w odzi: piewajcej sopranem Doroty Wjcik i
barytonem Przemysawa Reznera. Dworzec, wiadek tak wielu powita i poegna,
dowiadczy poegnania ze swoj dotychczasow postaci i zarazem powitania
nowoczesnoci.

http://www.atlassztuki.pl/52.html
ZAWD ARTYSTY / 04/2011
Ekspozycja realizacji z ycia zawodowego artystw (np. rajstopy, ulotki, piamy, zdjcia
lubne). Okazuje si, e prawie kady artysta, a ju na pewno mody artysta ma drugi zawd,
czsto bardzo zaskakujcy.

Kontynuacj projektu bya dyskusja w Muzeum Sztuki z udziaem rodowiska artystycznego i

przedstawicieli wadz miasta, oraz powstanie programu stypendialanego Prezydent Miasta
odzi.

http://archiwum-obieg.u-jazdowski.pl/kronika/20822
MPK (Midzyludzka Przestrze Komunikacji)
/ 09/2010-07/2011
Projekt ten nawizuje do pracy Les Levinea Change Your Mind zrealizowanej w 1990 roku
podczas Konstrukcji w Procesie. Wystawa odbya si w swego rodzaju miejskiej galerii
tramwajowej. Wymylone przez artystw hasa odnoszce si do pozytywnych poj
pojawiay si na bocznej cianie tramwaju.
W projekcie uczestniczyo 10 artystw; kady z nich zaproponowa jedno haso, ktre istniao
miesic oraz nastpnego uczestnika.

Projekt zrealizowany w ramach Fokus d Biennale. Wsppraca: ukasz Ogrek

POZDROWIENIA Z POLSKI / 10/2009
Projekt zrealizowany na billboardzie w centrum Budapesztu przedstawia zdjcie palm na tle
zachodu soca z hasem Pozdrowienia z Polski po wgiersku.
Projekt odnosi si do powiedzenia: "Polak, Wgier - dwa bratanki" - ma na celu pokazanie, e
to braterstwo jest "przereklamowane". W pewnym sensie Polska dla Wgrw jest tak samo
egzotycznym krajem, jak te kraje gdzie rosn palmy.
Polskie krajobrazy z palmami s autentyczne. W ostatnich latach w Polsce pojawio si wiele
palm, cz z nich ma wymiar artystyczny (np. palma synnej artystki Rajkowskiej w
Warszawie), ale wikszo ma charakter dekoracyjno-kiczowaty.
Praca porusza problem jakoci przestrzeni publicznej w Polsce, ale jednoczenie weryfikuje
wyobraenia Wgrw o Polsce i stawia pod znakiem zapytania wi czca te dwa narody.
Projekt zrealizowany by w Budapeszcie w ramach programu MAKNITE.
SSIEDZI / 04/2009
Projekt artystyczno-spoeczny, ktry powsta we wsppracy z Muzeum Sztuki w odzi i
Grupy Pewncy Osb.

Projekt mia na celu zaangaowanie lokalnej spoecznoci w dziaania o charakterze

artystycznym, wprowadzenie jej w wiat sztuki i aktywne uczestnictwo w nim.
Do prowadzenia warsztatw zaprosiem: grup Massmix, ukasza Ogrka, Galeri
Wschodni, Andrzeja Chtko i Tomasza Komorowskiego. Kady artysta zajmowa si jedn
grup: modzie z liceum, dziemi ze wietlicy rodowiskowej, osobami z klubu emeryta, a
take pozyskanymi bezporednio z ulicy.
PRZESUNICIE / 11/2006
Na dzkich billboardach pokazywaem antysemickie napisy, ktre znajdoway si dokadnie
pod tymi billboardami.
Wstydliwa rzeczywisto, ktra nas otacza obojtna dla mieszkacw, niezauwaana przez
wadze. Przesunita kilka metrw wyej, ujta w ramy staje si nagle mocnym komunikatem.

Projekt by czci pracy magisterskiej na PWSFTiT.

WYBRANE INICJATYWY SPOECZNE,
ktrych jestem pomysodawc i organizatorem

Grupa MIEJ MIEJSCE / od 06/2010

Nieformalna grupa organizujca cykl akcji dotyczcych przestrzeni publicznej w odzi.
Dziaania grupy to niespodziewane i zaskakujce wydarzenia wsptworzone przez
mieszkacw odzi. Dotychczas odbyy si m.in.: Festiwal Bota, Gramurek, 100 Metrw
Projektw, Bdzie wietlnie, zieleniMY.

https://web.facebook.com/pg/miejmiejsce/photos/?tab=album&album_id=442594349104974
PUNKT DLA ODZI / od 04/2009
Coroczny plebiscyt spoeczny, ktrego celem jest wyrnienie godnych naladowania
inwestycji, dziaa i inicjatyw wpywajcych pozytywnie na wygld odzi. Punkt moe
otrzyma starannie zaprojektowana witryna sklepowa, klimatyczny ogrdek kawiarniany,
przykad ciekawie zaaranowanej przestrzeni miejskiej, ale take interesujce wydarzenie
kulturalne lub osoba, ktra wnosi swoim dziaaniem co pozytywnego w krajobraz miasta.

http://www.punktdlalodzi.pl
LIPOWA REAKTYWACJA / 03/2010
Projekt by kontynuacj i rozwiniciem dotychczasowych dziaa inicjatywy LipowaOdNowa.
Obejmowa warsztaty, pikniki i powstanie murali.

Projekt zrealizowany z fundacj Urban Forms w ramach Akademii Orange.

LIPOWA OD NOWA / od 07/2008

Inicjatywa, ktrej dziaania koncentruj si wok ulicy Lipowej w odzi. W ramach jej dziaa
odbyo si wiele piknikw, warsztatw, powstay dwa due murale, zrealizowano wiele
projektw artystycznych, przedstawienia teatralne oraz rewitalizacj terenw zielonych. W
ramach projektu wsppracuje ze szkoami, wielticami rodowiskowymi, Towarzystwiem
Przyjaci Dzieci.

http://www.marcinpolak.com/lipowa/
RATUJMY DZKIE MURALE / od 06/2007
Akcja majca na celu ochron i promocj oryginalnych, wielkoformatowych murali z czasw
powojennych istniejcych w odzi. W ramach projektu odbyy si dwie wycieczki (otwarcie
MS2 i na festiwalu d Design), wystawy, wkrtce ruszy szlak turystyczny.

http://www.ratujmylodzkiemurale.pl