25 stycznia 2013 Numer 14

ISSN 2084-9117

Specjalny dodatek Starostwa Powiatowego Str. 15-18

WWW.POZATORUN.PL

Wie pona somka po somce

Nestora lubickiej stray poarnej zna wielu. Ale o jego przeszoci 5 syszeli nieliczni

Reporta

Wywiad

Z Leszkiem Balcerowiczem, o prognozie na 2013 i stanie finansw pastwa 6

Nie ma rozwoju bez wolnoi

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Zupi nas na mieciach

W Nowej Wsi gro blokad drogi. Kto zrobi chodnik? 11 Wjt o problemach i sukcesach nie tylko gminy 12 Czy w pustostanach powstan miejsca pracy 10

Gmina Lubicz

*** Gmina ysomice *** Gmina Chema

Dlaczego pera chemyskiej architektury niszczeje? 8

*** Miasto Chema

Prbowali zniszczy Adama Markowskiego

Aleksandrw Kujawski

wiat 14

REKLAMA

2 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Poza Toru 24h/7 dni Dzwocie do nas!

Co si dzieje? Chcesz nam o tym opowiedzie? Poza Toru uruchamia dyury reporterskie! Czekamy na sprawy wymagajce interwencji reporterskiej! Jestemy dla Was dostpni 24 godziny na dob, siedem dni w tygodniu.
Tytus Szabelski

Kontakt pod numerem telefonu: 537049 739 Lub na adres mailowy: redakcja@pozatorun.pl

Stopka redakcyjna

Felieton
Kto sieje wiatr, ten zbiera burz
TOMASZ WICAWSKI
Nie od dzi wiadomo, e politycy w Warszawie niewiele wiedz o yciu Polakw. Zapatrzeni w siebie, rozkochani w awanturach partyjnych i sejmowym bufecie, zupenie zgubili z pola widzenia sytuacje na polskich wsiach i maych miasteczkach. Raz na jaki czas przy okazji kampanii wyborczych przypominaj sobie o wieniakach robic festyn w Pierdziszewie i pozujc do zdj w oparach grillowanej kiebasy i urku (bez jajka w rodku oczywicie). Tajemnic poliszynela jest rwnie fakt, e nie paaj mioci do samorzdw. Politykw gminnych uwaaj za nieudacznikw i zo konieczne, z ktrym trzeba y jak z rakiem. Tylko co to za ycie. Uchwalaj na Wiejskiej (o zgrozo i pody losie!) przepisy, ktre nijak maj si do szarej codziennoci polskich rodzin. Jeeli cokolwiek idzie nie tak, zwalaj wszystko na Bruksel, bo przecie zwyky chop i tak nie rozumie, co si dzieje i kto za to odpowiada. Naskoczy na sotysa na wiejskim zebraniu, a premiera nie spotka na dziurawej polskiej drodze, bo ten podruje do Gdaska prywatnym samolotem. Nazwijcie mnie populist, ktry uderza w najnisze tony. Wadza nigdy nie miaa nic wsplnego z obywatelem. To prawda. Prawda jest jednak rwnie taka, e za wadza przez ociemniay lud niejednokrotnie wieszana bya na latarniach. mieci wieniakw niewielu obchodz, bo nie ma w nich resztek schabu ze liwk i niedopitych butelek po Finlandii. Gorszego skadowiska odpadw ni polski parlament trudno jednak szuka w promieniu wielu kilometrw. Moe wic tam powinien zaparkowa pomaraczowy wz MPO?

Felieton

Redakcja Poza Toru

Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl

Misjonarze w Doblo
MACIEJ KARCZEWSKI
Kiedy byem modym facetem zafascynowa mnie film Misja, obraz z przesaniem i do tego wybitny. Wspaniaa muzyka Morricone, cudowne zdjcia amazoskiej puszczy, arcymistrzowskie role De Niro i Ironsa. Podobnie jak zapewne wielu z Pastwa wracaem do tego dziea wiele razy. Misja to sowo zarezerwowane take dla powoania do ewangelizacji i nawracania. Czsto o misji mwi si w kontekcie niektrych zawodw, dziaalnoci charytatywnej czy edukacyjnej. Misja to sowo, ktre ma pozytywny i wrcz nieco duchowy kontekst, przynajmniej dla mojego pokolenia dzisiejszych czterdziestolatkw. Dlatego z niedowierzaniem wsuchiwaem si w sowa prezydenta Torunia i komendanta Stray Miejskiej, kiedy opowiadali w uduchowiony sposb o nowej misji dla jej funkcjonariuszy. Oto, kojarzona dzisiaj raczej z niebieskim Doblo strzelajcym nam zdjcia w trakcie jazdy na wyremontowanych odcinkach drg formacja, ma mie misj! Do tej pory poznawalimy raczej powoanie SM do karania, zakadania blokad i wci przegrywanej walki z psimi pozostaociami. A teraz prosz - misja. A to jeszcze nie wszystko, oto stranicy za dwa lata maj zna angielski, maj informowa i pomaga turystom, maj take by bliej ludzi. Brawo, nareszcie! Skd ta zmiana? Ot, na konferencji nikt nie wspomnia choby sowem o projekcie Restart, w jakim mieszkacy i fundacja Stare Miasto diagnozowali wsplnie z urzdnikami potrzeby Starwki. Wanie rekomendacja tego projektu wrcz pokrywa si z now misj stranikw. Tak wic ponownie, jak to w Toruniu, dobre pomysy maj zawsze tylko jednego autora. Najwaniejsze jednak, e wreszcie gosu mieszkacw wysuchano, wprowadzono w czyn. A e nie pamitano o pomysodawcach no c, taka ju wida nasza, wykltego sumienia miasta, niewdziczna i niedoceniana misja.

Wydawca

Agencja PR Goldendorf

Redaktor Naczelny

Radosaw Rzeszotek radekrzeszotek@gmail.com GSM 609 119 016

Dzia publicystyki
Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)

Dzia reportau

Monika Olender, Milena Kaszuba, Maciej Koprowicz

Dzia samorzdowy Dzia foto

ukasz Piecyk, Agnieszka Kapela, Marcin Lewicki, Marcin Tokarz Tytus Szabelski, Maciej Pagaa, Maria Lewandowska

Dzia rolnictwo:
Katarzyna Hejna

REKLAMA

Magorzata Paka(GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl

Skad

Studio Poza Toru

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.

ISSN 2084-9117
***

3 POZA TORU, 25 stycznia 2013

REGION

Przepisy nadaj si na mietnik

Tomasz Wicawski Samorzdom Sejm podrzuci kukucze jajo. Dotychczas kady dba o wywz mieci na wasny rachunek. Ile kubw zamwie, za tyle pacie. Teraz nie bdzie to takie proste. Najwicej zapac najbiedniejsi? Zmiany w ustawie mieciowej miay pomc Polsce w spenieniu unijnych kryteriw segregacji i odzysku odpadw. Spowodoway wielkie zamieszanie i bunt samorzdw, ktre czuj si oszukane. Odpowiedzialno spada na gminy, a wadza centralna umya rce. - Wprowadzona zostaa forma solidarnociowa naliczania opat za wywz mieci mwi Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. Mona to porwna do suby zdrowia. Pacimy skadk, a dostajemy w zamian niewiele usug. Przy obecnym rozwizaniu nie paci si faktycznie za ilo wytworzonych mieci. Nie jest to sprawiedliwy system.

Baagan wywoany przez ustaw mieciow trwa nadal. Parlament obarczy problemem gminy. Czy wycofa si rakiem z nowych rozwiza?

Fot. Tytus Szabelski

Jak ustali stawk?

Rady Gmin po omacku ustalaj stawk za wywz mieci. Ustawa daje cztery moliwoci naliczania opat: od gospodarstwa domowego, liczby osb za-

mieszkujcej nieruchomo, powierzchni mieszkania lub iloci zuytej wody. Gminy w powiecie toruskim wahay si midzy dwoma pierwszymi rozwizaniami. - Wszyscy radni uwaaj, e te przepisy s do niczego mwi Zbigniew Cywiski, przewodniczcy Rady Gminy ubianka. Kady wybr jest zy, bo traci jaka cz mieszkacw. Musielimy podj decyzj, wic wybralimy naliczanie opaty od gospodarstwa, eby chroni rodziny wielodzietne, ktre czsto borykaj si z problemami finansowymi. Stawka, ktr ustalia Rada Gminy ubianka, wynosi 33,70 z. od gospodarstwa. Na podobne rozwizanie zdecydowano si w gminie ysomice, gdzie opata wynosi bdzie 32 zote. S to kwoty za wywz mieci sortowanych. W przypadku braku selekcji, rachunki wzrosn dwukrotnie. Take w Zejwsi Wielkiej naleno za wywz mieci naliczana bdzie od gospodarstw. W tych liczcych do 2 osb opata wyniesie 30 zotych, od 3 do 5 46 zotych, od 6 wzwy 59 zotych miesicznie. Najnisz stawk, przy zastosowaniu tego przelicznika, przyjli radni gminy Chema. Kade

gospodarstwo zapaci za wywz segregowanych odpadw 25 zotych. - Mamy nadziej, e uda nam si wyoni w przetargu firm, ktra speni nasze wymagania finansowe mwi Ewa Pudo, sekretarz gminy Chema. Generalnie uwaamy, e zmiana ustawy nie jest do koca przemylana. Powinnimy i w kierunku udoskonalenia istniejcego rozwizania, a nie jego komplikowania. Obawiamy si trudnoci finansowych z racji zalegoci w paceniu za t usug, co nadwyry budet gminy.

anie mieszkacw dodatkowymi opatami moe przynosi odwrotny skutek, czyli niepacenie za wywz mieci. Trudno mieszkacom wytumaczy, e nie mamy jako gmina najmniejszego wpywu na zmian przepisw, ktre przyszy z gry. Wszelkie wyliczenia s jednak szacunkowe, gdy o rzeczywistych opatach zdecyduj przetargi na wykonywanie zada w zakresie wywozu odpadw, do ktrych przeprowadzenia zobligowane zostay wszystkie samorzdy.

kle sprawnie. W tym przypadku, niewygod spraw zrzucono na gminy. W Czernikowie planuj podj uchwa w tej sprawie pod koniec miesica. Na 29 stycznia zaplanowane jest spotkanie wojewody kujawsko-pomorskiego Ewy Mes z przedstawicielami wszystkich samorzdw, ktre nie wywizay si z obowizku uchwalenia stawki opat za wywz mieci. Do zamknicia numeru gazety nie byo znane rozstrzygnicie sejmu RP odnonie poprawek do ustawy mieciowej.

A moe lepiej za mieszkaca?

W innych jednostkach samorzdowych podjto decyzj o uchwaleniu stawki na jednego mieszkaca. W gminie Wielka Nieszawka wynosia bdzie ona 12,30 z, w gminie Lubicz 12,50 z, a w gminie Obrowo 10 zotych. W Chemy kady mieszkaniec zapaci 11,50 z. - Nie chcemy jako samorzd zarobi na tym zadaniu mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. Oby tylko udao si wyj na zero. Stawka jest niska, bo mamy wiadomo, e obci-

Nie realizuj zych przepisw

Buntowniczym okaza si samorzd w Czernikowie, gdzie nie przyjto adnej stawki. Wjt gminy argumentuje, e nie widzi racjonalnej moliwoci wykonywania zych przepisw. - Sejm aktywnie pracuje nad zmian tej ustawy, wic postanowilimy czeka mwi Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. Ustawa w obecnym ksztacie jest nieporozumieniem. Parlament mia ptora roku, ale dopiero teraz wzi si do roboty. Gdy trzeba byo podnie wiek emerytalny, to dziaano niezwy-

Dlaczego wicej?
Mieszkacy zupenie nie rozumiej zaistniaej sytuacji. - Jak jest moliwe, e za t sam usug, co do tej pory, bd paci wicej mwi mieszkaniec Zotorii, ktry chce zachowa anonimowo. Kto marnuje moje pienidze? Mniej delikatni s mieszkacy gminy Zawie Wielka. - To kolejny podatek, ktrym nas obarcza nasze pastwo mwi Krystyna, matka czwrki dzieci spod Zejwsi Wielkiej. My musimy za 60 zotych zrobi zakupy na cay tydzie. Dzieci musz co je.

Fot. Tytus Szabelski

4 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Do taca i do raca

REGION

Dziaaj od czterech lat. Repertuar maj zrnicowany od piosenek biesiadnych po koldy

zycznych. Pierwszym by Dawnych wspomnie czar. Kolejnymi przedstawienia Kobieto, puchu marny i Z biegiem Odry i Wisy. - Gramy zarwno piosenki ludowe, jak rwnie patriotyczne, wojskowe czy kocielne mwi Elbieta Zabocka, wiceprezes stowarzyszenia. Wystpowalimy kilka razy w Brodnicy, Wbrzenie i Kowalewie Pomorskim. Monta Wieczornica papieska udao nam si zaprezentowa w kociele garnizonowym w Toruniu. Jak zapewniaj czonkowie zespou, wszystkie programy artystyczne tworz sami. Dziaalno finansuj gwnie ze skadek czonkowskich. - Szkoda, e ludzie nie maj wiadomoci, e mona oddawa 1% podatku na stowarzyszenia, takie jak nasze ubolewa Pawe Niewczyk. Nie narzekamy jednak, bo zdarza si, e jak nas gdzie zaprosz, to dostajemy zwrot za podr. Mamy ju swoj renom. (WT)

Pomog rodzinom zastpczym

Wspieraj dziesitki osb. Ich praca nie jest efektowna, ale przynosi efekty
Tomasz Wicawski

Przy stowarzyszeniu kulturalnym Pokolenia z Lubicza Dolnego dziaa chr i kabaret. Na imprezach w caym regionie mona spotka umiechnitych, modych duchem, ludzi. W Pocku udao im si wygra nawet festiwal. W chrze piewa 19 osb, gwnie mieszkacw gminy Lubicz. Zesp wystpuje przewanie w naszym regionie. Ostatnio dawa koncerty kold w Kowalewie Pomorskim, Pa-

powie Toruskim i Dobrzejewicach. - Kierownikiem muzycznym jest u nas organista z Dobrzejewic, Jacek Wierzbicki mwi Pawe Niewczyk, prezes stowarzyszenia kulturalnego Pokolenia. On przychodzi na prby ze swoimi pomysami, ktre pniej modyfikujemy. Teksty do skeczy pisze moja ona, ktra ma unikalne poczucie humoru. W repertuarze grupy jest kilka montay sowno-mu-

Zwinli nawet kaczki

upem grupy paday rne przedmioty. Najbardziej wartociowe to samochd i kilkaset litrw oleju napdowego. Sprawcy dziaali na terenie wielu gmin w regionie. Jak ustalili kryminalni za kradzieami stao trzech mczyzn w wieku od 20 do 30 lat, mieszkacw gmin Czernikowo i Chrostkowo. Pierwsze wamanie miao miejsce w nocy z 14 na 15 grudnia minionego roku w Zajezierzu w gminie Kik. Zodziejom udao si wtedy podprowadzi fiata marea wartego kilka tysicy zotych. Na kolejn akcj nie trzeba byo dugo czeka. Tym razem miejscem przestpstwa staa si wie Liciszewy w gminie Czernikowo. Tam zginy elektronarzdzia. Zachanno

Policjantom z Lubicza udao si rozpracowa szajk zodziei

mczyzn nie znaa granic, bo szabrujc magazyn zabrali z ssiedniego pomieszczenia dwie kaczki i 100 kilogramw wgla. - W ostatnich dniach grudnia, w tej samej miejscowoci, doszo do kolejnego wamania mwi Wioletta Dbrowska, rzecznik KMP w Toruniu. Tym razem upem sprawcw pado 250 litrw oleju napdowego i dystrybutor elektryczny do paliwa. czn warto skradzionego mienia oszacowano na prawie 2000 zotych. W styczniu szajka daa o sobie zna ponownie. Znw w Liciszewach. Z sieczkarni udao im si spuci i ukra 150 litrw oleju napdowego o wartoci ponad 700 zotych. - Policjanci z Lubicza intensywnie pracowali nad praw mwi Wioletta Dbrowska. W Dobrzejewicach zabezpieczyli skradziony samochd. Kolejne lady i dowody gromadzone przez ledczych przybliay ich do sprawcw. Do zatrzymania doszo 17 stycznia. W pomieszczeniach nalecych do 30-latka funkcjonariusze znaleli kolejne dowody, potwierdzajce ich przypuszczenia, co do sprawcw przestpstw. Zatrzymani w przeszoci byli ju karani za kradziee. ledczy twierdz, e to nie koniec tej sprawy i przewiduj jej dalszy rozwj. Trjce zatrzymanych grozi nawet do 10 lat wizienia. (WT)

Do 25 stycznia mona zgasza ch udziau w projekcie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. W tym roku akcja skierowana jest przede wszystkim do osb przebywajcych w rodzinach zastpczych i opuszczajcych je. S take rodki na aktywizacj osb niepenosprawnych. Projekt Uwierzy w siebie aktywna integracja osb przebywajcych w rodzinach zastpczych i je opuszczajcych realizowany bdzie na trzech paszczyznach. W ramach kontraktw socjalnych pomoc otrzyma 30 osb z orzeczonym stopniem niepenosprawnoci. Indywidualny program usamodzielnienia skierowany bdzie do 15 modych osb z rodzin zastpczych. cieka aktywnoci lokalnej przeznaczona zostaa do 8 rodzicw zastpczych. - PCPR w Toruniu ma ju na swoim koncie kilka udanych projektw POKL mwi Iwona Fabich z Biura Projektu PCPR. Ubiegoroczna edycja systemowego projektu Uwierzy w siebie bya wyjtkowa. Do udziau w nim zaprosilimy 8 pa z chorob nowotworow (Amazonek), 29 osb niepenosprawnych oraz 10 osb z rodzin zastpczych. Celem tegorocznej edycji programu jest zwikszenie aktywnoci spoeczno-zawodowej osb zagroonych wykluczeniem spoecznym oraz zwikszenie motywacji i umiejtnoci na rzecz zmiany swojego statusu spoeczno-zawodowego. Pomoc skierowana do osb niepenosprawnych zakada przeprowadzenie warsztatw z zakresu spdzielni socjalnej, integracji i kompetencji spoecznych, jak rwnie zaj z doradztwa zawodowego. Uczestnicy bd mogli wybra szkolenie zawodowe, w ktrym chc uczestniczy i wzi udzia w wyjazdach: studyjnym oraz rehabilitacyjnym w

tereny nadmorskie. Idea akcji zakada prb zmotywowania i wzmocnienia osb, ktre niejednokrotnie nie odnajduj si na rynku pracy. - Modzi ludzie z rodzin zastpczych bd brali udzia w warsztatach kompetencji spoecznych i autoprezentacji mwi Iwona Fabich. Przeprowadzone zostan zajcia z profesjonalnym doradc zawodowym, ktry nakreli wszystkim moliw ciek rozwoju zawodowego. Bardzo wan form realizacji programu s indywidualne konsultacje z psychologiem. W ramach Pakietu Startowego, jak nazywa si ta cz projektu, jego uczestnicy wezm udzia w zajciach z ABC Pracownika, ABC Biznesu i jzyka angielskiego. Atrakcyjne wydaj si take szkolenia zawodowe do wyboru i planowany wyjazd integracyjny. Rodzice zastpczy take nie zostali pozostawieni sami sobie. Osiem zakwalifikowanych osb bdzie miao dostp do poradnictwa specjalistycznego oraz przejdzie terapi rodzinn i psychospoeczn. Bdzie rwnie moliwo poprawienia zdolnoci komunikacyjnych i asertywnoci. Tak jak w przypadku wszystkich innych blokw uczestnicy Szkoy dla Rodzica bd mieli szanse indywidualnej rozmowy z doradc zawodowym. - Kryteria kwalifikujce do udziau w kolejnej edycji projektu, to wiek midzy 18 a 64 rokiem ycia oraz posiadanie orzeczenia o stopniu niepenosprawnoci dodaje Iwona Fabich. Potencjalni uczestnicy nie powinni wczeniej bra udziau w kursach szkoleniowych finansowanych ze rodkw Unii Europejskiej, takich samych jak te oferowane przez PCPR. Projekt Uwierzy w siebie wspfinansowany jest ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego. Realizowany bdzie od lutego do grudnia 2013 roku.

Fot. Nadesane

5 POZA TORU, 25 stycznia 2013

REGION

Wie pona somka po somce

Tomasz Wicawski Jestem dziadek, emeryt. Kogo moe obchodzi, co si u mnie dzieje. Jestem synem ziemi sierpeckiej i dobrzyskiej, organisty z Zawidza. Majtku wielkiego si nie dorobiem. Chaupk postawiem wasnymi rkami i z moj ukochan on, tak tu sobie spokojnie yjemy. Alzheimer to straszna choroba. Umys robi si krtszy, a czowiek jest wszystkiego wiadomy. Ale my nie o tym, bo przecie liczy si stra. Cae ycie si liczya, a i nie raz bym dla niej ycie odda Dla innych. Sekund pniej To byo zaraz po wojnie. Chyba w 1949 roku. Pali si Zawidz. Co druga chaupa bya pod strzech. Teraz takich chaup tam nie znajdziecie. Zawidz to miasteczko jak si patrzy. Bez praw miejskich, ale z parkiem, fontann i nowymi chodnikami. Co cudownego. Ale po wojnie syn gwnie z produkcji torfu. Jaka kobieta wysypaa popi i somka po somce p wsi si spalio. Wracaem wtedy w szecioktnej czapce licealisty ze stacji kolejowej. Patrz. Pali si. Czym prdzej pobiegem do pierwszej chaupy. Dom by murowany z czerwonej cegy, kryty strzech. Strop ju ledwo wisia. Usyszaem pacz dziecka... Wskoczyem, w tej piknej czapce i wyjciowej koszuli, do rodka. Z ka udao mi si wycign procznego brzdca. Jedn nog wystawiem na zewntrz, a druga zostaa mi w rodku. I wtedy wszystko pierdolno... Ten sufit. Sekund duej bybym w rodku, a razem z dzieckiem stanlibymy w pomieniach. Wyskoczyem w nadpalonej czapce. Trzymaem j dugo, ale moja siostra (ju wniebowzita) miaa za duo rzeczy po starszym bracie i wyrzucia pamitk. Sam te nigdy tego nie utrwaliem. Nie wiem, komu uratowaem ycie, ale wskoczybym jeszcze raz Dwadziecia lat ycia Jedziem kiedy z gawd. Gadane mam nie od wczoraj. Krtki harcerski strj, bo byo bardzo ciepe lato. Ale w Mycu co si zajo, poar. Poleciaem do ognia. Rumor, wrzask, raban i brak dostpu do telefonu. Posali kogo do szkoy. Zanim kto przyjecha, dom niechybnie by spon. A baby dary si, e nie wolno chodzi do ssiedniej studni, bo wydepcze si zboe. Wrzasnem na jak star, najgoniejsz. Zrobilimy acuch wodny ja na kocu, na drabinie. Polewaem do rodka, eby nie zapali si strych. Zapytaem, gdzie jest Szynkarewicz, a ten pijak lea w ogniu. Chwyciem acuch od krowy, ktra staa na zewntrz, i obwizaem si nim. Kazaem chopakom, eby wycignli mnie, gdybym za chwil nie wyszed. Pijany Szynkarewicz z opalon gb smay si. Udao mi si go uwolni z poncej puapki. Zaczerpnem powietrza i wrciem na drabin. Stra przyjechaa, Szynkarewicz Andrzej trafi do szpitala. Zrobili mu zabieg i musia pniej brod zapuszcza, eby nie byo wida ladw. Nie podzikowa mi nigdy, bo wstydzi si, e by taki pijany. Pan Bg z nim. Kiedy spaceruj po cmentarzu w Lubiczu Grnym z on, to mijam jego grb. Zawsze mwi, e jeszcze dwadziecia lat ycia mu daem. Wysokomleczne jaowice Mog co gmatwa, bo pami ju nie ta, ale czsto lepiej pami-

Kiedy mwi o stray wiec mu si oczy. Jest jej honorowym prezesem. Na spisanie wspomnie Stanisawa Giziskiego zabrakoby ksiki
Tydzie, a moe dziesi dni, pniej byy egzaminy ustne. W oborze byo 80 wieo zacielonych krw. Wzorowy majtek szkolny. Wysokomleczne rudki. Ten, co podpali budynek, mia papierocha w mordzie i wyplu go na som. Poszo! Przy mnie byo siedmiu albo omiu maturzystw. Krzyknem do nich, eby mi zaufali. Wskoczyli za mn w pomienie. Jeszcze do niedawna miaem ciemne lady na plecach. Pozrywalimy uwizie z tych jawek, co je oprztalimy razem z uczniami. Bo wtedy dyrektor musia by nie tylko pedagogiem, ale i zootechnikiem. Uwizie spuszczone, ale krowy bay si i. Pierwszej skrciem ogon. Poczua wielki bl. Ruszya jak byk, a reszta za ni. Tak uratowalimy inwentarz polski ludowej. Bydo poszo w las, ale rolnicy byli wtedy uczciwi i nie brali tego, co nie ich. Chop polski ma swoje zasady. Dostaem za to medal. Chopaki nic nie dostali. Moe nie dopatrzyem. Jeeli uda si odtworzy nazwiska, chciabym wystpi dla nich o brzowe medale za zasugi dla poarnictwa. Zaufali mi, nigdy tego nie zapomn. *** Stanisaw Giziski ma 81 lat. Energii starczyoby mu na drugie tyle. Jego ssiedzi powiadaj, e gdyby ona tak nie dbaa o jego nadcinienie, to pewnie biegaby do poaru.

tam, co zdarzyo si po wojnie, ni dzisiejsze niadanie. Wracaem wtedy z Gronowa z zebrania dyrektorw szk. Kto krzykn, e pali si moje ukochane muzeum poarnictwa. To jemu oddaem przecie tyle serca i energii. Potem mi je zabrano i zniszczono. W zasadzie to przez moj gupot i fakt, e posuchaem wczesnego wojewody. Nie umiaem wtedy o to zawalczy, bo maestwo mi si rozpadao. Kto by w tej sytuacji umia? Do tej pory nim yj, przeywam to. Krzycz jednak, e moje muzeum si pali. Boe! Apokalipsa. Jaka bya moja ulga, e ponie obora szkolna. To byo midzy maturami pisemnymi a ustnymi. Pisemne byy 7 i 8 maja, odpowiednio polski i matematyka.

Fot. Tytus Szabelski

6 POZA TORU, 25 stycznia 2013

WYWIAD

Nie ma rozwoju bez wolnoci

O polskiej gospodarce, koniecznych reformach, prognozach na rok 2013 i wydanej ostatnio ksice, z byym ministrem finansw i prezesem Narodowego Banku Polskiego Leszkiem Balcerowiczem rozmawia Tomasz Wicawski
Tytu pana najnowszej ksiki brzmi: Odkrywajc wolno. Duo mwi si o wolnoci gospodarczej w trakcie debaty o Unii Europejskiej. Czy ksika daje czytelnikowi odpowied na pytanie, jak mog by przezwycione trudnoci, z ktrymi boryka si ta wsplnota? Jaka moe by jej przyszo? Co moemy zrobi, eby przezwyciy kryzys? Tak skonstruowane pytanie sugerowaoby, e wszystko, co dzieje si w Polsce, wie si dziaaniem si umiejscowionych poza naszym pastwem. Wynika z niego, e najwikszym problemem jest leczenie Unii Europejskiej. Tak jednak nie jest. Polska jest krajem niepodlegym i demokratycznym. To, co dzieje si w naszym kraju w najwikszym stopniu zaley od samych obywateli. S rne grupy, ktre z rnych powodw kieruj w stosunku do pastwa, jego urzdnikw, oczekiwanie, aby to dao wicej pienidzy. Skd? Od innych. Aby zapewnio wiksz ochron. W jaki sposb? Poprzez wprowadzenie przepisw, ktre ograniczaj konkurencj. Jeeli takie grupy przewaaj, to niezalenie od tego, kto pastwem rzdzi, bdzie, z punktu widzenia wolnoci gospodarczej, coraz gorzej. Po pewnym czasie nastpi stagnacja, tak jak we Woszech albo gboki kryzys, ktry moemy obserwowa w Grecji. Powinnimy spoglda nie w kierunku Unii, ale szuka recepty u siebie. W naszym kraju jest za mao osb, ktre poczuwaj si do patriotycznego obowizku dziaania w demokracji na rzecz ochrony podstawowych wartoci, do ktrych zalicza si wolno. Bez wolnoci gospodarczej nie ma rozwoju. O tym mwi ta ksika. Dotyczy ona tylko naszego kraju? W adnym razie. Mwi o oglnych prawidach. Najwikszym ograniczeniem wolnoci by socjalizm. W tym ustroju panowa monopol wasnoci pastwowej. Kady, kto przey ten ustrj, a take ten, kto go bada, nie ma wtpliwoci, e by on bardzo zy. Odbiera nie tylko wolno, ale take rozwj. Niektrym wydaje si, e skoro jest demokracja, to mog uprawia ulubiony sport Polakw, czyli narzekanie na z wadz. Niewielu robi jednak co, aby postpowanie wadzy byo lepsze. Demokracja jest lepszym ustrojem ni dyktatura, ale ona sama przez si nie daje ani wysokiego poziomu praworzdnoci, ani wysokiego poziomu rozwoju. Czy potrafiby pan wskaza mechanizmy wewntrzne, kluczowe zmiany o charakterze systemowym, ktre mogyby sprawi, e Polska wrci na ciek szybkiego rozwoju? Jakie skutki moe mie powikszanie si dugu publicznego? Narastanie dugu publicznego jest wskanikiem zego rzdzenia. Jeeli jego wzrost jest szybszy ni wzrost caej gospodarki, a tak jest w Polsce, to trzeba sobie zada pytanie: dlaczego? Nie jest tak, poniewa wadza z natury jest za, ale dlatego, e jest ona naciskana przez grupy roszczeniowe. Boi si ich i ugina si. Jeeli nie chcemy, eby tak byo, musimy wzmocni obywatelsk przeciwwag. Samo pastwo czy system polityczny za nas tego nie zaatwi. To jest najwaniejsza praktyczna myl, ktr staram si, zarwno w swojej ksice, jak innych wystpieniach przekaza. Staram si rozwin Forum Obywatelskiego Rozwoju, aby Polska nie zelizgiwaa si w kierunku stagnacji. Taka jest stawka. Wielu politykw, szczeglnie rzdzcych, miao Panu za ze wystawienie licznika dugu publicznego w Warszawie. Czy problem ten nie wpynie silnie na przyszo kolejnych pokole Polakw? Przypomn, e Polska zostaa ju raz zaduona, a do bankructwa. Mowa o czasach Gierka. Niepokojce jest, e ludzie pamitaj tylko korzyci z kredytw, a nie katastrof, ktr one przyniosy. To, jak bdzie si ksztatowa dug publiczny, nie zaley od zachcianek wadzy, ale presji, jakiej bdzie ona podlega. Jeeli dominowa bd grupy roszczeniowe, a nie obywatelskie, dug bdzie narasta. W Bugarii w roku 2000 dug publiczny wynosi 60% PKB. Teraz wynosi 20%. Jeeli im si udao, czemu ma si nie uda nam? Pocztek roku jest okresem, w ktrym czsto pojawiaj si rnego rodzaju prognozy. Jakiego roku 2013 Polacy mog si spodziewa? To, co bdzie si dziao w 2013 roku, zostao ju zdeterminowane. Spowolnienie gospodarki to nie najwikszy problem, bo jest ono pewne i ma ju miejsce. Nie uwaam, eby kluczowa bya koncentracja na najbliszych miesicach. To jest niewtpliwie niepokojce, ale duo wiksze zagroenie niesie niedostrzeganie problemw dugofalowych. Bez wikszego pakietu reform bdziemy wytraca przez najblisze

miesice i lata tempo rozwoju, a tym samym wolniej dogania pastwa zamoniejsze np. Niemcy. Istotne z mojej perspektywy s trzy tendencje. Pierwsz jest spadek zatrudnienia w skutek starzenia si spoeczestwa. Drug - niewielkie inwestycje sektora prywatnego, ktry nie znajduje do tego warunkw. Trzeci jest coraz wolniejsze poprawianie efektywnoci wykorzystywania zasobw: pracy czy kapitau. Jak zoy si te trzy tendencje, to wynika z nich bardzo niepokojca perspektywa dugofalowa. Potrzebna jest o wiele wiksza mobilizacja. W dyskusjach midzy politykami si te problemy nie pojawiaj. To z poziomu opinii publicznej trzeba wywoa politykw do odpowiedzi. Na tym polega dziaalno obywatelska.

Fot. Tytus Szabelski

8 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Klasztorze Elbietanek, puchu marny

Po Zgromadzeniu Sistr witej Elbiety budynkiem przy Tumskiej 18 zajmoway si dwie firmy. Mia by hotel, w planach s mieszkania, a najlepiej byoby, gdyby kto inny przej niszczejc per chemzyskiej architektury
ukasz Piecyk

MIASTO CHEMA

Klasztorek Elbietanek jeszcze 5 lat temu mia by hotelem. Dzisiaj to niszczejcy budynek, ktrego historia ostatnich lat nie jest do koca jasna dla mieszkacw. Plotek w Chemy jest wiele, a prawda powinna by jedna. Wedug tablicy informacyjnej na budynku przy ulicy Tumskiej 18 wacicielem jest spka Pomorskie Hotele z Hopowa (woj. pomorskie). Kupia je od spki Polski Puch i Pierze. - Zgromadzenie Sistr wystawio budynek na sprzeda. Remont po transakcji odby si jednak wbrew wszelkiej sztuce budowlanej mwi Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy. - Smutne jest to, e ten budynek niszczeje. Szkoda. Jedyne, co moemy robi, to dba o niego tak, jak o wszystkie inne budynki w miecie z pomoc stray miejskiej czy policji. T wersj potwierdza prezes Zakadu Gospodarki Miejskiej. - Jest opcja obniania fundamentw, ale tamci nie mieli o tym pojcia. Budynek tpn, a do tego rwnie obiekt obok zosta uszkodzony mwi Zbigniew Krgiel. - Ten budynek by naprawd pikny. Ja widziaem w tym katastrof budowlan. Ludzie do mnie przychodz, a ja tak naprawd nie wiem, co powiedzie, bo nie mamy z tym budynkiem nic wsplnego. Nic si nie stao? - Roboty budowlane w tym budynku s na bieco monitorowane informuje Witold Prochera, zastpca Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Toruniu. - W trakcie przeprowadzonych przez Inspektorat czynnoci

kontrolnych w latach 2008, 2011 i 2013 potwierdzono realizacj przez spk Pomorskie Hotele robt budowlanych w budynku dawnego Domu Zakonnego. Nasze kontrole nie wykazay, aby budynek stanowi zagroenie. Co w takim razie z uszkodzeniem ssiedniego budynku? - Roboty budowlane miay wpyw na stan budynku przy ul. Tumskiej 16, co potwierdzono w trakcie kontroli w 2008 roku. Wydalimy zalecenie naprawy pkni cian zewntrznych i wewntrznych w lokalach mieszkalnych na parterze i pitrze tego obiektu dodaje Witold Prochera. Spki bliniacze? Zgromadzenie Sistr witej Elbiety przybyo do Chemy blisko 120 lat temu. Wsplnota sistr zakonnych miaa zajmowa si opiek nad chorymi i opuszczonymi. Prowadziy take dziaalno

owiatow. Elbietanki zadecydoway jednak o sprzeday klasztorku ze wzgldy na koszty utrzymania. Kupia go spka Polskie Pierze i Puch. Jej prezesem jest Krzysztof Mielewczyk, biznesmen z Torunia. Jeden z jego numerw nie odpowiada. Drugi otrzymalimy od instytucji, z ktr prowadzi interesy. Odebra kto inny. Od ony Krzysztofa Mielewczyka, posanki Doroty Arciszewskiej-Mielewczyk, usyszelimy, e mamy prbowa dzwoni na pierwszy z nich. Gdy kontaktujemy si ze spk Pomorskie Hotele, wita nas sekretarka firmy Polskie Pierze i Puch. Okazuje si, e Pomorskie Hotele wynajmuj biuro firmie Mielewczyka. - Pomorskie Hotele nabyy ten budynek jako wkad udziaowca informuje Grzegorz Bucior, ksigowy PPiP. Nie ma ju adnych zalenoci pomidzy spkami. Mieszkania zamiast hotelu?

Tablica informacyjna na budynku przy ulicy Tumskiej 18 mwi o zmianie sposobu jego uytkowania. To potwierdzaoby plany utworzenia hotelu. Na elewacji wisi jednak informacja o sprzeday budynku z podanym numerem telefonu.

Fot. Tytus Szabelski

- Mamy pozwolenie na budow hotelu, ale wstrzymalimy prac ponad rok temu ze wzgldw finansowych informuje osoba wynajta przez Pomorskie Hotele do zajmowania si sprzeda budynku Rozwaamy wniosek o pozwolenie na przebudow w budynek mieszkalny. Nic mi nie wiadomo o problemach z fundamentami obiektu. Wiem tylko o pogbianiu piwnicy ucina. Z naszych informacji wynika, e ta sama osoba jest wsppracownikiem Krzysztofa Mielewczyka. Przekazalimy jej informacj o prbie kontaktu z prezesem Polskiego Puchu i Pierza. Do zamknicia wydania nie udao si skontaktowa z Krzysztofem Mielewczykiem.

9 POZA TORU, 25 stycznia 2013

MIASTO CHEMA

Z ziemi pruskiej do Polski

Hymn Polski rozbrzmia na ulicach Chemy. Miasto witowao powrt do kraju

Drogowskaz na turystyk
Dla mieszkacw Chemy PIT niedugo nie bdzie kojarzy si tylko z fiskusem
Miejsk cz Jeziora Chemyskiego czeka kolejna nowo. Do majcego powsta pomostu doczy take Punkt Informacji Turystycznej. Jego pracownicy zajm si ruchem turystyczno-rekreacyjnym w miecie. Punkt swoje miejsce znajdzie w dawnym pomieszczeniu wietlicy miejskiej przy ulicy Tumskiej 12. Aby dostosowa budynek, inwestora czeka wybudowanie cianek dziaowych, monta instalacji elektrycznej, stolarki okiennej i drzwiowej. Punkt bdzie w peni wyposaony na potrzeby obsugi turystycznej. Sam obiekt zostanie oznakowany, aby w atwy sposb odnalazy go osoby spoza miasta. Doczy do pomostu, o ktrym pisalimy w grudniowym wydaniu Poza Toru. Obie inwestycje maj zwikszy atrakcyjno turystyczn w Chemy. PIT zajmie si gwnie obsug ruchu turystycznego w miecie. Chodzi o udostpnianie, gromadzenie i przetwarzanie informacji zwizanych z turystyk miejsk, np. atrakcji turystycznych, bazy noclegowej czy gastronomicznej. Informacja turystyczna ma mie te wymiar promocyjny. Zacznie od przygotowywania materiaw reklamujcych walory turystyczno-rekreacyjne Chemy. Zakres dziaa obejmie take sporzdzanie relacji oraz tworzenia fotogalerii z wydarze kulturalnych. W zaoeniu materiay bd udostpniane take na amach lokalnej prasy i internecie. Urzd Miasta wylicza jeszcze jedno z zada Punktu Informacji Turystycznej. Pracownicy jednostki bd gromadzi dane na temat ruchu turystycznego w Chemy oraz poprowadz statystyki dotyczce korzystania z infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej. (P)

Przy dwikach Mazurka Dbrowskiego Chemanie powitali 93 lata temu polskich onierzy. Hymn towarzyszy mieszkacom rwnie w czasie Apelu Polegych, ktry by wspomnieniem o bohaterach walczcych o wolno. Dzie przed rocznic wkroczenia polskich wojsk do Chemy na miejskim rynku tutejsi harcerze zorganizowali uroczysty apel. Razem z mieszkacami miasta oraz radnymi zoyli kwiaty i zapalili znicze pod tablic upamitniajc przejcie Chemy spod wadzy pruskiej do Polskie w 1920 roku. Obchodom towarzyszyo odczytanie listy bohaterw walczcych o wolno. - Szczeglnie jestemy dumni z postawy b. ks. Fre-

lichowskiego, ktra jest dla nas wzorem do naladowania - mwi podczas uroczystoci Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy. Obchody zbiegy si rwnie z setn rocznic urodzin patrona polskich harcerzy. - Z postaci ksidza Frelichowskiego yjemy tak naprawd na co dzie. Ostatni rok w chorgwi kujawsko-pomorskiej by powicony wanie jego postaci tumaczy podharcmistrz Mirosaw Jarocki, zastpca komendanta Zwizku Harcerstwa Polskiego w Chemy. - Ten dzie to podsumowanie tego roku, a dodatkowo obchodzimy stulecie jego urodzin. Mio nam, e rwnie ludzie spoza Chemy zauwayli t posta. To wzr do naladowania nie

tylko dla harcerzy czy modych ludzi, ale dla kadego. Sami harcerze z hufca w Chemy prnie dziaaj na terenie miasta. - Ci aktywni ludzie skupiaj modzie od najmodszych zuchw po najstarszych harcerzy. W miar moliwoci staramy si tworzy im coraz lepsze warunki. Wiecz rok zawsze pikn akcj, czyli letnim obozem dodaje Jerzy Czerwiski. W cigu roku dziaaj bardzo czsto, a nasi modzi mieszkacy czerpi od nich naprawd wiele. Uroczysto zakoczono zoeniem kwiatw pod tablic upamitniajc bogosawionego przy ulicy Chemiskiej 5. (P)

Fot. Marcin Seroczyski

Fot. ukasz Piecyk

W szkoach ma by cieplej
Plany budetowe zwizane ze szkolnictwem czekaj na dofinansowanie
Urzdnicy z Chemy planuj termomodernizacj placwek owiatowych w miecie. Maj w tym pomc pienidze z Regionalnego Programu Operacyjnego. Wniosek czeka na decyzj o dofinansowaniu. Planem objte s przedszkola miejskie nr 1 i nr 2, sale gimnastyczne w szkole podstawowej nr 2 i gimnazjum nr 1. Wykonawca ma wymieni instalacje centralnego ogrzewania oraz wykona docieplenia cian w przedszkolach. W przedszkolnej jedynce w planach jest nowe pokrycie dachowe. Podstawwka nr 2 moe doczeka si wymiany bdzie stolarka okienna i drzwiowa, a docieplone maj by ciany i dach. W sali gimnastycznej gimnazjum do ocieplenia jest stropodach. - Zoylimy wniosek w konkursie o dofinansowanie. Nie moemy na t chwil mwi o adnych terminach, ale mamy nadziej, e uda si to zrobi jeszcze w tym roku przy spenieniu wszystkich warunkw tumaczy Zdzisaw Stasik, Naczelnik Wydziau Gospodarki Miejskiej w Urzdzie Miasta Chema. Warunkujemy wykonanie tego zadania od rodkw zewntrznych. Przypuszczamy, e blisze informacje poznamy w maju. Po realizacja zadania placwki czekaj audyty, ktry zweryfikuje, ile energii dziki temu bdzie mona zaoszczdzi. Inwestycja ma kosztowa blisko 1,3 mln zotych. (P)

Za wdk i zagrych
Wzek dziecicy te moe by przykrywk
Mieszkanka Chemy i jej wuj prbowali okra jeden z toruskich marketw. Potrzebowali zagrychy na balang. Monitoring by bezwzgldny. Policjanci z komisariatu Toru rdmiecie zostali wezwani do sklepu przy ul. Grudzidzkiej. O interwencj prosia kierownik monitoringu, ktra dostrzega na zapisie z kamer, e moda kobieta wraz z towarzyszcym jej mczyzn stara si co schowa do dziecicego wzka. - Po przybyciu na miejsce policjanci znaleli dwie butelki whisky, wdk, dwie zgrzewki piwa i artykuy spoywcze: schab, ser, ciasto, ktre kobieta prbowaa wywie ze sklepu nie pacc mwi Wioletta Dbrowska, rzecznik prasowy KMP w Toruniu. Okazao si, e dwoje sprawcw jest ze sob spokrewnionych. Kobieta karana bya ju wczeniej za rozbj i kradzie. Nieudolnym zodziejom grozi do 5 lat pozbawienia wolnoci. (WT)

6 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Bezrobotni w ruinie
Czy rozwizaniem problemu bezrobocia bdzie stworzenie na terenach wiejskich rozproszonej strefy ekonomicznej?

GMINA CHEMA

Aukcje od serca
Ponad 25 tysicy zotych zebray cztery szkolne sztaby gminne w czasie Wielkiej Orkiestry witecznej Pomocy. Pienidze fundacja przekae na ratowanie ycia dzieci i godn opiek medyczn seniorw. Ponad 70 wolontariuszy w caej gminie zbierao pienidze do puszek z orkiestrowym sercem. W Guchowie mieszkacy przekazali ponad 15 tysicy zotych. W sali gimnastycznej tamtejszego gimnazjum mecz siatkwki rozegrali samorzdowcy z gminy, oldboje z Guchowa oraz druyna z Pluskows. Na tradycyjnej licytacji mona byo zdoby gogle i rkawice Tomasza Golloba, wieczne piro posa Janusza Dzicioa, czy sportowe koszulki siatkarza Wojciecha Jurkiewicza. Tutejsze KGW przygo-

Gmina Chema dooya swoj cegiek do konta fundacji Jurka Owsiaka

towao poczstunek, z ktrego dochd rwnie zasili konto fundacji. Guchowo byo take met marszu nordic walking, ktry zacz si w Chemy. W Zelgnie na scenie pojawi si zesp taneczny Figielek ze szkoy podstawowej, a take zesp seniorw ozanie, ktry wystpuje od 30 lat. cznie z dochodem z aukcji zebrano blisko 4 tysice zotych. Najdroszy by pastelowy obraz prof. Wiktora Zina, ktry ostatecznie zosta sprzedany za ponad 300 zotych. Licytacje w Koczewicach odbyy si dwa dni przed 21. finaem WOP-u. Tam zebrano 5,5 tysica zlotych. W momencie zamykania wydania zadeklarowana kwota na koncie fundacji Jurka Owsiaka wynosia blisko 40 milionw zotych

Fot. Tytus Szabelski

ukasz Piecyk

Setki pustostanw rozsianych po caej gminie to relikt PRL-u. Budynki po PGR-ach i kkach rolniczych niszczej. Kiedy wykorzystywane, dzisiaj tylko strasz w okolicy. Urzd Gminy ma jednak propozycj, ktra mogaby zmniejszy poziom bezrobocia bez ryzyka oddawania rynku pracy duym firmom. Gminny plan zakada przeznaczenie pustostanw dla MP maych i rednich przedsibiorstw. I jak przystao na stref ekonomiczn przedsibiorcy mieliby zapewnione ulgi. - Rzd kadzie nacisk na tworzenie duych stref ekonomicznych. Dziki temu powstaj drogi i sieci wodno-kanalizacyjne. I to jest dobre ze wzgldu na budowanie drg, doprowadzanie wody do takich terenw. To jednak prezent dla wielkich twierdzi Jacek Czarnecki, wjt gminy. Wystarczy przejecha si po wsiach. W niektrych miejscach moemy pokazywa na co drugi dom i mwi, e ten pracowa w Adpolu, a ten w Sharpie. Pomys polega na tym, aby uchwa Rady Gminy ustanowi list pustostanw. Istniaaby wtedy moliwo, jak mwi wjt, robienia prezentw. Przykadowo gmina mogaby w pierwszym roku zwolni

przedsibiorc z podatku, a w kolejnych latach o wysokoci opat decydowaaby liczba zatrudnionych w danej firmie im lepiej dziaa, tym bardziej mona wspiera pracodawcw. Do tego pomoc w obsudze prawnej lub ksigowej. Tutaj kocz si jednak moliwoci gminy. Strefa pen par mogaby ruszy przy zewntrznych nakadach. Std pomys, aby projekt wspierania przedsibiorstw w oparciu o ju istniejce budynki znalaz si w propozycjach gminy do strategii wojewdztwa na lata 20142020. - Na tak inwestycj jak dua strefa ekonomiczna id naprawd spore pienidze. Kujawsko-pomorskie nie jest bogatym wojewdztwem, bo zajmujemy trzecie miejsce od koca pod tym wzgldem dodaje Jacek Czarnecki. W 2010 we Wocawku powsta budowany od podstaw park przemysowo-technologiczny. Jacek Czarnecki przekonuje, e na wsi wystarczyoby wyremontowa niszczejce budynki bez potrzeby budowania wszystkiego od podstaw. Lokalizacja z dala od domostw pozwoliaby jednoczenie na prowadzenie wikszego zakresu dziaalnoci, np. lakierni. Strefa i jej zniki rozwizayby paradoksy z opatami w przypadku emerytowanych rolnikw. Po przekazaniu czy sprzeday gruntw rolnych

pozostaje kwestia budynkw gospodarskich, ktre po zaprzestaniu dziaalnoci rolniczej podlegaj pod inne kategorie podatku jako tzw. nieruchomoci pozostae, a to zwiksza wysoko opat. - Pozostaje albo zburzy, albo zarobi. Najprostszy scenariusz to wynaj budynki przyszemu przedsibiorcy. Waciciel byby zobowizany do zapacenia podatku, ale gdyby zgosi to do nas, my moglibymy go z niego zwolni. Dalej scenariusz taki sam jak poprzednio. Mgby jeszcze zarobi jako str w tej firmie tumaczy wjt. Szkolenia w urzdach pracy moe i s potrzebne, ale gdzie znajdzie prac kilkaset osb, ktre przeszo ten sam kurs? Lepiej byoby postawi na swoim. Odrbn kwesti jest rozwj infrastruktury terenw wiejskich. Do tej pory pozyskiwane byy m. in. w ramach PROW-u. Urzd Gminy proponuje wic utworzenie np. marszakowskiego programu rozwoju terenw wiejskich. Podobny jest w wojewdztwie opolskim. - Tam wadze zajy si odnow wsi z wasnej kasy mwi Jacek Czarnecki. Co roku wykadali wedug wasnych zasad kwot na inwestycj i s trzy razy dalej od nas. W zeszym roku na terenie gminy Chema zarejestrowano 62 nowe dziaalnoci. Wyrejestrowano 60.

Pienidze czekaj na dziaanie

Wystarczy dobry pomys, aby zdoby fundusze na remont lub organizacj imprezy

Oddaj 1%. Podaruj troch szczcia

Rafa z Nawry potrzebuje Waszej pomocy! Chopiec cierpi na mzgowe poraenie dziecice. Chory porusza si na wzku inwalidzkim. Zebrane pienidze zostayby przeznaczone na budow podjazdu. Pienidze w imieniu jego rodziny zbiera stowarzyszenie Pomocna Do z Chemy. Aby wesprze zbirk, mona przekaza 1% swojego podatku na rzecz Rafaa. Wystarczy w rozliczeniu podatkowym wpisa numer KRS 0000184300 z dopiskiem dla Rafaa Kwaniaka. W imieniu rodziny chorego dzikujemy.

Darmowe zajcia dla przedszkolakw, remonty wietlic czy odnowa budynkw publicznych dziki wsparciu lokalnych grup dziaania to moliwe. Na terenie gminy dziaa fundacja Ziemia Gotyku, ktra niedawno uzyskaa nowe fundusze na projekty ze swojego obszaru. LGD Ziemia Gotyku ma swoj siedzib w Brchnwku. Na terenie gminy prowadzi siedem przedszkoli dla ponad setki dzieci. Wspomaga je samorzd gminy, dziki ktremu placwki dostay pomoce edukacyjne i materiay plastyczne za ponad 10 tysicy zotych. Dla starszych do rozdysponowania bdzie jednak o wiele wicej pienidzy, bo tutejsza LGD zdobya blisko dwa miliony zotych w oglnokrajowym konkursie. Ziemi Gotyku wytypowano jako jedn z najlepszych w wojewdztwie. - Pienidze bd czeka na osoby i organizacje, ktre zgosz do nas w konkursie pomysy na efektywne wykorzystanie tych funduszy tumaczy Pawe Puczkarski, prezes fun-

dacji Ziemia Gotyku. Mog to by remonty wietlic, wydarzenia kulturalne. Wszystkie cele musz wpisywa si w nasz strategi rozwoju. W dwch sowach chodzi o podnoszenie jakoci ycia mieszkacw. - Centrum Inicjatyw Kulturalnych z gminy Chema zoyo teraz wnioski na tegoroczne doynki oraz utworzenie zespou ludowego dodaje wiceprezes Mariola Epa-Pikua. Ziemia Gotyku na krajowej licie lokalnych grup dziaania zajmuje 43. miejsce pod wzgldem efektywnoci. - To miejsce gwarantuje nam pozycj w 10% najlepszych grup w kraju. Jednym ze wskanikw tego rankingu bya liczba mieszkacw. cznie obejmujemy tylko 4 gminy, wic to naprawd dobry wynik tumaczy Pawe Puczkarski. Dziki funduszom Ziemi Gotyku udao si m. in. wyremontowa wietlic w Skpem, czy odnowi pastorwk w Zelgnie. (P)

Fot. Urzd Gminy Chema

11 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Wybudujemy, ale za wasze!

Tomasz Wicawski

GMINA LUBICZ

Czy jedyn szans na chodnik w Nowej Wsi jest blokada drogi? Proby lokalnych radnych nic nie daj
cj. W ten sposb w ubiegym roku udao si zrealizowa dziewi zada polegajcych na budowie cigw pieszych lub pieszo-rowerowych za kwot ponad 4 milionw zotych. Wadze gminy Lubicz przekazay 10 stycznia 2013 roku marszakowi wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, Piotrowi Cabeckiemu, prob mieszkacw wsi o budow chodnika, pod ktr podpisay si 133 osoby. Szansa na zmian polityki wadz wojewdztwa jest jednak niewielka. Albo w budecie gminy znajd si pienidze na ich cz inwestycji, albo chodnik pozostanie jedynie w planach.

Zarzd Drg Wojewdzkich stawia warunki. Albo gmina Lubicz wyoy wiksz cz rodkw na inwestycj, albo jej nie bdzie. Bezpieczestwo pieszych podrujcych wzdu drogi wojewdzkiej zeszo na dalszy plan. Dzieci wracajce do domu ze szkoy musz i rowem. Przewodniczca Rady Gminy Lubicz, Hanna Anzel oraz wjt gminy, Marek Olszewski wielokrotnie alarmowali zarzdc drogi o katastrofalnej sytuacji. Trasa wojewdzka numer 657 wiedzie z Lubicza do Zotorii. Ruch na niej zwikszy si znacznie od momentu oddania do uytku odcinka autostrady A1 Toru Nowe Marzy. Kierowcy, chcc unikn korkw na krajowej dziesitce, wybieraj skrt przez Now Wie. - Napisaam w tej sprawie do wielu osb mwi Hanna Anzel. Jedynie wicemarszaek Sejmu Jerzy Wenderlich mi odpowiedzia. Inni posowie z naszego regionu, jak rwnie radni sejmiku wojewdztwa, zupenie zignorowali problem. W planie zagospodarowania przestrzennego gminy Lubicz od wielu lat istnieje nowa droga przez t miejscowo. Istnieje, ale tylko na papierze. Zarzd Drg Wojewdzkich chce, aby samorzd gminny wykupi tereny potrzebne do budowy

chodnika. Gmina jednak nie ma rodkw, aby realizowa ten projekt w ramach Drogowej Inicjatywy Samorzdowej. - Dlaczego, kiedy pytamy o drog, o ktrej wadze wojewdztwa mwi od duszego czasu, rozlega si milczenie? pyta Hanna Anzel. Od nas wymaga si znalezienia rodkw na rozwizanie problemu, a budowa alternatywnej trasy, ktra rozadowywaaby ruch przez wie, nie ruszya z miejsca. Przewodniczca rady mwi o desperacji ludzi, ktrzy codzien-

nie musz naraa ycie, odbierajc dzieci z przystanku czy idc do sklepu. Na zebraniach soeckich wrze. Jeeli sprawa nie zostanie zaatwiona w najbliszym czasie, droga moe zosta zablokowana. - Mam wiadomo, e nie jest to parlamentarne rozwizanie mwi Hanna Anzel. Ale co mamy zrobi, skoro nasze pisma s ignorowane? Inaczej spraw widzi ZDW. Rzecznik prasowy instytucji Micha Sitarek zapewnia o moliwoci realizacji tego zada-

nia, ale jedynie we wsppracy z gmin. - Chodniki przy drogach wojewdzkich budujemy obecnie niemal wycznie w oparciu o Drogow Inicjatyw Samorzdow mwi zastpca dyrektora ZDW w Bydgoszczy, Sebastian Borowiak. Gmina powinna uregulowa stan prawny gruntu pod inwestycj, przygotowa projekt i zapewni finansowanie na poziomie 60 procent. Samorzd wojewdztwa zabezpiecza kolejne 40 procent kosztw i wtedy ZDW realizuje inwesty-

Ferie z toruskim teatrem Daj sobie pomc

W czasie zimy dzieci si nie nudz. Baj Pomorski zadba o atrakcje
cego Trbki odbyo si dzie pniej. - To bardzo ciekawa i poyteczna inicjatywa mwi Marek Olszewski, wjt gminy Lubicz. Podjlimy si organizacji takich przedstawie, bo obcowanie z kultur jest dla modego czowieka bardzo wane. Baj Pomorski zapewnia rwnie jako i wietn zabaw. Wystpy teatralne odbyy si w miejscowych szkoach. Grbociskie spotkanie wspfinansowane byo ze rodkw funduszu soeckiego. - Dzieci i ich rodzice obejrzeli bardzo zabawne przedstawienie, znakomicie nadajce si na weekendowe popoudnie spdzone w rodzinnej atmosferze mwi Micha Nowicki z Urzdu Gminy Lubicz. (WT) Pierwsze spotkanie zaplanowane jest na 7 lutego na godzin 16.30. Meetingi odbywa si bd co czwartek w salce katechetycznej kocioa parafialnego w Lubiczu Grnym. - To bardzo wana spoecznie inicjatywa - mwi Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy Lubicz. - Problem z alkoholem ma bardzo wiele

Grupa AA zaprasza od lutego na spotkania

osb. Nie jest wstydem poprosi o pomoc. Trzeba jednak chcie. Proboszcz parafii w Lubiczu Grnym zdecydowa si udostpni na spotkania kocielne pomieszczenie. Swoim dowiadczeniem w wychodzeniu z naogu dzieli si bdzie mieszkaniec gminy, ktremu udao si z chorob wygra. Najtrudniej jest si przeama.

Zapraszamy!!!

W sali Ochotniczej Stray Poarnej w Zotorii odbdzie si 30 stycznia Karnawaowy Bal Kostiumowy. Wszystkie dzieci do lat 13 zapraszamy do zabawy od godziny 16.30. Impreza potrwa trzy godziny. Organizatorzy zapewniaj ogrzewan sal balow i zabawy z udziaem harcerzy. Nie zabraknie dobrej muzyki do taca na ywo. Milusiscy bd mogli skosztowa ciasteczek i zdrowych napoi oraz wzi udzia w konkursach z nagrodami. Organizatorem balu jest Rada Rodzicw przy Szkole Podstawowej w Zotorii.

Przez Grbocin przeszed po raz pierwszy Orszak Trzech Krli. Gmina Lubicz organizowaa tego rodzaju widowisko, jako jedna z 92 w Polsce. W rol krla Kacpra wcieli si wjt gminy Lubicz, Marek Olszewski.Scenariusz widowiska napisali Magdalena Kuster, Aneta Furmaska, nauczycielki Zespou Szk nr 2 w Grbocinie, Joaanna Ardanowska, dyrektor Zespou Szk nr 1 w Lubiczu Lubiczu Grnym, mieszkanka Grbocina i ks. Pawe Sobociski, wikariusz grbociskiej parafii i szkolny katecheta.

Fot. Urzd Gminy Chema

Dzieci czekaj na wolne od szkoy kadego dnia. Gdy ferie czy wakacje przychodz, wielu rodzicw staje przed kopotem, czym zaj swoje pociechy. Niewielu mieszkacw powiatu sta na zimowe wyjazdy.

Gminy staraj si moliwie uatrakcyjnia ofert skierowan do najmodszych. W Lubiczu postawiono na teatr. Baj Pomorski zawita 12 stycznia do Lubicza Grnego. W Grbocinie przedstawienie pt. Przypadki doktora Bonifa-

Fot. Urzd Gminy Lubicz

12 POZA TORU, 25 stycznia 2013

GMINA YSOMICE

Obwodnica projektem kluczowym dla regionu

O inwestycjach realizowanych w gminie ysomice, problemach z wzem Turzno i stref ekonomiczn w Ostaszewie z Piotrem Kowalem, wjtem gminy ysomice, rozmawia Tomasz Wicawski
Zacznijmy od pienidzy. Jakie wane dla rozwoju gminy inwestycje zostay w ostatnim czasie wykonane bd s realizowane? Warto wspomnie o kilku kluczowych projektach jakie udao si realizowa w ostatnim czasie - od budowy sieci kanalizacyjnej i wodocigowej, przez solary, termomodernizacj obiektw gminnych, budow cieki ekologiczno-dydaktycznej, po zmodernizowanie wietlic i remiz OSP. Budujemy te cieki rowerowe i chodniki. Aczkowiek najwaniejszymi i najbardziej kosztownymi inwestycjami s te w kanalizacj. Jak wiele ich byo, wie kady mieszkaniec naszej gminy. W ostatnim okresie wybudowano a 63 kilometry kanalizacji sanitarnej! To mwi samo za siebie. Pomwmy chwil o energii odnawialnej i edukacji. Trwaj prac nad instalacjami solarnymi. Rozbudowywana jest podstawwka w wierczynkach. Kontynuujemy projekt wykorzystywania energii odnawialnej. Zaczlimy go w 2012 roku. Instalacje solarne powstan w 21 obiektach uytecznoci publicznej i w 584 budynkach prywatnych. W wyniku tego projektu zostanie zamontowane 3919 m2 powierzchni czynnej solarw. Wykorzystamy najnowsze technologie dla poprawy jakoci ycia mieszkacw gminy ysomice. Dziki temu bdziemy mogli mwi o dywersyfikacji rde energii, eliminacja dotychczasowych, niskosprawnych urzdze wytwarzajacych energi oraz propagowanie idei wykorzystywania energii odnawialnej w subie ochrony rodowiska. A drogi? To najczciej wywoywany temat. Staramy si dziaa w tym zakresie wedug zdroworozsdkowego planu. Modernizujemy drogi, ktre s w peni uzbrojone, w miejscowociach, gdzie pooona zostaa ju sie wodno-kanalizacyjna i gazowa. Bralimy pod uwag rwnie gdzie istnieje poczenie komunikacyjne midzy poszczeglnymi soectwami. W ostatnim czasie udao si wyremontowa w ten sposb 23 kilometry drg. W tym roku bd odbyway si modernizacje drg czcych Kamionki Due z Turznem i Kamionki Mae w kierunku Gronwka. Partycypujemy rwnie w kosztach modernizacji drg powiatowych i wojewdzkich. W ramach poprawy bezpieczestwa na drogach publicznych realizujemy projekty budowy dwch rowerowych, aktualnie w realizacji jest odcinek Toru- Rankowo-wierczynki-Unisaw. W tym roku zamierzamy te przystpic do realizacji budowy drugiej drogi rowerowej Toru ysomice - Zakrzewko Tylice Kamionki Due Kamionoraz Zakrzewko-Ostaszewo. Poprzez wiadukt nad torowiskiem, moliwe byoby wczenie si do trasy numer 91. Trwaj zabiegi, aby budow obwodnicy umieci w projektach kluczowych dla rozwoju regionu na lata 2014 - 2020. Wybudowanie tej obwodnicy w sposb zanczny zmiejszyo by ruch w Papowie Toruskim i w ysomicach. Problemy w strefie ekonomicznej w Ostaszewie narastaj. Wida jakie rozwizanie patowej sytuacji? Problem wzi si z bdnych zaoe istnienia strefy. Uzalenienie jej od jednego inwestora Sharpa - wydawao si uzasadnione w momencie jej powstawania. Kryzys w brany elektronicznej spowodowa jednak brak zamwie, co odbio sie na firmie wiodcej oraz jej podwykonawcach, ma to istotny wpyw na skal zatrudnienia w strefie. Podczas spotka z przedstawicielami firm jednoznacznie syszymy o ich dalszej dziaalno w PSSE w Ostaszewie. Chc dalej prowadzi produkcj a problemy s przejciowe. Firmy japoskie pozyskay teren na wasno rozpoczynajc swoj dziaalno. Dzi teren zabudowany jest w jednej trzeciej. Trzeba ustali jednak, jak mona wykorzysta tereny wolne. Trwaj rozmowy, ile terenu firmy japoskie mog zwolni, dla nowych inwestorw.
Fot. Tytus Szabelski

ki Mae Orodek Wypoczynkowy. Gmina ysomice ma kluczowe pooenie, jeeli chodzi o transport w regionie. Czy nie martwi pana nieustanny problem z wzem autostradowym w Turznie? Mam wiadomo, e nie jest to zadanie powierzone samorzdom gminnym, ale niewtpliwie problem ten wpywa na komfort ycia mieszkacw. Co z poczeniem do Ostaszewa? Mwimy o obwodnicy, ktra poczy ma wze autostradowy Turzno z drog krajow numer 91 w Ostaszewie. To dla nas temat istotny, ale wany rwnie dla gminy Lubicz czy miasta Torunia. Od 2006 roku tocz si

rozmowy o tym poczeniu. Dzi sytuacja wyglda tak, e trwaj prace nad poczeniem wza w Turznie z tzw. tras olsztysk (krajowa pitnastka). Rok temu wprawdzie on istnia, ale nie mia adnego poczenia z drogami krajowymi, wojewdzkimi czy powiatowymi. Mam nadziej, e prace zostan przyspieszone. Istnieje projekt lokalizacji obwodnicy, o ktrej mwimy i dokument mwicy o jej oddziaywaniu na rodowisko naturalne. Pozostaje kwestia decyzji odnonie punktw wczenia do autostrady i samej strefy. Trasa bdzie przebiega przez Lipniczki, przecina drog powiatow midzy Gostkowem a Papowem Toruskim i bdzie przebiegaa na granicy miejscowoci Zakrzewko-Tylice

Fenomen WOP-u w ysomicach Harmonia z Tai Chi

W powiecie toruskim dziaa sztab Wielkiej Orkiestry witecznej Pomocy, ktry znany jest w caej Polsce
pocza si od wystpw dzieci, ktre zaprezentoway spektakl Oskar i Pani Ra relacjonuje Robert Kouchowski ze sztabu w ysomicach. Publiczno rozgrzay wystpy zespow Stare Morsy i Goodway. Wielkim zainteresowanie cieszy si rwnie pokaz tancerzy Teatru Ognia. Wrd licytowanych przedmiotw byy spinki przekazane orkiestrze przez prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego. Poszy za 1500 zotych. Przebiy bombk od premiera Donalda Tuska, ktr nabyto za 500 zotych. Telewizor ufundowany przez dziaajc w Ostaszewie firm Sharp osign warto 6 tysicy zotych. - Gadety sportowe na scenie licytowali osobicie sportowcy: ulowcy Adrian Miedziski i Patryk Rumiski, koszykarki Energii Toru, laskarze Pomorzanina i mistrz wiata i Europy w kulturystyce Arkadiusz Szyderski wskazuje Roman Wojda. Kolacj z Adrianem Miedziskim w hotelu Filmar wylicytowano za 500 zotych, a kask z autografami zawodnikw Unibaxu za 400 zotych. Warto podkreli wielki wysiek wolontariuszy. Mioszowi Gajewskiemu udao si zebra do puszki blisko 1400 zotych. Najmodszy uczestnik zbirki, niespena 7-letni Kacper Kouchowski, zebra ponad 1120 zotych.

Program Duej yjemy, bo wizi budujemy ruszy od stycznia

Fot. Maria Lewandowska

Tomasz Wicawski

Wolontariusze z ysomic znw pokazali kto w regionie gra najlepiej! Podczas XXI fina udao im si zebra 83 tysice zotych. Mieszkacy maej gminy pod Toruniem okazali si hojniejsi ni ludno Grudzidza. Sztab w ysomicach wyrnia si na tle lokalnej konkurencji od wielu lat. Suma pienidzy zebrana w tym roku jest jednak rekordowa. Szedziesiciu wolontariuszy chodzio z puszkami przez cay dzie pomimo mronej pogody. - W naszej gminie odbyy si dwie imprezy plenerowe: w ysomicach i Turznie mwi Ro-

man Wojda, szef Sztabu WOP w ysomicach. W sercu gminy gralimy po raz dziesity, a druga zabawa ma ju trzynastoletni tradycj. Trzynastka nie okazaa si jednak pechowa. W Turznie zebrano i wylicytowano ponad 12 tysicy zotych. Nie lada gratk dla uczestnikw zabawy bya licytacja zotego serduszka, ktrej ysomicom zazdroci nawet Toru. Kwota wywoawcza wynosia 1000 zotych. Zaart walk stoczyo kilku chtnych, ale zwycizcami zostali Dorota, Tadeusz i Stanisawa Janiszewscy z Wytrbowic. Za zote serduszko numer 93 zapacili niebagateln sum 17 tysicy zotych. - Zabawa w ysomicach roz-

Tai chi to system opracowanych w XI wieku w Chinach spokojnych, powolnych ruchw pozytywnie wpywajcych na popraw i utrzymanie zdrowia fizycznego i psychicznego. Suy relaksacji ciaa i umysu. Regularna praktyka uczyni Ci pogodniejszym, spokojniejszym, silniejszym i modszym oraz wpynie na rozadowanie napi i stresu. W ysomicach pierwsze spotkanie odbyo 9 stycznia. Wolontariuszki dziaajce w ramach projektu Duej yjemy, bo wizi budujemy wprowadziy zainteresowanych w tematyk procznego projektu, ktry zakada integracj midzypokoleniow przez rnego rodzaju zajcia m.in. opisywane tai chi. - Odczytany zosta list przewodni pani prezes stowarzyszenia Health is Trendy Magorzaty Lenickiej mwi Paulina Opaka, koordynator projektu gminy

ysomice. Tumnie przybyli uczestnicy pierwszych zaj wychodzili rozemiani i weseli. To dobry znak. Zajcia potrwaj do koca maja i s dla mieszkacw gminy ysomice bezpatne. Kady moe przyj na trening i sprawdzi, czy ta forma aktywnoci mu odpowiada. Odbywaj si one regularnie w rody od 15.45 do 17.45 w budynku Gimnazjum przy ul. Warszawskiej 5 w ysomicach. W ramach projektu mona rwnie skorzysta w poniedziaki od 16.00 z zaj teatralno-wokalnych. Projekt Duej yjemy, bo wizi budujemy to inicjatywa Stowarzyszenia Health is Trendy wspfinansowana przez Ministerstwo Pracy i Polityki Spoecznej w ramach rzdowego programu na rzecz aktywnoci osb starszych na lata 2012-2013. Realizowany jest on w wikszoci gmin powiatu toruskiego.

Fot. Urzd Gminy ysomice

13 POZA TORU, 25 stycznia 2013

GMINA UBIANKA

Rodzice na medal
Agnieszka Kapela

Dwie rodziny z ubianki wyrnione Za Zasugi dla Obronnoci Kraju

Halina i Henryk Winiewscy najbardziej si dzisiaj ciesz nie z medali, ale z tego, e dzieci maj prac. I dumni s ze wszystkich jednakowo. Z Darka pukownika, z Mariana, ktry jest mechanikiem w Koperniku, z prowadzcego wasn dziaalno Piotra i z pracujcej w BUD-TECH-u Kasi, ktra skoczya filologi klasyczn i prawo pracy. Cika praca bya, ale podoalimy umiecha si Henryk Winiewski. Ja to mwi, e jak bd umiera, to do trumny prosz mi to woy Halina Winiewska starannie wyjmuje z bordowego pudeka srebrne medale. Bo Piotr, jak zobaczy tam u gry z takimi medalami, to zaraz mnie do nieba Jedni dostaj Fryderyki, drudzy aby, a dla mnie to swj zoty medal pokazuje z kolei Tadeusz Byty. To jest uwieczenie caego ycia. Bo s patrioci duzi, jak papie by, s i tacy, jak ja mali. Z takimi wojskowymi tradycjami to adna wojna w ubiance niestraszna. Powiedziaem przy rozdawaniu medali, e ja chocia jestem w stanie spoczynku, to byem dowdc druyny opowiada z umiechem Tadeusz Byty. I jeden odcinek w gminie mog zabezpieczy, bo mam piciu synw po wojsku i jeszcze crk pielgniark a ksieczk wojskow te ma. *** Maria i Tadeusz Bytyniowie oraz Halina i Henryk Winiewscy medale Za Zasugi dla Obronnoci Kraju odebrali 12 grudnia 2012 roku w Urzdzie Gminy w ubiance. W imieniu Ministra Obrony Narodowej wrczyli je wjt Jerzy Zajkaa i komendant WKU w Toruniu ppk Mirosaw Lis.

Pierwsze dziecko jest podobno dla pastwa, drugie ma by dla ludzi, a trzecie dla siebie. Maria i Tadeusz Bytyniowie oraz Halina i Henryk Winiewscy jakby o tej ludowej prawdzie nie wiedzieli. Wszyscy ich synowie nienagannie penili czynn sub wojskow. Teraz dostali za to podzikowanie od Ministra Obrony Narodowej. A jest za co dzikowa. Nie byo im lekko. Tutaj szecioro dzieci (piciu synw i crka), tam czworo (trzech synw i crka). Tadeusz Byty by maszynist. Urlop bra na czas niw. Halina i Henryk Winiewscy te pracowali na kolei. Dorabiali, hodujc jedwabniki. Dzisiaj patrz na swoje dzieci i s dumni. I to wcale nie medale s tutaj najwaniejsze. Ludzie mnie pytaj: Ile kasy za te medale dostae? opowiada Tadeusz Byty. Ale to nie o to chodzi, eby wszystko przelicza na pienidze. To jest rado, bo czowiek si cieszy z tego, e co w yciu dokona komentuje z umiechem Halina Winiewska. e te medale to dziki synom, za synowskie osignicia I tylko czekaam, jak ten Jaruzelski powie, czy to wojna, czy spokj Wszyscy jej bracia byli w wojsku, m suy przez 3 lata, ale o tym, e synowie te wo mundury nie mylaa. Najstarszy Marian wcale si zreszt do tego nie pali, ale sytuacja bya szczeglna. I i musia. 10 grudnia odchodzi, a 13 ju by stan wojenny przypomina Henryk Winiewski. Nawet nie mam, gdzie on tam by, bo mieli ich wtenczas poprzerzuca Halina Winiewska zerka na kartk,

Fot. Tytus Szabelski

na ktrej spisaa informacje o subie wojskowej synw. Martwiam si, jak poszed, bo ani nie przedzwoni, ani nic, bo on jest dopiero rekrut... I tylko czekaam, jak ten Jaruzelski powie, czy to wojna, czy spokj Kto by w wojsku, ten wie, e nie potrzeba stanu wojennego, by swoje na subie przej. Doskonale zdaje sobie z tego spraw Tadeusz Byty. Sam przez dwa lata by w wojskach radiotechnicznych. Pracowaem pod ziemi, na planszetach, musiaem si nauczy odwrotnie pisa tak, eby drugi odczyta wspomina. Ale nie wyobraa sobie, by synowie do wojska nie poszli. aden zreszt nie narzeka. Pamitam, jak mnie matka uczya opowiada Tadeusz Byty. Pierwszy wiersz, jaki znaem, to Kto ty jeste? Polak may! Jaki znak twj? Orze Biay!. I tak to pniej byo u mnie: zuchy, harcerstwo i wojsko. W takim patriotycznym du-

chu wychowa wsplnie z on wszystkie dzieci. Ca szstk. A waciwie, jak sam podkrela, wiksza bya w tym zasuga ony, ktra zajmowaa si nimi, gdy on chodzi do pracy. Ona tu nie przyjdzie, nie chce, mwi, e wywiadw nie udziela umiecha si Tadeusz Byty. Pierwsze pytanie byo: czy ma znajomoci albo ile ma pienidzy aden z piciu synw w wojsku na stae nie zosta. Tak wybrali, tak si ycie potoczyo Czterech mieszka w ubiance, jeden w Toruniu. Teraz, po tylu latach to mog to powiedzie Tadeusz Byty pokazuje rodzinne zdjcie przedstawiajce wszystkie dzieci. Ten najstarszy pojecha do Poznania na oficersk zdawa. Pierwsze pytanie byo: czy ma znajomoci albo ile ma pienidzy. Takie byy kryteria. Ja nie miaem 10 tysicy, eby rzuci i z syna zrobi oficera. Oficerem zosta za to Da-

riusz redni syn Haliny i Henryka Winiewskich. Jest pukownikiem. Pracuje w Ministerstwie Obrony Narodowej jako Dyrektor Biura Skarg i Wnioskw Mieszkaniowych. Ale atwo nie byo. Jak poszed do tej szkoy oficerskiej, to niby dobrze, dobrze, a potem przyjecha i zaczyna: Kochani rodzice, jaki bd zrobiem w yciu wspomina Halina Winiewska. Zrezygnowa i wrci do jednostki, ale w jednostce wtedy dosta tak w tyek, e mu yki, kubki pozabierali, bo by z lewem. Ostatecznie zdecydowa si na powrt do szkoy oficerskiej. Potem bya dalsza nauka, studia, awanse, Kostrzy, Wrocaw i tak a do Warszawy. W jego lady nie poszed najmodszy Piotr, ktry po odbyciu suby w V Mazurskiej Brygadzie Saperw w Szczecinie, zakoczy swoj przygod z wojskiem. S patrioci duzi i tacy, jak ja mali

Szesnasty hokejowy memoria

W midzynarodowym turnieju, rozgrywanym w gminie ubianka, graj zawodnicy z Polski, Ukrainy i Sowacji. Zwycistwo jest spraw drugorzdn, chocia poziom zawodw z roku na rok jest coraz wyszy. Gospodarze czekaj na triumf od 2008 roku. Tym razem si nie udao. - Idea memoriau powstaa z chci upamitnienia wanej osoby dla polskiego hokeja, Adama Filemonowicza mwi Patrycja Wiatr, wiceprezes UKS Baagany ubianka. By on jednym z zaoycieli naszego klubu i nada mu jego obecn nazw. Niestety zmar przedwczenie w 1997 roku.

Adam Filemonowicz zakada Baagany ubianka. Teraz modzi adepci unihokeja graj na jego cze
we, nominalnie pierwsza ekipa tego zespou zaja w zawodach ostatnie, szesnaste miejsce. Drugie miejsce przypado w udziale gociom ze Sowacji zawodnikom klubu HC Nowa Dubnica. Na najniszym stopniu podium uplasowaa si ekipa Pomorzanina Toru. - Okazalimy si bardzo gocinni, bo nasz zesp zaj w XVI Midzynarodowym Memoriale im. A. Filemonowicza pite miejsce mwi Patrycja Wiatr. Realnie jednak oceniajc rang i poziom sportowy zawodw, trzeba uzna ten wynik za duy sukces. Organizatorem zmaga modych hokeistw jest klub z ubianki, ktrego prezesem jest Marian Klammer. Jak podkrelaj przedstawiciele zespou, nie udaoby si rozgrywa tak duych zawodw, gdyby nie wydatna pomoc sponsorw. Poza wyrnieniami zespoowymi po zakoczeniu zmaga przyznano take nagrody indywidualne. Tu prym wiedli polscy hokeici. Najlepszym bramkarzem zosta zawodnik Pomorzanina Toru Mateusz Motykiewicz, najlepsz zawodniczk, reprezentujca ten sam zesp, Klaudia Michaowska. Uhonorowany zosta rwnie najmodszy adept hokeja, ktry bra udzia w zmaganiach Joachym Mazur z LKS Gsawa. (WT)

Rok pniej odby si pierwszy memoria. Tegoroczne zmagania zdo-

minoway zespoy z zagranicy. Zwyciya druyna Olimpii Vinnica II z Ukrainy. Co cieka-

Fot. Urzd Gminy ubianka

14 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Wracaj gobku, le do domu!

Monika Olender
Olimpijka. Jedna na sto czterdzieci gobi. Pikna i szybka czterolatka. Najwiksza duma Adama Markowskiego hodowcy gobi pocztowych z Aleksandrowa Kujawskiego, ktry wci nie moe pogodzi si z jej strat. To nie tylko gobica as, to prawdziwa przyjacika. W domu Adama Markowskiego puchary s wszdzie. Przerne. Zdobi kuchni i salon. Stoj na szafkach i pododze. Od razu przykuwaj uwag. Wida, e to dom mistrza. Mimo przytaczajcej ich iloci, hodowca zapewnia, e cz ju rozda. Dumne, z sukcesw hodowcy, ciocie i wujkowie zabierali na pamitk. Te puchary to za gobki. Przyfruny, trzymajc je w skrzydekach. To prawdziwe asy zwinne i szybkie. A wrd nich jedna, jedyna, niedocignita Olimpijka, faworytka zbliajcej si olimpiady na Sowacji. Gobiarska pasja Aktualnie Adam ma sto dwadziecia gobi. Pokocha je ju w dziecistwie. Kiedy mia kilka lat, tata kupi mu pierwsze ptaki. Pierwsze moje gobie to byy tak zwane ozdobne wyznaje Adam Markowski. Takie, eby sobie po podwrku chodziy, nad dachem polatay. W 1995 roku wstpiem do Polskiego Zwizku Hodowli Gobi Pocztowych w Aleksandrowie Kujawskim. Dzisiaj jestem prezesem aleksandrowskiej sekcji. Cay swj wolny czas powicam gobiom. Hodowca mia na spisie przeznaczonych do lotu w 2013 roku okoo 80 sztuk gobi. Lotuje metod totalnego wdowiestwa. Samce i samiczki przed konkursem cay tydzie si nie widz tumaczy pasjonat. Przed lotem wpuszczam samiczki do gniazd. One czuj, e zaraz bd skada jajka. Po kilkunastu minutach je jednak rozdzielam. Dziki temu gobie maj dodatkow motywacj do tego, aby jak najszybciej wrci. Hodowca rozrni kadego swojego gobka. Organizuje im loty treningowe, robi porzdki w gobnikach, karmi. Przyznaje, e wiele zawdzicza Janowi Klumpowi z Popielowa, okrg Opole. To od niego otrzyma wiele wskazwek, jak troszczy si o ptaki. Powiedziaem mu, e cae ycie bd mu dzikowa mwi Adam Markowski. Uwaam, e jest to wybitny hodowca. Od niego wanie przywiozem jajko matki Olimpijki. Olimpijka Wybitne gobie musz mie

ALEKSANDW KUJAWSKI

Dla Adama Markowskiego z Aleksandrowa Kujawskiego gobie to pasja uskrzydlajca. Niedawno wszystko jednak prawie lego w gruzach
Kujawskiego. Przede wszystkim Olimpijka. Cztery z nich znikny. Nie odfruny. Kto je ukrad. I doskonale wiedzia, co bra, a take, do ktrego gobnika zajrze. Jak mj syn wraca do domu okoo pnocy, to zobaczy, e gob jest na drodze wyznaje hodowca. ona mnie obudzia, ale ja byem przekonany, e to nie jest mj ptak. Syn z on poszli zapa tego gobia, ale on uciek. Rano wstaem i poszedem posprzta w gobniku samczykw. Kiedy szedem napoi samiczki, to zauwayem, e jest ich mniej. Jak zobaczyem, e nie ma mojej najlepszej gobicy, to nie wiedziaem, co mam zrobi. To byo zaledwie kilka dni przed oglnopolsk wystaw. Hodowca wyznaczy nagrod w wysokoci 20 tysicy zotych za informacje o skradzionych ptakach. Ja czuj, e one s gdzie blisko mwi Markowski. Jakby tylko je wypucili, to one by do mnie wrciy. Olimpijka ju nie odbierze swojej nagrody. Zostaa mi tylko satysfakcja, e wyhodowaem takiego wspaniaego ptaka. Na oglnopolsk wystaw Adam Markowski nie pojecha jednak bez gobi. Jeden z nich zaj 18. miejsce w kraju. I tylko jeden ze skradzionych ptakw odnalaz si do tej pory. Mieszkaniec ulicy Brzozowej w Aleksandrowie Kujawskim odnalaz go w swoim ogrdku. Gobek mia zamane skrzydeko. Nie bdzie mg ju bra udziau w zawodach. *** Postpowanie w sprawie kradziey ptakw prowadzi Prokuratura Rejonowa w Aleksandrowie Kujawskim. Adam Markowski czeka na jakiekolwiek informacje dotyczce gobkw. Mona si z nim kontaktowa pod numerem telefonu: 600 591 603.

rodowd. Korzenie Olimpijki sigaj niemieckich ras. Jej ojciec wywodzi si z gobi Jrgena Beckera z Duisburga. Najpierw wyhodowaem sobie matk Olimpijk opowiada hodowca. Ojca tej samiczki zjad mi kot, matk wci mam. Po Olimpijce mam te cztery mode. Jest szansa, e te cztery gobie, ich wnuki lub prawnuki oddziedzicz po niej predyspozycje. Bd si stara wyhodowa kolejnego gobia olimpijskiego, ale taki ptak to si trafia raz na cae ycie albo nawet wcale. Olimpijka bya najcenniejszym ptakiem w gobniku Adama Markowskiego. Zdobya dziesitki pucharw. Wczeniej hodowca nazywa j Maratonk, bo pokonywaa trasy ponad 700 kilometrw. W tym roku osigaa najlepsze wyniki w kraju.

Fot. Maria Lewandowska

Przygotowywaem j na olimpiad, ktra w tym roku, pod koniec stycznia, odbdzie si na Sowacji mwi ze smutkiem pasjonat. Kilka dni temu bya 63. Oglnopolska Wystawa Gobi Pocztowych, podczas ktrej wybiera si najlepsze gobie na olimpiad. Moja Olimpijka zajaby na pewno pierwsze miejsce w kraju w kategorii maraton powyej 700 kilometrw. Myl, e zdobyaby zoty medal. Wszystko robiem, aby wyhodowa takiego gobka na olimpiad. Niestety, nie dotar on nawet na oglnopolsk wystaw. Kto ukrad zotko? Na Oglnopolsk Wystaw Gobi Pocztowych miao pojecha siedem ptakw z gobnika hodowcy z Aleksandrowa

Mj przyjaciel bawan Stu lat wicej!

Ulep bawana i wygraj nagrod
wym nosem, z miot z gazi, w kapeluszu lub w ubraniu. A moe bawanica? Kady mieszkaniec Aleksandrowa Kujawskiego, ktry ma pomys na nietypowego bawana, moe go ulepi, a nastpnie przesa jego zdjcie na adres: kultura@aleksandrowkujawski.pl lub promocja@ aleksandrowkujawski.pl. Do zdjcia naley doczy kart zgoszeniow, dostpn na stronie internetowej miasta: www.aleksandrowkujawski. pl. Komisja oceni pomysowo uczestnikw oraz jako wykonanego zdjcia. Mile widziane fotografie bawana wraz z jego twrcami. Autorzy najciekawszych prac otrzymaj nagrody a zdjcia zostan opublikowane na stronie miasta. (MO) Janina Koziska mieszka w Aleksandrowie Kujawskim od trzydziestu szeciu lat. Kilka dni temu witowaa swoje setne urodziny. Stuletnia mieszkanka Aleksandrowa Kujawskiego urodzia si 16 stycznia 1913 roku w Kolonii Krotoszyn w zaborze rosyjskim. W wieku 21 lat wysza za m i zamieszkaa w Bdkwku. W maju 1942 roku, wraz z mem, zostaa wywieziona na roboty do Niemiec. Dwa lata pniej pracowaa na okopach w Holandii. Kiedy jesieni 1945 roku wrcia do Polski, zmar jej m. Rok pniej ponownie

Mieszkanka Aleksandrowa Kujawskiego obchodzia swoje setne urodziny

W 1949 roku urodzi im si syn Sylwester. W 1977 roku maestwo Koziskich zdao ziemi na Skarb Pastwa za rent i przeprowadzio si do Aleksandrowa Kujawskiego. W tym samym roku Janina Koziska ponownie zostaa wdow. Dzisiaj stulatka ma dwch wnukw Rafaa i Sylwi oraz czterech prawnukw Krzysztofa, Jana, Juli i Hann. W dniu urodzin jubilatka otrzymaa od Burmistrza Miasta Andrzeja Cieli, oprcz najserdeczniejszych ycze, take kwiaty, upominek oraz list gratulacyjny. (MO)
Fot. Urzd Miejski Aleksandw Kujawski

Wystarcz ciepe rkawiczki, czapka, szalik i oryginalny pomys na najpopularniejsz niegow figur bawana, aby wygra specjaln nagrod. Jak to zrobi? W zwizku z tym, e na ulicach Aleksandrowa Kujawskiego utrzymuje si nieg, Wydzia Promocji i Rozwoju Urzdu Miejskiego ogosi konkurs na najadniejszego i najbardziej pomysowego bawana. Moe to by niegowa rzeba z duym, marchewko-

wysza za m za Franciszka Koziskiego, z ktrym wsplnie prowadzili gospodarstwo w Bdkwku.

WIADOMOCI
AKTUALNOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

Budet powiatu - s pienidze, bd inwestycje!

Dobra kondycja finansowa powiatu pozwala na nowe przedsiwzicia Budet czyli plan dochodw i wydatkw na najbliszy rok jest najwaniejszym dokumentem finansowym kadego samorzdu. Jego waciwe skonstruowanie pozwala na zrwnowaenie wpyww i wydatkw tak, by nie dopuci do nadmiernego wzrostu zaduenia. Jednak umiejtna polityka budetowa umoliwia przede wszystkim realizacj celw, ktre samorzd wyznacza sobie w dugoletnich planach i strategii rozwoju, co pozwala poda we waciwym kierunku. W przyjtym budecie na 2013 r. dochody powiatu planowane s na poziomie 81 506 464 z, a wydatki oszacowano na 84 681 484 z. Proste odejmowanie ukazuje deficyt budetowy, ktry w tym roku wyniesie 3 175 020 z. zostanie on pokryty emisj obligacji w wysokoci 2 mln z oraz wolnymi rodkami z lat ubiegych. Pomimo emisji obligacji zaduenie powiatu w roku 2013, nie wzronie spacimy wicej ni ponownie poyczymy. Przy dopuszczalnej wartoci zaduenia 60% dla powiatu toruskiego wynosi ono tylko 13,6%. W nowym budecie na inwestycje zaplanowano ponad 16 mln z. W strukturze wydatkw zdecydowan wikszo pochon te zwizane z realizacj usug w sferze owiaty, pomocy spoecznej oraz z biecym funkcjonowaniem administracji czy te utrzymaniem drg powiatowych. Na inwestycje w domach pomocy spoecznej zaplanowano 1 159 000 z: na likwidacj barier architektonicznych dla niepenosprawnych w Domu Pomocy Spoecznej w Pigy (przy udziale rodkw PFRON), na wykonanie instalacji solarnej w Domu Pomocy Spoecznej w Wielkiej Nieszawce, na budow windy w rodowiskowym Domu Samopomocy w Browinie. Owiata wzbogaci si o kwot 2 470 000 z, w tym na: na rozbudow obiektu dydaktycznego w Zespole Szk CKU w Gronowie, na utworzenie dwch nowych pracowni ksztacenia rolniczego (przy udziale rodkw z RPO), na adaptacj budynku na potrzeby Szkoy Muzycznej I stopnia w Chemy i na budow boiska wielofunkcyjnego o nawierzchni poliuretanowej oraz boiska trawiastego w Zespole Szk w Chemy. inwestycyjnego spki pochonie 140 000 z. Dla mieszkacw powiatu bardzo wazne s drogi - na ich modernizacj w 2013 r. przeznaczono 12 215 719 z, cz na modernizacj drogi Rogwko Jedwabno Lubicz Dolny w ramach Narodowego Programu Przebudowy Drg Lokalnych, a cz na kontynuacj zadania zwizanego z budow drg rowerowych: do-

Powiat w (roz)budowie
Powstanie ponad 700 nowych budynkw mieszkalnych Teren powiatu toruskiego jest bardzo atrakcyjnym miejscem do zamieszkania, o czym przekonuje si coraz wicej osb. Wszystko dlatego, e obejmuje swoim obszarem gminy zlokalizowane wok Torunia oraz w pobliu drugiego duego orodka miejskiego Bydgoszczy. Nisze ceny dziaek, niewielkie odlegoci od centrum miasta, poprawiajcy si stan drg oraz infrastruktury, powoduj e na trerenie powiatu buduje si coraz wicej domw. Szczeglnie wiele z nich powstaje w Obrowie, Silnie, Osieku, Zotorii, Krobi, Lubiczu, Rozgartach, Czarnowie, ubiance i innych miejscowociach, przybierajcych charakter osiedli podmiejskich. Trend trwa ju kilka lat, co ma swoje odzwierciedlenie w liczbie wydawanych przez Starost pozwole na budow. Na terenie powiatu w 2012 roku wydano pozwolenia na realizacj a 701 budynkw mieszkalnych. Ich rednia powierzchnia uytkowa to 135 m2. Dodatkowo powstao ok. 60 mieszka w kilku nowych budynkach wielorodzinnych oraz budynkach przebudowanych na cele mieszkalne. O wikszo pozwole ubiegay si osoby indywidualne, ale te zainteresowanych nimi byo coraz wicej deweloperw, budujcych na sprzeda lub wynajem pojedyncze mieszkania lub cae osiedla. Najbardziej krajobraz zmieni si wkrtce w gmieni Obnrowo powstan tu w najbliszym czasie a 202 nowe budynki! Na kolejnych miejscach znajduj si gminy: Zawie Wielka (148), ysomice (96), Lubicz (89) i ubianka (79). Wicej mieszkacw to wiksze szanse na rozwj biznesu, dlatego te coraz wicej inwestorw, decyduje si na prowadzenie dziaalnoci gospodarczej na terenie powiatu. Std te rozsnca liczba pozwole na budow budynkw handlowo-usugowych, przemysowych, magazynowych oraz budynkw uytecznoci publicznej. W 2012 r. wydano okoo 60 pozwole na obiekty tego typu. Te wyniki plasuj powiat toruski w czowce starostw i miast wchodzcych w skad wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, co potwierdzaj dane Urzdu Wojewdzkiego. (KM)
www.powiattorunski.pl

INWESTYCJE

Dom Pomocy Spoecznej w Wielkiej Nieszawce doczeka si instalacji solarnej

Zakup udziaw w spce Szpital Powiatowy w Chemy, w celu dalszej realizacji wieloletniego planu
Szczegln uwag chciabym zwrci na finansowanie inwestycji. Na wydatki w kwocie 16 360 719 z pozyskalimy rodki zewntrzne w wysokoci 11 389 779 z (tj. 70%!) podkreli podsumowujc tegoroczny budet Starosta Toruski Mirosaw Graczyk

koczenie drg Toru Unisaw i Toru Osiek oraz rozpoczcie drogi Toru Chema. W budecie zabezpieczono take kwot 235 000 z na informatyzacj administracji i utrzymano wydatki dla organizacji z przeznaczeniem na sport, kultur, ekologi i turystyk. Zaplanowano rwnie trzy rezerwy na czn kwot 660 000 z. W planie wydatkw ujte s take zadania z wykorzystaniem rodkw EFS - w ramach PO Kapita Ludzki powiat toruski realizuje obecnie cztery projekty na czn kwot 2 436 417 z.

Drukarki dla policji

Dwanacie nowych drukarek trafio do komisariatw w Chemy i Lubiczu. Takiego zakupu dokonao dla policjantw z powiatu Starostwo Powiatowe w Toruniu, a fundusze na nowy sprzt, ktry ma uatwi prac naszym policjantom, w caoci pochodz z jego budetu. KMP w Toruniu

Wielki sukces - powiat toruski 11. w Polsce!

W tegorocznym Oglnopolskim Rankingu Gmin i Powiatw, prowadzonym przez Zwizek Powiatw Polskich powiat toruski sklasyfikowano na 11. miejscu w Polsce! W naszym wojewdztwie wyprzedza go ju od lat tylko powiat niski, zajmujcy 8. lokat. Ranking ZPP to jedyne w Polsce tego typu zestawienie osigni samorzdw, trwajce przez cay rok i oceniane na bieco przez ekspertw w trybie on-line. Powiat toruski rywalizuje w nim z innymi powiatami, ktre take maj 60-120 tys. mieszkacw. Od kilku lat systematycznie pnie si w Rankingu w roku 2006 zajmowa 172. miejsce w kraju, w 2010 ju 40., w 2011 r. za 29. Tegoroczny sukces pozwoli mu na znalezienie si w czoowej pitnastce wyrnionych laureatw!!!

2 Powiat Toruski,

stycze 2013

Radni przegosowali budet na 2013 rok.

16 milionw na inwestycje!
oraz do likwidacji barier architektonicznych. Radni w drodze uchway przyjli do wykonania zadania z zakresu administracji rzdowej dotyczce przygotowania i przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2013 roku. Ostatni uchwa obejmujc finanse na 2013 rok byo ustalenie opat za usuwanie i przechowywanie pojazdw usunitych z drg na parkingach strzeonych. Ponadto podczas XXV Sesji wprowadzono zmiany do budetu oraz zmiany w planie finansowym PFRON na ubiegy rok. Geodeta Powiatowy Jacek Drzystek zaprezentowa rwnie radnym informacj o stanie informatyzacji zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Przypomnia rwnie, e Geoportalu powiatu toruskiego ju dziaa i moga z niego korzysta wszyscy zainteresowani. Podczas XXVI sesji Rady Powiatu (28 grudnia) radni uchwalili ostatnie zmiany do budetu na 2012 rok oraz ustalili wykaz wydatkw, ktre nie wygasaj z upywem roku budetowego 2012. Przyjto rwnie plan kontroBudet na 2013 rok przyjty przez Rad Powiatu Toruskiego zasuguje na uznanie z powodu wysokich nakadw planowanych na inwestycje. Poprawa jakoci drg i budowa nowych cieek rowerowych znacznie zwiksz bezpieczestwo ich uytkownikw - mieszkacw powiatu. Naley podkreli, i pomimo oglnego kryzysu ekonomicznego, majcego wpyw na wielko dochodw powiatu, poziom deficytu finansw daleki jest od przekroczenia okrelonych prawem wskanikw. Micha Ramlau Przewodniczcy Komisji Budetu i Finansw

RADA POWIATU

Radni powiatowi w poowie grudUchwalono rwnie Wieloletni nia 2012 r. zdecydowali o ksztacie Prognoz Finansow Powiatu na lata budetu na rok 2013. Dochody bu- 2013-2021. rodki Pastwowego detowe ustalono na poziomie 81,5 Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych na 2013 rok ustalono na poziomie roku 2012, czyli 1 058 262 z. Pienidze te bd w ykorzystane na wsparcie dla osb niepenosprawnych w ramach rehabilitacji zawodowej i XXVI Sesja Rady Powiatu Toruskiego zgromadzia na sali wielu goci spoecznej. mln z, wydatki to 84,6 mln z, a in- Dziki nim bdzie mona np. rozwestycje 16 mln z. Dla porwnania pocz dziaalno gospodarcz lub w roku 2012 dochody powiatu wy- rolnicz, uzyska dofinansowanie niosy 80,5 mln z, wydatki 77 mln z, do turnusu rehabilitacyjnego zaa inwestycje 12,4 mln z. rwno dla dzieci jak i dla dorosych ZARZD

li Komisji Rewizyjnej na 2013 rok. Uroczystym akcentem Sesji byo wrczenie nagrd laureatom konkursu Wolontariusz Roku Powiatu Toruskiego 2012. Tytu otrzymaa Iwona Fabich z Torunia, a dodatkowe wyrnienie przyznano Danucie Zglinickiej z Czernikowa. (IW)

W grudniu Zarzd podj szereg wanych decyzji 18 tys. z. na kultur, sztuk, ochron dbr kultury i tradycji, po 52 tys. z. na upowszechnianie kultury fizycznej i sportu oraz edukacj ekologiczn, a ponadto 5 tys. z. na turystyk i krajoznawstwo. Takie rodki zostay zabezpieczone w projekcie budetu powiatu toruskiego na wsparcie dziaalnoci organizacji pozarzdowych. Zarzd Powiatu ogosi konkursy dla pozarzdwek 12 grudnia 2012 r. Dziki takiemu wsparciu wiele z nich bdzie mogo zrealizowa swoje projekty. Realizacja projektw kluczowych to ostatni z tematw omawianych na tym posiedzeniu. W ramach partnerstwa pomidzy gminami, powiatem i miastem Toruniem uzgodniono konieczno realizacji szeregu zada. Nale do nich: poprawa KOMISJE

Pozarzdwki na start po pienidze

Otwarty konkurs ofert to dla nas podstawowa forma wspierania dziaalnoci organizacji pozarzdowych. W tym roku, oprcz zada z zakresu kultury, sportu i edukacji ekologicznej zaproponowalimy nowy obszar wsppracy - turystyk i krajoznawstwo i wydzielilimy na niego dodatkowe rodki finansowe. Trzeba podkreli, e na terenie powiatu toruskiego dziaa bardzo duo organizacji pozarzdowych. Wszystkie je traktujemy rwno, a o wysokoci wsparcia decyduje zawarto samej oferty konkursowej, ktra rozpatrywana jest wedug wczeniej ustalonych kryteriw przez komisj, w ktrej zasiadaj rwnie przedstawiciele pozarzdwek. Dariusz Meller Wicestarosta Toruski

przepustowoci drg ToruLubicz Dobrzejewice oraz ToruBrodnica, uruchomienie szynobusu na trasie ToruLipno, uzbrojenie terenw pod rozwj gospodarczy w kadej gminie oraz kontynuacja budowy drg rowerowych. W czasie grudniowych posiedze Zarzd Powiatu wyrazi zgod na realizacj projektu SZkOlna kunia Profesjonalistw wicej szczegw dotyczcych projektu na ssiedniej stronie oraz na ogoszenie przetargw na ubezpieczenie majtku i odpowiedzialnoci cywilnej powiatu toruskiego oraz monta windy dla potrzeb osb niepenosprawnych w budynku Placwki OpiekuczoWychowawczej w Chemy. Na posiedzeniu 19 grudnia dyrektor PCPR w Toruniu i dyrektor PZD w Toruniu otrzymali od Zarzdu upowanienie do zacigania zobowiza.

- Dotycz one przedsiwzi i umw, ktrych realizacja w roku budetowym i w latach nastpnych jest niezbdna dla zapewnienia cigoci dziaania jednostki, a ktre przekraczaj rok budetowy wyjania skarbnik powiatu toruskiego Danuta Jaboska-Drela. Tego dnia Zarzd uchwali rwnie nowy Regulamin Organizacyjny Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. 31 grudnia Zarzd Powiatu podj uchwa zmieniajc budet w ramach planw finansowych jednostek organizacyjnych owiaty i PZD w Toruniu oraz przyj Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastpczej na lata 20122014. Uchwalenie takiego Programu byo wymogiem ustawowym, zgodnie z ktrym powiat ma obowizek zapewni dzieciom odpowiedni opiek w tym zakresie. (IW)

Radni pracowali w komisjach rolnictwa, rewizyjnej, regulaminowej oraz budetu Komisje Rady Powiatu Toruskiego spotkay si w ostatnim miesicu ubiegego roku, by zrealizowa do koca swoje plany pracy. Od stycznia ruszaj z nowymi tematami i kontrolami. W posiedzeniu Komisji Rolnictwa, Lenictwa i Ochrony rodowiska, 11 grudnia 2012 roku, wzili udzia pracownicy Orodka Doradztwa Rolniczego oraz Wydziau rodowiska Starostwa Powiatowego. - Na naszym terenie jest osiem spek wodnych, jedna z nich nie prowadzi dziaalnoci mwi Marian Otrba, pracownik Starostwa Powiatowego w Toruniu. - Te dziaajce spki korzystaj z dotacji udzielonych miedzy innymi przez Wojewod Kujawsko-Pomorskiego
www.powiattorunski.pl

Spki wodne, kontrola i stowarzyszenia

i Marszaka Wojewdztwa. Wykorzystanie biomas do produkcji biogazu na terenie powiatu oraz moliwoci zwizane z zakadaniem biogazowni omwili z kolei pracownicy ODR. Komisja Rewizyjna przeprowadzia natomiast kontrol terminowoci oraz rzetelnoci rozpatrywania skarg i wnioskw wpywajcych do Starostwa. Czonkowie komisji przyjrzeli si rwnie realizacji uchwa podjtych przez Rad oraz Zarzd. W obu przypadkach nie stwierdzono nieprawidowoci. Czonkowie Komisji Statutowo-Regulaminowej zapoznali si z informacj o nadzorze Starosty nad stowarzyszeniami i fundacjami dziaajcymi na terenie powiatu.

Irena Szewczuk, Naczelnik Wydziau Organizacyjnego i Spraw Obywatelskich Starostwa zaprezentowaa organizacje poytku publicznego dziaajce na naszym terenie. - Najwicej organizacji pozarzdowych dziaa na terenie miasta Chemy oraz gmin Lubicz i Obrowo stwierdzia naczelnik Irena Szewczuk. - Stanowi one ponad poow wszystkich organizacji w powiecie. Jeszcze przed posiedzeniem Rady Powiatu spotkali si czonkowie Komisja Budetu i Finansw, aby zaopiniowa projekty uchwa finansowych, ktre nastpnie zostay przyjte podczas sesji. (AS)

Po raz kolejny w tej kadencji czonkowie Komisji Rewizyjnej, pochylili si nad wanym tematem skarg i wnioskw skadanych przez mieszkacw Powiatu Toruskiego na dziaalno Starostwa Powiatowego w Toruniu. Cieszy fakt, e corocznie od 2010 r. jest ich coraz mniej (w tym roku wydano jedno zalecenie pokontrolne w tej kwestii), co pozytywnie wiadczy o obsudze mieszkacw Powiatu Toruskiego przez pracownikw Starostwa. Czonkowie Komisji skontrolowali take realizacj kilkudziesiciu uchwa podjtych przez Rad oraz Zarzd Powiatu Toruskiego w 2012 r. Dziaania kontrolne wykazay, e s one rwnie prawwidowo realizowane. Andrzej Walczyski Przewodniczcy Komisji Rewizyjnej

3 Powiat Toruski,

stycze 2013

Rolnicy - uwaga zmiany!

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spoecznego informuje osoby opacajce indywidualnie skadki zdrowotne od dochodu z dziau specjalnego produkcji rolnej, e w zwizku ze zmian wysokoci minimalnego wynagrodzenia za prac w 2013 r., od 1 stycznia 2013 r. zmienia si take wysoko minimalnej podstawy wymiaru miesicznej tej skadki. Zadeklarowana podstawa wymiaru skadki zdrowotnej, odpowiadajca dochodowi ustalonemu dla podatku dochodowego, nie moe by nisza ni obowizujca na 2013 r. kwota minimalnego wynagrodzenia, wynoszcego 1600 z. W zwizku z tym, od 1 stycznia 2013 r. dla wymienionych rolnikw najnisza obowizujca miesiczna skadka na ubezpieczenie zdrowotne, liczona jako 9 proc. minimalPOWIAT W UNII

DZIA ROLNY

wane dla prowadzcych dziay specjalne produkcji rolnej nej podstawy jej wymiaru, wynosi 144 z (tj. 9% x 1 600 z minimalnego wynagrodzenia). Kasa przypomina jednoczenie, e z dniem 31 stycznia 2013 r. upywa termin zoenia przez rolnikw prowadzcych dziay specjalne produkcji rolnej owiadczenia o rodzajach tej dziaalnoci i przewidzianym z tego tytuu dochodzie. Do owiadczenia naley doczy odpis decyzji naczelnika urzdu skarbowego, wydanej na podstawie deklaracji o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji rolnej lub o wysokoci przewidzianego dochodu w 2013 r. Na podstawie zoonych dokumentw KRUS ustala wysoko obowizujcej miesicznej skadki na ubezpieczenie zdrowotne. Skadk zdrowotn za osoby objte ubezpieczeniem zdrowotnym z tytuu prowadzenia dziaw specjalnych za stycze 2013 roku naley opaci do 15 lutego 2013 r. OR KRUS w Bydgoszczy

19-latkowie zdecyduj czy zaoy mundur Tegoroczna kwalifikacja wojskowa na terenie powiatu toruskiego bdzie trwaa od 11 lutego do 18 marca i obejmie ok. 700 osb. Stawiajcy si przed powiatow komisj lekarsk, po uzyskaniu kategorii zdrowia zostan przeniesieni do rezerwy. Kto uwaa, e dobrze mu bdzie w mundurze, bdzie mg uzyska wszelkie potrzebne informacje o subie w armii zawodowej od przedstawiciela WKU. W kwalifikacji wojskowej, ktra w 2009 r. zastpia pobr, chodzi przede wszystkim o zebranie informacji o stanie zdrowia fizycznego i psychicznego modych ludzi, pod ktem ich predyspozycji do suby w wojsku oraz wstpne przeznaczenie ich do jednej z form suby.
Kto musi stan przed komisj?

Powitanie z broni?

PRZYJAZNY URZD

czasowo niezdolne do czynnej suby wojskowej, a take tych, ktrych niezdolno do suby koczy si po 30 kwietnia br., ale zoyli oni wniosek o zmian przyznanej im wczeniej kategorii. Dotyczy to rwnie kobiet urodzonych w latach 19891994, posiadajcych kwalifikacje przydatne do czynnej suby wojskowej, tych ktre w roku szkolnym lub akademickim 2012/2013 kocz nauk w szkoach lub uczelniach medycznych, weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych oraz pa, ktre ukoczyy 18 lat i zgosiy si ochotniczo do penienia suby wojskowej. Uwaga! Zniesienie suby zasadniczej nie znioso obowizku stawiania si przed komisj lekarsk! Szczegy, daty, adresy Wicej informacji o tym co naley zabra ze sob stajc przed komisj, a take gdzie i kiedy maj si zgosi mieszkacy poszczeglnych gmin wszyscy zainteresowani znajd na stronie internetowej powiatu www.powiattorunski.pl w Aktualnociach. (IS)

SZOP

Obowizek stawienia si przed komisj w 2013 roku obejmuje wszystkich 19-latkw, czyli urodzonych w 1994 roku, a take mczyzn urodzonych w latach 1989-1993, jeli nie posiadaj okrelonej kategorii zdolnoci do czynnej suby wojskowej. Komisja czeka take na osoby urodzone w latach 19921993, ktre zostay uznane przez powiatowe komisje lekarskie za

zawodowiec
O tym, jakie nowe umiejtnoci zdobd uczniowie powiatowych szk dziki nowemu projektowi SZkOlna kunia Profesjonalistw realizowanemu ze rodkw unijnych przez Starostwo Powiatowe w Toruniu z koordynatorem projektu Andrzejem Horniakiem, rozmawia Dorota Rygielska To ju kolejna edycja projektu skierowanego do uczniw szk zawodowych. Na czym polega projekt SZOP i czym rni si od poprzednich? To ju 5. projekt dla naszych technikw i zawodwek. Poprzednie edycje byy realizowane w jednym roku szkolnym, SZOP jest dwuletni. Projekt polega na realizacji bezpatnych zaj dodatkowych dla uczniw, wyjazdw branowych do firm, praktyk i staw. Kadziemy nacisk przede wszystkim na praktyk, a nie teori. Co jest najwaniejszym celem projektu? Ma on przede wszystkim pomc uczniom w odnalezieniu si na rynku pracy. Chcemy, by stali si oni zawodowcami w swoim fachu lub nabyli zupenie nowe umiejtnoci, dziki ktrym bd mie wiksze szanse na znalezienie satysfakcjonujcej pracy. Z SZOP-owego wsparcia bd mogli skorzysta uczniowie szk zawodowych z Chemy i Gronowa, w tym take modzie z Zespou Szk Specjalnych. W styczniu rozpocza si rekrutacja, a poniewa projekt trwa duej, kontynuowana ona bdzie jesieni. Czego konkretnie bdzi emoga nauczy si modzie, biroca udzia w projekcie? Uczniowie maj duy wybr. Mog rozwin swoje kompetencje kluczowe, czyli szlifowa angielski czy te prowadzi swoj pierwsz w yciu firm. Mog rwnie zdoby nowy zawd, taki jak: spawacz, operator koparko-adowarki, kierowca wzkw jezdniowych. Ciekawe pakiety zaj przygotowano dla kucharzy, hotelarzy, sprzedawcw i pracownikw obsugi turystycznej. Modzie bdzie moga wiczy si w dekorowaniu przyj artystycznie rzebic w owocach i warzywach oraz ukadajc kompozycje florystyczne czy te w planowaniu cateringu. Pozna rwnie tajniki z Chemy odbdzie miesiczne, wakacyjne stae, a 27 z Gronowa dodatkowe praktyki zawodowe. Jeszcze inni skorzystaj z usug doradcy zawodowego i, na zajciach z autoprezentacji, dowiedz si, jak skutecznie sprzeda si pracodawcy. Liczymy, e w projekcie wemie udzia ok. 300 uczniw. Dodatkowo dwie szkoy otrzymaj nowoczesne pracownie do nauki jzyka obcego. Poza tym kupimy styczne ITB, za rok pniej projektowa modzie bdzie rywalizowaa w konkursie umiejtnoci zawodowych organizowanym w Chemy. Czy wszystko bdzie odbywac si w ramach lekcji? Wszystkie zajcia prowadzone s popoudniami, a niektre take w wakacje i ferie. Pierwsze rusz ju w lutym, wszystko za zakoczy si w listopadzie 2014 r. Skd bior si pomysy na kolejne projekty? Pierwsze due projekty wypat stypendiw dla uczniw Starostwo zaczo realizowa w 2004 r. Ju w 2008 r. udao si uruchomi w caym wojewdztwie kursy na komputerowe prawo jazdy ECDL. Wiele elementw SZOPa jest efektem dowiadcze realizowanego przez Starostwo projektu Szkoa innowacyjna i konkurencyjna dostosowanie oferty szkolnictwa zawodowego do wymaga lokalnego rynku pracy. W projekcie tym testowane s rne rozwizania czce szko ze rodowiskiem biznesu, ktre powstay w wyniku szerokich konsultacji, a nie tylko w gowach urzdnikw. Oczywicie, przygotowujc si do pisania wniosku o dofinansowanie rozmawiamy z dyrekcjami szk i nauczycielami, cz z pomysw konsultujemy te z Izb Przemysowo-Handlow w Toruniu. Szukamy te najlepszych rozwiza w projektach innych jednostek, ktre pilnie analizujemy. (DR)
www.powiattorunski.pl

Konkurs umiejtnoci zawodowych, Gronowo 2012

profesjonalnej sprzeday, a take bdzie organizowa wyjazdy turystyczne na komputerowych systemach rezerwacji. 10 uczniw

sprzt nagonieniowy i zestaw kas fiskalnych. Wiosn tego roku 44 uczniw wyjedzie do Berlina na najwiksze w wiecie targi tury-

4 Powiat Toruski,

stycze 2013

Wok legendy
Podsumowanie konkursu Nagrody w ramach powiatowego konkursu plastycznego i literackiego dla osb niepenosprawnych pt. Moja maa ojczyzna spotkanie z bani i legend regionu rozdane zostay w Zespole Szk Specjalnych w Chemy. W konkursie mogli wzi udzia wszyscy niepenosprawni mieszkacy powiatu toruskiego, ktrzy przygotowali prac plastyczn lub literack w dowolnej formie i technice, tematycznie zwizan z legend lub bani z najbliszej okolicy. - Gwnie chodzio nam o pobudzenie inwencji twrczej u osb niepenosprawnych oraz upowszechnianie wiedzy o lokalnej historii. - mwi jeden z organizatorw. Jury biorc pod uwag samodzielno wykonania pracy i inwencj twrcz oraz moliwoci psychofizyczne wyonio 43 laureatw. Podczas uroczystego podsumowania konkursu zostali oni obdarowani rwnorzdnymi nagrodami ksikowymi i dyplomami. Pozostali uczestnicy otrzymali nagrody pocieszenia. Uroczysto uwietnili uczniowie Zespou Szk Specjalnych w Chemy, ktrzy pod kierunkiem Hanny Wierzbowskiej przygotowali przedstawienie pt. Gdzie si podziaa pierwsza gwiazdka. Konkurs by wspfinansowany ze rodkw Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych, a zorganizowa go Oddzia Czytelnictwa Chorych i Niepenosprawnych Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Chemy. Organizatorzy gratuluj wszystkim uczestnikom, dzikuj ich opiekunom i ycz dalszych sukcesw.

KONKURS

Wolonatriusz roku - to brzmi dumnie

Odruchw serca nie mona przeliczy na pienidze.

WYDARZENIA

Mili Pastwo oraz angaowania innych do pra- doroli i dzieci, samotni oraz rodziTo bardzo szlachetna inicjatywa cy wolontariackiej, konsekwencj ny. Dziaanie na rzecz drugiego czoz tym konkursem gdy ten dzisiejszy w realizacji dziaa, a take wytrwawieka, szacunek i zrozumienie dla wiat jest pogrony okropn pogo- o w pokonywaniu trudnoci. ni za pienidzmi, a wartoci moLaureatk Konkursu zostaa pani osb starszych i sabszych to zasaralne modego pokolenia s dalece Iwona Fabich z Torunia, za wyr- dy, ktre wpaja od najmodszych niezadowalajce - mao jest dzisiaj nieniem uhonorowano pani Da- lat swoim dzieciom. Pasj pomagaludzi, ktrzy prac na rzecz innych nut Zglinick z Czernikowa. Oko- nia innym zarazia swoj najstarsz wykonuj powicajc swj czas licznociowe dyplomy oraz kwiaty crk Agnieszk, ktra od wielu lat i nie przeliczajc tego na finanse. otrzymali take pozostali wolonta- dzielnie wspiera sw mam w dziaaniach, niejednokrotnie inspirujc Tak rozpoczyna si list, ktry riusze zgoszeni do konkursu. j swoimi pomyw listopadzie 2012 r. wpyn sami. na adres mailowy Wydziau EdukaKampania procji w odpowiedzi na ogoszony przepagujca profilakze konurs na Wolontariusza roku tyk raka piersi powiatu toruskiego. wrd mieszkanek Konkurs, majcy na celu propapowiatu, Biae gowanie idei wolontariatu, ksztaniedziele z beztowanie postaw prospoecznych patnymi badaniai podzikowanie tym, ktrzy bezinmi, Rowa linia, teresownie dziaaj na rzecz innych, czyli specjalny nuw 2012 roku mia swoj drug edymeru telefonu dla cj. osb potrzebujZatwierdzony uchwa Zarzdu cych wsparcia, wiPowiatu Toruskiego regulamin zyty mammobusu okrela, e kandydatw do Konkurw gminach, masu w kategorii do 18. i powyej 18. teriay informaroku ycia mog zgasza instytucyjne, prelekcje, cje publiczne, organizacje pozaulotki i najnowsza rzdowe i osoby prywatne. Wrd Wolontariuszka roku - Iwona Fabich z crk Agnieszk akcja Jeste dla nominowanych mogli znale si wszyscy, ktrzy w sposb szczeglPani Iwona ju od dziecka swo- nas wany, majca uczuli nas na ny zasuyli si w pracy wolonta- j spoeczn aktywnoci i zaan- proceder handlu ludmi - to tylko riackiej na terenie powiatu toru- gaowaniem wyrniaa si wrd niektre z dugiej listy jej osigni. skiego, a take mieszkacy naszego rwienikw. Pomagaa starszemu Oprcz pomocy ofiarowuje innym powiatu dziaajcy jako wolontariu- maestwu z ssiedztwa, anga- to co najcenniejsze ciepe sowo, sze zarwno w naszym powiecie, owaa si w wiele przedsiwzi dobre serce i powiew optymizmu jak i poza nim. jako harcerka, udzialaa si w szko- na przyszo. Mamy nadziej, e tytu WolonNa konkurs wpyno 8 zgosze. le. Pniej na trudnym dla niej Oceniaa je 7-osobowa Komisja Kon- yciowym zakrcie spotkaa lu- tariusza Roku Powiatu Toruskiego kursowa, w skad ktrej wchodzili dzi, ktrzy podali jej pomocn do. 2012 bdzie dla pani Iwony inspipracownicy Starostwa Powiatowe- Od tej chwili pani Iwona docenia- racj do kolejnych wyzwa i inicjago w Toruniu, przedstawiciele Za- jc uzyskan wwczas pomoc yje tyw na rzecz spoecznoci lokalnej, rzdu i Rady Powiatu Toruskiego, tak, by spaci ten dug. Rozpocz- bowiem Tylko ycie powicone a take potraficy najlepiej zway a studia i zmienia zawd, by mc innym, warte jest przeycia. Dla nas za postawa pani Iwony PiMBP Chema i doceni efekty pracy wolontariu- rozpocz now prac prac, ktmoe by yciowym drogowskazem szy przedstawiciele Powiatowej ra jest pasj jej ycia. Rady Dziaalnoci Poytku PubliczDzi pani Iwona jako pracownik i skoni nas do rozejrzenia si donego. Czonkowie Komisji brali pod socjalny w Powiatowym Centrum okoa bo ludzie potrzebujcy pouwag: zaangaowanie w prac Pomocy Rodzinie jest pomyso- mocy s wszdzie by moe s to POZARZDWKI wolontariack (w tym czas realiza- dawczyni i koordynatork wielu ssiedzi za cian Granty dla stowarzysze cji dziaa bdcych przedmiotem kampanii dla mieszkacw nasze(JR, IK, AN) oceny), efekty wykonywanej pra- go powiatu, majcych zwrci naNabr wnioskw w marcu. cy, czstotliwo i systematyczno sz uwag na przerne problemy dziaa, umiejtno wsppracy i trudnoci, z ktrymi borykaj si Ponad 270 tys. zotych ma do rozdania dla stowarzysze w ramach projektu Mikrodotacje szans na SPORT rozwj potencjau lokalnych organizacji z wojewdztwa kujawsko-pomorskiego Fundacja Ekspert-Kujawy z Inowrocawia. Kto w tym roku otrzyma wyrnienie za osignicia sportowe? Na co mona je przeznaczy POWIAT TORUSKI i kto ma szans je otrzyma? FunDo 10 lutego decyduje data stemBezpatny Miesicznik Samorzdowy dacja wesprze ponad 30 organizacji pla pocztowego mona do Starostwa Starostwo Powiatowe w Toruniu z naszego wojewdztwa. O dota- zgasza zawodnikw do Wyrnie ul. Towarowa 4-6 cj mog ubiega si organizacje, sportowych Starosty Toruskiego za 87-100 Toru ktre dziaaj nie krcej ni 6 a nie osignicia sportowe. tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89 duej ni 36 miesicy przed zoKandydatami mog by uczniowie e-mail: starostwo@powiattorunski.pl eniem wniosku i dziaaj lokalnie reprezentujcy szko, sportowcy retzn. w jednym powiecie. prezentujcy kluby sportowe z poRedakcja w skadzie: Z mikrodotacji mona sfinan- wiatu toruskiego i nasi mieszkacy dr Malwina Rouba - redaktor naczelny sowa choby zakup komputera, odnoszcy znaczce sukcesy na niwie Agnieszka Niwiska - redakcja numeru podnie kwalifikacje pracownikw sportowej. Nie zapominamy take o Andrzej Horniak (AH), Izabela Kwieciska i wolontariuszy, a take opaci kosz- opiekunach, nauczycielach, trenerach (IK), Krzysztof Melkowski (KM), ty zwizane z obsug ksigow, i dziaaczach. Kandydatw zgasza Joanna Rybitwa (JR), Dorota Rygielska mog zarwno dyrektorzy szk, stoprawn i informatyczn. (DR), Irena Szewczuk (IS), Agnieszka Spotkanie informacyjne odbdzie warzyszenia sportowe oraz radni poSzymborska (AS), Iwona Wnuczyska (IW) si w dwch terminach 7 i 19 lute- wiatowi, jak i wjtowie gmin. Regulamin oraz wzr wniosku mona go o godz. 9.00 w sali konferencyjnej Kontakt: Starostwa Powiatowego w Toruniu, pobra ze strony www.powiattorunski. tel. 56 662 88 52 pl zakadka SPORT. Do wniosku naley przy ul. Towarowej 4-6. rzecznik@powiattorunski.pl Zapraszamy przedstawicieli or- zaczy dokumenty potwierdzajce Zeszoroczn Gal uwietni pokaz karate ganizacji do udziau w spotka- osignicie przez zawodnika wynikw kyokushin w wykonaniu wyrnionych Zdjcia s wasnoci niu. Wicej informacji na stronie sportowych. Starostwa Powiatowego w Toruniu Wrczenie wyrnie nastpi na co- sporowcw Weroniki Krajewskiej i http://fundacja.ekspert-kujawy.pl/ rocznej gali podsumowujcej powiato- Katarzyny Sochy z Toruskiego Klubu Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu (JR) wy rok sportowy. (JR) Karate Kyokushin

Lekkoatleta, karateka czy hokeici?

www.powiattorunski.pl

17 POZA TORU, 25 stycznia 2013

GMI NY CZERNIKOWO I OBROWO

Kanalizacja kosztem drogi

Na remont drg w Czernikowie trzeba poczeka do koca inwestycji wodno-kanalizacyjnej
ukasz Piecyk
Mieszkacy skierowali do wjta wniosek o napraw i utwardzenie drg. Narzekaj na nieutwardzon powierzchni i problemy z dojazdem do swoich posesji. Wjt jednak rozkada rce, bo gmina nie moe ingerowa w teren budowy. Wniosek dotyczy ulic: Zacisze, Polna, Chabrowa, Zajczkowo i Winiowa. Mieszkacy skar si w nim na nieutwardzon nawierzchni. Maj problem z dojazdem do swoich domw z powodu m. in. zapadnitych studzienek, bota i nieprzejezdnych kau. Pod wnioskiem podpisao si ponad 30 osb. Pismo do wjta trafio w poowie stycznia. - Po ostatnich opadach i odwily samochody nie mog ruszy z miejsca, a dzieci ze szkoy wracaj w uboconych i przemoczonych butach pisze we wniosku Robert Pitkowski, inicjator pisma. Dochodzi do tego przechylenie ulic Zacisze i Zajczkowo, przez ktre zelizguj si samochody. Strach pomyle np. o karetce, ktra miaaby nam szybko pomc. Wszystkiemu winny jest IV etap przebudowy i rozbudowy sieci wodno-kanalizacyjnej. To najwiksza inwestycja w historii gminy, a jej koszt przekracza 11 milionw zotych. Urzd przekaza wykonawcy teren budowy w lutym zeszego roku. Jednym z warunkw przetargu by termin zakoczenia robt, a te maj si zakoczy pod koniec marca tego roku. W dokumencie nie ma nic o warunkach na terenie budowy. Widnieje tylko zapis o dbaniu o porzdek na terenie budowy, utrzymania terenu budowy w stanie wolnym od przeszkd komunikacyjnych. - Dopki inwestycja nie zostanie ukoczona, odpowiedzialny za utrzymanie terenu budowy jest wykonawca tumaczy Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. - Gmina nie moe ingerowa w kwestie nawierzchni w/w drg do czasu zakoczenia robt, gdy mogoby to utrudni prac wykonawcy lub stanowi podstaw do argumentacji przez wykonawc w przypadku komplikacji w planowanej realizacji zadania. Na pocztku stycznia wadze gminy interwenioway razem z inspektorem nadzoru. Wykonawca wzmocni wtedy nawierzchni kruszywem.

Godnie nagrodzeni
Czternacie par z gminy Czernikowo dostao odznaczenie za dugoletnie poycie maeskie

Szabrowali ca rodzin w Silnie

W Silnie zgino 300 metrw kabla. Policjanci z Lubicza dostali zgoszenie i jeszcze tego samego dnia zidentyfikowali sprawcw. Mczyzna ze swoj siostr i on prbowali wzbogaci si na sprzeday zomu. Odpowiedz za kradzie i paserstwo. - Kradziey dokona 35-latek wraz ze swoj 29-letni siostr mwi Wioletta Dbrowska, rzecznik prasowy Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. Sprawcy najpierw wyamali kdk do drzwi, a potem z wntrza magazynu ukradli 300 metrw kabla. W czasie przeszukiwania domu podejrzanego jego ona

Za kradzie z wamaniem grozi do 10 lat. Pokusa jest jednak od niektrych silniejsza

teres zakoczy si tragicznym finaem. Mczynie i jego siostrze grozi do 10 lat wizienia. onie wamywacza postawiono zarzut paserstwa, za ktry mona trafi za kratki na 5 lat. - Prokurator zdecydowa si wystpi do Sdu Rejonowego z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie mczyzny mwi Mariusz Sierzchua z Zespou ds. Komunikacji Spoecznej KMP w Toruniu. Sdzia przychyli si do wniosku. Oskarony prosto z sali rozpraw trafi na najblisze 3 miesice do aresztu ledczego. (WT)

i siostra sprzeday skradziony i oczyszczony z izolacji przewd w jednym z toruskich punktw skupu zomu. ledczy odzyskali kilkanacie kilogramw przewodu. Rodzinny in-

Na wniosek Zdzisawa Gawroskiego, wjta gminy Czernikowo, Medale za Dugoletnie Poycie Maeskie otrzymao 14 par z gminy. W imieniu Prezydenta RP odznaczenia otrzymali na uroczystym posiedzeniu w Urzdzie Gminy. - Nie ma idealnej recepty na takie dugie maestwo. Trzeba czasem i na kompromis. Bo jak nie mona y ze sob, to trzeba obok siebie - mieje si Anna Kaczorowska z Czernikowa. - Wychowalimy dzieci, mamy wnuka, wic co do szczcia bardziej potrzebne? - Pidziesit lat razem w zgodzie przeylimy i wspomnie jest co nie miara. Zgoda buduje - dodaje Danuta Kornetowska, rwnie z Czernikowa. - Zdrowie mamy, dzieci mamy. Z jedn z crek i jej mem mieszkamy nawet. Dorobilimy si nawet wnukw i czworga prawnuczt. Mowie zgodnie ze swoimi wybrankami podkrelaj, e bez kompromisu nie doyliby razem do takiej rocznicy.

- Jak y tak dugo razem? No nie ma innej rady, jak ustpowa drugiemu. Bo jak si nie uda, to si pozabija mona - radzi Kazimierz Huchrak z Kiepin. - W maestwach w kocu jest tak, e kady chce postawi na swoim. Musi by kompromis. Najwaniejsze to jednak dzieci wychowa, bo to trzyma zwizek. Medal za Dugoletnie Poycie Mazeskie ma ponad 50-letnia tradycj. Nadawany jest przez Prezydenta RP na wniosek odpowiedniego wojewody. - Nasi kandydaci poza maeskim staem musieli wykaza si rwnie nienaganna opini. Bardzo cieszy, e mamy jeszcze tyle wzorw do naladowania - podsumowuje Zdzisaw Gawroski. Samo odznaczenie to szeciopromienna, srebrzona, oksydowana gwiazda o rednicy 35 mm. Na awersie w okrgej tarczy pokrytej row emali znajduj si dwie re. Medal zawieszony jest na rowej wstce. (P)

Fot. Policja

Fot. Urzd Gminy Czerwnikowo

20 POZA TORU, 25 stycznia 2013

GMINY WIELKA NIESZAWKA I ZAWIE WIELKA

A bsolutnie, D obre, H ardcorowe, D udnienie

Rock pynie w ich yach. Dwch braci, weteran Jarocina oraz magister pn si po szczeblach kariery
Marcin Tokarz
Rockiem yj, rock wic tworz. Zesp Banau, banaem bynajmniej nie jest. Jest za to rekordzist w iloci koncertw zagranych w jednym roku na trasie WOP. Zaoony w Siemoniu brzmi daleko poza granicami Gminy Zawie Wielka. ADHD to zesp nadpobudliwoci psychoruchowej. A take tytu najpopularniejszego utworu z repertuaru grupy Banau. Przed wystpem w Must Be the Music zaoyli jeden cel zszokowa jury. Oprcz zwracajcych uwag strojw, muzycy pokazali, jak powinno si gra prawdziwego punkrocka. Dziko, agresywnie i z energi. Stroje miay dawa poczucie pewnego chaosu, jaki towarzyszy ADHD zadziwiajco spokojnie tumaczy Pawe Niewiemski. Na monitorach pokazujcych decyzje jurorw wywietlio si: cztery razy TAK. Czonkowie zespou Banau graj rocka take poza scen. W innej formie. Imprezy do biaego rana. Wspomniane dyskretnie, tajemnicze Hiszpanki. arty o transplantacji nerki. Rocknrollowy styl ycia nie jest im obcy. To po koncercie. Na scenie skupiamy si na graniu. Koncerty musz trzyma poziom zapewnia Szymon Niewiemski, brat Pawa, a take basista zespou. Wci czekaj na zaproszenie od Jurka Owsiaka na Woodstock. Niejednokrotnie chwali grup za ich zaangaowanie w tras WOP. Muzycy podczas trzech finaw z rzdu zagrali dwadziecia siedem koncertw. W 2011 roku wystpili dziesi razy. To rekord w skali kraju. Pierwszy raz wyszed przypadkiem. Podczas drugiego chcielimy pobi rekord. Za trzecim razem mielimy ju odpuci opowiada Marcin Grochala posypao si wiele propozycji i ostatecznie zgodzilimy si koczy zdanie wokalista zespou. Z WOP-em s bardzo zyci. Silny mrz nie przeszkadza, by zagra w Grsku na tegorocznym finale. Zesp trwa od 2006 roku. Do zmiany jego skadu doszo tylko raz. Musielimy wybra midzy dobrym koleg a wietnym perkusist tumaczy Marcin wybralimy Piotra laskiego, ktry na perkusji zjad zby. Zesp musi si rozwija uzupenia absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Reszta zespou to samouki. W kocu przyszed czas na pierwszy koncert grupy. Brakowao jednak nazwy. Wstyd byo nic nie poda. Rzuciem haso, eby poszuka jakiego banau w sowniku opowiada Pawe Banau brzmi dobrze. Bierzemy gitarzysta wspomina rozmow. pewnia wokalista zespou Banau. Chc tworzy co nietuzinkowego. Z rockiem wi marzenia. wiat bez muzyki, byby dla nich obcy. Gdyby muzyki nie byo, to Banau by j stworzy rzuca Marcin w artach. Najwspanialsze wspomnienia pochodz ze sceny. W wakacje gralimy seri koncertw nad morzem. y, nie umiera Pawe cofa si mylami do beztroskich chwil. Rozwali gitar zdarzyo si tylko raz. Wymaga tego nastrj teledysku do utworu ADHD. Nigdy wicej nie mogli pozwoli sobie na bezmyln demolk. Firmowy gest najwikszych gwiazd rocka. Chciaoby si mie z grania wicej, ni na zasadzie od pierwszego do pierwszego tumaczy Pawe by mc spokojnie si z tego utrzyma dodaje. W Polsce zrobi muzyczn karier jest trudno. Grupa wci pracuje, by to osign. Zesp Banau rozwija si z kadym rokiem. Dwukrotne wystpi w TVP 3. Tyle samo koncertw zagra na antenie Polskiego Radia. Ich utwr Ostatnia z drugich szans growa na licie przebojw Radia PiK. Muzyka spotkaa si z aprobat. Konsekwencj jest druga pyta grupy, zatytuowana: Perpetuum Mobile - wydana we wrzeniu 2012 roku.

Dwch braci, weteran Jarocina oraz magister. Wygldaj do zwyczajnie. Na nogach maj trampki Conversa. Na twarzy zarost. Jednak to w ich charakterach tkwi urok. Zgrani, nie tylko podczas koncertw. Wyluzowani, z poczuciem humoru. Z pomysem na siebie. Nie kryj wad, usterek, a zdarzay si nie raz. Gralimy w toruskim Hadesie. Nie zauwayem belki pod sufitem. Koncert skoczyem wstrzsem mzgu wokalista apie si za gow Piotrek, ktry dopiero zaczyna z nami gra, nie widzia upadku. Myla, e to spontaniczna przerwa wokalu Marcin stroi arty. Chyba nawet czciej, ni swoj

gitar. Banau w dorobku ma ju ponad dwiecie pidziesit koncertw. Wrd nich support przed Dod w Grudzidzu oraz przed Kultem w Bydgoszczy. Grupa, nie liczc widowni telewizyjnej, graa przed kilkutysiczn publicznoci. Zdarzay si jednak, skromniejsze wystpy. Gralimy raz dla siedmiu osb. Jestemy nauczeni pokory mieje si Marcin barytonowym gosem. Wybrali rock. Po prostu ich krci. Czste s improwizacje. Solwki nadaj widowisku smak. To co pokazujemy ludziom wychodzi spod naszych palcw. Nie ma miejsca na oszustwa za-

Olender ma suy rwnie Torunianom Owocny rok 2012

O kondycji finansowej aquaparku, obawach zwizanych z budow podobnego obiektu w Toruniu i remoncie ulicy Nieszawskiej, z Edyt Dondalsk, prezes zarzdu Aquaparku Olender, rozmawia Tomasz Wicawski
musz chcie wyjeda poza miasto, jeeli bd mieli tak sam atrakcj na miejscu. Z tego, co wiemy powstanie takiego obiektu nie jest planowane w centrum Torunia. Jednak obserwujc wiadomo mieszkacw nie tylko Torunia, popyt na takie atrakcje ronie z kadym rokiem. Ludzie coraz chtniej korzystaj z rnych form rekreacji, poniewa zauwaaj, korzystny wpyw na ich samopoczucie i zdrowie. Jeszcze kilka lat temu wysiek fizyczny, zabiegi pielgnacyjne, spdzanie czasu na relaksie i odpoczynku od codziennych obowizkw nie byo tak popularne. Jeeli wzrost popytu na tego typu usugi utrzyma si na tym poziomie przez najblisze lata, powstanie podobnego obiektu raczej nie powinno stanowi zagroenia. Klienci zauwaaj i doceniaj wysok jako wiadczonych przez nas usug. Jeli klient jest zadowolony, to raczej nie ma powodw do zmiany na co czego nie zna. Poprzez atrakcyjne akcje marketingowe i promocje przycigamy coraz wicej nowych klientw oraz utrzymujemy dotychczasowych. Stawiamy rwnie na dynamiczny rozwj, aby oferowa coraz wicej i lepiej. Jak due nadzieje wie PaSamorzdowcy z Wielkiej Nieszawki wskazuj, e Aquapark Olender jest obiektem bardzo dobrze zarzdzanym. Prawd jest, e jako jeden z niewielu tego rodzaju kompleksw przynosi zyski? Maj racj. Olender funkcjonuje bardzo dobrze. Zwizane jest to, nie tylko z systemem zarzdzania, ale rwnie z zaangaowaniem wszystkich pracownikw w funkcjonowanie obiektu. Jednak podstaw sukcesu jest indywidulne traktowanie klienta, kompleksowo i szeroka gama usug wiadczonych w obiekcie. Obecnie klient poszukuje miejsc, w ktrych bdzie mia moliwo zrelaksowania si, aktywnego spdzania czasu lub zabawy w gronie rodziny czy przyjaci. Olender to wszystko zapewnia. Jest miejscem zarwno dla rodzin i osb indywidualnych korzystajcych na co dzie z Aquaparku, strefy saun, studia fitness, SPA, krgielni i strzelnicy. Odbywaj si u nas spotkania biznesowe, konferencje i uroczystoci okolicznociowe. W Toruniu ma powsta w najbliszych latach obiekt o podobnej charakterystyce. Nie obawia si Pani, e moe on odebra potencjalnych klientw Wielkiej Nieszawce? Niektrzy niekoniecznie

Fot. Tytus Szabelski

Gmina Wielka Nieszawka dostaa w ubiegym roku szereg nagrd i wyrnie

Dobra praca samorzdu zostaa doceniona. Zauwaono inwestycje majce na celu popraw jakoci ycia mieszkacw. Wjt gminy, Kazimierz Kaczmarek, odebra wyrnienia za inwestycje drogowe, wodno-kanalizacyjne, rozbudow infrastruktury edukacyjnej i sportowo-rekreacyjnej. Zota kareta zostaa przyznana gminie Wielka Nieszawka w kategorii Przedsibiorczo. Marszaek wojewdztwa kujawsko-pomorskiego doceni samorzdowcw w kategorii Innowacyjne metody stosowane w zakresie rozwoju miast i rozwoju obszarw wiejskich. Nie mona zapomnie o wyrnieniu Inwestor na medal i 10. Miejscu w Oglnopolskim Rankingu Zrwnowaonego Rozwoju Jednostek Samorzdu Terytorialnego 2012 w kategorii gmin wiejskich. W pierwszej pitnastce w kraju Wielka Nieszawka znalaza si take w rankingu Pery Samorzdu 2012. W ubiegym roku w gminie zrealizowano inwestycje drogowe polegajce na przebudowie ulic (ok. 2 kilomertw), zamontowano owietlenie na najbardziej newralgicznych drogach (46 lamp) oraz rozbudowano sie wodno-kanalizacyjn. Te same zadania inwestycyjne bd kontynuowane w 2013 roku. W budecie gminy wyasygnowano na ich realizacj 3.615.000 z.

stwo z planowanym remontem ulicy Nieszawskiej? Do tej pory dojazd do obiektu nie by najatwiejszy, z racji katastrofalnego stanu nawierzchni tej drogi. Stan nawierzchni ulicy Nieszawskiej nalecej do wojewdztwa jest katastrofalny. Mamy nadziej, e zaplanowany remont tego odcinka dojdzie do skutku i zostanie przeprowadzony sprawnie i bez opnie. Dobry stan drogi na pewno zachci wiksz liczb klientw do przyjazdu. Mam nadziej, e wyremontowana Nieszawska wpynie na podjcie decyzji przez Zarzd MZK w Toruniu o utworzeniu nowej linii autobusowej na odcinku Toru Nieszawka. Chcemy podkreli fakt, e Olender

ma suy rwnie mieszkacom Torunia, z racji bliskiego pooenia. Pragniemy poszerza wspprac w ramach korzystania z aquaparku przez modzie i dzieci z Torunia. Na czas remontu planujemy postawienie kilku wskazwek pokazujcych moliwo dojazdu do kompleksu przez ulic Poznask i Len, z ktrej wyjedamy w Maej Nieszawce. Alternatywna trasa istnieje zreszt cay czas i pozwala omin ulic Nieszawk.

niedziela 3 lutego godz. 11 szczegy na www.olender.info

Dzie otwarty w Olendrze

Fot. Aquapart Olender

21 POZA TORU, 25 stycznia 2013

By jak Led Zeppelin

Fantastyczny debiut pitnastoletniego pisarza z gminy Zawie Wielka
Maciej Koprowicz
Pisanie to magiczna sprawa. Siadasz przed pust kartk i napeniasz j yciem, przelewasz na ni swj wiat. Tutaj wszystko zaley od ciebie tak o swojej pasji opowiada 15-letni Mikoaj Wyrzykowski z gminy Zawie Wielka. Mody pisarz zadebiutowa niedawno powieci fantasy. Opowieci z Sosnowego Lasu to utrzymana w fantastycznej konwencji powie przygodowa. Jej bohaterem jest chopiec, ktry okazuje si jednym z legendarnych zaginionych wojownikw. Zadaniem jego staje si obrona cudownej krainy, zamieszkanego przez magiczne stworzenia Sosnowego Lasu, przed siami za. Sosnowy Las rzeczywicie istnieje to miejsce, w ktrym Mikoaj mieszka. - Ksika opowiada o naszej rodzinnej przeprowadzce z miasta do niezwykego miejsca w lesie mwi autor. - Napisaem ksik, przelewajc na papier swoje myli, ktre rodziy si podczas lenych wdrwek. Pytany o inspiracje, odpowiada, e nie naladuje lepo swoich ulubionych dzie. - Fakt, po przeczytaniu dobrej ksiki mam taki odruch: a co, gdybym sprbowa te co napisa, co swojego? przyznaje, od razu jednak zastrzega: - Wol by akrobat ni papug, bo nie ma sensu mwi czego, co zostao ju powiedziane. . Chocia debiutancka powie Wyrzykowskiego nawizuje do najlepszych tradycji literatury fantastycznej, nie jest jednak typow przygodwk, w ktrej akcja pdzi na zamanie karku. Autora nie interesuje tworzenie prozy czysto rozrywkowej, jego ambicje sigaj znaczniej dalej. - Chodzi o to, eby troch pomyle podczas czytania: nigdy nie chciaem napisa ksiki o piewajcych dinozaurach i bananach latajcych w kosmos artuje. Rzeczywicie, na kartach powieci mona znale wiele zmuszajcych do refleksji sentencji, odzwierciedlajcych postaw yciow autora. Nie ty jeste wyjtkowy, ale moesz taki si sta! Poprzez drog, jak wybierzesz, swoje decyzje, ch czynienia dobra mwi sowami jednego z bohaterw powieci Wyrzykowski.

REGION

pt. Kudacze w podry. Tytuowi bohaterowie to trjka ukochanych psw rasy collie autora. Ksika jest reminiscencj podry Mikoaja wraz z rodzin i czworononymi pupilami po Woszech.

Przekaza swoj wiadomo

Co oprcz literatury zajmuje czas Mikoaja Wyrzykowskiego? Mody pisarz prbuje swoich si rwnie w dziennikarstwie. Uczy si w Studium Reportau prowadzonym przez Mirosawa Twaroga, redaguje czasopismo modzieowe Pod Wiatr, jego artykuy powicone grom komputerowym, muzyce i kinie mona byo przeczyta w magazynie Action Mag. Mimo sukcesw dziennikarskich, jego gwnym yciowym celem pozostaje kariera na polu literatury. - Odnajduj si w tym i czuj, e to jest co dla mnie, bo sprawia mi wielk rado przyznaje. Poza tym poprzez pisanie mog najlepiej przekaza innym swoj wiadomo, to, co mam do powiedzenia. Literatura to rwnie sposb odkrywania samego siebie. Pytany o swoje literackie marzenie, odpowiada nawizujc do okadki czwartej pyty swojego ulubionego zespou rockowego. - Chodzi mi o co, co zrobili muzycy Led Zeppelin. ebym kiedy nie musia si nawet podpisywa, by kady wiedzia, kto to napisa.

By akrobat, nie papug

Wyrzykowski w swojej ksice tworzy wiat peen niezwykych postaci o magicznych waciwociach, co moe nasuwa skojarzenia z twrczoci takich gigantw nurtu fantasy jak J.R.R. Tolkien czy Clive Staples Lewis.

Odnale swojego smoka

Sposobem autora na zostanie wyjtkowym jest pisanie. Mikoaj zacz para si pirem w wieku

dziewiciu lat, kiedy to do pisanych we wczesnym dziecistwie wierszykw dosza pierwsza powie - Przygody Kaczki Kwaczki, Pingwinka Inka i Krliczka Iczka. Jak przyznaje, po jej stworzeniu od razu poczu gd kolejnych dzie. Byy to powie Piciu Psich Detektyww i bajka O chopcu i ziarenku drzewa, ktra zostaa nagrodzona I miejscem w oglnopolskim konkursie Bajki na cztery pory roku zorganizowanym przez Modzieowy Dom Kultury w Czstochowie. W 2011 roku zostaa wydana w zbiorze konkursowych bajek. Pisanie Opowieci z Sosnowego Lasu rozpocz w wieku 12 lat, zakoczy jako pitnastolatek. Wydanie ksiki debiutujcego modego pisarza nie obyo si bez

pewnych problemw. Nikt nie powiedzia, e bdzie atwo mwi. - Wydawnictwa nie lubi ryzyka, wic kady musi znale swojego Rudego Smoka. Wanie nakadem wydawnictwa Rudy Smok udao si Mikoajowi wyda Opowieci z Sosnowego Lasu. Jest to pierwsza pozycja tego wydawnictwa. - Z pocztku mylaem, e wydanie ksiki bdzie niemoliwe wyznaje. - To byo dla mnie odlege marzenie, ale spotkaem wielu yczliwych ludzi i z pomoc ich oraz mojej rodziny w kocu je zrealizowaem. Wyrzykowski w najbliszym czasie planuje pj za ciosem i wypuci na rynek swoje kolejne dzieo. Tym razem ma by to ksika podrniczo-przygodowa

Wjt Gminy Wjt Gminy Zawie Wielka

ogasza II i III ustne przetargi nieograniczone na sprzeda nieruchomoci niezabudowanych: Lp.
Pooenie dziaki Nr dziaki Powierzchnia w ha Cena wywoawcza z VAT Wadium Nr ksigi wieczystej Przeznaczenie w planie miejscowym

Wjt Gminy Wjt Gminy Zawie Wielka

ogasza II ustny przetarg nieograniczony na sprzeda nieruchomoci niezabudowanych: Lp.
Pooenie nieruchomoci Przeznacz. w planie miejscow. Nr dziaki Pow. (m) Ksiga wieczyst. Wadium Cena wywoaw. z VAT Godzina przetargu

1.

Zawie Maa

178/19

0,0689 34 440 z 3500 z

Brak planu, TO1T/ Studium: II. M-i teren zabudowy 00033469/5 mieszkaniowej jednorodzinnej intensywnej, z dopuszczeniem usug nieuciliwych jako funkcji uzupeniajcej

2. 3.

Pdzewo Zawie Maa

55/8

0,1571

54 400 z 5500 z

Brak planu, Studium: II. UM-s TO1T/ teren zabudowy mieszkaniowo 00029732/9 usugowej rednio- intensywnej

178/92 0,0686 50 400 z 5100 z

TO1T/ dano decyzj o warunkach za00033530/4 budowy w ktrej przewidziano

budow budynku jednorodzinnego, gospodarczego oraz garau, dziaka ogrodzona

Brak planu, 08.10.2008 r. wy-

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

579/60
Brak planu, Studium: IV. MU-s teren zabudowy mieszkani.usugowej, przeznacz. pod budow garay

29 29 29 29 29 29 29 29

Fot. Nadeslane

180 180 180 180 180 180 180 180

1780 1780 1780 1780 1780 1780 1780 1780

9:00 9:30 10:00 10:30 11:00 11:30 12:00 12:30

Grsk

579/61 579/62 579/63 579/64 579/65 579/66 579/67

TO1T/000 35015/2

Poprzednie przetargi na sprzeda nieruchomoci odbyy: Iprzetarg dla dz. 178/92 - 22.11.2012 r., II przetarg - 10.01.2013 r. Iprzetarg dla dz. 178/19 i55/8 10.01.2013 r. Przetargi odbd si 25 luty 2013 r. od godz. 10.00 (co 30 min. poszczeglna nieruchomo), wUrzdzie Gminy Zawie Wielka ul. Handlowa 7, Ipitro, pok. nr 19. W przetargu mog wzi udzia podmioty, ktre wpac wadium w pienidzu, w formie przelewu na konto Gminy - BS Toru O/Zawie Wielka 10 9511 0000 2005 0025 0320 0005 w terminie do dnia 20 luty 2013 r. wcznie iprzedo dowd wpaty Komisji Przetargowej wdniu zorganizowania przetargu. Wpacone wadium uprawnia do uczestnictwa wprzetargu, ktrego dotyczy. Uwaga! 1. Za termin wpaty wadium uznaje si dzie uwidocznienia rodkw na wycigu bankowym Gminy Zawie Wielka. 2. O wysokoci postpienia decyduj uczestnicy przetargu, z tym e postpienie nie moe wynosi mniej ni 1% ceny wywoawczej. 3. Oznaczenie dziaki, do licytacji, ktrej uczestnik przetargu zamierza przystpi musi by jednoznacznie iwyranie okrelone na przelewie. 4. Wadium wpacone przez uczestnika, ktry przetarg wygra zalicza si na poczet ceny sprzeday. Jeeli zwycizca przetargu nie przystpi bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy wmiejscu iterminie podanym wzawiadomieniu, Wjt Gminy Zawie Wielka moe odstpi od zawarcia umowy. Wpacone wadium nie podlega zwrotowi. Pozostaym uczestnikom przetargu, wadium zostanie niezwocznie zwrcone, nie pniej ni przed upywem 3 dni od dnia odwoania, uniewanienia lub rozstrzygnicia przetargu, przelewem na wskazane konto. 5. Wjt Gminy moe zwanych powodw odwoa przetarg. KONTAKT: Szczegowych informacji na temat przetargu mona uzyska pod adresem: Urzd Gminy Zawie Wielka ul. Handlowa 7, pok. 9, Tel. (56) 674 13 47 oraz na www. zlawies.pl przetargi.

Poprzednie przetargi odbyy si: 16.01.2013 r. Przetargi odbd si 26 luty 2013 r. o podanych powyej godzinach w siedzibie Urzdu Gminy Zawie Wielka ul. Handlowa 7, I pitro, pok. nr 19. W przetargu mog wzi udzia podmioty, ktre wpac wadium w pienidzu, w formie przelewu na konto Gminy BS Toru O/Zawie Wielka 10 9511 0000 2005 0025 0320 0005 w terminie do dnia 21 luty 2013 r. wcznie i przedo dowd wpaty Komisji Przetargowej w dniu zorganizowania przetargu. Wpacone wadium uprawnia do uczestnictwa w przetargu, ktrego dotyczy. Uwaga! 1. Za termin wpaty wadium uznaje si dzie uwidocznienia rodkw na wycigu bankowym Gminy Zawie Wielka. 2. O wysokoci postpienia decyduj uczestnicy przetargu, z tym e postpienie nie moe wynosi mniej ni 1% ceny wywoawczej. 3. Oznaczenie dziaki, do licytacji, ktrej uczestnik przetargu zamierza przystpi musi by jednoznacznie i wyranie okrelone na przelewie. 4. Wadium wpacone przez uczestnika, ktry przetarg wygra zalicza si na poczet ceny sprzeday. Jeeli zwycizca przetargu nie przystpi bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy w miejscu i terminie podanym w zawiadomieniu, Wjt Gminy Zawie Wielka moe odstpi od zawarcia umowy. Wpacone wadium nie podlega zwrotowi. Pozostaym uczestnikom przetargu, wadium zostanie niezwocznie zwrcone, nie pniej ni przed upywem 3 dni od dnia odwoania, uniewanienia lub rozstrzygnicia przetargu, przelewem na wskazane konto. 5. Wjt Gminy moe z wanych powodw odwoa przetarg. KONTAKT: Szczegowych informacji na temat przetargu mona uzyska pod adresem: Urzd Gminy Zawie Wielka ul. Handlowa 7, pok. 9, Tel. (56) 674 13 47 oraz na www. Zlawies.pl przetargi. Wjt Gminy Jan Surdyka

Wjt Gminy Jan Surdyka

22 POZA TORU, 25 stycznia 2013

EDUKACJA

Rynek pracy pod lup

W caej Polsce brakuje inynierw specjalistw. W regionie wci jest za mao spawaczy

Praktyka w teorii
Przez ostatnie tygodnie WORD-y przeyway oblenie. Wszystko za spraw nowelizacji prawa o kierujcych pojazdami
Do 3 tysicy wzrasta liczba pyta na egzaminie teoretycznym na prawo jazdy. Docelowo pojawi si ich dwa razy wicej. To jedna ze zmian, ktra wesza w ycie 19 stycznia. Nowoci jest jednak o wiele wicej. Koczy si okres uczenia si odpowiedzi na pami. Teraz egzaminatorzy sprawdz reagowanie na nieznane sytuacje jeszcze przed wyjciem na plac manewrowy. Przyszli kierowcy najpierw odpowiadaj na 20 pyta jednokrotnego wyboru dotyczcych kadej kategorii prawa jazdy. Kolejnych 12 zaley od wybranego pojazdu. Zmianie uleg take sposb naliczania punktw liczba punktw bdzie zalena od wagi pytania. Maksymalnie do zdobycia bdzie 74 punkty. Zaliczy mona od 68. Na odpowied ustawodawcy przewidzieli 15 sekund, a po jej udzieleniu nie bdzie moliwoci powrotu. Zmiany czekaj rwnie osoby ubiegajce si o prawo jazdy na motocykl. Kategoria A1 przeznaczona jest teraz dla 16-latkw, a o pozwolenie na A2 bdzie moga stara si kada penoletnia osoba. Majc jedno z tych uprawnie 20-latek moe zda egzamin prawa jazdy na motocykl. W innym przypadku trzeba poczeka do ukoczenia 24. roku ycia. Nowelizacja Ustawy o kierujcych pojazdami to rwnie kres bezterminowych dokumentw uprawniajcych do jazdy. Od teraz kade bdzie miao dat wanoci (maksymalnie 15 lat). Nie trzeba jednak zastpowa swojego starego dokumentu nowym wymiana dotychczas wydanych bezterminowo przypadnie na lata 2028-2033. Zmienia si do tego wzr dokumentu, ktry bdzie wyposaony w hologram i mikrodruk. WORD-y czeka cakowita informatyzacja, a przyszych kierowcw zmiany w organizacji kursu. W teorii zaczyna si od wizyty w starostwie powiatowym, ktre tworzy internetowy profil przyszego kierowcy. Tam znajd si informacje o badaniach lekarskich czy odbytym kursie. Kursant bdzie mg zapisa si rwnie przez internet na egzamin, a informacje o jego wyniku WORD wyle do starostwa rwnie elektronicznie. Prawo jazdy trafi do rk kierowcy po trzech dniach od zdania egzaminu. - W praktyce tak naprawd dla uczniw szk jazdy nic si nie zmieni. Nadal pierwsze kroki powinni kierowa do biura orodka szkolenia kierowcw, a nie do urzdu tumaczy Piotr Berent ze szkoy jazdy As-Tor. Mamy ju gotowe poczenie internetowe ze Starostwem Powiatowym oraz Urzdem Miasta i wszelkie formalnoci moemy bez problemu zaatwia za naszych uczniw. Rwnie badania lekarskie wci mona odby w danym orodku. Kolejna cz zmian wchodzi w ycie w 2016 roku. Wtedy nowi kierowcy musz odby kurs doszkalajcy midzy 4. a 8. miesicem od uzyskania prawa jazdy. Rwnie przez pierwsze 8 miesicy musz jedzi samochodem oznaczonym zielonym listkiem. Z kursem reedukacyjnym musz liczy si osoby, ktre w okresie prbnym popeni dwa wykroczenia.

Monika Olender
Jak si okazuje, rynek pracy aknie nowych specjalistw. Pojawiy si kierunki zamawiane, na ktrych studenci maj szans otrzymania atrakcyjnych stypendiw i stay, a take kampanie skierowane do modych kobiet. Przez ostatnie lata zapotrzebowanie na inynierw gwatownie wzrasta. Jak wynika z bada TNS OBOP, w 2010 roku brakowao na polskim rynku pracy okoo 46 tysicy specjalistw. W tym roku to zapotrzebowanie moe wzrosn nawet do 80 tysicy. Z czego to wynika? Przede wszystkim, z zaobserwowanej w ostatnich latach, skonnoci modych ludzi do wybierania humanistycznych kierunkw studiw. Poza tym, a 49% pracodawcw, majcych problem ze znalezieniem pracownika na kluczowe stanowisko w swojej firmie, upatruje przyczyny tego w zagranicznych migra-

cjach w celach zarobkowych. To z kolei wynika z faktu, e modzi inynierowie licz na otrzymanie wynagrodzenia w przedziale 4260-6450 zotych brutto. Tymczasem zarabiaj oni od 3 do 5 tysicy zotych brutto. W tym roku rynek skada obiecujce szanse na znalezienie pracy przede wszystkim inynierom budownictwa, inynierom rodowiska, inynierom grnikom i metalurgom, specjalistom technologii ywnoci, inynierom elektrykom i chemikom. Jak wynika z kolei z raportu Monitoring zawodw deficytowych i nadwykowych w wojewdztwie kujawsko-pomorskim, przygotowanym przez Urzd Pracy w Toruniu, spawacze nale do grupy osb najbardziej cenionych na rynku pracy. Zabrako fachowcw w tej brany, poniewa wikszo modych ludzi, planujc swoj karier, zakada zdobycie wyszego wyksztacenia tumaczy Violetta Paliska, doradca

zawodowy. Pod koniec 2011 roku najwiksze bezrobocie dotyczyo zwaszcza takich zawodw jak: sprzedawca, technik ekonomista, lusarz, kucharz, krawiec, murarz. Szkolnictwo reaguje na sygnay pynce z rynku pracy dodaje Violetta Paliska. By moe za kilkanacie lat zniknie problem deficytu pracownikw z wyksztaceniem zawodowym. Modzi ludzie, ktrzy decyduj si na zdobycie wyszego wyksztacenia, musz dooy wszelkich stara, aby przechytrzy rynek. Nastay bowiem czasy, w ktrych rynek pracy gardzi modymi ludmi, uzbrojonymi w miliony dyplomw absolwentw szk wyszych. I cho brakuje osb, posiadajcych wyksztacenie czysto techniczne, to due jest take zapotrzebowanie na inynierw. A w tym przypadku odpowiedni dyplom jest konieczny.

Fot. Maciej Pagaa

Kurs nauki jazdy polecamy w fimie AS-TOR

23 POZA TORU, 25 stycznia 2013

EDUKACJA

Setki absolwentw CKU

Szkoa do nich przysza, to j skoczyli. Ponad 300 osb odebrao wiadectwa w hotelu Copernicus
oraz administracja Zespou Szk w Gronowie. Od jego pocztku utworzono 35 oddziaw szk dla dorosych (17 licew uzupeniajcych, 9 licew oglnoksztaccych i 9 szk policealnych) w 13 punktach na terenie caego regionu. W powiecie toruskim realizacja projektu odbywaa si w Zespole Szk Specjalnych w Chemy, Gimnazjum im. Jana Pawa II w Brchnowie, Gimnazjum im Tadeusza Kociuszki w Lubiczu, Szkole Podstawowej w Osieku nad Wis, Zespole Szk w Zejwsi Wielkiej i Szkole Podstawowej im. K. Baczyskiego w Czernikowie. W gali wrczenia dyplomw uczestniczyli m.in. czonek zarzdu wojewdztwa kujawsko-pomorskiego Micha Korolko, przewodniczcy Rady Powiatu Toruskiego Andrzej Siemianowski i starosta toruski Mirosaw Graczyk. - Dla wielu wrczone wiadectwa mog okaza si przepustk do lepszej przyszoci mwi Zbigniew Piotrowski, dyrektor Zespou Szk CKU w Gronowie. Moliwe, e cz naszych absolwentw zdecyduje si na kontynuacj nauki. Grono absolwentw szkoy z Gronowa poszerzyo si o 267 W powiecie toruskim jest wielu dorosych ludzi bez wyksztacenia. To zmora, ktra pogbia strukturalne bezrobocie. Zesp Szk CKU w Gronowie stara si ratowa sytuacj. W trzynastu punktach zamiejscowych dziaaj licea i szkoy policealne. Uroczyste wrczenie wiadectw ukoczenia Uzupeniajcego Liceum dla Dorosych oraz Szkoy Policealnej dla Dorosych odbyo si 14 stycznia. Program nauczania realizowany by w ramach projektu Szkoa przysza do Ciebie wspfinansowanego przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego. - Gwnym celem projektu jest zwikszenie udziau dorosych mieszkacw wojewdztwa kujawsko-pomorskiego w ksztaceniu w formach szkolnych oraz programach formalnego potwierdzenia kwalifikacji zawodowych mwi Micha Rycharski, asystent koordynatora projektu ds. kontaktw z punktami zamiejscowymi. Skala projektu jest ogromna. Obejmuje on swoim zasigiem du cz wojewdztwa. W realizacj programu zaangaowana jest picioosobowa kadra zarzdzajca oraz ponad 220 nauczycieli, 60 egzaminatorw uczniw Uzupeniajcego Liceum dla Dorosych oraz 52 absolwentw Policealnych Szk dla Dorosych ksztaccych w zawodach: technik informatyk i technik administracji. - cznie mury naszego zespou w blisko 70-letniej historii opucio okoo 15 tysicy absolwentw mwi z dum dyrektor szkoy. Wrczenie wiadectw nie oznacza jednak definitywnego koca projektu. Nauk kontynuuje jeszcze 62 suchaczy Szkoy Policealnej dla Dorosych. W Czernikowie uczy si 21 osb w zawodzie technik bezpieczestwa i higieny pracy, w Lipnie 23 osoby zdobywaj dowiadczenie potrzebne do wykonywania prac biurowych, a w Brchnowie 18 osb uczszcza do zamiejscowego oddziau, w celu przygotowania si do pracy w domach pomocy spoecznej. - Najwiksz grup suchaczy kontynuujcych udzia w projekcie stanowi uczniowie Liceum Oglnoksztaccego dla Dorosych w dziewiciu oddziaach zamiejscowych w oglnej liczbie 147 mwi Anita Murawska-Czapla, koordynator projektu. (WT)

Z nimi Jest Fajnie!

Studenci Uniwersytetu Mikoaja Kopernika pomagaj uzdolnionej modziey
Ponad 2500z przekazane na cele charytatywne, setki bawicych si podczas imprez ludzi i wietna atmosfera. To sukcesy Stowarzyszenia Pomocy Modym Talentom Jest Fajnie! czyli nowej organizacji promujcej modych i uzdolnionych ludzi. - Mamy po 20 lat, a ju zorganizowalimy pikarski turniej halowy i rockowy koncert charytatywny, z ktrego zysk przeznaczony zosta na rehabilitacj Ewy Kieryk oraz wsppracowalimy z Wielk Orkiestr witecznej Pomocy mwi Maciej Gorczyski, czonek stowarzyszenia. O powodzeniu imprez, jakie dotychczas zorganizowao stowarzyszenie wiadcz liczby. Ewie Kieryk, ktra w wypadku stracia nogi, studenci zrzeszeni w Jest Fajnie! przekazali 1600 z. Podczas koncertu w toruskim klubie NRD zdoali na rzecz WOP-u zebra ponad 1000z. Dodatkowo raperzy, ktrzy s podopiecznymi stowarzyszenia, zostali wietnie przyjci przez publik. Czonkowie Jest Fajnie! nie patrz jednak w przeszo i ju planuj kolejne atrakcje. -

Planujemy przeprowadzi kolejne akcje m.in. duy koncert hiphopowy, pikarski turniej dla dzieci czy oglnoszkolny przegld teatralny dodaje Gorczyski. Chcemy propagowa zdrowy tryb ycia, zachca ludzi do ruchu i zwikszy wraliwo artystyczn mieszkacw Torunia i okolic. Studenci zachcaj do wsppracy modych artystw i sportowcw, ktrzy potrzebuj pomocy w pocztkach kariery. Prosz rwnie o wsparcie kad firm czy instytucj, ktra chciaaby wspomc organizacj. Wszystkie dane na temat stowarzyszenia mona uzyska pod adresem strony www.jest-fajnie.pl lub na facebooku (www.facebook.pl/projektjestfajnie).

Studia jak w banku

WSB rekrutuje na zim. Na studentw czekaj zniki

Padziernik to nie jedyna szansa na rozpoczcie studiw. Mona zrobi to rwnie dobrze w marcu. Wysza Szkoa Bankowa w Toruniu wraz z Wydziaem w Bydgoszczy rekrutuje ju na trzy kierunki. Uczelnia wychodzi naprzeciw osobom, ktre nie mogy podj studiw razem z pozostaymi studentami. Z tej moliwoci do tej pory najczciej korzystay osoby pracujce zawodowo, ktre chciay jednoczenie podnie swoje kwalifikacje. - Niektrzy kandydaci traktuj zimow rekrutacj jako drug szans, ale dla innych jest to wiadomy wybr. Motywacji rozpoczcia studiw zim jest wiele tumaczy Paulina Dybiska, rzecznik prasowy WSB w Toruniu. To rwnie propozycja dla osb, ktre s niezadowolone ze swojego aktualnego kierunku studiw. Nie czekaj do padziernika, ale zaczynaj ju teraz. W obu oddziaach mona rozpocz studia licencjackie na specjalnoci Finanse i rachunkowo przedsibiorstw. Dodatkowo w Toruniu turystyka uzdrowiskowa SPA i Wellness oraz Logistyka w biznesie, a w Bydgoszczy - Transport, spedycja, magazynowanie oraz zarzdzanie firm. Tam rwnie mona rekrutowa si na studia magisterskie z zarzdzania. - Zdecydowaam si na rozpoczcie studiw zim, poniewa nie chc czeka do padziernika mwi Paulina Kowalska z

turystyki uzdrowiskowej. - Zaley mi na czasie i ciesz si, e istnieje rekrutacja zimowa. Sam proces przyjmowania na studia odbywa si w tradycyjnej formie lub przez internet. Studenci bd mieli okazj skorzysta z zaj e-learningowych czy kontrolowa przebieg studiw w extranecie uczelnianej platformie edukacyjnej. Znajd tam plan zaj, oceny, a take bd mogli skada podania bez potrzeby stania w kolejce pod dziekanatem. Dokadamy wszelkich stara, aby wykorzysta maksymalnie czas i tworzy plan bez okienek dodaje Paulina Dybiska. Do tego przykadamy wag do praktycznego prowadzenia zaj, np. jeden z wykadw na Bezpieczestwie wewntrznym prowadzili funkcjonariusze stray miejskiej. Rekrutacja trwa do poowy marca. Osoby, ktre zapisz si do 15 lutego, mog liczy na znik w wysokoci blisko 1000 zotych.

24 POZA TORU, 25 stycznia 2013

EDUKACJA

Sto dni przed matur w regionie

Na studniwce bawili si maturzyci z LO w Chemzy (u gry) i z LO z Czernikowa (na dole). Wicej zdj Marii Lewandowskiej na www.pozatorun.pl

25 POZA TORU, 25 stycznia 2013

REKLAMA

TANIEJ

995 Z
DO 15 LUTEGO

NAWET O

wsporganizuje akcje charytatywne, aktywnie spdza wolny czas oraz studiuje

Patryk, lat 21 projektuje strony www,

w WSB

Ty te

zacznij studia
ju w marcu

DYPLOM LICENCJATA

FINANSE I RACHUNKOWO LOGISTYKA SOCJOLOGIA (studia dofinansowane z UE) DYPLOM MAGISTRA TURYSTYKA I REKREACJA ZARZDZANIE ZARZDZANIE

Zapisz si on-line: www.wsb.pl

26 POZA TORU, 25 stycznia 2013

LUB I WESELE

Weselne cacko, czyli co dla zakochanych

Trasa dom koci - wesele powinna by pokonana z klas. Tak, by kady zwrci uwag. W kocu tylko raz przeywa si ten jedyny dzie

Marcin Tokarz

lub to ten jeden dzie, w ktrym mona pj na caego. Portfel nagle staje si grubszy. Skryte marzenia modej pary urywaj si ze smyczy. Najszybsze z nich ma cztery koa. Wyjtkowy dzie wymaga wyjtkowego pojazdu. Tum goci czeka przed kocioem. Moda para powinna ju by. W oddali sycha silnik. Przez bram kocieln wjeda luksusowe auto. Lakier poyskuje w socu. Sowa zachwytu cisn si na usta. Szofer w popiechu podchodzi do tylnich drzwi. Wysiadaj wiadkowie. Wysiada pan mody. Po dentelmesku pomaga opuci pojazd swojej wybrance. Skupiaj prawie ca uwag. Prawie, bo niektrzy nie potrafi oderwa wzroku od biaej, dziewiciometrowej limuzyny Lincolna. Wszystko pozaatwiane, uszyte i wybrane. Trema wielka, wic warto zaatwi co co odcignie uwag goci. rodek lokomocji pastwa modych powinien by szczeglny. Tak jak kady punkt tego dnia. Istniej liczne portale gromadzce ogoszenia o wynajmie weselnych czterech kek. Warto zajrze na stron: czymdoslubu.pl, gdzie gromadzone s ogoszenia wynajmu. Firm oferujcych usugi lubnych przewozw jest cae multum. Nawet najbardziej wybredni narzeczeni znajd auto na miar swych marze. Mog wybiera z pord setek marek i rocznikw. Od muzew na kkach, jak Mercedes 150z z 1959 roku, po sportowe kabriolety typu Porsche Boxter. Zabytkowe auta budz respekt. Takimi wozami jedzili ludzie pokroju Ala Capowe.

Z kolei nowoczesnym Porsche atwiej uciec niezdecydowanej pannie modej Wikszo facetw powie, e wygld ma mniejsze znaczenie, ni wntrze. Przynajmniej w motoryzacji. Jednak nie dzi. Nie w dniu lubu. Tym razem liczy si presti i lakier, w ktrym mona si przejrze. Najlepiej, by samochd by unikalny. Luksusowa limuzyna zapewni miejsce dla wielu osb. W przestronnym wntrzu bez problemu zmieszcz si wiadkowie i moda para. Na barek wypeniony alkoholem, te mog liczy. Jednak tu trzeba pogodzi si z kosztami. Za 2 tysice mona wynaj Rolls-Roycea na maksymalnie cztery godziny. Ale czym jest taka suma, w porwnaniu z przyjemnoci komfortowej podry. Taniej, bo w granicach 800 z kosztuje skorzystanie z wdziku Jaguara XJ X350 o czarno perowym lakierze. Weterani take zasuguj na szacunek i uznanie. Mimo lat znaczcych karoserie, starannie odrestaurowane s podziwiane. Ksztaty modne w ostatnich dekadach minionego wieku s dzi rzadkoci. Tym deklasuj nowoczesne auta. Do ciekawszych modeli tego pokroju zaliczaj si: Cadillac Sedan DeVille, Mercedes S220, a take znany z okresu PRL-u Fiat 125p. W najwaniejszym dniu zakochanych wszystko powinno by doskonae. lub to dzie, w ktrym szczcie nie ma granic. Pikny samochd pozwoli czu si przez chwil, jak gwiazda Holywoodu. Warto, wic powici troch wicej gotwki na tak niecodziennie wraenia.

27 POZA TORU, 25 stycznia 2013

FINANSE

Oprocentowanie nominalne i rzeczywiste

Jak unikn nadmiernych kosztw bankowych przy zaciganiu kredytu? Bez doradcw Planet Finance Broker kady moe mie z tym problem.
Hanna Tarczykowska

Klienci bankw czsto nie rozumiej rnicy midzy oprocentowaniem nominalnym i rzeczywistym kredytu. A taka wiedza mogaby pomc w zrozumieniu zagadki, ktr ustawodawca zawar w ofertach oraz w umowach kredytowych chcc zapewni klientom wiadomo ponoszonych kosztw przy zaciganiu kredytu i uatwi porwnanie ofert. Z dowiadczenia wiemy, e zamiast pomaga z w zrozumieniu, to oba zapisy powoduj due zamieszanie i wrcz obaw klientw przy analizowaniu ofert czy podpisywaniu umowy kredytowej. Rnica midzy oprocentowaniem nominalnym a rzeczywistym moe siga nawet kilkunastu punktw procentowych. Skd si bierze? Z liczby elementw, ktrych koszt jest uwzgldniany przy wyliczaniu obu wartoci.Zatem oprocentowanie nominalne jest wartoci, ktra pokazuje jedynie oprocentowanie kapitau kredytu albo poyczki. Jego wysoko nie moe przekroczy czterokrotnoci wartoci obowizujcej stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Zapis ten wprowadzony zosta za porednictwem tzw. ustawy antylichwiarskiej, ktra ma na celu zapobieganie lichwie, czyli narzucaniu wygrowanych odse-

tek. Wszystkie instytucje finansowe udzielajce poyczek musz przestrzega tego ograniczenia.

Jednak udzielajc kredytw i poyczek banki postanowiy czerpa zyski nie tylko z odsetek, ale rwnie za porednictwem

prowizji za przyznanie kredytu, ubezpiecze i innych dodatkowych opat. Suma wszystkich kosztw (w tym rwnie oprocentowanie nominalne) skadajca si na ostateczn cen kredytu wyraa si w ujciu procentowym jako rzeczywist roczn stop oprocentowania, czyli RRSO. Wymg podawania oprocentowania rzeczywistego w umowie kredytowej, listach z ofertami i propozycjami kredytowymi czy nawet w ulotkach czy reklamach, w ktrych zostao podane np. oprocentowanie nominalne lub rata, zosta wprowadzony w ustawie o kredycie konsumenckim. Przedstawiajc ofert z informacj o jej warunkach finansowych, banki maj obowizek podania oprocentowania nominalnego i rzeczywistego, wyliczonego na podstawie reprezentatywnego przykadu. Definicj oraz sposb obliczania RRSO zawarta jest rwnie w ustawie o kredycie konsumenckim, ktra szczegowo precyzuje jakie koszty s uwzgldniane przy obliczaniu stopy. Dziki temu, e metodologia obliczania jest identyczna w przypadku kadego banku i kredytu, RRSO stanowi obiektywne narzdzie umoliwiajce porwnanie rnych ofert kredytu. Ale nie polecamy wyliczania RRSO samodzielnie, poniewa wzr zawarty w Ustawie moe przestraszy na pierwszy rzut oka nawet biegego ekonomist. Su do tego

Kolumn FINANSE redagujemy z

najlepszymi doradcami finansowymi w Toruniu

Strategiczny Partner Poza Toru

specjalne kalkulatory a ju na pewno prawidowo wyliczaj to systemy bankowe, aby speni wymogi Ustawodawcy. Kademu z naszych Klientw zapewniamy szczegowe omwienie RRSO, ktre jest wyliczane indywidualnie dla kadego kredytu, w zalenoci od jego wartoci, daty udzielenia, czasu spaty oraz kosztw ponoszonych przez Kredytobiorc.

Planet Finance Broker

ul. Grudzidzka 79 (Bumar) 87-100 Toru www.planetfinance.pl Tel: 56 663 53 53

28 POZA TORU, 25 stycznia 2013

TWJ DOM
Walka z biaym puchem
nieg na dachu moe stanowi due zagroenie dla budynku
Zim aura stawia nam wiele wyzwa. Trudniej jedzi si po drogach i maszeruje oblodzonymi chodnikami. Prawdziw udrk moe sta si jednak nieg, szczeglnie gdy jest go duo i duszy czas zalega na dachu. S jednak fachowcy, ktrzy umiej temu zaradzi. - nieg jest ciki m suchego moe way 100 kilogramw mwi Piotr Szewczuk z firmy Soo High, zajmujcej si m.in. odnieaniem dachw. W momencie kiedy staje si on wilgotny, jego masa wzrasta. Nacisk na konstrukcj dachu jest wtedy bardzo duy. Odnieanie dachw moe uratowa budynek, w ktrym mieszkamy bd pracujemy, od dotkliwych usterek. Zalegajcy nieg stanowi ogromne zagroenie dla konstrukcji nonej budynkw, a topniejcy - czsto powoduje zacieki w ich wntrzach. Problem pojawia si w momencie, w ktrym lokal jest bardzo wysoki, a budowa dachu skona. - Dziaamy na wszystkich rodzajach obiektw, bez wzgldu na ich konstrukcj wskazuje Piotr Szewczuk. W firmie, takiej jak nasza, musz pracowa wykwalifikowane osoby, ktre s profesjonalnie przygotowane do pracy na wysokoci, posiadaj odpowiedni sprzt i umiejtnoci. Nie sztuk jest bowiem odniey, ale jedno-

Nieproszony go
Najlepsze sposoby na walk z wilgoci
Marcin Tokarz Zima to okres wilgoci nie majcej litoci dla Twoich cian. Skd si bierze i jak jej unikn? Zamalowanie farb na pewno nie pomoe. Na szczcie walka nie jest przegrana. Gdy pozna si przyczyn, pozostaje by czujnym i mie nieco gotwki. Najczstsz przyczyn wilgoci jest nieprawidowa wentylacja. Para wodna unoszca si w powietrzu potrzebuje ujcia. W przeciwnym razie osadza si na cianach. Wtedy pojawienie si charakterystycznych sino-szarych plam jest tylko kwesti czasu. W pomieszczeniach na ostatnim pitrze, winowajc moe by nieszczelny dach. Woda opadowa wdruje murami, a w kocu dochodzi do warstwy tynkowej wewntrz budynku. Pknite rury, rynny, le osadzone gzymsy i parapety s cichymi prowodyrami kopotw z wilgoci. Na szczcie poza niezwoczn napraw usterek powstaje coraz wicej pomysw zwalczania wilgoci. Wcale nie musi si to wiza z ogromnymi kosztami. Oczywicie wszystko zaley od jej rozlegoci. Kady dom, ktrego naroniki cian przybieraj ciemn barw, powinien by wyposaony w pochaniacze wilgoci. Najtasze rozwizanie na rynku to Humistop. Zestaw zawiera 10 pojemnikw z wymiennymi wkadami. Kosztuje nieco ponad 70 z i dziaa bez prdu. Jest dostpny w serwisie allegro.pl, a take w sklepach sieci Biedronka. Pochaniacz usuwa nadmiar wilgoci z powietrza, a zostanie osignity optymalny dla ludzi klimat. - Wilgotno w pomieszczeniu nie powinna przekracza 55-65 % - mwi Jan Kdziela, inspektor BHP. Wikszy problem wymaga droszych rozwiza. Za to wraz z cen ronie skuteczno. Z opinii uytkownikw wynika, e cztery zwyke pochaniacze cigaj z powietrza szklank wody. Przy czym w tych samych warunkach elektryczny pochaniacz 1,5l. Rnica jest znaczca. Wydatek 200400 z zotych opaci si na dusz met. W przedziale tej kwoty mona zakupi model DDH20-1 francuskiej firmy Air Naturel. Wilgo w swej zoliwoci pojawia si bardzo powszechnie. Nawet w nowo-wyremontowanym domu, moe okaza si nieproszonym gociem. By jej unikn, trzeba zadba o dobr wentylacje, przemylane usytuowanie grzejnikw i szczelno murw. Gdy si jednak pojawi, mona z ni walczy. Bardzo skutecznie.

czenie uszkodzi dach. Wielu z nas zmaga si rwnie z czsto monstrualnymi soplami i nawisami nieno-lodowymi. Stanowi one due zagroenie dla korzystajcych z budynkw, jak rwnie osb postronnych przemieszczajcych si w ich pobliu. - nieg powinno si usuwa bardzo szybko mwi Piotr Szewczuk. Nadmierna zwoka powoduje narastanie problemu. Po dwch, trzech dniach intensywnych opadw trzeba rozpocz prac na dachu. W przypadku dachw paskich czsto zarzdcy budynkw radz sobie sami. Wiksze trudnoci sprawiaj konstrukcje skone.

wiadomo Polakw wzrasta. Na wyobranie podziaao kilka katastrof, ktre miay miejsce z powodu zalegajcego biaego puchu. Konieczno prowadzenia prac na dachach zaley od konkretnej zimy. W tym roku firmy zajmujce si odnieaniem maj pene rce roboty. Koszt wynajcia profesjonalnej ekipy jest niewspmierny do strat, ktre moemy ponie zaniedbujc spraw. Liczy si przede wszystkim bezpieczestwo nasze i naszych bliskich. Trwae uszkodzenia budynkw generuj ogromne koszty zwizane z remontem. Zawsze lepiej zapobiega ni leczy.

Fot. Maciej Pagaa

29 POZA TORU, 25 stycznia 2013

TWJ DOM

Mj dom, moja twierdza

Przy wsppracy z dobr agencj znane przysowie moe by bardzo dosowne

ukasz Piecyk

Okres zimowy to czas zwikszonej aktywnoci wamywaczy. Krtszy dzie sprzyja niepostrzeonym kradzieom mienia z mieszka i domw. Swoje cztery kty warto

jednak mie na uwadze przez cay rok. Wrd najczstszych przyczyn wama s stare i nieskuteczne drzwi, brak systemu alarmowego czy nawet zostawianie otwartych okien. Wtedy droga do pienidzy, biuterii, sprztu RTV/AGD

i komputerw stoi otworem dla zodzieja. Policja i agencje ochrony zachcaj do prewencji w ramach pomocy oraz czujnoci ssiedzkiej oraz odpowiedniego zabezpieczenia technicznego. Optymalnym rozwizaniem zabezpieczajcym nasz dom, jest instalacja systemu alarmowego i poczenie go z Centrum Monitorowania Alarmw, ktre monitoruje obiekt przez ca dob i natychmiast dostaje informacj o wamaniu i uruchomieniu alarmu. Pracownicy CMA wybranej agen-

cji powiadamiaj o tym grup interwencyjn, ktra udaje si na miejsce wamania i udaremnia kradzie lub dewastacj. Alarmy mog chroni od wamania, napadu, sabotau, czy nawet poaru, wycieku gazu lub zalania. Zabezpieczy mona pomieszczenia drzwi, okna oraz teren zewntrzny. Systemy alarmowe korzystaj z czujek aktywnych i pasywnych. Te pierwsze wykrywaj ultradwiki i mikrofale, a drugie reaguj na promieniowanie podczerwone, ktre emitowa-

ne jest przez np. przez ludzkie ciao. Nowoczesne alarmy umoliwiaj zdalne sterowanie urzdzeniami w domu dziki telefonom lub internetowi. Poza samym systemem alarmowym warto odpowiednio wybra swoj agencj ochrony. Jednym z najwaniejszych elementw s koncesje wydane przez MSWiA, wdroone systemy zarzdzania jakoci, potencja techniczny do wykonywania dziaalnoci czy ubezpieczenie od odpowiedzialnoci rnego rodzaju.

Fot. Maciej Pagaa

30 POZA TORU, 25 stycznia 2013

MOTORYZACJA

Wszyscy przedsibiorcy na gied

To przedsiwzicie jest prawdziwym strzaem w dziesitk. Handlowcy ju zacieraj rce
W Wlce zrealizowana zostanie inwestycja na ogromn skal. Na ponad 16 hektarach powierzchni zatrudnienie znajd setki, a moe i tysice osb. Samochody, maszyny rolnicze i budowlane, a take produkty rolne i artykuy spoywcze to wszystko bd mogli znale mieszkacy regionu na powstajcej giedzie. Projekt Jana Goembiewskiego zakada stworzenie miejsca dziaania i integracji lokalnej spoecznoci na wielu paszczyznach. Swoje punkty na giedzie otworzy mog wszyscy zainteresowani prowadzeniem usug gastronomicznych oraz firmy zajmujce si drobnym handlem detalicznym. W Wlce powstanie hala targowa (kryty bazar) o powierzchni nie mniejszej ni 500 m. Projekt zakada wybudowanie stacji paliw, auto-myjni, stacji kontroli pojazdw, auto-komisu, jak rwnie punktu skupu ywca. Na ogromnym terenie wygospodarowane zostanie miejsce przeznaczone do licytacji pojazdw i maszyn. Firma LBS nie zamyka si na inne propozycje i zachca przedsibiorcw do zgaszania chci prowadzania dziaalnoci wszelkiego rodzaju na terenie giedy. - Zachcamy wszystkich przedsibiorcw z regionu do udziau w naszym projekcie mwi Jan Goembiewski, prezes firmy LBS. Dla kadego znajdzie si miejsce, bez wzgldu na to, jak dziaalno chce prowadzi. Punkty maej gastronomii, wszelkiego rodzaju usugi i sprzeda wysokiej jakoci produktw nasze gieda bdzie ttnia yciem. Na terenie przyszej giedy

przeprowadzone zostao ju wiele prac w ostatnich miesicach. W najbliszym czasie stanie budynek administracyjny, a teren zostanie ogrodzony. Firma LBS prowadzi negocjacje z firmami leasingowymi, ktre zamierzaj wczy si w projekt i otworzy swoje punkty w Wlce. - W promieniu 100 kilometrw jest wiele miast, miasteczek i wsi mwi Jan Goembiewski. Punkt, w ktrym powstanie gieda, jest zlokalizowany w cen-

trum, a dojazd jest bardzo dogodny. Znam wiele osb z tego terenu i nie mieli oni do tej pory moliwoci sprzeday swoich produktw. Polska ekologiczna ywno moe miao konkurowa, a nawet wygrywa rywalizacj z dyskontowymi artykuami. Maym przedsibiorcom trudno jest jednak walczy z duymi koncernami. Na naszej giedzie bdzie inaczej. wiee jajko, ziemniaki wprost od rolnika czy kura z przydomowej hodowli to artykuy, w ktrych

wszyscy bd mogli wybiera. Bazar i jarmark maj dziaa przez cay tydzie, asortyment ma by bardzo rozbudowany. Swoje miejsce odnajd take mali producenci rzemiosa, czsto borykajcy si z duymi ograniczeniami sprzeday swoich wyrobw. W pawilonach handlowych czy punktach usugowych zatrudnienie znale mog setki albo i nawet tysice osb. Gieda dostarcza ma take okazji do rozrywki. W planach

s wystawy zwierzt, nowych technologii i rnego rodzaju imprezy artystyczne jak np. okolicznociowe jarmarki.

REKLAMA

Zima samochodowy survival

Jak kierowcy powinni radzi sobie podczas tegorocznej zimy?
Jacek Laskowski Zanieone auta, sypice z nieba patki biaego puchu, oblodzone szyby, przymarznite zamki, liskie drogi, a wreszcie silnik, ktry nie chce zapali. To tylko kilka niespodzianek czyhajcych na kierowcw. Jak z nimi walczy? W okresie zimowym policja odnotowuje znaczenie wicej zdarze drogowych, ni zazwyczaj. Letnie opony, niedostosowanie prdkoci do panujcych warunkw na jezdni - to najczstsze przyczyny wielu kolizji i karamboli o tej porze roku. Co zrobi, by nie da si biaej porze? Najwaniejsze, to waciwie przygotowa nasze auta. Kupno skrobaczek do szyb, odmraaczy do zamkw, szczotek do zgarniania niegu, czy sprawdzenie dziaania wiate i wycieraczek, to za mao. By nie zaskoczyy nas pierwsze przymrozki, ju na przeomie padziernika i listopada, powinnimy uda si na przegld techniczny pojazdu. Ponadto, komfort jazdy w trudnych warunkach, poprawi wymiana opon na zimowe. Jeli robimy to na wasn rk, powinnimy sprawdzi zuycie ich bienika (nie mniej ni 4mm). - Trudno nie doceni wagi wyboru opon, zwaszcza zim mwi Sawomir Rumiski z Auto Tymon w Toruniu. Nie moemy te zapomnie o wymianie pynu do spryskiwaczy, o ile nie jest on uniwersalny. Kolejnym, wanym ogniwem w naszej bitwie z zim jest akumulator. Jeli ma wicej ni 3 lata, to moe nas zawie ju przy niewielkim mrozie, mimo i spisa si na przedsezonowym przegldzie. O reszt nie powinnimy si martwi, pod warunkiem, e panowie z warsztatu nie odstawili fuszerki. Nikt nie jest w stanie przewidzie, jak zachowa si nasze auto na drodze po intensywnym opadzie atmosferycznym. Dlatego, nawet ci najbardziej dowiadczeni kierowcy, powinni dostosowa swoj jazd do warunkw panujcych na jezdni. Przy fatalnej pogodzie, najwaniejsze jest skupienie. Warto zdj nog z gazu i wyciszy radio, by cao dotrze do celu. Nie zapominajmy te, o zachowaniu bezpiecznej odlegoci wzgldem jadcego przed nami auta. Droga zatrzymania, na oblodzonej nawierzchni znacznie si wydua. Wchodzc w zakrty, jak i na nich, nie hamujmy! To czsto popeniany bd, ktry moe doprowadzi do niekontrolowanego polizgu, a w konsekwencji wypadku. Jednak co, gdy w takiej sytuacji si znajdziemy? Unikajmy gwatownych ruchw kierownic. Gdy w polizg wpad ty samochodu, starajmy si go skontrowa. Jeli zarzuca przodem, to powtrzmy powoli wczeniejszy manewr. Sami zadbajmy o swoje bezpieczestwo na drodze. Cho dzisiejsze auta s ju supernowoczesne, a drogi coraz lepsze, to pamitajmy, e nawet zim moemy spotka tych nieostronych, a samochd to maszyna, ktra potrafi zaskoczy kierowcw nawet z wieloletnim staem. Jazda o tej porze roku, to wyzwanie, a zarazem najtrudniejszy egzamin dla zmotoryzowanych.

31 POZA TORU, 25 stycznia 2013

MOTORYZACJA

MOTORYZACJA

Oswojona bestia
Marcin Tokarz
Szaruje przez zasypan niegiem krain. Pdzi do celu. Niestraszny mu trudny teren, ani duga podr. Lubi rykn, cho na co dzie przyjemnie mruczy. Nissan Qashqai to ciekawa oferta w rozsdnej cenie. Nie bez powodu cieszy si duym zainteresowaniem Nissan Qashqai I-Way. Silnik diesla o pojemnoci 1,6 litra i mocy 130 KM. Wejcie w zakrt pokryty niegiem, ze zbyt du szybkoci, skutkuje nadsterownoci. nieno-biaa, wersja testowa wozu radzi sobie doskonale. Nawet mao dowiadczony kierowca moe poczu si przez chwil, jak Ken Block. Prawda jest brutalna. Napd na cztery koa, oraz system ESP odwala za kierowc czarn robot. Trwajca trzy sekundy iluzja pryska niczym baka mydlana. SUV spod stajni Nissana potrafi ugoci swego pasaera. Wntrze zapewni picioosobowej rodzinie swobod. Duy baganik o pojemnoci 410 litrw pomieci bagae. Nissan Qashqai nie skupia si jednak wycznie na tej grupie klientw. Jest to samochd praktycznie dla wszystkich. Wielko pozwala traktowa go, jak auto rodzinne tumaczy Robert Grzanka, dyrektor salonu YAMA w Toruniu - chtnie nabywaj, go take biznesmeni chccy komfortowo odby podr w delegacj prostuje dealer Nissana. Zaliczenie Qashqaia do pojazdw terenowych nie jest stosowne. Nie wdrapie si na szczyt Kasprowego Wierchu, ale na polskich warunkach drogowych sprawuje si wymienicie. - Bd duy i silny, tak by nie ba si natury powiedzia Bg tworzc Nissana Qashqai. Samochd wzi to sobie do serca. Dziury na jezdni ata lepiej, ni drogowcy. Nierwn nawierzchni yka z gracj z jak Jolanta Kwaniewska pije herbat. Jest to model sprawdzajcy si zarwno w miecie, jak i w trudnych warunkach poza nim. Potrafi pokona nierwnoci terenowe opowiada Robert Grzanka wysokim pojazdem jak Qashqai atwiej si manewruje. Pole widzenia jest duo wiksze uzupenia. Pozycja kierowcy rzeczywicie jest wysoka. Dla ludzi lubicych patrze z gry - model obowizkowy. Marka wsawia si produkcj samochodw niezawodnych i precyzyjnie skonstruowanych. Qashqai potwierdza sowa dumnej tradycji. Auto wyposaone jest w bardzo trway silnik zapewnia dyrektor YAMA Toru. Pojazd nie bez powodu znalaz si na szstej pozycji ADAC - jednego z najbardziej wymagajcych europejskich rankingw niezawodnoci. Do tego pi gwiazdek w testach bezpieczestwa NCAP. Mona mu ufa.

Nissan Qashqai w ofercie wyprzeday rocznika 2012 kusi swym wygldem i wygod prowadzenia
Amerykanw nie zadowoli. Marny z niego palacz. Oszczdza lepiej, ni Oliwer Twist w okresie najwikszego godu. Jeden z modeli Qashqai posiada silnik diesla, ktrego nowoczesna konstrukcja zapewnia standard spalania 5,5 litra na setk chwali statystyki Robert Grzanka. Zapewnia, e maj odzwierciedlenie w praktyce. Przy wadze samochodu oscylujcej wok 1500 kg ta oszczdno robi wraenie. - Qashqai ma wszystkie cechy jakie powinien posiada samochd przekonuje dealer Nissana. Posusznoci w prowadzeniu przypomina jamnika na spacerze. Nie rzuca si. Zatrzyma si tam gdzie si go o to poprosi. Osigi silnika odpowiadaj raczej niedwiedziowi grizzly. Jak si wkurzy to si rozpdzi. I nie ma wtedy artw. Nissan Qashqai w najmocniejszej wersji trzyma pod mask 150 KM. Rozwinicie prdkoci do setki zajmuje mu niespena 10 sekund. Cho z tych mniejszych, jest to jednak SUV. Wypada wic niele. Japoski koncern zadba o klientw w kwestii wewntrznego designeu. Jego wygld nie doprowadzi do palpitacji serca. W dodatku, ma prawo si podoba. Utrzymany w ciemnej tonacji. Pobudzony srebrnymi wstawkami. Zegary bez przesadnej futurystycznoci. Bardzo czytelne. Kierownica obita w skr wdzicznie eksponuje zestaw przecznikw. Nissanowi
Fot. Tytus Szabelski

dobrze w czarnym. Przy tym wcale nie jest szczuplejszy. Najwicej wrae dostarcza jednakdach. Szklany, panoramiczny zamknie buzi znudzonym tras dzieciakom. Na jednym bajerze si nie koczy. Ile to razy potrcono kogo podczas cofania? Nissan Qashqai ma szans zmniejszy statystyk. Jest moliwo wyposaenia auta w kamery dajce widoczno 360 stopni opisuje Robert Grzanka. Cztery strony wiata cztery obiektywy. Obraz wywietla si na piciocalowym ekranie komputera

pokadowego. Do peni szczcia brakuje tylko cakowitego wyrczenia z wykonania manewru Do wyboru Nissana Qashqai przekonuje kompromis midzy cen a jakoci auta w segmencie SUV. Po obnikach cen wyprzeday rocznika 2012, najtasz wersj mona mie za 59900 z. Niezbyt wygrowana kwota, jak na dobrze prowadzce si auto, sporych gabarytw. O piknej sylwetce i uporzdkowanym wntrzu. Fakt, i jest SUVem najczciej sprzedawanym w Polsce i zachodniej Europie wcale nie dziwi.

Fot. Tytus Szabelski

32 POZA TORU, 25 stycznia 2013

Mam teatr i daj go aktorom

O Tour de Pologne, polskim kolarstwie i aferze dopingowej z Lancem Armstrongiem w tle, z Czesawem Langiem rozmawia Marcin Lewicki
Wytypuje Pan faworytw wycigu? Takich zawodnikw bdzie wielu. Lista startowa jest obsadzona bardzo mocnymi nazwiskami. Zawodnicy, ktrzy jad w naszych zawodach, uczestnicz rwnie w Giro dItalia i Vuelta Espana. Ju samo to wiadczy, e stawka na starcie jubileuszowego wycigu bdzie bardzo mocna i wyrwnana. Dlatego ciko jest wytypowa kolarzy, ktrzy bd w czoowej dziesitce wycigu. Czy nasi kolarze dostosuj si do poziomu Touru? Zawsz powtarzam, e ja mam teatr i daj go aktorom. Mam nadziej, e nasi kolarze wykorzystaj scen jak najlepiej. Cieszy mnie, e w naszym kolarstwie co si ruszyo. Mamy modych, zdolnych zawodnikw takich jak Micha Goa czy Micha Kwiatkowski, ktry rok temu zaj w TdP fantastyczne, drugie miejsce. Wierz, e polscy zawodnicy cik prac i talentem, ktry niewtpliwie posiadaj, osign sukces i docz do wiatowej czowki. Chciabym jednak, eby zdobywali trofea bez pomocy lekarzy i dopingu. Wielu komentatorw twierdzi, e afera dopingowa to koniec kolarstwa. Ja twierdz przeciwnie. Moim zdaniem przyszed czas na oczyszczenie rodowiska i bdzie to pocztek nowego, czystego kolarstwa. Dzi jest czas na rachunek sumienia i wyeliminowanie tych ludzi, ktrzy zatruwali ten pikny sport. Sdz, e w tym nowym i wolnym od dopingu kolarstwie bdzie rwnie miejsce dla naszych reprezentantw. Jak id przygotowania do tegorocznego Tour de Pologne? Tour de Pologne to potne przedsiwzicie logistyczne. Bdzie to jubileuszowy, bo ju siedemdziesity wycig. Po raz pierwszy dwa etapy bd rozgrywane we Woszech, w kurorcie Trentino. Woska cz wycigu zakoczy si w przeczy Passo Pordoi sercu Dolomitw, wpisanym na list wiatowego dziedzictwa UNESCO. Warto podkreli, e nasz narodowy wycig bdzie rozgrywany na najpikniejszych trasach kolarskich wiata. Jest szansa, e Tour zawita znw do Torunia i okolic? Jestem po rozmowach z prezydentem Michaem Zaleskim i musz przyzna, e jest szansa, aby wycig zawita do Torunia. Bardzo moliwe, e stanie si to ju w 2014 roku. Wycig to ogromna reklama dla kraju i kadego z miast, w ktrych goci. Nasz wycig dookoa Polski pokazuje najpikniejsze zaktki kraju i chyba wszystkie miejsca godne zobaczenia, ktre mog odwiedzi turyci z caego wiata. Staramy si, eby caa otoczka wycigu wypadaa bardzo okazale. W Polsce nie kady wie, e Tour de Pologne jest bardzo popularny w Europie. Zdecydowanie. To ju produkt, ktry posiada bardzo dobr mark w europejskim kolarstwie. Z kadym rokiem kibicw na trasach przybywa, a zainteresowanie fanw z caej Europy jest ogromne. Ciesz si, e mamy wycig na wiatowym poziomie. To najlepsza nagroda za ogromn prac, jak wykonujemy. Gdybymy nie poznali zezna wiadkw, a sam Armstrong by si nie przyzna, wszystkie oskarenia traktowano by tylko jak domysy. Jeeli na sprawdzanie prbek przeznaczane s ogromne pienidze, to albo kto le te prbki sprawdza albo po prostu ich nie kontroluje. Gdyby organizacje walczce z dopingiem wykryy niedozwolone rodki w prbkach Armstronga, to caego zamieszania by nie byo, bo zostaby on zdyskwalifikowany ju po pierwszym Tour de France. Armstrong broni si, e jego prbki byy czyste. Jeeli byy czyste to mona twierdzi, e nie bra dopingu podobnie jest z jazd samochodem pod wpywem alkoholu. Niby si bada, ale si nie znajduje... Dokadnie. Wszystko to jest dowodem na ogromn obud w wiatowych organizacjach. Dzi kady tylko si domyla prawdy - na podstawie plotek albo zezna wiadkw. Ostatecznym potwierdzeniem dopingu jest przyznanie si podejrzanego do winy. Nie powinno tak by. Istnieje dobre rozwizanie na walk z dopingiem? S dwie drogi albo zaczniemy powanie podchodzi do walki z niedozwolonymi rodkami albo pozwlmy na cakowit wolno. Caa sprawa nie dotyczy tylko kolarstwa, doping od lat dotyka cay wiatowy sport. W walce z dopingiem chodzi o to, eby kady zawodnik mia rwne szanse. Moemy zacz odpowiednio bada zawodnikw i prbki tak, eby nikt nie mia szans na stosowanie dopingu, albo powinno si pozwoli na doping kademu, w myl zasady jeeli wolno tobie to wolno i mi.

SPORT

Oczyszczenie to dyskwalifikacja wszystkich starszych zawodnikw? Lance Armstrong twierdzi, e w czasach jego dominacji wszyscy kolarze brali. Armstrong prbuje si usprawiedliwi. Jego linia obrony to twierdzenie, e bra, bo bra kady. Uwaam, e to nieprawda. Ja mu nie wierz. Trzeba zaznaczy, e nie kady zawodnik mia dostp do dopingu. Stosowane

przez niektrych rodki byy bardzo drogie i ciko dostpne. Sprawa Armstronga pokazuje raczej jak le dziaaj instytucje, ktre szukaj dopingu. Uwaa Pan, e pienidze na walk z dopingiem zostay zmarnowane? Zdecydowanie tak. Przykad Lancea Armstronga pokazuje to idealnie. Amerykanin nigdy nie zosta zapany na dopingu.

Ruszy futsal w ysomicach

Weekendowe zmagania w halwk maj picioletni tradycj
Stu zawodnikw z omiu druyn rywalizuje o puchar wjta. W marcu poznamy zwycizcw. Pierwsza kolejka odbya si 5 stycznia. - Liga halowa, ktrej inicjatorem by (i jest nadal) Krzysztof Dembiski ruszya w roku 2008 mwi Magdalena Kwaniewska, inspektor ds. owiaty i sportu w Urzdzie Gminy ysomice. Byo to moliwe po oddaniu do uytku pierwszej w gminie sali gimnastycznej przy Zespole Szk nr 1 w ysomicach. Poziom sportowy zmaga jest z roku na rok coraz wyszy. Systematyczne szkolenie modziey i dziaalno klubu Mustang Ostaszewo przynosz efekty. Zmagania potrwaj do 9 marca. Poza pucharem wjta dla najlepszej druyny, pikarze-amatorzy walcz take o nagrody indywidualne dla najlepszego bramkarza i strzelca rozgrywek. W pierwszej kolejce zmaga wymienit form strzeleck zaprezentowali zawodnicy ZKS-Magiczna Tcza, ktrzy rozstrzygnli swj pojedynek wygrywajc z druyn Nieobliczalnych a 192. Na drugim miejscu w tabeli po

Kalendarium imprez sportowych (26 stycznia - 11 lutego 2013 r. )

26 I 2013 i 9 II 2013 - Weekendowa Liga Halowej Piki Nonej w gminie ysomice; 26 stycznia i 9 lutego rozegrane zostan kolejne spotkania Weekendowej Ligi Halowej Piki Nonej w gminie ysomice. Hitowo zapowiada si mecz lidera rozgrywek, Magicana Tcza z trzeci druyn tabeli, Promilem Turzno. Spotkania zostan rozegrane w godzinach od 10:30 do 13:45 w hali sportowej w Zespole Szk nr 1 w ysomicach 26 I 2013 POLSKI CUKIER SIDEn Toru UMKS Kielce
W kolejnym spotkaniu I Ligi Koszykarskiej, druyna SIDEnu Toru podejmie UMKS Kielce. Jest to kolejny krok do awansu toruskiej druyny. Obydwa zespoy spotkaj si w Hali Zespou Szk Spoywczych i VIII LO w Toruniu o godzinie 17:30. Ostaszewo; Druyna Cyklonu Koczewice, ktra walczy o utrzymanie w Lidze Okrgowej przygotowuje si do wiosennej rundy rozgrywek. Jednym z etapw przygotowa bdzie konfrontacja z A-klasow druyn Mustanga Ostaszewo. Mecz odbdzie si w Toruniu na boisku przy ul. Armii Ludowej. Pocztek o godzinie 12:00.

27 I 2013 Mecz sparingowy Cyklon Koczewice Mustang

inauguracyjnych pojedynkach by zesp TC Moskal, ktremu udao si wbi rywalom 10 bramek. Pikarze z Lulkowa odpowiedzieli trzema trafieniami. Wyrwnany przebieg miay dwa kolejne pojedynki. W starciu ekip No Name i Oldboy Mustang zwyciyli 4-2 zawodnicy pierwszej ekipy. Punktami podzieli si amatorzy futsalu z Promila Turzno i Tiki-taki. Kibice nie mogli jednak narzeka na emocje, bo obu druynom udao si strzeli po sze goli. Szlagierem drugiej kolejki miao by spotkanie ZKS-Ma-

gicznej Tczy i TC Moskal. Liderzy rozgrywek wygrali jednak pewnie 6-1. Na drugie miejsce wysforowa si zesp No Name, ktry pokona po dramatycznym meczu 5-4 Tiki-tak. Czerwon latarni rozfrywek jest pki co zesp Nieobliczalnych. W drugiej kolejce ponis on sromotn klsk (przegrama 3-15) z Oldboyem Mustang. W ostatnim meczu rozegranym 19 stycznia, Promil Turzno pokona druyn z Lulkowa 9-7. Kolejne mecze ligi futsalu w ysomicach ju 26 stycznia.

27 I 2013 - Otwarte Indywidualne Mistrzostwa Gminy Chema w Tenisie Stoowym; Najbliszy turniej zainauguruje tegoroczny sezon sportowy 2013 w Gminie Chema. Impreza odbdzie si na sali sportowej w Koczewicach. Godzina rozpoczcia imprezy 9.30. 1 II 2013 Marwit Toru - Red Devils Chojnice Hitowo zapowiada si kolejne spotkanie Marchewkowych. Druyna Marwitu podejmie wicelidera rozgrywek halowej Ekstraklasy czyli Red Devils Chojnice. Zwycizca pojedynku ma szans zbliy si do lidera tabeli. Na spotkanie zapraszamy do Hali Zespou Szk Spoywczych i VIII LO w Toruniu na godzin 19:00.