Wiemy e niewiele wiemy

Coraz czciej syszy si nie tylko wrd laikw, ale I wrd naukowcw, e badania czowieka maj swe granice, e niedugo nic ju nowego nie odkryjemy, bo w nasz wiat fizyczny jest bytem skoczonym. Wizj wiata stworzon przez Arystotelesa nikt nie chcia czy potrafi zmieni przez ptora tysiclecia, bo wydawaa si tak zgrana i caociowa, e grzebanie w szczegach nie doprowadzi do nowej wiedzy. Dopiero Kopernik, Galileusz, Kepler, Newton i kilku innych omielili si wtpi, zbudowali nowe doskonalsze zrozumienie wiat fizycznego, wizja ta przetrwaa do pocztku XX wieku. Teorie wzgldnoci i teoria kwantw zaataa pewne dziury w tej klasycznej teorii, w midzyczasie przetary si nowe dziury, ktre trzeba zaata i nikt nie wie jak to zrobi. Dwa lata temu w 125 rocznic istnienia jeden z najpowaniejszych tygodnikw naukowych Science poprosi czytelnikw, by sformuowali 25 kwestii jeszcze nierozwizanych przez nauk. Odpowied bya zaskakujca. Sformuowano 125 kwestii i tygodnik przesta rejestrowa dalsze. Cigle na prawd nie wiemy z czego zbudowany jest wszechwiat, musi mie jakie granice, ale jakie? Nikt nie potrafi wytumaczy dlaczego nasz mikrowiat, ten poniej atomu, rzdzi si innymi prawami ni makrowiat, przecie to jest faktycznie jeden wiat zrnicowany wielkoci. Jest masa pyta dotyczcych istoty ycia. Bardzo proste pytanie : czym faktycznie jest ycie? jest cigle pytaniem retorycznym, bo nikt na nie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Nie znamy biologicznego podoa wiadomoci, cho wiemy, e to podoe istnieje. Dochodzimy do techniki regenerowania wszystkich komrek, a nawet organw, z komrek macierzystych, a w przyszoci s chyba moliwoci przeksztacenia jakiejkolwiek komrki w now komrk, nikt nie ma jednak pojcia o mechanimie, tej wewntrznej sile w swiecie komrek, uzdalniajcych ten proces. Inne praktyczniejsze pytania np. dlaczego ludzie maj tak mao genw?, do jakiego stopnia nasze zdrowie zdeterminowane jest przez genetyk?, jakie zmiany genetyczne doprowadziy do naszego uczowieczenia? cigle pozostaj bez odpwiedzi. Do nie tak dawna mwio si, e ju chyba nie bdzie nowej generacji w rozwoju

komputerw, dzisiaj wiemy, e to nieprawda, zwyke zapisywanie danych nie naokoo twardego dysku ale wpoprzek zwiksza jego pojemno dziesiciokrotnie, e lepsze zrozumienie teorii kwantowej moe zrewolucjonizowa wiat komputerw do tego stopnia, o ktrym nie marzyo si nawet najzdolniejszym pisarzom science fiction. Nawet duo prostsze pytania jak np. czym i kiedy zastpimy ostatecznie rop? kiedy i czy znajdziemy skuteczn szczepionk czy lekarstwo na HIV?, jak i kiedy powstao ycie na ziemi?, na jak dugo mona przeduy ycie czowieka?, czy na prawd musimy ogranicza wzrost ludnoci na Ziemi ze wzgldu na jej ograniczone zasoby? nie mamy jednoznacznych odpowiedzi. Im gbiej brniemy w zakamarki tajemnic odnonie nas samych i wszystkiego co nas otacza, tym ta przygoda staje si bardziej ekscytujca. Jestem pewny, e adnemu pokoleniu ludzkiemy nie zabraknie pyta, i e na wiele z nich nowe pokolenia znajd odpowiedzi.

(Nauka-Problemy nierozwizane, Tajemnice wiata i czowieka, Wadysaw Pomaraski)