wiczenia I STRAUSS czym jest filozofia polityki a myl polityczna, dwie kategorie zwizane z poznaniem przedmiot + funkcja i cel

filozofii polityki musz by identyczne, bo filozofia polityki zajmuje si sprawami politycznymi, w sposb, ktry uznany jest za odpowiedni dla ycia politycznego a) opinia: wartociuje, charakteryzuje si subiektywizmem, zwizana z tym co empiryczne, ludzkie, dowiadczalne, jest subiektywna, wszystko to co namacalne, dostpne b) wiedza: jest niepodwaalna, widza u Platona bya idealna, czyli czowiek nie by zdolny do jej poznania, prawdziwe byo EPISTEME poznanie, do ktrego odwouje si Strauss, wiedza wykracza poza poziom czowieka, ale istnieje moliwo przekroczenia tej bariery Strauss o filozofii: to denie do wiedzy, wymagane jest denie gdy nie jest w wiedza od razu dostpna, denie do wiedzy o tym jaka powinna by polityka, a jaka nie, naley zatrzyma si i podj refleksje, wszelkie denia powinny by przemylane i jak najdalej od subiektywizmu rozwizania klasyczne(pozytywne): Platon, Arystoteles, w. Augustyn, Strauss popiera radykalizm staroytny, bo wwczas ludzie wiedzieli, co jest dobre a co nie, oraz e pene poznanie jest niemoliwe do zrealizowania, zdobycia przez jednostk, etyka, czowiek sam nie decyduje o tym co dobre a co ze, idealny ustrj mieszany lub republika arystokratyczna, cnota i moralno si czowieka mimo e mogaby by niepraktyczna rozwizania nowoczesne, negatywne Machiavelli kategoria skutecznoci, Rousseau umowne pojcie dobra, uwaa,e nie naley odwoywa si do rozrnienia midzy tym co dobre a co ze, a jedynie by w swym dziaaniu skutecznym,, odrzucenie porzdku klasycznego ze wzgldu na jego nierealno, cnot jest suma nawykw niezbdnych do osignicia danego celu

Twrc rozwiza nowoczesnych by Machiavelli. Bya to pierwsza fala nowoczesnoci. Zasada polegaa na obnieniu standardw, tak by w peni urzeczywistni waciwy porzdek, ktrym by ustrj - republika z siln wadz wykonawcz. Druga fala nowoczesnoci rozpoczyna Rousseau. Zrodzia si niemiecka filozofia idealistyczna oraz wszelki romantyzm. Ma miejsce powrt do korzeni do miasta klasycznego. Powrt do wiata cnt. Chcia on uczyni zbytecznym odwoywanie si od prawa pozytywnego do prawa naturalnego. Zwolennik umowy spoecznej, w ktrej kady kto podporzdkowuje si prawu musi mi gos w tworzeniu prawa. To zastpi prawo naturalne. Trzecia fala, ktra unosi nas dzisiaj zapocztkowana przez Nietzschego. Odrzuci on pogld, e proces historyczny jest racjonalny. Kreatorzy s wielkimi indywidualnociami. Przeciwstawi moliwo istnienia planetarnej arystokracji pozornej koniecznoci uniwersalnego spoeczestwa bez klas i bez pastwa. Rozwizanie nowoytne (Machiavelli) od czasw Kartezjusza pojawia si pojcie ja, skupienie si na nim. W centrum zainteresowania jest czowiek. Machiavelli przejmuje ten sposb mylenia. Konstytuujemy czowieka, wraz z czowiekiem tworzy si rzeczywisto, otoczenie, on sam sobie tworzy rodowisko. Najpierw obiektywna rzeczywisto, pniej czowiek. M. krytykuje pastwo, porzuca porzdek moralny. Pastwo ma by przede wszystkim skuteczne. Krytykuje nowoytno. transcendencja gwarantem rozrnienia tego co dobre i ze filozofia polityki a myl polityczna w oglnoci myl polityczna zawarta w prawach i ustawie, jest to kada refleksja lub deklaracja na temat idei politycznych, jest obojtna na rozrnienia midzy opini a wiedz, a filozofia polityki koniecznie dy do zastpienia opinii wiedz filozofia polityki a teologia polityczna podstaw tej drugiej s przejawy nauczania politycznego oparte na objawieniu boskim, natomiast filozofia polityki ograniczona jest do tego co dostpne ludzkiemu umysowi filozofia polityki a naukowa politologia ta druga nie ma z ni nic wsplnego, s otwarcie afilozoficzne

Filozofia polityki dy do wiedzy o caoci, jest to zmiana opinii o czym na wiedz.

Wiedza o caoci a opinie. Opinie nie prowadz do wiedzy, s bowiem subiektywne. Kada opinia opiera si na sdach, moe by zmienna. Opinia znajduje si po stronie dowiadczenia to nieprawdziwy byt. Wiedza natomiast jest obiektywna, niepodwaalna, fundamentalna i niewzruszona. Wiedza jest poza jednostk, poza tym co jednostka moe powiedzie o wiecie. Poznanie rozumowe zawsze wyklucza opini. Wiedza nie jest oparta na sdach wartociujcych, tak jak opinia. Wiedza o caoci jest prawdziwym poznaniem, struktur realnego bytu. Ludzie s zwizani z bytem nieprawdziwym, bowiem opieraj si na opinii. Filozofia polityki nie moe opiera si na opinii nie moe by subiektywna. Musi dotyczy natury, istoty politycznoci (to, co powoduje, e co jest tym a nie czym innym). Aby zrozumie kwesti politycznoci trzeba wyj poza polityk, poza empiri, wyzby si opinii. Tylko wtedy dostrzeemy istot rzeczy, prawdziwe znaczenie tego czym polityka ma by. W jaki sposb to zrobi? Rozwizanie klasyczne Naley zacz od dualizmu, ontologii, badanie rodowiska, w ktrym umieszczony jest czowiek Rozdzia na dwa rodzaje bytu: pierwszy konstytuowa drugi Dwa rodzaje poznania Epistema -> poznanie rozumowe dotyczce wiedzy o caoci Poznanie dotyczce rzeczywistoci, w ktrej si znajdujemy

Czym jest moralno? Rozrnienie midzy dobrem a zem buduje katalog norm i zasad. To co byo ze jest si twrcz dobra u Machiavellego. Polityka ma by skuteczna, naley zrezygnowa z dotychczas istniejcej moralnoci, aby sprawnie sprawowa polityk. Ustosunkowa si do nowej moralnoci (nie chrzecijaskiej), to co byo dotd dobre, jest niesprawiedliwe i nieskuteczne. OAKESHOTT a) filozofia ma by refleksj nad polityk, ale take nad dowiadczeniem politycznym, by konserwatyst b) dziaalno polityczna jest odniesieniem do tego co jest, jest ona opini w sposb subiektywny oceniamy to co jest i albo chcemy to zmieni, albo chcemy to zachowa c) polityka ma urzeczywistni dobro jednostek, ktre skadaj si na ni, dobra naley szuka w tym co byo, ale mona co zmienia jeli uwaamy, e jest ze d) Oakeshott tradycja dla niego jest dobrem i jej nie naley zmienia, jeeli wybieramy opcj zmiany to nie moemy podway tradycyjnych fundamentw, ktre wczeniej zostay ufundamentowane e) filozofia polityki dy do wykrycia trwaego charakteru dziaalnoci politycznej ma miejsce, gdy dziaalnoci politycznej przyzna si miejsce w pewnym uniwersum sensu f) filozofia polityki ze wzgldu na swj charakter ma miano niepraktycznej konserwatywna myl, wytworzony porzdek to wiatowe dziedzictwo a mamy czerpa z niego, z moliwoci uzupeniania polityka ma wypenia jednostki dobrem (prawa, instytucje), poszukuje si dobra w tym, co byo, a z drugiej strony zamiana, ale tylko tak, by nie podway fundamentw tradycji, ad i porzdek jest, ale mona zmienia w ad poprzez dziaalno polityczn, moliwa zmiana ale nie podwaajca fundamentw tradycji, a Strauss radykalizm, tak jak czujemy

Czym jest refleksja? Punkt wyjcia refleksji czym jest polityka? My wiemy czym ona jest, ale gdy odpowiadamy na to pytanie, nie wiemy czym ona jest. Z kadym pytaniem prbujemy odpowiedzie na pytania, ktre wydaj si jasne. Okazuje si e nie wiemy czym jest ta polityka. Refleksja, to podejmowanie wysiku zrozumienia kwestii, ktr chcemy zrozumie. Wane jest mylenie. Czym jest filozofia polityki? Filozofia polityki jest autentycznym, nieskrpowanym impulsem refleksji, wychodzcym od pewnego dowiadczenia politycznego i dochowujcym mu wiernoci, nie dziki staej zgodnoci z nim, lecz za spraw nieprzerwanej linii rodowodu, ktra go z nim czy.

Filozofia polityki nigdy nie wskae nam zasad praktycznego dziaania. Nie poda gotowych, praktycznych zasad, ktre pozwol nam funkcjonowa w pastwie. Filozofia polityki dotyczy teoretycznych aspektw. Podaje nam oglne zasady, a my moemy prbowa je urzeczywistni. To wyszy poziom abstrakcji, stricte nie dotyczy praktyki prowadzenia polityki, wyznacza zasady idealnego modelu prowadzenia sprawnej polityki. Lepszy polityk musi przej proces refleksji na tej podstawie bdzie prowadzi swoj polityk lepiej. Prowadzona polityka bdzie na wyszym poziomie, jeeli podejmiemy si refleksji nad ni. Podczas refleksji uczymy si, nabywamy umiejtnoci. RAPHEL

NAUKI SPOECZNE a) ujcie szersze traktuje o wszystkim, co ma zwizek z aktywnoci czowieka w spoeczestwie

b) ujcie wsze nauki spoeczne ograniczaj si do tych sfer ycia spoecznej aktywnoci, ktre nie s przedmiotem docieka innych
Modele zachowa grupowych a) Marks kolejne etapy rozwoju spoeczestwa, stanowi szerszy rezultat walki klas, przez rozwj si wytwrczych, czyli materiaw, narzdzi, dbr materialnych b) Robert Michels elazne prawo oligarchii - elazne prawo oligarchii stwierdza, e kada organizacja, niezalenie od tego, jak demokratyczna lub autokratyczna na pocztku, w kocu zawsze przeksztaci si w oligarchi. Prawo to zostao zaproponowane w 1911 przez niemieckiego socjologa Roberta Michelsa w ksice 'Partie Polityczne' c) Sir Henry Maine system prawa w spoeczestwie, rozwj ewoluuje od pojcia statusu do pojcia umowy Celem jest odrzucenie filozoficznego teoretyzowania na temat spoeczestwa i pastwa o teoretycznej dziaalnoci niektrych przedstawicieli nauk politycznych i socjologw. Teoria naukowa (indukcja) zajmuje si faktami empirycznymi, aktualnym stanem rzeczy. Na podstawie faktw budujemy twierdzenia. Opiera si na empirii. Teoria filozoficzna (dedukcja) formuuje standardy jak powinno by, wskazujc jak powinno si czyni, eby byo idealnie. Przedstawienie obrazu idealnego spoeczestwa ma na celu krytyk istniejcego spoeczestwa. Jak rnic widzi autor midzy teori naukow a filozofi? Rnica w metodzie badania/ poznania. Ma podoe epistemologiczne jak drog idziemy aby pozna odpowied na pytanie. Nauka wychodzi od faktw (namacalnych, widocznych) dowiadcze. Teoria naukowa powstaje w sposb indukcyjny. Na podstawie faktw budujemy twierdzenia (refleksja nad racjonalnoci). Tradycja filozofii zachodniej - cel gwny krytyczna ocena przekona -> prba przedoenia racjonalnych podstaw uzasadniajcych przyjcie lub odrzucenie przekona, ktre uznajemy za oczywiste. Filozofia szuka uzasadnienia, nauka natomiast wyjanienia. Naukowiec szuka przyczyn, a poniewa podejmuje si zadania racjonalnego, to szuka take racjonalnego uzasadnienia. A filozof skonny jest docieka racjonalnych podstaw za lub przeciw jakimkolwiek przekonaniom, a nie tylko przekonaniom dotyczcym przyczyn. Co jest problemem w tych teoriach? Najpierw pewna idea => doktryna polityczna (np. Marksa) => Lenin, Stalin wykorzystali t doktryn i stworzyli ideologi. U podstaw ideologii s idee. Filozofia polityki bdzie si ujawniaa w poznaniu racjonalnym (uzasadnienie rozumowe). Niebezpieczestwo w ideologii polega na wartociowaniu. Niepodwaalno jest zagroeniem. Powinnimy broni polityki, bo jest czym wicej ni tym co widzimy na co dzie. Cele filozofii wyjanianie poj (prba przedoenia racjonalnych podstaw uzasadniajcych przyjcie lub odrzucenie przekona, ktre uznajemy za oczywiste) + krytyczna ocena przekona. Obie te funkcje maj charakter normatywny, adna natomiast nie jest ideologi.

KOHERENCJA oznacza spjno albo w szerszym znaczeniu brak logicznej sprzecznoci, przyczynia si do unikania intelektualnego zamtu. CRICK obrona polityki polityka to nieustanne szukanie ideologia niekoniecznie jest dobra

Tekst jest w obronie filozofii polityki. Polityka jest wyznaczona przez wysze zasady. Polityka moe by zdefiniowana jako dziaanie, poprzez ktre odmienne interesy w obrbie danej jednostki rzdzenia s konsolidowane dziki przyznaniu im udziau we wadzy proporcjonalnie do ich wanoci dla dobrobytu i przetrwania caej wsplnoty. Pochwaa polityki: zasuguje na uznanie, jest testem wolnoci, jest konserwatywna, nie odwouje si do stosowania nadmiernej przemocy, jest rodzajem dziaania moralnego. Obrona polityki: polityka niedoceniana, le oceniana, ze wnioski, sama w sobie nie jest za ale le jeli pojmuje si j poprzez ideologi, polityka ma realizowa dobro, poza wyznaniami, okrelenie atrybutw urzeczywistniania dobra poza wasnymi wyznaniami, zbyt czsto postrzegana jako podrzdna, jest rzeczywist moc w kadym zorganizowanym pastwie, dy do pojednania grup, Dwa poziomy: 1. Filozofia polityki tego broni Crick ma wyraa oglne granice, ktrych realizacja polityki opiera si na zasadzie jak by powinno (jaki powinien by charakter politycznoci); uniwersalne wartoci, ktre nie zale, np. od wadzy, idealny obraz wiata, do ktrego chcemy dy => polityka waciwa. 2. Polityka w praktyce - codzienna, opisuje stan rzeczy w jaki sposb polityka jest prowadzona. Nie powinno si rozpatrywa polityki z tego powodu. Praktyka jest zmienna. Crick pisze o obronie polityki przed ideologi, demokracj, nacjonalizmem, technologi i faszywymi przyjacimi, takimi jak niepolityczny konserwatysta, apolityczny libera czy antypolityczny socjalista. FILOZOFIA A NAUKA: Filozofia sztuka uzasadniania, nie wyjania przyczyn, formuuje realne standardy, dowody empiryczne. Nauka sztuka wyjaniania, szuka przyczyn, nauki polityczne, dowody logiczne

SHMITT

Wszystkie polityczne dziaania i motywy moemy sprowadzi do rozrnienia: Przyjaciel to ta idea, ktra potwierdza stan rzeczy, nie zaprzecza Wrg walczca lub gotowa do walki zorganizowana grupa ludzi, ktra stoi na drodze innej podobnie zorganizowanej grupy; ma charakter publiczny. Rozumiany jako konkurencja, Jest metafor intelektualna; jest pewn przeciwwag naszych przekona, dla stanu istniejcego. Stan czujnoci politycznej, stawiajcy opr by dana myl si obronia. Kryterium politycznoci Rozrnienie na sojusznika i nieprzyjaciela. Istota politycznoci, to zaistnienie konfliktu: przyjaciel-wrg, starcie pomidzy formami egzystencji na poziomie spoecznym spoeczestw jako caoci, nie na poziomie jednostkowym. Moe to by konflikt zarwno zewntrzny, bd wewntrzny. Wie si z nim realna moliwo walki. Polityczno Jest zwizana z istnieniem wrogw wewntrz pastwa na zasadzie ideowej konfrontacji. Opiera si na zaoeniu, e w sytuacji ostatecznej moe doj do prawdziwej walki z wrogiem. Polityczno jest

ukonstytuowana przez istnienie wroga, bo tylko on neguje ten stan polityki, w ktrym funkcjonujemy. Wrg znajduje si w poczuciu czujnoci spoecznej i nieustannie stawia opr myli, po to eby si obronia lub upada i zastpia inn, now, lepsz. Istnienie stanu rzeczy, a z drugiej strony opozycja maj na celu to eby nikt nie by bierny. Warunkiem istnienia politycznoci jest moliwo pojawienia si wroga (opozycji do istniejcego stanu rzeczy). Polityczno, rwnoway dwa przeciwstawne czony: wroga i przyjaciela. Stan, w ktrym funkcjonujemy opozycja ( aby nikt nie pozosta bierny wobec polit). to dziedzina "odrbna". To okoliczno jednorazowa. Nie czymy jej z innymi rodzajami sporw (z moralnym podziaem dobry/zy). Wystpuje w momencie zaistnienia konfliktu, gdy zagroona jest egzystencja jednej formy przez inn, przy czym, oceniajc konflikt, nie mona stosowa podziaw zaczerpnitych z innych dziedzin, np. z wspomnianej moralnoci, wykazujc wyszo naszej formy nad form nieprzyjaciela jedynym uzasadnieniem obrony naszej formy egzystencji jest to, e wanie jest nasza, tym si charakteryzuje polityczno, takie s jej kryteria, sposb oceny czy wartociowania. Czowiek z natury dobry pojawia si w teoriach liberalnych. Wi si one ze sprzeciwem ingerencji pastwa w ycie jednostki. Widzi si pastwo w roli suby wobec spoeczestwa, ze wzgldu na w dobr natur czowieka. Paine pisa: spoeczestwo powstao w wyniku rozumnej regulacji potrzeb czowieka, podczas gdy pastwo jest rezultatem naszych wystpkw. Nie mona te mwi o polityce liberalnej jako takiej, gdy w rzeczywistoci liberalizm to/polega na liberalnej krytyce polityki. Myl liberalna nawizuje do dwch sfer: etyki i gospodarki wiata duchowego i wiata interesw. Prowadzi ma on do odpolitycznionych poj, czy w sobie typow dla materializmu ekonomii rzeczowo z etycznym patosem. WEBER Polityka jako zawd i powoanie[streszczenie] Proponuj przej do punktu 11, bo na moje oko zmasakrowane wykaaczk, wczeniejszych nie robilimy, a i w ksero take brak czegokolwiek na ich temat. 1. Pojcie polityka Jest ono bardzo szerokie i obejmuje kady rodzaj samodzielnej dziaalnoci kierowniczej, czyli kierowanie lub wywieranie wpywu na kierowanie zwizkiem politycznym, w wic w dobie wspczesnej pastwem. Jest to rwnie denie do udziau we wadzy lub do wywierania wpywu na podzia wadzy czy to midzy pastwami, czy te w obrbie pastwa midzy grupami ludzi, jakie ono obejmuje. Kto uprawia polityk, ten dy do wadzy do wadzy rozumianej jako rodek w subie innych celw, idealnych bd egoistycznych, lub do wadzy dla niej samej: po to, by rozkoszowa si poczuciem prestiu, jakie ona daje. 2. Pojcie pastwo Socjologiczna definicja nowoczesnego pastwa moe ostatecznie odwoywa si tylko do specyficznego rodka, ktry waciwy jest pastwu, tak jak i kademu zwizkowi politycznemu: do przemocy fizycznej. Kade pastwo opiera si na przemocy mwi swego czasu Trocki. Bez przemocy pastwo by nie istniao, a zamiast niego pojawiaby si anarchia. Pastwo jest tak wsplnot ludzk, ktra w obrbie okrelonego terytorium owo terytorium stanowi jej wyrnik roci sobie (z powodzeniem) prawo monopolu na wywieranie prawomocnej przemocy fizycznej. Aby pastwo mogo istnie, ludzie poddani panowaniu musz podporzdkowa si autorytetowi, jaki przypisuj sobie ci, ktrzy w danym wypadku panuj. 3. Trzy wewntrzne uprawomocnienia podstawy prawomocnoci panowania a) tradycyjne autorytet tego, co bezpowrotnie minione; nastawienie, by przestrzega obyczaju uwiconego szacunkiem; charakterystyczne dla patriarchy i ksicia patrymonialnego dawnego typu b) charyzmatyczne autorytet niecodziennego, osobistego daru aski (charyzmy), cakowite oddanie oraz osobiste zaufanie do objawie, bohaterstwa, lub innych waciwoci przywdczych jednostki; charakterystyczne dla prorokw, wybranych wodzw wojennych, wadcw plebiscytowych, wielkich demagogw i przywdcw partii politycznych c) legalne wiara w wano legalnego ustanowienia i uzasadnionej poprzez racjonalnie utworzone reguy kompetencji rzeczowej; nastawienie na posuszestwo w wypenianiu wynikajcych z ustanowienia obowizkw, charakterystyczne dla nowoczesnych sug pastwa Webera przede wszystkim interesuje typ drugi: panowanie na mocy oddania tych, ktrzy s posuszni czysto osobistej charyzmie przywdcy. Albowiem tu jest zakorzeniona idea po wo an ia w jej najpeniejszej postaci. Autor skupia si na przywdztwie politycznym, ktre byo osobliwoci Zachodu: pocztkowo skupionym w rkach wolnego demagoga, wyrosego na gruncie miasta-pastwa

potem w postaci parlamentarnego przywdcy partyjnego wyrosego na gruncie pastwa konstytucyjnego Oczywicie ci politycy z powoania nie s jednak nigdzie postaciami, ktre jako jedyne wpywaj w sposb decydujcy na mechanizm walki o wadz polityczn. Rozstrzygajcy jest raczej rodzaj rodkw pomocniczych, jakie pozostaj do ich dyspozycji. a) osobowy sztab administracyjny - jest zwizany szacunkiem z wadz za pomoc wynagrodze materialnych i godnoci spoecznych (lenna, beneficja, pensje urzdnikw, przywileje stanowe) b) rzeczowe rodki administracji pienidze, budynki, sprzt wojenny, tabor wagonowy itp. W najwczeniejszych tworach pastwowych odnajdujemy wasny zarzd pana, oparty na poddanych jego domu, albo plebejuszach warstwach cakowicie od niego zalenych. Kolejnym etapem by zwizek polityczny podzielony stanowo rzeczowe rodki administracyjne cakowicie lub czciowo pozostaj w osobistym wadaniu zalenego sztabu administracyjnego np. wasal w zwizku lennym opaca z wasnej kieszeni administracj i wymiar sprawiedliwoci danego mu w lenno obszaru. We wspczesnym pastwie dokonano to naley do istoty pojcia wspczesnego pastwa oddzielenia sztabu administracyjnego od rzeczowych rodkw zarzdzania aden urzdnik nie jest wacicielem pienidzy, budynkw itd., ktrymi rozporzdza. Weber przedmiotem swojego rozwaania uczyni czysto pojciowe stwierdzenie, e nowoczesne pastwo jest zinstytucjonalizowanym zwizkiem panowania, ktre w obrbie swego terytorium z powodzeniem dy do monopolizacji prawomocnej przemocy fizycznej jako rodka panowania i w tym celu skupi w rkach swoich kierownikw rzeczowe rodki zarzdzania; przedtem za wywaszczy wszystkich stanowych funkcjonariuszy o autonomicznych uprawnieniach, ktrzy korzystali z wasnego prawa do rozporzdzania tymi rodkami, i sam zaj ich miejsce poprzez swych najwyszych przedstawicieli. 4. Uprawianie polityki Mona uprawia polityk a wic dy do wywierania wpywu na podzia wadzy midzy tworami politycznymi i wewntrz nich bdc: a) politykiem okazjonalnym wszyscy jestemy politykami okazjonalnymi np. kiedy oddajemy nasz kartk wyborcz b) wykonujc ten zawd jak zawd uboczny tak jak wspczeni mowie zaufania i szefowie partyjnych stowarzysze politycznych, ktrzy prowadz t dziaalno tylko w razie potrzeby i nie stanowi to gwnej treci ich ycia c) traktujc to jako zawd gwny tak jak w gospodarczej dziaalnoci zarobkowej dawniej: sztab pomocnikw cakowicie i wycznie oddanych subie ksiciu 5. Politycy zawodowi W cigu politycznego procesu wywaszczenia stanowych funkcjonariuszy o autonomicznych uprawnieniach, pojawiy si pierwsze kategorie politykw zawodowych, a wic ludzi, ktrzy sami nie chcieli by panami, jak charyzmatyczni wodzowie, a tylko podejmowali sub u politycznych wadcw. Istniej dwa sposoby traktowania polityki jako zawodu. Albo yj si DLA polityki albo te Z polityki. Nie jest to bynajmniej podzia cakowicie rozczny. Z reguy wystpuj one raczej razem, przynajmniej w sensie ideowym, cho przewanie take materialnym: dla kogo kto yje dla polityki, stanowi ona w sensie wewntrznym cae jego ycie. W tym wewntrznym sensie chyba kady powany czowiek, ktry yje dla jakie sprawy yje take z tej sprawy. Bardziej wyrane rozrnienie wystpuje w aspekcie ekonomicznym. Z polityki jako zawodu yje ten, kto usiuje uczyni z niej stae rdo dochodw dla polityki ten, ktry tego nie robi. Aby kto mg y dla polityki w tym ekonomicznym sensie musi by ekonomicznie niezaleny od dochodw jakie moe mu przynie polityka, a wic posiada prywatn posad, ktra przynosi mu wystarczajce dochody. Ponadto musi by gospodarczo zbdny, tzn. jego dochody nie mog zalee od tego, e stale osobicie angauje cakowicie swoj si robocz i swoje mylenie dla ich pozyskania (najlepszy byby rentier, np. waciciel ziemski). Kierowanie pastwem lub parti przez ludzi, ktrzy (w ekonomicznym sensie tego sowa) yj wycznie dla polityki, a nie z polityki, oznacza niechybnie plutokratyczn (plutokracja gr. Wadza bogaczy) rekrutacj warstw przewodzcych politycznie. Aby temu zapobiec, osoby zaangaowane politycznie powinny mie zapewnione regularne i pewne dochody z uprawiania polityki. Wspczenie przywdcy partii rozdaj w nagrod za wiern sub wszystkiego rodzaju urzdy: w partiach, gminach, pastwach. Skutkiem tego jest fakt, e we wszelkich walkach partyjnych chodzi nie tylko o cele rzeczowe, lecz przede wszystkim o patronat nad urzdami. W opozycji do tego zjawiska rozwija si nowoczesna klasa urzdnicza, ktra poprzez dugoletnie ksztacenie przygotowawcze staje si specjalistycznie i fachowo wyszkolon, wysoko wykwalifikowan, intelektualn grup pracownicz pocztek zrobiy woskie miasta (fachowy skarbnik, oficer i jurysta) W obliczu wzrostu znaczenia fachowoci wyszkolonych urzdnikw (w czasach gdy dominujcym ustrojem byy ksistwa i monarchie) ksi stara si utrzyma w swoich rkach naczelne kierownictwo poprzez tworzenie ko le gia lnych wadz administracyjnych, ktre obradoway pod jego przewodnictwem gabinet. Po pojawieniu si parlamentu monarcha potrzebowa (i tworzy takow w obrbie swojego gabinetu) jednej osobistoci, ktra by go osaniaa i bya zamiast niego odpowiedzialna przed parlamentem. Urzdnicy

natomiast zainteresowani byli tym, aby posady ministerialne w obrbie gabinetu byy obsadzana z ich szeregw. Rozwj polityki do poziomu instytucji, ktry wymaga szkolenia w walce o wadz i w metodach tej walki, pociga za sob podzia publicznych funkcjonariuszy na dwie kategorie: urzdnicy fachowcy oraz urzdnicy polityczni. Urzdnicy polityczni odznaczaj si tym, e w kadej chwili mog by dowolnie przesuwani, zwalniani lub te przenoszeni w tymczasowy stan spoczynku - najczciej po zmianie gabinetu. Ich podstawowym obowizkiem, nawet bez specjalnych zarzdze byo reprezentowa polityk rzdu. Analogiczna sytuacja wystpuje w prywatnym zakadzie gospodarczym: waciwy suweren zebranie akcjonariuszy jest tak samo pozbawiony wpywu na prowadzenie zakadu jak rzdzony przez fachowych urzdnikw nard po prostu nie jest w stanie technicznie kierowa zakadem. 6. Typologia politykw zawodowych Jak ju wczeniej byo wspomniane politycy zawodowi pojawili si w przeszoci przy okazji walki ksit ze stanami w subie tych pierwszych a) W walce przeciw stanom ksi opiera si na dajcych si wykorzysta politycznie warstwach o niestanowym charakterze duchownych. Przyczyn techniczn stanowi fakt, e byli oni pimienni. Ponadto duchowny (zwaszcza przestrzegajcy celibatu) pozostawa poza mechanizmem normalnych politycznych i ekonomicznych interesw i nie podlega pokusie by wbrew swojemu panu dy do wadzy politycznej z myl o swoich potomnych b) Drug tego rodzaju warstw byli literaci o humanistycznym wyksztaceniu. By czas, gdy uczono si aciskich mw i greckich wierszy po to, by zosta politycznym doradc ksicia, a przede wszystkim autorem jego politycznych memoriaw c) Trzeci warstw bya szlachta dworska. Kiedy ksitom udao si ju wywaszczy szlacht z jej stanowej wadzy politycznej, cigali j oni na dwr i wykorzystywali w subie politycznej i dyplomatycznej. d) Czwarta kategoria to twr specyficznie angielski: patrycjat obejmujcy drobn szlacht i miejskich rentierw, technicznie nazywany genry. e) Pita warstwa bya specyficzna dla Zachodu, gwnie dla kontynentu europejskiego i miaa decydujce znaczenie dla caej jego struktury politycznej: byli to wyksztaceni na uniwersytetach prawnicy. Ich dzieem byo zrewolucjonizowanie zarzdzania politycznego w sensie jego rozwoju ku racjonalnemu pastwu. w cel by osigalny tylko dziki przejciu przez woskich prawnikw antyczno-rzymskiej jurysprudencji (prawoznawstwa). Bez tego prawniczego racjonalizmu jest nie do pomylenia ani powstanie pastwa absolutnego, ani rewolucja. Od 1789 adwokat i nowoczesna demokracja s dla siebie po prostu niezbdni. Znaczenie adwokatw w polityce zachodniej od chwili pojawienia si partii nie jest niczym przypadkowym. Uprawianie polityki przez partie oznacza wanie dziaanie osb realizujcych swoje interesy polityczne. A skuteczne prowadzenie spraw takich osb to wanie rzemioso wyszkolonego adwokata. 7. Prawdziwy urzdnik Prawdziwy urzdnik nie powinien zgodnie ze swoim waciwym powoaniem zawodowym uprawia polityki, tylko administrowa i by prze tym przede wszystkim bezstronnym. Albowiem opowiedzenie si po czyjej stronie, walka, namitno to elementy okrelajce polityka, a przede wszystkim politycznego przywdc. Honor urzdnika polega na umiejtnoci, by w sytuacji, gdy wbrew jego zdaniu nadrzdna wobec niego wadza obstaje przy poleceniu, ktre wydaje mu si niesuszne, wykona je na odpowiedzialno wydajcego to polecenie w sposb sumienny i dokadny, tak jak gdyby odpowiadao ono wasnemu przekonaniu urzdnika. Natomiast honor przywdcy politycznego polega na wycznej odpowiedzialnoci osobistej, jak ponosi on za wasne czyny. 8. Dziennikarstwo polityczne Dziennikarz dzieli los wszystkich demagogw, adwokatw i artystw polega on na tym, i jego pozycja spoeczna nie jest trwale okrelona jest szacowana podug reprezentantw o najniszym poziomie etycznym. Mao kto zdaje sobie spraw, e naprawd dobre dzieo dziennikarskie wymaga mniej wicej tyle samo intelektu, co dzieo uczonego. Prawie nigdy nie docenia si faktu, e na dziennikarzu ciy duo wiksza odpowiedzialno ni na uczonym. Dzieje si tak dlatego, e naturaln kolej rzeczy w pamici pozostaj gwnie te pozbawione odpowiedzialnoci dokonania dziennikarskie, ktre maj najczciej okropne skutki. Rzadko zdarza si, aby przywdcy polityczni rekrutowali si spord dziennikarzy uniemoliwia to konieczno codziennej dziaalnoci zarobkowej (pisania artykuw) patrz pkt 5. Mimo to, kariera dziennikarska pozostaje jedn z najwaniejszych drg zawodowej dziaalnoci politycznej.

9. Urzdnik partyjny We wszystkich zwizkach politycznych, w ktrych odbywaj si periodyczne wybory sprawujcych wadz, uprawianie polityki jest z koniecznoci dziaaniem osb realizujcych swoje interesy polityczne. Tzn. relatywnie maa liczba osb zainteresowanych yciem politycznym werbuje sobie stronnikw, zbiera rodki pienine i rusza na pow gosw. Pierwsze partie byy to wycznie grupy stronnikw konkretnych osb np. w Anglii, gdy z jakiego powodu par zmienia parti, wszyscy, ktrzy byli od niego zaleni, take przechodzili do partii przeciwnej. W takim systemie, wszelkiego rodzaju yczenia osb sprawujcych wadz usiowano przeforsowa za porednictwem miejscowego deputowanego; minister musia go wysucha jeli w deputowany nalea do tej samej partii. Pojedynczy deputowany sprawowa patronat nad urzdami oraz wszelki patronat nad wszystkimi sprawami swojego okrgu wyborczego, a take utrzymywa ze swojej strony kontakt z miejscowymi notablami, aby znw zosta wybranym Nowoczesna organizacja partyjna zrodzia si z demokracji, masowego prawa wyborczego koniecznoci werbowania mas. Panowanie notabli i kierowanie sprawowane przez parlamentarzystw koczy si. Ster w swoje rce bior politycy nie bdcy deputowanymi do parlamentu, dla ktrych jest to zawd gwny. S to albo przedsibiorcy (amerykaski boss, angielski election agent) albo urzdnicy pobierajcy sta pensj. Kim jest boss? polityczny, kapitalistyczny przedsibiorca, ktry na swj rachunek i na wasne ryzyko stara si o gosy wyborcze organizacja partii jest scentralizowana w jego rku dostarcza partii rodkw gwnie z opodatkowania urzdnikw, ktrzy otrzymali urzdy dziki niemu i jego partii. Nie dy do spoecznych honorw, szuka wycznie wadzy dla korzyci finansowych, take dla niej samej. Nie ma staych zasad politycznych, interesuj go sposoby na zdobycie gosw. Kandydaci do sprawowania wadzy s wybierani przez zebrania zorganizowanych czonkw partii (Weber nazywa to demokracj plebiscytow). Stronnicy Ci (najczciej partyjni urzdnicy i przedsibiorcy) oczekuj e zwycistwo ich przywdcy przyniesie im zyski osobiste: urzdy i inne korzyci. Oczekuj przede wszystkim, e demagogiczne oddziaywanie osobowoci przywdcy w walce wyborczej przysporzy partii gosw i mandatw, tym samym zapewni wadz, a przez to powikszy szans zwolennikw partii na otrzymanie spodziewanego wynagrodzenia. Urzdnicy wzgldnie atwo podporzdkowuj si osobowoci przywdcy o silnym oddziaywaniu demagogicznym: ich materialne i ideowe interesy pozostaj przecie w cisym zwizku ze spodziewanymi przez niego skutkami dziaania wadzy partyjnej, a praca dla przywdcy sama przez si daje wicej satysfakcji wewntrznej. Rezultatem bya centralizacja caej wadzy w rkach nielicznych, a w kocu w rku jednej osoby, ktra staa na czele partii. Efekty tego systemu: parlamentarzyci nie s niczym innym jak dobrze zdyscyplinowanym stadem do gosowania czonek parlamentu ma tylko gosowa i nie dopuszcza si zdrady partii. Ponad parlamentem stoi faktycznie plebiscytowy dyktator, ktry za porednictwem machiny skupia pod sob masy swoich stronnikw USA, skutek przyznawania wszystkich urzdw federalnych stronnikom zwyciskiego kandydata na prezydenta: naprzeciw siebie staj partie pozbawione wasnych przekona, zwyke organizacje karierowiczw, nastawione na prowadzenie walki wyborczej, a wic zdobycie patronatu nad urzdami. 10.Uprawianie polityki (2) a) negatywne skutki dla polityka spoeczne odrzucenie, deklasacja (miano patnego pismaka, mwcy) b) skutki pozytywne poczucie wadzy wiadomo wpywu na ludzi, udziau we wadzy nad nimi, poczucie e trzyma si w rku nerwy wanych zdarze historycznych c) cechy istotne dla polityka namitno namitne oddanie sprawie; jakakolwiek wiara (w cele narodowe, spoeczne, etyczne, kulturowe, wiata doczesnego, religijne, w postp itd...) wyczucie w ocenie umiejtno poddania si z wewntrznym skupieniem i spokojem oddziaywaniu rzeczywistoci dystans wobec rzeczy i ludzi (gorce serce i chodne oko) poczucie odpowiedzialnoci d) cechy niepodane w uprawianiu polityki prno

nierzeczowo brak odpowiedzialnoci

11.Etyka przekona a etyka odpowiedzialnoci

TYLKO TO OMWILIMY

jaki jest stosunek polityki do etyki czy cz si one, istnieje obowizek goszenia prawdy

adna etyka nie moe przesdzi kiedy i w jakim zakresie etyczne dobry cel uwica etycznie niebezpieczne rodki, bowiem w celu osignicia dobrych rzeczy, czsto uywa si tych moralnie wtpliwych Weber pisze, e nie mona nikogo poucza, czy powinien dziaa jako wyznawca etyki przekona, czy te jako wyznawca etyki odpowiedzialnoci. Generalnie nie jest moliwe pogodzenie etyki przekona i etyki odpowiedzialnoci. Jednak zdarzaj si sytuacj, gdy czowiek, ktry odpowiedzialno za skutki czuje realnie i dziaa wg etyki odpowiedzialnoci, powie w ktrym momencie: przy tym stoj i nie mog inaczej. W tym sensie etyka przekona i odpowiedzialnoci nie s absolutnym przeciwiestwem lecz uzupeniaj si, razem dopiero tworzc prawdziwego czowieka, ktry moe mie powoanie do polityki. Rnice midzy ww. etykami na przykadzie Chobycie pastwo jakiemu zdeklarowanemu syndykalicie, wyznawcy etyki przekona, e skutkiem jego dziaania bdzie wzrost szans reakcji, zwikszone uciemienie jego klasy, zahamowanie jej awansu i tak nie zrobi to na nim adnego wraenia. Jeli skutki dziaania pyncych z czystych przekona s ze, to dla niego nie ten, kto dziaa jest za to odpowiedzialny, lecz wiat, gupota innych ludzi lub wola Boga, ktry ich takimi stworzy. Czuje si odpowiedzialny tylko o to, by nie zgas pomie czystych przekona Natomiast wyznawca etyki odpowiedzialnoci liczy si wanie z owymi przecitnymi ludzkimi wadami, nie ma on adnego prawa zakada, e ludzie s dobrzy i doskonali, nie czuje si w stanie obarcza innych skutkami swojego dziaania, o ile mg je przewidzie. Powie on: skutki te bd przypisane mojemu dziaaniu 12.Podsumowanie 13. Tylko ten, kto jest pewien, e nie zaamie si w sytuacji, gdy wiat widziany jego oczyma, okae si zbyt gupi lub zbyt pody, by przyj to, co chce on wiatu ofiarowa i jest pewien, e wbrew wszystkiemu potrafi powiedzie mimo wszystko! tylko kto taki ma powoanie do polityki. Arendt gdyby kto bystrzejszy ni ja streci, byoby super ;] w staroytnym spoeczestwie, czowiek wystpowa tylko jako przedstawiciel gatunku ludzkiego doskonao wymaga obecnoci innych, dziedzina publiczna kadzie nacisk na rozwj nie jednostek a ogu publiczne znaczy a) wszystko widziane i syszane przez nas i innych, a obecno innych upewnia nas o realnoci tego wiata, b) oznacza sam wiat o tyle, o ile jest on nam wsplnym i rny od posiadanego w nim przez nas prywatnego miejsca, zwizany z wytworami ludzkimi, obrazowo: st przy ktrym siedz inni, wiatem jest wszystko to co jest midzy nami, co nas czy, dziedzina publiczna jako wiat wsplny zbiera nas zarazem nie pozwalajc si potyka o siebie metafora, trudne do zniesienia jest ycie w spoeczestwie masowym, gdyby nagle obrazkowy st znikn, okazaoby si e ludzi nic nie dzieli ale zarazem nic nie czy w epoce nowoytnej - Smith- uznanie publiczne i wynagrodzenie finansowe maj t sam natur i s dla siebie substytutami, zwizane jest to z epok nowoytni termin prywatny ma odniesienie do wielorakiego znaczenia obszaru publicznego, oznacza bycie pozbawionym rzeczy niezbdnych do prowadzenia ludzkiego ycia

Czasem milczenie tworzy prawdziw rozmow midzy przyjacimi. Bo nie zawsze licz si sowa, lecz to, co chce si powiedzie bez sw.