Ania Witowska

536387

536387

Ania Witowska

Babskie Fanaberie
czyli w choler z tym wszystkim
47 tekstw, ktre sprawi, e inaczej spojrzysz na siebie

2011

536387

Autor: Ania Witowska Projekt okadki: Konrad Wiszniewski Fotografie: Ania Witowska Korekta: Grayna Dobromilska Copyright by Ania Witowska www.kobiecypunktwidzenia.com kontakt@kobiecypunktwidzenia.com Skad i amanie: Grayna Dobromilska Printed in Poland Wydawnictwo Psychologia Sukcesu Grayna Dobromilska tel./fax +48 81 825 6341, 691 66 6341 www.madgraf.com, www.blog.madgraf.com www.psychologiasukcesu.com www.blog.psychologiasukcesu.com e-mail: madgraf@madgraf.eu Wszelkie prawa zastrzeone. adna cz tej ksiki nie moe by reprodukowana jakimkolwiek sposobem mechanicznie, elektronicznie, drog fotokopii czy tp. bez pisemnego zezwolenia Ani Witowskiej, z wyjtkiem recenzji i referatw, kiedy to osoba recenzujca lub referujca ma prawo przytacza krtkie wyjtki z ksiki, z podaniem rda pochodzenia. Ksika jest dostpna: www.kobiecypunktwidzenia.com www.psychologiasukcesu.com ISBN 978-83-929526-8-8

536387

Dedykuj Rodzicom autorom moich pierwszych yciowych lekcji Ania

536387

536387

Wstp
Cae moje ycie jest przykadem nieustajcych poszukiwa jakoci i wartoci oraz szukania odpowiedzi na pytanie, co zrobi, aby nam, kobietom, yo si lepiej? Zostaam mam w wieku 16 lat i cay wiat stan przeciwko mnie, przetrwaam to, ale obiecaam sobie wtedy, e kiedy zrobi co dla kobiet, ktre z rnych powodw znalazy si w trudnej sytuacji i potrzebuj pomocy Gdy przeyam mier kliniczn, zaczo do mnie dociera, e moe w yciu nie chodzi tylko o to, aby zadowala innych, e moe ma znaczenie to, czego chc ja yciowe wzloty i upadki, hutawki emocjonalne doprowadziy mnie do momentu, gdy moje ciao znw si zbuntowao, a ja podjam decyzj, e ycie jest zbyt krtkie, aby nie przey go fajnie, e co najwyraniej robi le, skoro s takie efekty Decyzje, suma dowiadcze, dziesitki ksiek, szkole, seminariw, sesji z coachami oraz pracy wasnej doprowadziy mnie do odpowiedzi, do miejsca, w ktrym jestem dzisiaj Moesz y lepiej, moesz zacz od nowa, moesz w peni realizowa swj potencja! Nie musisz by duej sama, nie musisz wicej rywalizowa z innymi kobietami, nie musisz godzi si na nieustajce kompromisy moesz podj decyzj i zacz y swoim yciem tu i teraz. Serdecznie, Ania Witowska

536387

536387

Taka jak Ty
Wielokrotnie w swoim yciu upadaam. Byy momenty, gdy zastanawiaam si - dlaczego ja? - ile wicej dam rad znie? - co jeszcze moe mi si przytrafi? Dzi patrzc na to z perspektywy czasu, wiem, e gdyby nie to wszystko, co mnie spotkao, nie byabym tym, kim jestem, e rzeczy, ktre pozornie byy dramatami, uksztatoway moj si, e dowiadczenia, ktre z trudem dwigaam, stay si zmianami na lepsze, a strach i beznadzieja, ktre mnie blokoway, pchny mnie do odwagi i sukcesu. Nie rni si od Ciebie. Nie jestem silniejsza ani bardziej wyjtkowa. By moe sprawiam takie wraenie, ale w rodku czuj, przeywam i dowiadczam tak samo jak Ty.

536387

10

536387

Babskie fanaberie
Mam fanaberie. Przyznaj si do tego otwarcie. Czasami objawia si to tym, co mwi, czasami tym, jak si zachowuj. Naraa mnie to na dziwne spojrzenia innych kobiet, na gupie komentarze mczyzn, sprawia, e czasami si w sobie zamykam, ale nadal je mam. Babskie fanaberie. I mimo, e dla innych moe to by fanaberi, chc by w peni szczliwa, chc obali ograniczajce stereotypy, chc by odwaniejsza, chc jeszcze wicej czerpa z ycia. A moj najwiksz fanaberi jest, aby kobiety si nawzajem wspieray, ufay sobie i daway oparcie. Moemy by szczliwe, moemy by solidarne i moemy mie wsplne babskie fanaberie!

11

536387

12

536387

Nie jeste sama

Nie jeste sama w tym, co czujesz, w swoich troskach i zmartwieniach, w poczuciu niepewnoci i zagubienia, w wewntrznych konfliktach, w hormonalnych hutawkach, w nieporadnoci, w byciu samotn, w pytaniach, na ktre szukasz odpowiedzi, w tumie kobiet, ktre czuj tak jak Ty. Jak lwica bronisz swojego terenu gotowa rozszarpa inn, ktra by moe tak jak Ty boi si wyj z ukrycia. Czujesz si samotna. Walczysz, nie wiedzc, e inne kobiety maj takie same problemy i tak jak Ty szukaj oparcia. Podobiestwo pomimo indywidualnoci, zaufanie pomimo uprzedze. Kobiety razem pomimo, e osobno. Zaufaj, otwrz si. Nie jeste sama!

13

536387

14

536387

Za wiadomo
Mam dzi dla Ciebie z wiadomo... Nie jestem cudotwrc. Nie mam specjalnych mocy, nie znam magicznych zakl I cho bym nie wiem jak bardzo si staraa, nie przeyj Twojego ycia za Ciebie. Cho bym nie wiem, ile ksiek napisaa, mdrych rad Ci udzielia, przykadw pokazaa, to wszystko na nic ... bo to Ty musisz chcie. Sama zdecydowa, sign po to i wytrwa w tym. Mog Ci pokaza jak, ale nie mog tego zrobi za Ciebie. Magia i sia jest w Tobie. Co zrobisz, aby j obudzi?

15

536387

16

536387

Nie mam czasu

Chciaam napisa ksik. Obiecywaam sobie, e sid do niej latem, wysaam dziecko na wakacje i miaam trzy tygodnie dla siebie i na pisanie ksiki. Nie miaam czasu. Zadasz mi pytanie, jak to moliwe? Przecie miaam idealne warunki. Byam nastawiona na napisanie ksiki, cisza w domu, miejsce do pracy, ale ja nie miaam czasu. Znajdowaam sobie dziesitki zada tylko po to, aby mc nie mie czasu. Mija dzie za dniem, a ja cigle nie miaam czasu na co, co rzekomo byo dla mnie bardzo wane. Wydaje si by nielogiczne, prawda? W miar upywu dni byam coraz bardziej sfrustrowana... Zapytasz si, jak historia si skoczya? Oczywicie, nie zaczam wtedy pisa ksiki, bo przecie nie miaam czasu.

17

536387

18

536387

Ale wycignam z tego kilka wnioskw, dziki ktrym czytasz te sowa. Przyjrzaam si swojemu celowi i temu, dlaczego go sobie wyznaczyam. Czy by on naprawd czym, na czym mi zaleao, czy tylko tak mi si wydawao? Gdy znalazam powd, cel napisania ten mj wasny i osobisty duo chtniej zabraam si do realizacji. Okazao si, e czas i wszelkie obowizki, ktre do tej pory mi przeszkadzay, mona inaczej rozplanowa, uwzgldniajc w tym moje najwaniejsze zadanie. Dotaro do mnie, e nie mam czasu, aby nie mie czasu, e oszukiwaam siebie, bojc si ruszy z miejsca.

19

536387

20

536387

Porwnywanie
Ten stan dopada mnie co roku przed urodzinami. Odrtwienie, zaduma i prba podsumowa. Co osignam w swoim yciu? Kim jestem? Jak wypadam na tle innych. Czy mam tyle samo? czy mniej? Co oni zrobili, a co ja? Kade, dosownie kade, podsumowanie koczyo si emocjonaln i porwnawcz katastrof, gdy za kadym razem znajdowaam kogo, kto zrobi wicej i zaszed dalej ni ja. Nie wiem, dlaczego, ale nigdy nie porwnywaam si z ludmi, ktrzy maj mniej ode mnie, by moe baam si, e spoczn na przysowiowych laurach. Tak byo co roku, a do ostatnich urodzin. Chwil przed nimi spotkaam dugo niewidzian koleank, ktra powiedziaa: To niesamowite, zobacz, ile ju rzeczy w yciu zrobia!

21

536387

22

536387

Z pocztku nie wiedziaam, co powiedzie, ale im duej o tym mylaam, tym wikszego nabierao to dla mnie sensu. Dlaczego porwnywaam si z innymi? To tak jakby porwnywa dwie osoby startujce w wycigu, z ktrych jedna zacza ze startu, a druga z poowy dystansu... Przecie tak naprawd jedyn osob, jedynym miernikiem tego, co zrobiam w swoim yciu, byam ja sama, oraz miejsce, z ktrego zaczam i do ktrego doszam. Przy kolejnych urodzinach jedynym podsumowaniem, ktre zrobi, bdzie ocena moich osobistych zmian w stosunku do roku poprzedniego, bo przecie to s moje cele i moje wartoci, a ja sama dla siebie jestem najlepszym punktem odniesienia.

23

536387

24

536387

Powinnam
We kartk papieru i wypisz 5 rzeczy, ktre powinna. Po wypisaniu przyjrzyj si im i odpowiedz sobie na pytanie, dlaczego powinna je robi i jakie konsekwencje wywoaoby nie zrobienie ich? Czy kto by Ci skrytykowa? odrzuci? czy to Ty zakadasz krytyk i odrzucenie? Czy czuaby si w stosunku do kogo nie w porzdku? Czy wymagaoby to zamania pewnych wzorcw, zasad? Czy gdyby moga nie liczy si z cudz opini, to skreliaby co z tej listy? Czy gdyby sama sobie daa wybr, zdecydowaaby si zrobi co innego? Tak naprawd nigdy nie jest za pno, aby zmieni zasady gry w yciu, aby powiedzie wiatu, ale przede wszystkim sobie, e jestem wana, e moje potrzeby si licz, e nie to, co powinnam, ale to, co czuj i chc ma znaczenie...

25

536387

26

536387

Wymwki
Za moda, za stara, za wczenie, za pno, przed okresem, po okresie, w zym humorze, w nazbyt dobrym nastroju, zbyt zmczona, za bardzo zrelaksowana, bo kto co powiedzia, bo kto czego nie powiedzia, bo pilnie musz w domu posprzta, bo mam jakie dziwne przeczucie, bo jest ok tak jak jest, bo mogoby by gorzej, bo to nie mj czas, bo byam na imprezie, bo boli mnie gowa, bo przecie mam tyle pracy, bo nie ma sensu, bo na pewno nie wyjdzie, bo przecie kliknam na forum

27

536387

28

536387

bo przecie kupiam ksik bo jestem sama, bo jestem z kim, bo nie wiem jak, bo mi si nie chce... jutro, za tydzie, od pierwszego, kiedy... CO DLA SIEBIE ZROBI Nikt Ci nie rozliczy z tego, czy co zrobisz, nikt Ci nie nagrodzi ani nie ukarze, nie dostaniesz mandatu ani bonw rabatowych, nikogo nie skrzywdzisz ani nie oszukasz, nikogo oprcz jednej osoby, samej siebie Wic jak masz dzi wymwk?

29

536387

30

536387

Maski
Lubi jajka na mikko. Teraz ju to wiem. Nie jajecznic na szynce tak jak mj tata, nie faszerowane tak jak mj partner, nie sadzone tak jak moja najlepsza przyjacika. Pewnie znasz t histori. Co prawda nie jestem uciekajc pann mod, ale mimo to wielokrotnie w przeszoci przejmowaam upodobania i zwyczaje innych, nakadaam mask, aby si do nich dopasowa i przypodoba im. W relacjach biznesowych, przyjacielskich, a nawet wrd najbliszych odgrywaam rol, udawaam kogo innego, lepszego, bojc si, e pokazujc moje prawdziwe oblicze, nie znajd akceptacji. W miar upywu lat nie wiedziaam ju, gdzie koczy si moja wymylona wersja, a gdzie jestem prawdziwa ja. Co lubi i wybieram sama, bo tak czuj, a gdzie odgrywam rol.

31

536387

32

536387

Granice pomidzy udawaniem a naturalnoci zacieray si coraz bardziej, a ja czuam narastajc presj wewntrzn i bunt przeciwko czemu, co sama sobie narzuciam. Ju jako dojrzaa kobieta zdecydowaam si na zdjcie masek. Na odsonicie prawdziwej twarzy i naraenie si na odrzucenie i brak akceptacji. Przeamanie bariery strachu pozwolio mi odrzuci wewntrzn kontrol, lk przed zdemaskowaniem i pozna talenty, o ktrych nie miaam pojcia. Zaczam poznawa siebie na nowo, odkrywa upodobania i cechy, ktre uoone razem stworzyy mnie. Niepowtarzaln mnie, ktra jest wartociow i ciekaw osob, i nie musi nic udawa ani odgrywa rl. Czasami zdarza mi si wkada na chwil mask, ale z pen wiadomoci tego, kim jestem w rodku naprawd. Paradoksalnie, atwiej jest mi stawia czoa yciu bez udawania, paradoksalnie, zdjcie masek przynioso mi akceptacj innych.

33

536387

34

536387

Stereotypy
Opowiem Ci bajk... Za grami, za lasami mieszkaa dziewczynka z rodzicami. Dziewczynka taka jak Ty i ja. Karmiona od dziecistwa tym, co wypada, czego si od niej oczekuje, jak ma y. Dziewczynka obserwujca najbliszych, przejmujca ich zachowania, wartoci i przekonania. Majc 6 lat, bawia si lalkami w dom, staraa si by usuna, skromna, grzeczna i mia. Gdy prbowaa rozmawia z tat na powaniejsze tematy, syszaa, e nie musi kopota sobie tym licznej gwki i e to mskie sprawy. Majc lat 14, czua si ju ma kobietk. Chtnie wyrczaa mam w kuchni i przy sprztaniu, opiekowaa si modszym bratem. Kieszonkowe wydawaa na babskie gupotki, bo chciaa tak jak inne nastolatki adnie wyglda i podoba si chopcom. Bdc dwudziestoparoletni kobiet, dziewczynka znalaza prac opacan poniej jej moliwoci, ponaglana naciskami otoczenia rozpocza poszukiwania ma, aby zaoy rodzin i wyda na wiat kolejn dziewczynk... Kolejn dziewczynk uwizion w damsko-mskich podziaach, w stereotypach. Za grami, za lasami napiszmy t bajk od nowa, inaczej.
35

536387

36

536387

Negatywne emocje
Ewa stana w moich drzwiach bez zapowiedzi. Wesza, usiada i bez zbdnych wstpw zacza wylewa z siebie potoki sw. Z szybkoci karabinu maszynowego wyrzucaa z siebie ale i pretensje. Gniew, rozalenie, a w kocu wcieko wszystkie te emocje skumulowane w niej eksplodoway w moim salonie. Po 1,5 godzinie, gdy napicie opado, udao mi si w kocu zapyta, o co chodzi. Latami nawarstwione emocje zaczy wychodzi jedna po drugiej. Bycie przykadn partnerk i mam. Chowanie si za dobrym wychowaniem, byciem mi i zawsze zadowolon. Byo to jak rura w zlewie, ktra w momencie, gdy si zatka, wybija, wywala z siebie wszystko, co si w niej nagromadzio. Brak regularnego oczyszczania, w przypadku Ewy dania sobie moliwoci okazywania negatywnych emocji, gorszych dni, doprowadzi do kumulacji i wybuchu, ktni z partnerem, niemiych zda z dzieckiem, ktni z matk. Wieloletnie udawanie Ewy stracio sens w cigu jednego dnia. Nawarstwione problemy i negatywne emocje zniszczyy misternie budowany idealny wiat, ktry tak naprawd przecie nie istnieje. Ewa nie daa sobie przyzwolenia na gorsze dni.
37

536387

38

536387

Zatracia uczciwo w stosunku do siebie. Doprowadzio to do emocjonalnej eksplozji rura wybia. Przez nastpnych kilka tygodni pracowaam z Ew, aby nauczya si pozwala sobie na emocje, zarwno te dobre, jak i te ze. Staraa si rozwizywa problemy na bieco, nawet jeeli oznaczao to pacz, zo czy nawet ostrzejsze sowa. Zmiana w zachowaniu Ewy przyniosa korzyci caej rodzinie i moja rola hydraulika w tym wypadku przestaa by potrzebna.

39

536387

40

536387

Samotno
Agnieszka skoczya dwa kierunki studiw z wyrnieniem. Ma figur, ktrej zazdroszcz jej koleanki, prac, ktra pozwala jej y powyej redniej krajowej, i do tego ma jeszcze jedno ogromne poczucie samotnoci. Pozornie yje wrd ludzi, spotyka si ze znajomymi, pragnie si z kim zwiza, ale lk przed zranieniem i brak zaufania nie pozwalaj jej na blisko. Jej samotno to stan ducha. Chronienie wasnego kruchego wiata i wartoci, ktrych nie znajduje w innych. Wymagania, ktre stawia samej sobie, zamykajc si i wycofujc. Samotno tysicy wraliwcw proszcych o mio. Jej samotno to cisza, ktrej nie pozwala nikomu przerwa. Jej samotno to krzyk, ktrego nie ma odwagi wyda.

41

536387

42

536387

Ludzie lustra
W swoim yciu spotykaam wielokrotnie osoby, co do ktrych czuam, jakbym je znaa od lat. Po 20 minutach rozmowy miaam wraenie, e czy nas mnstwo wsplnych upodoba, cech. mialimy si z podobnych rzeczy, podobne wartoci cenilimy, tak samo patrzylimy na problemy. Przy drugim czy trzecim spotkaniu zauwaaam jednak, e w niektrych sytuacjach te osoby bardzo mnie denerwoway. Nie rozumiaam tego, jak mona mie z kim taki dobry kontakt i jednoczenie jak bardzo ta sama osoba moe mnie wyprowadza z rwnowagi swoim zachowaniem. Ktrego dnia, gdy obserwowaam dwjk dzieci bawicych si przy szybie i naladujcych siebie nawzajem, nasza mnie myl, e w yciu jest dokadnie tak samo. Ludzie, co prawda nie w zabawie, ale w zachowaniach, w cechach, s naszymi odbiciami.

43

536387

44

536387

Podwiadomie szukamy takich, ktrzy s do nas podobni w pozytywnych aspektach, i stronimy od tych, ktrzy ukazuj nasze gorsze strony. Unikajc ludzi, ktrzy jak w lustrzanym odbiciu pokazuj nasze negatywne cechy, unikamy tak naprawd nie ich, ale zderzenia z samym sob. Idc dalej tym sposobem mylenia, zaczam analizowa, ktra z osb wok mnie denerwuje mnie i dlaczego. Odnalazam wic swj irracjonalny upr, zamykanie si, unikanie cikich tematw, brak wytrwaoci i niekonsekwencj. Uzmysowio mi to, e spotykamy tych ludzi celowo, aby uczy si i pracowa nad sob, bo przecie tak samo jak ja widz siebie w innych, tak inni widz siebie we mnie.

45

536387

46

536387

Mdraliska
Wymdrzam si. Wiem. Zachowuj si, jakbym pozjadaa wszystkie rozumy, jakbym przeya kilka bardzo dugich y, jakbym bya staruszk z ogromnym yciowym dowiadczeniem. Wymdrzam si, mwic i piszc, nawet myli moje si wymdrzaj. Jestem irytujca, przemdrzaa i mczca. Ale mam usprawiedliwienie. Ale przywieca mi jeden cel: aby ya peniej, radoniej, bardziej szczliwie, aby wykorzystywaa w peni swj potencja, aby nie musiaa wszystkiego odczuwa na swojej skrze. Prosz, odrzu form i skup si na treci, by moe to wymdrzanie, ale kogo, kto traktuje Ci jak najlepsz przyjacik i kto Ci naprawd dobrze yczy.

47

536387

48

536387

Decyzje
16 lat temu wydarzyo si co, co uksztatowao jedn z moich maksym yciowych. Miaam problem, ktry w danym momencie wydawa mi si nie do rozwizania. Analizowaam, przeprowadzaam dziesitki rozmw i cay czas nie mogam zdecydowa, co zrobi, ktr drog pj. Czas mija, a ja zamartwiaam si i rozwaaam wszelkie potencjalne scenariusze... Przyjaciel mj powiedzia mi wtedy co bardzo mdrego, czas przed decyzj jest czasem straconym, stoisz w miejscu, rozwaasz za i przeciw, przeywasz problem w gowie zamiast co zrobi. Podejmij decyzj. Nawet jeli nie bdzie najlepsza, pozwoli Ci ruszy do przodu. Nawet jeli bdzie bdna bdzie Twoj decyzj, pozwoli Ci przej kontrol nad swoim yciem. Jeli tego nie zrobisz, kto zdecyduje za Ciebie... Decyzja, ktr wtedy podjam, zmienia moje ycie kompletnie i uwiadomia mi, e to wcale nie jest takie trudne, e mog zapanowa nad wasn drog, e mog wybra, ktrdy chc i, i jakich konsekwencji mog si spodziewa...

49

536387

50

536387

Zachcam Ci, aby dzi wiadomie podja jedn decyzj, Tak, ktra natychmiast zmieni lub ulepszy Twoje ycie! Niewane, ma czy du, po prostu decyzj... Zrb co, co od dawna odkadasz, Co, co odsuwasz na pniej w nieskoczono... i poczuj ulg, e masz to ju z gowy. Nasza przyszo zaczyna si, gdy podejmujemy decyzj, ycz Ci wic, aby dzisiaj podja j jak najlepsz.

51

536387

52

536387

Wasna misja
Autorytetem Kamili bya Babcia biolog. Kobieta, ktr podziwiaa i szanowaa. Kobieta, ktra przeya ycie z pasj, speniaa si i w peni realizowaa swoje talenty. Kamila czsto pytaa Babci o sekret jej ycia. Zastanawiaa si, jak mona pogodzi tak wiele codziennych spraw i jednoczenie y peni ycia. Babcia mwia wtedy: tak naprawd kada z nas ma swj yciowy cel. Misj, co wanego do zrobienia, Powd, dla ktrego znalazymy si w okrelonym miejscu, w okrelonym czasie. I tylko od nas zaley, czy ten cel odkryjemy. Czy odnajdziemy nasze utalentowane JA i pozwolimy mu rozkwitn, czy te bdziemy walczy, pync pod prd, i krzycze: ja nic nie chc widzie, ja nic nie chc wiedzie! Ty take, Kamilko, masz swj cel. Cel, ktry da Ci napd i motywacj. Cel, ktry jeli go tylko odkryjesz sprawi, e staniesz si inspiracj dla innych, e bdziesz widzie sens swoich dziaa, e bdziesz pyn z wasnym prdem.

53

536387

54

536387

Wiem, musisz chodzi do pracy, sprzta dom, gotowa, oglda serial w telewizji i wykonywa dziesitki innych czynnoci... Moesz, oczywicie, nie szuka. Udawa, e nie potrzebujesz tego, e to wymysy, e jest ok tak jak jest, e przecie nie mam czasu, e musz..., e ju za pno, e moje ycie nic nie znaczy, e wyszo tak jak jest, e sama sobie nie daam szansy... ale, czy chcesz sobie na to pozwoli?

55

536387

56

536387

Kto jest dla Ciebie najwaniejszy

Magosia miaa cudownego ma i synka, ktry by jej oczkiem w gowie, i mieszkanie, ktre jak lubia podkrela jest jej maym krlestwem. Codziennie wspieraa i wysuchiwaa ma, dbaa o dom, powicaa kad woln chwil dziecku. W caoci obrazu zabrako tylko miejsca dla niej. W przecigu dwch lat z radosnej, szczliwej kobiety przeistoczya si w zgorzknia i zoliw osob. Gdy j spotkaam, rzuci mi si w oczy jej wewntrzny brak energii i pewnego rodzaju wypalenie. Usiadymy i zacza mi opowiada o swoim yciu. W przecigu godzinnej rozmowy ani razu nie wspomniaa o sobie, swoim wolnym czasie czy potrzebach. Wszystko krcio si wok rodziny i domu. Gdy zapytaam, kiedy ma czas dla siebie, skomentowaa smutno, e nie ma takowego...

57

536387

58

536387

Ludzie szczliwi rozsiewaj szczcie i rado wok siebie, ludzie sfrustrowani frustracj. Zapytaam Magosi, czym ona chce si dzieli ze swoimi najbliszymi? W oddaniu najbliszym zgubia fragment siebie, co, co dawaaby innym, co adowaoby jej wasne baterie. Staa si pustym naczyniem, z ktrego nie moga nalewa, nie miaa wewntrznej radoci, ktr mogaby i chciaaby si dzieli. Zaczymy od ustalenia, co lubi robi, i kiedy mogaby na to znale czas. Po dwch tygodniach Magosia opowiedziaa mi o domowych rewolucjach. M, mimo, e na pocztku troch zdziwiony, przyj zmiany z radoci, widzc jak Magosia promienieje. Miesic pniej spotkaam j w kawiarni z przyjacikami. Miaa now fryzur, beztrosko si miaa i bya ponownie zadowolon z ycia, radosn kobiet. Zrozumiaa, e jest jedn z osb, ktre s dla niej samej Wane.

59

536387

60

536387

Poczucie bezpieczestwa
Szybko dorosam. Weszam w ycie, nie poznajc jego regu. Od momentu przekroczenia granicy Doroso goniam za poczuciem bezpieczestwa, a ono cigle ode mnie uciekao. Nie day mi go dyplomy wyszych uczelni, wasne mieszkanie, z kredytem do spaty, lokata na funduszu, ktra posza w d, wymarzona praca, w ktrej zredukowano etat. Nie znalazam poczucia bezpieczestwa take w ludziach, partnerze, z ktrym zwizek si rozpad, przyjacice, ktra zawioda, znajomych, ktrzy yli wasnym yciem. Krucho relacji z ludmi uwiadomia mi, jak zudne byo budowanie mojego poczucia bezpieczestwa w oparciu o wiat zewntrzny. Wiara, i bd moga si na kim bd na czym oprze i w kocu poczu si pewnie, okazaa si naiwn. Prawdziwe poczucie bezpieczestwa osignam wtedy, gdy znalazam je w sobie samej. Stao si to na warsztatach rozwojowych, na ktrych usyszaam, e tylko moja wewntrzna pewno moe by gwarancj. wiadomo, e zawsze dam sobie rad, poparta dowiadczeniami, ktre zdobyam, i prby, ktre pozytywnie przeszam w yciu, tak naprawd buduj moj wiar. Niewane, jakie problemy stan mi na drodze, ja sobie z nimi poradz. To jest moje poczucie bezpieczestwa.
61

536387

62

536387

Lekcje powtarzajce si
Kaka nie cierpiaa by sama. Waciwie zawsze, odkd pamitam, bya w jakim zwizku. Kady z facetw by mczyzn jej ycia i kady facet koczy tak samo, jako byy. Potoki ez, zamane serce, butelka rowego wina i maksymalnie 7 dni poprzedzay kady kolejny zwizek. Straciam rachub w iloci i imionach mioci Kaki. Nie odrobiona, powtarzajca si lekcja. Czy zdarzyo Ci si kiedy, i miaa wraenie dj vu. Tak, jakby ju dan sytuacj przeywaa? Znw wyszo jak ostatnio. Dlaczego po raz kolejny mi si to przytrafia? Dlaczego ludzie mnie tak traktuj?

63

536387

64

536387

Powtarzajce si sytuacje w zwizkach, w pracy, z przyjacimi, potykanie si o identyczne schematy wynikaj z nie odrobionych lekcji, z czego, czego dana sytuacja ma Ciebie nauczy. Jeeli nie dostrzeesz znaczenia lekcji i nie wycigniesz z niej wnioskw, czyli nie zmienisz zasad, sposobu postrzegania, reakcji, to powrci ona do Ciebie ponownie. Tak samo jak w szkole nie zaliczona klaswka. Kaka cigle nie odrobia swojej lekcji. I tak dugo bd powtarzay si jej miosne upadki, dopki nie stanie twarz w twarz ze swoj prawdziw ja.

65

536387

66

536387

Mio
Nauczona byam mioci rodzicielskiej, szczenicej, przyjacielskiej, fizycznej, macierzyskiej, niemiaej, szalonej, zaborczej, dojrzaej, ale w caym moim yciu zabrako nauki o mioci wasnej. Kochania osoby, z ktr spdzam cae ycie bez moliwoci rozstania si, czyli siebie samej. Moe jest to trywialne, moe niepotrzebnie Ci o tym pisz, by moe masz ju mocno rozbudzon mio wasn, masz szacunek do siebie, umiesz odpowiednio zadba o swoje potrzeby, jeste szczera wobec siebie, wierna sobie, powicasz sobie czas, akceptujesz i wspierasz pomimo wad? To jest to, czego oczekujemy od innych, a inni oczekuj od nas. A czy oczekujesz tego od samej siebie? czy dajesz to sama sobie? Przez pryzmat mioci do siebie atwiej kocha mi innych i by kochan. Czuj si wewntrznie silniejsza, wiedzc, majc pewno, e niezalenie od relacji z ludmi, zawsze bd przez kogo kochana, przez sam siebie.
67

536387

68

536387

Pory roku
Pisz te sowa, spdzajc weekend na wsi. Jest wyjtkowo ciepo jak na listopad. Obserwuj, jak przyroda przygotowuje si do zimy. Patrz na poke, opadajce licie, puste pola. Po cikiej, wydajnej pracy nadchodzi czas odpoczynku. Jest w tym naturalna kolej rzeczy, wyciszenie przed kolejnym zrywem, jesie po lecie. Jake czsto w swoim yciu chciaabym mie tylko wiosn i lato. Bo przecie ja tak chc, bo tak mi pasuje, bo tak bardzo si staram. A przecie przyroda pokazuje naturalny rytm. Konsekwentnie uczy cierpliwoci, celowoci okresw spowolnienia czy wrcz rzekomego zawieszenia w prni. Moje wewntrzne bunty i prby dziaania wbrew wszystkiemu z perspektywy czasu przynosiy wicej szkody ni poytku. Tworzyy wewntrzny konflikt, napicia i bezsilno.

69

536387

70

536387

Moje ukochanie lata i dziaania nie dawao szansy urokowi jesieni i zadumie zimy. Im bardziej protestowaam i pragnam szybciej, po mojemu, tym bardziej ycie prostowao moje prby. Wiele lat zajo mi zrozumienie i zaakceptowanie konsekwencji naturalnych przemian. Dostrzeenie powiza i elementw pr ycia, ktre uoone, wsplnie uzupeniaj si i tworz cao. Moje wasne pory roku.

71

536387

72

536387

Zmiany
Z pozoru niegrone sowo niosce ze sob ogromny lk. Pewnie bdzie gorzej, pewnie sobie nie poradz, pewnie co na tym strac. Strach przed nieznanym. Wyobrania galopuje jak szalona i podsuwa najczarniejsze scenariusze. A gdyby tak udawa, e zmiany mnie nie dotycz? zosta tu, gdzie jestem, na zawsze? zawsze gotowa tak samo, zawsze mie tyle samo lat, takie same ubrania nosi? Nie ma zmian. Zmiany zostay odwoane. Jeste bezpieczna. Podobaby Ci si taki wiat? wiat przewidywalny i powtarzalny. wiat taki sam. Wczoraj, dzisiaj i jutro. Ba si zmian to tak jakby ba si y. Bo przecie ycie jest zmian. Trudniejsz, gdy przed ni uciekamy, przynoszc lk, gdy si opieramy, naturaln konsekwencj, gdy ten proces zrozumiemy. Wychodzisz naprzeciw zmianom, wic si z kim, decydujc si na macierzystwo, podejmujc prac. Nastawiasz si na to, e si uda, e wyjdzie, a przecie to take zmiana. Zmiana to Twj wybr, Twoje przyzwolenie na lepsze.
73

536387

74

536387

Sukces
Spotkaam ostatnio kobiet sukcesu. Promieniaa radoci, czsto si umiechaa, bya po prostu szczliwa. Opowiadaa mi ze szczegami, jak wytrwale krok po kroku budowaa swj sukces. Z przyjemnoci suchaam historii jej ycia. Przegadaymy kilka godzin. Jej sukcesem byo bycie florystk. Wybraa ten zawd z powoania. Prac, o ktrej zawsze marzya, i ktra dawaa jej ogromn satysfakcj i spenienie. Skonio mnie to do przemyle na temat sukcesu. Tego, jak wiele spraw moe go oznacza. Rodzina, dom, zwizek, kariera, pienidze, pokonanie wasnej saboci, zrealizowanie zaplanowanego celu to wszystko s sukcesy. Przyjrzyj si swojemu yciu, by moe speniasz si z pasj w tym, czego zawsze pragna, by moe jeste w czym naprawd dobra i robisz to z przyjemnoci, by moe nie pasuje to do opisw z gazet, ale jest to Twj wasny sukces.

75

536387

76

536387

Bycie ofiar
Marta lubi by ofiar. Nieszczliwa, niespeniona, obrywajca regularnie od ycia, wiecznie narzekajca, powicajca si, uwiziona we wasnym strachu... I choby nie wiem, ile osb wycigao do niej rk, choby nie wiem, ile sposobw poprawienia jej sytuacji si pojawiao, ona za wszelk cen chce zosta tam, gdzie jest. Mwi: - zobacz, jaka jestem biedna, ta to ma lepiej, tamtej to si udao, a ja? i tu nastpuje litania... taki ju mj los. Wygodnie jest by ofiar. Nie trzeba bra odpowiedzialnoci za siebie. Nie trzeba podejmowa decyzji, bo inni je podejm. Nie trzeba robi nic, oprcz tworzenia bezpiecznych wymwek. Czy widzisz wok siebie takie kobiety? Zapytam niemiao... Czy s chwile, gdy zdarza Ci si tak by? Czy pomidzy jestem a naprawd yj jest luka, ktr mogaby wypeni? Co Ci przed tym powstrzymuje? I dlaczego sama dla siebie jeste najwikszym oponentem?

77

536387

78

536387

Jeste silniejsza ni mylisz

Grayn spotkaam w ksigarni. Podczas rozmowy opowiedziaa mi o bardzo trudnej sytuacji, w jakiej si znalaza. Nie wiedziaa, jak z tego wybrn, czua si przytoczona i bezsilna. Zaproponowaam kaw. Usiadymy i poprosiam j, aby cofna si w czasie w wyobrani do bolesnego momentu w jej yciu. Aby przywoaa w pamici uczucia i emocje, ktre wtedy czua. Powiedziaam jej, e z perspektywy czasu na wszystko patrzymy z dystansem, czsto zastanawiamy si, dlaczego tak bardzo nas to dotkno? Czy gdybym miaa dzisiejsz wiedz i dowiadczenie, przeyabym to tak strasznie, czy te to byo nic w porwnaniu z tym, co mnie czeka teraz? Usyszaam od Grayny nie dam rady, boj si, a co, jeli? A co, jeli dasz rad? A co, jeli strach jest tylko Twoim wyobraeniem? A co, jeli zaufasz sobie i uwierzysz, e jeste silniejsza ni Ci si wydaje? Pomyl, ile rzeczy udao Ci si zrobi, ile razy przezwyciya przeciwnoci losu, ile razy udowodnia sobie i innym, e sta Ci na wicej... Pomyl, ile ukrytej, kobiecej siy masz w sobie...

79

536387

80

536387

Bez recepty
Bya moim problemem przez lata. Kulaa, chowaa si po ktach i bya bardzo malutka. Wiara w siebie. Nie wierzyam, e mi si uda, e potrafi, e dam sobie rad. Nie trafiay do mnie logiczne argumenty, mniejsze bd wiksze dokonania. Po prostu, uwaaam, e jestem mao warta. Przez t moj niewiar traciam regularnie, wiele okazji przeszo mi koo nosa, sabotowaam siebie, zarwno w yciu osobistym, jak i zawodowym. Z perspektywy czasu myl, e po prostu nie ufaam sobie. Ten brak zaufania w poczeniu z oczekiwaniami innych w stosunku do mnie tworzy zamknite koo, puapk, w ktr sama siebie wpdziam. Nie wierz w siebie, wic nic nie robi, nie zrobiam, wic nie wierz w siebie. Uzmysowienie sobie tego paradoksu sprawio, e zaczam zastanawia si nad momentami, kiedy najbardziej nie wierz w siebie.

81

536387

82

536387

Wrciy do mnie echa niespenionych pragnie rodzicw, prby otoczenia, aby kierowa moim yciem i tworzy mnie na podobiestwo cudzych wyobrae. Jak mogam by wystarczajco dobra dla cudzej wizji? Przecie nie bya ona moja! Niemono doskoczenia do cudzych poprzeczek bya kluczem do mojej niewiary. Maymi krokami zaczam analizowa swoje potrzeby i ufa sobie. Poprzez drobne prby odkrywaam to, czego chc i w czym jestem dobra. Kada osobista prba, ktra koczya si sukcesem, kada podwaliny pod wiar w siebie. Nie dam rady, nie potrafi, Zastpiam sowami: sprbuj, przecie nigdy tego nie robiam. Wiara w siebie jest odciciem si od nieudanych prb przypodobania si innym. To taki lek, ktry kady sam sobie moe zaaplikowa. Wiara w siebie to wybr kadego czowieka, wic dlaczego mam si tego pozbawia?

83

536387

84

536387

Sztuka proszenia
Zaczn od historii... Ojciec obserwowa swego syna prbujcego unie ciki wazon z kwiatami. Maluch wysila si, sapa, stka, mrucza co pod nosem, jednak nie udao mu si przesun wazonu nawet o milimetr. Wreszcie zrezygnowa. Czy sprbowae ju wszystkich moliwoci? zapyta ojciec. - Tak odpar chopiec. - Nie, poniewa nie poprosie mnie o pomoc. Bruno Ferrero Przez wiele lat nie umiaam prosi o pomoc, uwaaam, e jest to oznaka saboci, e bliscy powinni sami si domyli, i potrzebuj ich wsparcia. Byam zbyt dumna i zbyt zacita. Ktrego dnia pena alu wybucham dlaczego nikt mi nie pomaga? W odpowiedzi usyszaam dlaczego nie poprosisz o pomoc? I wtedy zaczam si zastanawia, co sprawia, e nie mam odwagi, dlaczego za wszelk cen staram si by samosi, skd wynika lk, e kto mi odmwi? Temat pozornie banalny i oczywisty, ale czy Ty umiesz prosi o pomoc?

85

536387

86

536387

Zdrada
Zostaam zdradzona. Zabiabym dziada. Chciaabym, aby cierpia, tak jak ja cierpi. Byam zraniona, przeraona, a moja kobieco leaa i kwiczaa koo ka. Jak on mg mi to zrobi? przecie bylimy tacy szczliwi, byam dla niego taka dobra. Wszystko to bya jego wina. Pragnam zemsty. Zwoaam najblisze przyjaciki na narad wojenn. Chciaam znale sposb, jak mu pokaza, co straci. Gdy siedziaymy w trjk z Dominik i Magd, gdy zionam jadem, nagle pado pytanie: suchaj, ale dlaczego on ci zdradzi? Skoro uwaasz, e nie mia powodu, dlaczego chcesz mu teraz pokaza ile jeste warta? Dlaczego nie widzia tego wczeniej? W pierwszej chwili zamurowao mnie! Moje przyjaciki przeciwko mnie? Skoczyo si ktni.

87

536387

88

536387

Przez trzy dni nie mogam doj do siebie. Nie do, e facet, to jeszcze i przyjaciki! Bya sobota. Siedziaam przy porannej kawie i gazecie. Wpad mi w rce artyku Kto tak naprawd winny jest zdradzie? O zgrozo, autorem by mczyzna. Na przykadach pokazywa on, jak kobiety przestaj zauwaa swoich mczyzn, jak mczyni przestaj rozmawia ze swoimi kobietami, jak oboje pracuj nad rozpadem zwizku, jak odsuwaj si od siebie. Uzmysowiam sobie, e mj mczyzna stara si rozmawia, e prbowa dotrze do mnie i ratowa nasze relacje. Dotaro do mnie, e on nie by jedynym winowajc, e oboje zapracowalimy na t sytuacj. Gdy emocje opady, porozmawiaam z nim szczerze i wycignam wnioski na przyszo. Przeprosiam take moje przyjaciki, bo w konsekwencji okazay si by mi naprawd bliskie i oddane.

89

536387

90

536387

Przyja
Gdy wszystko inne zawodzi, gdy potrzebujemy pogada, gdy chcemy przyjrze si sobie z boku, gdy chcemy uciec od problemw, gdy chcemy si wypaka, ponadczasowa ponadproblemowa pena zaufania pena wsparcia i otuchy przyja.

91

536387

92

536387

Moja droga kobiecoci

Przepraszam, e si ostatnio nie odzywaam, ale zastanawiaam si nad pytaniem, ktre mi zadaa. Kim dla mnie jeste? Ile dla mnie znaczysz? Moja pierwsza myl bya, e przecie to oczywiste: wygldam, myl i czuj jak kobieta, fryzura, makija, sukienka, perfumy, szpilki, torebki, hutawki hormonalne, emocjonalno i zmienno, wraliwo i empatia, seksualno i macierzystwo, ale co, gdyby to odoy na bok? Gdyby te wszystkie gadety i biologiczne atrybuty znikny, kim wtedy byaby moja Kobiecoci? Utkan ze sw i uczu tosamoci? Domem z bliskimi ludmi? Wraliwoci i intuicj w sercu, wachlarzem emocji i pragnie w mzgu?

93

536387

94

536387

Im duej szukaam odpowiedzi, tym bardziej uzmysawiaam sobie, e dla kadej kobiety jeste kim innym, e kada kobieta w swojej kobiecoci jest inna. Dla mnie jeste moim wewntrznym system odczuwania i nawet pozbawiona elementw tak oczywistych, jak ubrania, kosmetyki czy te moliwo dawania ycia, nadal czuj si 100% kobiet! Moja Kobiecoci, dziki temu krtkiemu listowi uwiadomiam sobie, ile dla mnie znaczysz i jak bardzo Ci na co dzie nie doceniam. Jeste moj najblisz przyjacik, wartociow i nierozerwaln czstk mnie samej.

95

536387

96

536387

Odpyw
Chodziam dzisiaj po play i zastanawiaam si nad tematem kolejnego tekstu. Miao by podnoszce na duchu, mdre, krtkie i jednoczenie dajce do mylenia... Im duej chodziam, tym wiksz pustk miaam w gowie. Wszystko wydawao mi si zbyt wydumane, zbyt cikie, skrelaam temat za tematem. Przysiadam na piachu i zaczam przyglda si falom. Przypyw. Odpyw. Przypyw. Odpyw. Logiczne, prawda? Naturalny rytm. Aby kolejna fala moga przypyn, poprzednia musi odpyn. Analogicznie... Aby otworzy drzwi, trzeba je najpierw zamkn. Aby napeni szklank, naley j najpierw oprni. Tak samo w yciu, czasami co musi si skoczy, aby inne mogo si rozpocz. Co musi odej, aby mogo przyj kolejne. I niezalenie od tego, jak bardzo si staramy, czy te, jak bardzo bdzie nam przykro, to... Nie zatrzymamy fali, nie pozwalajc jej odpyn... Nie uwolnimy si od strachu, nie stawiajc mu czoa... Nie zmienimy naszego ycia, nie robic niczego... Pomyl, czy jest w Twoim yciu co, czego niepotrzebnie si trzymasz? Co, czego odpuszczenie, zamknicie pozwolioby Ci ruszy dalej? Wrci do naturalnego rytmu? Pozwoli przyj nowemu?
97

536387

98

536387

Wybaczanie
Beata cierpiaa. Z regularnoci miesiczki powraca do niej temat zdrady sprzed lat. Nie umiaa sobie z tym poradzi. Wyczerpana i bezsilna postanowia zwrci si z tym do mnie. Pozornie ya i funkcjonowaa normalnie. Miewaa lepsze i gorsze dni. Czasami nawet czua si szczliwa, ale wystarczy drobiazg i fala emocji z przeszoci powracaa ze zdwojon si. Pomimo upywu lat temat drczy j i wypala od rodka. Pielgnowaa cay ten bl i poczucie krzywdy, nie pozwalajc ranie przyschn ani zagoi si. A wiadomo tego, e sprawca ma si dobrze i uoy sobie ycie bez niej, tylko pogarszaa t sytuacj.

99

536387

100

536387

Zapadaa si coraz gbiej w al i rozpacz, tak jakby coraz wyszy jej poziom mg cofn czas i samo zdarzenie. Krzywdzia sama siebie, trzymajc w sobie uraz i pielgnujc bl. Nie potrafia przej do porzdku dziennego nad faktem, e nawet najgbiej wbity cier, jeeli go w kocu wyrwa, przestaje uwiera. A jak to zrobi? naley po prostu pozwoli mu wyj, pozwoli ranie zagoi si, a nie rozdrapywa j. Na bazie konkretnych przykadw pokazaam Beacie, e kady z nas potrzebuje wybaczy bd pragnie wybaczenia, bo w yciu nawet niechccy zdarza nam si krzywdzi innych. W momencie wybaczenia sobie i sprawcy cier zostaje wyrwany, a rana po jakim czasie goi si sama.

101

536387

102

536387

Budzik
...jeden z majowych dni trzy lata temu Dry Zadzwoni budzik. Jak rano kadego ranka wstaam i poszam do azienki. Popatrzyam w lustro. Zerknam na siebie. Siebie wczorajsz, siebie sprzed tygodnia, siebie z perspektywy przeytych lat. Siebie z bagaem dowiadcze, lepszych bd gorszych decyzji. Siebie yjc yciem... no wanie, jakim? Czy takim, o jakim marzyam? Czy takim, jakiego zawsze chciaam? Czy...? eh... westchnam i automatycznie zaczam szorowa zby.

103

536387

104

536387

Ju jest za pno, przecie nie cofn czasu i nie zaczn y od nowa. Przetaram zaparowane lustro i jeszcze raz popatrzyam na siebie. Przecie niezalenie od tego, ile mam lat i ile bdw popeniam w przeszoci, liczy si tylko ten moment. Spojrzaam na siebie, jak na kogo, kto moe co zrobi, moje WCZORAJ nie musi oznacza mojego DZISIAJ. Mog oddzieli siebie, ktr byam, od siebie, jak chc by. Tu i teraz, w tym momencie mog zacz inaczej, mog zacz od nowa, moje dotychczasowe bdy mog sta si lekcjami na przyszo, moje ze decyzje mog wskaza nowy sposb dziaania, moje poraki mog da mi si do przyszego sukcesu. Nie mam wpywu na to, co byo wczoraj, ale mog zrobi co z tym, co bdzie jutro. Tym razem z pen wiadomoci, Dry

105

536387

106

536387

atwiej unika konfliktu ni walczy

Lubiam mie racj. Skonfrontowa i udowodni, e moje jest na wierzchu. Nigdy nie rozumiaam, dlaczego pomimo tego, i udowodniam komu racj, czuam si po tym zdenerwowana, roztrzsiona i burzyo to mj wewntrzny spokj. Tak naprawd, pozornie wygrywajc przegrywaam. Uwiadomiam sobie to, siedzc w pocigu i obserwujc pewne maestwo po 70-tce. W czasie ich rozmowy, ktr chcc nie chcc syszaam, wyoni si obraz kompletnie innej od mojej strategii. Oboje potrafili ustpi, pozwoli drugiej stronie zachowa twarz, da sobie czas na przemylenie. Pokazao mi to, e mona inaczej. Unikn konfrontacji, nie ponosi wasnych kosztw, nie traci energii, pozwoli czasowi zadziaa, by przynis wasne rozwizania. Chcc udowadnia swoj racj, na kadym kroku podbudowywaam moje niskie poczucie wasnej wartoci.

107

536387

108

536387

Wydawao mi si, e jeli wystarczajc ilo razy poka, e mam racj, ukryj, zamaskuj tym moje wewntrzne poczucie bezradnoci i niewiary w siebie. Staruszkowie dali mi do mylenia. Przypadkowe spotkanie zmienio kompletnie moje podejcie do konfliktw. Uwiadomio mi, e konfrontacja niczego nie rozwizuje, e, tak jak kada wojna, przynosi straty po obu stronach. Gdy staj teraz w obliczu sporu, odkadam bezporednie starcie w czasie, aby da szans rozwojowi sytuacji, aby pozwoli obu stronom wyj z potyczki zwycisko.

109

536387

110

536387

Pienidze
Wychowaam si w do tradycyjnej rodzinie. Tata zarabia wicej, mama mniej. Tata uwaa si za znawc tematw finansowych, mama baa si porusza tematy zwizane z pienidzmi. To by schemat, ktry wyniosam z domu. W dorosym yciu udawaam, e tematu finansw nie ma. Im bardziej od pienidzy uciekaam, tym czciej one do mnie powracay w postaci regularnego ich braku. wicie wierzyam, e kobiety na pienidzach si nie znaj, nie rozmawiaj o nich i e zawsze znajdzie si kto, kto o wszystkie moje finansowe bolczki zadba i je rozwie. Wiadomo przecie, e to mczyzna zarabia pienidze, a kobieta tylko je wydaje. ycie mijao, a ja byam zmuszana do pozostawania z problemami finansowymi sam na sam, ale cigle uporczywie spychaam je na boczny plan. Im rzadziej staraam si o nich myle i rozmawia, tym wiksze finansowe problemy mnie spotykay.

111

536387

112

536387

W akcie desperacji zapytaam przyjaciela, jak on sobie radzi z pienidzmi. W odpowiedzi zada mi kilka pyta: Czy od pocztku umiaa chodzi, mwi, pisa? Czy od zawsze potrafia wykonywa swj zawd? Finanse to nic innego jak wiedza, taka sama dziedzina jak kada inna. Stereotypy ka wierzy Wam, kobietom, e nie potraficie, e jest to zbyt trudne, e lepiej, abycie nie prboway, bo kobiety si na tym nie znaj. Wziam sobie jego sowa do serca. Zmierzyam si z wasnym lkiem. Dotaro do mnie, e sama sobie naoyam te ograniczenia, e niewiedza i uprzedzenia sprawiy, e w swoim dorosym yciu utknam w schemacie z dziecistwa. Zdecydowaam si dorosn, w sprawie finansw take.

113

536387

114

536387

Magiczne konto
Wyobra sobie, e zdobya nagrod w konkursie: Kadego ranka na Twoim koncie pojawi si 86 400 z. Nagroda ta ma jednak okrelone zasady, tak jak w kadej grze. Pierwsza zasada jest taka, e wszystko to, czego nie wydasz w cigu dnia, bdzie Ci zabrane, nie moesz take przela pienidzy na inne konto. Druga zasada jest taka, e bank moe zakoczy gr bez ostrzeenia, w kadej chwili moe powiedzie: to koniec i zamkn konto bez oferowania nowego. Co by zrobia? Zakadam, e kupiaby wszystko, czego pragniesz, nie tylko sobie, ale take bliskim Ci osobom, staraaby si wyda kwot do ostatniego grosza. Ta gra jest prawdziwa i kady z nas ma takie magiczne konto, tyle tylko, e nie pamitamy o nim. Tym magicznym kontem jest czas. Codziennie rano budzc si, dostajemy 86 400 sekund do przeycia, i zasypiajc, tracimy je bezpowrotnie. To, czego nie przeyymy, po prostu znika... Wczoraj jest nie do odrobienia... Kadego ranka od nowa dostajemy 86 400 sekund, ale take kadego dnia bank bez ostrzeenia moe przesta nam ten czas dawa. Wic co zrobisz z danym Ci czasem? Ile jest dla Ciebie wart? I jak go wykorzystasz? (powstao w oparciu o tekst Heather Faun Basl)
115

536387

116

536387

Inaczej
Rozoyam dzi pewne urzdzenie na czci, ot, nic skomplikowanego, kilka zazbiajcych si elementw i jaka nakadka. Wymyam. Wysuszyam. I zaczam skada z powrotem... Z niewiadomego powodu czci, ktre wczeniej idealnie pasoway, nagle pasowa przestay. Prbowaam dociska, nagina, odchyla. Nic. Coraz bardziej zirytowana prbowaam raz za razem. Z kad kolejn prb coraz bardziej si zapieraam i uparcie powtarzaam te same czynnoci. Po 20 minutach niemale identycznych prb poddaam si. Kilkanacie razy zrobiam co, co nie zadziaao. Robiam to dokadnie w ten sam sposb i spodziewaam si (nie wiadomo, dlaczego) innego efektu, e w kocu zadziaa. Zostawiam to na dwie godziny. W tym czasie uwiadomiam sobie, e wszystkie prby wczeniej podjte byy tak naprawd jedn prb, gdy powtarzaam wci ten sam schemat.

117

536387

118

536387

Tym razem sprbowaam inaczej i udao si. Pokazao mi to, e czsto zdarza mi si robi co w sposb, o ktrym wiem z dowiadczenia, e nie dziaa i oczekuj, i co wyjdzie inaczej, gdy robi to wci tak samo. Dowiadczenie ze skadania urzdzenia przeniosam na pozostae sfery ycia, inne sposoby postpowania prowadz do rozwizania sytuacji, ktre czasem wydaway mi si nie do rozwizania.

119

536387

120

536387

Bohaterka
Z siatami w garci i dzieckiem pod pach, odpowiedzialnoci w yach i wyrzeczeniem w sercu, idzie przez ycie kobieta walczca, nie straszne jej powicenie, nie lka si nadmiaru obowizkw, zwarta i gotowa, aby zapomnie o sobie, bohaterska cierpitnica po latach zadaje sobie pytanie, czy byo warto i czy bya to jej droga do spenienia czy do sprostania oczekiwaniom innych.

121

536387

122

536387

Wytrwao i konsekwencja
Suchaam koncertu. Podziwiaam wirtuozeri i talent muzykw. Przez cay koncert byam zauroczona dwikami, jakie potrafili wydoby z instrumentw. Po koncercie znalazam si w foyer z grup znajomych. Podszed do nas jeden z artystw zapyta o wraenia. Podsumowaam krtko, i jestem zachwycona ich talentem. On na to umiechn si mio i skwitowa, e to nie tylko talent jest kluczem do sukcesu. W trakcie rozmowy ukaza si obraz wieloletnich treningw, podjtych wyborw, ale przede wszystkim wytrwaoci i konsekwencji. Kady chtnie oglda efekty: pokazy mistrzw, wystpy artystw, i mwi, ale to farciarz, ale ma talent, a za tym tak naprawd kryj si decyzje, kroki, wiczenia oraz wysiek. Zaczam si nad tym zastanawia i zapaam si na myli, i problemem jest, e chc ju, teraz, zaraz i to najczciej w sytuacji, ktra jest krytyczna.

123

536387

124

536387

Potykam si na krtkotrwaej wizji, na braku planu. Ca wiecznoci wydaje mi si rok, dwa, a gdybym co zrobia nawet malutkimi kroczkami, codziennie, mogabym osign podany efekt. Gdybym przez najblisze 5 lat codziennie powicia jednej rzeczy 10 minut, doszabym w niej do perfekcji. Piszc jedno zdanie dziennie, jestem w stanie napisa powie, uczc si jednego swka opanowa jzyk, gubic 10 gramw schudn ponad 18 kilogramw. Automatycznie budzi si sprzeciw, czy nie za pno na takie decyzje, w jakim wieku bd za 5 lat? Dokadnie w takim samym, gdy nie podejm tego wyzwania, i konsekwentnie do niego nie dojd.

125

536387

126

536387

yciowy baga
Dostaam od mamy walizk. Targaam j ze sob wszdzie. Mama powiedziaa, e jest wana, dlatego dbaam o ni, aby mc j przekaza dalej swojemu dziecku. Zmczona dwiganiem postanowiam zajrze do rodka i sprawdzi, co tak naprawd w niej nosz. Walizka bya wypeniona po brzegi przekonaniami i zwyczajami, radociami i smutkami, nawykami rwniutko poukadanymi pomidzy historiami rodzinnymi, paradygmatami powpychanymi pomidzy tradycje. Zapakowana kilka pokole przede mn jako zestaw podrno-yciowy. Zapakowana przez kobiety z mojej rodziny jako unikalny baga emocjonalny, pokoleniowa paeczka, ktr bezwiednie przyjam od mamy i chciaam przekaza dalej swoim dzieciom. Zamknam si w pokoju i zaczam robi porzdki. Wyrzuciam cik jak diabli potrzeb powicania si, wywaliam take lki i kobiec nieporadno, w koszu wyldoway take przekonania na temat pienidzy i roli kobiety.

127

536387

128

536387

Sprztaam moj walizk kilka tygodni i nagle okazaa si duo lejsza i bardziej porczna, i wanie tak chciaabym przekaza nastpnemu pokoleniu, aby moje dzieci miay szans woy do niej co od siebie, a nie dwiga baga cudzych dowiadcze. Zerknij do swojej walizki, sprawd, czy Ci nie przygniata.

129

536387

130

536387

Staruszka
Jestem wybitnie pomarszczon staruszk. amie mnie w stawach i mam sztuczn szczk. Nie sdziam, e wydarzy si to tak szybko. Zawsze wydawao mi si, e jeszcze mam czas, e tak wiele rzeczy mog odoy na pniej. Nawet si nie obejrzaam, kiedy to pniej dogonio mnie, kiedy ucieky lata, kiedy ucieky okazje, aby co zrobi, aby co przey. Gdy patrz wstecz, auj decyzji, ktrych nie podjam, chwil, ktrych nie przeyam. Dzi wydaje mi si to mieszne, te moje wydumane lki, wymwki, kurczowe trzymanie si ludzi i postanowie. Dzi nie potrafi uwierzy, jak bardzo baam si po prostu y, robi rzeczy, ktre zawsze chciaam, korzysta z tego, co dostaam od ycia. Dzi ju tego nie cofn. Dzi bdc starsz pani, mog Ci tylko poprosi, aby otrzsna si z marazmu i zacza dziaa, przestaa oszukiwa si, e kiedy, e moe tylko wanie od tej chwili wybraa ycie na 100%, z mioci Twoje starsze JA
131

536387

132

536387

Sowa
Potrafi rani, ale i wspiera, niszczy bd budowa, burzy, ale i tworzy, oznacza koniec, ale i pocztek, wypowiedziane bez namysu, nie w por, oraz te, ktre nigdy nie pady, ktrych kto nie zdy wypowiedzie, pene emocji, ale i te puste, wyczekiwane, ale i te, ktrych nie chcemy sysze, wykrzyczane, wyszeptane, napisane, oznaczajce brak komunikacji bd budujce mosty pomidzy ludmi, my decydujemy, jakie s nasze sowa.

133

536387

134

536387

Cisza
Goni za dwikami. Muzyk w radiu, adnie mwic pani w tv, smsem w telefonie, powiadomieniem o zmianie statusu znajomego na portalu. Wyczulona do granic moliwoci wyapuj nowinki z powietrza - jak by adniejsz, - jak by fajniejsz, - jak by bardziej szczliw, - jak by lepiej poinformowan. Chon t informacyjn papk zaraz po wstaniu z ka i chwil przed zaniciem. Zasuchana w cudze racje i opinie staj si przez to coraz bardziej zajta i uzaleniona od szumu informacyjnego oraz przepeniona tezami, co jest, a co nie jest dla mnie dobre. Codziennie zaguszam cisz. Codziennie zaguszam siebie. To, co mogabym poczu. To, co mogabym zrobi. To, co mogabym zyska. Spycham na margines bycie samej ze sob, odrzucam odpowiedzi, ktre ju we mnie s. A przecie cisza jest moim gosem, zaguszajc cisz, zaguszam siebie, a przecie mam tyle do powiedzenia

135

536387

136

536387

... a kiedy ja?

Najpierw speniamy yczenia naszych rodzicw, jestemy grzeczne i ukadne, wybieramy szko, jak sobie ycz, zdobywamy tytuy i dyplomy, o ktrych nasi rodzice zawsze marzyli i chcieli ich dla siebie... Nastpnie speniamy oczekiwania naszych mczyzn, zadbane, czue, zmysowe i zawsze gotowe, eleganckie supermenki... Gdy pojawiaj si dzieci, przemieniamy si w ocean mioci macierzyskiej i oddania, 24 na 7 dbamy, rozwijamy, przytulamy No wanie... a kiedy bdzie nasz czas? Czy bardzo przesadziam, piszc tekst powyej?

137

536387

138

536387

Pudeko czekoladek
Po raz kolejny ogldaam Foresta Gumpa, ale tym razem przy scenie z czekoladkami co mnie tkno i wczyam pauz. Przecie wystarczy zerkn na opakowanie, na opis zawartoci i zdecydowa, ktr czekoladk chcemy zje. Analogicznie w yciu, to my decydujemy, ktre dowiadczenia bardziej nam odpowiadaj, a ktre nie. Pewnie si umiechasz, nie wierzc, i moe to by a tak atwe, ale pomyl... kada decyzja, kady wybr to wanie taka czekoladka z pudeka ycia, jeli Ci nie smakuje, moesz odoy i duo staranniej wybra now. Masz wpyw na to, jak czekoladk zjadasz, jakie dowiadczenie w yciu przeywasz, pytanie tylko, czy masz odwag, aby z tego wyboru korzysta. ycie jest jak pudeko czekoladek, nigdy nie wiesz, jak wycigniesz Forest Gump

139

536387

140

536387

Dziewczynka we mnie
Gdy byam ma dziewczynk, wierzyam, e wszystko mi si uda, ufaam temu, co czuj, byam pewna tego, co myl. Gdy byam ma dziewczynk, wiat moliwoci sta przede mn otworem, a ycie jawio si przyjazn przygod. Gdy byam ma dziewczynk, wiedziaam, e szczcie jest czym naturalnym i wszystko, co osigam, zaley ode mnie, e mam w sobie moc, ktr mog pokierowa. W miar upywu lat, pojawienia si dodatkowych centymetrw, kilogramw i zmarszczek utknam w lkach i ograniczeniach. Zgubiam kontakt z radosn i ufn dziewczynk, ktra przemienia si w zagubion i lkliw kobiet. Przemylenia i pogo za marzeniami przypomniay mi, e ta maa dziewczynka nadal we mnie istnieje i e nadal wszystko mog.

141

536387

142

536387

Kochana Czytelniczko
Niezalenie od tego, ile masz lat, gdzie mieszkasz, jaki jest Twj status materialny, czy w yciu Ci si uoyo, ile razy prbowaa, czy wierzysz w to, czy nie, wiedz, e jeste wana, to, co mwisz, mylisz, robisz ma wpyw na innych, Twoje dziaanie, pomimo tego, e wydaje si by samotne, wsptworzy wiat, Twj gos, pomimo tego, e wydaje si by mao syszalny, ma znaczenie. Od pierwszego kroku zaczyna si podr. Od maych decyzji przeobraa si wiat. Od pojedynczej osoby zaczynaj si zmiany. Jeste jedyna w swoim rodzaju, wyjtkowa i wana. I zawsze tak jest. Nie pozwl nikomu, aby ci wmwi, e jest inaczej.

143

536387

Spis treci
moesz czyta tam, gdzie otworzysz
Wstp 7 Taka jak Ty 9 Babskie fanaberie 11 Nie jeste sama 13 Za wiadomo 15 Nie mam czasu 17 Porwnywanie 21 Powinnam 25 Wymwki 27 Maski 31 Stereotypy 35 Negatywne emocje 37 Samotno 41 Ludzie lustra 43 Mdraliska 47 Decyzje 49 Wasna misja 53 Kto jest dla Ciebie najwaniejszy 57 Poczucie bezpieczestwa 61 Lekcje powtarzajce si 63 Mio 67 Pory roku 69 Zmiany 73 Sukces 75 Bycie ofiar 77 Jeste silniejsza ni mylisz Bez recepty 81 Sztuka proszenia 85 Zdrada 87 Przyja 91 Moja droga kobiecoci 93 Odpyw 97 Wybaczanie 99 Budzik 103 atwiej unika konfliktu ni walczy 107 Pienidze 111 Magiczne konto 115 Inaczej 117 Bohaterka 121 Wytrwao i konsekwencja yciowy baga 127 Staruszka 131 Sowa 133 Cisza 135 ... a kiedy ja? 137 Pudeko czekoladek 139 Dziewczynka we mnie 141 Kochana Czytelniczko 143 79

123

144

536387

145

536387

146